Druk nr 328

Warszawa, 5 kwietnia 2012 r. SEJM RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ VII kadencja Prezes Instytutu Pamici Narodowej Komisji cigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
BPR-0330-1(7)/12

Pani Ewa Kopacz Marszaek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej Szanowna Pani Marszaek W zaczeniu uprzejmie przekazuj

Informacj o dziaalnoci Instytutu Pamici Narodowej - Komisji cigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w okresie 1 stycznia 2011 r. - 31 grudnia 2011 r.
-

Informacja ta, zgodnie z ustawowym wymogiem, zostaa zatwierdzona przez Rad Instytutu Pamici Narodowej uchwa Nr 3 z dnia 1 marca br., ktrej kopi zaczam.

Z powaaniem (-) ukasz Kamiski

INFORMACJA O DZIAALNOCI INSTYTUTU PAMICI NARODOWEJ KOMISJI CIGANIA ZBRODNI PRZECIWKO NARODOWI POLSKIEMU

w okresie 1 stycznia 2011 r. 31 grudnia 2011 r.

Warszawa 2012

INFORMACJA O DZIAALNOCI INSTYTUTU PAMICI NARODOWEJ KOMISJI CIGANIA ZBRODNI PRZECIWKO NARODOWI POLSKIEMU
w okresie 1 stycznia 2011 r. 31 grudnia 2011 r.

Warszawa 2012

SPIS TRECI
Wstp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 CZ I INFORMACJA O DZIAALNOCI INSTYTUTU PAMICI NARODOWEJ KOMISJI CIGANIA ZBRODNI PRZECIWKO NARODOWI POLSKIEMU W 2011 r. 1. Sprawozdanie z dziaalnoci Kolegium IPN i Rady IPN. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19 2. IPN we wsppracy z partnerami spoecznymi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 2.1. Wsppraca z instytucjami pastwowymi i organizacjami pozarzdowymi. . . . . . . . . . . . . . . 22 2.2. Kluby Historyczne im. gen. Stefana Roweckiego Grota. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23 2.3. Nagrody Kustosz Pamici Narodowej i wiadek Historii, konkursy Ksika Historyczna Roku i Najlepszy Debiut Historyczny Roku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 3. Wsppraca midzynarodowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27 4. Dziaalno archiwalna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39 4.1. Ewidencja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40 4.1.1. Wielko zasobu kartotecznego i ewidencyjnego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40 4.1.2. Porzdkowanie i zabezpieczanie zasobu ewidencyjnego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41 4.1.3. Tworzenie pomocy ewidencyjnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42 4.1.4. Zbir zastrzeony . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42 4.1.5. Kwerendy i sprawdzenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42 4.1.6. Ewidencja dane statystyczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45 4.2. Zasb gromadzenie i opracowywanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46 4.2.1. Gromadzenie zasobu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46 4.2.2. Opracowywanie zasobu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50 4.2.3. Skontrum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52 4.2.4. Dokumentacja audiowizualna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53 4.2.5. Konserwacja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54 4.2.6. Magazyny archiwalne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55 4.2.7. Archiwum Zakadowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56 4.2.8. Gromadzenie, opracowywanie i obsuga magazynw dane statystyczne . . . . . . . . . . 60 4.3. Digitalizacja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65 4.3.1. Digitalizacja zasobu kartotecznego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66 4.3.2. Digitalizacja dokumentacji aktowej oraz mikrolmowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66 4.3.3. Digitalizacja tabele statystyczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68 4.4. Udostpnianie dokumentw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71 4.4.1. Gwne kategorie wnioskw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71 4.4.2. Wnioski uprawnionych podmiotw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73 4.4.3. Wnioski subowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75 4.4.4. Zesp ds. obsugi zbioru akt okupacyjnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76 4.4.5. Realizacja tzw. ustawy dezubekizacyjnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77 4.4.6. Wnioski o nadanie odznaczenia Krzy Wolnoci i Solidarnoci . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78 4.4.7. Udostpnianie dokumentw w czytelniach. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79 4.4.8. Udostpnianie i informacja naukowa dane statystyczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81 4.5. Obsuga bieca . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95 4.5.1. Obsuga bieca dane statystyczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97 5. Edukacja i badania naukowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99 5.1. Badania naukowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99 5.1.1. Oglnopolskie projekty badawcze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99 5.1.2. Ponadregionalne i regionalne projekty badawcze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 109 5.1.3. Indywidualne projekty badawcze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .111
3

5.1.4. Ekspertyzy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .111 5.1.5. Dotacje celowe dla podmiotw zewntrznych; nadzr merytoryczny nad projektami realizowanymi przez podmioty zewntrzne (take w formie wsppracy) . . . .112 5.1.6. Informacja o zdobytych stopniach naukowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .113 5.2. Edukacja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .113 5.2.1. Edukacja historyczna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .114 5.2.2. Dziaania wystawiennicze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 127 5.2.3. Wsppraca z mediami i inne dziaania popularyzujce wiedz . . . . . . . . . . . . . . . . . 128 5.3. Centrum Edukacyjne IPN im. Janusza Kurtyki Przystanek Historia . . . . . . . . . . . . . . . . . 129 5.4. Dziaalno naukowa i popularyzatorska pionu archiwalnego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 132 5.4.1. Publikacje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 132 5.4.2. Przegld Archiwalny Instytutu Pamici Narodowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 134 5.4.3. Katalogi archiwalne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 134 5.4.4. Wsppraca z instytucjami krajowymi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 134 5.4.5. Inicjatywy naukowe i popularyzatorskie pionu archiwalnego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 134 5.5. Wydawnictwa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 136 6. ciganie zbrodni. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 138 6.1. Stan zatrudnienia prokuratorw w Komisji ZpNP . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 140 6.2. Skontrum i ledztwa w sprawach zbrodni nazistowskich . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 142 6.3. Dziaalno ledcza Komisji cigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w liczbach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 144 6.4. Realizacja obowizkw ustawowych pionu ledczego IPN, innych ni wynikajce z ustawy o IPNKZpNP . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 147 6.5. Szkolenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 148 6.6. Nadzr subowy nad dziaalnoci pionu ledczego IPN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 148 6.7. ledztwa umorzone ze wzgldu na przedawnienie karalnoci, w zwizku z uchwa Sdu Najwyszego z dnia 25 maja 2010 r. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 150 6.8. Udzia prokuratorw pionu ledczego IPN w postpowaniach sdowych . . . . . . . . . . . . . . . 151 6.9. ledztwa budzce szerokie zainteresowanie spoeczne, niezakoczone wydaniem decyzji merytorycznej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 152 7. Lustracja. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 158 7.1. Ewidencja owiadcze lustracyjnych i publikowanie informacji o osobach penicych funkcje publiczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 159 7.1.1. Gromadzenie i udostpnianie owiadcze lustracyjnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 159 7.1.2. Przygotowywanie i publikowanie informacji o osobach penicych funkcje publiczne wymienionych w art. 22 ustawy lustracyjnej . . . . . . . . . . . . . . 162 7.2. Przygotowywanie i publikowanie katalogw tematycznych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 165 7.2.1. Przygotowywanie i publikowanie katalogw w Biuletynie Informacji Publicznej IPN . . . 165 7.3. Przygotowywanie postpowa lustracyjnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 168 7.3.1. Sprawy zainicjowane zgodnie z treci art. 52a pkt 2 i 3 Ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. o IPNKZpNP . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 168 7.3.2. Sprawy przejte po byym urzdzie Rzecznika Interesu Publicznego. . . . . . . . . . . . . . 172 8. Budet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 173 8.1. Wykonanie dochodw budetowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 173 8.2. Wykonanie wydatkw budetowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 175 8.2.1. Dotacje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 178 8.2.2. wiadczenia na rzecz osb zycznych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 178 8.2.3. Wydatki biece . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 178 8.2.4. Wydatki majtkowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 8.3. Zatrudnienie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 187 Wykaz skrtw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 189

CZ II ANEKS DO INFORMACJI O DZIAALNOCI INSTYTUTU PAMICI NARODOWEJ KOMISJI CIGANIA ZBRODNI PRZECIWKO NARODOWI POLSKIEMU Zacznik nr 1: Wydawnictwa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 Zacznik nr 2: Publikacje pracownikw IPN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 Zacznik nr 3: Wystawy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75 Zacznik nr 4: Wykaz konferencji, sesji naukowych i popularnonaukowych . . . . . . . . . . . . . . . 83 Zacznik nr 5: Spotkania Klubw Historycznych im. gen. Stefana Roweckiego Grota . . . . . 90 CZ III WYDAWNICTWA IPN W ROKU 2011

WSTP
[...] adne bezprawne dziaania pastwa przeciwko obywatelom nie mog by chronione tajemnic ani nie mog ulec zapomnieniu.
(Ustawa z dnia 18 grudnia 1998 r. o Instytucie Pamici Narodowej Komisji cigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu)

Misja Instytutu Pamici Narodowej Zgodnie z ustaw, uchwalon przez Sejm Rzeczpospolitej Polskiej w dniu 18 grudnia 1998 r., Instytut Pamici Narodowej otrzyma do wykonania konkretne zadania. Wedle ustawodawcy Instytut musi dba o zachowanie pamici o ogromie oar, strat i szkd poniesionych przez Nard Polski w latach II wojny wiatowej i po jej zakoczeniu. Rwnie istotne jest upamitnienie patriotycznych tradycji zmaga Narodu Polskiego z okupantami, nazizmem i komunizmem. Podobne znaczenie ma eksponowanie czynw obywateli dokonywanych na rzecz niepodlegego bytu Pastwa Polskiego i w obronie wolnoci oraz godnoci ludzkiej. Ustawodawca wyrazi tym samym pragnienie, by IPN promowa postawy obywatelskie suce wsplnemu dobru. Obok misji edukacyjnej Sejm RP powierzy Instytutowi zadanie egzekwowania sprawiedliwoci wynikajce z obowizku cigania zbrodni przeciwko pokojowi, ludzkoci i zbrodni wojennych. W ostatnim punkcie preambuy ustawodawca zaleci, by Instytut, poprzez sw dziaalno, podj starania wynagrodzenia cierpie osobom, ktre doznay ich w przeszoci ze strony reimw totalitarnych. Uznano, e istnieje powinno zadouczynienia przez nasze pastwo wszystkim pokrzywdzonym przez pastwo amice prawa czowieka. Wymienione tu elementy misji, powierzonej IPN w momencie powoania do ycia, uznano za cile ze sob zwizane i niezbdne. Natomiast kluczowe zaoenie uzasadniajce powstanie Instytutu Pamici Narodowej Komisji cigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu stanowio, e adne bezprawne dziaania pastwa przeciwko obywatelom nie mog ulec zapomnieniu. Tak sformuowane przez Sejm Rzeczpospolitej Polskiej cele dziaalnoci IPN spowodoway, e powstaa instytucja o bardzo szerokich kompetencjach. Pocztkowo tworzyy j trzy lary, a mianowicie: Biuro Udostpniania i Archiwizacji Dokumentw, zarzdzajce archiwaliami zgromadzonymi przez Instytut, przechowujce je, opracowujce, konserwujce, digitalizujce oraz udostpniajce osobom pokrzywdzonym przez reimy totalitarne, naukowcom, dziennikarzom i innym uprawnionym podmiotom; Biuro Edukacji Publicznej, zajmujce si prowadzeniem bada naukowych, popularyzowaniem najnowszej historii Polski, edukacj oraz dziaalnoci wydawnicz; Gwna Komisja cigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, majca za zadanie prowadzenie ledztw w wypadku zbrodni popenionych w okresie od 1 wrzenia 1939 r. do dnia 31 lipca 1990 r. na Polakach lub obywatelach polskich innych narodowoci. Przy czym ustawodawca mia na myli zbrodnie nazistowskie, komunistyczne oraz inne przestpstwa stanowice zbrodnie przeciwko pokojowi, ludzkoci lub zbrodnie wojenne. Gwna Komisja jest czci Prokuratury Rzeczpospolitej Polskiej, za jej dyrektor, powoywany przez prezydenta RP, zajmuje stanowisko zastpcy Prokuratora Generalnego. W 2007 r. na mocy Ustawy z dnia 18 padziernika 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organw bezpieczestwa pastwa z lat 19441990 oraz treci tych dokumentw powoano Biuro Lustracyjne. Jego zadaniem jest m.in. werykacja prawdziwoci owiadcze lustracyjnych zoonych przez osoby penice funkcje publiczne wymienione w art. 4 cyt. ustawy, przygotowywanie postpowa lustracyjnych oraz publikacja katalogw zawierajcych informacje o funkcjonariuszach, pracownikach i onierzach organw bezpieczestwa pastwa, o osobach inwigilowanych przez te organy oraz o osobach penicych kierownicze funkcje partyjne i pastwowe w okresie PRL. Ponadto w Biuletynie Informacji Publicznej publikowane s dane o osobach penicych aktualnie funkcje publiczne wymienione w art. 22 ust. 1 ustawy lustracyjnej.
7

Wybr nowych wadz Instytutu Zakres zda powierzonych Instytutowi Pamici Narodowej przez ustawodawc jest bardzo szeroki, tote jego dziaania odnosz si do wielu aspektw ycia publicznego. Instytut administruje archiwami, prowadzi ledztwa, realizuje procedury lustracyjne, prowadzi badania naukowe, zajmuje si rwnoczenie popularyzacj ich wynikw i prac edukacyjn skierowan do szerokich rzesz spoeczestwa. Efektywne wypenianie przez Instytut tej misji wymaga stabilnych podstaw egzystencji, w tym sprawnego i kompetentnego kierownictwa. Tymczasem okres od kwietnia 2010 r. do poowy 2011 r. by dla IPN czasem destabilizacji i kryzysu. Instytut Pamici Narodowej nalea do tych instytucji pastwowych dowiadczonych tragedi smolesk z 10 kwietnia 2010 r., ktre najduej czekay na ukonstytuowanie si nowych penoprawnych wadz. Po mierci prof. Janusza Kurtyki w katastroe samolotu prezydenckiego pod Smoleskiem obowizki prezesa IPN obj tymczasowo jego zastpca dr Franciszek Gryciuk. Zmiana osoby stojcej na czele IPN zbiega si z przesuniciami na innych stanowiskach kierowniczych w Instytucie, m.in. kilkakrotnie zmienia si obsada wanego dla funkcjonowania urzdu stanowiska dyrektora generalnego. W tym samym okresie Sejm RP dokona nowelizacji ustawy o Instytucie Pamici Narodowej Komisji cigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu (nowela z 18 marca 2010 r. wesza w ycie 27 maja 2010 r.). Ustawa nowelizujca przewidywaa zastpienie dotychczasowego jedenastoosobowego Kolegium IPN (ciaa o charakterze doradczo-kontrolnym) przez dziewicioosobow Rad IPN o wikszych kompetencjach, wyanian na nowych zasadach. W przeciwiestwie do Kolegium Rada moe formuowa rekomendacje dotyczce podstawowych kierunkw dziaalnoci Instytutu w zakresie bada naukowych, edukacji, udostpniania dokumentw, cigania zbrodni oraz procedur lustracyjnych. Rada przyjmuje rwnie sprawozdanie z dziaalnoci Instytutu w danym roku kalendarzowym, co jest rwnoznaczne z udzieleniem prezesowi IPN wotum zaufania. Ustawodawca przewidzia dwustopniow procedur wyaniania Rady IPN. Kandydatw do tego gremium, w liczbie podwjnej w stosunku do liczby mandatw, wskazuje zgromadzenie elektorw, zoone z przedstawicieli uczelni wyszych i instytutw Polskiej Akademii Nauk. Spord tak wyonionych kandydatw Sejm powouje piciu, a Senat dwch czonkw Rady IPN. Pozostaych dwch czonkw Rady IPN powouje prezydent RP spord kandydatw przedstawionych przez Krajow Rad Sdownictwa i Krajow Rad Prokuratury (w pierwszej kadencji Rady IPN kandydatw na jej czonkw przedstawiaa Prezydentowi RP tylko Krajowa Rada Sdownictwa). Warunkiem zasiadania w Radzie IPN jest posiadanie tytuu naukowego lub stopnia naukowego w dziedzinie nauk humanistycznych lub prawnych. Kilkumiesiczne opnienie w wyanianiu elektorw przez uprawnione jednostki naukowe przyczynio si do tego, e Rada IPN ukonstytuowaa si dopiero 7 kwietnia 2011 r. Wtedy te moga si rozpocz procedura wyboru nowego prezesa Instytutu Pamici Narodowej (nowela z 2010 r. odebraa Kolegium IPN prawo do rozpisania konkursu na to stanowisko, zastrzegajc t kompetencj dla nowej Rady IPN). Po przeprowadzeniu, zgodnie z ustaw, otwartego konkursu Rada IPN rekomendowaa na stanowisko prezesa IPN dr. ukasza Kamiskiego, dotychczasowego dyrektora Biura Edukacji Publicznej IPN. Jego kandydatur 10 czerwca 2011 r. przyj Sejm RP (wikszoci 96 proc. gosw), a nastpnie zaakceptowa Senat RP. ukasz Kamiski obj funkcj prezesa IPN 28 czerwca 2011 r. po zoeniu lubowania przed Sejmem RP. Nowe kierownictwo Instytutu podjo z jednej strony dziaania na rzecz przywrcenia normalnego toku pracy, a z drugiej dugofalowe przedsiwzicia zmierzajce do udoskonalenia funkcjonowania instytucji. W pierwszym przypadku oznaczao to przede wszystkim podjcie prb odbudowy sieci dystrybucji publikacji. Ulega ona destrukcji na skutek niedostatecznego przygotowania IPN do likwidacji z kocem 2010 r. Gospodarstwa Pomocniczego. W efekcie rozwizane zostay dotychczasowe umowy na dystrybucj publikacji i bardzo utrudniony zosta dostp do ksiek i innych wydawnictw IPN. Problem ten by m.in. przedmiotem obrad Kolegium IPN, ktre 1 marca 2011 r. przyjo stanowisko wyraajce gbokie zaniepokojenie sytuacj zwizan z likwidacj

Gospodarstwa Pomocniczego z dnia 31 grudnia 2010 r., ktra skutkuje zaamaniem dystrybucji oraz wstrzymaniem dziaalnoci wydawniczej Instytutu, co oznacza niewypenianie jednego z ustawowych obowizkw Instytutu Pamici Narodowej. W drugiej poowie 2011 r. sytuacja ulega poprawie, wci jednak nie udao si przywrci penej dostpnoci publikacji, zwaszcza w tradycyjnych ksigarniach. Z sukcesem zmierzono si z innymi wyzwaniami: niskim stopniem wykonania budetu po pierwszym proczu oraz opnieniem procedur przetargowych. Opnienia te groziy z jednej strony niewykonaniem zaplanowanych inwestycji (m.in. budynek magazynowo-biurowy w Warszawie przy ul. Kobuckiej), z drugiej za wpyway na ograniczenie realizacji ustawowych zada IPN, jak to si stao w przypadku wielomiesicznej zwoki w rozpisaniu przetargu na druk ksiek. Rwnolegle podjta zostaa reforma struktury centrali IPN, majca na celu usprawnienie funkcjonowania Instytutu, przywrcenie zachwianej pozycji pionw merytorycznych oraz jasne rozdzielenie kompetencji pomidzy poszczeglne komrki. W efekcie doszo nie tylko do stworzenia bardziej funkcjonalnej struktury, lecz take do zmniejszenia liczby stanowisk kierowniczych. Za jedno z priorytetowych wyzwa uznano przyspieszenie procesu udostpniania materiaw archiwalnych. Powoany przez prezesa IPN penomocnik dokona diagnozy obowizujcych procedur i rozwiza organizacyjnych, a jego rekomendacje, omwione przez Rad IPN 24 listopada 2011 r., stay si podstaw do przygotowania nowych rozwiza, ktre wdroone zostan w roku 2012. Z wielu innych zmian w wewntrznych uregulowaniach wspomnie naley o wprowadzeniu zasady obsadzania stanowisk pracowniczych na podstawie publicznych konkursw. Warto w tym miejscu wspomnie, e w 2011 r. w Instytucie pracowao 147 osb ze stopniem naukowym doktora, 16 doktorw habilitowanych i 5 osb z tytuem naukowym profesora. Ponadto w skad Rady IPN wchodzi 6 profesorw, 1 doktor habilitowany i 2 doktorw. W grudniu 2011 r. nowym zagroeniem dla funkcjonowania Instytutu staa si kwestia zajmowania przez central IPN w Warszawie budynku przy ul. Towarowej 28. Instytut uytkuje ten gmach od 2000 r. na podstawie prowizorycznego porozumienia midzy Skarbem Pastwa a spk RUCH SA, ktra nie jest zainteresowana dalszym utrzymywaniem tego stanu rzeczy. W przypadku braku rodkw budetowych na wykup budynku zaistnieje konieczno jego opuszczenia, co doprowadzi do dugotrwaego paraliu prac nie tylko IPN, lecz take wielu instytucji pastwowych korzystajcych z jego pracy. Spowoduje to take konieczno poniesienia znaczcych kosztw wynajmu i nakadw na adaptacj innych pomieszcze na specyczne potrzeby Instytutu. Dziaalno naukowa Jedn z pierwszych decyzji Rady IPN by wybr priorytetowych projektw badawczych. Spord jedenastu oglnopolskich projektw, realizowanych przede wszystkim siami Biura Edukacji Publicznej, wyoniono cztery, ktre stan si gwnymi w najbliszych latach. Priorytet przyznano badaniom nad okresem drugiej wojny wiatowej, a w szczeglnoci problematyce okupacji ziem polskich. Na wybr ten wpyno kilka przesanek, poczwszy od wzrastajcego znaczenia tego okresu w debacie publicznej w ostatnich latach, poprzez udostpnienie niedawno w kraju i za granic wielu nowych materiaw rdowych (niedocenianym, a bardzo wanym zbiorem dla tego typu bada s materiay zgromadzone w IPN), po ch zapenienia coraz wyraniejszej luki pokoleniowej wrd badaczy okresu 19391945. Drugi wrd gwnych projektw powicony jest polskiej emigracji niepodlegociowej z lat 19391989. Jego celem jest z jednej strony zapenienie wci widocznych biaych plam (zarwno w wymiarze problemowym, jak i tematycznym), poszerzenie stanu wiedzy w obszarach ju zbadanych oraz przygotowanie nowego syntetycznego ujcia tej problematyki. Trzecim wyrnionym obszarem badawczym jest historia Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej i jej poprzedniczki Polskiej Partii Robotniczej. Projekt ten ma nie tylko uzupeni powane luki w naszej wiedzy na temat funkcjonowania partii komunistycznej, take przywrci powszechnej wiadomoci fakt, e w powojennych warunkach caym pastwem, w tym take aparatem represji, kierowaa PZPR. Czwarty spord gwnych projektw obejmuje,

podobnie jak w ostatnich latach, badania nad dziejami opozycji antykomunistycznej i oporu spoecznego. Po zakoczeniu dotychczasowego etapu, powiconego przede wszystkim NSZZ Solidarno (w 2011 r. ukazao si ponad trzydzieci kolejnych publikacji nt. opozycji lat siedemdziesitych i osiemdziesitych), rozpoczn si prace nad genez, przebiegiem i nastpstwami wydarze z lat 19561957. We wszystkich tych projektach udzia bior nie tylko historycy zatrudnieni w Instytucie Pamici Narodowej, lecz take badacze z innych orodkw. Przewiduje si zakoczenie projektw priorytetowych do 2016 r., a w przypadku projektu dotyczcego historii II wojny wiatowej do roku 2019. Projektom tym towarzyszy bdzie szczeglna troska wadz Instytutu, bd one w szerszym zakresie wspierane w wymiarze organizacyjnym i nansowym. Wybr opisanych powyej priorytetw nie oznacza oczywicie, e zaniedbane pozostan pozostae obszary bada. Kontynuowane bd prace nad relacjami pastwo Koci, powojennym podziemiem niepodlegociowym, strukturami aparatu represji, stosunkami polsko-ukraiskimi i polsko-ydowskimi, represjami wobec mniejszoci narodowych itp. cznie pracownicy IPN opublikowali w 2011 r. ponad szeset prac o charakterze naukowym i ponad osiemset tekstw popularyzujcych histori najnowsz. Prace powstajce w Instytucie ju od wielu lat stanowi istotn cz polskiej historiograi dziejw najnowszych, zarwno w wymiarze ilociowym, jak i jakociowym. Szczeglnie istotny jest dorobek pracownikw IPN w takich dziedzinach, jak: historia aparatu bezpieczestwa, system represji, dzieje opozycji i oporu spoecznego (od podziemia niepodlegociowego z lat 19441956 po NSZZ Solidarno i opozycj lat osiemdziesitych), stosunki pastwoKoci. Za wci niewystarczajcy naley uzna dorobek zwizany z badaniami nad II wojn wiatow, sytuacja ta winna jednak ulec zmianie w najbliszych latach na skutek wskazania tego obszaru jako jednego z priorytetw badawczych. Rwnolegle z badaniami naukowymi prowadzone s prace dokumentacyjne. W ramach projektu Notacje dotychczas nagrano w formie cyfrowego zapisu wideo i zarchiwizowano relacje ok. 670 uczestnikw i wiadkw wanych wydarze historycznych. W toku prac nad poszczeglnymi projektami nagrano take kilka tysicy relacji audio. W 2011 r. ukazay si drukiem m.in. relacje dziaaczy NSZZ Solidarno z odzi i regionu radomskiego oraz czonkw podziemnego NZS na Uniwersytecie Warszawskim. Ze rodkw Instytutu Pamici Narodowej nansowane byy take trzy inne due projekty dokumentacyjne. Projekt Index Polakw zamordowanych i represjonowanych przez hitlerowcw za pomoc ydom jest realizowany we wsppracy z Naczeln Dyrekcj Archiww Pastwowych, Pastwowym Muzeum Auschwitz-Birkenau i Instytutem Yad Vashem. Jego celem jest zbadanie skali represji niemieckich wobec Polakw udzielajcych pomocy ydom w czasie okupacji, ustalenie ich nazwisk i opisanie poszczeglnych przypadkw zbrodni. Fundacja Polsko-Niemieckie Pojednanie realizowaa projekt Straty osobowe i oary represji pod okupacj niemieck 1939 1945 jego celem jest stworzenie imiennej bazy danych, obejmujcej obywateli pastwa polskiego, ktrzy utracili ycie lub zostali poddani wszelkiego rodzaju represjom ze strony okupanta niemieckiego. Analogiczny projekt Indeks Represjonowanych na Wschodzie, realizowany by od wielu lat przez Fundacj Orodka KARTA we wsppracy z rosyjskim Stowarzyszeniem Memoria. Z przyczyn niezalenych od IPN jego realizacja zostaa przerwana wiosn 2011 r., przewiduje si wznowienie prac w 2012 r. Sta form upowszechniania wynikw bada s konferencje naukowe, sesje i seminaria. cznie w 2011 r. zorganizowano ich 76. W wikszoci przygotowywane one s we wsppracy z innymi placwkami badawczymi. Do najbardziej udanych konferencji midzynarodowych, ktre spotkay si z najszerszym oddwikiem, naley zaliczy konferencj pt. Nie masz ju ydowskich miasteczek... Zagada ydw na polskiej prowincji. Sprawcy Oary wiadkowie zorganizowan w padzierniku 2011 r. w odzi wsplnie z Uniwersytetem dzkim. Uczestniczyli w niej gocie reprezentujcy najwiksze orodki badawcze w: Stanach Zjednoczonych, Kanadzie, Izraelu, Francji, Niemczech. Miesic pniej, take do odzi, przybyli badacze z: Polski, Rosji,

10

Litwy, otwy, Estonii, Ukrainy i Wgier na zorganizowan przez Instytut Pamici Narodowej konferencj Sowiecki system obozw i wizie. Forma represji politycznych w Europie rodkowo-Wschodniej w pierwszej poowie XX wieku. Stanowia ona caociowe podsumowanie stanu bada nad sowieckim systemem penitencjarnym budowanym do 1953 r. Najwikszym jednak zainteresowaniem cieszya si midzynarodowa konferencja Need to Know. wiat wywiadu i polityka. Spojrzenia ze Wschodu i z Zachodu zorganizowana przez Instytut 89 listopada 2011 r. w Brukseli, w ramach polskiego przewodnictwa w Unii Europejskiej. Celem konferencji bya wymiana dowiadcze historykw z rnych placwek w Europie i Stanach Zjednoczonych, ktrzy prowadz unikatowe badania nad dziaalnoci sub specjalnych, m.in. w takich kwestiach, jak: wpyw informacji wywiadu na decyzje polityczne, obieg i przetwarzanie informacji wywiadu, cele, metody i formy pracy. Instytut nie zapomina take o modych naukowcach: stara si wspomaga ich rozwj zawodowy przez udostpnianie swych zasobw, a take wspieranie w doskonaleniu warsztatu historyka. W tym celu po raz pity w ochowie IPN zorganizowa dla doktorantw i studentw starszych lat Letni Szko Historii Najnowszej. Jej uczestnicy mogli zarwno zaprezentowa wasne dokonania, jak i uczestniczy w warsztatach oraz wykadach wybitnych historykw dziejw najnowszych. Dziaalno edukacyjna Kluczowym elementem misji powierzonej przez ustawodawc Instytutowi Pamici Narodowej jest propagowanie wiedzy historycznej w spoeczestwie i docieranie z ni do jak najszerszego grona odbiorcw. Najbardziej tradycyjn metod, nadal przynoszc pozytywne efekty, jest wydawanie ksiek, przybliajcych czytelnikom mao znane lub nieznane wydarzenia z przeszoci. Nakadem IPN w roku 2011 ukazay si 153 nowoci wydawnicze, wrd ktrych znajduj si zarwno ksiki i kolejne numery pism wydawanych przez Instytut, jak i katalogi wystaw, informatory, publikacje edukacyjne itp. Ich autorami s zarwno badacze i edukatorzy pracujcy w Instytucie, jak i historycy z innych orodkw. Kilka z nich zostao uhonorowanych nagrodami. Publikacja Leona Popka Ostrwki. Woyskie ludobjstwo (wydana we wsppracy z Wydawnictwem RYTM) zwyciya w konkursie Ksika Historyczna Roku w kategorii Najlepsza ksika popularnonaukowa powicona historii Polski w XX wieku. W 2011 r. nagrod im. prof. Tomasza Strzembosza, przeznaczon dla autora najlepszej ksiki dotyczcej historii najnowszej, otrzymaa Joanna Hytrek-Hryciuk za ksik Rosjanie nadchodz. Ludno niemiecka a onierze Armii Radzieckiej (Czerwonej) na Dolnym lsku w latach 19451948. Pozycja ta zostaa wydana przez OBEP IPN we Wrocawiu. Nagrod Historyczn tygodnika Polityka w dziale prac naukowych i popularnonaukowych otrzyma Dariusz Stola za ksik Kraj bez wyjcia? Migracje z Polski 19491989 (pozycja wydana we wsppracy z ISP PAN). Ksika Proboszcz getta Karola Madaja i Magorzaty uawnik otrzymaa Nagrod Historyczn KLIO II stopnia w kategorii varsaviana. Ta ostatnia pozycja zostaa take wyrniona nagrod dla najlepszej ksiki varsavianistycznej wydanej w latach 20102011. Marek Gazowski, autor ksiki Na wzr Berka Joselewicza. onierze i ocerowie pochodzenia ydowskiego w Legionach Polskich, zosta uhonorowany nagrod Pro Memoria przyznawan przez Rad Ochrony Pamici Walk i Mczestwa. Ksik Agnieszki uczak Utracone decorum. Grabie dbr kultury z majtkw ziemiastwa polskiego w Wielkopolsce w czasie okupacji niemieckiej w latach 19391945 jury Poznaskiego Przegldu Nowoci Wydawniczych uznao za Ksik Jesieni 2011. Z kolei praca zbiorowa Od Moraczewskiego do Skadkowskiego. Gabinety Polski Odrodzonej 19181939 pod red. Janusza Farysia, Adama Wtora i Henryka Walczaka wydana przez OBEP IPN w Szczecinie zostaa nagrodzona w plebiscycie Historia zebrana organizowanym przez portal historyczny Histmag.org oraz wortal literacki Granice.pl. Wydana przez IPN planszowa edukacyjna gra historyczna 303 zwyciya w konkursie na Planszow Gr Wojenn Roku 2010. Wrd wydanych ksiek warto zwrci uwag na liczc ponad tysic stron i zawierajc (w formie drukowanej i elektronicznej) prawie cztery tysice dokumentw instrukcji i rozporzdze

11

wewntrznych komunistycznego aparatu represji Ksig Bezprawia. Akta normatywne kierownictwa resortu bezpieczestwa publicznego 19441956 (w opracowaniu dr. hab. Bogusawa Kopki, ze wstpem prof. Andrzeja Paczkowskiego). Rwnie obszerny jest zbir dokumentw zebranych w tomie pt. I Krajowy Zjazd Delegatw NSZZ Solidarno. Stenogramy, t. 1 pod red. Grzegorza Majchrzaka i J. Marka Owsiskiego. Instytut opublikowa rwnie 38 najbardziej istotnych, spord 112, protokow z przesucha Mehmeta Ali Agcy (zamachowcy, ktry usiowa zgadzi Jana Pawa II) w zbiorze pt. Papie musia zgin pod red. Andrzeja Grajewskiego i Marka Skwary. Popularyzacji wiedzy historycznej su take periodyki redagowane i wydawane przez Instytut: czasopisma naukowe Pami i Sprawiedliwo, Aparat Represji w Polsce Ludowej 19441989, Przegld Archiwalny IPN i popularnonaukowy miesicznik Biuletyn Instytutu Pamici Narodowej. Aby dotrze z misj edukacyjn do szerszego grona odbiorcw, pracownicy IPN wsppracowali w 2011 r. z wieloma tytuami prasy oglnopolskiej. Byy to m.in. Tygodnik Powszechny, Wprost, Go Niedzielny, Gazeta Polska, Newsweek, a take oglnopolskie dzienniki Gazeta Wyborcza, Nasz Dziennik, Rzeczpospolita. W wielu oglnopolskich i regionalnych tytuach prasowych (m.in. Rzeczpospolitej, Naszym Dzienniku, Dzienniku Zachodnim, Gociu Niedzielnym, Tygodniku Powszechnym) ukazyway si dodatki przygotowywane przez IPN. cznie ukazao si 60 dodatkw, najwicej z nich zwizanych byo z 30. rocznic wprowadzenia stanu wojennego. Pracownicy Instytutu czsto byli gomi programw realizowanych przez TVP i TVP Historia oraz telewizje regionalne. Wystpowali w roli ekspertw w wielu programach informacyjnych praktycznie we wszystkich liczcych si mediach elektronicznych. Kontynuowano dotychczasow wspprac midzy IPN a Polskim Radiem SA. Jej najwaniejszym przejawem byo wydanie przez Polskie Radio pod patronatem IPN czteropytowej publikacji Woy 1943. Nadal duym zainteresowaniem ciesz si multimedialne portale edukacyjne IPN, obecnie dziaaj 23 witryny. W zwizku z rocznic wprowadzenia stanu wojennego na portalu www.13grudnia81.pl zamieszczono nowe materiay (wykaz internowanych, nowe dane w bazie osb represjonowanych). Tylko ten portal odnotowa 336 tys. wej uytkownikw. Nowej odsony doczeka si rwnie portal www.zyciezazycie.pl, dokumentujcy powicenie Polakw, ktrzy podczas niemieckiej okupacji starali si udziela pomocy ydom. Z nowych inicjatyw na uwag zasuguje portal powicony wydarzeniom Czerwca 76 (www.czerwiec76.ipn.gov.pl) oraz przygotowane wsplnie z Muzeum Wsi Kieleckiej Wirtualne Muzeum Martyrologii Wsi Polskich (www.martyrologiawsipolskich.pl). Bardzo istotne miejsce w dziaalnoci edukacyjnej zajmuj wszelkiego rodzaju wystawy i prezentacje. W ofercie edukacyjnej Instytutu znajduje si ju ponad 300 wystaw popularyzujcych najnowsz histori Polski, przygotowanych na podstawie czsto uniktowej dokumentacji fotogracznej i materiaw archiwalnych. W roku 2011 przygotowano 39 nowych wystaw. Wszystkie ekspozycje s bezpatnie wypoyczane szkoom oraz placwkom kulturalnym i owiatowym w kraju i za granic. Szczeglne znaczenie w ubiegym roku miay przygotowania do upamitnienia 30. rocznicy wprowadzenia stanu wojennego. Tu przed 13 grudnia IPN zorganizowa w caej Polsce kilkadziesit lokalnych ekspozycji powiconych tym wydarzeniom. Ponadto powstaa oglnopolska wystawa plenerowa pt. 586 dni stanu wojennego, zaprezentowana rwnoczenie w 18 miastach. Wystawa ta, oprcz wersji oglnopolskiej, posiada liczne mutacje regionalne. Wrd instytucji, z ktrymi wsppracuje IPN przy organizacji wystaw, szczeglnie miejsce zajmuj placwki muzealne w Polsce i poza ni. Pracownicy Instytutu w ubiegym roku owocnie wsppracowali z kilkudziesicioma muzeami w Polsce (m.in. z Muzeum Historii Polski, Muzeum Powstania Warszawskiego, Muzeum na Majdanku, Muzeum Stutthof, Muzeum Niepodlegoci w Warszawie, Muzeum II Wojny wiatowej w Gdasku, Muzeum lskim w Katowicach). Aby edukacja historyczna spoeczestwa bya pena, konieczne jest docieranie do modziey za porednictwem szk. Ten aspekt dziaa Instytutu stanowi jeden z jego priorytetw. Posiadajcy odpowiednie przygotowanie merytoryczne i pedagogiczne edukatorzy z BEP IPN wsppracuj ze szkoami wszystkich typw. Organizowane i prowadzone s lekcje, wykady i warsztaty. W ramach

12

projektu Lekcje z historii najnowszej w 2011 r. w caym kraju odbyo si cznie 1675 lekcji dla ok. 40 000 uczniw. Pracownicy wydziau edukacyjnego BEP IPN przygotowuj take oglnopolskie i regionalne konkursy historyczne dla uczniw, nauczycieli, studentw, a take dla innych odbiorcw. Rwnoczenie Instytut Pamici Narodowej stara si wspiera podnoszenie kwalikacji nauczycieli z historii najnowszej, prezentujc im podczas kursw, wsporganizowanych przez orodki doskonalenia zawodowego, nowoczesne i niekonwencjonalne metody nauczania. W roku 2011 opublikowano te kolejn tek edukacyjn IPN Z Solidarnoci do wolnoci. Zawarte w niej materiay s znakomit pomoc podczas prowadzenia zaj z historii najnowszej. cznie ukazao si ju siedemnacie tek. Warto zwrci take uwag na wydane przez wrocawski oddzia IPN materiay edukacyjne Solidarno narodziny legendy, przeznaczone dla dzieci i modziey ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Obok tekstw zapisanych alfabetem Braillea zawieraj one specjalnie opracowane materiay multimedialne. Z myl o lmie W ciemnoci (zanim jeszcze zosta polskim kandydatem do Oscara) przygotowano materiay edukacyjne powicone Polakom ratujcym ydw w czasie II wojny wiatowej. Materiay edukacyjne IPN powicone wydarzeniom Grudnia 70 towarzyszyy take w pierwszych miesicach 2011 r. pokazom lmu Czarny czwartek. Janek Winiewski pad. W 2011 r. w nowej formule zaczo dziaa Centrum Edukacyjne IPN im. Janusza Kurtyki Przystanek Historia w Warszawie. Jest ono orodkiem nie tylko aktywnych dziaa edukacyjnych, lecz take spotka, dyskusji, prezentacji lmw, wystaw i publikacji. Du popularnoci wrd modziey cieszyy si imprezy propagujce wiedz na temat najnowszej historii Polski w sposb niekonwencjonalny, tzn. przez rajdy, terenowe lekcje historii, konwersatoria terenowe etc. W zwizku z ustanowieniem przez Sejm 1 marca Narodowym Dniem Pamici onierzy Wykltych wiele imprez terenowych byo powiconych upamitnianiu powojennego podziemia niepodlegociowego. Tego dnia organizowano take liczne lekcje, wykady i przegldy lmowe, aby przywraca spoeczn pami o danych bohaterach, ktrzy zostali w PRL skazani na zapomnienie. W 2011 r. odbya si II edycja konkursu Sprzczki i guziki z orzekiem ze rdzy... Katy 71 lat po zbrodni, organizowanego przez Biuro Edukacji Publicznej IPN oraz Stowarzyszenie Paraada. Nagrod dla laureatw i ich opiekunw prawie stu osb by wyjazd edukacyjny na Ukrain, do miejsc zwizanych ze zbrodni katysk. Do uczniw szk gimnazjalnych skierowany zosta oglnopolski konkurs historyczny W kalejdoskopie Pamici Polska i Polacy w latach 19391989. Autorytet w czasach trudnych. Szukajc nowych form docierania do modziey, od kilku lat BEP IPN wydaje komiksy historyczne. W roku 2011 ukazay si dwa zeszyty serii komiksowej Wilcze tropy, przygotowane przez OBEP w Warszawie, powicone polskiemu podziemiu niepodlegociowemu. Najwikszym jednak sukcesem okazay si edukacyjne gry planszowe. W 2011 r. ukazaa si czwarta i jednoczenie najpopularniejsza z nich Kolejka. Instytut, mimo systematycznych dodrukw, nie by w stanie zaspokoi zapotrzebowania na t gr. Pobudzay je liczne publikacje prasowe, ktre na temat Kolejki ukazay si w 140 pastwach wiata. W caym kraju, a take w orodkach polonijnych, organizowane s liczne turnieje gier planszowych powstaych w IPN. Su one nie tylko rozrywce, lecz take upowszechnianiu wiedzy historycznej. Dziaalno archiwalna Instytut Pamici Narodowej zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. ma za zadanie gromadzi, przechowywa, opracowywa i udostpnia dokumenty organw bezpieczestwa pastwa z lat 19441990, a take dokumentacj organw bezpieczestwa III Rzeszy i ZSRR. Zajmuje si tym Biuro Udostpniania i Archiwizacji Dokumentw (BUiAD) oraz jego oddziaowe odpowiedniki. W roku 2011 zasoby pionu archiwalnego IPN, po przejciu materiaw archiwalnych od jednostek wiziennictwa, wojska oraz policji, powikszyy si o 520 metrw akt. cznie wynosz one w tej chwili blisko dziewidziesit kilometrw biecych akt. Aby tak olbrzymi ilo zbiorw

13

atwiej mc udostpnia wszelkim zainteresowanym osobom, a take by speni obowizek opublikowania inwentarza opisujcego zasb na poziomie jednostek archiwalnych, kontynuowany jest proces digitalizacji zbiorw oraz informatyzacji archiwum. Procesowi cyfryzacji poddano w 2011 r. w caym kraju 49 tys. jednostek archiwalnych. W bazie danych Systemu Informacji Archiwalnej NEXUS, ktry stanowi bdzie podstaw do opracowania wspomnianego inwentarza, s ju opisy 16,6 mln jednostek archiwalnych i ok. 18 mln hase indeksu osobowego. Rwnolegle uzupeniane s bazy danych, takie jak ZEUS zawierajcy opisy i podgld 61 tys. fotograi, oraz baza KARTOTEKI gromadzca cyfrowe kopie kart ewidencyjnych byej Suby Bezpieczestwa. Dziki szybkiemu postpowi prac stosunek liczby cyfrowych kopii dokumentw do oglnej liczby udostpnianych dokumentw w okresie sprawozdawczym osign warto 63 proc. W roku 2011 do BUiAD oraz jego oddziaowych biur wpyno 58 tys. wnioskw o udostpnienie dokumentw z zasobu IPN, co oznacza wzrost o 9 tys. w stosunku do 2010 r. Jednoczenie na prob Ministerstwa Sprawiedliwoci wykonano szeroko zakrojon kwerend dotyczc kilkudziesiciu tysicy osb skazanych za dziaalno niepodlegociow przez wojskowe sdy rejonowe w latach 1946 1955, a dotd niezrehabilitowanych. Ponadto archiwici Instytutu prowadzili kwerendy zwizane z wnioskami prezesa IPN, kierowanymi do prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej, o nadanie wskazanym osobom Krzya Wolnoci i Solidarnoci. W 2011 r. zakoczono realizacj 199 wnioskw o przyznanie tego odznaczenia. BUiAD wywizywa si rwnie z obowizkw, jakie naoya na niego tzw. ustawa dezubekizacyjna. Pracownicy pionu archiwalnego przeprowadzili te w tzw. pomocach ewidencyjnych 213 tys. sprawdze na potrzeby sub specjalnych, uprawnionych podmiotw oraz poszczeglnych pionw merytorycznych IPN. Pracownicy pionu archiwalnego aktywnie wczaj si take w prace naukowe i edukacyjne IPN. Opublikowano kilkanacie wydawnictw, gwnie edycji rde, przygotowanych przez archiwistw IPN. Naley take wspomnie coroczne zaangaowanie w oglnopolsk akcj Noc Muzew, w trakcie ktrej archiwa w Warszawie i wielu oddziaach odwiedzane s przez tysice zainteresowanych obywateli. Due znaczenie ma take wsppraca midzynarodowa, dziki ktrej do archiwum IPN traaj kopie wielu cennych materiaw pochodzcych ze zbiorw zagranicznych, w tym take emigracyjnych. W przypadku instytucji emigracyjnych BUiAD udziela rwnie pomocy w opracowaniu i konserwacji zbiorw. ciganie zbrodni Gwna Komisja cigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu i oddziaowe komisje, tworzce pion ledczy Instytutu Pamici Narodowej, s zarazem czci Prokuratury RP, a dyrektor Gwnej Komisji peni z urzdu funkcj zastpcy Prokuratora Generalnego. Specyka pionu ledczego IPN, odrniajca go od jednostek organizacyjnych prokuratury powszechnej, polega na tym, e co do zasady zajmuje si ciganiem karnym przestpstw popenionych w odlegej przeszoci. Zgodnie z ustaw prokuratorzy IPN prowadz ledztwa w sprawach zbrodni nazistowskich, zbrodni komunistycznych oraz innych przestpstw stanowicych zbrodnie przeciwko pokojowi, zbrodnie przeciwko ludzkoci lub zbrodnie wojenne popenionych na osobach narodowoci polskiej lub obywatelach polskich innych narodowoci w okresie od 1 wrzenia 1939 r. do 31 lipca 1990 r. Zamiarem ustawodawcy powoujcego IPN z jego pionem ledczym byo zadouczynienie przez nasze pastwo wszystkim pokrzywdzonym przez pastwo amice prawa czowieka, czego wyrazem jest szczeglne uregulowanie prawne dotyczce zakresu postpowa karnych prowadzonych w Instytucie Pamici Narodowej. Ustawodawca postanowi, e ledztwa prowadzone przez prokuratorw IPN obejmuj szerszy zakres ustale. Obok cigania sprawcw zbrodni jednym z istotnych celw ledztwa jest wszechstronne wyjanienie okolicznoci sprawy, a w szczeglnoci ustalenie osb pokrzywdzonych (art. 45 ust. 3 ustawy o IPN). Pomimo mierci sprawcy prokurator jest zobowizany do zebrania kompletnego materiau dowodowego i wydania decyzji procesowej zawierajcej kwalikacj prawn czynu i, jeli to moliwe, wskazanie sprawcw. Postpowanie umarza si dopiero po zrealizowaniu powyszego celu (art. 45 ust. 4 ustawy o IPN).

14

Takie uksztatowanie celw ledztw prowadzonych przez prokuratorw IPN powoduje, e stosunkowo niewiele z nich koczy si wniesieniem aktu oskarenia do sdu, pomimo e wszystkie one wymagaj ogromnego nakadu pracy i s prowadzone w taki sposb, w jaki prowadzone s ledztwa zakoczone skierowaniem aktu oskarenia. Akta tych spraw zawieraj ogrom materiau (w tym zeznania wiadkw i inne przeprowadzone dowody), ktry stanowi rdo dla bada historycznych, ale przede wszystkim czyni zado yczeniu ustawodawcy, aby nie pozostawiono w niepamici adnego bezprawia, ktrego dopucili si przedstawiciele pastwa amicego prawa czowieka. Od 2000 r. zakoczono postpowanie w ponad 11 000 spraw, przesuchano cznie ponad 80 000 wiadkw. W Komisji cigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu na dzie 31 grudnia 2011 r. plan etatw wynosi 106 prokuratorw, przy czym faktycznie obowizki wykonywao 102 prokuratorw (trzy osoby przebyway na urlopach macierzyskim, wychowawczym i bezpatnym, jedna na zwolnieniu lekarskim). W oddziaowych komisjach sub penio 94 prokuratorw, a w Gwnej Komisji 8. Statystycznie na jednego prokuratora przypadao 23,38 ledztwa, a rednia liczba zakoczonych postpowa wynosia 11,72 sprawy. W praktyce oznaczao to, e z poprzedniego okresu statystycznego, tj. roku 2010, pozostao do zaatwienia cznie 1141 spraw, za w roku 2011 podjto cznie 1057 nowych postpowa (w tym 523 sprawy dotyczyy zbrodni komunistycznych, 481 zbrodni nazistowskich, 41 zbrodni wojennych i zbrodni przeciwko ludzkoci, w tym zbrodni ludobjstwa, a 12 czynw okrelonych w art. 54 i 55 ustawy o IPN). Nadal znajduj si osoby, ktre zwracaj si do prokuratorw Komisji o wyjanienie okolicznoci tragicznych zdarze i odnalezienie winnych popenienia zbrodni z przeszoci. Pomimo upywu lat zbrodnie niemieckie stale s przedmiotem znacznej czci postpowa. Wynika to m.in. z tego, e systematycznie wznawiane s postpowania zawieszone przed 1989 r. Dobrze jest to widoczne w statystyce postpowa zakoczonych przez pion ledczy IPN w 2011 r. cznie byo ich 1102, z czego 620 dotyczyo zbrodni komunistycznych, 435 zbrodni nazistowskich, 30 zbrodni wojennych i zbrodni przeciwko ludzkoci, w tym zbrodni ludobjstwa, a 17 czynw okrelonych w art. 54 i 55 ustawy o IPN. W trakcie swej pracy prokuratorzy Komisji przesuchali cznie 5855 wiadkw. Efektem prowadzonych przez nich ledztw byo wydanie w 2011 r. przez sdy orzecze wobec 35 oskaronych. Wobec 12 z nich wydano wyroki skazujce, 2 oskaronych uniewinniy sdy I instancji. Pion ledczy prowadzi sprawy zarwno dotyczce mao znanych ogowi spoeczestwa wydarze, jak i przycigajcych uwag mediw i opinii publicznej. Przykadem tego moe by ledztwo w sprawie zbrodni katyskiej. Do chwili obecnej w postpowaniu tym przesuchano cznie 2726 wiadkw, w wikszoci byli to czonkowie rodzin zamordowanych. Strona rosyjska, za porednictwem Kancelarii Prezydenta RP, przekazaa w kilku transzach 148 tomw kopii akt ledztwa Naczelnej Prokuratury Wojskowej Federacji Rosyjskiej. Ponadto na prob Ministerstwa Spraw Zagranicznych przedstawiciel IPN uczestniczy w rozprawie przed Europejskim Trybunaem Praw Czowieka w Strasburgu, ktry rozpatrywa skarg rodzin oar zbrodni katyskiej na sposb prowadzenia przez wadze rosyjskie ledztwa w tej sprawie. Form rozrachunku z totalitarn przeszoci s take zainicjowane przez Instytut Pamici Narodowej dziaania na rzecz odnalezienia miejsc pochwku oar terroru komunistycznego z lat 1944 1956. Jesieni 2011 r. zawarte zostao w tej sprawie porozumienie o wsppracy midzy Instytutem Pamici Narodowej, Ministerstwem Sprawiedliwoci i Rad Ochrony Pamici Walk i Mczestwa. Jeszcze przed jego podpisaniem rozpoczy si prace przy ekshumacji oar represji pochowanych we Wrocawiu (cmentarz Osobowicki). W 2011 r. przedstawiciele Biura Edukacji Publicznej IPN i Biura Lustracyjnego uczestniczyli take w rozprawach przed Trybunaem Konstytucyjnym, ktry orzek, e wprowadzenie w 1981 r. stanu wojennego byo nie tylko sprzeczne z fundamentalnymi zasadami prawa, lecz take z porzdkiem prawnym PRL.

15

Lustracja Biuro Lustracyjne IPN zgodnie z ustaw z dnia 18 padziernika 2006 r. ma obowizek m.in. przyjmowania i rejestracji owiadcze lustracyjnych, nastpnie analizowania ich i zbierania materiaw niezbdnych do waciwej oceny. W 2011 r. w zwizku z wyborami parlamentarnymi Biuro Lustracyjne musiao dokona wstpnej werykacji owiadcze wszystkich startujcych w nich kandydatw. cznie zarejestrowano ponad 141 tys. nowych owiadcze. W tym samym czasie zdecydowanie zwikszono, do ok. 7,5 tys., ilo zainicjowanych procedur werykujcych prawdziwo badanych owiadcze lustracyjnych. W efekcie zakoczono 7548 spraw, co stanowio dwukrotnie wiksz liczb ni w 2010 r. Prokuratorzy pionu lustracyjnego, majcy obowizek wystpowania przed sdem w postpowaniach lustracyjnych w charakterze oskarycieli publicznych, skierowali 87 wnioskw o wszczcie postpowania lustracyjnego. Przedstawili te 15 stanowisk w tzw. postpowaniach autolustracyjnych. W 38 sprawach zapady prawomocne orzeczenia uznajce, e kwestionowane owiadczenia lustracyjne s niezgodne z prawd. W przygotowywanych przez Biuro Lustracyjne katalogach funkcjonariuszy organw bezpieczestwa pastwa, osb penicych kierownicze stanowiska partyjne i pastwowe PRL, osb rozpracowywanych przez organy bezpieczestwa oraz wykazie osb aktualnie penicych funkcje publiczne zamieszczono nowe wpisy na temat 10 983 osb. Wsppraca Instytutu z partnerami w kraju i za granic W swojej dziaalnoci Instytut Pamici Narodowej wsppracuje z wieloma instytucjami w kraju i za granic. Jednym z najwaniejszych przedsiwzi tego typu s Kluby Historyczne im. gen. Stefana Roweckiego Grota, powoywane we wsppracy ze wiatowym Zwizkiem onierzy Armii Krajowej. W caym kraju dziaa 26 klubw, ktre tworz nie tylko miejsca edukacji historycznej, lecz take przekazywania tradycji Armii Krajowej. Wana i bogata jest take wsppraca IPN z samorzdami wszystkich szczebli. Wsplnie organizowane s konferencje historyczne, cykle wykadw, promocje ksiek powiconych dziejom lokalnym. Szczeglne wsparcie wadz samorzdowych rnego szczebla otrzymay szkoy realizujce przygotowane przez IPN projekty edukacyjne Opowiem Ci o wolnej Polsce spotkania modziey ze wiadkami historii oraz Kamienie Pamici, a take konkursy regionalne. Naley nadmieni, e projekt edukacyjny Opowiem Ci o wolnej Polsce jest od czterech lat realizowany we wsppracy z Fundacj Centrum Edukacji Obywatelskiej i Muzeum Powstania Warszawskiego. Najwaniejszym celem programu jest przyblienie uczniom najnowszej historii Polski poprzez rozmowy ze wiadkami historii uczestnikami wydarze lat 19391989. Ich relacje s opracowywane i archiwizowane, za najciekawsze dostpne na stronie internetowej projektu. Jednym z ciekawych jego rezultatw okaza si lm Pologrecy, nakrcony przez uczniw szkoy polskiej przy ambasadzie RP w Atenach. Zdoby on gwn nagrod Anio Wolnoci w konkursie Modzi dla historii w ramach III Oglnopolskiego Festiwalu Filmowego Niepokorni, Niezomni, Wyklci w Gdyni. Naley doda, e od szeciu lat Biuro Edukacji Publicznej IPN realizuje Program Polonijny, ktrego adresatami s nauczyciele polscy pracujcy poza krajem. Celem programu jest popularyzowanie historii najnowszej Polski poza granicami oraz udzielanie wsparcia merytorycznego pedagogom. W 2011 r. edukatorzy BEP IPN przeprowadzili lekcje, warsztaty i wykady dla uczniw i nauczycieli w polskich szkoach w Paryu, Saint Germain, w Wilnie i w Waterford w Irlandii. Na zaproszenie organizatorw wzili take udzia w XX Walnym Zjedzie ZNP w Kanadzie. W lipcu 2011 r. we wsppracy z Fundacj Centrum Edukacji Obywatelskiej BEP IPN zorganizowao V Polonijne Spotkania z Histori Najnowsz. W spotkaniu wzio udzia czterdziestu nauczycieli uczcych w szkoach polskich, m.in.: w Niemczech, Hiszpanii, Francji, Kanadzie, Rumunii, Estonii, Rosji, Modawii, na Wgrzech, Litwie, Ukrainie i na Biaorusi. Na niwie midzynarodowej IPN zawar w marcu 2011 r. umow o wsppracy z Rosyjskim Pastwowym Archiwum Historii Najnowszej (RGANI). Jej przedmiotem bdzie realizacja projektu badawczego na temat stosunkw sowiecko-polskich w latach pidziesitych i szedziesitych

16

XX w. Ponadto BUiAD angaowao si we wspprac zagraniczn m.in. z archiwami na Ukrainie, na Litwie oraz w Rumunii, jak rwnie z polskimi instytucjami we Francji, w Stanach Zjednoczonych i w Wielkiej Brytanii. Duym sukcesem okazaa si te wsplna z Ministerstwem Sprawiedliwoci organizacja obchodw Europejskiego Dnia Pamici Oar Reimw Totalitarnych, zwizana z polskim przewodnictwem w Unii Europejskiej. 23 sierpnia 2011 r. w Warszawie spotkali si przedstawiciele zarwno resortw sprawiedliwoci krajw UE, jak i delegaci instytucji partnerskich IPN. Przedstawiciele rzdw przyjli Deklaracj Warszawsk, wzywajc do wysiku na rzecz nie tylko upamitnienia oar zbrodni, lecz take ukarania ich sprawcw. 14 padziernika 2011 r. w Pradze, w obecnoci premierw Republiki Czeskiej Petra Neasa, Rzeczpospolitej Polskiej Donalda Tuska i Wgier Victora Orbna, zawarto porozumienie o utworzeniu Platformy Europejskiej Pamici i Sumienia. Celem Platformy, skupiajcej 21 instytucji pastwowych i spoecznych z 13 pastw Unii Europejskiej, jest wsppraca na rzecz rozszerzenia wiedzy na temat reimw totalitarnych i upamitnienia ich oar. Ze strony polskiej zaoycielami Platformy zostay Instytut Pamici Narodowej oraz Muzeum Powstania Warszawskiego. W ubiegym roku powstaway take wystawy przygotowywane przez IPN we wsppracy z zagranicznymi instytucjami. Naleaa do nich m.in. wystawa Polacy internowani na Litwie 19391940 powstaa przy wspudziale Centrum Badania Eksterminacji i Ruchu Oporu Mieszkacw Litwy oraz Muzeum Wojny im. Witolda Wielkiego w Kownie. Jej uroczyste otwarcie miao miejsce 13 lipca 2011 r. w gmachu Sejmu RP w Warszawie. Inne wystawy IPN byy prezentowane poza granicami kraju, m.in.: we Francji, w Belgii, Irlandii, Niemczech, Szwecji, USA i na Ukrainie. Ekspozycje organizowano we wsppracy ze rodowiskami uniwersyteckimi i polonijnymi oraz przy wsparciu przedstawicielstw dyplomatycznych RP. W Londynie zaprezentowano wystawy Zagada polskich elit. Akcja AB Katy oraz Battle of Britain. To commemorate the Fight for Freedom, przez szereg miesicy eksponowan w miejscowym Muzeum Krlewskich Si Powietrznych (RAF). Szczeglny charakter mia cykl zagranicznych prezentacji wystawy edukacyjnej IPN pt. Fenomen Solidarnoci. Migawki z dziejw Polski, 19801981. W 2011 r. prezentowano j w kilkunastu miastach w Irlandii, Hiszpanii, we Francji i w USA, m.in. w Universidad Complutense de Madrid, w Woodrow Wilson Center w Waszyngtonie oraz na Uniwersytecie Columbia w Nowym Jorku. Towarzyszyy jej wernisae i wykady, organizowane wsplnie z miejscowymi partnerami. *** We wspomnianej wyej Deklaracji Warszawskiej przedstawiciele pastw Unii Europejskiej wyrazili determinacj w podtrzymywaniu pamici o zbrodniach popenionych przez reimy totalitarne, w szczeglnoci poprzez podnoszenie wiadomoci na temat naszej wsplnej historii i wspieranie wartoci europejskich, by tym samym zapobiec ich powtrzeniu, opierajc si na przekonaniu, e prawdziwe pojednanie i przebaczenie nie jest moliwe bez szczerej i gruntownej debaty i bez wymierzenia sprawiedliwoci. Realizacji tych zada suy codzienna praca Instytutu Pamici Narodowej Komisji cigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu.

CZ I INFORMACJA O DZIAALNOCI INSTYTUTU PAMICI NARODOWEJ KOMISJI CIGANIA ZBRODNI PRZECIWKO NARODOWI POLSKIEMU W 2011 R. 1. Sprawozdanie z dziaalnoci Kolegium IPN i Rady IPN
W zwizku z wejciem w ycie Ustawy z dnia 18 marca 2010 r. o zmianie ustawy o Instytucie Pamici Narodowej Komisji cigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu oraz ustawy o ujawnianiu informacji o dokumentach organw bezpieczestwa pastwa z lat 19441990 oraz treci tych dokumentw (DzU nr 79 poz. 522) ulega skrceniu kadencja powoanego w 2007 r. Kolegium IPN, ktre dziaao w skadzie: prof. dr hab. Andrzej Chojnowski, prof. dr hab. Jan Draus, dr Barbara Fedyszak-Radziejowska, Andrzej Gwiazda, Jacek Niemir, prof. dr hab. Andrzej Paczkowski, prof. dr hab. Bogusaw Polak, dr Sawomir Rado, dr hab. Mieczysaw Ryba, prof. KUL, Andrzej Urbaski, dr hab. Teol Wojciechowski. W roku sprawozdawczym przewodniczc bya Barbara Fedyszak-Radziejowska, za funkcj zastpcy przewodniczcego penili Bogusaw Polak i Sawomir Rado (zmary w trakcie kadencji 15 lutego 2011 r.). W roku 2011, do chwili wyganicia mandatu, odbyy si cztery posiedzenia Kolegium, w trakcie ktrych m.in.: przyjto sprawozdanie z dziaalnoci Kolegium za rok 2010; zapoznano si z informacj o stanie realizacji budetu IPN za rok 2010 oraz o budecie przyjtym na rok 2011; przyjto program badawczy na rok 2011 przedstawiony przez Dyrektora Biura Edukacji Publicznej dr. ukasza Kamiskiego; omwiono i przyjto warunkowo Informacj o dziaalnoci Instytutu Pamici Narodowej Komisji cigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w okresie 1 stycznia 31 grudnia 2010 r., zalecajc wprowadzenie poprawek i uzupenie wskazanych w czasie dyskusji nad ni; przyjto stanowisko, w ktrym wyraono gbokie zaniepokojenie sytuacj zwizan z likwidacj Gospodarstwa Pomocniczego, ktra skutkuje zaamaniem dystrybucji oraz wstrzymaniem dziaalnoci wydawniczej, co oznacza niewypenianie jednego z ustawowych obowizkw Instytutu Pamici Narodowej (art. 53 pkt 5 ustawy); szczegowo przedyskutowano informacje na temat przyczyn zaamania si dziaalnoci wydawniczej Instytutu w 2011 r. oraz zapoznano si z wyjanieniami przedstawionymi przez kierownictwo Instytutu na temat przyczyn opnie w przygotowaniu ramowych przetargw na druk i dystrybucj wydawnictw Instytutu. W zwizku z wniesieniem do sdu przez prof. Mirosawa Piotrowskiego prywatnego aktu oskarenia przeciwko pracownikowi IPN (kierownikowi BEP w Lublinie) dr. Sawomirowi Poleszakowi za napisanie krytycznej recenzji jednej z jego ksiek przyjto stanowisko, w ktrym wyraono dezaprobat dla praktyki kierowania na drog sdow sporw naukowych. Zgodnie z art. 39 ust. 3 ustawy o IPN rozpatrzono odwoania od 7 decyzji prezesa dotyczcych zbioru zastrzeonego, zoone do Kolegium przez suby specjalne. Ostatnie posiedzenie Kolegium odbyo si 15 marca. Podczas wszystkich posiedze dr Franciszek Gryciuk, p.o. prezes IPN, przekazywa czonkom Kolegium informacje o waniejszych wydarzeniach i biecej dziaalnoci Instytutu. Zgodnie z ww. ustaw, wprowadzajc nowy tryb wyboru Rady IPN, ktra zastpia dotychczasowe Kolegium, powoane zostao Zgromadzenie Elektorw, ktrego pierwsze posiedzenie odbyo 17 grudnia 2010 r. W posiedzeniu wzio udzia 23 przedstawicieli jednostek organizacyjnych wyszych uczelni posiadajcych uprawnienia do nadawania stopnia naukowego doktora habilitowanego nauk humanistycznych w zakresie historii oraz instytutw Polskiej Akademii Nauk, ujtych w specjalnym Obwieszczeniu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyszego. Przewodniczcym Zgromadzenia wybrano prof. dr. hab. Jana Kofmana z Uniwersytetu w Biaymstoku. Podczas kolejnego posiedzenia 21 stycznia 2011 r. 24 elektorw dokonao w tajnym gosowaniu wyboru kandydatw do Rady IPN:

19

a) dziesiciu do przedstawienia Sejmowi RP prof. dr hab. Andrzej Chojnowski, prof. dr hab. Edward Czapiewski, prof. dr hab. Antoni Dudek, prof. dr hab. Piotr Franaszek, prof. dr hab. Andrzej Friszke, prof. dr hab. Andrzej Paczkowski, prof. dr hab. Dariusz Stola, prof. dr hab. Wodzimierz Suleja, prof. dr hab. Tadeusz Wolsza i prof. dr hab. Stanisaw erko; b) czterech do przedstawienia Senatowi RP prof. dr hab. Zbigniew Karpus, dr hab. Grzegorz Motyka, prof. dr hab. Bolesaw Orowski i prof. dr hab. Waldemar Rezmer. Po przesuchaniach kandydatw przez Komisj Sprawiedliwoci i Praw Czowieka Sejmu oraz Senat RP, 3 marca 2011 r. Senat powoa na czonkw Rady Grzegorza Motyk i Bolesawa Orowskiego, za 18 marca 2011 r. Sejm powoa Andrzeja Chojnowskiego, Antoniego Dudka, Andrzeja Friszke, Andrzeja Paczkowskiego i Tadeusza Wolsz. Dwch czonkw Rady: dr Antoni Kura i prof. dr hab. Andrzej Wasilewski powoanych zostao jeszcze 8 padziernika 2010 r. przez prezydenta RP. Poniewa 21 padziernika 2011 r. prof. Wasilewski zoy na rce prezydenta RP rezygnacj, 5 grudnia 2011 r. prezydent RP powoa w jego miejsce dr. Artura Mudreckiego, ktry z tym dniem obj funkcj czonka Rady. Kadencja Rady rozpocza si 7 kwietnia 2011 r. z chwil pierwszego jej posiedzenia, ktre zwoa dr Franciszek Gryciuk, p.o. prezes IPN. Na spotkaniu tym dokonano wyboru przewodniczcego zosta nim Andrzej Paczkowski oraz trzech wiceprzewodniczcych: Andrzeja Chojnowskiego, Andrzeja Friszke i Antoniego Kur. Na tym samym posiedzeniu podjto uchwa nr 2 w sprawie zasad i trybu przeprowadzenia konkursu na stanowisko prezesa IPNKZpNP i zobowizano przewodniczcego do ogoszenia konkursu. Zosta on ogoszony w mediach 12 kwietnia 2011 r. Do oznaczonego w nim terminu napyny zgoszenia czterech osb: dr. ukasza Kamiskiego, dr. Marka Lasoty, dr Kazimierza Wycickiego i dr hab. Janusza Wrony, prof. UMCS. Na posiedzeniu Rady 30 maja 2011 r., po wymaganych przez ustaw uprzednich sprawdzeniach archiwalnych, dokonano oceny pod wzgldem formalnym nadesanych zgosze i wszystkie zakwalikowano do ostatniego etapu konkursu. 31 maja 2011 r. odbyy si publiczne przesuchania kandydatw i po naradzie, w gosowaniu tajnym, wybrano kandydata w osobie dr. ukasza Kamiskiego, ktry uzyska wymagan wikszo, pi gosw poparcia (na dziewi). Nastpnie procedura powoywania prezesa przeniosa si do parlamentu. 8 i 9 czerwca 2011 r. Komisja Sprawiedliwoci i Praw Czowieka rozpatrzya wniosek Rady Instytutu Pamici Narodowej w sprawie kandydatury dr. ukasza Kamiskiego na stanowisko prezesa Instytutu oraz przeprowadzia dyskusj i postanowia pozytywnie zaopiniowa kandydatur. Nastpnie Sejm RP 10 czerwca 2011 r. 372 gosami (8 gosw przeciw, 8 gosw wstrzymujcych si oraz pod nieobecno klubu SLD, ktry nie wzi udziau w gosowaniu) powoa ukasza Kamiskiego na stanowisko prezesa Instytutu. 15 czerwca 2011 r. Senat RP zgodzi si na wybr ukasza Kamiskiego na prezesa IPN. 28 czerwca 2011 r. dr ukasz Kamiski zoy lubowanie. Spraw, ktra przez kilka miesicy stanowia przedmiot wielokrotnych dyskusji, byo wypenienie delegacji ustawowej (art. 4 ww. ustawy), zobowizujcej Rad do przygotowania i ogoszenia pierwszego konkursu na nansowanie przez IPN bada nad najnowsz histori Polski. Na posiedzeniach 12 i 26 maja omawiano zasady merytoryczne konkursu. Z uwagi na fakt, e musia on by przeprowadzony do koca 2011 r., postanowiono nada mu form konkursu wydawniczego na niepublikowane jeszcze prace naukowe rnego rodzaju (monograe, wybory rde, opracowane naukowo wspomnienia lub dzienniki itp.). Na posiedzeniu 2 czerwca podjto uchwa o rozpisaniu konkursu, ktry zosta ogoszony 9 czerwca. Na zebraniu 21 lipca wyoniono Zesp Oceniajcy, w ktrego skad powoano czterech czonkw Rady oraz trzech pracownikw pionu edukacyjno-naukowego IPN. Na konkurs wpyny 64 projekty. Zesp zakoczy prace 29 sierpnia, a 30 sierpnia na podstawie propozycji, ktre przedstawi Rada podja uchwa wskazujc prezesowi Instytutu pozycje zaopiniowane pozytywnie. Jednak przeprowadzone ekspertyzy ujawniy istnienie zasadniczej niespjnoci prawnej midzy przepisem ustawowym o przeprowadzeniu konkursu a ustawami o nansach publicznych (z dnia 27 sierpnia 2009 r.) i o zasadach nansowania nauki (z dnia 30 kwietnia 2010 r.). Okazao si bowiem, e Instytut nie moe przekazywa rodkw nan-

20

sowych m.in. podmiotom dziaajcym na podstawie ustaw o nauce i szkolnictwie wyszym oraz o swobodzie dziaalnoci gospodarczej. W wyniku tego z nansowania musiayby zosta wykluczone zarwno podmioty najwaniejsze dla bada nad najnowsz histori (m.in. instytuty Polskiej Akademii Nauk oraz wydziay, instytuty i katedry wyszych uczelni publicznych), jak i wydawnictwa specjalizujce si w publikowaniu prac naukowych. Ponadto stwierdzono, e pojcie badania naukowe uyte w ustawach o Instytucie Pamici Narodowej oraz o zasadach nansowania nauki (z dnia 30 kwietnia 2010 r.) nie obejmuje upowszechniania wynikw bada, a wic publikacji ksiek, a tylko badania sensu stricto. W rezultacie takiego stanu prawnego Rada, na posiedzeniu 20 padziernika, zmuszona zostaa do uchylenia uchway w sprawie ogoszenia konkursu. Rada stwierdzia, e w obecnym stanie prawnym, wskazujcym na rozbienoci midzy celami, intencjami oraz sposobem realizacji ustawy o IPN a innymi aktami prawnymi, sprostanie wymogowi ogaszania konkursw na nansowanie bada nad najnowsz histori moliwe bdzie tylko po wprowadzeniu do ustawy o IPN stosownych zmian. Na posiedzeniu, ktre odbyo si 8 grudnia, przedyskutowano i zaakceptowano projekt nowelizacji. Rwnoczenie zwrcono si do prezesa Instytutu o przekazanie go instytucji posiadajcej inicjatyw ustawodawcz. Kilkakrotnie (26 maja, 6 padziernika, 10 listopada) przedmiotem posiedze byy sprawy zwizane z funkcjonowaniem pionu prokuratorskiego Instytutu, w tym projekty nowelizacji ustawy o IPN w zakresie dziaalnoci Gwnej Komisji cigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. Ponadto podczas osobnego posiedzenia (15 wrzenia) omawiano sprawy Biura Lustracyjnego. Take kilkakrotnie (15 czerwca, 24 listopada) omawiano jako osobne punkty porzdku dziennego sprawy pionu archiwalnego, a w szczeglnoci jego reorganizacji oraz przygotowania do upublicznienia inwentarza zasobu aktowego Instytutu, ktre ma zosta rozpoczte do 31 grudnia 2012 r. Na jednym z posiedze Rady (6 padziernika) obecni byli przedstawiciele ABW, z ktrymi przedyskutowano problemy procedur zwizanych z postpowaniami o stwierdzeniu niewanoci decyzji dotyczcych zastrzeenia dokumentw. Dziaajc na podstawie art. 39 ust. 3 ustawy o IPN, Rada podja jedenacie decyzji stwierdzajcych niewano decyzji Prezesa o przejciu dokumentw i dziewi decyzji utrzymujcych je w mocy. Ponadto Rada omawiaa nastpujce kwestie: plany badawcze (28 kwietnia) i dziaalno edukacyjna Biura Edukacji Publicznej (2 czerwca); sprawy realizowane przez Biuro Budetu, Finansw i Kadr, Biuro Zamwie Publicznych, Mienia i Inwestycji, Biuro Gospodarcze oraz Audyt Wewntrzny (12 maja); zgaszane przez prezesa projekty usprawnienia funkcjonowania IPN (4 lipca) i zmian organizacyjnych, w wyniku czego na posiedzeniu w dniu 18 sierpnia przyjte zostay poprawki do statutu Instytutu. W posiedzeniach brali udzia prezes IPN lub osoba przez niego upowaniona, przedstawiajc informacje nt. biecych spraw IPN oraz odpowiadajc na pytania i interpelacje czonkw Rady. W roku sprawozdawczym, poczwszy od 7 kwietnia, Rada odbya 18 posiedze.

2. IPN we wsppracy z partnerami spoecznymi

2.1. Wsppraca z instytucjami pastwowymi i organizacjami pozarzdowymi
Instytut Pamici Narodowej, realizujc swoje ustawowe zadania, wsppracuje z wieloma instytucjami pastwowymi i organizacjami pozarzdowymi w celu upamitniania historii Polski i Polakw w latach 19391989. W roku 2011 IPN zainicjowa wspprac z Ministerstwem Sprawiedliwoci i Rad Ochrony Pamici Walki i Mczestwa. 10 listopada 2011 r. prezes IPNKZpNP ukasz Kamiski, minister sprawiedliwoci Krzysztof Kwiatkowski i sekretarz Rady Ochrony Pamici Walk i Mczestwa Andrzej Krzysztof Kunert podpisali list intencyjny. Partnerzy, majc na uwadze donios potrzeb krzewienia wrd jak najszerszych warstw polskiego spoeczestwa wiedzy o walce z narzuconym przemoc ustrojem komunistycznym i ogromie oar poniesionych przez Nard Polski w latach 19441956, wyraaj w nim wol nawizania wsppracy i prowadzenia wsplnych dziaa na rzecz odnalezienia nieznanych dotd miejsc pochwku oar terroru komunistycznego z lat 19441956. Inicjatorzy projektu powoali zesp badawczy, ktry w porozumieniu m.in. z samorzdami lokalnymi bdzie werykowa informacje o przypuszczalnych miejscach ukrycia cia osb zamordowanych przez wadze komunistyczne, a nastpnie przeprowadzi badania sondaowe i ekshumacje. W ramach prowadzonej dziaalnoci edukacyjnej Instytut Pamici Narodowej zaangaowany jest w upamitnianie wanych wydarze w historii Polski. W roku 2011 IPN przeprowadzi oglnopolsk akcj edukacyjn w zwizku z 30. rocznic wprowadzenia stanu wojennego. Obok wystawy 586 dni stanu wojennego, przygotowanej przez Biuro Edukacji Publicznej IPN, Instytut wsplnie z Fundacj Odpowiedzialno Obywatelska zaangaowa si w akcj Modzi pamitaj, w ramach ktrej na placu Zamkowym w Warszawie przedstawiono rekonstrukcj star oddziaw ZOMO z opozycj. Ponadto odbyy si prelekcje z udziaem historykw z Instytutu, a take kampania rozpowszechniania ulotek informujcych o wydarzeniach stanu wojennego. Wzorem lat ubiegych 1 sierpnia IPN wsplnie z Muzeum Powstania Warszawskiego przygotowa oglnopolsk akcj przypominajc o kolejnej rocznicy wybuchu powstania warszawskiego: 1 sierpnia o godz. 17.00 we wszystkich duych miastach w Polsce wczono syreny. W 2011 r. IPN wraz z Grup Historyczn Zgrupowanie Radosaw zorganizowa IV Katyski Marsz Cieni, ktry upamitni oary zbrodni popenionej przez Sowietw w 1940 r. Dziaalno IPN obejmuje rwnie wspprac z rnymi rodowiskami, m.in. kombatanckimi i opozycyjnymi. W 2011 r. kontynuowano wieloletni wspprac ze Stowarzyszeniem Pokolenie i Ocyn Wydawnicz Volumen przy tworzeniu Encyklopedii Solidarnoci. Jest to projekt dokumentacyjny, w rezultacie ktrego powstanie najobtsze rdo wiedzy o polskiej opozycji antykomunistycznej lat 19761989. Pierwszy tom zosta opublikowany w 2010 r., obecnie trwaj prace nad kolejnym. Efektem wsppracy pomidzy IPN a Muzeum Wsi Kieleckiej jest portal edukacyjny Martyrologia Wsi Polskich www.martyrologiawsipolskich.pl. Instytut Pamici Narodowej w zwizku z realizacj umowy z Fundacj Kresy-Syberia udostpnia materiay archiwalne odnoszce si do represji i deportacji Polakw zamieszkaych na terenach II Rzeczpospolitej Polskiej, ktre zostan zamieszone w tworzonym Wirtualnym Muzeum Kresy-Syberia. Razem z Muzeum Jana Pawa II i Prymasa Wyszyskiego IPN zorganizowa konferencj naukow, ktrej pokosiem byo wydanie numeru Biuletynu IPN powiconego osobie Pryma-

22

sa Polski Stefana Wyszyskiego. Ponadto Instytut udostpni materiay na potrzeby ekspozycji muzeum. W 2011 r. Instytut wczy si w projekt edukacyjny Woy 1943 przygotowany przez Polskie Radio SA. W wyniku wsppracy powsta czteropytowy album powicony masowej zbrodni dokonanej przez nacjonalistw ukraiskich na ludnoci polskiej. W celu upowszechnienia wiedzy o Bydgoskim Marcu 1981 IPN wraz z Europejskim Centrum Solidarnoci, Urzdem Miasta Bydgoszcz, Fundacj Orodka KARTA i senatorem Janem Rulewskim podjli wspprac, ktrej efektem bdzie kilkutomowa publikacja oraz prezentacja multimedialna. IPN wczy si rwnie w obchody Stulecia Harcerstwa. Z okazji Jubileuszowego Zlotu Stulecia Harcerstwa Caym yciem Przygoda XXI w Krakowie Instytut przygotowa prelekcje, prezentacje dorobku Instytutu oraz wystaw Bogu i Polsce. Harcerstwo niezalene i niepokorne w PRL. W roku 2011 nawizano te wspprac z rnymi organizacjami spoecznymi w zwizku z realizacj wnioskw o przyznanie odznaczenia Krzy Wolnoci i Solidarnoci, m.in. ze Stowarzyszeniem Osb Represjonowanych w Stanie Wojennym oraz NSZZ Solidarno.

2.2. Kluby Historyczne im. gen. Stefana Roweckiego Grota

Organizacja i dziaalno Klubw Historycznych im. gen. Stefana Roweckiego Grota w roku 2011 jest przykadem wsppracy Instytutu Pamici Narodowej ze wiatowym Zwizkiem onierzy AK i z innymi organizacjami kombatanckimi zainteresowanymi upowszechnianiem historii lat 19391989. Gwnym celem klubw jest upowszechnianie wiedzy o Polskim Pastwie Podziemnym, walce SZPZWZAK i innych formacji niepodlegociowych z obu okupantami, zbrodniach dokonywanych w Polsce od 1939 r., trwajcym p wieku oporze spoecznym przeciw okupantom i niesuwerennej komunistycznej wadzy w Polsce. Wiedza ta, przez dugie lata przemilczana i wypaczana, dla osb zainteresowanych jest niezwykle atrakcyjna, ale jednoczenie cigle mao dostpna. Std due zainteresowanie dziaalnoci klubw ze strony kombatantw, a obecnie coraz czciej i innych osb, od licealistw a do najstarszych wiekiem. 26 klubw prowadzonych w roku sprawozdawczym przez oddziay IPNKZpNP w caej Polsce ma ju cznie kilka tysicy staych czonkw, nie liczc sporadycznie przychodzcych goci. Atrakcyjno spotka jest m.in. zwizana z tym, e prelekcje wygaszaj historycy, ktrzy na bieco pracuj nad tematami dyskutowanymi w klubie i przekazuj odbiorcom najnowsz, opart na badaniach rdowych wiedz. Suchacze i prelegenci maj moliwo bezporedniej wymiany zda, co dla obu stron jest bardzo ciekawym dowiadczeniem i przyciga nowych czonkw. Od kilku lat kluby posiadaj wasny portal internetowy (http://www.klub-generalagrota.pl/), w ktrym kady z nich dysponuje osobn zakadk z aktualnymi informacjami, zdjciami itp. Na stronie mona znale baz wiedzy historycznej, ktra jest na bieco uzupeniana, m.in. o wygoszone referaty. Portal klubw zainicjowaa i prowadzi p. Karolina Kolbuszewska pracownik IPN. Odnotowuje si kilkaset wej na stron dziennie. Kluby znajduj si pod bezporedni opiek dyrektorw oddziaw IPNKZpNP, ktrzy do ich prowadzenia wyznaczaj odpowiedniego pracownika. Kluby maj swe spoeczne zarzdy i rady programowe, zoone z historykw z Instytutu i spoza niego. To rodowisko, skupione wok IPN, wnosi cenne wartoci do pracy Instytutu. Spotkania w klubie odbywaj si regularnie, co miesic, programy wykadw s opracowywane przez rady programowe z duym wyprzedzeniem. W roku sprawozdawczym cznie we wszystkich 26 klubach odbyo si 219 spotka. Peny wykaz spotka Klubw Historycznych im. gen. Stefana Roweckiego Grota i omawianych na nich tematw znajduje si w zaczonym aneksie.

23

2.3. Nagrody Kustosz Pamici Narodowej i wiadek Historii, konkursy Ksika Historyczna Roku i Najlepszy Debiut Historyczny Roku
Instytut Pamici Narodowej, realizujc zadania ustawowe majce na celu utrwalanie pamici o bohaterach narodowych i wanych dla naszej historii wydarzeniach, ustanowi nagrody Kustosz Pamici Narodowej i wiadek Historii, organizuje Konkurs im. Wadysawa Pobg-Malinowskiego na Najlepszy Debiut Historyczny Roku, a take wsporganizuje konkurs Ksia Historyczna Roku o nagrod im. Oskara Haleckiego. Nagroda Kustosz Pamici Narodowej W lipcu 2002 r. prezes Instytutu Pamici Narodowej prof. Leon Kieres ustanowi honorow nagrod Kustosz Pamici Narodowej. Inicjatorem wyrnienia by prof. Janusz Kurtyka, wczesny dyrektor Oddziau IPN w Krakowie. Tytu Kustosza Pamici Narodowej przyznawany jest polskim oraz zagranicznym instytucjom, organizacjom spoecznym i osobom za szczeglnie aktywny udzia w upamitnianiu historii narodu polskiego w latach 19391989, a take za dziaalno publiczn zbien z ustawowymi celami Instytutu Pamici Narodowej. Nagroda ma umocni szacunek dla narodowej przeszoci, chroni wartoci, dziki ktrym Polska przetrwaa przez lata zniewolenia. Nagrod przyznaje kapitua, ktrej przewodniczy prezes IPN. W jej skad wchodz laureaci nagrody i osoby wskazane przez kapitu. W 2011 r. miaa miejsce jubileuszowa dziesita edycja nagrody Kustosz Pamici Narodowej. Uroczyste wrczenie nagrd odbyo si 14 czerwca 2011 r. na Zamku Krlewskim w Warszawie. Tytu Kustosza Pamici Narodowej otrzymali: Ewa Siemaszko i Wadysaw Siemaszko, Adam Macedoski, Adam Borowski, Spoeczny Komitet Pamici Grnikw KWK Wujek polegych w Katowicach 16 grudnia 1981 r., Zwizek Sybirakw. W poprzednich latach laureatami nagrody byli: w 2010 r. p. prof. Janusz Kurtyka, ks. Tadeusz Isakowicz-Zaleski, prof. Jan opuski, Komitet Katyski, Niezaleny Komitet Historyczny Badania Zbrodni Katyskiej, Muzeum Bogosawionego Ksidza Jerzego Popieuszki; w 2009 r. Eugenia Maresch, ks. Czesaw Wala, Ludwik Jerzy Rossowski, Zesp Redakcyjny Zeszytw Historycznych, Instytut Jzefa Pisudskiego w Londynie, Instytut Jzefa Pisudskiego w Nowym Jorku; w 2008 r. Irena i Jadwiga Zappe, Helena Filipionek, Zygmunt Walkowski, Zwizek Polakw na Biaorusi; w 2007 r. Halina Martinowa, ks. praat Wacaw Karowicz, Obywatelski Komitet Poszukiwa Mieszkacw Suwalszczyzny Zaginionych w Lipcu 1945 r., p. Pawe Jasienica; w 2006 r. Zakon oo. Paulinw, Czesawa i Eugeniusz Cydzikowie, Andrzej Krzysztof Kunert, Zoa i Zbigniew Romaszewscy; w 2005 r. Barbara Otwinowska, gen. Bolesaw Nieczuja-Ostrowski, ppk Stanisaw Dbrowa-Kostka, o. Jzef Moko, Stowarzyszenie Archiwum Solidarnoci; w 2004 r. Wadysaw Bartoszewski, zesp redakcyjny edycji Zrzeszenie Wolno i Niezawiso w Dokumentach, Zoa Leszczyska; w 2003 r. prof. Janusz Kazimierz Zawodny, Komisja Historii Kobiet w Walce o Niepodlego, Studium Polski Podziemnej w Londynie; w 2002 r. prof. Elbieta Zawacka, prof. Tomasz Strzembosz, Andrzej Zagrski. Nagroda wiadek Historii Od 2009 r. prezes Instytutu Pamici Narodowej przyznaje rwnie nagrod wiadek Historii. Nagrod, ktra ma charakter honorowy, wyrniane s osoby szczeglnie zasuone dla upamitniania historii w poszczeglnych regionach kraju oraz wspierajce pion edukacyjny IPN w jego ustawowej dziaalnoci. W roku 2011 nagroda zostaa przyznana w Oddziaach IPN w Biaymstoku i Poznaniu. W Oddziale IPN w Biaymstoku zostali ni uhonorowani: prezydent Ryszard Kaczorowski (pomiertnie), ks. bp Tadeusz Zawistowski, kpt. Henryk Bakowski, Fabian Jan Daniowicz, Danuta i Henryk Grabowscy, Eugeniusz Kalinowski (pomiertnie), Stanisaw Marczuk, Klara

24

M. Rogalska, Jzef Sokolik, Piotr S. Szyryski, rtm. Bernard Wasilewski, Jerzy Sacharczuk, Antoni abicki (pomiertnie). W Oddziale IPN w Poznaniu tytu wiadek Historii otrzymali: Stowarzyszenie Poznaski Czerwiec 56, Zwizek Powstacw Poznaskiego Czerwca 1956 Niepokonani, Zwizek Kombatantw i Uczestnikw Powstania Poznaskiego Czerwca 1956 r., Wojewdzka Rada Zwizku Sybirakw Wielkopolska, Henryk Ludwik Czarnecki, Jarosaw Burchardt, Aurelia Gancarz, Pawe Kotlarski, Ryszard Biakowski, Maria i Andrzej Perlakowie. Konkurs Ksika Historyczna Roku o nagrod im. Oskara Haleckiego Konkurs Ksika Historyczna Roku o nagrod im. Oskara Haleckiego jest wsplnym przedsiwziciem trzech instytucji: Instytutu Pamici Narodowej, Telewizji Polskiej i Polskiego Radia. Konkurs organizowany jest od roku 2008. Celem konkursu jest popularyzowanie dziejw Polski w XX w. oraz krzewienie czytelnictwa ksiek historycznych. Nagroda im. Oskara Haleckiego w konkursie Ksika Historyczna Roku przyznawana jest w dwch kategoriach: najlepsza ksika naukowa powicona dziejom Polski i Polakw w XX w.; najlepsza ksika popularnonaukowa powicona historii Polski w XX w. Nagrody przyznaje jury w skadzie: prof. dr hab. Piotr Franaszek (przewodniczcy), prof. dr hab. Andrzej Chwalba, prof. dr hab. Tomasz Gsowski, dr hab. Andrzej Nowak, prof. dr hab. Wojciech Roszkowski, prof. dr hab. Wiesaw Wysocki oraz czytelnicy gosujcy na stronie internetowej konkursu www.ksiazkahistorycznaroku.pl. W 2011 r. w kategorii Najlepsza ksika naukowa powicona dziejom Polski i Polakw w XX w. zwyciya praca Leszka Jerzego Jasiskiego Bliej centrum czy na peryferiach? Polskie kontakty gospodarcze z zagranic w XX wieku. Nagrod czytelnikw w tej samej kategorii przyznano Tomaszowi Sikorskiemu za publikacj O ksztat polityki polskiej. Oblicze ideowo-polityczne i dziaalno Ruchu Modej Polski (19791989). W kategorii Najlepsza ksika popularnonaukowa powicona historii Polski w XX wieku zwyciya praca Leona Popka Ostrwki. Woyskie ludobjstwo. Nagrod czytelnikw w tej samej kategorii otrzyma Witold Stankowski za ksik Nie umr mierci naturaln...: Janina Lech harcerka, poetka, oara hitlerowskiego bezprawia oraz jej rodzina. Laureaci otrzymali statuetki i nagrody pienine. Konkurs im. Wadysawa Pobg-Malinowskiego na Najlepszy Debiut Historyczny Roku Konkurs im. Wadysawa Pobg-Malinowskiego na Najlepszy Debiut Historyczny Roku organizowany jest wsplnie przez Instytut Pamici Narodowej i Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk. Celem konkursu jest promowanie wynikw prac modych badaczy zajmujcych si histori najnowsz Polski i zachcenie ich do kontynuowania kariery naukowej. Skierowany jest do autorw prac magisterskich i doktorskich z zakresu historii Polski i Polakw w XX w. Nadesane prace ocenia siedmioosobowa komisja konkursowa powoana przez prezesa IPN i dyrektora IH PAN. Nagrod w konkursie jest dyplom, opublikowanie pracy przez IPN i IH PAN oraz honorarium wypacane po podpisaniu umowy wydawniczej. W 2011 r. miaa miejsce pita edycja konkursu. W kategorii prac doktorskich I nagrod otrzyma dr Piotr Stankow za prac Stefan Korboski (19011989). Dziaalno polityczna i spoeczna. Wyrnienia zdobyli dr Wojciech Marciniak za prac Repatriacja obywateli polskich z gbi terytorium ZSRR w latach 19451946 oraz dr Dominik Pick za prac Spoeczny wymiar stosunkw PRL-RFN w latach 19711983; w kategorii prac magisterskich zostay przyznane dwie rwnorzdne II nagrody dla Malwiny Garygi za prac Komitet Krakowski PZPR 19821990. Struktura. Obsada personalna. Dziaalno oraz dla Gabrieli Nastaek za prac Filmowy portret problemw spoeczestwa polskiego w latach 50-tych XX wieku na przykadzie czarnej serii polskiego dokumentu. Wyrnienia otrzymay: Joanna Maria Sarnecka za prac Stanisaw Pietraszko zapomniany w sprawie zabjstwa Stanisawa Pyjasa, Przemysaw Bibik za prac Kazimierz Smole. Wizie nazistowskich obozw koncentracyjnych, organizator i dyrektor

25

Pastwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau, Marcin Giezak za prac Lidia i Adam Ciokoszowie jako historycy socjalizmu polskiego oraz Micha Przeperski za prac PRL i Polacy w badaniach sondaowych RWE (19621969).

