Projekt z dnia 20 grudnia 2011 r.

ROZPORZDZENIE RADY MINISTRW

z dnia .. 2011 r.

w sprawie wymaga bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej, jakie
ma uwzgldnia projekt obiektu jdrowego
1)

2)


Na podstawie art. 36c ust. 3 ustawy z dnia 29 listopada 2000 r. Prawo atomowe (Dz.
U. z 2007 r. Nr 42, poz. 276, z pn. zm.
3)
) zarzdza si, co nastpuje:


Dzia I
Przepisy oglne

1. W rozumieniu niniejszego rozporzdzenia uyte okrelenia oznaczaj:
1) analiza (metodologia) oparta na najlepszym oszacowaniu analiz techniczn
przeprowadzan na podstawie najlepszego istniejcego stanu wiedzy o
zjawiskach zachodzcych w systemach i procesach technologicznych, w ktrej
tam gdzie istniej niepewnoci unika si zaoe nadmiernie zachowawczych a
nie majcych uzasadnienia technicznego, dajc najbardziej prawdopodobne
wartoci;
2) bariera ochronna barier fizyczn powstrzymujc rozprzestrzenianie si
substancji promieniotwrczych;
3) dugoterminowe dziaania interwencyjne dziaania zwizane ze staym
przesiedleniem ludnoci, dugotrway zakaz lub ograniczenie spoywania
skaonej ywnoci i skaonej wody przeznaczonej do spoycia przez ludzi,
ywienia zwierzt skaonymi rodkami ywienia zwierzt i pojenia skaon
wod, oraz wypasu zwierzt na skaonym terenie;
4) element bierny element, ktrego dziaanie nie jest uzalenione od czynnika
zewntrznego takiego jak uruchomienie, przemieszczenie mechaniczne lub
dostarczenie energii;

1)
Niniejsze rozporzdzenie dokonuje w zakresie swojej regulacji wdroenia dyrektywy Rady 2009/71/Euratom
z dnia 25 czerwca 2009 r. ustanawiajcej wsplnotowe ramy bezpieczestwa jdrowego obiektw jdrowych (Dz.
Urz. UE L 172 z 02.07.2009, str. 18 oraz Dz. Urz. UE L 260 z 03.10.2009, str. 40).
2)
Niniejsze rozporzdzenie zostao notyfikowane Komisji Europejskiej w dniu .. 2011 r., pod
numerem 2011/../PL, zgodnie z 4 rozporzdzenia Rady Ministrw z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie
sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktw prawnych (Dz. U. Nr 239, poz. 2039 oraz z
2004 r. Nr 65, poz. 597), ktre wdraa postanowienia dyrektywy 98/34/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z
dnia 22 czerwca 1998 r. ustanawiajcej procedur udzielania informacji w dziedzinie norm i przepisw
technicznych oraz zasad dotyczcych usug spoeczestwa informacyjnego (Dz. Urz. WE L 204 z 21.07.1998, str.
37, z pn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 13, t. 20, str. 337, z pn. zm.).
3)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostay ogoszone w Dz. U. z 2008 r. Nr 93, poz. 583 i Nr 227,
poz. 1505, z 2009 r. Nr 18, poz. 97 i Nr 168, poz. 1323, z 2010 r. Nr 107, poz. 679 oraz z 2011 r. Nr 112, poz. 654
i Nr 132, poz. 766.

1
5) element czynny element, ktrego dziaanie jest uzalenione od czynnika
zewntrznego takiego jak uruchomienie, przemieszczenie mechaniczne lub
dostarczenie energii;
6) fundamentalne funkcje bezpieczestwa funkcje bezpieczestwa majce
zasadnicze znaczenie dla zapewnienia bezpieczestwa jdrowego obiektu
jdrowego, obejmujce:
a) sterowanie reaktywnoci,
b) odprowadzanie ciepa z reaktora, przechowalnika wypalonego paliwa
jdrowego oraz magazynu wieego paliwa jdrowego,
c) osanianie przed promieniowaniem jonizujcym, zatrzymywanie substancji
promieniotwrczych, ograniczanie i kontrolowanie ich uwolnie do rodowiska,
jak rwnie ograniczanie uwolnie awaryjnych;
7) granica cinieniowa obiegu chodzenia reaktora:
a) w przypadku reaktora cinieniowego - system fizycznie poczonych
elementw cinieniowych wyposaenia utrzymujcych chodziwo reaktora o
okrelonych parametrach roboczych, w szczeglnoci zbiornik cinieniowy lub
kanay cinieniowe reaktora, rurocigi lub ich elementy, oraz pompy i armatura,
ktre tworz obieg chodzenia reaktora lub s poczone z obiegiem chodzenia
reaktora do nastpujcej armatury wcznie:
- najbardziej zewntrzny zawr odcinajcy na rurocigu systemu
przechodzcego przez pierwotn obudow bezpieczestwa reaktora,
- drugi z dwch zaworw na rurocigu systemu nie przechodzcego
przez pierwotn obudow bezpieczestwa reaktora, ktre podczas
normalnej pracy reaktora s zamknite,
- osprzt zabezpieczajcy zamontowany na elementach obiegu
chodzenia reaktora;
b) w przypadku reaktora wrzcego - elementy cinieniowe wyposaenia od
reaktora do najbardziej zewntrznych zaworw odcinajcych obudow
bezpieczestwa reaktora, zamontowanych na rurocigach pary wieej i wody
zasilajcej wcznie;
8) graniczne parametry projektowe wartoci parametrw procesu technologicznego
lub parametrw systemw, elementw konstrukcji lub wyposaenia obiektu
jdrowego majcych istotne znaczenie dla zapewnienia bezpieczestwa
jdrowego i ochrony radiologicznej, okrelone dla stanw eksploatacyjnych
i rozpatrywanych awarii, ktrych nieprzekroczenie zapewnia wypenienie funkcji
bezpieczestwa oraz spenienie kryteriw ograniczonego oddziaywania
radiologicznego obiektu jdrowego, ustalonych w art. 36f ust. 2 ustawy i 9
rozporzdzenia, potwierdzone analizami bezpieczestwa;
9) grupa bezpieczestwa zestaw elementw wyposaenia przeznaczonych do
wykonania dziaa wymaganych w przypadku wystpienia postulowanego
zdarzenia inicjujcego, w celu zapewnienia nie przekroczenia granicznych
parametrw projektowych podczas przewidywanych zdarze eksploatacyjnych
i awarii projektowych;
2
10) jdrowy blok energetyczny zesp skadajcy si w szczeglnoci z jdrowego
reaktora energetycznego, obiegu chodzenia reaktora, obiegu czynnika roboczego,
jednego lub wikszej liczby turbozespow, tworzcy wraz z systemami
pomocniczymi skoordynowany system konwersji energii cieplnej paliwa
jdrowego w energi elektryczn;
11) kryterium pojedynczego uszkodzenia kryterium wymaga projektowych,
ktrego spenienie zapewnia, e pojedyncze uszkodzenie jakiegokolwiek elementu
systemu, a take uszkodzenia wtrne powstae na skutek tego uszkodzenia, nie
skutkuje utrat zdolnoci systemu do wypeniania jego funkcji bezpieczestwa;
12) limity (granice) bezpieczestwa wartoci tych parametrw fizycznych
i technologicznych, ktrych przekroczenie jest niedopuszczalne i ktre
bezporednio wpywaj na stan barier ochronnych;
13) nastawy systemw bezpieczestwa wartoci parametrw, przy ktrych systemy
bezpieczestwa s automatycznie uruchamiane w razie wystpienia
przewidywanych zdarze eksploatacyjnych lub warunkw awaryjnych, w celu
zapobieenia przekroczeniu limitw (granic) bezpieczestwa;
14) niezaleno funkcjonalna waciwo systemu lub elementu wyposaenia
obiektu jdrowego polegajca na takim zaprojektowaniu tego systemu lub
elementu, eby zdarzenie wewntrzne wywoujce jego uszkodzenie nie
powodowao uszkodzenia innego systemu lub elementu wyposaenia obiektu
jdrowego;
15) ostateczne ujcie ciepa orodek, do ktrego mona przekaza ciepo
powyczeniowe, take w sytuacji, w ktrej pozostae rodki usuwania ciepa
zostay utracone lub s niewystarczajce;
16) pierwotna obudowa bezpieczestwa reaktora szczeln konstrukcj
zaprojektowan na wytrzymanie granicznych parametrw projektowych
okrelonych dla rozpatrywanych awarii;
17) pojedyncze uszkodzenie uszkodzenie, ktre powoduje utrat zdolnoci systemu
lub elementu wyposaenia obiektu jdrowego do wypeniania jego funkcji
bezpieczestwa, a take uszkodzenie wtrne, bdce jego skutkiem;
18) przewidywany stan przejciowy bez awaryjnego wyczenia reaktora awari
nalec do sekwencji zoonych, mogc zaistnie, gdy po wystpieniu
przewidywanego zdarzenia eksploatacyjnego nie nastpuje automatyczne
wyczenie reaktora i nie jest moliwe jego awaryjne rczne wyczenie przez
wprowadzenie do rdzenia reaktora prtw bezpieczestwa;
19) rozpatrywane awarie awarie projektowe i rozszerzone warunki projektowe;
20) rozporzdzenie lokalizacyjne rozporzdzenie wydane na podstawie art. 35b ust.
4 ustawy - Prawo atomowe;
21) rozszerzone warunki projektowe zbir sekwencji awarii powaniejszych ni
awarie projektowe, przy ktrych uwolnienia substancji promieniotwrczych
mieszcz si w akceptowalnych granicach, uwzgldniony w projekcie obiektu
jdrowego z zastosowaniem analizy (metodologii) opartej na najlepszym
oszacowaniu, obejmujcy sekwencje zoone oraz niektre cikie awarie
wybrane na podstawie analiz bezpieczestwa;
3
22) rnorodno wypenianie tej samej funkcji bezpieczestwa przez dwa lub
wicej systemy lub elementy wyposaenia obiektu jdrowego wyranie rnice
si midzy sob;
23) sekwencje zoone sekwencje zdarze wykraczajce poza sekwencje przyjte w
deterministycznych zaoeniach projektowych obiektu jdrowego w kategoriach
uszkodze elementw wyposaenia lub bdw operatora, mogce potencjalnie
prowadzi do znaczcych uwolnie substancji promieniotwrczych do
rodowiska, lecz ktre nie prowadz do stopienia rdzenia reaktora;
24) separacja fizyczna separacj przestrzenn lub za pomoc odpowiednich barier
fizycznych, albo przez poczenie obu tych metod;
25) stan bezpiecznego wyczenia stan obiektu jdrowego po wystpieniu
przewidywanego zdarzenia eksploatacyjnego lub warunkw awaryjnych, w
ktrym fundamentalne funkcje bezpieczestwa s wypeniane i stabilnie
utrzymywane w dugim okresie czasu, a w przypadku elektrowni jdrowej i
reaktora badawczego dodatkowo reaktor jest w stanie podkrytycznym;
26) stan bezpieczny po uszkodzeniu stan zgodny z wymaganiami bezpieczestwa
jdrowego i ochrony radiologicznej, w ktry, w razie uszkodzenia, samoczynnie
przechodz elementy systemu lub wyposaenia obiektu jdrowego majce istotne
znaczenie dla zapewnienia bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej
obiektu jdrowego;
27) stany eksploatacyjne normaln eksploatacj i przewidywane zdarzenia
eksploatacyjne;
28) stan kontrolowany stan obiektu jdrowego po wystpieniu przewidywanego
zdarzenia eksploatacyjnego lub warunkw awaryjnych, w ktrym zapewnione jest
wypenianie i utrzymanie fundamentalnych funkcji bezpieczestwa przez okres
dostatecznie dugi dla zastosowania rodkw celem osignicia stanu
bezpiecznego wyczenia;
29) strefa planowania awaryjnego obszar wok obiektu jdrowego, w ktrym
planuje si i przygotowuje do podjcia we waciwym czasie niezbdnych dziaa
interwencyjnych, w razie wystpienia awarii tego obiektu powodujcej lub
mogcej spowodowa powstanie zagroenia radiacyjnego na zewntrz obiektu
jdrowego, celem uniknicia lub znaczcego ograniczenia skutkw
radiologicznych awarii dla zdrowia spoeczestwa;
30) system bezpieczestwa system obiektu jdrowego przeznaczony do
zapobieenia wystpieniu lub ograniczenia skutkw przewidywanych zdarze
eksploatacyjnych i rozpatrywanych awarii, a w przypadku elektrowni jdrowej lub
reaktora badawczego take do osignicia stanu bezpiecznego wyczenia;
31) system obudowy bezpieczestwa reaktora zestaw konstrukcji i systemw
bezpieczestwa, zaprojektowany w celu zapobieenia niekontrolowanym
uwolnieniom substancji promieniotwrczych z obiegu chodzenia reaktora do
rodowiska;
32) system zabezpiecze system monitorujcy prac obiektu jdrowego, ktry po
wykryciu odchyle od normalnej eksploatacji automatycznie uruchamia dziaania
celem zapobieenia wystpieniu przewidywanego zdarzenia eksploatacyjnego lub
warunkw awaryjnych;
4
33) rednioterminowe dziaania interwencyjne dziaania zwizane z czasowym
przesiedleniem ludnoci, podejmowane w oparciu o projekcj dawek
promieniowania od powierzchni skaonego terenu i wtrnie zawieszonych
aerozoli dla okresu do 30 dni, ktre mog by wdroone po praktycznym
zakoczeniu awaryjnych uwolnie substancji promieniotwrczych;
34) urzdzenie poruszajce urzdzenie, ktre na sygna sterujcy od urzdzenia
uruchamiajcego przeksztaca energi na ruch, w szczeglnoci silnik elektryczny,
siownik elektromagnetyczny lub pneumatyczny;
35) ustawa ustaw z dnia 29 listopada 2000 r. - Prawo atomowe;
36) uszkodzenie ze wsplnej przyczyny uszkodzenie dwch lub wicej
zwielokrotnionych systemw lub elementw konstrukcji lub wyposaenia obiektu
jdrowego spowodowane tym samym zdarzeniem lub t sam przyczyn;
37) wczesne dziaania interwencyjne dziaania zwizane z ewakuacj ludnoci,
podejmowane w oparciu o projekcj dawek promieniowania dla okresu do 7 dni,
ktre mog by wdroone we wczesnej fazie awarii podczas ktrej mog wystpi
znaczce uwolnienia substancji promieniotwrczych;
38) wtrna obudowa bezpieczestwa reaktora zewntrzn powok ograniczajc
przestrze, gdzie znajduj si lub mog znajdowa si po awarii
promieniotwrcze produkty rozszczepienia, otaczajca cakowicie przepusty i
armatur odcinajc pierwotnej obudowy bezpieczestwa, oraz przynajmniej
czciowo:
a) pierwotn obudow bezpieczestwa,
b) cz systemw i elementw wyposaenia obiektu jdrowego
poczonych z granic cinieniow obiegu chodzenia reaktora lub z
przestrzeni pierwotnej obudowy bezpieczestwa, ktre w razie awarii
mog przenosi skaone pyny poza pierwotn obudow bezpieczestwa;
39) zwielokrotnienie (redundancja) zastosowanie wikszej liczby systemw lub
elementw wyposaenia ni wymaga tego funkcjonowanie obiektu jdrowego, a
w szczeglnoci jego systemw bezpieczestwa, tak, eby uszkodzenie
jakiegokolwiek z nich nie skutkowao niewypenieniem funkcji bezpieczestwa.

Dzia II
Podstawowe wymagania bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej
jakie ma uwzgldnia projekt obiektu jdrowego

Rozdzia 1
Sekwencje poziomw bezpieczestwa, projektowe cele bezpieczestwa oraz
probabilistyczne kryteria bezpieczestwa
2. Obiekt jdrowy projektuje si w sposb zapewniajcy:
1) utrzymywanie na najniszym rozsdnie osigalnym poziomie oraz w granicach
okrelonych przepisami prawa naraenia na promieniowanie jonizujce wewntrz
obiektu oraz dawek promieniowania na skutek uwolnie substancji
promieniotwrczych, podczas normalnej eksploatacji obiektu jdrowego;
5
2) ograniczenie skutkw radiologicznych ewentualnych awarii bez znaczcej
degradacji rdzenia reaktora, uwzgldnionych w projekcie obiektu jdrowego, tak,
by nie powodoway one koniecznoci ewakuacji ludnoci ani dugoterminowych
ogranicze w uytkowaniu gruntw i wd wok obiektu jdrowego.
3. Wymg, o ktrym mowa w art. 36c ust. 1 pkt 2 ustawy, realizuje si w
szczeglnoci przez uwzgldnienie w projekcie obiektu jdrowego:
1) sekwencji nastpujcych poziomw bezpieczestwa:
a) pierwszego poziomu bezpieczestwa polegajcego na zapobieganiu
odchyleniom od normalnej eksploatacji oraz uszkodzeniem systemw obiektu
jdrowego, w szczeglnoci poprzez jego solidne i zachowawcze
zaprojektowanie, z zastosowaniem zwielokrotnienia (redundancji),
niezalenoci funkcjonalnej i rnorodnoci systemw oraz elementw
wyposaenia obiektu jdrowego istotnych dla bezpieczestwa jdrowego i
ochrony radiologicznej, oraz wysok jako budowy i eksploatacji obiektu
jdrowego,
b) drugiego poziomu bezpieczestwa polegajcego na wykrywaniu
i opanowywaniu odchyle od normalnej eksploatacji w celu zapobieenia
przeksztacenia si przewidywanych zdarze eksploatacyjnych w warunki
awaryjne, w szczeglnoci poprzez zastosowanie systemw okrelonych w
analizach bezpieczestwa oraz procedur eksploatacyjnych, odpowiednich dla
zapobieenia powstaniu lub ograniczenia uszkodze na skutek wystpienia
przewidywanych zdarze inicjujcych,
c) trzeciego poziomu bezpieczestwa polegajcego na opanowaniu awarii
projektowych, w przypadku, gdy pewne przewidywane zdarzenia
eksploatacyjne lub postulowane zdarzenia inicjujce nie zostan opanowane
na drugim poziomie bezpieczestwa, rozwijajc si w powaniejsze zdarzenie;
realizuje si to poprzez wykorzystanie wbudowanych cech bezpieczestwa
obiektu jdrowego i przewidzianych w jego projekcie systemw
bezpieczestwa, oraz procedur majcych za zadanie doprowadzenie obiektu
najpierw do stanu kontrolowanego, a nastpnie do stanu bezpiecznego
wyczenia, a take zapewnienie, e przynajmniej jedna bariera ochronna
pozostaje nienaruszona,
d) czwartego poziomu bezpieczestwa polegajcego na ograniczaniu skutkw
cikich awarii w celu utrzymania uwolnie substancji promieniotwrczych
na najniszym praktycznie moliwym poziomie, w szczeglnoci poprzez
utrzymanie moliwie jak najwikszej skutecznoci obudowy bezpieczestwa
w ograniczaniu uwolnie substancji promieniotwrczych do rodowiska,
e) pitego poziomu bezpieczestwa polegajcego na agodzeniu
radiologicznych skutkw potencjalnych uwolnie substancji
promieniotwrczych do rodowiska, jakie mog wystpi na skutek awarii, w
szczeglnoci poprzez zapewnienie odpowiednio wyposaonego awaryjnego
orodka zarzdzania oraz zastosowanie planw postpowania awaryjnego na
wypadek zdarze radiacyjnych na terenie i poza terenem obiektu;
2) ukadu kolejnych barier ochronnych, zapewniajcych utrzymanie substancji
promieniotwrczych w okrelonych miejscach obiektu jdrowego oraz
zapobiegajcych ich niekontrolowanemu przedostawaniu si do rodowiska,
takich jak: materia paliwa jdrowego (matryca paliwowa), koszulka paliwowa,
6
4. 1. W projekcie obiektu jdrowego zapewnia si:
1) wysoki poziom jakoci obiektu jdrowego, eby zminimalizowa wystpowanie
uszkodze i odchyle od normalnej eksploatacji oraz zapobiec awariom;
2) rozwizania techniczne dla opanowania zachowania si obiektu jdrowego
podczas i po wystpieniu postulowanego zdarzenia inicjujcego, z
wykorzystaniem wbudowanych cech bezpieczestwa obiektu jdrowego oraz
odpowiednich elementw wyposaenia obiektu jdrowego;
3) sterowanie obiektem jdrowym przez zastosowanie automatycznego uruchamiania
systemw bezpieczestwa w sposb ograniczajcy czynnoci operatora we
wczesnej fazie postulowanego zdarzenia inicjujcego, a take sterowanie
obiektem jdrowym przez operatora;
4) w praktycznie moliwym stopniu wyposaenie i procedury umoliwiajce
kontrolowanie przebiegu awarii i ograniczanie jej skutkw;
5) zwielokrotnione rozwizania techniczne celem zapewnienia wykonywania kadej
z fundamentalnych funkcji bezpieczestwa, zapewniajc w ten sposb
skuteczno barier ochronnych i ograniczajc skutki postulowanych zdarze
inicjujcych.
2. W projekcie obiektu jdrowego stosuje si w ramach sekwencji poziomw
bezpieczestwa rozwizania suce zapobieganiu:
1) naraaniu integralnoci barier ochronnych;
2) uszkodzeniu jednej lub wicej barier ochronnych;
3) uszkodzeniu bariery ochronnej na skutek uszkodzenia innej bariery ochronnej lub
systemu, elementu konstrukcji lub wyposaenia obiektu jdrowego;
4) moliwym szkodliwym skutkom bdw czowieka podczas prowadzenia ruchu
obiektu jdrowego lub wykonywania czynnoci utrzymania w zakresie
eksploatacji, w tym napraw i modernizacji obiektu jdrowego.
5. 1. Obiekt jdrowy projektuje si w taki sposb, eby w razie wystpienia
wszelkich, za wyjtkiem najbardziej nieprawdopodobnych postulowanych zdarze
inicjujcych, co najwyej drugi poziom bezpieczestwa, by wystarczajcy, eby
zapobiec ich eskalacji do warunkw awaryjnych.
2. Rozwizania projektowe obiektu jdrowego przewiduj moliwo niezwocznego
przeciwdziaania sytuacji braku, w wyniku uszkodzenia lub niesprawnoci, chociaby
jednego z poziomw bezpieczestwa.
6. 1. Obiekt jdrowy projektuje si w taki sposb, eby w stanach eksploatacyjnych,
oraz podczas rozpatrywanych awarii i po takich awariach, byy wykonywane
fundamentalne funkcje bezpieczestwa.
2. W projekcie obiektu jdrowego okrela si systemy oraz elementy konstrukcji
i wyposaenia obiektu jdrowego niezbdne do wypeniania okrelonych funkcji
bezpieczestwa w rnych okresach po wystpieniu postulowanego zdarzenia
inicjujcego.
7
7. 1. Rozwizania projektowe obiektu jdrowego zapewniaj ograniczenie do
minimum podatnoci obiektu jdrowego na postulowane zdarzenia inicjujce.
2. Efekt, o ktrym mowa w ust. 1, osiga si poprzez zastosowanie nastpujcych w
kolejnoci rodkw bezpieczestwa:
1) zapewnienie, e postulowane zdarzenie inicjujce:
a) nie powoduje znaczcego skutku dla bezpieczestwa lub
b) dziki wbudowanym cechom obiektu jdrowego powoduje jedynie zmian w
stron warunkw bezpiecznych;
2) w przypadku niemonoci zapewnienia rodkw, o ktrych mowa:
a) w pkt 1 zapewnienie, e po postulowanym zdarzeniu inicjujcym obiekt
jdrowy jest sprowadzany do stanu bezpiecznego wyczenia przez bierne
systemy bezpieczestwa lub dziaanie systemw bezpieczestwa pracujcych w
trybie cigym w stanie niezbdnym do opanowania postulowanego zdarzenia
inicjujcego;
b) w pkt 1 i 2 lit. a zapewnienie, e po postulowanym zdarzeniu inicjujcym
obiekt jdrowy jest sprowadzany do stanu bezpiecznego wyczenia dziki
dziaaniu systemw bezpieczestwa, ktre naley uruchomi w reakcji na
postulowane zdarzenie inicjujce;
c) w pkt 1 i 2 lit. a oraz b zapewnienie, e po postulowanym zdarzeniu
inicjujcym obiekt jdrowy jest sprowadzany do stanu bezpiecznego wyczenia
dziki dziaaniom proceduralnym.
8. 1. W projekcie obiektu jdrowego okrela si wszelkie rda promieniowania
jonizujcego na terenie obiektu jdrowego.
2. Rozwizania projektowe obiektu jdrowego uwzgldniaj zasad optymalizacji, o
ktrej mowa w art. 9 ustawy.
9. Projekt obiektu jdrowego zapewnia ograniczenie uwolnie substancji
promieniotwrczych poza obudow bezpieczestwa reaktora w stanach awaryjnych
tak, eby w przypadku wystpienia:
1) awarii projektowych nie byo konieczne podejmowanie jakichkolwiek dziaa
interwencyjnych poza granicami obszaru ograniczonego uytkowania;
2) rozszerzonych warunkw projektowych nie byo konieczne podejmowanie:
a) wczesnych dziaa interwencyjnych poza granicami obszaru
ograniczonego uytkowania obiektu jdrowego podczas trwania
uwolnie substancji promieniotwrczych z obiektu jdrowego,
b) rednioterminowych dziaa interwencyjnych w jakimkolwiek czasie
poza granicami strefy planowania awaryjnego,
c) dugookresowych dziaa interwencyjnych poza granicami obszaru
ograniczonego uytkowania obiektu jdrowego.
10. Projekt elektrowni jdrowej i reaktora badawczego zapewnia osignicie:
1) mniejszego ni raz na 100 000 lat pracy reaktora prawdopodobiestwa
wystpienia degradacji rdzenia reaktora;
2) mniejszego ni raz na 1 000 000 lat pracy reaktora prawdopodobiestwa
uwolnie do otoczenia substancji promieniotwrczych o wielkoci takiej, e poza
granicami obszaru ograniczonego uytkowania mgby zosta przekroczony
8
3) znacznie mniejszego ni raz na 1 000 000 lat pracy reaktora prawdopodobiestwa
sekwencji awaryjnych potencjalnie prowadzcych do wczesnego uszkodzenia
obudowy bezpieczestwa reaktora lub bardzo duych uwolnie substancji
promieniotwrczych do otoczenia.

