Zacznik do OSR Uwagi zgoszone w toku uzgodnie spoecznych do projektu Rozporzdzenia Rady Ministrw w sprawie zakresu i sposobu przeprowadzania

analiz bezpieczestwa przeprowadzanych przed wystpieniem z wnioskiem o wydanie zezwolenia na budow obiektu jdrowego, oraz zakresu wstpnego raportu bezpieczestwa dla obiektu jdrowego 1. Uwagi zgoszone przez PGE EJ 1 Sp. z o.o.

Lp.

Paragraf / Ustp / Punkt / Litera Uwaga oglna

Uwaga

Propozycja zmian

Stanowisko PAA

1.

Proponujemy doprecyzowa pojcie obudowa bezpieczestwa, bd to jako odrbna definicja w 1, bd te poprzez podanie jej w rozdziale dotyczcym obudowy bezpieczestwa. Rozumiemy bowiem, e poprzez termin obudowa bezpieczestwa reaktora rozumie si pierwotn obudow bezpieczestwa reaktora oraz wtrn obudow bezpieczestwa reaktora cznie. Wskazane jest zdefiniowanie pojcia PZI jako postulowanych zdarze inicjujcych. W pkt 10 mowa jest o tym, e pojedyncze uszkodzenie nie skutkuje utrat zdolnoci systemu do wypeniania jego funkcji

Dodano definicj obudowy bezpieczestwa

2.

Uwaga oglna

Skrt PZI zosta wyjaniony w 1 pkt 8 projektu rozporzdzenia. uwzgldniona. Przepis zosta

3.

1 pkt 10 w zw. z 1 pkt 14

Uwaga zostaa przeformuowany.

Lp.

Paragraf / Ustp / Punkt / Litera

Uwaga

Propozycja zmian

Stanowisko PAA

bezpieczestwa, za w pkt 14 definiujcym pojedyncze uszkodzenie pisze si, e to takie uszkodzenie, ktre powoduje utrat zdolnoci do wypeniania jego funkcji bezpieczestwa. Wskazane jest doprecyzowanie tych poj, tak by byy one spjne. 4. 1 pkt 17 Pojcie przewidywany stan przejciowy bez awaryjnego wyczenia reaktora nie jest uywane w niniejszym rozporzdzeniu. Proponujemy usun to pojcie z 1. Propozycja wykrelenia sformuowania wszelkich stanw. Normalna eksploatacja jest zdefiniowana jako jeden stan. Proponuje si zapis: 2. Wykaz PZI przyjty do analiz bezpieczestwa dla konkretnego projektu obiektu jdrowego w okrelonej lokalizacji obejmuje PZI wewntrzne oraz zewntrzne i okrela si go tak, eby obejmowa wszystkie prawdopodobne uszkodzenia systemw, konstrukcji obiektu oraz elementw wyposaenia obiektu jdrowego oraz bdy ludzkie, jakie mogyby powsta podczas wszelkich stanw normalnej eksploatacji obiektu jdrowego. Propozycja zmiany: w szczeglnoci rozerwania rurocigw o rnej rednicy i we wszystkich moliwych miejscach Uwaga zostaa uwzgldniona. Uwaga zostaa uwzgldniona.

5.

6 ust. 2

Uwaga zostaa uwzgldniona.

6.

7 ust. 1 pkt 2

Sugestia przeformuowania zdania

Lp.

Paragraf / Ustp / Punkt / Litera 7 ust. 1 pkt 3

Uwaga

Propozycja zmian

Stanowisko PAA

7.

Sugestia przeformuowania zdania

8.

7 ust. 2 pkt 6

Sugestia zmiany szyku wyrazw.

Propozycja zmiany: mogcych wystpi podczas wszystkich trybw prowadzenia eksploatacji obiektu; Propozycja zmiany na: uwolnienia pynw technologicznych z uszkodzonych systemw lub elementw wyposaenia obiektu jdrowego w tym substancji trujcych lub smarw.

Uwaga nie zostaa uwzgldniona. Projektowane sformuowanie jest waciwe merytorycznie. Uwaga zostaa uwzgldniona.

9.

7 ust. 2 pkt 9 w zw. z pkt. 8

Proponuje si wykreli in fine sformuowanie w tym efekty odrzutu ze wzgldu na to, i ten efekt zosta ju zawarty wczeniej, w pkt 8. Proponujemy usun sformuowanie lub bardzo mao istotnych konsekwencjach. Uyte sformuowanie nie pozwoli na zamknicie wykazu PZI.

