PROJEKT ROZPORZADZENTE RADYMINISTROW z dnia . . . . . .2 0 1 2 . . r w sprawiewprowadzenia 2012r.

na programuzwalczania w5cieklizny oraz programumaj4cegona celu wykrycie wystqpowania grype ptakoworaz poszerzenie zaka2en wirusamiwywolujEcymi wiedzyna temat ryzykawystqpienia choroby tej Na podstawie 57 ust.7 ustawy dnia11 marca2004r. o ochronie art. z zdrowia zwierzqt oraz zwalczaniu (Dz. U. z 2008 r. Nr 213, poz. chorobzaka2nych zwierzqt 1342 orazz 2010r. Nr 47,poz.278, 60,poz.372i Nr 78,poz.513) Nr zarzqdza sig, co nastqpuje:
Rzeczypospolitej Polskiej wprowadza program: siq $ 1. Na terytorium (Rabies),ktory jest okreslonyw zalqczntkunr 1 do 1 ) zwalczaniawScieklizny rozporzqdzenia; 2 ) majqcyna celu wykryciewystqpowania zakalen wirusamiwywotujqcymi grype ptakow (Avian influenza) orcz poszerzenie wiedzy na temat ryzyka wystqpienia tej choroby, ktory jest okreSlony w zalqcznlku nr 2 do rozporzqdzenia.

wchodziw zyciez dniem ogloszenia. $ 2. Rozporzqdzenie

PREZESRADY MINISTROW

Zalqcznlkido rozporzqdzenia RadyMinistr6w r z d n i a. . . . . . . . . . 2 0 1 2. ( P o 2... .

Zalqczniknr 1 I (RABIES) CZESC WSCIEKLIZNY ZWALCZANIA PROGRAM '1. ldentyfikacjaprogramuzwalczaniaw6cieklizny Polska Rzeczpospolita czlonkowskie. Panstwo

(Rabies) W6cieklizna Choroba: programu: 2012r. Okresrealizaqi

Dane historyczne 2. wScieklizny dotyczqce sytuacji epizootycznej w zakresie

latachpo ll wojnieSwiatowej otaz w pierwszych W okresiemiqdzywojennym Polskiejbyty psy na w6cieklizny terytoriumRzeczypospolitej gtownymnosicielem psow przeciwko w6ciekli2nie, szczepienia w Wprowadzenie 1949r. obowiqzkowego tej pozwolilona opanowanieproblemuwystgpowania choroby.Liczba przypadkow siq obnizyla z ponad3 600 w 1946 r. do 73 przypadkow wsrod zwierzqt wScieklizny rejestrowac coraz ponownie pojawil, kiedyzaczqlo siq wscieklizny w 1956r. Problem W wolno 2yiqcych. latach1946 zwierzqt tej wiqcej przypadkow chorobyw Srodowisku - 1956 zglaszano dzikich. wSrodzwierzEt w6cieklizny rocznieod 1 do 6 przypadkow u W 1956 r. i 1957r. nie zanotowanozadnego przypadkuw6cieklizny zwierzqt dzikich. W latach nastqpnychzauwaZalnybyt wzrost zachorowanw6rod zwierzqt zachorowania u dzikich,a w szczegolnoSci lisow.Pod konieclat siedemdziesiqtych domowych. u liczbqzachorowan zwierzqt u zwierzqldzikichprzekraczaty Polskiej stwierdzono2 045 przypadkow W 1990r w Rzeczypospolitej wscieklizny,w tym 1 668 przypadkowwSrod zwierzqt dzikich (1 374 przypadki u lisow). Najwigcej przypadkow wScieklizny zanotowano w owczesnych w o j e w o d ztw a ch :p o zn a n ski m ( 157) , opolskim ( 139) , koszalinskim ( 133) , ( (1 s z c z e c in ski m 3 0 ), b yd g o skim 123) or az slupskim( 103) . Nie notowanoich w Nomzynskim, przypadki w odnotowano lubelskim, a bialsko-podlaskim, pojedyncze todzkimoraz pzemyskim.

W 1991 r. stwierdzono 287 przypadkowwScieklizny, 2 wtym 1 864 u zwierzqt dzikich, z czego 1 513 przypadkow u lisow. Wscieklizny nie odnotowano w owczesnym wojewodztwie lubelskim, a pojedyncze przypadki wystqpily w przemyskim, lodzkim, lomzynskim oraz kroSnienskim. W '1992r. stwierdzono 084 przypadki 3 wScieklizny, tym u zwierzqtdzikich w 2 549,z czego 2 079 u lisow. Z uwagi na rozprzestrzenianie wScieklizny 1993 r. rozpoczgtoakcjq siq w przeciwko doustnychszczepienlisowwolno 2yjqcych wsciekli2nie. W 1993 r. stwierdzono 648 przypadkow 2 wScieklizny zwierzqt, tym 2 166 u w u zwierzqt dzikich,z czego 1 803 u lis6w. W 1994 r. stwierdzono2 238 przypadkowwSciekliznyu zwierzqt,w tym u zwierzEt dzikich1 788, z czego 1 506 u lisow. W 1995 r. stwierdzono 1 973 przypadki u zwierzqt,w tym 1 528 u zwierzEt d z i k i c hz c ze g o 1 2 8 0 u l i so w . , W 1996 r. stwierdzono2 527 przypadkowu zwierzqt,w tym 2 064 u zwierzqt dzikich, czego I 779 u lisow. z W 1997 r. stwierdzono 1 494 przypadki u zwierzql, w tym 1 239 u zwierzqt d z i k i c hz c ze g o 1 0 9 1 u l i so w . , Efektem nieustajqcegoprzeprowadzaniaszczepien w zachodniej czg6ci terytorium Rzeczypospolitej Polskiej byl spadek liczby przypadkow wScieklizny, a zwlaszcza bardziej zadowalajqcyfakt braku jej wystgpowaniaod dtuzszegoczasu na obszarach wojewodztw: zachodniopomorskiego, lubuskiego idolnoslqskiego. W 1998 r. stwierdzono1 329 przypadkowu zwierzqt,w tym 1 120 u zwierzqt dzikich, czego927 u lisow. z W 1999 r. stwierdzono 148 przypadkow zwierzqt, tym 721 u lisow. 1 u w W 2000 r. stwierdzono2 224 przypadkiu zwierzql,w tym u lisow 1 583, aw 2001 r. stwierdzono 964 przypadki zwierzqt, tym u lisow2224. 2 u w W trakcie przeprowadzanych akcji szczepien zaobseruuowano

sig" do ,,przemieszczanie w6cieklizny wschodniejczqSciterytoriumRzeczypospolitej Polskiej, czyli na obszarynie objqte do tej pory szczepieniami oraz wystgpowanie

z na przypadkowwScieklizny terenach przygranicznych RepublikE pojedynczych Czeskq. W 2002 t. liczba przypadkow wscieklizny u zwierzqt na terytorium

Polskiejwyniosla 1 119, z czego 1 038 przypadkowzanotowano Rzeczypospolitej u zwierzqtdzikich, w tym 884 u lisow. W 2002 r. najwiqkszqliczbq przypadkow wielkopolskim 339 przypadkow. w zanotowano wojewodztwie wscieklizny W 2003 r. stwierdzono388 przypadkowu zwierzqt,w tym 314 u zwierzqt z dzikich, czego233 u lisow. W 2004 r. stwierdzono136 przypadkowu zwierzqt,w tym 114 u zwierzqt z dzikich, czego86 u lisow. na Jak wykazujq dane za lata 2005-2009,liczba przypadkowwScieklizny (zalqczniki 1 - 5 do nr zmniejszeniu pafistwaulegladalszemu, znacznemu terytorium p r o g r a mu ). ponowniewzrosla.W roku tym W 2010 r. liczba przypadkowwScieklizny odnotowano 151 przypadkow,z czego 129 przypadkowstwierdzono u zwierzqt W dzikich,w tym 117 u lisow (zalqczniknr 6 do programu). 2010 r. najwigcej przypad n kow wsciekli zny zanotowa o w wojewodztwiemalopolskim. Dodatkowo przypadki w6cieklizny u zwierzqt wystgpujq na terenach polozonych wzdluz polnocno-wschodniej wschodniej granicy Rzeczypospolitej i Polskiej, gdzie zauwalono przechodzenie zwierzqt zaka2onych w6ciekliznq z terenow Ukrainy, Bialorusi oraz z terenow Federacji Rosyjskiej (Obwod Kaliningradzki). do 1991 r.i1992 r. opracowanozalo2enia programuzwalczania Na przelomie w Polskiej. w5cieklizny Rzeczypospolitej wykladanie W pienruszym etapie realizacjiprogramu zwalczaniawScieklizny szczepionki przeciwko wsciekli2nie mialo objqc teren polozony w pasie

przygranicznym RepublikEFederalnqNiemiec (Szczecin, z Gorzow Wielkopolski, Zielona Gora, Jelenia Gora, Watbrzych,Legnica, Opole, Wroclaw, Poznan, Pila, gdzie w6cieklizna lisow wystqpilaendemicznie stwierdzano Leszno,Koszalin), u i przypadkitej choroby.Zaproponowano najczqsciej wykladanieszczepionki dwa razy na W w r o k u- w i o sn q i j e si e n i q - p o 16 dawek( pr zynqt) km2. yktadanie szczepi onk i mialo byc przeprowadzane rgcznie.Stopniowo akcja miala byc rozszerzana kolejne o

wojewodztwaw kierunkuwschodnim.Wraz z wykladaniemszczepionkimiala byc prowadzonakontrola szczepienokreslajqcawska2nik przyjqciaszczepionkiprzez lisyoraz wskaZnik nabytej odpornoSci. Jednak w 1992 r. zmieniono sposob rozrzucaniaszczepionkiz recznego na wyrzucanie z samolotow, a liczbg wojewodztw objgtych szczepieniem zmniejszonoz 12 do 6. Odstqpionood toztzucaniaszczepionki owczesnych w wojewodztwach: pilskim,poznanskimoraz opolskim,wroclawskim, leszczynskim, programszczepien koszalinskim. Ostatecznie Polscerozpoczgto w lisow przeciwko w 6 c i e k l i z n i e 1 9 9 3r. w W 1994 r. obszarszczepienzostalpowigkszony 6 owczesnych o wojewodztw: pilskie, koszalinskie, slupskie, katowickie, bielsko-bialskie i skierniewickie. W 1995 r. obszar szczepienzostat powiqkszony kolejne 10 owczesnych o wojewodztw.gdanskie,bydgoskie,koninskie,leszczynskie, poznanskie,kaliskie, wroclawskie, opolskie, czqstochowskie oraz warszawskie. W 1996 r. obszar szczepien zostal powiqkszonyo dalsze 4 owczesne wojewodztwa: kro6nienskie, nowosqdeckie, i elblqskie piotrkowskie. W 1997 r. obszarszczepien zostalpowigkszony wojewodztwo o krakowskie. W 1998 r. obszarszczepien zostafpowiqkszony kolejnych wojewodztw: o 5 tarnowskie, sieradzkie, radomskie, lodzkieoraz lubelskie 1 gmina. W 1999 r. zmieniony parlstwaz 49 wojewodztw zostal podziatadministracyjny na 16 wojewodztw i wowczas szczepieniamiobjgto calkowicie wojewodztwa: dolnoslqskie,lubuskie, zachodniopomorskie, wielkopolskie, 5l4skie, pomorskie, opolskie, malopolskie,natomiast czgSciowowojewodztwa:kujawsko-pomorskie, lubelskie,lodzkie, warmihsko-mazurskie, mazowieckie podkarpackie. i Natomiast podlaskim swigtokrzyskim prowadzono w wojewodztwie i nie szczepien. W 2000 r. obszarszczepien ulegtzmianie. wynikugwaltownego nie W wzrostu zachorowartzwierzEtna wScieklizng terenach,gdzie nie prowadzonoszczepien na lisow przeciwko wSciekliznie szczepionego" z,,obszarem oraz na granicy,,obszaru programszczepien nieszczepionym" 2001 r., wprowadzono w zmodernizowany lisow przeciwko wolno 2yjqcych wsciekli2nie, ktorymztezygnowano akcjiwiosennejze w w

nie gdzie dluzszego czasu odnotowywano od Polski, zachodniej na szczepieR terenie

to: obszar objgtyszczepieniami u przypadk6w w$cieklizny zwierzqt. powiatwalecki; zachodniopomorskim 1 ) w wojewodztwie powiaty:dzierzoniowski, zqbkowickii klodzki; dolnoslqskim 2 ) w wojewodztwie

3 ) w wojewodztwiemazowieckimpowiaty:warszawskizachodni,gostyninski,
grojecki, piaseczynski, grodziski,pruszkowski, zyrardowski, sochaczewski, lipski,kozienicki, zwolenski, przysuski, radomski,szydlowiecki, bialobrzeski, sierpecki, plonski, nowodworski, ciechanowski, mlawski, zurominski, i legionowskiputtuski; przasnyski, makowski, ostrolqcki, gminaJanowiec czq6cgminyPutawy; i lubelskim 4) w wojewodztwie dgbicki, powiaty.bieszczadzki, brzozowski, podkarpackim 5 ) w wojewodztwie rzeszowski, jasielski, ropczycki, mielecki, lancucki, kro6nienski, kolbuszowski, lezajski, w i sanocki,strzyZowski tarnobrzeski calo6cioraz powiatjarosfawski, od przeworski stalowowolski czgScina potudnie linii w przemyski, i nizanski, rzekiSan; wielkopolskie, kujawsko-pomorskie, 6 ) wojewodztwo warminsko-mazurskie, lodzkiei swigtokrzyskie; Slqskie, malopolskie, opolskie, 7 ) wojewodztwo pomorskie,z wyjqtkiem powiatow. slupskiego, lgborskiego i bytowskiego. terytorium objgtowigkszoSc 2001 r. szczepieniami Natomiast akcjijesiennej w Rzeczypospolitej Polskiej, z wylEczeniem wojewodztwa podlaskiego, czg6ciq i lubelskiegopodkarpackiego. wojewodztwa Od 2002 t. akcja szczepiefi obejmuje cale terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,ptzy czym w 2010 r. wiosennej akcji szczepien nie przeprowadzono w wojewodztwie dolnoslqskim. Tabela 1 Wyniki badan monitoringowychakcji szczepieri
R62nicowanie Akcie szczepief i e s i e h 9 9 8r 1 wiosna1999r j e s i e n 9 9 9r 1 wiosna2000 r Obecno6cTC (%) 67.7 64.3 64.4 55.3 64.4 RFF|T(%) 68.0 66.7 82.9 75.3 81.7 szczepowwirusa

0 0 0
0

jesieh 2000r

wiosna ijesiefi2001r wiosna jesiei 2002r i

wiosnaijesien2003 r

52.4
o o ./

62.1 72.9 92.6 94.0

0 0 0 0 0 43 42
19 6 117

78.4

wiosna ijesiei 2004r wiosna ijesien 2005r wiosna ijesien 2006r wiosna iesien i 2007r
wiosnaijesien2008 r wiosnai iesien 2009 r

82.5
85,56 87.17 83,17 86,87 89,12

83,60
82,12

80,21
79,66 8 1, 7 2 84,78

w i o s n aj e s i e n 0 1 0 . i 2 r

88,62

* Na podstawie wstgpnych wynikowbadan

3.

Opis programuzwalczaniaw6cieklizny Zgodnie z ustawAz dnia 11 marca 2004 r. o ochroniezdrowia zwierzqtoraz

zwalczaniuchor6b zaka2nychzwierzqt(Dz. U. z 2008 r. Nr 213, poz. 1342, z po2n. zm.), wsciekliznanale2ydo chorob zaka2nychzwierzqtpodlegajqcych obowiqzkowi zwalczaniana terytoriumRzeczypospolitej Polskiej(zalqcznrknr 2 do ustawy). Lisy wolno 2yjqce na obszarachokreSlonych pzez ministrawla6ciwegodo spraw rolnictwa, zgodniez art. 56 ustawyz dnia 11 marca 2004 r. o ochroniezdrowia zwierzqt oraz zwalczaniu chorob zaka2nych zwierzqt, podlegajq obowiqzkowemu przeciwko szczepieniu ochronnemu wSciekli2nie. Na podstawie rozporzqdzeniaMinistra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 2 czerwca2004 r. w sprawieszczegotowych warunk6wi sposobuprzeprowadzania przeciwko ochronnych szczepien lisowwolno 2yjqcych (Dz. U. Nr 142, wSciekliznie poz. 1509) szczepieniaochronne lisow wolno zyjqcychprzeprowadza wojewodzki lekarz weterynarii. Zgodnie z tym rozporzqdzeniemszczepionka jest rczrzucana z samolotu lub wykladanarqcznie dwa rczy w ciqgu roku kalendarzowego na obszarach lasow oraz we wszystkichmiejscachbytowania lisow wolno 2yjacych. Szczepionka moze byc podana raz w roku, jezeli na terenie wojewodztwai na terenach wojewodztw graniczqcych z tym wojewodztwem nie stwierdzono przypadkowwystqpieniaw6cieklizny okresie dwoch kolejnychlat. Natomiast, w szczepienochronnychnie przeprowadza sig, jezeli na terenie wojewodztwa na i

terenach wojewodztw granicz4cych z w w6cieklizny okresietrzechkolejnychlat.

tym wojewodztwem nie stwierdzono

Liczba dawek szczepionki zale|y od stopnia zalesienia i uksztattowania ale sposobupodaniaszczepionki, terenu, populacjizwierzqldzikichoraz przyjqtego byc mniejszani|20 dawekna 1 km2terenu. nie powinna Badania monitoringowe,wykonywane w celu okre6lenia efektywno6ci przeprowadza siq przeciwko wSciekli2nie, doustnychszczepienlisowwolno Zyjqcych iRozwoju Wsi z dnia 17 grudnia MinistraRolnictwa rozporzqdzenia na podstawie kontroli jednostek sposobuprowadzenia chorobowych, r. 2OO4 w sprawieokreSlenia zaka2enzwierzqt(Dz. U. Nr 282, poz. 2813, z po2n. oraz zakresubadafi kontrolnych w zm.). Zgodnie z tym rozporzqdzeniern, celu kontroliw6ciekliznypobiera sig do na surowicqi Zuchwgod 8 lisow odstrzelonych kazdych badan tkankg mozgowE, 100 km2 obszaru, na ktorym lisy wolno Zyjqce zostaly objgte szczepieniem szczepu w Natomiast, celu izolacjii okreSlenia wSciekli2nie. ochronnymprzeciwko do wirusa wScieklizny, badan przesylasiq tkankg mozgowq lisow wolno 2ylqcych, potwierdzono w5cieklizng. w u ktorych badaniulaboratoryjnym

4.

w Srodki przewidziane programiezwalczaniaw6cieklizny 4.1. Skrocony opis Srodk6w przewidzianychw programie zwalczania wScieklizny

Rok:2012 E kontrola El badania E szczepienia E monitorowanie E zwalczanie E badania

programuzwalczania wScieklizny 4.2. Organizacja nadz6rnad realizacj4 i zdrowia z Zgodnie art.57 ust. B ustawyz dnia 11 marca2004r. o ochronie chor6b zaka2nych zwierzqtGlowny Lekarz Weterynarii zwierzqtoraz zwalczaniu nadzoruje realizacjg programu zwalczania chorob zaka2nych zwierzqt, programu ze z wspof{inansowanegosrodkowpochodzqcych Unii a w przypadku

