z dnia 2011 r. w sprawie szczegowego zakresu przeprowadzania oceny terenu przeznaczonego pod lokalizacj obiektu jdrowego, oraz w sprawie wymaga dotyczcych raportu lokalizacyjnego dla obiektu jdrowego 1)
Na podstawie art. 35b ust. 4 ustawy z dnia 29 listopada 2000 r. Prawo atomowe (Dz. U. z 2007 r. Nr 42, poz. 276 z pn. zm. 2) ) zarzdza si, co nastpuje:
1. Ilekro w rozporzdzeniu jest mowa o: 1) regionie lokalizacji rozumie si przez to teren rozcigajcy si w odlegoci do 30 km od granic planowanego miejsca posadowienia obiektu jdrowego; 2) obszarze lokalizacji rozumie si przez to teren rozcigajcy si w odlegoci do 5 km od granic planowanego miejsca posadowienia obiektu jdrowego, a w uzasadnionych przypadkach zwizanych z budow podoa o istotnym znaczeniu dla jego statecznoci podczas i po posadowieniu obiektu, teren powikszony w stopniu pozwalajcym na uzyskanie wyczerpujcych danych i ocen odnonie statecznoci podoa; 3) granicach planowanego miejsca posadowienia obiektu jdrowego rozumie si przez to obszar wytyczony okrgiem o promieniu rwnym odlegoci od rodka planowanego miejsca posadowienia obiektu jdrowego do najdalej wysunitego punktu nieruchomoci tak, by okrg ten zawiera w sobie cay teren nieruchomoci przeznaczony na posadowienie obiektu jdrowego; 4) uskoku aktywnym rozumie si przez to uskok, co do ktrego, na podstawie przeprowadzonych studiw literaturowych, bada terenowych i analiz: a) stwierdzono aktywno w cigu ostatnich 10 000 lat, ktra mogaby spowodowa zagroenie bezpieczestwa jdrowego lub b) stwierdzono, e moe by rdem wstrzsu sejsmicznego mogcego spowodowa zagroenie bezpieczestwa jdrowego o prawdopodobiestwie wystpienia wikszym ni raz na 10 000 lat lub c)stwierdzono, e moe zosta uaktywniony w sposb mogcy powodowa zagroenie bezpieczestwa jdrowego w wyniku wstrzsu sejsmicznego o innym rdle.
2. Szczegowy zakres przeprowadzania oceny terenu przeznaczonego pod lokalizacj obiektu jdrowego obejmuje:
1) z zakresu sejsmiki i tektoniki: a) dane dotyczce przeszej oraz obecnej naturalnej sejsmicznoci regionu lokalizacji obiektu jdrowego, b) wstrzsy sejsmiczne w obszarze lokalizacji obiektu jdrowego, z okreleniem: - maksymalnego naturalnego i indukowanego wstrzsu sejsmicznego w przeszoci;
1) Niniejsze rozporzdzenie dokonuje w zakresie swojej regulacji wdroenia dyrektywy Rady 2009/71/Euratom z dnia 25 czerwca 2009 r. ustanawiajcej wsplnotowe ramy bezpieczestwa jdrowego obiektw jdrowych (Dz. Urz. UE L 172 z 02.07.2009, str. 18 oraz Dz. Urz. UE L 260 z 03.10.2009, str. 40)
2) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostay ogoszone w Dz. U. z 2008 r. Nr 93, poz. 583 i Nr 227, poz. 1505, z 2009 r. Nr 18, poz. 97 i Nr 168, poz. 1323, z 2010 r. Nr 107, poz. 679 oraz z 2011 r. Nr 112, poz. 654 i Nr 132, poz. 766. 1 - maksymalnego naturalnego i indukowanego wstrzsu sejsmicznego, z uwzgldnieniem parametrw wstrzsu, wraz z podaniem prawdopodobiestwa jego wystpienia, - maksymalnego naturalnego wstrzsu sejsmicznego, ktrego prawdopodobiestwo wystpienia wynosi raz na 10 000 lat. c) aktywno uskokw wraz z ich wzajemnym oddziaywaniem oraz prognoz moliwych zmian tej aktywnoci, z uwzgldnieniem regionalnego modelu strukturalnego i moliwych wzajemnych oddziaywa ze strukturami ssiadujcymi, w tym uwzgldniajc wpyw prowadzonych w regionie lokalizacji dziaalnoci mogcych powodowa uaktywnienie tych struktur; d) przesz, obecn i przysz dziaalno, stanowic lub mogc stanowi zagroenie dla obiektu poprzez indukowanie wstrzsw sejsmicznych, powodowanie uaktywniania struktur uskokowych i niestabilnoci strukturalnej oraz przemieszczanie, zapadanie lub upynnianie gruntw, z uwzgldnieniem: - zaobserwowanych indukowanych wstrzsw sejsmicznych i ich charakterystyki, - geomechanicznej charakterystyki podatnoci gbokiego podoa na rozadowywanie zmian napre spowodowanych procesami tektonicznymi oraz zmian indukowanych, - wpywu kompensacji sejsmicznej na zmiany tempa ruchw geotektonicznych, - rozmiarw pozostaych zaobserwowanych zjawisk innych ni wstrzsy, zaistniaych przez prowadzon dziaalno; - innych czynnikw mogcych negatywnie wpywa na bezpieczestwo jdrowe wystpujcych w regionie lokalizacji, e) stabilno strukturaln i geologiczno inyniersk podoa;
2) z zakresu warunkw geologiczno inynierskich: a) warunki geologiczno inynierskie podoa oraz ich zmiany, ze szczeglnym uwzgldnieniem waciwoci fizyczno mechanicznych podoa, w szczeglnoci nonoci, osiadania i zapadowoci jak te ryzyko wystpienia upynnienia i pcznienia oraz innych procesw niekorzystnych dla posadawiania obiektu jdrowego, b) proces osiadania obiektu z uwzgldnieniem lokalnych warunkw geologiczno inynierskich, c) intensywno procesw erozyjnych i akumulacyjnych z ocen moliwego wpywu na obiekt jdrowy, w tym na jego zewntrzne ukady chodzenia, w odniesieniu do: - erozji powierzchniowej, - akumulacji, w tym wodnej, a dla regionw nadmorskich take eolicznej, z uwzgldnieniem ekstremalnych zjawisk meteorologicznych i hydrologicznych; d) na terenach wystpowania ska wglanowych oraz gipsowych - charakterystyk ilociow i rodzajow istniejcych form krasowych, wraz z ocen moliwoci rozwoju krasowienia w zmienionych warunkach obcie oraz dynamiki wd podziemnych, e) wystpowanie i moliwo wystpienia deformacji filtracyjnych typu sufozji, przebicia hydraulicznego i wyparcia hydraulicznego, z uwzgldnieniem zmiany dynamiki krenia wd podziemnych, f) stateczno istniejcych skarp i zboczy i jej moliwe zmiany na skutek statycznego obcienia od obiektw i dziaania obcie dynamicznych eksploatacyjnych oraz bdcych skutkiem wstrzsw sejsmicznych, g) propozycje projektowe zapewnienia statecznoci podoa w przypadkach wystpowania gruntw o sabych parametrach mechanicznych, mogcych podlega 2
3) z zakresu warunkw hydrogeologicznych: a) charakterystyk systemu hydrogeologicznego z: - ocen zasobw wd podziemnych w utworach czwartorzdowych i trzeciorzdowych oraz starszego podoa, dostpnych w regionie lokalizacji ze szczeglnym uwzgldnieniem utworzonych i planowanych stref ochronnych uj wd podziemnych i obszarw ochronnych Gwnych Zbiornikw Wd Podziemnych oraz wystpowania wd mineralnych, termalnych, leczniczych, solanek, a take utworzonych lub planowanych dla nich obszarw grniczych, - kierunkami i prdkociami migracji wd podziemnych, b) waciwoci filtracyjne podoa, ze szczeglnym uwzgldnieniem drg i gbokoci migracji wd powierzchniowych i opadowych z uwzgldnieniem zmian sezonowych, c) waciwoci fizykochemiczne wd podziemnych, w tym zawartoci pocztkowe radionuklidw oraz ocen agresywnoci wd podziemnych w stosunku do betonu i stali, d) charakterystyk dynamiki wd podziemnych i jej zmian, e) prognoz zmian dynamiki wd podziemnych w wyniku posadawiania obiektu jdrowego, obejmujc prognoz warunkw stabilizacji systemu hydrogeologicznego i maksymaln gboko oddziaywania obiektu na ten system, wraz z uwzgldnieniem drg i gbokoci migracji wd powierzchniowych i opadowych oraz wpywu na eksploatacyjne i potencjalnie uytkowe zbiorniki wd podziemnych lub poziomy wodonone;
4) z zakresu hydrologii i meteorologii: a) zagroenie obiektu jdrowego wystpieniem powodzi bd podtopienia w regionie lokalizacji na skutek zjawisk hydrologicznych lub meteorologicznych, z uwzgldnieniem planw zarzdzania ryzykiem powodziowym, w tym ocen prawdopodobiestwa wystpienia powodzi na podstawie wstpnej oceny ryzyka powodziowego, map zagroenia powodziowego, map ryzyka powodziowego, o ktrych mowa w ustawie - Prawo wodne, oraz obszarw, na ktrych prawdopodobiestwo wystpienia powodzi wynosi raz na 1000 lat, wyznaczonych specjalnie na potrzeby lokalizacji obiektu jdrowego.; b) wpyw dugotrwaych okresw opadw, krtkotrwaych intensywnych opadw, topnienia zalegajcej pokrywy niegowej, topnienia pokrywy lodowej na reim wd podziemnych i powierzchniowych, z uwzgldnieniem wpywu wymienionych warunkw na obiekt jdrowy wraz z ukadami chodzenia oraz stabilno podoa, przyjmujc dla opadw ich maksymalne wysokoci odnotowane w regionie lokalizacji, a dla pokrywy niegowej jej maksymaln grubo w przeliczeniu na ciar i w przeliczeniu na objto wody, c) dostp do iloci wody wystarczajcej na potrzeby chodzenia obiektu jdrowego wraz z charakterystyk systemw chodzenia, w tym wydatkiem wody chodzcej, stratami bezzwrotnymi, stref chodzenia, warunkami hydrotermicznymi akwenu, systemami odsalania i uzdatniania, d) wpyw obiektu jdrowego na bilans wd powierzchniowych, z uwzgldnieniem uj wd powierzchniowych oraz warunkw niezbdnych dla zapewnienia waciwego funkcjonowania systemw chodzenia, 3 e) wartoci zmiennych atmosferycznych i hydrometeorologicznych, wraz ze wskazaniem wartoci skrajnych prdkoci wiatru, temperatury, wysokoci opadw atmosferycznych, gruboci pokrywy nienej i lodowej, wilgotnoci powietrza, a w przypadku lokalizacji nadmorskich take poziomw morza i prdw morskich; f) ekstremalne zjawiska atmosferyczne mogce mie znaczenie dla bezpieczestwa obiektu takie, jak huragany, trby powietrzne, wyadowania atmosferyczne - w tym ich czsto, si wystpowania i kierunki, z uwzgldnieniem pomiarw wiatrw o najwikszej sile odnotowanych w danym regionie; g) zjawiska takie, jak szron, szad, kra lodowa, ry, z uwzgldnieniem najniszej temperatury odnotowanej w regionie lokalizacji oraz ocen ich maksymalnych iloci mogcej wystpi przy tej temperaturze, h) wpyw dugotrwaych okresw suchych na reim wd podziemnych i powierzchniowych ze szczeglnym uwzgldnieniem ich wpywu na zewntrzne systemy chodzenia obiektu jdrowego; i) dane do okrelenia parametrw do modelu rozpraszania atmosferycznego, w szczeglnoci wektory wiatrowe, w tym ich kierunek i prdko, specyficzne wskaniki turbulencji atmosferycznej, godzinowa statystyka kategorii stabilnoci atmosferycznej i prdkoci wiatru, opady, temperatura i wilgotno powietrza, cinienie atmosferyczne;