Uwaga nie zostaa uwzgldniona. Efekty odrzutu wprawdzie powoduj powstanie siy powodujcej uderzenia oderwanym z jednej strony odcinkiem rurocigu (chostania rur), ale wystpuj one lub mog wystpowa take w przypadku opisanym w pkt 9 (chodzi o wszelkie wypywy pynw, z rnych urzdze). Uwaga nie zostaa uwzgldniona. Chodzi tu bowiem o zestaw PZI wstpnie przyjty do analiz bezpieczestwa, ktry powinien by kompletny. Por. odpowiednie sformuowanie w dokumencie MAEA NS-G-1.2: 4.38. The set of PIEs should also include events of very low frequency or consequences, at least at the beginning of the process. It may be possible to eliminate some PIEs. Nevertheless, the elimination of any PIEs should be fully justified and the reasons well documented. Many PIEs will remain with the analysis to the end and will only be determined to be insignificant only at the conclusion of the process.

10.

11 ust. 1 pkt 2

11.

17

Proponujemy

usunicie

Proponuje si zapis:

Uwaga

czciowo

uwzgldniona.

Przepis

zosta

Lp.

Paragraf / Ustp / Punkt / Litera

Uwaga

Propozycja zmian

Stanowisko PAA

sformuowania lub jednoczesnego wystpienia wewntrznego zdarzenia inicjujcego i zagroenia zewntrznego, gdy okrelenie kilku PZI obejmuje tre usunitego fragmentu.

17. Nie jest konieczne uwzgldnianie jednoczesnego wystpienia kilku PZI lub jednoczesnego wystpienia wewntrznego zdarzenia inicjujcego i zagroenia zewntrznego, o ile nie ma midzy nimi zwizku przyczynowego, ale wykonuje si ocen moliwych uszkodze lub niesprawnoci, jakie mogyby wystpi podczas dugookresowego dochodzenia do stanu bezpiecznego wyczenia..

przeformuowany.

12.

27 ust. 6 pkt 3

W przedmiotowym punkcie mowa jest o cakowitej utracie zasilania elektrycznego obiektu jdrowego trwajcej przez dugi okres czasu. Zasadne jest doprecyzowanie o jakim (dugim) czasie jest tu mowa.

Uwaga czciowo przeformuowany.

uwzgldniona.

Przepis

zosta

Z kontekstu wynika, e chodzi o okres czasu na tyle dugi, e brak zasilania elektrycznego doprowadzi do cikiej awarii (czas ten oczywicie zaley od rodzaju i charakterystyk bezpieczestwa konkretnego obiektu jdrowego). Por. podobne sformuowania zawarte w dokumencie MAEA NS-G-1.2: 4.109. Examples of severe accident initiators include the following: Complete loss of the residual heat removal from the reactor core, LOCA with a complete loss of the emergency core cooling, Complete loss of electrical power for an extended period.

Lp.

Paragraf / Ustp / Punkt / Litera

Uwaga

Propozycja zmian

Stanowisko PAA

13.

28, Zacznik nr 2 pkt 7.5.3.1.

W przedmiotowych punktach mowa jest odpowiednio o sekwencjach awaryjnych definiujcych rozszerzone warunki projektowe oraz modelowaniu sekwencji awaryjnych. Zasadne jest doprecyzowanie tych sekwencji. Co si w nich zawiera? Proponujemy zastpienie wytrysk sowem wyrzut. sowa

W 28 brzmienie jest jednoznaczne. Natomiast w zaczniku nr 2 pkt 7.5.3.1 chodzi o zbir sekwencji awaryjnych dla potrzeb probabilistycznej analizy bezpieczestwa. Por. odpowiednie sformuowanie zawarte w dokumencie MAEA GS-G-4.1, 3.145: (b) Accident sequence modelling, including event sequence and system modelling, human performance analysis, dependence analysis and classification of accident sequences into plant damage states;. Uwaga zostaa uwzgldniona.

14.

31 ust. 1 pkt 6 33 pkt 2

15.

Proponujemy usun na mocy. Odnonie sformuowania tryby pracy patrz uwaga nr 18 poniej.

Uwaga nie zostaa uwzgldniona. Projektowane sformuowania s merytorycznie zasadne.

16.