Europejskiej, informuje Komisjg Europejskq postqpach jego realizacji o w zgodnie z obowiqzujqcymrzep mi Unii Europej ip isa skiej. Organem odpowiedzialnym nadzori koordynacjg za dzialanzapewniajqcych jest programuzwalczania realizacjq w6cieklizny, zwanegodalej "programem" na poziomie krajowym Glowny Lekarz Weterynarii. Odpowiedzia Inoscteren owychorganow InspekcjWete i ryna nej za r ealizaqq ryj programow zostalaokreSlona ustawiez dnia 29 stycznia2004 r. o Inspekcji w (Dz. Weterynaryjnej U. 22010r. Nr 112,po2.744, po2n. z zm.)orazw ustawie dnia z 11 marca2004 r. o ochroniezdrowiazwierzqloraz zwalczaniu chorob zaka2nych zwierzqt. W rozporzqdzeniu Ministra RolnictwaRozwoju z dnia23 grudnia i Wsi 2010r. w sprawiekrajowych laboratoriow (Dz. referencyjnych U. z 2011 r. Nr 8, poz. 38) jako krajowelaboratorium wyznaczono referencyjne wscieklizny dla Laboratorium Zakladu WirusologiiPanstwowego InstytutuWeterynaryjnego Panstwowego Instytutu Badawczego Pulawach. w Zgodnie S 2 ust. 1 rozporzqdzenia z Ministra Rolnictwa Rozwoju i Wsi z dnia 2 czerwca przeprowadzania 2004r. w sprawie szczegolowych warunkow sposobu i przeciwko ochronnych lisow wolno Zyjqcych szczepien wSciekli2nie, szczepienia przeprowadzalqwojewodzcy weterynarii. lisow ochronne wolnozyjqcych lekarze DiagnostykawsciekliznyWzy wystqpieniupodejrzeniatej jednostki jest przezlaboratoria, ktorych chorobowej przeprowadzana o mowaw aft. 25 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. o InspekcjiWeterynaryjnej, wykorzystaniem z nastgpujqcych badan: 1) immunofluorescencji odciskowmozgowych monowalentnym z koniugatem antyn kleokapsydowym u ; 2) izolaqiwirusana myszach; 3) izolacji wirusa kulturach na komorkowych neuroblastomy; 4) genotypizaqi izolatow wirusa wscieklizny. w lisow Badania monitoringowe celu sprawdzenia skuteczno6ci szczepienia przeprowadzane pzez laboratoria, ktorychmowaw art. 25 wolnozyjqcych sE o r. Weterynaryjnej. Badania monitoringowe ustawy zdnia 29 stycznia2004 o Inspekcji wykonuje przyzastosowaniu: siq

wscieklizny', w mozgowych badanie kierunku odciskow 1 ) immunofluorescencji (TC markera - tetracyklin); na zuchwy badania obecno56 kostnych 2) szlif6w test) focus inhibition (RFFIT - rapid flourescent 3) testu seroneutralizail (skrzep serca z w wirusaw6cieklizny surowicy mianaprzeciwcial okre6lenie piersiowej); lubptynz klatki
4)

zbierania i szczepieniem.

na analizowania danych epidemiologicznych

temat

zdiagnozowanych przypadkow wScieklizny na

obszarze objqtym

l0

(J

.N

o o

.o -o
G

= U ) o : E E - Y o '- l .9
O 6N N (

;
rO
LO

$_

ro

(-) - s ,-i \f rr) r\

s
N N

o
t'i

o /-i
N

ro
di

o) (o

c)

e.i

^i rf) lo @

orO

cf)

a) s
N

Fc.) N N N

rr) (o oo
c\I

rO

c :t'l
)

E
(E

a ' a

t r =

ct)

E }
o o ! N g o c), -c

o -)<

o
o

CL

o g v - .
; . N ( J o
N -

.o
J

'o = .(u ;
o o = = o_
U
N

:li J
o o (L
o .=

U N N

U ri O)

U i N @

U t'i tr)

U ^i

U N

U lo

E -Y

o
I

i s o) o)

ni
N

r.-

lr) N

ro ro tr)

s
N

N CO N

* (e
cf) N

A
N

ri t-

N N

N N N

a'

N N r

s
N

o)
N

o o. o o
CL N

N u -g

o o

= .q
_c o
N
L

o) o-

>

()

.q)

3
o

oE 6 ( =
- o I

o = 3
lz O

c
!t

a
o-

( E 2

\ar

; E =
N

- N . 9 N6

lz
L

x. 6', C L
a =

= q)
o' =
.q) -:< a, (It 6 c

= U) =
.g
lz a
.q) -:<

.q
lz

.o)
-Y a
U -Y a .Y
N

o 9
C O F

o. .=
. . .c)

() ;
N

lz

.q) lz a

b -o =

U) f

.o
-)< N

o .o

o o o

.9
I

o oo
L

.c)

lz q>

tr

tr

-Y a, fit

E E .9 o -:< '= a tz ; @ :E o- o E E -:< _c. c) N

(o

.9 e

NI

o t

r . o

E .P

s : F R. . e I s g E i o = F 6 E H ; Eg F R
i n
o o

ggHPlE

F u; i(

ET I F: ! H gi;EaF
) G

5 F $ s i; f i ,

!
_c o)

agE*ffiE
( s =

q $ o

. O l A
U

( z

! oA '

E
_c

'(Ir =
'N

o.

r L . g
:

E$ Et Ef :! Eg
o 8 _

g dR E .i ; s

a\

o
a O
g

o
o

(
-

o o = 3 .o
9. o o o o_ 'a o -

E ] =E $ F S i *: i : F !EEq q E sE F g g u q
c

i .' ( g 6 J
t'
.
v P

t r c )
k o - r z o ' F
N = o

I'

: ! :t . F $ g :R! sF$a 5 a E
.

o
N

:
!
(J N

c!

:!
q

b r P t =
o ( d '

B g

is

; g $s g s i s H e R N E 3
i * E : o P Eg
G

i ?aEltF;g g
Eg-,r:;3i
(

[ i 2 ; A isEB g . i A gb f O *'o' F

6 6 t 3 ; t a a )
.

o
U)

5c
E
5 3

o P*,

= 'E E

--

i i ' 9 7 ' Y 'b ; '( u t i y

E =

fit :H E:
E e E *
. 6 8

^ -.sl. 4 i si Er: s $ g f ; i s H s 6E N I # P g f sE E F a F E B F
P g I

E S E i P 8sEEa

g?.,
: = |

eil
4 J l -l

E E ; g t e i- lg F HgI gF : g5 3 E f E= =
N

h t r ' Y l
6
: L t l

P l I o
= l

o a$ F 3 $ e g i ; E I i s$ ts sEFeEA
i i
=
^

8 . l0 1 O

'=, c) t

;t E < t
L

CO
N

;c F 3 n E 3 a E
( U '; E

cD

+ 6

s I
E
=
o c.)
N N

g q

Rq

o 1

E * g
o
N

rrr o v

E
E

s
t

:
&

a o

. . " r
S & V :
p ;
=

i F ;; P ,
po.,i
E r
Bt

g R
o . iI

E E
3 9
g
g:

e 0 p ( o
-

r u O

F =s =
1 u

-e U
=

i N-u i

E _ E N E

E g g p
c

5 . -o * *o
o

$ oE
rr)
N

a u ,E 6 p E
F
6 g

u J . F

E- b
I E

?q Ie
E ;
n - 9
d UP E d ' 0 t * e K

F Z

*u= : S X

f P
Ro

F N * S

5 E
a q

l
I I

N N

s
N

N N

o i s
N N (\l

s ji g b o o e $i -U Ps ie o E E+ =x a ; ; 5E t -E
. g : e ' :\ =

F6 i v;: EF 6P a F. : i;3A$:. E e s - f' $ ' l :o i 6 = H H

f g i

e E ' ; f i = [ E 3 f i b F E :

h E f t P : . s F ; g :R E F b .E = i 6 N N b I

t+

* 3 + 3E a q ; a N
i gl U =

^ H o y E = ? q f R , : S g E i : a iP 4 o - s . ; c E . N ^

5 g i: f F

q)

U) N

0) N

\ E 3 3
(Y)

E E cE E o =c

9, a 2 . g . g ( u : = 7
E

fHp ; i : H j 3 E : : s , F F i + iT E ; , a o
!
E o .

^ =3 G P 6's
= , 9
c

.E

j8

$ E g
- U I

. 8

: F ' a g E ; E : E ?

t E H E , ! F

- s ! iE F E E 5 H ; : s s ; ; ' ! r. : i : H a = R EE r f u o e

S R 3 ;N = +
q F g ? g

} E 'E - E O
; h 3 A
q .
L

N F

ia : tr;EqF+ F E = sa i = = : * F H; $4 F :
E; ! = s e R. : 8 t 8 U 3 $i : i g ;g ;e ;
9i g $ e R E:f;aE* s E ED:H' E
3 E

u = E

= g

! r ;
'= ? ; bE L ' '9 9 N : ' = E : r @

O C

'

cC

o
X

\t tl ro

cr) (r) N

lr)
N
F-

f rsR ' qt F
J

I e 0 A q y$ * : ' s Es5 5

E R
s E E
rr) (e$ rO N^ N

3 o g

F= q e e * i E = 3e g g H F ; E j + F : r P I ; $E E H $ ;3E 3 f: l H E u [; E a p _
o = 0

E 3g ; 3 l E3ggq5 !H:! $8 Eu , =
t i

agEni +H 3 & 3 E u $ : f rCH3E 3 t g i :g "f sr E 3E $ ; E e E E ' t i E E = ; t B ; pe l F f r E f i t i i = Ii 9 : g F E " ; : li s i

$

s
$ N N

' 6 ; c c ' x ^ ( 9 y= 5

R ; = R P
t

E g ; :
+ c . o

g E .oF E . Y V ( o I
L

E .

^.i rf) rO

sCA CY)

rr) s
N N

8 6 s S d q $
's= 9 ; t K*
. q :

c)

o-

F x s -F * : g t E s a s

s
6l

c.i
N N

e.i rr)
N

EH E . E I = a
=

f i 6s H E s : E * .E g F i , B 6 f i F t E f r [ rst E
N

E E : E i g E F 3 T F P A A :a $ - : F ; =

.Y 6

.9
L

E
3

.q
J

.o

'0) d

6 o
E

a d

o
-Y a

gi5-s:E E 5 g :f E ; a i s F;
I c
@

= a o =

f<

3 =

$ = r 3l E ! ! ii , -

()

.8F.F
J

U l: l E E
G CL

N N

N N

'lr)

'.Y

c.)

ro
N

o s

lr)
N N

C9 N

CA

o)
v
N N N

@ N

r C\
N

(o

lz o o)
.E

o
O) C

o =
c o

=
c

E
.i .c) oq) N N a (!

E (J

.c

.q oo)
N

N o

; .=
l<

o
L

lz

r.o)
N

c) to

,{
N cr)

co c) (o

N $

s tr)

c.i s

c\l
lr)

co s
r N

tO
fN

rf) lo .i C9 c!

= .cl .o
CL G N E

I
d

=
a

o = l .N

f.*

c\

o (, (lr
rr)
$

tr)

|r)
(o

co
N

o (0
N cf)

c.)
cf)

^i (o

.ri

ro ro

.i

ri

ro

co v
N

F.N N

lo

1.r) ca a o 00 c\

.N

(g

o 6
;

.9,
U
#i

; o 6 o o E (\, '6'

o o. (u = .N o
c

o
.N

(o'=
c

o.

U ^i

U N v
N N air

(J <{-

L)

(-,
N N N

d N

co
@ rf)

o)

rr) ro
lr) cf)

ro

,i N

co
N

co
N

F.N

oo) F* (o
C\I r
(f)

J ijr $l

s =

o =
.a

b =
.o

NI
ol

oo o-

s
N
N

EI Nl
-Yl
JI +rl (!l

el

:= .g
c ct rct (\t lt
(E N E
.N

.o 'a c

.o
I

.9
l< O

.9
.o
Y a -v.
.q) l< a !

= _o E = .o

.q) Y N

-:z a

o)
-Y o
.q)

.q) -Y a
J

-:< a

.9

=
N

_o -)< a
.q) L a

ol
u
N
G

=
( l ) L LL L LL

o =
o
N

-:< o-

E E

o.

: N E a. (u o -Y E 6 o> a
o-

oL

'c
N

= :g .(/) E

-e
;

.N
.Y

o E,

9 x a a

E. E

c) o o
c a

o)

.g (J
.o

3
-ol ol
-cl

idl

bl

.9

tr

E
-c

=
tt

:o
I

E
a

ol

E) o

E q)

o_

E
F

c) N t

I
I i

s
I I

E E$i :l g e i ;i iF iHri;s;!F E $ , . H= a p
I$ 3 I 3
g [ ; g 3 F e ;H i E $H u E r

, ; e E * g g l ;e * [ E : s,9 gii;El;r$FF; sg pr rg : s u N 'sa ; := :; E; ; t H [ ig ; ; f F H N

E3 E Et ; ! s s * F g :! s $ N e E x ' : i d ; f i lE S : ,'zaH I
S i s g g F F :*$ E

i t = s E ;= { *ei ;g :ll t : ; 3 F ; i E: c E:
a [ , : li E : i r E t i l; ; ; E
* i s E E i n , s i N ; ? F= [ 9

g o E E ; f . n -i.{-ra = r F
=

;I;iiggx:ga
O iF-

o -)z I L

f r [! ; : ;[a : f i $ $ ; [ f ; E rg3 l3 ; 3 3 s 8 qg :
5uq t = N E E! ; f; t F s !l q 5F3 $ g $ e F iE
r . q - N 9 R p c t 0 b s ui N o ) : r _ c $
;i a
A

o_

X
^
N 0) N (Y

*lfilltl;r*liagEBi ; g : gr E 5 F
5:E

fRi .Ff Fi lR i lE;I t ; 5 ) i Hs$ 8

_ c - c - c o o o o ( ' ) o c c o . =

s-9 I
o c o E ' i i

g s - S
c . 8 6
3 3
c

N
d o

O f
J

o
7

U : XF N g g . a
L =

S
U l
9

a:

N
6
l <

. g
. =
o

- c 3 . q b
. N =

i A q N
- s . E _ A
o '

E B

o
I
g

E o P N o y
E ;
r

t
!

'

d=
co

' =
N t
o

g t

$3: =
'o = N '

e.3 s
o ; r. : o c
o

g t E

- H:

F'
= N

' S
9

N !' ( o '
o

.
Y
=

o
c
(

S : gN t 3 r y o

$ e

3 o - =

g | o

'

E ;c 3 .N 9 o : ! 8 8
g * f

.
:

3 : ' c g

F $ s

- s ;

F q
ED

' 1 , ' i o . E L n l . 9 ( E . 0 o n
f

R t9 K

i g

* g
i{

o i
g

-v =

b.:

- s' N E 5
o

NB * NH '
E'fr 9.
e

$ ; c
:Bi
o

E = 9 6 P :

e E 5 = R 8 .J h .U- tRs ' e :c ! ! =

K a l *
X

= ge * g E N E E E * E r =E g 9 EH . E 9

.o

E
o

!E
o N
t r i

(: N= F kE c q S F o

U B l g H e
v

s .t -c
. = E
a G

.E

: * f ig : B ;r5 t ' E
e so g ;p 5
!! E S 6 o- , 0 E

' 9 H a l o . q t g

iq ;F s UgX f ii + . I
F o E
3

= f f u
#

. 3q

s F

(r-

6 - ;

i \ c

S d N ts .g o'." I d'
,

i!'u=
. E ;

E I [#
i : i !

,)3 P * e
: t

u n E = E; g 5 *E*fr E ; = 5 9 E g- "
5 ; J9' !oo , J go -E ( (

p g

i= R Xg f; o . o
. c

f i a = 6 E

c 6

' 9

I it =
o L
3

8g 5 t 9 oE- Y I E . N 3
E g $ EE $ = E D i E E3 E g r P. iU= s; ! . IE F H J E q z i I e ; 6 r *
P a 3 $ R

s n FE' H g
E og E

' F - c

;! iitg;6:ii
: =
q

. f + o s & p 3g o -- E is : E 5 t EG ;Xb ' = g . ? : E F : !E ! E

s = S E - Ef :
g E 2 E b 3
V = E E ;
b ; o N

eN F o

r 5 , :i -'' 6 i ; s x - iR Eq = t S 9 H
. ' = o q A Y S x g

E ; : ; * = o I
A I

N a

a S z a -Nq , B ; N o$ ^ a E t o e t i= E3! F sN ilq t P 8 - E

. E t

- c f c ) o - Y ' 7

-Y
. ^ L

x
Y ' F K
O r = - v

$ $ g

3 s
O {j.

S a'-

a'! t-

x g ' x :
o

e."u =sH,
l

; o

N g t
o
l N -

s !g tilft o U g g
R :
o o g
: d q . l ,

N aS|

3_

Ig

F
o

o (). (v
.N

c c

-c -o
N
t

o o . o
!

-!! I o
N

() = +
!

!,!
!
=

= P,i

u
N
r

g E5 g fi\<
/ \

N U 9
c
J

i c L l ! - s ij E - d

:q :E
o !

8 =
d c 3-c

E :

='E A F

o E i .9, idr 'El

ol JI
+rl

8t ol
NI

g E E F - . q '= C N a : i '= o) f i n 3 C
= = E : '. m
N . o J9 o)1 =

N lz

g
o

E s

t = o t r

8 r
?

: H = E
. F

>l (uI

a
L

bl '=l =t

= ;

C)
X 6 C l

) ;
'n !q N

T F !l 3 ol
!9 .o
(9l

n o n ) 'U e o a
o_

: <

N N cf) N

:3 x a:1

: B

E HE + $ : 5 E
F. : o E i : o c :
L J -

I F$#
o

= o . 6

: 5

rl

Y
I

.=5

: d

5 - ^ . O= * E a ' n o H - : o

( 'J

X
o c .N
.Y

LL LL

t
N .R

r z S : = : 3 : 3

i = o - -

h - v

s
N N

o (o
N

E
6 c

o
i

E (! : (o -a t =E (t,
.g f

N P !

K 5: E

S ii
o

Ev (
o

i s
u

E; E s
g v
G

:
L

a f r.=

3
!

g EF R @
, t 9

; 9

5 o
c N
o

i =
EF

i : * ?s
i 3 sF
i o

EN ; q F N = H". F
h J E u r N - E ' =

3'';r

= n E ':.. f F

o u

i;.

s f . 9 e
G = N
9 0

o .o = ol lll ol

.g

r
6 X

'co
: i

n $ 'uo ; o
t !

C - Y f i d \

|.r) ro rr) s s

o r! o ,'N

E o o)
'N

N O -

.9
c

.q, 9

ol

bl -cl

] Y

:q'
j

o
c

o o_
';i

(u o
N a
I

a E
9 g

6F '

=
c .F\

o = ' K ) = a
, .J

. 3 4
N
o

3 8
d
c

g
l c

' e
o
(

F : o d
I
O

o
N

E
N

(1) 'o

6_ oo
O)

o) t

c)

E.

{ $

N F , F
N O -

6 6 N ; 9 o N

v o

(ol ol

nl

tE
. lE

3 a
I

F
F

( t ar . \ Y

s
o o

( _

1 6

o o

5
t-

q)

l s s l
N (9

( t r . 9

E t r h _ E 0
r g : 6 ; 8 N =
c o

E
E e
o
J

t A
8'E .xt
t r *
i z :

-_l c o i E
a (!

o o
N

s 5
( U o

;
o
q) a

a p
(ss = u h
f i& E
I Lr)< f
v

o o (f
.N

c c

n $ c )
t !

N N

N N

l q) C -c o

.o

=, f
c

U;.
c

N ( ) . O o GA . O

]
I

r
lE

'

o 6 !
o :
f

o
N

.o

E
I

o_

(6

l
N 'F\

=
l

Fr o ia t s E; X o E 0 a 3 n n5;_ E '3nE Fs d t s
f v

b G

l +

t 1

i
c

s H
: c h
.yl

tr

N rf

o c o a

6 q 6 o

= o

\.r

E r - + F F g

-Yl
NI LI

sl r!l
ol

(Jl

o c
N

=
o o o
.N

$ g

= b : '.

s*; ENliE $ E l
.q E-ol ?
6 : = l
a l J !

iHHat E r . g lH H
g sl
EI (9l
3l

>l (vI

; o = 3

E q)
_c
a 0.)

;l

g
'-

X :

N - o x
fi !

6 *
o v N

lr) N N

()
N N i i I
I

G G

'9 n _

CJ

g =g , ; H n Ea P E g r6 # r

H Ef i ER t

co

N o) .o
rf) N

i I Eg f i l
i -91 ' E -3 g ; i l 3 F l5 ' u
E -l .= .ii

.Y

E t r
LL tJ_
L =

t
(E

O - E . U O l z

s
N A

s
r N

6
c o o
N

E E !E ! I =rl
r:l '=l

9 g

ai
'= ; o
a
N

x . :
T)

E
(! C (5 a f

s*f,Ffr3 si
SE li l F E
X N . E E ;

[ ll Ft8l c ; l l 6
; e li :El l o tnll e
frl
dt|F'=l
= ..1

.N
.Y

-c.
6 C Y

= := o
N rf) c)
N o o
.N

.9
o .o =

.a
co
o

d ( o q ) o
t

G
!

rr)
CA

E o)
o o
'N

ul bl

o
N

o_

.o c

tlet|eal gigss
6l
o l l o l l o l

t
'= t
c

.o j

3 '9 o
c (! o -o
N

flsEl;tl

Ec E ; l l

= o_ 'd = E

o)

't .o
N

fll 1ftl3=l 3 l Ele 3 =

; l* ; l: H f l '*

N O N

t-

> =
(g

flifl*H :H
cl

=
L

o)

. e lq , q l q , e l
o l l o l l o l
ol .= Cl< C

frl El E:l

;l*;l Il '3

I
L

t
' 9 = E a . : q ) r g *
F. > a o a,

g
o o
N
-

.
_

e
l
O

s s
N ./i
F.-

o o

E
o
=
O
tL

= : 3 :

,;

$
=

A F E
E

a
-
E :
o

;
a

o (J
(f 'N

_c.