5) z zakresu zdarze zewntrznych bdcych skutkiem dziaalnoci czowieka: a) zagroenie od strony infrastruktury transportowej, w tym zagroenie zwizane z wystpieniem katastrof lotniczych, kolejowych i drogowych, z uwzgldnieniem odlegoci od najbliszego lotniska i usytuowania pasw startowych wzgldem pooenia obiektu, typu i czstoci lotw, tras korytarzy powietrznych i pooenia krzyowania si tych tras oraz ryzyka wystpienia zagroenia w lokalizacji obiektu jdrowego, jak te odlegoci od szlakw kolejowych i gwnych tras drogowych; b) odlegoci obiektu jdrowego od czynnych i planowanych obiektw wojskowych mogcych stwarza zagroenie dla obiektu jdrowego, w szczeglnoci lotniska ,poligony, magazyny amunicji z ocen ich moliwego wpywu na obiekt jdrowy; c) zagroenie ze strony zakadw przemysowych mogcych oddziaywa na obiekt jdrowy chemicznie, biologicznie bd mechanicznie, d) zagroenie poarowe i zagroenie eksplozj w wyniku dziaalnoci czowieka, e) zagroenia zwizane z potencjalnymi uszkodzeniami urzdze wodnych w rozumieniu prawa wodnego i ich czci; f) zagroenie dziaaniami terrorystycznymi bd sabotaowymi, g) inne zdarzenia mogce mie wpyw na bezpieczestwo jdrowe;
6) z zakresu innych zdarze zewntrznych, bdcych skutkiem dziaania si przyrody: a) ryzyko sezonowej utraty lub pogorszenia dronoci zewntrznych systemw chodzenia obiektu jdrowego przez zablokowanie kr, limi, i innymi materiaami, z uwzgldnieniem projektowych rodkw zapobiegawczych dla nadmiernego trofizmu w systemach chodzenia obiektu jdrowego i nadmiernej sedymentacji w tych systemach; b) ryzyko szkodliwego wpywu organizmw ywych na obiekt jdrowy, w szczeglnoci na jego zewntrzne systemy chodzenia; c) moliwy negatywny wpyw aerozoli i pyw atmosferycznych na obiekt jdrowy, w szczeglnoci agresywno w stosunku do betonu i stali oraz moliw nadmiern akumulacj w zbiornikach poboru wody chodzcej, d) naturalne zagroenie poarowe, 4 e) inne zewntrzne czynniki naturalne mogce sezonowo lub caorocznie mie wpyw na bezpieczestwo jdrowe;
7) scenariusze wystpienia awarii jdrowej i zagroenia wystpieniem takiej awarii, wraz z prognozami dotyczcymi tempa, iloci i drg rozprzestrzeniania si skae promieniotwrczych w sytuacji awaryjnych uwolnie substancji promieniotwrczych na zewntrz obiektu jdrowego oraz realne moliwoci przeprowadzenia dziaa interwencyjnych w sytuacji wystpienia zdarzenia radiacyjnego;
8) z zakresu gstoci zaludnienia i zagospodarowania terenu: a) rozmieszczenie ludnoci i infrastruktury komunikacyjnej, b) rozmieszczenie obiektw uytecznoci publicznej oraz zakadw przemysowych, c) rozmieszczenie obszarw lenych, rolniczych i hodowlanych, d) rozmieszczenie obszarw chronionych przyrodniczo i kulturowo, e) wystpowanie z kopalin, w szczeglnoci kopalin objtych wasnoci grnicz w rozumieniu przepisw ustawy Prawo geologiczne i grnicze, f) prognoz zmian stanu zaludnienia i zagospodarowania przestrzennego regionu w caym okresie istnienia obiektu jdrowego a do jego przewidywanej likwidacji; 9) rozpoznanie budowy geologicznej terenu.
3. Czynniki wymienione w: 1) 2 pkt 1, 5-9 rozpatruje si w zasigu odpowiednim dla ich oceny na wybranym obszarze, nie mniejszym ni region lokalizacji; 2) 2 pkt 2 rozpatruje si w zasigu odpowiednim dla zapewnienia statecznoci podoa i bezpieczestwa dla projektowanego obiektu jdrowego, nie mniejszym ni: a) dla czynnikw, o ktrych mowa w lit. c oraz d - region lokalizacji, b) dla czynnikw, o ktrych mowa w lit. a, e oraz f - obszar lokalizacji, c) dla czynnikw, o ktrych mowa w lit. b oraz g - granice planowanego miejsca posadowienia obiektu jdrowego; 3) 2 pkt 3 rozpatruje si w zasigu nie mniejszym ni: a) dla czynnikw, o ktrych mowa w lit. a - d - region lokalizacji, b) dla czynnikw, o ktrych mowa w lit. e - obszar lokalizacji;
4) 2 pkt 4 rozpatruje si w zasigu nie mniejszym ni: a) dla czynnikw, o ktrych mowa w lit. a - i - region lokalizacji w przypadku opierania si na danych archiwalnych oraz na obowizujcych dokumentach planistycznych, b) dla czynnikw, o ktrych mowa w lit. e oraz i - granice planowanego miejsca posadowienia obiektu jdrowego, w przypadku opierania si na danych z monitoringu.
4. 1. Czynniki wymienione w 2 rozpatruje si z uwzgldnieniem istniejcych danych archiwalnych, uzupenionych o stosowne badania terenowe, w tym dane monitoringowe, z zastrzeeniem ust. 2 5. 2. Dla sejsmicznoci: 1) naturalnej dodatkowo przyjmuje si wszelkie dostpne dane historyczne; 2) indukowanej, w przypadku jej wystpowania dane archiwalne uwzgldniane przy jej ocenie przyjmuje si z okresu 60 lat bezporednio poprzedzajcych rozpoczcie bada lokalizacyjnych; 5 3) naturalnej i indukowanej monitoring sejsmiczny prowadzi si w granicach planowanego miejsca posadowienia obiektu jdrowego przez co najmniej 2 lata bezporednio przed sporzdzeniem raportu lokalizacyjnego; im krtszy jest okres prowadzenia monitoringu, tym wysze marginesy bezpieczestwa dla parametrw wstrzsw przyjmuje si przy ocenie hazardu sejsmicznego. 3. Czynniki, o ktrych mowa w 2 pkt 2, rozpatruje si z uwzgldnieniem danych archiwalnych i danych uzyskanych na podstawie bada terenowych, bez potrzeby prowadzenia monitoringu. 4. Czynniki, o ktrych mowa w 2 pkt 4, rozpatruje si z uwzgldnieniem danych archiwalnych z co najmniej 30 lat bezporednio poprzedzajcych rozpoczcie bada lokalizacyjnych oraz danych z monitoringu w granicach planowanego miejsca posadowienia obiektu jdrowego prowadzonego przez co najmniej 2 lata bezporednio przed sporzdzeniem raportu lokalizacyjnego. 5. W przypadku braku dostpnoci kompletnych archiwalnych danych, o ktrych mowa w ust. 4, rozpatrywa naley dostpne dane. 6. Czynniki wymienione w 2 pkt 2 lit. b, pkt 4, pkt 5 lit. b, d, e, g, pkt 6 oraz pkt 7 ocenia si z uwzgldnieniem zachowawczego podejcia.
5. Teren nie moe by uznany za speniajcy wymogi lokalizacji na nim obiektu jdrowego w przypadku, gdy wystpuje ktrykolwiek z nastpujcych czynnikw: 1) wystpuj grunty o sabych parametrach mechanicznych, w tym grunty o sabej nonoci, pczniejce lub o innych wysoce niekorzystnych dla posadawiania obiektu jdrowego parametrach, ktrych usunicie, zastpienie lub wzmocnienie jest niemoliwe; 2) w podou lokalizacji obiektu jdrowego w odlegoci mniejszej ni 20 km od granic planowanego miejsca posadowienia obiektu jdrowego wystpuje uskok aktywny lub uskok, co do ktrego istnieje prawdopodobiestwo uaktywnienia wiksze ni raz na 10 000 lat, a jego wystpienie mogoby spowodowa zagroenie bezpieczestwa jdrowego; 3) w regionie lokalizacji w cigu ostatnich 10 000 lat wystpio trzsienie ziemi o skali 8 EMS-98 lub istnieje prawdopodobiestwo wystpienia trzsienia ziemi o takiej skali wiksze ni raz na 10 000 lat; 4) moliwe jest wystpienie trzsienia ziemi o prawdopodobiestwie wystpienia wikszym ni raz na 10 000 lat i skali poniej 8 EMS-98, po ktrym mimo zastosowanych rozwiza projektowych nie bdzie moliwa dalsza bezpieczna eksploatacja obiektu; 5) w regionie lokalizacji istnieje ryzyko wystpienia zjawisk geologicznych zagraajcych stabilnoci podoa takich, jak silne procesy sufozyjne lub krasowe, obrywy, osuwiska i inne zjawiska geodynamiczne mogce mie wpyw na bezpieczestwo obiektu, ktre nie mog by skompensowane konstrukcyjnie; 6) w obszarze lokalizacji istnieje ryzyko wystpienia powodzi lub podtopie zagraajcych bezpieczestwu jdrowemu; 7) w regionie, dla ktrego rozpatrywano czynnik, o ktrym mowa w 2 pkt 1 lit. d w cigu ostatnich 60 lat bya lub jest prowadzona: a) dziaalno polegajca na wydobyciu kopalin lub b) dziaalno polegajca na podziemnym bezzbiornikowym magazynowaniu substancji lub podziemnym skadowaniu odpadw lub c) inna dziaalno - mogca spowodowa zagroenie dla obiektu jdrowego poprzez indukowanie wstrzsw sejsmicznych, powodowanie uaktywniania struktur uskokowych lub 6 przemieszczanie, zapadanie lub upynnianie gruntw lub w regionie tym wystpiy takie skutki tych dziaalnoci, ktre przy wystpieniu w trakcie eksploatacji obiektu jdrowego zagraayby jego bezpieczestwu mimo zastosowanych rozwiza projektowych; 8) nie bdzie moliwe przeprowadzenie niezbdnych dziaa interwencyjnych w przypadku wystpienia zdarzenia radiacyjnego w obiekcie jdrowym; 9) w odlegoci mogcej wpywa negatywnie na bezpieczestwo obiektu jdrowego znajduje si: a) obiekt wojskowy; b) zakad mogcy oddziaywa na obiekt jdrowy chemicznie, biologicznie lub mechanicznie, c) urzdzenie wodne w rozumieniu prawa wodnego - jeeli ten negatywny wpyw nie moe by skompensowany konstrukcyjnie; 10) w odlegoci mniejszej ni 10 km od granic planowanego miejsca posadowienia obiektu jdrowego znajduje si lotnisko cywilne, chyba, e prawdopodobiestwo uderzenia samolotu w obiekt jdrowy jest mniejsze ni raz na 10 000 000 lat.
