w sprawie zakresu i sposobu przeprowadzania analiz bezpieczestwa przeprowadzanych przed wystpieniem z wnioskiem o wydanie zezwolenia na budow obiektu jdrowego, oraz zakresu wstpnego raportu bezpieczestwa dla obiektu jdrowego 1) .
Na podstawie art. 36d ust. 3 ustawy z dnia 29 listopada 2000 r. Prawo atomowe (Dz. U. z 2007 r. Nr 42, poz. 276, z pn. zm. 2) ) zarzdza si, co nastpuje:
Rozdzia 1 Przepisy oglne
1. W rozumieniu niniejszego rozporzdzenia uyte okrelenia oznaczaj: 1) analiza (metodologia) oparta na najlepszym oszacowaniu analiz techniczn przeprowadzan na podstawie najlepszego istniejcego stanu wiedzy o zjawiskach zachodzcych w systemach i procesach technologicznych, w ktrej tam gdzie istniej niepewnoci unika si zaoe nadmiernie zachowawczych a nie majcych uzasadnienia technicznego, dajc najbardziej prawdopodobne wartoci; 2) awarie projektowe kategorii 1 awarie obiektu jdrowego, mogce wystpi z czstoci mniejsz ni raz 100 lat pracy reaktora, lecz wiksz ni raz na 1 000 lat pracy reaktora; 3) awarie projektowe kategorii 2 awarie obiektu jdrowego, o czstoci wystpienia nie wikszej ni raz na 1 000 lat pracy reaktora, lecz wikszej ni raz na 10 000 lat pracy reaktora; 4) bariera ochronna barier fizyczn powstrzymujc rozprzestrzenianie si produktw rozszczepienia; 5) fundamentalne funkcje bezpieczestwa funkcje bezpieczestwa majce zasadnicze znaczenie dla zapewnienia bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej obiektu jdrowego, obejmujce: a) sterowanie reaktywnoci, b) odprowadzanie ciepa z reaktora lub przechowalnika wypalonego paliwa jdrowego oraz magazynu wieego paliwa jdrowego,
1) Niniejsze rozporzdzenie dokonuje w zakresie swojej regulacji wdroenia dyrektywy Rady 2009/71/Euratom z dnia 25 czerwca 2009 r. ustanawiajcej wsplnotowe ramy bezpieczestwa jdrowego obiektw jdrowych (Dz. Urz. UE L 172 z 02.07.2009, str. 18 oraz Dz. Urz. UE L 260 z 03.10.2009, str. 40).
2) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostay ogoszone w Dz. U. z 2008 r. Nr 93, poz. 583 i Nr 227, poz. 1505, z 2009 r. Nr 18, poz. 97 i Nr 168, poz. 1323, z 2010 r. Nr 107, poz. 679 oraz z 2011 r. Nr 112, poz. 654 i Nr 132, poz. 766.
1 c) osanianie przed promieniowaniem jonizujcym, zatrzymywanie substancji promieniotwrczych, ograniczanie i kontrolowanie ich uwolnie do rodowiska, jak rwnie ograniczanie uwolnie awaryjnych; 6) granica cinieniowa obiegu chodzenia reaktora: a) w przypadku reaktora cinieniowego - system fizycznie poczonych elementw cinieniowych utrzymujcych chodziwo reaktora o okrelonych parametrach roboczych, w szczeglnoci zbiornik cinieniowy lub kanay cinieniowe reaktora, rurocigi lub ich elementy, oraz pompy i armatura, ktre tworz obieg chodzenia reaktora lub s poczone z obiegiem chodzenia reaktora do nastpujcej armatury wcznie: - najbardziej zewntrzny zawr odcinajcy na rurocigu systemu przechodzcego przez pierwotn obudow bezpieczestwa reaktora, - drugi z dwch zaworw na rurocigu systemu nie przechodzcego przez pierwotn obudow bezpieczestwa reaktora, ktre podczas normalnej pracy reaktora s zamknite, - osprzt zabezpieczajcy zamontowany na urzdzeniach i rurocigach obiegu chodzenia reaktora; b) w przypadku reaktora wrzcego - elementy cinieniowe wyposaenia od reaktora do najbardziej zewntrznych zaworw odcinajcych obudow bezpieczestwa reaktora zamontowanych na rurocigach pary wieej i wody zasilajcej wcznie; 7) graniczne parametry projektowe wartoci parametrw procesu technologicznego lub parametrw systemw, elementw konstrukcji lub wyposaenia obiektu jdrowego istotnych dla bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej, okrelone dla stanw eksploatacyjnych i postulowanych awarii, ktrych nieprzekroczenie zapewnia wypenienie funkcji bezpieczestwa oraz spenienie kryteriw ograniczonego oddziaywania radiologicznego obiektu jdrowego, ustalonych w art. 36f ust. 2 ustawy i 9 niniejszego rozporzdzenia, potwierdzone analizami bezpieczestwa; 8) grupa bezpieczestwa zestaw elementw wyposaenia przeznaczonych do wykonania dziaa wymaganych w przypadku wystpienia postulowanego zdarzenia inicjujcego, w celu zapewnienia nie przekroczenia granicznych parametrw projektowych dla przewidywanych zdarze eksploatacyjnych i awarii projektowych; 9) jdrowy blok energetyczny zesp skadajcy si w szczeglnoci z jdrowego systemu wytwarzania pary, obiegu czynnika roboczego, jednego lub wikszej liczby turbozespow, tworzcy skoordynowany system konwersji energii cieplnej paliwa jdrowego w energi elektryczn; 10) kryterium pojedynczego uszkodzenia kryterium wymaga projektowych, ktrego spenienie zapewnia, e pojedyncze uszkodzenie jakiegokolwiek elementu systemu, a take uszkodzenia wtrne powstae na skutek tego uszkodzenia, nie skutkuje utrat zdolnoci systemu do wypeniania jego funkcji bezpieczestwa; 11) limity (granice) bezpieczestwa wartoci tych parametrw fizycznych i technologicznych, ktrych przekroczenie jest niedopuszczalne i ktre bezporednio wpywaj na stan barier ochronnych; 2 12) nastawy systemw bezpieczestwa poziomy parametrw, przy ktrych systemy bezpieczestwa s automatycznie uruchamiane w razie wystpienia przewidywanych zdarze eksploatacyjnych lub awarii projektowych, w celu zapobieenia przekroczeniu limitw (granic) bezpieczestwa; 13) pierwotna obudowa bezpieczestwa szczeln konstrukcj zaprojektowan na wytrzymanie granicznych parametrw projektowych przewidywanych podczas postulowanych awarii; 14) pojedyncze uszkodzenie uszkodzenie, ktre powoduje utrat zdolnoci systemu lub elementu wyposaenia do wypeniania jego funkcji bezpieczestwa, a take uszkodzenie wtrne, bdce jego skutkiem; 15) postulowane awarie awarie projektowe i rozszerzone warunki projektowe; 16) przewidywany stan przejciowy bez awaryjnego wyczenia reaktora awari nalec do sekwencji zoonych, mogc zaistnie, gdy po wystpieniu przewidywanego zdarzenia eksploatacyjnego nie nastpuje automatyczne wyczenie reaktora i nie jest moliwe jego awaryjne rczne wyczenie przez wprowadzenie do rdzenia reaktora prtw bezpieczestwa; 17) rozporzdzenie projektowe rozporzdzenie wydane na podstawie art. 36c ust. 3 ustawy - Prawo atomowe; 18) rozszerzone warunki projektowe zbir sekwencji awarii powaniejszych ni awarie projektowe, przy ktrych uwolnienia substancji promieniotwrczych mieszcz si akceptowalnych granicach, uwzgldniony w projekcie obiektu jdrowego z zastosowaniem analizy (metodologii) opartej na najlepszym oszacowaniu, obejmujcy sekwencje zoone oraz wybrane cikie awarie; 19) sekwencje zoone sekwencje zdarze wykraczajce poza sekwencje przyjte w deterministycznych zaoeniach projektowych w kategoriach uszkodze urzdze lub bdw operatora, mogce potencjalnie prowadzi do znaczcych uwolnie substancji promieniotwrczych do rodowiska, ktre nie musz doprowadza do stopienia rdzenia reaktora; 20) separacja fizyczna separacj przestrzenn lub za pomoc odpowiednich barier fizycznych, albo przez poczenie obu tych metod; 21) stan bezpiecznego wyczenia stan obiektu jdrowego po wystpieniu przewidywanego zdarzenia eksploatacyjnego lub warunkw awaryjnych, w ktrym reaktor jest podkrytyczny, za fundamentalne funkcje bezpieczestwa s wypeniane i stabilnie utrzymywane w dugim okresie czasu; 22) stany eksploatacyjne normaln eksploatacj i przewidywane zdarzenia eksploatacyjne; 23) stan kontrolowany stan obiektu jdrowego po wystpieniu przewidywanego zdarzenia eksploatacyjnego lub warunkw awaryjnych, w ktrym zapewnione jest wypenianie i utrzymanie fundamentalnych funkcji bezpieczestwa przez okres dostatecznie dugi dla zastosowania rodkw celem osignicia stanu bezpiecznego wyczenia; 24) system bezpieczestwa system przeznaczony do zapewnienia bezpiecznego wyczenia reaktora, odprowadzenia ciepa powyczeniowego z rdzenia lub ograniczenia skutkw przewidywanych zdarze eksploatacyjnych i awarii projektowych; 3 25) system zabezpiecze system monitorujcy prac reaktora, ktry po wykryciu stanu nienormalnego automatycznie uruchamia dziaania celem zapobieenia powstaniu niebezpiecznej lub potencjalnie niebezpiecznej sytuacji; 26) ustawa ustaw z dnia 29 listopada 2000 r. - Prawo atomowe; 27) uszkodzenie rdzenia stopienie jednego lub wicej prtw paliwowych; 28) uszkodzenie ze wsplnej przyczyny uszkodzenie dwch lub wicej zwielokrotnionych konstrukcji, systemw lub urzdze spowodowane tym samym zdarzeniem lub t sam przyczyn; 29) zwielokrotnienie (redundancja) zastosowanie wikszej liczby urzdze lub systemw ni wymaga tego funkcjonowanie obiektu jdrowego, a w szczeglnoci jego systemw bezpieczestwa, tak aby uszkodzenie jakiegokolwiek z nich nie skutkowao niewypenieniem wymaganej funkcji bezpieczestwa.