3. Wsppraca midzynarodowa
Instytut Pamici Narodowej, dziaajc w myl art. 53 pkt. 4 ustawy o Instytucie Pamici Narodowej, upowszechnia w kraju i za granic wyniki swojej pracy oraz bada innych instytucji, organizacji i osb nad problematyk stanowic przedmiot jego dziaania. W 2011 r. pracownicy Instytutu Pamici Narodowej organizowali midzynarodowe konferencje i aktywnie brali w nich udzia, prezentowali za granic wystawy oraz publikacje. Byy to dziaania skierowane zarwno do obcokrajowcw, jak i do rodowisk polonijnych. Instytut Pamici Narodowej inicjowa oraz kontynuowa wspprac z partnerami zagranicznymi w ramach projektw naukowych, edukacyjnych i archiwalnych. Europejski Dzie Pamici Oar Reimw Totalitarnych. 23 sierpnia 2011 r. w Warszawie Instytut Pamici Narodowej wsporganizowa wraz z Ministerstwem Sprawiedliwoci midzynarodowe obchody Europejskiego Dnia Pamici Oar Reimw Totalitarnych. Obchody te zorganizowano w Europie po raz pierwszy w zwizku z Konkluzj w sprawie upamitnienia oar zbrodni popenionych przez reimy totalitarne, jak ministrowie sprawiedliwoci pastw UE przyjli podczas spotkania Rady Unii Europejskiej 10 czerwca 2011 r. W konkluzji zwrcono si do pastw czonkowskich m.in. o rozwaenie sposobu upamitnienia dnia 23 sierpnia (rocznica paktu Ribbentrop-Mootow) oraz o podjcie inicjatyw edukacyjnych i informacyjnych skierowanych do spoeczestwa, dotyczcych spucizny reimw totalitarnych. W obchodach uczestniczyli ministrowie sprawiedliwoci pastw Unii Europejskiej zaproszeni przez ministra sprawiedliwoci Krzysztofa Kwiatkowskiego oraz przedstawiciele europejskich instytucji zajmujcych si rozliczeniami z totalitarn przeszoci zaproszeni przez prezesa IPN. Podczas uroczystej konferencji, ktra odbya si w Muzeum Powstania Warszawskiego, ministrowie przyjli Deklaracj Warszawsk, wzywajc do podjcia inicjatyw zapobiegajcych propagowaniu reimw totalitarnych. Prezes IPN dr ukasz Kamiski w swoim wystpieniu wezwa do ukarania sprawcw zbrodni reimw oraz zapewnienia oarom prawa do sprawiedliwoci, prawdy i pamici. Obchody Europejskiego Dnia Pamici Oar Reimw Totalitarnych byy okazj do zorganizowania 24 sierpnia 2011 r. roboczego spotkania szefw europejskich instytucji zajmujcych si rozliczaniem z totalitarn przeszoci. Podczas spotkania wymieniano si dowiadczeniami oraz omwiono wsplne projekty w ramach Platformy Europejskiej Pamici i Sumienia oraz Globalnej Sieci Badania Dyktatorskiej Przeszoci i Ludobjczej Polityki. W spotkaniu udzia wzili przedstawiciele instytucji partnerskich IPN z: Belgii, Bugarii, Czech, Estonii, Holandii, Litwy, otwy, Niemiec, Rumunii, Sowacji, Sowenii i Wgier. W 2011 r. Instytut Pamici Narodowej zawar trzy nowe umowy o wsppracy z partnerami zagranicznymi. Umowa powoujca do ycia Platform Europejskiej Pamici i Sumienia, podpisana 14 padziernika 2011 r. przez prezesa IPN dr. ukasza Kamiskiego. Instytut Pamici Narodowej jest jednym z 21 czonkw-zaoycieli Platformy. Celem tej organizacji jest wsppraca na rzecz rozszerzenia wiedzy na temat reimw totalitarnych i upamitnienia ich oar. Do gwnych jej zada naley stworzenie bazy dokumentacji na temat zbrodni reimw totalitarnych, zapewnienie do niej bezpatnego i nieograniczonego dostpu osobom zainteresowanym oraz praca na rzecz spjnej edukacji o reimach totalitarnych w caej Europie. Powstaa ju strona internetowa Platformy www.memoryandconscience.eu informujca o zaoeniach organizacji i jej dziaaniach. Ceremonia podpisania umowy ustanawiajcej Platform odbya si w Pradze podczas szczytu pastw Grupy Wyszehradzkiej, w obecnoci premierw Republiki Czeskiej Petra Neasa, Rzeczpospolitej Polskiej Donalda Tuska i Wgier Victora Orbna. Umowa o wsppracy midzy Instytutem Pamici Narodowej a Rosyjskim Pastwowym Archiwum Historii Najnowszej (RGANI) podpisana w dniu 2 marca 2011 r. przez p.o. prezesa IPN dr. Franciszka Gryciuka i dyrektor RGANI Natali Tomilin. Przedmiotem umowy jest realizacja projektu naukowo-badawczego, obejmujcego przygotowanie zbioru dokumentw pod

27

tytuem roboczym Stosunki radziecko-polskie w latach 50. i 60. XX wieku. W ramach wsppracy z RGANI w listopadzie 2011 r. prezes IPN ukasz Kamiski wraz z delegacj IPN spotka si w Moskwie z dyrektorem Rosyjskiego Pastwowego Archiwum Historii Najnowszej Natali Tomilin i jej zastpc Michaiem Prozumienszczikowem. Podczas wizyty w Moskwie przedstawiciele IPN spotkali si take z Siergiejem Archangieowem, dyrektorem Pastwowego Centralnego Muzeum Historii Wspczesnej Rosji, w celu nawizania wsppracy pomidzy instytucjami. W dniu 28 listopada 2011 r. delegacja IPN spotkaa si z ambasadorem RP w Moskwie dr. Wojciechem Zajczkowskim oraz reprezentantami szeregu rosyjskich instytucji naukowych, archiwalnych i organizacji pozarzdowych (m.in. Stowarzyszeniem Memoria), a take indywidualnymi badaczami i specjalistami od spraw polskich. Prezes Instytutu Pamici Narodowej zosta zaproszony do wygoszenia w kwietniu 2012 r. w Stowarzyszeniu Memoria wykadu powiconego dziaalnoci Instytutu skierowanego do przedstawicieli rosyjskich organizacji pozarzdowych. Robocza cz wizyty delegacji IPN w Moskwie obejmowaa przegld materiaw archiwalnych w RGANI dotyczcych spraw polskich w latach 19531964. W pierwszej kolejnoci prowadzono kwerend w zespoach akt Prezydium KC KPZR (wczesnego odpowiednika Biura Politycznego) z lat 19531956 oraz Wydziau KC KPZR ds. Kontaktw z Partiami Komunistycznymi i Robotniczymi Krajw Socjalistycznych. W ramach tych bada odnaleziono dokumenty, ktre rzucaj nowe wiato m.in. na kwesti metod zarzdzania pastwami satelickimi przez Moskw, wzajemne stosunki gospodarcze w ramach obozu tzw. krajw demokracji ludowej oraz na wczesn faz relacji polsko-sowiecko-niemieckich, ze szczeglnym uwzgldnieniem problematyki granicy na Odrze i Nysie uyckiej, i pozyskano 3 000 stron kserokopii materiaw archiwalnych. Umowa o wsppracy midzy Instytutem Pamici Narodowej a Towarzystwem Historyczno-Literackim w Paryu podpisana przez p.o. Prezesa Instytutu Pamici Narodowej dr. Franciszka Gryciuka i prezesa Towarzystwa Historyczno-Literackiego (Socite Historique et Littraire Polonaise) prof. C. Pierra Zaleskiego 17 maja 2011 r. Wsppraca obejmuje edycj materiaw rdowych, wsplne projekty naukowo-badawcze oraz pomoc Instytutu Pamici Narodowej w opracowywaniu i digitalizacji zbiorw archiwalnych Towarzystwa Historyczno-Literackiego. Na mocy umowy do Instytutu Pamici Narodowej traa bd kopie zdigitalizowanych materiaw archiwalnych, z ktrych IPN bdzie korzysta, realizujc swoje zadania ustawowe. W 2011 r. pracownicy Biura Udostpniania i Archiwizacji Dokumentw IPN odbyli trzy wizyty robocze w Bibliotece Polskiej przy Towarzystwie Historyczno-Literackim w Paryu. Kwerenda archiwalna dotyczya spucizny po Jerzym Jankowskim (19121982). Dokumentacja (10 mb) zostaa uporzdkowana i opracowana. Caa kolekcja zostanie zdigitalizowana, a kopie cyfrowe zasil zasb IPN. Wsppraca midzynarodowa w ramach Europejskiej Sieci Instytucji Archiwalnych Zajmujcych si Aktami Tajnych Sub. Sie dziaa od 2008 r. Jej czonkami s instytucje archiwalne z Bugarii, Czech, Niemiec, Wgier, Rumunii, Sowacji i Polski. W 2011 r. przedstawiciele IPN wzili udzia w dwch roboczych spotkaniach Sieci w Bukareszcie (1415 lipca) oraz w Soi (22 23 listopada). Dziaania Sieci maj na celu przede wszystkim zwikszenie wiadomoci na poziomie spoecznym i politycznym w zakresie rozlicze z histori. Istotnym elementem tych dziaa jest aktywno edukacyjna, skierowana zarwno do krajowej, jak i europejskiej publicznoci. Jedn z nowych inicjatyw Europejskiej Sieci jest przygotowanie midzynarodowej wystawy objazdowej, ktra bdzie przedstawia sposoby, jakimi bezpieka wpywaa na ycie obywateli w pastwach bloku wschodniego w latach 1944/451989/90. Koordynatorami projektu s Instytut Pamici Narodowej oraz Urzd Federalnego Penomocnika do spraw Dokumentw Suby Bezpieczestwa byej Niemieckiej Republiki Demokratycznej (BStU). Trwaj rwnie prace nad zaktualizowan wersj informatora o Sieci, ktry przybliy dziaalno i dokonania wszystkich jej czonkw. Oprcz prac roboczych podczas spotkania Sieci w Soi odbya si rwnie konferencja na temat midzynarodowego terroryzmu w wietle dokumentw komunistycznych tajnych sub, w ktrej uczestniczy przedstawiciel IPN. Dziaania Sieci maj rwnie wymiar roboczy, o czym wiadczy zorganizowana 1216 grudnia 2011 r. przez Instytut Pamici Narodowej wizyta studyjna pracownikw

28

bugarskiej Komisji ds. Odtajniania Dokumentw oraz Ujawniania Zwizkw Obywateli Bugarii ze Subami Bezpieczestwa Pastwa i Subami Wywiadowczymi Bugarskiej Armii Ludowej (COMDOS). Celem wizyty byo zapoznanie si ze struktur i metodami dziaania archiwum IPN oraz skorzystanie z dowiadczenia IPN przy organizacji nowego archiwum Komisji. Udzia prezesa IPN w Midzynarodowej Radzie Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia. Dr ukasz Kamiski 30 wrzenia 2011 r. odebra z rk ministra kultury i dziedzictwa narodowego Bogdana Zdrojewskiego akt powoania do Midzynarodowej Rady Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia. 79 grudnia 2011 r. w Petersburgu odbyo si pierwsze posiedzenie Rady, w ktrym uczestniczy prezes ukasz Kamiski. Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia zostao powoane na mocy ustawy a jego celem jest m.in.: wspieranie dialogu w stosunkach polsko-rosyjskich, prowadzenie bada naukowych, dziaalno wydawnicza, przeprowadzanie akcji edukacyjnych w obu krajach, organizowanie konferencji, seminariw i dyskusji, wsppraca z orodkami akademickimi, placwkami naukowymi i kulturalnymi oraz wsppraca z analogiczn placwk, ktra ma powsta w Rosji. Prezes ukasz Kamiski spotka si w Berlinie z nowo powoanym Federalnym Penomocnikiem ds. Dokumentw Suby Bezpieczestwa byej Niemieckiej Republiki Demokratycznej (BStU) Rolandem Jahnem. Omwiono wspprac BStU i IPN na polu bada naukowych, ustalajc najwaniejsze obszary badawcze: badania regionalne, badania na temat wzajemnych kontaktw opozycjonistw w krajach bloku wschodniego i badania dotyczce wsppracy organw bezpieczestwa krajw socjalistycznych. Ustalono take zaoenia projektu wystawy realizowanej przez IPN i BStU. Instytut Pamici Narodowej nawiza wspprac z Europejsk Sieci Pami i Solidarno (ESPS). Jej ramy zostay omwione podczas spotkania prezesa IPN z przewodniczcym Komitetu Sterujcego ESPS prof. Janem Rydlem oraz dyrektorem Sekretariatu ESPS Rafaem Rogulskim we wrzeniu 2011 r. Jednym z pierwszych przedsiwzi by udzia dr. ukasza Kamiskiego w zorganizowanej przez ESPS w Budapeszcie midzynarodowej konferencji Samotno oar metodologiczne, etyczne i polityczne aspekty liczenia strat ludzkich II wojny wiatowej, gdzie prezes IPN wygosi referat pt. Pomidzy polityk a etyk polskie dylematy dotyczce liczenia oar II wojny wiatowej. W 2011 r. w Instytucie Pamici Narodowej gocili przedstawiciele zagranicznych placwek dyplomatycznych w RP, zagranicznych instytucji archiwalnych i naukowych, oraz reprezentanci Polonii. Spotkanie prezesa IPN z ambasadorem Izraela w Warszawie panem Zvi Rav-Nerem (10 sierpnia 2011 r.) dotyczyo zacienienia kontaktw strony izraelskiej z Instytutem Pamici Narodowej, w szczeglnoci z Instytutem Yad Vashem, jak rwnie nawizania wsppracy pomidzy polskimi i izraelskimi modymi historykami w celu prowadzenia merytorycznego dialogu na temat trudnych i kontrowersyjnych obszarw historii. Spotkanie z panem Dong-Ik Kimem, pierwszym sekretarzem ambasady Korei Poudniowej w Warszawie (5 wrzenia 2011 r.), w ktrym wzili udzia dyrektorzy pionu lustracyjnego i ledczego IPN i pracownicy Biura Prezesa, byo odpowiedzi na zainteresowanie strony koreaskiej dziaalnoci Instytutu i polskim modelem rozlicze z przeszoci komunistyczn. Kontynuowane s kontakty z Instytutem Hoovera w Stanford (USA). Podczas spotkania prezesa IPN z zastpc dyrektora Instytutu Hoovera Richardem Sous oraz kustoszem kolekcji wschodnioeuropejskich w Archiwum Instytutu Hoovera dr. Maciejem Siekierskim (29 wrzenia 2011 r.) omwiono zasady wymiany archiwalnej pomidzy obiema instytucjami i postanowiono zawrze umow w tej sprawie. Prezes IPN spotka si take z przedstawicielem Muzeum Holokaustu w Waszyngtonie panem Jackiem Nowakowskim (5 grudnia 2011 r.). Muzeum jest jednym z najwaniejszych partnerw Instytutu w zakresie wymiany archiwalnej, a obecnie planowane jest take rozwinicie wsppracy rwnie w dziedzinie edukacji. Partnerem zagranicznym, ktry wyrazi zainteresowanie wspdziaaniem z IPN na polu naukowym, jest Historyczny Instytut Czarnogry. 6 grudnia 2011 r. prezes Instytutu spotka si z ambasadorem Czarnogry w Warszawie panem Ivanem Lekoviciem, ktry przedstawi propozycj

29

prof. Radoslava Raspopovicia, dyrektora Historycznego Instytutu Czarnogry, dotyczc nawizania wsppracy naukowej i edukacyjnej z IPN. Podpisanie umowy o wsppracy planowane jest na maj 2012 r. W ramach staej wsppracy roboczej z czeskim Instytutem Badania Reimw Totalitarnych w grudniu 2011 r. IPN odwiedzili dyrektor Instytutu Daniel Herman, jego doradca dr Pavel ek i pracownik Instytutu Patrik Koick. Gocie zapoznali si z metodyk pracy archiww IPN, jak rwnie z materiaami archiwalnymi przydatnymi w projektach naukowych czeskiego Instytutu. Wsppraca midzynarodowa na polu naukowym i edukacyjnym a) Konferencje naukowe W 2011 r. Instytut Pamici Narodowej po raz pierwszy zorganizowa konferencj, ktra odbya si za granic. Konferencja Need to Know. wiat wywiadu i polityka. Spojrzenia ze Wschodu i z Zachodu zorganizowana w Brukseli 89 listopada 2011 r. we wsppracy z Centrum Studiw nad Zimn Wojn Uniwersytetu Poudniowej Danii w Odense oraz Pawem Zalewskim posem do Parlamentu Europejskiego (Europejska Partia Ludowa) bya wydarzeniem towarzyszcym polskiemu przewodnictwu w Unii Europejskiej. Miaa na celu konfrontacj dowiadczenia badaczy z krajw Europy rodkowo-Wschodniej na co dzie analizujcych ujawnione materiay komunistycznych sub wywiadowczych z wypracowan od dawna na zachodzie Europy i w Stanach Zjednoczonych metodologi bada nad problematyk wywiadowcz. Ponadto we wsppracy z partnerami zagranicznymi Instytut Pamici Narodowej zorganizowa jeszcze dwie konferencje naukowe, ktre miay miejsce w Polsce. Byy to konferencja Dziedzictwo wojny. Jak Holandia chroni wane rda z czasw II wojny dla przyszych pokole (Warszawa, 30 marca 2011 r.), wsporganizowana z ydowskim Instytutem Historycznym z inicjatywy Ministerstwa Zdrowia, Opieki Spoecznej i Sportu Holandii, oraz konferencja Grnolzacy. Problemy spoecznoci pogranicza w XX w. (Gliwice, 2021 padziernika 2011 r.), zorganizowana we wsppracy z Muzeum w Gliwicach i Ruhr-Universitt w Bochum. W kolejnych omiu konferencjach, zorganizowanych przez IPN samodzielnie lub we wsppracy z partnerami krajowymi, wzili udzia badacze z zagranicy. Byy to: Ruch prometejski fenomen europejski, zorganizowana we wsppracy z IH PAN, Warszawa, 1617 lutego 2011 r.; Kobiety w oporze spoecznym i opozycji w Polsce 19441989 na tle porwnawczym, Warszawa, 78 kwietnia 2011 r.; Okupowana Europa. Podobiestwa i rnice, Warszawa, 1011 maja 2011 r.; Los ludnoci cywilnej w pocztkach wojny niemiecko-sowieckiej. Badania i pami, Biaystok, 27 czerwca 2011 r.; Kresy wsplne dziedzictwo, zorganizowana we wsppracy z Instytutem Filologii Polskiej Uniwersytetu Wrocawskiego, Wrocaw, 1921 padziernika 2011 r.; Nie masz ju ydowskich miasteczek... Zagada ydw na polskiej prowincji. Sprawcy Oary wiadkowie, zorganizowana we wsppracy z Uniwersytetem dzkim, d, 2728 padziernika 2011 r.; Sowiecki system obozw i wizie. Formy represji politycznych w Europie rodkowo-Wschodniej w pierwszej poowie XX wieku, d, 34 listopada 2011 r.; Losy jecw sowieckich w czasie II wojny wiatowej, Lublin, 1819 listopada 2011 r. Konferencje naukowe odbywajce si za granic, w ktrych wzili udzia pracownicy IPN, wymieniono w zaczniku nr 1. b) Wystawy Instytut Pamici Narodowej prezentowa za granic wystawy, ktre przedstawiaj histori Polski w latach 19391989. Dziaania te s zbiene z realizowanymi przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych planami promocji Polski. Dokument Kierunki Promocji Polski do 2015 r. z sierpnia 2011 r.,

30

zaakceptowany przez ministra Radosawa Sikorskiego, przewiduje bowiem ukazanie Polski jako unikatowego laboratorium pozytywnych przemian w regionie i na kontynencie poprzez uwypuklenie takich procesw z historii Polski, jak: sukces polskiej transformacji ustrojowej, postawa spoeczestwa polskiego w okresie komunizmu, fenomen Solidarnoci, dowiadczenia i postawa Polski podczas II wojny wiatowej. Wernisa wystawy Sprawiedliwi wrd Narodw wiata. Pomoc Polakw dla ludnoci ydowskiej w Polsce poudniowo-wschodniej w latach 19391945 odby si w Parlamencie Europejskim w Brukseli (47 padziernika 2011 r.). Wystawa dokumentuje pomoc udzielan przez Polakw ydowskim mieszkacom Rzeszowszczyzny. W ceremonii otwarcia wystawy wzi udzia prezes IPN dr ukasz Kamiski. Efektem wsppracy Biura Edukacji Publicznej IPN z Centrum Badania Eksterminacji i Ruchu Oporu Mieszkacw Litwy oraz Muzeum Wojny im. Witolda Wielkiego w Kownie bya wsplna polsko-litewska wystawa Polacy internowani na Litwie 19391940. Uroczyste otwarcie wystawy miao miejsce 13 lipca 2011 r. w gmachu Sejmu RP w Warszawie, z udziaem m.in. wiceprzewodniczcej polskiej delegacji do Zgromadzenia Parlamentarnego Sejmu i Senatu RP i Sejmu Republiki Litewskiej pose Urszuli Augustyn oraz ambasador Republiki Litewskiej w RP Lorety Zakareviien. W 2011 r. wystaw najczciej prezentowan za granic bya ekspozycja Fenomen Solidarnoci. Migawki z dziejw Polski, 19801981, przygotowana w 2010 r. w zwizku z 30. rocznic powstania NSZZ Solidarno. Wystawa zostaa pokazana w Stanach Zjednoczonych w Woodrow Wilson International Center for Scholars w Waszyngtonie, na Columbia University w Nowym Jorku, Northern Illinois University w Chicago, Minnesota State Capitol w St. Paul w Minnesocie i Church of the Holy Cross w Minneapolis; w Hiszpanii na Universidad Complutense de Madrid w Madrycie; we Francji w Liceum Midzynarodowym College Les Hauts Grillets w Saint-Germain-en-Laye, Zamku w Saint-Germain-en-Laye i Liceum Montaigne w Paryu; w Irlandii w Waterford City Central Library w Waterford i St. Munchins Church w Limerick. Wystawa prezentowana bya w wersji polsko-angielskiej, a jej otwarcie zazwyczaj poczone byo z prezentacj anglojzycznych publikacji i dziaa edukacyjnych Instytutu skierowanych zarwno do Polonii, jak i odbiorw zagranicznych. Otwarciu towarzyszy te najczciej wykad historyka z BEP powicony historii NSZZ Solidarno. Prezentacja wystawy na Columbia University poczona bya z jednodniow sesj popularnonaukow powicon historii NSZZ Solidarno. Uzupenieniem prezentacji wystawy we Francji i w Irlandii (Waterford) bya seria zaj dla modziey przeprowadzonych przez edukatorw BEP. Na program zoyy si lekcje, warsztaty i wykady dla uczniw i nauczycieli ze szk polskich. Podczas prezentacji wystawy w St. Paul i w Minneapolis zajcia dla modziey przeprowadzili nauczyciele ze szk polskich, z ktrymi IPN wsppracuje w ramach Programu Polonijnego. Natomiast w Chicago imprez towarzyszc wystawie bya prezentacja gry edukacyjnej BEP Kolejka, zorganizowana w szkole im. ks. Stanisawa Cholewiskiego dla nauczycieli polonijnych. Gr zaprezentowa jej autor Karol Madaj. Zagraniczne prezentacje wystawy Fenomen Solidarnoci. Migawki z dziejw Polski, 19801981 byy moliwe dziki wsppracy BEP IPN z zagranicznymi placwkami naukowymi (Waszyngton, Nowy Jork, Madryt), polskimi placwkami dyplomatycznymi (Waszyngton, Chicago, Dublin) i organizacjami polonijnymi (Waterford, Limerick, Pary, Saint-Germain-en-Laye, St. Paul, Minneapolis). Ponadto w 2011 r. za granic byy prezentowane wystawy: Battle of Britain. To commemorate the Fight for Freedom w Muzeum Krlewskich Si Powietrznych (RAF) w Londynie (prezentacji wystawy w Muzeum RAF towarzyszya wielkoformatowa gra BEP IPN 303); Zbrodnia Katyska w kociele pw. w. Audoena w Dublinie; PRL tak daleko, tak blisko... w Central Library, ILAC Centre w Dublinie; Zagada polskich elit. Akcja AB Katy w Galerii Polskiego Orodka Spoeczno-Kulturalnego (POSK) w Londynie; Samarytanie z Markowej. Polacy zamordowani przez Niemcw za pomoc ydom w Monachium; Dni Powstania Warszawa 1944 we Lwowie, ucku, Rwnem, Dubnie i Ostrogu nad Horyniem; Rotmistrz Pilecki ochotnik do Auschwitz w Misku na Biaorusi.

31

Ponadto Instytut Pamici Narodowej udostpni materiay, ktre wykorzystano do organizacji wystaw: Komunistyczne tajne suby i wojna propagandy w czasach Zimnej Wojny, otwartej 14 lipca 2011 r. w Bukareszcie i towarzyszcej spotkaniu Europejskiej Sieci Instytucji Archiwalnych Zajmujcych si Aktami Tajnych Sub oraz Das unbekannte Vernichtungslager Kulmhof, otwartej w grudniu 2011 r. w Centrum Judaicum w Berlinie. W ramach przygotowania wystawy ydzi w wojewdztwie lskim (katowickim) w latach 19451970 IPN wsppracowa z Instytutem Yad Vashem, Ghetto Fighters House Museum w zachodniej Galilei oraz wiatowym Zwizkiem ydw Zagbiowskich w Tel Awiwie. c) promocje publikacji W roku 2011 odbyy si nastpujce zagraniczne promocje ksiek wydanych przez IPN: albumu powiconego Ryszardowi Siwcowi w Republice Czeskiej i na Sowacji; publikacji albumw Wincenty Witos 18741945 i Adam Doboszyski 19041945 w Londynie oraz publikacji Arcybiskup Bolesaw Twardowski (18641944). Metropolita lwowski obrzdku aciskiego we Lwowie; ksiki Polska Partia Socjalistyczna. Dlaczego si nie udao? w Monachium (Niemcy) oraz anglojzycznej publikacji IPN Holodomor. The Great Famine in Ukraine 19321933, a take caej serii wydawniczej Polska i Ukraina w latach trzydziestychczterdziestych XX wieku. Nieznane dokumenty z archiww sub specjalnych w Melbourne i Sydney w Australii oraz w Londynie. Pion edukacyjny IPN w 2011 r. nawiza blisk wspprac z instytucjami kulturalnymi pastw Europy rodkowej dziaajcymi w Warszawie, tj. Wgierskim Instytutem Kultury, Czeskim Centrum, Instytutem Sowackim, Bugarskim Instytutem Kultury i Rumuskim Instytutem Kultury. Przy wsppracy z Czeskim Centrum i Sowackim Instytutem Kultury IPN zorganizowa promocj albumu powiconego Ryszardowi Siwcowi. Z kolei we wsppracy z Wgierskim Instytutem Kultury w zwizku 65. rocznic Rewolucji Wgierskiej 1956 r. 20 padziernika 2011 r. zorganizowany zosta pokaz lmu dokumentalnego Zbrodnia bez kary, powiconego Bli Biszku, komunistycznemu ministrowi spraw wewntrznych na Wgrzech, odpowiedzialnemu za represje po rewolucji wgierskiej 1956 r. W Wgierskim Instytucie Kultury odbyo si polsko-wgierskie sympozjum Polska i Wgry. Cikie dziedzictwo komunizmu. Czym dla nas by tamten system?. Jednoczenie pion edukacyjny Instytutu Pamici Narodowej oraz Wgierski Instytut Kultury, Czeskie Centrum, Instytut Sowacki, Bugarski Instytut Kultury i Rumuski Instytut Kultury od poowy 2011 r. wsppracuj przy przygotowaniu trzydniowej imprezy o charakterze midzynarodowym, planowanej na 2012 r., obejmujcej wystaw plenerow, konferencj naukow i przegld lmowy powicone yciu codziennemu w pastwach bloku wschodniego w epoce socjalizmu. Midzynarodowa wsppraca archiwalna IPN Jednym z wanych elementw wsppracy zagranicznej IPN jest pozyskiwanie, opracowywanie oraz publikowanie materiaw archiwalnych z instytucji znajdujcych si poza granicami Polski. Instytut Pamici Narodowej przystpi w grudniu 2011 r. do Midzynarodowej Rady Archiww (MRA), organizacji zrzeszajcej instytucje archiwalne z ponad 198 krajw. Przystpienie do MRA czy si bdzie z uczestnictwem Instytutu w pracach merytorycznych archiww przechowujcych akta byych reimw totalitarnych, umoliwi take korzystanie z bogatego dorobku zwizanego z wieloma aspektami i problemami archiwistyki. Pion archiwalny IPN podj w 2010 r. wspprac naukowo-archiwaln z Centrum Badania Eksterminacji i Ruchu Oporu Mieszkacw Litwy oraz Litewskim Archiwum Akt Specjalnych. Dziaalno grupy polsko-litewskiej obejmuje przygotowanie serii rdowej Litwini i Polacy wobec okupacji sowieckiej 19391991, ukazujcej sowieckie represje oraz dziaania niepodlegociowe Litwinw i Polakw. W 2011 r. odbyy si dwa spotkania: 15 kwietnia w Wilnie i 3 listopada w odzi. Zakoczono kwerend w archiwach litewskich dotyczc polskiej i litewskiej konspiracji antykomunistycznej w latach 19391952. Odnalezione dokumenty zostan wydane w I tomie planowanej serii pt. Litewskie i polskie podziemie niepodlegociowe: lipiec 1944 maj 1945. Prace

32

te koordynuje ze strony polskiej Samodzielna Sekcja Bada Archiwalnych i Edycji rde oraz dr Tomasz Balbus, naczelnik OBUiAD we Wrocawiu. Do skadu zostaa natomiast oddana ksika Lionginasa Baliukeviciusa Dziennik partyzanta Dzkasa 23 czerwca 19486 czerwca 1949. W ramach wsppracy nastpuje rwnie przejmowanie do zasobu IPN kopii akt sowieckich sub bezpieczestwa (19391990) dotyczcych obywateli polskich. W 2011 r. pozyskano z Litewskiego Archiwum Akt Specjalnych w Wilnie zbir kopii materiaw wytworzonych przez Komitet Bezpieczestwa Pastwowego Litewskiej Socjalistycznej Republiki Sowieckiej liczcy 168 j.a. Do najwaniejszych, wieloletnich partnerw w wymianie materiaw archiwalnych naley Instytut Pamici Mczennikw i Bohaterw Holocaustu Yad Vashem w Jerozolimie. Pion archiwalny IPN na mocy umowy z izraelskim Instytutem Yad Vashem wyszukuje w swoim zasobie dokumenty dotyczce losw ludnoci ydowskiej i sporzdza ich kopie dla strony izraelskiej. Strona izraelska otrzymaa w okresie sprawozdawczym kopie 1904 j.a. z zasobu IPN. Rwnoczenie Instytut Yad Vashem przekazuje kopie materiaw ze swojego zasobu, ktre znajduj si w polu zainteresowania IPN. W 2011 r. zasb Biura Udostpniania i Archiwizacji Dokumentw powikszy si o zbiory kopii cyfrowych relacji osb pochodzenia ydowskiego, dotyczcych okupacji i zagady narodu ydowskiego na terenach okupowanej Polski w czasie II wojny wiatowej, kwestionariuszy historycznych Centralnej Komisji Historycznej Centralnego Komitetu Wyzwolonych ydw w stree amerykaskiej oraz relacji z kolekcji Lejba Koniuchowskiego (cznie 1312 j.a.). W ramach wsppracy z Narodowymi Archiwami Rumunii w okresie sprawozdawczym trway prace nad wydaniem przekazanych do pionu archiwalnego IPN dokumentw dotyczcych obywateli polskich internowanych przez Rumuni w 1939 r. Na 2012 r. zaplanowane jest wydanie publikacji: Uchodcy polscy w Rumunii w latach 19391940. Dokumenty z zasobu narodowych archiww Rumunii (edycja polsko-rumuska). Program dalszego rozwoju wsppracy oraz przebieg prac nad wspomnian publikacj rdow byy tematem spotka polskiej delegacji oraz przedstawicieli Narodowych Archiww Rumunii, ktre odbyy si w maju i w listopadzie 2011 r. w Bukareszcie. Pion archiwalny IPN kontynuuje od 2001 r., zainicjowan przez ministra spraw wewntrznych w 1995 r., wspprac w zakresie prac archiwalno-historycznych z Wydzielonym Pastwowym Archiwum Suby Bezpieczestwa Ukrainy. W 2011 r. przygotowywano kolejne pi tomw polsko-ukraiskiej serii wydawnictw rdowych Polska i Ukraina w latach trzydziestychczterdziestych XX wieku. Nieznane dokumenty z archiww sub specjalnych. Ze strony polskiej w pracach tych uczestniczy Samodzielna Sekcja Bada Archiwalnych i Edycji rde BUiAD we wsppracy z oddziaami IPN w odzi i Gdasku. Na 2012 r. zaplanowano druk nastpujcych tytuw: Poland and Ukraine in the 1930s1940s. (anglojzyczny wybr dokumentw wydanych do tej pory w serii) oraz Organizacja Ukraiskich Nacjonalistw w Polsce w latach 19441950. Likwidacja struktur kierowniczych. W okresie sprawozdawczym prowadzono te prace nad nastpujcymi tomami, ktre uka si w nastpnych latach: Operacja Oczyszczenie 19391941, Deportacje 19401941 oraz Wojska Pograniczne Ukraiskiego Okrgu Wojskowego 19451946. W roku 2011 polsko-ukraiska grupa robocza zebraa si dwa razy (w Uhorodzie na Ukrainie oraz w odzi). Spotkania byy powicone kolejnym tomom wsplnych edycji rdowych. Ca seri oraz jej ostatnie tomy, w tym anglojzyczn edycj Holodomor. The Great Famine in Ukraine 19321933, prezentowano podczas delegacji w Londynie na przeomie marca i kwietnia oraz w Australii w listopadzie 2011 r. W zwizku z rocznic wsppracy archiwalno-historycznej zosta take opublikowany folder 15 lat wsppracy archiwalno-historycznej. Polska i Ukraina w latach trzydziestychczterdziestych XX wieku, w wersji polsko-ukraiskiej i polsko-angielskiej. Wanym partnerem IPN w zakresie wymiany materiaw archiwalnych jest Muzeum Holokaustu, z ktrym kontynuowano realizacj umowy poprzez udostpnianie materiaw dotyczcych osb podejrzanych o przestpstwa z dekretu PKWN o wymiarze kary dla faszystowsko-hitlerowskich zbrodniarzy winnych zabjstw i zncania si nad ludnoci cywiln, jecami oraz zdrajcw narodu polskiego z dnia 31 sierpnia 1944 r. oraz wykonywanie mikrolmowych kopii odnalezionej

33

dokumentacji w celu przekazania ich partnerowi amerykaskiemu. W ramach wspomnianej umowy pion archiwalny IPN udostpni Muzeum Holokaustu 2295 j.a. oraz wykona kopie mikrolmowe z 300 j.a. pochodzcych z zasobu IPN. W 2011 r. z Instytutu Jzefa Pisudskiego w Nowym Jorku pozyskano kolejn parti kopii archiwaliw (138 j.a.), w tym: materiay dotyczce Radia Wolna Europa, materiay z kolekcji generaa Kazimierza Sosnkowskiego oraz kopie materiaw lmowych. W ramach wsppracy pracownicy IPN digitalizowali wybrane dokumenty archiwalne z kolekcji Radio Wolna Europa. Z inicjatywy Omara Tushurashvillego, dyrektora Archiwum Administracyjnego Ministerstwa Spraw Wewntrznych Gruzji, w 2011 r. podjto rozmowy o wsppracy. Zmiany strukturalne i prawne w administracji gruziskiej otworzyy moliwo dostpu do ww. archiwum jednostkom badawczym i osobom indywidualnym. Zgodnie z przekazanymi do IPN informacjami w Archiwum Administracyjnym Ministerstwa Spraw Wewntrznych Gruzji znajduj si dokumenty dotyczce Polski i Polakw z okresu II wojny wiatowej oraz po jej zakoczeniu. Wizyta studyjna w grudniu 2011 r. przedstawicieli IPN miaa na celu rozpoznanie dokumentacji dotyczcej spraw polskich w zasobie archiwalnym archiwum gruziskiego, jej wartoci informacyjnej i unikatowoci, pod ktem ewentualnej dalszej koordynacji wsppracy, ktra skutkowaaby pozyskaniem kopii tych dokumentw. Podczas wizyty w Kazachstanie, gdzie przedstawiciel IPN uczestniczy w midzynarodowej konferencji naukowej z okazji 75. rocznicy deportacji Polakw do Kazachstanu, zorganizowanej przez Ambasad RP w Kazachstanie oraz Pastwowy Uniwersytet w Karagandzie im. Akademika E.A. Bukietowa, nawizano robocze kontakty z pastwowymi archiwami w Karagandzie. Planowane jest zorganizowanie wizyty archiwistw w celu wyszukania i opracowania dokumentw dotyczcych losw Polakw w Kazachstanie. Ponadto w 2011 r. pracownicy Instytutu prowadzili kwerendy w nastpujcych archiwach i bibliotekach za granic: w Studium Polski Podziemnej w Londynie, w Instytucie Polskim i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie, w Bibliotece Polskiej w POSK w Londynie, w Instytucie Jzefa Pisudskiego w Nowym Jorku, w Bibliotece Polskiej w Paryu, w Instytucie Literackim w Maisons-Laftte (Francja), w Archiwum Helveto-Polonicum we Fryburgu; Bibliotece Uniwersyteckiej w Genewie; Muzeum Polskim w Rapperswilu, Zentralbibliothek w Zurichu, w Instytucie Yad Vashem i w Bibliotece Narodowej w Izraelu, w Wojskowym Archiwum Federalnym we Fryburgu Bryzgowijskim (Bundesarchiv-Militrarchiv in Freiburg/Breisgau), w Archiwum Federalnym w Berlinie (Bundesarchiv Berlin-Lichterfelde), w Martin Opitz Bibliothek w Herne i Archiwum Miejskim (Stadtarchiv) w Herne w Niemczech, w zbiorach Fundacji Rzymskiej im. Margrabiny J. S. Umiastowskiej, Papieskiego Instytutu Spraw Kocielnych w Rzymie, w archiwum MON Woch, w Fundacji ks. Mazzolariego (Wochy), w Centralnym Pastwowym Archiwum Historycznym Ukrainy we Lwowie, w Archiwum Pastwowym Obwodu Tarnopolskiego (Ukraina), w Archiwach Narodowych w Londynie, w Imperial War Museum w Londynie. Wsppraca midzynarodowa Komisji cigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu Pion ledczy Instytutu Pamici Narodowej w 2011 r. w ramach obrotu z zagranic skierowa 214 wnioskw o udzielenie pomocy prawnej, w tym 191 do Niemiec, a pozostae do Republiki Austrii, Republiki Francji, USA, Federacji Rosyjskiej, Republiki Czech, Rumunii, Krlestwa Szwecji, Bugarii, Izraela, Ukrainy, Republiki Biaorusi, Zjednoczonego Krlestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Pnocnej. Oddziaowe komisje cigania zbrodni przeciwko narodowi polskiemu w 2011 r. otrzymay do realizacji 4 wnioski o udzielenie pomocy prawnej, z ktrych dwa pochodziy z Republiki Litewskiej, a 2 z Niemiec. W zwizku ze ledztwem w sprawie zbrodni katyskiej, prowadzonym przez prokuratorw Komisji cigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu IPN, szef Kancelarii Prezydenta RP minister Jacek Michaowski przekaza 7 lipca 2011 r. na rce prezesa IPN dr. ukasza Kamiskiego kolejn parti kopii akt ledztwa nr 159 Naczelnej Prokuratury Wojskowej Federacji Rosyjskiej. Prokuratorzy zespou ledczego prowadzcego polskie ledztwo w sprawie zbrodni katyskiej

34

zapoznali si z materiaem przekazanym dotychczas przez stron rosyjsk. Obecnie trwa tumaczenie dokumentw uznanych przez prokuratorw za istotne dla ledztwa. Przedstawiciel Instytutu Pamici Narodowej dr Sawomir Kalbarczyk na prob skierowan przez MSZ do prezesa IPN uczestniczy w rozprawie przed Europejskim Trybunaem Praw Czowieka w Strasburgu, ktry rozpatrywa skarg Rodzin Katyskich na Rosj za sposb prowadzenia ledztwa w sprawie zbrodni katyskiej. By on jednym z ekspertw reprezentacji polskiego rzdu, ktra przed Trybunaem wspieraa stron skarc. Wsppraca z Poloni i dziaania na rzecz rodowisk polonijnych Dziaania IPN w tym zakresie we Francji skupiaj si na wsppracy z Bibliotek Polsk w Paryu oraz z Instytutem Literackim w Maisons-Laftte. W Wielkiej Brytanii Instytut Pamici Narodowej wsppracuje z Bibliotek Polskiego Orodka Spoeczno-Kulturalnego w Londynie (gdzie zaprezentowane zostay w kwietniu 2011 r. publikacje pionu archiwalnego IPN), ze Studium Polski Podziemnej (realizujc protok dodatkowy z 22 lutego 2011 r. do umowy z SPP, pion archiwalny IPN prowadzi oglnopolsk kwerend do projektu reedycji zbioru zatytuowanego Armia Krajowa w dokumentach 19391945), jak rwnie z Instytutem Polskim i Muzeum im. gen. Sikorskiego. W Stanach Zjednoczonych IPN wsppracuje z Instytutem Jzefa Pisudskiego. W listopadzie 2011 r. prezes IPN spotka si w Warszawie z Boen Kamisk wiceprezes Kongresu Polonii Amerykaskiej, w celu omwienia planw zwizanych z rozwojem dziaalnoci Instytutu Pamici Narodowej w polskich szkoach za granic, a w szczeglnoci zaprezentowanie oferty IPN na zjedzie nauczycieli polonijnych, ktry odbdzie si w maju 2012 r. w Chicago. Podczas ocjalnej wizyty w Chicago prezes Kamiski spotka si z Frankiem J. Spul, prezesem Kongresu Polonii Amerykaskiej. Omwiono moliwoci wsppracy IPN z KPA, m.in. w zakresie edukacji oraz dziaa na rzecz lepszego poznania historii Polski w amerykaskich rodowiskach akademickich. Podczas pobytu w Chicago prezes IPN spotka si take z przedstawicielami Polonii amerykaskiej, przedstawicielami rodowisk polskich kombatantw, jak rwnie z polskimi nauczycielami i przedstawicielami Zrzeszenia Nauczycieli Polskich w Ameryce, ktrym przedstawi ofert edukacyjn IPN. W ramach wsppracy ze rodowiskami polonijnymi przedstawiciele Instytutu Pamici Narodowej we wsppracy ze Stowarzyszeniem Weteranw Armii Polskiej w Ameryce oraz Stowarzyszeniem Polskich Kombatantw w Kanadzie zbierali relacje kombatantw polskich yjcych na emigracji w USA i Kanadzie. W Australii odbyy si spotkania w Monash University, University of Melbourne prezentujce propozycje edukacyjne skierowane do Polonii i odbiorcw zagranicznych. Delegacja IPN spotkaa si rwnie z przedstawicielami australijskiej Polonii w Domu Polskim Syrena w Melbourne, w Klubie Polskim w Asheld oraz z nauczycielami i dziemi z polskiej szkoy dziaajcej przy parai rzymskokatolickiej w Essedon. W ramach akcji edukacyjnych Biuro Edukacji Publicznej IPN realizuje Program Polonijny i Polonijne Spotkania z Histori Najnowsz. Szczegowy opis tych przedsiwzi opisany jest w rozdziale Edukacja historyczna. Instytut wydelegowa rwnie swojego przedstawiciela do jury w VII Midzynarodowym Katolickim Festiwalu Chrzecijaskich Filmw i Programw TV (Misk-Gbokie, Biaoru). Festiwal zorganizowany by przez katolickie stowarzyszenie mediw SIGNIS-Biaoru, diecezj witebsk Kocioa katolickiego, biaoruskie pismo religijno-kulturalne Dialog i studio lmowe Stopkadr pod patronatem Konferencji Biskupw Katolickich Biaorusi. Podczas Festiwalu nagrod specjaln prezesa IPN otrzyma lm Dzieci ksidza Szeplewicza (scenariusz Alena Antaniszyna, reyseria Zoja Katowicz, Litwa 2010); nagrod specjaln dyrektora Biura Edukacji Publicznej IPN otrzyma lm Swiatyje. ertwy Butowskogo poligona (scenariusz i reyseria Aleksandr Kuprin, Rosja 2010). Wsplnie z Domem Kultury w Wilnie oddzia IPN w Biaymstoku zorganizowa Edukacyjny Przegld Filmowy Polskie miesice. W ramach przegldu w Wilnie odbyy si cztery spotkania lmowe poczone z prelekcjami pracownikw oddziau. Zaprezentowano dwa lmy z cyklu Z archiwum IPN: upaszka i Pomorski rajd majora upaszki oraz lm o zbrodni katyskiej

35

pt. Nie zabijaj. W padzierniku 2011 r. zostaa pokazana III Wileska Brygada NZW, w grudniu 2011 r. O prawo gosu. Ponadto wiceprzewodniczcy Stowarzyszenia Memoria w Moskwie dr Nikita Pietrow wygosi wykad otwarty Obawa Augustowska i inne zbrodnie sowieckie wobec Polakw w badaniach Stowarzyszenia Memoria. We Lwowie zorganizowano pokaz lmu mier Rotmistrza Pileckiego, ktremu towarzyszy wykad o rotmistrzu dla modziey ze szk polskich we Lwowie. Pokaz lmu mier jak kromka chleba by wstpem do lekcji na temat stanu wojennego przeprowadzonych rwnie w polskich szkoach we Lwowie. Zacznik nr 1 Udzia Pracownikw IPN w konferencjach naukowych za granic 1. Dr Wadysaw Buhak (BEP centrala) New Vision of Intelligence during the Cold War Eastern Perspective 89 listopada 2011 r., Bruksela (Belgia), konferencja Need to Know: Intelligence and Politics. Western and Eastern Perspectives organizowana przez Instytut Pamici Narodowej, Centrum Studiw nad Zimn Wojn Uniwersytet Poudniowej Danii w Odense i Pawa Zalewskiego, MEP; 2. Przemysaw Gasztold-Se (BEP centrala) The Memory of Katyn Massacre in Communist Poland 30 czerwca 2011 r., Shefeld (Wielka Brytania), konferencja Mass Violence and Genocide: Past, Present and Future organizowana przez Centre for the Study of Genocide and Mass Violence at The University of Shefeld; 3. Przemysaw Gasztold-Se (BEP centrala) Cooperation by Ideology? Polish-Syrian relations During the Cold War 30 sierpnia2 wrzenia 2011 r., St. Andrews (Wielka Brytania), konferencja First Postgraduate Conference on Syria Syria in the face of a changing world organizowana przez Centre for Syrian Studies (CSS) at St. Andrews University; 4. Przemysaw Gasztold-Se (BEP centrala) The Support of the Eastern Bloc Countries for International Terrorism During the Cold War. The Case of Poland 711 wrzenia 2011 r., Glasgow (Wielka Brytania), konferencja A Decade of Terrorism and Counter-Terrorism Since 9/11: Taking Stock and New Directions in Research Policy organizowana przez Uniwersytet Strathclyde w Glasgow, Critical Studies on Terrorism Working Group (CSTWG) of the British International Studies Association oraz British Academy; 5. Przemysaw Gasztold-Se (BEP centrala) The Road to Martial Law. Polish Communist Authorities against Solidarity 4 padziernika 2011 r., Columbia University w Nowym Jorku (USA), sesja popularnonaukowa towarzyszca otwarciu wystawy Fenomen Solidarnoci. Migawki z dziejw Polski, 19801981; 6. Przemysaw Gasztold-Se (BEP centrala) Between Geopolitics and the National Security. Polish Civilian Intelligence and International 89 listopada 2011 r., Bruksela (Belgia), konferencja Need to Know: Intelligence and Politics. Western and Eastern Perspectives organizowana przez Instytut Pamici Narodowej, Centrum Studiw nad Zimn Wojn Uniwersytet Poudniowej Danii w Odense i Pawa Zalewskiego, MEP; 7. Przemysaw Gasztold-Se (BEP centrala) Supporting or counteracting? Polish security apparatus and international terrorism during the Cold War 23 listopada 2011 r., Soa (Bugaria), konferencja International Terrorism in the documents of the communist secret services organizowana przez Komisj ds. Odtajniania Dokumentw oraz Ujawniania Zwizkw Obywateli Bugarii ze Subami Bezpieczestwa Pastwa i Subami Wywiadowczymi Bugarskiej Armii Ludowej (COMDOS); 8. Tomasz Kozowski (BEP centrala) The Birth of Solidarity. Dynamics of Social Movement (19801981) 4 padziernika 2011 r., Columbia University w Nowym Jorku (USA), sesja popularnonaukowa towarzyszca otwarciu wystawy Fenomen Solidarnoci. Migawki z dziejw Polski, 19801981; 9. dr Agnieszka uczak (OBEP Pozna) Poznan June 1956: Reasons for the Uprising and Repressions 1214 kwietnia 2011 r., Budapeszt (Wgry), konferencja Retributions of the Eastern-Central European Opposition Movements and Revolutions Between 1948 and 1989;

36

10. dr Sawomir ukasiewicz (OBEP Lublin) komunikat Criticism of Marxism in Publications of Polish Emigr Scholars after the Second World War, 2426 maja 2011 r., Praga (Republika Czeska), konferencja Scholars in exile and dictatorships of the 20th century; 11. dr Sawomir ukasiewicz (OBEP Lublin) Polscy federalici w przestrzeni Nowego Jorku 22 padziernika 2011 r., Nowy Jork (USA), konferencja Polski Nowy Jork, zorganizowana przez Instytut Jzefa Pisudskiego; 12. dr Sawomir ukasiewicz (OBEP Lublin) Spies in Brussels. Polish Communists intelligence in the European Institutions during the Cold War Period 89 listopada 2011 r., Bruksela (Belgia), konferencja Need to Know: Intelligence and Politics. Western and Eastern Perspectives organizowana przez Instytut Pamici Narodowej, Centrum Studiw nad Zimn Wojn Uniwersytet Poudniowej Danii w Odense i Pawa Zalewskiego, MEP; 13. dr Sawomir ukasiewicz (OBEP Lublin) There is no real European integration without Eastern Europe. Study of the inuence of the Central European migr party on the vision and process of European integration before the collapse of communism 1012 listopada 2011 r., Lucca (Wochy), konferencja European political cultures and parties and the European Integration Process, 19451992, organizowana przez IMT Institute for Advanced Studies; 14. ks. dr hab. Jzef Marecki (OBEP Krakw) Procesje i peregrynacje w PRL jako wyraz manifestacji religijnoci 22 padziernika 2011 r., Preszw (Sowacja), kolokwium Znak, symbol a ritul ako forma spolonej komunikcie organizowane przez Grekokatolicki Wydzia Teologiczny Uniwersytetu Proszowskiego; 15. dr hab. Filip Musia (OBEP Krakw) Polityka historyczna czy historyczna wiadomo? Dziaalno Instytutu Pamici Narodowej, 30 maja 2011 r., seminarium Polityka historyczna. Przypadek polski zorganizowane przez Uniwersytet Wileski (Litwa); 16. Jan Olaszek, (BEP centrala) Solidarity in a Struggle for Freedom of Speech 4 padziernika 2011 r., Columbia University w Nowym Jorku (USA), sesja popularnonaukowa towarzyszca otwarciu wystawy Fenomen Solidarnoci. Migawki z dziejw Polski, 19801981; 17. dr Patryk Pleskot (OBEP Warszawa) Enthusiasm, strategy and... fear. US reactions toward Solidarity (19801981) 4 padziernika 2011 r., Columbia University w Nowym Jorku (USA), sesja popularnonaukowa towarzyszca otwarciu wystawy Fenomen Solidarnoci. Migawki z dziejw Polski, 19801981; 18. dr Patryk Pleskot (OBEP Warszawa) Diplomat Means Spy. Intelligence Activity of Western Embassies in Warsaw in the View of the Polish Counter-Espionage Service (19561989) 89 listopada 2011 r., Bruksela (Belgia), konferencja Need to Know: Intelligence and Politics. Western and Eastern Perspectives organizowana przez Instytut Pamici Narodowej, Centrum Studiw nad Zimn Wojn Uniwersytet Poudniowej Danii w Odense i Pawa Zalewskiego, MEP; 19. dr Magorzata Ptasiska-Wjcik (BEP centrala) Rola zbiorw archiwalnych Muzeum Polskiego w Raperswilu w badaniach dziejw polskiego uchodstwa niepodlegociowego po II wojnie wiatowej 1416 wrzenia 2011 r., Raperswil (Szwajcaria), konferencja w ramach XXXIII Staej Konferencji Muzew, Archiww i Bibliotek Polskich na Zachodzie, organizowana przez Muzeum Polskie w Raperswilu; 20. dr Magorzata Ptasiska-Wjcik (BEP centrala) udzia w kolokwium pt. Czesaw Miosz, lEurope et la Russie zorganizowanym przez lInstitut dtudes littraires de Varsovie oraz Le Dpartement de russe et de lInstitut europen de lUniversit de Genve, 16 wrzenia 2011 r. Coppet (Szwajcaria); 21. dr Tadeusz Ruzikowski (OBEP Warszawa) The way of freedom. Structures od the underground Solidarity in Warsaw during martial law 19811983). Origin activity and its aftermath 1416 listopada 2011 r., Bratysawa (Sowacja) konferencja Anti-communist opposition and resistance in Eastern Europe between 19451989, organizowana przez Instytut Pamici Narodu (UPN); 22. dr Mirosaw Sikora (OBEP Katowice) Volkskundliche Forschung zu den Deutschen in und aus dem stlichen Europa in Archiven 2628 padziernika 2011, Freiburg /Brsg (Niemcy);

37

23. dr hab. Marek Wierzbicki (OBEP Lublin, Delegatura w Radomiu) The phenomenon of the youth political opposition in Poland in the 1980s and its initial interpretations 1416 listopada 2011 r., Bratysawa (Sowacja) konferencja Anti-communist opposition and resistance in Eastern Europe between 19451989, organizowana przez Instytut Pamici Narodu (UPN); 24. Dr Sawomir Kalbarczyk (BEP) midzynarodowa konferencja naukowa z okazji 75. rocznicy deportacji Polakw do Kazachstanu, zorganizowana przez Ambasad RP w Kazachstanie oraz Pastwowy Uniwersytet w Karagandzie im. Akademika E. A. Bukietowa; 25. dr Krzysztof Persak uczestniczy w midzynarodowej konferencji Keeping Secret or Going Public? The Secret Police Files of the Former Communist Countries (Utrzymywa w tajemnicy czy udostpnia? Dokumenty Tajnych Sub w byych krajach komunistycznych), (1415 wrzenia 2011 r., w siedzibie Komisji Europejskiej), podczas ktrej wzi udzia w panelu dyskusyjnym na temat politycznych i prawnych aspektw rozliczania si z przeszoci; 26. dr Pawe Sasanka (OBEP Warszawa) na zaproszenie Zwizku Nauczycielstwa Polskiego w Szwecji i Wydzia Konsularny Ambasady RP w Sztokholmie uczestniczy 2123 padziernika 2011 r. w konferencji edukacyjnej dla nauczycieli jzyka polskiego pracujcych za granic (ze Szwecji, Norwegii, Danii, Finlandii, otwy i Litwy), podczas ktrej wygosi wykad na temat najnowszej historii Polski; 27. dr Sawomir Kalbarczyk, naczelnik Wydziau Bada Naukowych BEP IPN 1619 listopada 2011 r. uczestniczy w midzynarodowej konferencji naukowej z okazji 75. rocznicy deportacji Polakw do Kazachstanu, zorganizowanej przez Ambasad RP w Kazachstanie oraz Pastwowy Uniwersytet w Karagandzie im. Akademika E.A. Bukietowa; 28. dr Krzysztof Persak (BEP) uczestniczy w Brukseli w dniach 2830 marca 2011 r. w spotkaniu Grupy Roboczej do spraw powoania Platformy Europejskiej Pamici i Sumienia (Platform of European Memory and Coinscience) oraz w przesuchaniu publicznym (Public Hearing) w Parlamencie Europejskim nt. Co modzi Europejczycy wiedz o totalitaryzmie? zorganizowanym z inicjatywy europosw Lszl Tksa (Rumunia), Sandry Kalniete (otwa) i Milana Zvera (Sowenia).

4. Dziaalno archiwalna
Zgodnie z Ustaw z dnia 18 grudnia 1998 r. o Instytucie Pamici Narodowej Komisji cigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu Instytut ewidencjonuje, gromadzi, przechowuje, opracowuje, zabezpiecza, udostpnia i publikuje dokumenty zbrodni oraz dokumenty ukazujce fakty i okolicznoci dotyczce losw narodu polskiego w latach 19391990, a take informujce o poniesionych oarach i wyrzdzonych szkodach. Wrd nich znajduje si dokumentacja organw bezpieczestwa pastwa, wytworzona oraz zgromadzona od 22 lipca 1944 r. do 31 lipca 1990 r. przez cywilny aparat represji pastwa polskiego oraz do 31 grudnia 1990 r. przez wojskowy aparat bezpieczestwa pastwa. Jednoczenie IPN gromadzi i opracowuje dokumenty organw bezpieczestwa III Rzeszy Niemieckiej i ZSRR, archiwalia dotyczce zbrodni nazistowskich i komunistycznych oraz wszelk dokumentacj wiadczc o zbrodniach przeciwko pokojowi, ludzkoci lub zbrodniach wojennych. W okrelonym ustaw polu zainteresowania Instytutu Pamici Narodowej znajduj si rwnie dokumenty dotyczce innych represji z motyww politycznych popenionych na osobach narodowoci polskiej i obywatelach polskich innych narodowoci. Do archiwum przekazywane s take akta wytworzone w toku postpowa prowadzonych przez sdy w sprawach lustracyjnych, o ktrych mowa w Ustawie z dnia 18 padziernika 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organw bezpieczestwa pastwa z lat 19441990 oraz treci tych dokumentw, z chwil prawomocnego zakoczenia tych postpowa. Ponadto prezes Instytutu Pamici Narodowej moe zada wydania take innej dokumentacji, niezalenie od czasu jej wytworzenia lub zgromadzenia, jeeli jest ona niezbdna do wypenienia zada IPN okrelonych w ustawie. Wan czci zasobu IPN s archiwa osobiste, archiwa rodzinne i zbiory prywatne, przekazywane Instytutowi przez prywatnych darczycw. Materiay archiwalne zgromadzone w zasobie Instytutu s dostpne wszystkim zainteresowanym uytkownikom zgodnie z przepisami ustawy o IPN i ustawy o ujawnianiu informacji o dokumentach organw bezpieczestwa pastwa z lat 19441990 oraz treci tych dokumentw. Kady ma prawo wystpi z wnioskiem o: udostpnienie do wgldu dotyczcych go dokumentw znajdujcych si w zasobie Instytutu; udostpnienie akt osobowych byych funkcjonariuszy i pracownikw organw bezpieczestwa; udostpnienie dokumentw w celu prowadzenia bada naukowych lub w celu publikacji materiau prasowego; udostpnienie akt spraw lustracyjnych zakoczonych prawomocnym orzeczeniem sdu; udostpnienie materiaw dotyczcych osb publicznych wymienionych w ustawie o ujawnianiu informacji. Z zasobu IPN korzystaj ponadto uprawnione podmioty, takie jak organy wymiaru sprawiedliwoci i cigania lub organy administracji publicznej, w celu realizacji zada ustawowych. Pion archiwalny Instytutu tworz: Biuro Udostpniania i Archiwizacji Dokumentw (BUiAD), oddziaowe biura udostpniania i archiwizacji dokumentw (OBUiAD) oraz wydziay udostpniania i archiwizacji dokumentw w delegaturach (WUiAD). W skad Biura Udostpniania i Archiwizacji Dokumentw wchodz: 1. Wydzia Ewidencji; 2. Wydzia Gromadzenia, Opracowywania i Obsugi Magazynw; 3. Wydzia Udostpniania i Informacji Naukowej; 4. Wydzia Obsugi Biecej; 5. Samodzielna Sekcja Bada Archiwalnych i Edycji rde. Odpowiednio w oddziaowych biurach udostpniania i archiwizacji dokumentw funkcjonuj referaty: ewidencji; gromadzenia, opracowywania i obsugi magazynw; udostpniania i informacji naukowej; stanowiska edycji rde oraz stanowiska obsugi kancelaryjnej. Odmienn struktur, ze wzgldu na brak wasnego zasobu archiwalnego, posiada OBUiAD w Warszawie, ktry skada si z dwch referatw: Reprograi i Digitalizacji oraz Udostpniania i Informacji Naukowej.

39

Pion archiwalny IPN dysponowa w kocu 2011 r. blisko 90 km biecymi akt. Zasb Instytutu powikszy si w roku sprawozdawczym o prawie 520 mb akt, uzyskanych gwnie z jednostek wiziennictwa, wojska oraz policji. Do gwnych zada, podobnie jak w 2010 r., naleaa kontynuacja informatyzacji i digitalizacji zbiorw. Trwa rozbudowa pod wzgldem ilociowym i funkcjonalnym centralnego Systemu Informacji Archiwalnej NEXUS. Ma on stanowi podstaw opracowania inwentarza prezentujcego cay zasb Instytutu i zapewniajcego opis na poziomie jednostek archiwalnych. Zadanie jego przygotowania wynika z art. 5 Ustawy z dnia 18 marca 2010 r. o zmianie ustawy o Instytucie Pamici Narodowej Komisji cigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu oraz ustawy o ujawnianiu informacji o dokumentach organw bezpieczestwa pastwa z lat 19441990 oraz o treci tych dokumentw (DzU z 2010 r. nr 79 poz. 522 ze zm.) i stanowi obecnie jedno z gwnych przedsiwzi pionu archiwalnego. W bazie NEXUS dostpne s ju opisy 16,6 mln jednostek archiwalnych i ok. 18 mln hase indeksu osobowego. Rwnolegle uzupeniane s aplikacje, takie jak ZEUS, zawierajcy opisy i podgld 61 tys. fotograi, oraz KARTOTEKI, ktra gromadzi cyfrowe kopie ponad 3 mln kart ewidencyjnych byej Suby Bezpieczestwa. Wrd innych aplikacji wykorzystywanych w pracy pionu archiwalnego naley wspomnie o bazie Midzynarodowej Suby Poszukiwawczej (OuSArchiv), zawierajcej kopie cyfrowe dokumentw i informacje o osobach przeladowanych przez III Rzesz, a take bazie EZAN ewidencjonujcej akty normatywne byych organw bezpieczestwa pastwa. Proces digitalizacji w 2011 r. obj 49 tys. jednostek archiwalnych i blisko 43 tys. fotograi. Dziki temu liczba dokumentw zdigitalizowanych, opracowanych i udostpnianych w formie elektronicznej osigna w okresie sprawozdawczym warto 63% oglnej liczby udostpnianych dokumentw. Do BUiAD w Warszawie, oddziaw i delegatur Instytutu wpyno w 2011 r. 58 tys. wnioskw zwizanych z udostpnianiem dokumentw z zasobu IPN. Oznacza to wzrost w stosunku do 2010 r. o 9 tys. wnioskw. Wrd nich bardzo du grup stanowiy wnioski organw sprawiedliwoci. W tym miejscu naley wspomnie o wykonywanej na rzecz Ministerstwa Sprawiedliwoci szeroko zakrojonej kwerendzie, ktra dotd obja 45 tys. osb skazanych przez wojskowe sdy rejonowe w latach 19461955 za dziaalno na rzecz niepodlegej Polski, ale dotd niezrehabilitowanych. Nowym zadaniem naoonym na pion archiwalny bya realizacja wnioskw o nadanie odznaczenia Krzy Wolnoci i Solidarnoci. W 2011 r. przesano do Kancelarii Prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej 199 wnioskw rekomendujcych przyznanie tego odznaczenia. Archiwici Instytutu przeprowadzili te w czci ewidencyjnej zasobu archiwalnego Instytutu 213 tys. sprawdze dla sub specjalnych, pionu lustracyjnego oraz dla komrek organizacyjnych udostpniania w ramach prowadzonych przez nie kwerend. Pion archiwalny wyda czwarty tom periodyku Przegld Archiwalny Instytutu Pamici Narodowej oraz kilkanacie monograi i publikacji rdowych, a wrd nich obszerny zbir dokumentw Ksiga bezprawia. Akta normatywne kierownictwa Resortu Bezpieczestwa Publicznego.

4.1. Ewidencja 4.1.1. Wielko zasobu kartotecznego i ewidencyjnego

Pion archiwalny IPN posiada w swoim zasobie 10 783,76 mb kartotek i innych materiaw ewidencyjnych. Najwiksz czci zasobu ewidencyjnego Instytutu, obejmujc 6366,62 mb, dysponuje Wydzia Ewidencji BUiAD w Warszawie. Spord 4417 mb zasobu ewidencyjnego zgromadzonego w oddziaach i delegaturach najwiksze zbiory znajduj si w OBUiAD we Wrocawiu (979,84 mb), w Katowicach (857 mb) i w Krakowie (643,35 mb). W okresie sprawozdawczym pozyskano cznie 75 mb kartotek. Wydzia Ewidencji przej 18,25 mb pomocy ewidencyjnych, w tym 15 mb kartoteki funkcjonariuszy wiziennictwa przekazanej przez Centralny Zarzd Suby Wiziennej, 0,65 mb kartoteki Wojskowej Komendy Uzu-

40

penie Warszawa-Praga, 2 mb kart inwentarzowych, kontowych i katalogowych dot. Wojskowej Suby Wewntrznej i Zarzdu II Sztabu Generalnego przekazanych przez Suby Wywiadu Wojskowego oraz 0,6 mb kartoteki WSW przekazanej przez Suby Kontrwywiadu Wojskowego. W jednostkach terenowych pionu archiwalnego najliczniejsz grup nabytkw stanowiy karty ewidencyjne pozyskane z wojskowych komend uzupenie cznie ponad 49 mb. Ponadto cz kart wyodrbniono z dokumentacji aktowej w trakcie prac porzdkowych we wasnym zasobie, w tym w ramach rekonstrukcji zniszczonych materiaw pochodzcych z tzw. worw ewakuacyjnych (OBUiAD w Katowicach). Zostay one nastpnie wczone do odpowiednich kartotek znajdujcych si w zasobie poszczeglnych komrek ewidencji Instytutu. Inne nabytki w zasobie kartotecznym oddziaw pochodziy z jednostek policji, z Delegatury Agencji Bezpieczestwa Wewntrznego w Opolu oraz ze zbioru wyodrbnionego IPN po uchyleniu zastrzeenia dostpu. Wydzia Ewidencji przekaza zespoowi ds. zbrodni nazistowskich funkcjonujcemu w Wydziale Udostpniania i Informacji Naukowej 2,4 mb kartoteki osobowej zbrodniarzy wojennych, pochodzcej z zasobu byej Gwnej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich w Polsce. OBUiAD w Krakowie zwrci ponadto Delegaturze ABW w Krakowie oraz Maopolskiemu Urzdowi Wojewdzkiemu w Krakowie Oddzia Zamiejscowy w Nowym Sczu cznie kilkadziesit centymetrw kart niewaciwie zakwalikowanych do przekazania IPN przez poprzednich dysponentw.

4.1.2. Porzdkowanie i zabezpieczanie zasobu ewidencyjnego

Prace zwizane z porzdkowaniem i zabezpieczaniem zasobu polegay przede wszystkim na ukadaniu kartotek, wkadaniu kart w zabezpieczajce kieszenie foliowe i ich opisywaniu (opis kadej z nich zawiera podstawowe dane osobowe: imi, nazwisko, imi ojca, dat urodzenia). W Wydziale Ewidencji prace porzdkowe objy cznie 160 mb kartotek. Do najwaniejszych naleao: poczenie 7,5 mb kartoteki paszportowej m.st. Warszawy wg dzielnic oraz woenie w koszulki zniszczonych i podwjnych kart; scalenie i woenie w koszulki 37,2 mb kartoteki Biura ledczego Ministerstwa Spraw Wewntrznych; uporzdkowanie i woenie w koszulki 4 mb kartotek pomocniczych dot. funkcjonariuszy oraz 12 mb kartoteki pomocniczej dziay Ministerstwa Bezpieczestwa Publicznego; woenie w koszulki 7 mb kartoteki odtworzeniowej oraz 1 mb kart E-16 dot. materiaw archiwalnych funkcjonariuszy; poddanie konserwacji i woenie w koszulki wikszoci kart z 71 mb kartoteki Ministerstwa Obrony Narodowej, 15 mb kartoteki funkcjonariuszy wiziennictwa oraz 5,1 mb kartotek wojskowych komisji uzupenie. Ponadto Wydzia Ewidencji dokona elektronicznego opisu wszystkich kartotek w celu wczenia danych do Systemu Informacji Archiwalnej NEXUS. W toku werykacji zdigitalizowanych kartotek wyczono 29,7 mb kart zawierajcych rejestracje milicyjne. W oddziaach i delegaturach Instytutu prace zwizane z porzdkowaniem zasobu kartotecznego obejmoway porzdkowanie i scalanie kartotek, w tym pozyskanych w okresie sprawozdawczym, uzupenianie ich o nowe karty i zabezpieczanie przy uyciu foliowych koszulek. Dziaania te dotyczyy cznie kilkudziesiciu metrw biecych kartotek. Karty oraz inne materiay ewidencyjne wymagajce konserwacji poddawano odpowiednim zabiegom konserwatorskim we wasnym zakresie lub w BUiAD w Warszawie. Referat Ewidencji we Wrocawiu przekaza ponadto do ponownego odgrzybienia w komorze fumigacyjnej Kartotek zagadnieniow Komendy Wojewdzkiej MO we Wrocawiu (10,78 mb). Ponadto Wydzia Ewidencji w centrali Instytutu i referaty ewidencji w oddziaach IPN kontynuoway proces skanowania kartotek, ktry zosta szerzej opisany w czci sprawozdania dotyczcej digitalizacji.

41

4.1.3. Tworzenie pomocy ewidencyjnych

Proces ujednolicania i scalania pomocy ewidencyjnych uywanych w pionie archiwalnym dotyczy take baz wykorzystywanych przez Wydzia Ewidencji i odpowiadajce mu komrki organizacyjne w oddziaach i delegaturach Instytutu. Na pocztku 2011 r. w Wydziale Ewidencji stosowano w biecej pracy 42 bazy danych. W zwizku z wejciem w ycie Zarzdzenia Prezesa IPN nr 26/11 z 22 czerwca 2011 r. w sprawie systemu informacji archiwalnej Nexus oraz struktury i zawartoci innych baz danych zawierajcych informacje o zasobie archiwalnym IPNKZpNP podjto prace majce na celu zamknicie i wycofanie czci baz nalecych do wydziau. W okresie sprawozdawczym przeanalizowano dokadnie zawarto 2679 spisw zdawczo-odbiorczych, tj. 606 981 rekordw wprowadzonych do bazy NEXUS i w efekcie wycofano z uytku 37 baz. Ponadto sprawdzono i poprawiono 39 474 zapisy z dziennikw MSW sygnatura I Stara Sie oraz 50 504 w bazie Centralny rejestr wsppracownikw i LK WSW w ramach przygotowa przed planowanym importem tych baz do systemu NEXUS. W okresie sprawozdawczym Wydzia Ewidencji prowadzi take prace zwizane z tworzeniem aplikacji dot. zbioru zastrzeonego. Na bieco wprowadzano informacje o nowych nabytkach, a take aktualizowano baz w zwizku z wyczaniem materiaw aktowych, kart i zapisw ewidencyjnych ze zbioru wyodrbnionego. Baza zawiera 91 897 rekordw na poziomie opisu jednostek archiwalnych oraz 71 414 rekordw na poziomie indeksu osobowego. Rozpoczto rwnie wpisywanie do aplikacji informacji o historii postpowa administracyjnych dot. poszczeglnych jednostek archiwalnych. W okresie sprawozdawczym uzupeniono informacje w 2944 rekordach. W poszczeglnych komrkach ewidencji w oddziaach i delegaturach rwnie postpowa proces porzdkowania baz elektronicznych. Cz z uywanych wczeniej baz ju zaimportowano do systemu NEXUS lub trwaj prace przygotowawcze w tym kierunku. Dziki scalaniu poszczeglnych pomocy elektronicznych ich liczba ulega znacznemu zmniejszeniu, np. w Referacie Ewidencji w Szczecinie z dziesiciu stosowanych dotd baz wykorzystuje si pi, a we Wrocawiu spord dziesiciu zarejestrowano jedn. Pozostae systemy bazodanowe, ktre peni funkcj pomocnicz, oparte na materiaach ewidencyjnych zostay uzupenione cznie o ok. 170 tys. nowych rekordw.

4.1.4. Zbir zastrzeony

W okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2011 r. prezes IPN wyda ogem 524 decyzje odnoszce si do wyodrbnionego, tajnego zbioru w archiwum IPN, w tym 443 decyzje uchylajce zastrzeenie dostpu do dokumentw, 25 decyzji zatwierdzajcych zastrzeenie dostpu do dokumentw, 1 decyzj odmawiajc zatwierdzenia zastrzeenia dostpu do dokumentw oraz 55 decyzji umarzajcych postpowanie w sprawie zatwierdzenia lub uchylenia zastrzeenia dostpu do dokumentw. Ponadto Wydzia Ewidencji skierowa 7 projektw decyzji do Kolegium IPN oraz 20 projektw decyzji do Rady Instytutu. W okresie sprawozdawczym ze zbioru zastrzeonego do zbioru oglnego przeniesiono 1114 j.a. i 0,1 mb kart ewidencji operacyjnej oraz 0,18 mb kart ewidencyjnych funkcjonariuszy b. SB, natomiast do zbioru zastrzeonego wczono 432 j.a. i 0,2 mb kart ewidencji operacyjnej.

4.1.5. Kwerendy i sprawdzenia

Wydzia Ewidencji oraz referaty i sekcje w OBUiAD i delegaturach realizoway w 2011 r. zapytania kierowane z Biura Lustracyjnego, oddziaowych biur lustracyjnych i uprawnionych sub specjalnych oraz (za porednictwem komrek udostpniania i informacji naukowej) wnioski osb ubiegajcych si o wgld w kopie dotyczcych ich dokumentw, ponadto wnioski prokuratorskie, naukowo-badawcze, a take wnioski innych uprawnionych organw. W okresie sprawozdawczym

42

wpyny cznie 214 054 zapytania i udzielono 213 352 odpowiedzi, a take udostpniono lub wypoyczono 31 613 j.a. Wartoci te s wiksze ni w 2010 r. I tak, o 12% wzrosa oglna liczba wpywajcych zapyta, z czego najwicej zoyli pracownicy pionu lustracyjnego IPN 133 247 zapyta, czyli o 7% wicej ni w 2010 r. Wydzia i referaty ewidencji przyjy take 65 384 zapytania z komrek udostpniania i informacji naukowej oraz 15 423 ze sub specjalnych. Najwiksz liczb zapyta skierowano do Wydziau Ewidencji BUiAD razem 42 075 zapyta. Na podstawie specjalnie opracowanej procedury realizowano zapytania i kwerendy zwizane z wnioskami dotyczcymi nadania odznaczenia Krzy Wolnoci i Solidarnoci. W okresie sprawozdawczym Wydzia Ewidencji zrealizowa 1030 takich wnioskw, przy czym czas realizacji zapytania wynosi pi dni roboczych. W 2011 r. Wydzia Ewidencji realizowa take, we wsppracy z Wydziaem Udostpniania i Informacji Naukowej oraz Wydziaem Gromadzenia, Opracowywania i Obsugi Magazynw, wnioski wynikajce z tzw. ustawy dezubekizacyjnej. W okresie tym Wydzia skierowa do ABW 196 wnioskw o rozwaenie moliwoci uchylenia zastrzeenia dostpu do dokumentw dot. byych funkcjonariuszy organw bezpieczestwa pastwa. Zakoczono realizacj 153 wnioskw. W styczniu i lutym w zwizku z wyborami samorzdowymi z 2010 r. Wydzia Ewidencji realizowa dla oddziaowych biur lustracyjnych sprawdzenia wybranych do organw samorzdowych osb, w tym na potrzeby katalogu osb publicznych. Na podstawie opracowanej przez Wydzia, w porozumieniu z Biurem Lustracyjnym, specjalnej procedury, obejmujcej sprawdzenia w zasobie kartotecznym oraz elektronicznych pomocach ewidencyjnych BUiAD, dokonano sprawdze 1817 osb. Ponadto w zwizku z wyborami do Sejmu i Senatu w padzierniku 2011 r. pracownicy Wydziau Ewidencji dokonali sprawdze na potrzeby katalogu osb publicznych 57 nowych parlamentarzystw.

7000 6000 5000 4000 3000 2000 1000 0

6366,62

979,84

857 643,35 303,38 300,99 264,04 259,98 223,53 201,95 154,53 138,51 53,64 36,4

Wykres 1. Zasb ewidencyjny IPN (w metrach biecych)

14856; 7%

65543; 31%

De l
132953; 62% suby specjalne Biuro Lustracyjne i OBL wydzia, sekcje i referaty udostpniania i informacji naukowej

Wykres 2. Liczba zapyta zrealizowanych dane cznie dla caego pionu archiwalnego

44

eg atu

yd go sz cz Gd a sk Sz De cz le ec ga in tu ra De K le iel ga ce tu ra Ra do m

BU iA D W ro c aw Ka to w ice

Kr ak w Rz es z w

in

Lu bl

Po z

ia

ys to k

ra B

na

4.1.6. Ewidencja dane statystyczne

Tabela 1. Liczba zapyta oraz udostpnionych akt* Liczba j.a. udostpnionych/ /wypoyczonych

Liczba zapyta wpywajcych Wydzia, sekcje i referaty udostpniania i informacji naukowej

Liczba zapyta zrealizowanych Wydzia, sekcje i referaty udostpniania i informacji naukowej

Biuro Lustracyjne i OBL

Biuro Lustracyjne i OBL

Biuro Lustracyjne i OBL 1945 1471 2483 1752 2205 2309 3681 1334 95 1655 201 0 335 1 0 0 0

suby specjalne

suby specjalne

suby specjalne

Oddzia ogem

BUiAD Biaystok Gdask Katowice Krakw Lublin d Pozna Rzeszw Szczecin Wrocaw Delegatura Bydgoszcz Delegatura Kielce Delegatura Olsztyn Delegatura Radom Razem

42075 13829 14337 275 13040 11432 13872 12342 13612 13752 17061 13233 13778 14027 10396 580 10517 63 257 212 9 146 57 267 16 165 127 0 0 0

9619 18627 11146 2916 9722 7621 9362 9183 8644 9085 13609 9064 9492 9373 8372 0 8955 3255 3554 4298 3150 4822 4610 3185 4153 4121 4527 2024 580 1562

40822 13283 14277 272 12926 12332 13276 12144 13611 13345 19346 13223 12791 14023 10148 550 10538 63 245 212 9 146 57 267 16 163 123 0 0 0

9634 17905 11135 2870 9608 8484 9055 8967 8644 8706 14815 8891 8438 9432 8259 0 8885 3255 3603 4009 3168 4821 4582 4264 4316 4190 4468 1889 550 1653

6798 1807 4349 116 1945 1482 2484 1782 2252 2321 3948 1334 726 1656 201 0 335 0 11 1 30 47 12 267 0 631

4912 79 4233 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

214054 15423 133247 65384 213352 14856 132953 65543 31613 2923 28611 79

* Sprawy realizowane na rzecz innych podmiotw ni suby specjalne i BL oraz OBL s przekazywane do referatw ewidencji za porednictwem WUiIN, referatw i sekcji udostpniania i informacji naukowej. ** Rubryka dotyczy wycznie spraw realizowanych przez Wydzia Ewidencji BUiAD i odnosi si do realizacji art. 39a ustawy o IPN.

45

prokuratorzy**

ogem

ogem

4.2. Zasb gromadzenie i opracowywanie

4.2.1. Gromadzenie zasobu
Zasb archiwalny Instytutu Pamici Narodowej zgromadzony w BUiAD w Warszawie oraz w dziesiciu oddziaach i czterech delegaturach z kocem 2011 r. osign rozmiar 89 609,58 mb. Z tej liczby przeszo jedna trzecia, czyli 30 867,48 mb, przypada na dokumentacj znajdujc si w centrali IPN w Warszawie. W stosunku do 2010 r. archiwum IPN powikszyo si o 519,7 mb akt, przy czym wielko nabytkw w BUiAD w Warszawie w okresie od stycznia do grudnia 2011 r. osigna warto 153,62 mb. Najwiksz grup dokumentw przyjtych przez archiwum centrali IPN w Warszawie stanowiy materiay archiwalne z Gwnej Komisji cigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu (61,98 mb), w tym ankiety Gwnej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich w Polsce oraz jej okrgowych komisji, zebrane w latach 19681972, a wykorzystywane do tej pory przez pion prokuratorski IPN w prowadzonych ledztwach. W ramach nabytkw z jednostek wiziennictwa (43,25 mb) w zasobie BUiAD zgromadzono m.in. teczki osobowe funkcjonariuszy Wydziau Ochrony Centralnego Zarzdu Wiziennictwa i Wydziau Ochrony Centralnego Zarzdu Zakadw Karnych, ktrzy rozpoczli sub po 31 grudnia 1956 r., teczki osobowe funkcjonariuszy wiziennictwa, ktrzy rozpoczli sub przed 31 grudnia 1956 r., karty ewidencyjne funkcjonariuszy Suby Wiziennej penicych sub w latach 19441968, protokoy zniszczenia akt oraz instrukcj dotyczc pracy operacyjnej w wiziennictwie z materiaw CZZK. Kolejn grup gromadzonej w centrali IPN dokumentacji stanowiy materiay archiwalne instytucji wojskowych (14,99 mb). W wyniku procesu przegldu i typowania w sieci wojskowych komend uzupenie przejto akta personalne i karty ewidencyjne onierzy wojskowych organw bezpieczestwa z WKU Warszawa-Praga Poudnie oraz teczki akt personalnych onierzy przekazane m.in. przez Sztab Generalny Wojska Polskiego, Dowdztwo Wojsk Ldowych, Dowdztwo Garnizonu Warszawa. W 2011 r. przekazywanie do zasobu BUiAD materiaw archiwalnych kontynuowao Archiwum Stray Granicznej (12,88 mb). Dokumentacj t stanowiy w przewaajcej czci akta personalne onierzy Wojsk Ochrony Pogranicza. Do najciekawszych nabytkw archiwum BUiAD w okresie sprawozdawczym naley zaliczy: przekazane przez Sd Warszawskiego Okrgu Wojskowego akta w sprawie przeciwko gen. w stanie spoczynku Edmundowi Bule i innym oskaronym z art. 52 ust. 1 ustawy z dnia 14 lipca 1983 r. w zwizku z art. 268 kk. Dokumentacja ta zawiera szereg informacji na temat nielegalnego niszczenia akt wojskowych organw bezpieczestwa (IPN BU 2525); dar prywatny pani Zoi Cherubin oryginalny protok zezna komendanta obozu koncentracyjnego KL Mauthausen-Gusen SS Standartenfhrera Franza Ziereisa (IPN BU 2552); dar prywatny pana Jerzego Rzepeckiego zawierajcy m.in. amatorskie nagrania audio meldunkw wydawanych drog radiow przez funkcjonariuszy MSW (IPN BU 2565); dokumentacj operacyjn resortu spraw wewntrznych przekazan przez Sd Okrgowy w Warszawie za aneksem do akt w sprawie karnej przeciwko Wadysawowi Ciastoniowi i Zenonowi Patkowi. Skadaj si na ni m.in. akta sprawy operacyjnego rozpracowania dotyczcej inwigilacji ks. Jerzego Popieuszki, a take materiay Biura T MSW (technika operacyjna), bdce zapisem inwigilacji przez suby PRL czonkw rodziny Grzegorza Piotrowskiego i innych osb zwizanych z oskaronymi w procesie toruskim. Wan grup nabytkw BUiAD stanowiy rwnie kopie dokumentacji pozyskanej w ramach wsppracy z archiwami zagranicznymi: 1. z Litewskiego Archiwum Akt Specjalnych w Wilnie: zbir kopii materiaw wytworzonych przez Komitet Bezpieczestwa Pastwowego Litewskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej (IPN BU 2553) 168 j.a.;

46

2. z Instytutu Jzefa Pisudskiego w Nowym Jorku: zbir kopii materiaw dotyczcych Radia Wolna Europa (IPN BU 2508) 108 j.a.; zbir kopii materiaw dotyczcych Archiwum Generaa Kazimierza Sosnkowskiego (IPN BU 2587) 12 j.a.; zbir kopii materiaw lmowych (IPN BU 2540) 18 j.a.; 3. z Instytutu Pamici Mczennikw i Bohaterw Holocaustu Yad Vashem w Jerozolimie: zbir kopii materiaw stanowicych zbir relacji osb narodowoci ydowskiej, dotyczcych okupacji i zagady narodu ydowskiego na terenach okupowanej Polski w czasie II wojny wiatowej (IPN BU 2323) 1239 j.a.; zbir kopii cyfrowych kwestionariuszy historycznych Centralnej Komisji Historycznej Centralnego Komitetu Wyzwolonych ydw w stree amerykaskiej (IPN BU 2523) 24 j.a.; zbir kopii cyfrowych relacji z kolekcji Lejba Koniuchowskiego (IPN BU 2524) 49 j.a. Oddziay i delegatury IPN powikszyy swj zasb o 394 mb. Z jednostek wiziennictwa pochodzio 125 mb dokumentacji, w tym m.in. akta osobowe funkcjonariuszy oraz akta osb osadzonych w zakadach karnych. Ponad 98 mb w wikszoci teczek osobowych b. funkcjonariuszy organw bezpieczestwa pozyskano w komendach policji. Z archiww wojskowych komend uzupenie przejto 91 mb teczek akt personalnych i kart ewidencyjnych onierzy wojskowych organw bezpieczestwa pastwa, m.in.: Korpusu Bezpieczestwa Wewntrznego, WOP oraz WSW. Sdy przekazay 25 mb z aktami spraw dotyczcych osb represjonowanych z motyww politycznych, a take akta zakoczonych procesw lustracyjnych. Rnorodne i interesujce materiay zoyy si take na prawie 20 mb darw i kolekcji prywatnych przekazanych w 2011 r. Wrd nabytkw wyrni mona akta postpowania dot. niewyjanionej do dzi sprawy mierci dziaacza NSZZ Solidarno Zbigniewa Simoniuka przejte z Prokuratury Okrgowej w Biaymstoku bdce nabytkiem OBUiAD w Biaymstoku. Oddzia ten wzbogaci swj zasb rwnie o 2,17 mb zbioru dokumentacji i wydawnictw zwizkowych przekazanych przez Barbar Moszyk, przewodniczc Oddziau Regionu Warmisko-Mazurskiego NSZZ Solidarno w Giycku. Zbiory wydawnictw tzw. drugiego obiegu przekazali take Janusz Borzuchowski i Janusz Glinka 0,5 mb. W 2011 r. OBUiAD w Gdasku otrzyma w darze duy zbir dokumentw Anny Walentynowicz przekazanych przez jej wnuka Piotra Walentynowicza oraz materiay przekazane przez Pawa Dowenk. Prace zwizane z uporzdkowaniem i opracowaniem tej dokumentacji trwaj i zostan zakoczone w 2012 r. Zasb archiwum w Gdasku uzupeniy take zbiory nagra wspomnie i relacji z wydarze Grudnia 1970, obrad delegacji rzdowej z Midzyzakadowego Komitetu Strajkowego 30 sierpnia 1980 r., posiedzenia Komisji Krajowej NSZZ Solidarno 12 grudnia 1981 r., audycje Stefana Bratkowskiego i Natana Tenenbauma oraz nagrania dwikowe manifestacji w latach osiemdziesitych XX w. Akta dochodzeniowe Komendy Miejskiej MO w Katowicach dotyczce ledztwa w sprawie wydarze w kopalni Wujek, akta sdowe i prokuratorskie (w formie elektronicznej) dotyczce pacykacji kopalni Wujek oraz akta prokuratorskie i sdowe w sprawie planowanego przez funkcjonariuszy SB zamachu na ksidza Adolfa Chojnackiego zostay wczone do zasobu OBUiAD w Katowicach. W zasobie oddziau znalaza si te autobiograa lskiego dziaacza katolickiego i prawnika Rudolfa Buchay Trzecia droga oraz zbir materiaw dotyczcych dziaalnoci polskiego ruchu oporu na Grnym lsku i Zagbiu, m.in. organizacji: Zwizek Ora Biaego i AK. Oddzia w Krakowie przej m.in. z Sdu Okrgowego i Aresztu ledczego w Krakowie dokumentacj dotyczc Jiriego Vavrusaka i Milana Rajdosa, obywateli Czechosowacji zwizanych ze rodowiskiem Konfederacji Polski Niepodlegej w Krakowie. Krakowska Prokuratura Okrgowa przekazaa akta ledztwa przeciwko dziaaczom Liberalno-Demokratycznej Partii Niepodlego. Do najciekawszych darowizn, o ktre wzbogaci si zasb OBUiAD w Krakowie, zaliczy naley materiay przekazane przez Zdzisawa Rychlika (korespondencja z obozu Polenlager w Boguminie w 1942 r.), Jzefa Mazonia (ksiga z imiennym wykazem osb zatrudnionych w organach

47

sdownictwa w okresie okupacji niemieckiej 19391945 na terenie Dystryktu Krakw), byego funkcjonariusza SB Kazimierza Sulk (materiay dotyczce jego uwizienia w zwizku z wyjawieniem planw SB zwizanych z zamachem na ks. Adolfa Chojnackiego oraz dziaa zmierzajcych do ujawnienia i osdzenia przestpstw popenianych przez funkcjonariuszy MSW) oraz Wojciecha Mierzw (korespondencja prywatna Stanisawa Mierzwy, dziaacza ludowego sdzonego w moskiewskim procesie szesnastu). Szczepan Zarba przekaza lubelskiemu oddziaowi IPN zbir wykonanych przez siebie fotograi dokumentujcych uroczystoci milenijne w 1966 r. Cenne materiay dotyczce strajku studentw dzkich w 1981 r. (druki bezdebitowe, rkopisy, plakaty, fotograe, wycinki prasowe) podarowa OBUiAD w odzi Roman Kowalczyk. Interesujce dokumenty z czasw okupacji przekazali darczycy archiwum IPN w Poznaniu. Dotycz one wysiedle ludnoci polskiej, obozu dla przesiedlonych w Myniewie oraz ycia codziennego w okupowanym Grodzisku Wielkopolskim. W poznaskim oddziale IPN dostpne s te m.in. akta sprawy karnej przeciwko onierzowi Ludowego Wojska Polskiego, ktry z zamiarem przedostania si do Berlina Zachodniego w 1988 r. uprowadzi czog z jednostki wojskowej i sforsowa granic z Niemieck Republik Demokratyczn. Cz nabytkw archiwum IPN w Rzeszowie stanowi karty ewidencyjne osb kierowanych w okresie stanu wojennego na wiczenia wojskowe do jednostki w Czerwonym Borze. S one wartociowe ze wzgldu na fakt, e dotd zachowao si niewiele materiaw dotyczcych tego orodka. Wobec znikomego stanu zachowania materiaw dotyczcych pracy operacyjnej w jednostkach organizacyjnych Suby Wiziennej, szczeglnego znaczenia nabieraj przejte przez OBUiAD w Szczecinie teczki analiz, sprawozda i kontroli jednostek penitencjarnych z lat osiemdziesitych XX w., zgromadzone przez Okrgowy Zarzd Zakadw Karnych w Szczecinie, a przekazane przez Areszt ledczy w Szczecinie. Jako dar archiwum oddziau otrzymao dokumentacj po Biskupim Komitecie Spoeczno-Charytatywnym w Szczecinie przekazan przez Mari Glisk. Oddzia we Wrocawiu przyj zbir 81 tam magnetofonowych z nagraniami wywiadw z onierzami Polskich Si Zbrojnych na Zachodzie, m.in. z formacji Cichociemnych, przeprowadzonych przez Jana Szatsznajdera, onierza armii Andersa, a take dwa bogate zbiory wydawnictw bezdebitowych liczce cznie 900 j.a, przekazanych przez Wiktori Skudlarsk i Stanisaw abaj. W zasobie bydgoskiej delegatury znalaza si m.in. spucizna po dziaaczu inowrocawskiej Solidarnoci Janie Zieliskim przekazana przez Zarzd Regionu Torusko-Wocawskiego NSZZ Solidarno region Inowrocaw, a take ulotki i broszury przekazane przez Zarzd Okrgu Kujawsko-Pomorskiego Stronnictwa Pracy. Delegatura w Kielcach pozyskaa w formie darw m.in. materiay dot. ruchu ludowego z lat 19431946 oraz przedmioty zwizane z dziaalnoci opozycyjn, takie jak: stemple i ulotki, wpinki z lat 19811989 oraz powielacz Cyklos. Z uwagi na trwajcy proces werykacji zawartoci zasobu archiwalnego BUiAD w Warszawie w 2011 r. wyczono 4,67 mb dokumentacji. Najwiksz grup ubytkw stanowiy materiay zgromadzone przez Gwn Komisj Badania Zbrodni Hitlerowskich w Polsce w postaci kartoteki Pastwowego Urzdu Repatriacyjnego (2,56 mb), a zwrcone do Archiwum Akt Nowych. Rozmiar ubytkw z zasobu w oddziaach i delegaturach Instytutu by znacznie mniejszy ni w latach poprzednich. cznie z korektami metrau wynikajcymi z prac porzdkowych oraz przesuniciami w ramach zasobu IPN pomidzy archiwami terenowymi, wynis on 23,61 mb. Najwikszy ubytek stanowio 8,67 mb akt paszportowych, operacyjnych, ewidencyjnych, administracyjnych i personalnych z OBUiAD w Katowicach, niepodlegajcych przekazaniu do IPN, ktre zwrcono jednostkom policji. W zwizku z wyganiciem umowy pomidzy Fundacj Wielkopolskie Archiwum Solidarnoci a Oddziaem IPN w Poznaniu zwrcono Fundacji zdeponowane w Instytucie materiay archiwalne (38 j.a.). Wykonane z nich kopie elektroniczne zostan wczone do zasobu IPN.

48

Pracownicy Sekcji Gromadzenia WGOiOM w 2011 r. kontynuowali przegld dokumentacji pod ktem ewentualnego jej przyjcia do zasobu archiwalnego BUiAD w nastpujcych instytucjach: Komendzie Gwnej Policji, Biurze Ochrony Informacji Niejawnych dokumentacja proweniencji milicyjnej KG MO (wytypowano ok. 850 j.a.); Archiwum Aresztu ledczego Warszawa-Mokotw teczki akt osobowych funkcjonariuszy wiziennictwa (wytypowano ok. 3,5 tys. j.a. ); WKU Warszawa-Mokotw teczki akt personalnych i karty ewidencyjne onierzy (wytypowano ok. 470 teczek akt personalnych i 2800 kart ewidencyjnych). Prace zwizane z przegldem dokumentacji w roku sprawozdawczym byy prowadzone rwnie na terenie caego kraju. Kwerendy dotyczyy przede wszystkim materiaw zgromadzonych w archiwach wojskowych komend uzupenie, jednostek policji, sdw i prokuratur, a take jednostek wiziennictwa. Dokumenty odnalezione w WKU to gwnie akta personalne i karty ewidencyjne onierzy sucych w wojskowych organach bezpieczestwa. W jednostkach policji i wiziennictwa rwnie odnajdywane s akta osobowe byych funkcjonariuszy. Ponadto wrd typowanych materiaw znajduje si dokumentacja zwizana z prac operacyjn prowadzon przez komrki Wydziau Specjalnego Centralnego Zarzdu Wiziennictwa oraz Wydziau Ochrony Centralnego Zarzdu Zakadw Karnych i podlegych mu jednostek w latach 19561989. Sdy i prokuratury przeprowadzaj na potrzeby IPN kwerend dotyczc akt spraw prowadzonych w latach 19441990 przeciwko osobom represjonowanym z motyww politycznych oraz akt spraw lustracyjnych. Materiay, ktre po przegldzie dziesitek tysicy jednostek archiwalnych zostay ostatecznie wytypowane do przejcia przez oddziay i delegatury IPN, wczono do ich zasobu w 2011 r. lub zostan przekazane przez dotychczasowych dysponentw w 2012 r. Przegldy te bd kontynuowane. W okresie sprawozdawczym prowadzone byy m.in. nastpujce prace: 1. OBUiAD w Biaymstoku dokonano przegldu dokumentacji w archiwum zakadowym Komendy Powiatowej Policji w Wysokiem Mazowieckiem, Komendy Wojewdzkiej Policji w Biaymstoku, w Aresztach ledczych w Biaymstoku i Suwakach oraz w Zakadzie Karnym w Biaymstoku; 2. OBUiAD w Gdasku przegld obj jednostki WKU podlegajce Wojewdzkim Sztabom Wojskowym w Gdasku oraz w Olsztynie (przejto 877 j.a. oraz 34 040 kart ewidencyjnych), KWP w Gdasku i Olsztynie z podlegymi im jednostkami (przejto 72 j.a.), areszty ledcze i zakady karne (przejto 1189 j.a.) oraz sdy i prokuratury apelacji gdaskiej (przejto 12 j.a.); 3. OBUiAD w Katowicach prace objy 6 sdw powszechnych, 8 prokuratur, 5 WKU, Okrgowy Inspektorat Suby Wiziennej w Katowicach, 9 aresztw ledczych, KWP i 8 podlegajcych jej jednostek terenowych oraz Delegatur ABW w Katowicach. Szacowana wielko materiaw do przejcia ok. 1800 j.a.; 4. OBUiAD w Krakowie w 29 komendach policji przegldowi poddano 56 186 j.a., z czego do przejcia zakwalikowano 1623 j.a. W Areszcie ledczym w Krakowie przejrzano 37 j.a. i wszystkie wytypowano do przejcia; 5. OBUiAD w Lublinie przejrzano ok. 10 mb akt w WKU. Prace trway te w KWP w Lublinie. 6. OBUiAD w odzi w KWP w odzi oraz jednostkach jej podlegych, w zwizku z opiniowaniem materiaw przeznaczonych przez policj do wybrakowania oraz przegldem dokumentacji personalnej funkcjonariuszy MO, kwerendzie poddano cznie 11 244 j.a., z ktrych do przejcia zakwalikowano 80 j.a. Po ekspertyzie w Sdzie Rejonowym w czycy (220 j.a.) nie wytypowano materiaw podlegajcych przejciu przez IPN; 7. OBUiAD w Poznaniu w archiwach sdw powszechnych i wojskowych, policji, WKU oraz w Archiwum Pastwowym cznie przejrzano ok. 9500 j.a., z czego przejto 5686 j.a.; 8. OBUiAD w Rzeszowie zakoczono przejmowanie akt osobowych funkcjonariuszy SB z KWP w Rzeszowie i jednostek jej podlegych (komend powiatowych i miejskich) oraz

49

z archiww wojskowych. Trwa nadal kwerenda rozpoczta przez pracownikw jednostek Suby Wiziennej. W Sdzie Rejonowym w Rzeszowie nie odnaleziono dokumentw dotyczcych osb represjonowanych z motyww politycznych (przejrzano ponad 20 mb akt). 9. OBUiAD w Szczecinie zakoczono przegld teczek oraz zbiorw kartotecznych w sieci WKU. Z zachodniopomorskich sdw i prokuratur cywilnych oraz wojskowych przejto 51 j.a. Kontynuowano wspprac z KWP w Szczecinie oraz przegld materiaw w komendach powiatowych policji garnizonu zachodniopomorskiego (pozyskano 868 j.a.). Za porednictwem Okrgowych Inspektoratw Suby Wiziennej w Koszalinie i Szczecinie z zasobw aktowych jednostek penitencjarnych zakwalikowano do przejcia w wikszoci akta osobowe funkcjonariuszy (z wytypowanych ponad 3700 j.a. dotd pozyskano 1343 j.a.). 10. OBUiAD we Wrocawiu i Delegatura w Opolu dotychczas wytypowano do przejcia 3219 j.a. spord 11 044 j.a. przejrzanych w archiwach zakadowych okrgowych inspektoratw suby wiziennej w Opolu (prace w toku) i we Wrocawiu. Przegld kontynuowano te w archiwum KWP w Opolu i podlegych jej jednostkach oraz w WKU; 11. Delegatura w Bydgoszczy w WKU przejrzano 9441 j.a. oraz 85 420 kart ewidencyjnych i przejto 339 j.a. oraz 16 728 kart ewidencyjnych; 12. Delegatura w Kielcach w KWP w Kielcach przejrzano 108 j.a., spord ktrych do przejcia zakwalikowano 1 j.a.; 13. Delegatura w Olsztynie wsppracowano nadal z KWP w Olsztynie i podlegymi jej komendami (przejrzano 11 400 j.a.), zakoczono proces przejmowania kart ewidencyjnych z WKU (OBUiAD w Biaymstoku przej 31 144 karty), podjto wspprac z Okrgowym Inspektoratem Suby Wiziennej w Olsztynie (przejrzano 3300 j.a. i zakwalikowano do przejcia 2200 j.a.).