6. Raport lokalizacyjny, zawiera: 1) informacje oglne: a) wskazanie granic planowanego miejsca posadowienia obiektu jdrowego, wykonane na podkadach topograficznych w odpowiedniej dla nich skali oraz skali obejmujcej przynajmniej region lokalizacji obiektu jdrowego, b) wskazanie bada przeprowadzonych w terenie wraz z map tego terenu uwzgldniajc w szczeglnoci linie profili, punkty wierce oraz punkty pomiarw monitoringowych, c) charakterystyk budowy geologicznej podoa, sporzdzon zgodnie z przepisami o sporzdzaniu innej dokumentacji geologicznej dla potrzeb rozpoznania budowy geologicznej obszaru i uwzgldnieniem specyfiki oceny lokalizacji obiektu jdrowego, obejmujc charakterystyk podoa czwartorzdowego, trzeciorzdowego i podtrzeciorzdowego d) charakterystyk geomorfologiczn regionu lokalizacji, e) dla reaktorw: - wskazanie ich planowanej liczby, oraz nominalnej mocy kadego z nich, a take wskazanie maksymalnej iloci i rodzaju paliwa jdrowego, jakie ma by jednoczenie stosowane i przechowywane w obiekcie jdrowym, z uwzgldnieniem potencjalnej przyszej rozbudowy, - opis zewntrznych czci systemw chodzenia wraz ze wskazaniem miejsc poboru i zrzutu wd chodniczych, - plan zagospodarowania obszaru lokalizacji i usytuowanie infrastruktury w granicach planowanego miejsca posadowienia obiektu, z zaznaczeniem systemw chodzenia wraz z podaniem istotnych dla przeprowadzania analiz parametrw projektowych obiektu takich jak kubatury, masy czne obiektw, masy fundamentw i innych parametrw wykorzystanych do sporzdzenia ocen, w szczeglnoci ocen statecznoci podoa, f) dla zakadu wzbogacania izotopowego, zakadu wytwarzania paliwa jdrowego, zakadu przerobu wypalonego paliwa jdrowego: - plan zagospodarowania obszaru lokalizacji i usytuowanie infrastruktury w granicach planowanego miejsca posadowienia obiektu, z zaznaczeniem ukadw istotnych dla zapewnienia bezpieczestwa jdrowego obiektu jdrowego wraz z podaniem istotnych dla przeprowadzania analiz jego 7 - maksymalna ilo i rodzaj materiaw jdrowych, odpadw promieniotwrczych, w tym wypalonego paliwa jdrowego, a take innych substancji promieniotwrczych, jakie maj by - odpowiednio stosowane, przechowywane, wytwarzane, przerabiane lub wzbogacane w obiekcie jdrowym, g) dla przechowalnika wypalonego paliwa jdrowego zwizanych z innym obiektem jdrowym: - jego usytuowanie na planie zagospodarowania obszaru lokalizacji i w granicach planowanego miejsca posadowienia obiektu, - oglny projekt zawierajcy opis i schemat ukadw istotnych dla zapewnienia bezpieczestwa jdrowego, o ktrych mowa w przepisach w sprawie odpadw promieniotwrczych i wypalonego paliwa jdrowego, w szczeglnoci, systemw kanalizacyjnych i wentylacyjnych; - przewidywane: rodzaj, ilo i sposb przechowywania wypalonego paliwa jdrowego, z uwzgldnieniem kryteriw bezpieczestwa okrelonych w przepisach w sprawie odpadw promieniotwrczych i wypalonego paliwa jdrowego - parametry projektowe takie jak kubatura, pojemno, masa obiektu i inne parametry wykorzystane do sporzdzenia ocen, w szczeglnoci ocen statecznoci i waciwoci izolacyjnych podoa, - opis waciwoci izolacyjnych podoa oraz rodkw jakie zostan zastosowane dla zapewnienia izolacji obiektu od podoa, h) dla przechowalnikw wypalonego paliwa jdrowego nie zwizanych z innym obiektem jdrowym: - plan zagospodarowania obszaru lokalizacji i usytuowanie infrastruktury w granicach planowanego miejsca posadowienia obiektu, - oglny projekt zawierajcy opis i schemat ukadw istotnych dla zapewnienia bezpieczestwa jdrowego, o ktrych mowa w przepisach w sprawie odpadw promieniotwrczych i wypalonego paliwa jdrowego, w szczeglnoci, systemw kanalizacyjnych i wentylacyjnych; - przewidywane: rodzaj, ilo i sposb przechowywania wypalonego paliwa jdrowego, z uwzgldnieniem kryteriw bezpieczestwa okrelonych w przepisach w sprawie odpadw promieniotwrczych i wypalonego paliwa jdrowego, - parametry projektowe takie jak kubatura, pojemno, masa obiektu i inne parametry wykorzystane do sporzdzenia ocen, w szczeglnoci ocen statecznoci i waciwoci izolacyjnych podoa, - opis waciwoci izolacyjnych podoa oraz rodkw jakie zostan zastosowane dla zapewnienia izolacji obiektu od podoa, i) dla obiektu sucego do przechowywania odpadw promieniotwrczych znajdujcego si na terenie i bezporednio zwizanego z ktrymkolwiek z innych obiektw jdrowych: - jego usytuowanie w granicach planowanego miejsca posadowienia obiektu jdrowego, - oglny projekt zawierajcy opis i schemat ukadw istotnych dla zapewnienia bezpieczestwa jdrowego, o ktrych mowa w przepisach w sprawie odpadw promieniotwrczych i wypalonego paliwa jdrowego, w szczeglnoci, systemw kanalizacyjnych i wentylacyjnych; 8 - przewidywane rodzaj, ilo i sposb przechowywania odpadw promieniotwrczych, z uwzgldnieniem kryteriw ich kwalifikacji okrelonych w przepisach w sprawie odpadw promieniotwrczych i wypalonego paliwa jdrowego; - parametry projektowe takie jak kubatura, pojemno, masa obiektu i inne parametry wykorzystane do sporzdzenia ocen, w szczeglnoci ocen statecznoci i waciwoci izolacyjnych podoa, - opis waciwoci izolacyjnych podoa oraz rodkw jakie zostan zastosowane dla zapewnienia izolacji obiektu od podoa, j) projektowe scenariusze awaryjne, o ktrych mowa w 3 pkt 8; 2) analiz czynnikw, o ktrych mowa w 2 ust. 1, zawierajc: a) wskazanie specjalistycznych podmiotw wykonawczych i podwykonawczych analizy, w tym w szczeglnoci dla bada terenowych, symulacji, opracowania prognoz, b) wskazanie rde danych wykorzystanych do analizy, c) opis metod zastosowanych do oceny ryzyka wystpienia wstrzsw sejsmicznych i uaktywnienia uskokw, wraz z podaniem sposobu weryfikacji metody i otrzymanych wynikw, d) dane wykorzystane do sporzdzenia analizy, wraz ze wskazaniem rda ich pochodzenia, zakresu czasowego, jaki obejmuj; dla wstrzsw sejsmicznych rejestrowanych instrumentalnie naley dostarczy opis uytej sieci sejsmicznej, odpowiednie fragmenty oryginalnych zapisw sejsmicznych, pionowe i poziome spektra przypiesze podoa oraz rodzaj rda wstrzsu, jego lokalizacj, czas wystpienia, magnitud, czas trwania, parametry spektralne i mechanizm wstrzsu lub tensor momentu sejsmicznego, oraz kompleksow ocen poziomu szumu sejsmicznego na obszarze lokalizacji wraz z jego spektrami, e) dokumentacj budowy geologicznej podoa sporzdzon zgodnie z przepisami dotyczcymi wykonywania innej dokumentacji geologicznej, przeprowadzon dla oceny zjawisk sejsmicznych i tektoniki, f) ocen hazardu sejsmicznego w regionie lokalizacji, wraz z podaniem zastosowanych metod wyznaczenia hazardu, weryfikacji wynikw i oceny ich niepewnoci, g) ocen aktywnoci uskokowej w regionie lokalizacji w odniesieniu do budowy geologicznej podoa z ocen prawdopodobiestwa i ryzyka uaktywnienia si uskokw oraz moliwych przemieszcze lub wstrzsw, wraz z podaniem zastosowanych danych, metod weryfikacji wynikw i oceny ich niepewnoci, h) w przypadku, gdy w regionie lokalizacji bya lub jest prowadzona dziaalno, o ktrej mowa w 2 pkt 1 lit. d prognoz prawdopodobiestwa i ryzyka wystpienia wstrzsw sejsmicznych, uaktywniania struktur uskokowych i niestabilnoci strukturalnej oraz przemieszczania, zapadania lub upynniania gruntw lub innych niekorzystnych zjawisk geomechanicznych powodowanych t dziaalnoci, wraz z danymi wykorzystanymi do przeprowadzenia modelowa celem okrelenia rozmiarw tych zjawisk i ich potencjalnego wpywu na bezpieczestwo planowanego obiektu jdrowego; i) ocen stabilnoci obiektu jdrowego dla kryteriw podanych w 5 pkt 2 - 5; j) dla zastosowanych metod komputerowych: opis metody ze wskazaniem wszystkich parametrw obliczeniowych, wykorzystane dane wejciowe wraz ze rdem ich pochodzenia, otrzymane wyniki wraz z interpretacj oraz sposb weryfikacji modelu i otrzymanych wynikw, 9 k) zaczniki graficzne w postaci map i przekrojw geologicznych dokumentujcych budow podoa, wykonane zgodnie z przepisami dotyczcymi wykonywania innej dokumentacji geologicznej, uwzgldniajce w szczeglnoci tektonik lokalizacji, przesze rda trzsie ziemi i ich parametry oraz rozmieszczenie rde wstrzsw przyjtych do oblicze prognozowych ze wskazaniem ich parametrw oraz punkty pooenia stacji monitoringu sejsmicznego; 3) analiz czynnikw, o ktrych mowa w 2 pkt 2, uwzgldniajc parametry projektowe obiektw oraz kryteria podane w 3 - 5, zawierajc: a) wskazanie specjalistycznych podmiotw wykonawczych i podwykonawczych odpowiedzialnych za wykonanie analizy, b) wskazanie rde pochodzenia danych wykorzystanych do analizy, c) dokumentacj geologiczno - inyniersk wykonan zgodnie z przepisami dotyczcymi sporzdzania dokumentacji geologiczno - inynierskich na potrzeby posadawiania obiektw budowlanych, d) model osiadania obiektu sporzdzony na podstawie dostpnych danych ze wskazaniem danych wykorzystanych do jego sporzdzenia oraz metody jego weryfikacji, e) proponowane rozwizania inynierskie w celu zwikszenia stabilnoci podoa w przypadku, gdy cechuje si ono wystpowaniem gruntw o sabych parametrach fizyczno - mechanicznych i moe zagraa stabilnoci obiektu, wraz z ocen skutecznoci ich zastosowania, zawierajc prognozowane zmiany parametrw fizyczno mechanicznych podoa gruntowego po zastosowaniu tych rozwiza; f) zaczniki graficzne uzupeniajce dokumentacj geologiczno inyniersk o ktrej mowa w lit. c, o zagadnienia wymienione w 2 pkt 2 lit. c; 4) analiz czynnikw, o ktrych mowa w 2 pkt 3, zawierajc: a) wskazanie specjalistycznych podmiotw wykonawczych i podwykonawczych odpowiedzialnych za wykonanie analizy, b) wskazanie rde pochodzenia danych wykorzystanych do analizy, c) dokumentacj hydrogeologiczn wykonan zgodnie z przepisami dotyczcymi sporzdzania dokumentacji hydrogeologicznej okrelajcej warunki hydrogeologiczne w zwizku z projektowaniem inwestycji mogcych zanieczyci wody podziemne i przepisami niniejszego rozporzdzenia, zawierajc niezbdne zaczniki graficzne, w szczeglnoci uwzgldniajc: - potencjalne drogi migracji skae w przypadku awarii z emisj radionuklidw do wd gruntowych i podziemnych; - prognoz zmian warunkw hydrogeologicznych w wyniku fundamentowania i posadawiania obiektu, o ktrej mowa w 2 pkt 3 lit. e, sporzdzon na podstawie dostpnych danych, ze wskazaniem danych wykorzystanych do jej sporzdzenia, metody weryfikacji wynikw, z uwzgldnieniem potencjalnych zmian parametrw fizyczno mechanicznych podoa gruntowego; d) zaczniki graficzne dokumentujce budow podoa, wykonane zgodnie z przepisami dotyczcymi wykonywania dokumentacji hydrogeologicznej okrelajcej warunki hydrogeologiczne w zwizku z projektowaniem inwestycji mogcych zanieczyci wody podziemne, w szczeglnoci mapy, schematy, przekroje oraz modele, z zastosowaniem skali odpowiedniej do rozpatrywanego zagadnienia i zasigu;