Rozdzia 2 Wymagania oglne dla analiz bezpieczestwa
2. Analizy bezpieczestwa obiektu jdrowego prowadzi si rwnolegle z procesem projektowania, zapewniajc przy tym interakcje pomidzy tymi dwoma procesami tak, aby wyniki analiz bezpieczestwa byy wykorzystywane do iteracyjnego okrelania zaoe projektowych. 3. Modele i dane, stanowice podstaw dla analiz bezpieczestwa obiektu jdrowego, aktualizuje si stale, z uwzgldnieniem nowych informacji oraz dostpnoci nowych narzdzi i metod analitycznych. 4. 1. Analizy bezpieczestwa obejmuj funkcjonowanie obiektu jdrowego w stanach eksploatacyjnych i warunkach awaryjnych. 2. Zakres analiz, o ktrych mowa w ust.1, pozwala na zidentyfikowanie saboci rozwiza projektowych, ocen efektywnoci proponowanych ulepsze i wykazanie, e zostay spenione kryteria bezpieczestwa ustalone w art. 36f ust. 2 ustawy oraz w 9 i 10 rozporzdzenia projektowego. 5. W analizach bezpieczestwa obiektu jdrowego ocenia si, czy: 1) rozwizania projektowe obiektu zapewniaj waciw sekwencj poziomw bezpieczestwa; 2) obiekt jest zdolny wytrzyma warunki fizyczne i rodowiskowe, na dziaanie ktrych moe on zosta wystawiony, w szczeglnoci skrajne warunki rodowiska i zagroenia zewntrzne naturalne i spowodowane dziaalnoci czowieka; 3) w projekcie obiektu zostay waciwie uwzgldnione czynniki ludzkie; 4) w projekcie obiektu zostay zidentyfikowane dugookresowe mechanizmy starzenia si obiektu, mogce skutkowa zmniejszeniem jego niezawodnoci, oraz czy zapewniono ich monitorowanie i przewidziano odpowiednie rodki zaradcze. 6. W analizach bezpieczestwa obiektu jdrowego poprzez badania, oceny, obliczenia lub analizy inynierskie wykazuje si, e systemy, elementy 4 7. Analizy bezpieczestwa obiektu jdrowego obejmuj analizy deterministyczne oraz analizy probabilistyczne. 8. W analizach deterministycznych okrela si zachowanie si obiektu jdrowego we wstpnie zaoonych okrelonych stanach eksploatacyjnych i w warunkach awaryjnych, oraz ocenia odpowiednio jego rozwiza projektowych przez sprawdzenie spenienia kryteriw i wymaga technicznych zawartych w przepisach prawa i normach technicznych. 9.1. Analizy deterministyczne obiektu jdrowego dla warunkw projektowych opieraj si na podejciu zachowawczym. 2. W analizach awarii powaniejszych ni awarie projektowe moe by stosowana analiza (metodologia) oparta na najlepszym oszacowaniu. 10. 1. Przed rozpoczciem wykonywania analiz bezpieczestwa dla konkretnego projektu obiektu jdrowego i okrelonej jego lokalizacji ustala si wykaz postulowanych zdarze inicjujcych (PZI). 2. Wykaz PZI przyjty do analiz bezpieczestwa obiektu jdrowego w okrelonej lokalizacji jest kompleksowy i okrela si go tak, aby obejmowa wszystkie prawdopodobne uszkodzenia systemw, konstrukcji i urzdze obiektu oraz bdy ludzkie, jakie mogyby powsta podczas wszelkich stanw normalnej eksploatacji obiektu. Wykaz PZI przyjty do analiz bezpieczestwa obejmuje zarwno zdarzenia wewntrzne jak i zewntrzne. 11. 1. Przy identyfikacji wewntrznych PZI uwzgldnia si w szczeglnoci: 1) rone rodzaje uszkodze systemw bezpieczestwa i ich urzdze oraz uszkodzenia innych systemw i urzdze, ktre mog mie wpyw na fundamentaln funkcj bezpieczestwa lub system bezpieczestwa; 2) rone rodzaje uszkodze granicy cinieniowej obiegu chodzenia reaktora, w szczeglnoci rozerwania rurocigw o rnej rednicy i we wszystkich moliwych miejscach, w tym takie, ktre mog wystpi poza obudow bezpieczestwa; 3) rone rodzaje uszkodze i zdarze mogcych wystpi podczas wszystkich trybw prowadzenia eksploatacji obiektu; 4) zdarzenia spowodowane bdami ludzkimi, mogce spowodowa powstanie uszkodze ze wsplnej przyczyny, takie jak w szczeglnoci: nieprawidowe lub niekompletne czynnoci utrzymywania i remontw, niewaciwe nastawy aparatury sterowania i zabezpiecze oraz bdy pracownikw; 5) zdarzenia pochodzenia wewntrznego, takie jak w szczeglnoci poary, wybuchy, uderzenia odamkw uszkodzonych urzdze wirujcych oraz zalania, ktre mog wpywa na bezpieczestwo reaktora i spowodowa uszkodzenia niektrych urzdze systemu bezpieczestwa zabezpieczajcego przed skutkami okrelonego zdarzenia inicjujcego. 5 2. Przy ustalaniu zestawu wewntrznych PZI przyjmowanych do analiz bezpieczestwa uwzgldnia si i analizuje odpowiednio dla okrelonego projektu obiektu jdrowego, rodzajw wewntrznych zdarze inicjujcych wyszczeglnionych w 16 rozporzdzenia projektowego. 12. W zestawie zewntrznych PZI przyjtym do analiz bezpieczestwa obiektu jdrowego uwzgldnia si zdarzenia lub zagroenia naturalne i powodowane przez czowieka, ktre mog zagrozi bezpieczestwu jdrowemu oraz s prawdopodobne dla okrelonej lokalizacji obiektu jdrowego, wybrane spord zewntrznych zdarze inicjujcych wyszczeglnionych w 18 i 19 rozporzdzenia projektowego. 13. 1. Zestaw PZI wybranych do analiz bezpieczestwa obiektu jdrowego w okrelonej lokalizacji ustala si na drodze systematycznych analiz, przez: 1) zastosowanie odpowiednich metod analitycznych; 2) porwnania z zestawami PZI opracowanymi dla analiz bezpieczestwa podobnych obiektw; 3) analiz dowiadcze eksploatacyjnych z podobnych obiektw. 2. Dla wszystkich PZI okrela si oczekiwan czsto ich wystpowania. 14. PZI dla obiektu jdrowego zidentyfikowane w wyniku systematycznych analiz, przeprowadzonych zgodnie z wymaganiami 11 - 13, grupuje si wedug ich rodzajw i dla kadej z grup wybiera si przypadki graniczne do szczegowych analiz awarii, ktre powoduj najwiksze zagroenie dla fundamentalnych funkcji bezpieczestwa. Prawidowo pogrupowania i wyboru granicznych zdarze inicjujcych potwierdza si poprzez analiz bezpieczestwa. 15. 1. Zestaw PZI wstpnie przyjty do analiz bezpieczestwa obiektu jdrowego w szczeglnoci: 1) uwzgldnia czciowe uszkodzenia wyposaenia i systemw, jeli daj one istotny wkad do ryzyka; 2) uwzgldnia zdarzenia o bardzo maych czstociach wystpowania lub bardzo mao istotnych konsekwencjach,; 3) podlega przegldowi i odpowiednim zmianom w miar postpu projektowania i ocen bezpieczestwa, w procesie iteracyjnym. 2. Zdarzenia odrzucone z zestawu przyjtego do analiz specyfikuje si w analizie bezpieczestwa wraz z uzasadnieniem i udokumentowaniem powodw odrzucenia.
Rozdzia 3 Wymagania szczegowe dla deterministycznej analizy bezpieczestwa
16. W deterministycznej analizie bezpieczestwa obiektu jdrowego uwzgldnia si postulowane zdarzenia inicjujce (PZI) i ich odpowiednie kombinacje, ustalone dla okrelonego projektu i lokalizacji obiektu jdrowego, prowadzce do okrelonych stanw obiektu od przewidywanych zdarze eksploatacyjnych, poprzez awarie projektowe i rozszerzone warunki projektowe, do cikich awarii z uszkodzeniem obudowy bezpieczestwa, wedug szacowanej czstoci ich wystpowania, zgodnie z zacznikiem nr 1. 17 1. Analizy bezpieczestwa obiektu jdrowego majce na celu wykazanie, e spenione s kryteria akceptacji okrelone w zaczniku nr 1, prowadzi si dla 6 przewidywanych zdarze eksploatacyjnych i stanw awaryjnych obiektu jdrowego zapocztkowanych przez poszczeglne PZI, uwzgldniajc przy tym wszelkie uszkodzenia wtrne wynike bezporednio z PZI, oraz stosujc kryterium pojedynczego uszkodzenia do systemw bezpieczestwa wypeniajcych fundamentalne funkcje bezpieczestwa. 2. W analizach bezpieczestwa, o ktrych mowa w ust. 1, zakada si zanik zewntrznego zasilania elektrycznego prdem przemiennym, nastpujcy po wystpieniu PZI, wybierajc przy tym najbardziej niekorzystny przypadek. 18. Przez analiz bezpieczestwa przewidywanych zdarze eksploatacyjnych i awarii projektowych obiektu jdrowego sprawdza si, czy: 1) systemy bezpieczestwa s w stanie wypeni stawiane im wymagania, a w szczeglnoci: a) wyczy reaktor i utrzyma go stanie bezpiecznego wyczenia podczas i po zdarzeniach eksploatacyjnych i awariach projektowych, b) odprowadzi ciepo powyczeniowe z rdzenia po wyczeniu reaktora, przy dowolnym poziomie mocy i we wszelkich warunkach awarii projektowych, c) zmniejszy potencjalne moliwoci uwolnie do rodowiska substancji promieniotwrczych oraz zapewni, e wszelkie uwolnienia bd poniej ustalonych wielkoci granicznych podczas stanw eksploatacyjnych oraz poniej dopuszczalnych wielkoci podczas awarii projektowych; 2) utrzymana zostanie integralno barier ochronnych. 19. 1. W analizie bezpieczestwa obiektu jdrowego przyjmuje si okresy czasowe dla analizowanych zdarze, odpowiednie dla dokonania oceny wszystkich skutkw awarii projektowych. 2. Obliczenia stanw przejciowych wykonuje si do momentu osignicia dugookresowego stanu stabilnego obiektu. 20. Nie jest konieczne uwzgldnianie jednoczesnego wystpienia kilku PZI lub jednoczesnego wystpienia wewntrznego zdarzenia inicjujcego i zagroenia zewntrznego, o ile nie ma midzy nimi zwizku przyczynowego. Jednake wykonuje si ocen moliwych uszkodze lub niesprawnoci jakie mogyby wystpi podczas dugookresowego dochodzenia do stanu bezpiecznego wyczenia. 21. Jeeli analiza przewidywanego zdarzenia eksploatacyjnego wykae, i zostan przekroczone graniczne parametry projektowe obiektu i paliwa jdrowego tak, e co najmniej jedna bariera ochronna zostanie naruszona, to przeprowadza si analizy skutkw radiologicznych, aby wykaza, e spenione s kryteria ograniczonego oddziaywania radiologicznego okrelone w 9 rozporzdzenia projektowego. 22. W analizie deterministycznej obiektu jdrowego: 1) uwzgldnia si kombinacje obcie powstaych na skutek poczenia PZI, zagroe zewntrznych i wewntrznych oraz warunkw eksploatacyjnych obiektu jdrowego; 2) przyjmuje si odpowiednie zapasy bezpieczestwa, z uwzgldnieniem niepewnoci analizy. 23. W analizach bezpieczestwa obiektu jdrowego uwzgldnia si wszystkie rda substancji promieniotwrczych istniejce w obiekcie, w szczeglnoci: 7 1) rdze reaktora; 2) obieg chodzenia reaktora z systemami pomocniczymi; 3) napromieniowane paliwo w trakcie jego przemieszczania; 4) wypalone paliwo przechowywane na terenie obiektu; 5) systemy przetwarzania i przechowywania odpadw promieniotwrczych. 24. Programy komputerowe stosowane do analiz przewidywanych zdarze eksploatacyjnych i awarii projektowych obiektu jdrowego naley odpowiednio zweryfikowa i walidowa. 25. Wykonywanie analiz bezpieczestwa obiektu jdrowego obejmuje si odpowiednim programem zapewnienia jakoci. W szczeglnoci, podaje si i dokumentuje rda pochodzenia wszystkich danych, oraz dokumentuje si i archiwizuje cay proces analiz w taki sposb, aby moliwe byo jego niezalene sprawdzenie. 26. 1. Przy analizach awarii projektowych obiektu jdrowego przyjmuje si, e: 1) PZI nastpuje w najbardziej niekorzystnym momencie w odniesieniu do stanu reaktora; 2) systemy sterowania dziaaj w sposb pogarszajcy skutki PZI, przy czym nie bierze si pod uwag adnego dziaania systemw sterowania w kierunku ograniczenia skutkw PZI; 3) wystpi najgorsze pojedyncze uszkodzenie przy pracy grup bezpieczestwa, ktrych dziaanie wymagane jest po zaistnieniu danego PZI; w przypadku systemw zwielokrotnionych zakada si, e uruchomiona zostaje i pracuje ich minimalna liczba, przy ktrej jest moliwa realizacja funkcji bezpieczestwa; 4) systemy bezpieczestwa pracuj z minimalnymi wydajnociami, przy ktrych jest moliwa realizacja funkcji bezpieczestwa; 5) niezdatne do pracy s wszelkie systemy lub elementy konstrukcji i wyposaenia, ktrych nie mona uzna za w peni zdatne do pracy, lub ktre podczas awarii osigaj graniczne parametry projektowe, przy ktrych projektant nie dowid ich penej zdatnoci do pracy. 2. Czynnoci pracownikw obiektu celem zapobieenia lub agodzenia przebiegu awarii uwzgldnia si w analizach jedynie wwczas jeeli mona wykaza, e: pracownicy maj dostatecznie duo czasu na wykonanie wymaganych czynnoci, dostpna jest dostatecznie obszerna informacja dla potrzeb diagnostyki zdarzenia (uwzgldniajc skutki zdarzenia inicjujcego i kryterium pojedynczego uszkodzenia), dostpne s odpowiednie pisemne procedury, oraz pracownicy zostali wystarczajco przeszkoleni. 