Rozdzia 2
Funkcje bezpieczestwa i klasyfikacja bezpieczestwa, zaoenia projektowe,
klasyfikacja stanw obiektu jdrowego, postulowane zdarzenia inicjujce

11. 1. W projekcie obiektu jdrowego wskazuje si funkcje bezpieczestwa, jakie
maj by wypeniane przez systemy oraz elementy konstrukcji i wyposaenia obiektu
jdrowego majce istotne znaczenie dla zapewnienia bezpieczestwa jdrowego i
ochrony radiologicznej, wczajc sprzt i oprogramowanie systemw pomiarowych i
sterowania.
2. W projekcie obiektu jdrowego identyfikuje si systemy oraz elementy konstrukcji
i wyposaenia obiektu jdrowego majce istotne znaczenie dla zapewnienia
bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej oraz przypisuje si im
odpowiedni klas bezpieczestwa, zalenie od istotnoci realizowanych przez nie
funkcji bezpieczestwa.
3. Klasyfikacji systemw oraz elementw konstrukcji i wyposaenia obiektu
jdrowego dokonuje si na podstawie analiz deterministycznych, uzupenianych tam,
gdzie to waciwe, analizami probabilistycznymi.
4. Systemy oraz elementy konstrukcji i wyposaenia obiektu jdrowego wypeniajce
wielorakie funkcje bezpieczestwa naley klasyfikowa wedug najistotniejszej
realizowanej przez nie funkcji bezpieczestwa.
5. Powizania pomidzy systemami oraz elementami konstrukcji i wyposaenia
obiektu jdrowego nalecymi do rnych klas bezpieczestwa, wczajc
oprogramowanie i elektryczn aparatur czeniow, projektuje si tak, eby
uszkodzenie w systemie zaliczonym do klasy niszej nie powodowao uszkodzenia
systemu zaliczonego do klasy wyszej.
6. Uszkodzenie w systemie obiektu jdrowego nie bdcym systemem
bezpieczestwa nie moe wpywa na realizacj funkcji bezpieczestwa przez inne
systemy lub elementy konstrukcji lub wyposaenia obiektu jdrowego.
7. Systemom oraz elementom konstrukcji i wyposaenia obiektu jdrowego
zaklasyfikowanym do klasy wyszej bezpieczestwa stawia si wysze wymagania
jakociowe i niezawodnociowe ni systemom oraz elementom konstrukcji i
wyposaenia zaliczonym do klasy niszej bezpieczestwa.
12. Przy okrelaniu warunkw projektowych:
1) stosuje si zachowawcze podejcie, przyjmujc w szczeglnoci warunki
pocztkowe i brzegowe z wystarczajcym zapasem bezpieczestwa, oraz
9
2) nie bierze si pod uwag udziau systemw obiektu jdrowego nie
zakwalifikowanych jako systemy bezpieczestwa w agodzeniu przebiegu i
ograniczaniu skutkw awarii, ale uwzgldnia si ich potencjalne uszkodzenia,
ktre mogyby mie niekorzystny wpyw na systemy bezpieczestwa;
3) uwzgldnia si wszelkie uszkodzenia wtrne, jakie mog wystpi wskutek
postulowanego zdarzenia inicjujcego.
13. Projekt obiektu jdrowego uwzgldnia take zachowanie si obiektu przy
rozszerzonych warunkach projektowych. Do oceny zachowania si obiektu jdrowego
w rozszerzonych warunkach projektowych dopuszcza si stosowanie analizy
(metodologii) opartej na najlepszym oszacowaniu.
14. W projekcie obiektu jdrowego identyfikuje si stany obiektu jdrowego i w
zalenoci od prawdopodobiestwa ich wystpienia i konsekwencji zwizanych z ich
wystpieniem zalicza si je do kategorii stanw obiektu jdrowego w podziale na:
1) normaln eksploatacj,
2) przewidywane zdarzenia eksploatacyjne,
3) awarie projektowe,
4) rozszerzone warunki projektowe.
15. Kategoriom stanu elektrowni jdrowej lub reaktora badawczego, przypisywane
s kryteria akceptacji, okrelone w przepisach wydanych na podstawie art. 36d ust. 3
ustawy, z uwzgldnieniem wymagania, e czste postulowane zdarzenia inicjujce nie
wywouj lub wywouj nieznaczne skutki radiologiczne oraz, e zdarzenia
prowadzce do powanych skutkw radiologicznych s bardzo mao prawdopodobne.
16. 1. W projekcie obiektu jdrowego uwzgldnia si postulowane zdarzenia
inicjujce przyjte do analiz bezpieczestwa obiektu jdrowego, o ktrych mowa w
przepisach wykonawczych wydanych na podstawie art. 36d ust. 3 ustawy.
Charakterystyki zewntrznych postulowanych zdarze inicjujcych stanowi cz
zaoe projektowych obiektu jdrowego bdcych wyodrbnion czci projektu
obiektu jdrowego.
2. Rozwizania projektowe obiektu jdrowego zapewniaj, e systemy oraz elementy
konstrukcji i wyposaenia obiektu jdrowego majce istotne znaczenie dla
zapewnienia bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej zdolne s
wytrzyma oddziaywanie zewntrznych postulowanych zdarze inicjujcych
uwzgldnionych w projekcie, lub przewiduj zastosowanie innych rozwiza takich
jak bariery fizyczne celem ochrony obiektu jdrowego przed skutkami tych zdarze
oraz zapewnienia, e wymagane funkcje bezpieczestwa zostan wypenione.
3. W rozwizaniach projektowych obiektu jdrowego przewiduje si rozwizania
techniczne celem zminimalizowania wszelkich, wynikajcych z zewntrznych
postulowanych zdarze inicjujcych uwzgldnionych w projekcie obiektu jdrowego
interakcji pomidzy budynkami, w ktrych znajduj si systemy oraz elementy
konstrukcji lub wyposaenia obiektu jdrowego majce istotne znaczenie dla
zapewnienia bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej, wczajc kable
10
zasilajce i sterownicze, oraz interakcji pomidzy tymi budynkami a innymi
konstrukcjami na terenie obiektu jdrowego.
17. 1. Przy okrelaniu zaoe projektowych dla obiektu jdrowego uwzgldnia si
oddziaywania pomidzy obiektem jdrowym i rodowiskiem oraz charakterystyki
planowanego miejsca usytuowania obiektu jdrowego i rejonu lokalizacji obiektu
jdrowego determinujce wpyw obiektu jdrowego na rodowisko, w szczeglnoci:
1) okrelajce przenoszenie substancji promieniotwrczych na osoby z ogu ludnoci
i do rodowiska, w tym rozprzestrzenianie si substancji promieniotwrczych w
powietrzu oraz wodach powierzchniowych i podziemnych;
2) mogce mie wpyw na dziaania interwencyjne i ocen ryzyka dla poszczeglnych
osb z ogu ludnoci i spoeczestwa jako caoci w razie awarii, takie jak:
a) rozkad zaludnienia wok obiektu jdrowego,
b) wykorzystanie terenw i wd,
c) szlaki komunikacyjne.
2. Przy okrelaniu zaoe projektowych dla obiektu jdrowego uwzgldnia si take
dostpno rezerwowego zasilania obiektu jdrowego z zewntrznych sieci
elektroenergetycznych oraz istnienie zewntrznych stray poarnych, ktre mog
mie wpyw na zapewnienie bezpieczestwa jdrowego obiektu jdrowego i ochron
ludnoci.
18. W przypadkach, gdy koincydencje okrelonych zdarze wystpujcych losowo
mogyby prowadzi do przewidywanych zdarze eksploatacyjnych lub warunkw
awaryjnych, zdarzenia takie uwzgldnia si w projekcie obiektu jdrowego. Zdarzenia
mogce by skutkiem wtrnym innych zdarze, takie jak powd nastpujca po
trzsieniu ziemi, naley traktowa jako elementy pierwotnego postulowanego
zdarzenia inicjujcego.
19. 1. Systemy oraz elementy konstrukcji i wyposaenia obiektu jdrowego majce
istotne znaczenie dla zapewnienia bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej
projektuje si w oparciu o reprezentatywne sekwencje zdarze, grupujce
postulowane zdarzenia inicjujce, tak, eby byy one w stanie wytrzyma z
wystarczajc niezawodnoci postulowane zdarzenia inicjujce.
2. W projekcie obiektu jdrowego wykazuje si postulowane zdarzenia inicjujce nie
uwzgldnione w zaoeniach projektowych, a take podaje si uzasadnienie
techniczne ich nieuwzgldnienia.
3. W projekcie wieloblokowej elektrowni jdrowej uwzgldnia si moliwo
jednoczesnego oddziaywania okrelonych zdarze i zagroe zewntrznych na kilka
jdrowych blokw energetycznych.
20. Obiekt jdrowy projektuje si tak, eby zapobiec wzajemnym oddziaywaniom
pomidzy systemami bezpieczestwa obiektu jdrowego lub pomidzy
zwielokrotnionymi (redundantnymi) elementami tych systemw poprzez
zastosowywanie odpowiednich rodkw technicznych, w szczeglnoci takich jak
separacja fizyczna, izolacja elektryczna, niezaleno funkcjonalna oraz niezaleno
komunikacyjna przesyu danych.
21. 1. Obiekt jdrowy projektuje si tak, eby zapewni jego bezpieczestwo
jdrowe w przypadku wystpienia zdarze sejsmicznych i ich skutkw.
11
2. Przy projektowaniu obiektu jdrowego na zdarzenia sejsmiczne uwzgldnia si
odpowiednio czynniki, o ktrych mowa w 2 pkt 1-3 i 9 oraz kryteria, o ktrych
mowa w 5 pkt 1-7 rozporzdzenia lokalizacyjnego.
3. Projektujc obiekt jdrowy uwzgldnia si projektowe zdarzenie sejsmiczne ze
wstrzsem o powtarzalnoci raz na 10 000 lat, ktry generuje najwysze poziome
spektra przyspiesze gruntu. Dla projektowego zdarzenia sejsmicznego okrela si:
rodzaj i mechanizm wstrzsu, jego lokalizacj, magnitud, czas trwania, parametry
spektralne, pionowe i poziome spektra przypiesze podoa oraz tensor momentu
sejsmicznego.
4. W przypadku, gdy obiekt jdrowy jest naraony na wystpienie wstrzsu
indukowanego przy okrelaniu projektowego zdarzenia sejsmicznego uwzgldnia si
scenariusze wstrzsw naturalnych i indukowanych.
5. Rozwizania projektowe obiektu jdrowego zapewniaj, e w przypadku
wystpienia projektowego zdarzenia sejsmicznego, o ktrym mowa w ust. 3, systemy
oraz elementy konstrukcji i wyposaenia obiektu jdrowego majce istotne znaczenie
dla wypeniania fundamentalnych funkcji bezpieczestwa wytrzymaj obcienia
powstae na skutek tego zdarzenia, tak, e obiekt jdrowy bdzie mg by
doprowadzony do stanu bezpiecznego wyczenia.
6. Wymaganie, okrelone w ust. 5, realizuje si w szczeglnoci przez klasyfikacj
sejsmiczn systemw oraz elementw konstrukcji i wyposaenia obiektu jdrowego
w zalenoci od ich wymaganej odpornoci na obcienia sejsmiczne z
uwzgldnieniem realizowanych funkcji bezpieczestwa oraz okrelenie odpowiednich
wymaga technicznych w zalenoci do klasy sejsmicznoci.
22.1. W projekcie obiektu jdrowego uwzgldnia si zdolno jego systemw oraz
elementw konstrukcji i wyposaenia majce istotne znaczenie dla wypeniania
fundamentalnych funkcji bezpieczestwa do wytrzymania skutkw zdarze
sejsmicznych powaniejszych od projektowego zdarzenia sejsmicznego, eby
wykaza, e nie nastpi ich nage uszkodzenie, take w razie niewielkiego
przekroczeniu obcie projektowych.
2. Projektujc obiekt na zdarzenia sejsmiczne zakada si utrat zasilania
elektrycznego obiektu jdrowego z zewntrznych sieci elektroenergetycznych na
skutek wstrzsw sejsmicznych, uwzgldnia si przy tym wstrzsy wyprzedzajce
oraz wstrzsy wtrne.
23. 1. W przypadku posadowienia obiektu jdrowego na obszarach, o ktrych mowa
w art. 88d ust. 2 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. - Prawo wodne (Dz. U. z 2005 r. Nr
239, poz. 2019 z pn. zm.
3)
), lub na obszarach, na ktrych prawdopodobiestwo
wystpienia powodzi wynosi raz na 1000 lat lub wicej ni raz na 1000 lat, obiekt
jdrowy projektuje si tak, eby zapobiec negatywnym skutkom wywoanym przez
wystpienie powodzi lub podtopienia.
2. Przy projektowaniu obiektu jdrowego w odniesieniu do zagroenia powodziowego
uwzgldnia si czynniki, o ktrych mowa w 2 pkt 3 lit. d i pkt 4 oraz kryterium, o
ktrym mowa w 5 pkt 6 rozporzdzenia lokalizacyjnego.

3)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostay ogoszone w Dz. U. z 2005 r. Nr 267, poz. 2255, z 2006
r. Nr 170, poz. 1217 i Nr 227, poz. 1658, z 2007 r. Nr 21, poz. 125, Nr 64, poz. 427, Nr 75, poz. 493, Nr 88, poz.
587, Nr 147, poz. 1033, Nr 176, poz. 1238, Nr 181, poz. 1286 i Nr 231, poz. 1704, z 2008 r. Nr 199, poz. 1227 i Nr
227, poz. 1505, z 2009 r. Nr 168, poz. 1323 i Nr 215, poz. 1664, z 2010 r. Nr 44, poz. 253, Nr 96, poz. 620 i Nr
182, poz. 1228 oraz z 2011 r. Nr 32, poz. 159.
12
3. Przy projektowaniu zabezpiecze przeciwpowodziowych obiektu jdrowego
uwzgldnia si maksymalne rzdne zwierciada wody o prawdopodobiestwie
wystpienia raz na 1000 lat.
4. Do celw wyznaczenia obszarw, na ktrych prawdopodobiestwo wystpienia
powodzi wynosi raz na 1000 lat, inwestor jest zobowizany do pozyskania cigw
danych hydrologicznych i przepyww prawdopodobnych od Pastwowej Suby
Hydrologiczno-Meteorologicznej.
Rozdzia 3
Stany eksploatacyjne, awarie projektowe i rozszerzone warunki projektowe