{
*
fN

E
;

q
o

'

fo i( s .. O E !
o
N
L

:
=

0 =s

E 3
.9
J

N Y O

iri 'clr ol sl
(El -Yl
NI

.o
n

'\u

.9
.=

E rs s 6 g '

e - l E L oE. s d= . o

n E . ci o

a ?

'=
.N

o o (d o tr o ;

0) C

ol +.1

:
E.

g E :3* q E E 5 P
c) o)
N N N N

c ;
E

H q * irit g
J
LI

.9,

-o

= o

>l (El

il -Yl
ol

ul
5l

()
d

X ;

E P F E *F E E E5 3
i

GI JI
NI

+rl

8t ol
;

c N o q ) x ' N
i :

>l (El

l u )

f i - u q
!

) : d - : <

. Y X . o
J = U N L A _

bl E e 5 l3 8 il : r = g E -vl l
uE tlF f
o- .91 .q cl
f.l

t . =

. q 3
!

ol

EI

5
tl q)

F 3

c ) - . - . U Y gv *

s s (0
o
N f--

l E g * aE E

sl
fl (EI

co

(9l

(0^

* : 8 :

o)

Hi r 3E Ii lE F F = A

F
LlLL

o .N
J

_c.

:
z

.g
o .o =

()
l

o . 8 o o
L t !

s s s

t--

s s r.rq

rl -ol
ol
-cl

o
N

bl

ol

:q' Y
a

EH : g F ; flgEI;tI
.Y

s EFl s E E A 'E' ":, ; ir

o .N
o .o =

N 'C',

ai c

.9
(!l

q) a

o o c0

-ol ol
-cl

o_
q) .e

c
.F\

o
N N

E
N

e tIAt|gfl 3 i t =*l =rl il

ol

bl

tr
ol ol NI ..1 -Yl
@l

c)

tr

tE
. lE

ol tl

; ftI*ftIEE 3 e3 3 1 _ 3 1 l 3l
o)l ol

F l- F l x ; l

Ali el:8 Nl

'=,
q)

o l = o l l o l

o)
o - r = . u

E t r
r . g = x . : 3 : 3
!

;e
N

g o
o
E
6

o)
-o

H. -9, l
.

E o
o
a1 F

a\

-)<
.n

c)-*
-Y i:

(D
lz

s
N t'i

s
N ^.i

o x . 6 ) ;N r s ?

E
a I
(g

;
a

-c o
N

O c l z

o c
c

;
I

o . o o
N

N N

E
v
-C

!.
F
=
A N

e 0
L

r 5._
d o f ( L

E 9 a 3
t r ;

0)

= ]

o o (d
.N

q) c

o
6

-c
Y

; ; ( o ( D
'

( -) 6 L. o o
o
N

s
N N

s
c!
N

o
l

N -Y O - o '-c

f I

'9

o c
(g a l

tr t 'Id

Ei q-P a 9'n So
h qfr
'
r

E
I

E i
.9
J

oI

E. o o

=
f, I

$ c t-

T i ! .o
J

^ d x

'= E S o a
s

.q)

= := o
(g
.N

.g ; si

dri IL '

irir
Ll

r.-

E q)
O X : X N d !
fi

g = = , ;
o r - + t r o - 9 a a . = h
LI

.1. I

8l ol
cl
l I
l i

a = .; := o o
,N

-Yl

o
a c) o o E 0)
N

>l (gI
NI
@ LO N

< y
!

c s o

= eu ' - v
N

c.) N
!

q) N

c) -o .o
F* N .

c ; .= r
o v
N

s
N N.

g*flif
.e E-ol I
-

+FEI EI P S UAI ;
E 9 ; I i N
6 : = l
< t J

.sl
3l Nl
ol
ol
JI

ro
$ N

I
I

PI

5l
-)<
F tl II
.A e

x o o oN

a.l

(9l
E.

o)

c o o N

s s
N.

o
E

r z i : l

3
G c G a l

c
6 O C (

()
l Z U U

t := o
G

E -EsE lI: E t F
5l
-

o ) 9

ai c
N

o x ' = 6 D ;N r S (

F-_

o (5
N

o
6 c 6

ro

o
.N

> l N ' = l E
'=l

Fg
r.l

c .N
-l

o) ;
_c a i
6 C

(s

=
>

o ( E . O
A

o
N

0) 0 0.J
.N

Ec E ; l l
6 ld d F ' = l El
F

.9
o .o =
!

:= o
l

o_

o
c

=
c.)
Y

o c o 0) N
I

;il e l! :Ell q : 5 l e

-ol ol

idl

i i o c ) -o -o Tl o oa . o
J 6 0 N

c) r.c)

o o

.N

E
c) a q) N

o_

-tr1

bl

_ o -6;
(o.o

6 o0) = ;

o
N

.o o
N

c)

t"
f .E

flifl*H .Hfl
cl

ol

:o
I

= 9
:ii >-o - o N
c ;

o o0) = C .R
a

5 vE >
o d 3 c
J >

E 0)

(g

o l l o l l o l

EI l EI3 3 l c 3Fl EH 3l
el

;l+;l 'P

o)

t E
.E q) F

zG

o > o> o

-vl ol

( o

o o
C
L

=
N oG

Y =

a\

o o
l (_ E

_u

o
o

o)

u e E. !. n ;
=
t

.Eu x 3
F

;'

(It N L
.q)

fr N

c)

= N
o

.N

.N

f,
' -

Ei q.P
9'

.Y (! N

o
o
N

o .=
.N (!

o o o
N N

o o
d .N

(It _o

'

b . q 6
3
o

!5

!
.Y (g

s =

g = b * d f : I\ .Xr E c B , ra -. + F r e g / = }

s e =; o .

d e

o 6 3 .2
..1 (El
NI
LI

o, o
o a _c o c
.N

o o a o c o .N o
N

E = 8 3 n ; a = l* ; P' ? g lU l- E ; 3. = N F . , E ;l il "x ; r 9 a
X ) il Nl
-l -

.'r .-

.el

KI
bl
3l Nl

il rl
ol (9l
*,I

o
N

o j
o
N

5l

rl
ol (9l
PI

.Y

o (o
c..l c..l

=l

o _o .9
J
N

?, :l 5 i r

E s = E l. : e
gl A ';l

6 : : l

9 ' g

=-l Il Ft= I
dd
F ..r

o .!
J

El et IEil .te ; lf ; *i t i n H

EC E T .E I I N 6l
F'=l
O

.g

.q v
a

c .N
-t

(E

:g' Y
o o_ dt = 6
E .R a

o .o = cil ltl ol

,9
o .o = E q)
N

= q,
N

tlet|sA fi
sl5:l$
o l 9 . o l o o l ol .= Cr C

ol

bl -cl

0) N

-ol ol

idl

E
0)

-cl

bl

o E.

ol

t E
.E

E l i E l ils s l mE

.E

c) F

I ftl*ftliH

(0

o o
N

(0 o o
N

o l l o l B o l

-ul ol
tl

-ul ol
tl

(It
N q) N

(It
L

d N

.q =
N

.q ;
N

c o c
'N -Y
N

o c
.N

o c
.N
J

o o o
N

o o
d .N

.t
.N

o o
N

o
N

o
N

(E

!
t(

o o. (g
.N

o
N

o c o
=

c o ct) o

o b
=

.2
..1 (vI

(IJ a O

*,-l
EI ;l
Nl

.9
o a
E (J +rl Ll

..1

o
a

bl
l<l ol

NI

(EI NI

()
c
.N

il

.N G

.N

.ol

ol

HI

=t

o N (u
N .O J

JI ol cl 5t
(!l

o v

(! N
N

o _o

rl cl
fl

il

.Y
N

o o
N

o -o
.o

ol

EI
c .!
-Y

ca 6l

.N
J

:q'
I

o .N
.Y

.O. -v. a

.o (J
.o =

o'd

=
o
N

-ol ol -sl ol

idl

o .o =

,9

.Y

o_ =
a
N

.9 (J
.o =
ttl

o_ 'd

= 6
U)
N

bl

.ol ol

idl

idl
ol

c)

t E
.J

5l

bl

o N t

bl -cl
ol

0) N E. .l

.=

o F

E
(D

c.) F

o o (\

o o (\
. .l

o o o (\

-vl ol
tl

.!al

tl

ol

tl

-Yl ol

. .l

(u
N N
L

GT
N

.q =
N

I 3 N
-c. o

= N
o
.N

()
c
.N (! -Y

o
o
N N

o .N
l< o
N

.!
.N

(E

o _o
.9
J

o o

(u
.o
N

.t
.N

o o
N

3
.Y (E E)

(v o tr

(E

.N

!
L (! Et

.9
J

E 3 .2
o a

o
o a -c. o 'N o -Y

'=l
Nl jl
JI

FI ol
el
EI

()
o o lz o
-N N

J ..1 +rl (El

*rr (El
NI l-l

bl
3l Nl
ol cl
:l
.lI

NI

o a _c.

()
o
o
N

.gl
Jl

o
N N

il
ol cl

c o .N
l<

o
N

o o

ol

ol

EI

ol

fl +rl (gl

o _o
N

a\l

(E (5

(!

.!
.Y

:q
I

.N
.Y

.9 o .o =

o_
'd

.=

.9 o .o =

'o' ! 6 o_
';i

.N
.Y

.9
C' .o =

lz a

=
a o_ N

o_ '6' =
a

idl

rl -ol
ol -cl

5l

bl

N N

bl

(!l .ctl

c)

E.
f

ol

bl -cl
ol

ol

N N

,tr o

t E '=

q) F

E c.)

o o
N

o) o o (\

o) o o (\

-ul ot
tl

-ul ol
tl

-ul ol
tl

l
(It
N

.c) =
N C)

.o 3 N
r-N

(d N L

o o l< o
N

.N

(V '=
.N

o (J

o -o

.t
.N

o o lz o
N N

.N

.g o N o c)

.()

E 3
.Y 5 (E E)

o o
d .N

.c

.9
OJ N o N o o (!

o g

o i .2

E
;
o a _c o c
.N

o
ro o
a -c. c
.N

E (I'

EI
bl EI
(sl (9l
+rt NI

:,

EI NI
Ll

J irl

.9,

Jl sl
=l

o lz o
N

EI Nl
9l =l HI (9l
Jl

ol

bl 'El

sl

o E

o lz (It

o _o
N

_o

N (!
N

xl ol
cl
fl

.o

.9
J

(sl (,l
t !

+rl

tr) c.l

,E
I a

(g

.N
.Y

= i 6 g

c
t

o
. o J

o L o o
E
l o

'
i
N t

i o
J
\F

F 6
O

o o L

o .o =
tll

.9

:e-' v
a

E .9 3
N D

I J
o .o =
ltl

.o

=
o

o'

.9

'6' = :^
o_

idl
o o) t

q) d

=
c
.R o

0)

l
E q)
N $

q : a

: c
.

ol

bl -cl

ol

E (.
c) N o

=
c N

dl

N O N

t E
.J

:
I

ol t-l ol -tr1

tr

c)

ro
(!

ol

E x. N b x. E i .f
N N

l i o

0
* .

T o

= a
r

' l

o 3

oS

.o =

.N It .v o .g = (J o
Y

q)

N o s

E 9 N
o s N E

o
(

E
o o
o >9 r

a E
;

t
N

i lh
o

a
(
9

g
f

P E g o
.

ttl ol

rl

ol

bl -cl

i.g
I

o
(I'

oo
N

o o (\

;
o o ol

-1

'o,

=
0)

o F

r
(

E o E

-ul ol
tl

-ul ol
tl

o n
d

t
t

o +
o

(0 o o (\
-Yl
. .l

ol tl

h (- g e . o x
Y r
:

f i N 6

i : f i O N

(.)

r
o
N () :

- o l N o + N R o , l ' j Y . . Y Y ' = N C
J o E . a
N

Ed O.

n l N o + N 9 d x . Y Y = i c
) o a o
E N

E gRt X E E t : g : a
3
(tr
N I

-*

= - _q ) 7 F d
S NK ! O

o o
N

o o rd
.N

o tr o
=

!g;FEI
rO F

-_i

o)
rO cf) N

R N3 E O

h = ' *X f - - o F E = '

f t X ; E R 3 u > i E
N O J ( N E X E

.9

g i Fl : E g =
= K
O N - t i ; N

EI
bl

3 D> i 3
:
N O X

g R> E E
6 v ( t i ; d

g F : 3 = s ! : E R

rl cl
=l

il

E
d

i & = > ;
. =

,Bl
o c

I D > i .=
J

X U s g K

6l

.=

v d j j

= u . . :

F * o l g a K . ! i 6 9 U O
J O N

o : iU . oL = lg r l ^

. oo 6 _ 9 NU c ' )
o

I J

.g o .o =
o a
N N

; s i i - 9 8 0
i ' = 3
O N

.cll ol

idl

:
';i

ol
.=
o

-tr1

bl

t x ( ! N

K ( , r Y o
n

x r. <9 X
E

'-

F
O

o o (\

-ul ol
tl

o
a . :

,
. 3 ! > 9

i. J

x ( g o 4 N o G N

i l R >5 o
c

ix

= F

( f o -

e
o

o o

- . ; Y No >U ' o > N c _ o a , o o . 9 N

J

_c

3 g $ 3 c
.o o)
N 0)

.9

9 J 3e f . i ; 3

R -

S g S B c
J 3 f i 3

q P s H S
-ar v

'=
.N

o o (g

o E 3 .9,
J ijl .El
NI

.q o)
o
a -c o
N

f i g X 0 i x : E 3 T X
} R) 3 E U N
,j.

b q -x

= . - ? + 6 o)

rr) rr) r-

ro rr)
N

o o (u
.N

q - x : 6 ( , }
N

.-

ro

ro

o
c o !

i E 3 & E g
R ) N8 E ( ' = - r=

N e X 0 i +

E -

. u o _ = ; . : x i ; N O > E

= . =

i f r ; E E
x
O N

.9

. u o _ =

J ijl (gl
Ll

i R ; F 6
N O ( ) N X

- dD . : 6

bl

:
E

NI

rl cl
=l

il

ot

E . e ^ f i
X = h

i * : > =
N g

n 9 b n N
J

ol

EI

U H - E - E

rll c
=l

3l Nl

E
d .

6
=

- K = h d n ! ? t d N
J

i * : > =

EI (9l

U i P o- -E - U i

(E

( ' -) ; . . E 6 : = g t , g 6 - K q 6 9 U O
J O N

( 5 - = | n E : ' c ' =

.N
j

c .N
.Y

(!

P E , g a K . oO6 9 U o J N
a

o .o =

.g

_ 90 I
O
n E

; F i i
N

6 ' = -

o .o =
ttl

,9

.ol ol sl ol -cl OI

idl
;
( '

idl
ol

6
N

* n
O . o d = a l ! o H !

-cl

bl
o) =
o o_

ol
o

'-\ o o (\
t
0)

tc

x ( ,
,..'o

h < !

x(/)
n

.=
q) r

o) o o (\

E
'tr 0) F

ol tl

-yl

ul

rl ol

e**9
3 = N
o
N

'i''\' c 'O o q)

9 r dd + r 6 N Y .
c

:r N oS l r \ f ; i :
q = i l c f i N 6

=
J (!

3 -c
d ( ) ( d O

.0
N
N

n l N a ) N P 6 l \ y .
: J

n
N

Y . = O a c,

l N q p 3oe * H > J (

-c. .o d o ( d o -

o .9 s
N

0) N o

.g c c)
N O 0) f T E E C)

o o.
GT .N

; 'a
N (J N o -c

o 6 3 ,2
J ijl

f gR E P g ; j i s g g E
;
N A

-\ ; . -')r > q > * * 6 X

^ -

rr) (a
cv)

ro
CA

o o. (g
.N

.'^
N N

R) N3 U
c

.q 3
-Y o

f f b : . e . o x
(tr N , r
N N

7 i c

= -Y.
3 (/)c) 9 , / ]3o (
O l z
N

N N N

v lr)

o 6 3 .9,
J

g * : 3 =
q
N 'jO

n I f E R
x ; i
-

(sI
NI Ll

o o d

O N

.9 3
N

;.;l (gl
NI

o E

D 3 $ -> X E 3 N
:
O N

s I* f: E R= B n

ol

'tl N
-Yl ol
+rl GI

bl

E
d

A
.=

C
.l

6
n

h
N

r
-

5l

n ! ? t E N

.=
J

N I X > \ : O X

3 o3 = = =
N N

rl

il

i , - U - r - q

ol
C O d

EI
(E ,N -Y

5l

fiHsgu
. =
J

x ^

oo c!

q)

3 o -Y
E

a 6 = ( o
t A V

F t , S a K
(!

R * q l g

o - K
o

. u 6- gN u o ) J O
tt

.N
.Y

o o

. u 6 g u o J O N

tr
F

.9
o .o =

_ 9 8 0
E ' = 3
N O

E x S

'
-c c 'N

o .o =
tll

.g

E s $ _ 90 I
6
O

idl

3 }
O

idl
ol

5l

bl

6
Y

G a )

n X N O

l-Y l c I O
I N I N

l o

-cl ol

bl

=
-v.
( g a)
O

6
x
N (J

-a N O x =

l o l 3
l o lD

lr Ic)

= 6
a N

q)

E q)
N

] N llr)
I

o o

(K oo n
E .f

lo) tr
I

tr

Itr
I

t>'

C\|

-ul ol
tl

E
q)

l=

t E '=
c) F

q) N

C\ -tl

ol tl

' o = c o N$ ( ' U '( =u oN =

- - - . 9 = F N
o ,

- . =! lN o G > N
O N

9 >

{
C

N N f t J

Io . l o i f i l N i ' - S E i c J R b 6 E
N

= g

r o b

3_:.s&_.
.o c)
N

R HH 9 X 9 3 E x ' i .l ,s

q P e H S J ( 3
. r\ ;

i 6 f fA E E :

() q) : )-: b q l x * 6 *
N $ rr) N N ] l

d '=
.N

o o

; .9
0) N o N

N $ rJ) N N

X F E r X: $ . S
f;
.o E d\ cm +'c

$=sAz*E

; 6 I g ' . 9 c v ) t R

o E
! .9
J

Ei R s a i 3 i ; J E i ;
; R 3
(UN = .A - c = . u o - = ; - . =

o o

i f r ; r F
f,

i:l (ul

i5 D >E N G X :
O N

; E q = E E }
; l q : f =
O l o F . j ( 5 o

E HH i s 3 a g8 q i H 1 g
u

il rl
(9l
$l

bl
5l

NI

Hi t E He ; s : 8 3 [
= xi :l u j = l; 3 E * $

ltigg
i o : ' c ' =
C l ; i -

i "{E* H 3 : F l g *;

S i t g o - K
G

d 5 ,i ;l K :. E : s g g a A E
U ;I ; 8 8 I BI R N E F = -E

. q 6 e u o J O . N
o

.!
Y c

.o o
N N o Y

.g
o .o =

.Y

_ 9 0 I
O
m E

E s $
N

t ' = 3

t l: R f t F E
'Nl l E ';i - - N 5 6 1 o

l ll H -.&H l = l E : i EE ;
O p

o 3
N

_ol ol -cl ol

rl

bl

=
O

6
N

. J 4 & r =& X

ttl != tr r

- Y x

.o .o c o) .N

o . o
a) = o N O H ! N : J ( f o n c
.E

s tl g g a = x
B2
P

3
'o'
-v. a
c N G

-clR ;.i
E
N

sl | * = $ ; i i* E s i& = il
SFsEgFi s fl i = * E $

o-

3 o-

ot o
6l JI

tr

ol tl

c) F

' ;E $ E c E E l
'=l

8rl E H e q g

o 5 [ = E ! 1

5
! I

J .N

(e s rr)

cf)

s o

E .q
c .9

=
/n

l.r)

i; o c

(o
N

E .q
-c. .9

=
o

ro

.9.
.q) c

c) N .9 .q c o N .9 o o) q)
o =
.N

'=
.N

(J, G'

.9, .o o N .9
q)

(J

(U.N

=
o
C

o B
fit N

o rz o

s
N LO

.o
IZ

3 N =
o

$ N lr)

rn

f (E

c c)

.q o N .9 o C') c)
C

o =
N
L

.c

o) o
rl

.q)

-)< c

= N =
o

o
c
N

O) O)

o c

o
c o o
f

)< C
.N (IJ -)<

o) q)
c (U

o ';
N

-)< a

(o

'c
L

o ! E
N

3 .q
-Y a

'o
f

ts

= .(/,

o 'o 'a o q) N

a i;

tr) N rO CO N rO

a) ! a

o o o 'a o c .o
-Y c f, q) N

an

E .a
E
=
a

iz q)
c
f

(o s

aa

E
!
a (! a

o (,

:
-Y C l

o o o. o .o

o o
N

o -o

idl 'El
$l

'G' =
.N

o.

o a

o
N

idl 'El
(5l
v o v
N

o.
'N

(u =
c
v N N N

t r N
N

;l ol
ol (Itl
NI ql

b.e
a ( E . : ;
= N G N

; ; .9
Y
f

s v
N

'l

ol ol

rEl NI ol

3 .2
I

'o ; - oo
E O

EI

=l

6l
I L

>{ ol

o)
c

1n

lrl ot +rl ot =l
o = o

o
C

= o

o O
o o
d N

d = 6
U)

b o r t
(f,

: ( 0
@l

'=
q)

t f o n
I . lE

N o ) H r K G 0

'=
E.

