.17 Mar 2011 21:23 MPIPS SEK MIN FEDAK 22+6611101 s .

1
MINISTER
Warszawa, dn. trmarca 2011 r.
PRACY I POLITYKI
Jolanta Fedak
DUS-022-15-RW,XXII/ll
Pan
Madej Berek
Sekretarz Rady :\-linistrow
W zwiazku z przyjeciem przez Komitet Rady Ministrow w dniu 4 marca 2011 r. projektu
IlstaWY 0 zmiante niektorych ustaw zwiqzanych z funkcjonowaniem systemu ubezpieczen
spotecenycn (KRM-IO-IO-ll) i rekomendowaniem go Radzie Ministrow, uprzejmie prosze
o przyjecie nastepujacych uwag do projektu wynikajacych z ustalen Komitetu Rady Ministrow.
1. Wyrazarn stanowczy sprzeciw, co de zamieszczenia w projekcie ustawy autopoprawki
wnioskodawcy dotyczacej zwiekszenia poziomu skladki przekazywanej do OFE do
poziomu 5 % od roku 2018. Nalezy podkreslic, ze spowodowaloby to zwiekszenie
srodkow przekazywanych do OFE 0 dalsze ok. 5 mid rocznie. Dlatego lei \VW. poprawke
oceniarn jake W sprzecznosci z pcdstawowym celem przedrniotowego
przedl0 Zenia.
2. Jestem rowniez przeciwna zwiekszeniu juz ad 2012 do 4 % skladki na Jndywidualne
Konto Zabezpieczenia Emerytalnego korzystajacego z ulgi w podatki PIT. Pcwodowaloby
to dodatkowy uszczerbek w wydatkach budzetowych i rnogloby uniernozliwic zwiekszenie
nakladow na polityke prorodzinna, kt6rapowinna bye zasadnlczym priorytetem Rzadu.
3. W adniesieniu do autopoprawki wnioskodawcy projektu dotyczacej dodania przepisow
tworzacych i reguluiacych dzialalnosc Spolecznej Rady Bezpieczenstwa Emerytalnego,
uprzejmie informuje, ze wnosze 0 usuniecie Z projektu ww. propozycil zmian.
07-MRR-2011 21:19 Dd: 22+6611101 ID:DEP.RRDY MINISTRDW
Mar 2011 21:23 MPIPS SEK MIN FEDAK 22+6611101 s.2
Zamysl powolania takiego gremium, wobec istnieiacycb juz instytucji dialogu spolecznego
w rarnach Trojstronne] Komisji do spraw Ubezpieczen Spolecznych, oceniam negatywnie
jako Minister odpowiedzialny za ksztalt dialogu spolecznego, Ponadto przeciw takiej
koncepcji przemawiaja doswiadczenia z przeszlosci oraz koniecznose unikania
dublujacycn organ6w opiniodawczo-doradczych, Nalezy podkreslic, ze zgodnie
z art. 25 ustawy z dnia 22 maja 2003 0 nadzorze ubezpieczeniowym i emerytalnym oraz
o Rzeczniku Ubezpieczonych (Oz. U. z 2003 r. Nr 124, poz. 1153, pozn. zrn.) w
przedmiotowym zakresie istnieje jut Rada Ubezpieczonych bedaca organem
opiniodawczo-doradczym Rzecznika Ubezpieczonych. Ponadto propozycja powolania
obarczona jest iluzorycznoscia rangi i funkeji, ktora miala by wykonywac. Jej powstanie
mogloby sie wiaza z legitymizacja zmian systernowych i rozpraszaniem w ten sposob
odpowiedzialnosci, ktora powinna spoczywac na konstytucyjnych organach panstwa, W
tym na Radzie Ministrow, Jednakze powolanie proponowanego zespolu moze przede
wszystkim doprowadzic do obnizenia rangi Tr6jstronnej Komisji do spraw Ubezpieczen
Spolecznych, kt6ra opiniuje projekty ustaw oraz monitoruje ich wdrazanie.
Oslabienie zas pozyeji tego ustawowego organu byloby dzialaniem ze wszech miar
szkodliwym. Mialoby bowiem charakter demontazu ugruntowanego juz ksztahu dialogu
spolecznego, ktory prowadzi do marginalizacji nieustosunkowanych i najslabszych
partnerow spolecznych, co mogloby uniemozliwic w przyszlosci uzyskanie konsensusu
spolecznego w ramach zabezpieczenia spolecznego przez zafalszowanie obrazu
rzeczywistosci spolecznej i ekonomicznej. Ponadto pozostaje bardzo powazna kwestia
kosztow dzialania ww. zespolu, w tym, pobierania przez jej czlonkow wynagrodzenia, co
w dobie kryzysu i koniecznosci ograniczania wydatk.6w bedzie mialo negatywny
wydzwiek spoleczny. Jednoczesnie ewentualny brak wynagrodzen dla czlonkow tego
zespolu moze spowodowac wynagradzanie jego czlonkow przez zainteresowane [ego
rozstrzygnieciami strony w formic materialnej tub innej (wyjazdy zagraniczne,
sponsorowane wyjazdy studyjne, kolacje, publikacje, gadzety 0 charakterze promocyinym,
zatrudnianie osob bliskich, spokrewnionych lub pozostajacych w nieformalnych
zwiazkach, a nawet osobiste zaangazowanie W organach starutov.ych towarzystw
ernerytalnych, grup kapitalowych 1ub przedsiebiorstw). powyzsze na wzgledzie,
uprzejmie prosze 0 usuniecie z projektu v..'W. propozycji zmian. Jednoczesnie uprzejmie
informuje, ze zgodnie z dyskutowanyrn na forum Tr6jstronnej Komis]i do spraw
Ubezpieczen Spolecznych, a przedstawionyrn w dniu 4 marca br. stanowiskiem, Partnerzy
spoteczni wskazali, ze oczekuja od rzadu utwarzenia innego ciala, tj. Spolecznej Rady
2
07-MAR-2011 21:19 Dd: 22+6611101 10: OEP. RAO\'
07 Mar 2011 21:23 MPIPS SEK MIN FEDAK 22+6611101 5.3
Kontroli Bmerytur Kapitalowych, monitorujacej funkejonowanie rynku emerytur
kapitalowych, opiniujace] wszelkie akty prawne Zlego zakresu, posiadajacej wysoka range
urnocowania. Jednakze Partnerzy spoleczni nie okreslili blizej tej propozycji. Z drugiej
strony Partnerzy spoleczni wprost zapewnienie ioh reprezentantom miejsc
niezaleznych przedstawicieli w radecb nadzorczych poszczegelnych powszechnych
towarzystwemerytalnych.