3. W analizie bezpieczestwa mona dodatkowo przyj inne, ni okrelone w ust. 1 i 2, zaoenia zachowawcze. 4. Przy okrelaniu zachowawczych zaoe do analiz bezpieczestwa obiektu jdrowego uwzgldnia si niepewnoci stanu pocztkowego reaktora, w tym nastaw systemw bezpieczestwa. 27. 1. W analizach awarii projektowych obiektu jdrowego uwzgldnia si wszelkie uszkodzenia wtrne, jakie mog powsta na skutek zdarzenia inicjujcego. 8 2. Jeeli zdarzeniem inicjujcym jest uszkodzenie czci systemu rozdzielczego zasilania elektrycznego potrzeb wasnych, to w analizie awarii projektowej zakada si niedyspozycyjno wszystkich urzdze zasilanych z tej czci systemu potrzeb wasnych. 3. Jeeli zdarzeniem inicjujcym jest zdarzenie zwizane z uwolnieniem energii, takie jak uszkodzenie systemu cinieniowego prowadzce do uwolnienia gorcej wody lub chostania rur, to przy okrelaniu warunkw awarii projektowej uwzgldnia si uszkodzenia systemw, elementw konstrukcji lub wyposaenia, ktre mogyby zosta poddane takim oddziaywaniom. 4. W przypadku zdarze wewntrznych takich jak poar lub zalanie, albo zdarze zewntrznych takich jak trzsienia ziemi, przy okrelaniu awarii projektowej zakada si uszkodzenie wszystkich urzdze, ktre ani nie zostay zaprojektowane na wytrzymanie takich zjawisk ani nie s przed nimi chronione. 28. 1. Analizy bezpieczestwa przewidywanych zdarze eksploatacyjnych w obiekcie jdrowym wykonuje si przy zachowawczych zaoeniach analogicznych do przyjmowanych przy analizach deterministycznych awarii projektowych, w szczeglnoci tych, ktre odnosz si do utrzymania fundamentalnych funkcji bezpieczestwa podczas procesu przejciowego, z zastrzeeniem ust. 2. 2. W analizach, o ktrych mowa w ust. 1 nie jest konieczne zakadanie, e wszystkie systemy i elementy wyposaenia nie nalece do klas bezpieczestwa bd niedyspozycyjne, oraz e nie mona polega na agodzeniu skutkw zdarzenia inicjujcego przez dziaanie systemw sterowania, o ile okrelone PZI nie spowoduje ich niedyspozycyjnoci. 29. Dla analiz awarii projektowych obiektu jdrowego stosuje si kryteria akceptacji ich wynikw na dwch poziomach: 1) kryteria globalne odnoszce si do dawek dla osb z ogu ludnoci: a) wymg ustalony w art. 36f ust. 2 pkt 2 ustawy, b) deterministyczne kryteria ograniczonego oddziaywania radiologicznego obiektu okrelone w 9 pkt 1 rozporzdzenia projektowego; 2) kryteria szczegowe, w szczeglnoci nastpujce: a) PZI nie moe prowadzi do powaniejszego stanu obiektu bez wystpienia dalszego, niezalenego uszkodzenia, b) nie dochodzi do wtrnej (na skutek zdarzenia inicjujcego) utraty adnej funkcji systemw bezpieczestwa potrzebnej do ograniczenia skutkw awarii, c) projektowane systemy przeznaczone do ograniczania skutkw awarii s zdolne wytrzyma maksymalne obcienia, naprenia i warunki rodowiska wystpujce przy analizowanych awariach, d) cinienia i temperatury w obiegach pierwotnym i wtrnym nie przekraczaj wartoci granicznych parametrw projektowych, e) w przypadku awarii zwizanych z ucieczk chodziwa, podczas ktrych dochodzi do odsonicia rdzenia reaktora i przegrzania paliwa, utrzymana jest geometria rdzenia zapewniajca efektywne chodzenie, oraz utrzymana jest integralno elementw i zestaww paliwowych; 9 f) adne zdarzenie nie powoduje powstania temperatur, cinie lub rnic cinie w obudowie bezpieczestwa reaktora przekraczajcych wartoci granicznych parametrw projektowych dla obudowy. 30. 1. W analizach bezpieczestwa awarii obiektw jdrowych powaniejszych ni awarie projektowe okrela si zapasy bezpieczestwa obiektu, oraz wykazuje, e dla zdarze tej kategorii w projekcie obiektu zostaa waciwe zrealizowana sekwencja poziomw bezpieczestwa przez zastosowanie, w rozsdnie moliwym zakresie, rodkw techniczno-organizacyjnych majcych na celu: 1) zapobieenie eskalacji zdarze w cikie awarie, oraz ograniczenie rozwoju cikich awarii i uwolnie do rodowiska substancji promieniotwrczych poprzez zastosowanie dodatkowych urzdze i procedur opanowania awarii; 2) ograniczenie skutkw radiologicznych, jakie mogyby wystpi poprzez wdroenie planw awaryjnych na terenie i poza terenem obiektu. 2. W analizach bezpieczestwa awarii ze stopieniem rdzenia reaktora wykazuje si, e rozwizania zastosowane w projekcie obiektu jdrowego speniaj wymagania ustalone w art. 36c ust 2 ustawy. 31. 1. Analizy awarii obiektw jdrowych powaniejszych ni awarie projektowe obejmuj zestaw reprezentatywnych sekwencji zdarze, w ktrych zakada si nieprawidowe dziaanie systemw bezpieczestwa oraz uszkodzenie barier ochronnych lub ich ominicie. Wyboru tych sekwencji dokonuje si dodajc do sekwencji awarii projektowych, lub do dominujcych sekwencji okrelonych w probabilistycznej ocenie bezpieczestwa, dodatkowe uszkodzenia w obiekcie lub nieprawidowe dziaania operatora. 2. Analizy awarii, o ktrych mowa w ust. 1, obejmuj w szczeglnoci: 1) ocen zdolnoci obiektu jdrowego do wytrzymania awarii powaniejszych ni awarie projektowe i zidentyfikowanie szczeglnych saboci tych rozwiza; 2) ocen potrzeby zastosowania w projekcie obiektu jdrowego dodatkowych rozwiza, ktre zapewni ograniczenie i agodzenie skutkw awarii powaniejszych ni awarie projektowe; 3) okrelenie rodkw technicznych, ktre mog zosta zastosowane celem ograniczenia skutkw awarii; 4) okrelenie danych wyjciowych dla potrzeb planowania awaryjnego na terenie i poza terenem obiektu, takich jak w szczeglnoci wielkoci i charakterystyki uwolnie substancji promieniotwrczych do rodowiska. 3. Sekwencje zdarze mogcych prowadzi do awarii powaniejszych ni awarie projektowe identyfikuje si przez poczenie metod probabilistycznych i deterministycznych oraz osdu inynierskiego opartego na uzasadnionych podstawach. 4. Sekwencje awarii powaniejszych ni awarie projektowe okrela si na podstawie wynikw probabilistycznej oceny bezpieczestwa, o ktrej mowa w 41 - 45. 5. Reprezentatywne lub graniczne sekwencje awarii powaniejszych ni awarie projektowe mona take okrela na podstawie analiz deterministycznych, to jest rozumienia zjawisk fizycznych zachodzcych podczas cikich awarii, oraz znajomoci istniejcych w projekcie obiektu zapasw bezpieczestwa i pozostaej redundancji systemw podczas awarii projektowych. 10 6. W analizach awarii powaniejszych ni awarie projektowe bierze si pod uwag w szczeglnoci nastpujce zdarzenia inicjujce cikie awarie: 1) cakowita utrata moliwoci odprowadzania ciepa powyczeniowego z rdzenia reaktora; 2) awaria ucieczki chodziwa reaktora w poczeniu z cakowit utrat moliwoci awaryjnego chodzenia rdzenia; 3) cakowita utrata zasilania elektrycznego trwajca przez dugi okres czasu. 32. Zestaw sekwencji awaryjnych definiujcych rozszerzone warunki projektowe dla obiektu jdrowego wybiera si tak, aby spenione byy deterministyczne kryteria ograniczenia oddziaywania radiologicznego i probabilistyczne kryteria bezpieczestwa obiektu okrelone w 9 i 10 rozporzdzenia projektowego. Uwzgldnia si przy tym sekwencje awaryjne, o ktrych mowa w 30 i 32 rozporzdzenia projektowego. 33. Przy ocenie przebiegu cikich awarii obiektu jdrowego uwzgldnia si pene moliwoci projektowe obiektu jdrowego, w tym wykorzystanie niektrych systemw bezpieczestwa i systemw obiektu nie bdcych systemami bezpieczestwa w stopniu wykraczajcym poza ich funkcje projektowe, celem doprowadzenia potencjalnej cikiej awarii do stanu kontrolowanego lub ograniczenia jej skutkw. Jednake tam gdzie polega si na wykorzystaniu systemw obiektu wykraczajcym poza graniczne parametry projektowe uzasadnia si, e istniej rozsdne podstawy do zaoenia i mog one by wykorzystane w sposb przyjty w analizie. 34. Analizy cikich awarii obiektu jdrowego prowadzi si stosujc zaoenia, dane, metody i kryteria decyzyjne oparte na najlepszym oszacowaniu. Tam gdzie nie jest to moliwe, stosuje si zachowawcze podejcie, uwzgldniajc niepewnoci w rozumieniu modelowanych procesw fizycznych. 35. 1. W analizach cikich awarii obiektu jdrowego modeluje si szerok gam procesw fizycznych, ktre mog wystpi po uszkodzeniu rdzenia reaktora oraz tych, ktre mog prowadzi do uwolnie substancji promieniotwrczych do rodowiska. Do procesw tych nale w szczeglnoci: 1) procesy degradacji rdzenia reaktora i topienia si paliwa jdrowego; 2) interakcje paliwo-chodziwo (wczajc wybuchy parowe); 3) utrzymanie materiau stopionego rdzenia w zbiorniku reaktora; 4) przetopienie zbiornika reaktora przez stopiony rdze; 5) generacj ciepa w obiegu pierwotnym; 6) wytrysk stopionego materiau rdzenia pod wysokim cinieniem, w tym take prowadzcy do bezporedniego grzania obudowy bezpieczestwa; 7) wydzielanie si i spalanie wodoru; 8) uszkodzenie lub ominicie obudowy bezpieczestwa; 9) interakcja materiau stopionego rdzenia z betonem; 10) uwolnienie i przenoszenie produktw rozszczepienia; 11) zdolno do chodzenia stopionego rdzenia wewntrz i na zewntrz zbiornika reaktora. 11 2. Przy wykonywaniu analiz bezpieczestwa cikich awarii obiektu wymagane jest dokadne modelowanie zachowania si rdzenia reaktora, obiegu chodzenia reaktora i obudowy bezpieczestwa reaktora. 36. Kryteriami akceptacji wynikw analiz bezpieczestwa awarii obiektu jdrowego powaniejszych ni awarie projektowe s: 1) wymagania dla projektu obiektu jdrowego ustalone w art. 36c ust. 2 ustawy; 2) dla rozszerzonych warunkw projektowych: a) deterministyczne kryteria ograniczenia oddziaywania radiologicznego obiektu ustalone w 9 pkt 2 rozporzdzenia projektowego; a dla sekwencji zoonych take wymg ustalony w art. 36f ust. 2 pkt 2 ustawy; b) probabilistyczne kryteria bezpieczestwa obiektu ustalone w 10 rozporzdzenia projektowego. 37. Analizy bezpieczestwa dla normalnej eksploatacji obiektu jdrowego obejmuj wszystkie: 1) warunki obiektu jdrowego, w ktrych systemy i urzdzenia s eksploatowane w przewidzianych w projekcie stanach i zakresach, bez adnych wewntrznych i zewntrznych zagroe; 2) tryby pracy na jakie obiekt zosta zaprojektowany, to jest prowadzenie normalnego ruchu oraz czynnoci utrzymania i remontw, zarwno przy pracy na mocy jak i w stanie wyczenia. 38. 1. Analizy bezpieczestwa dla normalnej eksploatacji obiektu jdrowego zawieraj ocen naraenia pracownikw obiektu i ludnoci na promieniowanie jonizujce zwizane z jego eksploatacj, a w szczeglnoci: 1) predykcj dawek promieniowania jakie potencjalnie mog otrzyma pracownicy obiektu oraz osoby z ogu ludnoci; 2) ocen czy dawki te mieszcz si w dopuszczanych granicach, oraz czy speniona jest zasada, e s one na najniszym rozsdnie osigalnym poziomie. 2. Przy wykonywaniu predykcji dawek, o ktrej mowa w ust. 1 pkt 1: 1) tam gdzie wystpuj niepewnoci przyjmuje si zachowawcze podejcie; 2) tam gdzie predykcje dawek zale od mocy dawek wynikajcych z narastajcych z upywem czasu iloci substancji promieniotwrczych lub poziomw skae, przyjmuje si ich wartoci maksymalne, jakie mog wystpi w okresie rozruchu i eksploatacji obiektu jdrowego; 3) uwzgldnia si dowiadczenia eksploatacyjne z obiektw podobnego typu. 39. Wyniki oszacowania dawek podczas normalnej eksploatacji obiektu jdrowego ocenia si celem zidentyfikowania wszelkich sabych elementw projektu obiektu lub sposobu prowadzenia jego eksploatacji i wprowadzenia odpowiednich ulepsze tam, gdzie jest to rozsdnie wykonalne. 40. Analiza bezpieczestwa dla normalnej eksploatacji obiektu jdrowego zawiera take oszacowanie planowanych uwolnie do rodowiska substancji promieniotwrczych. Ocenia si czy planowane uwolnienia substancji promieniotwrczych s najmniejsze jak to jest rozsdnie osigalne.