40 ust. 4

W przedmiotowym punkcie mowa jest o analizie systemw, przy czym nie jest doprecyzowane o jakich analizach i jakich systemach jest tu mowa. W tabeli wystpuj takie pojcia jak uszkodzenie koszulek frakcji elementw paliwowych. W naszej ocenie zasadne jest doprecyzowanie tych sformuowa. Na str. 19 za wystpuj takie pojcia jak: uszkodzenie paliwa,

W analizie sekwencji zdarze, oraz analizie systemw obiektu jdrowego to s pojcia odnoszce si do metodologii PSA, zrozumiae dla specjalistw.

17.

Zacznik nr 1

Projekt zosta przeformuowany. Natomiast doprecyzowanie kryteriw opisujcych hipotetyczne cikie awarie z uszkodzeniem obudowy bezpieczestwa nie jest moliwe ani celowe (tego nie spotyka si w adnych przepisach) - por. tabela (o wiele mniej precyzyjna) zaczerpnita z dokumentu MAEA

Lp.

Paragraf / Ustp / Punkt / Litera

Uwaga

Propozycja zmian

Stanowisko PAA

dua degradacja paliwa, due uwolnienia i bardzo due uwolnienia. Pojcia te rwnie wymagaj doprecyzowania lub uspjnienia z terminologi z pozostaymi regulacjami.

SSG-2, 3.1:

Natomiast w sec. 2.1.8.2 EUR (ktry jest dokumentem znacznie bardziej szczegowym ni przepisy jakiegokolwiek kraju - moe poza USA, o objtoci vol. 1, 2 i 4 przekraczajcej 1800 stron) przytoczona jest tabela, o poziomie szczegowoci podobnej do pokazanej powyej tabeli z dokumentu MAEA SSG-2. Za w amerykaskich przepisach 10CFR50 podobnej tabeli w ogle nie ma. Tak wic tabela zamieszczona w zaczniku 1 jest i tak znacznie bardziej szczegowa, od podobnych tabel jakie mona znale w przepisach midzynarodowych lub krajowych.

Lp.

Paragraf / Ustp / Punkt / Litera

Uwaga

Propozycja zmian

Stanowisko PAA

W EUR (sec. 2.1.2.6) jest nastpujce sformuowanie dot. skutkw awarii powaniejszych ni rozszerzone warunki projektowe: Sequences potentially involving either the early failure of the Primary Containment* (see Section 2.1.4.4.1) or very large releases shall have a cumulative frequency -6 well below the previous Target* of 10 per reactor year. W zupenoci wystarczy wic podane tu kryterium oddziaywania radiologicznego hipotetycznych cikich awarii z uszkodzeniem obudowy bezpieczestwa:: - skutki radiologiczne przekraczaj kryteria dla rozszerzonych warunkw projektowych, okrelone w 9 pkt 2 rozporzdzenia projektowego. 18. Zacznik nr 2 pkt 2.4 Sformuowanie tryby pracy jdrowego bloku energetycznego jest nieprecyzyjne i moe by rne interpretowane. W 33 mowa jest o trybach pracy na jakie obiekt zosta zaprojektowany. W kontekcie posugiwania si zwrotem stany pracy nie jest jednoznaczne czy chodzi o to samo? Proponujemy uywanie sformuowania stan obiektu zgodnie z propozycj zawart w uwagach do rozporzdzenia projektowego. Proponujemy zastpi wyraz Uwaga niezrozumiaa okrelenie jest jednoznaczne i oczywiste.

19.

Zacznik nr 2

Uwaga zostaa uwzgldniona.

Lp.

Paragraf / Ustp / Punkt / Litera pkt 2.5

Uwaga

Propozycja zmian

Stanowisko PAA

materiay wyrazem dokumenty. W obu wskazanych punktach rozporzdzenie posuguje si odpowiednio w 2.2.6 mocy cieplnej rdzenia reaktora i w 2.2.7 mocy cieplnej reaktora. W naszej ocenie powinno chodzi o to samo, czyli moc ciepln reaktora. Proponujemy wykreli z tytuu tego punktu sformuowanie sporzdzona na podstawie raportu lokalizacyjnego. Jednoczenie, dla wskazania, i dane dla WRB dla oceny lokalizacji mog pochodzi z raportu bezpieczestwa, proponujemy dopisa nowy pkt 4.12 w nastpujcym brzmieniu 4.12. Dokumenty wczone do WRB poprzez odwoania (ktry jest zbieny z pkt 2.5. Zacznika nr 2). Uwaga redakcyjna. Proponujemy wpisa dwukropek po wyrazie stanach. Zasadne jest doprecyzowanie, czy stany awaryjne s tosame z pojciem warunkw awaryjnych, o ktrych mowa w Prawie atomowym. Proponujemy zapis: 4. Ocena jdrowego, lokalizacji obiektu Nie caa moc cieplna reaktora jest generowana w jego rdzeniu wobec czego uwaga nie zostaa uwzgldniona.

