Poradnik Instalatora. Wicej na witrynie www.dipol.com.

pl

Parametry anten WLAN

Dobr anten do sieci WLAN wymaga zrozumienia, co kryje si za ich parametrami: charakterystyka promieniowania opisuje warto natenia pola dla rnych kierunkw promieniowania anteny, okrelony w tej samej odlegoci od anteny zysk anteny mwi ile razy moc promieniowana przez anten jest wiksza od mocy promieniowanej przez anten wzorcow. Zazwyczaj anten wzorcow jest antena izotropowa (bezkierunkowa), impedancja anteny obcienie jakie reprezentuje antena, polaryzacja paszczyzna, w ktrej zmienia si pole elektryczne, pasmo zakres czstotliwoci w ktrym antena zachowuje nominalne parametry.

Zysk anteny
Zysk anteny okrela zdolno anteny do kierunkowego wypromieniowywania energii przez dan anten w porwnaniu do anteny wzorcowej. Inaczej mwic, ten parametr informuje nas, ile razy moc promieniowana przez anten w kierunku maksymalnego promieniowania jest wiksza od mocy promieniowanej (przy tej samej mocy doprowadzonej) anteny wzorcowej. Zazwyczaj anten wzorcow jest antena izotropowa (bezkierunkowa) i wtedy zysk oznaczamy symbolem GdBi. Gdy anten odniesienia jest dipol pfalowy, wtedy zysk oznaczamy GdBd. Obie wielkoci s zwizane zalenoci: GdBi = GdBd + 2,15. Oznacza to, i zysk liczony wzgldem anteny izotropowej jest wikszy liczbowo ni wzgldem anteny dipolowej, dlatego producenci podaj wanie zysk GdBi, gdy przecitny klient zawsze woli anten o wikszym zysku. Jeli nie jest zaznaczone, wzgldem czego jest obliczany zysk, to jest on liczony w odniesieniu do anteny izotropowej.

Charakterystyka promieniowania anten

Jeeli energia z anteny wypromieniowywana jest w kadym kierunku jednakowo, to jest antena o charakterystyce dookolnej. Gdy energia jest wypromieniowywana w okrelonym kierunku, mwimy o antenie kierunkowej. Szczeglnym przypadkiem anteny dookolnej jest antena izotropowa, ktrej charakterystyka jest w ksztacie kuli. Antena izotropowa jest anten wzorcow, czyli tak ktra jest odniesieniem przy ocenie i pomiarach parametrw anten rzeczywistych. Typowym zastosowaniem anten dookolnych s stacje bazowe czy punkty dostpowe. Wikszo anten dookolnych pracuje z polaryzacj pionow, jednym z wyjtkw s anteny wyposaone w szczeliny z dwch stron falowodu, ktre pracuj, podobnie jak zwyke anteny szczelinowe (z zestawem szczelin z jednej strony falowodu), z polaryzacj poziom. Warto pamita, e anteny szczelinowe o przekroju falowodu okoo 10*2,5 cm maj polaryzacj pseudo dookoln (to znaczy po bokach s luki w charakterystyce), dopiero zwikszenie przekroju do okoo 10x5 cm powoduje, i charakterystyka jest zbliona do dookolnej.

Impedancja anteny
Kolejny parametr, to impedancja anteny, czyli obcienia jakie przedstawia antena dla generatora (urzdzenia bdcego rdem sygnau). Impedancja anteny zaley od geometrii anteny oraz od czstotliwoci. Poza tym na impedancj wpywa obecno innych anten i obiektw znajdujcych si w pobliu. Z punktu widzenia sprawnoci ukadu urzdzenie-kabel-antena wymagane jest, by wszystkie elementy toru transmisyjnego miay taka sam impedancj. Tylko wtedy nastpuje przekazanie caej (prawie, bo kable i zcza maj pewne tumienie) energii z urzdzenia do anteny i jej wypromieniowanie. W skrajnym przypadku due niedopasowanie impedancji moe spowodowa uszkodzenie urzdze nadawczych. Problem dotyczy urzdze wikszej mocy (od kilku W). W radiokomunikacji, generalnie, stosujemy urzdzenia o impedancji 50 omw.