12
Rozdzia 4 Wymagania szczegowe dla probabilistycznej oceny bezpieczestwa
41. Probabilistyczna ocena bezpieczestwa (POB) obiektu jdrowego obejmuje okrelenie wszystkich sekwencji zdarze o istotnym wkadzie w ryzyko powodowane przez obiekt, ocen zbalansowania caociowego projektu konfiguracji obiektu, ocen wystpowania wyodrbnionych obszarw ryzyka, oraz ocen speniania przez projekt obiektu probabilistycznych kryteriw bezpieczestwa okrelonych w 10 rozporzdzenia projektowego. 42. Przy wykonywaniu POB obiektu jdrowego: 1) uwzgldnia si wkad wszystkich systemw oraz elementw konstrukcji i wyposaenia obiektu jdrowego do niezawodnoci realizacji okrelonych funkcji bezpieczestwa; 2) przyjmowane wielkoci niezawodnoci systemw oraz elementw konstrukcji i wyposaenia obiektu jdrowego uzasadnia si ocenami w oparciu o dane niezawodnociowe z eksploatacji obiektw jdrowych lub z innych rde danych, analizowanych w sposb umoliwiajcy ich weryfikacj; 3) uwzgldnia si moliwe bdy pracownikw, zarwno diagnostyczne jak i przy wykonywaniu czynnoci sterowania. 43. Metody POB stosuje si w szczeglnoci do sprawdzenia odpowiednioci przyjmowanego w projekcie obiektu jdrowego zwielokrotnienia (redundancji) wyposaenia i systemw, oraz okrelenia potrzeby zastosowania rodkw zabezpieczajcych przed uszkodzeniami zwielokrotnionych systemw ze wsplnej przyczyny. 44. 1. Jako punkt wyjcia do POB obiektu jdrowego przyjmuje si kompletny zestaw PZI, obejmujcych zarwno zdarzenia wewntrzne jak i zewntrzne, mogce wystpi przy wszystkich trybach normalnej eksploatacji obiektu i prowadzi do uwolnienia substancji promieniotwrczych z jakiegokolwiek rda na terenie obiektu. 2. Wykonuje si analiz celem zidentyfikowania wszystkich sekwencji uszkodze i bdw, ktre daj wkad do ryzyka. 3. Sekwencje, o ktrych mowa w ust. 2, obejmuj: 1) uszkodzenia elementw konstrukcji i wyposaenia obiektu jdrowego; 2) niedyspozycyjno elementw konstrukcji i wyposaenia obiektu jdrowego podczas wykonywania czynnoci utrzymania i remontw lub prb; 3) bdy pracownikw; 4) uszkodzenia systemw i elementw wyposaenia obiektu jdrowego ze wsplnej przyczyny; 5) starzenie si systemw oraz elementw konstrukcji i wyposaenia obiektu jdrowego. 4. Uszkodzenia wtrne, ktre s wczone do analizy deterministycznej, w POB s uwzgldnianie w analizie sekwencji zdarze oraz w analizie systemw. 13 45. 1. POB obiektu jqdrowego prowadzi siy na dw6ch poziomach. 2. Na poziomie pierwszym POB okresla siy sekwencje zdarzen mogqcych prowadzic do uszkodzenia rdzenia reaktora, szacuje siy czystosc uszkodzen rdzenia, oraz ocenia siy mocne i slabe strony system6w bezpieczenstwa, a takZe procedur majqcych na celu zapobiezenie uszkodzeniu rdzenia. W wyniku analiz tego poziomu okresla siy w szczeg61nosci: 1) sekwencje uszkodzen element6w konstrukcji i wyposazenia obiektu jqdrowego oraz blyd6w pracownik6w dajqcych najwiykszy wklad w czystosc uszkodzen rdzenia; 2) systemy bezpieczenstwa, kt6re Sq najwazniejsze dla zapobiezenia uszkodzeniu rdzenia; 3) mozliwosc wprowadzenia zmiany w projekcie lub eksploatacji obiektu jqdrowego celem zmniejszenia poziomu ryzyka. 3 Na poziomie drugim POB okresla siy drogi mozliwych uwolnien substancji promieniotw6rczych z obiektu jqdrowego do srodowiska oraz szacuje siy wielkosci tych uwolnien i ich czystosc. Na tym poziomie analiz rozpatruje siy rozw6j awarii poczynajqc od zapoczqtkowania uszkodzenia rdzenia, rozwazajqc zjawiska kt6re mogq wystqpic i doprowadzic do uszkodzenia obudowy bezpieczenstwa reaktora oraz uwolnienia substancji promieniotw6rczych do srodowiska. Rozpatruje siy skutecznosc rozwi'lZan projektowych obiektu jqdrowego zastosowanych celem ograniczenia skutk6w uszkodzen rdzenia reaktora i szacuje cZystosc duzych uwolnien substancji promieniotw6rczych do srodowiska. Rozdzial5 Wymagaoia zawartosci wstftpoego raportu bezpieczenstwa 46. 1. Wymagania dotyczqce zawartosci wstypnego raportu bezpieczenstwa elektrowni jqdrowej okresla zalqcznik nr 2. 2. Wymagania okreSlone w zalqczniku nr 2 stosuje siy odpowiednio do obiekt6w jqdrowych innych niz elektrowniajqdrowa. Rozdzial6 Przepisy przejsciowe i koncowe 47. Przepis6w niniejszego rozporzqdzenia nie stosuje siy do obiekt6w jqdrowych bydqcych w fazie budowy, rozruchu, lub eksploatacji w dniu jego wejscia w zycie. 48. Rozporzqdzenie wchodzi w zycie po uplywie 14 dni od dnia ogloszenia. PANSTWOWA AGENCJA ATOMISTYKI Departament Prawny Sprawdzono pod wzoleo i w/z Prezesa Panstwowej Agencji prawnym i redakcyjnyrr DYREKTOR PRAWNt GO I
14 I Zaczniki do rozporzdzenia RM (Dz. U. Nr, poz.)
Zacznik nr 1 Postulowane zdarzenia inicjujce (PZI) prowadzce do okrelonych stanw obiektu jdrowego uwzgldniane w analizach deterministycznych obiektu jdrowego
Czsto wystpowania PZI Nazwa stanu obiektu Kryteria akceptacji Wiksza ni raz na 100 lat pracy obiektu Przewidywane zdarzenia eksploatacyjne - parametry procesu technologicznego w granicach dopuszczalnych przewidzianych w projekcie , - brak uszkodze paliwa, - uwolnienia substancji promieniotwrczych nie przekraczajce limitw ustalonych dla normalnej eksploatacji Mniejsza ni raz na 100 lat pracy obiektu lecz wiksza ni raz na 1000 lat pracy obiektu Kategorii 1 - uszkodzenie koszulek frakcji elementw paliwowych mniejszej ni 10%, - zachowane funkcje systemw chodzenia reaktora i obudowy bezpieczestwa reaktora, - ograniczone skutki radiologiczne, nie przekraczajce kryteriw okrelonych w 9 pkt 1 rozporzdzenia projektowego. Mniejsza ni raz 1000 lat pracy obiektu lecz wiksza ni raz na 10 000 lat pracy obiektu A w a r i e
p r o j e k t o w e
Kategorii 2 - uszkodzenie koszulek frakcji elementw paliwowych mniejszej ni 10%, - parametry paliwa w granicach dopuszczalnych dla okrelonego typu reaktora, - utrzymanie geometrii rdzenia reaktora umoliwiajcej efektywne chodzenie, - zachowane funkcje obudowy bezpieczestwa reaktora, - ograniczone skutki radiologiczne, nie przekraczajce kryteriw okrelonych w 9 pkt 1 rozporzdzenia projektowego. Mniejsza ni raz 10 000 lat pracy obiektu lecz wiksza ni raz na 100 000 lat pracy obiektu
R o z s z e r z o n e
w a r u n k i
p r o j e k t o w e Sekwencje zoone - moliwe uszkodzenie paliwa wiksze ni rozszczelnienie 10% koszulek paliwowych, lecz bez stopienia rdzenia reaktora, - moliwe znaczce uwolnienia do rodowiska substancji promieniotwrczych, - skutki radiologiczne nie przekraczaj kryteriw okrelonych w 9 pkt 2 rozporzdzenia projektowego. 15 16 Mniejsza ni raz 100 000 lat pracy obiektu ale wiksza ni raz na 1000 000 lat pracy obiektu Cikie awarie bez uszkodzenia obudowy bezpieczestwa reaktora - dua degradacja paliwa, wczajc stopienie rdzenia reaktora, - moliwe due uwolnienia do rodowiska substancji promieniotwrczych, - skutki radiologiczne nie przekraczaj kryteriw okrelonych w 9 pkt 2 rozporzdzenia projektowego. Mniejsza ni raz 1 000 000 lat pracy obiektu Hipotetyczne cikie awarie z uszkodzeniem pierwotnej obudowy bezpieczestwa reaktora - dua degradacja paliwa, wczajc stopienie rdzenia reaktora, - - moliwe bardzo due uwolnienia do rodowiska substancji promieniotwrczych, - skutki radiologiczne przekraczaj kryteria dla rozszerzonych warunkw projektowych, okrelone w 9 pkt 2 rozporzdzenia projektowego. Zacznik nr 2 Zawarto wstpnego raportu bezpieczestwa obiektu jdrowego
Wstpny raport bezpieczestwa (WRB) obiektu jdrowego zawiera nastpujce elementy skadowe i informacje: 1. Wprowadzenie i informacje oglne o obiekcie jdrowym. 1.1. Przeznaczenie WRB. 1.2. Opis aktualnego stanu licencjonowania przedmiotowego obiektu jdrowego. 1.3. Oznaczenie inwestora, generalnego projektanta, generalnego dostawcy, generalnego wykonawcy, oraz jednostki organizacyjnej odpowiedzialnej za eksploatacj obiektu jdrowego. 1.4. Owiadczenie o podobnych lub identycznych obiektach, na budow ktrych zostay wydane zezwolenia przez Prezesa Agencji, oraz o specyficznych rnicach i ulepszeniach wprowadzonych w projekcie obiektu od czasu uzyskania tych zezwole. 1.5. Podstawowe informacje o procesie opracowania WRB. 1.6. Opis struktury WRB, przeznaczenia i zakresw jego poszczeglnych czci i powiza pomidzy nimi. 2. Oglny opis obiektu jdrowego. 2.1. Zastosowane w projekcie obiektu przepisy i normy techniczne. 2.2. Podstawowe charakterystyki techniczne obiektu. 2.2.1. Rodzaj (typ) obiektu. 2.2.2. Liczba blokw. 2.2.3. Typ jdrowego systemu wytwarzania pary lub obiegu czynnika roboczego. 2.2.4. Podstawowe systemy bezpieczestwa. 2.2.5. Typ konstrukcji obudowy bezpieczestwa. 2.2.6. Wielkoci mocy cieplnej rdzenia reaktora. 2.2.7. Wielkoci mocy elektrycznej netto jdrowego bloku energetycznego odpowiadajce poszczeglnym poziomom mocy cieplnej reaktora. 2.2.8. Inne charakterystyki techniczne konieczne dla zrozumienia gwnych procesw technologicznych w obiekcie. 2.3. Informacje o ukadzie przestrzennym obiektu i innych aspektach techniczno - organizacyjnych 2.3.1. Fizyczne i geograficzne pooenie obiektu. 17 2.3.2. Plan generalny obiektu. 2.3.3. Poczenia obiektu z sieciami elektroenergetycznymi przesyow i rozdzielcz. 2.3.4. Szlaki komunikacyjne (kolejowe, drogowe lub wodne) prowadzce do obiektu. 2.3.5. Opis granic projektowania i wspzalenoci pomidzy rnymi organizacjami projektowymi, a take powiza i koordynacji pracy obiektu z zewntrznymi systemami i urzdzeniami w szczeglnoci z sieciami elektroenergetycznymi; 2.3.6. Opis lub odwoanie do poufnej informacji o rodkach ochrony fizycznej obiektu. 2.4. Tryby pracy jdrowego bloku energetycznego. 2.5. Materiay wczone do WRB poprzez odwoania. 3. Opis zintegrowanego systemu zarzdzania.