5) analiz czynnikw, o ktrych mowa w 2 pkt 4, 6 i 7, przeprowadzon z uwzgldnieniem 3-5, w tym: 10 a) wskazanie specjalistycznych podmiotw wykonawczych i podwykonawczych odpowiedzialnych za wykonanie analizy, b) wskazanie rde pochodzenia danych wykorzystanych do analizy, c) dane wykorzystane do analizy wraz z zakresem czasowym, jaki obejmuj, d) ocen wydajnoci zewntrznych systemw chodzenia w normalnych warunkach eksploatacji oraz warunkach suszy, sporzdzon ze wskazaniem wykorzystanych danych, ich rda i zasigu czasowego, e) model rozpraszania atmosferycznego dla przyjtych projektowych uwolnie do atmosfery, z uwzgldnieniem acuchw pokarmowych i ocen dawek indywidualnych naraenia na promieniowanie ludnoci, wraz ze wskazaniem wykorzystanych parametrw i danych, metodyki obliczeniowej oraz sposobw weryfikacji modelu, f) model rozprzestrzeniania skaenia w wodach powierzchniowych dla przyjtych projektowych uwolnie do wd, z uwzgldnieniem acuchw pokarmowych i ocen dawek indywidualnych naraenia na promieniowanie ludnoci, wraz ze wskazaniem wykorzystanych parametrw i danych, metodyki obliczeniowej oraz sposobw weryfikacji modelu, g) ocen zagroenia obiektu jdrowego wystpieniem powodzi bd podtopienia w cigu caego okresu istnienia obiektu jdrowego, z podaniem wykorzystanych danych, w tym w szczeglnoci wstpnej oceny zagroenia powodziowego, map zagroenia powodziowego, map ryzyka powodziowego, rda ich pochodzenia i zasigu czasowego, przewidywanego maksymalnego stanu wd i proponowanych zabezpiecze konstrukcyjnych wraz z ocen ich skutecznoci, h) ocen zagroenia poarowego pochodzenia naturalnego i powodowanego dziaalnoci czowieka, z uwzgldnieniem zagospodarowania przestrzennego, w szczeglnoci odlegoci kompleksw lenych, kowych i pl uprawnych oraz zakadw lub urzdze stanowicych zagroenie poarowe w duym zasigu ze wskazaniem drg propagacji poaru i proponowanych rozwiza projektowych zapobiegajcych poarowi w obszarze obiektu jdrowego wraz z ocen ich skutecznoci, i) ocen zagroenia pochodzc od czynnikw, o ktrych mowa w 2 pkt 6 lit. a-c oraz e, uwzgldniajc proponowane rozwizania projektowe, w tym konstrukcyjne jak i materiaowe, celem zapobieenia awarii, wraz z ocen ich skutecznoci, j) zaczniki graficzne ilustrujce czynniki o ktrych mowa w 2 pkt 4, 6 i 7, w szczeglnoci mapy, schematy, przekroje oraz modele, z zastosowaniem skali stosownej do rozpatrywanego zagadnienia i zasigu; 6) analiz czynnikw, o ktrych mowa w 2 pkt 5 i 8, uwzgldniajc informacje, o ktrych mowa w 3 - 5, w tym: a) cz opisow, zawierajc: - wskazanie specjalistycznych podmiotw wykonawczych i podwykonawczych odpowiedzialnych za wykonanie analizy, - wskazanie rde pochodzenia danych wykorzystanych do analizy, - dane wykorzystane do analizy wraz z zakresem czasowym, jaki obejmuj, - dla prognoz zmian zagospodarowania przestrzennego i innych, wskazanie aktualnych w momencie wykonywania analizy danych wykorzystanych do jej przeprowadzenia, wraz ze rdem ich pochodzenia, - ocen ryzyka zagroenia obiektu jdrowego od obiektw i zjawisk mogcych wpywa na jego bezpieczestwo, w tym wymienionych w 2 pkt 5, sporzdzon na podstawie zgromadzonych danych i przeprowadzon z zachowaniem przepisw 3 - 5 niniejszego rozporzdzenia, 11 b) czysc graficzn,!, zawieraj,!C'!: - mapy uwzglydniaj,!ce informacje, 0 kt6rych mowa w 2 pkt 5 i 8 i 6 pkt 1, sporz'!dzone na podstawie map aktualnego i prognozowanego zagospodarowania przestrzennego wlasciwych dla dane go regionu i lokalizacji zgodnie z przepisami 0 planowaniu przestrzennym, - wykresy i diagramy ilustruj,!ce poszczeg6lne czynniki podlegaj,!ce ocenie, takie jak np. zagyszczenie ludnosci ; 7) wyniki badan i pomiar6w stanowi,!cych podstawy sporz,!dzenia analiz, 0 kt6rych mowa w 6 pkt 2 - 6. 7. Rozporz,!dzenie wchodzi w zycie po uplywie 14 dni od dnia ogloszenia. PAI\lSTWOWA AGENCJA ATOMlSTYKI Departament Prawny Sprawdzono pod wzgledl"'rr prawnym i redakcyj nym tistwa w/z Prezesa Pans\wowej Agencji
0Yt:iTfM nego PAAWNEGO.
Plgtr KQrzllCkJ .U Uzasadnienie
Projekt rozporzdzenia Rady Ministrw w sprawie szczegowego zakresu przeprowadzania oceny terenu przeznaczonego pod lokalizacj obiektu jdrowego, oraz w sprawie wymaga dotyczcych raportu lokalizacyjnego dla obiektu jdrowego stanowi wykonanie upowanienia ustawowego wynikajcego z art. 35b ust. 4 ustawy z dnia 29listopada 2000 r. Prawo atomowe, zwanej dalej ustaw. Projektowane rozporzdzenie wdraa do prawa polskiego przepisy dyrektywy Rady 2009/71/Euratom z dnia 25 czerwca 2009 r. ustanawiajcej wsplnotowe ramy bezpieczestwa jdrowego obiektw jdrowych (Dz. UE. L 172 z 02.07.2009, str. 18 oraz Dz. UE. L 260 z 03.10.2009, str. 40).
Obiektami jdrowymi wedug definicji zawartej w art. 3 pkt 17 ustawy s: elektrownia jdrowa, reaktor badawczy, zakad wzbogacania izotopowego, zakad wytwarzania paliwa jdrowego, zakad przerobu wypalonego paliwa jdrowego, przechowalnik wypalonego paliwa jdrowego, a take bezporednio zwizany z ktrymkolwiek z tych obiektw i znajdujcy si na jego terenie obiekt sucy do przechowywania odpadw promieniotwrczych. Ze wzgldu na zagroenie radiologiczne, jakie niesie ze sob istnienie obiektu jdrowego dowolnego rodzaju, do realizacji przedsiwzi w tym zakresie stosowane jest szczeglne podejcie. Obejmuje ono wszystkie etapy realizacji inwestycji poczwszy od procesu lokalizowania obiektu. Wybrana lokalizacja prcz spenienia kryteriw spoecznych i ekonomicznych, musi przede wszystkim spenia wymogi bezpieczestwa jdrowego, tj. na danym obszarze nie mog wystpowa czynniki i zjawiska niezalene od samego obiektu, lecz od warunkw otoczenia, ktre mogyby przyczyni si do utraty bezpieczestwa jdrowego na dalszych etapach inwestycji funkcjonowania obiektu jdrowego. Wybrana lokalizacja musi ponadto zapewnia na dalszych etapach wykonywalno przepisw ochrony radiologicznej i zarzdzania kryzysowego. Takie pryncypia ustanowione s w serii wymaga Midzynarodowej Agencji Energii Atomowej (NS-R-3, Site evaluation for nuclear installations) i s uzupenione o serie wytycznych, ktre zawieraj bardziej szczegowy opis poszczeglnych elementw lokalizacji wymagajcych oceny w rnych warunkach, wraz z przykadami podej. Ich implementacja w przepisach krajowych odbywa si na dwch paszczyznach: (1) na paszczynie przepisw bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej, gdzie dostosowuje si je do warunkw krajowych, std uoglnionych i majcych, w zalenoci od tradycji stanowienia prawa, charakter katalogu zupenie lub czciowo otwartego; (2) ocenach wykonywanych przez stron wnioskujc o zezwolenie, dotyczcych okrelonych lokalizacji. Wedug przyjtych standardw i praktyk midzynarodowych, do wyboru lokalizacji stosowane jest podejcie kolejnych przyblie, wedug ktrego strona inwestujca dokonuje przegldu wikszej liczby lokalizacji wedug okrelonego przez siebie katalogu kryteriw, prcz warunkw bezpieczestwa take ekonomicznych czy spoecznych i na podstawie tych studiw wybiera do dalszych, szczegowych bada jedn lub kilka najdogodniejszych lokalizacji, oceniajc szczegowo zagroenie, jakie zidentyfikowane i opisane czynniki mog powodowa w danym miejscu, a ich kocowy wybr oraz ocen uzasadnia w oparciu o wyniki przeprowadzonych uprzednio bada i analiz. Przewanie porzdki prawne stanowi, e dozr jdrowy wydaje decyzj lokalizacyjn (mogc mie rne formy) po ocenie dokumentacji przedstawionej dla najdogodniejszych, kocowo wybranych lokalizacji ta konwencja zostaa utrzymana w projekcie aktu wykonawczego - zatwierdzenie lokalizacji w 13 projektowanym systemie licencjonowania obiektw jdrowych nastpuje wraz z wydaniem zezwolenia na budow obiektu jdrowego przez Prezesa Pastwowej Agencji Atomistyki. Projekt rozporzdzenia dostosowuje wymagania midzynarodowe do warunkw polskich. Std w przepisach krajowych pominito transpozycj takich elementw oceny jak czynny wulkanizm, aktywno zwizana z obszarami aktywnych granic pyt litosfery czy tsunami, gdy takie zjawiska i powodowane nimi skutki w Polsce nie wystpuj. W to miejsce w warunkach polskich