24. Dla systemw oraz elementw konstrukcji i wyposaenia obiektu jdrowego
majcych istotne znaczenie dla zapewnienia bezpieczestwa jdrowego i ochrony
radiologicznej okrela si w projekcie obiektu jdrowego graniczne parametry
projektowe.
25. 1. Obiekt jdrowy projektuje si tak, eby by eksploatowany z zachowaniem
granicznych parametrw projektowych oraz przy zaoeniu minimalnej dopuszczalnej
dyspozycyjnoci lub wydajnoci okrelonych systemw bezpieczestwa.
2. Projekt obiektu jdrowego uwzgldnia, poprzez okrelenie ogranicze dotyczcych
dopuszczalnej niedyspozycyjnoci systemw bezpieczestwa, moliwo wystpienia
awarii w stanach pracy na niskiej mocy i przy wyczeniu reaktora, w szczeglnoci
takich jak uruchamianie, przeadunek paliwa, naprawy i modernizacja.
3. W projekcie obiektu jdrowego okrela si zbir wymaga i ogranicze dla
bezpiecznej eksploatacji obiektu jdrowego, obejmujcy:
1) limity (granice) bezpieczestwa;
2) graniczne nastawy systemw bezpieczestwa;
3) ograniczenia i warunki dla stanw eksploatacyjnych;
4) ograniczenia wprowadzane w systemach sterowania obiektu jdrowego oraz
ograniczenia proceduralne dotyczce zakresu parametrw technologicznych i
innych wanych parametrw;
5) wymagania dotyczce utrzymania w zakresie eksploatacji, napraw, modernizacji,
prb i kontroli systemw oraz elementw konstrukcji i wyposaenia obiektu
jdrowego, w celu zapewnienia, e funkcjonuj one zgodnie z zaoeniami
projektowymi, z uwzgldnieniem zasady optymalizacji naraenia na
promieniowanie jonizujce;
6) jednoznacznie okrelone konfiguracje ruchowe obiektu jdrowego, wcznie z
ograniczeniami w przypadku wycze niektrych systemw bezpieczestwa
obiektu jdrowego;
7) czasy zadziaania systemw zabezpiecze i innych systemw bezpieczestwa
obiektu jdrowego w przypadku odchyle od okrelonych ogranicze i warunkw
eksploatacji obiektu jdrowego.
26. W projekcie obiektu jdrowego okrela si, na podstawie katalogu
postulowanych zdarze inicjujcych dla obiektu jdrowego i jego lokalizacji, zbir
awarii projektowych, w celu okrelenia granicznych parametrw projektowych, ktre
obiekt ma wytrzyma bez przekroczenia dopuszczalnych dawek granicznych dla osb
z ogu ludnoci.
27. Projekt obiektu jdrowego przewiduje:
13
1) automatyczne uruchamianie systemw bezpieczestwa niezbdnych do tego, eby
zapobiec eskalacji postulowanego zdarzenia inicjujcego do powaniejszego
stanu, w szczeglnoci mogcego zagrozi kolejnej barierze ochronnej;
2) nieautomatyczne uruchamianie tych systemw bezpieczestwa, ktrych
uruchamianie automatyczne nie jest konieczne dla zapobieenia eskalacji
postulowanego zdarzenia inicjujcego;
3) aparatur monitorujc stan obiektu jdrowego oraz aparatur do sterowania
rcznego umoliwiajc operatorowi obiektu jdrowego prawidowe
zdiagnozowanie stanu obiektu i doprowadzenie go we waciwym czasie do stanu
bezpiecznego wyczenia.
28. 1 Obiekt jdrowy projektuje si tak, eby w razie wystpienia rozszerzonych
warunkw projektowych mg on zosta doprowadzony do stanu kontrolowanego
przy zachowaniu realizacji funkcji bezpieczestwa systemu obudowy bezpieczestwa
reaktora.
2. Przy projektowaniu rodkw zapobiegawczych oraz agodzcych, zwikszajcych
zdolno obiektu jdrowego do wytrzymania rozszerzonych warunkw projektowych
nie jest konieczne stosowanie zachowawczego podejcia.
29. 1. W projekcie obiektu jdrowego:
1) wykazuje si zdolno systemw oraz elementw konstrukcji i wyposaenia
obiektu jdrowego majcych istotne znaczenie dla zapewnienia bezpieczestwa
jdrowego i ochrony radiologicznej do wykonywania wymaganych funkcji
bezpieczestwa podczas rozszerzonych warunkw projektowych;
2) zapewnia si, e systemy i elementy wyposaenia obiektu jdrowego potrzebne do
zapobieenia powstaniu lub agodzenia skutkw rozszerzonych warunkw
projektowych s, w praktycznie moliwym stopniu, niezalene od systemw i
elementw wyposaenia obiektu jdrowego wykorzystywanych przy awariach
bardziej prawdopodobnych ni rozszerzone warunki projektowe.
2. W szczeglnoci, rozwizania projektowe obudowy bezpieczestwa reaktora wraz
z jej systemami bezpieczestwa gwarantuj sprostanie skrajnym scenariuszom
awaryjnym, wybranych na podstawie osdu inynierskiego i probabilistycznych
analiz bezpieczestwa, obejmujcych stopienie rdzenia reaktora.
30. 1. W rozszerzonych warunkach projektowych, odpowiednio dla elektrowni
jdrowej oraz dla reaktora badawczego, uwzgldnia si co najmniej nastpujce
sekwencje zoone:
1) przewidywane stany przejciowe bez awaryjnego wyczenia reaktora mogce
prowadzi do uwolnie substancji promieniotwrczych poza pierwotn obudow
bezpieczestwa reaktora;
2) cakowity zanik zasilania elektrycznego prdem przemiennym;
3) awarie zwizane z ominiciem obudowy bezpieczestwa reaktora;
4) cakowita utrata funkcji systemu wody zasilajcej;
5) rozerwanie rurocigu obiegu chodzenia reaktora z jednoczesn utrat jednego
cigu systemu awaryjnego chodzenia rdzenia reaktora;
6) niekontrolowany spadek poziomu wody podczas pracy obiektu jdrowego z
obnionym poziomem wody, w szczeglnoci w czasie naprawy, modernizacji lub
przeadunku paliwa w reaktorze;
14
7) cakowita utrata funkcji systemu poredniego chodzenia elementw wyposaenia
majcych istotne znaczenie dla zapewnienia bezpieczestwa jdrowego i ochrony
radiologicznej wymagajcych poredniego chodzenia;
8) utrata moliwoci odprowadzania ciepa do ostatecznego ujcia ciepa.
2. W rozszerzonych warunkach projektowych w przypadku reaktora wodno-
cinieniowego uwzgldnia si dodatkowo:
1) niekontrolowane rozcieczenie kwasu borowego w reaktorze;
2) rozerwanie rurek wymiany ciepa w wytwornicy pary.
31. Rozwizania projektowe reaktora przez odpowiednie poczenie cech jego
samoregulacji i zastosowanie zrnicowanych systemw maj:
1) zapewnia zmniejszenie prawdopodobiestwa wystpienia przewidywanych
stanw przejciowych bez awaryjnego wyczenia reaktora;
2) ogranicza moliwo degradacji rdzenia reaktora i zapobiega utracie
integralnoci granicy cinieniowej obiegu chodzenia reaktora, w przypadku
wystpienia przewidywanych stanw przejciowych bez awaryjnego wyczenia
reaktora.
32. 1. Projekt elektrowni jdrowej oraz reaktora badawczego uwzgldnia
sekwencje awaryjne z ominiciem obudowy bezpieczestwa, nawet bez stopienia
paliwa, lecz mogce prowadzi do bezporedniego uwolnienia substancji
promieniotwrczych poza pierwotn obudow bezpieczestwa, poprzez zastosowanie
nastpujcych rozwiza:
1) odpowiednich zapasw bezpieczestwa przy projektowaniu systemw
poczonych z obiegiem chodzenia reaktora;
2) minimalizacj liczby przepustw przez pierwotn obudow bezpieczestwa;
3) armatury odcinajcej o odpowiedniej niezawodnoci i zwielokrotnieniu na
rurocigach poczonych z obiegiem chodzenia reaktora, przechodzcych przez
pierwotn obudow bezpieczestwa;
4) w przypadku reaktora wodno-cinieniowego - rodkw bezpieczestwa celem
zminimalizowania utraty chodziwa reaktora i uwolnie substancji
promieniotwrczych poza obudow bezpieczestwa reaktora w razie rozerwa
rurek w wytwornicy pary.
2. Elektrowni jdrow oraz reaktor badawczy projektuje si tak, eby zapobiec
cikim awariom, ktre mogyby prowadzi do wczesnego uszkodzenia pierwotnej
obudowy bezpieczestwa reaktora, albo wykazuje si, i prawdopodobiestwo ich
wystpienia jest na tyle mae, e nie jest konieczne uwzgldnienie ich w projekcie.
3. Awarie, o ktrych mowa w ust. 2, obejmuj w szczeglnoci:
1) wybuch wodoru;
2) uszkodzenie zbiornika reaktora przy cinieniu mogcym prowadzi do:
a) wytrysku materiau stopionego rdzenia oraz bezporedniego grzania
pierwotnej obudowy bezpieczestwa reaktora lub
b) powstania odamkw o wysokiej energii mogcych zagrozi integralnoci
pierwotnej obudowy bezpieczestwa reaktora;
3) wybuch parowy, ktry mgby zagrozi integralnoci pierwotnej obudowy
bezpieczestwa reaktora;
4) awarie reaktywnociowe, w tym - w reaktorze wodno-cinieniowym -
heterogeniczne rozcieczenie kwasu borowego.
15
4. W projekcie elektrowni jdrowej oraz reaktora badawczego przewiduje si
rozwizania zapewniajce ograniczenie przez system obudowy bezpieczestwa
reaktora skutkw cikich awarii zwizanych z degradacj rdzenia reaktora, w
szczeglnoci przez:
1) zatrzymanie i chodzenie stopionego rdzenia reaktora;
2) ograniczenie skutkw oddziaywania stopionego rdzenia reaktora z betonem;
3) ograniczenie przeciekw z obudowy bezpieczestwa reaktora, uwzgldniajc
obcienia zwizane z utlenianiem koszulek elementw paliwowych i spalaniem
wodoru oraz inne obcienia mogce wystpi podczas cikich awarii;
4) wyduenie czasu, po ktrego upywie potrzebne bd jakiekolwiek interwencje
operatora lub dziaania celem opanowania awarii.
33. W projekcie elektrowni jdrowej przewiduje si rozwizania projektowe
zapewniajce jej bezpieczestwo na wypadek uderzenia duego samolotu cywilnego,
takie, e, w razie uderzenia samolotu, przy ograniczonych dziaaniach operatora:
1) rdze reaktora pozostaje chodzony lub obudowa bezpieczestwa reaktora
pozostaje nienaruszona;
2) utrzymuje si chodzenie wypalonego paliwa jdrowego lub integralno basenu
wypalonego paliwa jdrowego.

Dzia III
Oglne wymagania bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej
dotyczce projektowania systemw oraz elementw konstrukcji i wyposaenia
obiektu jdrowego majcych istotne znaczenie dla zapewnienia bezpieczestwa
jdrowego i ochrony radiologicznej
Rozdzia 1
Zasady oglne
34. 1. Przy projektowaniu systemw obiektu jdrowego odpowiedzialnych za
wypenienie fundamentalnych funkcji bezpieczestwa stosuje si rozwizania
zapewniajce wykonywanie przez te systemy funkcji bezpieczestwa, nawet w razie
uszkodzenia lub nieprawidowego dziaania, takie jak zwielokrotnienie, separacja
fizyczna, niezaleno funkcjonalna oraz rnorodno.
2. System bezpieczestwa konieczny do doprowadzenia obiektu jdrowego do stanu
bezpiecznego wyczenia i utrzymania go w tym stanie, projektuje si tak, eby by
on zdolny do wypenienia swoich funkcji przy spenieniu kryterium pojedynczego
uszkodzenia i nawet wwczas, gdy jakikolwiek inny element tego systemu lub
systemu pomocniczego koniecznego do jego pracy jest wyczony z eksploatacji.
3. Dla zapewnienia wypeniania funkcji bezpieczestwa w rozwizaniach
projektowych obiektu jdrowego wykorzystuje si tam, gdzie to moliwe,
wbudowane cechy bezpieczestwa systemw oraz elementw konstrukcji
i wyposaenia obiektu jdrowego majcych istotne znaczenie dla zapewnienia
bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej. Tam, gdzie zapewnienie
wypeniania funkcji bezpieczestwa nie jest moliwe przez wykorzystanie
wbudowanych cech bezpieczestwa, w pierwszej kolejnoci stosuje si systemy i
elementy wyposaenia obiektu jdrowego nie wymagajce zasilania elektrycznego ze
rde zewntrznych spoza obiektu jdrowego lub takie, ktre w razie utraty zasilania
bd przyjmowa stan preferowany z punktu widzenia bezpieczestwa jdrowego.
16
4. Obiekt jdrowy wyposaa si w systemy zasilania elektrycznego ze rde
wewntrznych i zewntrznych spoza obiektu jdrowego, przy czym wypenienie
funkcji bezpieczestwa powinno by moliwe przy wykorzystaniu ktregokolwiek z
tych dwch rde zasilania elektrycznego.
Rozdzia 2
Uszkodzenia ze wsplnej przyczyny, kryterium pojedynczego uszkodzenia, stan
bezpieczny po uszkodzeniu

35. W projekcie obiektu jdrowego naley zastosowa rnorodno i niezaleno
funkcjonaln systemw oraz elementw konstrukcji i wyposaenia obiektu jdrowego
majcych istotne znaczenie dla zapewnienia bezpieczestwa jdrowego i ochrony
radiologicznej dla uzyskania wymaganego poziomu ich niezawodnoci, tam, gdzie na
konieczno zastosowania rnorodnoci i niezalenoci funkcjonalnej wskazay
analizy niezawodnociowe przeprowadzone w oparciu o kryterium moliwoci
wystpienia uszkodze ze wsplnej przyczyny.
36. Systemy oraz elementy wyposaenia obiektu jdrowego majce istotne
znaczenie dla zapewnienia bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej
projektuje si tak, eby w razie uszkodzenia przechodziy one samoczynnie w stan
bezpieczny po uszkodzeniu.
37. 1. Do kadej grupy bezpieczestwa wczonej do projektu obiektu jdrowego
stosuje si kryterium pojedynczego uszkodzenia.
2. Wymagan niezawodno okrelonej grupy bezpieczestwa dla kadego
postulowanego zdarzenia inicjujcego, przy zaoeniu, e wystpi pojedyncze
uszkodzenie, zapewnia si przez odpowiedni dobr rozwiza technicznych
obejmujcych stosowanie elementw sprawdzonych, zwielokrotnienie (redundancj),
rnorodno, rozdzielenie fizyczne i funkcjonalne oraz odizolowanie elementw.
Rozdzia 3
Pomocnicze wyposaenie i systemy istotne dla bezpieczestwa, czynnoci
utrzymania, kontrole, prby i kalibracje

38 1. Systemy pomocnicze wspomagajce systemy lub wyposaenie istotne dla
zapewnienia bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej, traktuje si jak
cz tych systemw lub wyposaenia i klasyfikuje si je zgodnie zasadami
okrelonymi w 11.
2. Niezawodno, zwielokrotnienie (redundancja), rnorodno i niezaleno
funkcjonalna systemw pomocniczych, o ktrych mowa w ust. 1, a take rozwizania
techniczne zastosowane celem odcicia tych systemw i prowadzenia ich prb
funkcjonalnych s wspmierne do niezawodnoci wspomaganego przez nie systemu
lub wyposaenia.
3. Systemy pomocnicze, o ktrych mowa w ust. 1, obejmuj w szczeglnoci
zasilanie w energi elektryczn, dostarczanie wody chodzcej i spronego powietrza
lub innych gazw oraz rodkw smarnych.
17
4. Systemy pomocnicze, o ktrych mowa w ust. 1, projektuje si w taki sposb, eby
uszkodzenie jakiegokolwiek z nich nie powodowao jednoczesnej niesprawnoci
zwielokrotnionych systemw bezpieczestwa.
39. Projekt obiektu jdrowego zapewnia, dziki zastosowaniu rozwiza takich jak
zwikszony stopie zwielokrotnienia (redundancji), moliwo prowadzenia w
rozsdnym zakresie czynnoci utrzymania i prb systemw istotnych dla
bezpieczestwa, bez koniecznoci wyczania obiektu jdrowego z ruchu.
Uwzgldnia si przy tym wyczenia z ruchu, wcznie z niedyspozycyjnoci
systemw lub wyposaenia obiektu jdrowego na skutek uszkodzenia, a take wpyw
przewidywanych czynnoci utrzymania w zakresie eksploatacji, w tym napraw i
modernizacji oraz prb na niezawodno poszczeglnych systemw bezpieczestwa
celem zapewnienia, e funkcja bezpieczestwa nadal moe by wypeniana z
konieczn niezawodnoci.
40. 1. Rozwizania projektowe obiektu jdrowego, z zastrzeeniem ust. 2,
zapewniaj moliwo bezpiecznego wykonywania:
1) podczas pracy obiektu jdrowego na mocy - kalibracji i prb lub czynnoci
utrzymania w zakresie eksploatacji;
2) w warunkach wyczenia obiektu take czynnoci utrzymania w zakresie
napraw, modernizacji i kontroli
- na systemach oraz elementach konstrukcji i wyposaenia obiektu jdrowego
majcych istotne znaczenie dla zapewnienia bezpieczestwa jdrowego i ochrony
radiologicznej, bez istotnego zmniejszenia moliwoci wypeniania funkcji
bezpieczestwa, a w sytuacji, o ktrej mowa w pkt 1 take bez koniecznoci
wyczania obiektu jdrowego.
2. Jeeli obiektu jdrowego nie mona zaprojektowa w sposb wymagany w ust. 1,
to w projekcie obiektu jdrowego stosuje si inne rozwizania zapewniajce
moliwo uzyskania informacji o stanie i funkcjonowaniu systemw oraz elementw
konstrukcji i wyposaenia obiektu jdrowego majcych istotne znaczenie dla
zapewnienia bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej, polegajce na
zastosowaniu zwikszonych zapasw bezpieczestwa lub innych rodkw
zapobiegawczych sucych zrwnowaeniu skutkw potencjalnych uszkodze.
Rozdzia 4
Badania kwalifikacyjne, starzenie systemw oraz elementw konstrukcji
i wyposaenia obiektu jdrowego, czynnik ludzki
41. W projekcie obiektu jdrowego wskazuje si systemy oraz elementy konstrukcji
i wyposaenia obiektu jdrowego majce istotne znaczenie dla zapewnienia
bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej, co do ktrych inwestor ma
obowizek wykaza, i zostay poddane badaniom kwalifikacyjnym,
przeprowadzanym, celem potwierdzenia, e przez cay przewidziany w projekcie
obiektu jdrowego okres ich uytkowania bd one zdolne do wykonywania swoich
funkcji, podlegajc starzeniu, w tym warunkom rodowiskowym, w szczeglnoci
takim jak drgania, temperatura, cinienie, uderzenie strumienia pynu lub odamkw,
zakcenia elektromagnetyczne, napromienienie, zalanie, wilgotno, oraz wszelkie
moliwe kombinacje tych czynnikw, wystpujcych w czasie, gdy dziaanie tych
systemw oraz elementw konstrukcji i wyposaenia bdzie niezbdne.
18
42. Przy projektowaniu systemw oraz elementw konstrukcji i wyposaenia
obiektu jdrowego majcych istotne znaczenie dla zapewnienia bezpieczestwa
jdrowego i ochrony radiologicznej:
1) przewiduje si odpowiednie zapasy bezpieczestwa uwzgldniajce mechanizmy
starzenia i zuycia tych systemw i elementw oraz ich potencjaln degradacj
techniczn zwizan ze starzeniem, tak, eby zapewni zdolno systemw
i elementw konstrukcji i wyposaenia obiektu jdrowego do wykonywania
funkcji bezpieczestwa przez cay przewidziany w projekcie obiektu okres ich
uytkowania;
2) uwzgldnia si efekty ich starzenia i zuycia w warunkach normalnej eksploatacji,
przy wykonywaniu prb oraz czynnoci utrzymania w zakresie eksploatacji,
napraw i modernizacji, a take w stanach obiektu podczas i po wystpieniu
postulowanych zdarze inicjujcych.
43. 1. Obiekt jdrowy projektuje si w taki sposb, eby zminimalizowa
moliwo zaistnienia oraz ograniczy skutki ewentualnych bdw czowieka, ze
szczeglnym uwzgldnieniem aspektw waciwego ukadu przestrzennego obiektu
jdrowego i ergonomii.
2. Rozwizania projektowe obiektu jdrowego zapewniaj warunki dla prawidowych
dziaa operatora obiektu jdrowego, uwzgldniajc przy tym dostpny czas na jego
dziaania, przewidywane rodowisko pracy oraz obcienie psychologiczne operatora
obiektu jdrowego.
3. Rozwizania projektowe obiektu jdrowego minimalizuj prawdopodobiestwo
wystpienia sytuacji wymagajcych interwencji operatora obiektu jdrowego w
krtkimi czasie, a jeeli podejmowanie przez niego takich interwencji jest konieczne,
zapewniaj, e:
1) dysponuje on czasem wystarczajcym na podjcie prawidowej decyzji i
prawidowe dziaanie;
2) informacja niezbdna dla podjcia przez operatora prawidowej decyzji jest
przedstawiona w prosty i jednoznaczny sposb;
3) po zaistnieniu awarii, w sterowni gwnej lub w sterowni rezerwowej oraz na
trasie dojcia do sterowni rezerwowej jest rodowisko pracy akceptowalne ze
wzgldu na wymagania ochrony radiologicznej oraz bezpieczestwa i higieny
pracy.
44. Projektujc sterowni gwn i sterowni rezerwow obiektu jdrowego:
1) analizuje si i odpowiednio uwzgldnia czynniki ludzkie, zwaszcza aspekty
wspdziaania czowieka z maszyn, eby zapewni waciwe i przejrzyste
rozdzielenie realizowanych funkcji kontroli i sterowania pomidzy operatorami
obiektu jdrowego a zastosowanymi w obiekcie jdrowym systemami
automatycznymi; ponadto w projekcie obiektu jdrowego okrela si minimaln
liczb personelu ruchowego wymagan do jednoczesnego wykonywania
czynnoci koniecznych do doprowadzenia obiektu jdrowego do stanu
bezpiecznego wyczenia;
2) stosuje si rozwizania zapewniajce dostarczanie operatorom obiektu jdrowego
informacji kompleksowych, lecz atwych do zrozumienia, oraz waciwych dla
czasu podejmowania koniecznych decyzji i wykonania czynnoci, w
szczeglnoci informacji:
a) umoliwiajcych niezwoczn ocen stanu obiektu jdrowego we wszelkich
jego stanach eksploatacyjnych oraz podczas i po awariach, a take
19
b) umoliwiajcych okrelenie prawidowych inicjowanych przez operatora
obiektu jdrowego dziaa dla zapewnienia bezpieczestwa jdrowego i
ochrony radiologicznej, ktre naley podj;
c) o parametrach poszczeglnych systemw oraz elementw konstrukcji
i wyposaenia obiektu jdrowego, w celu potwierdzenia, e czynnoci
konieczne dla zapewnienia bezpieczestwa mog zosta bezpiecznie
wykonane.
Rozdzia 5
Pozostae oglne wymagania projektowe

45. W wieloblokowych elektrowniach jdrowych systemy oraz elementy
konstrukcji i wyposaenia majce istotne znaczenie dla zapewnienia bezpieczestwa
jdrowego i ochrony radiologicznej nie mog by wsplne dla dwch lub wicej
reaktorw, chyba, e zostanie wykazane, e dla wszystkich reaktorw w stanach
eksploatacyjnych, wczajc czynnoci utrzymania w zakresie eksploatacji, napraw i
modernizacji, oraz podczas rozpatrywanych awarii, spenione bd wymagania
bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej, a w razie wystpienia cikiej
awarii jednego z reaktorw, dla pozostaych reaktorw bdzie zapewniona moliwo
ich uporzdkowanego wyczenia, wychodzenia i odprowadzania ciepa
powyczeniowego.
46. Elektrownie jdrowe poczone z sieciami ciepowniczymi lub instalacjami
przemysowymi wykorzystujcymi ciepo wytwarzane w reaktorze w procesach
fizykochemicznych projektuje si w sposb zapobiegajcy przenoszeniu substancji
promieniotwrczych z obiektu jdrowego do tych sieci ciepowniczych lub instalacji
przemysowych w stanach eksploatacyjnych i podczas rozpatrywanych awarii.
47. 1. Projekt obiektu jdrowego przewiduje wyposaenie obiektu jdrowego w:
1) drogi ewakuacyjne oznakowane w sposb wyrany i trway, z owietleniem,
wentylacj i innymi udogodnieniami istotnymi dla bezpiecznego korzystania z
tych drg;
2) systemy alarmowe i rodki komunikacji umoliwiajce, take w warunkach
awaryjnych, przekazywanie ostrzee i instrukcji osobom obecnym na terenie
obiektu jdrowego oraz informowanie osb i podmiotw spoza obiektu
jdrowego zgodnie z zakadowym planem postpowania awaryjnego.
2. Ukad przestrzenny obiektu jdrowego i rozwizania projektowe budynkw
obiektu jdrowego umoliwiaj skuteczn kontrol dostpu i ruchu osb oraz
wyposaenia i materiaw na teren obiektu jdrowego, wczajc pracownikw i
pojazdy sub awaryjnych, ze szczeglnym uwzgldnieniem ochrony przed
nieuprawnionym wstpem osb i nieuprawnionym wprowadzaniem przedmiotw.
48. 1. W przypadku, gdy istnieje znaczne prawdopodobiestwo, e konieczne
bdzie jednoczesne dziaanie w obiekcie jdrowym dwch lub wicej systemw
majcych istotne znaczenie dla zapewnienia bezpieczestwa jdrowego i ochrony
radiologicznej, projektujc te systemy naley uwzgldni ocen ich moliwych
oddziaywa obejmujc nie tylko wzajemne poczenia fizyczne, ale take moliwe
skutki dziaania i wpyw nieprawidowego dziaania lub uszkodzenia jednego systemu
na fizyczne rodowisko pracy pozostaych systemw obiektu jdrowego majcych
20
istotne znaczenie dla zapewnienia bezpieczestwa jdrowego i ochrony
radiologicznej.
2. W przypadku, gdy dwa systemy pynw pracujce przy rnych cinieniach s ze
sob poczone, projektuje si je tak, eby wytrzymyway cinienie wymagane dla
systemu pracujcego przy wyszym cinieniu albo wprowadza si rozwizania
uniemoliwiajce przekroczenie cinienia projektowego w systemie pracujcym przy
niszym cinieniu, przy zaoeniu wystpienia pojedynczego uszkodzenia.
49. Projekt elektrowni jdrowej uwzgldnia jej wzajemne oddziaywanie z sieci
elektroenergetyczn, wczajc niezaleno i liczb linii zasilajcych
doprowadzonych do elektrowni jdrowej, moliwe wahania i przewidywane
zakcenia napi i czstotliwoci sieci zasilajcej oraz awarie systemowe, z punktu
widzenia zapewnienia niezbdnej niezawodnoci zasilania elektrycznego systemw
elektrowni jdrowej istotnych dla bezpieczestwa jdrowego i ochrony
radiologicznej.
50. Projekt obiektu jdrowego uwzgldnia rozwizania uatwiajce likwidacj
obiektu jdrowego, a w szczeglnoci:
1) taki dobr materiaw, eby moliwie zminimalizowa iloci odpadw
promieniotwrczych i uatwi dezaktywacj zdemontowanych elementw;
2) moliwoci dostpu do miejsc, do ktrych dostp jest konieczny;
3) konieczno minimalizacji naraenia pracownikw na promieniowanie jonizujce
oraz zapobieenia skaeniom rodowiska substancjami promieniotwrczymi przy
demontau obiektu jdrowego;
4) obiekty konieczne do przechowywania odpadw promieniotwrczych powstaych
zarwno podczas eksploatacji, jak i likwidacji obiektu jdrowego.