4. Ocena lokalizacji obiektu jdrowego - sporzdzona na podstawie raportu lokalizacyjnego. 4.1. Dane referencyjne o lokalizacji. 4.1.1. Pooenie obiektu jdrowego. 4.1.2. Rozkad i gsto zaludnienia, pooenie wanych obiektw publicznych i prywatnych wok terenu lokalizacji obiektu. 4.1.3. Gospodarcze wykorzystanie terenw i zasobw wodnych w regionie lokalizacji obiektu jdrowego, oraz ocena moliwych interakcji dziaalnoci prowadzonych w regionie lokalizacji z obiektem jdrowym. 4.1.4. Geotechniczne parametry gruntw, oraz charakterystyka hydrogeologiczna. 4.1.5. Dane wyjciowe do projektowania budynkw i budowli oraz do modelowania rozprzestrzeniania si substancji promieniotwrczych w wodach podziemnych. 4.2. Ocena zagroe specyficznych dla danej lokalizacji. 4.2.1. Szczegowe oceny zagroe w regionie lokalizacji od zewntrznych zagroe naturalnych i powodowanych dziaalnoci czowieka. 4.2.2. Kryteria analiz przesiewowych dla kadego rodzaju zagroe zewntrznych, oraz opis przewidywanego sposobu oddziaywania poszczeglnych zagroe na obiekt: rda powstawania zagroe, mechanizmy ich moliwej propagacji, oraz przewidywane skutki oddziaywania na obiekt. 4.2.3. Projektowe cele probabilistyczne dla zdarze zewntrznych i dyskusja ich zgodnoci z granicznymi parametrami projektowymi. 18 4.2.4. Zagroenia od pobliskich obiektw przemysowych, szlakw transportowych i innych rodzajw dziaalnoci. 4.3. Dziaania na terenie obiektu jdrowego mogce mie wpyw na jego bezpieczestwo. 4.4. Sejsmologia. 4.5. Budowa geologiczna i warunki geologiczno-inynierskie 4.6. Hydrologia. 4.7. Hydrogeologia. 4.8. Meteorologia. 4.9. Warunki radiologiczne lokalizacji obiektu wynikajce z naturalnej promieniotwrczoci oraz wpywu zewntrznych rde promieniowania jonizujcego lub skae promieniotwrczych. 4.10. Uwarunkowania planowania awaryjnego i dziaa interwencyjnych zwizane z lokalizacj obiektu. 4.11. Monitorowanie parametrw zwizanych z lokalizacj obiektu. 5. Oglne aspekty projektowe obiektu jdrowego. 5.1. Cele bezpieczestwa i zasady projektowania obiektu jdrowego. 5.1.1. Sekwencja poziomw bezpieczestwa. 5.1.2. Funkcje bezpieczestwa. 5.1.3. Deterministyczne zasady i kryteria projektowe. 5.1.3.1. Kryterium pojedynczego uszkodzenia. 5.1.3.2. Inne wymagania i kryteria bezpieczestwa. 5.1.4. Probabilistyczne kryteria projektowe. 5.1.5. Ochrona radiologiczna. 5.2. Zgodno z zasadami i kryteriami projektowymi dla obiektu jdrowego. 5.3. Klasyfikacja systemw oraz elementw konstrukcji i wyposaenia obiektu jdrowego. 5.4. Obiekty i konstrukcje budowlane obiektu jdrowego. 5.4.1. Informacje dotyczce rozwiza projektowych obiektw i konstrukcji budowlanych. 5.4.2. Specyficzne informacje o okrelonych obiektach i konstrukcjach budowlanych: 5.4.3. Obudowa bezpieczestwa reaktora. 5.5. Kwalifikacja systemw, elementw konstrukcji i wyposaenia obiektu jdrowego istotnych dla zapewnienia bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej na obcienia i warunki rodowiska. 5.6. Uwzgldnienie czynnikw ludzkich w projekcie obiektu jdrowego. 19 5.7. Ochrona obiektu jdrowego przed zagroeniami wewntrznymi i zewntrznymi. 6. Szczegowy opis systemw oraz elementw konstrukcji i wyposaenia obiektu jdrowego. 6.1. Reaktor jdrowy. 6.1.1. Zwizy opis konstrukcji oraz charakterystyk neutronowo- fizycznych i cieplno-przepywowych rnych elementw skadowych reaktora, w tym: paliwa, elementw wewntrz- reaktorowych, systemw sterowania reaktywnoci oraz zwizanych systemw pomiarw i sterowania. 6.1.2. Opis konstrukcji elementw paliwowych wraz z uzasadnieniem przyjtych zaoe projektowych. 6.1.3. Opis ukadu elementw wewntrz-reaktorowych (zestawy paliwowe, wewntrz-zbiornikowe konstrukcje i elementy wsporcze) i ich rozwiza konstrukcyjnych. 6.1.4. Projekt fizyczny reaktora i charakterystyki neutronowo-fizyczne rdzenia. 6.1.5. Projekt cieplno-przepywowy reaktora. 6.1.6. Materiay reaktorowe. 6.1.7. Projekt funkcjonalny systemw sterowania reaktywnoci. 6.2. Obieg chodzenia reaktora i systemy z nim zwizane. 6.2.1. Integralno granicy cinieniowej obiegu chodzenia reaktora. 6.2.2. Zbiornik reaktora. 6.2.3. Rozwizania projektowe obiegu chodzenia reaktora. 6.3. Systemy bezpieczestwa. 6.3.1. System awaryjnego chodzenia rdzenia. 6.3.2. Obudowa bezpieczestwa reaktora i zwizane z ni systemy. 6.3.3. rodki techniczne zapewniajce warunki bezpiecznego przebywania i pracy pracownikw. 6.3.4. Systemy usuwania i ograniczania iloci produktw rozszczepienia. 6.3.5. Inne systemy bezpieczestwa. 6.4. Systemy pomiarw i sterowania. 6.4.1. Systemy zabezpiecze. 6.4.1.1. System zabezpiecze reaktora. 6.4.1.2. Systemy uruchamiania systemw bezpieczestwa. 6.4.2. Istotne dla bezpieczestwa systemy prezentacji parametrw technologicznych. 6.4.3. Inne systemy diagnostyczne i pomiarowe wymagane dla zapewnienia bezpieczestwa. 20 6.4.4. Systemy sterowania nie wymagane dla zapewnienia bezpieczestwa. 6.4.5. Sterownia gwna. 6.4.6. Sterownia rezerwowa. 6.5. Systemy elektryczne. 6.5.1. Podzia systemw elektrycznych obiektu jdrowego na grupy i kategorie, z okreleniem czci systemu elektrycznego, ktre s istotne dla zapewnienia bezpieczestwa. 6.5.2. Uzasadnienie odpowiednioci funkcjonalnej projektu systemw elektrycznych istotnych dla bezpieczestwa. Opis zabezpiecze urzdze elektrycznych, w tym moliwoci obejcia tych zabezpiecze w warunkach awaryjnych. 6.5.3. Oglny opis sieci przesyowej i miejsca (stacji elektroenergetycznej) poczenia z ni systemu elektrycznego obiektu jdrowego. Wyniki analiz stabilnoci i niezawodnoci systemu przesyowego z punktu widzenia bezpiecznej pracy obiektu jdrowego. Opis systemw cznoci i zasad wsppracy ruchowej ze subami dyspozycji mocy operatorw sieci przesyowej i rozdzielczej. Oglny opis systemw regulacji mocy czynnej i czstotliwoci oraz mocy biernej i napicia w sieci przesyowej. Uproszczony schemat poczenia obiektu z sieci przesyow i lokaln sieci rozdzielcz. 6.5.4. Zewntrzne sieci elektroenergetyczne przesyowa i rozdzielcza. 6.5.5. Wewntrzne systemy elektryczne. 6.5.5.1. Systemy elektryczne prdu przemiennego. 6.5.5.1.1. System wyprowadzenia mocy. 6.5.5.1.2. Podstawowy i rezerwowy system zasilania potrzeb wasnych. 6.5.5.1.3. Awaryjne rda energii elektrycznej (z napdem dieslowskim lub turbin gazow). 6.5.5.1.4. System zasilania potrzeb wasnych oglnych obiektu. 6.5.5.1.5. Systemy bezprzerwowego zasilania prdem przemiennym. 6.5.5.1.6. Wymagania dla zasilania poszczeglnych odbiorw prdu przemiennego. 6.5.5.2. Systemy elektryczne prdu staego. 6.5.5.2.1. Ocena przebiegu rozadowania baterii akumulatorw. 6.5.5.2.2. Gwne odbiory prdu staego. 6.5.5.2.3. rodki ochrony przeciwpoarowej w pomieszczeniach baterii akumulatorw oraz tras kablowych. 21 6.5.5.2.4. Okrelenie wymaga zasilania dla kadego z odbiorw prdu staego. 6.6. Systemy pomocnicze obiektu jdrowego. 6.6.1. Systemy wody chodzcej i wody dla potrzeb obiegw technologicznych. 6.6.1.1. System wody chodzcej. 6.6.1.2. Porednie systemy chodzenia urzdze czci jdrowej. 6.6.1.3. System wody ruchowej odpowiedzialnych odbiorw. 6.6.1.4. System wody ruchowej dla pozostaych odbiorw. 6.6.1.5. Ostateczne ujcie ciepa. 6.6.1.6. Systemy uzdatniania wody dla potrzeb technologicznych (dekarbonizacji, demineralizacji). 6.6.1.7. Zbiorniki zapasu wody zdemineralizowanej i kondensatu. 6.6.2. Pomocnicze systemy technologiczne. 6.6.2.1. System regulacji chemicznej i objtoci chodziwa reaktora. 6.6.2.2. Systemy oczyszczania chodziwa reaktora. 6.6.2.3. Systemy przygotowania i dozowania kwasu borowego. 6.6.2.4. Systemy poboru prbek: do kontroli procesu technologicznego i poawaryjne. 6.6.2.5. Systemy odwodnie urzdze i podg. 6.6.2.6. Systemy spronego powietrza i innych gazw technicznych. 6.6.3. Systemy ogrzewania, wentylacji i klimatyzacji. 6.6.4. Inne systemy pomocnicze. 6.6.4.1. Systemy pomocnicze agregatw dieslowskich (rozruchowe, oleju smarnego, poboru powietrza i spalin). 6.6.4.2. Systemy cznoci. 6.6.4.3. Systemy owietlenia. 6.7. Systemy konwersji energii. 6.7.1. Wymagania dla funkcjonowania i osigw turbozespow w stanach normalnej pracy i w warunkach awaryjnych; 6.7.2. Opis gwnych rurocigw parowych wraz z armatur odcinajc i regulacyjn, skraplacza, systemu prni skraplacza, systemu uszczelnie labiryntowych turbiny, systemu obejciowego turbiny, systemu wody ruchowej turbozespou, stacji oczyszczania kondensatu oraz systemu odmulania i odsalania wytwornic pary (tam gdzie dotyczy). 