20.

Zacznik nr 2 pkt 2.2.6 i 2.2.7

21.

Zacznik nr 2 pkt 4

Uwaga zostaa uwzgldniona.

I dodanie nowego pkt. 4.12. 4.12. Dokumenty wczone do WRB poprzez odwoania.

22.

Zacznik nr 2 pkt 6.7.1 Zacznik nr 2 pkt 7.3 i 7.4.1.

Projekt zosta przeformuowany.

23.

Projekt zosta przeformuowany.

Lp.

Paragraf / Ustp / Punkt / Litera Zacznik nr 2 pkt 7.4.1 Zacznik nr 2 pkt 7.5

Uwaga

Propozycja zmian

Stanowisko PAA

24.

Proponujemy wpisa w stanie normalnej eksploatacji zamiast w stanach normalnej eksploatacji. Uwaga redakcyjna. Po wyrazie Analizy naley doda probabilistyczne bezpieczestwa.

Projekt zosta przeformuowany.

25.

Projekt zosta przeformuowany.

2. Uwagi zgoszone przez NCBJ

LP

Oznaczenie paragrafu, ktrego dotyczy uwaga

Uwaga

Stanowisko PAA

1.

Uwaga oglna

Zgodnie z definicj przedstawion w dokumencie Dyrektywy Rady 2009/71/EURATOM z dnia 25 czerwca 2009 r. ustanawiajca wsplnotowe ramy bezpieczestwa jdrowego obiektw jdrowych pojcie Obiekt jdrowy oznacza: a) zakad wzbogacania, zakad produkcji paliwa jdrowego, elektrowni jdrow, zakad przetwarzania, reaktor badawczy, obiekty suce do przechowywania wypalonego paliwa; oraz b) obiekty suce do przechowywania odpadw promieniotwrczych znajdujce si w tym samym miejscu i bezporednio zwizane z obiektami jdrowymi wymienionymi w lit. a).

Uwaga uwzgldniona rzeczywicie tak oglna definicja obiektu jdrowego nastrcza trudnoci w formuowaniu szczegowych wymaga. Wymagania zawarte w projekcie rozporzdzenia w caoci odnosz si do elektrowni jdrowych. W zdecydowanej wikszoci odnosz si one te reaktorw badawczych. Za do innych obiektw jdrowych odnosz si wymagania oglne i cz uwag szczegowych. W nowej wersji projektu rozporzdzenia zostan jednoznacznie wskazane wymagania odnoszce tylko do elektrowni jdrowych, oraz do obiektw z reaktorami (elektrowni jdrowych i reaktorw badawczych),

Rozporzdzenie obowizuje wszystkie obiekty jdrowe natomiast z treci wnioskuj, e zostao wydane z myl o reaktorach przemysowych i badawczych. Np. w 1 ust. 21 stan bezpiecznego wyczenia okrela stan reaktora jdrowego. W 1 ust. 24 system bezpieczestwa jest ograniczony tylko do reaktora. W 1 ust. 25 system zabezpiecze rwnie odniesiono do reaktora. W wielu miejscach opisujcych stany awaryjne nie pojawiaj si okrelenia dotyczcego poza reaktorowych przechowalnikw wypalonego paliwa, np. braku chodzenia paliwa, awarii reaktywnociowej w przechowalniku lub uszkodze mechanicznych lub chemicznych przechowywanego paliwa. Opis zawartoci Wstpnego Raportu Bezpieczestwa jest skonstruowany z przeznaczeniem dla reaktorw jdrowych. W NCBJ przewiduje si budow obiektu ekstrakcji Mo99 z napromieniowanego paliwa jdrowego. Bdzie to z pewnoci Obiekt Jdrowy wg definicji UE. Jaka powinna by zawarto WRB dla tego obiektu?

oraz zostan okrelone wyczenia i zakres stosowalnoci szczegowych wymaga do obiektw innego rodzaju (stosowane odpowiednio).