N N

ol

(o "i

;l

'f

c) F

F c)

r l
l

r--l
i

l
-Y Y N

.Y .N l< o

I i
l

l
N

n
c

E
; .9 .9. .9 c o N .o .q
C

f,

o
-c

(o

E .q .9 .9. .o .o
q) N

t
i

1
i
(J

= ci \ ; l E oo an o
P

l< l < q) o ) 1

rr)
N

E .q
.9 .9. ,9 c o
.o .q c o
o =
(It
L

(),
(It
.N

-l

u '( = li
. N l

o . L

I I
L -

I
I

o
N

b = (tr
g

.c

q) IZ

.q
c q)
N
N

= b -d ' -gr (

o
N

i
.c

l
I
O
r ^ N

o o. (It '=
.N

D
1 t .

.o

c o o c = c .N
(!
j

o o) o

.q = N
-Y f

c) c o

t\

(o

o o) o o

.() o o) o o o
c = c .N o
-Y

b t x
; N
f , I ( I

E f
P t

Y O

+ ( t
L

= r (It

(o t-

.9 o o) q)
o c L
.N (! J

.q)

3
N

o o) o) o l c
(

c o

=
(!

c (IJ

I
l
l

o o) o
(It 1t o

.Y

= .q

'o

a = 6

'o
c -o o)
N

o_ o_

o
a

o
N N

3 .9
-Y

( J I
!

o
';i 'a
-

.(, o

i< o c =

(o
l'N

a =

R i )a ;
. .

o k\u
L

i
l

5
1 6

= .9
ro
N N @ J

U)

<t

o
J

iz .Y O !l C :

E .(/)
E
! a

o .(,
o
N

aa

E iz
a (o a

E
Y

-O O

: v
o o

a o a
(d
.N

:o Y o o l

ir o .'i /n

:
lz o o

l
I

(tr
a

idl 'El
(El

=
ro
N

idl 'El
cl
rf) N

o. t ( ( gs i >.> I .N
r ' N

idl 'El
ol
o o
o
cf) N

ol ol (El

'l

x E'I
+rl

NI ol

o o .2
l<

;l ol
GI NI al

i
l

ol

.e.
. . .Y q) f

o o o 3
-

i c

3l
ol
ol (El NI ol EI

P
N

o)

ot
ol

o rn

>{ EI ol

=l
'd

=l
=

6l
I

o
';i

=l
=
a

6l
l

ol

;l

l ol

t f o n c

x - Y K (/)

o)
N

'=

ol ot

E.

N 0 ) X - Y N : J ( f o n c
. lE

o N o t

'c',
q)

E.

E o

Rl
tl

-ul ol

c) F

'N

E < o . o E
J ( U

s s
f.fl'N

! ta

.9
c _o o

.q
c) -a

lz

o s
N $ N

s
(J F

5 -P 5

3
o

(5

= o (,
i l

;
a

3
= '(s 6
N F.N N
f.r

o o -

N .o

C')

f--'-

--"t
o o ' (Ir =
.N
N N

lO N

= o o
N
L

E 3 .o
lz

s c
lz O

.c

o
IZ

o_ (o c .g

'a o
E

q)

E
o
L

c)

o rn

o E
;

-o
f

.q
(l) -a lz

o 'd c o ()
(t)
L

T
O
F-

0)

o)
N 'F.

o
o
c
f

g
c) { o
. . .a o _ c o o c

o
NI

E
:
L

.o
_c o
tIL LL

ijl (sl

bl
3l Nl
c o
a

t
Y \

E
il
ol x trl

'o
6

n Gd . n o O
L t g

d X

C d

<f, N

s
N

rz

q) c

-Yl ol cl 3l
N N @

o
N

o I o
N

. E o
c L
C

3 c )
o

N
O c

N N

EI (9l
t
t
LL LL

-Y

o
c
o.

o ' 9 . = t o 6 - : . o E
_ o t o

s s
N N

.9 o I o o

K ' E b_
:

a O -

o gl

G r.l

o c

6 ; . . 3 a

e.i

C\i

o 'E 3 .9
a

u
a

=
i
V

= .N
b .9 iz q)
c.)
(v)

.9
=
N J N

o .B

.9 ;
c) a

o
o r ; o o N . ( r - O o o . o
t !

- o o
d C l Z

H . q

o i l
= J

.9
o)
E

.g

-t

.El E ol o
v

:A . ( o) o

= o O
'd

.9 tr o
= c o =

o .o = ol lll ol

Fl "
.cl I (6l
ol (!l
-ol
al (!

c0

o
N
L

:t 5 ol oel ol
o

g a X T ; a F 'Fl
c E l
- O l
(! L C = I (!l

3 o o

ol

bl -cl

'o' ! E o'd

a
N

E o l P o -cl c l
;-c'
N O

-(t N 0 ) H =
c
.:f

=
c 't\
a N

-cl jE ol
E
N

ol
I

;l

..i
(o
N

=l oYI

u?
(o o o (\ ..1 -Yl ol

=l

o
N

ilr2 d ^ o

o t

= o l1 9 o
';'i

0) N

Yl

9l Et .9
Gjl B Nl o

r',lv

f l _ a?

.6 B

I = t
= c l = .-l o o l -y ol

Nl -cl ol

Gl

C) F

E 0)

tl

ot 3

o l = o l U )

= o l

I
s
F

-To .o
lolr io)
!

i<

c
.N

E .E

=
c
N

.q C o

s
t(9

= .c) o .a

.q c o o o = o .o
N

b a

3 .o

3
o
a

s
O
F

a o)
q) c

tE

i
N

()
c o
J

; (o 'o
q) !

;
U'

= o
L

E
= .o
l< .a () <)
c

-o
N

q) N

o o (d
.N
lJ f
'=

a
(! .(g

o o
d .N

E
C q)
g

'it'
O

c o '
J

Y . : o ' ? o - ( u = t u

\9

.c) -o o
J

()

U)

'o) ; '= :
F

.2

9,J

9g* E 5 E N il

I
f

o E 6
o
J ijl

=
o c
N

3
;

o q )

.o.
F LL LL
F

H ' N
'F
v

EI

X'

bl
!ll N
.Yl ol sl
=l +rl

NI

'N

t
N

t r o

(sI
NI

Y O _ Y A

c) I
N 'C',

il

9=E sl E
ol
Nl L

ol
L :

ol

o -

l u II

s
N

E.
] i

Y q) a

?tr nil -b
; = l o 'b - c l l = o
s N . 9 . N O I

rl $
3

bt il rl
ol

. s =
C

tr

o m
c.) ca

EI

5l

..{

(g

.!
-Y

o N J 'o) o
-c. a o '= (U
6

E
fi

q;l s 2 -ol .:

=
t (U

LL LL

o
c
N .O

E ar

il :
Y

.9 o .o

d o c )
N O
t

3
ttl

! - o G . O
!

idl

i c o

Nl o 'dl

I cl

FI : g .91 d' r o l c
' E

.N
.Y

;
c) U) ( '.E i
L

o
N
L

ol

ol l L ol -cl
j

ol 6 ' !9 l t F = E ol - ' l
cl' a

s . E l
El s .cl 3 -, E
' r l -

.9 o .o = _ol ol

idl

( 't o i co
i

o_
0) = ; C 'F.
N

.cl (El 1rl

(!l

bl ol

-ol
-cl
GI

3 I .,31 E=l E: E N cl
3t ol

8*lE

6l

bl

t
t
N

o o
N

.=
c) F

+.1

-Yl

..1

ol tl

ol 3 0 1 B

ol (ul - o N l Nl = ol i ol o ol , , o l - y
.-l

g 8l o 8 t
= 8l t

I F l l ;6 s ;

'o

t o o (\ ..1 -Yl
@

q)

ol tl

I I

rfa
.

c)
i = k . : v o F _ ! l c
^ L

=u \ E

q)

s s
N @ @ f.*

- . z * x S

'a
=

3
l

3
O
t-

' 9 = H
o _ E _ g o t

s s
N ^i @
N

6 n a'3
a * t ) I

,;

oo

r o f i 9 =

: . :
'15 1-\

a : 3

-c.

()

; 8 , E . B
,

> a

X G J o )
N

@ FF.-

g
o

F
6
o ' .

o c c

_c o

o o . o
t !

o
N
L

$
. E

9 ' o

'
c 5 \

g
E

8
: l -

i
T
o o (tr
.N

o -o t . E o
o
L

@ N N N N

E
q
c

o_

IZ

x f t e E
n
N
d

'=

\v

-)z
f

.o

9
v

>

;
-

t
(o (o
N

3
l+
E 6

E E

o 3
o = ;Jl
fgl NI

g '- E E .q
r v =

.9 ; b : = = .E 3
E

s 3 i i ! 5
.O
J

.c.
d

X ( o o )
N

o o ' o
l !

o
N

o_
-:a

o : i i t r c

E ' F h O - F . U O Y
U ) N l

s s (o
o
F*

f :l P ul; i g E ^ IE H

E ;l = E

F e'8 g E

_c
G =

=3:

il rl

EI
5l

()
*

o
t

N N N

N N N

o
N

o_

tq i : v

(o o
fr-

o
-c.

E g = ;r;l
=
A

f ,= 9 l: l!t r: 3 3 E
o c .!
.Y

s lq g

HI ol

a.)
j

=
LL l!

r ' = h
o _ F _ v - o j l

s s
N

,9 ;
o
a

q, C N

= U
a

:9

N f.--

o
O
v

fo i Gt .. E O
J 6 0 N L L

E E3 EIgI T u l lE I
:0'
I

o_

EIFIFEI s l; E l ! . 3 1
-ol ol

.g o .o =

.o c o o

. o
t

i G
!

o
U

o
!

rO

O L

idl

o
N

o_

tt

o_
d = o o
N

ElfiElsg
ol
E q)
N

-cl

bl

:o :
o

E.

fliflsEl s l ;l ;HII
.-l

oo = 6

o_ a
N

E c)
N

c)

'-

ftl EEI :El

o l = o l o o l
a
rrl

o) o o

E. E
l 'c

o l 3 0 l 3 0 l

ol

o,l l<

.-l

Jl

..1

ul

ol

0) F

.
-

N
Y

6
E

.
L 6 L

o
a \

.n
g u

-a 3 (

(J

s s
N N

o '6

N
(

o -o

- Y ; i l

a
i

= 8 ' 3 . U

6 ;N o
U

;
s

(o ^^

g
o i

l
f 3

;
q)

9 P N 3
E
t

I X X
:

s = ; E
I

o c c

_c
6

= 8 ' E . U
Y

; ; o q )
N : O - O

s
N N

s
N N

o oA . L o
o
N

$
f E e c

o o
d .N

#
F ir
r Y

F
q
L

g
L

r =$ f i , f EE:
i

E P I -i:3

o 6 3 ,9
i:l (El
NI

I
l

l
_o

q)

.o

e N

O - .9 'E .9 d

: b 6l
.

s
E l 9 L

lr)

lJ)

f i n =
.9
J

>

;
-o

.
r

f iH $
Y

=
a

: '.
$

bl
;l l N
Jl

.= =

_c
R v

;
N O) N N

*6 *
f,
O) N N

= . i . 3

. i ( E ( D N a - o ( J o . o
t r

E g ' r l! ;

H3 E E!Ii i El 4 E

g ilN 5 H g lp . 3

.91

ol cl
3l ol

c0

o
L

oY
tLL LL
.6 L

+rl

ol
E. bi e
N

l
E 6 L

s s
-

s El g. 5 l3 : 4 P
E g ' r; l!

f e

;r iH

E 5 P

: tE: : u li

(r)
ca

i z i : j U

r.-^
rif

6 N; r 55 @

t$

n SE El i iI E F EE
fli:l:l

.o

flsEl:tl ElfiElFg
bl -tr1
ol o l s 0 l l o l

5 lEg El gl E u lI E

T .-

;
a

.9

_c o
d

o .o = ol ltl ol

'!

6 ( ! 0 ) N ! - o o o . oL
t !

(o ro

@ CO co

co

o
N -c

5 lE3 El gl I u lI E
3 .o

E lE = r l

.q
I

fliflsEl l ; ls ; H I I
. e l= . e l q . e ll a o
c c-Y

; o_ =
c 'C')
a

: ;
E E

r ls = E : l l *l e l E :l

o
C

(1>

t t
N

.0)

= = (6
o o

El EEI =El

o o (\ ..1 -Yl ol EI

fliflsEl g;l al :Hll

rrl

.l

5
L

0) F

EI EEI :EI
o l = o l o o l
a
r-l

o l l o l = o l

ol

ol-Y

.-l

c) . v . 2 E
o
d

= : 6 8
E

E
: o
A

( U o o 6 o : Y J

N C)

co

o
rif

CO

(o
N N N

N ct)

+
N =

= ox os :? x y
=

rr)

F-

r\

@ FN N N

N cf) rO \t

v
N N tr-

L.,

. q lx! ?c) n !
o

c N

o o. (g
.q

(!

c
C

= q
o.
q) N N a

'Y

.N

o
N

'6 o)
.l

q)

'6 o)
:l c
C

'6 .=
c

o c c

(tr

.q
a

,6
:l

'= :=
C C q) a

c c

o c c

:=
c c o a

.o a c)

'6
:l

.q
a

c c a :l o
a

6 ::
d

:=
C

o e

o
c

o
a

6
'

;
N

o
a

c c q) a

:: o
c c

C c

,9
Ll

E
L

=
N

;
N

;
N

;
N

=
N

;
N

=
N

;
N

;
N

=
N

J ijl (EI NI
.-l

ol

3l Nl

r o o o

-Yl t r = l ol fr 6 ( 9 1 .;
N

, \ s 6

-o z i = x ' o _ N X . 9 . Y
$ tN N rO

6 =
A

x H F E rf q !
;
A

o
N

N t-

N N @ N

N
N

- C ) o ( / )

A : E E -3
X : N

r() s

s
N N

(o
a.) N

n : a

o =
. ; - ( E
V F

q : E
-Y f

.g

.N
V

o '-

s o
;
:
o
rF

3
e

o o

3
l

t<N (
s l

5,3
o t

, - i
enN d ; N ; ; v , 6

r - i
N

, - i u - o
@ , 4 v , o o q 9 v ' o N b ) @ q o

' ^ t
c o ; 6 9 1

r - I o-6
@ q , .ri o

\
N c i
v / 6

, - i o - 5
B c o

E )
Y

5 X ) *
o

N < . N ^ i

5 8

s x
= ( o

b d s 3
w ( O

v - o u o )

! c o

cD

ai

o_ l

idl
-l

d
cL o

lll

u o l N
o o o
d N
Y : 'U N E '

ol -cl

.q

s;
o g
( (

n , s 0
l

.=
'
L

I a

'

. --

E o
I

= o
6
f,

0)

.q
I

.9
x N

0) Y a

.9
I (J

a
l

<
M

o
o c
(E

. 3
d

3
o
a

o o 6 E

c)

;
N (u E

= a

0)

= o
o v

o .q
.Y

0) ! o o

R
-yl ol
tl

.i u?
Gt

tI
N N N cf) N

c =

o o

lr)

tr) rr)

8i ei . x . o t
8o ii ll -R .

l *

;uE Ails$5
E E ; L U . 0t r c o c

E e N

LO

i ;

= E NI : Fe H ;
H t g

'= :=
G c
q)

c c

o c .9

:=
a

a q)

c I
a

c
e

o c
6

.9 :=
E

o
o o

l t

o
@

^ o c

:=
(U c q) a

'

;
N

;
N

=
N

;
N

6 a o ;
N I

6 o ;
a
N

z -3
: g

: F$H ig :El F EP*: t; s l

N i r - ,

g g 3 L

xs $ g ; q i i g P l$ H 9 1 s a t H

I I

I
@
N N

N
N

rr) s

rO rO

o
o

l I

S/ q
C.)

cD!g, e * g lN a ): S ; = 4 + UH f l l g e : E pl a E N Q= l ) N : lg E n Ys E 1 s: a = Es E 3 -rj E:$geg

s l g F..g $

O l e . t

rO

S l o t
I

l
I
I l I

il I su f i E kq

s E E ' f llH*FE; $E; t 1 i ; s r u * s

s ; r E E l ; : l s E HF- _ a ' t 3 f r E li E ' E E f i o

.rt N

, - i o - 6
-i 6
e

o ^ cq FN t'i

(o (oN

f,3 : ?

- < oo a
f.N

FgFg E . & 3 f i $ lE $ H N a x ; * N s S R
o l

. 9- o .A FEq = = Ei g ;AH -. E r3 g F sI i n , ; f ll

I
N

.c)
J

.q
J

-?

E
-v. o

= a

c)

a o
= ;

t
i i i

l t
t

* ; r E ;gH s g rss s e El [ ftE* ; F

i
N N

F R * E dH s i[ ieiga * g E l 3 F
5 I

X o rz a)
c

<t

.s|
'= a

E
$

o _c o N

l l I

_l

3 z e = e r o lr ?i :E E t F i; : ' F fp i * -

E : E=;E$Hrf rE g g lE; t in e E l
; g E; g +
8-.E s*E

i i E$ ! ; E 5 l ; i ; s 0 E

giigF

c o

o )
> N

-c o

8 N
(

,
)

.88.F
J E r r
G' CL

u* E

N N

(o
N

r N
N

(e
@ @

(o

\t (c'

' 9 d 'O-

f ; E b N E b N o i

'o'
l< $ O)

'j

'lz (! o,

i I v

fit

.= =

.E = o

'=

=
P E

t
.

N L

+
(J

E
o .i .9 o
N

p
o c f C

'
U , -

q }

E .:

E .:
.q) q) N

o 't s i

9 . 9N s i =

' c . o - o

o o (lr
.N

.o oc) N o
a
F c
N

o
a (!
N

(u
o
j

O ; o r z S o E r . q - c E P

E"b
E i

6 8 -

o 6 3 .2
ijr

-Y

= lt .o o'6'
tt
N

o)

E P g o E = R 6 a o E
= g

E d E =; 3 g

(ul ol

.o E

(_) ;
l

_c
l .N

NI

;l l N
JI

u ; s.Es ! () -R 0
* d

E a
8 c
(!

sl
fl (El

aa

+rl

ol

o o. fr
.N

o
fit
.N C

o
(It
.N

E o

;iF i6 g B P ; o
6--0 c = o E

=
o
c

=
o

=
o o =

N (tt

P E
' i t

=
.9. (E

-sg FK 3 o l c
= t

o, E SS a-.- 6 = e '5 4' N o c

5 E t G
I

FE
l

= .a

.a

F.9
( E a '

.N
j

i tN o
i i rr.g'-

.9
a .o =

o '6 6

. q 6 . o-: =

F ; n o

rl .ol
ol
-tr1

'a
.N O / 1

s? 6
R F

; I 5 f t !l il $ s Ea i s
b 9
6
P

I $ r ; H EE {
5

i El . o ;fr ir

bl

o l r
l l

ol

9 t ;a a q)

; $ o d o + < a
q)

: ? =

E
N

*
A

=
6
f

,Sl l-

(\

5 (\

: r : * o o x 7
; i N N n

0) = =

o =
I Q f l * o 9 X X 7 N n o.)

>
7

-ul

el

- c )

t-

o . c - i o

5x$i
g - g F j
c

- c c ) ( o _ c - c . - c - c o o c c o o o o o )

i q u Eo - a ' e ES R9 a S $ 5

5 : g E H i R F R $E F
i X F E
U F 6 3

.9.