pojawiaj si takie elementy oceny lokalizacji, jak np. moliwo wystpowania wstrzsw indukowanych i ich niepodanych skutkw czy zagroenie powodziowe. Poszczeglne grupy czynnikw podlegajcych ocenie przedstawiono szczegowo w dalszej czci uzasadnienia. Proponowany zakres oceny lokalizacji i zawartoci raportu lokalizacyjnego, odnoszc si do warunkw oglnokrajowych, zawiera wskazania poszczeglnych grup czynnikw wymagajcych analiz lokalizacyjnych i cho pokrywa sw treci wikszo elementw podlegajcych ocenie, to jednak nie wyczerpuje ich szczegowej listy ostatecznie. Jest to powodowane faktem, e kada lokalizacja ma inn, indywidualn charakterystyk, w zwizku z tym na poziomie oglnokrajowym niemoliwe jest stworzenie katalogu zamknitego dla czynnikw, ktre powinny podlega ocenie w dowolnym miejscu kraju. W odniesieniu do obiektw jdrowych, zagroenie, jakie niesie ze sob ich dziaalno jest wsplne jest nim moliwo uwolnie substancji promieniotwrczych do otoczenia na skutek awarii technologicznych, mogcych zaistnie take poprzez zdarzenie inicjujce z zewntrz (ktrego najbardziej znanymi powszechnie rodzajami moe by np. trzsienie ziemi lub powd), z czego wywodzi si rygorystyczne podejcie do oceny zagroenia poszczeglnymi zjawiskami spoza obiektu. Czynnikiem majcym wpyw na rozmiar skutkw radiologicznych potencjalnych awarii nie jest wic wycznie oceniony rodzaj i natenie samego moliwego zdarzenia zewntrznego, lecz przede wszystkim ilo i rodzaj substancji promieniotwrczych wykorzystywanych w danym obiekcie, a nastpnie zastosowane zapobiegawcze rozwizania projektowe obiekt jdrowy wykorzystujcy niewielkie iloci substancji promieniotwrczych moe (cho nie jest to regu i zaley od rodzaju i projektu tego obiektu) stanowi mniejsze zagroenie radiologiczne. W propozycjach polskich przepisw zaoono, e na poziomie aktu wykonawczego niemoliwe jest jednoznaczne rozrnienie stopni ryzyka radiologicznego, jakie nios ze sob rne rodzaje obiektw jdrowych. Wynika to z faktu, e charakterystyka dotyczca iloci wykorzystywanych substancji promieniotwrczych moe by rna dla kadego rozpatrywanego przypadku, w zalenoci od jego rozmiaru. Na przykad, w przypadku elektrowni jdrowych potencjalny efekt radiologiczny zaley od cznej iloci paliwa jdrowego i jego typu, a co za tym idzie liczby i rodzaju (technologia, moc) reaktorw majcej powsta w danym miejscu (wraz z uwzgldnieniem rozbudowy, jeli taka jest zakadana), podobna sytuacja ma miejsce w przypadku reaktorw badawczych, ktrych bogactwo konstrukcji stanowi szeroki zakres - od reaktorw wykorzystujcych zestawy krytyczne o tzw. o mocy zerowej po reaktory o mocach bliskich maym reaktorom komercyjnym Podobnie, dla pozostaych obiektw decyduje ich nominalna moc produkcyjna lub przerobowa. Ze wzgldu na te niewiadome oraz nakadajcy si na nie kontekst indywidualnej charakterystyki lokalizacji, w ramach omawianego projektu rozporzdzenia niemoliwe jest zrnicowanie ryzyka radiologicznego ze strony obiektw jdrowych z gry, a co za tym idzie, stopnia szczegowoci oceny poszczeglnych czynnikw dla poszczeglnych typw obiektw jdrowych. Std ten element oceny i uzasadnienia kadorazowo pozostaje po stronie inwestora, ktry zobowizany jest w raporcie lokalizacyjnym uwzgldni informacje dotyczce technologii, rodzaju i iloci wykorzystywanych substancji promieniotwrczych i te propozycje rozwiza projektowych, ktre maj bezporedni zwizek z cechami lokalizacji. 14 W proponowanym projekcie stworzono grup wsplnych kryteriw, ktre powinny podlega ocenie przy kadym rodzaju obiektu jdrowego, cho sposb ich oceny moe by odmienny w zalenoci od rodzaju obiektu (ilo i rodzaj substancji promieniotwrczych, rozmiary, charakter dziaalnoci, itp.). Podobnie, wspln grup s czynniki wykluczajce, gdy zagroenia zewntrzne w danej lokalizacji, zarwno naturalne, jak i powodowane przez czowieka, bd takie same niezalenie od rodzaju obiektu jdrowego, cho ponownie - mog one mie rn wag w stosunku do rnych rodzajw obiektw (w szczeglnoci kryteria warunkowe). Celem caego procesu oceny lokalizacji jest stworzenie katalogu zdarze zewntrznych dla wybranej lokalizacji, ktre to zdarzenia zewntrzne znajduj odzwierciedlenie w procesie projektowania obiektu, jak te w caym czasie jego istnienia (plany zarzdzania kryzysowego, planowanie i zagospodarowanie przestrzenne, itp.). Majc powysze na uwadze, w 1 projektu rozporzdzenia wprowadza si uniwersalne zasigi przeprowadzania oceny lokalizacji, transponujc je wprost z wymaga midzynarodowych jak i stosowanej praktyki. Najszerszy zasig oceny, ktry standardy midzynarodowe podaj dla oceny czynnikw takich jak strukturalna charakterystyka podoa czy wyznaczanie regionw sejsmicznych, wynosi 150 kilometrw i wicej, przy czym dystans ten jak i ksztat makroregionu oceny zale od warunkw jego budowy w kontekcie aktywnoci sejsmicznej i tektonicznej, rde wstrzsw, itp. - zatem na przykad, dla lokalizacji w pasie strefy T-T moe ksztatowa si on inaczej ni gdzie indziej, dlatego jego dobr naley do oceny inwestora po wytypowaniu kluczowych lokalizacji. Ze wzgldu na to zrnicowanie zasig ten nie zosta ujty w postaci liczbowej, lecz znajduje odzwierciedlenie w 3 (opisanym poniej). Kolejnym przyblieniem jest studium regionalne, ktre wedug standardw midzynarodowych wynosi minimum 25km dla budowy podoa, za midzynarodowa praktyka ustanowia niejako promie oceny regionalnej na 30 km, gdy typowo w takim promieniu zbierane s dane do okrelenia stanu radiologicznego rodowiska przed realizacj inwestycji i opracowywane s modele rozpraszania atmosferycznego - std dla ujednolicenia transponuje si na take inne elementy oceny jak zagospodarowanie przestrzenne czy budowa podoa. Taki zasig danych i analiz (30 km) w raportach oceny oddziaywania na rodowisko przedkadanych do konsultacji transgranicznych prezentoway w ostatnich latach (2009-2011) wszystkie kraje europejskie, w ktrych planowano rozbudow istniejcych lub realizacj nowych elektrowni jdrowych m. in. Biaoru (Biaoruska EJ w regionie Ostrowieckim), Czechy (rozbudowa EJ Temelin), Rosja (Batycka EJ w Obwodzie Kaliningradzkim), Sowacja (rozbudowa EJ Mochovce). Ze wzgldu na konieczno utrzymania take standardw praktykowanych, jak te biorc pod uwag bardziej restrykcyjne podejcie do obiektw jdrowych po wydarzeniach w japoskiej EJ Fukushima Daiichi zapocztkowanych w marcu br., dla oceny wybranych czynnikw w kontekcie regionalnym proponuje si utrzymanie tego zasigu, definiowanego w 1 projektu rozporzdzenia jako region lokalizacji. Du szczegowoci odznaczaj si badania przeprowadzane na kolejnym etapie oceny - w bezporednim ssiedztwie lokalizacji obiektu jdrowego, ktrego zasig wynosi typowo kilka kilometrw i dotyczy przede wszystkim np. moliwych zmian warunkw hydrogeologicznych podoa w wyniku posadawiania, ale take zbioru dokadniejszych danych dotyczcych jego budowy i parametrw czy kontekstu hydrologicznego (dokadniejsze okrelenie zasigu moliwych zala i podstopie). Do projektu rozporzdzenia etap ten wprowadzony zosta jako obszar lokalizacji o zasigu do 5km. Najbardziej szczegowym dla pewnych czynnikw ogniwem oceny w procesie lokalizacyjnym jest ich ocena w miejscu posadowienia obiektu s to przede wszystkim szczegowe badania warunkw gruntowych pod ktem geologiczno inynierskim, ale take np. stacje monitoringu sejsmicznego, ze wzgldu na uzyskanie wynikw w warunkach gruntowych miejsca posadowienia obiektu (tzw. on site conditions). W projekcie 15 rozporzdzenia ten zasig ujto jako granice planowanego miejsca posadowienia obiektu jdrowego. Jak nadmieniono powyej, 3 projektu rozporzdzenia grupuje czynniki wymieniane w 2 projektu ze wskazaniem, w jakich zasigach powinny by one okrelane (przy czym metodyka oceny moe si rni). Ze wzgldu na moliw zmienno danego czynnika w zalenoci od rozpatrywanej lokalizacji, cz z nich moe wymaga rozpatrzenia w zasigu wikszym ni region czy obszar lokalizacji lub granice posadowienia obiektu jdrowego, dlatego te w paragrafie tym opatrzono proponowane zasigi sformuowaniem w zasigu () nie mniejszym ni. W ten sposb 3 projektu rozporzdzenia transponuje wymg rozpatrzenia ich w zalenoci od potrzeby m. in. w skali makroregionalnej. Ponadto przepis ten uwzgldnia wzajemne zalenoci pomidzy badaniami i ocenami wykonywanymi w rnych zasigach, jak te stopniem ich szczegowoci (np. wystpienie wstrzsw indukowanych lub powodzi w regionie lokalizacji i ocen ich potencjalnych efektw w granicach posadowienia obiektu jdrowego lub obszarze lokalizacji). Przyjte w 2 projektu rozporzdzenia grupy czynnikw podlegajce ocenie przyjto zgodnie ze standardami midzynarodowymi. Wskazane w punkcie 1 paragrafu 2 projektu rozporzdzenia: czynniki z zakresu sejsmiki i tektoniki, zarwno odnonie naturalnych jak i indukowanych zdarze sejsmicznych, moliwej naturalnej lub indukowanej aktywnoci uskokowej, jak te moliwe do wystpienia ich konsekwencje w postaci zjawisk prowadzcych do utraty statecznoci podoa. Na potrzeby tego punktu w 1 projektu rozporzdzenia wprowadzono definicj uskoku aktywnego. Za uskok aktywny przyjto tak wariancj standardu midzynarodowego, ktra odnosi si do moliwego zagroenia, jakie aktywno uskoku moe spowodowa dla obiektu jdrowego. Oznacza to, e w toku bada terenowych naley okreli wystpujce w cigu ostatnich 10 000 lat przemieszczenia dla struktur istotnych regionalnie i na podstawie modelu