W projekcie dokumentu nie przedstawiono cieki dochodzenia do zezwolenia na eksploatacj obiektu jdrowego, Jakie czynnoci i jakie dokumenty naley sporzdzi, aby uzyska zezwolenie na eksploatacj. Prawdopodobnie bdzie niezbdnym program rozruchu obiektu, program prb rozruchowych, sprawozdanie z rozruchu oraz Eksploatacyjny Raport Bezpieczestwa. W projekcie dokumentu brak jest opisu cieki dochodzenia do tego etapu. Nie wspominam tu o etapie likwidacji obiektu, ale opis programu i zwizanych z nim dokumentw tez byby tu przydatny. 2. 1 Brak definicji. W zestawieniu wymaga zawartoci Wstpnego Raportu Bezpieczestwa w p. 4.2.2. wystpuje pojcie Kryteria analiz przesiewowych. Proponuj zastpi sowo mniejsz sowami nie wiksz poprawka

Nie jest to przedmiotem tego rozporzdzenia, lecz rozporzdzenia ws. dokumentw wymaganych przy skadaniu wniosku o wydanie zezwolenia na wykonywanie dziaalnoci zwizanej z naraeniem na dziaanie promieniowania jonizujcego albo przy zgoszeniu wykonywania tej dziaalnoci, oraz projektu rozporzdzenia eksploatacyjnego. Natomiast wymagania dot. likwidacji obiektw jdrowych s przedmiotem projektu rozporzdzenia likwidacyjnego.

Uwaga odrzucona nie ma potrzeby definiowania kryteriw analiz przesiewowych dla zdarze zewntrznych; ma je okreli i opisa wnioskodawca. Uwaga dot. 1 pkt 2 (nie ust. 2). Definicja ta zostaa

3.

1 pkt 2

10

redakcyjna, ujednolicajca z podobnym okreleniem w ust. 3. 4. 1 pkt 6 Niezrozumiay jest tekst wyszczeglniajcy granic obiegu cinieniowego chodzenia reaktora. Proponuj zamiast pierwszego okrelenia: - zewntrzne zawory na przechodzcych przez pierwotn obudow bezpieczestwa rurocigach pary wieej i wody zasilajcej, Drugie okrelenie jest cakowicie niezrozumiae. Trzecie do przyjcia. 5. 1 pkt 13 i 15 zamiast postulowanych proponuj zastosowa sowo analizowanych lub przewidywanych Proponuj zamiast okrelenia powaniejszych ni awarie projektowe zastosowa tu i w dalszych czciach dokumentu zastosowa poza projektowane awarie.

przeredagowana w nowej wersji projektu rozporzdzenia. Uwaga ta dot. 1 pkt 6 (nie ust. 6) i jest ona analogiczna jak do projektu rozp. projektowego. Uwaga odrzucona zdaniem projektodawcy definicja jest prawidowa i nie wymaga zmian: w pierwszym tire sformuowanie jest bardziej oglne (chodzi nie tylko o te rurocigi ale te wszelkie inne, jak np. systemu CVCS). 2-gie tire jest zrozumiae dla specjalistw energetyki jdrowej. Wyraz postulowanych zastpiono w nowej wersji projektu rozporzdzenia wyrazem rozpatrywanych. Termin awarie pozaprojektowe zosta usunity z projektu nowelizacji ustawy w czasie prac legislacyjnych w Sejmie. Ponadto, termin ten zosta take usunity z najnowszej wersji projektu dokumentu MAEA okrelajcego wymagania projektowe dla EJ (DS414) i zastpiony przez rozszerzone warunki projektowe, ktre jednak oczywicie nie obejmuj hipotetycznych cikich awarii z uszkodzeniem obudowy bezpieczestwa. Std powstaa konieczno uywania okrelenia awarie powaniejsze ni awarie projektowe. Uwaga odrzucona - nie ma potrzeby definiowania tych poj, s one zrozumiae oraz powszechnie stosowane w literaturze fachowej. Pojcie uszkodzenie rdzenia reaktora w nowej wersji projektu rozporzdzenia zostao zastpione pojciem degradacja rdzenia reaktora. Propozycja odrzucona sowo prawdopodobne jest tu bardziej waciwe ni dajce si przewidzie, gdy chodzi tu o wszelkie zdarzenia, ktre nie s wykluczone.

6.

1 pkt 18

7.

1 pkt 19

W dalszych czciach projektu brak deterministycznych i probabilistycznych.

jest

definicji

sw

8.

1 pkt 27

Proponuj stopienie co najmniej jednego z prtw paliwowych

9.

10 ust. 2

Proponuj zamiast sowa prawdopodobne zastosowa okrelenie dajce si przewidzie.

11

10.

12

Proponuj zmieni sowo prawdopodobne okreleniem dajce si przewidzie. Brak jest definicji, co jest istotnym ryzykiem.

Propozycja odrzucona uzasadnienie jak w pkt. 9.

11.