Dzia IV
Szczegowe wymagania bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej
dotyczce projektowania poszczeglnych systemw oraz elementw konstrukcji
i wyposaenia obiektu jdrowego istotnych dla bezpieczestwa jdrowego i
ochrony radiologicznej
Rozdzia 1
Reaktor
51. 1. Reaktor i zwizane z nim systemy projektuje si w taki sposb, eby:
1) nie posiaday waciwoci, ktre mogyby spowodowa znaczny wzrost
reaktywnoci podczas przewidywanych zdarze eksploatacyjnych lub w
warunkach awaryjnych;
2) bya zapewniona stabilno i samoregulacja reaktora, tak, eby czny efekt
fizycznych sprze zwrotnych ogranicza wzrost mocy reaktora;
3) wahania mocy reaktora mogce prowadzi do przekroczenia okrelonych
granicznych parametrw projektowych paliwa jdrowego byy wykluczone albo
mogy by niezawodnie oraz niezwocznie wykryte i stumione.
2. Rdze reaktora i zwizane z nim systemy chodzenia oraz sterowania
i zabezpiecze, projektuje si:
1) z zachowaniem odpowiednich zapasw bezpieczestwa celem zapewnienia, e
okrelone graniczne parametry projektowe, zwaszcza paliwa jdrowego, nie
zostan przekroczone, a we wszystkich stanach eksploatacyjnych i przy awariach
projektowych zachowane bd wymagania bezpieczestwa jdrowego i ochrony
21
2) tak, eby bya zapewniona moliwo usuwania substancji, ktre mogyby
zagrozi bezpieczestwu reaktora, w szczeglnoci przez zatkanie kanaw
chodziwa, w tym produktw korozji.
3. Rdze reaktora i zwizane z nim konstrukcje znajdujce si wewntrz zbiornika
reaktora projektuje si tak, eby wytrzymay obcienia statyczne i dynamiczne
oczekiwane w stanach eksploatacyjnych, awariach projektowych i przy zdarzeniach
zewntrznych, w zakresie koniecznym dla zapewnienia bezpiecznego wyczenia
reaktora, utrzymania reaktora w stanie podkrytycznym i zapewnienia chodzenia
rdzenia reaktora.
4. Rozwizania projektowe reaktora:
1) minimalizuj prawdopodobiestwo spontanicznego zaistnienia ponownej
krytycznoci po wyczeniu reaktora lub nagego wzrostu reaktywnoci w
nastpstwie postulowanego zdarzenia inicjujcego;
2) zapewniaj, e maksymalna wielko dodatniej reaktywnoci oraz maksymalna
szybko jej wprowadzania w stanach eksploatacyjnych i podczas awarii
projektowych bd ograniczone tak, eby nie doszo do uszkodzenia granicy
cinieniowej obiegu chodzenia reaktora oraz utrzymana bya zdolno
chodzenia i nie doszo do znaczcej degradacji rdzenia reaktora.
52. 1. Elementy paliwowe i zestawy paliwowe oraz konstrukcje wsporcze rdzenia
reaktora projektuje si tak, eby:
1) w wystarczajcym stopniu wytrzymyway przewidywane warunki napromieniania
i rodowiskowe w rdzeniu reaktora, w poczeniu z procesami zuycia, jakie
mog wystpi podczas normalnej eksploatacji i przewidywanych zdarze
eksploatacyjnych, a take obcienia wystpujce przy manipulacjach paliwem
jdrowym;
2) w stanach eksploatacyjnych i warunkach awaryjnych innych ni cikie awarie
zapewniay utrzymanie geometrii rdzenia reaktora umoliwiajcej wystarczajce
chodzenie oraz nie utrudniajcej wprowadzania prtw regulacyjnych i prtw
bezpieczestwa.
2. Projekt rdzenia reaktora uwzgldnia degradacj elementw paliwowych
wynikajc z:
1) rnic rozszerzania oraz deformacji materiau paliwa jdrowego i koszulek
elementw paliwowych;
2) zewntrznego cinienia chodziwa;
3) dodatkowego wewntrznego cinienia spowodowanego przez produkty
rozszczepienia w elemencie paliwowym;
4) napromienienia materiau paliwa, koszulek elementw paliwowych i innych
materiaw w zestawie paliwowym;
5) zmian cinienia i temperatury na skutek zmian mocy;
6) reakcji chemicznych;
7) obcie statycznych i dynamicznych, w tym drga wywoywanych przez
przepyw i innych drga;
8) zmian w procesie wymiany ciepa, ktre mog wynika z odksztace lub efektw
reakcji chemicznych.
3. Reaktor projektuje si tak, eby zapewni, e:
1) podczas przewidywanych zdarze eksploatacyjnych nie dojdzie do znaczcej
degradacji paliwa jdrowego;
22
2) podczas awarii projektowych elementy paliwowe pozostaj na swoim miejscu
i nie ulegn odksztaceniom, ktre prowadziyby do utraty moliwoci
skutecznego poawaryjnego chodzenia rdzenia reaktora.
4. W projekcie rdzenia reaktora chodzonego wod warunki chodzenia elementw
paliwowych naley okreli tak, eby daway wysoki stopie pewnoci, e w stanach
eksploatacyjnych strumie cieplny na powierzchni koszulki elementu paliwowego
bdzie mniejszy od strumienia, przy ktrym wystpuje kryzys wymiany ciepa.
53. Projekt reaktora zapewnia moliwo spenienia wymaga okrelonych w 51
i 52 take w razie zmian w strategii gospodarki paliwem przez cay okres
eksploatacji elektrowni jdrowej lub reaktora badawczego.
54. Rdze reaktora projektuje si w taki sposb, eby byo uatwione utrzymanie we
wszystkich stanach eksploatacyjnych oraz warunkach awarii bez degradacji rdzenia
reaktora, stabilnego ksztatu rozkadu i poziomu strumienia neutronw w zakresie
granicznych parametrw projektowych.
55. 1. W projekcie elektrowni jdrowej oraz reaktora badawczego przewiduje si
rodki techniczne zapewniajce moliwo wyczenia reaktora we wszystkich
stanach eksploatacyjnych i w warunkach awaryjnych, oraz utrzymanie go w stanie
wyczenia nawet w warunkach najbardziej reaktywnego rdzenia reaktora.
2. rodki wyczenia reaktora maj zapewnia wydajno, szybko zadziaania i
zapas wyczenia, wystarczajce do tego, eby nie doszo do przekroczenia wartoci
limitw (granic) bezpieczestwa.
56. 1. Dla zapewnienia zrnicowania rodki techniczne suce do wyczania
reaktora skadaj si z co najmniej dwch rnych systemw.
2. Co najmniej jeden z systemw, o ktrych mowa w ust. 1, jest zdolny do
samodzielnego, szybkiego wprowadzenia reaktora w stan podkrytyczny ze stanw
eksploatacyjnych i w warunkach awaryjnych, a take do utrzymywania reaktora w
stanie podkrytycznym z odpowiednim zapasem i z du niezawodnoci, nawet w
warunkach najbardziej reaktywnego rdzenia reaktora, przy zaoeniu pojedynczego
uszkodzenia.
3. W projekcie elektrowni jdrowej oraz reaktora badawczego mona wyjtkowo
dopuci do przejciowej ponownej krytycznoci, pod warunkiem, e graniczne
parametry projektowe dla paliwa jdrowego oraz systemw i elementw wyposaenia
elektrowni jdrowej lub reaktora badawczego nie zostan przekroczone.
57. 1. rodki techniczne suce do sterowania reaktywnoci i wyczania reaktora
zapewniaj utrzymanie podkrytycznoci reaktora take podczas i po cikiej awarii.
2. Przy doborze rodkw, o ktrych mowa w ust. 1, sucych do wyczania reaktora,
uwzgldnia si uszkodzenia pojawiajce si gdziekolwiek w elektrowni jdrowej lub
reaktorze badawczym, ktre mogyby:
1) spowodowa, e cz tych rodkw nie bdzie realizowa swoich funkcji, lub
2) doprowadzi do ich uszkodzenia ze wsplnej przyczyny.
3. W projekcie elektrowni jdrowej oraz reaktora badawczego przewiduje si:
1) rodki techniczne suce do wyczania reaktora odpowiednie dla zapobieenia
powstaniu lub skompensowania niezamierzonych wzrostw reaktywnoci podczas
stanu wyczenia, w tym podczas przeadunku paliwa w tym stanie;
23
2) aparatur kontrolno-pomiarow i moliwo prowadzenia prb celem
zapewnienia, e rodki techniczne suce do wyczania reaktora utrzymywane
bd w stanie ustalonym dla okrelonych warunkw elektrowni jdrowej lub
reaktora badawczego.
Rozdzia 2
Obieg chodzenia reaktora

58. 1. Obieg chodzenia reaktora, zwizane z nim systemy pomocnicze oraz
systemy sterowania i zabezpiecze, projektuje si z uwzgldnieniem zapasw
bezpieczestwa odpowiednich do zapewnienia, e w stanach eksploatacyjnych nie
nastpi przekroczenie granicznych parametrw projektowych dla granicy
cinieniowej obiegu chodzenia reaktora, takich jak maksymalne cinienie,
maksymalna temperatura, dopuszczalne zmiany cinienia i temperatury w stanach
przejciowych oraz dopuszczalne naprenia.
2. Zastosowane rozwizania projektowe zapewniaj, e dziaanie osprztu
zabezpieczajcego zabezpiecza granic cinieniow obiegu chodzenia reaktora przed
nadmiernym cinieniem oraz, nawet podczas awarii projektowych, nie doprowadza do
nieakceptowanych uwolnie substancji promieniotwrczych do rodowiska, w
szczeglnoci do uwolnie z ominiciem obudowy bezpieczestwa reaktora.
59. 1. Elementy skadowe obiegu chodzenia reaktora zawierajce chodziwo
reaktora, takie jak zbiornik cinieniowy reaktora lub kanay cinieniowe, rurocigi,
armatura, osprzt, pompy, dmuchawy i wymienniki ciepa, wraz z ich elementami
mocujcymi i konstrukcjami wsporczymi, projektuje si w taki sposb, eby
wytrzymyway one obcienia statyczne i dynamiczne oczekiwane we wszystkich
stanach eksploatacyjnych i podczas awarii projektowych. Materiay stosowane do
wytwarzania tych elementw skadowych dobiera si tak, eby zminimalizowa
aktywacj materiau.
2. Zbiornik cinieniowy reaktora oraz przewody cinieniowe projektuje si i buduje z
zastosowaniem najwyszej jakoci w odniesieniu do:
1) materiaw;
2) wymaga okrelonych i sprawdzonych w praktyce projektowania obiektw
jdrowych;
3) zapewnienia moliwoci prowadzenia kontroli, bada i prb;
4) technologii wytwarzania;
5) kwalifikacji personelu wytwarzajcego i badawczego.
3. Rurocigi poczone z granic cinieniow obiegu chodzenia reaktora wyposaa
si w odpowiedni armatur odcinajc, w celu ograniczenia wszelkich ubytkw
chodziwa reaktora oraz wykluczenia ubytku chodziwa reaktora poprzez przyczone
systemy pomocnicze.
4. Granic cinieniow obiegu chodzenia reaktora projektuje si tak, eby:
1) zapocztkowanie jej uszkodzenia byo bardzo mao prawdopodobne;
2) moliwe byo wykrycie uszkodze we waciwym czasie;
3) jakiekolwiek powstae uszkodzenia nie przeksztacay si w niestabilne szybko
rozszerzajce si pknicia.
5. Rozwizania projektowe zapewniaj uniknicie stanw elektrowni jdrowej lub
reaktora badawczego, w ktrych elementy skadowe granicy cinieniowej obiegu
24
chodzenia reaktora mogyby przej w stan kruchy powodujc zagroenie dla
bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej.
6. Elementy znajdujce si wewntrz granicy cinieniowej obiegu chodzenia
reaktora, takie jak wirniki pomp i czci armatury, projektuje si w sposb
minimalizujcy prawdopodobiestwo ich uszkodzenia i powstania wtrnych
uszkodze innych elementw obiegu chodzenia istotnych dla bezpieczestwa
jdrowego i ochrony radiologicznej, w stanach eksploatacyjnych i przy awariach
projektowych, z naleytym uwzgldnieniem degradacji jaka moe powsta podczas
ich uytkowania.
60. 1. Granic cinieniow obiegu chodzenia reaktora projektuje si w sposb
umoliwiajcy przez cay okres eksploatacji elektrowni jdrowej lub reaktora
badawczego prowadzenie, w odpowiednich odstpach czasu, bezporednich lub
porednich kontroli i prb stanu technicznego elementw skadowych tej granicy -
odpowiednio do realizowanych przez nie funkcji bezpieczestwa, w celu wykazania
braku niedopuszczalnych wad materiaowych lub niedopuszczalnej degradacji stanu
technicznego tych elementw, z punktu widzenia zapewnienia bezpieczestwa
jdrowego i ochrony radiologicznej.
2. W projekcie elektrowni jdrowej oraz reaktora badawczego zapewnia si i
wskaniki integralnoci granicy cinieniowej obiegu chodzenia reaktora, takie jak
przecieki podlegaj monitorowaniu, ktrego wynik uwzgldnia si przy okrelaniu
rodzaju i zakresu kontroli niezbdnych dla zapewnienia bezpieczestwa jdrowego.
Obieg chodzenia reaktora wyposaa si w system wykrywania i pomiaru wielkoci
przeciekw, uatwiajcy niezwoczne ich zlokalizowanie.
3. W projekcie elektrowni jdrowej oraz reaktora badawczego zapewnia si
moliwo przeprowadzania okresowej kontroli stanu technicznego odpowiednich
czci systemw chodzenia wtrnych w stosunku do obiegu chodzenia reaktora, w
szczeglnoci systemu chodzenia powyczeniowego.
61. 1. W elektrowni jdrowej oraz reaktorze badawczym stosuje si system dla
regulacji iloci i cinienia chodziwa w obiegu chodzenia reaktora, zapewniajcy, e
w stanach eksploatacyjnych nie dojdzie do przekroczenia granicznych parametrw
projektowych, z uwzgldnieniem zmian objtociowych i wyciekw chodziwa.
2. Stosuje si odpowiednie wyposaenie dla usuwania substancji promieniotwrczych
z chodziwa reaktora, wcznie z aktywowanymi produktami korozji i produktami
rozszczepienia przenikajcymi z paliwa jdrowego.
3. Wydajno wyposaenia, o ktrym mowa w ust. 2, okrela si na podstawie
granicznych parametrw projektowych paliwa jdrowego dotyczcych
akceptowalnych nieszczelnoci koszulek paliwowych z okrelonym zapasem, co
zapewnia, e obiekt jdrowy moe by eksploatowany przy poziomie aktywnoci w
obiegu chodzenia reaktora tak niskim, jaki w praktyce mona rozsdnie osign, a
take, e uwolnienia substancji promieniotwrczych s najnisze jak to rozsdnie
osigalne i mieszcz si w dopuszczalnych granicach.
62. 1. W elektrowni jdrowej oraz reaktorze badawczym stosuje si system
zapewniajcy odprowadzanie ciepa powyczeniowego wypeniajcy swoje funkcje
bezpieczestwa z wystarczajc wydajnoci, eby nie dochodzio do przekroczenia
granicznych parametrw projektowych dla paliwa jdrowego oraz dla granicy
cinieniowej obiegu chodzenia reaktora.
25
2. Rozwizania projektowe systemu odprowadzenia ciepa powyczeniowego
zapewniaj w szczeglnoci moliwo wzajemnych pocze i odcinania
podsystemw.
63. 1. W projekcie elektrowni jdrowej oraz reaktora badawczego przewiduje si
stosowanie systemw awaryjnego chodzenia rdzenia reaktora w celu przywrcenia i
utrzymania chodzenia paliwa jdrowego w stanach awaryjnych nawet w razie utraty
integralnoci granicy cinieniowej obiegu chodzenia reaktora.
2. W przypadku awarii z utrat chodziwa, wczajc natychmiastowe rozerwanie
rurocigu obiegu chodzenia reaktora o najwikszej rednicy, chodzenie rdzenia
reaktora jest prowadzone tak, eby zminimalizowa uszkodzenia paliwa jdrowego i
ograniczy uwolnienie produktw rozszczepienia z paliwa jdrowego, zapewniajc,
e:
1) nie zostan przekroczone graniczne parametry projektowe paliwa jdrowego;
2) moliwe reakcje chemiczne s ograniczone do poziomu akceptowalnego z punktu
widzenia bezpieczestwa jdrowego;
3) zmiany w paliwie jdrowym i w konstrukcjach wewntrznych reaktora nie
zmniejsz w znaczcy sposb skutecznoci awaryjnego chodzenia rdzenia
reaktora;
4) chodzenie rdzenia reaktora bdzie zapewnione przez wystarczajco dugi czas.
64. W celu spenienia przez system awaryjnego chodzenia rdzenia reaktora
wymaga, o ktrych mowa w 63 ust. 2, dla kadego postulowanego zdarzenia
inicjujcego i przy zaoeniu wystpienia pojedynczego uszkodzenia:
1) stosuje si odpowiednie rozwizania projektowe, takie jak wykrywanie
przeciekw, odpowiednie poczenia wzajemne i moliwoci odcinania, przy
odpowiednim zwielokrotnieniu, zrnicowaniu i rozdzieleniu elementw skadowych
systemu, a take
2) zapewnia si zasilanie elektryczne tego systemu ze rde wewntrznych w razie
zaniku zasilania elektrycznego z sieci zewntrznej.
65. Rozwizania projektowe zapewniaj moliwo celowego obniania cinienia w
obiegu chodzenia reaktora w razie cikiej awarii, tak, eby zwikszy moliwo
odprowadzania ciepa z rdzenia reaktora.
66. System awaryjnego chodzenia rdzenia reaktora projektuje si tak, eby
moliwe byo prowadzenie kontroli okresowych jego elementw oraz wykonywanie
prb okresowych w celu potwierdzenia:
1) integralnoci konstrukcyjnej i szczelnoci elementw systemu;
2) zdolnoci do dziaania z odpowiedni wydajnoci czynnych elementw systemu
podczas normalnej eksploatacji;
3) zdolnoci systemu do dziaania w stanach okrelonych w zaoeniach
projektowych elektrowni jdrowej lub reaktora badawczego.
Rozdzia 3
System obudowy bezpieczestwa reaktora