4. W odniesieniu do rozdanej podczas Komitetu Rady Ministr6w poprawki Ministra
Finansow dotyczacej stopniowego przekazywania z. OFE do FCS srodkow
ubezpieczonych zblizajacych sie do wieku ernerytalnego, oraz drugiej zgloszonej przez
Ministra Finans6w uwagi 2A dotyczacej rezygnacj i ze zmian w ustawie 0 emeryturach
kapitalowych, kt6ra pozosteje przedmiotem rozbieznosci, uprzejmic informuje, ze
popieram przedlozona Vi tyro zakresie przez Ministra Finansow poprawke do \WI. projektu
dotyczaca przyjecia rozwiazania w zakresle obliczania i wyplaty emerytur z subkonta
prowadzonego przez Zaklad Ubezpleczen Spolecznych na zasadach okreslonych w
ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r. 0 erneryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczen
Spolecznych, Jednoczesnie W zwiazku 7'. powyzszym a takze w zwiazku z brakiem (z racji
wysokich kosztow funkcjonowania i niskich zyskow Z tego tytulu d1a przyszlych
emerytow) podstaw ekonornicznych do kontynuaeji prac nad dozywotnimi erneryturarni
kapitarowymi i funduszami dozywotnich ernerytur kapitalowych, propcnuje rozbudowe
projektu 0 usuniecie Z obowiazujacych przepisow odniesien do dozywotnich emerytur
kapitalowych j funduszy dozywotnichemerytur kapiiafowych. Przyjecie koncepcji wyplat
emerytur '''''Yhtcznie na zasadach okreslonych obliczania i wyptaty emerytur z subkonta
prowadzonego przez Zaklad Uhezpieczen Spolecznych na zasadach okreslonych
w ustawie z dnia I7 grudnia 1998 r. 0 emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczen
Spolecznych wyrnagac bedzie przyjecia rozdanej podczas Kornitetu Rady Mini strew
poprawki Ministra Finans6w oraz nastepujacych zmian:
a) w ustawie z dnia 21 listopada2008 r. 0 emeryturachkapitalowych:
- w art. 3 uchylic pkt 2, 6, 9 j 10 odnoszace do dozywotniej emerytury
kapitalowej,
- dokonac zmianyw art. 7 w ust. 1 pkt 2 i ust. 3,
- uchylenie art. JOust. 2,
3
D7-I'lRP-2011 21: 19 Cid: 22+6611101 10: OEF'. PRO'!' rUtH:=;TF'CtI,j
07 Mar 2011 21:23 MPIPS SEK MIN FEDAK 22+6611101 5.4
- dokonac zmiany w art, II brzmienia ust. 1 polegajacej na zmianie odeslania do
art. 10 ust: 1 pkt 2 na odeslanie odpowiadaiace wczesniejszvm zmianom ustawy,
tj. na udeslanie do art. 10 pkt 2,
- zmiany art. 17, art. 18 i art, 19,
- uchylenie art. 20 i art. 21 dotyczacych dozywotnich emerytnr kapnalowych,
. wprowadzenie zmian w art. 22 i 23 polegejacych na usunieciu z tresci
fragrnentow dotyczacych dozywotnich emerytur kapitalowych,
- uchylenie art. 27. art. 28 i art. 29 dotyczacych dozywotnich ernerytur
kapitalowych,
. zmiane wart, 30 ust. 2 doprecyzowuiaca, ze okresowa emerytura kapitalowa
(a nie jak obecnie emerytury k,apitalowe. tj. obie ich forrny) jest wyplacana wraz
z erneryturaIub renta,
b) w ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. 0 podatku dochodowym od os6b fizycznych proponu]e
s i ~ usuniecie odniesien do dozywctalct; emerytur kapftalowycb i obiecia obowiazkiem
podatkowym jednorazowej wyplaty ze srodkow zgromadzonych w OFE przez zmiane w
art. 12 ust. 7 oraz w art 30e. Vol ust. 1 pkt 12. Jednoczesnie proponuje sie,
abyjednorazowa wyplata z OF:E zwolnienie z podatku dochodowego
c) W ustawie z dnia 28 sierpnia 1997 r. 0 organizacj i funkcjonowaniu funduszy
emerytalnych proponuj e sie:
- w art. 8 uchylenie pkt 4b dotyczacego deflnicji ustawowe] "doZ)'".-otniej
ernerytury kapitalowej",
- w art. 81 zmiane ust, I0,
- wart. lOCb proponuje sie zmiane brzmienia ust. 2,
wart. III zmiane brzmienia pkt 2.