paszczyzna pozioma

Polaryzacja
Drgania fal elektromagnetycznych odbywaj si w cile okrelonych paszczyznach. Fale elektromagnetyczne mog drga zarwno w paszczynie poziomej jak i pionowej. W przypadku gdy drgaj tylko w jednej paszczynie mwimy o polaryzacji liniowej pionowej lub poziomej.

paszczyzna pionowa

antena dooklna

antena izotropowa

antena kierunkowa

charakterystyki promieniowania anten

Gdy drgaj w obu paszczyznach mwimy o polaryzacji koowej lub eliptycznej prawoskrtnej i lewoskrtnej. Do czsto spotykane jest pojcia polaryzacji ortogonalnej, oznacza ono polaryzacj przeciwn do danej. Np. polaryzacje ortogonalne to pionowa i pozioma czy prawoskrtna i lewoskrtna. Warto pamita, e cho antena nadaje w jednej polaryzacji to na skutek odbi i przej przez obiekty sferyczne nastpuj zmiany polaryzacji, wskutek czego do anteny odbiorczej dochodz fale w obu polaryzacjach. To zjawisko ogranicza moliwo niezalenej pracy dwch systemw w jednym kanale, nadajcych na polaryzacji ortogonalnej.

Pasmo
Pasmo anteny to zakres czstotliwoci w ktrym antena zachowuje nominalne (deklarowane) parametry. Wyznaczajc pasmo pracy najwaniejsze jest dopasowanie, i w mniejszym stopniu zysk oraz charakterystyka. Do czsto dopasowanie i inne parametry anteny s zachowane w szerszym zakresie ni jest to podawane (zazwyczaj jeli antena przeznaczona jest np. do sieci na 2,4 GHz, to podaje si pasmo pracy 2,400-2,4835 GHz, cho naprawd moe by ono wiksze).

Typy anten
Anteny Yagi idealne anteny klienckie
Popularno anten typu Yagi wynika z ich niskiej ceny i parametrw, ktre s optymalne dla anten pracujcych u abonentw. Najwaniejsze zalety to atwy monta, wynikajcy z optymalnego kta poowy mocy. Jest on na tyle duy e ustawienie anteny nie musi by tak dokadne jak w antenach parabolicznych czy offsetowych, a jednoczenie na tyle may i skutecznie pozwala na eliminacj zakce przychodzcych z innych kierunkw. Kt poowy mocy dla anteny ATK-8/2,4GHz A7120 wynosi w poziomie 46 stopni i w pionie 42 stopnie, natomiast dla anteny ATK16/2,4GHz A7124 wynosi w poziomie 25 stopni i w pionie 29 stopni.
paszczyzna pozioma

wikszym. Anteny panelowe maj kt poowy mocy w poziomie wszy ni sektorowe, ale za to szerszy w pionie. Typowo kt poowy mocy w poziomie i pionie w antenach panelowych wynosi od 70 (anteny o zysku 7dBi, A7132) do 19 stopni (anteny o zysku 15dBi, A7127).

paszczyzna pozioma

paszczyzna pionowa

Charakterystyki anten panelowych

Anteny mikropaskowe odmiana anten panelowych

W przypadku sieci WLAN, poza dobrymi parametrami anteny wymagane s mae wymiary i masa oraz estetyka wygldu. Anteny mikropaskowe speniaj te wymogi, a na dodatek, przy zachowaniu reimu technologicznego (m.in. kontrola parametrw laminatu stosowanego w produkcji) zapewniaj wysok powtarzalno parametrw i du odporno anten na warunki atmosferyczne. Anteny mikropaskowe cechuje moliwo wykonania w wersjach pracujcych na czstotliwociach kilku i wicej GHz i o rnych charakterystykach promieniowania, np. sektorowej. Przykadem takich anten s ATK-P1/2,4GHz z 5m kabla A7130 oraz ATK-P1/2,4GHz z 3m kabla A7132 . Obie anteny wyposaone s we wtyki SMA R/P, maj zysk 7 dBi (bez uwzgldnienia tumienia kabla).