4.2.2. Opracowywanie zasobu

W dniu 15 czerwca 2011 r. Rada Instytutu Pamici Narodowej podja uchwa nr 10/11 w sprawie Instrukcji okrelajcej zasady technicznego opracowania materiaw archiwalnych przechowywanych w zasobie archiwalnym IPNKZpNP. Instrukcja ta wprowadza w BUiAD oraz w oddziaowych biurach i delegaturach IPN nowe zasady przygotowywania materiaw archiwalnych do udostpnienia. Zmiany wynikay z potrzeby ujednolicenia prac przy zabezpieczaniu dokumentacji aktowej, koniecznoci wskazania na obowizek aktualizacji opisw archiwalnych w Systemie Informacji Archiwalnej NEXUS, przyspieszenia procesu udostpniania akt poprzez uproszczenie ich technicznego opracowywania. Zastosowanie paginacji uatwi take przeszukiwanie zawartoci cyfrowych wersji akt i wykonywanie z nich kopii do biecych zamwie. Do najwaniejszych zmian nale: zastpienie foliacji paginacj, tj. numerowaniem i zliczaniem zapisanych stron materiaw archiwalnych; odstpienie od zszywania akt udostpnianych w ramach komrek organizacyjnych IPN; przekazywanie do Sekcji Konserwacji Materiaw Archiwalnych dokumentw w zym stanie zachowania, a nastpnie, po wykonaniu prac zabezpieczajcych i paginacji, nadawanie im postaci cyfrowej i tworzenie oprawy introligatorskiej; wyczanie z teczek spraw innej dokumentacji ni papierowa, tj. mikrolmw szpulowych, szklanych negatyww, kaset VHS itp. W 2011 r. w ramach opracowywania dokumentacji aktowej podjto lub kontynuowano nastpujce zagadnienia: 1. Opracowywanie techniczne jednostek archiwalnych wytypowanych w toku kwerend do udostpnienia, a take na potrzeby tworzenia przygotowywanego przez Biuro Lustracyjne Katalogu zawierajcego dane osobowe pracownikw, funkcjonariuszy i onierzy organw bezpieczestwa pastwa. Czynno ta polegaa na zabezpieczeniu teczki w taki sposb, aby uchroni j przed zniszczeniem, kradzie, zdekompletowaniem bd zagubieniem. Jednoczenie przyjta prakty-

50

ka w tym zakresie zakadaa odbudow (nadanie) ukadu poszczeglnych dokumentw wewntrz teczki. W 2011 r. opracowano cznie w BUiAD w Warszawie 23 923 j.a., natomiast w oddziaach i delegaturach 48 966 j.a. 2. Planowe opracowywanie dokumentw przekazanych do zasobu IPN w workach ewakuacyjnych, w stanie tzw. rozsypu. Dokumentacj t, po wstpnej selekcji i wyodrbnieniu, scalano w zwarte jednostki archiwalne. Materia, ktry nie zosta skompletowany w teczki spraw, uoono w fascykuy, przyjmujc zasad przyporzdkowania dokumentw poszczeglnym komrkom i jednostkom organizacyjnym. Podczas powyszych prac tworzono rwnolegle elektroniczne pomoce ewidencyjno-informacyjne opracowywanych archiwaliw. W 2011 r. opracowano w ten sposb w BUiAD w Warszawie m.in.: materiay wytworzone przez Stoeczny Urzd Spraw Wewntrznych w Warszawie; w wyniku tych prac zdoano odtworzy kilka tysicy teczek spraw obiektowo-zagadnieniowych spis liczy 5697 j.a., co stanowi 53,4 mb; normatywy wytworzone w toku dziaalnoci MSW (zarzdzenia, biuletyny, broszury, ksiki itp.) spis liczy 8370 j.a., co stanowi 35,5 mb. Dokonano take wstpnego uporzdkowania dokumentacji aktowej z 28 pude transportowych, wytworzonej m.in. przez Departament I MSW, Biuro Paszportw MSW, Zarzd cznoci MSW czy KG MO. Materia ten cechuje duy stopie zniszczenia, co zmusza archiwistw do odtwarzania niemale kadej strony. Archiwici w oddziale katowickim wydzielili i czciowo uporzdkowali akta operacyjne i administracyjne znajdujce si w workach ewakuacyjnych w iloci ok. 1,7 mb oraz odzyskali 2982 karty ewidencyjne. W oddziale IPN w Poznaniu w 2011 r. poczono w cao, uporzdkowano oraz wstpnie zakonserwowano 51 segregatorw akt skadajcych si ze skrawkw dokumentacji papierowej. 3. Zarzdzenie Prezesa IPN nr 26/11 okrelio, e do tworzenia jednolitego inwentarza archiwalnego opisujcego zasb Instytutu na poziomie jednostki archiwalnej stosowany bdzie System Informacji Archiwalnej NEXUS. Zintensykowane prace nad rozbudow tego systemu prowadzone w okresie sprawozdawczym s cile zwizane z realizacj art. 5 ustawy z dnia 18 marca 2010 r. o zmianie ustawy o IPN, nakadajcego na Instytut obowizek opublikowania do koca 2012 r. inwentarza archiwalnego caego jego zasobu. W kocu 2011 r. NEXUS liczy 16 617 812 rekordw opisujcych jednostki archiwalne i 17 924 608 rekordw indeksu osobowego. W okresie sprawozdawczym archiwici Instytutu wprowadzili cznie 68 917 rekordw na poziomie jednostki archiwalnej i 762 549 rekordw zawierajcych informacje o osobach wystpujcych w materiaach archiwalnych. Z tego pracownicy BUiAD wprowadzili do systemu 26 719 rekordw opisujcych jednostki archiwalne oraz 363 386 rekordw na poziomie indeksu osobowego. Dokonali take uzupenienia lub korekty 35 553 istniejcych ju rekordw. Rwnie w oddziaach i delegaturach IPN opracowywanie zasobu polegao przede wszystkim na rozbudowie systemu NEXUS: wprowadzaniu nowych rekordw oraz uzupenianiu informacji w ju istniejcych. Oprcz importw danych z wczeniej uywanych baz, archiwici jednostek terenowych Instytutu wprowadzili 42 198 rekordw opisu jednostek i 399 163 rekordy indeksu osobowego, natomiast zmodykowali zapisy w 231 059 rekordach. W ramach tych dziaa opracowywano dokumentacj byych wojewdzkich urzdw spraw wewntrznych w zwizku z przygotowaniami do stworzenia inwentarza zasobu IPN, uzupeniano informacje o aktach paszportowych, jak rwnie wprowadzano dane o nabytkach do zasobu. Funkcjonalno przedmiotowego systemu bazodanowego jest wci rozszerzana. W 2011 r. wprowadzono m.in. wyszukiwark penotekstow, ktra zwikszya komfort obsugi aplikacji, a take trzeci modu wyszukiwania: Wybr zakresu sygnatur, pozwalajcy na ograniczenie zakresu zwracanych odpowiedzi w obrbie wskazanych przez uytkownika sygnatur archiwalnych dla danego spisu zdawczo-odbiorczego.

51

Na podstawie Systemu Informacji Archiwalnej w kwietniu 2011 r. stworzono rwnie ostateczn wersj wytycznych dotyczcych ewidencjonowania akt paszportowych przy wykorzystaniu NEXUSA. 4. Kontynuowano elektroniczn inwentaryzacj dokumentacji, odbywajc si poza systemem NEXUS, lecz docelowo majc zasili danymi System Informacji Archiwalnej. W 2011 r. prace inwentaryzacyjne tego typu w BUiAD w Warszawie dotyczyy: materiaw mikrolmowych Gwnej Komisji Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu IPN BU 2535 (64 rekordy); dokumentacji Departamentu Finansw MSW IPN BU 96 (3700 rekordw), dokumentacji nansowej Akademii Spraw Wewntrznych IPN BU 2514 (2658 rekordw, baz zakoczono); dokumentacji nansowej Wyszej Szkoy Ocerskiej w Legionowie IPN BU 2515 (4627 rekordw, baz zakoczono); dokumentacji paszportowej SUSW w Warszawie, seria EAWA IPN BU 1010 (edytowano 3750 rekordw); kwestionariuszy wyjazdw emigracyjnych Biura Paszportw MSW IPN BU 1538 (edytowano 5263 rekordy). W oddziale biaostockim oraz Delegaturach w Bydgoszczy i Kielcach ukoczono wprowadzanie informacji do bazy akt spraw karnych z Dekretu PKWN z dnia 31 sierpnia 1944 r. o wymiarze kary dla faszystowsko-hitlerowskich zbrodniarzy winnych zabjstw i zncania si nad ludnoci cywiln i jecami oraz dla zdrajcw Narodu Polskiego (tzw. sierpniwek). Dane te zostan w najbliszym czasie zaimportowane do systemu NEXUS. Pracownicy referatw gromadzenia brali rwnie udzia w przygotowywaniu bazy danych dla Ministerstwa Sprawiedliwoci obejmujcej nazwiska osb wystpujcych w aktach wojskowych sdw rejonowych. Uzupeniano te baz materiaw audiowizualnych ZEUS, ewidencjonowano akty normatywne organw bezpieczestwa pastwa w systemie EZAN oraz internetowe katalogi archiwalne, a take inne bazy o charakterze pomocniczym. 5. Nadal prowadzono w BUiAD prace nad projektem Index Pamici Polakw zamordowanych i represjonowanych przez hitlerowcw za pomoc ydom w czasie II wojny wiatowej. W 2011 r. opracowano 203 j.a., zwikszajc o tak sam liczb rekordw tworzon rwnoczenie elektroniczn baz danych.

4.2.3. Skontrum
W 2011 r. kontynuowano skontrum zasobu archiwalnego BUiAD w Warszawie. 1. Przegldowi poddano dokumentacj Centralnego Archiwum MSW przekazan przez MSWiA w okresie grudzie 2000 r.stycze 2001 r. oraz akta spraw lustracyjnych Sdu Apelacyjnego w Warszawie. Skontrum objo 16 599 j.a., co stanowio 300,58 mb materiaw archiwalnych, a efekt tych prac stanowi 263 protokoy skontrum. 2. 5 stycznia 2011 r. zakoczono skontrum materiaw archiwalnych znajdujcych si w zbiorze wyodrbnionym SKW. Dokonano przegldu 381 j.a., co stanowio 5,28 mb dokumentacji aktowej, w wyniku czego sporzdzono dziewi protokow. Dodatkowo dokonano przegldu 36 j.a. wydzielonych wwczas ze zbioru oglnego, ktre w zwizku z wystosowaniem przez SKW wniosku o zastrzeenie, traktowane byy jako dokumentacja ze zbioru wyodrbnionego. Dla tej dokumentacji sporzdzono pi protokow poskontrowych. Obecnie jednostki te wchodz formalnie w skad zbioru, o ktrym mowa jest w art. 39 ustawy o IPN. Nie stwierdzono adnych brakw w materiaach archiwalnych. 3. 1013 stycznia 2011 r. przeprowadzone zostao skontrum materiaw archiwalnych bdcych w gestii SWW, o ktrych mowa w art. 39 ustawy o IPN. W trakcie przeprowadzonych prac dokonano przegldu 1573 j.a., co stanowio 36,9 mb dokumentacji aktowej, w wyniku czego sporzdzono dziesi protokow. Nie stwierdzono adnych brakw w materiaach archiwalnych.

52

Skontrum zasobu zostao rwnie przeprowadzone w dziesiciu jednostkach terenowych pionu archiwalnego. Najwikszy zakres miao ono w OBUiAD w odzi, w Krakowie oraz w Delegaturze w Kielcach. W oddziale dzkim IPN sprawdzeniu zapisw w spisach zdawczo-odbiorczych ze stanem faktycznym poddano cay zasb, z wyjtkiem materiaw ewidencyjnych podlegajcych Referatowi Ewidencji oraz akt paszportowych. Spord 174 928 j.a. poddanych skontrum, tylko w przypadku 134 j.a. odnotowano rozbienoci wynikajce z bdw popenionych przy sporzdzaniu spisw zdawczo-odbiorczych przez instytucje przekazujce materiay archiwalne do IPN. Ponad 461 mb akt, czyli 191 407 j.a., m.in. byego WUSW i WKU, sprawdzono w Delegaturze w Kielcach. Skontrum w OBUiAD w Krakowie dotyczyo mikrolmw akt operacyjnych WUSW, akt spraw przejtych z sdw i prokuratur, materiaw uyczonych z archiww wojskowych i z Archiwum Pastwowego w Krakowie (razem 20 211 j.a.).

4.2.4. Dokumentacja audiowizualna

Audiowizualny zasb BUiAD w Warszawie tworz materiay fotograczne, lmowe i dwikowe. W jego skad wchodzi ok. 3,5 mln zdj, 1499 j.a. materiaw lmowych oraz 596 j.a. zawierajcych zapis dwikowy. W oddziaach i delegaturach IPN znajduje si ok. 35,5 mln fotograi, stanowicych gwnie cz dokumentacji aktowej, 520 lmw oraz 850 j.a. nagra dwikowych. Dziaania skupione wok opracowywania dokumentacji audiowizualnej przebiegay w kilku oddzielnych, ale cile powizanych ze sob nurtach. Pierwszy polega na digitalizacji, opracowaniu technicznym i merytorycznym materiaw audiowizualnych, z uwzgldnieniem podziau na lmy, fotograe i nagrania foniczne. Drugi zmierza do budowy odpowiedniego rodowiska informatycznego, pozwalajcego na cyfrowe opracowanie materiaw. Trzeci nakierowany by na rozszerzenie wiedzy o materiaach audiowizualnych wytworzonych i gromadzonych przez komunistyczny aparat bezpieczestwa, znajdujcych si obecnie w zasobie IPN. Zadania te w ramach BUiAD realizuje Sekcja Opracowywania Dokumentacji Audiowizualnej. Oddziay i delegatury Instytutu korzystaj z pomocy tej specjalistycznej komrki w pracach zwizanych z digitalizacj i konserwacj znajdujcych si w ich zasobie materiaw audiowizualnych. Proces opracowywania dokumentacji fotogracznej w BUiAD obj nastpujce zagadnienia: 1. kontynuacja skanowania dokumentacji fotogracznej pochodzcej z archiwum Gwnej Komisji Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. W grudniu 2011 r. zakoczono skanowanie zawartoci 116 skrzynek tematycznych oraz rozpoczto digitalizacj zbioru albumw Gwnej Komisji. Jednoczenie trwao planowe skanowanie zbioru fotograi MSW (spis IPN BU 024). W sumie, wraz z nowymi nabytkami, w okresie sprawozdawczym zdigitalizowano 26 447 j.a. (990,18 GB); 2. elektroniczna inwentaryzacja zeskanowanych fotograi w systemie ZEUS. Na dzie 31 grudnia 2011 r. liczba rekordw z opisami zdj wynosia 16 654 (w okresie sprawozdawczym wprowadzono 907 rekordw). Opracowano m.in. fotograe dotyczce dziaalnoci opozycyjnej w latach osiemdziesitych XX w. (ze spisu IPN BU 024) oraz koczono wprowadzanie zdj z kolekcji pozyskanej z Narodowej Agencji Archiww i Nagra w College Park (spis IPN BU 2196); 3. zabezpieczanie zeskanowanych zbiorw zdjciowych Gwnej Komisji obwolutami z papieru bezkwasowego oraz rozpoczcie porzdkowania i inwentaryzacji lunych zdj; 4. przygotowanie Przewodnika po zasobie fotogracznym Gwnej Komisji Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu; Opracowywanie i digitalizacja dokumentacji fotogracznej rwnie w jednostkach terenowych pionu archiwalnego odbywa si za porednictwem systemu ZEUS. Efektem tych prac w 2011 r. jest 16 476 zeskanowanych obrazw (357,65 GB). Proces opracowywania dokumentacji lmowej w centrali IPN obj nastpujce zagadnienia: 1. digitalizacja 35 j.a., co stanowio 366,6 GB;

53

2. konserwacja 28 j.a. zapisanych na tamie nitro, przysanych w ramach umowy o wsppracy z Instytutem im. Jzefa Pisudskiego w Ameryce; 3. przenoszenie zdigitalizowanych materiaw lmowych z kaset DV-cam/HDV do systemu cyfrowej obrbki obrazu AVID. W 2011 r. na macierz dyskow zaimportowano 82 j.a. o cznej pojemnoci 388,84 GB; 4. konserwacja i digitalizacja materiaw lmowych nadesanych z oddziaw i delegatur IPN. Na dzie 31 grudnia 2011 r. do SODA przekazano 173 j.a.; 5. nagranie 79 pyt DVD z kopiami lmw z archiwum Biura na potrzeby udostpniania. OBUiAD w Gdasku, w wyniku systematycznej digitalizacji swojego zasobu, uzyska kolejne 11 kopii lmw. Wikszo wyodrbnionej dokumentacji w formie lmw i nagra dwikowych w oddziaach i delegaturach zostaa jednak poddana konserwacji i zdigitalizowana w latach poprzednich, gwnie za porednictwem SODA w centrali BUiAD. Proces opracowywania dokumentacji fonicznej prowadzony przez SODA obj zagadnienia: 1. kontynuacja wyodrbniania materiaw dwikowych z dokumentacji aktowej; 2. digitalizacja 111 j.a., co stanowio 142,35 GB. Dodatkowo posta cyfrow nadano 24 materiaom dwikowym (43,7 GB) wraz z wgldwkami z zasobu Archiwum Zakadowego. W roku sprawozdawczym kopie cyfrowe nagra dwikowych ze swojego zasobu wykonyway OBUiAD: w Gdasku (106 j.a.), w Szczecinie (10 j.a. ze zbioru zawierajcego nagrania z wydarze w Stoczni Szczeciskiej z pocztku lat siedemdziesitych XX w.) i we Wrocawiu (81 tam pozyskanych jako dar w 2011 r.).

4.2.5. Konserwacja
W okresie sprawozdawczym Sekcja Konserwacji Materiaw Archiwalnych BUiAD przeprowadzaa konserwacj archiwaliw z zasobu centrali oraz oddziaw i delegatur IPN. Byy to najczciej obiekty na podou papierowym, w zym stanie zachowania spowodowanym zakwaszeniem papieru, uszkodzeniami mechanicznymi, niewaciwymi zabezpieczeniami i nieodpowiednimi warunkami przechowywania. Spowodowao to zacenie i osabienie podoa, rozdarcia, czasem skaenie mikrobiologiczne. Wiele obiektw zostao wczeniej niewaciwie zabezpieczonych przy uyciu tam samoprzylepnych lub paskw papieru. Prace konserwatorskie na og obejmuj rozszycie akt, oczyszczenie, prasowanie i reperacje podoa, laminowanie bibuk pokryt klejem termoaktywnym. Tak przygotowane karty przekazywano do Pracowni Reprograi WOB BUiAD w celu digitalizacji, a nastpnie akta zszywano i wykonywano opraw introligatorsk. Asze i plakaty z okresu II wojny wiatowej poddawano penej konserwacji obejmujcej kpiele wodne, odkwaszanie, plana i dublowanie na nowe podoe z bezkwasowego papieru. Czynnoci konserwatorskie s rejestrowane w dzienniku dziaa Sekcji Konserwacji Materiaw Archiwalnych, ktrego wpisy stanowi cz skadow opisu jednostki archiwalnej w aplikacji NEXUS. W 2011 r. penej konserwacji poddano w sekcji 205 j.a. i 195 aszy. Procesowi oczyszczania, ktry pozwoli na lepsz czytelno obrazu, poddano 665 negatyww z okresu II wojny. Do najciekawszych prac w okresie sprawozdawczym naley zaliczy konserwacj nastpujcych materiaw archiwalnych: Raportu Katzmanna, dotyczcego przebiegu eksterminacji ydw w czasie tzw. Aktion Reinhardt (GK 166/203); akt sprawy przeciwko gen. Fieldorfowi Archiwum Kedywu KG AK (IPN BU 1769/13); akt dotyczcych bp. Czesawa Kaczmarka (IPN BU 0650/39 t. 2, 3 i 4); dokumentw w sprawie Hermanna Rupprechta, zawierajcych dokumentacj aktow i asze (IPN GK 227/26 t. 1 i 2); albumw ilustrujcych Selbstchutz Westprussen (GK Albumy 118, egz. 1, 2 i 3);

54

 albumu Die Geschichte der Bewegung, Kresleitung Bromberg in Bilden (GK Albumy 8); ksigi kryptonimw byego Departamentu I MSW (IPN BU 02144/1); dziennikw archiwalnych MSW Sygnatura I Stara sie (IPN BU 001519/114). W ramach zada Sekcji Konserwacji Materiaw Archiwalnych prowadzono systematyczn kontrol warunkw przechowywania archiwaliw w pomieszczeniach magazynowych i wybranych miejscach pracy. Zlecono rwnie wykonanie doranych bada mikrobiologicznych dokumentw podejrzanych o skaenie oraz badania czystoci powietrza w wybranych pomieszczeniach i na stanowiskach pracy. Od 2011 r. pracownicy Sekcji Konserwacji zajmuj si rwnie obsug prniowej komory fumigacyjnej. W okresie poprzedzajcym jej pierwsze uruchomienie przez BUiAD prowadzone byy intensywne czynnoci w zakresie przygotowania stanowiska pracy, w tym m.in. specjalistyczne badania lekarskie pracownikw oddelegowanych do obsugi komory, ich szkolenia stanowiskowe, instruktae przeprowadzone przez producenta urzdzenia, pozyskanie specjalistycznych rodkw ochrony indywidualnej, zainicjowanie czynnoci w sprawie przeprowadzenia pomiarw gazu na stanowisku pracy, a take dostosowania go do obecnie obowizujcych wymogw. W 2011 r. przeprowadzono cztery procesy fumigacji: w sierpniu (dwukrotnie), w padzierniku i w grudniu. W OBUiAD w Poznaniu zostaa zatrudniona na okres dwch miesicy osoba o specjalnym przygotowaniu kierunkowym w zakresie konserwacji papieru, ktra przeprowadzia caociow konserwacj 7 j.a. (skorowidzw, repertoriw i inwentarzy). Poczwszy od 2009 r. w OBUiAD w Rzeszowie funkcjonuje maa pracownia konserwacji, wyposaona m.in. w dwa laminatory, co umoliwia zabezpieczanie materiaw archiwalnych metod wtapiania lmoplastu R. W okresie sprawozdawczym konserwacji poddano 3084 karty, z 14 j.a., ktre ze wzgldu na zy stan techniczny zostay wyczone z udostpniania. Ponadto OBUiAD we Wrocawiu w komorach fumigacyjnych rmy zewntrznej przeprowadzi dezynfekcj kolejnych 50 mb akt i 20 mb kartotek zainfekowanych koloniami grzybw. Z kolei w pracowni konserwacji w OBUiAD w odzi w okresie sprawozdawczym procesowi konserwacji poddano 1212 kart z 23 j.a. Wikszo oddziaw i delegatur Instytutu nie posiada jednak pracowni, w ktrych byoby moliwe przeprowadzenie bardziej zaawansowanych dziaa konserwatorskich, dlatego we wasnym zakresie wykonywane s przede wszystkim tylko podstawowe zabiegi zabezpieczajce, takie jak podklejanie rozdar, prasowanie oraz czyszczenie pojedynczych dokumentw czy wykonywanie opraw. Materiay wymagajce bardziej specjalistycznych dziaa s przekazywane do Sekcji Konserwacji BUiAD.

4.2.6. Magazyny archiwalne

Na dzie 31 grudnia 2011 r. Wydzia Gromadzenia, Opracowywania i Obsugi Magazynw sprawowa opiek nad 22 pomieszczeniami magazynowymi w trzech rnych lokalizacjach w Warszawie (obiekty na ul. Towarowej 28, ul. Kobuckiej 21, pl. Krasiskich 2/4/6). W okresie 1 stycznia31 grudnia 2011 r. magazyny archiwalne BUiAD zrealizoway ogem 114 701 zamwie na wypoyczenie jednostek archiwalnych. Na stan magazynu przyjto ponownie 122 532 j.a. Podobnie jak w latach ubiegych, rwnie i w 2011 r. wykonywano prace porzdkowe i reorganizacyjne: 1. dyslokacja pomidzy magazynami 470 mb akt WOP oraz Zarzdu II Sztabu Generalnego Wojska Polskiego w zwizku z odtwarzaniem pierwotnego ukadu dokumentacji; 2. zabezpieczenie w pudach bezkwasowych akt spraw lustracyjnych, dokumentacji KG MO, dokumentacji administracyjnej MSW, akt WSW (ogem 855 mb) oraz przepakowanie w koperty bezkwasowe mikrolmw ze zbioru WSW i KG MO;

55

3. osygnowanie dokumentacji Departamentu Kadr MSW oraz akt WSW (32 200 j.a.). Pod kontrol Sekcji Obsugi Magazynw grupa staystw w padzierniku 2011 r. zakoczya prace nad odbudowywaniem ukadu pierwotnego sygnatur ksieczek paszportowych. W okresie sprawozdawczym przyporzdkowano do serii paszportowych 1 200 000 j.a. Jednostki terenowe pionu archiwalnego wykorzystuj cznie 74 pomieszczenia magazynowe. W OBUiAD w Gdasku znajduj si w 2 budynkach, natomiast zasb OBUiAD w Lublinie jest podzielony pomidzy magazyny w trzech rnych lokalizacjach, ponadto cz akt paszportowych zostaa zdeponowana w Delegaturze w Radomiu. OBUiAD w Katowicach korzysta rwnie dodatkowo z 2 magazynw wynajtych od Archiwum Pastwowego. Wiksza liczba spraw realizowanych przez pion archiwalny znalaza swoje odbicie rwnie w zwikszonej liczbie wypoycze magazynowych w oddziaach i delegaturach razem wypoyczono 219 795 j.a. Spord licznych prac porzdkowych wspomnie mona m.in. o nadawaniu waciwego ukadu niektrym zespoom i zbiorom gwnie akt paszportowych (w czci oddziaw prace te ukoczono w latach ubiegych): 1. OBUiAD w Biaymstoku porzdkowano akta paszportowe WUSW w Biaymstoku i Suwakach zgodnie z ukadem pierwotnym sygnatur wytwrcy (495 mb); 2. OBUiAD w Gdasku uporzdkowano 83 mb akt wnioskw o wydanie ksieczek eglarskich; 3. OBUiAD w Katowicach porzdkowano akta paszportowe WUSW Czstochowa 288,5 mb, dokonano dyslokacji uporzdkowanych akt paszportowych 50 mb, przepakowano materiay z tzw. worw ewakuacyjnych w bezkwasowe puda 15 mb; 4. OBUiAD w Lublinie kontynuowano porzdkowanie akt paszportowych oraz zabezpieczanie dokumentacji w pudach bezkwasowych ponad 300 mb; 5. OBUiAD w odzi prowadzono elektroniczn inwentaryzacj akt paszportowych, uoonych ju w 2010 r. wedug pierwotnych sygnatur (w obrbie wojewdzkich urzdw spraw wewntrznych byo to 2855,57 mb). Edycji poddano 23 394 rekordy oraz wprowadzono do systemu 2219 nowych rekordw; 6. OBUiAD w Rzeszowie zakoczono porzdkowanie akt paszportowych wedug ukadu numerycznego (13 277 j.a., co stanowi ok. 40 mb); 7. OBUiAD w Szczecinie porzdkowano i ewidencjonowano materiay Wydziau ledczego WUSW w Szczecinie oraz rozpoczto scalanie akt osobowych funkcjonariuszy SB; 8. OBUiAD we Wrocawiu porzdkowano (poprzez scalanie) serie teczek akt paszportowych WUSW w Jeleniej Grze (dotychczas uporzdkowano ponad 400 000 j.a., czyli 640 mb); 9. Delegatura w Bydgoszczy wykonano prace porzdkowe w zbiorze akt paszportowych WUSW Toru i Bydgoszcz, zakoczono te uporzdkowanie magazynu z materiaami operacyjnymi i paszportowymi, polegajce na uoeniu akt zespoami i przeoeniu ich w puda bezkwasowe; 10. Delegatura w Radomiu zakoczono prace w magazynie z materiaami operacyjnymi i paszportowymi (uoenie akt zespoami i zabezpieczenie ich w pudach bezkwasowych).

4.2.7. Archiwum Zakadowe

Na dzie 31 grudnia 2011 r. zasb Archiwum Zakadowego w centrali IPN liczy 36 338 j.a., co stanowio 532,92 mb (z czego kategorii A 14 585 j.a., tj. 152,42 mb, a kategorii B 21 753 j.a., tj. 380,50 mb), zarejestrowanych na 995 spisach zdawczo-odbiorczych i 34 aneksach do spisw. W 2011 r. wczono do zasobu Archiwum Zakadowego 4980 j.a., co stanowio 101,75 mb (z czego kategorii A 3772 j.a., tj. 12,39 mb, natomiast kategorii B 4208 j.a., tj. 89,36 mb) i zarejestrowano je na 130 spisach zdawczo-odbiorczych i 10 aneksach do spisw. W okresie sprawozdawczym archiwum wypoyczyo 1565 j.a.

56

Kontynuowano prace w zakresie realizacji Uchway nr 5/09 Kolegium IPNKZpNP z 8 wrzenia 2009 r. w sprawie wyczenia materiaw po byej GKBZpNP znajdujcych si w Archiwum Zakadowym i wczenia ich do zasobu historycznego IPNKZpNP. Zainicjowano prace komisji brakowania dokumentacji niearchiwalnej kategorii B i BE (dokumentacja Biura Ochrony oraz Biura Budetu i Finansw). Pracownicy Archiwum Zakadowego brali udzia w pracach komisji brakowania dokumentacji niearchiwalnej kategorii BC. Wydano zgod na wybrakowanie dokumentacji kategorii BC w BUiAD: 2923 j.a., tj. 40,23 mb, BL: 32 j.a., tj. 0,16 mb, Biurze Prezesa (b. Sekretariat Prezesa i b. Biuro Prawne): 32 j.a., tj. 0,94 mb, Sekretariacie Zastpcy Prezesa: 5 j.a., tj. 0,02 mb, Biurze Dyrektora Generalnego: 19 j.a., tj. 0,54 mb, b. Biurze Organizacyjnym: 14 j.a., tj. 0,42 mb, b. Biurze Prawnym: 19 j.a., tj. 0,47 mb, b. Biurze Zamwie Publicznych, Mienia i Inwestycji: 27 j.a., tj. 0,68 mb. cznie zgoda na wybrakowanie dotyczya 3071 j.a., co stanowio 43,46 mb. Do aplikacji AZAK, wspomagajcej administrowanie zasobem Archiwum Zakadowego, wprowadzono 2165 rekordw (cznie aplikacja zawiera 20 896 rekordw, z ktrych kady odpowiada jednej pozycji w spisie), czyli cao dokumentacji ze spisw zdawczo-odbiorczych od nr 167 do 995. Pracownicy Archiwum Zakadowego przeprowadzali konsultacje oraz szkolenia w zakresie stosowania instrukcji kancelaryjnej i archiwalnej. Warunki przechowywania dokumentacji w magazynie archiwalnym s zgodne z Rozporzdzeniem Ministra Kultury z dnia 15 lutego 2005 r. w sprawie warunkw przechowywania dokumentacji osobowej i pacowej pracodawcw (DzU 2005 nr 32 poz. 284). W archiwach zakadowych oddziaw i delegatur IPN znajduje si cznie 554,48 mb dokumentacji, w tym kategorii A 255,77 mb, kategorii B 298,71 mb. W 2011 r. przejto 135 mb, w wikszoci dokumentacji kategorii B. Wrd oddziaw IPN najwikszy metra maj archiwa zakadowe prowadzone przez OBUiAD w Lublinie (ponad 90 mb) i we Wrocawiu oraz w odzi (po ok. 63 mb). Odnotowano cznie 1851 wypoycze z tego najwicej w Archiwum Zakadowym Oddziau IPN w Warszawie (434 j.a.).

1711,68 2935,72 2974,70 3101,79 3296,20

790,88

BUiAD
246,30

Katowice Wrocaw Krakw Pozna

3296,43

30867,48

d Gdask Szczecin Biaystok

3514,15

4235,26

Delegatura Bydgoszcz Lublin

4941,89

Rzeszw Delegatura Kielce Delegatura Radom

6237,61 9715,15 11744,34

Delegatura Olsztyn

Wykres 3. Zasb archiwalny IPN na dzie 31 grudnia 2011 r. (w mb)

160 140 120 100 80 60 40

4,67 2,45 0,00 68,94 51,80 153,62

46,96

46,44

41,57

34,05

24,73

18,39

20,31

19,91

14,51

10,65

8,14

0,79

1,44

0,00

0,02

0,00

0,06

BUiAD

Biaystok

Delegatura Bydgoszcz

Lublin

Delegatura Kielce

Delegatura Radom

nabytki

ubytki

Wykres 4. Nabytki i ubytki w okresie sprawozdawczym (w mb)

58

Delegatura Olsztyn

Katowice

Wrocaw

Krakw

Szczecin

Gdask

Pozna

Rzeszw

0,00

0,37

0,00

0,00

0,09

0,09

20

6,26

1000000

1500000

2000000

2500000

3000000

500000

0
2622974 2863605 2604604 2614970

BU

iA

Ka to

wi ce

ro
2089105

10000

15000

20000

25000

5000

c aw

2088655

BUiAD Wrocaw Pozna Katowice Delegatura Bydgoszcz Biaystok Rzeszw Szczecin Lublin Krakw Gdask d Delegatura Kielce Warszawa Delegatura Radom Delegatura Olsztyn
8959 6959 4507 3800 3383 3211 3205 2818 2723 2693 2317 1996 1413 770 212

d
1307285 1749128 1191189 1279634

23923

Kr ak w

Po zn a
1234609

1084755

Bi ay

s to

963439

963986

Wykres 5. Liczba jednostek archiwalnych opracowanych technicznie

rekordy opisujce jednostki archiwalne

Wykres 6. czna liczba rekordw w Systemie Informacji Archiwalnej NEXUS (stan na 31 grudnia 2011 r.)

59

da s

903132

Rz e

930151

sz w

880638

1015386

Sz cz ec in

835430

947241

Lu

rekordy indeksu osobowego

bli n

703337

el eg at ur a

773338

De le ga tur

Ki el ce

534326

By dg o

540892

sz cz

527889

De le ga tur

538140

Ra do m

344712

el eg at ur a

359151

lsz ty n

24997

25722

4.2.8. Gromadzenie, opracowywanie i obsuga magazynw dane statystyczne

W mb Zasb (mb)

Tabela 2. Stan zasobu archiwalnego

Okres sprawozdawczy AW

MSWiA

Policja

Wiziennictwo

OKZpNP

Archiwa pastwowe

Archiwa wojskowe

Stra Graniczna

UOP (zlikwidowany) ABW

Policja (materiay paszportowe)

WSI (zlikwidowane) SKW SWW

Organy administracji publicznej

Sdy i prokuratury powszechne

Sdy i prokuratury wojskowe

Dary i kolekcje prywatne

Razem

Stan zasobu na dzie: 01.01.2011 0,08 1,79 7462,09 312,22 1353,31 7289,76 532,23 0 0 532,23 528,28 0,77 0 529,05 1312,98 0,38 8,85 1304,51 0 0 0 0 0 0 0 0 132,95 0,08 5,31 127,72 0 0 0 0 0 0 0 340,01 444,14 2,78 0,93 445,99 0 0 0 0,56 0 0 0 339,45 2239,54 0 0 2239,54 9037,94 0,03 2,17 0 0 0 326,97 1796,34 0 0 0 0 0 0 8,48 21,13 16,51 0 37,64 74,39 27,28 0 9035,8 101,67 0 0 0 5,25 0 1,93 0 0 0 321,72 1796,34 6,55 27,27 0 0 27,27 40,01 0,77 0 40,78 20,19 0,04 0 20,23 207,46 7406,06 0,03 0,02 0 0,11 0 0 0,02 2,56 0,01 9,3 4,55 0,26 0 43,25 61,98 1,36 14,99 0

7463,8 312,24 1344,03 7285,21

207,31

7406,06

22,94

1717,4 146,21 1664,35

916,53 12,88 0,14

1956,9 0,25 0 929,27 1957,15

131,46 124,88 2,42 0 0,35 0 133,88 125,23

19,21 1,94 0 21,15

30718,53 153,62 4,67 30867,48

BUiAD

Nabytki w okresie sprawozdawczym

Ubytki w okresie sprawozdawczym

Biaystok

Gdask

Katowice

60

Stan zasobu na dzie: 31.12.2011

66,19 1779,36 145,01 1679,34 94,51 1,25 0 95,76 11,67 0 0 11,67 76,72 0 0 76,72 202,02 12,55 0 214,57 219,86 21,89 0 241,75 67,6 0,11 0,03 67,68

Stan zasobu na dzie: 01.01.2011

24,88 0,02 0 24,9 14,8 0 0 14,8 20,03 0 0,02 20,01

149,34 0,01 0 149,35 8,72 0 0 8,72 255,61 0 1,05 254,56

96,31 0,86 0 97,17 40,35 0,23 0 40,58 263,95 16,12 0 280,07

9,2 0 0 9,2 0 0 0 0 0,02 0 0 0,02

11,1 2,86 0 13,96 8,77 0,84 0 9,61 9,25 0,14 0,03 9,36

3271,47 24,73 0,00 3296,20 3472,58 41,57 0,00 3514,15 11715,77 46,96 18,39 11744,34

Nabytki w okresie sprawozdawczym

Ubytki w okresie sprawozdawczym

Stan zasobu na dzie: 31.12.2011

Stan zasobu na dzie: 01.01.2011

Nabytki w okresie sprawozdawczym

Ubytki w okresie sprawozdawczym

Stan zasobu na dzie: 31.12.2011

Stan zasobu na dzie: 01.01.2011

Nabytki w okresie sprawozdawczym

Ubytki w okresie sprawozdawczym

Stan zasobu na dzie: 31.12.2011

Stan zasobu na dzie: 01.01.2011 0,03 0 771,62 538,6 0,73 0 539,33 374,17 0,1 0,02 374,25 643,76 0,09 0 643,85 350,17 0 0 350,17 488,17 0,24 0,06 488,35 1552,19 1,58 0,2 1553,57 0 0,22 0 0,22 0 0 0 0 0,58 0 0 0 0 59,03 0 0 0 0 0 0 0 0,58 0 59,03 277,63 13,46 0,72 290,37 582,11 45,55 0,32 627,34 0 0 22,9 167,66 0 0 0 0 0 2032,46 1922,72 2,43 0 1925,15 0 0 0 0,08 0 0,8 0 24,05 22,44 22,82 0 45,26 5759,78 103,45 0,02 0 0,06 0 5759,8 103,51 0 0 22,9 167,58 2032,46 23,25 0 0 0,2 282,09 3150,63 65,88 85,19 42,06 0,05 0 42,11 19,57 0,3 0,01 19,86 112,06 1,56 0,33 113,29 0 0 0 0,01 0,05 0 0 0 0 0 1,99 0,04 0,2 2,37 0 0 0,47 60 0 0 60 11,06 0 0 11,06 20,77 0 0 20,77 0 0 0,2 280,11 3150,64 65,68 82,82 0,47 0 0 0 458,71 2855,61 27,55 203,5 20,66 27,77 27,31 3,2 0 30,51 22,55 2,47 0 25,02 98,78 5,84 0 104,62 119,48 11,77 0,04 131,21 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 2,53 0 23,85 1,2 0 6,04 0 0 0 18,14 0 0 18,14 5,2 0 0 5,2 9,3 0 0 9,3 0 0 0 456,18 2855,61 3,7 202,3 20,66 21,73 0 0 0 0 378,29 1655,12 16 62,68 11 154,15 6,5 13,4 115,51 0 0 115,51 488,36 9 0 497,36 137,4 0 0 137,4 220,47 0 0 220,47 37,02 1077,28 0,05 0 37,07 0,02 0 1077,3 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 2,19 0,5 2,3 0,54 0 4,84 0 0 1,18 0 124,64 143,02 0,1 0 143,12 112,82 0,62 0 113,44 56,91 1,5 0 58,41 107,92 0,69 0 108,61 244,9 1,37 0,04 246,23 0 0 0 376,1 1654,62 13,7 62,14 11 149,31 6,5 13,4 123,46 0 0 33,28 420,38 4016,4 51,23 100,95 117,39 87,32 13,18 505,82 54,13 2,13 0 0 0 0 2,37 0 0 2,37 0,79 1,7 0 2,49 0 0 0 0 0 0,57 0 0,57 16,09 0 0 16,09 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 63,78 11,36 2,23 0 13,59 5,98 0,23 0 6,21 50,54 1,1 0 51,64 8,98 1,36 0 10,34 13,11 0,09 0 13,2 23,31 6,96 1,52 28,75 0 0 3,13 14,94 0 24,97 0,2 0 7,3 0,06 0 0,74 0 0,43

771,59

30,15

405,44

4016,4

26,26

100,75 117,39

80,02

13,12

505,82

53,39

2,13

63,35

6185,81 51,80 0,00 6237,61 2960,19 14,51 0,00 2974,70 4201,23 34,05 0,02 4235,26 4921,64 20,31 0,06 4941,89 2929,46 6,26 0,00 2935,72 3250,78 46,44 0,79 3296,43 9648,66 68,94 2,45 9715,15

Nabytki w okresie sprawozdawczym

Krakw

Ubytki w okresie sprawozdawczym

Stan zasobu na dzie: 31.12.2011

Stan zasobu na dzie: 01.01.2011

Lublin

Nabytki w okresie sprawozdawczym

Ubytki w okresie sprawozdawczym

Stan zasobu na dzie: 31.12.2011

Stan zasobu na dzie: 01.01.2011

Nabytki w okresie sprawozdawczym

Ubytki w okresie sprawozdawczym

Stan zasobu na dzie: 31.12.2011

Stan zasobu na dzie: 01.01.2011

Pozna

Rzeszw

Szczecin

Wrocaw

61

Nabytki w okresie sprawozdawczym

Ubytki w okresie sprawozdawczym

Stan zasobu na dzie: 31.12.2011

Stan zasobu na dzie: 01.01.2011

Nabytki w okresie sprawozdawczym

Ubytki w okresie sprawozdawczym

Stan zasobu na dzie: 31.12.2011

Stan zasobu na dzie: 01.01.2011

Nabytki w okresie sprawozdawczym

Ubytki w okresie sprawozdawczym

Stan zasobu na dzie: 31.12.2011

Stan zasobu na dzie: 01.01.2011

Nabytki w okresie sprawozdawczym

Ubytki w okresie sprawozdawczym

Stan zasobu na dzie: 31.12.2011

W mb

Zasb (mb)

Okres sprawozdawczy AW

MSWiA

Policja

Wiziennictwo

OKZpNP

Archiwa pastwowe

Archiwa wojskowe

Stra Graniczna

UOP (zlikwidowany) ABW

Policja (materiay paszportowe)

WSI (zlikwidowane) SKW SWW

Organy administracji publicznej

Sdy i prokuratury powszechne

Sdy i prokuratury wojskowe

Dary i kolekcje prywatne

Razem

Stan zasobu na dzie: 01.01.2011 0 0 572,35 377,76 0,02 0 377,78 0 0 0 0 192,39 2,5 0 194,89 0 0 7,61 0 0 0 0 0 0 0,66 0 50,86 0 0 7,61 50,2 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 130,06 0 0 27 80,12 787,5 3,56 18 4,12 0 0 4,12 324 0,75 0 324,75 1,5 3 0 4,5 0 0 0 0 0 0 0 0,06 0 0 0 0 21,01 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1,52 0 0,91 0,4 0 0 0 27 78,66 787,5 2,65 17,6 21,01 18,62 5,35 0,2 23,77 10,08 0,09 0,09 10,08 0,4 0 0 0,4 0,07 0,04 37,85 260,53 1380,12 67,8 91,56 2,86 163,28 0 0 0 0,95 0,03 0 0 0 0,46 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0,01 6,62 0,04 0,59 0,12 0 9,61 0

572,35

0,07

0,04

37,84

254,86

1380,11

67,21

91,44

2,86

154,13

260,05 0 0 260,05 299,1 1,28 0,11 300,27 0 0 0 0 156,7 0 0 156,7

227,63 0,61 0 228,24 71,36 1,07 0 72,43 102,04 0 0 102,04 49,85 0,03 0 49,88

33,35 0 0 33,35 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

1,38 2,31 0 3,69 0,14 0,1 0 0,24 0 0 0 0 0,09 1,2 0 1,29

3083,32 19,91 1,44 3101,79 1701,40 10,65 0,37 1711,68 246,30 0,09 0,09 246,30 782,74 8,14 0,00 790,88 89089,88

Nabytki w okresie sprawozdawczym

Delegatura Bydgoszcz

Ubytki w okresie sprawozdawczym

Stan zasobu na dzie: 31.12.2011

Stan zasobu na dzie: 01.01.2011

Nabytki w okresie sprawozdawczym

Delegatura Kielce

Delegatura Olsztyn

Delegatura Radom

Razem

62
0 130,06 6,52 10,92 0,03 0,01 9,3 0,02 7,77 5,31 98,39 3,1 3,81 168,47 2,25 0 69,53 0,36 15694.04 313,09 1353,35 7605,35 4336,78 44365,28 753,38

Ubytki w okresie sprawozdawczym

Stan zasobu na dzie: 31.12.2011

Stan zasobu na dzie: 01.01.2011

Nabytki w okresie sprawozdawczym

Ubytki w okresie sprawozdawczym

Stan zasobu na dzie: 31.12.2011

Stan zasobu na dzie: 01.01.2011

Nabytki w okresie sprawozdawczym

Ubytki w okresie sprawozdawczym

Stan zasobu na dzie: 31.12.2011

Stan zasobu na dzie: 01.01.2011

15698,44 313,11 1344,07 7602,89 4241,49 44363,72 584,91 2539,73 594,33 2856,24 1065,52 5644,66 1825,37 188,83 226,57 2,61 2,56 106,05 0,82 13,01 0,16 10,56 1,16 27,54 0,04 2,62 0 21,79 1,55 2608,9 594,38 2961,47 1078,37 5654,06 1852,87 191,45 246,81

Nabytki w okresie sprawozdawczym

547,98 28,28 89609,58

Ubytki w okresie sprawozdawczym

Stan zasobu na dzie: 31.12.2011

Tabela 3. System Informacji Archiwalnej NEXUS czna liczba rekordw (stan na dzie 31 grudnia 2011 r.) opisujcych jednostki archiwalne BUiAD Biaystok Gdask Katowice Krakw Lublin d Pozna Rzeszw Szczecin Wrocaw Delegatura Bydgoszcz Delegatura Kielce Delegatura Olsztyn Delegatura Radom Razem 2622974 963439 903132 2604604 1191189 703337 1307285 1084755 880638 835430 2089105 527889 534326 24997 344712 16617812 indeksu osobowego 2863605 963986 930151 2614970 1279634 773338 1749128 1234609 1015386 947241 2088655 538140 540892 25722 359151 17924608 W tym liczba rekordw wprowadzonych w 2011 r. opisujcych indeksu jednostki osobowego archiwalne 26719 2433 3123 3702 11110 385 2497 5221 2553 4434 3193 2176 102 93 1176 68917 363386 9632 59483 55662 32594 25235 27350 53366 15717 30251 23942 8428 28264 15556 13683 762549

Oddzia

Liczba rekordw edytowanych w 2011 r. 35553 6159 22461 39740 20329 8892 36826 14868 23412 5500 30016 12489 2988 2431 4948 266612

Tabela 4. Bazy danych ZEUS i EZAN* Oddzia BUiAD Biaystok Gdask Katowice Krakw Lublin d Nazwa bazy danych ZEUS EZAN ZEUS EZAN ZEUS EZAN ZEUS EZAN ZEUS EZAN ZEUS EZAN ZEUS EZAN Liczba rekordw wprowadzonych 907 0 917 56 1224 103 1187 520 1355 1007 740 119 1298 1207 czna liczba rekordw w bazie 16654 1068 2174 188 5174 903 3999 2434 5826 2904 2866 364 3834 2809

63

Pozna Rzeszw Szczecin Wrocaw Delegatura Bydgoszcz Delegatura Kielce Delegatura Olsztyn Delegatura Radom Razem

ZEUS EZAN ZEUS EZAN ZEUS EZAN ZEUS EZAN ZEUS EZAN ZEUS EZAN ZEUS EZAN ZEUS EZAN ZEUS EZAN

680 416 380 265 755 257 1168 428 1243 94 0 0 0 0 0 0 11854 4472

2286 802 3892 1014 4801 1695 4882 1352 4278 456 871 255 0 0 0 0 61537 16244

* ZEUS system elektronicznej archiwizacji fotograi. EZAN Ewidencja Zarzdze i innych Aktw Normatywnych byych organw bezpieczestwa pastwa.

Tabela 5. Wypoyczenia magazynowe Oddzia BUiAD Biaystok Gdask Katowice Krakw Lublin d Pozna Rzeszw Szczecin Wrocaw Delegatura Bydgoszcz Delegatura Kielce Delegatura Olsztyn Delegatura Radom Razem Liczba j.a. wypoyczonych z magazynw 114701 15914 14215 14325 47638 10761 24027 13365 16585 17186 17775 14029 5352 5644 2979 334496 Liczba j.a. zwrconych do magazynw 122532 16114 14598 14704 49193 10485 23929 13122 17048 17397 18804 12840 4804 5266 3130 343966

64

Tabela 6. Opracowanie techniczne zasobu archiwalnego Oddzia BUiAD Biaystok Gdask Katowice Krakw Lublin d Pozna Rzeszw Szczecin Warszawa Wrocaw Delegatura Bydgoszcz Delegatura Kielce Delegatura Olsztyn Delegatura Radom Razem Liczba j.a. opracowanych technicznie 23923 3383 2693 4507 2723 2818 2317 6959 3211 3205 1413 8959 3800 1996 212 770 72889

4.3. Digitalizacja
Do najwaniejszych zada realizowanych przez pion archiwalny IPN naley digitalizacja zgromadzonego zasobu. Proces cyfryzacji materiaw archiwalnych przebiega dwutorowo. Obejmuje on digitalizacj planow, ktra dotyczy wybranych zespow lub zbiorw zawierajcych materiay szczeglnie cenne, znajdujce si w zym stanie technicznym, lub zagroone uszkodzeniem ze wzgldu na czste uytkowanie. Digitalizacji planowej poddawane s kartoteki, ktrymi dysponuje Wydzia Ewidencji i odpowiadajce mu referaty i sekcje na terenie kraju, jak rwnie wybrane zespoy dokumentacji aktowej, cao zbioru mikrolmw i mikrosz, a take dokumentacja audiowizualna. Skanowane s take wszystkie jednostki archiwalne poddawane specjalistycznym zabiegom konserwatorskim. Drugi kierunek prac to digitalizacja na biece zapotrzebowanie, czyli wykonywanie kopii materiaw archiwalnych zamawianych przez wnioskodawcw. Wykonywane s wwczas pene kopie jednostek, przeznaczone do trwaego przechowywania, co rwnie ma warto zabezpieczajc. Wikszo powstajcych obecnie kopii dokumentacji aktowej jest skanowana w zwizku z realizacj biecych zamwie uytkownikw. Kopie cyfrowe su przede wszystkim zabezpieczeniu dokumentacji przed zyczn degradacj, na jak s naraone oryginay ze wzgldu na czste uytkowanie i konieczno wykonywania wielokrotnie kopii z tych samych akt lub transportu pomidzy jednostkami organizacyjnymi Instytutu. Naley przy tym pamita, e dua cz dokumentw zostaa sporzdzona na materiaach niskiej jakoci, w tym na zakwaszonym papierze, co w poczeniu z niewaciwymi warunkami przechowywania u poprzednich dysponentw grozi uszkodzeniem lub zniszczeniem. Drugi istotny powd

65

digitalizacji to usprawnienie procesu udostpniania. Kopie cyfrowe mog by szybciej przesyane pomidzy komrkami i jednostkami organizacyjnymi archiwum, co powinno skrci czas oczekiwania na zamwione dokumenty. Digitalizacja w ramach pionu archiwalnego IPN obejmuje kilka odrbnych procesw wynikajcych z rnorodnoci zgromadzonego zasobu. Poniej odrbnie zostanie omwiona digitalizacja kartotek oraz dokumentacji aktowej i mikrolmowej. Wykonanie kopii cyfrowych fotograi, lmw i nagra dwikowych zostao opisane w czci sprawozdania dotyczcej zbiorw audiowizualnych w zasobie Instytutu.

4.3.1. Digitalizacja zasobu kartotecznego

W okresie sprawozdawczym kontynuowano rozpoczty w 2006 r. proces digitalizacji kartotek. Cyfrowe kopie kart stanowi cz aplikacji KARTOTEKI. Baza powinna uatwi przeprowadzanie sprawdze w zdigitalizowanym zbiorze kartotecznym i chroni tym samym materiay ewidencyjne przed zyczn degradacj. W 2011 r. wykonano w Wydziale Ewidencji i odpowiadajcych mu komrkach organizacyjnych w oddziaach i delegaturach Instytutu kopie 411 829 kart, co odpowiada ok. 168 mb kartotek. W Wydziale Ewidencji BUiAD kontynuowano trwajcy od 2008 r. proces skanowania kartoteki oglnoinformacyjnej Biura C MSW. W okresie sprawozdawczym zesp liczcy dwanacie osb zeskanowa 62 840 kart, tj. ok. 30 mb z kartoteki oglnoinformacyjnej b. Biura C MSW oraz z kartoteki WUSW w Pocku. W 2011 r. zakoczono proces digitalizacji kartotek oglnoinformacyjnych, a nastpnie przeprowadzono werykacj poprawnoci indeksacji zeskanowanych kart. W 2011 r. zwerykowano 938 104 karty, tj. ok. 470 mb. Wykonano rwnie kopie cyfrowe 603 kart wczonych do zbioru oglnego na podstawie decyzji prezesa IPN. Podczas skanowania dokonywano anonimizacji zapisw niejawnych podlegajcych ochronie. W jednostkach terenowych pionu archiwalnego IPN prace zwizane z digitalizacj dotyczyy w 2011 r. kartotek pomocniczych, dopyww do kartotek zeskanowanych wczeniej i pozyskanych w ostatnim czasie (razem 138 mb, czyli 348 989 kart). Poszczeglne oddziay i delegatury Instytutu wykorzystyway od jednego do trzech stanowisk do digitalizacji. W okresie sprawozdawczym najwicej kart zdigitalizoway: OBUiAD w Krakowie (cznie 39,57 mb, czyli 112 884 karty), przy czym gwn cz zeskanowanego w 2011 r. metrau stanowia kartoteka paszportowa RUSW w Nowym Targu oraz OBUiAD w Katowicach, w ktrym zdigitalizowano 46,64 mb (85 730 kart), gwnie z kartoteki paszportowej. Dotd skopiowano w OBUiAD i delegaturach ok. 1500 mb ich zasobu kartotecznego. Form cyfrow nadano rwnie innym pomocom ewidencyjnym, m.in. 7 j.a. w OBUiAD w Biaymstoku, dziennikom archiwalnym b. WUSW oraz innym rejestrom i inwentarzom z zasobu OBUiAD w odzi (69 tomw), a take 50 j.a. z OBUiAD w Poznaniu, na ktre skaday si inwentarze SB i WSW, protokoy brakowania akt byej SB oraz pomoce ewidencyjne z lat 19551962. W OBUiAD w Krakowie kontynuowano digitalizacj zmikrolmowanych materiaw ewidencyjnych na potrzeby Referatu Ewidencji. W Referacie Gromadzenia, Opracowywania i Obsugi Magazynw OBUiAD w odzi prowadzono prace zwizane z opracowywaniem materiaw ewidencyjnych zdigitalizowanych przez Referat Ewidencji.

4.3.2. Digitalizacja dokumentacji aktowej oraz mikrolmowej

Zadanie wykonywania z akt wzorcowych kopii cyfrowych, przeznaczonych do trwaego przechowywania, realizuje w centrali BUiAD Sekcja Reprograi i Digitalizacji wchodzca w skad Wydziau Obsugi Biecej, natomiast w oddziaach referaty gromadzenia, opracowywania i obsugi magazynw. Szczegowe zasady digitalizacji wzorcowej okrela Stanowiskowa instrukcja skanowania materiaw archiwalnych z zasobu IPNKZpNP. Wykonywanie kopii wzorcowych. W 2011 r. powstaa jej nowa wersja, dostosowana m.in. do zmian w procedurach opracowywania dokumentacji

66

i precyzujca niektre kwestie pominite w poprzedniej wersji, w tym rwnie uwzgldniajca uwagi uytkownikw kopii, takie jak np. rezygnacja ze znaku wodnego, zmniejszajcego czytelno kopii. Najwiksz pracowni digitalizacji w IPN obsuguje wspomniana wyej Sekcja Digitalizacji i Reprograi. Wyposaona jest w 31 stanowisk komputerowych. Skanery posiada 25 stanowisk, z czego 18 z nich to urzdzenia z podajnikiem automatycznym, 2 skanery ksikowe, 5 do skanowania mikrolmw. Pozostae 6 stanowisk suy do werykacji i opracowywania kopii elektronicznych. Pod koniec grudnia starsze komputery, niespeniajce wymaga oprogramowania stosowanego w pracowni, zastpiono nowszymi. W pracowni BUiAD prowadzona jest digitalizacja materiaw archiwalnych zarwno bieca, majca na celu wytworzenie kopii niezbdnych do sprawnego przebiegu procesu udostpniania, jak rwnie prewencyjna, majca charakter planowy. Digitalizacj wzorcow prowadzi rwnie dziesi oddziaw i trzy delegatury dysponujce wasnym zasobem. Wykonuj one kopie dokumentacji aktowej przede wszystkim w celu realizowania biecych zamwie. Obecnie kada jednostka organizacyjna prowadzca digitalizacj akt dysponuje skanerami przemysowymi o wysokiej wydajnoci w liczbie od jednej do trzech sztuk. Wykorzystywane s take inne, specjalistyczne skanery do kopiowania materiaw wielkoformatowych lub ksig. Liczba kopii wzorcowych wykonanych z jednostek archiwalnych dokumentacji aktowej systematycznie ronie. We wszystkich pracowniach reprogracznych archiwum IPN zeskanowano w okresie sprawozdawczym cznie 24 831 j.a., ktre zajmuj 82 576 GB pamici. Nadano rwnie form cyfrow 24 501 j.a. w postaci mikrosz i mikrolmw (15 785 GB). Podsumowujc, w cigu 2011 r. w caym pionie archiwalnym zdigitalizowano 49 332 j.a. dokumentacji aktowej i mikrolmowej, zawierajcych blisko 6 mln stron. W 2011 r. w Pracowni Reprograi w centrali BUiAD wykonano i umieszczono na urzdzeniach magazynujcych 11 586 penych kopii elektronicznych akt, zoonych z 2 174 281 plikw, zajmujcych cznie 44 464 GB. Wykonano rwnie kopie 3478 j.a. mikrolmw, czyli 682 400 plikw i 5605 GB danych. Dla obydwu rodzajw dokumentacji oznacza to zwikszenie liczby wykonanych kopii w stosunku do 2010 r. Nagrano 9593 CD/DVD na potrzeby wypoycze magazynowych. Ponadto pracownicy sekcji sporzdzaj kopie uytkowe akt (elektroniczne, papierowe, na nonikach CD) oraz wykonuj mikrolmy obecnie jedynie w ramach realizacji umowy z amerykaskim Muzeum Holokaustu. W zwizku ze wspomnian umow o wsppracy zmikrolmowano w roku sprawozdawczym 300 j.a., czyli cznie wytworzono 62 249 klatek mikrolmw. W pracowniach reprogracznych oddziaw i delegatur Instytutu w okresie sprawozdawczym wykonano kopie wzorcowe 13 245 j.a. zajmujcych 38 112 GB pamici w postaci 1 959 436 plikw. Najwiksz liczb jednostek zdigitalizoway oddziay w odzi (1776), we Wrocawiu (1732) i w Poznaniu (1514). Rwnolegle prowadzona jest w jednostkach terenowych IPN planowa digitalizacja dokumentacji w formie mikrolmw szpulowych i mikrosz. Z wykorzystaniem wypoyczonych skanerw poszczeglne oddziay digitalizuj cao znajdujcego si w ich zasobie zbioru mikrosz. Proces skanowania poprzedzaj prace przygotowawcze polegajce gwnie na przegldzie i oznaczaniu kadej mikroszy z osobna oraz na zabezpieczeniu poprzez woenie do sygnowanych kopert. W cigu trzech ostatnich lat udao si skopiowa cao zbioru mikrosz z zasobu oddziaw w Biaymstoku, Gdasku, Lublinie, odzi, Poznaniu, Szczecinie i Delegatury w Bydgoszczy. W 2011 r. prace te prowadzono w OBUiAD w Poznaniu, Rzeszowie i we Wrocawiu, przy czym w tych dwch ostatnich oddziaach s one kontynuowane. Mikrolmy szpulowe zostay zeskanowane w wikszoci w latach poprzednich za pomoc specjalistycznego urzdzenia bdcego na wyposaeniu OBUiAD w Lublinie. Nastpnie skaner wypoyczono do OBUiAD we Wrocawiu, a ostatnio do Delegatury w Bydgoszczy, ktra w roku sprawozdawczym ukoczya digitalizacj tej formy dokumentacji. Zbir cyfrowych kopii mikrolmw i mikrosz w oddziaach i delegaturach Instytutu powikszy si cznie w 2011 r. o 21 023 j.a. (1 122 111 plikw o pojemnoci 10 180 GB).

67

Niezalenie od opisanych wyej dziaa wykonywane s rwnie kopie cyfrowe aktw normatywnych b. organw bezpieczestwa pastwa, ktre w postaci plikw PDF stanowi cz bazy EZAN. Obecnie baza zawiera 16 244 rekordy.
40000 35792 35000

30000

27866 24831 24501

25000 21009 20000 15844 15000 9246 5633 5000 2163 0

2007 2008 2009 2010

10000

2011

dokumentacja aktowa

mikrofilmy i mikrofisze

Wykres 7. Liczba zdigitalizowanych j.a. dokumentacji aktowej i mikrolmowej

4.3.3. Digitalizacja tabele statystyczne

Tabela 7. Digitalizacja kartotek
Oddzia BUiAD Biaystok Gdask Katowice Krakw Lublin d Pozna Rzeszw Szczecin Wrocaw Delegatura Bydgoszcz Delegatura Kielce Delegatura Radom Razem Liczba zdigitalizowanych kart 62840 3825 39845 85730 112884 5876 0 3761 21943 14214 18053 18158 24700 0 411829 Wielko zdigitalizowanego zasobu w metrach biecych 30 1,88 12,60 46,64 39,57 2,89 0 2,82 8,00 5,45 4,98 6,87 6,66 0 168,36 Liczba zwerykowanych kart 938104 2500 39845 59738 112884 0 0 0 0 0 0 11583 37283 0 1201937

68

Tabela 8. Digitalizacja wykonanie kopii wzorcowych* Oddziay i delegatury Rodzaj dokumentacji dokumentacja aktowa mikrolmy i mikrosze BUiAD dokumentacja fotograczna dokumentacja lmowa dokumentacja dwikowa dokumentacja aktowa mikrolmy i mikrosze Biaystok dokumentacja fotograczna dokumentacja lmowa dokumentacja dwikowa dokumentacja aktowa mikrolmy i mikrosze Gdask dokumentacja fotograczna dokumentacja lmowa dokumentacja dwikowa dokumentacja aktowa mikrolmy i mikrosze Katowice dokumentacja fotograczna dokumentacja lmowa dokumentacja dwikowa dokumentacja aktowa mikrolmy i mikrosze Krakw dokumentacja fotograczna dokumentacja lmowa dokumentacja dwikowa dokumentacja aktowa mikrolmy i mikrosze Lublin dokumentacja fotograczna dokumentacja lmowa dokumentacja dwikowa dokumentacja aktowa mikrolmy i mikrosze d dokumentacja fotograczna dokumentacja lmowa dokumentacja dwikowa dokumentacja aktowa mikrolmy i mikrosze Pozna dokumentacja fotograczna dokumentacja lmowa dokumentacja dwikowa j.a./ obrazy** 11586 3478 26447 35 111 852 0 917 0 0 1149 8 5644 11 106 1154 125 1404 0 0 821 60 1355 0 0 441 166 740 0 0 1776 0 1298 0 0 1514 3420 680 0 0 GB 44464,422 5605 990,18 366,6 142,35 2548,91 0 37,2 0 0 3140,884 16,714 125,958 28,8 265,108 2832,78 24,83 17,44 0 0 3211,045 101,711 19,55 0 0 1620,04 91,24 15,38 0 0 4237,93 0 17,63 0 0 4325,94 2832,29 37,93 0 0 Pliki 2174281 682400 27141 35 162 119478 0 917 0 0 214192 891 5640 11 418 129606 4502 1404 0 0 163516 8121 2891 0 0 74548 12752 740 0 0 193722 0 1300 0 0 235525 318950 680 0 0

69

Oddziay i delegatury

Rodzaj dokumentacji dokumentacja aktowa mikrolmy i mikrosze

j.a./ obrazy** 1052 13130 560 0 0 1237 5 1214 0 10 1732 3878 1168 0 81 963 99 1221 0 0 518 122 0 0 0 36 10 275 0 0 24831 24501 42923 46 308

GB 2856,787 4089,707 18,655 0 0 3597,17 1,971 20,821 0 3,824 4518,37 1226,216 16,22 0 27 3343,368 1730,52 24,186 0 0 1712,334 60,55 0 0 0 166,1 4,4 6,5 0 0 82576,08 15785,149 1347,83 395,4 438,282

Pliki 151004 471177 560 0 0 178551 353 1214 0 19 236760 139143 1168 0 148 183534 157890 1230 0 0 71296 7822 0 0 0 7704 510 275 0 0 4133717 1804511 45160 46 747

Rzeszw

dokumentacja fotograczna dokumentacja lmowa dokumentacja dwikowa dokumentacja aktowa mikrolmy i mikrosze

Szczecin

dokumentacja fotograczna dokumentacja lmowa dokumentacja dwikowa dokumentacja aktowa mikrolmy i mikrosze

Wrocaw

dokumentacja fotograczna dokumentacja lmowa dokumentacja dwikowa dokumentacja aktowa mikrolmy i mikrosze

Delegatura Bydgoszcz

dokumentacja fotograczna dokumentacja lmowa dokumentacja dwikowa dokumentacja aktowa mikrolmy i mikrosze

Delegatura Kielce

dokumentacja fotograczna dokumentacja lmowa dokumentacja dwikowa dokumentacja aktowa mikrolmy i mikrosze

Delegatura Radom

dokumentacja fotograczna dokumentacja lmowa dokumentacja dwikowa dokumentacja aktowa mikrolmy i mikrosze

Razem

dokumentacja fotograczna dokumentacja lmowa dokumentacja dwikowa

* Skanowana dokumentacja aktowa deniowana jest trzema rodzajami plikw, tj. plikami wzorcowymi tiff dla kadej skanowanej karty, strony lub klatki mikrolmu, plikiem uytkowym PDF wykonanym dla caej skanowanej jednostki archiwalnej oraz elektroniczn kart inwentarzow w postaci pliku XML. Standard skanowania dokumentacji aktowej zakada wykonywanie kopii wzorcowych przy zachowaniu rozdzielczoci 300 dpi, 24-bitowej gbi kolorw oraz zapis danych w formacie tiff. Skanowanie dokumentacji fotogracznej odbywa si przy zachowaniu formatu tiff, rozdzielczoci 600 dpi oraz 24-bitowej gbi kolorw dla zdj kolorowych i 8-bitowej dla zdj czarno-biaych. Obrazy cyfrowe fotograi otrzymuj rozmiar nie mniejszy ni 13 na 18 cm. ** W przypadku dokumentacji fotogracznej liczba digitalizowanych jednostek podawana jest w obrazach.

70

4.4. Udostpnianie dokumentw

Zasady udostpniania dokumentw okrela ustawa o Instytucie Pamici Narodowej oraz ustawa o ujawnianiu informacji o dokumentach organw bezpieczestwa z lat 19441990 oraz treci tych dokumentw. Od momentu wejcia w ycie ostatniej nowelizacji tych aktw prawnych (Ustawa z dnia 18 marca 2010 r. o zmianie ustawy o Instytucie Pamici Narodowej Komisji cigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu oraz ustawy o ujawnianiu informacji o dokumentach organw bezpieczestwa z lat 19441990 oraz treci tych dokumentw DzU z 2010 r. nr 79 poz. 522 z pn. zm.) przepisy regulujce zasady udostpniania dokumentw nie ulegy zmianie. Wpyno to na umocnienie i utrwalenie dotychczas przyjtych zasad praktycznych przy realizacji kierowanych do IPN wnioskw. Jedynym novum w 2011 r. w zakresie legislacyjnym byo wejcie w ycie znowelizowanej Ustawy z dnia 16 padziernika 1992 r. o orderach i odznaczeniach (DzU z 2010 r. nr 155 poz. 1041), ktra naoya na IPN dodatkowe zadania polegajce na opracowywaniu wnioskw o nadanie odznaczenia Krzy Wolnoci i Solidarnoci.

4.4.1. Gwne kategorie wnioskw

Wikszo kategorii wnioskw przewidzianych w ustawie o IPN oraz w ustawie o ujawnianiu informacji jest realizowana przez referaty udostpniania i informacji naukowej w OBUiAD oraz delegatury IPN. Wydzia Udostpniania i Informacji Naukowej natomiast, oprcz funkcji koordynacyjnej wobec dziaalnoci odpowiednich komrek udostpniania w OBUiAD i delegaturach, prowadzi kwerendy i udostpnia dokumenty do celw subowych pracownikom IPN, uprawnionym podmiotom, a take realizuje proces wypoyczania akt z zasobu centrali BUiAD i wnioski z art. 29a ustawy o IPN. Komrki organizacyjne pionu archiwalnego Instytutu realizuj nastpujce kategorie wnioskw: informacja o tosamoci danych wnioskodawcy z danymi zawartymi w katalogu funkcjonariuszy, wsppracownikw, kandydatw na wsppracownikw organw bezpieczestwa pastwa, o ktrych mowa w art. 5, oraz innych osb, udostpnionym w Instytucie Pamici Narodowej od dnia 26 listopada 2004 r., tzw. lista Wildsteina (art. 29a ustawy o IPN); udostpnianie do wgldu dokumentw dotyczcych wnioskodawcy lub osoby nieyjcej najbliszej wnioskodawcy (art. 30 ust. 1 ustawy o IPN); wydanie kopii dokumentw udostpnionych wnioskodawcy (art. 34 ust. 1 ustawy o IPN); wydanie wnioskodawcy przedmiotw (art. 34 ust. 5 ustawy o IPN); podanie danych identykujcych tosamo pracownikw i funkcjonariuszy organw bezpieczestwa oraz osb, ktre przekazyway o wnioskodawcy informacje organom bezpieczestwa pastwa (art. 35 ust. 1 i 2 ustawy o IPN); udostpnienie do wgldu dokumentw osobowych funkcjonariusza organw bezpieczestwa (art. 35c ust. 1 ustawy o IPN); wydanie kopii dokumentw z akt osobowych funkcjonariusza organw bezpieczestwa (art. 35c ust. 3 ustawy o IPN); udostpnienie dokumentw w celu wykonywania zada ustawowych w tym wnioski sdw, prokuratur, urzdw administracji publicznej, policji, sub ochrony pastwa (art. 36 ust. 1 pkt 1 ustawy o IPN); udostpnienie dokumentw w celu prowadzenia bada naukowych (art. 36 ust. 1 pkt 2 ustawy o IPN); udostpnienie dokumentw w celu publikacji materiau prasowego (art. 36 ust. 1 pkt 3 ustawy o IPN); udzielenie badaczom i dziennikarzom informacji ze zbiorw danych, rejestrw i kartotek (art. 36 ust. 4b ustawy o IPN); zastrzeenie danych osobowych i tzw. danych wraliwych (art. 37 ustawy o IPN);

71

 udostpnianie kopii akt spraw lustracyjnych (art. 18 ust. 5 ustawy o ujawnianiu informacji o dokumentach organw bezpieczestwa); udostpnienie dokumentw dotyczcych osoby publicznej (art. 25 ustawy o ujawnianiu informacji o dokumentach organw bezpieczestwa); wnioski subowe pracownikw IPN. W 2011 r. komrki organizacyjne udostpniania przyjy cznie 58 570 wnioskw w ww. kategoriach, a zrealizoway 59 573. Ponadto rozpoczto realizacj 1396 wnioskw o nadanie odznaczenia Krzy Wolnoci i Solidarnoci. Znaczny wzrost liczby spraw wynika przede wszystkim z kilkakrotnie wikszej ni w latach ubiegych liczby wnioskw skierowanych do Instytutu przez sdy. Oprcz WUiIN, ktry przyj cznie 13 776 spraw, najwiksz liczb wnioskw zarejestrowa OBUiAD w Warszawie (7363). OBUiAD w Krakowie przyj 4720 wnioskw, natomiast OBUiAD w Katowicach 4655. Powyej 3000 spraw zarejestroway oddziay we Wrocawiu, Lublinie i odzi. Do oddziaw i delegatur Instytutu nadal licznie wpywaj wnioski o wgld w dokumenty dotyczce wnioskodawcy (art. 30 ust. 1 ustawy o IPN). W 2011 r. przyjto cznie 3671 takich wnioskw, z tego 821 w OBUiAD w Warszawie. Dokumenty odnalezione w zasobie IPN, po pracochonnych kwerendach, udostpniono 2463 osobom. Wnioskodawcy, ktrzy zapoznali si z dokumentami, mogli skorzysta z prawa do otrzymania ich kopii. Wydano cznie 466 347 kart kopii uwierzytelnionych i nieuwierzytelnionych. Zoono take 236 wnioskw o podanie nazwisk i dalszych danych identykujcych byych pracownikw, funkcjonariuszy i tajnych wsppracownikw. W wydanych notach ujawniono wnioskodawcom 740 funkcjonariuszy i 634 tajnych wsppracownikw. W drodze decyzji administracyjnej udostpniane s wycznie kopie w przypadku dokumentw wytworzonych przez wnioskodawc lub przy jego udziale w ramach czynnoci wykonywanych w zwizku z jego prac lub sub w organach bezpieczestwa pastwa albo w zwizku z czynnociami wykonywanymi w charakterze tajnego informatora lub pomocnika przy operacyjnym zdobywaniu informacji. W 2011 r. wydano 420 takich decyzji. W ostatnich latach na wysokim poziomie utrzymuje si liczba wpywajcych wnioskw kierowanych przez byych pracownikw i funkcjonariuszy organw bezpieczestwa pastwa o wydanie kopii dotyczcych ich dokumentw osobowych. Jest to zwizane z realizacj tzw. ustawy dezubekizacyjnej. W 2011 r. zoono 1120 takich wnioskw, a zrealizowano 1385, przy czym wydano 87 296 kart kopii dokumentw osobowych. Mniejsza liczba wnioskodawcw ubiegaa si o zapoznanie z aktami osobowymi byych funkcjonariuszy. W roku sprawozdawczym pion archiwalny przyj 271 wnioskw i zrealizowa 340, udostpniajc 316 j.a. W stosunku do ubiegego roku zwikszya si liczba wnioskw skadanych przez naukowcw i dziennikarzy. Badacze zoyli 4505 wnioskw o udostpnienie dokumentw, z czego 393 skierowali naukowcy mieszkajcy za granic. Zrealizowano 4621 tego typu wnioskw i w czytelniach Instytutu udostpniono 75 578 j.a. oraz wydano 105 044 kopie, odpisy i wypisy zamwione przez wnioskodawcw prowadzcych badania. Jeszcze wikszy wzrost liczby nowych wnioskw w stosunku do 2010 r. odnotowano w kategorii spraw o udostpnienie dokumentw w celu publikacji materiau prasowego dziennikarze zoyli 1461 wnioskw (w tym 11 zagranicznych), natomiast zrealizowano 1180 spord nich. Dziennikarze skorzystali z 13 169 j.a. oraz otrzymali 14 246 zamwionych kopii. Wrd oddziaw IPN najwiksz liczb akt udostpniy naukowcom i dziennikarzom OBUiAD w Warszawie (17 857 j.a.) oraz OBUiAD w Krakowie (6255 j.a.). Wydzia Udostpniania w centrali BUiAD wsppracowa z oddziaowymi biurami udostpniania i archiwizacji dokumentw poprzez przeprowadzanie lub koordynacj na ich zlecenie kwerend do wnioskw naukowo-badawczych oraz dziennikarskich. Spord nich mona wyszczeglni kwerend przeprowadzon dla Szkoy Gwnej Poarniczej, majc na celu odnalezienie wszelkich materiaw archiwalnych dot. strajku w Wyszej Ocerskiej Szkole Poarniczej w 1981 r. oraz kwerend na potrzeby Stowarzyszenia Pokolenie w zwizku z przygotowywanym widowiskiem audiowizualnym na temat tragicznych wydarze w kopalni Wujek w 1981 r.

72

Badacze i dziennikarze znacznie czciej korzystali w 2011 r. z moliwoci uzyskania informacji ze znajdujcych si w zasobie archiwalnym Instytutu Pamici Narodowej zbiorw danych, rejestrw i kartotek organw bezpieczestwa pastwa, w tym take dotyczcych tosamoci tajnych informatorw lub pomocnikw przy operacyjnym zdobywaniu informacji. Naukowcy zoyli 541 takich wnioskw, natomiast dziennikarze 132. W okresie sprawozdawczym zakoczono realizacj 465 spraw tego typu dla badaczy i 100 dla dziennikarzy. Szczegowe informacje dotyczce realizacji poszczeglnych kategorii wnioskw zostay przedstawione w tabelach zamieszczonych w niniejszym sprawozdaniu.

4.4.2. Wnioski uprawnionych podmiotw

W ramach dziaalnoci archiwalnej WUiIN oraz odpowiadajce mu komrki organizacyjne w oddziaach i delegaturach Instytutu realizoway swoje zadania ustawowe poprzez prowadzenie kwerend oraz udostpnianie materiaw organom wymiaru sprawiedliwoci i cigania, organom administracji publicznej oraz osobom zycznym. W skali kraju nastpi znaczny wzrost liczby spraw realizowanych dla organw wymiaru sprawiedliwoci i cigania w zwizku z prowadzonymi przez nie postpowaniami karnymi, cywilnymi i administracyjnymi. Najliczniej byy reprezentowane w tej grupie sprawy wynikajce z rozpatrywania przez sdy odwoa od decyzji wydawanych przez dyrektora Zakadu Emerytalno-Rentowego MSWiA oraz dyrektora Biura Emerytalnego Suby Wiziennej. Szerzej ta kwestia zostanie omwiona w czci dotyczcej realizacji tzw. ustawy dezubekizacyjnej. W kategorii spraw realizowanych na rzecz uprawnionych podmiotw szczeglnie czasochonny okaza si wniosek ministra sprawiedliwoci dotyczcy sporzdzenia wykazu osb skazanych wyrokami wojskowych sdw rejonowych (WSR) na podstawie art. 8 dekretu o przestpstwach szczeglnie niebezpiecznych w okresie odbudowy bytu pastwa polskiego z dnia 16 listopada 1945 r. (DzU nr 53 poz. 300) oraz na podstawie innych aktw, na mocy ktrych zostaa orzeczona kara mierci lub wizienia, a wobec ktrych nie toczyo si postpowanie na mocy Ustawy z dnia 23 lutego 1991 r. o uznaniu za niewane orzecze wydanych wobec osb represjonowanych za dziaalno na rzecz niepodlegego bytu Pastwa Polskiego (DzU z 1991 r. nr 34 poz. 149 z pn. zm.). Informacje przekazane przez IPN s nastpnie wykorzystywane przez Ministerstwo Sprawiedliwoci do przygotowania wnioskw do sdw o uniewanienie orzecze wydanych wobec osb represjonowanych z powodw politycznych w PRL. Wykonanie tego zadania wymagao zaangaowania kilkudziesiciu archiwistw z BUiAD w Warszawie, wszystkich oddziaw oraz delegatur posiadajcych w swoim zasobie akta byych WSR. W ramach realizacji przedmiotowego wniosku pracownicy wydziau i jednostek terenowych dokonywali przegldu zbioru liczcego kilkadziesit tysicy akt spraw karnych b. wojskowych sdw rejonowych. WUiIN koordynowa kwerendy prowadzone w tej sprawie w poszczeglnych oddziaach i delegaturach Instytutu Pamici Narodowej. Do koca 2011 r. udostpniono ministerstwu wykaz obejmujcy 45 046 nazwisk, stanowicy wynik kwerendy przeprowadzonej w caym zasobie archiwalnym IPN, prace bd jednak kontynuowane w 2012 r. Z inicjatyw ministra sprawiedliwoci zwizane s rwnie licznie napywajce wnioski o udostpnienie akt WSR, kierowane do IPN przez sdy okrgowe prowadzce postpowania w sprawie uniewanie wyrokw. Na przebieg ich realizacji ma wpyw konieczno opracowania zamwionych jednostek, ich digitalizacji oraz, w wikszoci przypadkw, poddania tych akt zabiegom konserwatorskim (akta pochodz gwnie z lat czterdziestych i pidziesitych XX w.). cznie na 11 086 spraw zrealizowanych dla organw wymiaru sprawiedliwoci i cigania 6009 przypada na OBUiAD oraz delegatury IPN, ktre przy tym wypoyczyy lub udostpniy 4010 j.a., a take wyday 124 446 kopii, odpisw, wypisw i wycigw. W WUiIN na potrzeby organw wymiaru sprawiedliwoci zrealizowano 312 spraw (nie liczc spraw wynikajcych z realizacji tzw. ustawy dezubekizacyjnej) poprzez udostpnienie lub wypoyczenie 114 j.a. oraz wydanie 109 278 kart kopii, odpisw, wypisw i wycigw z dokumentacji aktowej.

73

W 2011 r. zwikszya si take w stosunku do 2010 r. liczba spraw zrealizowanych dla organw administracji publicznej (razem 4119). Z tej liczby w oddziaach i delegaturach IPN zrealizowano 3685 spraw, przy czym udostpniono lub wypoyczono 1975 j.a. i wydano 62 684 kopie, odpisy, wypisy i wycigi. WUiIN w centrali BUiAD zakoczy 383 sprawy (oprcz kilkudziesiciu realizowanych w zwizku z tzw. ustaw dezubekizacyjn), udostpni lub wypoyczy 385 j.a. oraz wyda 5075 kart kopii, odpisw, wypisw i wycigw z dokumentacji aktowej. W przypadku osb zycznych znaczna cz spord 3143 zakoczonych wnioskw dotyczya tematyki wschodniej, tj. repatriacji i mienia zabuaskiego oraz represji stosowanych wobec obywateli polskich przebywajcych na ziemiach wschodnich II Rzeczpospolitej Polskiej i byych terenach ZSRR. Specyk Oddziau w Katowicach jest skadanie przez osoby zyczne wnioskw o potwierdzenie posiadania przez ich rodziny zaszeregowania do niemieckiej listy narodowociowej (Deutsche Volksliste) w okresie II wojny wiatowej. Oddziay i delegatury Instytutu zakoczyy w 2011 r. realizacj 2461 wnioskw dla osb zycznych. Ponadto w WUiIN w Warszawie zrealizowano 360 wnioskw tego rodzaju (z wyjtkiem spraw zwizanych z tzw. ustaw dezubekizacyjn). Pracownicy WUiIN realizowali take kwerendy archiwalne na potrzeby osb wystpujcych do prezesa Instytutu Pamici Narodowej z nastpujcymi wnioskami: z art. 29a ustawy o IPN, na mocy ktrego prezes Instytutu Pamici Narodowej informuje w cigu 14 dni w formie zawiadczenia, czy dane osobowe wnioskodawcy s tosame z danymi osobowymi, ktre znajduj si w katalogu funkcjonariuszy, wsppracownikw, kandydatw na wsppracownikw organw bezpieczestwa pastwa, o ktrych mowa w art. 5, oraz innych osb, udostpnionym w Instytucie Pamici od dnia 26 listopada 2004 r. W tym trybie w 2011 r. zrealizowano 47 wnioskw (w OBUiAD i delegaturach IPN 96 wnioskw); o wydanie decyzji potwierdzajcych uwizienie w latach 19441956 bez wyroku za dziaalno polityczn lub religijn, zwizan z walk o suwerenno i niepodlego Polski, oraz z wnioskami o potwierdzenie faktu eksterminacji lub przymusowego wynarodowienia, realizowanymi w zwizku z art. 8 ust. 2 lit. a i b Ustawy z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektrych osobach bdcych oarami represji wojennych i okresu powojennego (DzU z 2002 r. nr 42 poz. 371 z pn. zm.); o wydanie decyzji potwierdzajcych okres osadzenia w wizieniach lub innych miejscach odosobnienia na terytorium Polski po dniu 31 grudnia 1956 r. za dziaalno polityczn, w zwizku z realizacj art. 117 ust. 3 Ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpiecze Spoecznych (DzU z 2004 r. nr 39 poz. 353 z pn. zm.). Warte odnotowania s rwnie niezwykle pracochonne kwerendy dot. m.in. potwierdzania okresu zatrudnienia i wynagrodzenia otrzymywanego przez pracownikw b. organw bezpieczestwa pastwa. Przy realizacji tego rodzaju spraw w roku sprawozdawczym dokonano w WUiIN przegldu 2681 jednostek aktowych oraz wydano 3240 kopii kart oraz wycigw z akt. Inna, rwnie czasochonna, kategoria spraw realizowanych przez pracownikw Wydziau Udostpniania w centrali Instytutu to kwerendy prowadzone w zespole aktowym KBW, w zakresie ustalenia przebiegu suby onierzy Korpusu oraz ich udziau w walkach z formacjami zbrojnego podziemia. W 2011 r. przeprowadzono 209 tego rodzaju kwerend. Podczas realizacji przedmiotowych spraw na bieco tworzona jest baza elektroniczna zawierajca informacje na temat poszczeglnych jednostek KBW oraz organizacji zbrojnego podziemia, przeciwko ktrym formacje te prowadziy walki. W chwili obecnej baza zawiera opisy z przegldu ok. 4500 j.a. i jest kompletna za lata 19451949. W ramach szeroko zakrojonej dziaalnoci naukowej Wydzia Udostpniania i Informacji Naukowej realizowa i koordynowa projekty zwizane z umowami zawartymi przez IPN z instytucjami oraz stowarzyszeniami z kraju i z zagranicy: w zwizku z umow o wsppracy z dnia 25 maja 2011 r. zawart z Komendantem Gwnym Stray Granicznej przeprowadzono kwerend dotyczc formacji granicznych w Polsce. Odnale-

74

zion dokumentacj przekazano Wydziaowi Bada Archiwalnych i Edycji rde w celu publikacji materiaw rdowych, a take Komendzie Gwnej Stray Granicznej w celu budowy strony internetowej. cznie przekazano 246 j.a. oraz udostpniono w Czytelni Akt Jawnych 400 j.a. i 36 wypisw ewidencyjnych; w zwizku z umow z dnia 20 sierpnia 2010 r. z Muzeum Wsi Kieleckiej o wsppracy przy tworzeniu Mauzoleum Martyrologii Wsi Polskich w Michniowie wraz z Wirtualnym Muzeum Martyrologii Wsi Polskiej w roku sprawozdawczym kontynuowano projekt majcy na celu poszukiwanie dokumentacji zwizanej z powysz tematyk. cznie przekazano w formie cyfrowej skany z 134 j.a. oraz 54 fotograe; w zwizku z umow z dnia 14 padziernika 2010 r. z Fundacj Kresy-Syberia, majc na celu pomoc przy tworzeniu Wirtualnego Muzeum Kresy-Syberia, wytypowano materiay archiwalne odnoszce si do represjonowania i deportacji Polakw zamieszkaych na terenach II Rzeczpospolitej Polskiej. cznie udostpniono 153 j.a. oraz 236 fotograi; w zwizku z protokoem dodatkowym z dnia 22 lutego 2011 r. do umowy z dnia 30 stycznia 2008 r. ze Studium Polski Podziemnej, dotyczcym projektu majcego na celu reedycj publikacji rdowej Armia Krajowa w dokumentach 19391945, prowadzono i koordynowano oglnopolsk kwerend dotyczc ww. formacji. Wyniki kwerendy w postaci pliku cyfrowego zawierajcego sygnatury oraz opis ok. 5000 j.a. dotyczcych Armii Krajowej przekazano czonkom zespou redakcyjnego; w zwizku z umow z Muzeum Holokaustu w Waszyngtonie (The United States Holocaust Memorial Museum) kontynuowano udostpnianie materiaw dotyczcych osb podejrzanych o przestpstwa z dekretu PKWN o wymiarze kary dla faszystowsko-hitlerowskich zbrodniarzy winnych zabjstw i zncania si nad ludnoci cywiln, jecami oraz zdrajcw narodu polskiego z dnia 31 sierpnia 1944 r. Ogem Wydzia udostpni 2295 j.a.; w zwizku ze wspprac z Muzeum Jana Pawa II i Prymasa Wyszyskiego Wydzia udostpni 280 fotograi oraz ok. 200 skanw dokumentw na potrzeby zaprojektowania gwnej ekspozycji muzeum. Obchody trzydziestej rocznicy wprowadzenia stanu wojennego w Polsce poprzedzone byy wzmoonymi pracami nad uzupenieniem powstaego w 2008 r. elektronicznego inwentarza archiwalnego akt spraw karnych z okresu stanu wojennego. W efekcie tych prac, zwerykowano i opublikowano na stronie internetowej 770 spraw gwnych (nowych, jak rwnie uzupenionych i zwerykowanych z lat poprzednich). Obecnie na portalu znajduje si ponad 2000 spraw karnych. Ponadto Wydzia zajmowa si kontynuacj prac nad tworzeniem portalu informacyjnego Praca przymusowa na rzecz III Rzeszy, realizowanego we wsppracy z Archiwum Federalnym Niemiec (Das Bundesarchiv Deutschland). W 2011 r. wpisano ogem do niniejszego portalu 60 zespow archiwalnych. Sekcja Informacji Naukowej, dziaajca w wydziale, jest rwnie odpowiedzialna za informowanie zainteresowanych o zasobie IPN, jak te o moliwociach skorzystania z archiwaliw.

4.4.3. Wnioski subowe

Pracownicy pionu archiwalnego opracowywali take kwerendy archiwalne oraz udostpniali materiay archiwalne w zwizku z realizacj wnioskw subowych zgodnie z regulaminem udostpniania dokumentw dla celw subowych w nastpujcych kategoriach: wnioski prokuratorw GKZpNP oraz OKZpNP; wnioski prowadzcych badania naukowe pracownikw Biura Edukacji Publicznej oraz oddziaowych biur edukacji publicznej; wnioski pracownikw Biura Udostpniania i Archiwizacji Dokumentw, oddziaowych biur i delegatur IPN oraz innych jednostek i komrek organizacyjnych Instytutu Pamici Narodowej; wnioski pozostaych uprawnionych pracownikw IPN.

75

Spord waniejszych kwerend realizowanych w tej kategorii spraw naley wymieni te zwizane z projektami publikacji Sownika biogracznego Polskiego Pastwa Podziemnego oraz Encyklopedii Solidarnoci. W toku rozpatrywania wnioskw dla pracownikw pionu ledczego i badawczego IPN oraz innych uprawnionych pracownikw Instytutu zakoczono 8027 spraw. W Wydziale Udostpniania zrealizowano 1582 sprawy. Udostpniono przy tym 12 516 j.a., natomiast do subowego wykorzystania wypoyczono 8301 j.a. W oddziaach i delegaturach zakoczono realizacj 6445 spraw tego typu, przy czym pracownikom innych pionw Instytutu udostpniono 31 731 j.a. i wypoyczono 15 137 j.a. Liczn grup spraw subowych stanowi wnioski o wypoyczenie akt potrzebnych w prowadzonych kwerendach, ktre s kierowane do innych jednostek organizacyjnych pionu archiwalnego. Najwicej takich wnioskw z oglnej liczby 14 895 w skali kraju zrealizowano w Wydziale Udostpniania w centrali BUiAD. W 2011 r. zakoczono realizacj 5939 spraw, w ramach ktrych udostpniono i wypoyczono oddziaowym biurom oraz delegaturom Instytutu 24 059 j.a., w tym 8789 na nonikach cyfrowych 721 jednostek na pytach CD oraz 8068 jednostek wysano za pomoc serwera FTP. Z kolei OBUiAD i delegatury wypoyczyy lub udostpniy innym komrkom organizacyjnym pionu archiwalnego 22 710 j.a., realizujc 8956 spraw. Coraz wiksze znaczenie w wymianie materiaw archiwalnych pomidzy jednostkami organizacyjnymi Instytutu zyskuje aplikacja FTP, pozwalajca na przesyanie cyfrowych kopii dokumentw, w tym przede wszystkim skanw akt i mikrolmw (gwnie w formacie PDF) oraz plikw fotograi i lmw w stosownych dla nich formatach. W okresie sprawozdawczym wysano w ten sposb z centrali do oddziaw i delegatur ogem 15 295 zdigitalizowanych jednostek archiwalnych. Dla porwnania, rok wczeniej byo ich 7972. Serwery i aplikacja FTP dziaaj w pionie archiwalnym od lutego 2009 r. Obecnie serwer FTP w centrali BUiAD poczony jest z jedenastoma serwerami oddziaowymi oraz z serwerami Delegatur w Bydgoszczy i Radomiu. Pozostae delegatury czekaj na przyczenie do systemu przesyania plikw. Serwery oddziaw i delegatur nie s te poczone midzy sob. Std wrd wysanych jednostek archiwalnych 3063 przesyano na zasadzie tzw. przesyki wahadowej, polegajcej na tym, e pliki z jednego z oddziaw lub delegatur s przesyane do centrali, a stamtd, zgodnie z dyspozycj przysyajcego, s transferowane do innego oddziau lub delegatury. Ponadto operator FTP odebra w 2011 r. 6664 j.a. przesanych do centrali IPN, w tym skany kierowane z oddziaw i delegatur w ramach wspomnianej wyej przesyki wahadowej. W centrali IPN odebrano take 9217 plikw fotograi przysanych z oddziaw IPN, ktre nastpnie zostay przeniesione na serwer, gromadzcy dane na potrzeby aplikacji ZEUS.

4.4.4. Zesp ds. obsugi zbioru akt okupacyjnych

Zesp ten, wchodzcy w skad Wydziau Udostpniania i Informacji Naukowej, kontynuowa rozpoczte w poprzednim okresie sprawozdawczym prace polegajce na porzdkowaniu kartotek historycznych wytworzonych w latach II wojny wiatowej, gwnie przez organy administracji III Rzeszy, a take kartotek pomocniczych zawierajcych informacje o zasobie archiwalnym byej GKBZpNP. W 2011 r. przejto z Wydziau Ewidencji 2,4 mb kart kartotecznych wytworzonych przez b. Gwn Komisj Badania Zbrodni Hitlerowskich w Polsce, dotyczcych zbrodniarzy nazistowskich, celem wczenia ich do kartoteki osobowej zbrodniarzy hitlerowskich. Do chwili obecnej uporzdkowano ogem 50 mb tej kartoteki. Ponadto przejto ok. 4,5 mb kartoteki osb zatrudnionych na terenie b. Dystryktu Warszawskiego (gwnie volksdeutschw), z czego uporzdkowano 2,5 mb zgromadzonych kart. Pracownicy zespou brali rwnie udzia w procesie digitalizacji. Posta cyfrow otrzymao 9,1 mb kart z kartotek zespou Niemiecka Tajna Policja Pastwowa w Ciechanowie i Pocku, kartoteki Gwnego Urzdu Bezpieczestwa Rzeszy oraz kartoteki osb aresztowanych i osadzonych m.in. w wizieniu na Pawiaku.

76

Na potrzeby prowadzonych kwerend stworzone zostay bazy elektroniczne obejmujce w gwnej mierze nazwiska osb przeladowanych przez organy represji III Rzeszy. Podstaw owych baz stanowiy poszczeglne zespoy, zbiory archiwalne bd pojedyncze jednostki aktowe. Ogem wpisano 73 706 rekordw. Rwnie na wewntrzne potrzeby zespou ds. obsugi zbioru akt okupacyjnych sporzdzono elektroniczny wykaz oar zbrodni nazistowskich wyszczeglnionych w publikacji b. GKBZHwP Rejestr miejsc i faktw zbrodni popenionych przez okupanta hitlerowskiego na ziemiach polskich w latach 19391945 z b. wojewdztw poznaskiego, ostrockiego, siedleckiego, katowickiego, gdaskiego, bielskiego, omyskiego, pilskiego, bydgoskiego, toruskiego, kaliskiego, pockiego i ciechanowskiego, ktry liczy cznie 17 036 rekordw. Przy realizacji biecych zada zesp ten korzysta take z elektronicznej bazy danych Midzynarodowej Suby Poszukiwa w Bad Arolsen (aplikacja OuSArchiv) zawierajcej kopie cyfrowe dokumentw oraz informacje dotyczce winiw obozw koncentracyjnych, gett, wizie hitlerowskich oraz robotnikw bdcych na pracach przymusowych na terenie III Rzeszy, a take terenach przyczonych.

4.4.5. Realizacja tzw. ustawy dezubekizacyjnej

W ramach struktury organizacyjnej Wydziau Udostpniania i Informacji Naukowej dziaa rwnie Samodzielny Zesp ds. realizacji Ustawy z dnia 23 stycznia 2009 r. o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym onierzy zawodowych oraz ich rodzin oraz ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy policji [...] (DzU z 2009 r. nr 24 poz. 145), zwanej dezubekizacyjn, ktry w prezentowanym okresie sprawozdawczym kontynuowa rozpoczte w 2009 r. zadania. W tym miejscu naley zaznaczy, e wnioski uprawnionych organw emerytalnych realizowane s zarwno w centrali, jak i oddziaach oraz delegaturach IPN. Zesp dziaajcy w centrali BUiAD przyjmuje, rejestruje i dystrybuuje korespondencj nadsyan przez organy emerytalno-rentowe oraz sprawuje nadzr nad realizacj zada we wszystkich jednostkach organizacyjnych Instytutu. Obecnie Zesp zajmuje si przede wszystkim przygotowywaniem odpowiedzi na pisma XIII Wydziau Ubezpiecze Spoecznych Sdu Okrgowego w Warszawie oraz Sdu Apelacyjnego Warszawie, gdzie rozpatrywane s odwoania od decyzji wydawanych przez dyrektora Zakadu Emerytalno-Rentowego MSWiA oraz dyrektora Biura Emerytalnego Suby Wiziennej. W 2011 r. wpyno cznie do zespou w centrali BUiAD 4751 pism sdowych w sprawie wystawienia w terminie siedmiu lub czternastu dni szczegowej informacji o przebiegu suby funkcjonariuszy z uwzgldnieniem zajmowanych stanowisk i jednostek organizacyjnych, w ktrych suyli. W podanej liczbie zawarte s take pisma sdu skierowane do Instytutu w sprawie uzasadnienia zakwalikowania konkretnej jednostki organizacyjnej MSW do organw bezpieczestwa pastwa wraz z przedstawieniem dokumentw normatywnych, merytorycznego odnoszenia si do podnoszonych podczas rozprawy przez stron skarc zarzutw i skadanych wnioskw. W okresie sprawozdawczym zesp zrealizowa 4765 pism sdowych, z czego 529 skierowano do realizacji do jednostek organizacyjnych Instytutu, ktre wystawiay zakwestionowane Informacje o przebiegu suby. Na potrzeby realizacji ww. kategorii pism wykonano kwerend w ok. 2500 j.a. znajdujcych si w zasobie BUiAD. Wypoyczono (w wersji elektronicznej) 450 j.a. z zasobu innych oddziaw IPN. Do Sdu Okrgowego lub Sdu Apelacyjnego przesano ponad 13 000 kopii kart (wycigi, kopie akt, kopie akt normatywnych). Bardzo dua liczba tego typu spraw angaowaa rwnie pracownikw referatw i sekcji udostpniania w oddziaach oraz delegaturach IPN. Spord ponad 6000 wnioskw skierowanych przez sdy do oddziaw i delegatur 3739 dotyczyo odwoa od decyzji organw emerytalnych zoonych przez byych funkcjonariuszy organw bezpieczestwa pastwa. W stosunku do 2010 r. oznacza to przeszo szeciokrotny wzrost liczby spraw realizowanych w jednostkach terenowych i czterokrotny w centrali BUiAD.