wytypowa te, ktrych okrelone w ramach bada przemieszczenia mogyby spowodowa zagroenie dla bezpieczestwa obiektu jdrowego. Kolejnym elementem tej oceny jest oznaczenie prawdopodobiestwa ich uaktywnienia - w sytuacji stwierdzenia struktury, dla ktrej bdzie ono wysze ni 10 -4 (raz na dziesi tysicy lat), zostanie ona uznana za aktywn i w konsekwencji bdzie miao zastosowanie kryterium wykluczajce ujte w 5 pkt 2 projektu rozporzdzenia dotyczce zlokalizowania inwestycji w oddaleniu od uskoku uznanego za aktywny, tj. o prawdopodobiestwie uaktywnienia wikszym ni 10 -4 . Rzd prawdopodobiestwa, jak te okresu czasu w przeszoci podlegajcego ocenie ustalono przede wszystkim w oparciu o aktywno neotektoniczn i sejsmiczn w historii geologicznej, w szczeglnoci powodowan odpraniem terenu po ustpieniu ldolodu, jak te o te zjawiska sejsmiczne ktre wystpiy w kenozoiku aczkolwiek nie byy zwizane bezporednio z relaksacj podoa po zlodowaceniach, obejmoway take podoe starsze, a ktre mog zosta zarejestrowane w ramach prowadzonych bada terenowych i wykazano, e mogy powodowa efekty powierzchniowe. Std te proponowany czas geologiczny uznaje si za wystarczajcy dla oceny naturalnej aktywnoci uskokowej w warunkach polskich. Dla zjawisk indukowanych, naley przede wszystkim kierowa si dostpnymi danymi archiwalnymi lub innymi znanymi informacjami, ktre mog wskazywa na konieczno oceny zjawiska w tym przypadku w wybranych lokalizacjach procedura oceny aktywnoci uskokowej czy wstrzsw indukowanych moe ulec znacznemu uproszczeniu ze wzgldu na jej oczywiste wystpowanie w formie stanowicej zagroenie dla obiektu jdrowego lub, w innych przypadkach brak takich skutkw dziaalnoci w lokalizacji. 16 Odnonie aktywnoci sejsmicznej, naley okreli maksymalny naturalny i, jeli wystpoway take indukowany wstrzs sejsmiczny w przeszoci. Przy tym dla wstrzsw naturalnych naley zwrci szczegln uwag na te, dla ktrych istniej przesanki, e spowodoway efekty powierzchniowe w holocenie. W ramach oceny sejsmicznoci inwestor zobowizany jest take do okrelenia wstrzsu lub grupy wstrzsw o prawdopodobiestwie wystpienia raz na 10 000 lat i wskazania maksymalnego z nich. Te zapisy znajduj swoje dalsze odzwierciedlenie w projektach przepisw, o ktrych mowa w art. 36c ust. 3 ustawy Prawo atomowe. Czas 10 000 lat dyktowany jest standardami midzynarodowymi, dla ktrych przyjmuje si prawdopodobiestwo wykluczajce lokalizacj rzdu od 10 -4 do 10 -5 (odpowiednio: raz na dziesi tysicy i raz na sto tysicy lat). Moliwe kombinacje poziomw sejsmicznoci oparte na przepisach poszczeglnych krajw cechuj si duym zrnicowaniem. W warunkach polskich, w 5 pkt 3 projektu rozporzdzenia przyjto definitywne kryterium wykluczajce dla takich regionw lokalizacji, gdzie w cigu ostatnich 10 000 lat wystpio trzsienie ziemi o skali 8 EMS-98 lub istnieje prawdopodobiestwo wystpienia wstrzsu o takie skali wiksze ni 10 -4 . Przepis ten jest wzorowany na podejciu czeskim i sowackim ze wzgldu na odnotowywan wiksz aktywno sejsmiczn pochodzc od uku Karpat. Kolejnym kryterium wykluczajcym lokalizacj ze wzgldu na warunki sejsmiczne, cho w sposb warunkowy, jest 5 pkt 4 projektu rozporzdzenia lokalizacja uznana jest za wykluczon, gdy w ramach oceny grupy wstrzsw o prawdopodobiestwie wystpienia 10 -4 znajduje si wstrzs o skali poniej 8 EMS-98 lecz o takich parametrach, e po jego wystpieniu, mimo zastosowanych rozwiza projektowych nie bdzie moliwa dalsza bezpieczna eksploatacja obiektu. W takim brzmieniu zapis ten mona uzna za odpowiednik sabszego poziomu sejsmicznego (Operational Basis Earthquake), aczkolwiek przyjty poziom do 8 stopni skali EMS-98 w poczeniu z moliwoci dalszej bezpiecznej eksploatacji gwarantuje utrzymanie najwyszych standardw bezpieczestwa. Naley przy tym zauway, e w niniejszym projekcie omawiane progi sejsmiczne dotycz lokalizacji, za progi projektowe zawarto w sposb odpowiadajcy przepisom projektowanym na podstawie art. 36c ust. 3 ustawy Prawo atomowe. Zastosowanie skali EMS uzasadnia si jej wprowadzeniem w Europie oraz, w odniesieniu do analiz, brakiem arbitralnie ustanowionych wartoci przyspiesze podoa dla poszczeglnych jej stopni, gdy dla wstrzsw tego samego stopnia mog si one znacznie rni i wykracza poza te przedziay nawet w przypadku, gdy ocena intensywnoci wstrzsu odpowiada danemu stopniowi skali. Dla sejsmicznoci indukowanej, naley rozpatrzy dwa aspekty: dziaalnoci prowadzone w regionie lokalizacji, ktre powodoway lub mog powodowa efekty sejsmiczne i geomechaniczne, jak tez wystpowanie skutkw takich dziaalnoci w zakresie regionu lokalizacji w sytuacji gdy sama dziaalno prowadzona jest poza tym promieniem. Procedura oceny tego czynnika w sposb oczywisty ulega uproszczeniu, gdy w regionie lokalizacji nie wystpowaa ani nie wystpuje (w tym na etapie budowy) dziaalno powodujca wstrzsy lub inne niekorzystne zjawiska geomechaniczne w podou, czy tylko wymieniane skutki takiej dziaalnoci (gdy w niektrych przypadkach moe zaistnie sytuacja, gdzie sama dziaalno zlokalizowana jest w odlegoci wikszej ni 30km, niemniej jednak jej oddziaywania mog wystpi w tym polu). W zakresie zjawisk indukowanych projekt rozporzdzenia w 5 pkt 7 projektu rozporzdzenia zawiera kryterium warunkowo wykluczajce, tj. w przypadku, gdy w ramach przeprowadzonej oceny dziaalnoci powodujcych skutki sejsmiczne i geomechaniczne jak te wystpowania tych skutkw w regionie lokalizacji wykae si, e s one na tyle powane, e nie mog 17 by skompensowane projektowo, lokalizacj tak naley uzna za wykluczon. Promie regionu lokalizacji ustalono po analizie wystpowania przede wszystkim efektw powierzchniowych wystpujcych na skutek wybranych dziaalnoci prowadzonych na obszarze Polski powodujcych indukowan bd wyzwalan aktywno sejsmiczn czy uskokow. Dodatkowo, w ramach tej analizy wykazano, e w pewnych lokalizacjach, w przypadku wystpienia wstrzsw indukowanych, odlego 30km od rda jest orientacyjnym dystansem, w ktrym wartoci PGA nie powinny ju przekracza 0,3g, ktra to warto, cho standardy midzynarodowe podaj 0,25g, jest obecnie standardem projektowym, w szczeglnoci dla reaktorw energetycznych generacji III i III+. Naley jednak podkreli, e w pewnych nielicznych lokalizacjach promie ten w odniesieniu do omawianej wartoci drga mimo to naley traktowa zachowawczo - przynajmniej w okrelonych kierunkach. 3 pkt 1 projektu rozporzdzenia okrela minimalne zakresy oceny wyej wymienionych czynnikw. W 4 pkt 1 i 2 projektu rozporzdzenia odniesiono si do podstawowych rodzajw danych, jakie wymagane s do przeprowadzenia oceny w tym zakresie. W punktach 2 i 3 paragrafu 2 projektu rozporzdzenia wymieniono odpowiednio: czynniki podlegajce ocenie w zakresie warunkw geologiczno inynierskich oraz hydrogeologicznych lokalizacji. Naley przy tym zwrci uwag, i projekt rozporzdzenia w 6 (zawarto raportu lokalizacyjnego) odnosi si do przedstawienia dokumentacji wykonanej zgodnie z wymogami sporzdzania dokumentacji geologiczno inynierskiej i hydrogeologicznej. Po analizie rzeczonych przepisw uznano bowiem, i pozostaj one w zgodnoci i w znaczcym zakresie wyczerpuje wymagania stawiane przez standardy midzynarodowe. Takim rozwizaniem zapewniono spjno z innymi instrumentami prawnymi, lecz take wymaganymi do uzyskania innych decyzji administracyjnych (w tym przypadku pozwolenia na budow i wodnego), jak te uniknito powielania tych samych sformuowa w rnych aktach prawnych. W zwizku z tym 2 pkt 2 i 3 projektu rozporzdzenia wymienia zjawiska i elementy szczeglnie wymagajce oceny w tych zakresach dla obiektw jdrowych, cho take nie zamyka ich listy. W odniesieniu do warunkw hydrogeologicznych, zebrane dane powinny posuy przede wszystkim do takich elementw oceny, jak: - prognoz zmiany warunkw hydrogeologicznych w wyniku posadowienia obiektu i ich znaczenia dla waciwoci podoa; - potencjalnych zmian w systemie wd podziemnych oraz jego wpywu na system powierzchniowy, ze wzgldu na moliwe znaczenie dla bilansu wd powierzchniowych wykorzystywanych do chodzenia obiektu; - ustalenia skadu chemicznego wd celem okrelenia stopnia ich agresywnoci w stosunku do materiaw konstrukcyjnych (na etapie projektowania), - zebrania informacji o pocztkowych zawartociach radionuklidw w wodach i ustalenia ewentualnych drg migracji w wodach podziemnych. Jak poprzednio, w 3 (pkt 2 i 3) projektu rozporzdzenia okrelono minimalne zakresy oceny wyej wymienionych czynnikw. W 4 pkt 3 projektu rozporzdzenia odniesiono si do podstawowych rodzajw danych, jakie wymagane s do przeprowadzenia oceny w tym zakresie. W odniesieniu do warunkw geologiczno inynierskich i hydrogeologicznych, w 5 projektu rozporzdzenia proponowane s nastpujce kryteria warunkowo wykluczajce: 18 - w punkcie 1, wystpowanie gruntw sabononych, pczniejcych lub o innych niekorzystnych dla posadawiania obiektu jdrowego waciwociach, ktrych usunicie, zastpienie lub wzmocnienie jest niemoliwe; - istnieje ryzyko wystpienia procesw sufozyjnych, krasowych i innych zjawisk geodynamicznych (take osuwisk), ktre mog wpyn na bezpieczestwo jdrowe, a ich kompensacja konstrukcyjna nie bdzie skuteczna w stosunku do natenia zjawiska; - kryterium zawarte w punkcie 7 take dotyczy moliwoci wystpienia niekorzystnych zjawisk geodynamicznych lub utraty stabilnoci podoa, jednak w odniesieniu do dziaalnoci, ktre mog powodowa tego typu skutki.