3 p E - g, f rF :B 5; s e R
d . e o = o = 3

[
b

! ss*fi';5

t isn ;i !$ iB: i = H ;
j E ?s : - E

COftg H
(,,2A'H B.A-E g 5 Eo ( t r N c
Y N

N 8. E

E ; $$

s s b : P SE R I ;EF E q :#: T E E E g ;

F ' 0

Fe+ s fEief. i[t i ;E _ Sis

; s N i i : 9 E : g
: : $ t s !3 g P
ca

E : E= F 6B3 .3b T 5
. O - : <

j gd tEi;;:F l p;F:Eeiu.$ g
.I g s R 3

6 < u - t s R g .k .o 'o- = 9 o o q -' -= Y o

Hs f =ie9 9,u' .
fr

! E 3l=*=eet eFE t i I : = = ' & H r F F

E Hi i3 ii ,: x !$; tE i s i o e R !
* i
:

: F E - ? ' s x q Ea q o :

' - 33 e ( t r . A

ia ; 3

! E : g F a iZ E s ;i B : 5 : $ ; $ E 33
U H H i p a :s E $ fEr - $ e : 5 $ o E g $ El !i 6 f i g e 's ^F u R s s E l X g E i *

o E n

$fis$p
3 N

E : E=
E

3 e E

a Hi : H F F ra U l .f q :E : E U 3

- ?E i l : E : - 5 $* P ;

, a 5: E t2*g: P 4; 5; : E E c + ; aj = g E g .H H Fe $ i E E Hx ; E ia \ = 3

E : Ei

Y i ! O - ) / n . : Y = = F c
d d

o Y l x a 0 - 9 6 -

f i b
9 : E _ -

cf)

o s
N

N @ N N N N

FN N N

N <t

@ N t-

r.c)

s (o

(o
N

N N

i XaH g g t s
=
C q) N (J

ro

rr) o
\f,

o o (v
.N

; = .9
q) N

:=
-Y

c c a

o
c

:
o

:l c c o o

6 c) := c
c q) a

c c 'a :l c o a

c C 'a

c
C

o
c

.9
a

'a

o :=
o
C C

o 6
'

o
N l E
L

:: c a

o) :=
c c 0) a

.9 a o
:l c

c c .q a :l c a

.;
.l

C c

6 :l c
c

c c .9 a
q)

c c .q
a

o
:l

o
c
C

(u
c c a

=
c

o)
a

o ;
N

c o a

=
N

=
N

=
N

=
N

=
N

=
N

=
N

;
N

=
N

=
N

=
N

,2 idl '61
q

0)

il =l Nl rl trl
ol

' t R = : = E F ' P ;
6

x o = :! s 8 x r o l F u
* = o i :

(O

N $

s
N cf) c9

(o

(r)

(o
N N CO

s
N

EI

fl

; = : 3
f r fi r v

o) c)

o cf) ca

s (o

co (o

c) c)

N N

R h l ] i o
J

o ( o c

g x

o c .N
.Y

.E {
N L

: ^ I l
C e - o t..- ; $ ; v , o

' - l
e<. N ; N ; ; v , 6

t - :
N N 1 ' N N

l ; e - o v / o r/ co

: - l
v , O N b ) w ( o

I co
q c. /

o (L

(r)^i w o

^i
o ;';

L i o - 5
N C ;

, - I $ x

, - I
F^i w ( o

v o ) \'/ cO 6 rn

$ - i N 6

ortr)

()u)

5 8
v, co

.9 o .o =
ol ttl

ot Ll

-cl ol

ot
c
'=

= -ii
.a

-Y a

= o E
o
-Y

.q
I q)

.q

.9
Y

.9
I

t c 'd )

U ' ;

_q' -o
c

.o
Y N

o E

;
N

= o

.Y

(U (U
I

-v o

0) lz

3
N

' = .)a

9. E

.q) Y a GI

w)

o (\

-ul ol
tl

E ^qfr :- N d r
N N CO N

a . c

rO rO

s rO
N N

o d es = s
= _ N

o .f E o c B 'a - c - o
.

1r)
@

E ' = d : - c .
o c
c

P E N b t oo O E N

N ER 3 O
o . ( ! a N } N

c 6 o

G c 'a q)

c 'a

'=
:l c c a

'u)
q) :l c c a

:=
C C

:: o
c a

o) :l c c o U)

i f rA; u, I
r o _ B
f
!

e g

(f)

o)
a

Q) 6
v

;
N

=
N

=
N

;
N

=
N

-o n = o - ' o
c q { l ) ( I )

c)

N t
Q)

'+J A . B f 6

R <.l

g
o-

3
@ N v LO N N

= 5

3
v

tN

P - c ' b
o Y o _
.. : o t i r * N o)'* a 6 'r<l , '6' l o Y

rr)
Lr)

(o

= t R
olil

3 E O
i

(5 t J

F E
, - l
U O

t - ;
N ; X ' s N a
F - N N ; w ( o N i \

tN - i w \\ o N
N :-:

.6' d6_ ;e

f.- i5 r o

o O

tE dB
' F -

o o .N

} R

. N f' i = , 3
a at
i: : o_ a o
:

j c
v t

,;#sgE
3FE-

x-8 Eo E *
(o
N

FHe

'P ; i :q i 8 .B3 E N N
A
'O o

; ,q o I =
: ; C
gl

c)
lz a
.q) J o N Y 0'l
N

.9
0) -v o i< a

.o
q)

=
o

v o

E o Iq)

E 'o
N

E
o
N

! E

t"

; 'u)

E
(U

.c .g
3
G

Ss: 5E= E 959, o q H f N

=
N

-gi EU R e R N a
E :

6-=N

.K

5-sN = r : 9 t
c
C

t;E g ) g F
-*
9;l

I r + o d F
=

'9

fi-a = s

.N

Fisl
r i i

= 9 I 5
n o
= ( )

f,

o L

R a

Y E B

x i . 9 c o c . o - o o . t 3 - o o 6 60 e c 6
.

s F d
o :

>

.Y

-l (E

-l

J .E

,
d ( !

CO

O)

CO

Y : q , o (J

9 t t o

Y =

o ()
fN

,;
rr)

^;
N

c9_ rO lr)

c.) s

s-

E = 6
c)

x i = b x o
I

t-

c.i

tA

oLO

Lr)

,{
rO

+
N f.-

tr-

i *o i
e N x 9 F 6 o

* gr

(f)-

s
A
fr N

rO to N LO

s ro (o

A lr) lo t\

.{ r.<f,

F.* O) N

|.r)
rf)
N

E 5 i
.
J

co rr)

rr)

t'i N

;
c..l $
N N N N
N

.o

' 8i;,i
=
o

N N

! ' o =( o

.Y

E (E
ct)

.9 .9 6 ct o
N N

t ; .9
.o
F
lJIL .N

.9
a. o
o
N N O ^

o 9 t r

- c H

9 i E

o ';T

g s
. ^ N

o o.
' .o
N
j

o
o

(J ..
th q)

=
l N o (\t

E o c) F
F

; . N ' 'v, 6 ;; Y F D }

. O = cLl< c, o

= F

'tr . x o 6 o
- Y O

q ' P ;3 -:
t r

.q6 .(, _;
o ^

g frE

d )

( / ' E O - c , = c r t r E o : F . = O - O t r

t r - Y .. f o o = ( J F

o o , O N o ' o o c E. O } 9

E 0 } o

o t r ! t
. = O

o
(It

.N E
tr o
(E
J

3 .o
-t

3
i I o

c o 6 o

o o

o
o (E

.9 o
N

: ' = o
(!

.o

o
N 0) N

o .o
tE l\t

o o o .o
o o Y
N

3 .9 -Y
N

o-

o !t

G 6

.9

N f.-N

(o

o)
t#i

-1.

rr)
cf)

o{

s
tf) N

rf) to N

c\l

(o
N .f

c.)

rr)
lJ) f.-

rr)
rc

s
N

tro

v^ (o

o)
,i F-

<i to o

rr)
N^ N $ F.N N

tr) N^
N

v A
N @ N \f N

^i
N

,;
N r C9

s ro
N

(o
00

to
cf) f-N

a)

(o ro

".i LO CO

o
N

ro
N

st
N N

N N

E X
v

O c D
v .a

N $

cO <f,

rr)

; 8 . t !
N

N N

c)

gF
(d

G G'

G - c c ( t ( ! !

o 3 .o

E ; T E
o .

8 . 9
: . o
N ( !

.L

't

; ;

'a
(!

: = O t r
e

; e
G l l

3.3
crr< E
= f J o ) ! c

-2
=
t
lrJ

S EE
- . c 6
; r =

.i
:

.efi
( ! 0 , O E ( ! 0 -o cL

. N E
o i j X

F 8
. . = 0
a o F

F t r

3 >

.9 c) N o o h ' Gu
o r l
. Q E 9 a !

Eg $ g ' e
. o i '

.i
I hi

EgEgE
N

"EFE;

i n o
= ut e.

CL

o q
N

= ut
t

-! q)

.o o. .g
o c)

d c{ o
C-{

3
I

tr o 'a
q, N

:= o =
-o o E o
N

o oo o Y
N

.9 .9 oo)
N N

o N o o.ta o N

..i

o c.i

o Y

c,i

..i
(\

() =
-t

o > 0 ) N
.

* t!

,x
|E

F$ B E

ni A E
( o - c o c - 6 < o
.N E

. 3
o

s
CA OJ

r\
f-

(}. ro a

qJ

a
c

= E ' E

g 5 e
_c O
n

\ \r o
d)

c{ s

rn s. (3
e

rJl

r$ 0c o
C}

o (s
N

. 3 - F f t e 6 9 FP9 a 3 .
d . v L

i t r = . Y

- r ' F X i

; is*E
H E ;f l
=; \+-*
> ;

.g

O. f*

(a
cf)

(o o{ c{ g,
f.{, (q

9 f i9 rKi H l X .- * 3
o o c

l,}

c{
.tl tt,

cO C\l

o (o
lo {D nl v

E
N

i ; $ !
. : l n O

6r
$

(t

=
o

;
Y q)

iI

E* : e ! * B F = a ' = -s' ! $'R

E B u . q R i = :

d
E ,a

P } H i
o

= ; '=
c c N
a

5 'g = : E 5 >
o > a 'tr> \ 'ii .b = : P 6 = < s ' - V v . g
N _

3 - , = E

'

s s

(-)
3

;
N

-v Y o

e i I E :
y 5 ( U

'

c N ln Y

:
F

3
N

E o P l .
' - o 3 i c r

c!

g$'xEI
g E E ; 3 l s E i

i e g E y

oi
l\i

o =

CL

x
tll g

*
I a

N
F*

I s

s lu

(tr 3

s
ll

H- ;N : =i l ;
o ( E ( l ) N

UJ N

v,

I l -

I o
(f .(f

t l a lv I

c.P _c o N

E F=u . i. o :5 i r ;
1 ; - o s p O

fixg!;

E 1 3 o c l t ; .\Z
lq) 0)
] N 1 0
J

E s E A ts a} = f l
)

R 1 F . f i E
x . E F l (o a 6 3 = 9
- . - Y . Y = ! y

>

lr l

tq) 1 N l>'

3 .o :
C .N

1 = lz o I

E E A E ; Es[ ' Ee H ; i l ; E d
- t uN6 :E | r

3 I

-l

o
(!

E o
J N

(g EI N

o 3 (!
CL at,
.N

(D

o o ! g

ra) $

.9 o .(a =
.Y

tt
(t,

IE

EI -Yl
ol ol Jl !rl ctl ol

(J

o ;
t
N

s:s 6 9
g9 g

rd

sl
x

.o ; o '6'

sl

,i,ifr

EEF

.Y
(!

t(E =
N (J
(!

= o ;
o o o

E N

o CL

.Y

o Y

x trl
--l

E
E

NI ol ol .ol

E N

g:F

(g

3l
NI

-Yl !rl
(!I

ol x

.o ; q) '6' =

g e g

6 9 t r :

. e . 9 N

ssfi

o-t

'i'i#

(!

.Y

E o =
N (J

alemocrsel suur

(! E' N

'

o 3 (!
CL

o o o
J

o o =
G

cv

.N
.l

.9 (J .o ;
-v

.+ (!
Y

EI -Yl
qrl ol 'url

o o
d

o 3
N

s:il

=l

.ll El GI ol

.o 3 o) '6-

se g

x NI o.l

uEF 'i,ifr

s
L

x c
N

()

.i.1. J

o
(!

t |E ' I
N

o ' (g
!, N

o =
o o o

o CL

E
o (J o

EI

il
NI

il ol x
o.I

sl

.o 3
=

N E

g:F
6
F

o 'o-'

g e g

sE= frifr
. 9. eN

,I. J

o
(E

E
J

(g

euJazosaruouur

N C'

; o N o ;
o o o o, .Y

.9 (, .o 3
.Y

EI
=l
EI

il

o (, o 3
t
N

GT

el

eo: i9l -

.o 3
=

fl

o .o-.

s3 g

t r :

,i,ifr

EEF

,:. .Y o t(!
.Y
(!

3
a
N

o E
N

o 3 (!
CL

o o o
I

.N

o o i

o .o '
.Y !,

,9

E
-Yl

il
ol

!l

sl

o 3
N !, .o 3

s:F
6 9

q, (J d

EI

FI

o o

g e g EEF
,iifr

Zalqczniknr 2 Programmajqcyna celu wykryciewystqpowania grype zaka2efwirusamiwywolujqcymi ptakow (Avian influenza)oraz poszerzeniewiedzy na temat ryzyka wystqpienia tej choroby ldentyfi kacjaprogram u Panstwo Rzeczpospolita czlonkowskie. Polska grypa ptakow (Avian Choroba: influenza) programu: 2012r. OkresrealizaQi programu drobiu Realizacja u 1. Celeprogramu programumajqcegona celu wykryciewystgpowania Realizacja zakalen wirusami grypg ptakow (Avian influenza) wywolujqcymi wiedzy na temat ryzyka oraz poszerzenie wystqpienia choroby,zwanegodalej ,,programem" zmierzado potwierdzenia tej statusu panstwa ptakow. Rzeczypospolitej Polskiejjako wolnego grypy od jest Ponadto wla6ciwym organom informacjiwystgpowaniu o celemprogramu dostarczanie zgodnie dyrektywq z Rady2005194ME wirusagrypyptakow, celemkontrolowania choroby grypy ptakow z dnia 20 grudnia2005 r. w sprawiewspolnotowych Srodkowzwalczania (Dz. Urz. UE L 10 z 14.01.2006, 16, z po2n.zm.) i uchylajqcq str. dyrektywq 92l40lEWG poprzez nadzor nad: za pomocA rocznego wykrywania czynny
(kur,indykow, ptakow(LPAI)podtypuH5 i H7 u ptakowgrzebiqcych 1) niskozjadliwqgrypA perlic,bazantow, w uzupelniajEc kuropatwi przepiorek) oraz ptakow bezgrzebieniowych, wczesnego wykrywania; systemy ten sposobinne istniejEce

ptakow grypE podtypu i H7 orazwysoce ptakow (LPAI) zjadliwE H5 2) niskozjadliwqgrypE gesi i kaczek ptactwa (kaczek, krzylowekpzeznaczonych (HPAI)u domowego wodnego populacji zwierzyny townej). do odnowy

5l

w zostaly okre5lone decyzjiKomisji nadzoru wdrazania w wytyczne zakresie Szczeg6towe przezpanstwaczlonkowskie wdrozenia r. 2O1O w sprawie z 2O1Ot367lUEdnia25 czerwca (Dz.Urz.UE L 166 ptactwa grypyu drobiui dzikiego ptasiej w programow nadzoru zakresie str. .2010, 22). z 01.07 programu to: z wynikaj4ce realizacji korzy5ci Glowne wirusagrypy podtypuH5N7 lub innychpodtypow brakuwystgpowania 1) stwierdzenie ptakow drobiu; u wirusa grypy ptakow z ptactwa dowodowbraku transmisji 2) wykrycieewentualnych panstwa. calego drobiuna terytorium laboratoryjne badania losowe na dzikiego drob poptzez 2. Projektnadzoru przeprowadza sig drobiarskich probek badania w serologicznegospodarstwach i Pobieranie Rady z zgodnie dyrektywq przeciwcial obecnoSc wirusagrypyptakow, na w celu wykrycia grypy zwalczania Srodkow wspolnotowych 2005r. w sprawie z 2OO5|94ME dnia 20 grudnia ptakow uchylaj4cq 92|40/EWG. dyrektywq i na wykrywania ustanowione mocy decyzji wczesnego systemy Czynnynadzoruzupetnia Srodki bezpieczefistwa 2005 r. ustanawiajEcej Komisji2005n34ME z dnia 19 pa2dziernika w biologicznego celu zmniejszenia ryzyka pzeniesieniawysoce zjadliwejgrypy ptakow na dzikozyjqcych drobi inneptaki przezwirusgrypyA podtypHsN1z ptakow spowodowanej system wczesnego wykrywania na obszarach Zyjqce w niewoli oraz przewidujqcej str. szczegolnego ryzyka(Dz.Urz.UE L 274 z 20.10.2005, 105,z po2n.zm.)oraz ll rozdzialu grypy ptakow,zatwierdzonego decyzlqKomisji podrgcznika dotyczqcego diagnostycznego podrqcznik dotyczqcy diagnostyczny 2006 r. zatwierdzajqcq z 20061437ME dnia 4 sierpnia (Dz.Urz.UE L 237 z 31.08.2006, przewidziany dyrektywie grypyptakow, w Rady2005194ME . diagnostycznym" str. 1), zwany dalej,,podrgcznikiem pr6bekreprezentatywnych 2.1 Nadz6r opartyna pobieraniu probek przeprowadzane warstwowanie do Polskiejjest Na catym Rzeczypospolitej obszarze grypyptakow, aby probki mozna bylouznac za na wirusa tak badanserologicznych obecno66 panstwa reprezentatywne calego dla czlonkowskiego Europejskiej. Unii 3. Populacje docelowe 52

probekod nastqpujqcych Programobejmujepobieranie gatunkowi kategorii produkcyjnych drob i u : 1 ) k u r yn io ski ; 2) kury nioskichowanena wolnymwybiegu; 3) kury reprodukcyjne; 4) indykireprodukcyjne; 5) kaczkireprodukcyjne; 6) ggsi reprodukcyjne; 7) indykirze2ne; B) kaczkirze2ne; 9) ggsi rze2ne; 10) ptactwo lowne utrzymywanew warunkach fermowych (np. ba2anty, kuropatwy, przepiorki); (strusie). 11) ptakibezgrzebieniowe 4. Metoda pobierania probek reprezentatywnych Liczbagospodarstw drobiarskich, ktorychpobierasig probki,jest obliczanana podstawie z danychz tabeli1 i 9 wedtuggatunkow drobiuobecnych gospodarstwie w drobiarskim. 4.1. Liczba gospodarstw drobiarskich, z kt6rych pobiera sie pr6bki do badan serologicznychna obecnoScwirusa grypy ptak6w 4.1.1. Liczba gospodarstw drobiarskich (z wyj4tkiem gospodarstw zajmuj4cych sie hodowlE kaczek, gesi i kaczek krzy26wek)z ktorych pobiera sig pr6bki Dla kazdej kategoriiprodukcyjnejdrobiu, z wyjqtkiem kaczek, gqsi i kaczek krzy2owek, liczba gospodarstwdrobiarskich, ktorych pobiera siQ probki, jest okre6lanaw sposob z jezeli pozwalajqcy wykrycieco najmniejjednego zaka|onegogospodarstwa na drobiarskiego, wynosico najmniej5 % przy przedziale odsetekzakalonychgospodarstw drobiarskich ufnosci 95 %. danych Pobieranieprobek przeprowadzasie zgodnie z tabelq 1, z uwzglgdnieniem zlabel2-8. 53

Tabela1 sie hodowlq zajmujqcych (z drobiarskich wyjqtkiemgospodarstw Liczba gospodarstw produkcyjnej pobiera probki kazdejkategorii w sig z ggsii kaczekkrzy2owek),ktorych kaczek, drobiu z dla Liczbagospodarstw ka2deikategorii Liczbagospodarstw, ktorychpobiera produkcyjnej drobiuw danympanstwiesig probki czlonkowskim
do 3 4

wszystkie
35

35-50
51-80

42 53 60

81-250
>250

Tabela2 kury nioski reprodukcyjne utrzymujqce Gospodarstwa

Kod (a )

l-qczna

l-qczna liczba z

Szacunkowa Szacunkowa Metody liczba probek lqczna liczba badania laboratoryjnego

N U T S ( 2 ) - liczba

gospodarstw gospodarstw, na (b)

ktorych gospodarstwo wykonanych

nale2y pobrac probki P11.1 PL12

PL21

testow
wedlug danej metody

16 B9
16 49

2 10 3
5

10 10 10 10 10 10
54

40 200 60 100 40 20

H r( H 5 / H 7 ) H r( H 5 / H 7 ) H r( H 5 / H 7 ) H r( H 5 / H 7 ) Hr(H5/H7) Hr(H5/H7)