d) w ustawie z dnia 13 pazdziernika 1998 r. 0 systernie ubezpieczef spolecznych proponuje
sie:
. w art. 4 uchylic pkt 12b dotyczacy definicji ustawowej "doZywotniej emerytury
kapitalowej'',
. wart. 22 zmienic brzmienie ust. 3b i 3c,
C't7-MAR-2011 21:19 [ld: 22+hf=,111C11
ID:DEP.RADY MINISTROW
4
07 Mar 2011 21:23 MPIPS SEK MIN FEDAK 22+6611101 5.5
- wart. 33 W ust, ] uchylic pkt 6 dotyczacy prowadzeniaprzez ZUS Centralnego
Rejestru Otrzymujacych Emerytury z Funduszy Dozywotnich Ernerytur
Kapitalowych,
wart. 40 zmienic brzrnienie ust. lc uwzgledniajac usuniecie przepisu tiret 2 w
pkt 1 lit a i b dotyczacego ewidencjonowania na koncie ubezpieczonego
informacji 0 zwaloryzowanej wysokosci skladek na otwarte fundusze ernerytalne
w przypadku wyboruoferty dozywotniej emerytury kapitalowej oraz
analogicznie w pkt 2, ponadto w ust, 2 uchylenie pkt 6 dotyczacego informacji 0
wysokosci dozywotniej ernerytury kapitalowej.
e) W ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r. 0 emeryturach i rentach z Funduszu Uoezpieczen
Spolecznych proponuje sie:
w art. 4 uchylenie pkt 2,
- w art. 87 zmiane brzmienia ust, 1 i Sa,
w art. ]29 zmiane brzmienlaust. 3.
f) w ustawie z dnia 29 maja 1974 r. 0 zaopatrzeniu inwalidow wojennych i wojskowych oraz
ich rodzin (Dz. U. z 2002 r. Nr 9, pOZ. 87, z pozn. zm.) w art. 54 ust, Ia otrzymuje
brzmienie:
W przypadku osoby uprawnionej do okresowej emeryrury kapitalowej
wyplacanej na podstawie odrebnych przepisow, kwota polowy ernerytury, 0
ktorej mowa W ust. ] pkt 1, obejmuje polowe lt1cznej kwoty emeryrury z
Funduszu Ubezpieczen Spolecznych i okresowej ernerytury kapitalowej, przy
czym okresowa emerytura kapitalowa wyplacana jest w pelne] wysokosci.",
g) w ustawie z dnia 30 pazozternika 2002 r. 0 ubezpieczeniu spolecznyrn z tytulu wypadk6w
przy pracy i chorob zawodowych (Dz. C. z 2009 r. Nr 167, poz, 1322) wart. 26 ust. la
otrzymuje brzmienie:
"la. W przypadku osoby uprawnionej do okresowej emerytury kapitarowei
wyplacanej na podstawie odrebnych przepisow, kwota pOfOWY emerytury, 0
kt6rej rnowa w ust, 1 ph 1, obejmuje polowe ll:\.cznej kwoty emerytury z
Funduszu Ubezpieczen Spclecznych i okresowe] emerytury kapitalowej, przy
czym okresowa emeryturakapitalowa wyplacana jest w pelnej wysokosci.".
5
07-r'lAP-2C111 21: 2C1 iJd: 22+6611101 ID: DEF'. F:AU(
07 Mar 2011 21:23 MPIPS SEK MIN FEDAK 22+6611101 5.6
Jednoczesnie proponuje rozwazyc uchylenie ustawy z dnia 21 listopada 2008 r.
o emeryturach kapitalowych (Dz. U. Nr 228, paz. 1507), oraz uzupel:nienie projektu
o przepis przejsciowy, kt6ry okresli, ze przepisy \\"W. ustawy w brzmieniu ustalonyrc
niniejsza ustawa pozostaja w mocy dla osob, kt6re nabyly prawo do okresowej emerytury
kapitalowej przed dniem wejscia w zycie niniejszej ustawy, Zapewni to najbardziej
przejrzyste i oplacalne dla przyszlych ernerytow rozstrzygniecie w zakresie wyplat emerytur
pochodzacychZ obu filarow systemu emerytalnego.
5. Zawarta w projekcie propozycja zarzadzania Dobrowolnym Funduszem Ernerytalnym j
Indywidualnymi Kontarni Zabezpieczenia Ernerytalnego przez powszechne towarzystwo
emerytelne me obejrnuje zapewnienia standardcwych zabezpieczen, ktore jednak musza
zapewniac inne instytucje finansowe prowadzace IKZE. Mowa tu 0 adekwatncsci
kaplralowe]. Same zas wymagania w zakresie adekwatnosci kapitalowe] powszechnych
towarzystw emerytalnych powinny bye pochodna profilu ryzyka dobrowolnego funduszu
emerytalnego oraz w szczegolnosci przyjetych gwarancji w zakresie minimalnej
wymaganej stop)' zwrotu dla danego typu funduszu, Z tego powodu nie mOZDa wykluczyc,
iz wyrnagania te powinny bye zroznicowane ze wzgledu na profil funduszu emerytalnego
- osobno dIn OFE i osobno dla DFE. Jednoczesnie propozycje w tym zakresie powinny
bye skorelowane z propozycjami w zakresie oplat i kosztow systernowych. System OFE i
DFE powinien bez watpienia charakteryzowac s i ~ zapewnieniem bezpieczenstwa srodkow.