15 ust. 2

Nie wszystko mona i naley definiowa w przepisach, a analogiczny zapis zawarty jest w wytycznych MAEA NS-G1.2. W tym przypadku to wnioskodawca ma okreli, jaki jest wkad tych uszkodze do ryzyka i uzasadni, e jest on istotny. Propozycja odrzucona uzupenienie takie jest zbdne. Propozycja uzupenienia przyjta, lecz w nieco zmodyfikowanej formie zostanie dodany punkt o nastpujcej treci: odprowadzi ciepo wytwarzane w przechowalniku wypalonego paliwa jdrowego lub magazynie wieego paliwa jdrowego. Odwoanie nieprawidowe chodzi prawdopodobnie o 31 ust. 6 pkt 1. Propozycja uzupenienia przyjta, lecz w nieco zmodyfikowanej formie zostanie dodany punkt o nastpujcej treci: cakowita utrata moliwoci odprowadzania ciepa z przechowalnika wypalonego paliwa jdrowego lub magazynu wieego paliwa jdrowego.

12.

17 ust. 1 18 ust. 1

Proponuje si po sowie akceptacji wstawi stan bezpieczestwa. proponuje uzupeni dodatkowym punktem odprowadzi ciepo wytwarzane w przyreaktorowym przechowalniku wypalonego paliwa.

13.

31 ust. 6 lit. a

Proponuj uzupeni wypalonego paliwa.

oraz

przyreaktorowego

przechowalnika

3.

Uwagi zgoszone przez PKPP Lewiatan

LP

Oznaczenie paragrafu, ktrego

Uwaga

Stanowisko PAA

12

dotyczy uwaga 1. Uwaga oglna Wstpna ocena projektu rozporzdzenia opublikowanego w dniu 20 grudnia 2011 r. prowadzi do wniosku, e projekt zawiera pewne odstpstwa od standardw midzynarodowych, w szczeglnoci opublikowanych przez MAEA. Przykadowo 1 pkt 2 i 3 wprowadzaj dwie kategorie awarii w odniesieniu do awarii majcych -4 miejsce z prawdopodobiestwem 10 /rok. Praktyka midzynarodowa zasadniczo rozrnia cztery kategorie awarii a do prawdopodobiestwa wystpienia na poziomie 10 /rok. Warunki ramowe projektu powinny obejmowa wszystkie te awarie przyjmujc podejcie konserwatywne. Taki wstpny podzia warunkw zaproponowany w projekcie rozporzdzenia moe okaza si trudny do pogodzenia ze standardami midzynarodowymi ustanowionymi przez MAEA oraz WENRA. W efekcie istnieje ryzyko dopuszczenia w Polsce projektw, ktre nie speniaj standardw midzynarodowych. Niezalenie od powyszego szereg wanych wymogw nie zostao uwzgldnione w projekcie. Dotyczy to klasyfikacji urzdze opartych na bezpieczestwie, wymaga co do kwalifikacji sprztu, systemu zapewnienia jakoci. Jeeli te zagadnienia nie maj znale si w tym rozporzdzeniu, powinny zosta uwzgldnione w innych, dodatkowych regulacjach.
-6

Projektodawcy nie zgadzaj si z uwagami oglnymi. Wymagania zawarte w projekcie rozporzdzenia s spjne zarwno z midzynarodowymi standardami okrelonymi przez MAEA oraz WENRA, jak te z wymaganiami europejskich przedsibiorstw energetycznych okrelonych w dokumencie EUR. Wymagania zawarte w projektach rozporzdzenia projektowego oraz w rozporzdzenia ws. analiz bezpieczestwa ustanawiaj bardzo wysokie standardy bezpieczestwa, niekiedy wykraczajce poza wymagania jakie mona znale w aktualnie obowizujcych przepisach w innych krajach (szczeglnie w zakresie uwzgldnienia niektrych wnioskw z awarii w Fukushimie ora zagroe powodziowych - ostatnio w EJ Fort Calhoun, USA). Pena klasyfikacja awarii obiektw jdrowych z reaktorami (EJ lub reaktory badawcze) zawarta jest w Zaczniku 1 do projektu rozporzdzenia, obejmuje ona wszelkie kategorie awarii a do hipotetycznych awarii z uszkodzeniem obudowy bezpieczestwa wcznie (o prawdopodobiestwie -7 >10 ). Jest to klasyfikacja o wiele bardziej konkretna i szczegowa ni klasyfikacje jakie mona znale w dokumentach midzynarodowych, w tym w dokumencie MAEA SSG-2 (patrz: poniej tabela zaczerpnita z rozdz. 3.1 tego dokumentu):