67. 1. W elektrowni jdrowej oraz reaktorze badawczym stosuje si system
obudowy bezpieczestwa reaktora zapewniajcy:
1) zatrzymywanie substancji promieniotwrczych w stanach eksploatacyjnych
i warunkach awaryjnych;
26
2) ochron reaktora przed zewntrznymi zagroeniami naturalnymi lub
powodowanymi przez czowieka;
3) oson przed promieniowaniem jonizujcym w stanach eksploatacyjnych
i warunkach awaryjnych.
2. W elektrowni jdrowej system obudowy bezpieczestwa reaktora obejmuje
pierwotn obudow bezpieczestwa reaktora i wtrn obudow bezpieczestwa
reaktora oraz, w zalenoci od przyjtej koncepcji projektowej, systemy pomocnicze
takie jak w szczeglnoci systemy ograniczajce wielkoci cinienia i temperatur
wewntrz obudowy bezpieczestwa reaktora oraz elementy wyposaenia suce do
odcinania (izolowania od otoczenia) obudowy bezpieczestwa reaktora, ograniczania
stenia lub usuwania z przestrzeni obudowy bezpieczestwa reaktora produktw
rozszczepienia, wodoru, tlenu i innych substancji, ktre mog zosta do niej
uwolnione.
68. 1. System obudowy bezpieczestwa reaktora projektuje si z zastosowaniem
odpowiednich wspczynnikw bezpieczestwa, na podstawie wielkoci
potencjalnych wewntrznych nadcinie, podcinie, temperatur oraz oddziaywa
dynamicznych takich jak uderzenia odamkw i dziaanie si reakcji oczekiwanych na
skutek rozpatrywanych awarii, uwzgldniajc w szczeglnoci:
1) niepewnoci: analiz zjawisk zachodzcych podczas awarii, okrelenia waciwoci
materiaw, wielkoci napre oraz wielkoci wad materiaowych;
2) skutki wydzielenia energii z innych potencjalnych rde, w szczeglnoci energii
zakumulowanej w wytwornicach pary oraz w wyniku reakcji chemicznych w
tym przewidywanych zjawisk spalania gazw palnych wewntrz obudowy
bezpieczestwa reaktora, a take radiolizy,
3) zagroenia naturalne i zdarzenia bdce skutkiem dziaalnoci czowieka.
2. Projekt obudowy bezpieczestwa reaktora uwzgldnia rozwizania umoliwiajce
monitorowanie stanu obudowy bezpieczestwa reaktora oraz zwizanych z ni
systemw i elementw wyposaenia.
69. System obudowy bezpieczestwa reaktora projektuje si tak, eby:
1) zapewni, e w stanach eksploatacyjnych, a w szczeglnoci podczas
wykonywania czynnoci utrzymania, remontw i prb oraz podczas i po
rozpatrywanych awariach jej stale ferrytyczne nie bd wykazyway skonnoci
do kruchego pkania, a moliwo powstania szybko rozszerzajcego si
pknicia bdzie zminimalizowana;
2) moliwe byo wykonywanie prb cinieniowych celem:
a) wykazania strukturalnej integralnoci obudowy bezpieczestwa reaktora przed
rozpoczciem oraz w okresie eksploatacji elektrowni jdrowej lub reaktora
badawczego jego ;
b) oszacowania natenia przeciekw z systemu obudowy bezpieczestwa
reaktora przez cay okres eksploatacji elektrowni jdrowej lub reaktora
badawczego przy cinieniu projektowym w obudowie bezpieczestwa reaktora
lub przy obnionych wartociach cinienia pozwalajcych na oszacowanie
wielkoci przeciekw przy cinieniu projektowym;
3) podczas i po rozpatrywanych awariach nie dochodzio do przekroczenia ustalonej
maksymalnej wielkoci przeciekw;
27
4) liczba przepustw przez obudow bezpieczestwa reaktora bya minimalna;
5) zapewnione byo, e:
a) przepusty przez obudow bezpieczestwa reaktora speniaj te same
wymagania projektowe co sama konstrukcja obudowy bezpieczestwa reaktora;
b) bdzie moliwo wykrywania przeciekw przez poszczeglne przepusty;
6) funkcjonalno przepustw przez obudow bezpieczestwa reaktora bya
zachowana w przypadku cikiej awarii.
70. 1. W projekcie elektrowni jdrowej oraz reaktora badawczego stosuje si
rozwizania umoliwiajce w razie rozpatrywanej awarii automatyczne, niezwoczne
i niezawodne odcicie kadego przechodzcego przez obudow bezpieczestwa
reaktora rurocigu stanowicego cz granicy cinieniowej obiegu chodzenia
reaktora lub bezporednio poczonego z przestrzeni obudowy bezpieczestwa
reaktora. Stosuje si przy tym odpowiednie rozwizania projektowe dla zapobieenia
awarii zwizanych z ominiciem obudowy bezpieczestwa reaktora.
2. Rurocig, o ktrym mowa w ust. 1, wyposaa si w co najmniej dwa zawory
odcinajce obudow bezpieczestwa reaktora lub zawory zwrotne, ustawione
szeregowo, umieszczone jak najbliej obudowy bezpieczestwa reaktora, zdolne do
niezawodnego i niezalenego od siebie uruchomienia. Projekt odcicia
(odizolowania) od otoczenia obudowy bezpieczestwa reaktora uwzgldnia kryterium
pojedynczego uszkodzenia.
3. Odstpstwa od wymaga okrelonych w ust. 1 i 2 dopuszcza si jedynie w
odniesieniu do specyficznych typw elementw, takich jak rurki impulsowe w
systemach pomiarowych lub wwczas gdy nie zastosowanie tych odstpstw
pogorszyoby niezawodno systemu bezpieczestwa, w skad ktrego wchodzi
rurocig przechodzcy przez obudow bezpieczestwa reaktora.
71. Rurocig przechodzcy przez pierwotn obudow bezpieczestwa reaktora,
ktry nie stanowi czci granicy cinieniowej obiegu chodzenia reaktora, ani nie jest
bezporednio poczony z przestrzeni obudowy bezpieczestwa reaktora, posiada co
najmniej jeden zawr odcinajcy obudow bezpieczestwa reaktora, znajdujcy si na
zewntrz obudowy bezpieczestwa reaktora i umieszczony jak najbliej tej obudowy.
72. Rozwizania projektowe elektrowni jdrowej oraz reaktora badawczego
zapewniaj moliwo okresowych prowadzenia prb zdolnoci armatury odcinajcej
obudowy bezpieczestwa reaktora i zwizanych z ni systemw do realizacji ich
funkcji oraz sprawdzania czy wielkoci przeciekw przez armatur mieszcz si w
dopuszczalnych granicach. Zapewnia si przy tym moliwo niezawodnego
i niezalenego uruchamiania napdu kadego zaworu.
73. 1. W projekcie elektrowni jdrowej oraz reaktora badawczego zapewnia si, e
dostp pracownikw obiektu jdrowego do obudowy bezpieczestwa reaktora
odbywa si poprzez luzy powietrzne, ktrych drzwi s wzajemnie blokowane w celu
zapewnienia, e przynajmniej jedne drzwi s zawsze zamknite.
2. Otwory dostpowe w obudowie bezpieczestwa reaktora dla potrzeb ruchu
wyposaenia i materiaw przez obudow projektuje si tak, by moliwe byo ich
szybkie i niezawodne zamykanie w razie gdy wymagane jest odizolowanie (odcicie)
obudowy bezpieczestwa reaktora.
3. Rozwizania projektowe zapewniaj zdolno elementw izolujcych
(odcinajcych) luz powietrznych i otworw dostpowych w obudowie
28
bezpieczestwa reaktora do utrzymania ich funkcjonalnoci w razie rozpatrywanych
awarii.
74. 1. Rozwizania projektowe obudowy bezpieczestwa reaktora przewiduj
odpowiednie przekroje tras przepywu pomidzy odrbnymi przedziaami wewntrz
pierwotnej obudowy bezpieczestwa reaktora. Przekroje te projektuje si tak, eby
zapewni, e rnice cinie wystpujce w czasie wyrwnywania si cinienia w
obudowie bezpieczestwa reaktora podczas rozpatrywanych awarii, nie spowoduj
uszkodzenia konstrukcji wewntrz obudowy bezpieczestwa reaktora lub systemw
ograniczajcych skutki awarii.
2. Rozwizania projektowe zapewniaj zdolno konstrukcji wewntrz obudowy
bezpieczestwa reaktora do wytrzymania skutkw cikich awarii.
75. 1. Zapewnia si moliwo odprowadzania ciepa z obudowy bezpieczestwa
reaktora w stanach eksploatacyjnych oraz w czasie i po rozpatrywanych awariach.
2. Po kadym uwolnieniu pynw o wysokiej energii w trakcie rozpatrywanej awarii
zapewnia si moliwie szybkie obnianie cinienia i temperatury w obudowie
bezpieczestwa reaktora oraz utrzymywanie ich na akceptowalnie niskim poziomie.
3. System odprowadzania ciepa z obudowy bezpieczestwa reaktora ma by
niezawodny, co realizuje si poprzez odpowiednie zwielokrotnienie zastosowanych
podsystemw i elementw wyposaenia oraz odpowiednie ich wzajemne poczenia,
przy zasilaniu elektrycznym ze rde wewntrznych obiektu lub z sieci zewntrznej,
zakadajc wystpienie pojedynczego uszkodzenia.
4. Rozwizania projektowe systemu, o ktrym mowa w ust. 3, zapewniaj moliwo
przeprowadzania okresowych kontroli, prb cinieniowych i funkcjonalnych w czasie
eksploatacji.
76. 1. W projekcie obudowy bezpieczestwa reaktora przewiduje si - stosownie do
potrzeb - systemy suce do ograniczania, zmniejszania i kontrolowania iloci
produktw rozszczepienia, wodoru, tlenu i innych substancji, ktre mog by
uwolnione do obudowy bezpieczestwa reaktora.
2. Systemy, o ktrych mowa w ust. 1, projektuje si z naleytym stopniem
zwielokrotnienia (redundancji) oraz z odpowiednimi wzajemnymi poczeniami,
celem zapewnienia, e kada grupa bezpieczestwa moe wypenia niezbdn
funkcj bezpieczestwa, przy zasilaniu elektrycznym ze rde wewntrznych obiektu
bd z sieci zewntrznej, zakadajc wystpienie pojedynczego uszkodzenia. Do
zmniejszania stenia palnych gazw w obudowie bezpieczestwa reaktora stosuje si
systemy lub elementy wyposaenia nie wymagajce zasilania elektrycznego.
3. Rozwizania projektowe systemw oczyszczania przestrzeni obudowy
bezpieczestwa reaktora zapewniaj moliwo prowadzenia okresowej kontroli
elementw wyposaenia oraz wykonywania prb cinieniowych i funkcjonalnych
tych systemw.
77. Materiay pokry, izolacji cieplnej i powok elementw wyposaenia oraz
konstrukcji wewntrz obudowy bezpieczestwa reaktora dobiera si tak, eby
zapewni wypenianie ich funkcji bezpieczestwa i zminimalizowa niekorzystny
wpyw na inne funkcje bezpieczestwa w razie degradacji tych pokry, izolacji lub
powok.

29
Rozdzia 4
Systemy pomiarw i sterowania obiektu jdrowego
78. 1. W obiekcie jdrowym stosuje si aparatur kontrolno-pomiarow
odpowiedni dla:
1) okrelenia wartoci parametrw procesw technologicznych, w szczeglnoci tych
ktre mog mie wpyw na przebieg acuchowej reakcji rozszczepienia, integralno
rdzenia reaktora, systemw zawierajcych chodziwo reaktora lub obudowy
bezpieczestwa reaktora;
2) pozyskania informacji o obiekcie jdrowym koniecznych do prowadzenia jego
niezawodnej i bezpiecznej eksploatacji;
3) okrelenia stanu obiektu w warunkach awaryjnych oraz podejmowania decyzji
zwizanych z reagowaniem awaryjnym.
2. Wprowadza si rozwizania zapewniajce okrelanie i automatyczne rejestrowanie
wszelkich parametrw pochodnych istotnych dla bezpieczestwa jdrowego, w
reaktorze wodno cinieniowym w szczeglnoci zapasu do stanu nasycenia
chodziwa.
3. Aparatura kontrolno-pomiarowa obiektu, o ktrej mowa w ust. 1, posiada
stosownie do swojego przeznaczenia zakresy pomiarowe odpowiednie do
monitorowania parametrw w stanach eksploatacyjnych i warunkach awaryjnych.
4. Aparatur kontrolno-pomiarow, o ktrej mowa w ust. 1, kwalifikuje si na
warunki rodowiskowe mogce wystpowa w okrelonych stanach obiektu
jdrowego, zapewniajc, e jest ona odpowiednia do pomiarw parametrw obiektu
jdrowego w warunkach awaryjnych, eby umoliwi operatorowi obiektu jdrowego
rozpoznanie sytuacji w obiekcie i klasyfikowanie zdarze dla celw reagowania
awaryjnego.
79. W obiekcie jdrowym stosuje si rodki sterowania procesami
technologicznymi, w szczeglnoci suce do utrzymywania w granicach limitw i
warunkw eksploatacyjnych parametrw, o ktrych mowa w 78 ust. 1 pkt 1.
80. 1. Obiekt jdrowy wyposaa si w sterowni gwn, z ktrej moe by on
bezpiecznie sterowany we wszystkich stanach eksploatacyjnych i z ktrej mona
podejmowa dziaania celem utrzymania obiektu jdrowego w stanie bezpiecznym,
lub jego wprowadzenia w stan bezpiecznego wyczenia po wystpieniu
przewidywanych zdarze eksploatacyjnych lub rozpatrywanej awarii.
2. Rozwizania projektowe sterowni gwnej zapewniaj dostarczanie adekwatnych
informacji w celu ochrony osb przebywajcych w sterowni przed zagroeniami,
takimi jak:
1) podwyszone poziomy promieniowania;
2) substancje wybuchowe lub toksyczne.
81. Projekt sterowni gwnej obiektu jdrowego przewiduje zastosowanie rodkw
ochrony radiologicznej zapewniajcych dostp i moliwo przebywania
pracownikw w tej sterowni w warunkach awaryjnych, bez otrzymania podczas
trwania awarii dawek skutecznych (efektywnych) przekraczajcych 50 mSv.
82. Identyfikuje si takie zdarzenia wewntrzne i zewntrzne wzgldem sterowni
gwnej obiektu jdrowego, ktre mog stanowi bezporednie zagroenie dla jej
funkcjonowania, a w projekcie uwzgldnia si rozsdnie osigalne rodki
minimalizowania skutkw takich zdarze.
30
83. 1. Rozmieszczenie aparatury kontrolno-pomiarowej i sposb prezentowania
informacji w sterowni gwnej obiektu jdrowego projektuje si z uwzgldnieniem
zasad ergonomii, tak, eby pracownicy eksploatacji uzyskiwali adekwatny,
caociowy obraz stanu i funkcjonowania obiektu jdrowego.
2. W sterowni gwnej obiektu jdrowego przewiduje si elementy wyposaenia
przekazujce w efektywny sposb wizualne, a tam gdzie jest to waciwe rwnie
dwikowe, wskazania dotyczce stanw eksploatacyjnych i procesw, ktre
odbiegaj od normy i mog niekorzystnie wpyn na bezpieczestwo jdrowe.
84. Jdrowy blok energetyczny wyposaa si w sterowni rezerwow, oddzielon
fizycznie i elektrycznie od sterowni gwnej jdrowego bloku energetycznego, ze
sprztem i elementami sterujcymi wystarczajcymi, eby mona byo szybko
wyczy reaktor i utrzymywa go w stanie wyczonym, odprowadza ciepo
powyczeniowe i monitorowa najwaniejsze parametry bloku, w razie niemonoci
wykonywania tych kluczowych dla zapewnienia bezpieczestwa jdrowego
czynnoci ze sterowni gwnej jdrowego bloku energetycznego. Do sterowni
rezerwowej wymagania okrelone w 80 - 83 stosuje si odpowiednio.
85. 1. W przypadku rozwiza projektowych obiektu jdrowego, w ktrych
prawidowe dziaanie systemu obiektu jdrowego majcego istotne znaczenie dla
zapewnienia bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej zaley od
niezawodnego funkcjonowania systemu komputerowego, przy opracowywaniu i
testowaniu sprztu komputerowego oraz oprogramowania wdraa si odpowiednie
standardy i metody postpowania stosowane przez cay okres uytkowania systemu, a
w szczeglnoci w cyklu opracowywania oprogramowania.
2. Poziom niezawodnoci sprztu i oprogramowania komputerowego stosowanego w
obiekcie jdrowym jest wspmierny do wanoci okrelonego systemu dla
wypeniania funkcji bezpieczestwa.
3. W projekcie obiektu jdrowego zakada si poziom niezawodnoci systemu
komputerowego, ktry uwzgldnia odpowiednie zapasy bezpieczestwa, eby
skompensowa niepewnoci analizy wynikajce ze zoonoci systemu
komputerowego.
86. 1. W projekcie obiektu jdrowego zapewnia si automatyzacj dziaa w
zakresie zapewnienia bezpieczestwa jdrowego, w stopniu gwarantujcym, e
dziaanie operatora obiektu jdrowego nie bdzie konieczne przez okrelony czas po
wystpieniu przewidywanych zdarze eksploatacyjnych lub rozpatrywanych awarii.
Operatorowi zapewnia si dostp do informacji niezbdnych do monitorowania
skutkw dziaa automatycznych.
2. Automatyzuje si lub realizuje z uyciem elementw biernych uruchamianie i
sterowanie systemami lub elementami wyposaenia obiektu jdrowego
wypeniajcymi funkcje bezpieczestwa tak, eby nie byo konieczne podejmowanie
czynnoci przez operatora w czasie do 30 minut po wystpieniu postulowanego
zdarzenia inicjujcego. Jakiekolwiek czynnoci operatora obiektu jdrowego
konieczne do wykonania zgodnie z projektem w czasie do 30 minut po wystpieniu
postulowanego zdarzenia inicjujcego wymagaj wyczerpujcego uzasadnienia w
projekcie obiektu jdrowego.
87. 1. W obiekcie jdrowym stosuje si system zabezpiecze zdolny wykry
zagroenie dla bezpieczestwa jdrowego lub ochrony radiologicznej, a take
31
automatycznie uruchomi systemy wymagane do osignicia i utrzymania stanu
bezpiecznego wyczenia.
2. System zabezpiecze projektuje si tak, eby:
1) by on zdolny do przeamywania niebezpiecznych dziaa systemu sterowania;
2) osiga stan bezpieczny po uszkodzeniu;
3) zapobiega czynnociom operatora obiektu jdrowego, ktre mogyby zniweczy
skuteczno systemu zabezpiecze w stanach eksploatacyjnych i warunkach
awaryjnych, ale nie uniemoliwia prawidowych dziaa operatora obiektu
jdrowego w warunkach awaryjnych;
4) zapewnia, e w wyniku przewidywanych zdarze eksploatacyjnych nie dojdzie
do przekroczenia granicznych parametrw projektowych; w szczeglnoci system
zabezpiecze zapewnia nie przekroczenie granicznych parametrw projektowych
paliwa jdrowego w razie jakiegokolwiek pojedynczego wadliwego dziaania
systemw sterowania reaktywnoci, jak przypadkowe wyprowadzenie prtw
regulacyjnych z rdzenia reaktora, za wyjtkiem wyrzucenia lub upadku prtw z
lub do rdzenia.
88. 1. Aparatur kontrolno-pomiarow i systemy sterowania elementw
wyposaenia lub systemw majcych istotne znaczenie dla zapewnienia
bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej projektuje si tak, eby zapewni
ich niezawodno i moliwo okresowego testowania odpowiednio do funkcji
bezpieczestwa, jakie maj wykonywa.
2. Systemy bezpieczestwa, w tym w szczeglnoci system zabezpiecze, projektuje
si w sposb umoliwiajcy okresowe testowanie ich funkcjonalnoci podczas pracy
reaktora, z uwzgldnieniem niezalenego testowania kanaw celem wykrycia
uszkodze i ewentualnej utraty redundancji.
89. Wbudowane w system zabezpiecze obiektu jdrowego zwielokrotnienie
(redundancja) i niezaleno funkcjonalna zapewniaj co najmniej, e:
1) adne pojedyncze uszkodzenie nie spowoduje utraty funkcji bezpieczestwa;
2) wyczenie z pracy dowolnego elementu nie spowoduje utraty niezbdnego
minimum zwielokrotnienia (redundancji), chyba, e mona wykaza
wystarczajc niezawodno dziaania systemu zabezpiecze w takiej sytuacji.
90. Jeeli przewiduje si zastosowanie systemu komputerowego w systemach
bezpieczestwa, a w szczeglnoci w systemie zabezpiecze obiektu jdrowego, to
oprcz wymaga okrelonych w 85 naley speni nastpujce wymagania:
1) w odniesieniu do sprztu komputerowego i oprogramowania stosuje si wysokie
wymagania jakociowe wspmierne do znaczenia danego systemu dla
zapewnienia bezpieczestwa jdrowego;
2) proces opracowania, wcznie z kontrol, testowaniem i przyjciem zmian
projektowych, jest systematycznie dokumentowany i poddawany przegldowi;
3) potwierdzenie przez specjalist niezalenego od projektanta systemu
komputerowego i jego dostawcy wysokiej niezawodnoci sprztu i
oprogramowania systemu komputerowego;
4) tam, gdzie wypeniane funkcje bezpieczestwa maj zasadnicze znaczenie dla
osignicia i utrzymania stanu bezpiecznego wyczenia, wprowadza si
zrnicowane rozwizania techniczne zapewniajce wypenienie tych funkcji
bezpieczestwa;
5) uwzgldnia si uszkodzenia ze wsplnej przyczyny powodowane bdami w
oprogramowaniu;
32
6) wprowadza si zabezpieczenia przed przypadkow lub rozmyln ingerencj w
dziaanie systemu.
91. 1. Rozwizania projektowe stosowane w obiekcie jdrowym zapobiegaj
przenoszeniu si zakce pomidzy systemem zabezpiecze i systemem sterowania,
przez unikanie wzajemnych pocze lub poprzez odpowiednie rozdzielenie
funkcjonalne tych systemw.
2. Jeeli te same sygnay s wykorzystywane zarwno przez system zabezpiecze, jak
rwnie przez system sterowania, to zapewnia si odpowiednie ich rozdzielenie, w
szczeglnoci przez odpowiedni izolacj galwaniczn.
92. 1. Na terenie obiektu jdrowego projektuje si awaryjny orodek zarzdzania,
oddzielony od sterowni gwnych i sterowni rezerwowych, sucy jako miejsce
zbirki i pracy pracownikw reagowania awaryjnego.
2. W awaryjnym orodku zarzdzania zapewnia si:
1) dostp do informacji o istotnych parametrach obiektu jdrowego oraz o
warunkach radiologicznych w obiekcie jdrowym i w jego bezporednim
otoczeniu;
2) czno ze sterowniami gwnymi i sterowniami rezerwowymi oraz z innymi
wanymi miejscami w obiekcie jdrowym, a take z zespoami reagowania
awaryjnego na terenie obiektu jdrowego i poza nim;
3) rodki ochrony osb przebywajcych w awaryjnym orodku zarzdzania przed
zagroeniami wynikajcymi z warunkw awaryjnych, wczajc cikie awarie.
Rozdzia 5
Systemy zasilania elektrycznego obiektu jdrowego
93. 1. Dla niezawodnego funkcjonowania systemw oraz elementw konstrukcji i
wyposaenia obiektu jdrowego majcych istotne znaczenie dla zapewnienia
bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej zapewnia si zasilanie
elektryczne ze rde wewntrznych obiektu jdrowego i z zewntrznej sieci
elektroenergetycznej.
2. System zasilania elektrycznego ze rde wewntrznych obiektu jdrowego,
wczajc system awaryjnego zasilania obiektu jdrowego oraz system zasilania
elektrycznego z zewntrznej sieci elektroenergetycznej obiektu jdrowego - w
sytuacji, gdy jakikolwiek z nich nie dziaa - dostarcza wystarczajc moc i ilo
energii dla zapewnienia bezpieczestwa jdrowego w stanach eksploatacyjnych, a
take podczas i po rozpatrywanej awarii.
94. Wewntrzne rda zasilania elektrycznego obiektu jdrowego, wczajc
baterie akumulatorw oraz elektryczn sie rozdzielcz wewntrz obiektu jdrowego,
projektuje si tak, eby posiaday one wystarczajc niezaleno, zwielokrotnienie
(redundancj) oraz moliwo testowania, eby zapewni wypenienie ich funkcji
bezpieczestwa przy zaoeniu pojedynczego uszkodzenia.
95. Dostarczanie energii elektrycznej z zewntrznej sieci elektroenergetycznej do
sieci rozdzielczej wewntrz obiektu jdrowego realizuje si za pomoc dwch
fizycznie niezalenych obwodw, zaprojektowanych i zlokalizowanych tak, eby
zminimalizowa w praktycznie osigalnym stopniu prawdopodobiestwo ich
jednoczesnego uszkodzenia w stanach eksploatacyjnych oraz w warunkach
postulowanych awarii i przewidywanych warunkach rodowiskowych.
33
96. Rozwizania projektowe systemw zasilania elektrycznego obiektu jdrowego
minimalizuj prawdopodobiestwo, e w sytuacji utraty zasilania elektrycznego
energi wytwarzan przez jdrowy blok energetyczny, utraty zasilania z innych rde
energii elektrycznej na terenie obiektu albo utraty zasilania z zewntrznej sieci
elektroenergetycznej, nastpi w wyniku tego zdarzenia lub jednoczenie z nim utrata
zasilania elektrycznego z jakiegokolwiek z pozostaych rde zasilania
elektrycznego.
97. Istotne dla zapewnienia bezpieczestwa jdrowego obiektu jdrowego systemy
zasilania elektrycznego projektuje si tak, eby moliwe byo prowadzenie ich
okresowych kontroli i prb, celem sprawdzenia dyspozycyjnoci i wydajnoci tych
systemw oraz stanu technicznego ich elementw.
98. Jdrowy blok energetyczny projektuje si tak, eby po odczeniu od sieci
przesyowej by on zdolny do zrzutu obcienia z dowolnego punktu pracy pomidzy
obcieniem minimalnym a znamionowym oraz do stabilnego zasilania potrzeb
wasnych jdrowego bloku energetycznego przez co najmniej 2 godziny.
99. 1. rda awaryjnego zasilania elektrycznego obiektu jdrowego oraz warunki
zasilania systemw i elementw wyposaenia istotnych dla zapewnienia
bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej obiektu jdrowego, w
szczeglnoci liczb zasilanych odbiorw i charakterystyki ich zasilania takie jak
niezawodno, moc, czas trwania i cigo zasilania, dobiera si tak, eby zapewni
niezawodne dziaanie po wystpieniu przewidywanych zdarze eksploatacyjnych
systemw i elementw wyposaenia istotnych dla zapewnienia bezpieczestwa
jdrowego i ochrony radiologicznej.
2. W razie utraty zasilania zewntrznego prdem przemiennym wewntrzne rda
zasilania elektrycznego obiektu jdrowego zapewniaj zasilanie systemw i
elementw wyposaenia istotnych dla zapewnienia bezpieczestwa jdrowego i
ochrony radiologicznej przez co najmniej 72 godziny w stanach eksploatacyjnych
oraz podczas i po rozpatrywanych awariach, przy czym baterie akumulatorw
zasilajcych systemy i elementy wyposaenia wypeniajce najwaniejsze funkcje
bezpieczestwa maj pojemno wystarczajc na co najmniej 2 godziny pracy bez
doadowania.
100. 1. Jeeli przewiduje si zastosowanie kombinowanych systemw awaryjnego
zasilania elektrycznego obiektu jdrowego, w szczeglnoci z wykorzystaniem
hydrozespow, turbozespow parowych lub gazowych, agregatw dieslowskich lub
baterii akumulatorw, to projektuje si je tak, eby:
1) posiaday niezawodno i rozwizania spjne z wymaganiami ze strony systemw
bezpieczestwa, ktre maj by zasilane;
2) wykonyway swoje funkcje przy zaoeniu wystpienia pojedynczego uszkodzenia.
2. Rozwizania przyjte w projekcie obiektu jdrowego zapewniaj moliwo
testowania sprawnoci funkcjonalnej systemw awaryjnego zasilania obiektu
jdrowego energi elektryczn.
101. Zaoenia projektowe dla silnikw diesla oraz innych urzdze poruszajcych,
ktre zasilaj w energi elektryczn lub napdzaj systemy lub elementy wyposaenia
majce istotne znaczenie dla zapewnienia bezpieczestwa jdrowego i ochrony
radiologicznej, obejmuj okrelenie:
34
1) pojemnoci zbiornikw magazynowych oleju napdowego i wydajnoci systemw
zasilajcych w paliwo, wystarczajcych do zapewnienia pracy przez okrelony
okres czasu;
2) zdolnoci urzdzenia poruszajcego do uruchomienia i skutecznego dziaania w
okrelonych warunkach i przez wymagany czas;
3) rodzajw systemw pomocniczych wymaganych dla ich dziaania.
Rozdzia 6
Systemy gospodarki odpadami promieniotwrczymi i paliwem jdrowym
obiektu jdrowego