paszczyzna pionowa

Charakterystyki anten Yagi

Charakterystyka zysku anteny ATK-16 A7124 w funkcji czstotliwoci. Charakterystyki wykonano w Centralnym Laboratorium Bada Technicznych analizatorem sieci HP8752A na stanowisku pomiarowym umieszczonym w komorze bezodbiciowej Instytutu Telekomunikacji i Akustyki Politechniki Wrocawskiej

Anteny panelowe
Podobnie jak anteny Yagi-Uda s przeznaczone do stosowania jako anteny klienckie, cho czasem take w stacjach bazowych, gdzie wsppracuj z punktami dostpowymi. Zazwyczaj maj zysk 8 dBi, cho s te w wykonaniach o zysku 12 dBi i

Uproszczony schemat anteny mikropaskowej

Anteny Yagi czy anteny panelowe

Popularno anten typu Yagi wynika z ich niskiej ceny i parametrw, ktre s optymalne dla anten pracujcych u abonentw. Najwaniejsze zalety to atwy monta, wynikajcy z optymalnego kta poowy mocy. Jest on na tyle duy e ustawienie anteny nie musi by tak dokadne jak w antenach parabolicznych czy offsetowych, a jednoczenie na tyle may i skutecznie pozwala na eliminacj zakce przychodzcych z innych kierunkw. Anteny panelowe, podobnie jak anteny Yagi-Uda s przeznaczone do stosowania jako anteny klienckie, cho czasem take w stacjach bazowych, gdzie wsppracuj z punktami dostpowymi. Ich zyski s podobne jak te osigane przez anteny Yagi. S jednak zasadnicze rnice. Anteny panelowe maj kt poowy mocy wszy ni Yagi, czyli s bardziej kierunkowe. Poza tym dobrze zaprojektowana antena panelowa powinna by odporna na sygnay o polaryzacji ortogonalnej, czyli np. gdy odbieramy polaryzacj pionow, polaryzacja pozioma powinna by maksymalnie stumiona. Antena ATK-P4 A7127 tumi polaryzacj ortogonaln o co najmniej 29 dB.

Charakterystyka zysku anteny ATK-P1/2,4GHz A7130 w funkcji czstotliwoci

Charakterystyka promieniowania anteny ATK-P1/2,4GHz w paszczynie pionowej i poziomej

Antena w trakcie bada w komorze bezodbiciowej

Nazwa Kod Zysk [dB] Pasmo [MHz] Polaryzacja Szeroko wizki H/V Promien. przd/ty [dB]

ATK 16/2,4 GHz A7124 13 2400-2483 V/H 25/29 >15

ATKP4/2,4GHz A7127 > 15 2400-2483 V/H 19/19 >25

Anteny panelowe w pamie 5 GHz

Anteny Yagi-Uda, popularne w pamie 2,4 GHz nie nadaj si do pracy w pasmach wyszych. Ze wzgldw konstrukcyjnych anteny Yagi-Uda powinny by projektowane i budowane do czstotliwoci 1 GHz. Jednake w praktyce jeszcze w pamie 2,4 GHz da si zaprojektowa i wprowadzi do produkcji seryjnej anten Yagi. W pasmach powyej 1 GHz najczciej stosuje si anteny paraboliczne gdy potrzebna jest antena o duym zysku, tubowe oraz mikropaskowe. Przykadem moe by antena ATK-P8/5,5 GHz A73902, ktr wyrnia due tumienie polaryzacji ortogonalnej, czyli niepodanej, co zwiksza jej odporno na zakcenia oraz wysokie tumienie listkw bocznych oraz duy stosunek promieniowania przd-ty, antena jest zoptymalizowana by bya jak najmniej wraliwa na sygnay dochodzce spoza gwnej wizki anteny.