13

Podobna tabela zawarta jest w dokumencie EUR (rozdz. 2.1.8.2):

14

Awarie o prawdopodobiestwie do 10 , zdefiniowane w 1 pkt 1 i 2, to tylko awarie projektowe (podzielone na 2 kategorie), za liczba wszystkich kategorii awarii scharakteryzowanych w Zaczniku 1 wynosi 6 (prawdopodobiestwa -2 -7 wystpienia: od >10 do <10 ). Niezgodne z powszechn praktyk midzynarodow jest stwierdzenie, e Warunki ramowe projektu powinny obejmowa wszystkie te awarie przyjmujc podejcie konserwatywne. czyli (wg. opniodawcw) te w odniesieniu do awarii poza-projektowych. Zgodnie z powszechnie przyjtymi standardami midzynarodowymi (MAEA, WENRA, EUR) podejcie konserwatywne jest wymagane przy analizach przewidywanych zdarze eksploatacyjnych i awarii projektowych, natomiast przy analizach awarii powaniejszych ni projektowe dopuszcza si stosowanie podejcia opartego na najlepszym oszacowaniu (por. dokumenty MAEA: NS-G-1.2 4.19, 4.92, 4.93, 4.96, 4.104 i 4.112, SSG-2 1.3, 1.5 i 3.3, oraz EUR 2.1.1.2, 2.1.1.3.1, 2.1.1.3.4, 2.1.2.4, 2.1.2.5.1, 2.1.3.3, 2.1.4.1, 2.1.4.2, 2.1.4.3.4, 2.1.4.4.1, 2.1.4.5.1 i 2.1.4.5.2). Absolutnie nie jest te uprawnione twierdzenie, e istnieje ryzyko dopuszczenia w Polsce projektw, ktre nie speniaj standardw

-4

15

midzynarodowych. Przepisy zawarte w projekcie rozporzdze projektowego i ws. analiz bezpieczestwa ustanawiaj najwysze midzynarodowo uznane standardy bezpieczestwa EJ. W szczeglnoci przepisy rozporzdzenia projektowego wymagaj rozwiza zapewniajcych opanowanie i ograniczenie skutkw rozszerzonych warunkw projektowych, w tym kryteria ograniczenia oddziaywania radiologicznego EJ na rodowisko w razie awarii projektowych i rozszerzonych warunkw projektowych oraz probabilistyczne kryteria bezpieczestwa spjne z wymaganiami dokumentu EUR. Klasyfikacja bezpieczestwa urzdze, wymagania zapewnienia jakoci nie s przedmiotem tego rozporzdzenia natomiast oglne wymagania dotyczce tych zagadnie zawarte s w projekcie rozporzdzenia projektowego (por. w szczeglnoci 9 i 10 tego rozporzdzenia).

2.

1 pkt 2 - 3

Dwie kategorie awarii zostay zdefiniowane z -2 prawdopodobiestwem wystpienia midzy 10 do -3 -3 -4 10 /rok oraz 10 do 10 /rok. Taka propozycja rni si od praktyki midzynarodowej wynikajcej z wytycznych MAEA, ktra zmierza do definiowania awarii obejmujcych prawdopodobiestwo -6 wystpienia do 10 /rok. Wytyczne MAEA definiuj dwa wymogi wykraczajce poza tzw. the Design Basis Conditions (podstawowe warunki projektowe): Design Extension Conditions DEC (rozszerzone warunki projektowe) nie prowadzce do cikiej awarii oraz DEC prowadzce do cikiej awarii. Taki podzia warunkw projektowych nie zosta uwzgldniony w projekcie rozporzdzenia bdc zastpionym poczeniem sekwencji zoonych z

Uwaga bezzasadna co uzasadniono powyej, w uzasadnieniu uwag oglnych.

3.

1 pkt 19-20

Uwaga bezzasadna nie ma tu adnego odstpstwa od praktyki midzynarodowej. W najnowszym projekcie dokumentu MAEA SSR-2/1 podano nastpujc definicj rozszerzonych warunkw projektowych (Design Extension Conditions DEC): design extension conditions Accident conditions that are not considered for design basis accidents, but that are considered in the design process of the plant in accordance with best estimate methodology, and for which releases of radioactive material are kept within acceptable limits. Design extension conditions could include severe

16

niektrymi cikimi awariami wybranymi na podstawie analiz bezpieczestwa. Stanowi to odstpstwo od praktyki midzynarodowej.

accident conditions.