77

Do zada zespou naley take udzielanie odpowiedzi na pisma indywidualne byych funkcjonariuszy, objtych skutkami tzw. ustawy dezubekizacyjnej. W 2011 r. wpyny do zespou 333 pisma tego typu, natomiast zrealizowano 322. Ponadto w oddziaach i delegaturach Instytutu zakoczono 279 spraw skierowanych w zwizku z tzw. ustaw dezubekizacyjn przez osoby zyczne bd organy administracji. Zesp przyj rwnie 25 wnioskw o wydanie kopii akt osobowych w trybie art. 35c ust. 3 ustawy o IPN zoonych przez byych funkcjonariuszy. Wszystkie takie wnioski zostay przesane do odpowiednich oddziaw oraz delegatur IPN zgodnie z waciwoci miejscow. Do Instytutu Pamici Narodowej w dalszym cigu wpywaj wnioski Zakadu Emerytalno-Rentowego MSWiA oraz Biura Emerytalnego SW, skadane w trybie art. 13a ust. 1 Ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy policji, Agencji Bezpieczestwa Wewntrznego, Agencji Wywiadu, Suby Kontrwywiadu Wojskowego, Suby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Suby Granicznej, Biura Ochrony Rzdu, Pastwowej Stray Poarnej i Suby Wiziennej oraz ich rodzin (DzU z 2004 r. nr 8 poz. 67 z pn. zm.). W 2011 r. ww. uprawnione podmioty zoyy 16 wnioskw obejmujcych zapytania dotyczce 4218 wiadczeniobiorcw. Do 31 grudnia 2011 r. na podstawie kwerend przeprowadzonych w zasobie centrali BUiAD, a take oddziaw i delegatur Instytutu udzielono odpowiedzi w sprawie 4131 byych funkcjonariuszy, z czego wystawiono 294 Informacje o przebiegu suby, w przypadku 252 osb uznano, e zgromadzone w IPN dokumenty nie pozwalaj na stwierdzenie, e osoby te peniy sub w organach bezpieczestwa pastwa. W pozostaych przypadkach nie odnaleziono adnych dokumentw osobowych. W trakcie realizacji pozostaje 81 zapyta.

4.4.6. Wnioski o nadanie odznaczenia Krzy Wolnoci i Solidarnoci

Nowym zadaniem naoonym na pion archiwalny IPN jest realizacja wnioskw o nadanie odznaczenia Krzy Wolnoci i Solidarnoci. Zgodnie z ogoszon w dniu 5 sierpnia 2010 r. nowelizacj ustawy o orderach i odznaczeniach (DzU z 2010 r. nr 155 poz. 1041) prezes Instytutu Pamici Narodowej zosta upowaniony do wystpowania do prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej z wnioskami o nadanie wspomnianego odznaczenia dziaaczom opozycji antykomunistycznej z lat 19561989. W tym celu 10 listopada 2011 r., zarzdzeniem nr 52/11 prezesa Instytutu Pamici Narodowej Komisji cigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, powoano w ramach WUiIN samodzielny zesp do spraw realizacji wnioskw o nadanie odznaczenia Krzy Wolnoci i Solidarnoci. Zakres zada zespou, skupiajcego pracownikw BUiAD, obejmuje wszelkie czynnoci zwizane z merytorycznym i formalnym opracowywaniem wnioskw o nadanie odznaczenia Krzy Wolnoci i Solidarnoci. Nale do nich: przeprowadzanie i koordynacja kwerend archiwalnych, ocena formalna wnioskw przed przedoeniem do podpisu prezesowi IPN, a take wszelka korespondencja z kandydatami do nadania odznaczenia, organami samorzdowymi, organizacjami spoecznymi i zawodowymi. Ustawa z dnia 16 padziernika 1992 r. o orderach i odznaczeniach nakada obowizek wsppracy z Kancelari Prezydenta, a w przypadku wnioskw cudzoziemcw i obywateli polskich zamieszkaych za granic take z Ministerstwem Spraw Zagranicznych. Prace polegajce na opracowaniu zasad realizacji wnioskw rozpoczto w momencie wejcia w ycie Rozporzdzenia Prezydenta RP z dnia 2 lutego 2011 r. zmieniajcego rozporzdzenie w sprawie szczegowego trybu postpowania w sprawach o nadanie orderw i odznacze oraz wzorw odpowiednich dokumentw (DzU z 2011 r. nr 30 poz. 152), ktre wprowadzio formularz wniosku o nadanie odznaczenia Krzya Wolnoci i Solidarnoci. Od 21 wrzenia 2011 r. obowizuje nowy formularz wniosku ustanowiony rozporzdzeniem prezydenta RP z dnia 4 sierpnia 2011 r. (DzU z 2011 r. nr 186 poz. 1102). W zwizku z przysugujcym prezesowi IPN ustawowym uprawnieniem do przedstawiania prezydentowi RP osb zasuonych na rzecz niepodlegoci i suwerennoci w latach 19561989, przystpiono do prac w zakresie typowania kandydatw speniajcych przesanki ustawy o orderach

78

i odznaczeniach. W powyszy proces zostay zaangaowane wszystkie jednostki organizacyjne Instytutu na terenie caego kraju. Specyka procedury postpowania wymaga wyraenia zgody przez kandydata wytypowanego do odznaczenia, zanim pracownicy pionu archiwalnego przystpi do dalszego opracowywania wniosku. Podjte przez Instytut przedsiwzicie rozsyania formularzy oraz towarzyszca temu medialna akcja informacyjna dotyczca odznaczenia zaowocoway nadsyaniem pierwszych wnioskw z wyraon zgod kandydatw ju w maju 2011 r., aby przybra na sile w kolejnych miesicach. Zaoeniem projektodawcw odznaczenia Krzy Wolnoci i Solidarnoci byo szczeglne uhonorowanie dziaaczy niepodlegociowych zwaszcza zapomnianych bd anonimowych. Ustanowienie powyszego odznaczenia i przypadajce na 2011 r. kolejne rocznice przeomowych wydarze stay si doskona okazj do przypomnienia i uczczenia pamici zasuonych. Ju w czerwcu 2011 r. z okazji 35. rocznicy Czerwca 76 Krzy Wolnoci i Solidarnoci otrzymao czternacie osb. Kolejne odznaczenia przyznawano sukcesywnie w nastpnych miesicach, z czego najwicej (ponad 30) w grudniu w zwizku z 30. rocznic wprowadzenia stanu wojennego, gwnie dla dziaaczy Solidarnoci, internowanych, represjonowanych czy zmuszonych do emigracji politycznej z kraju. Kilku osobom przyznano Krzy Wolnoci i Solidarnoci pomiertnie. Do koca 2011 r. z inicjatywy prezesa IPN i organw uprawnionych wpyno cznie do zespou 486 wnioskw z wyraon zgod na przedstawienie do odznaczenia Krzyem Wolnoci i Solidarnoci. Do Kancelarii Prezydenta przesano 199 wnioskw speniajcych wymogi formalne i sygnowanych podpisem prezesa IPN. Ogem zrealizowano 353 wnioski, a prace nad pozostaymi trwaj.

4.4.7. Udostpnianie dokumentw w czytelniach

Materiay archiwalne udostpniane s uytkownikom w czytelniach Instytutu lub wypoyczane jednostkom organizacyjnym IPN i uprawnionym instytucjom, takim jak: suby specjalne, organy wymiaru sprawiedliwoci i cigania oraz organy administracji publicznej. Uytkownicy czytelni maj moliwo skorzystania z pomocy ewidencyjnych, w tym Systemu Informacji Archiwalnej NEXUS, aplikacji ZEUS, a take podrcznego ksigozbioru. Dostpne w czytelniach stanowiska komputerowe pozwalaj na korzystanie z cyfrowych kopii zamwionych materiaw. W centrali BUiAD i w niektrych oddziaach funkcjonuj rwnie aplikacje informatyczne przeznaczone do udostpniania zdigitalizowanych kopii dokumentw. W 2011 r. czytelnie IPN odwiedzio 10 057 osb. W czasie 21 768 wizyt skorzystay one ze 145 231 j.a. Liczba osb i wizyt jest zbliona do wielkoci z poprzedniego roku, jednak zwikszya si liczba jednostek, z ktrymi uytkownicy zapoznali si w czytelniach. Systematycznie ronie rwnie liczba jednostek udostpnianych w czytelniach w formie elektronicznych kopii. Najczciej wnioskodawcy korzystali z Czytelni Akt Jawnych w BUiAD zarzdzanej przez Wydzia Udostpniania. Udostpnia si tutaj dokumenty na potrzeby wnioskw subowych, naukowych i dziennikarskich, w tym rwnie realizowane przez OBUiAD w Warszawie. W okresie sprawozdawczym z czytelni tej skorzystao 2212 osb, w tym: 1215 osb, ktre zoyy wnioski naukowo-badawcze, 380 osb w zwizku z realizacj wnioskw dziennikarskich oraz 617 osb w ramach wnioskw subowych. cznie udostpniono tym wnioskodawcom 37 574 j.a., w tym 15 418 w formie elektronicznej, z czego za pomoc aplikacji digi-arch, wspomagajcej udostpnianie cyfrowych kopii akt 8338 j.a. Uytkownicy czytelni korzystali rwnie z zainstalowanych elektronicznych baz komputerowych pozwalajcych na samodzielne przeprowadzanie kwerend: z bazy NEXUS 312 razy, z bazy ZEUS 48 razy, natomiast z bazy OuSArchiv 39 razy. W 2011 r. wsplnie z Biurem Informatyki rozpoczto prace nad wdroeniem aplikacji digi-arch w wybranych oddziaowych biurach udostpniania i archiwizacji dokumentw oraz w Biurze Edukacji Publicznej i jego oddziaach. Prowadzone dziaania maj w przyszoci przyczyni si do szerokiego, wirtualnego udostpniania dokumentacji archiwalnej pomidzy poszczeglnymi jednostkami organizacyjnymi IPN.

79

Do najczciej odwiedzanych naley rwnie czytelnia OBUiAD w Warszawie, w ktrej 1786 osb zapoznao si z 25 512 j.a. w trakcie 3729 wizyt. Du liczb wizyt odnotoway czytelnie w OBUiAD w Krakowie (1651), Poznaniu (1638) i Lublinie (1456). Pod wzgldem liczby udostpnionych jednostek wyrnia si czytelnia gdaskiego oddziau czytelnicy zapoznali si tutaj z 12 866 j.a. Duy udzia wrd udostpnionych dokumentw przekraczajcy redni w skali kraju maj kopie elektroniczne w czytelniach BUiAD w Warszawie, OBUiAD w Lublinie, Gdasku, Szczecinie i Poznaniu.

60000

54 603
50000

58 570

59 573

49 520
40000

30000

20000

10000

0 2010 liczba spraw wpywajcych 2011 liczba spraw zrealizowanych ostatecznie

Wykres 8. Udostpnianie dokumentw dane oglne

14000
13776

12000

10000

8000
7363 7489

6000
4720 4747 4655 4569

3683

4115

4000

13951

3480

3548

3200

3249

2902

2847

2635

2663

2375

2404

2141

2155

2044

2069

2000

2363

2378

1566

1635

375

386

0
n Kr ak w Ka to w ic e W ro ca w BU iA D ce in w ys to k d s k Po zn a aw a zc z Lu bl ze ci z iel Gd a W ar sz yd go s Rz es ra K

ad om

1018

1062

ty n

lsz

Bi a

ra R

eg atu

ra O

eg atu

eg a tu

De l

eg atu

De l

liczba spraw wpywajcych

liczba spraw zrealizowanych ostatecznie

Wykres 9. Realizacja spraw w poszczeglnych jednostkach pionu archiwalnego

80

De l

De l

De l

eg atu

ra B

ra O

Sz c

po le

274

306

2864 3907 4096

1729 2774 2734 BUiAD 37574 Warszawa Gdask Krakw Pozna Biaystok

4988 5439

5520

Delegatura Bydgoszcz d Wrocaw Lublin Szczecin

5533

7009

Katowice Rzeszw Delegatura Radom 7432 25512 Delegatura Kielce Delegatura Opole 7576 7678 12866 Delegatura Olsztyn

Wykres 10. Liczba jednostek archiwalnych udostpnionych w czytelniach

4.4.8. Udostpnianie i informacja naukowa dane statystyczne

Tabela 9. Dane oglne Oddziay BUiAD Biaystok Gdask Katowice Krakw Lublin d Pozna Rzeszw Szczecin Warszawa Wrocaw Delegatura Bydgoszcz Delegatura Kielce Delegatura Olsztyn Delegatura Opole Delegatura Radom Razem Liczba spraw wpywajcych 13776 2635 2375 4655 4720 3480 3200 2902 2363 2044 7363 3683 2141 1566 375 274 1018 58570 Liczba spraw w trakcie realizacji 976 317 312 604 674 681 177 693 209 483 1885 273 294 131 69 141 197 8116 Liczba spraw zrealizowanych ostatecznie 13951 2663 2404 4569 4747 3548 3249 2847 2378 2069 7489 4115 2155 1635 386 306 1062 59573

81

Tabela 10. Realizacja wnioskw o udostpnienie dokumentw (art. 3035 ustawy o IPN)
Wnioski o wydanie kopii dokumentw Liczba wydanych kopii (karty) Wnioski o wydanie przedmiotw Wnioski o podanie nazwisk i dalszych danych identykujcych byych pracownikw, funkcjonariuszy i TW

Wnioski o udostpnienie dokumentw Liczba udostpnionych dokumentw

Przyjte

Przyjte

Przyjte

Zrealizowane

Zrealizowane

Zrealizowane

Przyjte

j.a.

karty

W trakcie realizacji

W trakcie realizacji

W trakcie realizacji

Liczba decyzji w trybie art. 31 ust. 1 ustawy o IPN

Uwierzytelnionych

W trakcie realizacji Zrealizowane

Liczba wydanych przedmiotw

Liczba not ujawniajcych dane funkcjonariuszy i TW

Liczba wnioskodawcw, ktrym udostpniono dokumenty

Nieuwierzytelnionych

Liczba TW ujawnionych w notach

Liczba funkcjonariuszy, ktrych podania danych odmwiono 5 11 15 0 37 11 0 0 13 8 17 19 7 0 2 25 17 20 47 20 4 24 39 296 106 18 22 9 113 2 116 0 0 3 25 18 0 25 4 0 8 9 6 0 8 8 0 0 21 17 94 31 17 0 0 5 6 0 7 4 0 83 103 8 155 57 3 1 7 9 0 17 10 0 1 12 12 0 19 4 0 4 10 18 50 21 10 9 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 8 15 253 26 3 0 262 396 740 634 173 38

Liczba spraw przekazanych do waciwego miejscowo oddziau IPN

Liczba funkcjonariuszy ujawnionych w notach

Biaystok 157 220 307 158 127 172 158 155 517 110 77 77 45 33 52 2463 14445 635753 260 39592 33 420 50 2000 1 314 6347 3 35 35 43 2292 0 0 0 5 681 25842 18 73 0 451 19409 11 55 0 55 73 35 34 43 2305 406 14561 29 109 0 109 2962 193031 133 522 0 523 181829 3954 4583 16844 3028 1942 13258 413996 276 20847 24 130 1 129 14330 1048 12262 24 156 0 156 7489 4764 0 0 4631 0 0 0 0 0 52351 1025 91691 16 149 3 154 26554 662 1 0 0 1 0 0 0 1 0 0 5 812 18174 0 117 0 119 15015 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1515 46751 25 155 1 156 37112 0 1 0 2371 62417 42 293 0 297 32350 27990 1 0 1 2 0 1 0 0 1 0 0 0 1 0 0 6 940 36014 28 206 0 206 33758 0 0 0 0 0 3 136 0 1 0 0 53 0 0 0 0 0 0 193 860 37184 16 123 0 125 12789 14276 0 0 0 0

169

24

181

98

474

9631

17

91

91

9161

28

14 2 20 28 43 23 7 19 3 47 8 9 8 0 4 1 236

Liczba decyzji odmawiajcych podania danych funkcjonariuszy i TW

Gdask

247

73

246

Katowice

384

197

342

Krakw

326

113

437

18 96

Lublin

253

78

255

284

66

296

Pozna

194

74

262

Rzeszw

172

31

184

Szczecin

246

102

225

Warszawa

821

170

841

88

10

Wrocaw

214

116

351

131

49

121

89

14

109

47

46

46

44

110

60

Delegatura Bydgoszcz Delegatura Kielce Delegatura Olsztyn Delegatura Opole Delegatura Radom

50

70

92

28 176

Razem

3671 1288 4048

189

Liczba TW, ktrych podania danych odmwiono 27 122 113 75 0 11 78 62 19 263 18 18 46 0 0 5 857

Oddzia

82

Tabela 11. Realizacja art. 29a ustawy o IPN Liczba wnioskw wpywajcych 47 6 3 19 15 3 11 9 5 5 8 5 0 2 2 0 2 142 Liczba wnioskw w trakcie realizacji 0 1 0 0 0 0 0 1 2 0 1 1 0 0 0 0 0 6 Liczba wnioskw zrealizowanych ostatecznie Dane nie s Dane s tosame tosame 10 37 1 0 0 0 0 0 1 0 0 1 0 0 2 0 0 0 15 4 5 19 17 3 11 7 4 6 6 6 0 1 0 0 2 128

Oddzia BUiAD Biaystok Gdask Katowice Krakw Lublin d Pozna Rzeszw Szczecin Warszawa Wrocaw Delegatura Bydgoszcz Delegatura Kielce Delegatura Olsztyn Delegatura Opole Delegatura Radom Razem

Tabela 12. Realizacja art. 35b ustawy o IPN (uzupenienia do zbioru dokumentw dotyczcych wnioskodawcy) Liczba wnioskw wpywajcych 7 2 0 2 1 7 6 3 2 19 0 0 Liczba wnioskw w trakcie realizacji 0 0 0 0 0 0 1 0 0 0 0 0 Liczba wnioskw zrealizowanych ostatecznie 7 3 0 2 2 7 6 3 2 19 0 0 Liczba jednostek archiwalnych, do ktrych doczono uzupenienia 29 0 0 11 0 17 108 3 1 33 0 0 Liczba pomocy ewidencyjnych, do ktrych doczono uzupenienia 59 3 0 16 0 7 53 0 0 6 0 0

Oddzia Biaystok Gdask Katowice Krakw Lublin d Pozna Rzeszw Szczecin Warszawa Wrocaw Delegatura Bydgoszcz

83

Oddzia Delegatura Kielce Delegatura Olsztyn Delegatura Opole Delegatura Radom Razem

Liczba wnioskw wpywajcych 6 0 0 0 55

Liczba wnioskw w trakcie realizacji 0 0 0 0 1

Liczba wnioskw zrealizowanych ostatecznie 6 0 0 0 57

Liczba jednostek archiwalnych, do ktrych doczono uzupenienia 13 0 0 0 215

Liczba pomocy ewidencyjnych, do ktrych doczono uzupenienia 14 0 0 0 158

Tabela 13. Realizacja art. 35c ustawy o IPN (udostpnianie dokumentw osobowych pracownikw lub funkcjonariuszy organw bezpieczestwa pastwa)* Liczba udostpnionych jednostek archiwalnych Liczba wnioskw funkcjonariuszy i pracownikw organw bezpieczestwa o wydanie kopii dokumentw 73 92 60 54 31 44 72 42 28 30 416 67 38 24 16 5 28 1120 Liczba kopii dokumentw wydanych pracownikom i funkcjonariuszom organw bezpieczestwa (karty) 181 10358 761 6718 3940 2859 5463 2660 1883 2489 40274 2301 3281 1744 135 262 1987 87296

Liczba wnioskw w trakcie realizacji 1 4 2 2 13 9 3 3 3 4 52 1 4 1 0 0 1 103

Liczba wnioskw wpywajcych

Oddzia

BUiAD** Biaystok Gdask Katowice Krakw Lublin d Pozna Rzeszw Szczecin Warszawa Wrocaw Delegatura Bydgoszcz Delegatura Kielce Delegatura Olsztyn Delegatura Opole Delegatura Radom Razem

73 102 86 65 70 56 94 44 34 62 487 67 65 27 17 12 30 1391

Liczba wnioskw zrealizowanych ostatecznie 78 116 98 92 72 65 107 53 51 67 684 77 68 28 17 19 33 1725

0 5 23 17 31 13 10 6 15 21 131 0 24 0 0 12 8 316

* Liczba wnioskw wpywajcych, w trakcie realizacji i zrealizowanych cznie dla wnioskw o udostpnienie dokumentw osobowych pracownikw lub funkcjonariuszy organw bezpieczestwa pastwa oraz wnioskw b. funkcjonariuszy i pracownikw o wydanie kopii dotyczcych ich dokumentw osobowych. ** Podane wielkoci odnosz si do spraw przekazanych zgodnie z waciwoci miejscow.

84

Tabela 14. Realizacja art. 37 ustawy o IPN (zastrzeenie danych osobowych oraz innych informacji i danych) Liczba wnioskw w trakcie realizacji Liczba wnioskw zrealizowanych ostatecznie Informacja o zastrzeeniu Informacja o zastrzeeniu danych osobowych innych informacji i danych (art. 37 ust. 1) (art. 37 ust.2) Liczba jednostek archiwalnych, w ktrych dokonano zastrzee Liczba pomocy ewidencyjnych, w ktrych dokonano zastrzee Liczba jednostek archiwalnych, w ktrych dokonano zastrzee 0 0 0 1 0 0 0 0 0 6 0 0 0 0 0 0 7 Liczba pomocy ewidencyjnych, w ktrych dokonano zastrzee 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

Oddzia

Liczba wnioskw wpywajcych 0 1 0 4 0 0 3 0 0 2 0 0 1 0 0 0 11

Biaystok Gdask Katowice Krakw Lublin d Pozna Rzeszw Szczecin Warszawa Wrocaw Delegatura Bydgoszcz Delegatura Kielce Delegatura Olsztyn Delegatura Opole Delegatura Radom Razem

0 1 0 0 0 0 3 0 0 0 0 0 0 0 0 0 4

0 0 0 4 0 0 0 0 0 3 0 0 1 0 0 0 8

0 0 0 1 0 0 0 0 0 8 0 0 0 0 0 0 9

0 0 0 4 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 4

Tabela 15. Realizacja wnioskw w trybie art. 18 ustawy o ujawnianiu informacji o dokumentach organw bezpieczestwa (udostpnianie do wgldu kopii akt sprawy lustracyjnej) Oddzia Biaystok Gdask Katowice Krakw Lublin d Pozna Rzeszw Szczecin Liczba wnioskw wpywajcych 0 1 1 0 0 0 0 0 0 Liczba wnioskw w trakcie realizacji 0 1 1 0 0 0 0 0 0 Liczba wnioskw zrealizowanych ostatecznie 0 0 0 0 0 0 0 1 0 Liczba udostpnionych kopii (karty)

85

Oddzia Warszawa Wrocaw Delegatura Bydgoszcz Delegatura Kielce Delegatura Olsztyn Delegatura Opole Delegatura Radom Razem

Liczba wnioskw wpywajcych 7 0 2 1 0 0 0 12

Liczba wnioskw w trakcie realizacji 40 0 1 0 0 0 0 43

Liczba wnioskw zrealizowanych ostatecznie 141 0 1 1 0 1 0 145

Liczba udostpnionych kopii (karty) 45672 0 211 655 0 200 0 46738

Tabela 16. Realizacja wnioskw w trybie art. 2528 ustawy o ujawnianiu informacji o dokumentach organw bezpieczestwa (udostpnianie informacji o osobach publicznych) Liczba decyzji odmownych w trybie art. 27 ust.1 ustawy o ujawnianiu 1 0 0 3 0 0 0 2 0 0 4 0 1 0 0 0 11 Liczba udostpnionych jednostek archiwalnych (w tym udostpnione kopie, odpisy, wypisy i wycigi) 24 1 3 93 2 0 0 19 8 1904 293 0 2 0 0 0 2349 Liczba wnioskw zrealizowanych ostatecznie 17 2 2 12 1 6 0 6 4 35 27 0 5 2 0 2 121 86 Liczba wnioskw wpywajcych

Oddzia

Biaystok Gdask Katowice Krakw Lublin d Pozna Rzeszw Szczecin Warszawa Wrocaw Delegatura Bydgoszcz Delegatura Kielce Delegatura Olsztyn Delegatura Opole Delegatura Radom Razem

6 2 1 12 0 6 0 6 1 16 9 0 5 2 0 1 67

Liczba wnioskw w trakcie realizacji 0 0 0 0 0 0 0 0 0 7 1 0 0 0 0 0 8

Tabela 17. Wnioski naukowo-badawcze Liczba badaczy, ktrym udostpniono dokumenty Liczba wnioskw wpywajcych Liczba wydanych kopii, odpisw, wypisw i wycigw (karty) 0 8247 17258 78 23194 4625 1475 9505 3364 7729 6633 2266 14574 250 461 2179 3206 Liczba wydanych kopii, odpisw, wypisw i wycigw (karty) 0 224 504 Liczba Liczba wnioskw wnioskw w trakcie zrealizowanych realizacji ostatecznie zagranicznych zagranicznych krajowych krajowych

krajowych

Oddzia

BUiAD* Biaystok Gdask Katowice Krakw Lublin d Pozna Rzeszw Szczecin Warszawa Wrocaw Delegatura Bydgoszcz Delegatura Kielce Delegatura Olsztyn Delegatura Opole Delegatura Radom Razem

67 50 161 130 764 462 130 57 167 64 1598 117 249 31 35 15 15 4112

zagranicznych

28 0 3 2 19 14 0 6 0 0 321 0 0 0 0 0 0 393

1 59 66 41 86 125 22 86 38 65 477 16 82 38 26 5 32 1265

0 0 1 1 1 0 0 0 0 0 108 0 0 0 0 0 0 111

69 51 183 155 758 507 132 72 160 102 1559 186 227 24 25 36 10 4256

29 0 2 1 18 15 0 6 0 0 294 0 0 0 0 0 0 365

1215 14030 146 284 288 514 487 183 356 291 300 281 205 140 62 64 148 2246 4287 2505 5661 4399 2724 4526 2589 5280 4919 2078 1371 1174 2371 1875

712 13543

5676 75578 105044

*Podane wielkoci odnosz si do spraw przekazanych zgodnie z waciwoci miejscow do oddziaw IPN.

Tabela 18. Wnioski dziennikarskie Liczba udostpnionych jednostek archiwalnych 5502 15 104 Liczba dziennikarzy, ktrym udostpniono dokumenty 380 3 23 Liczba wnioskw Liczba w trakcie wnioskw realizacji wpywajcych zagranicznych zagranicznych krajowych krajowych Oddzia Liczba wnioskw zrealizowanych ostatecznie zagranicznych krajowych

BUiAD* Biaystok Gdask

9 8 24

5 0 1

0 17 6

0 0 1

9 4 20

5 0 0

87

Liczba udostpnionych jednostek archiwalnych

krajowych

krajowych

Katowice Krakw Lublin d Pozna Rzeszw Szczecin Warszawa Wrocaw Delegatura Bydgoszcz Delegatura Kielce Delegatura Olsztyn Delegatura Opole Delegatura Radom Razem

44 157 25 46 28 11 14 1033 22 13 5 6 1 4 1450

2 3 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 11

10 18 5 9 22 0 5 486 3 8 6 2 0 3 600

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1

krajowych

Oddzia

41 151 23 47 29 15 15 747 34 14 8 4 3 6 1170

2 3 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 10

40 80 29 31 53 23 16 278 22 8 22 4 10 10 1032

187 594 184 635 675 151 139 4314 107 67 132 11 297 55 13169

*Podane wielkoci odnosz si do spraw przekazanych zgodnie z waciwoci miejscow do oddziaw IPN.

Tabela 19. Wnioski o udzielenie informacji (art. 36 ust. 4b)* Liczba wnioskw wpywajcych zagranicznych Oddzia krajowych Liczba wnioskw w trakcie realizacji zagranicznych Liczba wnioskw zrealizowanych ostatecznie zagranicznych Liczba tajnych informatorw lub pomocnikw przy operacyjnym zdobywaniu informacji, ktrych tosamo ujawniono 26 52 10 159 0 20 Liczba wydanych odpisw, wypisw i wycigw ze zbiorw danych (karty)

krajowych

Biaystok Gdask Katowice Krakw Lublin d

40 8 23 289 79 40

0 1 0 0 3 0

15 1 0 89 23 0

0 1 0 0 0 0

krajowych

27 8 25 230 62 42

0 0 0 0 2 0

99 105 0 874 112 391

88

Liczba wydanych kopii, odpisw, wypisw i wycigw (karty) 1 3961 296 3 3563 991 243 3761 233 204 0 0 203 59 14246

zagranicznych

zagranicznych

zagranicznych

Liczba udostpnionych jednostek archiwalnych

Liczba dziennikarzy, ktrym udostpniono dokumenty

Liczba wnioskw Liczba w trakcie wnioskw realizacji wpywajcych

Liczba wnioskw zrealizowanych ostatecznie

Pozna Rzeszw Szczecin Warszawa Wrocaw Delegatura Bydgoszcz Delegatura Kielce Delegatura Olsztyn Delegatura Opole Delegatura Radom Razem

37 5 12 46 4 23 62 0 1 0 669

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 4

10 0 1 32 0 10 5 0 0 0 186

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1

32 9 11 28 4 16 68 0 1 0 563

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 2

873 97 54 0 0 2 8 0 5 0 2620

48 77 36 0 0 0 9 0 2 0 439

* Dotyczy wnioskw badaczy i dziennikarzy o uzyskanie informacji ze znajdujcych si w zasobie archiwalnym IPN zbiorw danych, rejestrw i kartotek organw bezpieczestwa pastwa, w tym dotyczcych tosamoci tajnych informatorw lub pomocnikw przy operacyjnym zdobywaniu informacji. W tabeli podano dane cznie dla naukowcw i dziennikarzy.

Tabela 20. Realizacja spraw dla organw wymiaru sprawiedliwoci i cigania

Liczba wydanych kopii, odpisw, wypisw i wycigw (karty) Liczba jednostek archiwalnych wypoyczonych udostpnionych Liczba j.a. przejrzanych w ramach kwerendy 5351 722 1486 1134 1605 1848 1017 652 491 412 328 793 663 128 48 0 261 16939 Liczba spraw w trakcie realizacji

Oddzia

BUiAD Biaystok Gdask Katowice Krakw Lublin d Pozna Rzeszw Szczecin Warszawa Wrocaw Delegatura Bydgoszcz Delegatura Kielce Delegatura Olsztyn Delegatura Opole Delegatura Radom Razem

5072 444 487 833 462 438 661 447 299 226 67 818 458 173 31 0 192 11108

52 4 18 117 31 9 4 23 9 10 3 18 8 2 6 0 14 328

Liczba spraw zrealizowanych ostatecznie 5077 453 497 722 455 472 669 435 291 233 81 850 458 183 25 0 185 11086

Liczba spraw wpywajcych

13 0 34 0 708 0 0 0 2 1 80 4 13 0 0 0 109 964

101 33 277 652 321 200 162 310 208 151 66 419 162 33 35 0 30 3160

122693 26062 5013 51779 5292 4940 364 1728 1011 365 15633 4120 4510 1032 0 0 2597 247139

89

Tabela 21. Realizacja spraw dla organw administracji publicznej Liczba wydanych kopii, odpisw, wypisw i wycigw (karty) Liczba jednostek archiwalnych wypoyczonych udostpnionych Liczba j.a. przejrzanych w ramach kwerendy 3836 364 147 413 777 297 591 116 496 149 991 1175 146 102 46 0 10 9656 1280 416 490 485 200 799 722 124 Liczba spraw w trakcie realizacji

Oddzia

BUiAD Biaystok Gdask Katowice Krakw Lublin d Pozna Rzeszw Szczecin Warszawa Wrocaw Delegatura Bydgoszcz Delegatura Kielce Delegatura Olsztyn Delegatura Opole Delegatura Radom Razem

423 196 128 295 560 80 248 72 143 88 1038 778 53 57 5 0 7 4171

29 5 8 28 107 34 18 8 10 18 204 62 8 0 0 0 1 540

Liczba spraw zrealizowanych ostatecznie 434 200 127 298 507 84 248 72 137 84 989 809 48 57 17 0 8 4119

Liczba spraw wpywajcych

191 0 0 77 21 0 0 100 15 22 336 344 0 2 0 0 4 1112

194 20 17 0 376 40 213 15 4 60 8 278 8 1 11 0 3 1248

5075 5816 2028 590 3825 464 4809 2580 7113 662 28984 4209 871 92 0 0 641 67759

Tabela 22. Realizacja spraw dla osb zycznych Liczba spraw w trakcie realizacji 12 19 14 47 23 35 21 26 Liczba spraw zrealizowanych ostatecznie 682 152 132 338 191 153 239 148 Liczba wydanych kopii, odpisw, wypisw i wycigw (karty) 408 409 1383 860 965 169 293 469 Liczba j.a. przejrzanych w ramach kwerendy

Oddzia

Liczba spraw wpywajcych 679 157 134 329 187 148 249 157

BUiAD Biaystok Gdask Katowice Krakw Lublin d Pozna

90

Rzeszw Szczecin Warszawa Wrocaw Delegatura Bydgoszcz Delegatura Kielce Delegatura Olsztyn Delegatura Opole Delegatura Radom Razem

99 106 524 158 68 40 15 8 21 3079

12 16 61 3 10 7 0 0 0 306

97 105 562 184 70 35 26 8 21 3143

655 42 4409 449 690 238 0 0 15 11454

382 65 676 220 137 12 23 0 7 6038

Tabela 23. Realizacja spraw dla pionu ledczego IPN Liczba wydanych kopii, odpisw, wypisw i wycigw (karty) Liczba spraw w trakcie realizacji Liczba jednostek archiwalnych wypoyczonych udostpnionych Liczba j.a. przejrzanych w ramach kwerendy 6165 623 1198 174 1145 1069 262 550 3483 911 0 551 730 219 14 139 48 17281

Oddzia

BUiAD Biaystok Gdask Katowice Krakw Lublin d Pozna Rzeszw Szczecin Warszawa Wrocaw Delegatura Bydgoszcz Delegatura Kielce Delegatura Olsztyn Delegatura Opole Delegatura Radom Razem

277 90 121 225 203 303 201 136 467 216 0 271 164 58 20 74 230 3056

81 12 20 29 83 27 2 28 23 77 0 18 35 6 3 0 41 485

Liczba spraw zrealizowanych ostatecznie 314 93 127 221 234 343 220 150 498 238 0 317 183 53 24 64 211 3290

Liczba spraw wpywajcych

286 548 146 84 2 102 157 277 890 8 0 197 0 33 13 150 197 3090

2280 71 313 1785 794 790 17 158 39 939 0 504 730 107 8 0 193 8728

25840 2897 1965 321 16664 2529 6351 2350 5082 2220 0 1116 4825 190 187 3148 3705 79390

91

Tabela 24. Realizacja spraw dla pionu edukacyjnego IPN Liczba wydanych kopii, odpisw, wypisw i wycigw (karty) 1681 9750 41160 1295 272 3026 1451 11908 3603 6476 803 2331 35572 264 565 877 1623 122657 Liczba jednostek archiwalnych wypoyczonych udostpnionych Liczba j.a. przejrzanych w ramach kwerendy 12872 1569 3710 1865 3823 1238 371 823 757 1920 4247 1474 3270 482 108 1490 11 40030 45769 2855 1151 2530 2757 2519 742 Liczba j.a. przejrzanych w ramach kwerendy Liczba spraw w trakcie realizacji 140 14 58 31 2 28 1 68 27 67 60 2 35 6 9 0 4 552

Oddzia

BUiAD Biaystok Gdask Katowice Krakw Lublin d Pozna Rzeszw Szczecin Warszawa Wrocaw Delegatura Bydgoszcz Delegatura Kielce Delegatura Olsztyn Delegatura Opole Delegatura Radom Razem

1059 119 174 141 514 238 177 115 313 150 248 258 274 76 33 80 16 3985

Liczba spraw zrealizowanych ostatecznie 1188 124 140 150 514 269 180 96 298 168 353 272 291 71 40 80 14 4248

Liczba spraw wpywajcych

11699 969 3799 1886 1122 1027 889 1104 1582 1560 4269 788 3153 198 153 1490 278 35966

5725 349 164 419 2592 203 326 279 134 2293 0 837 85 196 52 0 9 13663

Tabela 25. Realizacja spraw dla BUiAD, OBUiAD i WUiAD Liczba jednostek archiwalnych wypoyczonych udostpnionych Liczba wydanych kopii, odpisw, wypisw i wycigw (karty) 72836 101978 8559 2493 484 7575 751 Liczba spraw w trakcie realizacji 643 71 31 54 88 31 8

Oddzia

BUiAD Biaystok Gdask Katowice Krakw Lublin d

5958 741 649 881 749 614 533

Liczba spraw zrealizowanych ostatecznie 5939 724 658 877 756 656 555

Liczba spraw wpywajcych

6544 266 255 15 352 0 0

17515 1209 1291 2299 1829 1604 1088

92

Pozna Rzeszw Szczecin Warszawa Wrocaw Delegatura Bydgoszcz Delegatura Kielce Delegatura Olsztyn Delegatura Opole Delegatura Radom Razem

765 413 569 540 819 534 525 109 0 406 14805

85 28 103 174 32 40 38 22 0 3 1451

770 420 531 520 879 543 535 105 0 427 14895

31 637 10 1233 0 0 26 78 0 403 9850

2265 815 645 1 2097 1814 1875 172 0 400 36919

1399 560 2625 17272 12187 2517 23920 284 0 3763 259203

1566 1641 787 1188 2992 2194 1641 2674 0 611 73617

Tabela 26. Realizacja pozostaych wnioskw subowych (dotyczy spraw realizowanych dla innych jednostek i komrek organizacyjnych IPN)* Liczba wydanych kopii, odpisw, wypisw i wycigw (karty) Liczba jednostek archiwalnych wypoyczonych udostpnionych Liczba j.a. przejrzanych w ramach kwerendy 1760 0 1952 16609 533 182 447 535 20 66 44 0 1068 50 29 0 0 23295 Liczba spraw w trakcie realizacji 17 0 10 2 2 15 1 16 3 14 0 0 3 1 0 0 0 84

Oddzia

BUiAD Biaystok Gdask Katowice Krakw Lublin d Pozna Rzeszw Szczecin Warszawa Wrocaw Delegatura Bydgoszcz Delegatura Kielce Delegatura Olsztyn Delegatura Opole Delegatura Radom Razem

79 1 21 10 61 36 12 17 3 146 18 1 42 6 28 0 0 481

Liczba spraw zrealizowanych ostatecznie 80 3 21 9 62 41 14 17 2 140 19 1 47 5 28 0 0 489

Liczba spraw wpywajcych

531 0 2127 20 434 159 380 813 239 16 44 0 410 18 0 0 0 5191

296 0 11 1 431 23 24 22 0 174 0 0 51 0 14 0 0 1047

99 29 11867 12 25 319 263 241 759 415 35 0 11163 0 13 0 0 25240

* Nie obejmuje spraw realizowanych dla OBL (w zwizku z zadaniami ustawowymi) przez pion udostpniania w niektrych OBUiAD i delegaturach.

93

Tabela 27. Dziaalno Czytelni Akt Jawnych Oddzia BUiAD Biaystok Gdask Katowice Krakw Lublin d Pozna Rzeszw Szczecin Warszawa Wrocaw Delegatura Bydgoszcz Delegatura Kielce Delegatura Olsztyn Delegatura Opole Delegatura Radom Razem Liczba osb 2212 351 517 445 618 554 453 591 518 461 1786 414 375 306 139 67 250 10057 Liczba wizyt 3783 1119 1292 919 1651 1456 801 1638 908 794 3729 771 1268 541 259 170 669 21768 Liczba w tym j.a. udostpnione udostpnionych j.a. w formie elektronicznej 37574 15418 7432 12866 4096 7678 5439 5533 7576 3907 4988 25512 5520 7009 2774 1729 2734 2864 145231 298 4435 413 1253 2242 558 1968 645 1586 4888 1035 975 180 160 351 298 36703

Tabela 28. Skargi na sposb realizacji wnioskw, na ktre odpowiedzi udziela dyrektor Oddziau IPN Skargi Oddzia wpywajce Biaystok Gdask Katowice Krakw Lublin d Pozna Rzeszw Szczecin Warszawa Wrocaw Delegatura Bydgoszcz Delegatura Kielce Delegatura Olsztyn Delegatura Opole Delegatura Radom Razem 0 0 2 1 2 0 1 0 4 0 1 1 0 0 0 0 12 w trakcie realizacji 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 zaatwione 0 0 2 2 2 0 1 0 4 0 1 1 0 0 0 0 13

94

4.5. Obsuga bieca

Zadania zapewniajce biec obsug dziaalnoci BUiAD realizuje w centrali Wydzia Obsugi Biecej, natomiast w OBUiAD stanowiska obsugi kancelaryjnej. W ramach Wydziau Obsugi Biecej funkcjonuj: Sekcja Digitalizacji i Reprograi, Sekcja Obsugi Kancelaryjnej oraz Sekcja Analiz i Sprawozda, ktra zostaa wczona w jego struktur na mocy Zarzdzenia Prezesa IPN nr 36/11 z 13 wrzenia 2011 r. w sprawie regulaminu organizacyjnego IPNKZpNP. Sekcja Digitalizacji i Reprograi oprcz cyfryzacji zasobu BUiAD zajmuje si rwnie reprogra na biece potrzeby wynikajce z realizacji wnioskw o udostpnienie dokumentw. Poniewa w sekcji wikszo materiaw digitalizowana jest wedug zasad sporzdzania kopii wzorcowych, stopniowo ograniczana jest ilo wydrukw i odbitek kserogracznych jako najmniej ekonomicznych rodzajw kopii. W 2011 r. liczba kserokopii wynosia 14 633, a wydrukw 111 006 sztuk. Nagrano take 2137 nonikw optycznych zamwionych w czytelni. W oddziaach i delegaturach reprogra dla uytkownikw zasobu, w tym wykonaniem kopii zgodnie z przepisami ustawy o IPN, zajmuj si przede wszystkim pracownicy referatw oraz sekcji gromadzenia, opracowywania i obsugi magazynw. W 2011 r. wykonano we wszystkich terenowych jednostkach organizacyjnych Instytutu 727 115 kserokopii i 418 918 wydrukw, a take 765 201 skanw. Naley zaznaczy, e wiksza liczba kopii papierowych sporzdzonych w oddziaach i delegaturach IPN wynika z innego zakresu ich zada zwizanych z udostpnianiem dokumentw (m.in. w ramach realizacji wnioskw z art. 30 ustawy o IPN). Obsuga kancelaryjna BUiAD bya prowadzona kompetentnie i terminowo. Do Sekcji Obsugi Kancelaryjnej WOB w okresie sprawozdawczym wpyno 84 440 pism (w tym 67 494 to poczta zewntrzna, a 16 946 to poczta wewntrzna), natomiast wysano 69 867 pism (w tym 35 437 to wysyka zewntrzna, a 34 430 to wysyka wewntrzna). Kancelaria BUiAD zostaa wyposaona w dwa skanery, ktre przyspiesz i usprawni obieg korespondencji biecej w pionie archiwalnym, za porednictwem poczty elektronicznej. W oddziaach i delegaturach kancelarie przyjy 207 976 pism, natomiast za ich porednictwem wysano 192 003 pisma. Ponadto Sekcja Obsugi Kancelaryjnej WOB organizuje zaopatrzenie w sprzt komputerowy, techniczny, materiay informatyczne, kancelaryjno-biurowe, rodki czystoci i odzie ochronn pracownikw BUiAD. Efektywne wykonywanie tych obowizkw pozwolio na sprawn realizacj zada przez wszystkie wydziay BUiAD w 2011 r. W strukturze Wydziau Obsugi Biecej funkcjonuje od wrzenia 2011 r. Sekcja Analiz i Sprawozda, ktra kontynuuje dziaalno wczeniejszej Samodzielnej Sekcji Realizacji Skarg, Kontroli i Analiz. Do jej zada naley obecnie: koordynowanie wpywu do Biura Prawnego IPN odwoa od decyzji administracyjnych i zaale na postanowienia wydawane w I instancji w oddziaach i delegaturach Instytutu Pamici Narodowej poprzez analiz i udostpnianie pracownikom Biura Prawnego dokumentacji archiwalnej spraw, a w przypadku zaskarenia decyzji prezesa IPN do sdu administracyjnego, przygotowywanie kopii dokumentw archiwalnych i przesyanie ich do dyspozycji sdu. W 2011 r. koordynowano przekazanie dokumentacji do 62 postpowa odwoawczych. Ponadto prowadzono korespondencj manipulacyjn z Biurem Prawnym IPN oraz sdami administracyjnymi cznie 159 pism. Pracownicy sekcji na potrzeby postpowa w Wojewdzkim Sdzie Administracyjnym wykonali 325 kart kopii materiaw archiwalnych. Pracownikom Biura Prawnego IPN (obecnie Biura Prezesa) udostpniono 234 j.a.; prowadzenie biecych kontroli w komrkach organizacyjnych pionu archiwalnego Instytutu Pamici Narodowej. Kontynuowano cykl kontroli prowadzonych zgodnie z opracowanymi w 2010 r. Procedurami kontroli wewntrznej. Przeprowadzono jedenacie kontroli w OBUiAD w: Katowicach, Szczecinie, Lublinie, Rzeszowie, Gdasku, Poznaniu, odzi, Krakowie i Biaymstoku oraz w Delegaturach IPN w Radomiu i Kielcach;

95

 sporzdzanie na potrzeby dyrektora BUiAD analiz dotyczcych realizacji spraw. Przygotowano 22 analizy, w tym szczegowe zestawienia dotyczce realizacji zada ustawowych przez BUiAD, OBUiAD i delegatury IPN; opracowywanie i analizowanie okresowych informacji sprawozdawczo-statystycznych; udzielanie informacji dotyczcych zasad udostpniania zasobu archiwalnego IPN. Od pocztku roku udzielono odpowiedzi na 467 pism. Zadanie udzielania odpowiedzi na skargi dotyczce spraw rozpatrywanych w BUiAD, OBUiAD i delegaturach IPN po zmianie regulaminu organizacyjnego przejo Biuro Dyrektora Generalnego. Do tego momentu pracownicy sekcji przygotowali 28 odpowiedzi na skargi.

529924 741748

800081

kserokopie (karty)

pliki

wydruki (karty)

Wykres 11. Liczba kopii wykonanych na potrzeby biece

4.5.1. Obsuga bieca dane statystyczne

Tabela 29. Reprograa Kserokopie (karty) 14633 28023 73331 195488 169433 2460 34005 43049 13410 30313 54056 25853 13569 13559 1419 6593 22554 741748 Skany dokumentacji aktowej* j.a. 1013 190 105 1901 854 565 74 715 54 103 3201 1893 1792 26 4 0 176 12666 pliki 34880 22959 5753 24078 17058 76784 1685 6330 362 3908 328878 244977 30866 486 50 0 1027 800081 Liczba CD i DVD 2222 92 20 1779 417 182 7 215 14 61 115 2016 1064 510 0 0 53 8767 Wydruki (karty) 111006 6376 52714 110809 774 425 5549 6288 32 7915 152962 46712 10638 12956 554 1315 2899 529924

Oddzia BUiAD Biaystok Gdask Katowice Krakw Lublin d Pozna Rzeszw Szczecin Warszawa Wrocaw Delegatura Bydgoszcz Delegatura Kielce Delegatura Olsztyn Delegatura Opole Delegatura Radom Razem

* Dotyczy kopii wykonanych wycznie na biece potrzeby, w celu udostpnienia uytkownikom (wykonane wg innych standardw ni przewidziane w Stanowiskowej instrukcji skanowania oraz zamwienia nieobejmujce caych jednostek archiwalnych).

Tabela 30. Obsuga korespondencji Oddzia BUiAD Biaystok Gdask Katowice Krakw Lublin d Pozna Rzeszw Szczecin Warszawa Korespondencja wpywajca 84440 7399 20681 21621 19645 12485 11866 10326 11107 12466 24479 Korespondencja wysyana 69867 7111 20342 23090 13959 9851 14035 9278 8059 8720 28936

97

Razem

Wrocaw

Delegatura Opole

Delegatura Kielce

Delegatura Radom

Delegatura Olsztyn

Delegatura Bydgoszcz

Tabela 31. Dziaalno Sekcji Analiz i Sprawozda

1 Odwoania od decyzji o odmowie udostpnienia dokumentw do prowadzenia bada naukowych (art. 36 ust. 1 pkt. 1, 2, 3) Odwoania od decyzji o odmowie uwzgldnienia wniosku w zakresie udostpnienia dokumentw (art. 31 ust. 1) Odwoania od decyzji o odmowie podania nazwisk i dalszych danych identykujcych informatorw, pracownikw i funkcjonariuszy (art. 35) Odwoanie od decyzji o odmowie udostpnienia dokumentw osoby publicznej (art. 22) 12866 22405 292416 11850 Zaalenia na postanowienia w toku postpowania administracyjnego 7585 820 375 Odwoania od decyzji odmownych na wnioski osb nieuprawnionych Korespondencja w zwizku z rozpatrywaniem odwoa od decyzji i zaale na postanowienia Pisma dotyczce udostpniania dokumentw w pionie archiwalnym IPN, analizy spraw, opinie, odpowiedzi na skargi Udostpnienie akt w zwizku z realizacj postpowa odwoawczych Kopie wykonane na potrzeby postpowa w WSA Przeprowadzone kontrole 13181 20725 6944 503 386 261870 6883

wpywajce

zrealizowane

w trakcie realizacji

wpywajce

Oddzia

zrealizowane

w trakcie realizacji

wpywajce

0 27 26 1 15 15 0

zrealizowane

w trakcie realizacji

wpywajce

Korespondencja wpywajca

zrealizowane

w trakcie realizacji

wpywajce

zrealizowane

w trakcie realizacji

wpywajce

zrealizowane

w trakcie realizacji

wpywajce

zrealizowane

w trakcie realizacji

wpywajce

zrealizowane

w trakcie realizacji

Korespondencja wysyana

liczba j.a.

0 11 11 0 159159 2 489489 6 234325

liczba kart

11

5. Edukacja i badania naukowe

Biuro Edukacji Publicznej (BEP) jako jeden z podstawowych pionw Instytutu Pamici Narodowej (IPN), zgodnie z brzmieniem art. 53 ustawy o Instytucie Pamici Narodowej Komisji cigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, wykonuje zadanie informowania spoeczestwa polskiego o strukturach i metodach dziaania instytucji, w ramach ktrych zostay popenione zbrodnie nazistowskie i komunistyczne oraz o strukturach, obsadzie personalnej i sposobach dziaania organw aparatu represji epoki komunistycznej. Do kompetencji BEP IPN naley rwnie prowadzenie bada z zakresu najnowszej historii Polski i upowszechnianie ich wynikw w postaci wydawnictw naukowych, popularnonaukowych, zbiorw dokumentw, publikacji internetowych oraz za spraw dziaalnoci wystawienniczej i szeroko rozumianej edukacji historycznej. Now form pracy s organizowane przez BEP dziaania publiczne (poczone z prezentacj wynikw bada naukowych) zwizane z kolejnymi znaczcymi rocznicami w najnowszej historii Polski. W roku sprawozdawczym bya to przede wszystkim 30. rocznica wprowadzenia przez wadze komunistyczne w Polsce stanu wojennego. Biuro Edukacji Publicznej prowadzi dziaalno naukowo-eksperck, edukacyjno-wystawiennicz i wydawnicz. Znajduje to odzwierciedlenie w jego strukturze organizacyjnej. W centrali BEP wspomniane zadania realizuj: Wydzia Bada Naukowych; Wydzia Edukacji Historycznej; Centrum Edukacyjne IPN im. Janusza Kurtyki; Wydzia Wydawnictw; Wydzia Obsugi Biecej. W oddziaach cele te le w kompetencjach odpowiednich referatw (w wypadku zada naukowych i edukacyjno-wystawienniczych) oraz delegowanych pracownikw (w wypadku dziaalnoci wydawniczej).

5.1. Badania naukowe

Badaniami naukowymi w IPN zajmuj si przede wszystkim historycy zatrudnieni w Wydziale Bada Naukowych w centrali BEP w Warszawie oraz referatach bada naukowych dziaajcych w jedenastu oddziaowych biurach edukacji publicznej (OBEP). Ich zadania obejmuj rwnie dziaalno informacyjn i eksperck, czyli opracowywanie szczegowych notatek subowych (ekspertyz) na potrzeby wewntrzne IPN (tj. pionw prokuratorskiego, lustracyjnego i archiwalnego), instytucji pastwowych i spoecznych oraz osb prywatnych.

5.1.1. Oglnopolskie projekty badawcze

Obecnie realizowane zadania BEP IPN w dziedzinie bada nad histori najnowsz Polski oraz niektrych zagadnie zwizanych z jej relacjami z ssiednimi pastwami i narodami stanowi kontynuacj projektw zatwierdzonych przez wadze IPN, Kolegium IPN oraz powoan w 2011 r. w miejsce Kolegium Rad IPN. W pierwszych latach istnienia IPN (20002005) dominoway badania nad dziejami podziemia niepodlegociowego, natomiast w latach 20062010 prace nad dziejami opozycji w PRL, przede wszystkim NSZZ Solidarno. W ubiegym roku prowadzono prace nad planem dziaa naukowo-badawczych BEP na lata 20112016. Rada IPN, realizujc swoje ustawowe zadania, wskazaa cztery priorytetowe projekty badawcze. S to: kompleksowe badania ziem polskich pod okupacj w latach 19391945, badania nad dziejami polskiego uchodstwa po 1939 r., nad dziejami PZPR i jej poprzedniczki PPR metodami sprawowania totalitarnej wadzy
99

i kontroli nad spoeczestwem oraz badania nad dziejami opozycji antykomunistycznej i oporu spoecznego. Oprcz nich kontynuowane s dotychczasowe projekty badawcze (szczegowa informacja na ich temat poniej). Projekty badawcze BEP s realizowane przez zespoy naukowcw z centrali w Warszawie i z poszczeglnych oddziaw IPN. Oprcz historykw, edukatorw i archiwistw z IPN w pracach tych uczestniczy wielu badaczy z innych orodkw naukowych (wyszych uczelni, instytutw PAN, placwek muzealnych, licznych regionalnych instytucji naukowych itp.).

5.1.1.1. Struktura i metody dziaania aparatu bezpieczestwa Polski Ludowej

Koordynator dr Wadysaw Buhak, BEP centrala (w pierwszej poowie 2011 r. koordynatorem projektu by dr ukasz Kamiski z centrali BEP, wsppraca dr Buhak). W ramach projektu ukaza si obszerny tom dokumentw Ksiga Bezprawia, ktry zawiera najwaniejsze normatywy, czyli instrukcje i rozporzdzenia wewntrzne komunistycznego aparatu represji z lat 19441956 (w opracowaniu dr. Bogusawa Kopki, ze wstpem prof. Andrzeja Paczkowskiego). Wydano tom dokumentw Aparat bezpieczestwa w Polsce. Strategia, taktyka, metody. Grudzie 1954 listopad 1956 w opracowaniu Grzegorza Majchrzaka (BEP centrala) i prof. Andrzeja Paczkowskiego. W ramach projektu opublikowano album Szpiegowski arsena bezpieki. Obserwacja, technika operacyjna, kontrola korespondencji jako rodki pracy Suby Bezpieczestwa PRL (Katowice 2011) autorstwa Roberta Ciupy (OBEP Katowice) i Moniki Komanieckiej (OBEP Krakw). Liczne artykuy opublikowali pracownicy OBEP Katowice Bogusaw Tracz m.in. napisa o dziaalnoci Wojewdzkiej Komisji do Walki ze Spekulacj w Katowicach w latach osiemdziesitych, a dr Dariusz Wgrzyn o faszowaniu wyborw przez wadze komunistyczne w 1947. Spord pracownikw realizujcych projekt w innych oddziaach dr Marcin Zwolski (OBEP Biaystok) opublikowa monogra Wizienie w Biaymstoku 19391956, Krzysztof Filip Milicja Obywatelska w Sopocie w latach 19451947, a dr Sawomir ukasiewicz (OBEP Lublin) wsplnie z prof. Andrzejem Paczkowskim opracowali sprawozdanie z dziaalnoci wywiadu Polski Ludowej w 1948 r., ktre ukazao si w czasopimie Aparat Represji w Polsce Ludowej 19441989. Zesp zajmujcy si badaniami nad wywiadem zorganizowa ponadto konferencj midzynarodow Need to Know. Intelligence and Politics. Western and Eastern Perspectives, ktra odbya si 8 i 9 listopada 2011 r. w Brukseli w ramach polskiego przewodnictwa w Unii Europejskiej. Zaawansowane badania w zwizku z projektem prowadzono w OBEP Krakw. Monika Komaniecka ukoczya monogra dotyczc struktury i funkcjonowania pionw B, T i W SB w wojewdztwie krakowskim w latach 19451989, ktra zostanie opublikowana w 2012 r. Dr hab. Filip Musia kontynuowa prace nad seri Zagadnienia metodologiczno-rdoznawcze, powicon metodologii i rdoznawstwu dokumentw wytworzonych przez komunistyczny aparat represji. Do redakcji przekazano materia do trzeciego tomu serii (tytu roboczy: Archiwalia operacyjne tajnych sub PRL zagadnienia rdoznawcze), zgromadzono take materia do tomu czwartego, poruszajcego kwestie rdoznawcze zwizane z osobowymi rdami informacji. Kontynuowano prace nad seri wydawnicz Normatywy aparatu represji. Dr Adam Dziurok (OBEP Katowice), ks. dr hab. prof. UP JP II Jzef Marecki (OBEP Krakw) oraz dr hab. Filip Musia przygotowali maszynopis edycji rdowej Instrukcje, wytyczne, oklniki dotyczce dziaa przeciwko Kocioowi katolickiemu w latach 19451953. W ramach projektu opublikowano ponadto ksik Iwony Dojki (badaczka zewntrzna) Zakamany sownik, czyli argon funkcjonariuszy bezpieczestwa PRL, ktrej konsultantem historycznym by dr hab. Filip Musia. W OBEP Gdask liczne prace w ramach projektu prowadzono w Delegaturze w Bydgoszczy. Dr Marek Szymaniak przygotowa tekst dotyczcy dziaa SB przeciwko bydgoskiej Solidarnoci, ktry zostanie opublikowany w zbiorze studiw pokonferencyjnych Szkice z dziejw NSZZ Solidarno na Pomorzu Nadwilaskim i Kujawach oraz referat o dziaaniach bydgoskiej SB przeciw rolniczej Solidarnoci, wygoszony na konferencji naukowej Kryzys bydgoski. Spojrzenie po trzydziestu latach, ktry ukae si w zbiorze pokonferencyjnym. Historyk ten przygotowu-

100

je trzytomow monogra SB w wojewdztwie bydgoskim w latach 19571990 i bada pocztki funkcjonowania, struktur organizacyjn i kadr WUBP i WUdsBP w Bydgoszczy (19451956). W oddziale przygotowywana jest rwnie praca zbiorowa dotyczca miejscowego WUBP. Dr Tomasz Osiski (OBEP Lublin) kontynuowa kwerendy do monograi o polityce wadz komunistycznych wobec ziemiastwa, czego efektem byo przygotowanie artykuu Klika obszarnicza. Ziemianie jako element polityki personalnej w Pastwowych Nieruchomociach Ziemskich (1946 1949), ktry ukae si w Pamici i Sprawiedliwoci. W OBEP Rzeszw przeprowadzane s kwerendy do publikacji Wojewdzki Urzd Bezpieczestwa Publicznego w Rzeszowie 19441956 oraz PUBP w Lubaczowie 19441956. W OBEP Szczecin trwaj prace nad przygotowaniem wyboru rde na temat represji wobec funkcjonariuszy Stray Granicznej i onierzy Korpusu Ochrony Pogranicza. W OBEP Wrocaw przygotowywana jest do druku monograa miejscowego WUBP, ktra ukae si w najbliszych miesicach. Na ukoczeniu s rwnie prace nad publikacj Ludzie pockiej bezpieki. Rozszerzono badania nad histori wywiadu cywilnego PRL (Departament VII MBP, Departament I KdsBP/MSW). Do zespou doczyli zajmujcy si dotd rwnolegle t sam problematyk archiwici z BUiAD. W roku 2011 zamknite zostay podstawowe kwerendy archiwalne i sprawdzenia ewidencyjne w ramach prac nad monogra Departamentu I KdsBP/MSW opracowywan przez dr. Wadysawa Buhaka z centrali BEP. Ten sam autor skierowa do druku dwa obszerne teksty powicone metodologii bada nad wywiadem PRL i tzw. wywiadowi nielegalnemu. Rwnolegle dr Piotr Gontarczyk (centrala BEP) opracowa i skierowa do druku zbir dokumentw powiconych tzw. sprawie elazo. W ramach projektu zakoczone zostay te prace nad zbiorem dokumentw normatywnych Departamentu I MSW, ktre przygotowali historycy i archiwici z BUiAD (Witold Bagieski i Anna K. Piekarska).

5.1.1.2. Aparat bezpieczestwa w walce z podziemiem politycznym i zbrojnym 19441956

Koordynator dr Tomasz abuszewski, wsppraca Monika Koszyska, Kazimierz Krajewski (OBEP Warszawa), dr hab. Piotr Niwiski (Uniwersytet Gdaski). W ramach tego projektu przedstawiane s wyniki bada nad dziejami podziemia niepodlegociowego w powojennej Polsce i metodami zwalczania go przez komunistyczny aparat przemocy. Pod koniec 2006 r. zainicjowano now faz prac badawczych, ktrej najwaniejszym elementem jest realizowany dotd projekt ladami zbrodni, koordynowany na szczeblu oglnokrajowym przez dr. Tomasza abuszewskiego. Cele projektu, dokumentujcego miejsca zbrodni komunistycznych popenionych w latach 19441956 (jego wyniki prezentowane s na portalu internetowym http:// www.slady.ipn.gov.pl), omwiono szerzej w czci sprawozdania powiconej dziaalnoci edukacyjnej BEP. Obecnie rozpoczto drugi etap programu, w ktrym skupiono si na losach ludnoci polskiej i polskiego podziemia w wojewdztwach wschodnich II Rzeczpospolitej. Album ladami zbrodni ukae si w 2012 r. Wanym i oryginalnym elementem programu jest cykl wydawniczy OBEP Warszawa koordynowany przez dr. Tomasza abuszewskiego i Kazimierza Krajewskiego Mazowsze i Podlasie w ogniu 19441956. W 2011 r. ukaza si czwarty tom serii Powiat Siedlce w pierwszej dekadzie rzdw komunistycznych. Pod kierunkiem tych samych autorw przygotowywuje si publikacj Powiat Ostrw Mazowiecka w pierwszej dekadzie rzdw komunistycznych, ktra ukae si w 2012 r. W OBEP Warszawa kontynuowano prace nad zbiorem pokonferencyjnym pod red. dr. Mariusza Bechty W sieci. Rzecz o powojennych siatkach wywiadowczych oraz monogra Anatomia zdrady. Zagada oddziau Huzara. W OBEP Warszawa rozpoczto prace nad monogra Narodowego Zjednoczenia Wojskowego. Jednym z waniejszych wydarze zwizanych z realizacj projektu byo wydanie prac zebranych dr. hab. Janusza Kurtyki Rzeczpospolita utracona. Z dziejw agonii i podboju prace zebrane z zakresu historii najnowszej (pod red. Wojciecha Frazika i dr. hab. Filipa Musiaa z OBEP

101

Krakw). W znacznej czci studia te dotycz dziejw powojennego podziemia niepodlegociowego. W ramach projektu trwaj prace nad licznymi monograami, np. w OBEP Lublin kontynuowano kwerendy do monograi powiconej ludziom podziemia ukrywajcym si po 1956 r. Podobne prace, dotyczce partyzantki niepodlegociowej w witokrzyskiem w ostatnim okresie jej istnienia, prowadzono w OBEP Krakw, Delegatura w Kielcach. Spord prac wykonanych w innych oddziaach dr Adam Dziuba (OBEP Katowice) opublikowa artyku na temat dziaa propagandowych Zrzeszenia WiN na Grnym lsku oraz dziaalnoci konspiracji niepodlegociowej w Gliwicach. Dr Marcin Zwolski (OBEP Biaystok) opublikowa broszur Zbigniew Reko Trzynastka (19231946). Bohater biaostockiego podziemia, a Justyna Dudek (OBEP Lublin) wywiad rzek z Marianem Gobiewskim. Badaczka ta kontynuowaa te prac nad rozpraw doktorsk powicon temu synnemu cichociemnemu i dziaaczowi WiN. Edyta Kroek i Marek Joczyk (oboje z OBEP Krakw, Delegatura w Kielcach) przygotowuj album powicony Antoniemu Hedzie Szaremu. Arkadiusz Kutkowski i Krzysztof Busse (OBEP Lublin, Delegatura w Radomiu) przygotowuj publikacj Bi si do koca. Podziemie niepodlegociowe w regionie radomskim w latach 194550, ktrej druk planowany jest na 2012 r. Rozwijay si rwnie badania nad powojenn konspiracj modziey. Szczeglne osignicia mia w tej mierze dr hab. Jacek Wooszyn (OBEP Lublin), ktry opublikowa obszerne studium Konspiracja modzieowa na ziemiach polskich w latach 19441956, opracowa rwnie wany artyku Zaoenia programowe i cele dziaania konspiracyjnych organizacji modzieowych lat 19441956, ktry ukae si w Dziejach Najnowszych. Z kolei OBEP d w padzierniku ubiegego roku zorganizowao w Piotrkowie Trybunalskim konferencj popularnonaukow Konspiracja modzieowa po II wojnie wiatowej w odzi i regionie.

5.1.1.3. Aparat bezpieczestwa w walce z Kocioem i wolnoci wyznania

Koordynator dr Konrad Biaecki (OBEP Pozna). W obecnej fazie projektu priorytetowym tematem bada byy zagadnienia: zaangaowanie Kocioa we wsparcie kultury niezalenej w latach osiemdziesitych XX w. oraz Kluby Inteligencji Katolickiej jako przestrze dziaa niezalenych w tamtym okresie. Koordynator projektu kontynuowa ostatni etap prac nad zbiorem studiw przygotowanych przez badaczy IPN Kluby Inteligencji Katolickiej jako przestrze niezalenych dziaa antysystemowych w latach osiemdziesitych XX wieku. Zakoczy prace redakcyjne i zoy do druku monogra Ludzie z dala przygldajcy si budowie socjalizmu. Klub Inteligencji Katolickiej w Poznaniu w latach 19561991 (praca zostanie wydana w koedycji z Wydawnictwem Poznaskim). Kontynuowa (wraz z dr Elbiet Wojcieszyk) przygotowywanie wyboru dokumentw Arcybiskup Walenty Dymek. Niezomny z Poznania, ktry ma zosta wczony do pitego tomu wydawnictwa rdowego Niezomni. Nigdy przeciw Bogu. Komunistyczna bezpieka wobec biskupw polskich. W OBEP Katowice Kornelia Bana napisaa dysertacj doktorsk Komunistyczny aparat bezpieczestwa wobec pielgrzymek stanowych do Piekar lskich (19471989) i przekazaa maszynopis do recenzji. Dr Adam Dziurok nalizuje prace nad publikacj powicon polityce wadz komunistycznych wobec Kocioa w latach 19451956 na przykadzie wojewdztwa lskiego i katowickiego. Opublikowa ponadto szereg tekstw naukowych i popularnonaukowych, m.in. biograczny o bp. Juliuszu Bieku oraz o polityce wadz komunistycznych wobec Kocioa katolickiego w powiecie rybnickim w latach 19451956. Autork licznych artykuw naukowych zwizanych z projektem bya rwnie dr ucja Marek. Pracownicy OBEP Katowice wygosili szereg referatw podczas konferencji naukowych: Z dziejw franciszkanw w wojewdztwie lskim/katowickim w realiach powojennej Polski drugiej poowy XX wieku (Katowice-Panewniki, 26 maja Kornelia Bana, dr ucja Marek, dr Adam Dziurok), Stosunki pastwo Koci w Polsce w latach 19442010, zorganizowanej przez Instytut Nauk Politycznych i Stosunkw Midzynarodowych UJ (Krakw, 7 listopada dr Adam Dziurok, dr ucja Marek), Prowincja Polska Dominikanw

102

na tle sytuacji zakonw mskich w PRL, zorganizowanej przez Dominikaski Instytut Historyczny w Krakowie (dr ucja Marek). Prace w ramach projektu prowadziy OBEP Krakw i OBEP Rzeszw. Kontynuowano wydawanie serii Koci w okowach, ktra zostaa wzbogacona o dwa kolejne tomy: pod redakcj ks. dr. hab. Jzefa Mareckiego (OBEP Krakw) wydano prac zbiorow Represje wobec Kocioa w krajach bloku wschodniego, a pod redakcj dr. hab. Jana aryna opracowanie zbiorowe Niezomni ludzie Kocioa. Sylwetki. W przygotowaniu do druku znajduje si tom pity Represje wobec Kocioa w diecezji sandomierskiej, pod redakcj dr. Mariusza Krzysztoskiego (OBEP Rzeszw), ks. dr. hab. Mareckiego oraz ks. prof. dr. hab. Bogdana Stanaszka (badacz zewntrzny). Trwaj prace nad czwartym tomem serii wydawniczej Niezomni, w ktrej zaprezentowane zostan dokumenty ukazujce inwigilacj kard. Stefana Wyszyskiego opracowane przez ks. dr. hab. Jzefa Mareckiego, p. ks. prof. dr. hab. Piotra Niteckiego oraz Roksan Szczypt-Szczch (OBEP Krakw). Projekt realizowano rwnie w innych oddziaach. W innych oddziaach prowadzono nadal kwerendy archiwalne dotyczce tej problematyki. W OBEP Biaystok dr Krzysztof Sychowicz opublikowa artyku biograczny Ks. Stanisaw Suchowolec (19581989), publikowa rwnie na amach Znad Pisy i Rocznika Suwalsko-Augustowskiego. Wraz z Ann Pyewsk zakoczyli redakcj materiaw konferencyjnych dotyczcych Kocioa rzymskokatolickiego w Polsce pnocno-wschodniej. Dr hab. Igor Haagida (OBEP Gdask) nalizuje prace nad kilkusetstronicowym tomem rde Dziaania aparatu bezpieczestwa wobec Kocioa greckokatolickiego 19441956 (publikacja ukae si w 2012 r.) oraz prace nad tomem rde Duchowni greckokatoliccy i prawosawni wizieni w Centralnym Obozie Pracy w Jaworznie. Katarzyna Maniewska (OBEP Gdask Delegatura w Bydgoszczy) przygotowuje album powicony ks. Jerzemu Popieuszce pod roboczym tytuem Zbrodnia. Uprowadzenie i mier ks. Jerzego Popieuszki. W OBEP Rzeszw dr Dariusz Iwaneczko przygotowuje publikacj na temat dziaa SB wobec orodka duszpasterskiego na Drabiniance w Rzeszowie w latach 19691989, a dr Mariusz Krzysztoski ksik ukazujc dziaania UB i SB wobec ks. Jzefa Sondeja. Z kolei efektem prac OBEP Szczecin bya ksika Koci katolicki w realiach wadzy komunistycznej na Pomorzu rodkowym w latach 19451989 pod red. ks. Tadeusza Ceynowy i Pawa Knapa oraz publikacja dotyczca wpywu papiea Jana Pawa II na opozycj demokratyczn w PRL. Ponadto kontynuowano prace nad tematem Duszpasterstwo Akademickie w Szczecinie i Szczeciskim Klubie Katolikw im. Michaa Plater-Zyberka.

5.1.1.4. Wadze PRL wobec kryzysw spoecznych i opozycji demokratycznej 19561990

Koordynator dr ukasz Kamiski (BEP centrala). W roku sprawozdawczym historycy BEP IPN uczestniczyli w ramach projektu w licznych przedsiwziciach naukowych i popularnonaukowych zwizanych z trzydziest rocznic wprowadzenia w PRL stanu wojennego, nadal prowadz rwnie badania dotyczce opozycji demokratycznej, w ktrych jednak dominuj badania nad NSZZ Solidarno. Historycy z centrali BEP (Przemysaw Gasztold-Se, Natalia Jarska, Tomasz Kozowski, Grzegorz Majchrzak, Jan Olaszek, Andrzej Zawistowski) uczestniczyli w przygotowaniu numeru specjalnego tygodnika Newsweek Stan Wojenny odtajnione archiwa IPN. Redaktorami naukowymi byli Tomasz Kozowski i Jan Olaszek. We wsppracy z Rzeczpospolit ukaza si dodatek historyczny Stan wojny z narodem, przygotowany pod redakcj Jana Olaszka. Wikszo zamieszczonych tam tekstw bya autorstwa wspomnianych pracownikw BEP. Ponadto Natalia Jarska i Jan Olaszek wydali broszur popularnonaukow Stan Wojenny. Represje, opr, ycie codzienne. Wielu pracownikw BEP IPN z poszczeglnych oddziaw przy okazji rocznicy stanu wojennego publikowao swoje artykuy w prasie lokalnej. Prowadzono rwnie inne badania w ramach projektu. Jan Olaszek kontynuowa kwerendy zwizane z problematyk drugiego obiegu prasy w latach 19811989. Efektem tych bada byy

103

rozprawy Prasa podziemna jako rodek komunikacji spoecznej w pierwszych tygodniach stanu wojennego (na przykadzie wybranych tytuw warszawskich) oraz rda historyczne do bada nad funkcjonowaniem drugiego obiegu wydawniczego (na przykadzie warszawskiej prasy podziemnej). Tomasz Kozowski pracowa nad dziejami Solidarnoci RI. Obaj historycy zapocztkowali seri wydawnicz Opozycja i opr spoeczny w Polsce po 1956 r., ktrej pierwszy tom, zawierajcy kilkanacie studiw historykw IPN modszego pokolenia, ukaza si w roku sprawozdawczym. Grzegorz Majchrzak zajmowa si rnymi zagadnieniami zwizanym z rozpracowaniem NSZZ Solidarno przez SB. Stanowi one temat jego pracy doktorskiej, ktra w kocu 2011 r. zostaa przekazana do recenzji. Historyk ten opublikowa rwnie naukow edycj stenogramu I Krajowego Zjazdu Delegatw NSZZ Solidarno i bada dziaalno Radia Solidarno. W OBEP Biaystok dr Marcin Zwolski i Anna Pyewska zakoczyli redakcj tomu konferencyjnego Tam te bya Solidarno. Mae orodki ruchu zwizkowego i ich rola w latach 19801990. Pracownicy OBEP Biaystok przygotowali na rocznic wprowadzenia stanu wojennego wydawnictwo Posaniec historii. Gazeta okolicznociowa Oddziau Instytutu Pamici Narodowej w Biaymstoku. Dr Krzysztof Sychowicz opublikowa broszur Przyczynki do dziejw NSZZ Solidarno w Grajewie i okolicy w latach 19801989. Renata Gieszczyska (Delegatura w Olsztynie) wydaa album Strajk w OZGraf. 1981. O cze drukarza, o prawd i wiarygodno sowa oraz kontynuowaa badania w ramach tematu Funkcjonariusze SB KW MO w Olsztynie wobec opozycji politycznej 19801989. Dominik Krysiak (Delegatura w Olsztynie) opublikowa wydawnictwo Rezonans. Pismo Regionu Warmisko-Mazurskiego. Solidarno Olsztyn (19821989). Wanym wydarzeniem w pracach nad projektem bya konferencja naukowa zorganizowana przez dr. Marcina Markiewicza Maa stabilizacja w wojewdztwie biaostockim 19561970. Polityka gospodarka spoeczestwo kultura. Wadza w PRL. W OBEP Gdask dr hab. Igor Haagida opublikowa drugi tom wydawnictwa NSZZ Solidarno Regionu Supskiego (19801990), w ktrym zawarto dokumenty Komitetu Wojewdzkiego PZPR i Suby Bezpieczestwa z dawnego wojewdztwa supskiego. Kontynuuje prace nad tomem trzecim, zamykajcym seri, ktry bdzie zawiera dokumenty zwizku (ukae si w 2012 r.). Karol Nawrocki (OBEP Gdask) opublikowa dokumenty dotyczce dziejw NSZZ Solidarno w dawnym wojewdztwie elblskim. Dr Krzysztof Osiski, we wsppracy z Piotrem Rybarczykiem i Robertem Gajosem, opracowa wybr dokumentw dotyczcych bydgoskiego marca 1981 r. Praca otrzymaa ju pozytywne recenzje i zostaa przekazana do redakcji. Przygotowywane s edycje rde dotyczcych NSZZ Solidarno Regionu Gdaskiego w latach 19801989 oraz do dziejw wocawskiej Solidarnoci. Kontynuowano prace nad monogra NSZZ Solidarno Regionu Bydgoskiego oraz wyborem dokumentw do dziejw Regionu Bydgoskiego NSZZ Solidarno w latach 19801990. W OBEP Lublin znaczce prace wykonaa Magorzata Choma-Jusiska, ktra opublikowaa wsplnie z Marcinem Dbrowskim wybr rde Solidarno na Lubelszczynie 19801981 oraz ksik Formacja Ludwik. Duszpasterstwo akademickie o. Ludwika Winiewskiego w Lublinie w latach 19721981. Badania w ramach projektu prowadzili pracownicy Delegatury radomskiej dr Sebastian Pitkowski, a przede wszystkim dr hab. Marek Wierzbicki. W OBEP Szczecin dr Artur Kubaj wyda monogra Nie wyroli z marze. Szczeciska podziemna Solidarno. Pracownicy Oddziau IPN w Szczecinie przygotowuj album dotyczcy stanu wojennego na Pomorzu Zachodnim. Marta Marcinkiewicz prowadzi kwerend na temat orodkw odosobnienia w byym wojewdztwie koszaliskim w latach 19811982, ktrej efektem bya publikacja dziennika Tadeusza Dziechciowskiego z okresu internowania 19811982. W OBEP d wydano cykl relacji dziaaczy Solidarnoci Pospolite ruszenie. Relacje dziaaczy i wsppracownikw Solidarnoci w odzi 19801981 (oprac. L. Prchniak, M. Przybysz, S.M. Nowinowski, M. Zapolska-Downar, A. Czyewski). W OBEP Katowice dr Jarosaw Neja opublikowa ksik popularnonaukow Grudzie 1981 roku w wojewdztwie katowickim. Wraz z Andrzejem Sznajderem przygotowali i opublikowali dru-

104

gie wydanie maej monograi 14 dni pod ziemi KWK Piast w Bieruniu 1428 grudnia 1981 roku, a wsplnie z dr. Tomaszem Kurpierzem opracowa publikacj rdow Solidarno lsko-dbrowska 19801981. Szkic do monograi i dokumenty wasne. Dr Dariusz Wgrzyn (OBEP Katowice) opublikowa artyku naukowy dotyczcy strajkw w wojewdztwie bielskim w 1980 i w 1981 r. oraz prowadzi prac nad monogra NSZZ Solidarno Regionu Podbeskidzie. Bogusaw Tracz napisa tekst na temat strajkw na Grnym lsku w roku 1988. Wojciech Rotarski (miejsce wykonywania czynnoci subowych Czstochowa) przygotowuje do wydania zbir dokumentw dotyczcych NSZZ Solidarno w Regionie Czstochowa 19801989 oraz zbir relacji dziaaczy NSZZ Solidarno z regionu czstochowskiego z lat 19801989. Wrd prac powstaych w OBEP Krakw w ramach projektu opublikowano tom pokonferencyjny dotyczcy dziaalnoci Konfederacji Polski Niepodlegej (red. dr. Michaa Wenklara), w ktrej uczestniczyli pracownicy IPN z caego kraju. Wydano tom rde NSZZ Solidarno Maopolska w materiaach Suby Bezpieczestwa. Wybr dokumentw w opracowaniu dr Cecylii Kuty. W zwizku z 30. rocznic wprowadzenia stanu wojennego ukaza si dziennik Danuty Suchorowskiej-liwiskiej w opracowaniu naukowym dr Cecylii Kuty. Marzena Grosicka (Delegatura w Kielcach) oraz dr Ryszard mietanka-Kruszelnicki (Delegatura w Kielcach) przygotowuj tom wspomnie dziaaczy Solidarnoci Regionu witokrzyskiego z lat 19801989. W OBEP Warszawa wany wybr rde powiconych dziaaniom SB wobec emigracyjnych struktur Solidarnoci w latach 19811989 opublikowa dr Patryk Pleskot. Ponadto we wszystkich oddziaach trway prace nad hasami do drugiego tomu Encyklopedii Solidarnoci, ktrej redaktorem naczelnym jest dr Grzegorz Waligra (OBEP Wrocaw).

5.1.1.5. Aparat bezpieczestwa wobec mniejszoci narodowych

Koordynator dr hab. Jarosaw Syrnyk (OBEP Wrocaw). Celem projektu jest prowadzenie bada powiconych rnym aspektom represji stosowanych przez komunistyczny aparat bezpieczestwa wobec mniejszoci narodowych, etnicznych, religijnych na terenie powojennych ziem polskich. W roku sprawozdawczym gwnym efektem prac nad projektem bya publikacja Internacjonalizm czy...? Dziaania organw bezpieczestwa pastw komunistycznych wobec mniejszoci narodowych (19441989). Prowadzono kwerendy archiwalne dotyczce tej problematyki w oddziaach.

5.1.1.6. Aparat bezpieczestwa wobec rodowisk twrczych i naukowych

Koordynator dr Sebastian Ligarski (OBEP Szczecin). Celem omawianego projektu badawczego jest przedstawienie miejsca, jakie zajmowa aparat bezpieczestwa w polityce wadz komunistycznych w odniesieniu do trzech kluczowych rodowisk: twrcw kultury, naukowcw i dziennikarzy. Jest on realizowany z udziaem historykw spoza IPN, przede wszystkim badaczy z Instytutw Historycznych Uniwersytetu Warszawskiego i Uniwersytetu Jagielloskiego, a take Instytutu Historii PAN. Koordynatorami poszczeglnych podprojektw s prof. Andrzej Chojnowski (IH UW), prof. Piotr Franaszek (IH UJ) i prof. Tadeusz Wolsza (IH PAN). W ramach projektu w roku sprawozdawczym snalizowano kilka prac. Ukazaa si monograa dr. Konrada Rokickiego Od padziernika do marca. Aparat bezpieczestwa wobec inteligencji twrczej w latach 19561968. Wydano rwnie publikacj rdow w opracowaniu Sebastiana Ligarskiego i Grzegorza Majchrzaka Polskie Radio i Telewizja w stanie wojennym. Rozpoczto prac nad drugim tomem rde Sptana Akademia. Prowadzono liczne badania zwizane z projektem w wymiarze lokalnym. W OBEP Gdask dr Daniel Wicenty zakoczy prace redakcyjne nad monogra (wraz z wyborem dokumentw) Zaamanie na froncie ideologicznym. Stowarzyszenie Dziennikarzy Polskich midzy Sierpniem 80

105

a stanem wojennym (publikacja ukae si w 2012 r.). W OBEP Katowice dr Mirosaw Sikora prowadzi prace badawcze dotyczce dziaa SB na Politechnice lskiej w Gliwicach i przedstawi ich wyniki w postaci artykuu naukowego Kryptonim Katedra. Operacyjne rozpoznanie lii Politechniki lskiej w Rybniku przez Sub Bezpieczestwa w latach 19711989. Dr Marcin Kruszyski (OBEP Lublin) prowadzi zaawansowane kwerendy zwizane z przygotowywaniem monograi UMCS w Lublinie w latach 19441956. Efektem tych prac s przygotowane do druku artykuy powicone pocztkom UMCS: Towarzystwo Przyrodnikw Marksistw przy UMCS w Lublinie oraz tekst biograczny Eugeniusz Hetman sekretarz Komitetu Uczelnianego PZPR UMCS do ksiki pokonferencyjnej Partia komunistyczna w Polsce struktury, ludzie, dokumentacja. Dr Pawe Szulc (OBEP Szczecin) prowadzi kwerendy dotyczce Polskiego Radia Szczecin w systemie politycznym i medialnym w latach 19451989 oraz werykacji szczeciskich dziennikarzy w stanie wojennym.

5.1.1.7. Wojna i okupacja 19391945

Koordynator dr Marek Gazowski (BEP centrala). W ramach projektu dr Agnieszka uczak opublikowaa monogra Utracone decorum. Grabie dbr kultury polskiego ziemiastwa w Wielkopolsce w latach 19391945. Ksika zostaa nominowana do nagrody Ksika Historyczna Roku 2011 w kategorii ksika naukowa oraz otrzymaa prestiow nagrod Ksika Jesieni 2011 przyznan przez jury Poznaskiego Przegldu Nowoci Wydawniczych (Biblioteka Raczyskich, Radio Merkury, Polskie Towarzystwo Wydawcw Ksiek). Jak napisano w protokole jury, nagrod przyznano za pioniersk, rzetelnie udokumentowan prac o metodycznie prowadzonej podczas okupacji grabiey. W roku sprawozdawczym realizowano kilka istotnych tematw badawczych. W centrali BEP badania nad zbrodniami Wehrmachtu dokonanymi na onierzach WP w czasie kampanii polskiej 1939 r. (m.in. mordem w Ciepielowie) kontynuowa Tomasz Sudo. Pierwsze efekty swoich poszukiwa opublikowa w Biuletynie IPN. Dr Maria Wardzyska prowadzia prace nad monogra pod roboczym tytuem Wysiedlenia ludnoci polskiej przez okupanta niemieckiego. Dziejami Polskiego Pastwa Podziemnego zajmowa si dr Waldemar Grabowski. Opublikowa zbir dokumentw Okrgowej Delegatury Rzdu RP w Ciechanowie, prowadzi kwerend do drugiego tomu wydawnictwa Protokoy posiedze Komitetu do Spraw Kraju. Ponadto, wraz z Maciejem uczkowskim, prowadzi w Studium Polski Podziemnej w Londynie kwerendy archiwalne do wydawnictwa rdowego Armia Krajowa w dokumentach. Maciej uczkowski opracowa dziaania komrki 999 (antykomunistycznej) kontrwywiadu AK i zoy do druku artyku na ten temat. Jednym z efektw wstpnych dziaa w pracach nad biograstyk dziaaczy Polskiego Pastwa Podziemnego bya publikacja bloku kilkudziesiciu biogramw wybranych osb (nazwiska na litery od A do K) autorstwa dr. Andrzeja Chmielarza, dr. Marka Gazowskiego, dr. Waldemara Grabowskiego, dr. Andrzeja K. Kunerta. Ukazay si one w nowym wydawnictwie BEP Z dziejw walk o niepodlego. Spord publikacji wydanych poza central znaczcym osigniciem byo ukazanie si w OBEP Wrocaw bardzo obszernego tomu pokonferencyjnego Militarne i polityczne aspekty kampanii polskiej w 1939 r. z perspektywy 70-lecia (liczcego cznie 32 teksty), ktry zredagowali dr Daniel Kore (BEP centrala) i dr Jerzy Kirszak (OBEP Wrocaw). Do interesujcych poznawczo naley rwnie ksika pokonferencyjna dotyczca rozmaitych aspektw zwizanych z wydarzeniami 1939 r. w dzkiem pod red. dr. Tomasza Toborka i Przemysawa Waingertnera (Uniwersytet dzki). Jest ona efektem wsppracy OBEP d z Uniwersytetem dzkim. Wanym elementem tego projektu s dziaania realizowane wsplnie z Muzeum Powstania Warszawskiego pod kierunkiem dr. Marka Gazowskiego. Historycy BEP IPN (Natalia Jarska, dr Maria Wardzyska, dr Waldemar Grabowski, dr Piotr ysakowski) zakoczyli ju prac i przekazali opracowane przez siebie teksty Muzeum do planowanej syntezy powstania warszawskiego. Inni pracownicy centrali BEP (Maciej uczkowski i Przemysaw Gasztold-Se) uczestnicz w przy-

106

gotowaniu poszczeglnych biogramw do monumentalnego Sownika biogracznego uczestnikw Powstania Warszawskiego. Liczne prace w ramach projektu prowadzono w poszczeglnych oddziaach. W OBEP Gdask dr Tomasz Sylwiusz Ceran (Delegatura w Bydgoszczy) opublikowa monogra dotyczc tzw. Szmalcwki niemieckiego obozu w Toruniu funkcjonujcego w latach 19411943. Dr Katarzyna Maniewska (Delegatura w Bydgoszczy) kontynuowaa opracowywanie dokumentw z archiwum rodzinnego Anny Jachniny z BIP KG AK. Efektem tych dziaa, oprcz przygotowania wystawy, by rwnie artyku biograczny, ktry ukae si w jednym z tomw pokonferencyjnych wydanych przez IPN. Z kolei w OBEP Katowice dr Mirosaw Sikora kontynuowa badania z zakresu niemieckiej polityki spoecznej w prowincji grnolskiej, prowadzi kwerendy dotyczce przemysu zbrojeniowego III Rzeszy na Grnym lsku oraz niemieckich planw zagospodarowania przestrzennego Grnego lska w latach 19391944/45. Ponadto wraz z Sebastianem Rosenbaumem (OBEP Katowice) zapoznawali si z baz rdow z zakresu dziaania Suby Bezpieczestwa III Rzeszy na terenie prowincji grnolskiej w okresie II wojny wiatowej. Efektem tych prac byy opublikowane teksty naukowe dotyczce wywaszczenia rodziny Habsburgw ywieckich przez Niemcw w latach 1939 1944 oraz przemysu w Gliwicach i abdach w niemieckiej produkcji zbrojeniowej 19391944. Z kolei dr Grzegorz Bbnik zredagowa publikacj pokonferencyjn, opublikowan w ubiegym roku Koniec pokoju, pocztek wojny. Niemieckie dziaania dywersyjne w kampanii polskiej 1939 r. Wybrane aspekty. Opublikowa rwnie szereg artykuw naukowych dotyczcych rnych aspektw niemieckich przygotowa do II wojny wiatowej i jej pierwszego etapu na Grnym lsku. W OBEP Krakw dr Tomasz Domaski (Delegatura w Kielcach) wraz z sdzi Andrzejem Jankowskim snalizowali prace nad monogra powicon martyrologii wsi kieleckiej w okresie okupacji niemieckiej. Obaj autorzy przygotowuj edycj rde ukazujcych pacykacj Michniowa. Wrd innych dziaa oddziaowych na uwag zasuguje publikacja pierwszego tomu biograi Jzefa Kurasia Ogie. Podhalaska wojna 19391945 autorstwa dr. Macieja Korkucia oraz prace dr. Michaa Wenklara nad cyklem artykuw i edycji rdowych dotyczcych AK w okrgach Tarnopol i Stanisaww. W OBEP Lublin Agnieszka Jaczyska kontynuowaa kwerendy archiwalne zwizane z przygotowaniem wystawy i albumu powiconego wysiedleniom na Zamojszczynie w 1942 i 1943 r. Dr Tomasz Osiski opublikowa artyku Skutki drugiej wojny wiatowej na terenie gminy Zaklikw. Dr Sebastian Pitkowski (Delegatura Radom) i Marcin Sotysiak wydali popularnonaukow biogra Antoniego Hedy Szary. Ponadto dr Pitkowski by autorem wielu studiw powiconych rnym aspektom okupacji niemieckiej na terenie Generalnego Gubernatorstwa, m.in. na temat policji granatowej w dystrykcie radomskim w latach 19391945, modziey polskiej w propagandzie prasy gadzinowej dystryktu radomskiego lat 19391945 i ycia codziennego mieszkacw Skaryska-Kamiennej w okresie okupacji niemieckiej. W OBEP d kontynuowano w ramach projektu lokalne inicjatywy badawcze, ktrych efektem by zbir studiw Jecy wojenni z dzkiego oary Zbrodni Katyskiej, red. Joanna elazko i Piotr Zawilski. W OBEP Pozna Rafa Sierchua prowadzi prace w ramach projektu Niemiecki system sdowniczy w walce z czonkami podziemia wielkopolskiego na przykadzie dziaalnoci kompleksu sdowo-karnego w Drenie w latach 19421943, przygotowa do publikacji materiay pokonferencyjne z polsko-niemieckiej konferencji ladami zbrodni. Drezdeski szafot oraz leksykon biograczny zawierajcy 84 nazwiska osb citych w Drenie w latach 19421944, ktry jest czci wspomnianej pracy. W OBEP Rzeszw badania nad rodowiskiem cichociemnych kontynuowa Krzysztof Tochman, czego efektem bya publikacja wspomnie Marka Lachowicza w opracowaniu tego historyka. W OBEP Warszawa dr Tomasz abuszewski pracowa nad monogra Konspiracja polska na Grodzieszczynie 19441956 jako kolejnym tomem serii Dopalanie kresw. Trwaj prace nad innymi tomami tej serii, m.in. planowana jest edycja pisma konspiracyjnego Szlakiem Narbutta w opracowaniu Kazimierza Krajewskiego.

107

5.1.1.8. Polska emigracja polityczna 19391990

Koordynator dr Sawomir ukasiewicz (OBEP Lublin). Projekt zosta wprowadzony w miejsce wczeniejszego Aparat bezpieczestwa wobec emigracji i Polonii. Jego gwnym celem jest przygotowanie nowej syntezy dziejw uchodstwa polskiego po 1939 r. oraz publikacja wynikw bada monogracznych dotyczcych tej tematyki. Istotne prace w ramach projektu prowadzili dr Magorzata Ptasiska oraz dr Sawomir ukaszewicz. Dr Ptasiska odpowiadaa za kilka rwnolegle realizowanych przedsiwzi. Jednym z waniejszych bya wsppraca z polskimi instytucjami w stolicy Francji Instytutem Literackim w Maisons-Laftte i z Bibliotek Polsk w Paryu. W jej ramach kontynuowaa prace nad dokoczeniem drugiego tomu monograi Z dziejw Biblioteki Kultury, pomagaa w powstaniu strony internetowej i bazy danych autorw oraz wsppracownikw Kultury oraz w zorganizowaniu midzynarodowej konferencji (w ramach polskiego przewodnictwa w Radzie Unii Europejskiej) powiconej znaczeniu Parya jako miejsca dialogu narodw krajw Europy rodkowo-Wschodniej. Koordynowaa te wspprac z polskimi orodkami w Szwajcarii (wicej na ten temat w czci dotyczcej wsppracy zagranicznej IPN). Dr ukasiewicz poza koordynowaniem caoci projektu prowadzi rwnie liczne prace badawcze. Opublikowa artyku dotyczcy dziaalnoci Jana Nowaka-Jezioraskiego w Polskim Ruchu Wolnociowym Niepodlego i Demokracja, powstay w ramach przygotowywanej monograi tego ugrupowania. Przekaza do druku tekst, dotyczcy pogldw federalistycznych wybitnego historyka Oskara Haleckiego, ktry ma si ukaza w materiaach pokonferencyjnych Halecki i jego wizja Europy. Zredagowa i napisa posowie angielskiej wersji ksiki Towards a United Europe: an Anthology of Twentieth Century Polish Thought on Europe. W OBEP Biaystok projekt realizuje dr Piotr Kardela (Delegatura w Olsztynie), ktry kontynuuje prac nad monogra Stowarzyszenie Polskich Kombatantw w Stanach Zjednoczonych (19531989). Czstkowe wyniki tej pracy opublikowa w formie artykuu Stowarzyszenie Polskich Kombatantw w Stanach Zjednoczonych wobec Solidarnoci (w tomie pokonferencyjnym IPN). W OBEP Rzeszw dr Krzysztof Kaczmarski opublikowa dwa artykuy dotyczce dziaalnoci Stronnictwa Narodowego na uchodstwie w latach II wojny wiatowej. Pracuje rwnie nad publikacj dotyczc stosunku obozu narodowego do rzdu gen. Wadysawa Sikorskiego 19391943. Z kolei w OBEP Szczecin dr Pawe Skubisz nadal prowadzi badania nad dziejami polskich oddziaw wartowniczych przy armii amerykaskiej. Jednym z wynikw tych prac bya publikacja tomu studiw Polskie Oddziay Wartownicze przy armii amerykaskiej w latach 19451989 (red. Monika Mazanek-Wilczyska, Pawe Skubisz, Henryk Walczak). Oprcz wymienionych dziaa w ramach projektu opublikowano w centrali BEP opracowanie Artura Mkarskiego (badacz zewntrzny) powicone stosunkowi historiograi emigracyjnej do historiograi PRL.

5.1.1.9. Sownik biograczny Konspiracja i opr spoeczny 19441956

Koordynator Kazimierz Krajewski, wsppraca Monika Bielak (OBEP Warszawa), Marek Gazowski (BEP centrala). W roku 2011 ustalono siatk hase i zebrano wikszo materiaw do pitego tomu sownika. W roku 2012 zakoczone zostan prace redakcyjne. Publikacja sownika jest planowana na pierwsz poow 2013 r. Hasa do tego tomu, podobnie jak wczeniej, opracowuj historycy ze wszystkich oddziaw IPN, a take autorzy spoza Instytutu.