102. W obiekcie jdrowym projektuje si:
1) systemy do przetwarzania odpadw promieniotwrczych ciekych i gazowych tak,
eby w stanach eksploatacyjnych utrzymywa uwolnienia substancji
promieniotwrczych w ustalonych granicach co do ich iloci i stenia,
2) systemy lub wyposaenie do kontroli i ograniczania uwolnie substancji
promieniotwrczych.
103. W projekcie obiektu jdrowego przewiduje si systemy lub elementy
wyposaenia obiektu jdrowego do transportu odpadw promieniotwrczych i ich
bezpiecznego przechowywania na terenie obiektu jdrowego, w tym take systemy i
elementy wyposaenia obiektu jdrowego suce do przechowywania gazowych i
ciekych odpadw promieniotwrczych, zwaszcza, jeeli przewiduje si, e
niekorzystne warunki rodowiskowe w rejonie lokalizacji obiektu jdrowego mog
okresowo narzuca nadzwyczajne ograniczenia dla ich kontrolowanego
odprowadzania do rodowiska.
104. Systemy filtrw w obiekcie jdrowym projektuje si tak, eby:
1) w oczekiwanych dominujcych warunkach pracy osignite zostay niezbdne
wspczynniki zatrzymania;
2) moliwe byo testowanie ich skutecznoci.
105. Obiekty i elementy wyposaenia obiektu jdrowego suce do
przemieszczania lub do przechowywania nie napromieniowanego (wieego) paliwa
jdrowego w obiekcie jdrowym projektuje si tak, eby:
1) zapobiec powstaniu warunkw krytycznoci, za pomoc rodkw lub procesw
fizycznych, w szczeglnoci dziki stosowaniu geometrycznie bezpiecznych
konfiguracji, tak by, przy zaoeniu przechowywania paliwa jdrowego o
maksymalnej przewidzianej w projekcie obiektu jdrowego zawartoci materiaw
rozszczepialnych, podczas zakadanych w projekcie obiektu jdrowego sytuacji
awaryjnych, wczajc zalanie wod nie zawierajc absorbera neutronw, efektywny
wspczynnik mnoenia neutronw nie przekracza wartoci 0,95;
2) umoliwi kontrol stanu paliwa jdrowego;
3) umoliwi prowadzenie czynnoci utrzymania w zakresie eksploatacji, napraw i
modernizacji oraz kontroli okresowych i prb elementw wyposaenia do
przemieszczania lub przechowywania nie napromieniowanego (wieego) paliwa
jdrowego w obiekcie jdrowym;
4) zminimalizowa prawdopodobiestwo degradacji paliwa jdrowego;
5) zapobiec upuszczeniu paliwa jdrowego podczas jego przemieszczania;
35
6) zapewni identyfikacj poszczeglnych zestaww paliwowych;
7) zapewni moliwo wdroenia procedur eksploatacyjnych oraz systemu ewidencji
i kontroli celem zapobieenia utracie paliwa jdrowego.
106. Obiekty i elementy wyposaenia suce do przechowywania
napromieniowanego paliwa jdrowego w obiekcie jdrowym, a take elementy
wyposaenia suce do przemieszczania napromieniowanego paliwa jdrowego w
obiekcie jdrowym, projektuje si tak, eby:
1) zapobiec powstaniu krytycznoci, za pomoc rodkw lub procesw fizycznych,
w szczeglnoci dziki stosowaniu geometrycznie bezpiecznych konfiguracji, tak,
by przy zaoeniu przechowywania paliwa jdrowego o maksymalnej
przewidzianej w projekcie zawartoci materiaw rozszczepialnych:
a) w obiektach i elementach wyposaenia obiektu jdrowego sucych do
przechowywania paliwa napromieniowanego oraz w elementach wyposaenia
obiektu jdrowego sucych do przemieszczania paliwa jdrowego, w
ktrych nie zakada si wykorzystania wody zawierajcej absorber neutronw,
efektywny wspczynnik mnoenia neutronw podczas zakadanych w
projekcie obiektu jdrowego sytuacji awaryjnych, wczajc zalanie wod nie
zawierajc absorbera neutronw, nie przekracza wartoci 0,95,
b) w obiektach i elementach wyposaenia obiektu jdrowego sucych do
przechowywania paliwa napromieniowanego oraz w elementach wyposaenia
obiektu jdrowego sucych do przemieszczania paliwa napromieniowanego,
w ktrych zakada si wykorzystanie wody zawierajcej absorber neutronw,
efektywny wspczynnik mnoenia neutronw nie przekracza wartoci 0,95
przy zalaniu wod zawierajc absorber neutronw, a wartoci 0,98 w razie
awaryjnego zalania wod nie zawierajc absorbera neutronw;
2) umoliwi odpowiedni odbir ciepa od paliwa jdrowego w stanach
eksploatacyjnych i warunkach awaryjnych;
3) umoliwi kontrol paliwa napromieniowanego;
4) umoliwi prowadzenie okresowych kontroli i prb elementw wyposaenia
istotnych dla bezpieczestwa jdrowego;
5) zapobiec upuszczeniu paliwa jdrowego podczas jego przemieszczania;
6) zapobiec powstawaniu niedopuszczalnych napre w elementach paliwowych
lub zestawach paliwowych, zwizanych z ich przemieszczaniem;
7) zapobiega nieumylnemu upuszczeniu na zestawy paliwowe cikich
przedmiotw, takich jak w szczeglnoci pojemniki wypalonego paliwa
jdrowego, elementy wyposaenia do przemieszczania napromieniowanego
paliwa jdrowego lub inne przedmioty, ktre potencjalnie mogyby uszkodzi
paliwo jdrowe;
8) umoliwi bezpieczne przechowywanie elementw paliwowych lub zestaww
paliwowych uszkodzonych, lub takich ktrych uszkodzenie przypuszcza si;
9) zapewni odpowiedni ochron przed promieniowaniem jonizujcym;
10) kontrolowa stenie rozpuszczalnych absorberw, jeeli s one stosowane dla
zapewnienia bezpieczestwa w zakresie utrzymania podkrytycznoci;
11) uatwia naprawy i likwidacj elementw wyposaenia obiektu jdrowego
sucych do przemieszczania lub przechowywania paliwa jdrowego;
12) uatwia w razie potrzeby dezaktywacj miejsc i elementw wyposaenia obiektu
jdrowego sucych do przemieszczania lub przechowywania paliwa jdrowego;
13) zapewni identyfikacj poszczeglnych zestaww paliwowych;
14) zapewni moliwo wdroenia procedur eksploatacyjnych oraz systemu
ewidencji i kontroli celem zapobieenia utracie paliwa jdrowego.
36
107. W przypadku obiektw jdrowych, w ktrych napromieniowane paliwo
jdrowe przechowuje si w basenach wodnych, rozwizania projektowe obiektu
jdrowego uwzgldniaj dodatkowo rozwizania techniczne:
1) do kontrolowania skadu chemicznego i aktywnoci wody, w ktrej
napromieniowane paliwo jdrowe jest przechowywane lub przemieszczane;
2) do monitorowania i kontrolowania poziomu wody w basenie do przechowywania
paliwa jdrowego oraz wykrywania przeciekw;
3) zapobiegajce spadkowi poziomu wody w basenie sucym do przechowywania
paliwa jdrowego;
4) rodki techniczne do pomiaru i rejestracji temperatury w basenie sucym do
przechowywania paliwa jdrowego.

Rozdzia 7
Zewntrzne systemy chodzenia obiektu jdrowego istotne dla zapewnienia
bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej
108. 1 W obiekcie jdrowym projektuje si zewntrzne systemy do odprowadzania
ciepa, w szczeglnoci ciepa powyczeniowego, od systemw oraz elementw
konstrukcji i wyposaenia obiektu jdrowego majcych istotne znaczenie dla
zapewnienia bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej do ostatecznego
ujcia ciepa, z niezawodnoci odpowiedni do wypenianych funkcji
bezpieczestwa w stanach eksploatacyjnych i w warunkach awaryjnych.
2. W rozwizaniach projektowych zewntrznych systemw chodzenia, o ktrych
mowa w ust. 1, wymagan niezawodno ich funkcjonowania zapewnia si przez:
1) odpowiednie zwielokrotnienie (redundancj) elementw skadowych;
2) odpowiednie wzajemne poczenia elementw skadowych systemw;
3) wykrywanie przeciekw oraz moliwoci odcinania;
4) odporno na zablokowanie dopywu chodziwa
- tak eby systemy te mogy wypeni swoje funkcje bezpieczestwa przy zasilaniu
elektrycznym ze rde wewntrznych obiektu jdrowego lub z zewntrznej sieci
elektroenergetycznej, zakadajc wystpienie pojedynczego uszkodzenia.
109. Zewntrzne systemy chodzenia obiektu jdrowego projektuje si w sposb
umoliwiajcy prowadzenie okresowych kontroli stanu technicznego ich elementw
wyposaenia oraz okresowych prb cinieniowych i funkcjonalnych caych
systemw.
Rozdzia 8
Wymagania w zakresie ochrony przeciwpoarowej i zapobiegania wybuchom

110. 1. Systemy oraz elementy konstrukcji i wyposaenia obiektu jdrowego majce
istotne znaczenie dla zapewnienia bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej
projektuje si i rozmieszcza tak, eby zminimalizowa prawdopodobiestwo
zaistnienia i skutki poarw lub wybuchw spowodowanych przez zdarzenia
zewntrzne lub wewntrzne oraz utrzyma zdolno do wyczenia reaktora,
odprowadzania ciepa powyczeniowego, zatrzymania substancji
promieniotwrczych, a take monitorowania stanu obiektu jdrowego.
37
2. Wymagania, o ktrych mowa w ust. 1, spenia si przez odpowiednie
zwielokrotnienie (redundancj) i rnorodno systemw oraz elementw
wyposaenia, ich separacj fizyczn oraz zaprojektowanie w taki sposb, eby
przyjmoway one stan bezpieczny po uszkodzeniu, by zapewni zapobieganie
powstawaniu poarw, ich wykrywanie i szybkie gaszenie oraz zapobieganie
rozprzestrzenianiu si poarw.
111. Bariery przeciwpoarowe oraz systemy wykrywania poarw i sygnalizacji
poarowej oraz gaszenia poarw w obiekcie jdrowym projektuje si na podstawie
analizy zagroenia poarowego obiektu jdrowego wskazujcej odpowiednio ich
wymagan odporno ogniow, konieczno zastosowania i wydajno.
112. Systemy gaszenia poarw w obiekcie jdrowym projektuje si tak, eby:
1) tam, gdzie to konieczne byy one uruchamiane automatycznie;
2) ich rozerwanie lub nieuprawnione albo nieumylne uruchomienie nie
spowodowao znaczcego pogorszenia zdolnoci wypeniania przewidzianych w
projekcie funkcji przez systemy oraz elementy konstrukcji i wyposaenia obiektu
jdrowego majce istotne znaczenie dla zapewnienia bezpieczestwa jdrowego i
ochrony radiologicznej oraz nie doprowadzio do uszkodzenia zwielokrotnionych
systemw bezpieczestwa czynic nieskutecznymi rozwizania techniczne
zastosowane w projekcie obiektu celem spenienia kryterium pojedynczego
uszkodzenia.
113. W obiekcie jdrowym, tam, gdzie to moliwe, zwaszcza w miejscach takich
jak obudowa bezpieczestwa reaktora i sterownie, stosuje si materiay niepalne lub
ognioodporne i odporne na wysokie temperatury.
Rozdzia 9
Wymagania dla pozostaych systemw pomocniczych obiektu jdrowego
114. W obiekcie jdrowym wprowadza si systemy poboru prbek z systemw
technologicznych, pomieszcze i rodowiska oraz systemy poawaryjnego poboru
prbek, celem okrelenia w odpowiednim czasie stenia wybranych radionuklidw
w systemach technologicznych zawierajcych pyny oraz w prbkach gazw i cieczy
pobranych z pomieszcze systemw technologicznych lub rodowiska, w stanach
eksploatacyjnych i w warunkach awaryjnych.
115. W zaoeniach projektowych dla systemu spronego powietrza zasilajcego w
obiekcie jdrowym system lub element wyposaenia majcy istotne znaczenie dla
zapewnienia bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej okrela si jako i
natenie przepywu dostarczanego powietrza.
116. W obiekcie jdrowym stosuje si odpowiednie systemy owietlenia, celem
uatwienia bezpiecznej eksploatacji we wszystkich strefach, z ktrych prowadzi si
ruch obiektu w stanach eksploatacyjnych i w warunkach awaryjnych, dziaajce take
w razie awarii normalnego zasilania elektrycznego.
117. 1. W obiekcie jdrowym wprowadza si odpowiednie systemy klimatyzacyjne,
grzewcze, chodzenia i wentylacji w pomieszczeniach i strefach obiektu jdrowego,
celem:
1) utrzymania wymaganych warunkw rodowiska dla systemw oraz elementw
wyposaenia majcych istotne znaczenie dla zapewnienia bezpieczestwa
jdrowego i ochrony radiologicznej we wszystkich stanach obiektu;
38
2) zapewnienia waciwych warunkw rodowiska w miejscach pracy pracownikw.
2. W budynkach obiektu jdrowego wprowadza si systemy wentylacji wyposaone
w odpowiednie filtry w celu:
1) zapobiegania rozprzestrzenianiu si w obrbie obiektu jdrowego substancji
promieniotwrczych zawartych w powietrzu;
2) obnienia stenia substancji promieniotwrczych w powietrzu do poziomw
zgodnych z potrzeb dostpu do konkretnego miejsca;
3) utrzymania poziomu ste substancji promieniotwrczych znajdujcych si w
powietrzu na terenie obiektu jdrowego poniej ustalonych granic, eby spenia
wymg utrzymania tych ste na najniszym rozsdnie osigalnym poziomie w
stanach eksploatacyjnych oraz podczas i po rozpatrywanych awariach;
4) wentylowania pomieszcze zawierajcych gazy obojtne lub szkodliwe.
3. W strefach obiektu jdrowego o wyszych skaeniach promieniotwrczych
utrzymuje si nisze cinienie w stosunku do stref o niszych skaeniach
promieniotwrczych lub stref dostpnych dla pracownikw.
118. 1. W projekcie obiektu jdrowego przewiduje si odpowiednie wyposaenie do
przemieszczania ludzi lub adunkw.
2. Projektujc wyposaenie, o ktrym mowa w ust. 1, uwzgldnia si:
1) rozwizania techniczne zapobiegajce podnoszeniu niedopuszczalnych lub
nadmiernych adunkw;
2) rozwizania techniczne zapobiegajce niekontrolowanemu upuszczeniu adunku;
3) bezpieczne przemieszczanie si tego wyposaenia, uwzgldniajc ukad
przestrzenny obiektu;
4) moliwo uywania tego wyposaenia dziki zastosowanym blokadom tylko w
okrelonych stanach obiektu;
5) obcienia sejsmiczne, jeeli wyposaenie to uywane jest w strefach obiektu
jdrowego, w ktrych znajduj si systemy lub elementy konstrukcji lub
wyposaenia istotne dla bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej.
119. 1. W elektrowni jdrowej systemy czynnika roboczego (pary wieej i wody
zasilajcej lub gazu) i turbozespoy projektuje si tak, eby zapewnione byo
nieprzekroczenie granicznych parametrw projektowych granicy cinieniowej obiegu
chodzenia reaktora w stanach eksploatacyjnych i w razie rozpatrywanej awarii.
2. W projekcie systemu pary wieej lub gazowego czynnika roboczego o wysokich
parametrach wprowadza si armatur odcinajc o odpowiednich charakterystykach i
kwalifikowan na warunki pracy, zdoln do niezwocznego zamknicia w
okrelonych warunkach w stanach eksploatacyjnych i w razie rozpatrywanych awarii.
3. Systemy czynnika roboczego w obiekcie jdrowym projektuje si tak, eby
posiaday odpowiedni wydajno i zapobiegay eskalacji przewidywanych zdarze
eksploatacyjnych w stany awaryjne.
4. W projekcie jdrowego bloku energetycznego z reaktorem innym jak reaktor
wrzcy okrela si graniczne parametry projektowe dla ochrony elementw
cinieniowych obiegu wtrnego w stosunku do obiegu chodzenia reaktora (obiegu
czynnika roboczego lub innego) istotnych dla zapewnienia bezpieczestwa jdrowego
i ochrony radiologicznej, takie jak maksymalne cinienie, maksymalna temperatura,
zmiany cinienia i temperatury w stanach przejciowych oraz dopuszczalne
naprenia.
5. Turbozesp w elektrowni jdrowej wyposaa si w:
39
1) zabezpieczenia takie jak regulator bezpieczestwa (ogranicznik maksymalnej
prdkoci obrotowej) i zabezpieczenie przed nadmiernymi drganiami;
2) rozwizania techniczne minimalizujce ewentualne skutki dezintegracji
turbozespou dla systemw lub elementw konstrukcji lub wyposaenia obiektu
jdrowego majcych istotne znaczenie dla zapewnienia bezpieczestwa
jdrowego i ochrony radiologicznej.
Dzia V
Specyficzne wymagania projektowe w zakresie ochrony przed promieniowaniem
w obiekcie jdrowym
120. Projekt obiektu jdrowego przewiduje rozwizania zapewniajce:
1) kompleksow identyfikacj rde promieniowania jonizujcego wystpujcych w
obiekcie jdrowym i zapewnienie utrzymania naraenia na promieniowanie od
tych rde na najniszym rozsdnie osigalnym poziomie;
2) odpowiedni ukad przestrzenny, stosowanie oson konstrukcji, systemw i
elementw wyposaenia obiektu jdrowego zawierajcych substancje
promieniotwrcze oraz systemw wentylacji, a take wydzielenie w obiekcie
jdrowym stref naraenia na promieniowanie jonizujce - stosownie do
oczekiwanych czasw przebywania pracownikw oraz poziomw
promieniowania i skae w stanach eksploatacyjnych, a take poziomw
promieniowania i skae, jakie potencjalnie mog wystpi w warunkach
awaryjnych;
3) minimalizacj liczby i czasu trwania czynnoci pracownikw w miejscach
wystpowania naraenia na promieniowanie jonizujce oraz zmniejszenie
prawdopodobiestwa skaenia pracownikw obiektu jdrowego, w szczeglnoci
poprzez lokalizacj elementw wyposaenia wymagajcych czstych napraw lub
rcznego sterowania w strefach o niskich mocach dawki promieniowania
jonizujcego;
4) zmniejszanie iloci i stenia substancji promieniotwrczych wytwarzanych
i rozpraszanych w obrbie obiektu jdrowego oraz uwalnianych do rodowiska.
121. Przy projektowaniu rodkw ochrony radiologicznej w obiekcie jdrowym
uwzgldnia si potencjalne narastanie poziomw promieniowania z upywem czasu
eksploatacji obiektu w miejscach przebywania pracownikw, a take potrzeb
minimalizowania wytwarzania odpadw promieniotwrczych.
122. W obiekcie jdrowym wprowadza si elementy wyposaenia suce do
dezaktywacji pracownikw i wyposaenia technologicznego oraz do przemieszczania
odpadw promieniotwrczych powstajcych przy dezaktywacji.
123. W projekcie obiektu jdrowego przewiduje si elementy wyposaenia suce
do monitorowania promieniowania jonizujcego w stanach eksploatacyjnych oraz
podczas i po rozpatrywanych awariach, a w szczeglnoci:
1) stacjonarne mierniki mocy dawki do:
a) miejscowego monitorowania mocy dawki w miejscach rutynowego
przebywania personelu eksploatacyjnego, gdzie zmiany poziomw
promieniowania jonizujcego w stanach eksploatacyjnych mog wymaga
ograniczenia czasu przebywania pracownikw,
b) pomiaru oglnego poziomu promieniowania jonizujcego w okrelonych
miejscach w razie rozpatrywanych awarii.
40
- podaj,!ce w glownej sterowni i sterowni rezerwowej lub w innym odpowiednim
miejscu kontroli, informacje wystarczaj'!ce do zainicjowania w razie potrzeby przez
personel obiektu j,!drowego wlasciwych dzialail koryguj,!cych lub interwencyjnych;
2) wyposaZenie monitoruj,!ce mierz,!ce aktywnosc substancji promieniotworczych w
powietrzu w miejscach rutynowego przebywania pracownikow oraz tam, gdzie
poziom aktywnosci substancji promieniotworczych zawartych w powietrzu moze
sporadycznie wymagac wprowadzenia srodkow ochronnych, zapewniaj,!ce
wykrywanie wysokiego styzenia radionuklidow oraz sygnalizacjy w glownej
sterowni i sterowni rezerwowej lub w innych stosownych miejscach;
3) wyposazenie stacjoname oraz laboratoryjne do wyznaczania we wlasciwym czasie
styzen wybranych radionuklidow w systemach przetwarzania plynow, a takZe w
probkach gazow i cieczy pobranych z systemow obiektu j,!drowego i ze
srodowiska, w stanach eksploatacyjnych i w warunkach awaryjnych;
4) stacjoname wyposaZenie do monitorowania sciekow przed ich odprowadzeniem
do srodowiska;
5) przyrz,!dy pomiarowe do pomiaru powierzcbniowych skazen
promieniotworczych;
6) przyrz,!dy do monitorowania dawek indywidualnych i skaZen pracownikow.
124. Niezaleznie od monitorowania w obrybie obiektu j,!drowego, 0 ktorym mowa
w 123, stosuje siy rozwi,!zania techniczne dla oceny ewentualnego wplywu
radiologicznego tego obiektu na otoczenie, ze szczegolnym uwzglydnieniem:
1) drog przenoszenia radionuklidow do osob z ogolu ludnosci, wl,!czaj,!c lancuch
pokarmowy;
2) ewentualnych skutkow radiologicznych dla lokalnych ekosystemow;
3) potencjalnej akumulacji substancji promieniotworczych w srodowisku;
4) mozliwosci istnienia nieakceptowalnych drog uwolnien substancji
promieniotworczych do srodowiska.
Dzial VI
Przepisy przejsciowe i koncowe
125. 1. Przepisow niniejszego rozporz'!dzenia nie stosuje Sly do obiekt6w
j,!drowych eksploatowanych w dniu jego wejscia w zycie.
2. Do reaktora badawczego:
[ ) nie stosuje siy przepis6w 86 ust. 2;
2) przepisy 43 ust. 3 pkt 3 i 44 stosuje siy odpowiednio.
2. Do zakladu wzbogacania izotopowego, zakladu wytwarzania paliwa j,!drowego,
zakladu przerobu wypalonego paliwa j,!drowego oraz przechowalnika wypalonego
paliwa j'!drowego:
1) nie stosuj e siy przepis6w 2 pkt 2, 25 ust. 2, 28 ust. 1, 29 ust. 2, 92,
99 ust. 2 i 100;
2) przepisy 43 ust. 3 pkt 3, 44, 78 - 91, 101, 105 - 107, 114 - 116
stosuje siy odpowiednio.
126. Rozporz'!dzenie wchodzi w zycie po uplywie 14 dni od dnia ogloszenia.