PL22
PL 3 1

13 B

2
1

PL32

PL33 PL34
PL41 PL42

13 31
64 78

2
4 7 I 1 4 1 4 1 4

10 10 10 10 10 10 10 10 10 10

40 80
140 180

Hr(H5/H7)

Hr(H5/H7)
H r( H 5 / H 7 ) Hr(H5/H7) H r( H 5 / H 7 ) H r( H 5 / H 7 ) H r( H 5 / H 7 ) Hr(H5/H7) H r( H 5 / H 7 ) H r( H 5 / H 7 )

PL43

10 29
11

20 80 20 80 20 BO 1200

PLs1
PL52
PL 6 1 PL62

26
9

PL63 SUMA

31
493

60

Tabela3 Gospodarstwa utrzymujqce kury nioskitowarowe

Kod (a)

Lqczna

N-qczna liczba

Szacunkowa Szacunkowa Metody liczba probek lqczna liczba badania laboratory1nego

NU T S ( 2 ) . liczba

gospodarstw gospodarstw, na (b)

ktorych gospodarstwo wykonanych

testow wedlug danej metody

nale2y pobrac probki

P L 11

52
181

3 10
6 6

10 10 10
10 10

60 200
120

Hr(H5/H7) Hr(H5/H7) Hr(H5/H7) H r( H 5 / H 7 ) Hr(H5/H7) H r( H 5 / H 7 ) H r( H 5 / H 7 ) Hr(H5/H7) H r( H 5 / H 7 )

PL12
PL21

9B
96

PL22
PL31

120 40 60 20 20
140

27 34 1B 20
172

2 3
1
1

PL32 PL33
PL34 PL41

10 10 10 10
55

PL42 PL43

33 45
87 18

10

60

H r( H 5 / H 7 )

3
5

10
10 10 10 10 10

60
100 40
60

Hr(H5/H7)
H r( H 5 / H 7 )
Hr(H5/H7) H r( H 5 / H 7 ) H r( H 5 / H 7 )

PLs1
PL52
PL61 PL62

2
3

38 28 46
993

2 3 60

40 60 1200

PL63
SUMA

Hr(H5/H7)

Tabela4 kurynioskichowanena wolnymwybiegu utrzymujqce Gospodarstwa Szacunkowa Szacunkowa Metody liczba probek lqczna liczba ktorych gospodarstwo wykonanych testow wedlug danej metody

Kod
(a)

Lqczna

l-qczna liczba

NUTS(2). liczba
(b)

badania laboratoryjnego

gospodarstw gospodarstw, na z

nale2y pobrac probki

1 PL1
PL12 PL21

22
17

5 4 1

10 10 10 10
10

100 BO 20 40
40

H r( H 5 / H 7 ) Hr(H5/H7) Hr(H5/H7) H r( H 5 / H 7 ) H r( H 5 / H 7 ) H r( H 5 / H 7 ) H r( H 5 / H 7 ) Hr(H5/H7) H r( H 5 / H 7 ) Hr(H5/H7) H r( H 5 / H 7 ) Hr(H5/H7) Hr(H5/H7)

3
6 6

PL22
PL31

2 2
1 1 1 14 4 4 7 1

PL32 PL33
PL34 PL41 PL42

2 3
1 41 19 14

10 10 10
10

20 20 20 280 BO 80
140

10 10 10 10
56

PL43
PL 5 1

30 3

PL52

20

PL61 PL62 PL63 SUMA

Tabela5

2 2 2 53

10 10 10

40 40 40 1060

Hr(H5/H7) Hr(H5/H7)
Hr(H5/H7)

I
6 190

Gospodarstwa utrzymujqce indykirze2ne

Kod (a)

N-qczna

N-qczna liczba

Szacunkowa Szacunkowa Metody liczba probek lqczna liczba badania laboratoryjnego

. NUTS(2) liczba
(b)

gospodarstw gospodarstw, na z

ktorych gospodarstwo wykonanych testow wedlug danej metody

nale?y pobrac probki

PL11 PL12
PL 2 1

1B
66

2
7

10 10 10
10

40
140

Hr(H5/H7) Hr(H5/H7) Hr(H5/H7) Hr(H5/H7) Hr(H5/H7) H r( H 5 / H 7 ) Hr(H5/H7) Hr(H5/H7)

12
16

2 2
4 1 1 2
7

40
40

PL22 PL31 PL32

PL33 PL34 PL41

37
7

10 10 10
10 10

80 20 20
40 140

3
16 69

H r( H s / H 7 )
H r( H 5 / H 7 ) H r( H 5 / H 7 ) Hr(H5/H7) H r( H 5 / H 7 ) Hr(H5/H7) Hr(H5/H7) Hr(H5/H7)

PL42 PL43
PL51 PL52 PL61 PL62

22
119

2 I
4 1 4

10 10 10
10 10

40
180 80

36
6

20 80 200 40 '4200

35
348 11 821

10 2 60

10 10

PL63 SUMA

57

Tabela6

indykireprodukcyjne utrzymujqce Gospodarstwa

Kod
(a)

Lqczna

l-qczna liczba z

Szacunkowa Szacunkowa Metody liczba probek lqczna liczba

. NUTS(2) liczba
(b )

badania laboratorylnego

na gospodarstw gospodarstw,

ktorych gospodarstwo wykonanych

testow wedlug danej metody

nale2y pobrac probki

P L 11 PL12 1 1 10

H r( H 5 / H 7 ) 20 H r( H 5 / H 7 )

10 10 10 10 10 10 10

PL21 PL22
PL 3 1

H r( H 5 / H 7 )
H r( H 5 / H 7 ) Hr(H5/H7) H r( H 5 / H 7 ) H r( H 5 / H 7 ) Hr(H5/H7) 40 20 20 340
440

PL32 PL33 PL34

PL41

2
1

2
1

10 10 10 10 10 10 10
10

H r( H 5 / H 7 ) H r( H 5 / H 7 ) Hr(H5/H7) H r( H 5 / H 7 ) H r( H 5 / H 7 )

PL42
PL43

PLs1
PL52 1 1

PL61
PL62 PL63 17 17

Hr(H5/H7)
Hr(H5/H7) Hr(H5/H7)

SUMA

22

22

58

Tabela7

Gospodarstwa utrzym ujqcestrusie Kod

l-qczna

Lqczna liczba Szacunkowa

Szacunkowa Metody

gospodarstw,liczba probek lqczna liczba badania NUTS liczba ( 2 )- ( a ) gospodarstw z ktorych na wykonanych laboratoryjnego (b) nale|y pobrac gospodarstwo testow probki
PL1 1 PL12 wedlug danej metody

13
11

8 8 1

5 5 5 5 5 5 5

BO
80

Hr(H5/H7) H r( H 5 / H 7 ) Hr(H5/H7) Hr(H5/H7) H r( H 5 / H 7 ) Hr(H5/H7) Hr(H5/H7)

PL21 PL22 PL31

PL32 PL33

2
7 5

10 30 20

3 2

PL34
PL41 PL42

11

8 I

5 5 5 5 5 5 5 5 5

BO BO 20 30 20 10 40 20
10

H r( H 5 / H 7 ) Hr(H5/H7) Hr(H5/H7) Hr(H5/H7) Hr(H5/H7) Hr(H5/H7) H r( H 5 / H 7 ) H r( H 5 / H 7 ) H r( H 5 / H 7 )

12
4 7 4 1

2 3 2
1 4

PL43

PLs1
PL52
PL 6 1 PL62 PL63

I
4 3

2
1 53

S U M A 93

s30

59

8 Tabela ptaki utrzymujqce lowne Gospodarstwa Kod l-qczna Lqczna liczba Szacunkowa Szacunkowa Metody gospodarstw,liczba probek lqczna liczba badania ktorych na wykonanych laboratoryjnego nale2ypobrac gospodarstwo testowwedtug danejmetody probki
4 6

NUTS liczba ( 2 ). ( a ) gospodarstwz (b) PL11 PL12

PL21 5 7

10 10 10 10 10 10 10 10
10

BO 120 20 60 60 20
140

H r( H 5 / H 7 ) H r( H 5 / H 7 ) Hr(H5/H7) H r( H 5 / H 7 ) Hr(H5/H7) H r( H 5 / H 7 ) H r( H 5 / H 7 ) Hr(H5/H7) H r( H 5 / H 7 ) Hr(H5/H7) Hr(H5/H7) H r( H 5 / H 7 ) Hr(H5/H7) Hr(H5/H7) Hr(H5/H7) H r( H 5 / H 7 )

PL22
PL 3 1

2
4

3 3
1 7 1 7 1 1 6

PL32 PL33
PL34 PL41 PL42 4 I 8

2
I

10 10 10 10
10 10

20
140

PL43 PL51 PL52

PL 6 1 PL62

2 2
7

20 20
120

PL63

10

20 840

S U M A 55

42

4.1.2. Liczba gospodarstw zajmujqcych sig hodowlq kaczek, gesi i kaczek krzy26wek, z ktorych pobierasig probki

Liczba gospodarstw zajmujqcych sie hodowlq kaczek, gQSi i kaczek krzy2owek, w na z ktorychpobierasig probki,jest okre5lana sposob pozwalajqcy wykrycieco najmniej

60

jednego zaka2onego jezeli odsetekzaka2onych gospodarstwa drobiarskiego, gospodarstw drobiarskich wynosi najmniej o/o co 5 przl przedziale ufnoSci %. 99 probek przeprowadza zgodniez tabelE9, z uwzglqdnieniem Pobieranie sie danych zawartych tabelach - 13: w 10

Tabela 9 Liczba gospodarstwzajmujEcychsiQ hodowlq kaczek, gesi i kaczek krzylowek, pobiera probki. z ktorych sig
Liczba gospodarstw zajmujqcych sie Liczba gospodarstw zajmujqcych sie hodowlq kaczek, krzylowek w gesi danym i kaczek hodowlq kaczek, gQSi i kaczek panstwie krzy2owekz ktorychpobierasig probki

czlonkowskim do 46 47-60 61-100

wszystkie
47 59

101-350
>350

BO 90

Tabela10 Gospodarstwa utrzymujqce kaczkirze2ne

Kod (a)

Lqczna

N-qczna liczba

Szacunkowa Szacunkowa Metody liczba probek lqczna liczba badania laboratoryjnego

NU T S( 2 ) - liczba (b)

gospodarstw gospodarstw, na z

ktorych gospodarstwo wykonanych testow wedlug danej metody

naleZy pobrac probki

6l

1 PL1 PL12 15 10

20 20 20 2 33 2
15

Hr(H5/H7) 400 BO 600

PL21 PL22
PL31 PL32 PL33 PL 3 4

H r( H 5 / H 7 ) H r( H 5 / H 7 ) Hr(H5/H7) Hr(Hs/H7)
Hr(H5/H7) Hr(H5/H7) H r( H 5 / H 7 )

20 20 20 20 20

PL41
PL42 PL43 PL51

79

34 3
4

20 20 20 20 20 20 20 20

1360 120
160

H r( H 5 / H 7 ) H r( H 5 / H 7 ) H r( H 5 / H 7 ) Hr(H5/H7) H r( H 5 / H 7 ) Hr(H5/H7) Hr(H5/H7) H r( H 5 / H 7 )

3
4

2 13

2 10

BO 400

PL52 PL61
PL62 PL63 SUMA 151

80

3200

T a b e l a1 1 kaczkireprodukcyjne utrzymujqce Gospodarstwa

Kod
(a)

Lqczna

N-qczna liczba z

Szacunkowa SzacunkowaMetody liczba probek lqczna liczba testow wedtug danej metody 20 20 H r( H 5 / H 7 ) badania laboratoryjnego

. NUTS(2) liczba
(b)

gospodarstw gospodarstw, na

wykonanych ktorych gospodarstwo

nale2y pobrac probki

P L 11

PL12

H r( H 5 / H 7 )

62

PL21

20 20
7 7

Hr(H5/H7)

PL22 PL31 PL32 PL33 PL34

PL41 PL42 PL43 4 1 1 4 1
1

Hr(H5/H7)
280 Hr(H5/H7) H r( H 5 / H 7 ) Hr(H5/H7)

20 20 20

20
20
20 160

Hr(H5/H7)
Hr(H5/H7) H r( H 5 / H 7 ) Hr(H5/H7) Hr(H5/H7) 40
40

20 20 20

PLs1
PL52
PL6 1 PL62 PL6 3 SUMA

Hr(H5/H7)
120
160

3
4

3
4

20 20 20

Hr(H5/H7) H r( H 5 / H 7 ) Hr(H5/H7)

2 22

2 22

BO
880

Tabela12 ggsi rzezne Gospodarstwa utrzymujqce

Kod
(a)

l-qczna

Lqczna liczba z

Szacunkowa SzacunkowaMetody liczba probek lqczna

. NUTS(2) liczba
(b)

badania laboratoryjnego

gospodarstw gospodarstw, na

liczba testow wedlug danej metody

ktorych gospodarstwo wykonanych

nale2y pobrac probki

P L 11 PL12

132 80
6 14 1 64 15

14 7 1 1 15 1

20 20 20 20
20

560

H r( H 5 / H 7 ) Hr(H5/H7)

280 40 40
600 40

PL21 PL22
PL31 PL32

Hr(H5/H7)
H r( H 5 / H 7 ) H r( H 5 / H 7 ) H r( H 5 / H 7 )

20
63

PL33
PL34 PL41 PL42 PL43 PL51

55
75 289

5
7

20 20 20 20 20 20 20 20 20 20

200

H r( H 5 / H 7 )

280
800 40
200

Hr(H5/H7)
Hr(H5/H7) H r( H 5 / H 7 ) H r( H 5 / H 7 ) Hr(H5/H7)

20
1 5 1

1B 50 1B
11 44 47 6

40 40 200 200 40 3600

PL52 PL61 PL62

PL63 SUMA

1
5 5 1

Hr(H5/H7)
H r( H 5 / H 7 ) Hr(H5/H7) Hr(H5/H7)

1024

90

Tabela13 ggsi reprodukcyjne utrzymujqce Gospodarstwa Szacunkowa Szacunkowa Metody liczba probek lqczna liczba

Kod
. (a)

Lqczna

Lqczna liczba z

NUrS(2) liczba
(b)

badania laboratoryjnego

gospodarstw gospodarstw, na

ktorych gospodarstwo wykonanych

testow wedtug danej metody

nale2y pobrac probki

P L 11 14 6 7

20 20 20 20 20 20 20 20
64

280 120
160

H r( H 5 / H 7 )

PL12 PL21 PL22

PL31

3
4

Hr(H5/H7)
Hr(H5/H7) Hr(H5/H7) Hr(H5/H7) H r( H 5 / H 7 ) H r( H 5 / H 7 )

B 2 28 3

2 12 2

BO
480 80

PL32 PL33 PL34

H r( H 5 / H 7 )

PL41 PL42 PL43

PL51 PL52

32

14

20

560 BO 80 40
680

Hr(H5/H7) Hr(H5/H7)
Hr(H5/H7) Hr(H5/H7) Hr(H5/H7) Hr(H5/H7) Hr(H5/H7) H r( H 5 / H 7 )

2
3
1

2
2
1 17

20
20 20 20 20 20 20

PL61 PL62 PL63

SUMA

38 23 10
170

I
5

360 200
3200

80

O b ja 6 n i e n id o t a b e l .2 -B ra z 1 0 -1 3 a o
- kod NUTS(2) ang. Nomenclature geokodowania przyjgly Unii Europejskiej of Unitsfor Territorial Statisticsstandard w na jednostekterytorialnych, potrzebyidentyfikowania gdzie poszczegolne statystycznych kody oznaczajq odpowiednio: PL51-woj. dolnoSl4skie, PL61-woj. kujawsko-pomorskie, PL31-woj. lubelskie, PL43-woj. lubuskie, PL11-woj. lodzkie, PL21-woj. malopolskie,PL12-woj. mazowieckie,PL52-woj. opolskie, PL32- woj. podkarpackie,PL34-woj. podlaskie, PL63-woj. pomorskie, PL22-woj. Slqskie, Pl33-woj. Swigtokrzyskie, PL62-woj. warmihsko-mazurskie, PL41-woj. wielkopolskie, PL42woj. zachodniopomorskie. (a) Polo2enie gospodarstwa pochodzenia. Je2eli nie moZna u2ye kodu NUTS(2) nalezy okreSlic polozenie w stopniach geograficznej. dlugo6ci szerokoSci i jednejkategorii (b) t-qcznaliczbagospodarstw drobiuw danymregionie NUTS(2).

4.2. Liczba ptakow (z wyjqtkiem kaczek, ggsi i kaczek krzy2owek),od ktorych pobiera sie probki w gospodarstwachdrobiarskich jest Liczba ptakow, od ktorych pobiera sig probki w kazdym gospodarstwie drobiarskim, okre6lana w sposob pozwalajAcyna uzyskanie 95 % prawdopodobienstwa wykrycia co najmniej jednego ptaka zakazonegogrypE ptakow, jezeli odsetek wystepowaniaptakow seropozytywnych wynosi> 30 %. pobierasig od wszystkichkategoriiprodukcyjnych Probki knrui badan serologicznych do gesi ika c z ek od kaczek, drob i ui g a t u n k o wd ro b i u ,p rzyn a j mn i ej 5 - 10 ptakow( z wyjqtkiem jezeli w danym drobiarskiego krzyhowek) kahdegogospodarstwa z oraz z roznychkurnikow, jest gospodarstwie ich wigcejnizjeden. przypadku kilku kurnikow probki pobiera sie od co najmniej pieciu ptakow

z k a Z d e g o u r n ika . k

65

od 4.2.2.Liczbakaczek,gqsi i kaczekkrzy2owek, ktorych nale2ypobrac probki w

gospodarstwie Liczba kaczek, gQSi i w kaczek krzyZowek, od okreSlana w ktorych pobiera sie probki 95 o/o

gospodarstwie drobiarskim, jest

sposob pozwalajqcy na

wykrycia co najmniejjednego ptaka zakalonego grypA ptakow, jezeli prawdopodobienstwo wynosi > 30 %. ptakowseropozytywnych odsetekwystgpowania probek knrui kazdegowytypowanego z pobierasiq dwadzie6cia Do badarlserologicznych gospoda rstwad robiarskiego. 5. Procedurypobieraniapr6bek do badafi serologicznych Okres pobieraniaprobek w gospodarstwiedrobiarskimjest zbie2nyz okresem produkcji probekmoznaprzeprowadzic produkcyjnej drobiu,a pobieranie dla sezonowej kazdejkategorii obecno5ci oraz unikanianiepotrzebnej skuteczno5ci rowniezw rze2ni.W celu optymalizacji probekodbywasig w miarq pobieranie drobiarskiego, osob trzecichna tereniegospodarstwa jednoczeSnie pobieraniem probek do innych celow np. w ramach program6w z mozliwo6ci i bakteriam SaImonella. kontrolizaka2en 6. Pobieranieprobek do badan wirusologicznych

wirusagrypyptakownie jest probek badarl na wirusologicznych obecnoSc do Pobieranie ale wylqcznie stosowane jako metoda alternatywnawobec badan serologicznych wynikow badan przeprowadzanychrezultacie dodatnich uzyskania w w ramachdochodzen ptakow. grypy wirusa na serologicznych obecno6c iokres badania 7. Gzqstotliwo66 przeprowadza co roku.Pobieranie probek gospodarstwach sig w drobiarskich Pobieranie jest programu. probek pzeprowadzane dnia1 stycznia dnia31 grudnia rokurealizacji w od do 8. Badanialaboratoryjne

66

Badanie probek odbywa sig w Laboratorium Zakladu Chorob Drobiu w Pafistwowym InstytucieWeterynaryjnym Panstwowym Instytucie Badawczymw Pulawach, ktore jest krajowymlaboratorium referencyjnym, ktorym mowa w art. 33 ust. 1 rozporzqdzenia o (WE) nr 88212004 ParlamentuEuropejskiego Rady z dnia 29 kwietnia2004 r. w sprawie kontroli i urzqdowych przeprowadzanychw celu sprawdzenia zgodno6ci z prawem paszowym i zywno5ciowymoraz regulami dotyczqcymizdrowia zwierzqt i dobrostanu zwierzqt (Dz. Urz. UE L 1 6 5z 3 0 . 04 .2 0 0 4 , 1 , z p o 2 n .zm .; Dz. Ur z. UE Polskie str. wydanie r specjalne,oz dz .3, l. 45,str.200). Badania laboratoryjneprzeprowadzasie zgodnie z podrgcznikiemdiagnostycznym procedury diagnostycznesluzqce do potwierdzeniaotaz rozpoznawania ustanawiajAcym grypy ptakow. roznicowego Wszystkie dodatnie wynikibadanserologicznych potwierdzane Krajowym w sq Laboratorium Referencyjnym ds. Grypy Ptakow PanstwowymInstytucieWeterynaryjnym Pahstwowym lnstytucie Badawczym w Grypy Ptakow: H a ) d l a p od typ u 5 : - wstgpnebadanieprzy uzyciuszczeputeal/Englandl7894l06 (H5N3), - badaniewszystkichprobekdodatnichprzy uZyciuszczepuchicken/Scotland/S9 (HsN1)celemwyeliminowania przeciwciat reagujqcych krzy2owo N3, z b) dla podtypuH7: - wstqpnebadanieprzy u2yciuszczepuTurkey/Englandl647l77 (H7N7), - badaniewszystkich probekdodatnichprzy u2yciuszczepuAfrican ( reag starling/983/79H7N1) celemwyeliminowaniaprzeciwciat ujqcych krzy2owoz N7. jest dochodzenie Nastgpstwemwszystkich dodatnich wynikow badan serologicznych oraz ponowne pobranieprobek do badan w drobiarskim epidemiologiczne gospodarstwie drobiarskimwystqpuje w czy w danym gospodarstwie wirusologicznych celu okreSlenia, aktywne zaka2eniewirusem grypy ptakow. Pulawach metodq hamowania hemaglutynacji, z uzyciem przez WspolnotoweLaboratorium wyznaczonych szczepowdostarczonych Referencyjne ds.