Stad niezbedne jest wprowadzenie szczegolnych gwarancji, w postaci odpowiednich
wymog6w kapitalowych. Swiadczeniobiorca nie powinien ponosic konsekwencji
ewentualnej zlej sytuacji powszechnego towarzystwa emerytalnego, gdyz nie rna wptywu
na zarzadzanie. Ustawodawca w przepisie art. 31 ustawy 0 organizacji i funkcjonowaniu
fundLlSZ)' ernerytalnych ustanawia zabezpieczenia prawidlowosci funkcjonowanla
otwartych funduszy emerytalnych, wprowadzajac pr6g kapitalu akcyjnego powszechnego
towarzystwa emerytalnego - 5.000.000 euro i dodatkowo warunek w postaci zakazu
obnizania kapitalow wlasnych towarzystwa emerytalnego ponizej 50% minimalnego
kapitahi akcyjnego (art. 33 ww. ustawy). Majl\,c na wzgledzie propozycje zarzadzania
Dobrowolnym Funduszem Bmerytalnym i Indywidualnymi Kontami Zabezpieczenia
Emerytalnego przez powszechne towarzystwo ernerytalne, proponu]e sie w tyrn zakresie
dla towarzystw, ktore zdecyduja s j ~ utworzyc i zarzadzac Dobrowolnymi Funduszami
Ernerytalnymi, proponuje sie wart. 31 ustawy 0 organizacji i funkcjonowaniu funduszy
6
07-r'lRP-2011 21: 20 Cid: 22+E,511101 ID:DEP.PADY MINISTROW
-07 Mar 2011 21:24 MPIPS SEK MIN FEDAK 22+6611101 s.7
ernerytalnych oznaczenie dotychczasowej tresci przepisu jako ust. 1 i dodanie po nim ust.
2 i 3, kt6re okresla, ze wysokose kapiteru zakladowego powszechnego towarzystwa,
o kt6rej mowa w ust, 1, zostaj e podwyzszona z tytulu utworzenia i zarzadzania
dobrowolnego funduszu 0 kwote stanowiaca rownowartosc 125.000 euro, wyliczana
wedlug sredniego kursu walut obcych Narodowego Banku Polskiego, obowiazujacego w
dniu zmiany lub sporzadzenia statutu towarzystwa (ust, 2). W ust. 3 nalezy okreslic, ze od
chwili, gdy wt\rtosc aktywow netto dobrowolnego funduszu przekroczy wyrazona "II'
zlotych rownowartosc 250.000.000 euro na dzien wystapienia zdarzenia, powszechne
towarzystwo rna obowiazek niezwlocznie zwiekszac poziom kapitalu wlasnego 0 kwote
dodatkowa, stanowiqca 0,02 % rozni cy miedzy suma wartoscl aktywow netto
zarzadzanego przez towarzystwo dobrowolnego funduszu a kwota stanowiaca
rownowartosc w zlotych 250.000.000 CUIO. Poziom zabezpieczenia pozyskanego w ten
spos6b odpowiadac bedzie regulacjom nalozonyrn w tyro zakresie towarzystwom funduszy
inwestycyjnyoh na moe)' przepisow art. 49 i 50 ustawy z dnia 27 maja 2004 r.
o funduszach inwestycyjnych,
6. Propozycja likwidacji akwizycji na rynku wtornym jest krokiem w slusznym kierunku.
Powinien jej jednak towarzyszyc:
~ ealkowity zakaz akwizycji,
- jednoezesna obniZka prowizji z tytulu oplaty od skladki, 0 kiOrej mOW8 wart.
134 ust, 1 ustawy 0 erganizacji i funkcjonowanlu funduszy emerytalnych,
poblerane] przez powseechne towarzystwa emerytalne z 3,5% do 2,5%.