Sprawdzono pod wzaiedem
AGEN JA ATOMISTYKJ
00-522 Warszawo
prawnym i redakcyjnym
ul Kr ll c za Nr 36
DYREKTOR


"L.6J /tZ . 2 c?A..( -'V
Uzasadnienie

Przedstawiony projekt rozporzdzenia jest wykonaniem upowanienia
zawartego w art. 36c ust. 3 ustawy z dnia 29 listopada 2000 r. Prawo atomowe (Dz.
U. z 2007 r. Nr 42, poz. 276, z pn. zm).
Nowelizacja ustawy Prawo atomowe zwizana z wdroeniem do polskiego
prawa postanowie dyrektywy Rady 2009/71/Euratom z dnia 25 czerwca 2009 r.
ustanawiajcej wsplnotowe ramy bezpieczestwa jdrowego obiektw jdrowych
(Dz. Urz. UE L 172 z 02.07.2009, str. 18 oraz Dz. Urz. UE L 260 z 03.10.2009, str.
40), dokonana ustaw z dnia 13 maja 2011 r. o zmianie ustawy Prawo atomowe oraz
niektrych innych ustaw (Dz. U. Nr 132, poz. 766) okrelia na poziomie ustawowym
podstawowe warunki, jakie powinien spenia projekt obiektu jdrowego z punktu
widzenia bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej (bjior), a take
bezpiecznego funkcjonowania urzdze technicznych zainstalowanych i
eksploatowanych w obiekcie jdrowym. Niniejsze rozporzdzenie uszczegawia oraz
doprecyzowuje wymagania zasygnalizowane w ustawie.
Przepisy zawarte w niniejszym projekcie rozporzdzenia ustanawiaj wysokie
standardy zapewnienia bjior stawiane rozwizaniom projektowym obiektw
jdrowych w tym zwaszcza elektrowni jdrowych, ktre oparte s na aktualnych
i najnowszych przyjtych na wiecie wymaganiach w tym zakresie, zawartych w:
normach bezpieczestwa MAEA (w szczeglnoci w dokumencie NS-R-1, z
uwzgldnieniem ostatniego projektu nowelizacji tego dokumentu DS414, ktry
zostanie opublikowany z oznaczeniem SSR 2/1), struktura rozporzdzenia
oparta jest gwnie wanie na strukturze dokumentw NS-R-1 i DS414;
wymaganiach europejskich przedsibiorstw energetycznych dla elektrowni
jdrowych z reaktorami lekkowodnymi III. generacji (European Utility
Requirements for LWR Nuclear Power Plants, Rev. C, 2001), nazywanych
dalej dokument EUR;
amerykaskich federalnych przepisach licencjonowania obiektw jdrowych
(10CFR50);
wytycznych i zaleceniach Stowarzyszenia Zachodnioeuropejskich Organw
Nadzoru Instalacji Jdrowych (WENRA): 1) WENRA Reactor Safety
Reference Levels. Western European Nuclear Regulators Association Reactor
Harmonization Working Group, January 2008. i 2) Safety Objectives for New
Power Reactors. Study by WENRA Reactor Harmonization Working Group,
December 2009;
odnonych przepisach i wymaganiach dozorowych obowizujcych w
wybranych krajach UE.
W projekcie rozporzdzenia zawarto podstawowe wymagania stawiane elektrowniom
jdrowym III generacji, odnoszce si w szczeglnoci do:
kryteriw ograniczenia wpywu radiologicznego w stanach eksploatacyjnych,
oraz w razie zaistnienia awarii projektowych lub rozszerzonych warunkw
projektowych (cznie zwanych rozpatrywanymi awariami;
probabilistycznych kryteriw bezpieczestwa;
praktycznego wykluczenia hipotetycznych awarii mogcych prowadzi do
wczesnego uszkodzenia obudowy bezpieczestwa reaktora i do duych
uwolnie substancji promieniotwrczych;
42
niektrych rozwiza projektowych reaktora i jego obiegu chodzenia oraz
systemu obudowy bezpieczestwa reaktora.
Co wicej, przy formuowaniu konkretnych wymaga projektowych, uwzgldniono
take podstawowe wnioski wynikajce z awarii w japoskiej Elektrowni Jdrowej
Fukushima Daiichi, a take z zagroenia powodziowego amerykaskiej Elektrowni
Jdrowej Fort Calhoun, w szczeglnoci w odniesieniu do zapewnienia:
odpornoci obiektu jdrowego na obcienia wywoane wstrzsami
sejsmicznymi oraz na zagroenia powodziowe;
niezawodnego zasilania elektrycznego i niezawodnoci zewntrznych systemw
chodzcych obiektu jdrowego.

W Dziale I wprowadzono szereg specjalistycznych poj zwizanych z
zagadnieniami bjior obiektw jdrowych. Materia ta nie bya dotd uregulowana w
polskim prawie w zwizku z tym zaistniaa konieczno zbudowania siatki pojciowej
umoliwiajcej jednoznaczne sformuowanie wymaga bezpieczestwa. Przy
tworzeniu definicji autorzy opierali si na midzynarodowych dokumentach
opisujcych ww. kwestie, a w szczeglnoci:
Bezpieczestwo elektrowni jdrowych: projektowanie wymogi MAEA Nr
NS-R-1;
Glosariusz Bezpieczestwa Midzynarodowej Agencji Energii Atomowej,
wersja z 2007 r.;
dokument EUR.

W Dziale II okrelone zostay podstawowe wymagania bezpieczestwa
jdrowego i ochrony radiologicznej, ktre musz by realizowane przez projekt
obiektu jdrowego jako caoci, a take wymagania dla samego etapu projektowania
obiektu jdrowego. Dzia ten zawiera nastpujce 3 rozdziay:
1. Sekwencje poziomw bezpieczestwa, projektowe cele bezpieczestwa oraz
probabilistyczne kryteria bezpieczestwa ( 2-10),
2. Funkcje bezpieczestwa, klasyfikacja bezpieczestwa, zaoenia projektowe,
klasyfikacja stanw obiektu jdrowego, zdarzenia inicjujce (11-23),
3. Stany eksploatacyjne, awarie projektowe i rozszerzone warunki projektowe (24-
33).
W Rozdz. 1 rozwinito w szczeglnoci koncepcj ochrony w gb
(sekwencji poziomw bezpieczestwa), przedstawion w art. 36c ust. 1 pkt 2 ustawy,
opisujc wypeniane funkcje oraz cechy poszczeglnych poziomw bezpieczestwa
(3). Okrelone zostay rwnie oglne wymagania dla projektu obiektu jdrowego
(4-8).
Natomiast w 9 i 10 okrelono podstawowe kryteria bezpieczestwa obiektw
jdrowych, ktre stosuj si do elektrowni jdrowych z reaktorami generacji III i III+
i s spjne z wymaganiami dokumentu EUR, to jest:
Kryteria ograniczonego oddziaywania radiologicznego obiektu jdrowego na
rodowisko (9), zgodnie z ktrymi awaryjne uwolnienia substancji

1
Z uwzgldnieniem zmian, ktrych wprowadzenie jest planowane w 2011 r. przez najnowsz wersj projektu
tego dokumentu (Nr SSR 2/1, DS-414).
43
promieniotwrczych z obiektu do rodowiska musz by ograniczone tak, aby w
razie:
- awarii projektowych nie byo konieczne podejmowanie jakichkolwiek
dziaa interwencyjnych poza granicami obszaru ograniczonego
uytkowania.
- rozszerzonych warunkw projektowych (wczajc cikie awarie
zwizane z cakowitym stopieniem rdzenia reaktora) nie byo konieczne
podejmowanie wczesnych i dugoterminowych dziaa interwencyjnych
poza granicami obszaru ograniczonego uytkowania, a
rednioterminowych dziaa interwencyjnych poza granicami strefy
planowania awaryjnego;
Probabilistyczne kryteria bezpieczestwa (10), zgodne z wymaganiami
dokumentu EUR oraz wytycznymi WENRA (Safety Objectives for New Power
Reactors) dla reaktorw III. generacji, a w szczeglnoci: 10-krotnie mniejsza ni
wymagana dla reaktorw II. generacji czsto uszkodze rdzenia, oraz znacznie
mniejsza ni raz na milion lat pracy reaktora czsto sekwencji awaryjnych
mogcych prowadzi do wczesnego uszkodzenia obudowy bezpieczestwa
reaktora lub bardzo duych uwolnie substancji promieniotwrczych do
otoczenia.
W Rozdz. 2 okrelono wymogi dla niezwykle istotnych elementw projektu
obiektu jdrowego, jakimi s okrelenie funkcji bezpieczestwa (11), ktre maj by
realizowane przez obiekt oraz oglne zasady klasyfikacji bezpieczestwa (11). W
12 19 projektu rozporzdzenia okrelono szczegowe wymagania dotyczce
zaoe projektowych, klasyfikacji stanw obiektu jdrowego oraz postulowanych
zdarze inicjujcych. Kolejna grupa przepisw (20-23) okrela oglne wymogi
zwizane z projektowaniem oraz funkcjonowaniem istotnych dla bezpieczestwa
systemw oraz elementw konstrukcji i wyposaenia obiektu jdrowego. Wymaga si
zaprojektowania obiektu jdrowego (w szczeglnoci elektrowni jdrowej) nie tylko
na warunki awarii projektowych, ale take na opanowanie oraz agodzenie przebiegu i
ograniczenie skutkw tzw. rozszerzonych warunkw projektowych wczajc
cikie awarie zwizane z cakowitym stopieniem rdzenia reaktora. Jest to
charakterystyczny wymg stawiany nowoczesnym jdrowym blokom energetycznym
generacji III i III+. To bardzo istotna rnica w stosunku do wymaga
bezpieczestwa stawianym blokom z reaktorami II generacji. W przypadku reaktorw
II generacji wymagano bowiem uwzgldnienia tylko awarii projektowych jako
granicznych awarii, na wytrzymanie warunkw ktrych naley zaprojektowa
elektrowni jdrow. Przyjmowano przy tym, e ryzyko zwizane z awariami poza-
projektowymi jest akceptowalnie mae (wobec bardzo maego prawdopodobiestwa
ich wystpienia), a wic mona ich nie uwzgldnia. Wymg uwzgldnienia w
projekcie elektrowni jdrowych szerokiego spektrum awarii poza-projektowych,
okrelonych jako rozszerzone warunki projektowe zosta najpierw wprowadzony w
dokumencie EUR, ktrego ostateczn wersj opublikowano w 2001 r. Nastpnie
podejcie to znalazo wyraz w wytycznych WENRA oraz wymaganiach
wprowadzanych do przepisw bezpieczestwa elektrowni jdrowych rnych pastw
(np. w Finlandii Government Decree 733/2008), a w kocu take i w standardach
bezpieczestwa MAEA (projekt dokumentu DS414, okrelajcego wymagania
bezpieczestwa dla projektu elektrowni jdrowej, ktry zastpi dokument NS-R-1,
ostateczna wersja dokumentu DS414 zostaa uzgodniona 1.06.2011 r.).
44
W 22 okrelono wymagania dla projektowania obiektu jdrowego w
odniesieniu do potencjalnych zagroe zwizanych ze zdarzeniami sejsmicznymi i ich
skutkami, za w 23 w odniesieniu do potencjalnych zagroe powodziowych
(zalania lub podtopienia terenu obiektu). Wymagania te uwzgldniaj m.in. take
wnioski ze zdarze, ktre miay miejsce w 2011 r.: awaria w japoskiej Elektrowni
Jdrowej Fukushima Daiichi, oraz zagroenie powodziowe amerykaskiej Elektrowni
Jdrowej Fort Calhoun.
W Rozdz. 3 okrelono generalne wymagania dla projektowania obiektu na
warunki normalnej eksploatacji i przewidywanych zdarze eksploatacyjnych (stany
eksploatacyjne), oraz awarii projektowych i rozszerzonych warunkw projektowych
( 24-29). Ponadto:
wyspecyfikowano tzw. sekwencje zoone, jakie naley uwzgldni w
rozszerzonych warunkach projektowych (30);
okrelono wymagania dotyczce:
sposobu ograniczenia czstoci wystpowania przewidywanych stanw
przejciowych bez awaryjnego wyczenia reaktora i zapewnienia
odpornoci obiektu na ich skutki (31);
minimalizacji zagroe w razie awarii zwizanych z ominiciem obudowy
bezpieczestwa oraz zapobiegania cikim awariom mogcym prowadzi
do wczesnego uszkodzenia obudowy bezpieczestwa reaktora (32);
odpornoci elektrowni jdrowej na uderzenie duego samolotu cywilnego
(wymg ten jest spjny z aktualnymi wymaganiami organw dozorowych
innych krajw, w tym U.S. NRC przepis 10CFR50, 50.150).

W Dziale III okrelone zostay oglne wymagania dotyczce projektowania
systemw oraz elementw konstrukcji i wyposaenia obiektu jdrowego majcych
istotne znaczenie dla zapewnienia bjior.
W Rozdz. 1 okrelono w szczeglnoci ( 34) wymg wykorzystania w
rozwizaniach projektowych wbudowanych cech bezpieczestwa, a tam gdzie to nie
jest moliwe wykorzystania w pierwszej kolejnoci systemw i urzdze nie
wymagajcych zasilania elektrycznego ze rde zewntrznych, albo takich, ktre w
razie utraty zasilania bd przyjmowa stan preferowany z punktu widzenia bjior.
Dodatkowo, wymaga si aby wykonanie funkcji bezpieczestwa byo moliwe przy
wykorzystaniu jakiegokolwiek ze rde zasilania elektrycznego: czy to
wewntrznego czy te zewntrznego. Jest to istotny wymg m.in. w wietle
dowiadcze z awarii w EJ Fukushima Daiichi.
Natomiast w Rozdz. 2 ( 35-37) okrelono wymogi dotyczce
zaprojektowania obiektu w taki sposb, aby zapewni wymagan niezawodno
systemw i urzdze istotnych dla zapewnienia bjior, tj. przez stosowanie: rozwiza
zapobiegajcych uszkodzeniom ze wsplnej przyczyny (rnorodno, niezaleno
funkcjonalna), zwielokrotnienia (stosujc kryterium pojedynczego uszkodzenia), oraz
takich rozwiza, eby systemy i urzdzenia w razie ich uszkodzenia przechodziy
automatycznie w stan bezpieczny z punktu widzenia bjior.
Z kolei w:
45
Rozdz. 3 okrelono oglne wymagania dla pomocniczego wyposaenia
i systemw istotnych dla bezpieczestwa (38), wymg zaprojektowania obiektu
jdrowego w sposb umoliwiajcy czynnoci utrzymania i prb systemw
istotnych dla bezpieczestwa (39-40), oraz wymg przeprowadzenia bada
kwalifikacyjnych na obcienia i rodowiskowe warunki pracy dla systemw oraz
elementw konstrukcji i wyposaenia istotnych dla zapewnienia bjior.
Rozdz. 4 okrelono wymogi dot. uwzgldnienia przy projektowaniu obiektu
jdrowego: aspektw starzenia si systemw oraz elementw konstrukcji
i wyposaenia istotnych dla zapewnienia bjior (42), oraz czynnika ludzkiego w
celu zminimalizowania moliwoci zaistnienia i ograniczenia skutkw ew. bdw
czowieka (43 i 44).
Rozdz. 5 zawiera pozostae oglne wymagania projektowe m.in. odnoszce si
do: wielkoblokowych elektrowni jdrowych (45), elektrowni jdrowych
poczonych z sieciami ciepowniczymi lub zasilajcych instalacje przemysowe
w ciepo (46), wzajemne oddziaywania pomidzy elektrowni jdrow a sieci
elektroenergetyczn (49), oraz aspekty projektowe uatwiajce demonta
i likwidacj obiektu jdrowego (50).

W Dziale IV okrelone zostay szczegowe wymagania dotyczce
projektowania poszczeglnych systemw oraz elementw konstrukcji i wyposaenia
obiektu jdrowego majcych istotne znaczenie dla zapewnienia bjior.
W Rozdz. 1 okrelono wymagania dla projektu reaktora i zwizanych z nim
systemw, rdzenia reaktora, elementw i zestaww paliwowych, oraz rodkw
technicznych do sterowania reaktywnoci i wyczenia reaktora, a w szczeglnoci:
Wymg zastosowania wbudowanych cech bezpieczestwa, wykluczajcych
znaczny wzrost reaktywnoci podczas przewidywanych stanw eksploatacyjnych
i w warunkach awaryjnych, oraz zapewniajcych stabilno i zdolno
samoregulacji reaktora (51.1);
Wymg zachowania odpowiednich zapasw bezpieczestwa oraz zapewnienia
moliwoci prowadzenia odpowiedniej ich kontroli, bada i testw (51.2);
Wymg aby rodki suce do wyczania reaktora skaday si co najmniej z
dwch rnych systemw, a przynajmniej jeden z nich by zdolny do
samodzielnego, szybkiego wyczenia reaktora i utrzymania go w stanie
podkrytycznym nawet przy najwikszej reaktywnoci rdzenia (56.1-2).
W Rozdz. 2 okrelono wymagania dla projektu obiegu chodzenia reaktora, w
szczeglnoci:
Wymogi: zastosowania wystarczajcych zapasw bezpieczestwa, aby unikn
przekroczenia granicznych parametrw projektowych dla granicy cinieniowej
obiegu chodzenia reaktora, oraz zastosowania odpowiedniego osprztu
zabezpieczajcego (58);
Wymogi dla projektowania elementw skadowych obiegu chodzenia reaktora
(zbiornik cinieniowy reaktora lub kanay cinieniowe, rurocigi, pompy,
wymienniki ciepa, osprzt), w tym zapewnienia bezpieczestwa w aspekcie
przejcia materiaw elementw granicy cinieniowej obiegu chodzenia reaktora
w stan kruchy (59);
46
Wymogi dla systemu chodzenia powyczeniowego (62) oraz systemw
awaryjnego chodzenia rdzenia (63-66).
W Rozdz. 3 (67-77) okrelono wymagania dla projektu systemu obudowy
bezpieczestwa reaktora, w szczeglnoci:
Okrelono funkcje jakie wypenia system obudowy bezpieczestwa dla
zapewnienia bjior (67.1);
Okrelono konfiguracj systemu obudowy bezpieczestwa (67.2), w tym wymg
aby obudowa bezpieczestwa w elektrowni jdrowej skadaa si z obudowy
pierwotnej i wtrnej. Wymg taki zosta okrelony (w formie obligatoryjnej) w
dokumencie EUR, zawierajcym wymagania dla elektrowni jdrowych z
reaktorami lekkowodnymi generacji III i III+ (Sec. 2.9.2.1), a take w wytycznych
fiskiego dozoru jdrowego STUK (YVL 1.0, 3.3). Podwjne obudowy
bezpieczestwa maj nowoczesne reaktory energetyczne jak np.: EPR, AP1000
oraz ABWR/ESBWR. Ponadto, podwjne obudowy bezpieczestwa maj take
nowsze wersje rosyjskich reaktorw wodno-cinieniowych: VVER-1000 (AES-
91) i VVER-1200 (AES-2006). Podwjne obudowy bezpieczestwa stosowane
byy ju do powszechnie take we wczeniejszych rozwizaniach reaktorw
energetycznych (II. generacji) jak: reaktory wodno-cinieniowe konstrukcji firm
Siemens (Konvoi i wczeniejsze konstrukcje), Framatome (P4, N4) i
Westinghouse (EJ Loviisa, EJ Sizewell B), oraz reaktory wrzce konstrukcji firm
General Electric (obudowa Mark III) i Siemens (np. EJ Leibstadt).
Istnienie wtrnej obudowy bezpieczestwa zwiksza bezpieczestwo jdrowe oraz
przyczynia si do polepszenia warunkw ochrony radiologicznej w elektrowni
jdrowej i ograniczenia jej wpywu radiologicznego na otoczenie, zapewniajc:
- zwikszon odporno na skutki zdarze zewntrznych, zarwno na
katastrofy naturalne jak i zdarzenia powodowane przez czowieka -
wczajc zamachy terrorystyczne z uyciem samolotw lub materiaw
wybuchowych, ktre mogyby zagrozi zdolnoci do pracy systemw lub
elementw konstrukcji lub wyposaenia istotnych dla zapewnienia
bezpieczestwa (w tym systemw obudowy bezpieczestwa reaktora i jej
szczelnoci).
- zbieranie i kontrolowane uwalnianie lub przechowywania substancji
promieniotwrczych, jakie mog przenikn z obudowy pierwotnej
podczas awarii lub prowadzenia przeadunku paliwa i remontw
(zewntrzne skutki radiologiczne awarii podczas przeadunku paliwa mog
by znacznie wiksze ni nawet awarii zwizanych z duymi
rozszczenianiami obiegu chodzenia reaktora przy pracy na mocy jak
wykazano w Prognozie oddziaywania na rodowisko Programu Polskiej
Energetyki Jdrowe, pkt 7.4.1.4).
Okrelono wymagania dla projektu konstrukcji powok obudowy
bezpieczestwa (68-69), jak te dla jej systemw i konstrukcji wewntrznych (70-
76), w tym w szczeglnoci dotyczce: izolacji obudowy od otoczenia w razie awarii
(70 i 71), chodzenia obudowy (75), oraz ograniczanie stenia i usuwania z
atmosfery obudowy bezpieczestwa produktw rozszczepienia, wodoru, tlenu i
innych substancji, ktre mog zosta do niej uwolnione (76). Przy tym szczeglnie
istotne w wietle dowiadcze wynikajcych z awarii EJ Fukushima Daiichi s
wymogi zapewnienia naleytego zwielokrotnienia grup bezpieczestwa tych
47
systemw, a zwaszcza wymg stosowania, do zmniejszania stenia palnych gazw
w obudowie, urzdze lub systemw nie wymagajcych zasilania elektrycznego
(pasywnych).
W Rozdz. 4 (78-92) okrelono wymagania dla projektu systemw pomiarw
i sterowania obiektu jdrowego, w szczeglnoci wymogi dotyczce:
Sterowni gwnych i rezerwowych (80-84);
Systemw komputerowych stosowanych w systemach istotnych dla
bezpieczestwa obiektu jdrowego (85, 90);
Automatyzacji dziaa w zakresie zapewnienia bezpieczestwa w razie awarii,
ograniczajcych wymagane czynnoci operatora (86);
Systemw zabezpiecze (87), w szczeglnoci bardzo wany wymg dotyczcy
rozdzielenia funkcjonalnego systemw zabezpiecze od systemw sterowania
(91);
Niezawodnoci i testowania (87 i 89);
Awaryjnego orodka zarzdzania (92).
W Rozdz. 5 (93-101) okrelono wymagania dla projektu systemw zasilania
elektrycznego obiektu jdrowego: ze rde wewntrznych wczajc awaryjne,
oraz z zewntrznych sieci elektroenergetycznych. Wymogi te bardzo wane w
wietle dowiadcze z awarii w EJ Fukushima Daiichi dotycz w szczeglnoci:
Zasilania obiektu z sieci zewntrznej za pomoc dwch niezalenych obwodw,
zaprojektowanych i zlokalizowanych tak, aby zminimalizowa
prawdopodobiestwo ich jednoczesnego uszkodzenia w stanach eksploatacyjnych
i warunkach awaryjnych, oraz rodowiskowych (95);
Zminimalizowania prawdopodobiestwa jednoczesnej utraty zasilania
elektrycznego z wicej ni jednego rda (96);
Wystarczajcej autonomii obiektu w zakresie zasilania elektrycznego, poprzez
zapewnienie:
- moliwoci utrzymania si jdrowego bloku energetycznego w ruchu
i zasilania potrzeb wasnych po odczeniu od sieci przesyowej przez co
najmniej 2 godziny (98),
- zasilania prdem przemiennym systemw i urzdze istotnych dla
bezpieczestwa z wewntrznych rde przez co najmniej 72 godziny, oraz
zapewnienia pojemnoci baterii akumulatorw zasilajcych systemy
i urzdzenia wypeniajce najwaniejsze funkcje bezpieczestwa
wystarczajcej na co najmniej 2 godziny pracy bez doadowywania (99);
Niezawodnoci i moliwoci testowania kombinowanych systemw awaryjnego
zasilania elektrycznego (100).
W Rozdz. 6 (102-107) okrelono wymagania dla projektu systemw:
Gospodarki odpadami promieniotwrczymi: dotyczce przetwarzania odpadw,
ich transportu, oraz przechowywania, a take kontroli uwolnie odpadw do
atmosfery lub wd (102-104);
Gospodarki paliwem jdrowym, nie napromieniowanym (wieym) i
napromieniowanym (105-107), w szczeglnoci wymogi dotyczce zapewnienia
48
W pozostaych trzech rozdziaach (7-9) Dziau IV okrelono oglne
wymagania projektowe dla:
Zewntrznych systemw chodzenia obiektu jdrowego (Rozdz. 7, 108 i 109);
Ochrony przeciwpoarowej i zapobiegania wybuchom (Rozdz. 8, 110-113);
Pozostaych systemw pomocniczych obiektu jdrowego (Rozdz. 9): poboru
prbek, spronego powietrza, owietlenia, wentylacji, klimatyzacji i ogrzewania,
transportu bliskiego, pary wieej, wody zasilajcej, turbozespou (114-119).