5.1.1.10. Stosunki polsko-ydowskie 19391945. Polacy ratujcy ydw

Koordynator dr Aleksandra Namyso (OBEP Katowice), wsppraca dr hab. Grzegorz Berendt (OBEP Gdask).

108

Prace w ramach projektu s prowadzone przede wszystkim w OBEP w: Biaymstoku, Lublinie, Rzeszowie, Krakowie, Katowicach, odzi, Poznaniu oraz, w mniejszym stopniu, w centrali BEP. Wan czci projektu jest podprojekt Index Polakw zamordowanych i represjonowanych przez hitlerowcw za pomoc ydom, realizowany we wsppracy z Naczeln Dyrekcj Archiww Pastwowych, Pastwowym Muzeum Auschwitz-Birkenau i Instytutem Yad Vashem. Jego celem jest zbadanie skali represji niemieckich wobec Polakw udzielajcych pomocy ydom w czasie okupacji, ustalenie ich nazwisk i biogramw. Wykonawc projektu by w okresie sprawozdawczym Uniwersytet Papieski Jana Pawa II w Krakowie (dawna Papieska Akademia Teologiczna). Prace merytoryczne w penej skali rozpoczto w drugiej poowie 2009 r. Koncentroway si one na kontynuowaniu kwerend w archiwach polskich i zagranicznych, w polskiej i zagranicznej literaturze przedmiotu oraz wybranych rocznikach polskiej prasy, a take na wprowadzaniu zebranych informacji do komputerowej bazy danych. W 2011 r. przygotowano publikacj zawierajc pierwsze piset (wybranych z ok. 5000 rekordw bazy INDEX) biogramw Polakw represjonowanych za pomoc ydom, przygotowanych lub opracowanych przez pracownikw IPN. Prac t koordynowali dr Aleksandra Namyso (OBEP Katowice) i dr hab. Grzegorz Berendt (OBEP Gdask). Liczne badania dotyczce stosunkw Polakw i ydw w czasie wojny prowadzi dr Adam Puawski (OBEP Lublin), ktrego artykuy dotyczce polityki informacyjnej Polskiego Pastwa Podziemnego w stosunku do zagady ydw oraz reakcji rzdw na uchodstwie na eksterminacj ydw w czasie II wojny wiatowej ukazay si w wydawnictwach pokonferencyjnych. Ponadto dr Puawski zainicjowa i wsporganizowa seminarium Zagada ydw na ziemiach polskich 19391945 potrzeba syntezy czy bada podstawowych?, ktre odbyo si w Centrum Bada nad Zagad ydw IFIS PAN w Warszawie. Spord innych wydarze naukowych zwizanych z projektem naley wymieni zorganizowan przez OBEP d midzynarodow konferencj naukow Nie masz ju ydowskich miasteczek.... Zagada ydw na polskiej prowincji. Oary Sprawcy wiadkowie. Znaczcym osigniciem wydawniczym powstaym w ramach projektu bya publikacja w OBEP Rzeszw albumu w jzyku polskim i angielskim Polacy ratujcy ydw na Rzeszowszczynie w latach 19391945, Poles rescuing Jews in the Rzeszw region In the years 19391945, oprac. Elbieta Rczy, Igor Witowicz. Dr Marcin Urynowicz przygotowa do druku wspomnienia Marcelego Starka Czy mnie nie chcesz zamordowa? Pamitnik winia obozu pracy w Budzyniu i sprawowa nadzr merytoryczny nad stron internetow IPN, powicon ratowaniu ydw przez Polakw w czasach Zagady www.zyciezazycie.pl. Wkadem IPN w realizacj projektu jest dokumentowanie miejsc kani i pochwku polskich ydw (koordynator dr Sebastian Pitkowski, OBEP Lublin Delegatura Radom), do czego wykorzystywane s materiay powstae w b. Gwnej Komisji Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu (i jej poprzedniczkach). Odrbne miejsce w pracach badawczych nad relacjami polsko-ydowskimi zajmuj studia dr. Marka Gazowskiego dotyczce uczestnictwa ydw w walce o niepodlego Polski. Opublikowana w 2010 r. praca tego autora Na wzr Berka Joselewicza. onierze i ocerowie pochodzenia ydowskiego w Legionach Polskich, opatrzona przedmow prof. Richarda Pipesa, zostaa uhonorowana w 2011 r. nagrod Pro Memoria, przyznawan przez Rad Ochrony Pamici Walk i Mczestwa ksice historycznej roku.

5.1.2. Ponadregionalne i regionalne projekty badawcze

Obok wyej wspomnianych projektw centralnych, zarwno w centrali BEP, jak i w poszczeglnych OBEP, realizowane s liczne regionalne i ponadregionalne projekty badawcze. OBEP w Rzeszowie koordynuje rozpoczty w 2006 r. ponadregionalny program Osobowy wykaz oar koniktu polsko-ukraiskiego 19391948, w ktrym uczestnicz pracownicy OBEP w Gdasku, Lublinie i Rzeszowie, Delegatury IPN w Kielcach, oraz historycy z innych orodkw naukowych. Efektem prac prowadzonych w ramach projektu jest publikacja Tomasza Roga ...i zostanie tylko pustynia.

109

Osobowy wykaz oar koniktu ukraisko-polskiego 19391948. Gmina Cieszanw, powiat Lubaczw. Planowana jest kolejna publikacja w serii dotyczca koniktu ukraisko-polskiego na terenie pozostaych gmin powiatu lubaczowskiego. Liczne projekty regionalne s prowadzone w OBEP Katowice. Dr Tomasz Kurpierz zakoczy prace nad monogra Niezalene Zrzeszenie Studentw w wojewdztwie katowickim 19801990 (ksika zostaa pozytywnie zrecenzowana) i wygosi kilka wykadw i prelekcji na temat NZS. Inny projekt Problemy spoeczno-polityczne w wojewdztwie lskim/katowickim w latach 19451989 jest realizowany przez OBEP Katowice wsplnie z lokalnymi placwkami muzealnymi (Miejska Placwka Muzealna w Mikoowie, Muzeum Miejskie w Zabrzu, Muzeum w Gliwicach, Miejska Biblioteka Publiczna w Bytomiu, Muzeum Grnictwa Wglowego w Zabrzu). Odbywa si gwnie w formie konferencji naukowych, podczas ktrych pracownicy OBEP IPN Katowice wygaszaj referaty, prezentujce wyniki ich bada dotyczcych wspomnianej tematyki. Jednym z efektw bada nad dziejami lska i lzakw bya te midzynarodowa konferencja naukowa Grnolzacy. Problemy spoecznoci pogranicza w XX w. (przygotowana we wsppracy z Muzeum w Gliwicach i Ruhr-Universitt w Bochum, RFN), ktra odbya si w Gliwicach (2021 padziernika). Gwnym organizatorem konferencji by Sebastian Rosenbaum. W ramach projektu zwizanego z 90. rocznic wybuchu III Powstania lskiego ukazao si rwnie wydawnictwo albumowe W obcym kraju... Wojska sprzymierzone na Grnym lsku. 19201922 pod red. Sebastiana Rosenbauma (we wsppracy z Muzeum lskim w Katowicach). Zesp historykw z OBEP w Gdasku i Delegatury w Bydgoszczy w skadzie: Piotr Brzeziski, Krzysztof Filip, dr hab. Igor Haagida (kierownik projektu), Arkadiusz Kazaski, dr Katarzyna Maniewska, Karol Nawrocki, dr Krzysztof Osiski, dr Przemysaw Wjtowicz, opracowa na podstawie zachowanych materiaw archiwalnych zestawienia osb z dawnych wojewdztw bydgoskiego, elblskiego, gdaskiego, supskiego, toruskiego i wocawskiego internowanych w latach 19811983 z powodw politycznych. Efektem pracy zespou jest publikacja zbiorowa Trzynastego grudnia roku pamitnego.... Kontynuacj tego projektu bdzie publikacja (roboczy tytu Trzynastego grudnia roku pamitnego..., t. 2) zawierajca opracowane w podobny sposb zestawienia osb sdzonych w okresie stanu wojennego. Kamila Churska (Delegatura w Bydgoszczy) w ramach przygotowywanej rozprawy doktorskiej prowadzi badania i przygotowuje publikacj Propaganda wyborcza na terenie wojewdztwa pomorskiego w latach 19461947 (maszynopis zostanie ukoczony w 2012 r.). Dr hab. Igor Haagida (OBEP Gdask) kontynuuje prace nad sownikiem biogracznym duchowiestwa greckokatolickiego w Polsce w latach 19471957. Dr Agnieszka uczak (OBEP Pozna) przygotowaa na polecenie prezesa IPN projekt dziaa staego zespou naukowo-badawczego dotyczcy tematu ziemiastwa polskiego w XX w., ktre Instytut Pamici Narodowej prowadzi wsplnie z Polskim Towarzystwem Ziemiaskim. W planach jest przygotowanie cyklicznych (co dwa lata) konferencji naukowych, prezentujcych rozmaite zagadnienia dotyczce ziemiastwa w kolejnych okresach chronologicznych oraz sukcesywne wydawanie materiaw pokonferencyjnych w ramach serii IPN Studia i materiay. Inny wany projekt regionalny prowadzony w OBEP Pozna dotyczy polityki wadz komunistycznych wobec spoeczestwa Wielkopolski i ziemi lubuskiej w latach 19451989. By realizowany gwnie przez dr Elbiet Wojcieszyk, ktra zredagowaa artykuy do ksiki Komunistyczny aparat wadzy wobec kociow i zwizkw wyznaniowych na rodkowym Nadodrzu w latach 19451956 (serii wydawniczej Studia i materiay poznaskiego IPN). Dr Wojcieszyk zorganizowaa rwnie i prowadzia konferencj w Wyszym Seminarium Duchownym diecezji zielonogrsko-gorzowskiej w Paradyu Wadze wobec kociow i zwizkw wyznaniowych na rodkowym Nadodrzu 19561970. Kilka wanych projektw regionalnych, odnoszcych si do szeroko rozumianej problematyki lokalnej, realizowano w OBEP Biaystok m.in. Emilia witochowska-Bobowik kontynuowaa kwerendy dotyczce tematu Indoktrynacja wadz komunistycznych wobec rodowisk szkolnych wojewdztwa biaostockiego w latach 19481956, ktrych efektem bya publikacja artykuu powiconego metodom indoktrynacji modziey szkolnej przez wadze komunistyczne w latach 19451956.

110

Od kilku lat wane projekty regionalne i ponadregionalne, w tym zwizane z ziemiami wschodnimi Rzeczpospolitej utraconymi po II wojnie wiatowej, s prowadzone w OBEP Warszawa. Poza wspomnian seri Mazowsze i Podlasie w ogniu 19441956 kontynuowane byy prace nad kolejnymi publikacjami z cyklu Dopalanie kresw, wydawanymi w ramach programu zwizanego z dziaalnoci naukow i edukacyjn OBEP Warszawa na Biaorusi. Inne projekty regionalne OBEP w Warszawie s zwizane z dziejami najnowszymi stolicy. W ramach programu Warszawa niepokonana w roku sprawozdawczym ukazay si ksiki Urzd Bezpieczestwa Publicznego m.st. Warszawy 19441954 autorstwa dr E. Kowalczyk oraz K. Pawlickiej (OBUiAD w Warszawie) oraz Pokolenie 8290. Niezalene Zrzeszenie Studentw na Uniwersytecie Warszawskim 19821990 opracowana przez dr. Patryka Pleskota i Roberta Spaka. Trwaa praca nad publikacj MRKS (oprac. Jacek Pawowicz i dr Tadeusz Ruzikowski oraz Piotr Byszewski BUiAD Warszawa). Zaawansowana jest rwnie monograa dr. Bartomieja Noszczaka Antykomunistyczna konspiracja modziey szkolnej w Warszawie (19441989).

5.1.3. Indywidualne projekty badawcze

Pracownicy BEP i OBEP realizuj take szereg indywidualnych projektw, ktrych celem jest m.in. uzyskanie stopni i tytuw naukowych. Wyniki prowadzonych prac naukowych (a take prac teoretycznych z dziedziny edukacji historycznej) publikowane s w formie opracowa czstkowych (artykuy, studia, edycje rde), syntez i monograi. Wydawane s one zarwno w pismach naukowych IPN i w formie ksiek publikowanych przez Wydzia Wydawnictw BEP oraz oddziay, jak i w wydawnictwach zewntrznych. Z indywidualnych projektw badawczych warto, dla przykadu, wskaza na badania dotyczce nieformalnych rodowisk modzieowych. Prowadzi je Bogusaw Tracz (OBEP Katowice) w ramach prac nad dysertacj doktorsk Instytucje polityczne, wychowawcze i policyjne pastwa wobec subkultury hipisw w latach 19671975. W tym samym oddziale dr Mirosaw Sikora rozpocz badania nad tematem roli SB w przemianach gospodarczych w PRL w latach osiemdziesitych. Prowadzi kwerend w zasobach IPN na temat aktywnoci pionu V SB w latach osiemdziesitych, z naciskiem na problematyk dziaa prowadzonych wobec bankw, spek polonijnych, zakadw przemysowych i instytucji kierujcych gospodark. Przemysaw Gasztold-Se (centrala BEP) zajmowa si nacjonalistycznymi nurtami w PZPR. Odda do druku monogra Koncesjonowany nacjonalizm. Zjednoczenie Patriotyczne Grunwald 19801990. Prowadzi take kwerend materiaw rdowych do publikacji na temat stosunku wadz PRL do midzynarodowego terroryzmu. Dr hab. Igor Haagida (OBEP Gdask) kontynuowa prace nad sownikiem biogracznym duchowiestwa greckokatolickiego w Polsce w latach 19471957. Mateusz Szpytma (OBEP Krakw) bada dzieje PSL w Krakowskiem. Pod jego redakcj ukazaa si praca Stanisaw Mierzwa 1905 1985. Ludowiec i dziaacz niepodlegociowy, WarszawaKrakw 2011.

5.1.4. Ekspertyzy
W roku sprawozdawczym (do czasu likwidacji we wrzeniu ubiegego roku i wczenia pracownikw do Wydziau Bada Naukowych) Sekcja Ekspertyz pracowaa w skadzie: dr Sawomir Kalbarczyk, kierownik Sekcji dr Maria Wardzyska, dr Witold Wasilewski. W 2011 r. Sekcja przygotowywaa ekspertyzy i odpowiedzi na pisma urzdowe na potrzeby Kancelarii Premiera Rady Ministrw, Urzdu do spraw Kombatantw i Osb Represjonowanych, Biura Prawnego IPN, prokuratorw Komisji cigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu i innych instytucji oraz osb prywatnych. Spord ekspertyz przygotowanych przez dr Mari Wardzysk na wymienienie zasuguj: ekspertyza dla Kancelarii Prezesa Rady Ministrw w kwestii miejsc masowych zbrodni popenionych przez niemieckiego okupanta na terenie ziem polskich, z ktrych utworzono jednostk administracyjn Gdask-Prusy Zachodnie;

111

 ekspertyza dla Biura Prawnego IPN w kwestii niemieckiego domu dziecka w Gissen jako orodka przymusowego wynarodowienia; ekspertyza dla prokuratora Oddziaowej Komisji cigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Gdasku na temat zbrodni dokonanych przez niemieckiego okupanta w Lasach Pianickich; ekspertyza dla Urzdu do spraw Kombatantw i Osb Represjonowanych w kwestii charakteru Durchgangslager der Sicherheitspolizei und des SD in Soldau i obozu w Konstantynowie dzkim oraz wysiedle z rejencji ciechanowskiej i podlegoci obozu wysiedleczego w Dziadowie. Dr Sawomir Kalbarczyk przygotowa ekspertyzy m.in. w sprawie narzucenia sowieckiego obywatelstwa ludnoci Kresw Wschodnich II RP po 17 wrzenia 1939 r., w kwestii liczby obywateli polskich deportowanych przez okupanta sowieckiego oraz procesu ich repatriacji do Polski, w sprawie poboru do 2 Armii Wojska Polskiego. Dr Witold Wasilewski wykona ekspertyzy m.in. w sprawie obywatelstwa ludnoci polskiej na ziemiach okupowanych przez ZSRR po 17 wrzenia 1939 r. i w kwestii nabywania i utraty obywatelstwa polskiego. Ponadto wystpi jako biegy przed Sdem Okrgowym w Warszawie, VIII Wydzia Karny, w sprawie VIII KO 504/08 (w zwizku ze sporzdzon w 2010 r. ekspertyz dla SO w Warszawie w sprawie dowdcy PAL Juliana Skokowskiego).

5.1.5. Dotacje celowe dla podmiotw zewntrznych; nadzr merytoryczny nad projektami realizowanymi przez podmioty zewntrzne (take w formie wsppracy)
W roku 2011 wspierano nastpujce projekty naukowe i dokumentacyjne: 1. Index Polakw zamordowanych i represjonowanych przez hitlerowcw za pomoc ydom (omwiony wyej); 2. Straty osobowe i oary represji pod okupacj niemieck 19391945. Celem tego projektu jest stworzenie imiennej bazy danych obejmujcej obywateli pastwa polskiego, ktrzy utracili ycie lub zostali poddani wszelkiego rodzaju represjom ze strony okupanta niemieckiego. Prace, ktre w latach 20082011 wykonywaa na zlecenie i pod nadzorem IPN Fundacja Polsko-Niemieckie Pojednanie, polegay na scalaniu baz danych dostpnych ju i opracowanych przez inne podmioty (Archiwum Akt Nowych, Archiwum i Muzeum Pomorskie Armii Krajowej i Wojskowej Suby Polek, Bibliotek Narodow, Bibliotek Jagiellosk, Centraln Bibliotek Wojskow, Centralne Archiwum Wojskowe, Centralne Muzeum Jecw Wojennych w ambinowicach, Instytut Hoovera (Stanford University), Instytut Polski i Muzeum im. gen. Wadysawa Sikorskiego w Londynie, Instytut Zachodni, Muzeum Auschwitz-Birkenau, Muzeum Gross Rosen w Rogonicy, Muzeum Historii Polski, Muzeum Powstania Warszawskiego, Muzeum Wizienia Pawiak, Muzeum Wojska Polskiego, Pastwowe Muzeum na Majdanku, Pastwowe Muzeum Stutthof, PCK, Rad Ochrony Pamici Walk i Mczestwa, Romski Instytut Historyczny, Sta Konferencj Muzew, Archiww i Bibliotek Polskich na Zachodzie, wiatowy Zwizek onierzy AK, Urzd ds. Kombatantw i Osb Represjonowanych, WBBH, Zakad Narodowy im. Ossoliskich, Zakad Systemw Totalitarnych i Dziejw II Wojny wiatowej Instytutu Historii PAN, ydowski Instytut Historyczny). Obecnie istniejc, ale jeszcze nadal niepen baz centraln mona przeglda (np. poszukujc danych na temat losw czonkw swojej rodziny w okresie II wojny wiatowej) w internecie (www.straty.pl). Koordynatorem prac ze strony IPN jest dr Waldemar Grabowski. Prace nadzoruje Komisja Ekspertw oraz Rada Programowa powoana przez IPN i MKiDN. W 2011 r. wygasa umowa z Fundacj Polsko-Niemieckie Pojednanie. Przewidziane jest rozpisanie nowego konkursu. 3. Indeks Represjonowanych na Wschodzie. Celem projektu jest zebranie i udostpnienie (m.in. przez internet i w formie publikacji ksikowych) danych o obywatelach polskich represjo112

nowanych przez wadze sowieckie w latach 19391959. Projekt badawczy realizowany przez Orodek KARTA by wspnansowany z budetu Instytutu Pamici Narodowej od 2002 r. Ostatnia umowa (po rozstrzygniciu postpowania konkursowego) zostaa podpisana z KART w padzierniku 2009 r. na realizacj w latach 20092011 programu dokumentacyjnego Indeks osb przeladowanych (represjonowanych) przez organy pastwowe ZSRR w latach 19391956. W kwietniu 2011 r. Orodek KARTA poinformowa IPN, e nie jest w stanie wywiza si z realizacji zapisw umowy. Jako przyczyn tego stanu rzeczy podano, e rosyjski partner KARTY, Stowarzyszenie Memoria, nie otrzyma niezbdnych do realizacji umowy materiaw rdowych. W zwizku z brakiem moliwoci wywizania si z realizacji zadania przez Orodek KARTA na zasadzie porozumienia 14 kwietnia 2011 r. strony rozwizay umow z 2009 r. W 2011 r. kierownictwo Instytutu Pamici Narodowej oraz Rada IPN szukay rnych moliwoci pomocy Orodkowi KARTA. Kolejny rozpisany przez IPN konkurs na realizacj projektu zakoczy si jednak niepowodzeniem. W zwizku z realizacj programu Indeks represjonowanych Instytut Pamici Narodowej przekaza w latach 20022010 na rzecz Orodka KARTA kwot 2 785 000 z. 4. Bibliograa Historii Polskiej. W latach 20072008 IPN zakupi i przystosowa do udostpniania drog elektroniczn szereg rocznikw Bibliograi Historii Polskiej (s one dostpne pod adresem: www.bibliograa.ipn.gov.pl, a take na stronie internetowej IPN). Bibliograa ta powstaje w Pracowni Bibliograi Biecej IH PAN w Krakowie i jest podstawowym narzdziem pracy wszystkich badaczy zajmujcych si histori Polski, a take co nie mniej istotne kluczow pomoc dydaktyczn w ksztaceniu studentw historii. Dotd bya ona dostpna w formie drukowanych tomw (praktycznie jedynie w wikszych bibliotekach). W grudniu 2008 r. nastpio publiczne uruchomienie roboczej wersji internetowej wraz z wyszukiwark i spotkao si z entuzjastyczn reakcj caego rodowiska historycznego. Obecnie dostpne s tomy Bibliograi za lata 19882007. Obejmuje ona wic praktycznie cay dorobek krajowej historiograi po upadku systemu komunistycznego w Polsce. W roku 2010 rozpoczto usuwanie problemw technicznych zgaszanych przez uytkownikw, ktre wizay si z udostpnianiem w internecie bazy elektronicznej niedostosowanej pierwotnie do tego celu. W roku 2011 w obrbce informatycznej znajdoway si roczniki 20082009 i 19801987. Niebawem zostan one udostpnione uytkownikom. Koordynatorem projektu jest dr Wadysaw Buhak (BEP centrala), wsppraca dr Wojciech Frazik (OBEP Krakw), Sebastian Grkiewicz (Biuro Prezesa IPN).

5.1.6. Informacja o zdobytych stopniach naukowych

Pracownicy referatw naukowych i edukacyjnych oraz pionu archiwalnego stale podnosz swoje kwalikacje naukowe, czego wyrazem jest m.in. uzyskiwanie przez kolejne osoby stopni naukowych. W 2011 r. stopnie doktorw habilitowanych uzyskali: Robert Klementowski (OBEP Wrocaw), Bogusaw Kopka (BUiAD), Filip Musia (OBEP Krakw), Jacek Wooszyn (OBEP Lublin) i Janusz Wrbel (OBEP d). Stopie doktora uzyskali: Mariusz Bechta (OBEP Warszawa), Dariusz Burczyk (OBUiAD Gdask), Adrian Jusupovi (BUiAD), Marcin Krzanicki (OBEP Rzeszw), Artur Kubaj (OBEP Szczecin), Krzysztof Latocha (OBEP d), ukasz Lubicz-apiski (OBEP Biaystok), Micha Mroczek (OBL Lublin), Jolanta Mysiakowska-Muszyska (BUiAD), Jarosaw Szarek (OBEP Krakw), Pawe Szulc (OBEP Szczecin), Elbieta Romanowska (BL), Wioletta Wo (OBUiAD Lublin) i Maciej Zakrzewski (OBEP Krakw).

5.2. Edukacja
Dziaalno popularyzatorsk i edukacyjn prowadz gwnie Wydzia Edukacji Historycznej Biura Edukacji Publicznej IPN, referaty edukacyjne w oddziaowych biurach edukacji publicznej IPN i ich delegaturach. Aktywno ta ma na celu gwnie wspieranie ksztacenia historycznego Polakw oraz upowszechnianie w rnych formach wiedzy o najnowszej historii Polski. Wrd

113

oferty WEH znajduj si m.in. lekcje, lekcje muzealne, wykady, konwersatoria, warsztaty, wystawy, prezentacje, oferty doskonalenia zawodowego dla nauczycieli, rajdy, konkursy, przegldy lmowe. W ramach tej aktywnoci w kadym miesicu realizowanych jest przynajmniej kilkadziesit (czsto ok. stu) inicjatyw skierowanych do rodowisk szkolnych i akademickich. BEP IPN posiada take wiele propozycji skierowanych do ogu spoeczestwa. Cz dziaa o charakterze edukacyjnym ma charakter stay i jest regularnie powtarzana w ramach kalendarza wynikajcego z cyklu szkolnego oraz cyklu kalendarza rocznic historycznych. W roku 2011 korekcie ulega struktura Wydziau Edukacji Historycznej: wczona do niej zostaa Sekcja Biuletynu IPN, dotychczasowa Sekcja Organizacyjna zostaa przeksztacona w samodzielny Wydzia Obsugi Biecej.

5.2.1. Edukacja historyczna

Wydzia Edukacji Historycznej Biura Edukacji Publicznej IPN prowadzi szeroko rozumian edukacj historyczn i stara si obj ni jak najwiksz ilo odbiorcw. Jego edukatorzy wsppracuj ze szkoami wszystkich typw, z uwzgldnieniem szk dla modziey ze specycznymi potrzebami edukacyjnymi, nauczycielami, wychowawcami oraz placwkami doskonalenia zawodowego pedagogw. Organizowane i prowadzone s lekcje, wykady, warsztaty, konwersatoria, seminaria i zajcia terenowe. Prezentowane s wystawy historyczne, ktrym towarzysz dostosowane do wystaw zajcia lekcje, konwersatoria, warsztaty i wykady. Pracownicy wydziau edukacyjnego przygotowuj oglnopolskie i regionalne konkursy historyczne dla uczniw, nauczycieli, studentw, a take dla innych odbiorcw. W WEH BEP IPN przygotowywane i prowadzone s take projekty edukacyjne dla uczniw, nauczycieli, studentw oraz innych adresatw. Edukatorzy IPN organizuj i prowadz rnorodne formy doskonalenia zawodowego dla nauczycieli historii, wiedzy o spoeczestwie, wiedzy o kulturze, jzyka polskiego i innych przedmiotw. Zajcia merytoryczne prowadzone s take na zaproszenie innych instytucji edukacyjnych, organizacji pozarzdowych i wadz samorzdowych. Nawizano cis wspprac z polskimi orodkami edukacyjnymi oraz kulturalnymi poza granicami kraju. Wydzia Edukacji Historycznej BEP IPN wsppracuje take aktywnie z innymi instytucjami zainteresowanymi popularyzacj historii najnowszej, takimi jak: radio, telewizja, prasa, samorzdy lokalne, muzea, fundacje, organizacje harcerskie czy stowarzyszenia kombatanckie, i stara si odpowiada na ich potrzeby. Wrd instytucji, z ktrymi wsppracuje WEH BEP IPN, szczeglnie miejsce zajmuj placwki muzealne w Polsce i poza jej granicami. Pracownicy BEP IPN wsppracowali z kilkudziesicioma muzeami zarwno w Polsce (m.in. z Muzeum Historii Polski, Muzeum Powstania Warszawskiego, Muzeum na Majdanku, Muzeum II Wojny wiatowej, Muzeum Stutthof, Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego w Warszawie, Muzeum Niepodlegoci w Warszawie, Muzeum II Wojny wiatowej w Gdasku, Muzeum lskim w Katowicach, Muzeum Zamojskim w Zamociu, Muzeum Wsi Lubelskiej w Lublinie, Muzeum Wsi Kieleckiej w Kielcach, Muzeum Grnictwa Wglowego w Zabrzu, Muzeum-Zamkiem w acucie, Muzeum Lubelskim w Lublinie Oddzia Martyrologii Pod Zegarem, Muzeum Historii ydw Polskich w Warszawie, Muzeum Walki i Mczestwa w Treblince, Muzeum Tradycji Niepodlegociowych w odzi, Muzeum Kinematograi w odzi, Muzeum Miasta Gdyni, Muzeum Obrony Wybrzea, Muzeum Ziemi Chemiskiej w Chemnie, Muzeum Ziemi Mogileskiej w Chabsku, Muzeum Ziemi Puckiej im. F. Ceynowy w Pucku, Muzeum Powstania Poznaski Czerwiec 1956 w Poznaniu, Muzeum Walk Niepodlegociowych w Poznaniu, Muzeum Armii Pozna w Poznaniu, Muzeum Martyrologicznym w abikowie, Muzeum Ziemi Bigorajskiej w Bigoraju, muzeami regionalnymi w ukowie, Krasnymstawie, Janowie Lubelskim, Mylenicach, Mielcu Brzozowie, Muzeum Historycznym-Paacem w Dukli, Muzeum Narodowym Ziemi Przemyskiej w Przemylu, Muzeum Okrgowym w Tarnowie i jego oddziaem w Wierzchosawicach, Muzeum Podkarpackim w Kronie, Muzeum Uniwersytetu Rzeszowskiego, Muzeum Ziemi Leajskiej), jak i poza jej granicami (m.in. z Instytutem i Muzeum Pol-

114

skim im. gen. Sikorskiego w Londynie, Muzeum-Obozem w Dachau, Muzeum Oar Ludobjstwa w Wilnie, Muzeum RAF w Londynie, Muzeum Wojny im. Witolda Wielkiego w Kownie). Edukatorzy przeprowadzili zajcia dla osadzonych w zakadach karnych. Due osignicia w powyszych dziedzinach maj zwaszcza oddziay terenowe IPN, np. OBEP Pozna (zajcia w Zakadzie Karnym w Sieradzu), OBEP Wrocaw (wsppraca z Zakadem Karnym nr 1 przy ulicy Kleczkowskiej we Wrocawiu), OBEP Gdask (Areszt ledczy w Wejherowie), OBEP Rzeszw (zakady karne w Rzeszowie-Zau oraz w upkowie); ponadto OBEP Katowice prowadzio zajcia dla pracownikw wiziennictwa z terenu wojewdztwa katowickiego oraz w ramach projektu Dziedzictwo pokole (realizowanego we wsppracy z Okrgowym Zarzdem Wiziennictwa) szkolenia dla kadry wiziennej, wystawy, konkursy edukacyjne i prelekcje dla osadzonych. Ponadto WEH BEP IPN nawiza i podtrzymywa wspprac z instytucjami podejmujcymi stae lub dorane dziaania w zakresie historii najnowszej, szczeglnie w jej aspekcie edukacyjnym, m.in.: Rad Ochrony Pamici Walk i Mczestwa, Orodkiem KARTA, archiwami pastwowymi, ydowskim Instytutem Historycznym, Centrum Edukacji Obywatelskiej, Domem Spotka z Histori, Klubami Inteligencji Katolickiej, NSZZ Solidarno, organizacjami harcerskimi, Stowarzyszeniem Paraada, organizacjami kombatanckimi, Stowarzyszeniem Memoria, Fundacj Polsko-Niemieckie Pojednanie, Europejskim Centrum Solidarnoci. Wsppraca ta polegaa przede wszystkim na wsplnych przedsiwziciach (wydawnictwa edukacyjne, projekty, konkursy, wystawy) oraz udziale przedstawicieli IPN jako prelegentw w konferencjach organizowanych przez te orodki.

5.2.1.1. Przedsiwzicia zwizane z rocznicami

Wrd organizowanych przez BEP w roku sprawozdawczym dziaa publicznych zwizanych z rocznicami najwaniejszych wydarze w najnowszej historii Polski wymieni naley przede wszystkim inicjatywy dotyczce rocznic kolejnych wydarze karnawau Solidarnoci. Swoistym podsumowaniem roku solidarnociowych rocznic byy uroczystoci 30. rocznicy wprowadzenia stanu wojennego. Centralnym punktem jej upamitnienia staa si wystawa plenerowa 586 dni stanu wojennego. Kada z jej wersji, otwartych 13 grudnia 2011 r. w osiemnastu miastach, oprcz paneli dotyczcych wydarze wiatowych czy oglnopolskich, zawieraa plansze powicone historii danego regionu. Prcz wystawy podjto dziaania zmierzajce do objcia swym zasigiem maksymalnej liczby odbiorcw: wydano specjalne dodatki do gazet i czasopism m.in. Newsweeka i Rzeczpospolitej powicone stanowi wojennemu, przygotowano warsztaty dla nauczycieli i uczniw, prezentacje multimedialne (w tym caodzienny pokaz na telebimie Urzdu Miasta w Bydgoszczy), zorganizowano konferencje i sesje naukowe i popularnonaukowe (m.in. w Warszawie, Zabrzu, odzi, Szczecinie, Pocku, Rzeszowie i Lublinie), regionalne gry miejskie i projekty edukacyjne, liczne zajcia w szkoach, koncerty, rekonstrukcje historyczne i happeningi, konkursy, przegldy lmowe, dyskusje i debaty. Siami Sekcji Notacji i Opracowa Multimedialnych nakrcony zosta take lm dokumentalny Prba generalna. Strajk w Wyszej Ocerskiej Szkole Poarniczej, prezentowany w zwizku z rocznic strajku. Pracownicy BEP IPN wsptworzyli wydawnictwo multimedialne Stan wojenny, opublikowane przez Wydawnictwo Szkolne PWN. W grudniu 2011 r.w ramach projektu regionalnego Modzi modym, czyli studenci w szkoach realizowanego we wsppracy z Instytutem Historii i Stosunkw Midzynarodowych US studenci przeprowadzili czterdzieci lekcji na temat stanu wojennego, w ktrych uczestniczyo ok. tysica uczniw. Edukatorzy i pracownicy naukowi IPN aktywnie wczyli si take w obchody pierwszego Narodowego Dnia Pamici onierzy Wykltych, ustanowionego przez Sejm RP 3 lutego 2011 r. Tradycyjnie take organizowano liczne dziaania (m.in. lekcje, wykady, przegldy lmowe) majce na celu upamitnienie oar zbrodni katyskiej, II wojny wiatowej, bohaterw walczcych o odzyskanie niepodlegoci itp. Aktywno na tych polach miaa zarwno charakter oglnopolski, jak i regionalny. Prowadzona bya take w rodowiskach polonijnych.

115

5.2.1.2. Edukacyjne portale internetowe IPN

Atrakcyjn form upowszechniania wiedzy historycznej wykorzystywan przez IPN s edukacyjne portale tematyczne. Gromadz one materiay historyczne dokumenty, zdjcia, nagrania, a take opracowania historykw na dany temat. Od roku 2007 powstao 16 portali, z ktrych 6 ma swoje wersje anglojzyczne, a 1 take wersj wgierskojzyczn. cznie dziaaj 23 portale tematyczne. W 2011 r. Instytut Pamici Narodowej uruchomi 7 portali, spord ktrych ze wzgldu na rozlegy i cenny zasb prezentowanych materiaw na szczegln uwag zasuguj trzy: ycie za ycie www.zyciezazycie.pl, Czerwiec 76 www.czerwiec76.ipn.gov.pl oraz Wirtualne Muzeum Martyrologii Wsi Polskich www.martyrologiawsipolskich.pl. Portal dotyczcy protestu spoecznego z czerwca 1976 r. oraz represji wobec jego uczestnikw www.czerwiec76.ipn.gov.pl jest ostatnim edukacyjnym portalem tematycznym powiconym polskim miesicom. Zosta uruchomiony w czerwcu 2011. Zawiera rys historyczny w piguce, szczegowe kalendaria wydarze, teksty o represjach i pomocy represjonowanym, galeri zdj i notacje, bibliogra, a take quiz sprawdzajcy wiedz. We wczeniejszych latach opracowane zostay w tym cyklu portale na temat stanu wojennego, wydarze marcowych 68, porozumie sierpniowych i powstania Solidarnoci, wrzeniowej agresji niemieckiej i sowieckiej na Polsk w 1939, wydarze grudniowych z roku 1970 oraz na temat Poznaskiego Czerwca 56. Ten ostatni portal doczeka si w roku 2011 dwch wersji obcojzycznych: angielskiej www. june56.ipn.gov.pl, ktra zostaa uruchomiona z okazji 55. rocznicy Poznaskiego Czerwca, oraz wgierskiej www.poznan1956.ipn.gov.pl, dziaajcej od padziernika 2011. W marcu zosta uruchomiony zmodernizowany portal ycie za ycie www.zyciezazycie.pl, ktrego celem jest upamitnienie obywateli II RP, ktrzy w czasie II wojny wiatowej byli represjonowani przez okupanta niemieckiego za pomoc eksterminowanej ludnoci ydowskiej. Portal jest czci realizowanego przez Instytut Pamici Narodowej oraz Narodowe Centrum Kultury projektu ycie za ycie. Na pocztku padziernika otwarte zostao Wirtualne Muzeum Martyrologii Wsi Polskich www. martyrologiawsipolskich.pl przygotowane we wsppracy z Muzeum Wsi Kieleckiej. Portal towarzyszy rozbudowie dziaajcego w Michniowie Mauzoleum Martyrologii Wsi Polskich i przyblia zarwno merytoryczne, jak i architektoniczne zaoenia nowego budynku ekspozycyjnego. Celem obu inicjatyw jest przywrcenie wsi polskiej nalenego jej miejsca w wiadomoci historycznej spoeczestwa polskiego oraz w badaniach naukowych nad dziejami II wojny wiatowej. W poszczeglnych moduach, z ktrych skada si portal (i budynek mauzoleum) przedstawiono m.in. formy represji stosowane wobec ludnoci wiejskiej oraz rol i udzia mieszkacw wsi w strukturach Polskiego Pastwa Podziemnego i ratowaniu skazanych na zagad ydw. W grupie portali monogracznych, powiconych wybitnym dwudziestowiecznym postaciom historycznym, pojawi si w sierpniu 2011 r. kolejny portal gromadzcy wiedz o ostatnim komendancie gwnym Armii Krajowej gen. Leopoldzie Okulickim www.okulicki.ipn.gov.pl, skierowany w szczeglnoci do modszych odbiorcw. Swoje portale, przygotowane przez historykw z IPN, maj ju rotmistrz Witold Pilecki, ks. Jerzy Popieuszko oraz Stefan Korboski. W maju powstaa ponadto specjalna strona prezentujca programy i relacje z przygotowanych przez IPN imprez zwizanych z Noc Muzew www.nocmuzeow.ipn.gov.pl wydarzeniem, w ktrym corocznie bior udzia orodki kultury i nauki z caej Europy. Do 2011 r. powstay nastpujce portale tematyczne IPN: www.13grudnia81.pl (o stanie wojennym); o ang. www.martiallaw.pl; www.slady.ipn.gov.pl (upamitnienie miejsc zbrodni komunistycznych); www.marzec1968.pl (wydarzenia Marca 68); www.pilecki.ipn.gov.pl (o rotmistrzu Pileckim); o ang. www.en.pilecki.ipn.gov.pl;

116

 www.sierpien1980.pl (narodziny Solidarnoci); www.popieluszko.pl (o ks. Jerzym Popieuszce); o ang. www.en.popieluszko.pl; www.korbonski.ipn.gov.pl (o Stefanie Korboskim); ang. www.en.korbonski.ip.gov.pl; www.kultura-niezalezna.pl (niezalene dziaania w sferze kultury w latach osiemdziesitych); www.rok1989.pl (o upadku komunizmu); o ang. www.year1989.pl; www.1wrzesnia39.pl lub www.17wrzesnia39.pl (Wrzesie 39); www.czerwiec56.ipn.gov.pl (Poznaski Czerwiec 56); www.grudzien70.ipn.gov.pl (wydarzenia Grudnia 70).
Tabela 1. Statystyka odwiedzin portali internetowych IPN w 2011 r. Adres portalu www.ipn.gov.pl www.ipn.gov.pl/portal/en www.bibliograa.ipn.gov.pl www.13grudnia81.pl www.martiallaw.pl www.rok1989.pl www.year1989.pl www.kultura-niezalezna.pl xj.popieluszko.pl en.popieluszko.pl www.1wrzesnia39.pl www.sierpien1980.pl www.czerwiec76.ipn.gov.pl Liczba odwiedzin 7 915 042 215 839 66 305 336 786 16 976 62 288 27 230 99 808 96 319 13 662 257 581 81 665 34 327 Adres portalu www.marzec1968.pl www.okulicki.ipn.gov.pl www.grudzien70.ipn.gov.pl www.martyrologiawsipolskich.pl www.zyciezazycie.pl www.slady.ipn.gov.pl www.pilecki.ipn.gov.pl en.pilecki.ipn.gov.pl www.czerwiec56.ipn.gov.pl june56.ipn.gov.pl poznan1956.ipn.gov.pl www.korbonski.ipn.gov.pl en.korbonski.ipn.gov.pl Ogem Liczba odwiedzin 79 020 10 997 189 118 42 854 88 274 228 373 141 008 27 178 102 479 17 374 2 891 29 563 5 152 10 188 109

Media spoecznociowe IPN posiada prole w mediach spoecznociowych Facebook i Twitter. Prol IPN na Twitterze ma ok. 700 uytkownikw, ktrzy mog ledzi najnowsze informacje dotyczce dziaalnoci Instytutu. Fanpage Instytutu na Facebooku to ju ponad 8 tys. uytkownikw, w tym ponad 1500 aktywnie bierze udzia w codziennym yciu prolu. Pracownicy Biura Prezesa dokonuj wyboru tekstw i zdj, publikuj je oraz zamieszczaj linki dotyczce dziaalnoci Instytutu. Jednoczenie s w staej interakcji z uytkownikami, odpowiadajc na ich pytania dotyczce zarwno kwestii historycznych, jak i tych odnoszcych si do dziaa IPN. Szczegln popularnoci ciesz si konkursy. W 2011 r. przeprowadzono ich ponad trzydzieci. Konkursy sprawdzaj wiedz historyczn, a nagrodami s publikacje IPN, dziki ktrym wygrani mog dalej pogbia swoj wiedz. Opracowywane i publikowane jest take kalendarium historyczne w postaci krtkich tekstw ilustrowanych zdjciem, zwizanych z biec dat.

117

5.2.1.3. Wsppraca z instytucjami zajmujcymi si ksztaceniem nauczycieli

W roku 2011 kontynuowana bya szeroka wsppraca z kuratoriami oraz orodkami doskonalenia nauczycieli i orodkami metodycznymi w caym kraju. Jej ramy, wypracowane w cigu ostatnich lat, pozostaj stae i wpisuj si w cykl ksztacenia bdcego wypadkow zmian programowych w polskiej edukacji, rocznic wanych wydarze historycznych, a take gonych wydarze kulturalnych (jak np. premiery lmw). Instytut Pamici Narodowej od lat stara si wspiera podnoszenie kwalikacji nauczycieli w zakresie znajomoci historii najnowszej poprzez prezentacj nowoczesnych i niekonwencjonalnych metod nauczania na rnego typu szkoleniach wsporganizowanych przez orodki doskonalenia zawodowego. Gwnymi odbiorcami oferty IPN byli nauczyciele historii, wiedzy o spoeczestwie, jzyka polskiego, religii, wiedzy o kulturze, podstaw przedsibiorczoci i innych przedmiotw. W ramach doskonalenia zawodowego organizowano konferencje, sesje, wykady, warsztaty i kursy, w tym metodyczne, wrd ktrych wane miejsce zajmuj cykle seminaryjno-warsztatowe realizowane jako ponaddwudziestogodzinne kursy doskonalenia podnoszce kwalikacje zawodowe. W trakcie konferencji metodycznych organizowanych dla nauczycieli przez doradcw metodycznych historii, wiedzy o spoeczestwie i jzyka polskiego regularnie pojawiaj si informacje o propozycjach edukacyjnych IPN, a take promocja dotychczasowych dziaa. Wan grup zainteresowan propozycjami IPN byli nauczyciele zdobywajcy kolejny stopie awansu zawodowego. Organizowano dla nich szkolenia wykorzystywane w procedurze zdobywania kolejnych stopni awansu zawodowego.

5.2.1.4. Wsppraca ze szkoami wyszymi, rodowiskiem studenckim oraz uniwersytetami trzeciego wieku
BEP IPN wsppracuje z uczelniami na terenie caego kraju. Wsplne przedsiwzicia przyjmuj rnorodne formy, zgodne z moliwociami IPN i potrzebami naszych partnerw. Wsplnie organizowane s wystawy, konferencje naukowe, dyskusje panelowe, seminaria i warsztaty, wykady dla studentw; naukowcy z rnych uczelni bior udzia w projektach naukowych (zob. wyej) i edukacyjnych BEP, np. w pracach komisji konkursw organizowanych przez IPN. Naukowcy i edukatorzy BEP i OBEP w 2011 r. wsppracowali z wieloma uczelniami wyszymi zarwno w kraju, jak i za granic, m.in.: z Katolickim Uniwersytetem Lubelskim, Uniwersytetem Szczeciskim, Uniwersytetem Gdaskim, Akademi Pomorsk w Supsku, Uniwersytetem Mikoaja Kopernika w Toruniu, Uniwersytetem im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Uniwersytetem Marii Curie-Skodowskiej w Lublinie, Uniwersytetem Viadrina, Uniwersytetem Jagielloskim, Uniwersytetem Papieskim Jana Pawa II w Krakowie, Uniwersytetem Rzeszowskim, Wysz Szko Europejsk im. Tischnera w Krakowie, Uniwersytetem Jana Kochanowskiego w Kielcach, Uniwersytetem dzkim, Uniwersytetem Jana Kochanowskiego Filia w Piotrkowie Trybunalskim, Akademi Ignatianum w Krakowie, University of Minnesota. Stale jest uaktualniana i modykowana oferta dla studentw. Organizowane s adresowane do nich konferencje naukowe i popularnonaukowe, warsztaty rdoznawcze, na uczelniach prezentowane s wystawy IPN. Ponadto Oddzia IPN w Szczecinie prowadzi projekt Modzi modym, czyli studenci w szkoach, w ramach ktrego studenci przygotowuj si do pracy z modzie i prowadz zajcia. W wielu oddziaach studenci maj moliwo odbycia stau lub praktyk studenckich, jak rwnie dziaania w charakterze wolontariuszy. Edukatorzy IPN prowadz take zajcia w ramach uniwersytetw trzeciego wieku (np. OBEP w Katowicach).

5.2.1.5. Letnia Szkoa Historii Najnowszej

W 2011 r. w ochowie po raz pity zorganizowano Letni Szko Historii Najnowszej. Propozycja ta zostaa przygotowana z myl o doktorantach i studentach starszych lat, podejmujcych

118

w swoich badaniach problematyk zwizan z najnowszymi dziejami Polski. W programie szkoy znalazy si wykady wygaszane przez znanych historykw (prof. Antoniego Dudka, prof. Andrzeja Friszke, prof. Andrzeja Paczkowskiego, prof. Rafaa Stobieckiego i prof. Dariusza Stol), dyskusje, zajcia seminaryjne oraz warsztaty (m.in. zwizane z wykorzystaniem w pracy badawczej akt aparatu bezpieczestwa oraz rde historii mwionej, jak rwnie szkolce umiejtno wystpie publicznych). Kady z uczestnikw by take zobowizany do przygotowania i zaprezentowania dwudziestominutowego referatu na temat wasnych planw badawczych lub aktualnie realizowanych prac. Referaty te zostan opublikowane przez Biuro Edukacji Publicznej w 2012 r. Od 2012 r. w zwizku z szerokim zainteresowaniem Szko i du iloci zgosze kurs w tej formie planujemy organizowa dwa razy w cigu roku jako Szko Zimow (lutymarzec) i Szko Letni (wrzesie).

5.2.1.6. Wsppraca z samorzdami

Szczeglnie wana i owocna jest wsppraca BEP i OBEP IPN z samorzdami wszystkich szczebli. Wsplnie organizujemy konferencje historyczne, cykle wykadw, promujemy zwizki z Ma Ojczyzn, m.in. przez przyblianie historii najnowszej. Wyrni w tych dziaaniach mona propozycje skierowane do wszystkich mieszkacw oraz rodowisk szkolnych znajdujcych si w gestii wadz lokalnych. Wsppraca z rnorodnymi instytucjami samorzdowymi przyjmuje wielorakie formy. Szczeglne wsparcie wadz samorzdowych rnego szczebla otrzymay szkoy realizujce przygotowane przez IPN projekty edukacyjne Opowiem Ci o wolnej Polsce. Spotkania modziey ze wiadkami historii oraz Kamienie Pamici. Znajd bohatera Sierpnia80, a take konkursy regionalne. Podczas prezentacji ich wynikw bardzo czsto uczniw wspierali organizacyjnie przedstawiciele wadz lokalnych. Warta zauwaenia jest rwnie staa wsppraca wszystkich oddziaw z bibliotekami miejskimi i gminnymi oraz samorzdowymi centrami kulturalnymi w organizacji wykadw i prelekcji, imprez rocznicowych czy prezentacji wystaw.

5.2.1.7. Dziaania edukacyjne skierowane do uczniw i nauczycieli

W 2011 r. centrala i oddziay BEP IPN kontynuoway rne formy dziaa edukacyjnych skierowane bezporednio do nauczycieli historii, wiedzy o spoeczestwie i jzyka polskiego oraz uczniw wszystkich poziomw ksztacenia. Wrd propozycji dla nauczycieli znalazy si: konferencje edukacyjne i metodyczne (np. Uczy o Zbrodni Katyskiej, Popularyzacja i nauczanie historii najnowszej w szkoach obie zorganizowane przez OBEP w Katowicach; konferencje dotyczce zbrodni katyskiej odbyy si take m.in. w Zakopanem, Gorlicach, Krakowie; Historia regionalna w programach nauczania oferta edukacyjna OBEP w roku szkolnym 2011/2012, Doskonalenie kompetencji zawodowych nauczycieli w kontekcie obowizujcej podstawy programowej OBEP w Biaymstoku; OBEP w Szczecinie we wsppracy z Urzdem Miejskim zorganizowa czwart edycj konferencji Szczecin codzienno miasta i jego mieszkacw); cykle seminaryjno-warsztatowo-wykadowe, np. realizowane przez Centrum Edukacji IPN im. Janusza Kurtyki Film historyczny w edukacji szkolnej, ladami powojennej historii ydw (we wsppracy z ydowskim Instytutem Historycznym), Miejsca zagady ludnoci ydowskiej na okupowanych ziemiach polskich w latach II wojny wiatowej. Historia i upamitnienie, Kultura i polityka na emigracji, PRL dla zaawansowanych; OBEP w Warszawie Spacerkiem po Warszawie, Czy si stoi czy si ley.... Rzecz o gospodarce PRL-u Z kamer po PRLu; OBEP Krakw we wsppracy z Maopolskim Centrum Doskonalenia Nauczycieli Akademia historii wspczesnej, OBEP Rzeszw we wsppracy z Podkarpackim Centrum Edukacji

119

Nauczycieli i Regionalnym Stowarzyszeniem Pamici Historycznej LAD Akademia Historii Najnowszej) cykle powicone historii regionalnej (Podhale, powiat gorlicki). OBEP w Szczecinie zainaugurowa cykl cokwartalnych spotka O historii w szkole. Spotkania dydaktyczne; warsztaty rdoznawcze dla nauczycieli historii (m.in. Okupacja i zbrodnie niemieckie na Kujawach i Pomorzu poudniowym, Porwanie i mier ksidza Jerzego Popieuszki w wietle akt procesowych, Teczki, teczki, teczki... Rola zasobu archiwalnego IPN w nauczaniu historii najnowszej, Wybrane aspekty metodologii bada naukowych prowadzonych na podstawie rde zgromadzonych w archiwach IPN); warsztaty dotyczce zagadnie z historii najnowszej Polski i regionu, czsto bdce form doksztacania nauczycieli innych specjalnoci (polonistw, nauczycieli wiedzy o spoeczestwie); realizowane we wszystkich oddziaach kursy doskonalenia zawodowego przygotowujce do pracy z pakietami edukacyjnymi wydanymi przez IPN (m.in. Stan wojenny, Zagada ydw polskich w czasie II wojny wiatowej, Polacy ratujcy ydw w latach II wojny wiatowej, Zbrodnia Katyska, Propaganda Polski Ludowej); wykady i cykle wykadw prowadzone we wszystkich komrkach edukacyjnych Instytutu; wyjazdy studyjne Katy (OBEP Biaystok), wyprawa akademicka do Lwowa na uroczystoci odsonicia pomnika polskich profesorw pomordowanych na Wzgrzach Wuleckich (OBEP Krakw); BykowniaCharkw BEP centrala; wykady podczas zewntrznych konferencji metodycznych dla nauczycieli; udzia nauczycieli w sesjach naukowych organizowanych przez IPN; konferencje popularnonaukowe organizowane specjalnie z myl o nauczycielach; zajcia powicone rocznicy wprowadzenia stanu wojennego, organizowane przez wszystkie oddziay IPN (lekcje, rekonstrukcje historyczne, warsztaty, inscenizacje, gry symulacyjne, konkursy wiedzy, projekty edukacyjne etc.); udzia pracownikw BEP IPN w zewntrznych warsztatach, szkoleniach, debatach, projektach i innych przedsiwziciach edukacyjnych o zasigu regionalnym, oglnopolskim i midzynarodowym (np. warsztaty dla uczestnikw projektu Dziaalno obywateli na rzecz wolnoci. Odwaga cywilna w warunkach dyktatury. Saksonia i Dolny lsk w latach 19451989 prowadzonego przez Saksosk Agencj Owiatow w Goerlitz, Dolnolski Orodek Doskonalenia Nauczycieli we Wrocawiu i Urzd Miasta Zgorzelec nagrodzonego w konkursie na modelowe przedsiwzicia realizowane na granicy polsko-niemieckiej; warsztaty Osmaleni rozrachunek z nieodleg przeszoci w twrczoci literackiej ocalonych z Zagady w ramach Letniej Szkoy Edukacji o Historii i Kulturze ydw). W kocu sierpnia 2011 r. do wszystkich szk w Polsce tray przesyki zawierajce ofert edukacyjn IPN, zaproszenie do udziau w programach edukacyjnych Opowiem Ci o wolnej Polsce oraz Kamienie Pamici. Historie onierzy wykltych. Rwnolegle kolportowane byy take wydawnictwa z regionalnymi ofertami oddziaowych biur edukacji publicznej.

5.2.1.8. Program Polonijny BEP

Od szeciu lat Biuro Edukacji Publicznej IPN realizuje Program Polonijny, ktrego adresatami s nauczyciele polscy pracujcy poza krajem. Celem programu jest popularyzowanie historii najnowszej Polski poza granicami oraz udzielanie wsparcia merytorycznego pedagogom zajmujcym si nauczaniem najnowszych dziejw. W ramach realizacji programu w roku 2011 edukatorzy BEP IPN przeprowadzili lekcje, warsztaty i wykady dla uczniw i nauczycieli w polskich szkoach w Paryu, Saint Germain, Wilnie i Waterford w Irlandii. Na zaproszenie organizatorw wzili take udzia w XX Walnym Zjedzie ZNP w Kanadzie. W lipcu 2011 r. we wsppracy z Fundacj Centrum Edukacji Obywatelskiej BEP IPN zorganizowao V Polonijne Spotkania z Histori Najnowsz. W spotkaniu wzio udzia czterdziestu nauczycieli uczcych w szkoach polskich w: Niemczech, Hiszpanii, Francji, Kanadzie, Rumunii, Estonii, Rosji, Modawii, Szwecji, Luksemburgu,

120

Grecji, Bugarii, Irlandii, Danii i Wielkiej Brytanii, na Wgrzech, Litwie, Ukrainie i na Biaorusi. Nowym elementem Polonijnych Spotka z Histori Najnowsz jest kurs internetowy Aktywne metody nauczania historii najnowszej, w ktrym wzio udzia 36 nauczycieli z 32 szk, oraz strona internetowa Polonijnych Spotka http://www.ceo.org.pl/pl/spotkania-polonijne.

5.2.1.9. Dziaania edukacyjne BEP skierowane bezporednio do uczniw

Bezporednio do uczniw skierowano m.in. nastpujce propozycje: lekcje, warsztaty i wykady dotyczce najwaniejszych wydarze i zagadnie z historii najnowszej (prowadzone zarwno w siedzibach BEP i OBEP, jak i w szkoach); lekcje, warsztaty i wykady dotyczce najwaniejszych wydarze i zagadnie z regionalnej historii najnowszej (prowadzone zarwno w siedzibach BEP i OBEP, jak i w szkoach); lekcje, warsztaty i wykady muzealne poczone z ekspozycj wystaw IPN prezentowanych w kilkudziesiciu miejscach w Polsce oraz w rodowiskach polonijnych (prowadzone zarwno w siedzibach BEP i OBEP, jak i w szkoach); kursy historii najnowszej dla uczniw przygotowujcych si do egzaminu maturalnego (m.in. w: Biaymstoku, Eku, omy, Ostroce, Rzeszowie, Szczecinie, Suwakach, Warszawie, Rzeszowie, Zamociu); specjalny program wycieczek historycznych dla uczniw szk polonijnych odwiedzajcych Warszaw; przegldy lmowe poprzedzone wprowadzajcymi wykadami, a podsumowywane rnymi formami dyskusji (odbywaj si regularnie nie tylko w kraju, lecz take za granic w Wilnie, gdzie w 2011 r. miay miejsce kolejne cztery spotkania w ramach Edukacyjnego Przegldu Filmowego Polskie miesice realizowanego przez OBEP w Biaymstoku wsplnie z Domem Kultury Polskiej w Wilnie; OBEP w Warszawie organizowao po raz dziesity caoroczny edukacyjny przegld lmowy Kino w PRL PRL w kinie); wykady otwarte i cykle wykadw wygaszane przez historykw z BEP w siedzibie BEP i oddziaach IPN oraz na zaproszenie domw kultury, muzew, klubw, stowarzysze i innych placwek owiatowych w caym kraju; serie dziaa w okresie przerw w nauce szkolnej (ferie z IPN, wakacje z IPN, lato w miecie itp.). Kontynuowana bya take rwnie w zakresie spotka ze wiadkami historii dziaalno edukacyjna w ramach Klubw Historycznych im. gen. Stefana Roweckiego Grota i Klubu Historycznego im. ppk. ukasza Ciepliskiego dziaajcego przy Oddziale IPN w Rzeszowie.

5.2.1.10. Rajdy, gry miejskie i terenowe lekcje historii

Szczegln popularnoci wrd modziey cieszyy si rnego rodzaju imprezy propagujce wiedz na temat najnowszej historii Polski w niekonwencjonalny sposb: rajdy, gry miejskie, terenowe lekcje historii, konwersatoria terenowe etc. W zwizku z ustanowieniem przez sejm 1 marca Narodowym Dniem Pamici onierzy Wykltych wiele imprez terenowych byo powiconych upamitnianiu powojennego podziemia niepodlegociowego. Wrd rajdw warto wymieni VIII Rajd Turystyczno-Historyczny ladami miejsc pamici onierze Wyklci oraz VII Rajd Historyczny Szlakiem pamici stan wojenny i jego reperkusje na lsku (OBEP Katowice), III edycj rajdu edukacyjnego Szlakami onierzy 1 Puku Strzelcw Podhalaskich AK oraz IV Rajd Szlakami mjr. Jana Piwnika Ponurego i gen. Antoniego Hedy Szarego (OBEP Krakw oraz Delegatura w Kielcach), III Rajd ladami onierzy 5. Wileskiej Brygady AK na Podlasiu (OBEP Biaystok), IV Rajd Szlakiem onierzy Wykltych (OBEP Warszawa), IX Rajd Pieszy Szlakiem onierzy mjr. Zygmunta Szendzielarza upaszki (OBEP Gdask), Rajd-Konkurs Edukacyjny Lasy Parczewskie 19391951 oraz Rajd ladami onierzy Orlika i Zapory,

121

VII i VIII Rajd Rowerowy ladami historii najnowszej (w czerwcu i we wrzeniu). We wrzeniu 2011 r. odby si rajd dla uczniw szk ponadgimnazjalnych z okazji Dnia Polskiego Pastwa Podziemnego (OBEP Biaystok), XVII i XVIII lekcja historii w terenie ladami bohaterw Kamieni na szaniec oraz Szlakiem pamitek wrzenia 1939 r. po ziemi bechatowskiej obie zgromadziy ponad siedmiuset nauczycieli i uczniw (OBEP d). OBEP Rzeszw zorganizowa rajdy ladami podziemia niepodlegociowego w Strzyowskiem, Szlakiem Wedety, AK w Strzyowskiem. Cykliczn dziaalno prowadzi Historyczny Klub Turystyczny OBEP Gdask (spotkanie ladami zbrodni hitlerowskich).

5.2.1.11. Inne formy oglnopolskich dziaa edukacyjnych

Do powyszych propozycji o charakterze oglnym, realizowanych przez poszczeglne komrki Instytutu, naley doliczy zorganizowane dziaania o charakterze oglnopolskim. W 2011 r. kontynuowano program Lekcje z historii najnowszej. Przeszkoleni przez edukatorw IPN nauczyciele prowadzili w szkoach na wszystkich poziomach nauczania cykl lekcji dotyczcych najnowszych dziejw Polski. Do szk gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych adresowane s tematy: PRL pastwo totalitarne?, Przeladowani i aparat terroru 19441989, Sztuka w subie propagandy, Dzieje pewnego eksperymentu gospodarka PRL, W samo poudnie wybory 4 czerwca 1989 r., do szk podstawowych: Z ag narodow poprzez najnowsz histori Polski, A wic wojna... polski wrzesie 1939 r.. W 2011 r. na wnioski nauczycieli zamawiajcych lekcje do projektu wczono trzy nowe scenariusze lekcji: Historie onierzy z wyrokiem polskie podziemie niepodlegociowe po 1945 r. Grudniowy wsta wit, nie wiedzia nic nikt stan wojenny w Polsce (oba dla szk gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych) oraz Polacy ratujcy ydw w czasie II wojny wiatowej (dla szk gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych oraz w specjalnie przystosowanej wersji dla uczniw starszych klas szkoy podstawowej). W ramach projektu Lekcje z historii najnowszej w 2011 r. w caym kraju zrealizowano cznie 1675 lekcji dla ok. 40 tys. uczniw. Inn form maj lekcje Co kryj archiwa IPN?, ktre s wsplnym przedsiwziciem Biura Edukacji Publicznej IPN oraz Biura Udostpniania i Archiwizacji Dokumentw IPN. Jest to lekcja archiwalna wykorzystujca wybrane dokumenty z archiwum Instytutu. Zajcia te zostay przygotowane w katowickim oddziale IPN, jednak ze wzgldu na swoj warto rdoznawcz prowadzone s we wszystkich oddziaach. Lekcja skada si z dwch czci: w pierwszej uczniowie poznaj zasady dziaania archiwum i proces postpowania ze zgromadzonymi tam dokumentami; druga cz zaj to analiza przykadowych dokumentw. W caej Polsce udzia w lekcjach wzio okoo 1500 uczniw. W roku 2011 kontynuowano take dziaania skierowane do dzieci i modziey ze specycznymi potrzebami edukacyjnymi. Dziki podjtym w 2010 r. prbom dotarcia do tego rodowiska poprzez wydawnictwa edukacyjne nastpi wzrost zainteresowania i uczestnictwa w projektach edukacyjnych i konkursach uczniw ze specycznymi potrzebami edukacyjnymi. Sta wspprac z placwkami dla dzieci niewidzcych kontynuuje OBEP we Wrocawiu. 1315 kwietnia 2011 r. zorganizowano w Warszawie II Przegld Filmowy Echa Katynia, w ramach ktrego zaprezentowano lmy zarwno polskich jak i zagranicznych reyserw. Wszystkim projekcjom towarzyszyy dyskusje panelowe z udziaem m.in. czonkw Polsko-Rosyjskiej Grupy do Spraw Trudnych dr. hab. Aleksieja Pamiatnycha (Stowarzyszenie Memoria), prof. dr. hab. Wojciecha Materskiego i prof. dr. hab. Wodzimierza Marciniaka. W przegldzie uczestniczyo okoo 400 widzw. Kolejna edycja Przegldu Filmowego Echa Katynia odbdzie si w kwietniu 2012 r. W niektrych oddziaach (Biaystok, Gdask, Pozna) dziaaj Dyskusyjne Kluby Filmowe i odbywaj si cyklicznie przegldy lmowe. Propozycj skierowan do szerokiej rzeszy odbiorcw jest akcja spoeczno-edukacyjna A teraz opowiem wam, jak to byo naprawd... Nauczyciele prawdziwej historii, zainaugurowa-

122

na 12 grudnia 2011 r. pod patronatem Prezydenta RP Bronisawa Komorowskiego. Jej celem jest przywrcenie pamici o pedagogach, ktrzy w latach 19391989 przekazywali niezakamany obraz dziejw narodowych. Na specjalnie uruchomionej stronie internetowej dawni uczniowie bd mogli opublikowa wasne wspomnienia, zapisa swego wychowawc na wirtualnym murze pamici. Obszar drugi bdzie przeznaczony dla nauczycieli, ktrzy zechc podzieli si wspomnieniami ze swojego ycia zawodowego. One rwnie tra na stron internetow. Obszar trzeci zostanie zainaugurowany jesieni 2012 r. jako projekt edukacyjny w ramach Kamieni Pamici. W caym kraju kontynuowane byy take prelekcje dotyczce wydarze Grudnia 70, poprzedzajce emisje lmu Czarny czwartek w re. Antoniego Krauzego. Tradycyjnie ju oddziay IPN wczyy si aktywnie w akcj Noc Muzew przez udostpnianie wystaw, organizacj przegldw lmowych, prezentacji, konkursw i turniejw gier.

5.2.1.12. Wydawnictwa edukacyjne

W 2011 r. opublikowano kolejn tek edukacyjn IPN Z Solidarnoci do wolnoci. Tra ona do nauczycieli w drugim semestrze roku szkolnego 2011/2012. OBEP we Wrocawiu przygotowao take wydawnictwo Narodziny Solidarnoci Niezaleny Samorzdny Zwizek Zawodowy 19801981. Materiay edukacyjne dla nauczyciela i ucznia wszystkie poziomy ksztacenia, Wrocaw 2011 oraz materiay dla osb ze specycznymi potrzebami edukacyjnymi Solidarno narodziny legendy. W tym wypadku materia wydrukowany powikszon czcionk i alfabetem Braillea adresowany jest do osb niedowidzcych i niewidzcych. Ukazay si materiay edukacyjne przygotowane z myl o lmie W ciemnoci (premiera w styczniu 2012), powicone Polakom ratujcym ydw w czasie II wojny wiatowej. Bd one przekazywane nauczycielom w 2012 r. przez dystrybutora lmu W ciemnoci. Materiay edukacyjne IPN towarzyszyy take pokazom lmu Czarny czwartek. Janek Winiewski pad. Pracownicy BEP IPN brali take udzia w opracowaniu pyty edukacyjnej Stan wojenny (Wydawnictwo Szkolne PWN). Szukajc nowych form docierania do modziey od kilku lat BEP IPN wydaje komiksy historyczne w roku 2011 ukazay si dwa zeszyty serii komiksowej Wilcze tropy, przygotowane przez OBEP w Warszawie, a powicone polskiemu podziemiu niepodlegociowemu. Ze wzgldu na rosnce zainteresowanie, zwaszcza nauczycieli i maturzystw, wydan w 2010 r. ksik Od Niepodlegoci do Niepodlegoci. Historia Polski 19181989 w 2011 r. konieczny by jej dodruk, gdy pierwszy nakad zosta wyczerpany.

5.2.1.13. Historyczne gry planszowe

Podobnie jak w roku ubiegym w zwizku z wprowadzeniem do szk nowej podstawy programowej przedmiotu historia prowadzone s dziaania zmierzajce do przygotowania szerszej ni dotychczas oferty skierowanej do uczniw szk podstawowych. W poszukiwaniu nowych rodkw przekazu BEP IPN rozwija i kontynuuje dziaania zwizane z grami planszowymi, rozumiane nie tylko jako wydawanie nowych gier i dodatkw do starych, lecz take jako poszerzanie moliwoci wykorzystywania istniejcych ju gier planszowych (wydanych nie tylko przez IPN) w celach edukacyjnych. Kontynuowano zajcia na podstawie przygotowanych w latach 20092010 gier Pami 1939, Awans zosta marszakiem Polski, 303, Kolejka. Najwikszym sukcesem okazaa si ta ostatnia premiera w Warszawie 5 lutego 2011 r. zgromadzia tumy warszawiakw. W cigu pierwszych kilku godzin sprzedano ok. tysica sztuk gry (w 2011 r. w sumie sprzedano ok. 12 000 egzemplarzy), w wielu sklepach internetowych wyprzedano cay zapas. Media z kraju, a take z ponad 140 krajw wiata (http://www.ipn.gov.pl/portal/pl/2/15233/) donosiy o publikacji IPN. W roku 2011 ukaza si dodatek do Kolejki Ogonek, podnoszcy walory edukacyjne gry. W caym kraju, a take w orodkach polonijnych, organizowane s liczne turnieje z wykorzystaniem gier edukacyjnych powstaych w IPN. Podczas tych rozgrywek modzie nie tylko wykazuje

123

si znajomoci regu gry, lecz take wiedz historyczn z zakresu prezentowanego w grach tematu. Gry byy wielokrotnie wykorzystywane do popularyzacji historii najnowszej na imprezach masowych (pikniki edukacyjne, Noc Muzew, kluby gracza, Festiwal Nauki, Nocny Festiwal Planszowych Gier Historycznych), gdzie spotykay si z duym uznaniem odbiorcw. Na podstawie gry 303 przygotowany zosta blok zaj dla szk, zoony z czci stricte edukacyjnej (prezentacja multimedialna) i turnieju gry. Wykorzystuje si je take do prowadzenia warsztatw dla uczniw i nauczycieli (np. Gra dydaktyczna w nauczaniu historii na przykadzie gry planszowej Kolejka czy ycie codzienne w PRL na przykadzie Kolejki OBEP Krakw). Gry edukacyjne Instytutu kolportowane byy zarwno przez wewntrzn sie sprzeday IPN, jak i przez dystrybutorw zewntrznych.

5.2.1.14. Konkursy historyczne

W 2011 r. odbya si II edycja konkursu Sprzczki i guziki z orzekiem ze rdzy... Katy 71 lat po zbrodni, organizowanego przez Biuro Edukacji Publicznej IPN oraz Stowarzyszenie Paraada. Na konkurs napyny prace 327 uczniw ze 109 placwek. Nagrod dla 64 laureatw i ich opiekunw by wyjazd edukacyjny na Ukrain, do miejsc zwizanych ze zbrodni katysk oraz martyrologi Polakw w czasie II wojny wiatowej. W kwietniu 2011 r. odby si na oglnopolskiego konkursu historycznego W kalejdoskopie pamici Polska i Polacy w latach 19391989. Autorytet w czasach trudnych dla uczniw szk gimnazjalnych. Konkurs zosta zorganizowany przez Biuro Edukacji Publicznej Instytutu Pamici Narodowej na zlecenie Mazowieckiego Kuratora Owiaty. Konkurs mia za zadanie rozbudzi zainteresowanie uczniw najnowsz histori Polski, ze szczeglnym uwzgldnieniem dziejw rodziny oraz historii lokalnej i regionalnej. We wrzeniu 2011 r. zostaa ogoszona II edycja konkursu W kalejdoskopie pamici Polska i Polacy w latach 19391989. W kraju czy poza krajem? Dylematy Polakw. Konkurs zosta skierowany do uczniw szk gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych, a w I etapie uczestniczyo 1868 osb. Obie edycje konkursu zostay objte patronatem honorowym marszaka Sejmu RP, ministra edukacji narodowej oraz prezesa Instytutu Pamici Narodowej. Rwnolegle w caym kraju odbyway si konkursy regionalne, organizowane i wsporganizowane przez oddziaowe biura edukacji publicznej. OBEP Szczecin konkurs historyczny Dramat katyski wsprealizowany ze Stowarzyszeniem Katy w Szczecinie; II Turniej Historyczny Szare Szeregi, wsprealizowany ze Szczeciskim Szczepem Zwizku Harcerstwa Rzeczpospolitej (ZHR) oraz Stowarzyszeniem Szare Szeregi; I Turniej Historyczny Szerokim gestem. Zamieszajmy w peerelowskim kotle; konkurs historyczny Codzienno niecodzienno w domu i w pracy. Wspomnienia z czasw PRL wsprealizowany z Kuratorium Owiaty w Gorzowie Wielkopolskim, Archiwum Pastwowym w Gorzowie, ZR NSZZ Solidarno; konkurs historyczny Stan wojenny w oczach wiadkw, badaczy i wspczesnej modziey, wsprealizowany z Kuratorium Owiaty w Gorzowie Wielkopolskim, Archiwum Pastwowym w Gorzowie, ZR NSZZ Solidarno; konkurs historyczny Stan wojenny. O tym trzeba pamita wsprealizowany przez Zarzd Regionu Koszaliskiego Pobrzee NSZZ Solidarno; konkurs dla nauczycieli Stan wojenny. O tym trzeba pamita wsprealizowany przez Zarzd Regionu Koszaliskiego Pobrzee NSZZ Solidarno. OBEP Gdask Konkurs historyczny Opozycja antykomunistyczna w Trjmiecie w latach 19701989.

124

OBEP Krakw konkurs historyczny Wojna z narodem 30. rocznica wprowadzenia stanu wojennego w Polsce. Represje, opr, ycie codzienne, skutki oraz reakcje midzynarodowe; konkurs historyczny dla uczniw szk ponadgimnazjalnych onierze Wyklci Bohaterowie Antykomunistycznego Podziemia; konkurs historyczny Stan wojenny. Spojrzenie po 30 latach organizowany we wsppracy z Powiatowym Centrum Edukacji w Gorlicach; konkurs recytatorski I tylko pami zostaa..., powicony 71. rocznicy zbrodni katyskiej organizowany wsplnie z Wojewdzkim Domem Kultury w Kielcach; wojewdzki konkurs plastyczny Pami o Katyniu, powicony 71. rocznicy zbrodni katyskiej organizowany wsplnie z Wojewdzkim Domem Kultury w Kielcach; wojewdzki konkurs historyczno-literacki Pami o Katyniu w moim rodowisku, powicony 71. rocznicy zbrodni katyskiej organizowany wsplnie z Wojewdzkim Domem Kultury w Kielcach; konkurs historyczny witokrzyskie Zgrupowania AK Ponurego i Nurta w ramach IV Rajdu Szlakami mjr. Jana Piwnika Ponurego i gen. Antoniego Hedy Szarego; konkurs historyczny Polskie drogi do niepodlegoci w Szkole Podstawowej nr 11 im. Jana Piwnika Ponurego w Starachowicach; Nocny konkurs historyczny podczas Nocy Muzew w siedzibie Delegatury IPN w Kielcach. OBEP Lublin konkurs historyczny Czerwiec 1976 w pamici moich bliskich organizowany z Prezydentem Miasta Radomia; konkurs plastyczny WRONkartun. 13 grudnia 30 lat pniej. OBEP d Konkurs plastyczny PRL we wspomnieniach rodzicw i dziadkw. OBEP Wrocaw konkurs Znam histori polskich symboli narodowych; konkurs Losy Polakw na Wschodzie w latach 19391956; VII Wrocawski Konkurs Historyczny dla Szk Podstawowych. OBEP Katowice konkurs dla uczniw szk gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych Bogosawiony ks. Jerzy Popieuszko wiadek Prawdy; III Konkurs Wiedzy Historycznej Starosty Cieszyskiego Czas przemijania i czas budowania Od zniewolenia stanu wojennego do pierwszych wolnych wyborw do Sejmu i Senatu RP; konkurs dla szk ponadgimnazjalnych 30 lat Solidarnoci na Grnym lsku organizowany we wsppracy ze Spoecznym Komitetem Pamici Grnikw KWK Wujek polegych 16 grudnia 1981 r.; konkurs dla szk gimnazjalnych PRL pastwem stanu wyjtkowego, organizowany we wsppracy z Regionem lsko-Dbrowskim NSZZ Solidarno; konkurs Kolejka jako przykad efektw gospodarki planowej w okresie PRL we wsppracy z IV LO w Bytomiu dla uczniw tej szkoy. OBEP Rzeszw konkurs na projekt pomnika powiconego deportowanym na wschd wsporganizacja z liceum plastycznym; Podkarpacki Konkurs Poezji Wspczesnej wsporganizacja z Wojewdzkim Domem Kultury w Rzeszowie; konkurs historyczny dla uczniw szk gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych Stan wojenny w Polsce; W sumie w regionalnych konkursach realizowanych przez OBEP wzio udzia okoo 2 500 000 uczniw wszystkich poziomw edukacyjnych.

125

Pracownicy BEP i jego struktur regionalnych brali take udzia w pracach konkursowych realizowanych przez podmioty zewntrzne (m.in. samorzdy, szkoy, organizacje spoeczne i kombatanckie).

5.2.1.15. Projekty edukacyjne

W maju 2011 r. zakoczya si czwarta edycja projektu edukacyjnego Opowiem Ci o wolnej Polsce spotkania uczniw ze wiadkami historii. Jest on od czterech lat realizowany we wsppracy z Fundacj Centrum Edukacji Obywatelskiej i Muzeum Powstania Warszawskiego. Najwaniejszym celem programu jest przyblienie uczniom najnowszej historii Polski przez rozmowy ze wiadkami historii uczestnikami wydarze lat 19391989, pokazanie, w jaki sposb w czasie pidziesiciu lat ksztatowao si spoeczestwo obywatelskie. Do projektu przystpio 91 szk. Wrd zoonych prac byy opracowania powstae na podstawie nieznanych rde. Relacje wiadkw historii, tworzce bogaty materia rdowy, s opracowywane i archiwizowane najciekawsze s dostpne na stronie internetowej projektu. Warto nadmieni, e lm Pologrecy, nakrcony przez uczestnikw projektu uczniw szkoy polskiej przy Ambasadzie RP w Atenach zdoby gwn nagrod Anio Wolnoci w konkursie Modzi dla historii w ramach III Oglnopolskiego Festiwalu Filmowego Niepokorni, Niezomni, Wyklci w Gdyni. W roku szkolnym 2011/2012 rozpocza si pita edycja tego projektu. W roku szkolnym 2010/2011 odbya si druga edycja projektu Kamienie Pamici znajd bohatera Sierpnia 80 (poprzednia powicona bya bohaterom Wrzenia 39.). Ta edycja projektu bya zwizana z obchodami 30. rocznicy Sierpnia 80. Rezultatem dziaa podjtych przez uczestnikw projektu 159 uczniw z 56 szk byo upamitnienie osb, ktre bray udzia w powstawaniu NSZZ Solidarno, i upowszechnienie wiedzy na ich temat przez artykuy, strony internetowe, wystawy czy tablice pamitkowe. Projekt mia charakter otwarty, a skierowany by do osb indywidualnych, uczniw pod opiek nauczyciela, druyn i zastpw harcerskich, k naukowych, grup rekonstrukcyjnych, k kombatantw. Jego efektem jest rwnie przygotowana przez koordynatorw mapa pamici, zaznaczone s na niej miejscowoci, z ktrych pochodz wiadkowie historii. W roku szkolnym 2011/2012 rozpocza si III edycja projektu, powicona onierzom wykltym. Biuro Edukacji Publicznej IPN wspiera program edukacyjny Katy... ocali od zapomnienia realizowany przez Stowarzyszenie Paraada im. w. Jzefa Kalasancjusza.

5.2.1.16. Lokalne projekty edukacyjne

Prowadzono take projekty edukacyjne o charakterze lokalnym, np. Katy w 71. rocznic Zbrodni OBEP Biaystok. OBEP w Poznaniu realizowao projekty: Historia z przygod w tle. Solidarno mojego regionu w komiksie (projekt kontynuowany), W 30. rocznic wprowadzenia stanu wojennego, Historia na duym ekranie, Od niepodlegoci do niepodlegoci. OBEP Rzeszw projekt ywe Muzeum realizowany z okazji 30-lecia wprowadzenia stanu wojennego.

5.2.1.17. Notacje nagrania lmowe wiadkw historii

Biuro Edukacji Publicznej IPN konsekwentnie realizuje take projekt Notacje lmowe nagrania relacji wiadkw historii. Znajdujce si w BEP (centrali i oddziaach) zarchiwizowane i zdigitalizowane nagrania s wykorzystywane w celach naukowych i edukacyjnych. Najciekawsze materiay s publikowane jako pomoce dydaktyczne dla nauczycieli historii. Ukazuj si one na pytach, historycznych vortalach internetowych IPN oraz na stronach serwisu YouTube http://www.youtube.com/ user/ipnnotacje, na ktrym na bieco prezentowane s najciekawsze fragmenty dokonanych notacji. W roku 2011 na podstawie zebranych relacji nakrcono dwa dokumentalne lmy edukacyjne Tamy prawdy materia opisujcy kulisy powstawania lmu Robotnicy 80 oraz Prba generalna lm dokumentalny ukazujcy histori strajku podchorych w Wyszej Ocerskiej Szkole Poar-

126

niczej na przeomie listopada i grudnia 1981 r. W grudniu 2011 r., w 30. rocznic stanu wojennego, odbyy si w Warszawie pokazy tego lmu. Trwaj prace nad materiaem powiconym ruchowi Wolno i Pokj oraz Andrzejowi Koodziejowi, dziaaczowi Wolnych Zwizkw Zawodowych, Solidarnoci i Solidarnoci Walczcej. Pracownicy sekcji notacji i opracowa multimedialnych szkol te modzie biorc udzia w projektach edukacyjnych IPN, przygotowujc j do samodzielnego zbierania i nagrywania relacji wiadkw historii. Obecnie w BEP zarwno w centrali, jak i w oddziaach znajduje si ponad 670 relacji wiadkw historii. Projekt Notacje realizuj pracownicy Biura Edukacji Publicznej, a take specjalnie przeszkoleni wolontariusze.

5.2.2. Dziaania wystawiennicze

W ofercie edukacyjnej IPN znajduje si ponad trzysta wystaw popularyzujcych najnowsz histori Polski, przygotowanych na podstawie bogatej, czsto unikatowej dokumentacji fotogracznej i materiaw archiwalnych. Wystawy powstaj czsto przy wspudziale regionalnych placwek muzealnych, organizacji kombatanckich, samorzdw, a niekiedy we wsppracy z partnerami zagranicznymi. Na przykad wystawa Polacy internowani na Litwie 19391940 powstaa przy wspudziale Centrum Badania Eksterminacji i Ruchu Oporu Mieszkacw Litwy (LGGRTC) oraz Muzeum Wojny im. Witolda Wielkiego w Kownie (VDKM). Jej uroczyste otwarcie miao miejsce 13 lipca 2011 r. w gmachu Sejmu RP w Warszawie. Znaczna cz wystaw przygotowanych przez IPN koncentruje si na latach II wojny wiatowej oraz na czasie wojny po wojnie, czyli oporze podziemia antykomunistycznego. Tematyka wielu wie si z okresem wadzy komunistycznej w Polsce, ze szczeglnym uwzgldnieniem dziaalnoci aparatu represji w PRL, tumienia protestw spoecznych w latach 1956, 1968, 1970 i 1976. Duo miejsca zajmuje prezentacja wysikw ludzi i rodowisk opozycyjnych, podtrzymujcych opr przeciwko narzuconej dyktaturze, a zwaszcza roli, ktr odegra w tym okresie Koci katolicki i ruch Solidarnoci. W grudniu 2011 r., w zwizku z 30. rocznic wprowadzenia stanu wojennego w Polsce, IPN zorganizowa w caej Polsce kilkadziesit ekspozycji powiconych tym wydarzeniom, w tym kilka nowych wystaw. Szczeglnym wydarzeniem bya oglnopolska wystawa plenerowa pt. 586 dni stanu wojennego, ktra zostaa zaprezentowana rwnoczenie w osiemnastu miastach. Rocznicowy charakter miaa rwnie wystawa O wie woln, niezalen, samorzdn... 30. rocznica wydarze Bydgoskiego Marca81 i rejestracji NSZZ Rolnikw Indywidualnych Solidarno (919 V 2011 r.), ktrej wernisa wsporganizowany by przez Senat RP. Wystawy IPN s bezpatnie wypoyczane szkoom oraz placwkom kulturalnym i owiatowym w kraju i za granic. Towarzysz im foldery i katalogi, a take propozycje zaj dla modziey szkolnej z wykorzystaniem wystaw. S to np. lekcje muzealne dla modziey prowadzone przez pracownikw IPN (wystawom towarzysz specjalnie przygotowane karty pracy, uatwiajce prowadzenie zaj nauczycielom). Otwarcie niektrych wystaw poczone jest z sesjami naukowymi, w ktrych obok pracownikw IPN bior udzia przedstawiciele rodowisk naukowych i wiadkowie historii. Ekspozycje poprzedzane s szerok akcj informacyjn prowadzon w lokalnych mediach i skierowan m.in. do szk, organizacji pozarzdowych, instytucji samorzdowych. Niemal wszdzie wystawy s odbierane jako wane wydarzenia kulturalne i medialne. czsto organizowane s przy wspudziale regionalnych placwek muzealnych, organizacji kombatanckich, samorzdw, szk czy uczelni. Wystawy IPN byy prezentowane take poza granicami kraju, m.in.: we Francji, w Belgii, Irlandii, Niemczech, Szwecji, USA, na Ukrainie. Ekspozycje organizowane byy we wsppracy ze rodowiskami uniwersyteckimi, miejscowymi rodowiskami polonijnymi oraz przy wsparciu przedstawicielstw dyplomatycznych RP. W Londynie prezentowane byy wystawy Zagada polskich elit. Akcja AB Katy oraz Battle of Britain. To commemorate the Fight for Freedom. Ta druga przez szereg miesicy eksponowana bya w miejscowym Muzeum Krlewskich Si Powietrznych (RAF).

127

Szczeglny charakter mia cykl zagranicznych prezentacji wystawy edukacyjnej IPN pt. Fenomen Solidarnoci. Migawki z dziejw Polski, 19801981. W 2011 r. bya ona prezentowana w kilkunastu miastach Irlandii, Hiszpanii, Francji i USA, m.in. w Universidad Complutense de Madrid w Hiszpanii, w Woodrow Wilson Center w Waszyngtonie oraz na Uniwersytecie Columbia w Nowym Jorku w USA. Prezentacjom wystawy towarzyszyy wernisae i wykady, organizowane wsplnie z miejscowymi partnerami. Ich staym elementem byo przedstawienie dorobku naukowego i edukacyjnego Instytutu Pamici Narodowej, w tym bezpatna dystrybucja publikacji IPN (katalogw, albumw, ksiek, periodykw IPN itp.) oraz zajcia edukacyjne dla uczniw i nauczycieli. W 2011 r. Biuro Edukacji Publicznej przygotowao 33 nowe wystawy, ktrych pena lista znajduje si w aneksie, w zaczniku nr 3.

5.2.3. Wsppraca z mediami i inne dziaania popularyzujce wiedz

Podobnie jak w latach ubiegych pracownicy WEH BEP IPN oraz referatw edukacyjnych w oddziaach IPN prowadzili szerok wspprac z mediami. Zakres wsppracy obejmowa przede wszystkim tematyk historyczn, rocznicow, biece wydarzenia z pracy IPN (sesje naukowe, konferencje, wystawy itd.). Szczeglnie wane byy kontakty z mediami lokalnymi i regionalnymi. Wikszo OBEP IPN jest zaangaowana w przygotowywanie lokalnych wkadek historycznych do prasy oraz przygotowywanie audycji radiowych i telewizyjnych propagujcych wiedz o najnowszej historii regionalnej, np. OBEP Pozna uczestniczy wsplnie z Merkury Polskie Radio Pozna w akcji medialno-edukacyjnej Zapal znicz pamici, odbywajcej si pod patronatem marszaka wojewdztwa wielkopolskiego. Kontynuowano dotychczasow wspprac midzy IPN a Polskim Radiem SA W czerwcu 2011 r. Biuro Edukacji Publicznej po raz dziesity wzio udzia w przygotowywanym przez Polskie Radio Pikniku Naukowym w Warszawie, OBEP w Lublinie w VII Lubelskim Festiwalu Nauki. Ponadto naley podkreli biec wspprac pracownikw caego pionu edukacyjnego IPN z programami Polskiego Radia, oglnopolskimi stacjami komercyjnymi oraz regionalnymi rozgoniami publicznymi i komercyjnymi. Zakres powyszej wsppracy to gwnie komentarze na temat wanych rocznic historycznych, wydarze z dziedziny najnowszej historii Polski. Spord zrealizowanych inicjatyw mona przywoa chociaby cykl siedmiu odcinkw ladami historii, przygotowany we wsppracy z TVP Szczecin. Cykliczny charakter miay take programy lad pamici, nadawany w Polskim Radiu Rzeszw (w 2011 r. wyemitowano 55 audycji, zostay take wydane na pytach) oraz Pamitamy w rzeszowskim Radio Via, oba realizowane przy udziale OBEP Rzeszw. Historycy z IPN byli staymi gomi programw realizowanych przez TVP i TVP Historia oraz telewizje regionalne. Prasa zarwno oglnopolska, jak i regionalna niejednokrotnie relacjonowaa tematy poruszane przez autorw Biuletynu Instytutu Pamici Narodowej. Pracownicy pionu edukacyjnego IPN wsppracowali w 2011 r. z wieloma tytuami oglnopolskimi. Byy to m.in. Go Niedzielny, Gazeta Polska, Newsweek, Tygodnik Powszechny, Wprost oraz oglnopolskie dzienniki Gazeta Wyborcza, Nasz Dziennik, Rzeczpospolita. Regularnie ukazyway si dodatki historyczne do dwch gazet codziennych: Rzeczpospolitej (5 dodatkw) i Naszego Dziennika (12 dodatkw) oraz dwch tygodnikw: Gocia Niedzielnego (4 dodatki) i Tygodnika Powszechnego (6 dodatkw). Dodatki powicone byy 30. rocznicy wprowadzenia stanu wojennego, pamici onierzy Wykltych, 70. rocznicy zbrodni Sowietw i Niemcw na Kresach, postaci gen. Leopolda Okulickiego, prymasa Stefana Wyszyskiego, zbrodni katyskiej i wydarzeniom w Poznaniu w 1956 r. W zwizku z realizacj Programu Polonijnego BEP IPN informacje o projekcie, a take misji edukacyjnej Instytutu, ukazay si w mediach polonijnych, m.in. w TV Polonia, Polskim Radiu dla Zagranicy, wielu gazetach wydawanych poza granicami kraju, a take na wielu polonijnych stronach internetowych.

128

Ponadto pracownicy BEP IPN, uczestniczc w programach i wypowiadajc si doranie, wsppracowali z licznymi mediami o zasigu oglnopolskim, jak i regionalnym (Polskie Radio Szczecin, Polskie Radio Koszalin, Polskie Radio Biaystok, Polskie Radio Olsztyn, Radio Merkury Pozna, Radio Lublin, Radio d, Polskie Radio Rzeszw, Polskie Radio Wrocaw, Radio Plus, RMF24, RMF FM, Radio Zote Przeboje, Radio Zet, Radio Plus, Radio Eska, TVP Szczecin, TVP Biaystok, TV Biaystok, TVP Pozna, TVP Lublin, TVP d, TVP Rzeszw, TVP Historia, TV Polsat, TVP 1, TVP 2, TVP 3, TVP Info). W Centrum Edukacyjnym IPN Przystanek Historia 18 czerwca 2011 roku odby si I Festiwal Komiksu Historycznego. W spotkaniu wzio udzia okoo 600 osb.

5.3. Centrum Edukacyjne IPN im. Janusza Kurtyki Przystanek Historia

Centrum Edukacyjne IPN im. Janusza Kurtyki Przystanek Historia mieci si w obszernych, odpowiednio przygotowanych i wyposaonych pomieszczeniach w centrum Warszawy, przy ul. Marszakowskiej 21//25, obok przystanku tramwajowego. Do odwiedzenia tego miejsca zachcaj plakaty i due folie reklamowe w oknach wystawowych. Centrum Edukacyjne Przystanek Historia otwarte jest od poniedziaku do pitku w godz. 9:0020:00 oraz w soboty w godz. 9:0014:00. Mieci si tu ksigarnia z publikacjami Instytutu, czytelnia ze stanowiskami komputerowymi oraz salonikiem prasowym otwartym dla czytelnikw. W pomieszczeniach wystawowych eksponowane s wystawy tematyczne, odwiedzane przez zorganizowane grupy szkolne i osoby prywatne. Pracownicy Centrum na podstawie tych ekspozycji prowadz zajcia edukacyjne i su pomoc osobom indywidualnie zwiedzajcym wystawy. W dwch salach, wyposaonych w niezbdne oprzyrzdowanie multimedialne (wiksza sala mieci 130140 osb, mniejsza 50), odbywaj si codziennie wykady, warsztaty, spotkania, konferencje naukowe i popularnonaukowe, seminaria i pokazy lmowe. Przystanek Historia wykorzystuje swe pomieszczenia nie tylko na wasn dziaalnoci edukacyjn i wspprac przy realizacji projektw innych jednostek organizacyjnych Instytutu, lecz take uycza ich wielu stowarzyszeniom i organizacjom zwizanym z Instytutem. Ta wszechstronna dziaalno sprawia, e Centrum wypracowao sobie wysok pozycj wrd instytucji kulturalnych i edukacyjnych Warszawy, zwaszcza, e tematyka spotka, obok zagadnie typowo historycznych, obejmuje rwnie propozycje o szerszym wymiarze kulturalnym (muzyka, poezja, sztuka audio-wizualna). Praca Centrum Edukacyjnego IPN Przystanek Historia w 2011 r. podzielona bya na dwa okresy. W pierwszym z nich, zamykajcym si w sierpniu 2011 r., CE podporzdkowane byo Sekretariatowi Prezesa IPN. W okresie tym, podobnie jak w poprzednich latach, praca CE polegaa przede wszystkim na udostpnianiu pomieszcze na rzecz aktywnoci innych pionw IPN (przede wszystkim Biura Edukacji Publicznej oraz Oddziaowego Biura Edukacji Publicznej w Warszawie), prowadzeniu czytelni i ksigarni. W ograniczony sposb realizowano wasne inicjatywy, co zdeterminowane byo wsk grup pracownikw zatrudnionych w CE IPN. Zmiany organizacyjne, ktre zostay zapocztkowane w drugiej poowie roku 2011, sprawiy, e Centrum Edukacyjne otrzymao status wydziau w Biurze Edukacji Publicznej IPN. Zesp placwki zosta wzmocniony o kilku dowiadczonych edukatorw. Wraz z dotychczasowymi pracownikami nadali oni nowy charakter Przystankowi Historia. Centrum wsppracuje z licznymi szkoami oraz instytucjami, w tym Klubem Historycznym im. gen. Stefana Roweckiego Grota, Telewizj Polsk, Forum Dialogu Midzy Narodami, Centrum Edukacji Obywatelskiej, Kuratorium Mazowieckim, Warszawskim Centrum Innowacji Edukacyjno-Spoecznych i Szkole, Urzdem Miasta Stoecznego Warszawy i Polskim Towarzystwem Ziemiaskim. Pracownicy CE planuj, organizuj i samodzielnie prowadz wasn dziaalno edukacyjn i popularyzatorsk, na ktr skadaj si wymienione niej inicjatywy:

129

Kursy i seminaria dla nauczycieli kurs historii Polski XX w. dla nauczycieli szk ponadgimnazjalnych Trudny wiek XX, organizowany we wsppracy z Centrum Innowacji Edukacyjno-Spoecznych i Szkole oraz Domem Spotka z Histori. Zajcia odbyway si raz w miesicu, w soboty, od padziernika do grudnia i bd kontynuowane do maja 2012 r. Kady zjazd skada si z trzechczterech wykadw wybitnych historykw specjalizujcych si w historii XX w. i dwch warsztatw prowadzonych przez dowiadczonych dydaktykw, pokazujcych, jak omawiane podczas wykadw zagadnienia wykorzysta w praktyce szkolnej; Miejsca zagady ludnoci ydowskiej na okupowanych ziemiach polskich w latach II wojny wiatowej. Historia i upamitnienie caoroczne seminarium dla nauczycieli historii i WOS, prowadzone przez wybitnego dydaktyka, autora programu nauczania, podrcznika i wielu opracowa dydaktycznych z zakresu edukacji o Holokaucie Roberta Szucht; Kultura i polityka na emigracji caoroczne seminarium dla nauczycieli jzyka polskiego i innych przedmiotw humanistycznych, prowadzone przez pracownikw Biura Edukacji i CE IPN skadajce si z wykadu i warsztatw dydaktycznych; Wybrane zagadnienia z historii najnowszej na lekcjach nowego przedmiotu Historia i spoeczestwo caoroczne seminarium dla nauczycieli historii i WOS w szkoach ponadgimnazjalnych, skadajce si z wykadu historycznego oraz warsztatu prezentujcego materiay dydaktyczne przygotowane przez IPN; ladami powojennej historii ydw caoroczne seminarium popularnonaukowe, adresowane do nauczycieli przedmiotw humanistycznych, skadajce si z wykadw, warsztatw, pokazw lmw oraz wycieczek historycznych, prowadzone przez pracownikw CE; Film historyczny w edukacji caoroczne seminarium popularnonaukowe, prowadzone przez wybitnego metodyka historii, dyrektora Warszawskiego Centrum Innowacji Edukacyjno-Spoecznych i Szkole Arkadiusza Walczaka, skadajce si z pokazw fragmentw lmw dokumentalnych i fabularnych z komentarzem dydaktycznym prowadzcego. Inne dziaania Klub aktywnego nauczyciela historii caoroczny cykl spotka w formie klubu dyskusyjnego dla nauczycieli historii i WOS chccych pogbi swoj wiedz, poszerzy kompetencje zawodowe oraz wymieni si dowiadczeniami z innymi nauczycielami. Konferencja Polacy i ich dzieje. Z czego moemy by dumni, a czego powinnimy si wstydzi?. Programy dla uczniw PRL dla zaawansowanych projekt edukacyjny dla uczniw szk ponadgimnazjalnych. Cotygodniowe spotkania seminaryjne uczniw warszawskich licew oglnoksztaccych zainteresowanych histori PRL, przygotowujce ich do realizacji projektu edukacyjnego dotyczcego najnowszej historii Warszawy; Uczniowie obchodz wane rocznice historyczne projekt edukacyjny dla uczniw szk gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych. W jego ramach zrealizowano spotkanie Ballada o stanie wojennym prezentacja projektu uczniw XI LO im. Mikoaja Reja w Warszawie; O tym nie mona zapomnie spotkania z kobietami, ktre przeszy przez obz w Ravensbrck kontynuacja projektu dla uczniw szk ponadgimnazjalnych. W czasie realizacji tego projektu uczniowie dokumentuj losy byych winiarek obozu Ravensbrck. Projekt realizowany wsplnie z Fundacj Ja Kobieta oraz Fundacj Mecenat Sztuki; Spacerkiem po wystawie zajcia edukacyjne dla uczniw wszystkich typw szk prowadzone w formie spacerw po wystawach prezentowanych w CE; lekcje z historii najnowszej (realizacja projektu BEP i wasne inicjatywy CE). Przeprowadzono 64 lekcje i spacery po wystawach dla ok. 1800 uczniw na nastpujce tematy: Co kryj

130

archiwa IPN?, Okupacja niemiecka i sowiecka, A wic wojna....; Polacy ratujcy ydw w czasie II wojny wiatowej, PRL pastwo totalitarne?, Od Solidarnoci do stanu wojennego; Spoeczestwo polskie w czasie II wojny wiatowej, Z ag narodow przez najnowsz histori Polski, Grudzie 70, Dekada Gierka, Spacer po wystawie Ballada grudniowa. Imprezy otwarte dla wszystkich zainteresowanych histori najnowsz Muzyka w PRL caoroczne seminarium popularnonaukowe prowadzone przez znanego dziennikarza radiowego i telewizyjnego Marka Wiernika. W ramach seminarium zrealizowano zajcia: W szponach cenzury; Zota era big beatu; Spotkanie powicone muzyce rockowej lat osiemdziesitych; Wojna si skoczya. Piosenkowy socrealizm, Popadziernikowa odwil; Teatr i PRL caoroczne seminarium popularnonaukowe dla zainteresowanych najnowsz histori polskiego teatru prowadzone przez dr Joann Krakowsk pracownika Instytutu Sztuki PAN. W ramach seminarium zrealizowano zajcia: Krtka historia teatru w PRL-u. Punkty widzenia, rda, konteksty; Dlaczego teatr w PRL-u by antysocjalistyczny? Ideologia, pragmatyka, kontestacja; Teatr drugiego obiegu. Bojkot i teatr stanu wojennego; Czy si stoi, czy si ley. Rzecz o gospodarce PRL-u caoroczne seminarium popularnonaukowe, skadajce si z wykadw wybitnych historykw gospodarki Polski w XX w. W ramach seminarium zrealizowano zajcia: W cieniu fabrycznych kominw. Inwestycje przemysowe w latach Polski Ludowej; Wakacje polskiego robotnika; Pijastwo w czasach PRL-u jako problem polityczny, gospodarczy, obyczajowy, kryminalny (wybrane zagadnienia); Ludzie z charakterem cykl spotka ze wiadkami historii. W jego ramach zorganizowano spotkanie z Krystyn Starczewsk, dyrektork XX Spoecznego Gimnazjum w Warszawie, twrc Spoecznego Towarzystwa Owiatowego, oraz spotkanie z Hann Krall, dzieckiem Holokaustu, wybitn dziennikark i pisark. Prezentacje ksiek o tematyce historycznej Spotkania z autorami nowoci wydawniczych o tematyce historycznej, poczone z panelem dyskusyjnym w gronie ekspertw i z udziaem publicznoci. Zaprezentowano nastpujce publikacje: Zbrodnia bez kary. Grudzie 1970 w Gdyni, Piotr Brzeziski, Robert Chrzanowski, Anna Nadarzyska-Piszczewiat; Proboszcz Getta, Karol Madaj, Magorzata uawnik; Zeszyty Historyczne WiN-u; Genera Leopold Okulicki 18981946, Janusz Kurtyka, Jacek Pawowicz; Papie musi zgin. Wyjanienia Ali Agcy, Andrzej Grajewski; Adam Doboszyski 19041949, Krzysztof Kaczmarski, Pawe Tomasik; Czas KOR-u. Jacek Kuro a geneza Solidarnoci, Andrzej Friszke; Kraj bez wyjcia. Migracje z Polski 19491989, Dariusz Stola; Ballada o stanie wojennym. Album przygotowany przez uczennice XI LO im. Mikoaja Reja w Warszawie we wsppracy z CE IPN Przystanek Historia inauguracja cyklu Modzi obchodz wane rocznice historyczne. Prezentacje wystaw W Centrum Edukacyjnym zaprezentowano nastpujce wystawy przygotowane przez BEP i Oddziaowe Biura Edukacji Publicznej IPN: Co nam daa Solidarno? Solidarno oczami modych oraz Zwyciska dekada. Region Bydgoski NSZZ Solidarno w ikonograi (19801990); Solidarni z Rumuni; Jacek Woniak rysunki; W godzinie prby. Polacy nioscy pomoc ydom w czasie okupacji niemieckiej;

131

 Ostatnia droga ks. Jerzego Popieuszki w fotograi Artura Radeckiego i Nasz Duszpasterz i my. Ks. Jerzy Popieuszko w fotograach i wspomnieniach Jerzego Szstko; Plastyka niezalena; Ksiki poza cenzur 19761989; Oczy i uszy bezpieki; Niech si wici... Obchody wit i rocznic w Polsce Ludowej; Polacy internowani na Litwie 19391940; Wizienne lata prymasa Stefana Wyszyskiego 19531956; Ballada o stanie wojennym wystawa przygotowana przez uczennice XI LO im. Mikoaja Reja w Warszawie we wsppracy z CE IPN Przystanek Historia i Orodkiem KARTA.