Zaproponowana w projekcie zmiana (zakaz akwizycji wt6mej na rynku OFE) b ~ d z i e jednakze
bardzo trudna do wyegzekwowania wobec akwizytorow oraz sluzyt bedzie utrwaleniu
obecnego podzialu rynku funduszy emerytalnych, dlatego tez proponuje wprowadzenie
zupelnego zakazu akwizycji w rarnach funduszy emerytalnych, Zmniejszenie koszt6w
funkcjonowan.a OFE z tytlliu zakazu akwizycji wt6mej powinno znalezc odzwierciedlenie w
obnizeniu obciazen spoczywajacych na czlonkach OFE. Obnizy to koszty obciltZajltce srodki
gromadzone na przyszle emerytury i poprawi efektywnosc OFE w zakresle pomnazania
gromadzonych w nich srodkow,
Otwarte fundusze emerytalne stanowiace CZrtSC obowiazkowego systernu ubezpieczen
spolecznych powinny konkurowac miedzy soba osiaganymi stopami zwrotu oraz cena
oferowanej uslugi. Niezbednyrn warunkiern efektywnosci takiego mechanizmu musi bye
07-MRR-2011 21:20 Od: 22+6611101 ID:DEP.RRDY MINISTROW
7
07 Mar 2011 21:24 MPIPS SEK MIN FEDAK 22+6611101 s.8
wiedza ubezpieczonego umozliwlajaca podejmowanie swiadomycn decyzji 0 lokowaniu
oszczednosci emerytalnych. Wymaga to prostych i transparentnych procedur. Osoba
wykonujaca czynnosci akwizycyjne nie rna mozliwosci reprezentowanie interesu
ubezpieczonego - czlonka otwartego funduszu emerytalnego, Wynika to z faktu,
ze czynnosci akwizycyjne moga bye wykonywane wylacznle na rzecz jednego powszechnego
towarzystwa ernerytalnego i sprzedawca rnusi przekonac nabywce, ze oferowany przez niego
funduszu jest najlepszy, Jezeli brak mu argumentow, niejednokrotnie jak wskazuje praktyka,
niestety posuwa do czynow zabronionych. Urzad Komisji Nadzoru Finansowego
W opublikowanym w rnaju 20) 0 r, raporcie w calosci poswieconemu omawianemu
zagadnieniu, pod znaczacym tytulem: .Nieprawidlowosci w akwizycji do otwartych funduszy
emerytalnych" dokonal analizy nieprawidlowosci w procesieakwizycji do otwartych funduszy
emerytalnych. Urzad zaobserwowal wzrost skarg na dzialalnosc akwizycyjna
oraz na utrudnienia zwiazane z transferem, ktorych zrode! upazruje w nieprawidlowym
dzialaniu akwizytorow. Analiza zjawiska wskazala, ze chociaz od starru reformy emerytalnej
minelo juz jedenascie lat, wiele problem6w zwieczanych z procesem akwizycji do OFE
pozostalo, a nawet pojawiaja nowe. U podstaw tych nieprawidlowosci W opinii organu
nadzoru leza czynniki fundamentalne, trudne do szybkiego wyeliminowania, z posrod ktorych
najwazniejszymi sa; niewielka ekonomiczna swiadomosc wiekszosci spoleczenstwa oraz
niedoskonalose regulacji prawnych rynku OFE. Organ nadzoru jednoczesnie podkreslil,
ze jesli czlonkowie beda aktywnie poszukiwali funduszu 0 najlepszych wynikach
inwestycyjnych, wtedy istnialy na rynku silne bodzce do konkurowania wynikami.
Rosnaca presja na wyniki akwizycji W ostatnicb lataeh sprzyjala zjawiskom patologicznym
wynikajacych z nieetycznych dzialan akwizytorow w bezposrednim kontakcie z klientem.
Dzialania te prowadzily do nieuzasadnionych ekonomicznie transferow miedzy funduszami.
Organ nadzoru w swoim raporcie wskazal, ze wydatki na ekwizycje to istotna kosztow
ponoszonych przez towarzystwa emerytalne. Koszty te systematycznie rosna, nawet w latach,
w kt6rych liczba os6b wchodzacych na rynek pracy maleje w stosunku do roku poprzedniego,
W ciagu czterech lar ulegly praktycznie podwojeniu. Stanowia one ponad jedna trzecia
wszystkich koszt6w PTE zwiazanych z zarzadzaniem funduszem. a tym, ze akwizycja stanowi
glowne Zr6dlo pozyskania czlonkow swiadczy rowniez fakt, ze wydatki PTE na reklame
i promocie 54 ponad dziesieciokrotnie nizsze i tez wolniej \\>ydatki na
W 2009 r. PTE na prornocje i wydaly 37 mln zi, 0 73% nit. w roku 2005.
C17 - r'lRF:'-2Dll 21: 20 Od: 22+6611101 I D: DEF' . RAD'( t'ntHSTRml
8
07 Mar 2011 21:24 MPIPS SEK MIN FEDAK 22-+6611101 S.S
J. Koszty 1I.IUi akwizycljnycl1 w rochunkach tyskow strat PTE w ]atach
- 2009 (w mln zl)
..
:6J 1 -
250
200 .....
150 .
tlO
o
N , " .. ,. ., . " ,.'f''' "." . ."" , ,.' " _ ,..,,,,..
.
2005 2D08
Zrodlo: UK"IF
t

Eliminacja mozliwosci zawierania um6w za posrednictwem akwizytorow zwiekszy takze
zainteresowanie PTE w budowaniu przewagi konkurencyinej na pozostalych polach
glownle na polu wynikow inwestycyjnych OFE oraz oplat obciazajacych czlonkow.
Zmiana sposobu zawierania um6w pozwcli towarzystwom na obnizenie kosztow swego
funkcjonowania, Tylka Vi 2009 roku poniesione przez PTE, a finansowane faktycznie ze
skladek wszystkich ubezpieczonych koszty akwizycji wyniosly prawie 450 min zl
i stanowily ponad 1/3 kosztow calkowirych tych podmiot6w. Wzmozonej dzialalnosci
akwizycyjnej PTE bedzie rosnacy i gromadzony latami kapital emerytalny przez
dotycnczasowych uczestnik6w systemu Calkowita likwidacja akwizycji bezposredniej
zapobiegnie zjawtsku zwanemu "wojIll\ transferowa" porniedzy podrniotami rynku
emerytalnego, czyli ekonomicznie nieuzasadnionego naglego wzrostu kosztow akwizycji
oraz licznych, nieoptymalnych transferow miedzy funduszami, Nalezy takze podkreslic,
ze rosnaca presja na wyniki akwizycji sprzyja patologicznym zjawiskom, W szczegolnosci
nieetycznyrn dzialaniorn w bezposrednim kontakcie z klientern, obnizaiacym zaufanie
spoleczenstwa do systemu emerytalnego,
I Raport ..NieprawidJowoScl wak'VizycJI (Ie otwarrych runduszyemerytalnych", lJrl4d Komls]l Nadzoru Finansowego, Wll.;"8-'/3Wa,
Maj 20)0 r., SIr. 10.