Antena WLAN Wi-Fi mikropaskowa panelowa ATK-4 / 2,4GHz A7127 - zysk 15dBi

Charakterystyka zysku anteny WLAN Wi-Fi mikropaskowa panelowa ATK-4/2,4GHz 15dBi A7127. Charakterystyki wykonano w komorze bezodbiciowej Instytutu Telekomunikacji i Akustyki Politechniki Wrocawskiej

25dB GRID56025, A73303 28dB GRID56028 Pacific). Z kolei anteny offsetowe, z racji tego, i korzystaj z reflektora od typowych anten satelitarnych s duo tasze, a ich parametry elektryczne s te dobre. Przykadem s anteny FUSSION 2,4 GHz 21dB A7134.

Kt offsetu

Charakterystyka promieniowania anteny ATK-P8/5,5GHz A73902 w paszczynie pionowej Antena panelowa ATK P4/5,5 GHz A73901 posiada wyej wymienione zalety anteny ATKP8/5,5, du popularno na rynku zdobya dziki maym wymiarom i stosunkowo duemu zyskowi wynoszcemu 16 dB. Antena paraboliczna symetryczna i podwietlana (offsetowa)

paszczyzna pozioma

paszczyzna pionowa

Charakterystyka zysku anteny ATK P4/5,5 GHz A73901

Charakterystyki anten kierunkowych parabolicznych i offsetowych

W wielu zastosowaniach anten panelowych konieczne jest stosowanie pochylenia anten suy do tego uchwyt ATKP1 E9260

Anteny offsetowe i paraboliczne

Ta grupa anten posiada najwikszy zysk i kierunkowo. Takie anteny s stosowane do pocze punkt-punkt (czyli do tworzenia linkw radiowych) oraz jako anteny klienckie, gdy ci s znacznie oddaleni od AP. Anteny paraboliczne posiadaj dwie wersje, jedna z reflektorem symetrycznym, a druga z reflektorem offsetowym. W sieciach bezprzewodowych, rozpatrujc atwo montau, zdecydowanie lepsze s anteny paraboliczne symetryczne. W antenach parabolicznych offsetowych (podwietlonych) aby prawidowo skierowa o gwn charakterystyki anteny na inn anten umieszczon przy ziemi, naley anten skierowa ku ziemi o warto kta offsetu (zwany te ktem podwietlenia, zazwyczaj wynoszcy 22-26 stopni) co czasem jest do kopotliwe, ze wzgldu na sposb mocowania. Dlatego z punktu widzenia montau lepsze s anteny paraboliczne proste lub anteny z reflektorem paraboloidalnym (np. firmy Pacific Wireless A73302

Charakterystyka zysku anteny WLAN Wi-Fi Fussion A7134 21dBi. Charakterystyki wykonano w komorze bezodbiciowej Instytutu Telekomunikacji i Akustyki Politechniki Wrocawskiej

Anteny dookolne
Anteny dookolne s to anteny posiadajce w poziomie szeroko wizki rwn 360 stopni. W poziomie za kt poowy mocy zwykle nie przekracza 15 stopni. Anteny te s gwnie stosowane jako punkt bazowy w sieci typu punkt-wielopunkt. Przy zastosowaniu takiej anteny nie ma ju koniecznoci tworzenia w punkcie bazowym pocze kilku anten np. sektorowych, co wprowadzaoby dodatkowe tumienie na rozganikach. Przy projektowaniu

cza z anten dookoln naley pamita, e zbyt duy zysk moe by rdem zakce istniejcych ju sieci. Tak wic optymalna to nie to samo co najmocniejsza. Podczas projektowania cza z anten dookoln, naley szczeglnie pamita, aby anteny znajdoway si na zblionej wysokoci, poniewa may kt poowy mocy w pionie moe powodowa, e emitowana wizka nie bdzie trafia w anten odbiorcz. Przykadem anteny dookolnej pracujcej w pamie 2,4 GHz jest Patria 10dB A7113. W pamie 5GHz mona skorzysta z anten firmy Mars MA-WO58-9X WLAN 9 dB A73121 lub Pacific Wireless OD58 polaryzacja V 12dB A73320.

jest kierunkowa, o kcie poowy mocy w poziomie rzdu 120 stopni i kcie poowy mocy w pionie rzdu 10 stopni. W tej technice mona te wykona anteny o charakterystyce pseudo-dookolne, poprzez wycicie szczelin z obu stron falowodu anteny. Ten typ anteny dookolnej ma charakterystyk typu 2*120 stopni.
3/4 Paszczyzna przewodzca 1/2 1/2 lamda Szczelina