5.4. Dziaalno naukowa i popularyzatorska pionu archiwalnego

Zgodnie z regulaminem organizacyjnym IPN dziaalnoci badawcz i edytorsk w strukturach pionu archiwalnego zajmuj si Samodzielna Sekcja Bada Archiwalnych i Edycji rde w BUiAD oraz stanowiska edycji rde w OBUiAD. Ponadto pracownicy innych komrek organizacyjnych rwnie uczestnicz w licznych inicjatywach naukowych i edukacyjnych podejmowanych przez pion archiwalny. Samodzielna Sekcja Bada Archiwalnych i Edycji rde, utworzona zgodnie z zarzdzeniem prezesa IPN z 15 wrzenia 2011 r., kontynuuje dziaalno Wydziau Bada Archiwalnych i Edycji rde. Do jej zada naley prowadzenie prac badawczych nad gromadzeniem, ewidencjonowaniem, przechowywaniem, opracowywaniem i udostpnianiem zasobu archiwalnego IPN, a take przygotowywanie edycji rdowych na podstawie dokumentw zgromadzonych w zasobie archiwalnym IPN. Samodzielna Sekcja prowadzi rwnie wspprac naukow i wydawnicz z partnerami zagranicznymi: Wydzielonym Pastwowym Archiwum Suby Bezpieczestwa Ukrainy, Centrum Badania Eksterminacji i Ruchu Oporu Mieszkacw Litwy, Litewskim Archiwum Akt Specjalnych oraz Narodowymi Archiwami Rumunii. Szczegy dotyczce tej dziedziny dziaalnoci pionu archiwalnego zostay przedstawione w rozdziale Wsppraca midzynarodowa. Midzynarodowa wsppraca archiwalna IPN.

5.4.1. Publikacje
W 2011 r. opublikowano pi ksiek opracowanych przez pracownikw sekcji. Najobszerniejsza z nich to wybr rde dotyczcy dziaa represyjnych resortu bezpieczestwa publicznego w okresie stalinowskiego terroru w Polsce pt. Ksiga bezprawia. Akta normatywne kierownictwa Resortu Bezpieczestwa Publicznego (19441956), opracowany przez Bogusawa Kopk, ze wstpem Andrzeja Paczkowskiego. Wrd innych wydawnictw rdowych znalazy si te wspomnienia komendanta garnizonu Okrgu Wileskiego AK Wadysawa Zarzyckiego pt. Z Wilna do Workuty w opracowaniu Piotra Niwiskiego oraz zbir wspomnie i relacji onierzy Okrgu Wileskiego AK wizionych w ZSRR pt. Przeylimy agry opracowany przez Dariusza Roguta. W okresie sprawozdawczym ukazay si dwie monograe przygotowane przez pracownikw BUiAD: Kresowa Brygada Kawalerii w kampanii 1939 roku Marcina Majewskiego i Polska prasa polityczno-informacyjna na Mazowszu Pnocnym w latach 19181939 Mariusza uawnika. W okresie sprawozdawczym ukazao si dwanacie innych tytuw przygotowanych przez pracownikw OBUiAD i wydanych przez IPN. Wrd nich byy zbiory dokumentw: Wojewdztwo biaostockie w ocenie Suby Bezpieczestwa 19801985 (opracowanie Adam Malczyk i Joanna Markiewicz OBUiAD w Biaymstoku), Kamucki Korpus Kawalerii. Zbrodnie popenione na ziemiach polskich w 1944 r. w dokumentach SB (wstp, wybr i opracowanie Ryszard Sodel

132

OBUiAD w Lublinie), Strajki i porozumienia w Ustrzykach Dolnych i Rzeszowie 1980/1981. Przebieg, realizacja, obchody (opracowanie Janusz Borowiec i Bogusaw Wjcik OBUiAD w Rzeszowie) oraz Wszyscy proletariusze bdcie pikni! Pomaraczowa Alternatywa w dokumentach aparatu represji PRL (19871989) (wstp, wybr i opracowanie Joanna Dardziska, Krzysztof Dolata OBUiAD we Wrocawiu). OBUiAD w Gdasku przygotowa obejmujcy lata 19391943 pamitnik komandora Artura Reymana, ocera Polskiej Marynarki Wojennej, jednego z twrcw polskiej hydrograi oraz winia agrw sowieckich, zatytuowany Na sowieckim etapie (w opracowaniu Dominika Sokoowskiego). Jacek Wysocki z OBUiAD w Lublinie opublikowa monogra Ukraicy na Lubelszczynie w latach 19441989. Z inicjatywy byych dziaaczy bechatowskiej Solidarnoci OBUiAD w odzi wyda zbir tekstw historykw reprezentujcych rne orodki naukowe pt. Czas nadziei 19801981. NSZZ Solidarno w Bechatowie na tle sytuacji w kraju i regionie (pod redakcj Sebastiana Pilarskiego i Dariusza Roguta). Pracownicy OBUiAD uczestniczyli te w przygotowaniu wydawnictw o charakterze albumowym: Lublin 198081. Zapis fotograczny Krzysztofa Garbacza (OBUiAD w Lublinie), Poznaska opozycja demokratyczna 1981 1989 w obiektywie Jana Koodziejskiego Barbary Fabiaskiej i Jana Koodziejskiego (OBUiAD w Poznaniu) oraz Polacy ratujcy ydw na Rzeszowszczynie w latach 19391945 Elbiety Rczy i Igora Witowicza (oddzia IPN w Rzeszowie). Oddzia we Wrocawiu opublikowa take kolejne wydanie ksiek: Jurandowcy. Powstacy wilescy 44. Historia i ycie codzienne 1. Brygady Wileskiej Armii Krajowej Tomasza Balbusa oraz Ojczyzn woln racz nam wrci Panie...! Komunistyczna bezpieka wobec kardynaa Henryka Gulbinowicza. Dokumentystrukturyfunkcjonariusze Tomasza Balbusa i Katarzyny Stryny. W 2011 r. pracownicy pionu archiwalnego uczestniczyli w przygotowaniu szedziesiciu projektw wydawniczych. Samodzielna Sekcja Bada Archiwalnych i Edycji rde w okresie sprawozdawczym kontynuowaa prac nad kolejnymi tomami edycji rdowych dotyczcych dziaa aparatu represji wobec ksidza Jerzego Popieuszki (opracowywa zesp: Agnieszka Chrzanowska, Jakub Gobiewski, Jolanta Mysiakowska-Muszyska, Anna K. Piekarska, Piotr Byszewski, Cyprian Wilanowski) oraz nad kronik wydarze Marca 1968 (Pawe Tomasik). Przygotowywane s take wydawnictwa rdowe dotyczce kolportau Odezwy Konfederacji Narodowej do Narodu Polskiego w lipcu i listopadzie 1970 r. (Piotr Byszewski) oraz dziaalnoci Niezalenej Ocyny Wydawniczej w wietle dokumentw Suby Bezpieczestwa (Mirosaw Bieaszko i Cyprian Wilanowski). Opracowywano edycj planw pracy z lat 19631972 Departamentu IV MSW zajmujcego si walk z Kocioem (Jakub Gobiewski, Anna K. Piekarska, Cyprian Wilanowski) oraz zbioru instrukcji, normatyww i przepisw wywiadu cywilnego Polski Ludowej (Witold Bagieski, Anna K. Piekarska). W ramach projektu realizowanego wsplnie z przedstawicielami Komendy Gwnej Stray Granicznej oraz z pracownikami OBUiAD w odzi i OBEP w Szczecinie powstaje publikacja rdowa dotyczca represji wobec funkcjonariuszy formacji granicznych II Rzeczpospolitej. Pracownicy Sekcji redaguj ponadto tom materiaw z konferencji pionu archiwalnego w Supralu, przygotowywany jest rwnie pity tom Przegldu Archiwalnego Instytutu Pamici Narodowej. Wrd licznych projektw wydawniczych przygotowywanych w 2011 r. przez OBUiAD i delegatury wymieni mona m.in. edycje rde i monograe dotyczce wydarze z historii poszczeglnych regionw, w tym zwizane z dziaalnoci podziemia niepodlegociowego (wydawnictwa opracowywane m.in. przez Delegatury w Kielcach, Opolu i Radomiu), oporem spoecznym wobec reimu komunistycznego (album o propagandzie antykomunistycznej w latach 19451989 OBUiAD we Wrocawiu, zbir dokumentw o wydarzeniach Czerwca 1956 OBUiAD w Poznaniu), dziaalnoci Solidarnoci (rda relacjonujce procesy polityczne dziaaczy zwizku w odzi w okresie stanu wojennego OBUiAD w odzi, edycja rde przedstawiajcych narodziny NSZZ w Szczecinie OBUiAD w Szczecinie, publikacja opisujca wydarzenia bydgoskie 19 marca 1981 r. Delegatura w Bydgoszczy), represjami aparatu bezpieczestwa (trzeci tom Ksig wizienia na Zamku w Lublinie 19441954 OBUiAD w Lublinie), dziaaniami aparatu bezpieczestwa

133

wobec Kocioa (zbir dokumentw SB dotyczcych wizyty Jana Pawa II w Katowicach-Muchowcu w 1983 r. OBUiAD w Katowicach), losami ludnoci ydowskiej na ziemiach polskich (zbir wspomnie ydw polskich od II Rzeczpospolitej do wspczesnoci Pamitaj, pamitamy, pamitajcie OBUiAD w Krakowie). Przygotowywane s rwnie opracowania opisujce funkcjonowanie aparatu represji, m.in. przestpstwa funkcjonariuszy UB w wojewdztwie rzeszowskim (OBUiAD w Rzeszowie) oraz dziaalno Wojskowego Sdu Rejonowego w Gdasku (OBUiAD w Gdasku).

5.4.2. Przegld Archiwalny Instytutu Pamici Narodowej

Samodzielna Sekcja Bada Archiwalnych i Edycji rde BUiAD oraz OBUiAD w odzi wyday w 2011 r. czwarty tom czasopisma naukowego pt. Przegld Archiwalny Instytutu Pamici Narodowej (pierwszy ukaza si w czerwcu 2008 r.). Periodyk suy prezentowaniu zagadnie dotyczcych szeroko rozumianej archiwistyki w kontekcie funkcjonowania archiwum IPN i charakteru zgromadzonego w nim zasobu. Na amach pisma publikowane s informacje dotyczce rnych aspektw aktywnoci archiwum Instytutu. Wane miejsce zajmuje te popularyzacja zgromadzonego zasobu poprzez krytyczne omwienia oraz edycje najciekawszych dokumentw archiwalnych. W czwartym tomie opublikowano kilkanacie tekstw naukowych. Tematy przewodnie to kwestia brakowania i niszczenia dokumentw Suby Bezpieczestwa oraz dziaalno pionu C MSW.

5.4.3. Katalogi archiwalne

W Samodzielnej Sekcji koordynowane s prace nad publikacj katalogw internetowych, uatwiajcych korzystanie z archiwum IPN: ydzi polscy i ydzi w Polsce. Katalog materiaw archiwalnych (III edycja), redakcja i korekta: Magdalena Kociaska i Mirosaw Filipiak; Ukraicy w Polsce w latach 19441956. Katalog materiaw archiwalnych (II edycja), redakcja i korekta: Magdalena Kociaska i Mirosaw Filipiak.

5.4.4. Wsppraca z instytucjami krajowymi

W maju 2011 r. zostaa podpisana umowa pomidzy Instytutem Pamici Narodowej Komisj cigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu a Komend Gwn Stray Granicznej. Zgodnie z umow podjto prace nad przygotowaniem wsplnej publikacji rdowej dotyczcej formacji granicznych II Rzeczpospolitej. W skad zespou redakcyjnego ze strony IPN weszli: dr Rafa Lekiewicz (p.o. dyrektor BUiAD), Marcin Majewski (kierownik SSBAiE), dr Sebastian Pilarski (OBUiAD w odzi) oraz dr Pawe Skubisz (OBEP w Szczecinie). Merytoryczny nadzr nad projektem publikacji (wybr i opracowanie dokumentw) pod roboczym tytuem Represje wobec funkcjonariuszy formacji granicznych II Rzeczpospolitej obja Samodzielna Sekcja Bada Archiwalnych i Edycji rde.

5.4.5. Inicjatywy naukowe i popularyzatorskie pionu archiwalnego

68 czerwca 2011 r. w Supralu odbya si oglnopolska konferencja archiwalna IPN. Wzio w niej udzia 90 archiwistw, wysuchano ponad 30 referatw. Celem tej konferencji byo podsumowanie dziaa w zakresie procesu opracowywania zasobu archiwalnego i prac naukowych prowadzonych przez pion archiwalny IPN. Wystpienia dotyczyy zarwno historii aparatu bezpieczestwa, jak te zagadnie z zakresu archiwoznawstwa i archiwistyki. Materiay pokonferencyjne zostan opublikowane w 2012 r.

134

BUiAD organizowa wsplnie z Instytutem Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego konferencj Wkad archiwistw warszawskich w rozwj archiwistyki polskiej (2021 padziernika 2011 r.) i towarzyszc jej wystaw Archiwa warszawskie dawniej i dzi (22 wrzenia21 padziernika 2011 r.). W przygotowaniu obu tych wydarze uczestniczyy rwnie inne stoeczne instytucje zajmujce si archiwistyk: Naczelna Dyrekcja Archiww Pastwowych, Archiwum Archidiecezjalne Warszawskie, Archiwum Akt Nowych, Archiwum Gwne Akt Dawnych, Archiwum Pastwowe m.st. Warszawy, Centralne Archiwum Wojskowe, Narodowe Archiwum Cyfrowe, Polska Akademia Nauk Archiwum w Warszawie, Polskie Towarzystwo Archiwalne, Sekcja Edukacji Archiwalnej Stowarzyszenia Archiwistw Polskich, a take Stoeczna Estrada. Konferencja miaa na celu ukazanie dziaalnoci i dorobku archiww i archiwistw warszawskich od nowoytnoci po czasy wspczesne. Wystaw, ukazujc bogactwo zbiorw i histori warszawskich archiww, zaprezentowano w Galerii Plenerowej Stoecznej Estrady w Warszawie w ramach Festiwalu Nauki 2011. Z okazji wiatowego Dnia Dziedzictwa Audiowizualnego (27 padziernika 2011 r.) po raz kolejny zorganizowano konferencj naukow, tym razem zatytuowan Film i archiwum problemy opracowania. Zostaa ona objta honorowym patronatem Polskiego Komitetu do spraw UNESCO. Na temat zasobu lmowego, metod jego opracowania oraz digitalizacji wypowiadali si w trakcie konferencji przedstawiciele Narodowego Archiwum Cyfrowego, Telewizji Polskiej, Filmoteki Narodowej, Uniwersytetu Mikoaja Kopernika w Toruniu oraz IPN. OBUiAD w odzi zorganizowao 34 listopada 2011 r. midzynarodow konferencj naukow Sowiecki system obozw i wizie. Forma represji politycznych w Europie rodkowo-Wschodniej w pierwszej poowie XX wieku. Wzili w niej udzia badacze z Polski, Litwy, otwy, Estonii, Ukrainy i Wgier. Jej celem byo zarwno oglne podsumowanie stanu bada dotyczcych sowieckiego systemu penitencjarnego z lat 19221953, jak i analiza szczegowych zagadnie dotyczcych np. pojedynczych obozw. W nocy z 14 na 15 maja 2011 r. pion archiwalny po raz trzeci uczestniczy w oglnopolskiej Nocy Muzew. Zwiedzajcy mieli okazj zapozna si z prac pionu archiwalnego Instytutu oraz obejrze najciekawsze eksponaty stanowice cz zasobu IPN. W BUiAD prezentacj przeprowadzono pod hasem Z Warszaw w tle. Jej dopenieniem bya wystawa plenerowa ...a akta zniszczy. Archiwa komunistycznego aparatu represji w Polsce i innych krajach Europy. Zasb Instytutu oraz prac jego archiwistw przedstawili take archiwici w dziewiciu oddziaach i dwch delegaturach. 11 czerwca 2011 r. Archiwum Polskiej Akademii Nauk w Warszawie wraz z Polskim Towarzystwem Archiwalnym organizoway na dziedzicu i w zabytkowych wntrzach Paacu Staszica imprez pod nazw II Warszawski Piknik Archiwalny, w zwizku z Midzynarodowym Dniem Archiww. Podczas pikniku Instytut Pamici Narodowej zaprezentowa fragmenty wystawy ...a akta zniszczy. Archiwa komunistycznego aparatu represji w Polsce i innych krajach Europy oraz lm ukazujcy dziaalno archiwum IPN. Przedstawiciele BUiAD brali udzia w spotkaniu zorganizowanym 16 marca 2011 r. przez Muzeum II Wojny wiatowej w Gdasku, podczas ktrego zaprezentowano album Kolory wojny. Oblenie Warszawy w barwnej fotograi Juliana Bryana. Przedstawieniu dziaalnoci oraz wydawnictw pionu archiwalnego IPN powicona bya te konferencja w Tomaszowie Lubelskim (31 maja 2011 r.) przygotowana przez Katolicki Uniwersytet Lubelski. 14 lipca 2011 r. w Bukareszcie otwarto midzynarodow wystaw archiwaln Komunistyczne tajne suby i wojna propagandy w czasach Zimnej Wojny. Bya to impreza towarzyszca spotkaniu Europejskiej Sieci Instytucji Archiwalnych Zajmujcych si Aktami Tajnych Sub (1415 lipca 2011 r.). Materiay na wystaw pochodzce z Polski przygotowali pracownicy Wydziau Bada Archiwalnych i Edycji rde dr Bogusaw Kopka i Pawe Tomasik. Ponadto w 2011 r. pracownicy BUiAD oraz jednostek terenowych pionu archiwalnego wygosili kilkadziesit referatw na konferencjach naukowych, przeprowadzali liczne prelekcje popularnonaukowe na temat dziaalnoci archiwum IPN oraz historii Polski, a take uczestniczyli

135

w promocjach publikacji Instytutu. Do waniejszych inicjatyw oglnopolskich o charakterze edukacyjnym nalea te cykl lekcji archiwalnych oraz warsztatw, podczas ktrych uczniowie i studenci mogli poszerzy wiedz o historii Polski oraz zapozna si z zagadnieniami z zakresu rdoznawstwa i archiwistyki wynikajcymi ze specyki zgromadzonego w IPN zasobu. Archiwici reprezentowali Instytut podczas uroczystoci upamitniajcych historyczne rocznice, w rodkach masowego przekazu oraz udzielali pomocy w pracach nad lmami o tematyce historycznej. Rozwijano rwnie wspprac z instytucjami krajowymi w realizacji wielu projektw naukowych i edukacyjnych. Naley rwnie wspomnie o wyrnieniach, ktre otrzymay publikacje przygotowane przez pracownikw pionu archiwalnego: laureatem konkursu Ksika Historyczna Roku o nagrod im. Oskara Haleckiego w kategorii Najlepsza ksika popularnonaukowa powicona historii Polski w XX wieku zosta dr Leon Popek z OBUiAD w Lublinie, autor ksiki Ostrwki. Woyskie ludobjstwo, natomiast wyrnienie w Konkursie Wydawnictw Literatury Pomorskiej zdoby album Piotra Brzeziskiego, Roberta Chrzanowskiego i Anny Nadarzyskiej-Piszczewiat z oddziau w Gdasku pt. Zbrodnia bez kary. Grudzie 1970 w Gdyni. Leon Popek z OBUiAD w Lublinie w ramach prac Rady Ochrony Pamici Walk i Mczestwa bra rwnie udzia w poszukiwaniu mogi oraz w ekshumacji oar OUNUPA w Ostrwkach i Woli Ostrowieckiej na Ukrainie. 30 sierpnia 2011 r. zosta zorganizowany pogrzeb dla 330 osb na cmentarzu w Ostrwkach.

5.5. Wydawnictwa
Wydzia Wydawnictw BEP zajmuje si przygotowaniem do druku wszelkich publikacji ukazujcych si z logo IPN (ksiek, zbiorw dokumentw, relacji, czasopism itd.). Prace te obejmuj kadorazowo redakcj merytoryczno-jzykow, korekt, redakcj techniczn, opracowanie projektu gracznego, skad komputerowy, wreszcie kontrol etapu druku (wykonywanego przez drukarnie wyonione w postpowaniu o udzielenie zamwienia publicznego w trybie procedur przetargowych zgodnie z przepisami Ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamwie publicznych (tekst jednolity DzU z 2007 r. nr 223 poz. 1655 ze zm.). W pierwszej poowie 2011 r. nastpio zaamanie dziaalnoci wydawniczej IPN. Pierwszy periodyk Biuletyn Instytutu Pamici Narodowej 12/2011 ukaza si drukiem dopiero w poowie kwietnia, natomiast pierwsza publikacja dopiero na pocztku czerwca. Przyczyn zaistniaej sytuacji bya m.in. likwidacja z dniem 31 grudnia 2010 r. Gospodarstwa Pomocniczego IPN i konieczno przeprowadzenia zbiorczej procedury przetargowej w trybie unijnym. W okresie sprawozdawczym wydano ze rodkw IPN 153 publikacje. W poszczeglnych seriach centralnych ukazao si 18 ksiek: w serii Dokumenty 3 pozycje; w serii Monograe 7 pozycji; w serii Relacje i wspomnienia 3 pozycje; w serii Kto ratuje jedno ycie... 1 pozycja; w serii Polskie Pastwo Podziemne w dokumentach 1 pozycja; w serii Dziennikarze Twrcy Naukowcy 1 pozycja; w serii Z archiwum emigracji 1 pozycja; w serii Letnia szkoa historii najnowszej 1 pozycja. W seriach oddziaowych ukazao si 57 ksiek: w serii wydawniczej Oddziau IPN w Biaymstoku 3 pozycje; w serii Publikacje gdaskiego oddziau IPN 7 pozycji; w serii wydawniczej Oddziau IPN w Katowicach 8 pozycji;

136

 w serii wydawniczej Oddziau IPN w Krakowie 2 pozycje; w serii Biblioteka Instytutu Pamici Narodowej w odzi 4 pozycje; w serii wydawniczej Oddziau IPN w Lublinie 5 pozycji; w serii wydawniczej Oddziau IPN w Poznaniu 5 pozycji; w serii wydawniczej Oddziau IPN w Rzeszowie 6 pozycji; w serii wydawniczej Oddziau IPN w Szczecinie 8 pozycji; w serii wydawniczej Oddziau IPN w Warszawie Warszawa Nie?Pokonana 2 pozycje; w serii wydawniczej Oddziau IPN w Warszawie Mazowsze i Podlasie w ogniu 19441956 2 pozycje; w serii wydawniczej Oddziau IPN we Wrocawiu 3 pozycje. Poza seriami ukazao si 67 pozycji, w tym varia 50 pozycji, informatory 6 pozycji, katalogi wystaw 4 pozycje, wydawnictwa multimedialne i okolicznociowe 6 pozycji oraz 1 pakiet edukacyjny. Ponadto ukazay si periodyki: Pami i Sprawiedliwo 1 numer; Biuletyn Instytutu Pamici Narodowej 8 numerw, w tym 4 numery o podwjnej objtoci; Przegld Archiwalny Instytutu Pamici Narodowej 1 numer; Aparat Represji w Polsce Ludowej 19441989 1 numer. Szczegowy wykaz pozycji wydanych przez Wydzia Wydawnictw i oddziay IPN znajduje si w aneksie w zaczniku nr 1.

6. ciganie zbrodni
Praca prokuratorw IPN opiera si na waciwym zastosowaniu przepisw obowizujcych ustaw, jednak wspierana by musi sta reeksj na temat okolicznoci badanych zdarze i ich konsekwencji w wietle wyranie sformuowanego przez ustawodawc yczenia, aby praca ta suya zadouczynieniu przez nasze pastwo wszystkim pokrzywdzonym przez pastwo amice prawa czowieka, i aby adne bezprawne dziaania pastwa przeciwko obywatelom nie mogy by chronione tajemnic ani nie mogy ulec zapomnieniu. Pion ledczy IPN dziaa na mocy ustawy o Instytucie Pamici Narodowej Komisji cigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, we wstpie ktrej szczegowo wyjaniono intencje jego powoania: zachowanie pamici o ogromie oar, strat i szkd poniesionych przez Nard Polski w latach II wojny wiatowej i po jej zakoczeniu, patriotyczne tradycje zmaga Narodu Polskiego z okupantami, nazizmem i komunizmem, czyny obywateli dokonywane na rzecz niepodlegego bytu Pastwa Polskiego i w obronie wolnoci oraz godnoci ludzkiej, obowizek cigania zbrodni przeciwko pokojowi, ludzkoci i zbrodni wojennych, a take powinno zadouczynienia przez nasze pastwo wszystkim pokrzywdzonym przez pastwo amice prawa czowieka, jako wyraz naszego przekonania, e adne bezprawne dziaania pastwa przeciwko obywatelom nie mog by chronione tajemnic ani nie mog ulec zapomnieniu. Dziaalno Komisji cigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu jest wic skierowana na obowizek cigania zbrodni przeciwko pokojowi, ludzkoci i zbrodni wojennych i wie si cile z powinnoci zadouczynienia przez nasze pastwo wszystkim pokrzywdzonym przez pastwo amice prawa czowieka. Powinno zadouczynienia oznacza w istocie, e Polacy bd mogli da pocignicia do odpowiedzialnoci yjcych sprawcw popenionych zbrodni i maj prawo oczekiwa, e nawet wobec mierci winnych ich popenienia, zostan ustalone wszystkie okolicznoci bolesnych zdarze. Zakres przedmiotowy cigania zbrodni okrelono w art. 1 pkt. 1 lit. a ustawy i objto nim czyny popenione na osobach narodowoci polskiej lub obywatelach polskich innych narodowoci w okresie od 1 wrzenia 1939 r. do 31 lipca 1990 r., bdce zbrodniami nazistowskimi, zbrodniami komunistycznymi lub innymi przestpstwami stanowicymi zbrodnie przeciwko pokojowi, ludzkoci lub zbrodnie wojenne. Prowadzenie ledztw w tego rodzaju sprawach rni si od sposobu prowadzenia ledztw przez prokuratorw prokuratury powszechnej tym, e ustawodawca zobowizuje ich do wszechstronnego wyjanienia okolicznoci zdarze bdcych przedmiotem ledztwa, nawet pomimo negatywnej przesanki procesowej opisanej w art. 17 1 pkt 5 kpk wobec mierci oskaronego. Innymi sowy, cho w wielu wypadkach ju w chwili wszczcia ledztwa z posiadanej przez prokuratorw IPN wiedzy historycznej wynika, e nie zakocz si one aktem oskarenia przeciwko yjcym sprawcom, to jednake ustawa o IPN nie dozwala w takich sytuacjach na zaniechanie wszczcia i prowadzenia ledztwa. Aby umoliwi prokuratorom IPN zebranie wszystkich dowodw w sprawie, co w przypadku opisanej w ustawie kategorii ledztw wymaga czsto m.in. przeprowadzenia mudnych kwerend archiwalnych, ustawodawca wprowadzi rwnie odmienne uregulowania odnonie do terminw. Prokurator wydaje postanowienie o wszczciu ledztwa albo odmowie jego wszczcia w terminie trzech miesicy od otrzymania zawiadomienia o przestpstwie. Nie stosuje si terminw dotyczcych ukoczenia ledztwa, okrelonych w art. 310 kpk. Trzeba pamita, e w swojej pracy prokuratorzy pionu ledczego IPN stale zmagaj si z obiektywn przesank upywu czasu, zacierania si pamici wiadkw zbrodni, brakiem moliwoci ustalenia po latach osb pokrzywdzonych oraz trudnoci w gromadzeniu materiaw dowodo-

138

wych. Niejednokrotnie prowadzenie ledztwa zwizane jest z mozolnym gromadzeniem dowodw, odtwarzaniem sytuacji sprzed kilkudziesiciu lat, realizowaniem rozlegych kwerend i badaniem materiaw archiwalnych. Wszystko to ma wpyw na czas trwania ledztw. Prokuratorzy maj stae poczucie cigania si z czasem, a dla oceny ich dokona nie s miarodajne ani liczba przeprowadzonych postpowa zakoczonych prawomocnymi wskazaniami sprawcw, ani szybki czas zakoczenia ledztwa. Dugotrwao postpowa wynika take z dziaa podejrzanych i oskaronych, powoujcych si np. na stan zdrowia uniemoliwiajcy im udzia w postpowaniu (w wikszoci przypadkw s to przecie ludzie w podeszym wieku i o zym stanie zdrowia). Z reguy te skazani korzystaj z prawa do wniesienia apelacji, co wydua czas wydania prawomocnego wyroku. Omawiajc prac pionu ledczego IPN przypomnie rwnie naley, e prawo nakada na prokuratora obowizek wszczcia ledztwa zawsze, gdy zachodzi uzasadnione podejrzenie popenienia przestpstwa. Prokurator jest wic zobowizany do wszczcia ledztwa, jeeli zgodnie ze swoim stanem wiedzy na podstawie przepisw obowizujcego prawa i po rzetelnym zapoznaniu si ze znanymi mu dowodami uznaje to za konieczne. Prawo nie zezwala prokuratorowi na uzalenianie podjcia jakiejkolwiek decyzji procesowej od wysokoci kosztw podejmowanych w ledztwach dziaa. Nie zezwala rwnie przeoonemu na stawianie tego rodzaju ogranicze. W okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2011 r. Gwna Komisja cigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu i oddziaowe komisje, zgodnie z postanowieniami ustawy o Instytucie Pamici Narodowej, realizoway zadania okrelone przez ustawodawc, prowadzc postpowania sprawdzajce i ledztwa w sprawach zbrodni komunistycznych, zbrodni nazistowskich i zbrodni ludobjstwa, zbrodni wojennych oraz zbrodni przeciwko ludzkoci. Prokuratorzy IPN kontynuowali take podejmowanie z zawieszenia niezakoczonych decyzjami merytorycznymi postpowa, prowadzonych przez by Gwn Komisj Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu i bye Okrgowe Komisje Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu tzw. skontrum. Prokuratorzy zobowizani s do podjcia z zawieszenia ok. 5000 takich spraw, dotyczcych zbrodni nazistowskich i innych. Prace nad skontrum rozpoczto w 2009 r. W dalszej czci sprawozdania przedstawiono dane statystyczne obrazujce prac prokuratorw IPN, zarwno w zakresie prac nad skontrum, jak i w ramach biecej realizacji zada ustawowych. Oceniajc prac prokuratorw IPN warto pamita, e podjcie zawieszonych ledztw i merytoryczne ich zakoczenie wymaga znacznego nakadu pracy. S to bowiem najczciej sprawy obszerne, wielowtkowe, dotyczce zbrodni popenionych kilkadziesit lat temu, na setkach, a nawet tysicach osb. W poczeniu z faktem, e celem postpowa prowadzonych przez prokuratorw pionu ledczego IPN, o czym bya mowa wczeniej, jest wszechstronne wyjanienie okolicznoci popenionych zbrodni, mona sobie uwiadomi ogrom pracy stojcej przed prokuratorami pionu ledczego IPN. Powysze spostrzeenie odnosi si take do wielu biecych ledztw prowadzonych przez prokuratorw, nie tylko do spraw podejmowanych po byej Komisji Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. W trosce o lepsz i bardziej efektywn realizacj zada ustawowych dziaalno prokuratorw oddziaowych komisji jest stale kontrolowana i analizowana, w ramach nadzoru subowego sprawowanego przez prokuratorw Wydziau Nadzoru. W 2011 r. przyjto now metod kontroli sprawowanej przez prokuratorw Gwnej Komisji nad podlegymi im subowo prokuratorami oddziaowych komisji. Skoncentrowano si zwaszcza na indywidualnych kontrolach referatw prokuratorskich i poszczeglnych prokuratorw z oddziaowych komisji. Zwrcono przy tym uwag na wypenianie przez nich obowizkw subowych i efektywno pracy konkretnych prokuratorw. Odmienny ni w latach poprzednich model kontroli, wg opinii kierownictwa Gwnej Komisji, ma przyczyni si do podniesienia poziomu pracy prokuratorw oddziaowych komisji. W 2011 r. przeprowadzono dziesi takich indywidualnych wizytacji.

139

Przyjcie w roku 2011 linii orzeczniczej sdw polskich (uchwaa Sdu Najwyszego z dnia 25 maja 2010 r. sygn. akt I KZP 5/10 (OSNKW 2010/7/55), zgodnie z ktr przestpstwa zagroone kar do lat piciu ulegaj przedawnieniu, doprowadzio do powanych zmian w zakresie realizacji ustawowych zada pionu ledczego IPN. Przypomnijmy, e w pimie skierowanym przez Prokuratora Generalnego do zastpcy Prokuratora Generalnego dyrektora GKZpNP podkrelono, e w peni podzielone zostao, utrwalone w judykaturze Sdu Najwyszego i Trybunau Konstytucyjnego, zapatrywanie prawne o braku prawnej moliwoci odycia przedawnienia karalnoci czynw zabronionych przez ustaw karn, co do ktrych okres przedawnienia ju upyn. Majc na uwadze jednolit wykadni, prezentowan zarwno przez Sd Najwyszy, jak i Prokuratora Generalnego, dyrektor Gwnej Komisji skierowa do podlegych prokuratorw wytyczne, w ktrych zaleci przyjcie tej wykadni w biecej dziaalnoci. W szczeglnoci zwrci si do nich o dokonanie analizy postpowa w sprawach zbrodni komunistycznych, aktualnie prowadzonych przez prokuratorw oddziaowych komisji oraz postpowa zawieszonych, w celu podjcia decyzji w przedmiocie podstaw prawnych do ich kontynuowania. W okresie sprawozdawczym spord 1200 prowadzonych przez prokuratorw oddziaowych komisji postpowa dotyczcych zbrodni komunistycznych 115 zostao umorzonych na podstawie art. 17 1 pkt 6 kpk, czyli wanie z powodu przedawnienia karalnoci czynu. Dyrektor Gwnej Komisji zosta zobligowany w 2011 r. do skierowania do Sdu Najwyszego siedmiu kasacji od wyrokw skazujcych w sprawach, w ktrych upyn okres przedawnienia karalnoci czynw przypisanych oskaronym. We wszystkich przypadkach kasacje zostay uwzgldnione jako oczywicie zasadne. W ten sposb umorzono, ze wzgldu na przedawnienie karalnoci, postpowania karne w stosunku do omiu oskaronych i skazanych przez sdy byych funkcjonariuszy PUBP lub MO, ktrzy zncali si psychicznie i zycznie nad pokrzywdzonymi. W jednym przypadku kasacja dotyczya przestpstwa polegajcego na przekroczeniu uprawnie poprzez bezprawn odmow rejestracji w okresie wrzesielistopad 1987 r. struktur organizacyjnych NSZZ Solidarno w Koszalinie. W czci statystycznej informacji o dziaalnoci Gwnej Komisji ZpNP najpierw przedstawiono stan zatrudnienia prokuratorw, a nastpnie omwiono ich prac, tak aby w sposb moliwie przejrzysty dokona na potrzeby niniejszego sprawozdania analizy pracy pionu ledczego IPN. W tym celu w tekcie sprawozdania umieszczono tabele ilustrujce omawiany materia.

6.1. Stan zatrudnienia prokuratorw w Komisji ZpNP

1 stycznia 2011 r. w pionie ledczym Instytutu Pamici Narodowej pracowao 108 prokuratorw. W Gwnej Komisji byo zatrudnionych 8 prokuratorw. W oddziaowych komisjach cigania zbrodni przeciwko narodowi polskiemu obowizki prokuratora wykonywao 100 prokuratorw. W okresie statystycznym 1 prokurator Oddziaowej Komisji w Katowicach odszed w stan spoczynku, 1 pozostawa na dugotrwaym zwolnieniu, 2 prokuratorw z Oddziaowej Komisji ZpNP w odzi przeniesiono do Biura Lustracyjnego, a 2 prokuratorw z Oddziaowej Komisji w Warszawie przebywa na urlopach wychowawczym i bezpatnym. 31 grudnia 2011 r. w Instytucie Pamici Narodowej Komisji cigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu pracowao 102 prokuratorw. W oddziaowych komisjach sub penio 94 prokuratorw, a w Gwnej Komisji stan etatowy nie uleg zmianie i wynosi 8 prokuratorw (zob. tab. 1).

140

Tabela 1. Stan etatowy KZpNP Stan na dzie 1.01.2011 r. Stan na dzie 31.12.2011 r. Oddziaowa Liczba prokuratorw Lp. Komisja ZpNP etaty Liczba prokuratorw faktycznie etaty faktycznie wykonujcych wykonujcych obowizki obowizki 1. Biaystok 9 9 9 8 2. Gdask 3. Katowice 4. Krakw 5. Lublin 6. d 7. Pozna 8. Rzeszw 9. Szczecin 10. Warszawa 11. Wrocaw 12. Razem 13. Gwna Komisja 14. Razem 9 8 10 12 8 7 7 7 15 9 101 8 109 9 8 10 12 8 7 7 7 14 9 100 8 108 9 7 10 12 6 7 7 7 15 9 98 8 106 9 6 10 12 6 7 7 7 13 9 94 8 102

Naley podkreli, e pomimo e w pionie ledczym IPN nie tylko nie zatrudniono nowych prokuratorw, lecz take kilku z nich przeniesiono, a niektrzy z innych wzgldw nie mogli wypenia powierzonych im obowizkw, prokuratorzy realizowali postawione przed nimi przez ustawodawc zadania z podobn efektywnoci jak w latach ubiegych. Ponisza tabela odzwierciedla obcienie prokuratorw i poziom efektywnoci ich pracy w poszczeglnych oddziaowych komisjach w 2011 r.
Tabela 2. Obcienie prokuratorw i poziom efektywnoci ich pracy w poszczeglnych oddziaowych komisjach w 2011 r. Liczba spraw zaatwionych w 2011 r. Obcienie na jednego prokuratora e/g h 22,63 20,55 32,33 24,7 21,08 29,83 Oddziaowa Komisja ZpNP Liczba spraw zarejestrowanych stan na 1.01.2011 r.

Liczba prokuratorw OK stan na 31.12.2011 r.

Lp.

c 106 85 114 147 120 80

d 75 100 83 100 133 99

e 181 185 197 247 253 179

f 69 102 79 109 142 89

g 8 9 6 10 12 6

1. Biaystok 2. Gdask 3. Katowice 4. Krakw 5. Lublin 6. d

141

rednie zaatwienie spraw przez prokuratora f/g i 8,63 11,33 13,17 10,9 11.83 14,83

Liczba postpowa prowadzonych w okresie od 1.01 do 31.12.2011 r. 31.12.2011 (c+d)

Liczba spraw zarejestrowanych w 2011 r.

Liczba spraw zaatwionych w 2011 r.

Obcienie na jednego prokuratora e/g 27,86 32,86 21,00 15,08 20,89 23,38

Oddziaowa Komisja ZpNP

Liczba spraw zarejestrowanych stan na 1.01.2011 r.

Liczba prokuratorw OK stan na 31.12.2011 r.

Lp.

7. Pozna 8. Rzeszw 9. Szczecin 10. Warszawa 11. Wrocaw Razem

86 92 76 123 112 1141

109 138 71 73 76 1057

195 230 147 196 188 2198

113 150 68 99 82 1102

7 7 7 13 9 94

Analiza danych przekazanych przez oddziaowe komisje wskazuje, e w 2011 r. rednie krajowe obcienie na jednego prokuratora pionu ledczego wynosio 23,38 ledztwa, a rednia liczba zakoczonych postpowa 11,72. W zwizku ze zmianami ustawy o prokuraturze w okresie sprawozdawczym opracowano i przyjto szereg aktw prawa wewntrznego Komisji ZpNP, ktre ureguloway sprawy samorzdu prokuratorskiego Komisji. Zmiany dotyczyy funkcjonowania cia samorzdowych: zebrania, zgromadzenia i kolegium.

6.2. Skontrum i ledztwa w sprawach zbrodni nazistowskich

Po zakoczeniu w 2009 r. prac dotyczcych skontrum akta niezakoczonych ledztw prowadzonych przez by Gwn Komisj Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu i bye Okrgowe Komisje Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu przekazane zostay do dyspozycji oddziaowych komisji. Przekazano cznie ponad 5000 spraw dotyczcych gwnie zbrodni nazistowskich i innych, ktre dotychczas pozostaway w stadium zawieszenia lub nie zostay zamknite kocowymi decyzjami merytorycznymi. Dodatkowo istotny zasb niezakoczonych postpowa stanowi akta prawnikw niemieckich, ktrzy w sdach specjalnych w latach 19391945 wydawali bezprawne wyroki wobec obywateli polskich (711 jednostek aktowych). Do merytorycznego zakoczenia pozostaj rwnie sprawy dotyczce zbrodni popenionych na terenie Polski przez jednostki Wehrmachtu (200 jednostek archiwalnych). W 2011 r. prokuratorzy Oddziaowych Komisji cigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, zgodnie z wydanymi wytycznymi i zaleceniami, sukcesywnie podejmowali ze stanu zawieszenia sprawy objte skontrum i po wykonaniu niezbdnych czynnoci procesowych koczyli decyzjami merytorycznymi. W okresie od stycznia do grudnia 2011 r. prokuratorzy oddziaowych komisji podjli 334 zawieszone ledztwa po byej Komisji Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. Decyzjami merytorycznymi zakoczono 252 sprawy. W porwnaniu z ubiegym rokiem (264 podjte ledztwa i 142 zakoczone) liczba zakoczonych spraw tego rodzaju wzrosa. Dziki temu, e w 2011 r. przeznaczono wicej rodkw nansowych na tumaczenie dokumentw uzyskanych w tych sprawach za granic, moliwe byo przyspieszenie niektrych czynnoci ledczych. W 2010 r. na tumaczenia wydano 77 987,34 z, a w obecnym okresie statystycznym 141 513,94 z. W wikszoci ledztw dotyczcych zbrodni nazistowskich niezbdne jest ustalenie wynikw postpowa prowadzonych przez niemieckie organy cigania na podstawie materiaw przekazanych przez

142

rednie zaatwienie spraw przez prokuratora f/g 16,14 21,43 9,71 7,62 9,11 11,72

Liczba postpowa prowadzonych w okresie od 1.01 do 31.12.2011 r. 31.12.2011 (c+d)

Liczba spraw zarejestrowanych w 2011 r.

by Gwn Komisj BZpNP. Przykadem takich pracochonnych spraw moe by ledztwo o sygnaturze S 20/10/Zn dotyczce zbrodni popenionych w szpitalach, punktach sanitarnych oraz domach opieki podczas powstania warszawskiego. Tego rodzaju postpowaniem jest take ledztwo w sprawie zbrodni popenionych w obozie koncentracyjnym KL Auschwitz-Birkenau (sygnatura S 78/11/ Zn). ledztwo w tej sprawie, podobnie jak w sprawach innych obozw koncentracyjnych, nie zostao dotychczas merytorycznie zakoczone, pomimo e na podstawie materiaw zebranych w tym ledztwie, a zwaszcza przesucha wiadkw, przeprowadzone zostay procesy, w toku ktrych skazano kilkudziesiciu czonkw zaogi obozowej. Wiele wtkw dziaalnoci obozu zagady KL Auschwitz-Birkenau, pomimo rozpoczcia bada nad nimi w latach szedziesitych i siedemdziesitych XX w., nie zakoczono wydaniem decyzji merytorycznych, np. w sprawie zbrodniczej dziaalnoci dr. Jzefa Mengele czy w sprawie zbrodni popenionych na winiach w czasie ewakuacji obozu w 1945 r. Wskazane ledztwo jeszcze przed jego podjciem wymagao znacznego zaangaowania prokuratora i personelu biurowego przy tworzeniu informatycznej bazy danych umoliwiajcej procesowe opracowanie wszystkich kwestii dotyczcych dziaalnoci obozu. Znacznego nakadu si i rodkw wymaga przesuchanie w charakterze wiadkw grupy yjcych do chwili obecnej byych winiw obozu (ok. piciuset osb) oraz pozyskanie w drodze midzynarodowej pomocy prawnej odpowiednich dokumentw od instytucji zajmujcych si dokumentowaniem i ciganiem zbrodni nazistowskich. Istotnego znaczenia w dziaalnoci pionu ledczego nabiera prowadzenie ledztw w sprawach prawnikw niemieckich, ktrzy w latach 19391945 wydawali bezprawne wyroki wobec obywateli polskich. Ujawnione w prowadzonych ledztwach wyroki sdw nazistowskich prokurator ocenia jako orzeczenia bezprawne, poniewa realizoway one cele polityczne III Rzeszy, ktre zostay uznane za zbrodnicze. Ponadto wyroki te badane s pod ktem wystpienia przesanek umoliwiajcych potwierdzenie ich niewanoci na podstawie niemieckiej Ustawy z dnia 25 sierpnia 1998 r. o uchyleniu narodowosocjalistycznych niesprawiedliwych wyrokw karnych (Federalny Dziennik Ustaw z 1998 r., cz I nr 58, wydany w Bonn 31 sierpnia 1998 r.). Pion ledczy wystpi dotychczas do niemieckich organw sdowych w 23 sprawach z wnioskami o potwierdzenie niewanoci wyrokw niemieckich sdw specjalnych. We wszystkich przypadkach uzyskano potwierdzenie niewanoci tych wyrokw. W ostatnim okresie sprawozdawczym skierowano 2 wnioski, ktre take zostay pozytywnie rozpoznane.
Tabela 3. Informacja o liczbie spraw podjtych z zawieszenia lub wszcztych po byej Komisji Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w 2011 r. Oddziaowe Komisje cigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu OK. Bi OK. Gd OK. Ka OK. Kr OK. Lu OK. d OK. Po OK. Rz OK. Sz OK. Wa OK. Wr Razem Liczba spraw podjtych lub wszcztych 18 52 16 12 38 54 63 20 22 15 24 334 Liczba spraw zakoczonych decyzjami merytorycznymi 9 38 1 16 39 30 72 12 8 6 21 252 Oglne koszty tumacze 3 416,32 z 32 539,06 z 2 539,79 z 26 314,09 z 11 748,17 z 31 887,75 z 13 959,10 z 2 891,34 z 5 674,48 z 10 543,84 z 141 513,94

143

Przeprowadzone prace zwizane ze skontrum ujawniy 233 jednostki archiwalne zawierajce materiay Gwnej Komisji Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, oznaczone sygnatur Ds 326/66, dotyczce zbrodni Wehrmachtu popenionych na terenie Polski w latach 19391945. W dniu 10 maja 2011 r. pismem o sygn. Or 3/WI/09 dyrektor Gwnej Komisji przekaza waciwym miejscowo oddziaowym komisjom wyselekcjonowane materiay nalece do tej kategorii spraw, celem podjcia stosownych decyzji, w zalenoci od zawartoci poszczeglnych teczek archiwalnych.

6.3. Dziaalno ledcza Komisji cigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w liczbach
Prokuratorom oddziaowych komisji na dzie 1 stycznia 2011 r. z poprzedniego okresu statystycznego, tj. roku 2010, pozostao do zaatwienia cznie 1141 spraw (w tym 697 dotyczcych zbrodni komunistycznych, 391 zbrodni nazistowskich, 43 zbrodni wojennych i zbrodni przeciwko ludzkoci, w tym zbrodni ludobjstwa, a 10 czynw okrelonych w art. 54 i 55 ustawy o IPN (przepisy te penalizuj zachowania skierowane przeciwko dokumentom, ktre powinny znale si lub te znajduj si w zasobach archiwalnych IPN oraz publiczne i wbrew faktom negowanie zbrodni przeciwko narodowi polskiemu). W okresie objtym sprawozdaniem do Komisji ZpNP wpyno cznie 1057 spraw (w tym 523 sprawy dotyczyy zbrodni komunistycznych, 481 zbrodni nazistowskich, 41 zbrodni wojennych i zbrodni przeciwko ludzkoci, w tym zbrodni ludobjstwa, a 12 czynw okrelonych w art. 54 i 55 ustawy o IPN). Ilo spraw, ktre wpyny do pionu ledczego, wskazuje, e pion ledczy nie zajmuje si tylko zakaczaniem wczeniej prowadzonych postpowa czy podejmowaniem z zawieszenia ledztw byej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich. Nadal znajduj si osoby, ktre zwracaj si do prokuratorw Komisji ZpNP o wyjanienie okolicznoci tragicznych zdarze i odnalezienie winnych popenienia zbrodni, nalecych do waciwoci pionu ledczego IPN. Dotyczy to take zbrodni nazistowskich, ktre pomimo upywu wielu lat od zakoczenia II wojny wiatowej stanowi znaczcy procent przestpstw zgaszanych co roku jako takie, ktre wymagaj przeprowadzenia ledztwa przez pion ledczy IPN. Prokuratorzy pionu ledczego Instytutu Pamici Narodowej w 2011 r. zakoczyli 1102 postpowania (z ktrych 620 dotyczyo zbrodni komunistycznych, 435 zbrodni nazistowskich, 30 zbrodni wojennych i zbrodni przeciwko ludzkoci, w tym zbrodni ludobjstwa, a 17 czynw okrelonych w art. 54 i 55 ustawy o IPN). W 2011 r. w trakcie prowadzonych ledztw przedstawiono zarzuty pitnastu osobom. W okresie statystycznym wydaniem postanowienia o umorzeniu ledztwa zakoczono 870 postpowa, w tym 444 wobec niewykrycia sprawcy (sprawcw) przestpstwa, za kolejnych 426 zakoczono umorzeniem z innych powodw (art. 17 1 pkt 1 11 kpk np. wobec mierci podejrzanego, wobec braku ustawowych znamion czynu zabronionego). W 2011 r. prokuratorzy oddziaowych komisji w 147 sprawach, po przeprowadzeniu postpowania sprawdzajcego, wydali postanowienia o odmowie wszczcia ledztwa, a w 65 inne decyzje koczce postpowanie (np. decyzj o poczeniu danego ledztwa z innymi prowadzonymi ju postpowaniami lub decyzj o przekazaniu postpowania, wedug waciwoci, do innego organu). W 2011 r. spord 62 zaale wniesionych na postanowienia prokuratora o odmowie wszczcia ledztwa lub o umorzeniu ledztwa 2 zostay uwzgldnione przez prokuratora w trybie art. 463 1 i 465 1 kpk. Pozostae zaalenia skierowano do rozpoznania przez waciwe sdy. W 4 przypadkach sdy uwzgldniy zoone zaalenia (co stanowi 0,067%). 3 z uwzgldnionych zaale dotyczyy decyzji o umorzeniu postpowania, a 1 postanowienia o odmowie wszczcia ledztwa. W okresie statystycznym prokuratorzy skierowali do sdw 7 aktw oskarenia, ktrymi objto cznie 9 oskaronych.

144

Ponisza tabela dotyczy spraw zakoczonych w 2011 r. z rozbiciem na rodzaj zbrodni, podjt decyzj oraz okres prowadzenia ledztwa.
Tabela 4. Sprawy zakoczone w 2011 r. z rozbiciem na rodzaj zbrodni, podjt decyzj oraz okres prowadzenia ledztwa Postpowania prowadzone przez okres do 1 roku Postpowania prowadzone przez okres do 3 lat Postpowania prowadzone przez okres do 5 lat Postpowania prowadzone przez okres pow. 5 lat 34 0 0 2 1 8 0 0 1 1 4 1 0 0 0 6/6 2/2 1/2 8/8 14/15 0/0 3/3

Decyzja kocowa

umorzenie odmowa Zk akt oskarenia zawieszenie inny sposb umorzenie odmowa Zn akt oskarenia zawieszenie inny sposb umorzenie odmowa Zi akt oskarenia zawieszenie inny sposb

244 126 3 5 18 296 12 0 2 34 25 7 0 0 3

143 1 3 2 7 77 0 0 0 0 2 0 0 0 0

30 0 1 1 1 6 0 0 0 0 1 0 0 0 0

Prokuratorzy najwicej decyzji kocowych podejmuj w sprawach, w ktrych czas trwania ledztwa nie przekracza roku, jak rwnie w sprawach trwajcych nie duej ni trzy lata. Z uwagi na dugotrwa przeszkod uniemoliwiajc kontynuowanie postpowa w trzynastu ledztwach wydano postanowienia o ich zawieszeniu. W dniu 31 grudnia 2011 r. we wszystkich oddziaowych komisjach byo cznie 59 zawieszonych ledztw, tj. o 4 postpowania wicej ni na zakoczenie poprzedniego okresu sprawozdawczego.
Tabela 5. Informacja o ledztwach zawieszonych w okresie od stycznia do grudnia 2011 r. Oddziaowa Komisja cigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu Biaystok Gdask Katowice Krakw Lublin d Pozna Liczba postanowie o zawieszeniu ledztwa wydanych w 2011 r. 3 0 2 0 1 0 0 Zawieszone postpowania stan na 1.01.2011 r. / stan na 31.12.2011 r.

145

Oddziaowa Komisja cigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu Rzeszw Szczecin Warszawa Wrocaw Razem

Liczba postanowie o zawieszeniu ledztwa wydanych w 2011 r. 2 1 4 0 13

Zawieszone postpowania stan na 1.01.2011 r. / stan na 31.12.2011 r. 2/4 4/5 12/11 3/3 55/59

W 2011 r. prokuratorzy pionu ledczego IPN przesuchali cznie 5855 wiadkw, z czego 4528 przesuchano w ramach wasnych ledztw, prowadzonych w poszczeglnych oddziaowych komisjach, za kolejnych 1327 wiadkw w ramach pomocy prawnej na rzecz innych oddziaowych komisji. Podkrelenia wymaga fakt, e w 2010 r. prokuratorzy mogli przesucha a 7094 wiadkw, a wic znacznie wicej ni w 2011 r. Ta dysproporcja wynika z faktu, e wiadkowie umieraj. Jakakolwiek zwoka czy przerwa w dziaalnoci pionu ledczego spowoduje nieodwracaln szkod, polegajc na niemonoci zebrania wielu bezcennych relacji. Zasad jest, e prokuratorzy IPN osobicie wykonuj wikszo czynnoci w prowadzonych ledztwach (jedynie w nielicznych sprawach zleca si wykonywanie czynnoci innym organom np. policji). Wczeniej omwiono cechy charakterystyczne ledztw prowadzonych przez prokuratorw pionu ledczego IPN. Jedn z takich cech jest dugotrwao postpowa. O jej przyczynach rwnie bya mowa na pocztku sprawozdania z dziaalnoci KZpNP. W tym miejscu, dla lepszego zobrazowania sytuacji, wspomniane zjawisko przedstawione zostanie na podstawie przekazanych przez naczelnikw oddziaowych komisji danych statystycznych. W tabeli umieszczonej poniej przedstawiono liczb postpowa wymagajcych wieloletniego zbierania materiau dowodowego, w ktrych niemoliwe jest szybkie wydanie decyzji merytorycznej koczcej ledztwo, pomimo upywu wielu lat od ich wszczcia lub podjcia z zawieszenia, z uwzgldnieniem podziau na zbrodnie komunistyczne, nazistowskie i inne.
Tabela 6. Informacja o liczbie ledztw prowadzonych przez OK z rozbiciem na okresy trwania postpowa wg stanu na dzie 31 grudnia 2011 r. ledztwa ledztwa ledztwa Kategoria prowadzone przez prowadzone przez prowadzone przez ledztw okres do 5 lat okres do 3 lat okres do 1 roku Zk Zn Zi Razem 276 275 21 572 160 124 2 286 45 18 1 64 ledztwa prowadzone przez Razem okres powyej 5 lat 119 20 35 174 600 437 59 1096

Analizujc powysz tabel, naley zwrci uwag, e w 2011 r. liczba ledztw prowadzonych przez okres duszy ni pi lat w dalszym cigu utrzymuje si na tym samym poziomie w roku 2010 prowadzono 172 postpowania tego rodzaju. Dugi czas trwania postpowa wynika z tego, e s to w wikszoci postpowania dotyczce lat czterdziestych i pidziesitych XX w., co utrudnia dotarcie do wiadkw, pokrzywdzonych i zebranie materiau dowodowego. ledztwa te s najczciej postpowaniami przejtymi po b. Komisji Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, ktrej prokuratorzy wszczynali ledztwa dotyczce dugiego okresu i obejmujce bardzo wiele

146

czynw. Za przykad moe suy ledztwo prowadzone przez prokuratora OK w Warszawie (sygn. S 11/01/Zk), dotyczce zbrodni popenionych w latach 19441956 przez funkcjonariuszy Wojewdzkiego Urzdu Bezpieczestwa Publicznego w Warszawie, jak rwnie ledztwo prowadzone w sprawie wywiezienia obywateli polskich przez wadze sowieckie z obszaru woj. biaostockiego w okresie od 17 wrzenia 1939 r. do czerwca 1941 r. (sygn. S 32/00/Zk), prowadzone przez prokuratora OK w Biaymstoku. Bardzo pracochonne, wymagajce ustalenia i przesuchania w charakterze wiadkw setek, a niekiedy tysicy, osb, s ledztwa prowadzone przez OK w Lublinie i OK we Wrocawiu w sprawach zbrodni popenionych w trakcie II wojny wiatowej przez nacjonalistw ukraiskich na ludnoci polskiej. Liczba ledztw prowadzonych przez okres duszy ni pi lat jest wic nadal bardzo wysoka. Pomimo braku okrelonego terminu zakoczenia ledztwa, ktry byby wyznaczony przez ustawodawc, kierownictwo Gwnej Komisji nie pozostawia takich postpowa bez kontroli. Wszyscy prokuratorzy oddziaowych komisji maj obowizek skadania co trzy miesice sprawozda z dziaa podejmowanych w ramach prowadzonych ledztw na rce prokuratorw Wydziau Nadzoru nad ledztwami GK. Dodatkowo prokuratorzy Wydziau Nadzoru zostali zobowizani do dokonania oceny zasadnoci prowadzenia poszczeglnych ledztw przez tak dugi okres. Zbadanie spraw tego rodzaju ujto w zatwierdzonym 17 stycznia 2012 r. przez dyrektora Gwnej Komisji Planie najwaniejszych dziaa Wydziau Nadzoru opracowanym na rok 2012. Obecnie najwiksz grup spraw prowadzonych przez okres ponad piciu lat stanowi ledztwa dotyczce zbrodni komunistycznych popenionych w latach 19391956. Drug grup stanowi postpowania dotyczce zbrodni popenionych w okresie II wojny wiatowej, zbrodni na ludnoci polskiej dokonanych przez nacjonalistw ukraiskich. ledztwa te wymagaj, zgodnie z treci w art. 45 ust. 3 Uustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. o IPNKZpNP, ustalenia i przesuchania w charakterze wiadkw setek, a w niektrych sprawach ponad tysica, osb oraz skierowania wielu wnioskw o midzynarodow pomoc prawn.

6.4. Realizacja obowizkw ustawowych pionu ledczego IPN, innych ni wynikajce z ustawy o IPNKZpNP
W wyniku nowelizacji Ustawy z dnia 6 lipca 2001 r. o gromadzeniu, przetwarzaniu i przekazywaniu informacji kryminalnych (DzU z 2010 r. nr 29 poz. 153 z pn. zm.) Komisja cigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu objta zostaa obowizkiem przekazywania danych do Krajowego Centrum Informacji Kryminalnych. Z korespondencji z Komend Gwn Policji uzyskano informacj, e opracowano now aplikacj dostpow do systemu informatycznego KCIK, ktra zostaa udostpniona Instytutowi Pamici Narodowej. Pracownicy Biura Informatyki IPN przygotowali z kolei struktur systemu dostpowego, a prokuratorzy Gwnej Komisji sownik wyrae uywanych przez prokuratorw oddziaowych komisji, w celu wprowadzenia ich do systemu informatycznego KCIK. Obecnie trwaj prace nad synchronizacj aplikacji dostpowej i Elektronicznego Wykazu Postpowa, co z jednej strony usprawni przekazywanie informacji kryminalnych, z drugiej za suy ma udoskonaleniu systemu Elektronicznego Wykazu Postpowa, o ktrym mowa niej. Wszystkie prace prowadzone s wsplnie przez Biuro Informatyki IPN i Gwn Komisj. Gwna Komisja cigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu dysponuje autorskim programem informatycznym o nazwie Elektroniczny Wykaz Postpowa, zwanym dalej EWP, sucym do analizowania, gromadzenia i przetwarzania w celach statystyczno-informacyjnych danych z prowadzonych w oddziaowych komisjach postpowa przygotowawczych. Baza EWP obejmuje cao ledztw prowadzonych dotychczas w Instytucie Pamici od 2000 r. Pozwala ona na uzyskanie informacji dotyczcych konkretnego postpowania, jego przebiegu, przedmiotu, referentw, a take terminu oraz sposobu zakoczenia. W okresie statystycznym wskazana baza bya

147

uzupeniana na bieco w trakcie prowadzonych postpowa. Przedmiotowa baza jest administrowana w ramach systemw informatycznych Instytutu Pamici Narodowej. W 2011 r. prokuratorzy Gwnej Komisji opiniowali 45 projektw zarzdze wewntrznych uregulowa prawnych projektw zarzdze prezesa Instytutu Pamici Narodowej, w przypadku 8 z nich zgoszono uwagi. Gwna Komisja ZpNP nie opiniowaa powszechnych aktw prawnych w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 9 ustawy o prokuraturze.

6.5. Szkolenia
57 padziernika 2011 r. w Jachrance odbyo si oglnopolskie szkolenie prokuratorw i pracownikw sekretariatw Gwnej Komisji cigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu i oddziaowych komisji. W szkoleniu wzio udzia 68 prokuratorw i 24 pracownikw sekretariatw. Tematy zaj szkoleniowych dla prokuratorw dotyczyy kwestii zwizanych z dochodzeniem roszcze odszkodowawczych za zbrodnie popenione w okresie II wojny wiatowej, problematyk przeprowadzania dowodw z dokumentw znajdujcych si w archiwach pastwowych, skarg na przewleko postpowania przygotowawczego, materialnymi i procesowymi aspektami prowadzenia postpowa dotyczcych przestpstw opisanych w art. 5455 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. o IPNKZpNP. Zajto si rwnie problematyk prowadzenia ledztw w sprawach zbrodni nacjonalistw ukraiskich dokonanych na osobach narodowoci polskiej w latach 19391945 na terenie wojewdztw lwowskiego, tarnopolskiego i stanisawowskiego. Referaty zostay wygoszone przez prokuratorw Gwnej Komisji ZpNP i oddziaowych komisji. Organizowane szkolenia maj na celu stworzenie okazji do dyskusji na temat praktyki stosowania przepisw ustawy o IPN w postpowaniu karnym. Przypomnijmy, e do czasu wydania ustawy o IPNKZpNP nie byo instrumentw prawnych do pocignicia do odpowiedzialnoci sprawcw niektrych kategorii przestpstw. Wyroki uzyskane w sprawach, w ktrych prokuratorzy IPN kierowali do sdw akty oskarenia, maj czsto charakter precedensowy, std niezwykle istotna jest wymiana dowiadcze pomidzy prokuratorami pionu cigania IPN oraz regularne dokonywanie analizy orzecze wydawanych przez sdy w takich sprawach. Z myl o tym w Gwnej Komisji ZpNP tworzona jest baza orzecznictwa zawierajca kopie wyrokw i postanowie prokuratorw o umorzeniu ledztwa czy te o odmowie jego wszczcia szczeglnie interesujcych z prawnego punktu widzenia. W czasie szkolenia odbyy si take spotkanie prokuratorw Instytutu Pamici Narodowej z prezesem Instytutu Pamici Narodowej i przewodniczcym Rady Instytutu Pamici Narodowej i zebrania prokuratorw Instytutu Pamici Narodowej oraz prokuratorw oddziaowych komisji cigania zbrodni przeciwko narodowi polskiemu. Przedmiotem szkolenia pracownikw sekretariatw byy natomiast zagadnienia zwizane z profesjonaln obsug sekretariatw.

6.6. Nadzr subowy nad dziaalnoci pionu ledczego IPN

Prokuratorzy Gwnej Komisji w 2011 r. nie przeprowadzali wizytacji w oddziaowych komisjach; podyktowane to byo zakoczeniem wizytacji wszystkich komisji w poprzednim okresie statystycznym i zaplanowaniem kolejnych wizytacji zgodnie z dyspozycj 89 ust. 3 Rozporzdzenia Ministra Sprawiedliwoci z dnia 24 marca 2010 r. na rok 2012. Realizujc zaoenia Planu najwaniejszych dziaa Wydziau Nadzoru nad ledztwami Gwnej Komisji ZpNP na rok 2011, prokuratorzy przeprowadzili biece kontrole wszystkich oddziaowych komisji. Dziaania kontrolne objy nastpujce zagadnienia: 1. analiz i kontrol wybranych losowo spraw umorzonych na zasadzie art. 17 1 pkt. 6 kpk dotyczcych zbrodni nazistowskich (Zn) pod ktem realizacji zalece co do sposobu postpowania

148

w sprawach niezakoczonych postpowa nazistowskich prowadzonych w byej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich w Polsce; 2. badanie ledztw wszcztych i obecnie prowadzonych od 2000 do 2006 r. w oddziaowych komisjach w celu ustalenia przyczyn dugotrwaoci tych postpowa; 3. kontrol wybranych spraw z rejestru Korespondencji oglnej, dotyczcej m.in. postpowa skargowych, sprawnoci i terminowoci realizacji pomocy prawnej. Prokuratorzy Gwnej Komisji, dziaajc na podstawie 74 Regulaminu wewntrznego urzdowania powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury, przeprowadzili rwnie kontrol dziesiciu referatw prokuratorw oddziaowych komisji. Kontrola obejmowaa sprawy w toku, zakoczone, zawieszone, jak rwnie przydzielone prokuratorowi po przeprowadzonym postpowaniu skontrum, w zakresie niezakoczonych spraw byej Komisji Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Polsce. Przypomnijmy, e wszystkie postpowania prowadzone przez oddziaowe komisje objte s przez prokuratorw Gwnej Komisji nadzorem subowym z biegu postpowa, ktry polega na tym, e co trzy miesice referenci spraw skadaj sprawozdania z biegu postpowa zgodnie z dyspozycj art. 49 ustawy o Instytucie Pamici Narodowej. ledztwa prowadzone przez prokuratorw KZpNP objte s take biec kontrol subow prowadzon w trybie 74 Rozporzdzenia Ministra Sprawiedliwoci z dnia 24 marca 2010 r. Regulamin wewntrznego urzdowania powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury. Dodatkowo w siedemnastu postpowaniach prowadzonych w 2011 r. w oddziaowych komisjach ZpNP prokuratorzy Gwnej Komisji sprawowali zwierzchni nadzr subowy w rozumieniu 79 ust. 1 i 2 Rozporzdzenia Ministra Sprawiedliwoci z dnia 30 marca 2010 r. Regulamin wewntrznego urzdowania powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury. Prokuratorzy Gwnej Komisji nie maj kompetencji wynikajcych z art. 8 lit. b ustawy o prokuraturze do przejmowania spraw prowadzonych przez prokuratorw podlegych i wykonywania ich czynnoci. Ograniczenie to wynika z uregulowa zawartych w art. 45 ustawy o Instytucie Pamici Narodowej. W okresie sprawozdawczym do naczelnikw oddziaowych komisji wpyno osiemnacie skarg, z ktrych siedemnacie zostao rozpoznanych w 2011 r. i uznanych za bezzasadne. Do Wydziau Nadzoru Gwnej Komisji ZpNP wpyny trzy skargi, z ktrych dwie zostay w 2011 r. rozpoznane i uznane za niezasadne. Skargi nierozpoznane w trakcie okresu sprawozdawczego zostan rozpoznane w ustawowym terminie w roku 2012. W 2011 r. do oddziaowych komisji wpyno 75 wnioskw o udostpnienie informacji publicznej, z ktrych 74 rozpatrzono pozytywnie. Prokuratorzy pionu ledczego IPN otrzymali 61 wnioskw o umoliwienie zapoznania si z aktami ledztwa, 60 wnioskw rozpoznano i wydano zarzdzenia o udostpnieniu akt ledztwa, jeden wniosek zosta rozpoznany negatywnie. W okresie sprawozdawczym odnotowano tylko jedn skarg w trybie art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postpowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postpowaniu sdowym bez nieuzasadnionej zwoki. 21 listopada 2011 r. do Sdu Apelacyjnego w Katowicach wpyna skarga na przewleko w ledztwie S 86/09/Zk Oddziaowej Komisji cigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Katowicach. Postanowieniem z dnia 21 grudnia 2011 r. Sd Apelacyjny w Katowicach uwzgldni skarg, stwierdzajc przewleko wskazanego wyej ledztwa, ktra dotyczya zaniechania przez prokuratora podjcia decyzji merytorycznej w niniejszej sprawie w cigu czternastu dni od daty wydania postanowienia o zamkniciu ledztwa. Sd zleci prowadzcemu postpowanie niezwoczne wniesienie aktu oskarenia lub podjcie decyzji merytorycznej koczcej postpowanie przygotowawcze. W zwizku z uwzgldnieniem skargi dotyczcej przewlekoci postpowania przygotowawczego bdcego w toku dyrektor Gwnej Komisji ZpNP zarzdzeniem z dnia 29 grudnia 2011 r. na podstawie art. 47 ust. 1 i 6 Ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. o Instytucie Pamici Narodowej Komisji cigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, art. 18 ust. 2a Ustawy z 20 czerwca

149

1985 r. o prokuraturze oraz 74 ust. 2 79 ust. 1 i 2 i 365 Rozporzdzenia Ministra Sprawiedliwoci z dnia 24 marca 2010 r. Regulamin urzdowania powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury obj zwierzchnim nadzorem subowym niniejsze ledztwo.

6.7. ledztwa umorzone ze wzgldu na przedawnienie karalnoci, w zwizku z uchwa Sdu Najwyszego z dnia 25 maja 2010 r.
Wydana przez Sd Najwyszy i omwiona w pierwszej czci niniejszego sprawozdania z dziaalnoci pionu ledczego IPN uchwaa w sprawie przedawnienia karalnoci zbrodni komunistycznych zagroonych kar poniej piciu lat pozbawienia wolnoci miaa duy wpyw na decyzje merytoryczne podejmowane przez prokuratorw pionu ledczego, co pokazuje ponisza tabela.
Tabela 7. Postpowania umorzone na podstawie art. 17 1 pkt 1, 2 i 6 kpk w okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2011 r. Liczba spraw zakoczonych przez prokuratorw na podstawie art. 17 1 pkt 6 kpk Liczba spraw zakoczonych przez prokuratorw na podstawie art. 17 1 p k t l i 2 kpk Liczba spraw zakoczonych przez sdy na podstawie art. 17 1 pkt 1, 21 art. 17 1 pkt 6 kpk 1 5 2 1 1 2 12 ledztwa Zk stan na 1 stycznia 2011/31 grudnia 2011 Liczba spraw zarejestrowanych w repertorium Zk w 2011 r. 44 31 41 65 50 34 35 87 37 51 48 523

Oddziaowa Komisja

Biaystok Gdask Katowice Krakw Lublin d Pozna Rzeszw Szczecin Warszawa Wrocaw Ogem

6/54 33/23 75/65 89/83 83/64 54/50 28/35 65/48 50/48 92/69 68/61 697/600

8 4 14 7 8 6 8 29 5 13 13 115

12 6 13 18 15 3 5 31 12 37 29 181

Jak wynika z powyszej tabeli oddziaowe komisje w 2011 r. prowadziy cznie 1200 postpowa dotyczcych zbrodni komunistycznych, z ktrych 115 zostao umorzonych na podstawie art. 17 1 pkt 6 kpk (z powodu przedawnienia karalnoci czynu), co byo wynikiem stosowania uchway Sdu Najwyszego z dnia 25 maja 2010 r. 181 postpowa zostao zakoczonych na podstawie art. 17 1 pkt l i 2 kpk (postpowanie zakoczono ze wzgldu na fakt, e czynu nie popeniono albo brak jest danych dostatecznie uzasadniajcych podejrzenie jego popenienia, czyn nie zawiera znamion czynu zabronionego albo ustawa stanowi, e sprawca nie popenia przestpstwa). Spord wszystkich zawisych przed sdami spraw 12 postpowa zostao zakoczonych na podstawie art. 17 1 pkt 1, 2 i 6 kpk, czyli z uwagi na przedawnienie karalnoci czynu.

150

6.8. Udzia prokuratorw pionu ledczego IPN w postpowaniach sdowych

Udzia prokuratorw pionu ledczego w postpowaniu przed sdem zilustrowa moe ponisze zestawienie najwaniejszych aktw oskarenia skierowanych do sdw w 2011 r. i uzyskanych orzecze. W 2011 r. prokuratorzy IPN skierowali do sdw 7 aktw oskarenia wobec 9 osb w tym: Oddziaowa Komisja w Krakowie 2 akty oskarenia (S 3/11/Zk 1 oskarony, S 81/10/Zk 1 oskarony); Oddziaowa Komisja w Poznaniu 1 akt oskarenia ( S 6/10/Zk 1 oskarony); Oddziaowa Komisja w Rzeszowie 2 akty oskarenia (S 22/10/Zk 1 oskarony, S 14/11/ Zk 1 oskarony); Oddziaowa Komisja w Szczecinie 1 akt oskarenia (S 87/06/Zk 3 oskaronych); Oddziaowa Komisja w Warszawie 1 akt oskarenia (S 74/10/Zk 1 oskarony). Prokuratorzy pionu ledczego w 2011 r. wystpili do sdw okrgowych z trzema apelacjami od orzecze sdw I instancji, a take skierowali w trybie art. 459 1 i 3 kpk do sdw okrgowych cztery zaalenia. W 2011 r. sdy rozpoznajce akty oskarenia wniesione przez prokuratorw pionu ledczego IPN wyday orzeczenia wobec 35 oskaronych (dla przykadu w roku 2010 orzeczenia zapady wobec 113 oskaronych). Wobec 12 oskaronych wydano w roku 2011 wyroki skazujce, 2 oskaronych uniewinniy sdy I instancji. Wobec adnego z oskaronych nie zastosowano przepisw Ustawy z dnia 7 grudnia 1989 r. o amnestii (DzU z 1989 r. nr 64 poz. 390). W przypadku 21 oskaronych postpowanie umorzono. Wyroki uniewinniajce zapady w nastpujcych sprawach: 1. w sprawie S 17/06/Zk wyrokiem Sdu Rejonowego w Rybniku z dnia 14 czerwca 2011 r.; 2. w sprawie S 42/08/Zk wyrokiem Sdu Rejonowego w Przeworsku z dnia 9 maja 2011 r. W okresie sprawozdawczym dyrektor GKZpNP wnis siedem kasacji w sprawach, w ktrych zgodnie ze stanowiskiem Sdu Najwyszego wyraonym w uchwale z dnia 25 maja 2010 r., sygn. akt I KZP 5/10 (OSNKW 2010/7/55), upyn okres przedawnienia karalnoci czynw przypisanych oskaronym. We wszystkich wskazanych wyej przypadkach kasacje zostay uwzgldnione jako oczywicie zasadne. Dyrektor Gwnej Komisji ZpNP wnis rwnie kasacj od postanowienia Sdu Najwyszego Izba Wojskowa z dnia 15 marca 2011 r., sygn. akt WZ 8/11, w sprawie przeciwko Jerzemu G., oskaronemu o przestpstwo z art. 248 2 Rozporzdzenia Prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 11 lipca 1932 r. Kodeks karny (DzU nr 60 poz. 571 z pn. zm.) w zw. z art. 2 ust 1 i art. 3 Ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. o Instytucie Pamici Narodowej Komisji cigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu (tekst jednolity DzU z 2007 r. nr 63 poz. 424 z pn. zm.). Zaskaronym postanowieniem Sd Najwyszy orzek, e w odniesieniu do zarzuconych oskaronemu czynw, pozostajcych w zwizku z orzekaniem na stanowisku sdziego Wojskowego Sdu Rejonowego, oskaronemu przysugiwa immunitet sdziowski zarwno w czasie zajmowania stanowiska sdziego, co wynikao z art. 53 2 Dekretu Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego z dnia 23 wrzenia 1944 r. Prawo o ustroju Sdw Wojskowych i Prokuratury Wojskowej (DzU nr 6 poz. 29 z pn. zm.) oraz z art. 22 1 Ustawy z dnia 8 czerwca 1972 r. o ustroju sdw wojskowych (DzU nr 23 poz. 166 z pn. zm.), jak i po zwolnieniu z tego stanowiska, co wynikao z art. 22 4 ustawy z dnia 8 czerwca 1972 r. Postanowieniem z dnia 18 padziernika 2011 r., sygn. akt WK 7/11, Sd Najwyszy oddali kasacj kwestionujc zasadno powyszego stanowiska jako oczywicie bezzasadn. Oddalenie kasacji nastpio ze wzgldw formalnych. Prokuratorzy oddziaowych komisji w 2011 r. 242 razy stawali przed sdami, uczestniczc w rozprawach i posiedzeniach. Prokuratorzy Gwnej Komisji wzili udzia w jednej rozprawie apelacyjnej i jednej rozprawie kasacyjnej.

151

6.9. ledztwa budzce szerokie zainteresowanie spoeczne, niezakoczone wydaniem decyzji merytorycznej
Poniej zaprezentowano kilka spord prowadzonych w okresie sprawozdawczym ledztw budzcych szerokie zainteresowanie spoeczne lub te z innych powodw uznanych przez naczelnikw Oddziaowych Komisji za szczeglnie wane dla dziaalnoci pionu ledczego IPN. S 38/04/Zk ledztwo w sprawie zbrodni katyskiej stanowicej zbrodni wojenn i zbrodni przeciwko ludzkoci, tj. w sprawie zabjstw nie mniej ni 21 768 obywateli polskich dokonanych w okresie od 5 marca do bliej nieustalonego dnia i miesica 1940 r. na terytorium ZSRR przez funkcjonariuszy tego pastwa, wykonujcych podjt w Moskwie w dniu 5 marca 1940 r. uchwa Biura Politycznego Komitetu Centralnego Wszechzwizkowej Komunistycznej Partii (bolszewikw). Aktualnie postpowanie prowadzi zesp ledczy, skadajcy si z trzech prokuratorw Oddziaowej Komisji w Warszawie. Pomocy zespoowi ledczemu udzielaj prokuratorzy z pozostaych dziesiciu oddziaowych komisji w Polsce, ktrzy prowadz przesuchania wiadkw zamieszkaych na terenie nalecym do waciwoci danej komisji. Do chwili obecnej przeprowadzono przesuchanie cznie 2726 wiadkw. Wikszo z nich stanowi czonkowie rodzin zamordowanych. Przesuchania wiadkw odbywaj si nie tylko na terenie Polski, lecz take poza jej granicami. W toku ledztwa w sprawie zbrodni katyskiej poszukiwane s w kraju i poza jego granicami dokumenty i inne dowody mogce mie istotne znaczenie dla przedmiotu postpowania. W tym celu prowadzone s rozliczne kwerendy majce doprowadzi do odnalezienia archiwalnych dokumentw, fotograi i dokumentalnych materiaw lmowych dotyczcych zbrodni katyskiej. Do chwili obecnej do akt ledztwa wpyno w kilku transzach cznie 148 tomw kopii akt ledztwa Naczelnej Prokuratury Wojskowej Federacji Rosyjskiej nr 159 w sprawie zbrodni katyskiej. Pierwsza partia 67 tomw przekazana zostaa w dniu 8 maja 2010 r. przez wadze pastwowe Federacji Rosyjskiej na rce wykonujcego wwczas obowizki Prezydenta RP Marszaka Bronisawa Komorowskiego. Akta te s tosame z udostpnion prokuratorom IPN w padzierniku 2005 r. w Moskwie jawn dokumentacj 67 tomw akt sprawy nr 159, z ktrych treci si wwczas zapoznali, jednak bez moliwoci sporzdzenia jej kopii. Planowane jest stopniowe tumaczenie teje dokumentacji. Nastpnie Prokuratura Generalna FR, realizujc wniosek o udzielenie pomocy prawnej, za porednictwem Ambasady RP w Moskwie przekazaa stronie polskiej w trzech transzach kolejno 20, 50 i 11 tomw uwierzytelnionych przez stron rosyjsk kserokopii dokumentw ze ledztwa nr 159. Tre tych materiaw pozostawaa dotd nieznana (nie udostpniono ich w 2005 r. prokuratorom IPN w Moskwie). Na obecnym etapie ledztwa zakoczono, przy udziale biegych tumaczy, dokonywanie ogldzin tych 81 tomw akt. Aktualnie podlega tumaczeniu dokumentacja z 20 tomw akt. W uzyskanych dotychczas kopiach akt sprawy nr 159 stwierdzono brak dokumentw zawierajcych personalia 3870 obywateli polskich winiw osadzonych w wizieniach na tzw. Zachodniej Biaorusi, zamordowanych take w wyniku realizacji postanowie wspomnianej uchway Biura Politycznego KCWKP z dnia 5 marca 1940 r. (te brakujce dokumenty okrela si potocznie mianem biaoruskiej listy katyskiej). W 2011 r. rozpoczto ogldziny 52 jednostek archiwalnych kopii bardzo obszernej dokumentacji odnoszcej si do zbrodni katyskiej, pozyskanej do zasobu IPN z Instytutu Polskiego i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie. Obecnie trwa oczekiwanie na realizacj przez prokuratur Stanw Zjednoczonych Ameryki wniosku Oddziaowej Komisji w Warszawie z dnia 26 maja 2009 r. o pomoc prawn (sporzdzenie uwierzytelnionych kserokopii dokumentacji Specjalnej Komisji ledczej Kongresu USA powoanej do zbadania okolicznoci zbrodni katyskiej tzw. Komisji Maddena). S 19/05/Zn ledztwo w sprawie zabjstwa prezydenta m.st. Warszawy Stefana Starzyskiego, dokonanego w dotychczas nieustalonym miejscu i czasie midzy grudniem 1939 r. a majem 1945 r.; zostao ono podjte z zawieszenia przez Oddziaow Komisj ZpNP w Warszawie 20 lipca 2005 r. W toku ledztwa sprawdzanych jest wiele wersji, m.in. ta, e prezydent Stefan Starzyski

152

zosta aresztowany w Warszawie na przeomie jesieni i zimy 1939 r. w ramach czystek dokonywanych przez IV grup operacyjn Policji Bezpieczestwa pod dowdztwem Lothara Beutela i e zosta zamordowany w Warszawie (park Natoliski) lub pod Warszaw (Palmiry). S 1/06/Zn ledztwo w sprawie zbrodni ludobjstwa polegajcej na zabjstwie przez onierzy niemieckich 8 i 9 sierpnia 1944 r. w ruinach Teatru Wielkiego w Warszawie ok. 350 osb nalecych do polskiej ludnoci cywilnej oraz usiowania zabjstwa W.. i J.S. W jego przebiegu ustalono, e w pierwszych dniach powstania warszawskiego onierze niemieccy wypdzili ludno cywiln z budynkw mieszkalnych znajdujcych si w pobliu Teatru Wielkiego, tj. z rejonu ulic Trbackiej, Focha, Krakowskiego Przedmiecia, Wierzbowej, Senatorskiej, Fredry i Alberta, a nastpnie ludzi tych umiecili w ruinach opery i tam podzielili na dwie grupy. W jednej znajdoway si kobiety z maymi dziemi, w drugiej za mczyni oraz chopcy w wieku kilkunastu lat. Kobiety wraz z dziemi zostay wypdzone z Warszawy do obozu przejciowego w Pruszkowie. Natomiast zatrzymani w ruinach Teatru Wielkiego mczyni w liczbie ok. 350 zostali przez onierzy niemieckich w dniach 8 i 9 sierpnia 1944 r. zastrzeleni, a ich zwoki spalono. Dwm modym wwczas chopcom W.. i J.S. udao si uciec z miejsca egzekucji. Pomimo podjcia szeregu czynnoci procesowych zdoano ustali nazwiska jedynie 33 oar tej zbrodni. W ramach dotychczasowej wsppracy prowadzonej z Central w Ludwigsburgu otrzymano kopie z archiwalnych akt umorzonych postpowa karnych prowadzonych w sprawie zbrodni popenionych przez byych czonkw brygady szturmowej Dirlewanger, jak rwnie szereg innych materiaw, ktre poddano szczegowej analizie pod ktem moliwoci wykorzystania w ledztwie. Ustalono te, e w zasobie archiwalnym Centrali w Ludwigsburgu nie ma dokumentw zwizanych z przedmiotem prowadzonego postpowania przygotowawczego. Ponadto na podstawie odpowiedzi uzyskanej z prokuratury w Koblencji ustalono, e w Archiwum Federalnym w Koblencji nie ma adnych dokumentw dotyczcych udziau niemieckich onierzy w walkach w okolicy placu Teatralnego podczas powstania warszawskiego, jak rwnie dotyczcych brygady Dirlewangera. Obecnie Oddziaowa Komisja w Warszawie czeka na realizacj przez stron niemieck wniosku o udzielenie midzynarodowej pomocy prawnej w zakresie dotyczcym opracowania sprawozdania kocowego z analizy zasobw archiwalnych dotyczcych zbrodni w Teatrze Wielkim. S 3/08/Zk ledztwo w sprawie zbrodni komunistycznych polegajcych na zycznym i psychicznym zncaniu si nad dziaaczami opozycyjnymi, czonkami NSZZ Solidarno od listopada 1982 r. do lutego 1983 r. przez onierzy zawodowych Ludowego Wojska Polskiego w jednostce wojskowej nr 3466 w Czerwonym Borze przez zmuszanie pokrzywdzonych do przebywania w niedostatecznie ogrzewanych pomieszczeniach, wykonywania cikich prac i wicze wojskowych w warunkach stanowicych zagroenie dla stanu ich zdrowia, zniewaanie, kierowanie grb karalnych, co stanowio represj wobec pokrzywdzonych. Cz mczyzn nie kwalikowaa si cakowicie do tego rodzaju suby z uwagi na zy stan zdrowia i wiek, a ponadto niektrzy osadzeni poruszali si o kulach i laskach. Warunki bytowo-socjalne w obozie byy ze. Dziaaczy osadzono w nieogrzewanych barakach zrobionych z wagonw towarowych. Nadzorujcy ich onierze zawodowi szykanowali osadzonych przez urzdzanie marszobiegw, wulgarne wyzwiska i groenie pobiciem. W toku postpowania przeprowadzono kwerendy materiaw archiwalnych dotyczcych przedmiotowej jednostki wojskowej. Na podstawie analizy dostpnych akt ustalono dane osobowe i adresy niektrych dziaaczy opozycyjnych, ktrzy przebywali wwczas w przedmiotowej jednostce. S 56/11/Zn ledztwo w sprawie zabjstw popenionych od lipca 1944 r. do stycznia 1945 r. w Owicimiu i innych miejscowociach przez funkcjonariuszy SS i innych formacji zbrojnych III Rzeszy Niemieckiej, idcych na rk wadzy pastwa niemieckiego, na ewakuowanych winiach obozu zagady KL Auschwitz-Birkenau i jego podobozw na trasie marszw ewakuacyjnych, tj. dotyczce czynu opisanego w art. 1 pkt 1 dekretu z dnia 31 sierpnia 1944 r. o wymiarze kary dla faszystowsko-hitlerowskich zbrodniarzy winnych zabjstw i zncania si nad ludnoci cywiln i jecami oraz dla zdrajcw narodu polskiego.

153

 S 78/11/Zn ledztwo w sprawie naruszenia prawa midzynarodowego od maja 1940 r. do stycznia 1945 r. w Owicimiu i innych miejscowociach przez przedstawicieli wadzy pastwa niemieckiego, ktrzy pozbawili wolnoci obywateli polskich przez osadzenie ich w obozie koncentracyjnym KL Auschwitz-Birkenau i poddali ich tam nieludzkiemu traktowaniu oraz dokonywali ich zabjstw, co stanowio zbrodni przeciwko ludzkoci, tj. dotyczce czynu opisanego w art. 1 pkt 1 dekretu z dnia 31 sierpnia 1944 r. o wymiarze kary dla faszystowsko-hitlerowskich zbrodniarzy winnych zabjstw i zncania si nad ludnoci cywiln i jecami oraz dla zdrajcw narodu polskiego. S 56/11/Zn ledztwo w sprawie masowych zabjstw obywateli polskich dokonanych jesieni 1939 r. w Pianicy k. Wejherowa. Do dnia dzisiejszego nie ujawniono liczby zamordowanych i dysponujemy jedynie szacunkowymi danymi. Wedug niektrych z nich moe ona wynosi nawet 1214 tysicy. Zbrodnia ta zostaa dokonana przez okupanta niemieckiego w ramach akcji likwidacji polskiej inteligencji i Polakw uznanych za wrogich Niemcom, przygotowanej przed napaci Niemiec na Polsk w Gwnym Urzdzie Bezpieczestwa Rzeszy (operacja Tannenberg), a przeprowadzonej jesieni 1939 r. Ocenia si, e w wyniku jej realizacji zamordowano na terenie Pomorza ok. 65 tys. osb. Niemcy dokonywali egzekucji w terenie ustronnym, do ktrego wstp by wzbroniony pod grob mierci, a pniej dokadnie zacierali wszelkie lady zbrodni. Np. w 1944 r. zmusili winiw Stutthofu do rozkopania mogi i wydobycia zwok, ktre nastpnie spalili, a pozostae koci zmielili. Po zakoczeniu prac winiowie zostali zabici, a ich ciaa rwnie spalono. Zniszczono rwnie dokumenty dotyczce tej zbrodni, a los ocalaych przejtych przez PUBP w Wejherowie nie jest znany. Dlatego podczas prac ekshumacyjnych w padzierniku 1946 r. w zdecydowanej wikszoci masowych grobw znaleziono jedynie prochy i kawaki koci ludzkich. Jedynie w dwch mogiach, o ktrych Niemcy zapomnieli, odkryto 305 zwok zamordowanych. Tylko 55 z nich zostao zidentykowanych przez osoby najblisze. W chwili obecnej w archiwach niemieckich prowadzone s m.in. poszukiwania wytworzonych przez wadze okupacyjne dokumentw dotyczcych zbrodni. S 17/06/Zk ledztwo w sprawie funkcjonowania od 28 listopada 1956 r. do 31 grudnia 1989 r. w strukturach dawnego Ministerstwa Spraw Wewntrznych zwizku kierowanego przez osoby zajmujce najwysze stanowiska pastwowe, ktry mia na celu dokonywanie przestpstw, w tym zabjstw dziaaczy opozycji politycznej i duchowiestwa (art. 258 1 i 3, art. 148 1, art. 231 1 kk i innych w zw. z art. 1 pkt 1 lit a ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. o IPNKZpNP). ledztwo zostao wszczte 5 lutego 2002 r. przez prokuratora OKZpNP w Lublinie, a nastpnie 8 marca 2006 r. przekazane do dalszego prowadzenia OKZpNP w Warszawie. Przedmiotem ledztwa objto 46 zdarze, w ktrych zgromadzony materia dowodowy uprawdopodabnia moliwo zaistnienia przestpstw zwizanych z dziaaniami funkcjonariuszy pastwa komunistycznego na szkod dziaaczy opozycyjnych oraz duchowiestwa, w tym rwnie zdarze bdcych uprzednio przedmiotem postpowania prokuratury powszechnej w ubiegych latach. Prowadzone czynnoci ledcze pozwoliy dotychczas na zawenie przedmiotu postpowania do 33 wtkw, w ktrych w dalszym cigu wykonywane s czynnoci dowodowe zmierzajce do ustalenia, czy w poszczeglnych czynach udzia brali funkcjonariusze MSW, w jakich jednostkach organizacyjnych byli zatrudnieni oraz czy dziaania te podejmowano w ramach zwizku kierowanego przez osoby zajmujce najwysze stanowiska pastwowe, ktry mia na celu dokonywanie opisanych wyej przestpstw. Obszerno zgromadzonego materiau dowodowego, ktry w znacznej mierze ma charakter poszlakowy, wymaga pracochonnej werykacji wszelkich, nawet najdrobniejszych informacji, w tym poszukiwania dowodw w zachowanej dokumentacji archiwalnej, w celu skonfrontowania tak uzyskanych informacji z treci zezna byych funkcjonariuszy. S 69/01/Zk ledztwo w sprawie zbrodni komunistycznych bdcych nadto zbrodniami przeciwko ludzkoci polegajcych na zabjstwie w lipcu 1945 r. w nieustalonym miejscu okoo 600 osb zatrzymanych na terenie Suwalszczyzny podczas obawy augustowskiej dokonanej przez wojska NKWD, przy wspudziale funkcjonariuszy UB, MO oraz onierzy Ludowego Wojska

154

Polskiego. Prokuratorzy kilkakrotnie zwracali si w tej sprawie do Rosji o udzielenie pomocy prawnej (6 grudnia 1995 r., 24 lipca 2003 r., 10 marca 2006 r. oraz 30 lipca 2009 r.). 4 stycznia 1995 r. Gwna Prokuratura Wojskowa Federacji Rosyjskiej w pimie skierowanym do Ambasady Rzeczpospolitej Polskiej w Moskwie podaa, e w wyniku pacykacji terenw Polski pnocno-wschodniej i czci terytorium obecnej Litwy zatrzymano czasowo okoo 7000 osb w ramach unieszkodliwiania formacji antyradziecko nastawionej Armii Krajowej. Potwierdzono przy tym aresztowanie czci osb z tej grupy przez organy Smiersz 3 Frontu Biaoruskiego. Grupa ta liczya 592 osoby, ktrych dalszy los, zgodnie z treci wzmiankowanej informacji, jest nieznany. Dane te s w znacznej mierze zgodne z poczynionymi w toku ledztwa ustaleniami faktycznymi. Strona rosyjska w kolejnych odpowiedziach usztywnia stanowisko, twierdzc, e nie dysponuje adnymi materiaami zwizanymi z losami osb zaginionych podczas obawy, i nie udostpnia danych w odezwach dokumentw, a w pimie z dnia 25 lipca 2011 r. przesanym do Prokuratury Generalnej Rzeczpospolitej Polskiej, bdcym odpowiedzi na wniosek strony polskiej o pomoc prawn z dnia 30 lipca 2009 r., podaa, e w tej sprawie dysponuje tylko takimi informacjami, ktre stronie polskiej przekazano 4 stycznia 1995 r. 23 wrzenia 2010 r. skierowano wniosek o pomoc prawn do Biaorusi, w ktrym zwrcono si o przeprowadzenie kwerend w Narodowym Archiwum Republiki Biaorusi w Misku, Archiwum Pastwowym Publicznych Organizacji z rejonu Biaorusi oraz w Pastwowym Archiwum Obwodu Grodzieskiego, a take w innych biaoruskich zbiorach archiwalnych, w celu odnalezienia dokumentacji zwizanej z przedmiotem ledztwa S 69/01/Zk. Biaoru odmwia stronie polskiej zrealizowania tego wniosku o pomoc prawn. W ramach czynnoci prowadzonych w omawianym ledztwie do chwili obecnej przesuchano okoo 700 wiadkw spord czonkw rodzin osb aresztowanych i ich ssiadw bdcych niejednokrotnie bezporednimi obserwatorami zatrzyma, a take spord osb zatrzymanych, a nastpnie zwolnionych, po przejciu pierwszych punktw ltracyjnych. W dniu 14 czerwca 2011 r. OKZpNP w Biaymstoku, na podstawie m.in. danych zawartych w publikacji rosyjskiego historyka Nikity Pietrowa, wysaa wniosek o udzielenie przez Prokuratur Generaln Federacji Rosyjskiej pomocy prawnej w postaci przesania do ledztwa S 69/01/Zk, uwierzytelnionych kopii dokumentw przechowywanych w Centralnym Archiwum Federalnej Suby Bezpieczestwa w Moskwie. Przedmiotowy wniosek zosta 24 czerwca 2011 r. przesany przez Prokuratur Generaln Rzeczpospolitej Polskiej do Prokuratury Generalnej Federacji Rosyjskiej.