07-MRP-2011 21:20 Od: 22+E.t:.11101 1D: DEF'. F:RD'{ r'1lt'USTRDl,J
9
5.10
,07 Mar 2011 21:24 MPIPS SEK MIN FEDAK 22+6611101
na l\'zglfdzie wprowadzenie calkowitego zskazu akwizycji D8 rynku OFE
proponuje dekonanie zmian W obOWiltZUjilcych przepisaehr
a) w ustawie z dnia 2B sierpnia 1997 r. 0 organizacji i funkcicnowaniu funduszy
emerytalnych:
- wart. 50 ust. 2 pkt 2 uchyla sie lit. c,
- wan. 81 po ust. 1 dodaje silt ust. la w brzmieniu:
"la. UmOWEl Z otwartym funduszem moze zostac zawarta wylacznie w trybie
korespondencyjnym.",
- jednoczesnie nalezy odstapic od przewidzianej w projekcie ( w art. 4 pkt 13) zmiany
art. 81,
- po art. 82 dodaje sie art, 82a w brzmieniu:
"Art. 82a. Zawierajac urnowe Z otwartym funduszem emerytalnyrn osoba wystepujaca z
wnioskiem 0 przyjecie do otwartego funduszu sktada pisemne oswiadczenie 0 zapoznaniu
z tresciaaktualnej informacji dotyczacej otwartychfunduszy.",
- w art. 84a uchyla sie list 2,
- tytul rozdziahi 8 otrzymuje brzmienie:
.Zakaz dzialalnosci akwizycyjnej otwartych funduszy emerytalnych",
- art. 92 otrzymuje brzmienie:
"Art. 92. 1. W ramach dzialalnosci otwartyeh funduszy me jest dozwolone prowadzenie
dzlalalnosci akwizycyjnej a w szczegolnosci polegaiace] na oferowaniu dodatkowych
korzysci rnaterialnych z tyturu cztonkostwa w otwartym funduszu lub wykorzystaniu
stosunku nadrzednosci wynikajacego ze stosunku pracy lub Innego stosunku prawnego,
na kt6rym jest oparta zaleznosc sluzbowa lub irma zaleznosc 0 podobnym charakterze,
jezeli celem takiego dzialania mialoby bye sklonienie kogokolwiek, aby przystapil
do funduszu lub pozostawal jego czlonkiern.
2. Przepis ust. 1 stosuje cdpowiednic do innej dziaJalnosci nit okreslona w tym
przepisie, jezeli w jej ramach oferuje sie dodatkowe korzysci materialne w zamian
za przystapienie do okreslonego otwartego funduszu lub pozostawanie jego czlonkiem.
3. Dzialalnosc akwizycyjna, w rozumieniu ust. 1, oznacza wszelka dzialalnosc, maj
na celu sklonienie kogokolwiek, aby przystapil do otwartego funduszu lub pozcstawal
czlonkiemtego funduszu.",
- art. 93-94 uchyla
- art. 219 otrzyrnuje brzmienie:
07-MAP-2011 21:21 Dd: 22+66111['11 I D: DEF' , PAD..' r'ntH
10
'07 Mar 2011 21:25 MPIPS SEK MIN FEDAK 22+6611101 s , 11
.Art, 219. 1. Kto, wbrew zakazowi przewi dzianernu w an. 92 ust. l , oferuje okreslone w
tym przepisie dodatkowe korzysci materialne lub wykorzystuje stosunek nadrzednosci
wynikajacy ze stosunku pracy lub innego stosunku prawnego, na ktorym jest oparta
zaleznosc sluzbowa tub inna zaleznosc 0 podobnym charakterze w celu sklonienia do
przystapienia do otwartego funduszu tub pozostawania jego czlonkiem, podlega grzywnie
do 1.000.000 zl.
2. Tej samej kane podlega, kto prowadzac dzialalnosc, 0 kt6rej mowa w art. 92 ust. 2,
oferuje dodatkowe korzysci materialne w zamian za przystapienie do okreslonego
otwartego funduszu tub za pozostawanie jego czlonkiem.",
- art. 219a uchyla silt.
b) w ustawie z dnia 22 maja 2003 r. a dzialalnosci ubezpieczeniowej (Oz. U.
z 2010 r. Nr 11, poz. 66) w art. 3 ust, 8 uchyla siC( pkt 1.
W zwiazku z powyzszym, Jak r6wDiez wygenerowanymi oszczednosciami, postuluje
obnlzeme oplaty od 0 ktore] B10wa wart. 134 ust. 1 ustawy 0 organizacji
i funkejonowaniu fundus:zy emerytalnych, pobieranej przez powszecbne towarzystwa
emerytalne 1: obecnych 3,5% do 2,50/0, proponuje siC( nastepujaca zmiane w art. 134
ust ] ww. ustawy:
,,Art, 134. 1. Otwarty fundusz moze pobierac oplaty wylacznie w ronnie potracenia
okreslonej procentowo kwoty z wplacanych skladek, nie wiekszej nil 2,5 %, z tyro
ze potracenia dokonuje sie przedprzeliczeniem skradek najednostki rozrachunkowe.".