Kabel

Charakterystyki anten sektorowych dookolnych

paszczyzna pozioma

paszczyzna pionowa

Charakterystyki anten dookolnych

Prosta antena szczelinowa

Anteny sektorowe
Antena sektorowa to antena o szerokim kcie poowy mocy w poziomie i bardzo wskim w pionie. Zazwyczaj anteny te pracuj w zestawach po kilka anten poczonych tak by w sumie daway koow charakterystyk promieniowania. Zazwyczaj kt poowy mocy w poziome wynosi 45, 60, 90, 120 a czasem 180 stopni. W pionie typowo 4-10 stopni. Anteny sektorowe stosowane s do pokrycia duych obszarw o duej gstoci ruchu. Klasyczn anten sektorow jest antena szczelinowa sektorowa Vector Mini WLAN 2,4 GHz 19 dB A72311 lub antena szczelinowa sektorowa Radius XP WLAN 2,4 GHz A72314. W przypadku pasma 5 GHz polecamy anten sektorow TetraAnt WLAN 5 GHz 16 dB A73811 lub anten sektorow GigaSektor WLAN 5 GHz 16 dB A73721.

Anteny WiMAX
Anteny pracuj w pamie 3400-3700 MHz, zabezpieczajc pokrycie praktycznie caego pasma WiMAX. Wszystkie anteny s wyposaone w gniazdo N. Kod Antena Zysk 8,5 dBi 22 dBi 10,5 dBi 15 dBi 18 dBi

A74101 panelowa P-1035 3,5 GHz A74111 offsetowa IRIS-35 3,5 GHz A74121 sektorowa VS-1035 3,5 GHz A74211 sektorowa MA-WE36-7X A74201 panelowa MA-WA35-2X

Anteny adaptacyjne przyszo sieci radiowych

Anteny adaptacyjne to, tak naprawd ukad anten gdzie moliwe jest sterowanie ich charakterystyk. Moliwe staje si np. naprowadzenie gwnej wizki anteny na stacje klienck (jak rwnie naprowadzenie gwnej wizki anteny stacji klienckiej na stacj bazow), co pozwala na optymalizacj warunkw pracy sieci, ogranicza zakcenia interferencyjne czyli poprawia wykorzystanie widma. Adaptacyjny ukad antenowy skada si z kilku elementw rozmieszczonych przestrzennie i poczonych za pomoc ukadu sumujcodecyzyjnego, ktry stosowanie do odbieranego sygnau i jego parametrw zmienia wspczynniki przetwarzania sygnaw z poszczeglnych elementw antenowych, tym samym zmieniajc charakterystyk wypadkow. Jednym z przykadw takiej anteny jest antena z fazowan matryc. Idea takich anten znana jest od do dawna, cho niektrzy producenci anten WLAN reklamuje jako nowo, uywajc, zgodnie z mod, nazwy anteny inteligentne.

paszczyzna pozioma

paszczyzna pionowa

Charakterystyki anten sektorowych

Anteny szczelinowe
Zazwyczaj anteny sektorowe i niektre dookolne wykonane s jako anteny szczelinowe. Budowa podstawowej wersji anteny szczelinowej jest do prosta. Antena skada si z kawaka paszczyzny przewodzcej i wycitej w niej szczeliny o takich samych wymiarach jak antena liniowa (np. poowa dugoci fali). Ciekaw cech takiej anteny jest polaryzacja dla szczeliny wycitej poziomo jest ona pionowa, a dla szczeliny wycitej pionowo jest ona pozioma. Charakterystyka takiej anteny