Punkt 4 2 projektu rozporzdzenia dotyczy podlegajcych ocenie elementw hydrologicznych i meteorologicznych. Istotnym zagadnieniem w warunkach polskich pozostaje zagroenie obiektu jdrowego wystpieniem powodzi lub podtopie. Terminologia przyjta na potrzeby projektu rozporzdzenia nawizuje do przepisw ustawy Prawo wodne. Naley zwrci uwag, e w projekcie rozporzdzenia prcz koniecznej oceny zagroenia zalaniami i podtopieniami dla lokalizacji ldowych (nadrzecznych i innych), przewiduje si take ocen spitrze wd morskich o rnej genezie, gdy cho w regionie Polski nie wystpuj klasycznie definiowane tsunami, to jednak w przypadku lokalizacji nadmorskich o pooeniu bliskim strefie brzegowej (tj. nie oddzielonym geomorfologicznie) i poziomie posadowienia nieznacznie odbiegajcym od poziomu morza, czynnik w postaci podwyszonego stanu morza powinien by rozwaony dla takiej lokalizacji. Zapisy dotyczce zala i podtopie znajduj swoje odzwierciedlenie w projektach przepisw, o ktrych mowa w art. 36c ust. 3 ustawy Prawo atomowe. Ponadto, w punkcie tym wymienia si zestaw czynnikw, ktre mog mie wpyw na wody powierzchniowe, szczeglnie sezonowo zebranie tych informacji jest istotne na etapie projektowania obiektu tak, by zapewni drono zewntrznych systemw chodzenia obiektu (dane te znajduj wykorzystanie take w ocenach zjawisk z 2 pkt 6 projektu rozporzdzenia), jak te wystarczajce iloci wody do jego chodzenia. Inwestor na etapie zoenia raportu lokalizacyjnego zobowizany jest wykaza, e lokalizacja posiada zapas wody chodzcej niezbdny dla bezpiecznej eksploatacji obiektu jdrowego niezalenie od pory roku i warunkw meteorologicznych. Dodatkowo, w odniesieniu do czynnikw meteorologicznych, zapisy tego punktu nakadaj obowizek oceny ekstremalnych zjawisk meteorologicznych, jak te rozpoczcie procesu prowadzenia pomiarw parametrw meteorologicznych, ktre na etapie sporzdzania raportu bezpieczestwa obiektu jdrowego posu do wykonania modelu rozpraszania atmosferycznego (wzgldnie, w zalenoci od rodzaju obiektu jdrowego, take w wodach). Kryteria wykluczajce majce zastosowanie dla danej grupy czynnikw zawarto w 5 projektu rozporzdzenia i stanowi one: - w punkcie 6, lokalizacj uznaje si za wykluczon, gdy w jej obszarze (5km) istnieje ryzyko wystpienia zala lub podtopie, ktre mog zagrozi bezpieczestwu jdrowemu obiektu; - w punkcie 8, w lokalizacji nie bdzie moliwe przeprowadzenie niezbdnych dziaa interwencyjnych w przypadku wystpienia zdarzenia radiacyjnego w obiekcie jdrowym. Przez zdarzenie radiacyjne rozumie si tak sytuacj awaryjn, ktra powoduje uwolnienia poza obiekt. Ma to znaczenie przede wszystkim z punktu widzenia zagospodarowania i planowania przestrzennego. Majc na uwadze, e na etapie 19 sporzdzania raportu lokalizacyjnego, szczegowe dane na temat skadu i iloci substancji promieniotwrczych dla planowanego obiektu mog nie by ostatecznie ustalone, jak te dane do modelu rozpraszania atmosferycznego mog nie by skompletowane (peny model rozpraszania atmosferycznego jest wymagany w zawartoci raportu bezpieczestwa), uznaje si, e na potrzeby wypenienia tego zapisu osoba wnioskujca o zezwolenie na budow obiektu jdrowego odniesie si do warunkw rozpraszania na podstawie dotychczas skompletowanych danych, dostpnych standardowych informacji projektowych na temat rodzaju i iloci substancji promieniotwrczych, z uwzgldnieniem zachowawczego podejcia (potencjalna rozbudowa, itp.) ze wzgldu na wymienione niepewnoci.
Punkt 5 paragrafu 2 projektu rozporzdzenia dotyczy grupy czynnikw mogcych stanowi zagroenie dla obiektu jdrowego poprzez dziaalno czowieka innych ni powodujce wstrzsy i utrat statecznoci podoa. Podobnie, jak w innych przypadkach, punkt ten nie wyczerpuje wszystkich elementw oceny, poniewa pewne zjawiska mogce stanowi istotne zagroenie w jednym miejscu, w drugim mog nie wystpowa lub wystpowa w stopniu nieszkodliwym. Std te w punkcie wymieniono najwaniejsze dziaalnoci mogce powodowa zagroenie poarowe, wybuchowe, chemiczne, zagroenia kolizj, lub inne, ktre wymagaj oceny w procesie lokalizacyjnym. Najwaniejszymi (cho nie jedynymi) elementami tej oceny wedug standardw midzynarodowych s: czsto przelotw i trasy korytarzy powietrznych jak te drogi startu i podej do ldowania samolotw, jak te zagroenie dziaaniami terrorystycznymi lub sabotaowymi. Rozkad i natenie ruchu lotniczego w lokalizacji wpywa znaczco na jej wybr ze wzgldu na fakt, e konstrukcje obiektw jdrowych, szczeglnie obudowy bezpieczestwa reaktorw, projektowane s z odpowiedni odpornoci na uderzenia okrelonej wielkoci i typu samolotu. W odniesieniu do zagroenia terrorystycznego i sabotaowego, te elementy oceny podlegaj przepisom o ochronie informacji niejawnych i std nie podlegaj upublicznieniu. Przeprowadzona ocena czynnikw zawartych w 2 pkt 5 projektu rozporzdzenia omawianego projektu znajduje odzwierciedlenie w projektach przepisw, o ktrych mowa w art. 36c ust. 3 ustawy Prawo atomowe. Kryteriami warunkowo wykluczajcymi nawizujcymi do tej czci oceny lokalizacji s kryteria wymienione w 5 pkt 9 lit. a oraz b projektu rozporzdzenia, jak te pkt 10.
Pozostae czynniki naturalne, ktre powinny by wzite pod uwag w zalenoci od danej lokalizacji, takie jak np. naturalne zagroenie poarowe (mimo, e naturalne poary stanowi w Polsce jedynie niewielki uamek wszystkich poarw), czy moliwe sezonowe gromadzenie si materiau organicznego lub wody w postaci staej w zbiornikach wodnych (take zalene od charakterystyki konkretnej lokalizacji, np. odlegoci od kompleksw lenych, itp.), czy agresywnoci aerozoli i pyw w stosunku do materiaw konstrukcyjnych (np. w przypadku lokalizacji w pasie przybrzea - aerozole wody morskiej o waciwociach korozyjnych). Podobnie jak w pozostaych przypadkach, katalog tej grupy czynnikw mogcych mie znaczenie dla bezpieczestwa jdrowego obiektu nie jest wyczerpany i zaley od okrelonych lokalizacji. Przy tym, poniewa wymieniane zjawiska mog by i s rekompensowane projektowo (co take ma swoje odzwierciedlenie w projektach przepisw, o ktrych mowa w art. 36c ust. 3 ustawy Prawo atomowe.) lub w ramach planowania i zagospodarowania przestrzennego, nie przewiduje si dla nich kryteriw wykluczajcych z punktu widzenia bezpieczestwa jdrowego.
20 Sformuowanie 2 pkt 7 projektu rozporzdzenia wprowadza wymg oceny warunkw rozpraszania substancji promieniotwrczych w sytuacjach awaryjnych (scenariusze awaryjne) oraz moliwoci przeprowadzenia dziaa interwencyjnych. Jest on realizowany w oparciu o dane dotyczce zagospodarowania przestrzennego oraz radiologicznego stanu rodowiska w normalnych warunkach. Do tego punktu nawizuje kryterium warunkowo wykluczajce zawarte w 5 pkt 8 projektu rozporzdzenia, wedug ktrego lokalizacja moe by wykluczona w przypadku stwierdzenia niemoliwoci przeprowadzenia niezbdnych dziaa interwencyjnych przy zdarzeniu radiacyjnym. Naley przy tym zauway, e odpowiednie planowanie i zagospodarowanie przestrzenne znacznie pomagaj w zapewnieniu wykonywalnoci planw zarzdzania kryzysowego.
Ze wzgldu na fakt, e tem dla wielu czynnikw 2 pkt 1-7 projektu rozporzdzenia s kwestie zagospodarowania przestrzennego terenu i budowy geologicznej podoa (z geomorfologi), te dwa aspekty oceny dla oddzielnego potraktowania zawarto w odrbnych punktach tego paragrafu, odpowiednio pkt 8 i 9. O ile budowa geologiczna jest elementem w znacznej przewadze staym, to w odniesieniu do stanu zagospodarowania przestrzennego i jego prognozowanych zmian, dodatkowe, oddzielne wyeksponowanie tych informacji ma szczeglne znaczenie i jest uatwieniem na dalszych etapach realizacji inwestycji. Dla oceny budowy geologicznej podoa przewiduje si, e zostanie ona wykonana zgodnie z odpowiednimi przepisami dotyczcymi dokumentowania geologicznego, wynikajcymi z ustawy Prawo geologiczne i grnicze. Jest to kolejna propozycja majca na celu uniknicie niepotrzebnych powtrze, poniewa inwestor w ramach przeprowadzania bada terenowych takich jak np. wiercenia, bdzie zobligowany do uzyskania stosownych zezwole na wykonywanie robt geologicznych po uprzednim przedstawieniu projektu prac geologicznych dla potrzeb rozpoznania budowy geologicznej podoa, sporzdzenia dokumentacji geologiczno - inynierskiej czy dokumentacji hydrogeologicznej. Ta integralno z przepisami ustawy Prawo geologiczne i grnicze znajduje swoje odzwierciedlenie w odwoaniach do stosownych przepisw pozostajcych w zakresie rzeczonej ustawy take w 6 projektu rozporzdzenia, dotyczcym zawartoci raportu lokalizacyjnego.
Paragraf 6 projektu rozporzdzenia odnosi si do zawartoci raportu lokalizacyjnego. Omawiany projekt aktu wykonawczego zakada, e wybr metod oceny zostaje po stronie inwestora, z zastrzeeniem art. 35 ust. 1 pkt 4 ustawy Prawo atomowe mwicym, e w procesie lokalizacji, projektowania, budowy, rozruchu, eksploatacji, w tym napraw i modernizacji obiektu jdrowego, a take w procesie jego likwidacji, naley stosowa rozwizania techniczne i organizacyjne, ktre s niezbdne do spenienia wymaga, o ktrych mowa w art. 9 ust. 1 (zasada optymalizacji polegajca na ograniczeniu liczby naraonych pracownikw i osb z ogu ludnoci, a otrzymywane przez nich dawki promieniowania jonizujcego byy moliwie mae ALARA, as low as reasonably achievable), na wszystkich etapach funkcjonowania obiektu jdrowego. Ze wzgldu na proponowane podejcie wolne od wskaza co do metodologii oceny, przepisy zawarte w tym projekcie maj charakter oglny i wskazuj na konieczno przedstawiania merytorycznych elementw raportu, midzy innymi: - opisy zastosowanych metod i kodw; - wyniki bada i analiz przeprowadzonych z wykorzystaniem tych metod, wraz z ich interpretacj; - wskazanie metodyki oceny bdu; - zaczniki graficzne. 21 Projekt rozporzdzenia nie zawiera wymogw dotyczcych np. skali map lub przekrojw, gdy ich dostosowanie do waciwego przedstawienia danego, opisywanego zjawiska zaley od jego rodzaju. Std pozostawia si t dowolno. Odstpstwem od tej reguy s te czci raportu lokalizacyjnego, co do ktrych zawarto zapisy, e powinny by wykonane w zgodnoci z innymi przepisami. Taka sytuacja ma miejsce ze wzgldu na fakt, e inne przepisy, do ktrych odnosi si projekt rozporzdzenia, zawieraj wymogi co do np. skali map lub przekrojw. Podobnie, projekt rozporzdzenia nie wskazuje metod wykonywania bada, gdy istnieje wiele dopuszczalnych sposobw przeprowadzenia oceny.