Uzasadnieniem przedlozonej poprawki jest fakt, ze koszty akwizycji stanowia nsjwieksza
cZ 'r5c kosztow powszechnych towarzystw emerytalnych, ktore stanowia ponad 1/3
kosztow ogolem, Oznacza to, ze przy calkowitym zakazie akwizycji oplata od. skladki
powinna zostac obnizona do 2,5 %, co pozwoli na rozliczenie w czasie poniesionych juz
kosztow,
7. ,,,.,, zwiazku z wprowadzanymi zrnianami ksztaltujacymi na nowo trojfilarowosc systemu
emerytalnego, preponuje aby osoby urodzone Iatach 1949 - 1968 mogly ponownie
podjtlc 0 wyborze czlonkostwa w II filarze. Koniecznosc tej zmiany wynika
z zagrozenia uznania rozwiazania za niezgodne z Konstytucja RP. W szczegolnosci,
za niezgodne z art. 32 ustawy zasadniczej. :'Jajbardziej generalne sformulowanie tej zasady
11
07-MAR-2011 21:21 C1d: 22+6611101 I D: DEP. RAUl' 1'1 I HI
.07 Mar 2011 21:25 MPIPS SEK MIN FEDAK 22+6611101 s. 12
znalazlo wyraz w stwierdzeniu, it "wszyscy wobec prawa rowni". Stwierdzenie to
oznacza prawo do rownego traktowania przez wladze publiczne, kt6rej to zasady wladze
musza przestrzegac. Jednakze z tej generalnej zasady wynika takze zekaz stosowanla
dyskryrninacji w zyciu politycznym, spolecznym i gospodarczym. Dyskryminacji tego
rodzaiu nic mega usprawiedliwiac zadne przepisy i zadne przyczyny, Od zasady rowncsci
Konstytucja me zna zadnych odstepstw i v,..'Yjl\tk6w. Z orzecznictwa Trybunalu
Konstytucyjnego wynika, it rnozliwosc odstapienia od zasady rownosci istnieje w
przypadku spelnienia lllcznie kilku warunk6w: 1) kryterium przyjete za podstawe
roznicowania pozostaje w racjonalnym zwiazku z celem i trescia danej regulacji; 2) waga
interesu, ktoremu roznicowanie rna sluzyc, pozostaje W odpowiedniej proporcji do wagi
interesu, ktory zostaje naruswny w wyniku przyjetego roznicowania; 3) kryterium
roznicowania pozostaje W zwiazku z innymi normami, zasadami i wartosciami
konstytucyjuynU, ktore uzasadniaja przez ustawodawce roznicowanie podmiotow
podobnych. R6wne traktcwanie tej same] grupy os6b ubezpieczonych oznacza rowne
traktowanie, bez zr6Znicowail. dyskryrnlnujacych lub faworyzujacych. W omawianym
zakresie analiza proponowanego rozwiazania dla ubezpieczonych z rocznik6w 1949
1968 prowadzilaby do wniosku, ze wprowadza ona traktowanie faworyzujace (dla
czlonk6w OFE) i dyskryminujace (dla osob, kt6re pozostaly w jednofilarowym systemic
ernerytalnym), a wiec powazne zroznicowanie tej grupy ze wzgledu na dokonany,
dobrowolny wybor, ktory zrozumialy de lege lata nie rnialby juz racjonalnego
uzasadnienia de lege ferenda, ze wzgledu nil zawieranie um6w czlonkowskich z OFE
w innej rzeczywistosci prawnej. Rzeczywistosci maiace] powazne konsekwencje prawne
oraz ekonomiczne 0 charakterze sytuacji powaznej i zasadniczej zmiany okolicznosci,
mejacej cechy klauzuli rebus sic stantibus.
8. 0 ile Rada Ministrow dopusci rozwiazania dotyczace dziedziczenie w systemie
ernerytalnym, za wlasciwe poprzec przedlozona przez Ministra Finans6w
propozycje dzlecziczenta, W drodze wyplaty gotowkowej caloscl srodkowzgromadzonych
w OFE, a jednoczesnie, w przypadku srodkow zepisanych na koncie w ZUS, calosciowego
ich przepisywania na konta os6b wskazanych.
9. W odniesieniu do uzasadnienia projektu uprzejmie prosze 0 dokonanie jego korekty przez
zamieszczenie poczawszy od plerwszego akapitu na stronie l-szej do akapitu drugiego na
stronie 3-ciej, tresci:
12
07-MAR-2011 21:21 ClJ: 22+6611101 I D: DEF' . F'AD\' 1'1 I I '=;TFU,J
.07 Mar 2011 21:25 MPIPS SEK MIN FEDAK 22+6611101 s.13
" Uzssednienle
Reforma ernerytalna przeprowadzona w 1999 r. w duze] mierze uodparnia polski system
zabezpieczenia spolecznego na zagrozenia zwiazane ze starzeniem sie spoleczenstwa.
Refonna zapewnia wlasciwe bodzce do utrzymywania aktywnosci zawodowej. Istota reformy
byto przejscie z systemu zdefiniowanego swiadczenia na system zdeflniowane] skladki, co
pozwolilo na powiazanie otrzymywanych przez ubezpieczonych swiadczen z suma
zgromadzonego kapitalu w okresie aktywnosci zawodowej,
Po dekadzie jej funkcjonowania nalezy jednak zauwazyc, ii ksztalt reformy \vyrnaga
racjonalnej korekty. Korekta ta powinna dotyczyc przede wszystkirn kwestii zwiazanych z
zagrozeniern dla narastajacego dlugu publicznego, kt6re see. zwiazene z koniecznoscia
pokrywania niedoboru w FUS w wyniku przekazania czesci skladki emerytalnej do OFE.