Laboratorium sig Wszystkie izolatywirusagrypy ptakowprzekazule do Wspolnotowego oraz funkcjami Referencyjnego Grypy Ptakowzgodniez prawemUnii Europejskiej ds. Vlll w okreSlonych zalqczniku dyrektywy laboratoriow referencyjnych krajowych i zadaniami
67

srodkow zwalczania wspolnotowych 2005r. w sprawie z Rady2O05|94ME dnia20 grudnia

grypy ptakow i uchylajqcqdyrektywg 92l40lEWG o ile nie przyznanoodstqpstwa H5lH7 Wirusypodtypu diagnostycznego. V przewidzianegoust.4 lit.d rozdzialu podrgcznika w ds. Referencyjnego Grypy Laboratorium przeslane Wspolnotowego do zostajqniezwlocznie Ptakow i poddane standardowym badaniom klasyfikujqcym (sekwencjonowanie ym. n ikiemdiag ostyczn |) zg nukleotydow/lVP odnie z podrqczn programuu dzikiegoptactwa Realizacja 1. Geleprogramu jest wczesne HPAI podtypuHsN1 ptactwa wykrycie programu dzikiego u Celemrealizacji oraz drobiarskich weterynaryjnej ptactwa celuochrony drobiuw gospodarstwach w u dzikiego publicznego. zdrowia ochrony ptactwa programu dzikiego to: u realizacji korzySci Gfowne podtypuH5N7 lub innychpodtypow wirusagrypy brakuwystqpowania 1) stwierdzenie ptactwa; ptakow dzikiego u wirusa grypy ptakowz ptactwa dowodowbraku transmisji 2) wykrycieewentualnych ptactwadzikiegoprowadzone na dzikiegona drob poprzezlosowebadanialaboratorylne kraju. calego terytorium 2. Projektnadzoru Nadzoroparty na ryzykuwdra2asig jako system nadzorubiernegow drodze badan padtych ptakow. konajqcego dzikiego ptactwa otaz laboratoryjnych u migrujqcedzikie nadzoremobjqtejest dzikie ptactwo,zwlaszcza W szczegolnosci ptactwowodne,ktoreobjgtejest wyzszymryzykiem zakaleniai przeniesienia wirusaHPAI podtypu docelowe". HsN1tzw.,,gatunki na znaleziono w morz,jezior drogwodnych, ktorych i Nadzorem objgte obszary poblizu sE gospodarstw padteptaki,zwlaszczajezeli sig drobiarskich. obszary znajdujq w poblizu te

68

programu, pomocy okre6laniu Do celow opracowania gatunkowoptymalizacji w pobierania i probek stosownie sytuacji do krajowej zapewnia Scislq sig wsp6Nprac9 migdzy epidemiologami, ornitologami iwlasciwym przyrody. organem ochrony ds. Jezeliwymagatego sytuacja epidemiologicznaodniesieniu wirusaHPAI podtypu w do jest uzupelniany przez dzialania HsN1 nadzor uSwiadamiajqce aktywneposzukiwanie oraz , ptactwa padtego konajqcego, szczegolnosci i monitorowanie ptakow dzikiego lub w nalezqcych do gatunkow docelowych. Powodem mozebycwykrycie wirusa HPAIpodtypu H5N1u drobiu panstwach lub dzikiegoptactwaw sqsiadujqcych cztonkowskich krajachtrzecichlub w i pzez terytorium przebiegajE krajach, ptakow. ktorych migracyjne szlaki dzikich W takimprzypadku uwzglgdnia szczegolowe migracji gatunki ptactwa. siq trasy oraz dzikiego pobierania probek 3. Procedury pobierania probek przeprowadza zgodnie podrqcznikiem Procedury sig z diagnostycznym. Probkipobiera z kloakii tchawicy jamy ustno-gardlowej pobiera probki sig lub albo sig ptakow padtych konajqcych badan tkanek lub dzikich metodq do PCRlubizolacji wirusa. przechowywania probek podejmuje szczegolne Podczas i transportu sig srodki ostroznoSci zgodnie ust.5 i 6 rozdziatu podrgcznika z lV diagnostycznego. Wszystkie izolaty wirusagrypy ptakowwykrytegou dzikiegoptactwa przekazuje do WspolnotowegoLaboratorium sie przestane Referencyjnego GrypyPtakow. ds. Wirusypodtypu H5lH7zostajqniezwlocznie do Wspolnotowego Laboratorium Referencyjnego GrypyPtakowi poddane ds. standardowym (sekwencjonowanie badaniom klasyfikujqcym nukleotydow/lVPl) zgodniez podrgcznikiem diagnostycznym. probek programu. Pobieranie odbywa niedluzej do dnia31 grudnia sig niz rokurealizacji Tabela 14 Dzikie ptactwo ptactwa. u dzikiego badanie zgodne z programem nadzoru nad grypE ptakow

KODNUTS(2)

od | Dzikieptactwo, I Liczba
69

probek,

ktorego

nale2y ktore

nale?y

probki pobra6 1 PL1 PL12 PL21 PL22 PL31 PL32 PL33

PL34 PL41 PL42 PL43 o P -\l/
l N E
f,

pobrac w ramach nadzoru biernego

G t r
f i c

E ftr N o_
=
N

:o l<
a

-Y N
L

c
7

<

i O O - - O
L

} o

o 0d = o o a o o_
o
N

c)
N

PLs1
PL52
PL61
'V

.N

O f N = a ( u

t E f
L F

o'

o
o o o) c) o
N

! . o o i o _ G
P

oG'

(u

PL62

PL63 SUMA

o ) o N

O r

okolo 100

4. Badanialaboratoryjne przeprowadza zgodniez podrgcznikiem diagnostycznym. sig Badanialaboratoryjne Referencyjnym Grypy Ptakow ds. Laboratorium Badanieprobekodbywasig w Krajowym Badawczym Pulawach. w Instytucie WeterynaryjnymParlstwowym Instytucie w Paristwowym metodqPCR dla genu M, a wyniki Przeprowadza wstgpnebadaniaprzesiewowe sig na H5, przeprowadzanym szybkimbadaniom obecno6c dodatniepoddajesig nastgpnie potwierdzenia jak najszybciej H5 W niz w okresienie dluzszym dwa tygodnie. przypadku przeprowadza analizg aby czy sig miejsca rczszczepienia, okre5lic, jest to wysoce to mozliwe grypa ptakow grypaptakow (LPAI). (HPAI) nisko Jezeli obecno6c wysoce zjadliwa czy zjadliwa nalezy jak najszybciej zjadliwej grypy ptakow podtypu H5 zostanie potwierdzona,

70

pzeprowadzic dodatkowe badaniana okreSlenie typu N, nawetjezelitym sposobemmozliwe jest tylkowykluczenie typu N1.

5. Dalszedzialania

W razie potwierdzenia zakalenia HPAI podtypu HsN1 majE zastosowaniesrodki kontroli ustanowione decyli Komisji2006/563ME z dnia 11 sierpnia2006 r. dotyczqcejniektorych w grypy ptakow podtypuHsN1 wsrod Srodkow ochronnych odniesieniu wysocezjadliwej w do dzikiego ptactwa we Wspolnocie i uchylajqcejdecyzjg 20061115A//E (Dz. Urz. UE L 222 z 15 . 0 8 . 2 0 0 6 , r. 1 1 ). st Jako czqsc dochodzeniaepidemiologicznego nale2y zidentyfikowacobszary powiqzane pojawienie wirusagrypy z takimiprzypadkami, mozna bylo przewidziec przyszlo5ci aby w sig ptakow,w szczegolnosci tereny istotnedla produkcjidrobiu,takie jak obszaryo wysokim zageszczen gospodarstw robiarskich. iu d

Tabela 15 Wykazgatunk6w dzikiegoptactwa, kt6rychpobiera pr6bkido badanna obecnoS6 od sig grypy ptakow(,,gatunki docelowe")

Lp.
1

Nazwa naukowa Accipiter gentilis

Nazwa zwyczalowa Jastrzqb golqbiarz

2 3
4 5 6 7

Accipiter nisus Anasacuta

Anas clypeata Anas crecca

Krogulec RoZeniec
Plaskonos Cyraneczka

Anaspenelope Anasplatyrhynchos
Anas querquedula Anas strepera An ser albifrons albifrons

Suzrsfun Kaczkakrzyzowka
Cyranka Krakwa Gqs bialoczelna(europejskarasa)

B
I 10

7l

11

Anseranser
Anserbrachyrhynchus

Gqs gqgawa GeSkrotkodzioba GqSmala

12 13
14 15 16 17 18 19

erythropus Anser fabalis Anser

Ardea cinerea Aythya ferina

zbo2owa GeS Czaplasiwa

Glowienka

Aythyafuligula Brantabernicla
Branta canadensis

Czernica
BerniklaobroZna Bernikla kanadyjska Bernikla bialolica Bernikla rdzawoszyja

20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
31

Branta/eucopsls Brantaruficollis Bubobubo Buteobuteo

Buteo lagopus Cairinamoschata Ciconia ciconia Circusaeruginosus

Puchacz zwyczajny Myszolow

Myszolowwlochaty PiZmowkaamerykanska Bocian bialy Blotniakstawowy

columbianus Cygnus cygnus Cygnus

Cygnus olor Falco peregrinus

t-abqdiczarnodzioby t-abqdzkrzykliwy
t-abqdLniemy Sokol wqdrowny

32 33 34 35
36

Falcotinnunculus
Fulica atra

Pustulka t-yska Mewapospolita

Mewa Smieszka Rycyk

Laruscanus
Larusridibundus Limosa limosa

37 38 39 40
41

Marmaronetta angu sfirosfris Mergus albellus Milvusmigrans Milvusmilvus

Netta rufina Phalacrocoraxcarbo Philomachuspugnax

Marmurka
Traczbielanek

Kaniaczarna
Kania ruda Helmiatka

42 43

Kormoranczarny Batalion
72

44

Pica pica

Sroka

45
46 47 48 49

Pluvialisapricaria
Podiceps crisfafus Podiceps nigricollis

Siewkazlota
Perkoz dwuczuby Perkoz zausznik

porphyrio Porphyrio yb Tach aptus ruficoIIis

Vanellusvanellus

Modrzyk Perkozek
Czajka

50

6. Koszty 6.1.Nadz6r nad drobiem

Tabela16

Srodkikwalifikujqce do wspolfinansowania sig nadzorunad drobiem Liczba test6w Metody badania do wykonania laboratoryjnego wedlug danej metody KosZ jednostkowy KosZ jednostkowy Finansow anie unijne (tak/nie)

Koszt

KosZ calkowity w euro"

testow (wedlug test6w (wedlug calkowity danejmetody) danejmetody) wzl wzl w euro*

Wstgpne serologiczne
badanie pzesiewowe(")

Test zahamowania 17350 + 700 hemaglutynacji Hl (powtorne na obecno3cH5lH7 badanie)=

(b)

36

8,63

649 800

155771,5

tak

18050

Testizolacjiwirusa (bad. retrospektpune) Test PCR (bad. retrospektyrune) 48

o

279

66,91

1 674

401,44

tak

333

79,86

15 984

3833,28

tak

Inne Srodki jakie Wyszczegolnic majq byc objgte Kontrola

dzialania

na IJ

wyr!,vkowa

Pobieranie i
Pozostale

pzesylanie
do 1 , 8 0 0,43 ' t 56 1 5

p16bek

3730,25

tak

laboratorium (8675probek) Razem

683073

163736,47

(') zastosowac. ktore laboratoryjne, nalezy badanie okreslid (b)okreSlic testow obecnoSc i H7. H5 na liczbq
* Wyliczenie z Finans6w dnia23 grudnia 2011 Ministra wedtugkursu 1 euro= 4,17zl (kurszgodnyz wytycznymi kosztow skutk6w bqd4cych podstawqoszacowania r. dotyczqcymistosowaniajednolitychwskaznikowmakroekonomicznych ustaw). finansowychprojektowanych

na wydatkowprzewidzianych zwalczaniechorob Sq to szacunkowekoszty, ktore zostanq dostosowanedo wielkoSci na zaka2nychzwierzqlw ustawiebud2etowej rok2012.

6.2. Nadzor nad dzikim Ptactwem Tabela17

nadzorunad dzikimptactwem sig Srodkikwalifikujqce do wspotfinansowania Liczba testow Metody badania do wykonania danel KosZ jednostkottry KosZ jednostkowy Finanso wanie unlne (taUnie)

Koszt

KosZ calkowity w euro*

laboratoryjnego

wedlug metody

test6w (wedlug testow (wedlug calkowity danejmetody) danejmetody) w z l wzl w euro*

Wstqpne serologiczne badanie pzesrewowe Test zahamowania hemaglutynacji Hl H5lH7 na obecno6c Testizolaciiwirusa 5 279 66,91 1 395

334,53 7986,00

tak tak

Badanie PCR

100

333

79,86

33300

74

10

(badanie 403

96,&

4 030

966,4

identyfikacyjne)

Wyszczegolnic Inne Srodki jakie

majq by6 objqte Kontrola wyrywkowa Pobieranie i Pozostale pzesylanie 18 pr6bek laboratorium (100probek) Razem 40 525 9718,93

dzialania

4,32

1800

432,00

tak

Wyliczenie koszt6w wedlugkursu 1 euro= 4,17zl (kurszgodnyz wytycznymi Ministra Finans6w dnia23 grudnia 2011 z

jednolitychwskaznikowmakroekonomicznych r. dotyczqcymi stosowania bgdqcychpodstaw4oszacowania skutkow finansowychprojektowanych ustaw).

Sq to szacunkowekoszty, kt6re zostanq dostosowanedo wielkosciwydatk6wprzewidzianych zwalczaniechorob na zaka2ny zwierzqtw ustawie bud2etowej na rok 20 12. ch

Szacunkowekoszty l4czniew zl (badaniedrobiu i ptakow dzikich): 683 073 zt+ 40 52521=723 598 zl Szacunkowekoszty lqczniew euro (badaniedrobiu i ptak6w dzikich): 163 736,47 euro + I718,93 euro = 173 455,4euro

75

UZASADNIENIE Celem projektowanego rozporzqdzeniajest wykonanie upowaznienia zawartego r. w art. 57 ust. 7 ustawyz dnia 11 marca 2OO4 o ochroniezdrowia zwierzqtoraz zwalczaniu r. (Dz. U. z 2O0B Nr 213, poz. 1342,z po2n. zm.).Zgodniez wyzej zwierzqt chorob zaka2nych program wymienionym przepisem, Rada Ministrowwprowadza, w drodze rczporzqdzenia, zwalczania choroby zaka2nej zwierzqt opracowany przez Glownego Lekarza Weterynarii. Zgodnie z arl.57 ust. 6 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochroniezdrowia zwierzqtoraz zwalczaniu chorob zaka2nych zwierzqt, Glowny Lekarz Weterynarii uzgadnia program do wla5ciwym spraw: z ministrem finansowym; publicznych pod wzglgdem 1) finansow 2) rolnictwa pod wzglgdemmerytorycznym - i wystgpuje do Komisji Europejskiej wnioskiem o zatwierdzenie tak uzgodnionego z programu. Programy zwalczania objgte niniejszym rozporzqdzeniemRady Ministrow zostaly i Rolnictwa RozwojuWsi i w dniu 28 kwietnia Finans6wi Ministrem z uzgodnione Ministrem przez Komisjq Europejskq. Powyzszeprogramyzawiera)q 2011 r. wyslane do zatwierdzenia z w wymaganiaokreSlone art. 57 ust. 2 ww. ustawyoraz decyzjiKomisjinr 2O0Bl425AlVEdnia przez w wymagania zakresieprzedkladania standardowe 25 kwietnia2008 r. ustanawiajqcej niektorych kontrolii monitorowania panstwa czlonkowskiekrajowychprogramowzwalczania, chorob zwierzqt i chorob odzwierzqcychw celu uzyskania finansowaniawspolnotowego (D z .U r z .U E L 1 5 9z 1 8 .0 6 .2 0 0 8 , 1/. str. Zgodnie z decyzjqRady nr 20091470ME zdnia 25 maja 2009 r. w sprawie wydatkow str. 30), programyzwalczania (Dz. Urz. UE L 155 z 18.06.2009, wdziedzinie weterynarii przez Unig Europejskq.Decylq chorob zaka2nychzwierzqt mogE byc wspotfinansowane roczne z wykonawczqKomisji nr 2011l8O7lUE dnia 30 listopada2011 t. zatwierdzajqcq i wieloletnie programy oraz wktad finansowy Unii w zakresie zwalczania, kontroli i monitorowanianiektorychchorob zwierzqt i chorob odzwierzqcych,przedstawioneprzez panstwa czlonkowskie 2012 rok i na lata nastgpne(Dz. Urz. UE L 322 z O6.12.2011, na str. 11), zostaly zatwierdzone przedmiotowe programy i okreSlono wysokoSc pzez Uniq Europejskq.Polsce przyznanona realizacjgprzedmiotowych wspotfinansowania programow 2012 r. kwotqI 370 000 euro. w W6cieklizna(Rabies) oraz grypa ptak6w (Avian influenza)s4 chorobami zaka2nymi zwierzql podlegajEcymi obowiqzkowi zwalczania,wymienionymiw zalqcznikunr 2 do ustawy 76