6.7.3. Program korekcji reimu wodno-chemicznego obiegu wodno- parowego. 6.8. Systemy przeciwpoarowe. 22 6.8.1. Uzasadnienie, e rozwizania projektowe obiektu zapewniaj odpowiedni ochron przeciwpoarow. 6.8.1.1. Rozwizania implementujce sekwencj poziomw bezpieczestwa w razie poaru. 6.8.1.2. rodki zapobiegania poarom, wykrywania poaru, sygnalizacji poarowej, gaszenia i ograniczania zasigu poaru. 6.8.1.3. Wybr odpowiednich materiaw (niepalnych, nierozprzestrzeniajcych palenia, ognioodpornych); separacja fizyczna zwielokrotnionych systemw, kwalifikacja przeciwpoarowa urzdze. 6.8.2. rodki bezpieczestwa poarowego pracownikw obiektu. 6.9. Urzdzenia i obiekty do przemieszczania i magazynowania paliwa jdrowego. 6.9.1. Urzdzenia i obiekty do przemieszczania i magazynowania paliwa wieego. 6.9.2. Urzdzenia i obiekty do przemieszczania i magazynowania paliwa napromieniowanego. 6.10. Systemy przetwarzania odpadw promieniotwrczych. Rozwizania projektowe zapewniajce bezpieczne kontrolowanie, gromadzenie, przemieszczanie, przetwarzanie, magazynowanie i usuwanie odpadw promieniotwrczych w postaci staej, ciekej i gazowej, powstajcych na terenie obiektu jdrowego w wyniku wszelkich procesw i czynnoci, przez cay okres jego uytkowania. 6.11. Inne systemy istotne dla bezpieczestwa. 7. Analizy bezpieczestwa obiektu jdrowego. 7.1. Cele i kryteria bezpieczestwa obiektu jdrowego. 7.1.1. Globalne dla obiektu jdrowego jako caoci. 7.1.2. Szczegowe specyficzne dla okrelonych konstrukcji, systemw i wyposaenia obiektu jdrowego. 7.2. Identyfikacja i klasyfikacja zdarze inicjujcych. 7.2.1. Opis zastosowanych metod identyfikacji postulowanych zdarze inicjujcych (PZI). 7.2.2. Opis zaoe przejtych do klasyfikacji PZI wedug ich przewidywanej czstoci i rodzaju, oraz sposobu przeprowadzenia tej klasyfikacji. 7.2.3. Wykaz PZI w podziale na kategorie stanw obiektu jdrowego: 7.2.3.1. przewidywane zdarzenia eksploatacyjne; 7.2.3.2. awarie projektowe; 7.2.3.3. awarie powaniejsze ni awarie projektowe: 7.2.3.3.1. rozszerzone warunki projektowe: 23 7.2.3.3.1.1. sekwencje zoone, 7.2.3.3.1.2. cikie awarie bez uszkodzenia obudowy bezpieczestwa; 7.2.3.3.2. hipotetyczne cikie awarie z uszkodzeniem obudowy bezpieczestwa. 7.3. Dziaania pracownikw podczas przewidywanych zdarze eksploatacyjnych i w stanach awaryjnych obiektu. 7.4. Analizy deterministyczne. 7.4.1. Opisy metod i wynikw wszystkich deterministycznych analiz bezpieczestwa w celu dokonania oceny i uzasadnienia bezpieczestwa obiektu jdrowego: w stanach normalnej eksploatacji, przy przewidywanych zdarzeniach eksploatacyjnych oraz w stanach awaryjnych. 7.4.2. Oglny opis procesw weryfikacji i walidacji programw komputerowych, z odwoaniami do raportw szczegowych. 7.4.3. Dla poszczeglnych programw komputerowych: uzasadnienie zakresu ich stosowalnoci do okrelonego zdarzenia, z odwoaniami do dokumentacji walidacyjnej, zawierajcej porwnania z danymi eksperymentalnymi lub z rzeczywistymi danymi eksploatacyjnymi obiektu jdrowego (identycznego lub podobnego typu). 7.4.4. Opis walidacji modelu obiektu jdrowego (lub jdrowego bloku energetycznego). 7.4.5. Bezpieczestwo podczas normalnej eksploatacji obiektu. Opisy metod i wynikw przeprowadzonych analiz celem wykazania, e eksploatacja obiektu jdrowego moe by prowadzona bezpiecznie, a std potwierdzenie, e: 7.4.5.1. Dawki promieniowania dla pracownikw i osb z ogu ludnoci s w granicach dopuszczalnych; 7.4.5.2. Planowane uwolnienia substancji promieniotwrczych z obiektu s w granicach dopuszczalnych. 7.4.6. Przewidywane zdarzenia eksploatacyjne i awarie projektowe. 7.4.6.1. Opisy metod i wynikw przeprowadzonych analiz celem wykazania: 7.4.6.1.1. e zastosowane rozwizania projektowe obiektu toleruj uszkodzenia lub bdy ludzkie, 7.4.6.1.2. efektywnoci systemw bezpieczestwa w zapobieganiu i/lub ograniczaniu skutkw przewidywanych zdarze eksploatacyjnych lub awarii. 7.4.6.2. Analiza poszczeglnych grup PZI. 7.4.6.3. Wyniki analiz przewidywanych zdarze eksploatacyjnych z wykazaniem, e speniony jest wymg art. 36f ust. 2 pkt 1 ustawy. 24 7.4.6.4. Wyniki analiz awarii projektowych z wykazaniem, e spenione s: wymg art. 36f ust. 2 pkt 2 ustawy, oraz deterministyczne kryteria ograniczenia oddziaywania radiologicznego obiektu ustalone w 9 pkt 1 rozporzdzenia projektowego. 7.4.7. Analiza zdolnoci projektu obiektu jdrowego do ograniczenia skutkw awarii powaniejszych ni awarie projektowe - rozszerzone warunki projektowe. 7.4.7.1. Cele i specyficzne kryteria akceptacji dla analiz zdarze prowadzcych do awarii powaniejszych ni awarie projektowe. 7.4.7.2. Opis: - dodatkowych zakadanych uszkodze w scenariuszach awaryjnych, wraz z uzasadnieniem podstawy ich wyboru; - zakresu i sposobu uwzgldnienia dziaa operatora podejmowanych w celu ograniczenia i agodzenia skutkw awarii. 7.4.7.3. Analizy bezpieczestwa dla rozszerzonych warunkw projektowych. Opis i wyniki analiz bezpieczestwa dla rozszerzonych warunkw projektowych, z wykazaniem, e spenione s deterministyczne kryteria ograniczenia oddziaywania radiologicznego obiektu ustalone w 9 pkt 2 rozporzdzenia projektowego, a dla sekwencji zoonych rwnie wymg art. 36f ust. 2 pkt 2 ustawy. 7.4.7.3.1. Sekwencje zoone. 7.4.7.3.2. Cikie awarie: wybrane sekwencje zdarze zwizane ze znacznym uszkodzeniem (wczajc stopienie) rdzenia reaktora, bez uszkodzenia obudowy bezpieczestwa reaktora. 7.4.7.4. Wykazanie, e mona z duym poziomem ufnoci wykluczy hipotetyczne sekwencje cikich awarii prowadzce do wczesnych lub duych uwolnie do rodowiska substancji promieniotwrczych tj., e spenione s wymagania ustalone w art. 36c ust. 2 ustawy oraz w 32 ust. 2 rozporzdzenia projektowego. 7.5. Analizy probabilistyczne. 7.5.1. Zwizy opis zakresu probabilistycznej oceny bezpieczestwa (POB), zastosowanych metod i uzyskanych wynikw. 7.5.2. Przywoanie probabilistycznych kryteriw bezpieczestwa zastosowanych przy projektowaniu obiektu jdrowego, w szczeglnoci globalnych kryteriw ustalonych w 10 rozporzdzenia projektowego. 7.5.3. Opis metod POB. 7.5.3.1. Modelowanie sekwencji awaryjnych. 25 7.5.3.2. Ocena danych i estymacja parametrw. 7.5.3.3. Kwantyfikacja scenariuszy awaryjnych. 7.5.3.4. Analizy uwolnie substancji promieniotwrczych z obudowy bezpieczestwa. 7.5.4. Opis wynikw POB i wnioski: 7.5.4.1. Opis podsumowujcy wyniki POB (z odwoaniami do kompletnego studium POB dla obiektu, udokumentowanego w postaci odrbnego raportu), zawierajcy ilociowe miary ryzyka dla tych aspektw rozwiza projektowych i eksploatacji obiektu, ktre daj najwikszy wkad do ryzyka. 7.5.4.2. Porwnanie uzyskanych wynikw POB z probabilistycznymi kryteriami bezpieczestwa ustalonymi w 10 rozporzdzenia projektowego i sformuowanie jednoznacznych wnioskw dotyczcych spenienia tych kryteriw. 7.6. Kocowe podsumowanie wynikw analiz. 7.6.1. Potwierdzenie, e stosowne wymagania bezpieczestwa zostay spenione we wszystkich aspektach. 7.6.2. Wyszczeglnienie ewentualnych zmian w stosunku do wymaga, z klarownym uzasadnieniem tam gdzie wymagania nie zostay w caoci spenione lub zostay zmienione w wyniku dalszych rozwaa. 8. Aspekty rozruchu obiektu jdrowego. 8.1. Opis koncepcji organizacyjnej rozruchu. 8.2. Wyszczeglnienie planowanych etapw i faz prac rozruchowych, z uwzgldnieniem czasu ich trwania, a take z uwzgldnieniem testw rozruchowych, o ktrych mowa w art. 37a ust. 2 ustawy.
9. Aspekty eksploatacji obiektu jdrowego. 9.1. Informacje o gospodarce paliwem jdrowym w rdzeniu reaktora i manipulacjach z paliwem. Opis przedsiwzi organizacyjno-technicznych zwizanych z gospodark paliwem jdrowym w rdzeniu reaktora i przemieszczaniem paliwa, celem zapewnienia bezpiecznego uytkowania paliwa w reaktorze oraz bezpieczestwa przy jego transporcie i skadowaniu na terenie obiektu jdrowego. 9.2. Zarzdzanie procesami starzenia si obiektu.
Okrelenie elementw obiektu jdrowego ulegajcych procesom starzenia si i proponowanych rodkw postpowania w odniesieniu to tych problemw w szczeglnoci z uwzgldnieniem wymaga okrelonych w 41, 42 i 59 ust. 5 rozporzdzenia projektowego.
26 10. Limity i warunki eksploatacyjne obiektu jdrowego.