Przy opracowywaniu projektu rozporzdzenia opierano si na nastpujcych standardach midzynarodowych: NS R -3: Ocena lokalizacji obiektw jdrowych (org. Site Evaluation for Nuclear Installations) oraz przygotowywany projekt nowelizacji tych wymaga: DS433 Site Survey and Site Selection for Nuclear Installations (do publikacji w 2012r.) NS G 3.1: Zdarzenia zewntrzne powodowane przez czowieka w ocenie lokalizacji elektrowni jdrowych (org. External Human Induced Events in Site Evaluation for Nuclear Power Plants) NS G 3.2: Dystrybucja substancji radioaktywnych w powietrzu i wodzie oraz kwestia rozmieszczenia ludnoci w ocenie lokalizacji elektrowni jdrowych (org. Dispersion of Radioactive Material in Air and Water and Consideration of Population Distribution in Site Evaluation for Nuclear Power Plants) NS G 3.3: Ocena zagroenia sejsmicznego dla elektrowni jdrowych (org. Evaluation of Seismic Hazards for Nuclear Power Plants) NS G 3.4: Zjawiska meteorologiczne w ocenie lokalizacji elektrowni jdrowych (org. Meteorological Evemts in Site Evaluation for Nuclear Power Plants) NS G 3.5: Zagroenie powodziowe elektrowni jdrowych dla lokalizacji przybrzenych (org. Flood Hazard for Nuclear Power Plants on Coastal and River Sites) NS G 3.6: Kwestie geotechniczne w ocenie lokalizacji I posadawianiu elektrowni jdrowych (org. Geotechnical Aspects of Site Evaluation and Foundations for Nuclear Power Plants) NS G 1.5: Zdarzenia zewntrzne z wyczeniem trzsie ziemi w projektowaniu elektrowni jdrowych (org. External Events Excluding Earthquakes in the Design of Nuclear Power Plants) NS G 1.6: Projektowanie i klasyfikacje sejsmiczne dla elektrowni jdrowych (org. Seismic Design and Qualification for Nuclear Power Plants) NS R 4: Bezpieczestwo jdrowe reaktorw badawczych (org. Safety of Research Reactors) NS R 5: Bezpieczestwo jdrowe obiektw jdrowych cyklu paliwowego (org. Safety of Nuclear Fuel Cycle Facilities) SSG-9: Ocena hazardu sejsmicznego w ocenie lokalizacji instalacji jdrowych (org. Seismic Hazards in Site Evaluation for Nuclear Installations) Pod uwag zostay take wzite wytyczne EUR (European Utility Requirements). Ponadto uwzgldniono polskie regulacje prawne (zarwno obowizujce, jak i projektowane) dotyczce zakresu zawartoci dokumentacji specjalistycznej dotyczcej oceny warunkw podoa, wymaganej przy ubieganiu si o pozwolenie na budow, pozwolenie wodne i inne. Prcz wymienionych, przeanalizowano sposb implementacji wymaga i wytycznych Midzynarodowej Agencji Atomowej w krajach Unii Europejskiej (Czechy, Finlandia, Francja, Sowacja) oraz Stanw Zjednoczonych Ameryki Pnocnej.
22 Do tej pory w zakresie regulowanym niniejszym projektem rozporzdzenia nie obowizyway w Rzeczypospolitej Polskiej adne przepisy szczegowe. Projekt rozporzdzenia podlega notyfikacji zgodnie z przepisami rozporzdzenia Rady Ministrw z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktw prawnych (Dz. U. Nr 239, poz. 2039 z pn. zm.). Projekt rozporzdzenia podlega obowizkowi przedstawienia, na podstawie art. 33 Traktatu ustanawiajcego Europejsk Wsplnot Energii Atomowej (Traktat Euratom), do zaopiniowania Komisji Europejskiej.
23
OCENA SKUTKW REGULACJI
1. Podmioty, ktrych dotyczy niniejsza regulacja
Niniejszy projekt rozporzdzenia dotyczy podmiotw, ktre w przyszoci bd zleca, prowadzi i wykonywa badania lokalizacyjne (w tym take podmiotw podwykonawczych) dla obiektw jdrowych na terenie Polski, w tym przede wszystkim inwestorw przyszych obiektw jdrowych. Porednio projekt dotyczy take Prezesa Pastwowej Agencji Atomistyki, ktry zgodnie z art. 35b ust. 3 ustawy Prawo atomowe zatwierdza raport lokalizacyjny przy wydawaniu zezwolenia na budow obiektu jdrowego.
2. Konsultacje
Projekt rozporzdzenia w ramach konsultacji spoecznych zostanie skierowany do nastpujcych podmiotw: 1) Polskie Towarzystwo Nukleoniczne, ul. Dorodna 16, 03-195 Warszawa, 2) Stowarzyszenie Inspektorw Ochrony Radiologicznej, ul. Garbary 15, Pozna, 3) Stowarzyszenie Elektrykw Polskich Komitet Energetyki Jdrowej SEP, ul. witokrzyska 14, 00 050 Warszawa, 4) Centralne Laboratorium Ochrony Radiologicznej, ul Konwaliowa 7, 01-194 Warszawa, 5) Zakad Unieszkodliwiania Odpadw Promieniotwrczych, 05-400 Otwock- wierk, 6) Narodowe Centrum Bada Jdrowych, ul. Andrzeja Sotana 7, 05-400 Otwock- wierk, 7) Instytut Fizyki Jdrowej PAN, ul. Radzikowskiego 152, 31-342 Krakw, 8) PGE EJ1 Sp. z o.o., ul. Mysia 2, 00-496 Warszawa, 9) PGE Energia Jdrowa S.A., ul. Mysia 2, 00-496 Warszawa, 10) PGE Polska Grupa Energetyczna S.A., ul. Mysia 2, 00-496 Warszawa, 11) Stowarzyszenie Ekologw na Rzecz Energii Nuklearnej - SEREN Polska ul. witokrzyska 14, 00 050 Warszawa, 12) Instytut Na Rzecz Ekorozwoju, ul. Nabielaka 15 lok. 1, 00 743 Warszawa, 13) Polski Klub Ekologiczny, ul. Sawkowska 26A, 31 014 Krakw, 14) Centrum Europejskie Zrwnowaonego Rozwoju, ul. Kotaja, 21 50-006 Wrocaw, 15) Fundacja Greenpeace Polska, ul. Lirowa 13, 02-387 Warszawa, 16) Fundacja Wspierania Inicjatyw Ekologicznych, ul. Czysta 17/4, 31-121 Krakw, 17) Polska Konfederacja Pracodawcw Prywatnych, ul. Klonowa 6, 00-591 Warszawa, 18) Konfederacja Pracodawcw Polskich, ul. Brukselska 7, 03-973 Warszawa, 19) Komisja Krajowa NSZZ Solidarno, ul. Way Piastowskie 24, 80-855 Gdask, 20) Oglnopolskie Porozumienie Zwizkw Zawodowych, ul. Kopernika 36/40, 00- 924 Warszawa, 21) Business Center Club, ul. Plac elaznej Bramy 10, 00-136 Warszawa, 22) Zwizek Rzemiosa Polskiego, skr. poczt. 54, 00-952 Warszawa 23) Forum Zwizkw Zawodowych, Plac Teatralny 4, 85-069 Bydgoszcz, 24 24) Rada Krajowa Federacji Konsumentw, Al. Jerozolimskie 47 lok. 8, 00-697 Warszawa, 25) Forum Odbiorcw Energii Elektrycznej i Gazu, ul. Poleczki 21, 02-822 Warszawa.
Projekt rozporzdzenia zostanie take umieszczony w Biuletynie Informacji Publicznej Rzdowego Centrum Legislacji w zakadce Rzdowy Proces Legislacyjny, Biuletynie Informacji Publicznej Pastwowej Agencji Atomistyki oraz na stronie internetowej Pastwowej Agencji Atomistyki.
3. Wpyw regulacji na sektor finansw publicznych, w tym na budet pastwa i jednostek samorzdu terytorialnego
Przyjcie rozporzdzenia spowoduje jedynie skutki okrelone w ocenie skutkw regulacji ustawy z dnia 13 maja 2011 r. o zmianie ustawy Prawo atomowe oraz niektrych innych ustaw (Dz. U. Nr 132, poz. 766), to jest dochd budetu pastwa: - 198 000 z w przypadku wydania wyprzedzajcej opinii dotyczcej planowanej lokalizacji elektrowni jdrowej, zgodnie z art. 36a ust. 1 ustawy - Prawo atomowe; - w zwizku z rozpatrywaniem raportu lokalizacyjnego wraz z zezwoleniem na budow na podstawie art. 35b ust. 3 ustawy Prawo atomowe, jest skadow opaty za wydanie tego zezwolenia, ktra na podstawie art. 39 ust. 2 pkt 1 ustawy Prawo atomowe wynosi 5 000 000 z.
4. Wpyw regulacji na rynek pracy
Przyjcie rozporzdzenia nie bdzie miao wpywu na rynek pracy.
5. Wpyw regulacji na konkurencyjno gospodarki i przedsibiorcw, w tym na funkcjonowanie przedsibiorstw
Przyjcie rozporzdzenia bdzie miao korzystny wpyw na konkurencyjno gospodarki w tym funkcjonowanie przedsibiorstw. Prowadzenie bada lokalizacyjnych spowoduje oywienie na rynku podwykonawcw mogcych wykonywa poszczeglne elementy tej oceny, jak np. wiercenia, modelowania komputerowe i inne.
6. Wpyw regulacji na sytuacj i rozwj regionw
Przyjcie rozporzdzenia zapocztkuje pozytywny wpyw na sytuacj i rozwj regionw w zwizku z moliwoci rozpoczcia dziaa majcych na celu przebadanie i czciowe przygotowanie lokalizacji do budowy obiektu jdrowego, a zatem takie dziaania jak midzy innymi rozwj infrastruktury komunikacyjnej i zaplecza socjalnego.
7. Wskazanie rde finansowania
Finansowanie przeprowadzania oceny terenu przeznaczonego pod lokalizacj obiektu jdrowego powinno zosta uwzgldnione w kosztach poniesionych na inwestycj w obiekt jdrowy.
25 26
8. Korzyci spoeczne
Wejcie w ycie rozporzdzenia zapewni mechanizm umoliwiajcy weryfikacj i podnoszenie poziomu bezpieczestwa jdrowego obiektw jdrowych od najwczeniejszego etapu planowania i realizacji inwestycji jakim jest jej zlokalizowanie, tak eby zapewni jego zgodno z najnowszymi obowizujcymi przepisami, standardami i normami bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej, przyczyniajc si zarazem do podniesienia poziomu ochrony spoeczestwa przed skutkami promieniowania jonizujcego. Dla dowolnej zatwierdzonej lokalizacji zapewni ono najwyszy poziom ochrony przed moliwymi negatywnymi oddziaywaniami czynnikw zewntrznych, ktre mog w niej wystpi, co ma korzystny przyczynek do spoecznego poczucia bezpieczestwa realizacji tego typu inwestycji zarwno w jej regionie, jak i w caym kraju.
9. Wpyw rozporzdzenia na rodowisko
Wejcie w ycie rozporzdzenia zapewni mechanizm umoliwiajcy sta weryfikacj i podnoszenie poziomu bezpieczestwa jdrowego obiektw jdrowych od najwczeniejszego etapu planowania i realizacji inwestycji jakim jest jej zlokalizowanie. Poprzez zastosowanie proponowanych standardw bezpieczestwa zostanie zapewniony wysoki poziom ochrony obiektu jdrowego przed zdarzeniami zewntrznymi, minimalizujc jak to tylko moliwe ich moliwo zaistnienia awarii nimi spowodowanej. W zwizku z tym zapewnia si take wysok ochron przed potencjalnymi negatywnymi oddziaywaniami radiologicznymi mogcymi powsta w wyniku oddziaywania czynnikw zewntrznych. Wejcie w ycie rozporzdzenia przyczyni si zatem znacznie do zapewnienia ochrony ludnoci i rodowiska przed skutkami awarii w takich obiektach.