Definicja ta jest do oglnikowa, za definicja zawarta w projekcie rozporzdzenia jest spjna z t definicj lecz jest ona lepiej doprecyzowana, z uwzgldnieniem podejcia i terminologii przyjtych w dokumencie EUR, w ktrym w rozszerzonych warunkach projektowych (design extension conditions) wyrnia si sekwencje zoone bez uszkodzenia rdzenia (complex sequences) oraz cikie awarie bez uszkodzenia obudowy bezpieczestwa (por. EUR, sec. 2.1.4.1). 4. 5 ust. 2 Projekt rozporzdzenia proponuje w analizach awarii powaniejszych ni awarie projektowe (tj. powaniejszych ni awarie projektowe kategorii 2 wskazane w 1 pkt 2) z prawdopodobiestwem -4 wystpienia na poziomie 10 /rok) analiz opart na najlepszym oszacowaniu. Tymczasem praktyka midzynarodowa oraz MAEA proponuje podejcie konserwatywne w odniesieniu do awarii z prawdopodobiestwem wystpienia na poziomie do -6 10 /rok. Lista zdarze zarwno w sferze wewntrznej jak i zewntrznej rni si od listy przewidzianej w materiaach MAEA. Uwaga bezzasadna co uzasadniono powyej, w dyskusji uwag oglnych.

5.

7 ust. 2 oraz 8 ust. 1

Uwaga bezzasadna nie wiadomo na jakie wykazy zagroe wewntrznych i zewntrznych okrelone przez MAEA powouje si opiniodawca (bo w uwadze brak jest konkretnego odniesienia), ale wykazy zawarte w projekcie rozporzdzenia nie tylko, e obejmuj to co jest zawarte w dokumentach MAEA NS-R-1 i w najnowszym projekcie dokumentu SSR-2/1 (DS414), ale s one znaczco rozszerzone i doprecyzowane. Zwracamy uwag, e w szczeglnoci w dokumencie SSR-2/1 (Requirement 17, sec. 5.16-22) wymagania dotyczce zdarze zewntrznych i wewntrznych s sformuowane bardzo oglnikowo brak jakiegokolwiek wykazu (nieco dokadniej, chocia te do oglnikowo, s sformuowane odnone wymagania w dokumencie NS-R-1). Uwaga bezzasadna w tym konkretnym przepisie podano oglny wymg

6.

22 ust. 2

Opnienie

reakcji

operatora

lub

17

przeprowadzeniu akcji lokalnych w przypadku zdarze jest zdefiniowana w standardach midzynarodowych i wynosi 30 minut na dziaania operatora i 1 godzin w odniesieniu do akcji lokalnych. Zarwno 22 ust. 2 jak i inny przepis rozporzdzenia nie zawiera takiego wymogu. 7. 27 ust. 1 i 2 Podobnie jak w przypadku 1 pkt 19 i 20 zachodz rnice w odniesieniu do definicji Design Basis Conditions DEC (podstawowe warunki projektowe). Cztery punkty zawarte w ust. 2 rni si od definicji DEC opracowanej przez MAEA.

zwizany z zaoeniami do deterministycznych analiz bezpieczestwa (zgodny zreszt z analogicznym wymogiem podanym w dokumencie MAEA NS-G-1.2, sec. 4.92), natomiast zaoenie dot. czasu opnienia wymaganej reakcji operatora zawarte s w projekcie rozporzdzenia projektowego (86 ust. 2).

Uwaga bezzasadna i niezrozumiaa jak ju stwierdzono powyej (w pkt 2.2), definicja design extension conditions podana w dokumencie MAEA SSR-2/1 (D414) jest zbyt oglnikowa na potrzeby rozporzdzenia, ale przede wszystkim jest zupenie niezrozumiae o co w ogle w tej uwadze chodzi, gdy w 27 ust. 1 i 2 nie ma wcale mowy o rozszerzonych warunkach projektowych (DEC to design extension conditions, a nie design basis conditions) lecz o PZI (postulowanych zdarzeniach inicjujcych, anglojzyczny skrt to PIEs postulated initiating events). Uwaga bezzasadna wykaz zawarty w rozporzdzeniu jest w peni zgodny z wykazem podanym w dokumencie MAEA NS-G-1.2 (sec. 4.113).

8.

31 ust. 1

Jedenacie punktw zawartych w tym ustpie jako procesy, ktre naley uwzgldni w analizach deterministycznych bezpieczestwa rni si od listy zaproponowanej przez MAEA.

18