W Dziale V (120-124) okrelono specyficzne wymagania projektowe w
zakresie ochrony przed promieniowaniem w obiekcie jdrowym, w szczeglnoci
dotyczce:
Zasad projektowania obiektu z punktu widzenia minimalizowania naraenia
pracownikw na promieniowanie jonizujce (120-122);
rodkw technicznych do monitorowania promieniowania jonizujcego na terenie
obiektu w stanach eksploatacyjnych oraz podczas i po awariach (123);
Rozwiza technicznych dla oceny ewentualnego wpywu obiektu na otoczenie
(124).

Dzia VI (125 i 126) zawiera przepisy przejciowe i kocowe, w szczeglnoci
przepis 125 stanowi, i przepisy niniejszego rozporzdzenia nie stosuj si do
obiektw jdrowych bdcych ju w stadium eksploatacji. Podejcie takie jest
uzasadnione faktem i nie da si naoy powyej opisanych wymaga na obiekty
(reaktor badawczy MARIA oraz przechowalniki wypalonego paliwa jdrowego 19 i
19A), ktre zostay zaprojektowane i uruchomione przed wyjciem w ycie
niniejszego rozporzdzenia.
Do tej pory w zakresie regulowanym niniejszym projektem rozporzdzenia nie
obowizyway w Rzeczypospolitej Polskiej adne przepisy szczegowe.
Projekt rozporzdzenia podlega notyfikacji zgodnie z przepisami rozporzdzenia
Rady Ministrw z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania
krajowego systemu notyfikacji norm i aktw prawnych (Dz. U. Nr 239, poz. 2039 z
pn. zm.). W projekcie rozporzdzenia nie umieszcza si klauzuli wzajemnego
uznawania. Wzgldy bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej, a w
szczeglnoci wzgldy ochrony ycia i zdrowia ludzi i rodowiska wymagaj, eby
dopuszczone do budowy i eksploatacji na terytorium Polski zostay jedynie obiekty
jdrowe o najnowoczeniejszych technologiach, speniajce najwysze wymagania
bezpieczestwa. Awaria elektrowni jdrowej w Fukushimie jednoznacznie wskazaa
na niecelowo a nawet niedopuszczalno dopuszczania do budowy technologii nie
speniajcych najnowszych i najwyszych wymaga bezpieczestwa.
49
Zgodnie z art. 93 Traktatu Euratom Pastwa Czonkowskie zakazuj midzy sob,
obok ce i opat o skutku rwnowanym, wszelkich ogranicze ilociowych w
przywozie i wywozie, dotyczcych produktw z listy A
1
i A
2
zacznika IV do
traktatu, oraz produktw z listy B, o ile podlegaj one Wsplnej Taryfie Celnej i s
zaopatrzone w zawiadczenie Komisji o zamierzonym wykorzystaniu do celw
jdrowych. Na licie A
2
znajduj si m.in. reaktory jdrowe. Przepis ten jest
odpowiednikiem art. 28, 34 i 35 Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej
(TFUE). W przeciwiestwie do wymienionych przepisw TFUE nie wspomina on
jednak o zakazie stosowania rodkw o skutku rwnowanym do ogranicze
ilociowych. Przepisy techniczne nie mog by uznane za ograniczenia przywozowe
o charakterze ilociowym, co najwyej mog wywoywa rwnowane skutki. W
przypadku polskich przepisw nie mona te mwi o zakamuflowanej ochronie
wasnego rynku, gdy ciko mwi o istnieniu rynku atomowego w Polsce.

Z wyroku Trybunau (pierwsza izba) z dnia 9 marca 2006 r. w sprawie C-421/04
Matratzen Concord AG przeciwko Hukla Germany SA wynika, e rodek krajowy w
dziedzinie, ktra jest przedmiotem wyczerpujcej harmonizacji na paszczynie
wsplnotowej, musi by oceniany w wietle przepisw tego rodka harmonizujcego,
a nie przepisw prawa pierwotnego, takich jak art. 34 i 36 TFUE. W opinii
projektodawcw sprawy bezpieczestwa jdrowego obiektw jdrowych zostay ju
zharmonizowane, na co wskazuje brzmienie art. 2 ust. 3 dyrektywy 2009/71/Euratom.
Zgodnie z tym przepisem, dyrektywa uzupenia, w zakresie bezpieczestwa
jdrowego obiektw jdrowych, podstawowe normy ochrony zdrowia pracownikw i
ludnoci przed niebezpieczestwem promieniowania jonizujcego, o ktrych mowa w
art. 30 Traktatu Euratom, oraz pozostaje bez uszczerbku dla dyrektywy
96/29/Euratom.

W motywie 8 preambuy dyrektywy 2009/71/Euratom zostao podkrelone, ze
odpowiedzialno krajowa pastw czonkowskich jest podstawow zasad lec u
podstaw regulacji dotyczcych bezpieczestwa jdrowego, opracowanych na
poziomie midzynarodowym, ustanowion w Konwencji bezpieczestwa jdrowego.
Zgodnie zatem z art. 2 ust. 2 dyrektywy 2009/71/Euratom pastwa czonkowskie
mog przyjmowa bardziej restrykcyjne rodki bezpieczestwa w zakresie objtym t
dyrektyw, zgodnie z prawem wsplnotowym, a zgodnie z art. 4 ust. 1 lit. a
dyrektywy 2009/71/Euratom krajowe ramy prawne, regulacyjne i organizacyjne
ustanawiane przez pastwa czonkowskie maj okrela zakresy odpowiedzialnoci za
przyjcie krajowych wymogw bezpieczestwa jdrowego. Sposb ich przyjmowania
oraz instrumentw ich realizacji pozostaje w gestii pastw czonkowskich.

Motyw 18 preambuy dyrektywy 2009/71/Euratom zawiera stwierdzenie, e pastwa
czonkowskie przy wypenianiu zobowizania do utrzymywania i poprawy
bezpieczestwa, podejmujc decyzje o wykorzystaniu energii jdrowej po raz
pierwszy, powinny bra pod uwag czynniki, takie jak postpy w technologii
jdrowej, dowiadczenia zdobyte podczas eksploatacji i bada nad bezpieczestwem
oraz doskonalenie ram regulacyjnych. Odzwierciedleniem tego stanowiska jest art. 4
ust. 2 dyrektywy 2009/71, zgodnie z ktrym Pastwa czonkowskie zapewniaj, aby
ramy krajowe byy utrzymywane i ulepszane z odpowiednim uwzgldnieniem
dowiadcze z eksploatacji, wnioskw z analiz bezpieczestwa przygotowywanych
dla eksploatowanych obiektw jdrowych, rozwoju technologii i wynikw bada nad
bezpieczestwem, gdy s dostpne i stosowne do potrzeb. Nie mona zatem
50
wymaga, eby dopuszcza stosowanie, co prawda zgodnych z wczeniej przyjtymi
przepisami innych pastw, urzdze i innych towarw mogcych mie zastosowanie
w obiektach jdrowych, lecz nie gwarantujcych ju najwyszego dostpnego
poziomu bezpieczestwa jdrowego.

Projekt rozporzdzenia podlega obowizkowi przedstawienia, na podstawie art. 33
Traktatu ustanawiajcego Europejsk Wsplnot Energii Atomowej (Traktat
Euratom), do zaopiniowania Komisji Europejskiej.

Projekt rozporzdzenia zosta umieszczony w Biuletynie Informacji Publicznej
Rzdowego Centrum Legislacji w zakadce Rzdowy Proces Legislacyjny,
Biuletynie Informacji Publicznej Pastwowej Agencji Atomistyki oraz na stronie
internetowej Pastwowej Agencji Atomistyki, stosownie do art. 5 ustawy z dnia 7
lipca 2005 r. o dziaalnoci lobbingowej w procesie stanowienia prawa (Dz. U. Nr
169, poz. 1414 z pn. zm.) w celu umoliwienia zgoszenia, w trybie art. 7 wyej
wymienionej ustawy, zainteresowania pracami nad projektem rozporzdzeni. aden
podmiot nie zgosi zainteresowania pracami nad projektem rozporzdzenia w trybie
przepisw o dziaalnoci lobbingowej w procesie stanowienia prawa.



























51
OCENA SKUTKW REGULACJI
1. Podmioty, na ktre oddziauje projektowana regulacja
Projekt rozporzdzenia dotyczy podmiotw bdcych inwestorami lub
eksploatatorami obiektw jdrowych, podmiotw prowadzcych dziaalno
zwizan z projektowaniem, dostawami urzdze i wykonawstwem robt budowlano-
montaowych na obiektach jdrowych (w tym kompleksow realizacj tych
obiektw), a take podmiotw nadzorujcych te dziaalnoci.
Porednio projekt dotyczy take Prezesa Pastwowej Agencji Atomistyki, ktry jako
organ waciwy w sprawach wydawania zezwole na wykonywanie dziaalnoci
polegajcej na budowie obiektu jdrowego bdzie w toku prowadzenia postpowania
administracyjnego w sprawie wydania takiego zezwolenia weryfikowa zgodno
projektu obiektu jdrowego z wymaganiami projektowanego rozporzdzenia.

2. Konsultacje

Projekt rozporzdzenia w ramach konsultacji spoecznych zostanie skierowany do
nastpujcych podmiotw:
1) Polskie Towarzystwo Nukleoniczne, ul. Dorodna 16, 03-195 Warszawa,
2) Stowarzyszenie Inspektorw Ochrony Radiologicznej, ul. Garbary 15,
Pozna,
3) Stowarzyszenie Elektrykw Polskich Komitet Energetyki Jdrowej
SEP, ul. witokrzyska 14, 00 050 Warszawa,
4) Centralne Laboratorium Ochrony Radiologicznej, ul Konwaliowa 7, 01-
194 Warszawa,
5) Zakad Unieszkodliwiania Odpadw Promieniotwrczych, 05-400
Otwock-wierk,
6) Narodowe Centrum Bada Jdrowych, ul. Andrzeja Sotana 7, 05-400
Otwock-wierk,
7) Instytut Fizyki Jdrowej PAN, ul. Radzikowskiego 152, 31-342
Krakw,
8) PGE EJ1 Sp. z o.o., ul. Mysia 2, 00-496 Warszawa,
9) PGE Energia Jdrowa S.A., ul. Mysia 2, 00-496 Warszawa,
10) PGE Polska Grupa Energetyczna S.A., ul. Mysia 2, 00-496 Warszawa,
11) Stowarzyszenie Ekologw na Rzecz Energii Nuklearnej - SEREN Polska
ul. witokrzyska 14, 00 050 Warszawa,
12) Instytut Na Rzecz Ekorozwoju, ul. Nabielaka 15 lok. 1, 00 743
Warszawa,
13) Polski Klub Ekologiczny, ul. Sawkowska 26A, 31 014 Krakw,
14) Centrum Europejskie Zrwnowaonego Rozwoju, ul. Kotaja, 21
50-006 Wrocaw,
15) Fundacja Greenpeace Polska, ul. Lirowa 13, 02-387 Warszawa,
16) Fundacja Wspierania Inicjatyw Ekologicznych, ul. Czysta 17/4,
31-121 Krakw,
17) Polska Konfederacja Pracodawcw Prywatnych, ul. Klonowa 6, 00-591
Warszawa,
18) Konfederacja Pracodawcw Polskich, ul. Brukselska 7, 03-973
Warszawa,
19) Komisja Krajowa NSZZ Solidarno, ul. Way Piastowskie 24, 80-855
Gdask,
52
20) Oglnopolskie Porozumienie Zwizkw Zawodowych, ul. Kopernika
36/40, 00-924 Warszawa,
21) Business Center Club, ul. Plac elaznej Bramy 10, 00-136 Warszawa,
22) Zwizek Rzemiosa Polskiego, skr. poczt. 54, 00-952 Warszawa
23) Forum Zwizkw Zawodowych, Plac Teatralny 4, 85-069 Bydgoszcz,
24) Rada Krajowa Federacji Konsumentw, Al. Jerozolimskie 47 lok. 8, 00-
697 Warszawa,
25) Forum Odbiorcw Energii Elektrycznej i Gazu, ul. Poleczki 21, 02-822
Warszawa.

Projekt rozporzdzenia zosta take umieszczony w Biuletynie Informacji
Publicznej Rzdowego Centrum Legislacji w zakadce Rzdowy Proces
Legislacyjny, Biuletynie Informacji Publicznej Pastwowej Agencji Atomistyki
oraz na stronie internetowej Pastwowej Agencji Atomistyki.
W toku uzgodnie spoecznych uwagi do projektu rozporzdzenia zostay
zgoszone przez Narodowe Centrum Bada Jdrowych w Otwocku wierku,
Polsk Konfederacj Pracodawcw Prywatnych Lewiatan oraz PGE EJ1 S.A.
Stanowisko projektodawcy do uwag zgoszonych w toku uzgodnie spoecznych
zostao zamieszczone w zaczonych do niniejszej oceny skutkw regulacji
tabelach zgoszonych uwag.

3. Wpyw regulacji na sektora finansw publicznych, w tym na budet
pastwa i jednostek samorzdu terytorialnego

Przyjcie rozporzdzenia nie wpywa na budety jednostek administracji rzdowej
i samorzdowej.
4. Wpyw regulacji na rynek pracy
Wejcie w ycie rozporzdzenia wywoa pozytywne skutki dla rynku pracy.
Umoliwi wzrost zatrudnienia w zwizku z podjciem budowy elektrowni jdrowych
(EJ), czego niezbdnym warunkiem jest wydanie rozporzdzenia okrelajcego
podstawowe wymagania bezpieczestwa dla projektu EJ jakie naley uwzgldni
przy m.in. wyborze technologii EJ.
5. Wpyw regulacji na konkurencyjno gospodarki i przedsibiorczo, w
tym na funkcjonowanie przedsibiorstw
Wejcie w ycie rozporzdzenia nie bdzie miao negatywnego wpywu na
konkurencyjno wewntrzn i zewntrzn gospodarki. Przeciwnie podjcie budowy
elektrowni jdrowych w Polsce przyczyni si do znaczcego rozwoju poziomu
technicznego i organizacyjnego krajowych przedsibiorstw, ktre zostan
zaangaowane w procesie realizacji EJ, a tym samym zwikszy ich konkurencyjno
wewntrzn i zewntrzn.
6. Wpyw regulacji na sytuacj i rozwj regionalny.
Wejcie w ycie rozporzdzenia nie bdzie miao bezporedniego wpywu na sytuacj
i rozwj regionw. Rozporzdzenie to okrela bowiem szczegowe wymagania
bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej, jakie powinien uwzgldnia
projekt obiektu jdrowego. Dotyczy ono zatem przedsibiorcw bdcych
inwestorami lub eksploatatorami obiektw jdrowych, projektujcych,
53
dostarczajcych urzdzenia lub wykonywajcych roboty budowlano-montaowe na
takich obiektach, a take podmiotw nadzorujcych te prace.
Jednake porednio przez to, e jest ono niezbdne dla wdroenia energetyki
jdrowej w Polsce bdzie miao pozytywny wpyw na rozwj tych regionw, w
ktrych lokalizowane bd elektrownie jdrowe, lub w ktrych znajdowa si bd
przedsibiorstwa realizujce znaczce dostawy i prace na rzecz energetyki jdrowej.

7. Wskazanie rde finansowania

Finansowanie dziaa majcych na celu spenienie wymaga okrelonych w
projekcie niniejszego rozporzdzenia powinno stanowi element kosztw
poniesionych na inwestycj w obiekt jdrowy.


8. Korzyci spoeczne

Proponowana regulacja bdzie istotnym elementem utrzymania bezpieczestwa
jdrowego i ochrony radiologicznej kraju na waciwym poziomie. Wejcie w ycie
rozporzdzenia bdzie miao pozytywny wpyw na ochron spoeczestwa przed
skutkami promieniowani jonizujcego z obiektw jdrowych. Rada Ministrw,
wykonujc upowanienie ustawowe zawarte w art. 36c ust. 3 ustawy Prawo atomowe,
okrelia w przedmiotowym projekcie rozporzdzenia szczegowe wymagania
bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej, jakie ma uwzgldnia projekt
obiektu jdrowego, dla rnych rodzajw obiektw jdrowych, majc na uwadze
konieczno zapewnienia bezpieczestwa jdrowego, ochrony radiologicznej,
ochrony fizycznej i zabezpiecze materiaw jdrowych podczas rozruchu,
eksploatacji i likwidacji obiektu jdrowego oraz moliwo przeprowadzenia
sprawnego postpowania awaryjnego w przypadku wystpienia zdarzenia
radiacyjnego, z uwzgldnieniem zalece Midzynarodowej Agencji Energii
Atomowej oraz Stowarzyszenia Zachodnioeuropejskich Organw Nadzoru Instalacji
Jdrowych. Wymagania te odpowiadaj najwyszym obecnie przyjtym na wiecie
standardom bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej dla elektrowni
jdrowych z reaktorami generacji III/III+. Ich zastosowanie powinno zapewni
bezpieczestwo ludnoci zarwno podczas normalnej eksploatacji elektrowni
jdrowych jak te w stanach zakce i awarii, wczajc cikie awarie zwizane ze
stopieniem rdzenia reaktora.

9. Wpyw regulacji na rodowisko.
Wejcie w ycie rozporzdzenia bdzie miao pozytywny wpyw na ochron i stan
rodowiska. Rada Ministrw, wykonujc upowanienie ustawowe zawarte w art. 36c
ust. 3 ustawy Prawo atomowe, okrelia w przedmiotowym projekcie rozporzdzenia
szczegowe wymagania bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej, jakie
ma uwzgldnia projekt obiektu jdrowego, dla rnych rodzajw obiektw
jdrowych, majc na uwadze konieczno zapewnienia bezpieczestwa jdrowego,
ochrony radiologicznej, ochrony fizycznej i zabezpiecze materiaw jdrowych
podczas rozruchu, eksploatacji i likwidacji obiektu jdrowego oraz moliwo
przeprowadzenia sprawnego postpowania awaryjnego w przypadku wystpienia
zdarzenia radiacyjnego, z uwzgldnieniem zalece Midzynarodowej Agencji Energii
Atomowej oraz Stowarzyszenia Zachodnioeuropejskich Organw Nadzoru Instalacji
54
55
Jdrowych. Wymagania te odpowiadaj najwyszym obecnie przyjtym na wiecie
standardom bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej dla elektrowni
jdrowych z reaktorami generacji III/III+. Ich zastosowanie powinno zapewni
bezpieczestwo rodowiska i ludnoci zarwno podczas normalnej eksploatacji
elektrowni jdrowych jak te w stanach zakce i awarii, wczajc cikie awarie
zwizane ze stopieniem rdzenia reaktora.