Zabezpieczenia anten nadawczych

Wiele anten moe peni rol zabezpieczenia przed wyadowaniami atmosferycznymi urzdze nadawczych, np. punktw dostpowych. S to anteny, ktrych elementy promieniujce s zwarte dla innych czstotliwoci ni czstotliwo pracy. Jednake, nie jest to idealne zabezpieczenie, gdy nie chroni przed bezporednim wyadowaniem. Jednym z lepszych rozwiza jest monta anteny na maszcie, ktrego podstaw podczamy do instalacji odgromowej, i dodatkowo, przeduamy maszt, tak, by przewysza on zamontowan na nim anten. W razie wyadowania, jest ono odprowadzane poprzez maszt do instalacji odgromowej. Midzy AP a anten warto zamontowa odgromnik. W przypadku instalacji 2,4 GHz, moe to by N6015 pracujcy w pamie od 2,3 do 2,6 GHz. Naley bezwzgldnie uziemi odgromnik poprzez zacisk uziemiajcy przewodem miedzianym.

Kabel
Wpyw kabla na zasig sieci WLAN
Zmiana kabla na inny, o mniejszym tumieniu, pozwala zwikszy moc doprowadzon do anteny, a tym samym zwikszy moc promieniowan, co wpywa na zasig. Np. zamiana 10m kabla H155 na 10m kabla H1000 zwiksza moc promieniowan dwukrotnie, co przekada si na zwikszenie zasigu o 20-40%. W przykadzie i tabelce zaoono, i tumienie jest tumieniem w wolnej przestrzeni i jest wolna pierwsza strefa Fresnela. Jak wida, do 10 m, nie jest istotne czy uyjemy kable H-155 czy H-1000, dopiero powyej tej dugoci wpyw jest znaczcy. Dugo Tumienie [dB] wzrost wzrost [m] mocy [dB] zasigu H-155 H-1000 [%] 5 10 15 20 25 2,5 5 7,5 10 12,5 1,15 2,3 3,45 4,6 5,75 1,35 2,7 4,05 5,4 6,75 16 36 68 86 110 zasilajcy w urzdzeniach mniejszej, czy cznik w systemach wikszej mocy (przy mocach rzdu 0,2 kW przy 6 GHz, a do 2 kW przy 100 MHz). Zcza pracuj w caym zakresie czstotliwoci pracy kabla. Przewd przeznaczony jest do uywania na zewntrz.

Praca kabli H-1000 i H-155 na czstotliwoci 5-6 GHz

W katalogach tumienie tych kabli podawane jest tylko do 2,4 GHz. Jest to spowodowane faktem, byy one projektowane do tego rzdu czstotliwoci. Nie gwarantuje si poprawnej pracy na wyszych czstotliwociach.

Tri-Lan 240 E1171 - mae straty

Przewd, oprcz niskiej tumiennoci, zapewniajcej mae straty sygnau, pozwala oszczdza na kosztach instalacji. Moe by stosowany w instalacjach WLAN 2,4 GHz i 5 GHz. W pasmie pracy H-155, czyli do 2,4 GHz TriLan 240 ma tumienno o ponad 20% mniejsz. Zastosowanie go w systemach 2,4 GHz pozwoli na zwikszenie zasigu przy tej samej dugoci kabla, a ponadto na ewentualn pniejsz migracj do 5 GHz bez koniecznoci zmiany okablowania. Naley stosowa wtedy zcza przeznaczone do pracy do 6 GHz zcza typu N np. E84704 E84329.Paszcz przewodu jest wykonany w technologii PE (odporno na UV), co pozwala na stosowanie Tri-Lan 240 na zewntrz.

Zcza i kable na 5 GHz

Do pracy w zakresie 5-6 GHz przystosowane s kable CNT-400 E1162 i TriLan 240 E1171. Naley te pamita, i wikszo powszechnie dostpnych tanich zczy pracuje poprawnie tylko do czstotliwoci okoo 1 GHz lub maksymalnie 2 GHz. Przy wikszych czstotliwociach wymagane jest zastosowanie specjalnych zczy. Do kabla CNT- 400 mona poleci 400-PNM-C E84726 i 400-PNF-BHC E84312 firmy Andrew, natomiast do kabla Tri-Lan 240 zcza typu N np. E84704 E84329 amerykaskiej firmy Telegartner. Kabel CNT-400 moe by uywany take w profesjonalnych systemach antenowych jako kabel

Wszelkie prawa zastrzeone (C) Copyright Dipol 2007