z dnia 11 marca 2004r. o ochroniezdrowia zwierzqtoraz zwalczaniu chorob zaka2nych zwierzqt. prowadzenia Obowiqzek badan w kierunkuwScieklizny oraz grypy ptakowwynika z przepisow rozporzqdzenia MinistraRolnictwa RozwojuWsi z dnia 17 grudnia2004 r. i jednostek prowadzenia w sprawie okreslenia chorobowych, sposobu kontroli oraz zakresu (Dz.U. Nr 282,poz.2813, po2n. ). badankontrolnych zaka2en zwierzqt z zm Szczegolowy sposobi tryb zwalczania wymienionych chor6b zaka2nych zwierzqtzawierajq przepisy nastgpuj4cych aktowprawnych : 1) rozporzqdzenie Ministra Rolnictwa Rozwoju z dnia 7 stycznia i Wsi 2005r. w sprawie (Dz. zwalczania w6cieklizny U. Nr 13,poz.103); 2) rozporzqdzenie Ministra Rolnictwa iRozwoju Wsi z dnia18 grudnia 2007r. wsprawie grypyptak6w (Dz. U. Nr 239, poz. 1752). zwalczania Przepisy nakfadajqce obowiqzekzwalczanianiektorychchorob zaka2nychzwierzql, jakie w tymwScieklizny, wynikajqz zagro2enia choroby stanowiq zdrowia te dla ludzii zwierzql orazz sytuacjiepizoolycznej kraju. przeciwko prowadzisiq na terytorium Szczepienia lisow wolno Zyjqcych wSciekli2nie Rzeczypospolitej Polskiej 1993r. do czasu Polski tejjednostki od uwolnienia od chorobowej. psy Zgodnie zart.56 ust.1 ww. ustawy, powyzej miesiqca2ycia lisywolno 2yjqce 3 oraz podlegajq przeciwko obowiqzkowemu szczepieniu wSciekliznie. prowadzi zgodniez przepisami Szczepienie lisow wolno 2yjqcych sig rozporzqdzenia MinistraRolnictwai RozwojuWsi z dnia 2 czerwca2004 t. w sprawieszczegolowych przeprowadzania przeciwko warunkow sposobu i lisowwolnozyjqcych ochronnych szczepien p ( ie w s c i e k l i 2 n D z .U . N r 1 4 2 , o z . 1 5 0 9 ) . Ze wzglgduna to, ze lisy sq glownymrezerwuarem wirusaw6cieklizny, szczepienie wystgpowania choroby lisow wolno zyjqcychjest najlepszym sposobemograniczania panstwach w naszym krajuorazpozostalych czlonkowskich. Unii Majqc na uwadzepostanowienia 191 ust. 1 Traktatuo funkcjonowaniu art. (dawny Srodowiska 174TWE), ktory ze Unii Europejskiej artykul stanowi, polityka w dziedzinie przyczynia do zachowania, ochronyzdrowia sig ochronyi poprawyjako6ci Srodowiska, promowania wykorzystywania zasobownaturalnych, i ludzkiego, ostroznego racjonalnego lub regionalnych do zmierzajqcych rozwiqzywania na plaszczy2nie migdzynarodowej Srodkow problemow dziedzinie zmianklimatu, zwalczania w w Srodowiska, szczegolnosci Swiatowych wptywa na poprawg korzystnie wScieklizny wydaje siq, Ze realizaqaprogramuzwalczania z Srodowiskauwzglqdnieniem sig zdrowia ludzi, tym samymprzyczynia do ochrony a ochrony
77

program zwalczania realizowany z korzystania niego.Wcze6niej i umiejqtnosci r6ZnorodnoSci zmian nie spowodowal tzw. ,,starejpigtnastki" przez paristwaczlonkowskie wScieklizny w dzialanie tymzakresie. na co naturalnym, jestdowodem wla6ciwe w Srodowisku zakazefiwirusamiwywotujEcymi Programmajqcy na celu wykryciewystqpowania tej wiedzy na temat ryzykawystqpienia chorobyzostal grypq ptakow oraz poszerzenie 2010r. w sprawie z nr Komisji 20101367lUEdnia25 czerwca o w opracowany oparciu decyzjq ptasiejgrypyu drobiu programu w nadzoru zakresie pzez panstwa czlonkowskie wdrozenia poprzednich on str.22). Stanowi kontynuacjq ptactwa (Dz.Urz. 1662O1.O7.2O10, L idzikiego 20051464/WE 20041630ME, 20041111A/VE, w ustanowionych decyzjach badan kontrolnych i 2007l268ME. z programow, z pzedmiotowych zgodnie art.57ust.8 ustawy dnia11 marca Realizacja zwierzqt,bqdzie chorob zaka2nych r. 2OO4 o ochroniezdrowia zwierzqtoraz zwalczaniu w pzez Glownego Lekarza Weterynariii koordynowana poszczegolnych nadzorowana wojewodztwachprzez wojewodzkichlekarzy weterynarii. Zalo2enia planow zawartych pzez powiatowych weterynarii. lekarzy bqdqrealizowane w programach weszlow zyciez dniemogloszenia, rozporzqdzenie sig, Proponuje aby projektowane na majq byc realizowane terytoriumRzeczypospolitej gdyL programynim wprowadzane panstwa prawnegonie stojq na Polskiejw 2012 r. Ponadtozasady demokratycznego projektowanego z dniemogloszenia. rozporzqdzenia przeszkodzie wej6ciu Zycie w Programy te sE kontynuacjqprogramow zwalczaniachorob zaka2nychzwierzqt na Celem prowadzonych latach2007-2011 nie naktadajq nowychobowiqzkow podmioty. i w poprzezkontrolowanie zwalczanie w6cieklizny oruz i ich jest ochronazdrowiapublicznego grypyptakow. w z wdrozyprzepisy Unii Europejskiej, zwiqzku tym nie rozporzqdzenie Projektowane Rady z podlega procedurze rozporzqdzenia Ministrow dnia23 grudnia w notyfikacji rozumieniu norm i aktow krajowego systemunotyfikacji 2002 r. w sprawiesposobufunkcjonowania prawnych U. Nr 239,po2.2039 (Dz. erazz2004r. Nr 65,poz.597). lobbingowej procesie w do Stosownie art. 5 ustawyzdnia T lipca2005r. o dzialalnoSci prawa(Dz. U. Nr 169, poz. 1414,z po2n.zm.),projektrozporzqdzenia zostal stanowienia RolnictwaRozwoju i Wsi Informacji Publicznej Ministerstwa na Biuletynu zamieszczony stronie Centrum Legislacji. orazRzqdowego przezZespolds. Programowania Rzqdudo zostalprzyjgty Prac Projekt rozporzqdzenia RadyMinistrow. wykazupraclegislacyjnych jest rozporzqdzenie zgodne prawem Europejskiej. z Unii Projektowane
78

Ocenaskutk6wregulacji 1. Wplyw projektowanej regulacji na sektor finansow publicznych,w tym bud2et panstwai budiety jednosteksamorzqdu terytorialnego W latachpopzednich Rzeczypospolita Polskaprzeslala Komisji do Europejskiej celem zatwierdzenia uzyskania i wspotfinansowania Srodkow ze wspolnotowych migdzyinnymi. programzwalczania wScieklizny program orcz majqcyna celuwykrycie wystgpowania zaka2en grypgptakow wirusami wywotujqcymi orazposzerzenie wiedzy tematryzyka na wystqpienia tej choroby, ktorezostaly zatwierdzone: 1) na rok 2008 - decylq KomisjiEuropejskiej 20071782ME nr dnia 30 listopada 2007 r. programy zalwierdzajqcq rocznei wieloletnie krajoweoraz wklad finansowy Wspolnoty w zakresie zwalczania,kontroli i monitorowania niektorychchorob zwierzqt i chorob przedstawioneprzez panstwa odzwierzgcych, (Dz. czlonkowskie 2008r. ina latanastqpne na Urz. L 314 z 01.12.2007, 29) przyznajqc4 na realizacjg str. RP ww. programow kwotg 3 981000 euro. Decy4q Komisjinr 2008/920MEz dnia 4 grudnia2008 r. zatwierdzajqca okre6lonezmienioneprogramy zwalczaniai monitorowania chorob zwierzqt i chorob odzwierzgcych rok 2008i zmieniajqca na decyzjq 2007l7B2lWE odniesieniu ponownego w do przeznaczonego programy rozdzielenia wkladufinansowego Wspolnoty na zatwierdzone tq przezniektore paistwaczlonkowskie Uz. UE L 331 z 10.12.2008, (Dz. decylq, realizowane przeznaczonego pokrycie str. 15) zwigkszono kwotgwkladufinansowego Wspolnoty na 50% programu niektorych kosztowzwiqzanych realizacjq z zwalczania wScieklizny 2008r. w z 3 900000 eurodo 4 200000 euro.W zwi4zku tym lqczna z kwotaptzyznana na realizacjg RP ww. programow wyniosla 281000euro. 4 2) na rok 2009 - decylq KomisjiEuropejskiej 20081897M dnia 28 listopada nr E 2008 r. zatwierdzajqcq roczne i wieloletnieprogramykrajoweoraz wklad finansowyWspolnotyw niektorychchorob zwierzqt i chorob zakresie zwalczania,kontroli i monitorowania przedstawione przezpanstwa (Dz. na odzwierzgcych, czlonkowskie 2009r. i na lata nastqpne RP ww. programow kwotg 4 Urz. L 322 z 02122008, str. 39) przyznajqcq na realizacjg 530000 euro; z dnia 26 listopada 2009 r. Komisji Europejskiej 2009/BB3A/VE nr 3) na rok 2010 - decyzjq programy w Wspolnoty zakresie roczne i wieloletnie orcz wklad finansowy zatwierdzajqcq niektorych chorob zwierzqtichorob odzwierzgcych, zwalczania, kontroli i monitorowania (Dz. panstwa przedstawioneprzez na czlonkowskie 2010rokina latanastqpne Urz.UE L317

79

vvw programow Polskiejna realizacjQ Rzeczypospolitej str. z 03.12.2009, 36), przyznajqcq kwotg4 200000 euro; 2010r. zatwierdzaiqcq z dnia23 listopada nr Komisji 201017121UE 4) na rok 2011- decy4el kontroli zwalczania, Unii w zakresie programy oraz wktadfinansowy rocznei wieloletnie przez przedstawione chorob zwierzqli chor6bodzwierzqcych, niektorych i monitorowania str. (Dz.Urz.UE L 309 z 25.11.2010, 18), panstwa na czlonkowskie 2011roki latanastgpne kwotq 6 620 000 euro. vvw. na Polskiej realizacje program6w przyznajqcqRzeczypospolitej wystqpowania na majEcy celuwykrycie oruz w6cieklizny program zwalczania Programy wiedzy na temat ryzyka grypg ptakoworaz poszerzenie wirusamiwywotuj4cymi zaka1en w tej wystqpienia choroby na 2012 r. zostaty przeslanedo Komisji Europejskiej celu Unii ze Srodkow Europejskiej. wspolfinansowania i uzyskania zatwierdzenia panstwa, pociqgnie sob4wydatki budzetu z programow za przedmiotowych Wdrozenie ma Panstwownioskujqce przez Inspekcjq Weterynaryjne. posiadanych w ramachSrodk6w budzetowej. programu w corocznie ustawie srodkina realizacjQ zapewnic obowiq,zek programow bqdzie odbywac siQ ze Srodkow projektowanych Finansowanie w okreSlonych czgsci 83 - rezerwy celowe dziatu 758 - roZne rozliczenia budZetowych chorob zaka2nych 75818- rezerwyogolneicelowe pzeznaczonena zwalczanie rozdzialu pozostalo5ci programow zwalczania), badaniamonitoringowe (w zwierzqt tym finansowanie pochodzenia i produktach zwierzqcego w i chemicznych biologicznych tkankachzwierzqt, przez KomisjgEuropejskq oraz dofinansowanie paszach, zadanzleconych finansowanie Weterynaryjnej oraz w czgsci85 - budzetywojewodow kosztowrealizaqizadanInspekcji zwierzqt chorobzaka2nych 01022- zwalczanie dzialu010 - rolnictwoi towiectworozdzialu zwierzql i pozostaloSci w i chemicznychbiologicznych tkankach monitoringowe oraz badania na produktach pochodzenia budzetowej rok2012. zwierzecego ustawie w w regulacja powoduje nie skutk6wfinansowych Majqc na uwadze,2e projektowana jednostek sektorafinansow dochodow wydatkowlub zmniejszenia zakresiezwigkszenia przepisow podlega nie publicznych stosunku wielkosci wynikajqcychobowi4zujqcych z w do 2009r. o finansach zdnia 27 sierpnia mowaw art. 50 ust.1 pkt 3 ustawy wymogom, ktorych o publicznych U. Nr 157,poz.1240, po2n. (Dz. z zm.) programow wyniosq lqcznie42 779 652,25zl, w kosztyposzczegolnych Szacunkowe tym na: zl; 1) wScieklizng42056054,25 -723 598,00 zl. 2) grypeptakow

80

Powyzsze koszty zostanq dostosowanedo wielko5ci wydatkow przewidzianychna zwalczaniechorob zaka2nychzwierzqtw ustawiebudzetowejna rok 2012. Szacunkowekoszty realizaqiprogramoww 2012 r. wyra2onew zl zostatyprzeliczone na euro wedlug prognozowanegokursu euro zawartego w ,,Wytycznychdotyczqcych jednolitych stosowania wskaZnikow makroekonomicznych bgdqcychpodstawqoszacowania projektowanych skutkowfinansowych przez ustaw" zdnia 23 grudnia 2011 r. opublikowanych Ministerstwo Finansow. Koszt wspolfinansowania przewidziany pzez Komisjg Europejskq w decyzji wykonawczejKomisji nr 20111807lUE dnia 30 listopada2011 r. zatwierdzajqcej z roczne i wieloletnie programy oraz wklad finansowy Unii w zakresie zwalczania, kontroli i monitorowanianiektorych chorob zwierzqt i chorob odzwierzgcych,przedstawionepzez panstwaczlonkowskie 2012 rok i na lata nastgpnewynosidla PolskiI270 000 euro na na zwalczaniewsciekliznyorcz 100 000 euro na wykrywaniewystgpowaniazaka2enwirusami grypy ptakow. Realizacjapzedmiotowychprogramowzwalczania chorob zaka2nych wptyniena budzety nie jednosteksamorzqd tefiorialnego. u 2. Podmioty, na ktore oddzialuje projektowana regulacja Wej6cie w zycie projektowanegorozporzqdzenianie bgdzie oddziatywatona organy panstwai jednostkisamorzqdow terytorialnych. programow Zalwierdzenie drodze decyzjiKomisjiEuropejskiej w oraz wprowadzenie do realizacjina terytoriumRzeczypospolitej Polskiejw drodze rozporzqdzenia Rady Ministrow, wydanego na podstawieart. 57 ust. 7 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierzqtoraz zwalczaniuchorob zaka2nychzwierzqt,bgdzie mialo wplyw na organy Inspekcji Weterynaryjnej, zarowno bezpo6rednio zaangazowane realizacjeprogramu- powiatowych w lekarzy weterynarii,jak rowniez organy nadzorujqcei koordynuj4cerealizacjgprogramu wojewodzkichlekarzy weterynariii Glownego Lekarza Weterynarii.Projektowanaregulacja bgdzie miala wptyw na urzgdowych lekarzy weterynarii, wyznaczonych do badan rozpoznawczych pobieraniaprobek do badafi laboratoryjnych kierunkuchorob zaka2nych i w programami. objgtych Najwiqcej zadan do realizaqi otrzymajq organy szczebla podstawowegoInspekcji lekarze weterynarii. odpowiedzialne Weterynaryjnej powiatowi Organyte bqdq bezpo6rednio za realizacjgprzedmiotowychprogramow. 3. Wplyw regulacji na konkurencyjno6c gospodarki i przedsigbiorczo66,w tym na fu n kcjonowan ie przedsiqbiorstw 8l

WejScie w Zycie projektowanego rozporzqdzenianie bqdzie mialo wptywu na rozwoj gospodarki, i sytuacjq i wewnqtrznq zewnqtrznq na region6w, rynekpracy,na konkurencyjno6c rozwojregionow. Realizacja program6w, wprowadzonychw drodze rozporzqdzeniaRady Ministrow wydanego na podstawieart. 57 ust. 7 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierzql oraz zwalczaniuchorob zaka2nychzwierzqt,korzystniewptynie na poprawq sytuacji epizootycznej zwierzqt na terytorium RzeczypospolitejPolskiej otaz zwigkszy zaufanie pochodzenia zwierzecego. do konsumenta zywnoSci lisow korzystniewptynie na stan zdrowia wsciekliznypoprzez szczepienie Zwalczanie zwierzqt, w tym wolno zyjqcych i poprawi sytuacjg epizootycznq oruz bezpieczenstwo zdrowotne ludzi i zwierzqt na terytorium kraju. Przewiduje sig, 2e wynikiem realizacji powyZszego programu bgdzie zmniejszenie wydatkow finansowych przeznaczonychna zwalczanie ognisk wscieklizny. Zmniejszeniu ulegnie rowniez liczba osob poddanych przeciwko w5ciekli2nie. szczepieniu Realizacja programu maj4cego na celu wykrycie wystgpowania zakaZen wirusami tej wiedzy na temat ryzykawystqpienia choroby grypq ptakow oruzposzerzenie wywotujqcymi od wiedzy na temat zagrolen pochodzEcych ma na celu prowadzenienadzorui poszerzenia dzikich ptakow zwiqzanychz wszelkimi wystgpujqcymiu ptakow wirusami grypy ptakow. Wszelkiedzialaniaw tym zakresie zwiqzanesqz nadzoremgrypy i wczesnymwykrywaniem u obecnoSci wirus6w LPAI u drobiu, w szczegolnoSci drobiu wodnego, zanim sig Srodkowkontroli lub w rozprzestrzeniq populacjidrobiu, tak aby mozliwe bylo zastosowanie 2eby w miarq mozliwo6ci zapobiec mutacji wirusa do postaci o wysokiej zjadliwo6ci epizoocjq.Wystqpienieogniska grypy ptakow zwiqzanejest z wydatkowaniem wywotujqcego w znacznychSrodkow finansowych na jego zwalczeniei skutkuje ograniczeniami handlu Wptywa rowniez otaz z panstwami trzecimidrobiem i jego produktami. wewnqtrzunijnym produktow kraju. w na niekorzystnie spozyciepowyzszych powyzszych programow na celu ochronqzdrowialudzii zwierzqt. ma Realizacja 4. WpNywprojektowanego rozporzqdzeniana rynek pracy WejScie w zycie projektowanego rozporzqdzenianie bgdzie mialo wplywu na rynek pracy. 5. WpNywprojektowanego rozporzqdzeniana sytuacjq i rozw6j regionow

nie bgdzie miafo wptywu na sytuacjg i Wejscie w zycie projektowanegorozporzqdzenia rozwojregionow. 6. Konsultacjespoleczne

82

W zakresie konsultacjispolecznychprojekt rozporzqdzenia przeslanodo zaopiniowania miqdzy innymi pzez'. FederacjqZwiqzkowPracodawcow-Dzier2awcow i Wascicieli Rolnych, Radg GospodarkiZywnosciowej,Business Centre Club, , Forum ZwiqzkowZawodowych, PracodawcyRP, Krajowy Zwiqzek RewizyjnyRolniczychSpoldzielniProdukcyjnych, Zarzqd Gtowny Zwiqzku Zawodowego PracownikowRolnictwa w RP, Krajowq lzbg Lekarsko Weterynaryjnq, Krajow4Radg lzb Rolniczych, Polskq Konfederacjg Pracodawcow Prywatnych LEWIATAN,Ogolnopolski Zwiqzek Zawodowy LekarzyWeterynariiInspekcjiWeterynaryjnej, SekretariatRolnictwaKomisji KrajowejNSZZ ,,SolidarnoSc", ZwiqzekZawodowy Rolnictwai Obszarow Wiejskich ,,Regiony", OgolnopolskieStowazyszenie Lekazy WeterynariiWolnej Praktyki ,,Medicus Veterinarius"z siedzibq w Namyslowie, Ogolnopolskie Porozumienie Zwiqzkow Zawodowych, NSZZ Rl ,,Solidarno56", Zwiqzek Zawodowy Centrum Narodowe Mtodych Rolnikow, Zwiqzek Zawodowy Rolnik6w Rzeczpospolitej ,,SOLlDARNl", PorozumienieZwiqzkow Zawodowych Rolnikow i OrganizacjiRolniczych, Ogolnopolskie Krajowq Radq Spoldzielczq,, Zwiqzek Zawodowy Rolnikow ,,Ojczyzna", Krajowy Zwiqzek Rolnikow Kotek i OrganizacjiRolniczych,Zwiqzek Zawodowy Rolnictwa ,,Samoobrona, Zwiqzek Powiatow Polskich, Zwiqzek Gmin Wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej, Federacja ZwiqzkowPracod Porozu ienie Zielonogorskie". awcow Ochrony Zdrowia,, m Przedmiotowyprojekt rozporzqdzenia dostgpny na stronie internetowejMinisterstwa byf Rolnictwa Rozwoju i Wsi oraz Rzqdowego CentrumLegislacji. Podmiotynie zglosilyuwag do projektowanej regulacji.

w Opracowano Departamencie i Bezpieczenstwa ZywnoSciWeterynarii:

Akceptowal:
./1.... -. t,. z A r s s F f c lr ' v n E K T OR A
//' j -

: l r , ; r . ; p l , 1 , , 1 :1 - , , r , ', \, jr i . l i

ll'l

'|

zy zg68f, ssdr658'i.'ifdi $oe'

prawnymi redakcyjnym:
.
,l 'i

PODSFKRFIARZ SIANU
/lttrlt zc,/ Ifrttrrt

t /i, ,
,;

l . \ 'tn1'" 't ',o

83