11. Informacje o ochronie radiologicznej w obiekcie jdrowym. 11.1.Stosowanie zasady jak najmniejszego, rozsdnie osigalnego naraenia pracownikw obiektu na promieniowanie jonizujce. 11.2. rda promieniowania jonizujcego w obiekcie. 11.3. Rozwizania projektowe obiektu dla ochrony radiologicznej. 11.3.1. Zasady ochrony radiologicznej zastosowane przy projektowaniu obiektu jdrowego. 11.3.2. Cele ochrony radiologicznej w kategoriach wielkoci dawek dla pracownikw oraz oczekiwanych dawek dla osb z ogu ludnoci w okresie uytkowania obiektu. 11.3.3. Rozwizania projektowe obiektw, systemw oraz elementw konstrukcji i wyposaenia obiektu jdrowego z punktu widzenia zapewnienia ochrony radiologicznej. Wykazanie, e w projekcie obiektu jdrowego jako caoci zostay zastosowane odpowiednie rozwizania dotyczce konstrukcji, ukadu przestrzennego i uytkowania obiektu celem zmniejszenia dawek i uwolnie substancji promieniotwrczych ze wszelkich rde. 11.4. Monitoring radiacyjny na terenie obiektu i w jego otoczeniu. 11.5. Program ochrony radiologicznej. 12. Obiekty i wyposaenie dla potrzeb dziaa przeciwawaryjnych. 12.1. Awaryjny orodek zarzdzania. 12.2. rodki techniczne umoliwiajce kontrol stanu obiektu jdrowego i sterowanie niezbdnymi systemami bezpieczestwa ze sterowni rezerwowej. 12.3. Zewntrzny orodek zarzdzania awaryjnego. 12.4. Zewntrzne systemy monitoringu radiologicznego przekazujce dane do odpowiednich sub awaryjnych w Centrum Zdarze Radiacyjnych Pastwowej Agencji Atomistyki. 13. Oddziaywanie obiektu jdrowego na rodowisko. 13.1. Oddziaywanie radiologiczne obiektu jdrowego. 13.1.1. Dopuszczone wartoci graniczne i poziomy eksploatacyjne uwolnie staych, ciekych i gazowych substancji promieniotwrczych. 13.1.2. Reim monitorowania otoczenia obiektu w zakresie skae promieniotwrczych i mocy dawki promieniowania. 13.1.3. Program monitorowania rodowiska i systemy alarmowe wymagane w razie nieplanowych uwolnie substancji promieniotwrczych, oraz ewentualne automatyczne urzdzenia przerywajce takie uwolnienia. 27 13.2. Oddziaywanie nie-radiologiczne obiektu jdrowego. 13.2.1. Rodzaje i waciwoci fizyko-chemiczne uwolnie. 13.2.2. Dopuszczone wartoci graniczne i poziomy eksploatacyjne uwolnie. 13.2.3. Reim monitorowania zanieczyszcze w otoczeniu obiektu. 13.2.4. Opis systemw alarmowych dziaajcych w razie wystpienia nieplanowanych uwolnie. 14. Informacje o gospodarce odpadami promieniotwrczymi w obiecie jdrowym. 14.1. Kontrola i ograniczanie iloci odpadw promieniotwrczych wytwarzanych w obiekcie. 14.2. Przemieszczanie odpadw promieniotwrczych. 14.2.1. Bezpieczny transport odpadw z miejsc ich powstawania do okrelonego miejsca ich magazynowania, skadowania lub przetwarzania. 14.2.2. Rozwaenie ewentualnej potrzeby odzyskania w przyszoci przechowywanych odpadw, w tym podczas likwidacji obiektu. 14.3. Minimalizacja akumulacji odpadw. 14.4. Przetwarzanie / kondycjonowanie odpadw. 14.5. Magazynowanie odpadw. 14.6. Usuwanie odpadw. 15. Aspekty likwidacji obiektu jdrowego. 15.1. Opis koncepcji likwidacji. 15.2. Wybr podejcia do likwidacji. 15.3. Planowanie wstpnych prac likwidacyjnych.
28 Uzasadnienie
Przedstawiony projekt rozporzdzenia jest wykonaniem upowanienia zawartego w art. 36d ust. 3 ustawy z dnia 29 listopada 2000 r. Prawo atomowe (Dz. U. z 2007 r. Nr 42, poz. 276, z pn. zm). Projekt rozporzdzenia wdraa do prawa polskiego postanowienia dyrektywy Rady 2009/71/Euratom z dnia 25 czerwca 2009 r. ustanawiajcej wsplnotowe ramy bezpieczestwa jdrowego obiektw jdrowych (Dz. Urz. UE L 172 z 02.07.2009, str. 18 oraz Dz. Urz. UE L 260 z 03.10.2009, str. 40) Rozporzdzenie okrela podstawowe wymagania dotyczce zakresu i sposobu prowadzenia analiz bezpieczestwa obiektw jdrowych oraz zakresu wstpnego raportu bezpieczestwa, ktry przedkada si Prezesowi Agencji wraz z wnioskiem o wydanie zezwolenia na budow obiektu jdrowego, stosownie do z przepisw art. 36d ustawy. Projekt tego rozporzdzenia opracowano: gwnie w oparciu o nastpujce aktualne wytyczne Midzynarodowej Agencji Energii Atomowej (MAEA): - Ocena bezpieczestwa i weryfikacja elektrowni jdrowych (Safety Assessment and Verification for Nuclear Power Plants). Wytyczne bezpieczestwa Nr NS-G-1.2 (2001 r.); - Deterministyczna analiza bezpieczestwa elektrowni jdrowych (Deterministic Safety Analysis for Nuclear Power Plants). Specyficzne wytyczne bezpieczestwa Nr SSG-2 (2009 r.); - Opracowanie i stosowanie probablistycznej oceny bezpieczestwa poziomu 1 dla elektrowni jdrowych (Development and Application of Level 1 Probabilistic Safety Assessment for Nuclear Power Plants). Specyficzne wytyczne bezpieczestwa Nr SSG-3 (2010 r.); - Opracowanie i stosowanie probablistycznej oceny bezpieczestwa poziomu 2 dla elektrowni jdrowych (Development and Application of Level 2 Probabilistic Safety Assessment for Nuclear Power Plants). Specyficzne wytyczne bezpieczestwa Nr SSG-4 (2010 r.); - Ukad i zawarto raportu bezpieczestwa dla elektrowni jdrowych (Format and Content of the Safety Analysis Report for Nuclear Power Plants). Wytyczne bezpieczestwa Nr GS-G-4.1 (2004 r.); z uwzgldnieniem: - Wytycznych Stowarzyszenia Zachodnioeuropejskich Organw Nadzoru Instalacji Jdrowych (WENRA): WENRA Reactor Safety Reference Levels. 2008; - wymaga europejskich przedsibiorstw energetycznych dla elektrowni jdrowych z reaktorami lekkowodnymi III. generacji (European Utility Requirements for LWR Nuclear Power Plants, 2001) dokument EUR; 29 - przepisw oraz wytycznych dozorw jdrowych niektrych krajw wiata posiadajcych rozwinit energetyk jdrow, w szczeglnoci: USA, Kanady, Niemiec i Finlandii.
W Rozdziale 1 ( 1) wprowadzono szereg specjalistycznych poj zwizanych z zagadnieniami bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej (bjior) obiektw jdrowych. Materia ta nie bya dotd uregulowana w polskim prawie, w zwizku z tym zaistniaa konieczno zbudowania siatki pojciowej umoliwiajcej jednoznaczne sformuowanie wymaga bezpieczestwa. Przy tworzeniu definicji autorzy opierali si na midzynarodowych dokumentach opisujcych ww. kwestie, a w szczeglnoci: Bezpieczestwo elektrowni jdrowych: projektowanie wymogi MAEA Nr NS-R-1 (z uwzgldnieniem najnowszego projektu nowelizacji tego dokumentu DS414 z 01.06.2011 r.); Glosariusz Bezpieczestwa Midzynarodowej Agencji Energii Atomowej, wersja z 2007 r.; dokument EUR. Definicje tych poj s spjne z definicjami wprowadzonymi w rozporzdzeniu projektowym, przy czym dodatkowo wprowadzono tu podzia awarii projektowych na kategorie 1 i 2 oraz zdefiniowano te kategorie. Jest to podejcie spjne w szczeglnoci z dokumentem EUR (odpowiadaj one warunkom projektowym kategorii DBC3 i DBC4) oraz z fiskim rozporzdzeniem rzdowym Government Decree 733/2008. Rozdziay 2 4 oraz zacznik nr 1 dotycz analiz bezpieczestwa (ich zakresu i metodologii), za Rozdzia 5 oraz zacznik nr 2 dotycz zawartoci wstpnego raportu bezpieczestwa.
W Rozdz. 2 (2-15) okrelono oglne wymagania dla analiz bezpieczestwa, a w szczeglnoci dotyczce: - Zakresu i celw analiz bezpieczestwa (4-8) w szczeglnoci, e analizy bezpieczestwa obejmuj analizy deterministyczne i probabilistyczne; - Podejcia przy wykonywaniu analiz bezpieczestwa (9) przy analizach deterministycznych dla warunkw projektowych wymagane jest podejcie zachowawcze, natomiast przy analizach awarii powaniejszych ni awarie projektowe dopuszcza si stosowanie analiz opartych na najlepszym oszacowaniu; - Metodologii identyfikacji postulowanych zdarze inicjujcych (PZI) i wyboru odpowiedniego katalogu PZI przyjmowanych do analiz bezpieczestwa (10- 15). Wymogi okrelone w tym rozdziale s wsplne dla analiz deterministycznych i probabilistycznych. W Rozdz. 3 (16-15) okrelono szczegowe wymagania dla deterministycznych analiz bezpieczestwa dla rnych stanw obiektu jdrowego, a w szczeglnoci dotyczce: 30 - Szczegowych celw analiz deterministycznych analiz bezpieczestwa, zaoe jakie naley przyjmowa przy wykonywaniu tych analiz, oraz zapewnienia ich jakoci (16-25), w szczeglnoci w 16 przywoany jest zacznik nr 1 zawierajcy kategoryzacj PZI i stanw obiektu jdrowego; - Zaoe (zachowawczych) dla analiz awarii projektowych i postulowanych zdarze eksploatacyjnych (26-28), oraz kryteriw akceptacji (globalnych i szczegowych) wynikw analiz awarii projektowych (29); - Celw, zaoe i podejcia do analiz awarii powaniejszych ni awarie projektowe w szczeglnoci tzw. rozszerzonych warunkw projektowych, wczajc cikie awarie (30-35), kryteriw akceptacji wynikw analiz awarii powaniejszych ni awarie projektowe (36); - Celw, zakresu i podejcia do analiz bezpieczestwa dla stanw normalnej eksploatacji obiektu jdrowego (37-40). W Rozdz. 4 (41-45) okrelono szczegowe wymagania dla probabilistycznych ocen bezpieczestwa (POB) dla obiektu jdrowego. W 41-44 okrelono cele, zakres i zaoenia do POB. Zgodnie z aktualn praktyk wiatow, wymaga si przeprowadzenia POB na poziomach 1 i 2, ktrych zakres jest nastpujcy (45): - POB 1: okrela si sekwencje zdarze mogcych prowadzi do uszkodzenia rdzenia reaktora, szacuje si czsto uszkodze rdzenia, oraz ocenia si mocne i sabe strony systemw bezpieczestwa, a take procedur majcych na celu zapobieenie uszkodzeniu rdzenia; - POB 2: okrela si drogi moliwych uwolnie substancji promieniotwrczych z obiektu jdrowego do rodowiska oraz szacuje si wielkoci tych uwolnie i ich czsto. Rozpatruje si skuteczno rozwiza projektowych obiektu jdrowego zastosowanych celem ograniczenia skutkw uszkodze rdzenia reaktora i szacuje czsto duych uwolnie substancji promieniotwrczych do rodowiska. W Rozdz. 5 (46) okrelono oglne wymagania dla wstpnego raportu bezpieczestwa (WRB), w szczeglnoci przez odwoanie do zacznika nr 2 zawierajcego opis wymaganej zawartoci WRB dla elektrowni jdrowej. W Rozdz. 6 (47 i 48) zawiera przepisy przejciowe i kocowe, w szczeglnoci przepis 47 stanowi, i przepisy niniejszego rozporzdzenia nie stosuj si do obiektw jdrowych bdcych w dniu wejcia rozporzdzenia w fazie budowy, rozruchu, lub eksploatacji. Podejcie takie jest uzasadnione faktem i nie da si naoy powyej opisanych wymaga na obiekty (reaktor badawczy MARIA oraz przechowalniki wypalonego paliwa jdrowego 19 i 19a), ktre zostay zaprojektowane i uruchomione przed wyjciem w ycie niniejszego rozporzdzenia. W zaczniku nr 1, w formie tabelarycznej, przedstawiono kategoryzacj PZI (o rnej czstoci wystpowania) prowadzcych do okrelonych stanw obiektu, oraz okrelono kryteria akceptacji wynikw analiz, w kategoriach uszkodze paliwa, stanu obiegu chodzenia reaktora i jego obudowy bezpieczestwa, oraz wielkoci uwolnie substancji promieniotwrczych do rodowiska. Zacznik nr 2 zawiera specyfikacj wymaganej zawartoci WRB dla elektrowni jdrowej (EJ). Dotyczy on zasadniczo elektrowni jdrowych z reaktorami 31 termicznymi, gdy praktycznie tylko takie technologie energetycznych reaktorw jdrowych s obecnie i bd w pespektywie 20-30 lat komercyjnie dostpne. Wymaga si aby WRB zawiera kompleksowy opis EJ, obejmujcy wszystkie aspekty jej bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej, oraz wyniki analiz jej bezpieczestwa (tak deterministycznych jak i probabilistycznych), wykazujcych spenienie ustalonych kryteriw bezpieczestwa, w 15 nastpujcych rozdziaach: 1. Wprowadzenie i informacje oglne o obiekcie jdrowym. 2. Oglny opis obiektu jdrowego. 3. Opis zintegrowanego systemu zarzdzania na etapie budowy obiektu jdrowego. 4. Ocena lokalizacji obiektu jdrowego - sporzdzona na podstawie raportu lokalizacyjnego. 5. Oglne aspekty projektowe obiektu jdrowego. 6. Szczegowy opis systemw oraz elementw konstrukcji i wyposaenia obiektu jdrowego. 7. Analizy bezpieczestwa obiektu jdrowego. 8. Aspekty rozruchu obiektu jdrowego. 9. Aspekty eksploatacji obiektu jdrowego. 10. Limity i warunki eksploatacyjne obiektu jdrowego. 11. Informacje o ochronie radiologicznej w obiekcie jdrowym. 12. Obiekty i wyposaenie dla potrzeb dziaa przeciwawaryjnych. 13. Oddziaywanie obiektu jdrowego na rodowisko. 14. Informacje o gospodarce odpadami promieniotwrczymi w obiecie jdrowym. 15. Aspekty likwidacji obiektu jdrowego.