Tabela 8. Informacja statystyczna z dziaalnoci oddziaowych komisji cigania zbrodni przeciwko narodowi polskiemu za okres styczegrudzie 2011 r.
w tym w tym w tym Skierowano do sdu

w tym

Jednostka

Zaatwiono Zk w tym osb

Pozostao Zk

Akt oskarenia

Zi/Zi 5455

Zi/Zi 5455

Zi/Zi 5455

Zi/Zi 5455

Pozostao z poprzedniego okresu

Zastosowano aresztowanie

Zawieszono

Odmwiono wszczcia

Zaatwiono w inny sposb

Umorzono na podst. art. 17 1 pkt 111 kpk 6 -/Wniosek o amnesti 7 8 3 9 13/2 10 20 -/21/1 39 -/2 11/4 41 2/2 13/16 43 -/1 13/16 23 -/9/1 26 1/1 6/11 46 2/2 2 12/4 88 1/3 1 13/1 28 1/1 4 21/6 45 -/15/3 27 7/9 13 147/65 426

0 44 31 41 65 50 34 35 87 37 51 48 523 481 41/12 1102 620 28 -/82 55 14 -/8 99 74 18 27 435 32 1/1 68 39 22 3/4 -/7 -/30/17 34 17/150 104 30 16/74 -/113 28 85 -/82 80 79 97 106 1096 65 -/89 38 51 -/90 50 35 48 48 69 61 600 61 21/1 142 69 60 11/2 111 64 32 2/1 109 71 36 -/2 138 83 53 30 40 47 26 31 23 17 437 42 -/79 51 28 -/118 65 53 68 -/1 102 41 60 -/1 83 23 60 -/-/2/17/-/-/6/-/-/5 28/54/5 31 -/69 50 18 -/1 112 54 57 1/-

1a

1b

1c

2a

2b

2c

3a

3b

3c

4a

4b

4c

11 31 41 21 35 89 53 49 42 24 22 37 444

Bi

106

60

44

1/1

75

Gd

85

33

52

-/-

100

156

Ka

114

75

39

-/-

83

Kr

147

89

57

-/1

100

Lu

120

83

29

7/1

133

80

54

26

-/-

99

Po

86

28

58

-/-

109

Rz

92

65

22

5/-

138

Sz

76

50

21

2/3

71

Wa

123

92

27

-/4

73

Wr

112

68

16

28/-

76

Razem

1141

697

391

43/10

1057

Umorzono na podst. art. 322 kpk

Zk

Zn

Wpyw Zk

Zn

Zn

Zn

Tabela 9. Informacja statystyczna z dziaalnoci oddziaowych komisji cigania zbrodni przeciwko narodowi polskiemu za okres styczegrudzie 2011 r.
Zaalenia skierowane do sdu

Jednostka

Osdzono osb

Uniewinniono osb

Skazano osb

Wnioskowano kasacj Sd Okrgowy 31 32 33 34 35 36 Sd Apelacyjny 37 1 1/-* -/-* 8 -/-* -/-* 1 1 2 -/-* -/-* 1 -/-* -/-* 2 1 -/-* -/-* -/-* -/-* 1 -/1* -/-* 1 1 3 2/-* -/-* -/-* -/-* 7 5 -/3* -/-* -/-* -/-* 2 12 21 3/4* -/-* 2 12 21 3/4* -

345 kpk

na odmow wszczcia

Zi/Zi 5455

Zi/Zi 5455

Zi/Zi 5455

Zi/Zi 5455

na umorzenie

na odmow wszczcia

397 kpk

0 1/3/11/4/2/-/4/4/11/2 12/4/56/2 12 11 -/1 3 -/1 2 -/1 2 3 -/3 -/-/-/-/-/-/-/-/3/4/-/7/-/2 43/2 62 -/-/4/-/-/2/-/2/-/3/1/1/-/17/3 -/-/6/1/1 3 3 -/-/11/2/2 3 -/-/4/6/1 1 1 -/-/2/1/-

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

na umorzenie

27

28 -

29 -

30 1 8 4 1 3 1 5 12 35 35

Umorzono na podstawie art. 17 1 pkt 111 kpk Wniesiono apelacj

Zk

Zn

Zk

Zn

Zk

Zn

Zk

Zn

Zastosowano amnesti co do osb

38 -

157

Bi

139

187

-/1

73

50

Gd

251

92

2/-

59

27

Ka

459

149

-/-

101

44

Kr

137

46

-/1

81

16

Lu

326

247

49/19

43

196

66

-/-

27

17

Po

125

126

-/-

51

34

Rz

568

225

106/-

26

Sz

186

40

2/26

93

53

Wa

237

135

-/2

177

125

Wr

190

20

173/-

124

38

Razem 2814 1333 332/49

855

414

4528

1327

* liczba zaale wniesionych w trybie art. 459 1 i 3 kpk

Zastosowano art. 160 4 kpk

Zaalenia uwzgldnione przez prokuratora w trybie akt.463 1 i 465 1 kpk

Prawomocne postanowienia

Liczba przesuchanych wiadkw w ledztwach wasnych Liczba przesuchanych podejrzanych w ledztwach wasnych Zaalenia uwzgldnione przez sd

Liczba przesuchanych wiadkw w drodze pomocy prawnej dla innych oddziaowych komisji Liczba przesuchanych podejrzanych w drodze pomocy prawnej dla innych oddziaowych komisji

7. Lustracja
Biuro Lustracyjne zajmuje si realizacj zada ustawowych okrelonych w Ustawie z dnia 18 grudnia 1998 r. o Instytucie Pamici Narodowej Komisji cigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, zwanej dalej ustaw o IPN, i Ustawie z dnia 18 padziernika 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organw bezpieczestwa pastwa w latach 19441990 oraz treci tych dokumentw, zwanej dalej ustaw lustracyjn, na piciu gwnych polach: przyjmowanie i rejestracja owiadcze lustracyjnych (art. 52a pkt 1 ustawy o IPN); sygnalizowanie odpowiednim organom o niewywizywaniu si z obowizkw naoonych przez ustaw (art. 52a pkt 4 ustawy o IPN); czynnoci te wykonuje Sekcja Ewidencji Owiadcze Lustracyjnych i Sygnalizowania; opracowanie i publikacja katalogw (art. 52a pkt 6, 7 i 8 ustawy o IPN) oraz informacji w Biuletynie Informacji Publicznej IPN (art. 22 i 23 ustawy lustracyjnej); czynnoci te wykonuje Sekcja Udostpniania i Publikacji oraz Wydzia Przygotowywania i Publikacji Katalogw; analiza owiadcze lustracyjnych i zbieranie materiaw niezbdnych do ich waciwej oceny, a take przygotowywanie i obsuga postpowa lustracyjnych (art. 52a pkt 3 ustawy o IPN); udzia prokuratorw BL w charakterze oskarycieli w postpowaniach lustracyjnych, w tym take w tych wszcztych w czasie obowizywania poprzedniej ustawy lustracyjnej na wniosek Rzecznika Interesu Publicznego i niezakoczonych przed wejciem w ycie ustawy z 2006 r. (art. 63a ust. 2 ustawy lustracyjnej); czynnoci te wykonuje Wydzia Przygotowywania Postpowa Lustracyjnych (oddziaowe biura lustracyjne) i Wydzia Przygotowywania i Nadzoru nad Postpowaniami Lustracyjnymi (centrala). W 2011 r. istotne znaczenie dla biegu czynnoci podejmowanych przez Biuro Lustracyjne miay wybory parlamentarne. Wizaa si z nimi konieczno zintensykowania dziaa majcych na celu przyjmowanie owiadcze lustracyjnych (lub informacji o ich uprzednim zoeniu) od osb kandydujcych w tych wyborach, ich ewidencjonowanie, a nastpnie werykacj ich prawdziwoci. Ewidencjonowano take i wczano do zasobu owiadczenia, ktre wpyny w zwizku z wyborami samorzdowymi w 2010 r. W roku sprawozdawczym zarejestrowano tym samym w bazie Owiadczenia 141 151 nowych owiadcze, odnotowano take wpyw 16 264 owiadcze kolejnych, zoonych przez osoby, ktrych owiadczenia ju znajdoway si w zasobie biura. Wpyno take 37 397 informacji o uprzednim zoeniu takiego dokumentu przez kandydatw biorcych udzia w tych wyborach. Zarejestrowano 2339 nowych owiadcze pochodzcych od osb penicych inne funkcje publiczne. W trzech katalogach tematycznych opublikowano dane dotyczce 9357 nowych osb. W katalogu osb penicych najwaniejsze funkcje publiczne opublikowano 1626 nowych wpisw. W zwizku ze zwikszeniem limitw zapyta lustracyjnych kierowanych do Biura Udostpniania i Archiwizacji Dokumentw (pocztkowo oddziaowe biura lustracyjne kieroway cznie zapytania odnonie do 450 osb miesicznie, od listopada ju 660 zapyta) zdecydowanie zwikszono ilo zainicjowanych procedur werykujcych prawdziwo badanych owiadcze lustracyjnych (7559), co pozwolio na zakoczenie praktycznie dwukrotnie wikszej iloci spraw (7548) ni w roku 2010. Prokuratorzy skierowali 87 wnioskw o wszczcie postpowania lustracyjnego z uwagi na uzasadnion wtpliwo co do prawdziwoci badanego owiadczenia i przedstawili 15 stanowisk w tzw. postpowaniach autolustracyjnych. W 38 sprawach zapady prawomocne orzeczenia uznajce, e kwestionowane owiadczenia lustracyjne s niezgodne z prawd. Szczegowe zestawienie danych dotyczcych dziaalnoci Biura Lustracyjnego i podlegych mu Oddziaowych Biur Lustracyjnych za rok 2011 wyglda nastpujco:

158

7.1. Ewidencja owiadcze lustracyjnych i publikowanie informacji o osobach penicych funkcje publiczne
7.1.1. Gromadzenie i udostpnianie owiadcze lustracyjnych
7.1.1.1. Przyjmowanie owiadcze lustracyjnych oraz informacji o ich uprzednim zoeniu
Sekcja Ewidencji i Sygnalizowania (SEiS), podobnie jak w latach ubiegych, wykonywaa czynnoci zwizane z gromadzeniem i ewidencjonowaniem owiadcze lustracyjnych oraz informacji o uprzednim zoeniu owiadczenia lustracyjnego nadesanych do Biura Lustracyjnego przez organy wymienione w art. 8 Ustawy z dnia 18 padziernika 2006 r. o ujawnieniu informacji o dokumentach organw bezpieczestwa pastwa z lat 19441990 oraz treci tych dokumentw (DzU z 2007 r. nr 63 poz. 425 ze zm.), zwanej dalej ustaw lustracyjn, a take udostpnianiem stosownych informacji w tym zakresie. W roku sprawozdawczym rytm pracy SEiS BL wyznaczyy wybory samorzdowe z 21 listopada 2010 r. oraz wybory parlamentarne z 9 padziernika 2011 r. A. Wybory samorzdowe 2010 r. W wyborach samorzdowych w 2010 r. wzio udzia 261 875 kandydatw na radnych, wjtw, burmistrzw i prezydentw miast. Po zakoczeniu wyborw samorzdowych komisje wyborcze zaczy nadsya do oddziaowych biur lustracyjnych oraz sporadycznie bezporednio do Biura Lustracyjnego owiadczenia lustracyjne i informacje o uprzednim zoeniu owiadczenia lustracyjnego kandydatw. Spodziewajc si duej liczby owiadcze lustracyjnych napywajcych w wyniku wyborw samorzdowych oraz stosunkowo krtkiego czasu na ich zaewidencjonowanie (nadanie numeru, wprowadzenie do aplikacji), majc jednoczenie w perspektywie wybory parlamentarne w 2011 r., podjto decyzj, aby oddziaowe biura lustracyjne wprowadziy do aplikacji Owiadczenie wpywajce do nich owiadczenia lustracyjne. Poprzedzone to byo upowanieniem wyznaczonych pracownikw oddziaowych biur lustracyjnych do wprowadzania do aplikacji danych z owiadcze lustracyjnych, zgodnie z obowizujc, szczegow instrukcj. Jeszcze z pocztkiem grudnia 2010 r. pracownicy oddziaowych biur lustracyjnych przystpili do wprowadzania danych z nowych owiadcze lustracyjnych do aplikacji Owiadczenie. Proces ten trwa do poowy 2011 r. Ogromna praca wykonywana z ca starannoci przez pracownikw oddziaowych biur lustracyjnych potwierdzia, e decyzja o zaangaowaniu ich do rejestracji owiadcze bya niezbdna. Jednoczenie oddziaowe biura lustracyjne rozpoczy przekazywanie owiadcze lustracyjnych oraz informacji o uprzednim zoeniu owiadczenia do Biura Lustracyjnego. Odbywao si to partiami w okresie od lutego do lipca 2011 r. Wraz z napywem owiadcze lustracyjnych do centrali biura pracownicy Wydziau Ewidencji, Sygnalizowania i Publikacji rozpoczli proces ponownej oceny poprawnoci druku owiadczenia, sposobu jego wypenienia pod wzgldem formalnym, oznaczenia kadego owiadczenia waciwym dla niego numerem oraz wpiciem go do segregatora. Czynnoci te zakoczono w sierpniu 2011 r. Zatwierdzanie poszczeglnych rekordw rozpoczto w poowie wrzenia 2011 r. i planuje si zakoczenie tych czynnoci do padziernika 2012 r. W wyniku ponownej analizy wpywajcych do BL dokumentw stwierdzono: wpyw owiadcze lustracyjnych osb, ktrych owiadczenia lustracyjne ju znajduj si w zasobie Biura Lustracyjnego, a ktrych tre jest tosama z treci pierwszego owiadczenia.

159

Takie owiadczenia, zwane jako kolejne owiadczenia, zostan doczone do bdcych ju w zasobie. Tego typu owiadczenia stanowiy 10% liczby owiadcze nadesanych przez komisje wyborcze; wpyw owiadcze lustracyjnych wypenionych przez osoby urodzone po 31 lipca 1972 r.; wpyw owiadcze lustracyjnych sprzecznych w treci, na drukach uznanych orzeczeniem Trybunau Konstytucyjnego z dnia 11 maja 2007 r. za niekonstytucyjne oraz zawierajcych inne wady formalne ( np. brak podpisu); wpyw informacji o uprzednim zoeniu owiadczenia lustracyjnego, ktrego brak stwierdzono w zasobie BL (np. informacja dotyczya owiadczenia zoonego na tzw. druku niekonstytucyjnym). Wszystkie tego typu owiadczenia oraz informacje Biuro Lustracyjne odesao waciwym dyrektorom delegatur Krajowego Biura Wyborczego. Z ww. powodw zwrcono pidziesit owiadcze lustracyjnych oraz jedenacie informacji o uprzednim zoeniu owiadczenia. Liczb wszystkich zwrotw dokonanych przez BL w 2011 r. ilustruje Tabela nr 1.
Tabela 1. Zwroty owiadcze lustracyjnych i informacji o uprzednim zoeniu owiadczenia Powd zwrotu Sprzeczne w treci Druk owiadczenia zakwestionowany wyrokiem TK Druk cile tajne oraz druk cile tajne dodatkowy Inne (funkcje, wiek, informacje o zoeniu owiadczenia na druku niekonstytucyjnym bd z tytuu penienia funkcji niepodlegajcej lustracji, owiadczenia prywatne, brak podpisu) Kolejne owiadczenie Suma zwrotw (owiadcze lustracyjnych i informacji o uprzednim zoeniu owiadczenia lustracyjnego) Liczba 30 owiadcze 52 owiadczenia 6 owiadcze 61 owiadcze 36 informacji

461 owiadcze 610 owiadcze 36 informacji

Reasumujc, w wyniku wyborw samorzdowych wczono do zasobu Biura Lustracyjnego 137 477 nowych owiadcze lustracyjnych. Wpyny take 15 594 kolejne owiadczenia, od osb, ktre ju wczeniej zoyy owiadczenia zgodnie z wymogami ustawy lustracyjnej. Owiadczenia te zostan dopite do owiadcze ju bdcych w zasobie. Odnotowano take 31 741 informacji o uprzednim zoeniu owiadczenia. B. Wybory parlamentarne 2011 r. Dyrektor Biura Lustracyjnego w pimie z dnia 24 lipca 2011 r. przekaza przewodniczcemu Pastwowej Komisji Wyborczej sugerowan instrukcj dla komisji wyborczych, regulujc zasady przyjmowania od kandydatw w wyborach parlamentarnych 2011 r. owiadcze lustracyjnych i informacji o uprzednim zoeniu owiadczenia. W instrukcji przypomniano obowizujce przepisy dotyczce realizacji ustawy lustracyjnej oraz procedur kierowania do BL zapyta o tre owiadcze lustracyjnych znajdujcych si w zasobie naszego biura. Przypomniano te, e wycznie Biuro Lustracyjne powinno by adresatem takich zapyta. Dyrektor BL zwrci si te z prob do Przewodniczcego PKW o przekazanie powyszej instrukcji komisarzom wyborczym.

160

Zastpca dyrektora BL w pimie z dnia 10 sierpnia 2011 r. przypomnia oddziaowym biurom lustracyjnym, e odpowiedzi na zapytania o tre owiadcze lustracyjnych udziela wycznie Biuro Lustracyjne, oddziaowe biura lustracyjne mog odpowiada jedynie na zapytania o charakterze porzdkowym (fakt zoenia owiadczenia, data itp.). Poinformowa rwnie, e wikszo prac zwizanych z przygotowaniem aktualizacji wykazu stanowisk osb publicznych publikowanych w ramach katalogu art. 22 ustawy lustracyjnej, ktre ulegn zmianom w wyniku wyborw parlamentarnych, przeprowadzi Biuro Lustracyjne. W okresie od 23 sierpnia do 13 wrzenia 2011 r. Biuro Lustracyjne udzielio 2978 odpowiedzi na zapytania komisji wyborczych o tre owiadcze lustracyjnych kandydatw, ktrzy zoyli informacje o uprzednim zoeniu owiadczenia lustracyjnego (w tej liczbie 20 zapyta dotyczyo osb, ktrych owiadcze nie ujawniono w zasobie Biura Lustracyjnego, a 2 zapytania dotyczyy osb niepodlegajcych lustracji ze wzgldu na wiek). W przypadku stwierdzenia braku owiadczenia w zasobie BL (informacje najczciej dotyczyy faktu zoenia owiadczenia na tzw. druku niekonstytucyjnym) informowano waciw komisj wyborcz o koniecznoci zoenia przez kandydata waciwego owiadczenia lustracyjnego. Po nadesaniu przez PKW do BL informacji o uprzednim zoeniu owiadcze lustracyjnych stwierdzono, e cz zapyta o tre owiadczenia lustracyjnego kierowanych do BL przez komisje bya formuowana pomimo zoenia przez kandydata najczciej kolejnego owiadczenia lustracyjnego. Ponadto stwierdzono wpyw owiadcze lustracyjnych osb, ktrych owiadczenia lustracyjne ju znajdoway si w zasobie Biura Lustracyjnego, a ktrych tre jest tosama z treci pierwszego owiadczenia. Takie owiadczenia zostay doczone do bdcych ju w zasobie. Stanowiy one 30% liczby wszystkich owiadcze nadesanych przez komisje wyborcze. W wyborach parlamentarnych, ktre odbyy si 9 padziernika 2011 r., wzio udzia 7535 kandydatw na posw i senatorw. Pastwowa Komisja Wyborcza pismem z dnia 19 padziernika 2011 r. przekazaa do Biura Lustracyjnego cznie 1930 owiadcze lustracyjnych, z ktrych 1335 stanowiy owiadczenia nowe i te wprowadzono do aplikacji Owiadczenie. Wpyno take 595 kolejnych owiadcze, zoonych przez osoby, ktre ju wczeniej zoyy owiadczenia zgodnie z wymogami ustawy lustracyjnej. Owiadczenia te zostan dopite do owiadcze ju bdcych w zasobie. Zarejestrowano take 2926 informacji o uprzednim zoeniu owiadczenia. W okresie sprawozdawczym do Biura Lustracyjnego wpyway rwnie owiadczenia lustracyjne oraz informacje o uprzednim zoeniu owiadczenia w korespondencji biecej, niezwizanej z opisanymi wyej wyborami. Do 31 grudnia 2011 r. w aplikacji elektronicznej Biura Lustracyjnego zarejestrowano 2339 takich nowych owiadcze lustracyjnych oraz 2730 informacji o uprzednim zoeniu owiadczenia. Ogln liczb owiadcze lustracyjnych oraz informacji o uprzednim zoeniu owiadczenia, ktre wpyny do BL w 2011 r., ilustruje tabela nr 2.
Tabela 2. Wpyw owiadcze lustracyjnych i informacji o uprzednim zoeniu owiadczenia Wpyw owiadcze lustracyjnych z tytuu Wybory samorzdowe Wybory parlamentarne Wpyw biecy Razem Owiadczenia nowe wczone do zasobu 137 477 1335 2339 141 151 Owiadczenia kolejne, dopite do uprzednio zoonych owiadcze 15 594 595 75 16 264 Informacje o uprzednim zoeniu owiadczenia 31 741 2926 2730 37 397

Reasumujc, w 2011 r. do zasobu owiadcze lustracyjnych wczono 141 151 nowych owiadcze lustracyjnych oraz 37 397 informacji o uprzednim zoeniu owiadczenia.

161

Tym samym na dzie 31 grudnia 2011 r. w zasobie BL zarejestrowano cznie 292 970 owiadcze lustracyjnych. W tej liczbie jest 2649 owiadcze, w ktrych osoby je wypeniajce owiadczyy, e pracoway, peniy sub bd wsppracoway z organami bezpieczestwa PRL.

7.1.1.2. Korespondencja dotyczca udzielania informacji poza trybem wyborczym o zgromadzonych owiadczeniach lustracyjnych
Sekcja Ewidencji i Sygnalizowania prowadzia korespondencj dotyczc potwierdzenia faktu zoenia owiadczenia lustracyjnego, udostpnienia treci owiadczenia, oryginau bd jego kserokopii w zwizku z wnioskami od osb prywatnych, sdw, prokuratur i innych organw. W sumie na wnioski ww. organw udzielono odpowiedzi dotyczcych 2004 osb.

7.1.1.3. Kserokopie owiadcze lustracyjnych

Wanym elementem pracy SEiS byo wykonywanie powiadczonych za zgodno z oryginaem kopii owiadcze lustracyjnych oraz przekazywanie ich do oddziaowych biur lustracyjnych w celu podjcia czynnoci w ramach przygotowania postpowa lustracyjnych. Prowadzony jest rejestr wykonanych kopii owiadcze lustracyjnych. W 2011 r. wykonano i wysano 6431 sztuk takich kopii.

7.1.1.4. Inne czynnoci wykonywane przez pracownikw SEiS:

obsuga bazy PESEL; selekcjonowanie owiadcze lustracyjnych pod ktem art. 22 ustawy lustracyjnej w zwizku z ustawowym obowizkiem publikowania w BIP informacji zawartych w dokumentach organw bezpieczestwa pastwa, a dotyczcych niektrych osb penicych funkcje publiczne oraz informowanie Sekcji Udostpniania i Publikacji o fakcie wpywu owiadcze lustracyjnych tych osb; prowadzenie bazy informacji o zoeniu owiadczenia lustracyjnego; obsuga systemu Kancelaria oraz wykonywanie wszelkich czynnoci kancelaryjnych zwizanych z ekspedycj poczty. Ponadto w 2011 r. zakoczono archiwizacj korespondencji, ktra w 2007 r. wpyna do Biura Lustracyjnego. Korespondencja ta obejmowaa pisma przewodnie oraz owiadczenia lustracyjne zoone na drukach uznanych wyrokiem Trybunau Konstytucyjnego z dnia 11 maja 2007 r. sygn. akt K 2/07 za niezgodne z konstytucj. Spisem zdawczo-odbiorczym z dnia 28 wrzenia 2011 r. przekazano do Archiwum Zakadowego IPN ok. 28 mb ww. dokumentw.

7.1.2. Przygotowywanie i publikowanie informacji o osobach penicych funkcje publiczne wymienionych w art. 22 ustawy lustracyjnej
Do zada Sekcji Udostpniania i Publikacji naley: koordynowanie prac zwizanych z przygotowaniami kolejnych publikacji katalogu osb penicych funkcje publiczne wymienionych w art. 22 ustawy lustracyjnej, polegajce przede wszystkim na werykacji centralnej przygotowanych przez oddziaowe biura lustracyjne wpisw katalogowych; monitorowanie i aktualizowanie katalogu pod ktem zmian personalnych oraz zamieszczanie informacji o wydanych zarzdzeniach prokuratorskich i prawomocnych orzeczeniach sdowych w sprawach lustracyjnych dotyczcych osb podlegajcych publikacji w BIP; uzupenianie wczeniej opublikowanych wpisw katalogowych o poprzednio nieznane dokumenty ujawnione w toku pogbionych kwerend archiwalnych w zasobie IPN; przeprowadzanie dla celw subowych kwerend i analiz w materiaach z zasobu archiwalnego IPN.
162

W okresie sprawozdawczym Sekcja Udostpniania i Publikacji w ramach wykonywania czynnoci subowych przygotowaa dziesi publikacji obejmujcych cznie wpisy katalogowe 1626 nowych osb penicych funkcje publiczne. 19 stycznia 2011 r., 4 marca 2011 r., 24 marca 2011 r., 13 maja 2011 r., 7 czerwca 2011 r., 20 lipca 2011 r., 25 sierpnia 2011 r., 20 wrzenia 2011 r., 15 listopada 2011 r. i 20 grudnia 2011 r. zamieszczono je w Biuletynie Informacji Publicznej IPN w katalogu osb penicych funkcje publiczne zawierajcym wykaz osb wymienionych w art. 22 ust. 1 ustawy lustracyjnej. Ponadto zmodykowano ju istniejce wpisy poprzez uzupenienie wynikw kwerend archiwalnych, odnotowanie zmian funkcji publicznych, dopisanie do wpisw katalogowych informacji o zarzdzeniach prokuratorw o pozostawieniu spraw bez dalszego biegu wobec braku wtpliwoci co do zgodnoci z prawd badanych owiadcze lustracyjnych oraz prawomocnych orzecze sdowych w zakoczonych sprawach lustracyjnych. W ramach publikacji katalogw wycofano take z BIP IPN 1548 rekordw katalogowych dotyczcych osb, ktre przestay peni okrelone w ustawie funkcje publiczne. Zdecydowana wikszo opublikowanych wpisw dotyczya osb penicych funkcje w samorzdzie terytorialnym i Parlamencie RP, pozostae odnosiy si do urzdw centralnych i organw wymiaru sprawiedliwoci (szczegowe zestawienie w tabelach poniej). Zmodykowano i uzupeniono ju istniejce wpisy w zakresie zmiany funkcji publicznych, reelekcji i zmian dat objcia funkcji publicznych w kolejnych 1751 rekordach katalogowych. W ramach tych modykacji istniejce zapisy uzupeniono o informacje o wydaniu zarzdze i prawomocnych orzecze sdowych w odniesieniu do 980 osb. W 2011 r. Biuro Lustracyjne zlecio oddziaowym biurom lustracyjnym zarzdzenie kwerend lustracyjnych (lub kwerend katalogowych) odnonie do 143 osb i opracowanie na ich podstawie wpisw do katalogu art. 22, a take opracowanie 40 wpisw na podstawie wczeniej zgromadzonych wynikw kwerend lustracyjnych. Ponadto pracownicy sekcji wykonywali analizy materiaw archiwalnych wykorzystywanych w procedurach lustracyjnych, zlecali kwerendy lustracyjne i opracowywali wpisy do katalogu, przekazywali zebrane wyniki kwerend archiwalnych do oddziaowych biur lustracyjnych i rozpoczli proces archiwizacji materiaw wytworzonych przez sekcj od 2008 r.

Tabela 3. Nowe wpisy w katalogu osb penicych funkcje publiczne (wymienione w art. 22 ustawy lustracyjnej) 19.01.2011 04.03.2011 24.03.2011 13.05.2011 07.06.2011 20.07.2011 25.08.2011 20.09.2011 20.12.2011 15.11.2011 cznie

Pkt art. 22

Funkcje publiczne

Pkt 3 Pkt 4 Pkt 5 Pkt 6

posowie do Sejmu RP senatorowie RP czonkowie Rady Ministrw sdziowie Sdu Najwyszego sdziowie Trybunau Konstytucyjnego sdziowie Naczelnego Sdu Administracyjnego sdziowie NSA w Wojewdzkim Sdzie Administracyjnym zastpca przewodniczcego Trybunau Stanu czonkowie Trybunau Stanu wiceprezes NIK prezes Wojewdzkiego Sdu Administracyjnego prezes IPN sekretarze i podsekretarze stanu marszakowie wojewdztw wicemarszakowie wojewdztw czonkowie zarzdw wojewdztw prezydenci miast

8 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 2 4 2 13 107 20 51 10 210 0 0 428

2 0 0 1 0 0 0 1 0 0 0 0 4 2 9 20 2 35 39 81 51 0 0

0 1 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 1 0 0 0 0 0 7 9 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 2 0 0 1 0 0 0 1 1 1 6

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 2 0 0 0 0 0 1 0 3 1 13 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 3 0 0 0 0 0 0 0 8 4 0 0

0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 2 8 2 0 0

0 0 0 0 0 9 0 0 0 0 1 0 0 0 0 0 1 0 3 1 8 1 0 0

112 27 0 1 0 0 101 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 1 7 1 0 0

1 0 1 0 0 0 0 0 7 1 0 0 3 0 0 1 0 0 1 1 3 1 0 0 20

123 28 1 3 1 9 101 1 7 1 2 1 17 4 13 24 16 142 71 147 622 272 14 6 1626

Pkt 7

Pkt 8 Pkt 9 Pkt 12 Pkt 14 Pkt 17

Pkt 20

burmistrzowie starostowie powiatw wicestarostowie powiatw czonkowie zarzdw powiatw wjtowie gmin

502 60 13

Nowo utworzone Nowo utworzone

prokuratorzy Prokuratury Generalnej RP czonkowie Rady IPN cznie

749 79 25 20 16 14 24 251

164

Tabela 4. Uzupenienia i modykacje istniejcych wpisw w katalogu osb penicych funkcje publiczne (o ktrych mowa w art. 22 ustawy lustracyjnej) Modykacje: uzupenienia wpisw, zmiany funkcji publicznych, reelekcje 37 165 65 461 57 51 162 147 442 164 1751 Zarzdzenia i orzeczenia lustracyjne 7 3 24 445 51 36 152 133 29 100 980

Data edycji katalogu 19.01.2011 r. 04.03.2011 r. 24.03.2011 r. 13.05.2011 r. 07.06.2011 r. 20.07.2011 r. 25.08.2011 r. 20.09.2011 r. 15.11.2011 r. 20.12.2011 r. cznie

Wpisy wycofane z BIP 417 804 41 21 10 9 17 12 199 18 1548

Tabela 5. Zestawienie statystyczne dot. Parlamentu RP obecnej kadencji

Funkcje Nowe osoby (posowie i senatorowie) Reelekcje (posowie i senatorowie) Posowie nowi Posowie reelekcje Posowie wczeniej penicy inne funkcje Byli senatorowie obecni posowie Senatorowie nowi Senatorowie reelekcje Senatorowie wczeniej penicy inne funkcje Byli posowie obecni senatorowie

Wpisy w aplikacji 140 (nowe wpisy) 358 113 (nowe wpisy) 304 43 6 27 (nowe wpisy) 54 19 9

W okresie sprawozdawczym zakoczono publikacj w BIP IPN informacji zwizanych z ubiegorocznymi wyborami samorzdowymi (pierwsze trzy publikacje w 2011 r.) oraz opublikowano stosowne informacje (listopadgrudzie 2011 r.) odnoszce si do tegorocznych wyborw parlamentarnych. Ponadto dokonywano niezbdnych aktualizacji wynikajcych z biecych zmian kadrowych na stanowiskach objtych ustawowym obowizkiem publikacji.

7.2. Przygotowywanie i publikowanie katalogw tematycznych

7.2.1. Przygotowywanie i publikowanie katalogw w Biuletynie Informacji Publicznej IPN
W 2011 r. Biuro Lustracyjne wraz z oddziaami biura lustracyjnego, wypeniajc zadania okrelone zapisami w art. 52a pkt 6, 7 i 8, w art. 52aa pkt 3 oraz w art. 52b pkt 1 i 2a Ustawy
165

z 18 grudnia 1998 r. o Instytucie Pamici Narodowej Komisji cigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, przygotowywao i publikowao katalogi tematyczne funkcjonariuszy organw bezpieczestwa pastwa, osb penicych kierownicze stanowiska partyjne i pastwowe PRL, osb rozpracowywanych przez organy bezpieczestwa pastwa. Od stycznia do grudnia 2011 r. Biuro Lustracyjne przygotowao 10 publikacji, ktre zawieray informacje o materiaach ujawnionych w zasobach IPN w odniesieniu do 9357 osb, o ktrych takich informacji uprzednio nie publikowano, a ktrych dane znajduj si w trzech ww. katalogach tematycznych Biuletynu Informacji Publicznej. Dokonano take modykacji ju istniejcych wpisw w odniesieniu do 2979 osb wymienionych w tych katalogach. Opublikowano take analogiczne informacje wobec 1626 nowych osb, ktrych dane opublikowano w wykazie osb sprawujcych funkcje publiczne wymienione w art. 22 ustawy lustracyjnej.
Tabela 6. Liczba osb, ktrych dane opublikowano w poszczeglnych katalogach Katalogi tematyczne Katalog funkcjonariuszy organw bezpieczestwa pastwa Katalog osb penicych kierownicze stanowiska partyjne i pastwowe PRL Katalog osb rozpracowywanych przez organy bezpieczestwa Wykaz osb penicych funkcje publiczne Razem Liczba 5916 2513 928 1626 10 983

Przygotowywanie wpisw do katalogu osb rozpracowywanych oraz do wykazu osb publicznych wymaga przeprowadzenia w zasobie archiwalnym IPN penej kwerendy, co ma bezporedni wpyw na liczb opublikowanych wpisw. Biuro Udostpniania i Archiwizacji Dokumentw IPN na potrzeby Biura Lustracyjnego realizuje okrelon porozumieniem pomidzy dwoma pionami Instytutu liczb kwerend, ktre obejmuj przede wszystkim osoby podlegajce lustracji. Katalog osb penicych kierownicze stanowiska partyjne i pastwowe opracowywany jest gwnie na podstawie kwerend prowadzonych poza Instytutem (m.in. w Archiwum Akt Nowych, Archiwum Sejmu RP i archiwa pastwowe), natomiast wpisy do katalogu funkcjonariuszy organw bezpieczestwa pastwa przygotowywane s na podstawie zgromadzonych w zasobie archiwalnym IPN akt osobowych. W obu katalogach, z uwagi na obiektywne moliwoci BUiAD, obecnie pomijana jest przy publikacji cz informacji okrelonych w zapisie ustawowym (art. 52b ust. 1 pkt. 5 ustawy o IPN) dotyczcych zapisw ewidencyjnych, tj. informacji zawartych w dziennikach rejestracyjnych i archiwalnych, kartotekach i dokumentach o podobnym charakterze. W przyszoci katalogi bd uzupeniane o te informacje. W minionym roku Biuro Lustracyjne oraz oddziaowe biura lustracyjne kontynuoway wysyanie pism z prob o wyraenie zgody na opublikowanie w katalogu osb rozpracowywanych. Zapytano o zgod na publikacj 1529 osb, w tym w 304 przypadkach zwrcono si do krewnych osb zmarych (tak moliwo dopuszcza nowelizacja art. 52a pkt 7 ustawy o IPN z marca 2010 r.). Spord tych, ktrzy udzielili odpowiedzi, 807 osb wyrazio zgod na publikacj, a 29 osb odpowiedziao negatywnie. W katalogu osb rozpracowywanych przez organy bezpieczestwa PRL (art. 52a pkt 7 ustawy o IPN) w pierwszej kolejnoci publikowano dane dotyczce osb, ktre otrzymay w Instytucie Pamici Narodowej status pokrzywdzonego na podstawie art. 6 ustawy o IPN (uchylonego 15 marca 2007 r. w wyniku nowelizacji ustawy) lub zoyy do Instytutu wniosek o udostpnienie dokumentw (art. 30 ustawy o IPN) oraz osb, wobec ktrych Biuro Lustracyjne prowadzi sprawdzenie lustracyjne. W dalszej kolejnoci publikowane bd informacje o osobach wytypowanych na podstawie zachowanych akt operacyjnych i ledczych oraz zapisw w zachowanej dokumentacji ewidencyjnej.

166

Z uwagi na rwnoczesne wykonywanie przez Biuro Lustracyjne IPN licznych zada narzuconych przez ustawodawc prowadzenie sprawdze i przygotowywanie postpowa lustracyjnych oraz opracowywanie katalogw tematycznych i wykazu osb publicznych przygotowanie publikacji katalogw jest procesem rozcignitym w czasie. Wpisy do katalogw tematycznych i wykazu osb publicznych przygotowywane s i wstpnie werykowane przede wszystkim w oddziaowych biurach lustracyjnych. W 2011 r. wprowadziy one do aplikacji katalogowo-portalowej ponad 25 tys. osb. Szczegow prac jedenastu oddziaowych biur lustracyjnych przedstawia ponisza tabela.
Tabela 7. Zestawienie liczby wpisw do aplikacji portalowo-katalogowej dokonywanych przez oddziaowe biura lustracyjne przy przygotowaniu publikacji katalogowych Warszawa Biaystok Katowice Wrocaw 1 Rzeszw Szczecin Krakw

Gdask

katalog funkcjonariuszy organw bezpieczestwa PRL Liczba osb wprowadzonych i w trakcie opracowania w OBL Liczba osb zwerykowanych w OBL i przekazanych do BL Razem Liczba osb wprowadzonych i w trakcie opracowania w OBL Liczba osb zwerykowanych w OBL i przekazanych do BL Razem Liczba osb wprowadzonych i w trakcie opracowania w OBL Liczba osb zwerykowanych w OBL i przekazanych do BL Razem Liczba osb wprowadzonych i w trakcie opracowania w OBL 990 677 52 122 9 21 23 47 87 40 2069

912

714 1209 1687

568 577

582 1842 603 1865

Katalogi /OBL

Pozna

Lublin

razem w OBL

789 4703 836 4790

491 531

980 981

14 477 16 546

1902 1391 1261 1809

katalog osb penicych kierownicze stanowiska partyjne i pastwowe 169 210 71 80 153 325 78 24 881 277 14 2282

534 703

626 836

356 427

84 164

230 383

114 439

413 491

101

302

384 661

218 232

3362 5644

125 1183

katalog rozpracowywanych przez organy bezpieczestwa PRL 172 125 160 12 76 82 17 153 104 197 52 1150

97 269

305 430

83 243

94 106

37 113

46 128

77 94

59 212

62 166

14 211

118 170

992 2142

wykaz osb penicych funkcje publiczne wymienione w art. 22 ustawy lustracyjnej 0 0 0 0 2 0 0 1 1 1 0 5

Liczba osb zwerykowanych w OBL 90 87 95 154 113 102 64 92 45 100 89 i przekazanych do BL Razem 90 87 95 154 115 102 64 93 46 101 89 Razem we wszyst2964 2744 2026 2233 1188 1272 2514 1266 6185 1504 1472 kich katalogach

1031 1036 25 368

167

W trakcie opracowywania i publikowania katalogw tematycznych (art. 52a pkt 6, 7 i 8 ustawy o IPN) Biuro Lustracyjne oraz oddziaowe biura lustracyjne stale dokonuj analiz prawno-historycznych dotyczcych struktur organw bezpieczestwa pastwa PRL. Wyniki tych analiz znajduj odzwierciedlenie w publikacjach pracownikw pionu lustracyjnego oraz s wykorzystywane w procedurze tzw. dezubekizacji, a take przy przygotowywaniu i obsudze postpowa lustracyjnych.

7.3. Przygotowywanie postpowa lustracyjnych

7.3.1. Sprawy zainicjowane zgodnie z treci art. 52a pkt 2 i 3 Ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. o IPNKZpNP
W okresie sprawozdawczym praca prokuratorw Biura Lustracyjnego bya zdeterminowana podobnie jak pracownikw innych wydziaw przeprowadzanymi pod koniec roku wyborami parlamentarnymi, a take przeprowadzonymi pod koniec 2010 r. wyborami samorzdowymi. Podjto dziaania majce na celu przeprowadzenie w jak najszerszym zakresie czynnoci werykujcych prawdziwo owiadcze lustracyjnych zoonych przez osoby kandydujce w tych wyborach. W minionym roku zainicjowano 7559 nowych postpowa majcych na celu werykacj prawdziwoci zoonych owiadcze. Zakoczono cznie 7548 spraw, co stanowi prawie dwukrotnie wiksz liczb ni w roku ubiegym, w tym skierowano 87 wnioskw o wszczcie postpowania lustracyjnego z uwagi na uzasadnion wtpliwo co do prawdziwoci badanych owiadcze, wydano 7100 zarzdze o pozostawieniu spraw bez dalszego biegu wobec niestwierdzenia takiej wtpliwoci, w 326 sprawach wydano zarzdzenie o pozostawieniu bez dalszego biegu z innych przyczyn (np. na podstawie art. 17 1 pkt. 11 wobec mierci osoby lustrowanej i inne), 20 spraw wykrelono jako zaatwione w inny sposb (np. przekazano wedug waciwoci do innego biura). Prokuratorzy przedstawili 15 stanowisk w tzw. postpowaniach autolustracyjnych prowadzonych na podstawie art. 20 ust. 5 ustawy lustracyjnej. W 2011 r. od osb zainteresowanych wpyno do sdw 15 wnioskw o wszczcie postpowania autolustracyjnego w tym trybie. W odniesieniu do 3 z nich sdy uznay, e brak jest podstaw do wszczcia takiego postpowania. Powysze ukazuje tabela statystyczna.
Tabela 8. Informacje o wpywie i zaatwieniu spraw za 2011 r. odmowa wszczcia postpowania autolustracyjnego liczba wnioskw o autolustracj od osb zainteresowanych (art. 20 ust.5) Etap postpowania sprawy, w ktrych przeprowadzono czynnoci z art. 52e ust.3 ustawy o IPN liczba zapyta skierowanych w kwerendach szczegowych (cznie) stanowisko prokuratora w sprawie autolustracji liczba przesuchanych wiadkw Zakoczenie zarzdzenie o pozostawieniu sprawy bez biegu z uwagi na brak wtpliwoci skierowanie wniosku o wszczcie postpowania lustracyjnego zarzdzenie o pozostawieniu sprawy bez biegu z innych przyczyn (art. 17 1 pkt 11 i inne) 13 12 15 20

pozostao z poprzedniego okresu

Miesic

1 Stycze Luty Marzec

2 2612

3 685 643 752

4 440 519 608

5 2 3 1

6 1 0 0

7 24 20 13

8 893 969 1199

9 38 67 87

10 0 0 1

11 3 6 10

12 424 494 576

14 1 4 1

168

zaatwiono w inny sposb

zakoczono ogem

wpyw do Ppl

Kwiecie Maj Czerwiec Lipiec Sierpie Wrzesie Padziernik Listopad Grudzie Razem

575 565 658 513 536 734 658 683 557

437 454 670 481 557 948 682 886 866

0 2 2 1 1 2 0 0 1 15

0 1 0 1 0 0 0 0 0 3

13 19 15 14 19 30 22 21 23

916 1055 1183 1012 842 1210 1292 1489 1486

69 41 62 43 58 82 84 61 59

1 0 1 1 1 3 2 3 2 15

8 4 8 1 5 4 9 12 17 87

414 433 582 464 512 924 632 826 819 7100

11 15 78 15 38 16 38 45 23 326

3 2 1 0 1 1 1 0 5 20

7559 7548

233 13546 751

Powysze wyniki statystyczne uzyskano przy praktycznie niezmienionym stanie kadrowym prokuratorw oddziaowych biur lustracyjnych. W 2011 r. stan kadrowy prokuratorw przedstawia si nastpujco: w OBL w Gdasku 2 prokuratorw prowadzio 1061 spraw (388 spraw niezakoczonych w 2010 r. i 673 sprawy zarejestrowane od stycznia do grudnia 2011 r.), tym samym rednio na prokuratora przypadao 530 spraw; w OBL w Biaymstoku 2 prokuratorw prowadzio 1178 spraw (389 spraw niezakoczonych w 2010 r. i 789 spraw zarejestrowanych od stycznia do grudnia 2011 r.), tym samym na jednego prokuratora przypadao rednio 589 spraw. w OBL w Katowicach 3 prokuratorw prowadzio 1119 spraw (404 sprawy niezakoczone w 2010 r. i 715 spraw zarejestrowanych od stycznia do grudnia 2011 r.), tym samym rednio na prokuratora przypaday do prowadzenia 373 sprawy. Zaznaczy naley, e czwarty prokurator pozostajcy na etacie w tym biurze w 2011 r. przebywa na zwolnieniu lekarskim 150 dni, wykorzysta take 32 dni urlopu wypoczynkowego. Z tych przyczyn zdecydowano o przejciu prowadzonych spraw do referatu pozostaych prokuratorw; w OBL w Krakowie 4 prokuratorw prowadzio 1206 spraw (339 spraw niezakoczonych w 2010 r. i 867 spraw zarejestrowanych od stycznia do grudnia 2011 r.), tym samym rednio na prokuratora przypadao 301 spraw; w OBL Lublinie 1 prokurator prowadzi 760 spraw (66 spraw niezakoczonych w 2010 r. i 694 sprawy zarejestrowane od stycznia do grudnia 2011 r.); w OBL w odzi 1 prokurator ( od dnia 1 grudnia 2011 r. decyzj Prokuratora Generalnego RP mianowano dwch prokuratorw z Oddziaowej Komisji cigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w odzi prokuratorami OBL w odzi) prowadzi 693 sprawy (167 spraw niezakoczonych w 2010 r. i 526 spraw zarejestrowanych od stycznia do grudnia 2011 r.); w OBL w Poznaniu 2 prokuratorw prowadzio 824 sprawy (78 spraw niezakoczonych w 2010 r. i 746 spraw zarejestrowanych od stycznia do grudnia 2011 r.), tym samym rednio na prokuratora przypadao 412 spraw; w OBL w Rzeszowie 3 prokuratorw prowadzio 1108 spraw (375 spraw niezakoczonych w 2010 r. i 733 sprawy zarejestrowane od stycznia do grudnia 2011 r.), tym samym rednio na prokuratora przypadao 369 spraw; w OBL w Szczecinie 2 prokuratorw prowadzio cznie 590 spraw (93 sprawy niezakoczone w 2010 r. i 497 spraw zarejestrowanych od stycznia do grudnia 2011 r.), tym samym rednio na prokuratora przypadao 295 spraw;

169

 w OBL w Warszawie 2 prokuratorw prowadzio cznie 832 sprawy (trzeci prokurator przebywa na zwolnieniu lekarskim, a nastpnie na urlopie macierzyskim od grudnia 2010 r. do koca grudnia 2011 r.), w tym 228 spraw niezakoczonych w 2010 r. i 604 sprawy zarejestrowane od stycznia do grudnia 2011 r., tym samym rednio na prokuratora przypadao 416 spraw; w OBL we Wrocawiu 1 prokurator prowadzi 800 spraw (85 spraw niezakoczonych w 2010 r. i 715 spraw zarejestrowanych od stycznia do grudnia 2011 r.). W toku prowadzonych czynnoci werykujcych prawdziwo badanych owiadcze lustracyjnych przesuchano 751 wiadkw. Zgodnie z treci art. 52e ust. 3 ustawy o IPNKZpNP do 233 osb, ktrych owiadczenia analizowano, skierowano pismo informujce o moliwoci zoenia wyjanie. Na uwag zasuguje take fakt, e w okresie sprawozdawczym odnotowano 70 orzecze prawomocnych. Wrd tych orzecze w 38 sprawach stwierdzono niezgodno z prawd zoonych i analizowanych przez sd owiadcze lustracyjnych. W 21 przypadkach sd orzek o zgodnoci z prawd zoonych owiadcze lustracyjnych, nie podzielajc stanowiska zajmowanego przez prokuratora Biura Lustracyjnego. Naley w tym miejscu zaznaczy, e w 2 sprawach Sd Apelacyjny w Rzeszowie i w 1 sprawie Sd Apelacyjny w Krakowie jako sd odwoawczy zmieniy orzeczenie Sdu Okrgowego jako sdu I instancji stwierdzajce, e owiadczenie jest niezgodne z prawd, orzekajc, e badane owiadczenia s zgodne z prawd. W pozostaych 8 orzeczeniach sd podzieli stanowisko prokuratora Biura Lustracyjnego zoone w trybie art. 20 ust. 5a ustawy lustracyjnej i orzek o zgodnoci z prawd zoonych owiadcze. Naley take wspomnie, e w kolejnych 3 sprawach zapady prawomocne orzeczenia o umorzeniu postpowa lustracyjnych, w tym: w 1 sprawie na podstawie art. 17 1 pkt 5 kpk w zw. z art. 19 ustawy lustracyjnej wobec mierci lustrowanego; w 1 sprawie na podstawie art. 17 1 pkt. 9 kpk w zw. z art. 19 ustawy lustracyjnej wobec cofnicia wniosku zoonego w trybie art. 20 ust. 5 ustawy lustracyjnej o autolustracj przez lustrowanego; w 1 sprawie na podstawie art. 17 1 pkt. 2 kpk w zw. z art. 19 ustawy lustracyjnej wobec przyjcia, e lustrowana, w momencie wypeniania owiadczenia lustracyjnego, dziaaa w warunkach usprawiedliwionego bdu. Powysze zestawienie wskazuje na znaczne zintensykowanie przez sdy procedur lustracyjnych, co wpyno na zwikszone zaangaowanie prokuratorw Biura Lustracyjnego. I tak: w OBL w Warszawie 2 prokuratorw odnotowao 102 dni wokandowe. Prokuratorzy tego biura wystpuj przed Sdem Okrgowym w Warszawie i Sdem Okrgowym Warszawa Praga, a take przed Sdem Apelacyjnym w Warszawie jako sdem odwoawczym; w OBL w Katowicach 3 prokuratorw odnotowao 113 dni wokandowych. Prokuratorzy tego biura wystpuj przed Sdem Okrgowym w Katowicach, Sdem Okrgowym w Gliwicach i Sdem Apelacyjnym w Katowicach jako sdem odwoawczym; w OBL w Krakowie 4 prokuratorw odnotowao 79 dni wokandowych. Prokuratorzy tego biura wystpuj przed Sdem Okrgowym w Krakowie, Sdem Okrgowym w Kielcach i Sdem Okrgowym w Nowym Sczu, a take Sdem Apelacyjnym w Krakowie jako sdem odwoawczym; w OBL w Lublinie 1 prokurator odnotowa 72 dni wokandowe. Prokurator ten wystpuje przed Sdem Okrgowym w Lublinie i Sdem Apelacyjnym w Lublinie jako sdem odwoawczym; w OBL w Biaymstoku 2 prokuratorw odnotowao 62 dni wokandowe. Prokuratorzy tego biura wystpuj przed Sdem Okrgowym w Biaymstoku, Sdem Okrgowym w Olsztynie i Sdem Apelacyjnym w Biaymstoku jako sdem odwoawczym; w OBL w Gdasku 2 prokuratorw odnotowao 52 dni wokandowe. Prokuratorzy tego biura wystpuj przed Sdem Okrgowym w Gdasku, Sdem Okrgowym w Toruniu i Sdem Okrgowym w Bydgoszczy, a take Sdem Apelacyjnym w Gdasku jako sdem odwoawczym;

170

 w OBL w odzi 1 prokurator odnotowa 34 dni wokandowe. Prokurator tego biura wystpuje przed Sdem Okrgowym w odzi i Sdem Apelacyjnym w odzi jako sdem odwoawczym; w OBL w Szczecinie 2 prokuratorw odnotowao 41 dni wokandowych. Prokuratorzy tego biura wystpuj przed Sdem Okrgowym w Szczecinie, Sdem Okrgowym w Koszalinie i Sdem Apelacyjnym w Szczecinie jako sdem odwoawczym; w OBL w Rzeszowie 3 prokuratorw odnotowao 43 dni wokandowe. Prokuratorzy tego biura wystpuj przed Sdem Okrgowym w Rzeszowie i Sdem Apelacyjnym w Rzeszowie jako sdem odwoawczym; w OBL w Poznaniu 2 prokuratorw odnotowao 41 dni wokandowych. Prokuratorzy tego biura wystpuj przed Sdem Okrgowym w Poznaniu, Sdem Okrgowym w Zielonej Grze i Sdem Apelacyjnym w Poznaniu jako sdem odwoawczym; w OBL we Wrocawiu 1 prokurator odnotowa 31 dni wokandowych. Prokurator ten wystpuje przed Sdem Okrgowym we Wrocawiu i Sdem Apelacyjnym we Wrocawiu jako sdem odwoawczym. Dotychczasowa praktyka wskazuje, e obcienie 300450 spraw na jednego prokuratora rocznie, w zalenoci od stopnia ich zoonoci, naley uzna za waciwe. W roku 2011 normy te zostay znacznie przekroczone w OBL we Wrocawiu, w Lublinie i odzi. Przyczyn tego byy m.in. trudnoci z obsadzeniem stanowisk prokuratorskich w ww. orodkach, w zwizku z czym nastpio nadmierne nagromadzenie spraw. Takie trudnoci najczciej wystpuj w OBL zatrudniajcych jednego prokuratora; urlop lub choroba znaczco zmieniaj realizacj zada. Naley dy do zatrudnienia w kadym OBL co najmniej (absolutne minimum) dwu prokuratorw. Podejmowane prby przesunicia do pionu lustracyjnego prokuratorw Komisji cigania, co wymaga zgody zainteresowanego prokuratora oraz Prokuratora Generalnego, koczyy si niepowodzeniem. Moliwoci utworzenia nowych etatw prokuratorskich byy w roku sprawozdawczym zamknite. Sprawy te powinny by rozwizane w 2012 r., nad czym pracuje kierownictwo Instytutu. W roku sprawozdawczym prokuratorzy Biura Lustracyjnego (centrali) opracowali pi projektw kasacji i skierowali do Prokuratora Generalnego RP w celu wystpienia przez niego do Sdu Najwyszego zgodnie z treci art. 21b ust. 6 ustawy lustracyjnej. W trzech sprawach Prokurator Generalny RP wystpi z kasacj do Sdu Najwyszego. W jednej z nich Sd Najwyszy przychyli si do przedmiotowej kasacji i wyrokiem z dnia 7 wrzenia 2011 r. o sygn. V KK 67/11 uchyli orzeczenie Sdu Apelacyjnego we Wrocawiu utrzymujce w mocy orzeczenie sdu I instancji i przekaza spraw do ponownego rozpoznania. Pozostae kasacje nie zostay dotychczas rozpoznane. W roku sprawozdawczym prokuratorzy wystpowali take przed Sdem Najwyszym w dwch posiedzeniach zwizanych z kasacj lustrowanych, ktre Sd Najwyszy oddali jako oczywicie bezzasadne. Naley te odnotowa, e w dniu 23 marca 2011 r. Sd Najwyszy wyda uchwa o sygn. I KZP 31/10 stwierdzajc, e zawarty w art. 54 ust. 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1985 r. o prokuraturze (DzU z 2008 r. nr 7 poz. 39 ze zm.) termin odpowiedzialno karna oznacza wycznie odpowiedzialno za przestpstwo lub przestpstwo skarbowe. Uchwaa ta stanowia odpowied na pytanie prawne wymagajce zasadniczej wykadni ustaw przedstawione przez Sd Apelacyjny w Katowicach, czy wspomniany wyej art. 54 ustawy o prokuraturze znajduje zastosowanie do osoby poddanej postpowaniu lustracyjnemu. Sd Najwyszy stan zatem na stanowisku, e nie ma podstaw ku temu, aby w sprawach lustracyjnych dotyczcych prokuratorw konieczne byo wczeniejsze wystpowanie o uchylenie takiej osobie immunitetu zgodnie z treci art. 54 przytoczonej wyej ustawy. Powysza uchwaa, a take kolejne orzeczenia Sdu Najwyszego odnoszce si do kwestii immunitetu w postpowaniu lustracyjnym, np. sdziw (patrz: II KO 72/10 z dnia 17 sierpnia 2011 r.), miay istotne znaczenie dla przyspieszenia biegu postpowa prowadzonych wobec osb, ktrym immunitet formalno-prawny przysuguje.

171

7.3.2. Sprawy przejte po byym urzdzie Rzecznika Interesu Publicznego

W roku sprawozdawczym kontynuowano postpowania przejte po byym urzdzie Rzecznika Interesu Publicznego. Nadal zawieszony by bieg dwch spraw zalegajcych w sdach okrgowych w Gdasku i Warszawie z uwagi na stan zdrowia lustrowanych. W dotychczas zawieszonej sprawie z OBL w odzi sd wyda postanowienie o umorzeniu postpowania lustracyjnego na podstawie art. 17 1 pkt. 5 kpk w zw. z art. 19 ustawy lustracyjnej z uwagi na mier lustrowanego. Sd Okrgowy w Katowicach zawiesi z kolei bieg postpowania w jednej ze spraw z uwagi na dugotrwa chorob lustrowanego. Zapady take dwa prawomocne orzeczenia Sdu Apelacyjnego w Katowicach i jedno orzeczenie Sdu Apelacyjnego w Warszawie: w sprawie o sygn. II AKa 235/11 orzeczeniem z dnia 19 grudnia 2011 r. Sd Apelacyjny w Warszawie utrzyma w mocy orzeczenie sdu I instancji i uzna, e lustrowany zoy niezgodne z prawd owiadczenie lustracyjne; w sprawie o sygn. II AKa 433/10 orzeczeniem z dnia 20 padziernika 2011 r. Sd Apelacyjny w Katowicach utrzyma w mocy orzeczenie sdu I instancji i uzna, e lustrowana zoya niezgodne z prawd owiadczenie lustracyjne. w sprawie o sygn. II AKa 80/11 orzeczeniem z dnia 7 kwietnia 2011 r. Sd Apelacyjny w Katowicach utrzyma w mocy orzeczenie sdu I instancji i uzna, e lustrowany zoy zgodne z prawd owiadczenie lustracyjne. W czterech sprawach prokuratorzy Biura Lustracyjnego (centrali) przygotowali i skierowali do Sdu Najwyszego stanowisko w odniesieniu do wniosku lustrowanego o wznowienie prawomocnie zakoczonego postpowania lustracyjnego. Kadorazowo byy to stanowiska uznajce, e brak jest podstaw do wznowienia tych postpowa. W roku sprawozdawczym nie zapada adna decyzja o wznowieniu prawomocnie zakoczonego postpowania lustracyjnego. Przy udziale prokuratorw Biura Lustracyjnego rozpoznano dwie kasacje skierowane przez lustrowanych. W obu sprawach Sd Najwyszy oddali kasacje jako oczywicie bezzasadne. W 2011 r. prokuratorzy Biura Lustracyjnego (centrali) objli nadzorem subowym 34 sprawy. Na koniec naley odnotowa, e zgodnie z treci art. 38 pkt. 4 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym w toku procedury badajcej zgodno m.in. Dekretu z dnia 12 grudnia 1981 r. o stanie wojennym z art. 7 Konstytucji RP w zwizku z art. 31 ust. 1 i art. 8 ust. 2 i 3 Konstytucji Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej z dnia 22 lipca 1952 r., przewodniczcy skadu orzekajcego zwrci si do prezesa IPNKZpNP o przedstawienie stanowiska dotyczcego trwania dalszych skutkw stanu wojennego. Stanowisko to przygotowa i przedstawi w toku rozprawy prokurator Biura Lustracyjnego wsplnie z wczesnym dyrektorem Biura Edukacji Publicznej. Jak wynika z treci wyroku o sygn. K 35/08 z dnia 16 marca 2011 r. zostao ono zaaprobowane przez Trybuna Konstytucyjny.

8. Budet
Budet Instytutu Pamici Narodowej Komisji cigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu zosta okrelony przez ustaw budetow na 2011 r. w nastpujcych wielkociach:
Tabela 1. Dochody i wydatki IPNKZpNP wg ustawy budetowej na 2011 r. w tys. z Dochody budetowe Wydatki budetowe z tego: dotacje wiadczenia na rzecz osb zycznych wydatki biece wydatki majtkowe 1 870 3 532 205 442 12 419 1 168 223 263

Ponadto w ustawie budetowej na 2011 r. w czci 83 Rezerwy celowe, poz. 57 Skutki zmian systemowych wynikajcych z art. 94 ustawy Przepisy wprowadzajce ustaw o nansach publicznych, w tym snansowanie wynagrodze wraz z pochodnymi, ustawodawca zabezpieczy rodki na zwikszenie wydatkw budetowych jednostek wykonujcych zadania realizowane dotychczas przez gospodarstwa pomocnicze pastwowych jednostek budetowych. Rezerwa celowa zostaa utworzona z przeznaczeniem na wydatki z tytuu realizacji zada przejtych od gospodarstw pomocniczych w wysokoci odpowiadajcej planowanemu przez jednostki przyrostowi dochodw. Instytut Pamici Narodowej przej w 2011 r. zadania zlikwidowanego Gospodarstwa Pomocniczego IPN, w tym zadania zwizane z wydawaniem i sprzeda publikacji Instytutu. W zwizku z powyszym prezes Instytutu, na podstawie ww. przepisw, wystpi 2 padziernika 2011 r. do ministra nansw z wnioskiem o uruchomienie z ww. rezerwy celowej rodkw w wysokoci 500 tys. z z przeznaczeniem na snansowanie kosztw usugi nawietlania, druku i oprawy publikacji Od Niepodlegoci do Niepodlegoci. Historia Polski 19181989. Ze wzgldu na due zainteresowanie, jakim cieszy si pierwszy nakad publikacji, Instytut postanowi wznowi jej wydanie. Przedmiotowa rezerwa zostaa uruchomiona decyzj ministra nansw w sprawie zmian w budecie pastwa na rok 2011 pismo FS13/4135/DMC/16/2011/1521 z dnia 13 padziernika 2011 r. W zwizku z powyszym plan wydatkw Instytutu zosta zwikszony o kwot 500 tys. z w dziale 751, rozdziale 75101.

8.1. Wykonanie dochodw budetowych

Instytut Pamici Narodowej realizuje dochody w dziale 751 Urzdy naczelnych organw wadzy pastwowej, kontroli i ochrony prawa oraz sdownictwa, w ramach nastpujcych rozdziaw klasykacji budetowej: Rozdzia 75101 Urzdy naczelnych organw wadzy pastwowej, kontroli i ochrony prawa; Rozdzia 75112 Jednostki podlege Instytutowi Pamici Narodowej Komisji cigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu; Rozdziale 75194 Dochody pastwowej jednostki budetowej uzyskane z tytuu przejtych zada, ktre w 2010 r. byy realizowane przez gospodarstwa pomocnicze. Wykonanie planu dochodw w dziale 751 przedstawiono w poniszej tabeli.

173

Tabela 2. Wykonanie dochodw IPNKZpNP w 2011 r. w tys. z Lp. Wyszczeglnienie Dzia 751 ogem 1 Grzywny, mandaty i inne kary pienine od osb zycznych 0570 Paragraf Ustawa budetowa na 2011 r. 1 168,0 0 Wykonanie w 2011 r. 2 642,9 53,7

Grzywny i inne kary pienine od 2 osb prawnych i innych jednostek organizacyjnych 3 Wpywy z rnych opat Wpywy ze spat oprocentowanych poyczek udzielonych sdziom 4 i prokuratorom na zaspokojenie ich potrzeb mieszkaniowych Dochody z najmu i dzierawy skadnikw majtkowych Skarbu Pastwa, jedn. 5 sam. terytorialnego lub innych jednostek zaliczanych do sektora n. publ. oraz innych umw o podobnym charakterze 6 Wpywy z usug 7 Wpywy ze sprzeday wyrobw 8 Wpywy ze sprzeday skadnikw majtkowych

0580 0690 0700

0 0 411,0

4,4 1,8 408,6

0750

31,9

0830 0840 0870

34,0 592,0 3,0

358,6 1 145,6 14,8

Odsetki od dotacji oraz patnoci: wykorzystanych niezgodnie z przeznaczeniem lub wykorzystanych 9 z naruszeniem procedur, o ktrych mowa w art. 184 ustawy, pobranych nienalenie lub w nadmiernej wysokoci 10 Pozostae odsetki 11 Wpywy z rnych dochodw 12 Rnice kursowe Wpywy ze zwrotw dotacji oraz patnoci, w tym wykorzystanych niezgodnie z przeznaczeniem lub wykorzystanych 13 z naruszeniem procedur, o ktrych mowa w art. 184 ustawy, pobranych nienalenie lub w nadmiernej wysokoci

0900

2,3

0920 0970 1510

40,0 86,0 2,0

69,0 518,5 2,6

2910

31,1

W ustawie budetowej na 2011 r. prognozowano osignicie dochodw w wysokoci 1 168 tys. z. Zrealizowane dochody byy o 1 474,9 tys. z wysze w stosunku do kwoty dochodw w ustawie budetowej na 2011 r. i wyniosy 2 642,9 tys. z, co stanowi 226,3% prognozowanych dochodw. Plan dochodw stanowi jedynie prognoz dochodw, bowiem na etapie planowania budetu trudno jest przewidzie, na jakim poziomie dochody zostan zrealizowane. Dotyczy to zwaszcza 0830 wpywy z usug, 0840 wpywy ze sprzeday wyrobw oraz 0970 wpywy z rnych dochodw, ktry obejmuje m.in. dochody z tytuu zwrotu nadpaconych w latach ubiegych skadek ZUS. Zrealizowane dochody wyszczeglnione: w 0570 na kwot 53,7 tys. z dotyczyy grzywien, mandatw i innych kar pieninych od osb zycznych (zapata kary umownej w zwizku z niedotrzymaniem przez wykonawc warun-

174

kw umowy dotyczcej wykonania dokumentacji zamiennej rozbudowy obiektu magazynowo-biurowego w Katowicach przy ul. Jzefowskiej 102); w 0580 na kwot 4,4 tys. z dotyczyy grzywien i innych kar pieninych od osb prawnych i innych jednostek organizacyjnych (w tym m.in. wpata odszkodowania od Poczty Polskiej za reklamacj, kara umowna za nieterminow dostaw komputerw, kara umowna z tytuu umowy); w 0690 na kwot 1,8 tys. z dotyczyy wpyww z rnych dochodw (wpata kosztw sdowych przez osob zyczn); w 0700 na kwot 408,6 tys. z to wpywy ze spat poyczek udzielonych na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych prokuratorw; w 0750 na kwot 31,9 tys. z dotyczyy wpyww z tytuu wynajmu lokalu uytkowego i najmu pokoi subowych; w 0830 na kwot 358,6 tys. z to wpywy z tytuu usug (usugi reprodukcyjne i reprograczne wiadczone przez Instytut); w 0840 na kwot 1 145,6 tys. z dotyczyy wpyww m.in. ze sprzeday publikacji i gier edukacyjnych wydawanych przez Instytut, na rzecz osb zycznych i prawnych; w 0870 na kwot 14,8 tys. z dotyczyy wpyww ze sprzeday skadnikw majtkowych (sprzeda samochodw osobowych i sprztu komputerowego); w 0900 na kwot 2,3 tys. z to odsetki od kwoty dotacji zwrconej przez Fundacj Orodka KARTA; w 0920 na kwot 69 tys. z dotyczyy wpat odsetek od udzielonych poyczek na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych prokuratorw; w 0970 na kwot 518,5 tys. z dotyczyy wpat z rnych tytuw (przelew rodkw z zamknicia rachunku zlikwidowanego Gospodarstwa Pomocniczego IPN oraz z tytuu wpywu nalenoci Gospodarstwa za faktury wystawione przez GP w 2010 r., zwrot nadpaconych w latach ubiegych skadek ZUS, obnienie skadek z tytuu ich terminowej realizacji, tzw. wynagrodzenie patnika, rozliczenia z tytuu faktur korygujcych dotyczcych rozlicze za ubiegy rok, wpaty pracownikw z tytuu zwrotu przyznanych w latach poprzednich stypendiw naukowych z powodu rozwizania umowy o prac lub niespenienia przez pracownika warunkw umowy, odszkodowanie w zwizku z likwidacj szkody komunikacyjnej samochodu subowego); w 1510 na kwot 2,6 tys. z dotyczyy wpyww z tytuu rnic kursowych; w 2910 na kwot 31,1 tys. z dotyczyy zwrotu czci kwoty dotacji przez Fundacj Orodka KARTA za okres sprawozdawczy 2010 r. Pozyskane przez Instytut dochody zostay w caoci odprowadzone do budetu pastwa.

8.2. Wykonanie wydatkw budetowych

Realizacja wydatkw Instytutu Pamici Narodowej w ramach poszczeglnych dziaw klasykacji budetowej przedstawia si nastpujco: Dzia 751 Urzdy naczelnych organw wadzy pastwowej, kontroli i ochrony prawa oraz sdownictwa, w tym: Rozdzia 75101 Urzdy naczelnych organw wadzy pastwowej, kontroli i ochrony prawa; Rozdzia 75112 Jednostki podlege Instytutowi Pamici Narodowej Komisji cigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu; Dzia 753 Obowizkowe ubezpieczenia spoeczne, w tym: Rozdzia 75302 Uposaenia prokuratorw w stanie spoczynku oraz uposaenia rodzinne. Wielkoci wydatkw przedstawione w obu rozdziaach dziau 751 odzwierciedlaj poziom wydatkw poniesionych na biec dziaalno Instytutu zwizan z realizacj zada ustawowych

175

okrelonych ustaw o Instytucie Pamici Narodowej Komisji cigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, kosztami utrzymania oraz zatrudnieniem pracownikw. Wydatki w dziale 753 obejmuj wypaty uposae dla prokuratorw w stanie spoczynku oraz uposae rodzinnych. Uposaenia dla prokuratorw w stanie spoczynku s wypacane prokuratorom, dla ktrych Instytut by ostatnim miejscem zatrudnienia. Uposaenia rodzinne s wypacane dla uprawnionych czonkw rodziny prokuratora. W trakcie roku budetowego 2011, na podstawie decyzji prezesa IPN, dokonano zmian planu nansowego, w wyniku ktrych zostay przeniesione rodki budetowe z rozdziau 75101 do rozdziau 75112 m.in. w celu realizacji zaplanowanych przez oddziaowe biura edukacji publicznej zada merytorycznych w zakresie dziaalnoci edukacyjnej, w tym m.in. na realizacj projektw dokumentacyjnych, przygotowanie wystaw, wykonanie kopii ekspozycji cieszcych si najwikszym zainteresowaniem, tumaczenie publikacji na jzyki obce, tumaczenie materiaw archiwalnych. Przeniesienie rodkw zostao podyktowane rwnie koniecznoci wypaty przyznanych poyczek na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych prokuratorw zatrudnionych w oddziaach Instytutu. Ponadto do rozdziau 75112 przeniesione zostay take rodki na zakupy inwestycyjne. Konieczno dokonania przeniesienia rodkw midzy rozdziaami wynikaa ze znacznego ograniczenia budetu Instytutu na 2011 r. w stosunku do zoonego projektu przez Parlament RP. Ponadto 14 lipca br. prezes Instytutu wystpi z wnioskiem do ministra nansw o wyraenie zgody na przeniesienie rodkw w wysokoci 2 020 tys. z z wydatkw biecych na wydatki majtkowe. Powysze przeniesienie miao na celu umoliwienie zakupu sprztu informatycznego, tj. zakupu macierzy dyskowych dla centrali i rozszerzenie pojemnoci macierzy w oddziaach, zakupu napdw tamowych do posiadanej biblioteki tamowej, zakupu pamici operacyjnej do serwerw kasetowych w serwerowni w celu zachowania cigoci procesu digitalizacji zasobu archiwalnego IPN, jak rwnie zakupu serwerw na potrzeby digitalizacji kartotek Biura Udostpniania i Archiwizacji Dokumentw w lokalizacji w Warszawie przy ul. Kobuckiej oraz zakupu samochodu dostawczego do przewozu materiaw archiwalnych. W pimie nr FS13/413/KGL/10/2011/10616 29 lipca br. minister nansw wyrazi zgod na dokonanie przeniesie w wysokoci 1 950 tys. z w ramach rozdziau 75101 z przeznaczeniem na rozbudow posiadanej infrastruktury w celu kontynuacji gromadzenia i przechowywania kopii cyfrowych jednostek archiwalnych, a take zapewnienia miejsca na materiay audiowizualne, zakup furgonu do przewozu materiaw oraz na kontynuacj inwestycji prowadzonej w Oddziale IPN w Katowicach. Struktur wykonania wydatkw budetowych w czci 13 Instytut Pamici Narodowej Komisja cigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, dziale 751 i dziale 753, wg grup ekonomicznych okrelonych w ustawie budetowej, przedstawiono w poniszej tabeli:

Tabela 3. Wykonanie planu wydatkw IPNKZpNP w 2011 r. w tys. z Rok 2010 Wyszczeglnienie 1 Cz 13 ogem Dotacje wiadczenia na rzecz osb zycznych Wykonanie 2 213 431,4 649,6 2 591,9 Ustawa budetowa 3 223 263,0 1 870,0 3 532,0 Rok 2011 Plan po Wykonanie zmianach 4 223 763,0 200,0 3 229,0 5 219 368,4 195,5 2 934,8 5:4 6 98,0 97,8 90,9 5:2 7 102,8 30,1 113,2 procent

176

Wydatki biece Wydatki majtkowe

200 090,8 10 099,1

205 442,0 12 419,0

205 766,1 14 567,9

202 239,1 13 999,0

98,3 96,1

101,1 138,6

z kwoty ogem snansowane zostay wydatki: Dzia 751 Urzdy naczelnych organw wadzy pastwowej, kontroli i ochrony prawa oraz sdownictwa Dotacje wiadczenia na rzecz osb zycznych Wydatki biece Wydatki majtkowe w tym: Rozdzia 75101 Urzdy naczelnych organw wadzy pastwowej, kontroli i ochrony prawa Dotacje wiadczenia na rzecz osb zycznych Wydatki biece Wydatki majtkowe Rozdzia 75112 Jednostki podlege Instytutowi Pamici Narodowej wiadczenia na rzecz osb zycznych Wydatki biece Wydatki majtkowe Dzia 753 Obowizkowe ubezpieczenia spoeczne w tym: Rozdzia 75302 Uposaenia prokuratorw w stanie spoczynku oraz uposaenia rodzinne 1 625,0 2 095,0 2 095,0 1 828,5 87,3 112,5 90 166,9 649,6 624,5 79 726,2 9 166,6 121 639,5 342,4 120 364,6 932,5 1 625,0 98 983,0 1 870,0 783,0 84 393,0 11 937,0 122 185,0 654,0 121 049,0 482 2 095,0 97 331,2 200,0 698,0 82 757,6 13 675,6 124 336,8 436,0 123 008,5 892,3 2 095,0 93 343,9 195,5 672,3 79 365,7 13 110,4 124 196,0 434,0 122 873,4 888,6 1 828,5 95,9 97,8 96,3 95,9 95,9 99,9 99,6 99,9 99,6 87,3 103,5 30,1 107,7 99,5 143,0 102,1 126,8 102,1 95,3 112,5

211 806,4 649,6 966,9 200 090,8 10 099,1

221 168,0 1 870,0 1 437,0 205 442,0 12 419,0

221 668,0 200,0 1 134,0 205 766,1 14 567,9

217 539,9 195,5 1 106,3 202 239,1 13 999,0

98,1 97,8 97,6 98,3 96,1

102,7 30,1 114,4 101,1 138,6

Plan wydatkw budetowych po zmianach na 2011 r. wynosi 223 763,0 tys. z, z czego zrealizowane wydatki wyniosy 219 368,4 tys. z, co stanowi 98% planu. Wykonanie wydatkw w poszczeglnych dziaach wedug klasykacji budetowej Dzia 751 Urzdy naczelnych organw wadzy pastwowej, kontroli i ochrony prawa oraz sdownictwa. Wydatki Instytutu w 2011 r. zrealizowane w ramach dziau 751 wyniosy 217 539,9 tys. z, co stanowi 98,1% planu po zmianach na 2011 r. oraz 102,7% w stosunku do wykonania wydatkw w 2010 r. Struktura wydatkw w poszczeglnych grupach ekonomicznych przedstawia si nastpujco:

177

8.2.1. Dotacje
w tys. z 2810 dotacja celowa z budetu na nansowanie lub donansowanie zada zleconych do realizacji fundacjom 195,5

Dotacja celowa zostaa przeznaczona na realizacj zadania publicznego Straty osobowe i oary represji pod okupacj niemieck. Zadanie byo realizowane przez Fundacj Polsko-Niemieckie Pojednanie. W grupie wydatkw na dotacje nastpio zmniejszenie wydatkw w stosunku do roku 2010 o 69,9%.

8.2.2. wiadczenia na rzecz osb zycznych

Wykonanie w tej grupie wydatkw przedstawia si nastpujco: 3020 nagrody i wydatki osobowe niezaliczane do wynagrodze 3030 rne wydatki na rzecz osb zycznych 3040 nagrody o charakterze szczeglnym niezaliczone do wynagrodze w tys. z 556,6 454,6 5,9 89,2

3250 stypendia rne i dotyczy: wiadcze wynikajcych z przepisw bezpieczestwa i higieny pracy (zakup odziey ochronnej dla pracownikw archiww, w tym fartuchw, rkawic, maseczek, obuwia ochronnego, zwrot kosztw zakupu okularw pracownikom zatrudnionym przy monitorach komputerowych, zakup wody dla pracownikw); zakupu umundurowania wewntrznej suby ochrony i wypaty ekwiwalentu za jego czyszczenie; postpowa sdowych i prokuratorskich, w tym zwrotu kosztw podry wiadkom biorcym udzia w tych postpowaniach oraz zwrotu utraconych wynagrodze; wynagrodze wypacanych na podstawie odrbnych przepisw, w szczeglnoci biegym w postpowaniu dochodzeniowym, sdowym, wynagrodze tumaczy przysigych; wypaty diet i zwrotu kosztw podry dla czonkw Kolegium IPN oraz wypaty diet dla czonkw Rady Instytutu; zakupu nagrd dla laureatw organizowanych konkursw edukacyjno-historycznych, m.in. w konkursie Namaluj histori dziadkw; wypaty stypendium doktorskiego pracownikom Instytutu; wypaty odprawy dla pracownika z tytuu rozwizania umowy o prac z przyczyn pracodawcy; wypaty odprawy pomiertnej. W grupie wydatkw na wiadczenia na rzecz osb zycznych nastpio zwikszenie wydatkw w stosunku do 2010 roku o 14,4%.

8.2.3. Wydatki biece

Wydatki biece stanowi w dziale 751 najwiksz pozycj wydatkw. Wydatki te wzrosy w stosunku do 2010 r. o 1,1% Najwikszy udzia w wydatkach biecych stanowiy wynagrodzenia osobowe w kwocie 135 416,2 tys. z. Wykonanie wydatkw biecych w 2011 r. wynioso 202 239,1 tys. z, tj. 98,3% planu po zmianach.

178

8.2.3.1. Wynagrodzenia
Wykonanie wydatkw w poszczeglnych paragrafach wynosi: 4010 wynagrodzenia osobowe pracownikw 4030 wynagrodzenia osobowe prokuratorw 4040 dodatkowe wynagrodzenie roczne w tys. z 106 829,0 19 165,8 9 421,4

W 2011 r. przecitne miesiczne wynagrodzenie brutto w Instytucie Pamici Narodowej wynioso cznie z wypatami z zakadowego funduszu nagrd, z tzw. trzynastk, 5 325 z, z czego przecitne wynagrodzenie osb nieobjtych mnonikowym systemem wynagrodze wynioso 4 821 z, za prokuratorw 12 796 z. Zrealizowane zatrudnienie oraz wykorzystanie rodkw na wynagrodzenia prezentuj dane zawarte w poniszej tabeli.
Tabela 4. Przecitne zatrudnienie i wynagrodzenie w IPNKZpNP w latach 2010 i 2011 wg Rb-70 Wykonanie 2010 r. Wynagrodzenie (w tys. z) Przecitne wynagrodzenie przypadajce na 1 pracownika zatrudnionego na penym etacie (w z) Przecitne zatrudnienie Wykonanie 2011 r. Wynagrodzenie (w tys. z) Przecitne wynagrodzenie przypadajce na 1 pracownika zatrudnionego na penym etacie (w z) 5 325 4 821 12 796 Przecitne zatrudnienie 2 119

Wyszczeglnienie

Cz 13 ogem w tym: Osoby nieobjte mnonikowym systemem wynagradzania 4010, 4040 Prokuratorzy 4030, 4040

2 070

129 603

5 217

135 416

1 935 135

110 107 19 496

4 742 12 035

1 985 134

114 841 20 575

Wzrost przecitnego miesicznego wynagrodzenia brutto w 2011 r. w porwnaniu z 2010 r. wynika gwnie ze wzrostu wynagrodze osb objtych mnonikowym systemem wynagrodze (prokuratorw). Podstaw do ustalenia wynagrodzenia zasadniczego prokuratorw w 2011 r. stanowio przecitne wynagrodzenie w drugim kwartale 2010 r. w wysokoci 3 197,85 z. Wzrost przecitnego wynagrodzenia w drugim kwartale 2010 r. w stosunku do przecitnego wynagrodzenia w drugim kwartale 2009 r., ktre stanowio podstaw do naliczania wynagrodzenia prokuratorw w 2010 r., skutkowao wzrostem tych wynagrodze.

8.2.3.2. Honoraria
4090 honoraria w tys. z 702,9

Wydatki dotyczyy dziaa statutowych Instytutu, w gwnej mierze dziaalnoci edukacyjnej prowadzonej przez pion edukacyjny IPN. Byy one zwizane przede wszystkim z zakupem licencji.

179

8.2.3.3. Wynagrodzenia bezosobowe

4170 wynagrodzenia bezosobowe w tys. z 2 184,5

S to wynagrodzenia wypacane na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieo. Dotycz przede wszystkim dziaalnoci edukacyjnej (np. prowadzenie lekcji z najnowszej historii Polski) i wydawniczej (recenzje, korekty), jak rwnie prowadzonych prac badawczych. W paragrae tym zostay zaklasykowane rwnie wydatki dla biegych sdowych i tumaczy przysigych wykonujcych prace wynikajce z postanowie prokuratorw oddziaowych komisji cigania zbrodni przeciwko narodowi polskiemu.

8.2.3.4. Pochodne od wynagrodze

Wykonanie w tej grupie wydatkw wynosi: w tys. z 4110 skadki na ubezpieczenie spoeczne 16 708,3 4120 skadki na Fundusz Pracy 2 454,8 Skadki na ubezpieczenia spoeczne i na Fundusz Pracy wypacono zgodnie ze wskanikami okrelonymi w ustawie z dnia 13 padziernika 1998 r. o systemie ubezpiecze spoecznych (DzU z 2009 r. nr 205 poz. 1585 pn. zm.).

8.2.3.5. Zakadowy fundusz wiadcze socjalnych

4440 odpisy na zakadowy fundusz wiadcze socjalnych tys. z 2 447,4

Odpis zosta zrealizowany zgodnie z obowizujcymi przepisami Ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakadowym funduszu wiadcze socjalnych (tekst ujednolicony DzU z 1996 r. nr 70 poz. 33). Wykonanie funduszu jest uzalenione od redniorocznego zatrudnienia oraz od wysokoci przecitnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w roku poprzednim, tj. w 2010 r. lub w drugim proczu roku poprzedniego (jeli jest wysze). W 2011 r. do naliczania wysokoci odpisu przyjto przecitne wynagrodzenie w drugim proczu 2010 r. w wysokoci 2 917,14 z.

8.2.3.6. Ca
4470 ca w tys. z 1,9

Wydatek dotyczy opaty od wprowadzenia do obrotu na terenie Polski tam lmowych wypoyczonych z Instytutu Pisudskiego w Nowym Jorku.

8.2.3.7. Podatki i opaty na rzecz budetu pastwa

4510 opaty na rzecz budetu pastwa w tys. z 127,5

Jest to opata za dzieraw wieczyst gruntu w Warszawie przy ul. Towarowej 28, gdzie znajduje si centrala Instytutu.

180

8.2.3.8. Podatki i opaty na rzecz budetw jednostek samorzdu terytorialnego

4480 podatek od nieruchomoci 4500 pozostae podatki na rzecz budetw jednostek samorzdu terytorialnego 4520 opaty na rzecz budetw jednostek samorzdu terytorialnego w tys. z 366,8 0,9 0,1

Powysze wydatki dotycz: zapaty przez central Instytutu podatku od nieruchomoci w lokalizacji w Warszawie przy pl. Krasiskich 2/4/6/ oraz zapaty podatku przez wszystkie oddziay Instytutu; zapaty przez central IPN podatku od rodkw transportu. Zgodnie z obowizujcymi przepisami obowizek podatkowy ciy na wacicielach niektrych rodkw transportu, w tym m.in. autobusw. W zwizku z tym, e centrala Instytutu posiada bus, ktry jest zaliczany do ww. kategorii rodkw transportu, dokonano zapaty przedmiotowego podatku; opaty za wymian dowodu rejestracyjnego samochodu subowego.

8.2.3.9. Zakup towarw i usug

Pozycja ta dotyczy wydatkw zwizanych z utrzymaniem zajmowanych obiektw oraz prowadzeniem dziaalnoci statutowej. Gwne pozycje wydatkw w tej grupie to: w tys. z 4300 zakup pozostaych usug 15 630,7 Wydatki zostay poniesione gwnie na: utrzymanie pomieszcze biurowych i archiww w Warszawie oraz w jedenastu oddziaach (m.in. usugi porzdkowe i eksploatacyjne uytkowanych obiektw, wywz nieczystoci, monitoring obiektw); usugi pocztowe; transportowe (m.in. transport wystaw); wydatki zwizane z organizacj wystaw, konferencji, sesji; druk publikacji, tj. ksiek, czasopism, a take gier edukacyjnych, katalogw wystaw; usugi zwizane z dostpem do sieci PeselNet; usugi zwizane z transmisj danych. 4210 zakup materiaw i wyposaenia 8 287,4

Wydatkowana kwota dotyczy zakupu materiaw specjalistycznych na potrzeby archiww (m.in. lmoplastw, teczek, kartonw, kopert, okadek bezkwasowych itp.), materiaw zwizanych z dziaalnoci edukacyjn (w tym do organizacji wystaw, konferencji itp.), zakupu sprztu biurowego, w tym komputerw, skanerw i drukarek, podstawowych materiaw biurowych, tonerw i materiaw eksploatacyjnych do uytkowanego sprztu, prenumeraty prasy, zakupu rodkw czystoci, zakupu paliwa i czci do samochodw subowych. 4260 zakup energii 4 194,2 Wydatki obejmuj opaty za dostaw energii elektrycznej, cieplnej, gazu oraz wody. 4400 opaty za administrowanie i czynsze za budynki, lokale i pomieszczenia garaowe 4270 zakup usug remontowych

3 316,7 2 791,7

181

Wydatki dotycz m.in. napraw i konserwacji sprztu i urzdze biurowych, konserwacji dwigw, centralnego ogrzewania, instalacji wodocigowo-kanalizacyjnej, systemu alarmowego, systemu sygnalizacji napadu i wamania, systemu przeciwpoarowego, systemw zabezpiecze technicznych i elektronicznych, serwerw itp. Przeprowadzono rwnie prace remontowe w niektrych obiektach Instytutu, m.in. w Oddziale IPN w Krakowie (malowanie pomieszcze, naprawa schodw i muru oporowego), w Delegaturze IPN w Kielcach (remont dachu), biece naprawy w budynkach Oddziau IPN w Lublinie, w Oddziale IPN w odzi (remont budynku, dachu i tarasu), w Oddziale IPN w Poznaniu (remont instalacji elektrycznej), w Oddziale IPN w Rzeszowie (remont pomieszcze biurowych, uoenie pytek przyschodowych), w Oddziale IPN w Szczecinie (remont i konserwacja obiektu). 4370 opaty z tytuu zakupu usug telekomunikacyjnych telefonii stacjonarnej 4360 opaty z tytuu zakupu usug telekomunikacyjnych telefonii komrkowej 4240 zakup pomocy naukowych, dydaktycznych i ksiek 865,2 267,9 226,7

Wydatki zostay poniesione m.in. na wykonanie bibliograi BEP (pomoce dydaktyczne) oraz ksiek do biblioteki IPN. 4380 zakup usug obejmujcych tumaczenia 173,2 Wydatki dotycz tumacze dokonanych w zwizku z dziaalnoci merytoryczn prowadzon przez poszczeglne piony Instytutu, w tym m.in.: przez pion edukacyjny (tumaczenie artykuw, dokumentw do wydawanych publikacji i albumw, tumaczenie publikacji IPN na jzyki obce, tumaczenie folderw wystawienniczych, tekstw wystaw, tumaczenie na konferencjach midzynarodowych); przez pion archiwalny (tumaczenie materiaw archiwalnych); przez pion ledczy (tumaczenia dokumentw na potrzeby ledztw prowadzonych przez prokuratorw oddziaowych komisji, tumaczenie postanowie prokuratorw). 4280 zakup usug zdrowotnych Wydatki zostay poniesione na badania okresowe i kontrolne pracownikw. 4350 zakup usug dostpu do sieci Internet 132,0

111,7

4390 zakup usug obejmujcych wykonanie ekspertyz, analiz i opinii 64,7 W paragrae tym zaklasykowane zostay wydatki poniesione m.in. na uzyskanie opinii prawnych, opinii rzeczoznawcw, np. budowlanych, ekspertyz medycznych, ekspertyz geodezyjnych, archeologicznych, grafologicznych i kryminalistycznych na potrzeby prowadzonych ledztw, ekspertyz grafologicznych w zwizku z prowadzon dziaalnoci lustracyjn, opinii dotyczcych diagnostyki i wyceny skadnikw majtku.

8.2.3.10. Pozostae wydatki

4410, 4420 podre subowe krajowe i zagraniczne 2 274,4 Wydatki na podre subowe dotycz m.in.: wyjazdw prokuratorw w zwizku z prowadzonymi ledztwami; wyjazdw archiwistw w zwizku z przejmowaniem akt oraz prowadzeniem kwerend; wyjazdw pracownikw pionu edukacyjnego zwizanych z prowadzeniem dziaalnoci naukowo-edukacyjnej, w tym prezentowaniem wystaw i organizowaniem sesji naukowych poza siedzibami jednostek organizacyjnych Instytutu, uczestnictwem w seminariach, konferencjach itp.

182

 4140 wpaty na Pastwowy Fundusz Rehabilitacji Osb Niepenosprawnych 4700 szkolenia pracownikw niebdcych czonkami korpusu suby cywilnej

1 930,6 474,2

W paragrae tym ujte zostay wydatki na szkolenia prokuratorw oraz pozostaych pracownikw Instytutu. Wydatki dotycz m.in. specjalistycznych szkole dla archiwistw, sub nansowych, szkole z zakresu zamwie publicznych, szkole dla informatykw, szkole strzeleckich dla pracownikw ochrony oraz szkole dla pracownikw z zakresu bhp. Szkolenia zwizane s z podnoszeniem kwalikacji zawodowych pracownikw oraz zmieniajcymi si przepisami prawa. 4450 udzielone poyczki na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych sdziw i prokuratorw 4430 rne opaty i skadki

407,4 322,1

Wydatki zostay poniesione na ubezpieczenia majtkowe, w tym na ubezpieczenie OC i AC samochodw subowych, ubezpieczenie budynkw i sprztu elektronicznego. 4610 koszty postpowania sdowego i prokuratorskiego 307,8

Wydatki s zwizane m.in. z przejazdami prokuratorw wykonujcych czynnoci w toku postpowania prokuratorskiego, dorczaniem pism i wezwa. 4160 pokrycie ujemnego wyniku nansowego i przejtych zobowiza po likwidowanych i przeksztacanych jednostkach zaliczanych do sektora nansw publicznych 4950 rnice kursowe 4540 skadki do organizacji midzynarodowych 4580 pozostae odsetki 4570 odsetki od nieterminowych wpat z tytuu pozostaych podatkw i opat

41,2 6,4 0,7 0,7 0,2

8.2.4. Wydatki majtkowe

rodki na wydatki majtkowe przyznane IPN na podstawie ustawy budetowej na 2011 r. wyniosy 12 419 tys. z i byy wysze o 2 419 tys. z od wysokoci rodkw przyznanych w 2010 r. W trakcie roku budetowego, na podstawie decyzji ministra nansw oraz decyzji prezesa IPN KZpNP, zwikszono rodki na wydatki majtkowe do kwoty 14 568 tys. z. Wydatki majtkowe w 2011 r. zrealizowano na kwot 13 999 tys. z, co stanowio 96,1% planu. Realizacja wydatkw majtkowych: 6050 wydatki inwestycyjne jednostek budetowych w 2011 r. zrealizowano na kwot 11 015,6 tys. z, tj. 95,5% rodkw ujtych w planie nansowym na 2011 r. po zmianach; 6060 wydatki na zakupy inwestycyjne jednostek budetowych zrealizowano na kwot 2 983,4 tys. z, tj. 98,4% rodkw ujtych w planie nansowym na 2011 r. po zmianach.