Powoduje to wzrost potrzeb pozyczkowych i narastanie dlugu publicznego, ktore obniza rating
panstwa polskiego i zwieksza koszty obslugi dlugu publicznego i koszty uzyskania kapitalu
przez polski sektor prywatny co obniza tempo wzrostu gospoderczego.
Lacznie od 1999 r. do 2010 r. przekazano skladki do ZUS w wysokosci 15,36% PKB, co w
przeliczeniuna 2010 r. wynosi 217 mid z1. Porownujac kwote przekazanych skladek do OFE z
akrywami OPE dzialalnosc II filaru przyniosla w ciagu ponad 10 lat 4,5 rnld ~ zysku
porownujac kwote przekazanych sktadek (w wartosciach na rok 2010) do posiadanvch
akrywow w OFE. Jednakze w tyro sarnym czasie PTE zarzadzajace OFE pobraly lacznie w
formle oplat blisko 1,4% PKB, tj. ok. 19,3-19,4 mld zl (w wartosciach 2010 r.), Oznacza to, ze
za kazda zlotowke zysku dla ubezpieezonych PTE uzyskaly ponad 4 zl przychodu. JeW drug
publiczny wygenerowany przez refundacje skladek przekazywanych do OPE wyniosi 232,5
rnld plus 11,3 mid kosztow obslugi tego drugu ~ razem 243,8 mld zt, a aktywa OFE (portfel
inwestycyjny) wynosi 221,5 mid zl, to ponad 10-letnia dzialalnosc OFE przyniosla 22,3 mId z]
strat. Dotychczasowy trend wskazuj e na to, ze problemy zwiazane z przyrostern dlugu
pubncznego w zwiazku z funkcjonowanlem kapitalowej czesci systemu emerytalnego bedq w
przyszlosci narastac i stanowic istotne obciazenie dla sektora finansow publicznych,
Przyjete w latach 90-tych ubieglego stulecia zasady finansowania i funkcjonowania
kapitalowej czescl systernu emerytalnego spowodowaly niekorzystna sytuacje, w kt6rej
Minister Finansow musi pozyczac srodki na rynku w celu uzupelnienia niedoboru w FUS w
07-MRR-2011 21:21 Dd: 22+6611101 1D: DEF'. RRD'( r"'lIH1:=;TRmJ
.07 Mar 2011 21: 25 MPIPS SEK MIN FEDAK 22+6611101 5.14
wyniku przekazania czesci skladki emerytalnej do OPE, aby nastepnie OFE mogly za me
zakupic kolejne serie rzadowych obligacji. Powoduje to, ze mimo rosnacych potrzeb
pozyczkowych, nadal gwarantern kapitalu emerytalnego jest Skarb Panstwa, co oznacza, ze nie
ujawniajl\ sie pozytywne efekty funkcjonowania kapitalowej czesci systemu emerytalnego,
zwiazane przede wszystkim z dywersyfikacja ryzyka i osiaganiern wyzszych st6p zwrotu dla
emerytow dzieki inwestowaniu w papiery udzialowe (srednio tylko ok, 30% aktywow OFE
inwestowanych jest w akcie).
Rownoczesnie nalezy pamietac, iz caly system zabezpieczenia spolecznego mial w 2010 r, ok,
93 mld zl deficytu.
Celem przeprowadzanej zmiany jest zwiekszanie motliwoSci fin8osowaui. wydatkow
rozwojowych, koniecznych dla wyzwan modermzaeyjnych krsju, St,d wynika
pllna potrzeba podjfCia dziala6 knszty reformy emerytalne] - jedDego z
podstawewych elementow kreuiaeych strukturalny defieyt sektora fina.nsow publicznych
powodujaeego trwale narastanle dlugu pubneznego.
Prnponowane zmiany
W rezultacie proponowanych zmian ograniczeniu ulegnie tempo przyrostu paristwowego
dhigu publicznego pcprzez zmniejszenie kosztow wprowadzenia II filara kapitalowego. W
finansowaniu przyszlych swiadczen wiekszego znaczenie nabierze czynnik sclidarnosciowy
pozwalajacy uzyskac wieksza stabilnosc emerytur i zrnnlejszajace mozliwe odchylenia
wysokosci przyszlych swiadczen. Podstawowy eel projektu bedzie realizowany poprzez
przesuniecie czesci skladki emerytalnej na nowoutworzone speejalne subkonto prowadzone
przez ZUS (zachowujace imegralnosc II filaru), zmiany limit6w inwestycyjnych OFE (oraz
wprowadzenie zachet podatkowych do dodatkowego oszczedzania na emeryture.",
07-MAR-2011 21:22 Cld: 22+6611101 I D: DEF' . r;::ADY r1 I I :=;TF'CIloJ
14
07 Mar 2011 21:25 MPIPS SEK MIN FEDAK 22+6611101 s. 15
10. W odniesieniu do ustalenia dotyczacego opracowania w trybie pilnyrn rozporzadzen,
o ktorych mowa w pkt l , 2, 3, 6, 7 uwagi NT 2 Rzadowego Centrum Legislacji, uprzejrnie
informuje, ze zostana one przekazane Panu Sekretarzowi w najblizszym mozliwym
tenninie.
Do wiadomosci:
Pan
Michal Boni
Minister - Czlooek Rad" Mlnh1r6w
Kancelaria Prezesa Rady Mini5trow
07-MAR-2011 21:22
[Ic!: 22+6611101
1D: DEP. RAD,)' r'lHHSTRClI,J
15