Do tej pory w zakresie regulowanym niniejszym projektem rozporzdzenia nie obowizyway w Rzeczypospolitej Polskiej adne przepisy szczegowe. Projekt rozporzdzenia podlega notyfikacji zgodnie z przepisami rozporzdzenia Rady Ministrw z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktw prawnych (Dz. U. Nr 239, poz. 2039 z pn. zm.). Projekt rozporzdzenia podlega obowizkowi przedstawienia, na podstawie art. 33 Traktatu ustanawiajcego Europejsk Wsplnot Energii Atomowej (Traktat Euratom), do zaopiniowania Komisji Europejskiej. 32 OCENA SKUTKW REGULACJI
1. Podmioty, na ktre oddziauje projektowana regulacja Projekt rozporzdzenia dotyczy podmiotw bdcych inwestorami obiektw jdrowych, oraz podmiotw prowadzcych dziaalno zwizan z projektowaniem, dostawami lub kompleksow realizacj takich obiektw, a take podmiotw nadzorujcych te dziaalnoci. Porednio projekt rozporzdzenia dotyczy take Prezesa Pastwowej Agencji Atomistyki, ktry stosownie do postanowie ustawy Prawo atomowe jest waciwy w sprawach oceny wstpnego raportu bezpieczestwa w toku rozpatrywania wniosku o wydanie zezwolenia na budow obiektu jdrowego.
2. Konsultacje
Projekt rozporzdzenia w ramach konsultacji spoecznych zostanie skierowany do nastpujcych podmiotw: 1) Polskie Towarzystwo Nukleoniczne, ul. Dorodna 16, 03-195 Warszawa, 2) Stowarzyszenie Inspektorw Ochrony Radiologicznej, ul. Garbary 15, Pozna, 3) Stowarzyszenie Elektrykw Polskich Komitet Energetyki Jdrowej SEP, ul. witokrzyska 14, 00 050 Warszawa, 4) Centralne Laboratorium Ochrony Radiologicznej, ul Konwaliowa 7, 01- 194 Warszawa, 5) Zakad Unieszkodliwiania Odpadw Promieniotwrczych, 05-400 Otwock-wierk, 6) Narodowe Centrum Bada Jdrowych, ul. Andrzeja Sotana 7, 05-400 Otwock-wierk, 7) Instytut Fizyki Jdrowej PAN, ul. Radzikowskiego 152, 31-342 Krakw, 8) PGE EJ1 Sp. z o.o., ul. Mysia 2, 00-496 Warszawa, 9) PGE Energia Jdrowa S.A., ul. Mysia 2, 00-496 Warszawa, 10) PGE Polska Grupa Energetyczna S.A., ul. Mysia 2, 00-496 Warszawa, 11) Stowarzyszenie Ekologw na Rzecz Energii Nuklearnej - SEREN Polska ul. witokrzyska 14, 00 050 Warszawa, 12) Instytut Na Rzecz Ekorozwoju, ul. Nabielaka 15 lok. 1, 00 743 Warszawa, 13) Polski Klub Ekologiczny, ul. Sawkowska 26A, 31 014 Krakw, 14) Centrum Europejskie Zrwnowaonego Rozwoju, ul. Kotaja, 21 50-006 Wrocaw, 15) Fundacja Greenpeace Polska, ul. Lirowa 13, 02-387 Warszawa, 16) Fundacja Wspierania Inicjatyw Ekologicznych, ul. Czysta 17/4, 31-121 Krakw, 17) Polska Konfederacja Pracodawcw Prywatnych, ul. Klonowa 6, 00-591 Warszawa, 18) Konfederacja Pracodawcw Polskich, ul. Brukselska 7, 03-973 Warszawa, 19) Komisja Krajowa NSZZ Solidarno, ul. Way Piastowskie 24, 80-855 Gdask, 33 20) Oglnopolskie Porozumienie Zwizkw Zawodowych, ul. Kopernika 36/40, 00-924 Warszawa, 21) Business Center Club, ul. Plac elaznej Bramy 10, 00-136 Warszawa, 22) Zwizek Rzemiosa Polskiego, skr. poczt. 54, 00-952 Warszawa 23) Forum Zwizkw Zawodowych, Plac Teatralny 4, 85-069 Bydgoszcz, 24) Rada Krajowa Federacji Konsumentw, Al. Jerozolimskie 47 lok. 8, 00- 697 Warszawa, 25) Forum Odbiorcw Energii Elektrycznej i Gazu, ul. Poleczki 21, 02-822 Warszawa.
Projekt rozporzdzenia zostanie take umieszczony w Biuletynie Informacji Publicznej Rzdowego Centrum Legislacji w zakadce Rzdowy Proces Legislacyjny, Biuletynie Informacji Publicznej Pastwowej Agencji Atomistyki oraz na stronie internetowej Pastwowej Agencji Atomistyki.
3. Wpyw regulacji na sektora finansw publicznych, w tym na budet pastwa i jednostek samorzdu terytorialnego
Przyjcie rozporzdzenia nie wpywa na budety jednostek administracji rzdowej i samorzdowej.
4. Wpyw regulacji na rynek pracy Wejcie w ycie rozporzdzenia nie wywoa niepodanych skutkw dla rynku pracy. Przeciwnie - umoliwi wzrost zatrudnienia w zwizku z podjciem budowy elektrowni jdrowych (EJ), do czego niezbdne jest wydanie rozporzdzenia okrelajcego wymagania dla analiz bezpieczestwa oraz zawartoci wstpnego raportu bezpieczestwa dla EJ, bdcego podstawowym dokumentem w wymaganym do przedstawienia Prezesowi PAA wraz z wnioskiem o wydanie zezwolenia na budow obiektu jdrowego.
5. Wpyw regulacji na konkurencyjno gospodarki i przedsibiorczo, w tym na funkcjonowanie przedsibiorstw Wejcie w ycie rozporzdzenia nie bdzie miao negatywnego wpywu na konkurencyjno wewntrzn i zewntrzn gospodarki. Przeciwnie podjcie budowy elektrowni jdrowych w Polsce przyczyni si do znaczcego podniesienia poziomu technicznego i organizacyjnego krajowych przedsibiorstw, ktre zostan zaangaowane w procesie realizacji EJ, a tym samym zwikszy ich konkurencyjno wewntrzn i zewntrzn.
6. Wpyw regulacji na sytuacj i rozwj regionalny. Wejcie w ycie rozporzdzenia nie bdzie miao bezporedniego wpywu na sytuacj i rozwj regionw. Jednake porednio przez to, e jest ono niezbdne dla wdroenia energetyki jdrowej w Polsce moe mie pozytywny wpyw na rozwj tych regionw, w ktrych lokalizowane bd elektrownie jdrowe, lub w ktrych znajdowa si bd przedsibiorstwa realizujce znaczce dostawy i prace na rzecz energetyki jdrowej.
34 35 7. Wskazanie rde finansowania
Finansowanie dziaa majcych na celu spenienie wymaga okrelonych w projekcie niniejszego rozporzdzenia powinno stanowi element kosztw poniesionych na inwestycj w obiekt jdrowy.
8. Korzyci spoeczne
Proponowana regulacja bdzie istotnym elementem utrzymania bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej kraju na waciwym poziomie. Wejcie w ycie rozporzdzenia bdzie miao pozytywny wpyw na ochron spoeczestwa przed skutkami promieniowania jonizujcego z obiektw jdrowych. Rada Ministrw, wykonujc upowanienie ustawowe zawarte w art. 36d ust. 3 ustawy Prawo atomowe, okrelia w przedmiotowym projekcie rozporzdzenia szczegowe wymagania dotyczce zakresu i sposobu przeprowadzania analiz bezpieczestwa, a take zakresu wstpnego raportu bezpieczestwa, majc na uwadze, aby zakres tych analiz by odpowiedni do uzyskania informacji odnonie do wpywu projektowanego obiektu jdrowego na stan bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej. Wymagania te s zgodne z najnowszymi zaleceniami Midzynarodowej Agencji Energii Atomowej i Stowarzyszenia Zachodnioeuropejskich Organw Nadzoru Instalacji Jdrowych oraz zapewniaj przeprowadzenie wszechstronnych analiz bezpieczestwa projektowanych obiektw jdrowych i ich waciwe udokumentowanie we wstpnym raporcie bezpieczestwa.
9. Wpyw regulacji na rodowisko.
Wejcie w ycie rozporzdzenia bdzie miao porednio pozytywny wpyw na ochron i stan rodowiska. Rada Ministrw, wykonujc upowanienie ustawowe zawarte w art. 36d ust. 3 ustawy Prawo atomowe, okrelia w przedmiotowym projekcie rozporzdzenia szczegowe wymagania dotyczce zakresu i sposobu przeprowadzania analiz bezpieczestwa, a take zakresu wstpnego raportu bezpieczestwa, majc na uwadze, aby zakres tych analiz by odpowiedni do uzyskania informacji odnonie do wpywu projektowanego obiektu jdrowego na stan bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej. Wymagania te s zgodne z najnowszymi zaleceniami Midzynarodowej Agencji Energii Atomowej i Stowarzyszenia Zachodnioeuropejskich Organw Nadzoru Instalacji Jdrowych oraz zapewniaj przeprowadzenie wszechstronnych analiz bezpieczestwa projektowanych obiektw jdrowych i ich waciwe udokumentowanie we wstpnym raporcie bezpieczestwa.