Tabela 5. Wydatki majtkowe IPNKZpNP w 2011 r. w tys. z Rok 2010 Ustawa budetowa Wykonanie Rok 2011 Plan po zmianach Wykonanie procent

Wyszczeglnienie

5:4 (%)

1 Wydatki majtkowe ogem z tego: 6050 6060 w tym: Rozdz. 75101 Rozdz. 75112

2 10 099,0 5 453,7 4 645,3 3 712,8 932,5

3 12 419,0 11 437,0 982,0 500,0 482,0

4 14 567,9 11 537,0 3 030,9 2 138,6 892,3

5 13 999,0 11 015,6 2 983,4 2 094,8 888,6

6 96,1% 95,5% 98,4% 97,9% 99,6%

Tabela 6. Realizacja wydatkw majtkowych w 2011 r. Lp. 1 NAZWA INWESTYCJI Wydatki zrealizowane w 2011 r. (z) 3 11 015 647,67

2 Inwestycje pozostae polegajce na budownictwie ujte 1 w 6050, w tym Rozbudowa obiektu magazynowo-biurowego wraz z infrastruktur techniczn, drogow, parkingami i zagospodarowaniem terenu przy ul. Jze1.1 fowskiej 102 w Katowicach wraz z pierwszym wyposaeniem regay przesuwne oraz rotomaty 1.2 1.3 Przebudowa i rozbudowa budynku B przy ul. Kobuckiej 21 w Warszawie ze zmian funkcji z produkcyjnej na administracyjno-biurow Zmiana ukadu funkcjonalnego pomieszcze Centrum Edukacyjnego IPN Przystanek Historia przy ul. Marszakowskiej 21/25 w Warszawie

6 337 442,45

4 518 932,63 34 452,95 23 771,05 23 739,00 6 142,94 19 570,53 17 596,12 34 000,00 2 983 405,82 2 094 767,59 1 494 129,83

Adaptacja pomieszczenia A17 na potrzeby kasy, monta dodatkowej kurty1.4 ny powietrznej przy wejciu do budynku oraz modernizacja systemu kontroli w budynku przy ul. Towarowej 28 w Warszawie 1.5 1.6 1.7 1.8 1.9 Wykonanie instalacji wentylacyjnej oraz ukadu wyrwnania cinienia w siedzibie Delegatury IPNKZpNP w Radomiu Budowa systemu nadzoru TV kancelarii tajnej w budynku przy ul. urawiej 4a w Warszawie Rozbudowa systemu kontroli dostpu w budynku C przy ul. Kobuckiej 21 w Warszawie Monta dodatkowych gniazd elektrycznych oraz opraw owietleniowych w budynku C przy ul. Kobuckiej 21 w Warszawie Dostawa i monta systemu gaszenia gazem w pomieszczeniu serwerowni w budynku przy ul. Sowackiego 18 w Rzeszowie

2 Zakupy inwestycyjne niezwizane z budownictwem ujte w 6060 2.1 Rozdzia 75101, w tym Sprzt komputerowy

184

Zakup wartoci niematerialnych i prawnych Pozostay sprzt rodki transportu 2.2 Rozdzia 75112 Sprzt komputerowy Zakup wartoci niematerialnych i prawnych Pozostay sprzt rodki transportu

142 804,72 316 186,24 141 646,80 888 638,23 160 920,86 0,00 409 369,87 318 347,50

Efekty rzeczowe realizowanych w 2011 r. zada inwestycyjnych Realizacja zada inwestycyjnych w 2011 r. w gwnej mierze stanowia kontynuacj podjtego w latach poprzednich projektu digitalizacji administrowanych przez Instytut zasobw archiwalnych. Proces ten, poprzez sukcesywne wdraanie nowych technik opracowania i udostpniania materiaw historycznych, w sposb znaczcy przyczyni si do zwikszenia dostpnoci archiwaliw, pozwalajc jednoczenie znacznie ograniczy zagroenia, jakie wi si z czstym udostpnianiem ich oryginaw. W tym zakresie zrealizowano nastpujce zadania inwestycyjne: Kontynuowano rozbudow obiektu magazynowo-biurowego w Katowicach przy ul. Jzefowskiej 102. Zaplanowane na pocztek drugiego kwartau 2012 r. oddanie cakowicie nowego obiektu zdecydowanie usprawni prac oddziau, a wyposaenie go w szereg profesjonalnie przygotowanych pomieszcze (magazyny archiww, komor fumigacji oraz pracownie) znacznie przypieszy prowadzony proces digitalizacji. Dodatkowo, w ramach tej inwestycji (na potrzeby nowo realizowanego obiektu) dokonano zakupu systemu skadowania akt, tj. systemu regaw przejezdnych oraz dwch sztuk regaw karuzelowych. Rozpoczto prace zwizane z adaptacj budynku magazynowego B przy ul. Kobuckiej 21 w Warszawie na potrzeby komrek odpowiedzialnych za obsug i udostpnianie zasobw archiwalnych. Zapewnienie szeregu profesjonalnie przygotowanych pomieszcze (pracowni ZEUS, AVID, reprograi, konserwacji archiwaliw oraz czytelni akt jawnych i niejawnych) w bezporednim ssiedztwie centralnego archiwum IPN stworzy spjny ukad funkcjonalny, ktry usprawni prace z materiaami archiwalnymi i przypieszy proces digitalizacji dokumentw historycznych. Dodatkowo w nowo realizowanym obiekcie umieszczona zostanie gwna serwerownia IPN, dziki ktrej na szersz skal moliwe bdzie przechowywanie i udostpnianie zdigitalizowanych materiaw archiwalnych. Zakoczenie robt budowlanych przewidziane jest na drugi kwarta 2014 r. Zakupiono dwa serwery plikw typu NAS wraz z systemem do wykonywania kopii zapasowych do przechowywania danych powstaych w zwizku z digitalizacj dziennikw rejestracyjnych oraz kartotek. Dokonano zakupu dwch serwerw na potrzeby obsugi systemu ewidencji obiegu korespondencji Kancelaria oraz Elektronicznego Systemu Informacji Archiwalnej NEXUS. Zakupiono macierz dyskow wraz z przecznikami sieci SAN w celu przechowywania cyfrowych kopii dokumentw archiwalnych. Rozbudowa posiadanego rodowiska hierarchicznego przechowywania danych znaczco zwikszya pojemno posiadanego systemu pamici masowych. Macierz ta, dziki zintegrowaniu z funkcjonujcym obecnie w Instytucie systemem, zwikszy moliwoci przechowywania cyfrowych kopii dokumentw opracowywanych przez zesp ZEUS (materiay audio-wideo) oraz zbiorw udostpnianych w ramach systemu OuSArchive (archiwum Midzynarodowej Suby Poszukiwawczej z Bad Arolsen).

185

Dokonano zakupu trzech sztuk napdw do odczytu i zapisu tam dla biblioteki tamowej IBM TS 3500. Inwestycja ta w znaczcy sposb przypieszy dostp do przechowywanych w bibliotekach tamowych bezstratnych cyfrowych kopii dokumentw w formacie TiFF, tzw. kopii wzorcowych. Dodatkowo, w celu usprawnienia prowadzonych procesw digitalizacji danych, w ramach projektu Cyfrowe Archiwum na potrzeby oddziaw zakupiono cztery serwery, jedn macierz dyskow i siedem sztuk profesjonalnych skanerw. Z waniejszych zada inwestycyjnych realizowanych w 2011 r. wymieni naley rwnie nw. przedsiwzicia: modernizacja systemu wentylacji w siedzibie Delegatury IPN w Radomiu; monta klimatyzatorw w serwerowniach w siedzibie Biura Lustracyjnego przy ul. urawiej w Warszawie, Biura Edukacji Publicznej przy ul. Hrubieszowskiej w Warszawie oraz oddziau IPN przy ul. Janickiego w Szczecinie; instalacja systemu nadzoru TV kancelarii tajnej w siedzibie Biura Lustracyjnego przy ul. urawiej w Warszawie; zmiana ukadu funkcjonalnego Centrum Edukacyjnego IPN Przystanek Historia przy ul. Marszakowskiej w Warszawie, gdzie poprzez wydzielenie trzech odrbnych pomieszcze poprawiono funkcjonalno obiektu; adaptacja pomieszczenia nr A17 w siedzibie IPN przy ul. Towarowej 28 w Warszawie na potrzeby kasy, co w znaczcy sposb usprawnio funkcjonowanie Instytutu; modernizacja systemu nadzoru wizyjnego siedziby IPN przy ul. Towarowej 28 w Warszawie; modernizacja systemu administrowania ochron obiektu archiwum przy ul. Kobuckiej 21 w Warszawie; zakup czterech samochodw osobowo-dostawczych, ktre zastpi wyeksploatowane pojazdy, oraz jednego furgonu do przewozu materiaw archiwalnych zawierajcych informacje niejawne; zakup sprztu biurowego i komputerowego, w tym m.in.: 4 kserokopiarek i urzdze wielofunkcyjnych; 16 drukarek; 17 skanerw, 7 zestaww komputerowych; 3 specjalistycznych monitorw komputerowych. W roku 2011 dokonano rwnie rozlicze inwestycji realizowanych w latach ubiegych, dla ktrych upywa okres rkojmi i gwarancji. Przeprowadzono czynnoci odbioru ostatecznego trzynastu zada inwestycyjnych zrealizowanych w latach 20062009 w Warszawie, Kielcach, Biaymstoku, Poznaniu, Rzeszowie, Katowicach i Gdasku. Dzia 753 Obowizkowe ubezpieczenia spoeczne W dziale 753 Instytut Pamici Narodowej realizuje wydatki w ramach rozdziau 75302 uposaenia sdziw i prokuratorw w stanie spoczynku oraz uposaenia rodzinne 3110 wiadczenia spoeczne. Zgodnie z ustaw budetow na 2011 r. plan wydatkw w dziale 753 wynosi 2 095 tys. z. Wykonanie wydatkw wynioso 1 828,5 tys. z, co stanowi 87,3% planu. Liczba wiadczeniobiorcw wg stanu na dzie 31 grudnia 2011 r. wyniosa osiemnacie osb, z tego siedemnacie osb otrzymywao uposaenie dla prokuratora w stanie spoczynku, a jedna osoba uposaenie rodzinne.

186

8.3. Zatrudnienie
Przecitne zatrudnienie pracownikw w 2011 r. w Instytucie Pamici Narodowej Komisji cigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu wynosio 2 200,26 etatu. Wedug stanu na dzie 31 grudnia 2011 r. w Instytucie byy zatrudnione 2244 osoby, co w przeliczeniu na etaty stanowi 2198,51 etatu, w tym 133 etaty prokuratorskie. W pionie ledczym Instytutu zatrudnienie wynosio 104 prokuratorw w czynnym stosunku subowym, tj. bez 2 etatw prokuratorw korzystajcych z urlopu wychowawczego i bezpatnego. W pionie lustracyjnym zatrudnienie w etatach wynosio 29 prokuratorw. Wrd pracownikw zatrudnione s osoby niepenosprawne. Przecitne zatrudnienie w 2011 r. wynioso 16,25 etatu. Wedug stanu na dzie 31 grudnia 2011 r. zatrudnionych byo 17 osb niepenosprawnych na 16,5 etatach. Pracownicy Instytutu posiadaj wysokie kwalikacje. Instytut zatrudnia specjalistw m.in. z zakresu prawa, historii i administracji. W pionie archiwalnym zatrudnieni s archiwici i kustosze, w pionie edukacyjnym osoby prowadzce badania naukowe, dziaania edukacyjne. Ponadto Instytut zatrudnia rwnie specjalistw z rnych innych dziedzin, m.in. prawa, zamwie publicznych, informatyki oraz programowania, ksigowoci, kadr, ochrony osb i mienia, zarzdzania nieruchomociami. Spord 2244 pracownikw Instytutu 1916 posiada wyksztacenie wysze, co stanowi 85% zatrudnionych, w tym 5 osb posiadajcych tytu naukowy profesora, 16 osb stopie naukowy doktora habilitowanego i 147 osb stopie naukowy doktora.
Tabela 7. Wyksztacenie pracownikw Instytutu na dzie 31 grudnia 2011 r. Wyksztacenie pracownikw na dzie 31 grudnia 2011 r. w osobach Wysze (licencjackie, magisterskie) rednie (oglnoksztacce, rednie zawodowe, policealne) Inne (zasadnicze, podstawowe)
* % w stosunku do zatrudnienia ogem w osobach na dzie 31.12.2011 r.

procent* 85,38% 11,68% 2,94%

1916 262 66

Stopie/Tytu naukowy Doktor Doktor habilitowany Profesor Razem

Liczba osb na dzie 31 grudnia 2011 r. 147 16 5 168

Najwikszy odsetek pracownikw Instytutu stanowi pracownicy zatrudnieni w ustawowych pionach IPN wedug stanu na dzie 31 grudnia 2011 r.: w pionie udostpniania, tj. w Biurze Udostpniania i Archiwizacji Dokumentw oraz w oddziaowych biurach 884,13 etatu, co stanowi 40,22%; w pionie edukacji, tj. w Biurze Edukacji Publicznej oraz biurach oddziaowych 293,55 etatu, co stanowi 13,35%; w pionie lustracyjnym, tj. w Biurze Lustracyjnym oraz w biurach oddziaowych (cznie z prokuratorami) 211,13 etatu, co stanowi 9,6%; w pionie ledczym, tj. w Gwnej Komisji cigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu i w komisjach oddziaowych (cznie z prokuratorami) 179,5 etatu, co stanowi 8,16%.

187

cznie stanowi to 71,33% ogu zatrudnionych. W pozostaych komrkach organizacyjnych centrali i oddziaw zajmujcych si m.in. zadaniami z zakresu prawa, zamwie publicznych, informatyki oraz programowania, ksigowoci, kadr, ochrony informacji niejawnych, ochrony zycznej, bezpieczestwa teleinformatycznego, zarzdzania nieruchomociami wedug stanu na dzie 31 grudnia 2011 r. zatrudnienie wynosio 630,2 etatu, co stanowi 28,67%.
Tabela 8. Zatrudnienie w IPNKZpNP na dzie 31 grudnia 2011 r. Zatrudnienie na dzie 31 grudnia 2011 r. Zatrudnienie w Biurze Udostpniania i Archiwizacji Dokumentw oraz w oddziaowych biurach udostpniania Zatrudnienie w Biurze Edukacji Publicznej oraz w oddziaowych biurach edukacji publicznej Zatrudnienie w Biurze Lustracyjnym oraz w oddziaowych biurach lustracyjnych (cznie z prokuratorami) W etatach 884,13 293,55 211,13 (w tym 29 prokuratorw) Procent * 40,22% 13,35% 9,6%

179,5 Zatrudnienie w Gwnej Komisji cigania Zbrodni (w tym 104 prokuratorw w czynnym stosunku subowym, przeciwko Narodowi Polskiemu oraz w oddziaowych tj. bez prokuratorw korzystajkomisjach (cznie z prokuratorami) cych z urlopw) Zatrudnienie w pozostaych komrkach organizacyjnych centrali oraz oddziaw (w tym pracownicy ochrony) 630,2 (w tym 160 pracownikw ochrony)

8,16%

28,67% (w tym 7,3% pracownicy ochrony)

* % w stosunku do zatrudnienia ogem w etatach na dzie 31.12.2011 r.

Na uwag zasuguje fakt, e w 2011 r. na rzecz Instytutu wiadczyy prac, jednoczenie uczc si i zdobywajc dowiadczenie zawodowe, osoby, ktre nie byy pracownikami. Pracoway one w ramach: stay zawodowych 44 osoby; praktyk studenckich 181 osb; wolontariatu 71 osb.

WYKAZ SKRTW
ABW AK AW BEP BIP BIP KG AK BL BStU BUiAD CE COMDOS Agencja Bezpieczestwa Wewntrznego Armia Krajowa Agencja Wywiadu Biuro Edukacji Publicznej Biuletyn Informacji Publicznej Biuro Informacji i Propagandy Komendy Gwnej Armii Krajowej Biuro Lustracyjne Urzd Federalnego Penomocnika do spraw Dokumentw Sub Bezpieczestwa byej Niemieckiej Republiki Demokratycznej Biuro Udostpniania i Archiwizacji Dokumentw Centrum Edukacyjne Komisja ds. Odtajniania Dokumentw oraz Ujawniania Zwizkw Obywateli Bugarii ze Sub Bezpieczestwa Pastwa i Subami Wywiadowczymi Bugarskiej Armii Ludowej Centre for Syrian Studies (University of St. Andrews) Critical Studies on Terrorism Working Group Centralny Zarzd Zakadw Karnych Europejska Sie Pami i Solidarno Elektroniczny Wykaz Postpowa Ewidencja Zarzdze i innych Aktw Normatywnych (organw bezpieczestwa pastwa) Gwna Komisja Badania Zbrodni Hitlerowskich w Polsce Gwna Komisja Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu Gwna Komisja cigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu Instytut Filozoi i Socjologii Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk Instytut Historii Uniwersytetu Jagielloskiego Instytut Historii Uniwersytetu Warszawskiego Institutions Markets Technologies (Institute for Advanced Studies Lucca)

CSS CSTWG CZZK ESPS EWP EZAN GKBZHwP GKBZpNP GKZpNP IFIS IH PAN IH UJ IH UW IMT IPN (IPNKZpNP) KBW KCIK KdsBP KG AK KG MO KL KO KOR KPA KW MO KWK KWP KWP LGGRTC

Instytut Pamici Narodowej Komisja cigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu Korpus Bezpieczestwa Wewntrznego Krajowe Centrum Informacji Kryminalnych Komitet do spraw Bezpieczestwa Publicznego Komenda Gwna Armii Krajowej Komenda Gwna Milicji Obywatelskiej Konzentrationslager (obz koncentracyjny) kontakt operacyjny Komitet Obrony Robotnikw Kongres Polonii Amerykaskiej Komenda Wojewdzka Milicji Obywatelskiej kopalnia wgla kamiennego Komenda Wojewdzka Policji Konspiracyjne Wojsko Polskie Centrum Badania Eksterminacji i Ruchu Oporu Mieszkacw Litwy
189

LK MBP MEP MKiDN MO MON MRA MRKS MSW MSWiA MSZ NKWD NSZZ NZS NZW OBEP OBL OBUiAD OK. OKZpNP OUN OZGraf PAL PAN PKW PKWN POSK Ppl PPR PRL PUBP PZPR RAF RGANI RP RUSW RWE SB SD SEiS SKW SO SODA Solidarno RI SPP

lokal kontaktowy Ministerstwo Bezpieczestwa Publicznego Member of European Parliament Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego Milicja Obywatelska Ministerstwo Obrony Narodowej Midzynarodowa Rada Archiww Midzyzakadowy Robotniczy Komitet Solidarnoci Ministerstwo Spraw Wewntrznych Ministerstwo Spraw Wewntrznych i Administracji Ministerstwo Spraw Zagranicznych Narodnyj Komissariat Wnutriennich Die (Ludowy Komisariat Spraw Wewntrznych ZSRR) Niezaleny Samorzdny Zwizek Zawodowy Niezalene Zrzeszenie Studentw Narodowe Zjednoczenie Wojskowe Oddziaowe Biuro Edukacji Publicznej Oddziaowe Biuro Lustracyjne Oddziaowe Biuro Udostpniania i Archiwizacji Dokumentw Oddziaowa Komisja cigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu Oddziaowa Komisja cigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu Organizacja Ukraiskich Nacjonalistw Olsztyskie Zakady Graczne Polska Armia Ludowa Polska Akademia Nauk Pastwowa Komisja Wyborcza Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego Polski Orodek Spoeczno-Kulturalny (w Londynie) Wydzia przygotowywania postpowa lustracyjnych Polska Partia Robotnicza Polska Rzeczpospolita Ludowa Powiatowy Urzd Bezpieczestwa Publicznego Polska Zjednoczona Partia Robotnicza Royal Air Force (Krlewskie Siy Powietrzne) Rosyjskie Pastwowe Archiwum Historii Najnowszej Rzeczpospolita Polska Rejonowy Urzd Spraw Wewntrznych Radio Wolna Europa Suba Bezpieczestwa Sicherheitsdienst des Reichsfhrers SS (Suba Bezpieczestwa Przywdcy SS) Sekcja Ewidencji i Sygnalizowania Suba Kontrwywiadu Wojskowego Sd Okrgowy Sekcja Opracowywania Dokumentacji Audiowizualnej Solidarno Rolnikw Indywidualnych Studium Polski Podziemnej
190

SS SSBAiE SUSW SW SWW SZP ZAK TK TW UB UMCS UOP UP JP II UPA UPN US USA VDKM WBAiE WBBH WEH WGOiOM WiN WKU WOB WOP WOS WP WPR WRON WSA WSI WSR WSW WUBP WUdsBP WUiAD WUiIN WUSW ZNP ZOMO ZR ZSRR ZWZ

Die Schutzstaffeln der Nationalsozialistischen Deutschen Arbeiterpartei (Sztafety Ochronne NSDAP) Samodzielna Sekcja Bada Archiwalnych i Edycji rde Stoeczny Urzd Spraw Wewntrznych Suba Wizienna Suba Wywiadu Wojskowego Suba Zwycistwu Polski wiatowy Zwizek onierzy Armii Krajowej Trybuna Konstytucyjny tajny wsppracownik Urzd Bezpieczestwa Uniwersytet Marii Curie-Skodowskiej (w Lublinie) Urzd Ochrony Pastwa Uniwersytet Papieski Jana Pawa II Ukraiska Powstacza Armia stav pamti nroda (sowacki Instytut Pamici Narodu) Uniwersytet Szczeciski Stany Zjednoczone Ameryki Pnocnej Muzeum Wojny im. Witolda Wielkiego w Kownie Wydzia Bada Archiwalnych i Edycji rde Wojskowe Biuro Bada Historycznych Wydzia Edukacji Historycznej Wydzia Gromadzenia, Opracowywania i Obsugi Magazynw Zrzeszenie Wolno i Niezawiso Wojskowa Komenda Uzupenie Wydzia Obsugi Biecej Wojska Ochrony Pogranicza wiedza o spoeczestwie Wojsko Polskie Wojskowa Prokuratura Rejonowa Wojskowa Rada Ocalenia Narodowego Wojewdzki Sd Administracyjny Wojskowe Suby Informacyjne Wojskowy Sd Rejonowy Wojskowa Suba Wewntrzna Wojewdzki Urzd Bezpieczestwa Publicznego Wojewdzki Urzd do spraw Bezpieczestwa Publicznego Wydzia Udostpniania i Archiwizacji Dokumentw Wydzia Udostpniania i Informacji Naukowej Wojewdzki Urzd Spraw Wewntrznych Zwizek Nauczycielstwa Polskiego Zmotoryzowane Odwody Milicji Obywatelskiej zarzd regionu Zwizek Socjalistycznych Republik Radzieckich Zwizek Walki Zbrojnej

Prezes IPN dr ukasz Kamiski podpisuje akt zaoycielski Platformy Europejskiej Pamici i Sumienia w obecnoci premierw Republiki Czeskiej Petra Neasa, Wgier Viktora Orbna i Rzeczpospolitej Polskiej Donalda Tuska. 14 padziernika 2011 r.

Przedstawiciele Platformy Europejskiej Pamici i Sumienia.14 padziernika 2011 r.

193

Wystpienie prezesa IPN dr. ukasza Kamiskiego na konferencji zorganizowanej 23 sierpnia (Europejski Dzie Pamici Oar Reimw Totalitarnych) w Muzeum Powstania Warszawskiego w ramach polskiego przewodnictwa w Unii Europejskiej. 23 sierpnia 2011 r. (fot. P. ycieski)

Uczestnicy konferencji zorganizowanej w Muzeum Powstania Warszawskiego w ramach obchodw Europejskiego Dnia Pamici Oar Reimw Totalitarnych. 23 sierpnia 2011 r. (fot. P. ycieski)

194

Robocze spotkanie europejskich instytucji zajmujcych si rozliczaniem z przeszoci totalitarn. 24 sierpnia 2011 r. (fot. K. Hoopiak)

Uczestnicy spotkania podczas przerwy. 24 sierpnia 2011 r. (fot. K. Hoopiak)

195

Spotkanie przedstawicieli Biura Udostpniania i Archiwizacji Dokumentw IPN z przedstawicielami bugarskiej Komisji ds. Odtajniania Dokumentw oraz Ujawniania Zwizkw Obywateli Bugarii ze Subami Bezpieczestwa Pastwa i Subami Wywiadowczymi Bugarskiej Armii Ludowej oraz reprezentantami czeskiego Instytutu Badania Reimw Totalitarnych i Archiwum Sub Bezpieczestwa. 13 grudnia 2011 r. (fot. P. ycieski)

Wizyta przedstawicieli Rosyjskiego Pastwowego Archiwum Historii Najnowszej w Archiwum IPN. 2 marca 2011 r. (fot. P. ycieski)

196

Opracowywanie dokumentacji aktowej (fot. J. Sieradzki)

Magazyny archiwalne IPN (fot. J. Sieradzki)

197

Spotkanie inauguracyjne Klubu Historycznego im. gen. Stefana Roweckiego Grota w Tomaszowie Mazowieckim. 15 wrzenia 2011 r. (fot. M. Kumosiska)

Klub Historyczny im. gen. Stefana Roweckiego Grota w Warszawie. Pokaz lmu w re. Mariusza Malca Oni szli szarymi szeregami. 21 marca 2011 r. (Fot. P. ycieski)

198

Klub Historyczny im. gen. Stefana Roweckiego Grota we Wrocawiu. Rajd historyczny modziey i kombatantw. 2021 maja 2011 r. (fot. S. Krzyanowska)

Klub Historyczny im. gen. Stefana Roweckiego Grota w Koszalinie. Otwarcie wystawy Koszalin 19501976. Historia na nowo odkryta. 12 grudnia 2011 r. (fot. M. Ruczyski)

199

Uroczyste wrczenie nagrody Kustosz Pamici Narodowej na Zamku Krlewskim w Warszawie. Na zdjciu laureaci (od lewej): Krzysztof Pluszczyk (Spoeczny Komitet Pamici Grnikw KWK Wujek Polegych 16. 12. 1981 r.), Tadeusz Chwied (Zwizek Sybirakw), Adam Borowski, Wadysaw Siemaszko, Ewa Siemaszko. 14 czerwca 2011 r. (fot. P. ycieski)

Laureaci II edycji konkursu Sprzczki i guziki z orzekiem ze rdzy... Katy 71 lat po zbrodni, organizowanego przez Biuro Edukacji Publicznej IPN oraz Stowarzyszenie Paraada na Polskim Cmentarzu Wojennym w Charkowie. Konkursowym zadaniem uczniw szk gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych byo stworzenie karty z albumu powiconej jednej z osb zamordowanych wiosn 1940 r. z rozkazu wadz sowieckich. 5 padziernika 2011 r. (fot. A. Zawistowski)

200

Wystpienie prof. Piotra Franaszka, przewodniczcego jury, podczas uroczystej gali wrczenia nagrd im. Oskara Haleckiego w konkursie Ksika Historyczna Roku. 6 listopada 2011 r. (fot. K. Kalinowska)

Laureaci konkursu Ksika Historyczna Roku: dr Leon Popek, dr Tomasz Sikorski, prof. Witold Stankowski. 6 listopada 2011 r. (fot. K. Kalinowska)

201

Prezydent Bronisaw Komorowski podczas wernisau wystawy onierze wyklci. Antykomunistyczne podziemie na Rzeszowszczynie po 1944 r. przygotowanej przez Oddzia IPN w Rzeszowie w ramach obchodw Narodowego Dnia Pamici onierzy Wykltych w Paacu Prezydenckim w Warszawie. 1 marca 2011 r. (fot. P. ycieski)

Podczas uroczystoci z okazji Dnia onierzy Wykltych w Paacu Prezydenckim zostay wrczone odznaczenia. 1 marca 2011 r. (fot. P. ycieski)

202

Prezes IPN dr ukasz Kamiski podczas otwarcia rocznicowej wystawy 586 dni stanu wojennego na Rynku Starego Miasta w Warszawie. 13 grudnia 2011 r. (fot. P. ycieski)

Zastpca prezesa IPN Agnieszka Rudziska w hallu Sali Kolumnowej Sejmu otworzya wystaw Polacy internowani na Litwie 19391940 przygotowan przez Biuro Edukacji Publicznej IPN, Centrum Badania Eksterminacji i Ruchu Oporu Mieszkacw Litwy oraz Muzeum Wojny im. Witolda Wielkiego w Kownie. 13 lipca 2011 r. (fot. P. ycieski)

203

Przed gmachem radomskiego Urzdu Miejskiego prezentowana bya wystawa plenerowa Zaczo si w Walterze przygotowana przez Oddziaowe Biuro Edukacji Publicznej IPN w Lublinie Delegatura w Radomiu i Archiwum Pastwowe w Radomiu. 25 czerwca 2011 r. (fot. P. ycieski)

11 maja 2011 r. w Senacie RP zaprezentowano wystaw O wie woln, niezalen, samorzdn... 30. rocznica wydarze Bydgoskiego Marca 81 i rejestracji Solidarnoci Rolniczej. Wystaw przygotowali pracownicy pionu naukowo-edukacyjnego Delegatury IPN w Bydgoszczy. (fot. P. ycieski)

204

W Centrum Edukacyjnym IPN im. Janusza Kurtyki Przystanek Historia zostaa zaprezentowana wystawa Solidarni z Rumuni Solidari cu Romnia przygotowana przez Oddzia IPN w Poznaniu. 1 lutego 2011 r. (fot. P. ycieski)

Prezentacja ksiki Patryka Pleskota i Roberta Spaka Pokolenie 8290. Niezalene Zrzeszenie Studentw na Uniwersytecie Warszawskim we wspomnieniach (19821990) w Centrum Edukacyjnym IPN im. Janusza Kurtyki Przystanek Historia. Dyskusja z udziaem niektrych bohaterw ksiki i pierwszym szefem NZS. Na zdjciu (od lewej): dr Patryk Pleskot, Andrzej Szozda, Pawe Porucznik, Piotr Ciompa, Jarosaw Guzy, Robert Spaek. 24 padziernika 2011 r. (fot. P. ycieski)

205

W maju 2011 r. zakoczya si czwarta edycja projektu edukacyjnego Opowiem Ci o wolnej Polsce spotkania uczniw ze wiadkami historii. Najwaniejszym celem programu jest przyblienie uczniom najnowszej historii Polski poprzez rozmowy ze wiadkami historii i rejestracja tych rozmw. Do projektu w 2011 r. przystpio 91 szk. 23 maja 2011 r. (fot. P. ycieski)

Fina projektu edukacyjnego Opowiem Ci o wolnej Polsce spotkania modziey ze wiadkami historii realizowanego wsplnie przez IPN, Centrum Edukacji Obywatelskiej i Muzeum Powstania Warszawskiego. 23 maja 2011 r. (fot. P. ycieski)

206

Fina projektu edukacyjnego O tym nie mona zapomnie spotkania z kobietami, ktre przeszy pieko Ravensbrck realizowanego przez IPN z Fundacj na rzecz Kobiet Ja Kobieta oraz Fundacj Mecenat Sztuki w Centrum Edukacyjnym im. Janusza Kurtyki Przystanek Historia. 12 maja 2011 r. (fot. P. ycieski)

Podczas realizacji projektu O tym nie mona zapomnie spotkania z kobietami, ktre przeszy pieko Ravensbrck modzie miaa moliwo poznania dramatycznych przey byych winiarek. 12 maja 2011 r. (fot. P. ycieski)

207

W Centrum Edukacyjnym IPN im. Janusza Kurtyki Przystanek Historia odby si I Festiwal Komiksu Historycznego. Profesor Jerzy Eisler dyrektor Oddziau IPN w Warszawie, oraz Henryk Jerzy Chmielewski synny Papcio Chmiel, podczas otwarcia. 18 czerwca 2011 r. (fot. P. Gajewski )

Uczestnicy warsztatw tematycznych podczas I Festiwalu Komiksu Historycznego. 18 czerwca 2011 r. (fot. P. Gajewski)

208

Instytut Pamici Narodowej ju po raz trzeci wzi udzia w Nocy Muzew. W Centrum Edukacyjnym IPN zorganizowany by zauek grafciarzy, w ktrym kady mg wykona grafti nawizujce do wzorw grak satyrycznych z lat osiemdziesitych. 14 maja 2011 r. (fot. K. Hoopiak)

Podczas Nocy Muzew zwiedzajcy mogli zapozna si z prac archiwum w budynku przy ul. Towarowej 28 w Warszawie. 1415 maja 2011 r. (fot. P. ycieski)

209

Nocny festiwal gier planszowych w ramach Nocy Muzew w Centrum Edukacyjnym IPN im. Janusza Kurtyki Przystanek Historia. 14 maja 2011 r. (fot. K. Hoopiak)

Biuro Edukacji Publicznej IPN na Pikniku Naukowym zorganizowanym przez Polskie Radio i Centrum Nauki Kopernik w parku marsz. Rydza-migego w Warszawie. 28 maja 2011 r. (fot. P. ycieski)

210

Premiera planszowej gry edukacyjnej Kolejka w Centrum Edukacyjnym IPN Przystanek Historia. 5 lutego 2011 r. (fot. M. Kurkiewicz)

Wszyscy, ktrzy przybyli na premier Kolejki, mogli zagra w gr. 5 lutego 2011 r. (fot. M. Kurkiewicz)

211

Stoisko Instytutu Pamici Narodowej na XX Targach Ksiki Historycznej w Arkadach Kubickiego Zamku Krlewskiego w Warszawie. 2427 listopada 2011 r. (fot. P. ycieski)

W Arkadach Kubickiego Zamku Krlewskiego w Warszawie wrczono nagrody KLIO. Ksika Proboszcz getta Karola Madaja i Magorzaty uawnik, powicona ks. Marcelemu Godlewskiemu, w czasie okupacji hitlerowskiej proboszczowi parai Wszystkich witych w Warszawie, otrzymaa Nagrod KLIO II stopnia w kategorii varsaviana. Na zdjciu (od lewej) autorzy. 24 listopada 2011 r. (fot. P. ycieski)

212

ANEKS do Informacji o dziaalnoci Instytutu Pamici Narodowej Komisji cigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu

Spis treci:
Zacznik nr 1: Wydawnictwa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 Zacznik nr 2: Publikacje pracownikw IPN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19 Zacznik nr 3: Wystawy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75 Zacznik nr 4: Wykaz konferencji, sesji naukowych i popularnonaukowych . . . . . . . . . . . . . . . 83 Zacznik nr 5: Spotkania Klubw im. gen. Stefana Roweckiego Grota w roku 2011 . . . . . . . 89

ZACZNIK NR 1: WYDAWNICTWA
Periodyki
Biuletyn Instytutu Pamici Narodowej Miesicznik popularnonaukowy powicony najnowszej historii Polski, zwaszcza odkamywaniu dziejw PRL. Zamieszcza rozmowy z badaczami, wiadkami wydarze, artykuy pracownikw IPN i innych historykw, archiwalia (dokumenty i zdjcia), wspomnienia. Informuje o organizowanych przez Instytut konferencjach, uroczystociach i wystawach, gwnych przedsiwziciach badawczych i edukacyjnych, waniejszych publikacjach. Od lipca 2006 r. na dodawanych do Biuletynu pytach DVD prezentujemy lmy (spektakle) historyczne i dokumentalne. W roku objtym sprawozdaniem ukazao si osiem numerw Biuletynu (w tym cztery pojedyncze o objtociach po 124 stron i cztery podwjne o objtociach po 208 stron; do wszystkich numerw doczono tematyczne pyty DVD). Nakad wynosi 9 500 egzemplarzy, z czego wikszo traa do szk ponadgimnazjalnych i zainteresowanych gimnazjw, jako pomoc dla nauczycieli (historii, wiedzy o spoeczestwie, jzyka polskiego czy religii), a take do wybranych instytucji (zwaszcza zwizanych ze szkoleniem nauczycieli). Biuletyn jest rwnie wysyany do mediw, bibliotek i osb indywidualnych w kraju i za granic. W wolnej sprzeday pismo byo dostpne w ksigarniach, w sieci salonw EMPiK i salonach prasowych Ruch oraz oczywicie we wszystkich punktach sprzeday IPN, w tym w Oddziaach i Delegaturach IPN. Po trzech miesicach od chwili wydania kady numer Biuletynu jest dostpny w formie elektronicznej na stronie internetowej Instytutu. W 2011 r. ukaza si ostatni numer Biuletynu w dotychczasowej formie ze wzgldu na zgodne przekonanie wadz IPN o koniecznoci przeksztacenia pisma w periodyk nastawiony na powszechniejsz ni dotd dziaalno edukacyjn. Numery Biuletynu maj zazwyczaj temat przewodni. W okresie sprawozdawczym takimi tematami byy: 1. Koci a kultura niezalena (2011, nr 12 [122123]; dodatek: pyta DVD z lmem Grupy Oporu) 2. Niszczenie elit na Wschodzie (2011, nr 3 [124]; dodatek: pyta DVD z lmem Oskarenie) 3. Czerwiec 76 (2011, nr 4 [125]; dodatek: pyta DVD z lmem i cicho ciao spocznie w grobie) 4. Wielkopolska (2011, nr 56 [126127]; dodatek: pyta DVD z lmami: Bunt majowy, My z Cegielskiego) 5. Socjalici (2011, nr 7 [128]; dodatek: pyta DVD z lmem Podsuchane ycie) 6. Wojsko Polskie (2011, nr 89 [130131]; dodatek: pyta DVD z lmem Genera Gryf. Robiem dobr robot) 7. Kard. Wyszyski (2011, nr 10 [132]; dodatek: pyta DVD z lmem Uwiziony Prymas) 8. Stan wojenny (2011, nr 1112 [133134]; dodatek: pyta DVD z lmem Anny Ferens, Wideo niekontrolowane)
Pami i Sprawiedliwo nr 17, 2011 Periodyk Pami i Sprawiedliwo prezentuje zarwno wyniki prac badawczych prowadzonych w IPN, jak i ustalenia historykw z innych orodkw badawczych, w tym z zagranicy. Zamieszczane s w nim rozprawy naukowe, dyskusje redakcyjne, opracowane dokumenty archiwalne, recenzje. W okresie sprawozdawczym ukaza si jeden numer Pamici i Sprawiedliwoci: nr 17 powicony dziejom modziey w Polsce w latach 19391989. Przegld Archiwalny Instytutu Pamici Narodowej, tom 4 Gwnym celem periodyku jest prezentowanie zagadnie dotyczcych szeroko rozumianej archiwistyki w kontekcie funkcjonowania archiwum IPN. Na amach pisma s poruszane nastpujce

kwestie: ksztatowanie i przechowywanie zasobu archiwalnego, jego ewidencjonowanie, metody opracowania, tryb udostpniania oraz budowa informatycznego systemu zarzdzania zasobem archiwalnym. Pismo jest podzielone na nastpujce dziay: archiwum, zasb archiwalny, dokumenty, varia, recenzje i kronika. Aparat Represji w Polsce Ludowej 19441989 nr 1 (89) 2011 Gwnym celem periodyku jest pogbienie, skoordynowanie oraz upowszechnienie prac badawczych dotyczcych aparatu represji w PRL. Przyjta formua pisma zakada, i zamieszczane w nim bd materiay opisujce nastpujce instytucje aparatu represji: Resort Bezpieczestwa Publicznego PKWN, Ministerstwo Bezpieczestwa Publicznego, Komitet ds. Bezpieczestwa Publicznego, Ministerstwo Spraw Wewntrznych, wojskowe i graniczne suby specjalne, suby wizienne, Milicj Obywatelsk, sdownictwo i prokuratur oraz jednostki paramilitarne. Pismo jest podzielone na kilka dziaw obejmujcych: metodologi, struktury, dokumenty, wspomnienia funkcjonariuszy (dzia W oczach wasnych), biogramy, recenzje i materiay bibliograczne.

Publikacje ksikowe
Seria Dokumenty 1. WSZYSCY PROLETARIUSZE BDCIE PIKNI! Pomaraczowa alternatywa w dokumentach aparatu represji PRL (19871989), wstp, wybr i oprac. J. Dardziska, K. Dolata, IPN, Wrocaw 2011, s. 390 (t. 49 serii). 2. Aparat bezpieczestwa w Polsce w latach 19541956. Taktyka, strategia, metody, wstp A. Paczkowski, wybr i oprac. G. Majchrzak, A. Paczkowski, IPN, Warszawa 2011, s. 488 (t. 50 serii). 3. SOLIDARNO, ZACHD I WE. Suba Bezpieczestwa wobec emigracyjnych struktur Solidarnoci 19811989, wstp, wybr i oprac. P. Pleskot, IPN, Warszawa 2011, s. 536 (t. 51 serii). Seria Monograe 1. Drzymaa K., Oddzia partyzancki o kryptonimie bik z obwodu Gorlice Armii Krajowej, IPN, Warszawa 2011, s. 296 (t. 67 serii), (Najlepszy Debiut Historyczny Roku 2008 im. Wadysawa Pobg-Malinowskiego). 2. Skowski P., Polskie Stronnictwo Ludowe w Krakowie i powiecie krakowskim w latach 1945 1949, IPN, Warszawa 2011, s. 456 (t. 71 serii), (Najlepszy Debiut Historyczny Roku 2009 im. Wadysawa Pobg-Malinowskiego). 3. uczak A., Utracone dekorum. Grabie dbr kultury z majtkw ziemiastwa polskiego w Wielkopolsce w czasie okupacji niemieckiej w latach 19391945, IPN, WarszawaPozna 2011, s. 444 (t. 72 serii). 4. uawnik M., Polska prasa polityczno-informacyjna na Mazowszu Pnocnym w latach 19181939, IPN, Warszawa 2011, s. 254 (t. 73 serii). 5. Kacprzak K., Podziemie zbrojne na Mazowszu Pnocnym w walce z systemem komunistycznym 19451952, IPN, Warszawa 2011, s. 400 (t. 74 serii), (Najlepszy Debiut Historyczny Roku 2007 im. Wadysawa Pobg-Malinowskiego). 6. Majewski M., Kresowa Brygada Kawalerii w kampanii 1939 roku, IPN, Warszawa 2011, s. 264 (t. 75 serii). 7. Dworaczek K., Studencki Komitet Solidarnoci we Wrocawiu 19771980, IPN, Warszawa 2011, s. 256 (t. 76 serii). Seria Relacje i wspomnienia 1. Zabocki J., Dzienniki, t. 2: 19661975, IPN, Warszawa 2011, s. 1088 (t. 15 serii). 2. Zarzycki W., Z Wilna do Workuty. Wspomnienia komendanta Garnizonu Okrgu Wileskiego AK, wstp i oprac. P. Niwiski, IPN, Warszawa 2011, s. 332 (t. 16 serii).

3. Przeylimy agry. Wspomnienia onierzy Okrgu Wileskiego AK (19451949), wstp i oprac. D. Rogut, IPN, Warszawa 2011, s. 320 (t. 17 serii). Seria Kto ratuje jedno ycie 1. Polacy ratujcych ydw na Rzeszowszczynie w latach 19391945, Poles rescuing Jews in the Rzeszw region in the years 19391945, oprac. E. Rczy, I. Witowicz, IPN, Rzeszw 2011, s. 270. Seria Polskie Pastwo Podziemne w Dokumentach 1. Okrgowa Delegatura Rzdu Ciechanw, oprac. i red. W. Brenda, W. Grabowski, IPN, Warszawa 2011, s. 152 (t. 2 serii). Seria Dziennikarze. Twrcy. Naukowcy 1. Polskie Radio i telewizja w stanie wojennym, wstp i oprac. S. Ligarski, G. Majchrzak, IPN, Warszawa 2011, s. 488. Seria Z archiwum emigracji 1. Korboski S., Polacy, ydzi i holocaust, przekad z angielskiego G. Waluga, IPN, Warszawa 2011, s. 132 (t. 4 serii). Seria Letnia Szkoa Historii Najnowszej 1. Letnia Szkoa Historii Najnowszej 2010, red. N. Jarska, T. Kozowski, wstp . Kamiski, IPN, Warszawa 2011, s. 248 (t. 4 serii). Seria Teki edukacyjne 1. Z Solidarnoci do wolnoci, IPN, SzczecinWarszawa 2011. Seria wydawnicza Oddziau IPN w Biaymstoku 1. Zwolski M., Wizienie w Biaymstoku w latach 19441956, IPN, Biaystok 2011, s. 496 (t. 12 serii). 2. Wojewdztwo biaostockie w ocenie Suby Bezpieczestwa 19801985. Wybr rde, oprac. A. Malczyk, J. Markiewicz, IPN, Biaystok 2011, s. 672 (t. 13 serii). 3. Tylko te listy po nich pozostay... Korespondencja z zesania Eugenii i Wadysawa Simsonw. Wybr rde, oprac. A. Muczyski, IPN, Biaystok 2011, s. 106 (t. 14 serii). Seria wydawnicza Oddziau IPN w Gdasku 1. Filip K., Milicja obywatelska w Sopocie w latach 19451949, IPN, Gdask 2011, s. 260 (t. 12 serii). 2. NSZZ Solidarno Regionu Supskiego (19801990), t. 2: Dokumenty Komitetu Wojewdzkiego PZPR i Suby Bezpieczestwa, red. I. Haagida, IPN, Gdask 2011, s. 300 (t. 13 serii). 3. Ceran T.S., Szmalcwka. Historia niemieckiego obozu w Toruniu (19401943) na tle ideologii nazistowskiej, IPN, BydgoszczGdask 2011, s. 172 (t. 14 serii). 4. Nawrocki K., Wok elblskiej Solidarnoci. Dokumenty, IPN, Gdask 2011, s. 168 (t. 15 serii). 5. Wojna o Akta. Studia i materiay rdowe, pod red. S. Flis, IPN, Gdask 2011, s. 188 (t. 16 serii). 6. Trzynastego grudnia roku pamitnego... Internowani w stanie wojennym z powodw politycznych z wojewdztw: bydgoskiego, elblskiego, gdaskiego, supskiego, toruskiego i wocawskiego, oprac. P. Brzeziski i inni, red. I. Haagida, IPN, BydgoszczGdask 2011, s. 164 (t. 17 serii). 7. Reyman A., Na sowieckim etapie Pamitnik (19391943), wstp i oprac. D. Sokoowski, IPN, Gdask 2011, s. 132 (t. 20 serii).

Seria wydawnicza Oddziau IPN w Katowicach 1. Koniec pokoju, pocztek wojny. Niemieckie dziaania dywersyjne w kampanii polskiej 1939 r. Wybrane aspekty, red. G. Bbnik, IPN, Katowice 2011, s. 160. 2. Koci i kultura niezalena, red. B. Tracz, IPN, Katowice 2011, s. 302. 3. Koci i kultura w latach osiemdziesitych XX wieku. Dowiadczenia warszawskie, red. W.A. Niewgowski, M. Romaska, IPN, KatowiceWarszawa 2011, s. 140. 4. Neja J., Grudzie 1981 roku w wojewdztwie katowickim, IPN, Katowice 2011, s. 172. 5. Papie musia zgin. Wyjanienia Ali Agcy, wstp i oprac. dok. A. Grajewski, wybr dok. A. Grajewski, M. Skwara, Go Niedzielny, IPN, Katowice 2011, s. 662. 6. Studia z dziejw Ziemi Rybnicko-Wodzisawskiej w latach 19451989, red. A. Dziurok, B. Kloch, Muzeum w Rybniku, IPN, Rybnik 2011, s. 480 (seria: Zeszyty Rybnickie nr 12, konferencje). 7. Zabrze 19331989. Szkice z dziejw politycznych miasta, red. S. Rosenbaum, IPN, Katowice 2011, s. 262. 8. Neja J., Sznajder A., 14 dni pod ziemi. KWK Piast w Bieruniu 1428 grudnia 1981 roku, IPN, Katowice 2011, wydanie 2 rozszerzone, s. 206. Seria wydawnicza Oddziau IPN w Krakowie 1. Konfederacja Polski Niepodlegej na drodze do wolnoci, red. M. Wenklar, IPN, Krakw 2011, s. 352. 2. NSZZ Solidarno Maopolska w materiaach Suby Bezpieczestwa. Wybr dokumentw, wybr i oprac. C. Kuta, wstp J. Szarek, Wydawnictwo Dante, IPN, Krakw 2011, s. 784. Seria krakowska Koci w okowach 1. Niezomni ludzie Kocioa. Sylwetki, red. J. aryn, Wydawnictwo WAM, IPN, Krakw 2011, s. 216. 2. Represje wobec Kocioa w krajach bloku wschodniego. Komunici przeciw religii po 1944 roku, red. ks. J. Marecki, Wydawnictwo WAM, IPN, Krakw 2011, s. 276. Seria Biblioteka Instytutu Pamici Narodowej w odzi 1. d w 1939 roku. Studia i szkice, red. T. Toborek, P. Waingertner, IPN, d 2011, s. 362 (t. 20 serii). 2. Czas nadziei 19801981. NSZZ Solidarno w Bechatowie na tle sytuacji w kraju i regionie, red. S. Pilarski, D. Rogut, IPN, d 2011, s. 216 (t. 22 serii). 3. Pospolite ruszenie. Relacje dziaaczy i wsppracownikw Solidarnoci w odzi 1980 1981, oprac. L. Prchniak, M. Przybysz, S.M. Nowinowski, M. Zapolska-Downar, A. Czyewski, IPN, d 2011, s. 338 (t. 23 serii). 4. Jecy wojenni z dzkiego oary zbrodni katyskiej, red. J. elazko i P. Zawilski, IPN, d 2011, s. 200 + ilustracje. Seria wydawnicza Oddziau IPN w Lublinie 1. Bo mnie tylko wolno interesuje. Wywiad rzeka z Marianem Gobiewskim (Nowy Jork, listopad 1988 czerwiec 1989), wstp i oprac. J. Dudek, IPN, Lublin 2011, s. 436. 2. Garbacz K., Lublin 19801981. Zapis fotograczny, IPN, Lublin 2011, s. 136. 3. Kamucki Korpus Kawalerii. Zbrodnie popenione na ziemiach polskich w 1944 r. w dokumentach SB, wstp, wybr rde i oprac. R. Sodel, IPN, Lublin 2011, s. 280. 4. NSZZ Solidarno na Lubelszczynie 19801981. Wybr rde, wstp, wybr rde i oprac. M. Choma-Jusiska, M. Dbrowski, IPN, Lublin 2011, s. 368. 5. Wysocki J., Ukraicy na Lubelszczynie w latach 19441989, IPN, Lublin 2011, s. 232.

Seria wydawnicza Oddziau IPN w Poznaniu 1. Interpretacje upadku komunizmu w Polsce i w Europie rodkowo-Wschodniej, red. K. Brzechczyn, IPN, Pozna 2011, s. 282 (t. 14 serii). 2. My godujemy my chcemy chleba. Poznaski Czerwiec 1956 r. w listach opublikowanych w Biuletynach Biura Listw Komitetu do spraw Radiofonii Polskie Radio, oprac. G. Majchrzak, red. K. Bittner, wstp K. Bittner, G. Majchrzak, P. Zwiernik, IPN, Pozna 2011, s. 96. 3. Nowak L., Polska droga od socjalizmu. Pisma polityczne 19801989, red. nauk. K. Brzechczyn, IPN, Pozna 2011, s. 764. 4. Uwikania historiograi. Midzy ideologizacj dziejw a obiektywizmem badawczym, red. nauk. K. Brzechczyn, IPN, Pozna 2011, s. 268. 5. Wadze wobec Kociow i zwizkw wyznaniowych w Wielkopolsce w latach 19801989, red. K. Biaecki, IPN, Pozna 2011, s. 320. Seria wydawnicza Oddziau IPN w Rzeszowie 1. Lachowicz M., Wspomnienia cichociemnego, oprac. K.A. Tochman, IPN, Rzeszw 2011, s. 232. 2. Pater T. ks., Rumno w wojewdztwie lwowskim. Ksiga rodzin polskich w latach 19101945, IPN, wiatowy Kongres Kresowian, Rzeszw 2011, s. 692 + CD. 3. Rg T., i zostanie tylko pustynia. Osobowy wykaz oar koniktu ukraisko-polskiego 19391948. Gmina Cieszanw, powiat Lubaczw, IPN, Rzeszw 2011, s. 440. 4. Strajki i porozumienia w Ustrzykach Dolnych i Rzeszowie 1980/1981. Przebieg, realizacja, obchody rocznicowe, wybr dok., wstp i oprac. J. Borowiec, B. Wjcik, IPN, Rzeszw 2011, s. 488. 5. Szwedo B., Na bieni i w okopach. Sportowcy odznaczeni Orderem Wojennym Virtuti 1914 1921, 19391945, IPN, Rzeszw 2011, s. 374. 6. Wybory parlamentarne w 1989 r. w Polsce poudniowo-wschodniej, red. M. Krzysztoski, M. Gliwa, IPN, Rzeszw 2011, s. 248. Seria wydawnicza Oddziau IPN w Szczecinie 1. Damnatio memoriae w europejskiej kulturze politycznej, red. R. Gaaj-Dempniak, D. Oko, M. Semczyszyn, IPN, Szczecin 2011, s. 308. 2. Dziechciowski T., Dziennik z internowania: GoleniwWierzchowo PomorskieStrzebielinek (19811982), wstp i oprac. M. Marcinkiewicz, IPN, Szczecin 2011, s. 358. 3. Koci katolicki w realiach wadzy komunistycznej na Pomorzu rodkowym w latach 1945 1989, red. ks. T. Ceynowa, P. Knap, IPN, Szczecin 2011, s. 232. 4. Oaza wolnoci. Duszpasterstwa akademickie w latach siedemdziesitych XX w. Materiay pokonferencyjne, red. M. Marcinkiewicz, IPN, Szczecin 2011, s. 134. 5. Politycznie obcy!. onierze Wojska Polskiego w zainteresowaniu komunistycznego aparatu represji i propagandy w latach 19441956, red. B. Polak, P. Skubisz, IPN, Szczecin 2011, s. 344. 6. Polskie oddziay wartownicze przy armii amerykaskiej w latach 19451989, red. M. Mazanek-Wilczyski, P. Skubisz, H. Walczak, IPN, Szczecin 2011, s. 300. 7. Solidarno z bo. Wok nauczania spoecznego Jana Pawa II, red. M. Drzonek, M. Siedziako, IPN, Szczecin 2011, s. 208. 8. Wok zjazdu szczeciskiego 1949 r., red. P. Knap, IPN, Szczecin 2011, s. 156. Seria wydawnicza Oddziau IPN w Warszawie Warszawa Nie?Pokonana 1. Pleskot P., Spaek R., Pokolenie 8290. Niezalene Zrzeszenie Studentw na Uniwersytecie Warszawskim we wspomnieniach (19821990), IPN, Warszawa 2011, s. 512 (t. 2 serii).

2. Dziaalno Urzdu Bezpieczestwa na m.st. Warszaw (19441954), E. Kowalczyk, K. Pawlicka, IPN, Warszawa 2011 r., s. 654 (t. 3 serii). Seria wydawnicza Oddziau IPN w Warszawie Mazowsze i Podlasie w ogniu 19441956 1. Krajewski K., abuszewski T., onierze Wyklci Mazowsza i Podlasia 19441952, WarszawaBrok 2011, s. 60. 2. Powiat Siedlce w pierwszej dekadzie rzdw komunistycznych, red. K. Krajewski, IPN, ZAK, Ocyna Wydawnicza RYTM, Warszawa 2011, s. 748. Seria wydawnicza Oddziau IPN we Wrocawiu 1. Kampania Polska 39. Militarne i polityczne aspekty z perspektywy siedemdziesiciolecia, red. J. Kirszak, D. Kore, IPN, Wrocaw 2011, s. 454. 2. Orzechowska-Juzwenko K., Dlaczego? Wspomnienia syberyjskie i inne, red. i oprac. A. Klarman, IPN, Wrocaw 2011, s. 132. 3. Woniak J., Droga do wolnej Polski, IPN, Wrocaw 2011, s. 162. Poza seriami Varia 1. Administracja cywilna Polskiego Pastwa Podziemnego i jej funkcja w okresie powstania warszawskiego, red. J. Czaputowicz, Krajowa Szkoa Administracji Publicznej (KSAP), IPN, Warszawa 2011, s. 244. 2. Ciupa R., Komaniecka M., Szpiegowski arsena bezpieki. Obserwacja, technika operacyjna, kontrola korespondencji jako rodki pracy Suby Bezpieczestwa PRL, IPN, Katowice 2011, s. 204. 3. Ciupa R., Tracz B., Kultura niezalena w Kociele, IPN, Katowice 2011, s. 224. 4. Dojka I., Zakamany sownik, czyli argon funkcjonariuszy bezpieczestwa PRL, Wydawnictwo Rafael, IPN, Krakw 2011, s. 246. 5. Domaski T., Jankowski A., Represje niemieckie na wsi kieleckiej 19391945, Muzeum Wsi Kieleckiej, IPN, Kielce 2011, s. 422. 6. Dziuba A., Dziurok A., Semik T., Sznajder A., Id pancry na Wujek, wydanie 2, IPN, Warszawa 2011, s. 216. 7. Dziurok A., Gazowski M., Kamiski, . Musia F., Od niepodlegoci do niepodlegoci. Historia Polski 19181989, wydanie 2 poprawione, IPN, Warszawa 2011, s. 512. 8. Gieszczyska R., Strajk w OZGraf 1981. O cze drukarza, o prawd i wiarygodno sowa, IPN, Olsztyn 2011, s. 176. 9. Grosicka M., mietanka-Kruszelnicki R., Stan wojenny w regionie witokrzyskim 1981 1983. Wybrane zagadnienia, IPN, Kielce 2011, s. 64. 10. I Krajowy Zjazd Delegatw NSZZ Solidarno. Stenogram, t. 1: I tura, oprac. i red. G. Majchrzak, J.M. Owsiski, wstp B. Kaliski, IPN, Warszawa 2011, s. 1072 + 2CD. 11. Internacjonalizm czy? Dziaania organw bezpieczestwa pastw komunistycznych wobec mniejszoci narodowych (19441989), IPN, WarszawaWrocaw 2011, s. 584. 12. Koodziejski J., Fabiaska B., Poznaska opozycja demokratyczna 19811989 w obiektywie Jana Koodziejskiego, IPN, Pozna 2011, s. 400. 13. Korku M., Jzef Kura Ogie. Podhalaska wojna 19391945, Wydawnictwo Attyka, IPN, Krakw 2011, s. 408. 14. Krajowa Komisja Porozumiewawcza NSZZ Solidarno. Posiedzenie 1012 sierpnia 1981, wstp i oprac. J. Olaszek, IPN, Warszawa 20102011, s. 230. 15. Krysiak D., Rezonans 19821989. Pismo Regionu Warmisko-Mazurskiego Solidarno Olsztyn. Szanuj wysiek drukarzy i kolporterw, IPN, Olsztyn 2011, s. 136. 16. Krzanicki M., Komiks w PRL, PRL w komiksie, IPN, Rzeszw 2011, s. 176.

10

17. Krzyanowska S., Trbacz W., Narodziny Solidarnoci. Niezaleny Samorzdny Zwizek Zawodowy 19801981. Materiay edukacyjne dla nauczyciela i ucznia wszystkie poziomy ksztacenia, IPN, Wrocaw 2011, s. 148 + CD. 18. KSIGA BEZPRAWIA Akta normatywne kierownictwa Resortu Bezpieczestwa Publicznego (19441956), wybr i oprac. B. Kopka, wstp A. Paczkowski, IPN, Warszawa 2011, s. 1050. 19. Kubaj A., Nie wyroli z marze. Szczeciska podziemna Solidarno, IPN, Wydawnictwo LTW, UKSW w Warszawie, omianki 2011, s. 448. 20. Kurtyka J., Z dziejw agonii i podboju. Prace zebrane z zakresu najnowszej historii Polski, Wydawnictwo Arcana, IPN, Krakw 2011, s. 656. 21. Langbein H., Auschwitz przez sdem. Proces we Frankfurcie nad Menem 19631965. Dokumentacja, z niemieckiego przeoy V. Grotowicz, przedm. W. Kulesza, VIA NOVA, IPN, Muzeum Pamici Auschwitz-Birkenau, WrocawWarszawaOwicim 2011, s. 756. 22. abuszewski T., Rzeczpospolita utracona / A Republic Lost, IPN, Warszawa 2011, s. 164. 23. Mkarski A., Midzy historiozo a polityk. Historiograa Polski Ludowej w opiniach i komentarzach historykw i publicystw emigracyjnych 19451989, IPN, Warszawa 2011, s. 240. 24. Muszyski W.J., Duch modych. Organizacja Polska i Obz Narodowo-Radykalny w latach 19341944. Od studenckiej rewolty do konspiracji niepodlegociowej, IPN, Warszawa 2011, s. 550. 25. Niwiski P., Za wit spraw. Szlakiem onierzy 5. Wileskiej Brygady AK mjr. Zygmunta Szendzielarza upaszki, wsppraca: . Borkowski, P. Malinowski, IPN, Gdask 2011, s. 64 (t. 21 serii). 26. Nowacki J., Razem 81. Drugi rok rewolucji Solidarnoci, IPN, Pozna 2011, s. 54. 27. Od Moraczewskiego do Skadkowskiego. Gabinety Polski odrodzonej 19181939, red. J. Fary, A. Wtor, H. Walczak, wydanie 2 poprawione, IPN, Szczecin 2011, s. 406. 28. Opozycja i opr spoeczny w Polsce po 1956 roku, t. 1, red. T. Kozowski, J. Olaszek, IPN, Warszawa 2011, s. 270. 29. Osiski K., Internowani w stanie wojennym z wojewdztwa bydgoskiego, IPN, Bydgoszcz 2011, s. 196 (wydane dziki rodkom Zarzdu Regionu Bydgoskiego NSZZ Solidarno). 30. Polkowski J., Wiersze 19771987, IPN, Krakw 2011, s. 164. 31. Robotnicy wyszli na ulic... Materiay do zaj o Poznaskim Czerwcu 1956 roku dla nauczycieli i uczniw, red. B. Kuwik, IPN, Pozna 2011. 32. Rokicki K., Literaci. Relacje midzy literatami a wadzami PRL w latach 19561970, IPN, Warszawa 2011, s. 592. 33. Romaniuk M.P., Prymas Tysiclecia w pamici Polakw 19812011, wstp kard. J. Glemp, kard. K. Nycz, Prezydent RP na Uchodstwie Ryszard Kaczorowski, IPN, Archikonfraternia Literacka, Warszawa 2011, s. 960. 34. Ruch ludowy na Kielecczynie w latach 19391947, oprac. M. Grosicka, IPN, Kielce 2011, s. 28. 35. Rychert I., Jeden z wykltych. Feliks Salmanowicz Zagoczyk 19041946, IPN, Gdask 2011, s. 44. 36. Stanisaw Mierzwa 19051985. Ludowiec i dziaacz niepodlegociowy, red. M. Szpytma, Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego, IPN, WarszawaKrakw 2011, s. 348. 37. Suchorowska-liwiska D., Dziennik z lat 19811985, czyli z zakonspirowanych zapiskw solidarnociwki, wsppraca red. B. Niemiec i D. Stec-Fus, red. nauk. C. Kuta, Wydawnictwo Avalon, IPN, Krakw 2011, s. 600. 38. Szczecin i jego miejsca. Trzecia Konferencja Edukacyjna, 10 XII 2010 r., red. K. Rembackiej, IPN, Urzd Miasta Szczecin, Szczecin 2011, s. 316. 39. W obcym kraju Wojska sprzymierzone na Grnym lsku. 19201922, red. S. Rosenbaum, Muzeum lskie w Katowicach, IPN, Katowice 2011, s. 302. 40. Waglewski J., Pamitniki znalezione w Skalbmierzu, IPN, Warszawa 2011, s. 204.

11

41. Wglarz Z., Niezomny. Autobiograa komandora Zbigniewa Wglarza, Ocyna Wydawnicza Finna, IPN, Warszawa 2011, s. 200. 42. Wilcze tropy, 1: Zygmunt. Zygmunt Baejewicz, scen. S. Zajczkowski, rys. K. Wyrzykowski, IPN, Warszawa 2011, s. 40 (komiks). 43. Wilcze tropy, 2: Orlik Marian Bernaciak, scen. S. Zajczkowski, rys. K. Wyrzykowski, IPN, Warszawa 2011, s. 40 (komiks). 44. Wadza w PRL. Ludzie i mechanizmy, red. K. Rokicki, R. Spaek, IPN, Warszawa 2011, s. 352. 45. Wojcieszyk E., Dziaalno Rady Miejskiej miasta Poznania 19191939 i losy poznaskich radnych, Wydawnictwo Poznaskie, IPN, Pozna 2011, s. 464 46. Z dziejw walk o niepodlego, t. 1, red. M. Gazowski, W. Grabowski, S. Kalbarczyk, J. Kirszak, IPN, Warszawa 2011, s. 446. 47. Zabrze 19331989. Szkice z dziejw politycznych miasta, red. S. Rosenbaum, IPN, Katowice 2011, s. 262. 48. Zapamitane. Z Adamem Macedoskim rozmawia Anna Zechenter, Stowarzyszenie NZS 1980, IPN, Krakw 2011, s. 162. 49. Zmagania z histori. ycie i twrczo Jzefa Mackiewicza i Barbary Topolskiej, red. N. Kozowska, M. Ptasiska, IPN, Warszawa 2011, s. 312. 50. aryn J., Taniec na linie nad przepaci. Organizacja Polska na wychodstwie i jej czno z krajem w latach 19451955, IPN, Warszawa 2011, s. 420. Informatory 1. 15 lat wsppracy archiwalno-historycznej. Polska i Ukraina w latach trzydziestych-czterdziestych XX wieku, oprac. M. Majewski, Warszawa 2011 (wyd. polsko-ukraiskie i polsko-angielskie). 2. Katalog publikacji 20102011. Instytut Pamici Narodowej, IPN, Warszawa 2011, s. 104. 3. Noc Muzew w Archiwum Instytutu Pamici Narodowej 14/15 maja 2011 r., oprac. R. Lekiewicz, M. Majewski, Warszawa 2011. 4. Oferta edukacyjna 2012. Oddziaowe Biuro Edukacji Publicznej Instytutu Pamici Narodowej w Rzeszowie, IPN, Rzeszw 2011, s. 128. 5. Oferta edukacyjna BEP IPN 2011. 6. Oferta edukacyjna na rok szkolny 2011/2012, IPN, Pozna 2011. 7. Oferta edukacyjna Oddziau IPN w Krakowie 2011/2012, IPN, Krakw 2011. 8. Sprawozdanie na IX Zjazd Delegatw wiatowego Zwizku onierzy AK, 1 lipca 2008 roku 20 sierpnia 2011 roku, IPN, Warszawa 2011, s. 120. Katalogi wystaw 1. Kardyna Adam Stefan Sapieha. Czowiek, duszpasterz, m stanu, autorzy wystawy: J. Dutka, M. Zakrzewski, tekst wprowadzajcy J. Szarek, IPN, Krakw 2011, s. 32. 2. NSZZ Solidarno i opozycja demokratyczna w Wielkopolsce w latach 19801990, oprac. A. uczak, A. Pietrowicz, E. Wojcieszyk, P. Zwiernik, IPN, Pozna 2011. 3. Pozna-Budapeszt. Rozstrzelane miasta, IPN, Pozna 2011. 4. uczak A., Pietrowicz A., Borowczyk S. [red.], Wobec opresji. Zmagania o godno, wolno i sprawiedliwo: Pisz ycie wiatami zawsze. 25 rocznica mierci o. Honoriusza Kowalczyka OP. Katalog wystawy, IPN, Pozna 2011. Wydawnictwa multimedialne i okolicznociowe 1. Jarska N., Olaszek J., Stan wojenny: represje, opr, ycie codzienne, IPN, Warszawa 2011, s. 48. 2. Jarska N., Olaszek J., The Martial law. Repressions, resistance, everyday life, IPN, Warszawa 2011, s. 48. 3. Niwiski P., Ponary miejsce ludzkiej rzeni, IPN, Warszawa 2011, s. 44.

12

4. ladami pamici, CD nr 1825, IPN, Polskie Radio Rzeszw. 5. Z archiwum IPN box lmowy, IPN, Lublin 2011, 10 pyt DVD z broszurk (wydanie 2 uzupenione). 6. Zbigniew Reko. Trzynastka (19231946). Bohater biaostockiego podziemia, IPN, Biaystok 2011, s. 72 + DVD.

ZACZNIK NR 2: PUBLIKACJE PRACOWNIKW IPN

Publikacje naukowe
1. Bagieski W., Wkad wywiadu gospodarczego w rozwj przemysowy w dekadzie Edwarda Gierka [w:] Dekada Gierka. Wnioski dla obecnego okresu modernizacji Polski, red. K. Rybiski, Warszawa 2011. 2. Balbus T., Jurandowcy. Powstacy wilescy 44. Historia i ycie codzienne 1. Brygady Wileskiej Armii Krajowej, Wrocaw 2011, wyd. 2. 3. Balbus T., Dziaania operacyjne wojsk wewntrznych przeciwko oddziaowi partyzanckiemu Franciszka Olszwki Otta w okresie od stycznia do marca 1946 r. [w:] Druga konspiracja na nowym pograniczu w latach 19451956. Szkice do dziejw podziemia antykomunistycznego na lsku i terenach ociennych, red. K. Jasiak, Opole 2010 (druk 2011). 4. Balbus T., Stryna K., Ojczyzn woln racz nam wrci Panie!. Komunistyczna bezpieka wobec kardynaa Henryka Gulbinowicza. Dokumenty struktury funkcjonariusze, Wrocaw 2011, wyd. 2. 5. Bana K., Udzia Karola Wojtyy w stanowych pielgrzymkach mczyzn i modziecw do Piekar lskich [w:] Solidarno z bo. Wok nauczania spoecznego Jana Pawa II, red. M. Drzonek, M. Siedziako, Szczecin 2011. 6. Bechta M., Jata 1944. Obozy szkoleniowe NSZ i AK rezerwacie Jata w latach II wojny wiatowej, Biaa Podlaska 2011. 7. Bechta M., Krajewski K., Straty osobowe powiatu siedleckiego w latach 19441954 [w:] Powiat Siedlce w pierwszej dekadzie rzdw komunistycznych, Warszawa 2011. 8. Bechta M., Wojna rewolucyjna sowietyzacja Podlasia przez funkcjonariuszy PUBP w Siedlcach po 1944 r. (zarys problematyki) [w:] Powiat Siedlce w pierwszej dekadzie rzdw komunistycznych, red. K. Krajewski, Warszawa 2011. 9. Benczew B. [red.], lski Notes Historyczny 2011, nr 1. 10. Berendt G., Rewolta winiw getta w achwie (3 wrzenia 1942 r.), Glaukopis 20112012, nr 2324. 11. Berendt G., The Price of life: The economic determinants of Jews existence on the Aryan side [w:] Inferno of choices. Poles and the Holocaust, red. S. Rejak, E. Frister, Warszawa 2011. 12. Berendt G., Wpyw liberalizacji politycznej roku 1956 na sytuacj ydw [w:] Nastpstwa zagady ydw. Polska 19442010, red. F. Tych, M. Adamczyk-Garbowska, Lublin 2011. 13. Berendt G., ycie od nowa. Instytucje i organizacje ydowskie (19441950) [w:] Nastpstwa zagady ydw. Polska 19442010, red. F. Tych, M. Adamczyk-Garbowska, Lublin 2011. 14. Bbnik G., Bo to my jestemy myliwymi!. Grnolzacy w afrykaskich koloniach cesarstwa niemieckiego podczas I wojny wiatowej, Szkice Archiwalno-Historyczne 2011, nr 7. 15. Bbnik G., Andrzej Szefer (19301990), Polski Sownik Biograczny, z. 195 (t. 47/4), Krakw 2011. 16. Bbnik G., Pastor i agent. Podwjne ycie ks. Edwarda Romaskiego [w:] Studia z dziejw ziemi rybnicko-wodzisawskiej w latach 19451989, red. A. Dziurok, B. Kloch, Rybnik 2011. 17. Bbnik G., Sonderformation Ebbinghaus prba socjologicznej analizy uczestnikw. Osoba Ernsta Ebbinghausa [w:] Koniec pokoju, pocztek wojny. Niemieckie dziaania dywersyjne w kampanii polskiej 1939 r. Wybrane aspekty, red. G. Bbnik, Katowice 2011. 18. Bbnik G., Udzia mieszkacw Zabrza w przygotowaniach do wojny 1939 r. i w dziaaniach wojennych [w:] Zabrze 19331989. Szkice z dziejw politycznych miasta, red. S. Rosenbaum, Katowice 2011. 19. Bbnik G., Zmiany nazewnictwa w Katowicach i powiecie katowickim w latach 19391945 [w:] Katowice w kulturze pamici, red. A. Barciak, Katowice 2011.
14

20. Bbnik G., ycie codzienne w wojewdztwie lskim w przededniu wybuchu II wojny wiatowej [w:] Realia ycia codziennego w Europie rodkowej ze szczeglnym uwzgldnieniem lska, red. A. Barciak, Zabrze 2011. 21. Biaecki K., Dlaczego zgaso Soce Karpat? Geopolityczne i wewntrzne uwarunkowania upadku dyktatury Nicolae Ceauescu [w:] Interpretacje upadku komunizmu w Polsce w Europie rodkowo-Wschodniej, red. K. Brzechczyn, Pozna 2011. 22. Biaecki K., Dziaalno Kociow na terenie wojewdztwa poznaskiego w latach osiemdziesitych XX wieku w ocenie wczesnych wojewdzkich wadz partyjno-pastwowych [w:] Wadze wobec Kociow i zwizkw wyznaniowych w Wielkopolsce w latach 19801989, red. K. Biaecki, Pozna 2011. 23. Biaecki K., Jankowiak S., Wolnoci i chleba. Poznaski Czerwiec 1956 r. [w:] Strajki w Polsce w XX wieku, red. R. Gryz, Warszawa 2011. 24. Biaek S., Ogniwo Analityczno-Informacyjne Sekcji 2 Wydziau C KW MO/WUSW we Wrocawiu w latach 19731989. Przyczynek do bada nad wspprac SB i MO, Przegld Archiwalny Instytutu Pamici Narodowej 2011, t. 4. 25. Bieaszko M., Gratulacje, Nike. Biuletyn rodowiska Fordonianek 2011, nr 100. 26. Bieaszko M., Ksidz Zygmunt Kaczyski (18941953) duchowny, polityk, redaktor [w:] Niezomni ludzie Kocioa. Sylwetki, red. J. aryn, Krakw 2011. 27. Bittner K., My godujemy my chcemy chleba. Poznaski Czerwiec 1956 r. w listach opublikowanych w Biuletynach Biura Listw Komitetu do spraw Radiofonii Polskie Radio, wybr i oprac. G. Majchrzak, red. K. Bittner, Pozna 2011. 28. Baszak T., Wydzia IV KWMO/WUSW w Koszalinie w latach 19621989 [w]: Koci katolicki w realiach wadzy komunistycznej na Pomorzu rodkowym w latach 19451989, red. T. Ceynowa, P. Knap, Szczecin 2011. 29. Broyniak A., Wybory 1989 r. w wojewdztwie przemyskim w wietle zachowanych akt SB [w:] Wybory parlamentarne w 1989 r. w Polsce poudniowo-wschodniej, red. M. Gliwa, M. Krzysztoski, Rzeszw 2011. 30. Brzechczyn K., Donos agenturalny w wietle koncepcji rda historycznego Jerzego Topolskiego [w:] Oblicza przeszoci, red. W. Wrzosek, Bydgoszcz 2011. 31. Brzechczyn K., Freedom, solidarity, independence: political thought of the Fighting Solidarity Organization [w:] The idea of Solidarity: philosophical and social contexts, red. D. Dobrzaski, Washington D.C. 2011. 32. Brzechczyn K., Kompromis przy Okrgym Stole. Prba modelu [w:] Interpretacje upadku komunizmu w Polsce i w Europie rodkowo-Wschodniej, red. K. Brzechczyn, Pozna 2011. 33. Brzechczyn K., Koncepcje oporu spoecznego w okresie stanu wojennego 19811983 [w:] O Polsk woln! O Polsk solidarn! NSZZ Solidarno w latach 19801989, red. W. Polak, S. Galij-Skarbiska, V. Kmiecik, M. Biakowski, J. Kufel, P. Ruchlewski, Gdask 2011. 34. Brzechczyn K., Metodologiczny status koncepcji totalitaryzmu a modelowanie dynamiki systemu komunistycznego [w:] Uwikania historiograi. Midzy ideologizacj dziejw a obiektywizmem badawczym, red. T. Baszczyk, K. Brzechczyn, D. Ciunajcis, M. Kierzkowski, Pozna 2011. 35. Brzechczyn K., The forgotten legacy of Solidarno and lost opportunity to build a democratic capitalist system following the fall of communism in Poland [w:] Twenty years after the collapse of communism. Expectations, achievements and disillusions of 1989, red. N. Hayoz, L. Jesie, D. Koleva, Bern 2011. 36. Brzeziski P., Filip K., Kazaski A., Wykaz osb z wojewdztwa gdaskiego internowanych z powodw politycznych [w:] Trzynastego grudnia roku pamitnego.... Internowani w stanie wojennym z powodw politycznych z wojewdztw: bydgoskiego, elblskiego, gdaskiego, supskiego, toruskiego i wocawskiego, red. I. Haagida, BydgoszczGdask 2011. 37. Brzeziski P., Ronald Reagan w propagandzie PRL okresu stanu wojennego, Glaukopis 2011, nr 2122

15

38. Brzeziski P., lad pozosta w aktach... Gar uwag wynikajcych z lektury wybranych akt osobowych dziaaczy KW PZPR w Gdasku [w:] Wojna o akta. Studia i materiay rdowe, red. S. Flis, Gdask 2011. 39. Brzeziski P., W cieniu Grudnia. Gdaska PZPR na przeomie 1970 i 1971 r., Glaukopis 20112012, nr 2324. 40. Brzeziski P., W p kroku za WRON-. Gdyska PZPR w okresie stanu wojennego, Rocznik Gdyski 2011, nr 23. 41. Budrowska K., Literatura i pisarze wobec cenzury 19481956 [rec. S. Ligarski], Dzieje Najnowsze 2011, nr 2. 42. Bukaa M., Konfederacja Polski Niepodlegej w Polsce poudniowo-wschodniej w latach 19791990. Zarys historii [w:] Konfederacja Polski Niepodlegej na drodze do wolnoci, red. M. Wenklar, Krakw 2011. 43. Bukaa M., Wybory parlamentarne w 1989 r. w wojewdztwie tarnobrzeskim [w:] Wybory parlamentarne w 1989 r. w Polsce poudniowo-wschodniej, red. M. Gliwa, M. Krzysztoski, Rzeszw 2011. 44. Bukowski W., Frazik W., Musia F., Bibliograa prac Janusza Kurtyki [w:] J. Kurtyka, Z dziejw agonii i podboju prace zebrane z zakresu historii najnowszej, red. W. Frazik, F. Musia, Krakw 2011. 45. Buhak W., Kronika wywiadu PRL. Wok ksiki Zbigniewa Siemitkowskiego Wywiad a wadza. Wywiad cywilny w systemie sprawowania wadzy politycznej w PRL, Pami i Sprawiedliwo 2011, nr 1 (17). 46. Buhak W., Misje Jana Nowaka-Jezioraskiego jako emisariusza politycznego w latach 19431945 i jego konflikt z doradc Churchilla, Desmondem Mortonem [w:] Jan Nowak Jezioraski: kurier Armii Krajowej, redaktor Radia Wolna Europa, polityk, red. nauk. P. Machcewicz, R. Habielski, Warszawa 2011 (wraz z aneksem dokumentacyjnym w opracowaniu autora). 47. Burczyk D., Zapora przeciwko komunizmowi. Dzieje modzieowej organizacji niepodlegociowej z Tczewa (19491952), Zeszyty Historyczne WiN-u 2011, nr 34. 48. Busse K., Morderstwo profesorw lwowskich w lipcu 1941 r., Biuletyn Informacyjny Oddziau Radomskiego Stowarzyszenia Elektrykw Polskich 2011, nr 1 (21). 49. Byszewski P., Kolporta Odezwy Konfederacji Narodowej do Narodu Polskiego najwiksza akcja ulotkowa w 1970 r., Dzieje Najnowsze 2011, nr 4. 50. Ceran T.S., Szmalcwka. Historia niemieckiego obozu w Toruniu (19401943) na tle ideologii nazistowskiej, BydgoszczGdask 2011. 51. Chabros E., Polskie grafti lat osiemdziesitych w wietle relacji jego twrcw, Pami i Sprawiedliwo 2011, nr 1 (17). 52. Chaupka W., Stan spraw i agentury Wydziau IV KWMO w Poznaniu w latach osiemdziesitych [w:] Wadze wobec Kociow i zwizkw wyznaniowych w Wielkopolsce w latach 1980 1989, red. K. Biaecki, Pozna 2011. 53. Chmielowiec P., Sprawa Jzefa Laska. Z dziejw ludnoci ydowskiej w Gniewczynie acuckiej w okresie okupacji niemieckiej, Glaukopis 20112012, nr 2324. 54. Chmielowiec P., Urzd Bezpieczestwa w Brzozowie jako zbrojne rami systemu komunistycznego (19441956), Fasciculi Musei Regionalis Brzozoviensis 2011, nr 5. 55. Choma-Jusiska M., Dbrowski M., Polskie lato 1980 [w:] Polski wiek XX: Od grudnia 70 do czerwca 89, red. K. Persak, P. Machcewicz, Warszawa 2011. 56. Choma-Jusiska M., Dbrowski M., Solidarno na Lubelszczynie 19801981. Wybr rde, Lublin 2011. 57. Chrzanowska A., Kujawa W., Zobowizuj si skontaktowa z organami bezpieczestwa brata swego Stefana. V Kolumna kombinacja operacyjna funkcjonariuszy WUBP w Warszawie, Zeszyty Historyczne WiN-u 2011, nr 34.

16

58. Chrzanowski R., Ksidz Hilary Jastak w materiaach Suby Bezpieczestwa, Rocznik Gdyski 2011, nr 23. 59. Ciok I. [rec.], Duszpasterstwo wojskowe w Polsce w latach 19451991. Cz pierwsza 1945 1956. rda do dziejw polskiego duszpasterstwa wojskowego, t. 9, red. T. Komider, ks. M. Wesoowski [w:] Dzieje dawne i nowe. Studia, materiay, opinie, red. D. Milewski, Warszawa 2011. 60. Ciupa R., Miejsca zbrodni komunistycznej na terenie Katowic w latach 19451956, Katowice w 145. rocznic uzyskania praw miejskich, red. A. Barciak, Katowice 2011. 61. Czas nadziei 19801981. NSZZ Solidarno w Bechatowie na tle sytuacji w kraju i regionie, red. S. Pilarski, D. Rogut, d 2011. 62. Czocher A., W okupowanym Krakowie. Codzienno polskich mieszkacw miasta 1939 1945, Gdask 2011. 63. Czyewski A., Poeata, siatkarz, dysydent sprawa Sukumara Bose [w:] Bohaterowie trudnych czasw, d 2011. 64. Czyewski A., Przyczynek do dziejw KPN w odzi 19801989 [w:] Konfederacja Polski Niepodlegej na drodze do wolnoci, red. M. Wenklar, Krakw 2011. 65. Damnatio memoriae w europejskiej kulturze politycznej, red. R. Gaaj-Dempniak, D. Oko, M. Semczyszyn, Szczecin 2011. 66. Dardziska J., Zbrojne organizacje podziemne w powiecie oawskim w latach 19451952 [w:] 800 lat historii Oawy. Studia i materiay z konferencji naukowej zorganizowanej w Oawie 1213 marca 2009 r., red. T. Gawiaczek, Wrocaw 2010 (druk 2011). 67. Dbrowski F., Stanisaw Mierzwa a Stanisaw Mikoajczyk w dokumentach sprawy operacyjnej kryptonim Wirus (19581961) [w:] Stanisaw Mierzwa 19051985. Ludowiec i dziaacz niepodlegociowy, red. M. Szpytma, WarszawaKrakw 2011. 68. Dbrowski M., Strajki lipcowe 1980 roku na Lubelszczynie [w:] Strajki w Polsce w XX wieku, red. R. Gryz, Warszawa 2011. 69. Demczyszak I., Scenariusz lekcji dla szk gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych [w:] Narodziny Solidarnoci. Niezaleny Samorzdny Zwizek Zawodowy 19801981. Materiay edukacyjne, red. i oprac. S. Krzyanowska, W. Trbacz, Wrocaw 2011. 70. Demczyszak I., Scenariusz lekcji dla uczniw niestacjonarnych szk polskich poza granicami kraju [w:] Teka edukacyjna IPN. Z Solidarnoci do wolnoci, Warszawa 2011. 71. Die Farben des Krieges. Die Belagerung Warschaus in den Fotograen von Julien Bryan / The colors of war. The siege of Warsaw in Julien Bryans color photographs, aus den Englischen von D. Fehrmann, Berlin 2011 (niemieckie wydanie albumu Kolory wojny. Oblenie Warszawy w barwnej fotograi Juliena Bryana, przygotowanego przez IPN i Orodek Karta). 72. Domaski T., Aktywno spoeczno-polityczna duchowiestwa parai Bodzentyn na przeomie XIX i XX wieku [w:] Bodzentyn. Z przeszoci miasta, red. K. Bracha i W. Guca, Kielce 2011. 73. Domaski T., Dziaalno Sttzpunktu w Mircu w latach 19421944 [w:] Polityka okupacyjnych wadz niemieckich wobec ludnoci polskiej w powiecie starachowickim w latach 1939 1945, t. 2, red. nauk. P. Rozwadowski, Starachowice 2011. 74. Drabik R., Marian Mozgawa [w:] PUBP w Kraniku w latach 19441956, red. J. Romanek, Lublin 2011. 75. Drabik R., Polska Partia Robotnicza w powiecie kranickim w latach 19441948 [w:] PUBP w Kraniku w latach 19441956, red. J. Romanek, Lublin 2011. 76. Dubiaski W., Rola zasobu archiwalnego IPN w realizacji ustawy lustracyjnej, Biblioteca Nostra. lski Kwartalnik Naukowy nr 34 (22): Archiwa i archiwalia, Katowice 2010 (druk 2011). 77. Dudek J., Bo mnie tylko wolno interesuje. Wywiad rzeka z Marianem Gobiewskim (Nowy Jork, listopad 1988 czerwiec 1989), Lublin 2011. 78. Dudziski T., Sychowicz K., Przyczynki do dziejw NSZZ Solidarno w Grajewie i okolicy w latach 19801989, Grajewo 2011.

17

79. Dworaczek K., Analiza porwnawcza SKS-w, Pami i Sprawiedliwo 2011, nr 1. 80. Dworaczek K., Drugi obieg wydawniczy w PRL uwagi rdoznawcze [w:] Opozycja i opr spoeczny w PRL, t. 1, red. T. Kozowski, J. Olaszek, Warszawa 2011. 81. Dworaczek K., Studencki Komitet Solidarnoci we Wrocawiu 19771980, Warszawa 2011. 82. Dyrcz R. [rec.], Tobruk. Pamitki chway Karpatczykw. The Souvenirs of the Carpathians Glory, Warszawa 2010, Przegld Archiwalny Instytutu Pamici Narodowej 2011, t. 4. 83. Dyrcz R., Gdzie mamy dobr kadr harcersk, ktra moemy odpowiednio nastawi, czyli o planach wykorzystania ZHP do zwalczania Ruchu wiato-ycie w 1980 r., Krakowski Rocznik Historii Harcerstwa 2011, t. 7. 84. Dziechciowski T., Dziennik z internowania: Goleniw Wierzchowo Pomorskie Strzebielinek (19811982), wstp i oprac. M. Marcinkiewicz, Szczecin 2011. 85. Dziuba A, Polskie podziemie niepodlegociowe w Gliwicach w latach 19451947, Rocznik Muzeum w Gliwicach 2010, t. 22. 86. Dziuba A., Demokracja buruazyjna si skoczya. Scena polityczna powiatu rybnickiego w latach 19451948 [w:] Studia z dziejw ziemi rybnicko-wodzisawskiej w latach 19451989, red. A. Dziurok, B. Kloch, Rybnik 2011. 87. Dziuba A., W miecie panuje spokj. Gliwicki Grudzie 70 roku oczami bezpieki, lski Notes Historyczny 2011, nr 1. 88. Dziuba A., Scena polityczna Zabrza w latach 19451948 [w:] Zabrze 19331989. Szkice z dziejw politycznych miasta, red. S. Rosenbaum, Katowice 2011. 89. Dziuba A., Wzlot i upadek. Polska Partia Socjalistyczna w powiecie tarnogrskim w latach 19451948, Szkice Archiwalno-Historyczne 2011, nr 7. 90. Dziuba A., Zrzeszenie Wolno i Niezawiso na Grnym lsku w walce propagandowej z reimem komunistycznym [w:] Druga konspiracja na nowym pograniczu w latach 19451956. Szkice do dziejw podziemia antykomunistycznego na lsku i terenach ociennych, red. K. Jasiak, Opole 2011. 91. Dziurok A., Czowiek nieugitych zasad bp Juliusz Bieniek wobec wadz komunistycznych [w:] Niezomni ludzie Kocioa. Sylwetki, red. J. aryn, Krakw 2011. 92. Dziurok A., Kloch B., Stan bada nad dziejami ziemi rybnicko-wodzisawskiej w latach 19451989 [w:] Studia z dziejw ziemi rybnicko-wodzisawskiej w latach 19451989, red. A. Dziurok, B. Kloch, Rybnik 2011. 93. Dziurok A., Wadze komunistyczne wobec Kocioa katolickiego w powiecie rybnickim w latach 19451956 [w:] Studia z dziejw ziemi rybnicko-wodzisawskiej w latach 19451989, red. A. Dziurok, B. Kloch, Rybnik 2011. 94. Dwiga M., Dokumenty organw bezpieczestwa byego powiatu chojeskiego w zasobie Instytutu Pamici Narodowej w Szczecinie, Rocznik Chojeski 2011, t. 3. 95. Fabiaska B., Koodziejski J., Poznaska opozycja demokratyczna 19811989 w obiektywie Jana Koodziejskiego, Pozna 2011. 96. Fenrych Z., Duszpasterstwo Akademickie oo. Dominikanw w Poznaniu jako obiekt zainteresowania wadz [w:] Wadze wobec Kociow i zwizkw wyznaniowych w Wielkopolsce w latach 19801989, red. K. Biaecki, Pozna 2011. 97. Fenrych Z., Osoba i nauczania Jana Pawa II w odbiorze studentw z duszpasterstw akademickich w Polsce na przykadzie duszpasterstw w Szczecinie [w:] Solidarno z bo. Wok nauczania spoecznego Jana Pawa II, red. M. Drzonek i M. Siedziako, Szczecin 2011. 98. Filip K., Milicja Obywatelska w Sopocie w latach 19451949, Gdask 2011. 99. Flis S., Wojna o akta KW PZPR w Gdasku [w:] Wojna o akta. Studia i materiay rdowe, red. S. Flis, Gdask 2011. 100. Florczyk K., Kobiety w nowych zawodach w stalinowskiej Polsce zarys problematyki [w:] Spoeczestwo PRL: historia kultura pami, t. 1, red. S. Jankowiak, D. Skotarczyk, I. Skrzyska, Pozna 2011.

18

101. Florczyk K., Kobiety ze sztandarem. Maria Kapturska, Helena Przybyek, Stanisawa Sobaska, Zeszyty Historyczne WiN-u 2010, nr 3233. 102. Fornal P., Dowdcy brzozowskiej konspiracji AK-WiN (19401947), Fasciculi Musei Regionalis Brzozoviensis 2011, nr 5. 103. Fornal P., Rada WiN Brzozw (19451947) powstanie, dziaalno, likwidacja, Fasciculi Musei Regionalis Brzozoviensis 2011, nr 5. 104. Frazik W., Agent Roman czonek tzw. V Komendy WiN, Aparat Represji w Polsce Ludowej 19441989 2011, t. 89. 105. Frazik W., Materiay do bibliograi Zrzeszenia WiN, Zeszyty Historyczne WiN-u 2011, nr 34. 106. Gajos R., Kadra pionu W w aparacie bezpieczestwa na Kujawach i Pomorzu w latach 19561990, Aparat Represji w Polsce Ludowej 19441989 2011, nr 1. 107. Gazowski M., Baranowski Kazimierz [w:] Z dziejw walk o niepodlego, t. 1, red. M. Gazowski, W. Grabowski, S. Kalbarczyk, J. Kirszak, Warszawa 2011. 108. Gazowski M., Biernacki Mieczysaw [w:] Z dziejw walk o niepodlego, t. 1, red. M. Gazowski, W. Grabowski, S. Kalbarczyk, J. Kirszak, Warszawa 2011. 109. Gazowski M., Bohdziewicz Antoni [w:] Z dziejw walk o niepodlego, t. 1, red. M. Gazowski, W. Grabowski, S. Kalbarczyk, J. Kirszak, Warszawa 2011. 110. Gazowski M., Braude-Heller Chana (Anna) Rywka [w:] Z dziejw walk o niepodlego, t. 1, red. M. Gazowski, W. Grabowski, S. Kalbarczyk, J. Kirszak, Warszawa 2011. 111. Gazowski M., Brckner (Bruckner) Jzef Stanisaw [w:] Z dziejw walk o niepodlego, t. 1, red. M. Gazowski, W. Grabowski, S. Kalbarczyk, J. Kirszak, Warszawa 2011. 112. Gazowski M., Cukierman Icchak [w:] Z dziejw walk o niepodlego, t. 1, red. M. Gazowski, W. Grabowski, S. Kalbarczyk, J. Kirszak, Warszawa 2011. 113. Gazowski M., Czuperska-liwicka Anna Olga [w:] Z dziejw walk o niepodlego, t. 1, red. M. Gazowski, W. Grabowski, S. Kalbarczyk, J. Kirszak, Warszawa 2011. 114. Gazowski M., Dbrowski Juliusz [w:] Z dziejw walk o niepodlego, t. 1, red. M. Gazowski, W. Grabowski, S. Kalbarczyk, J. Kirszak, Warszawa 2011. 115. Gazowski M., Dziama Teol [w:] Z dziejw walk o niepodlego, t. 1, red. M. Gazowski, W. Grabowski, S. Kalbarczyk, J. Kirszak, Warszawa 2011. 116. Gazowski M., Endel-Ragis Leopold [w:] Z dziejw walk o niepodlego, t. 1, red. M. Gazowski, W. Grabowski, S. Kalbarczyk, J. Kirszak, Warszawa 2011. 117. Gazowski M., Epler Jzef Adam [w:] Z dziejw walk o niepodlego, t. 1, red. M. Gazowski, W. Grabowski, S. Kalbarczyk, J. Kirszak, Warszawa 2011. 118. Gazowski M., Gaadyk Janusz (Jan) Franciszek [w:] Z dziejw walk o niepodlego, t. 1, red. M. Gazowski, W. Grabowski, S. Kalbarczyk, J. Kirszak, Warszawa 2011. 119. Gazowski M., Gbarski Bohdan Aleksander [w:] Z dziejw walk o niepodlego, t. 1, red. M. Gazowski, W. Grabowski, S. Kalbarczyk, J. Kirszak, Warszawa 2011. 120. Gazowski M., Gieyski Witold [w:] Z dziejw walk o niepodlego, t. 1, red. M. Gazowski, W. Grabowski, S. Kalbarczyk, J. Kirszak, Warszawa 2011. 121. Gazowski M., Godlewski Edward Jzef [w:] Z dziejw walk o niepodlego, t. 1, red. M. Gazowski, W. Grabowski, S. Kalbarczyk, J. Kirszak, Warszawa 2011. 122. Gazowski M., Handelsman Marceli [w:] Z dziejw walk o niepodlego, t. 1, red. M. Gazowski, W. Grabowski, S. Kalbarczyk, J. Kirszak, Warszawa 2011. 123. Gazowski M., Herbst Stanisaw [w:] Z dziejw walk o niepodlego, t. 1, red. M. Gazowski, W. Grabowski, S. Kalbarczyk, J. Kirszak, Warszawa 2011. 124. Gazowski M., Hollender Tadeusz [w:] Z dziejw walk o niepodlego, t. 1, red. M. Gazowski, W. Grabowski, S. Kalbarczyk, J. Kirszak, Warszawa 2011. 125. Gazowski M., Hulewicz Witold [w:] Z dziejw walk o niepodlego, t. 1, red. M. Gazowski, W. Grabowski, S. Kalbarczyk, J. Kirszak, Warszawa 2011.

19

126. Gazowski M., Jaboska-Ter Oganian Halina [w:] Z dziejw walk o niepodlego, t. 1, red. M. Gazowski, W. Grabowski, S. Kalbarczyk, J. Kirszak, Warszawa 2011. 127. Gazowski M., Jagieo Konstanty [w:] Z dziejw walk o niepodlego, t. 1, red. M. Gazowski, W. Grabowski, S. Kalbarczyk, J. Kirszak, Warszawa 2011. 128. Gazowski M., Jastrzbski Bronisaw [w:] Z dziejw walk o niepodlego, t. 1, red. M. Gazowski, W. Grabowski, S. Kalbarczyk, J. Kirszak, Warszawa 2011. 129. Gazowski M., Joffe Szymon [w:] Z dziejw walk o niepodlego, t. 1, red. M. Gazowski, W. Grabowski, S. Kalbarczyk, J. Kirszak, Warszawa 2011. 130. Gazowski M., Kunert A.K., Anielewicz Mordechaj [w:] Z dziejw walk o niepodlego, t. 1, red. M. Gazowski, W. Grabowski, S. Kalbarczyk, J. Kirszak, Warszawa 2011. 131. Gazowski M., Kunert A.K., Banach Kazimierz [w:] Z dziejw walk o niepodlego, t. 1, red. M. Gazowski, W. Grabowski, S. Kalbarczyk, J. Kirszak, Warszawa 2011. 132. Gawiaczek T., Ppk art. Bolesaw Babecki (18931978) szkic do biograi [w:] Polska jesie 39. Militarne i polityczne aspekty z perspektywy siedemdziesiciolecia, red. J. Kirszak, D. Kore, Wrocaw 2011. 133. Garbacz K., Lublin 19801981. Zapis fotograczny, Lublin 2011. 134. Gasztold-Se P., Niepokoje na pustyni. Reperkusje powstania NSZZ Solidarno wrd pracownikw w Afryce Pnocnej i na Bliskim Wschodzie [w:] Opozycja i opr spoeczny w Polsce po 1956 roku, t. 1, red. T. Kozowski, J. Olaszek, Warszawa 2011. 135. Gasztold-Se P., Ocer Korpusu Bezpieczestwa, hagiograf ydowskiego Zwizku Wojskowego, tropiciel syjonizmu. Powojenna dziaalno Tadeusza Bednarczyka [w:] Letnia Szkoa Historii Najnowszej 2011, red. N. Jarska, T. Kozowski, Warszawa 2011. 136. Gasztold-Se P., Przeciwko KOR-owi i Gierkowi List 2000, Dzieje Najnowsze 2011, nr 1. 137. Gasztold-Se P., Wielka lekcja tolerancji? NSZZ Solidarno wobec zjawiska antysemityzmu [w:] O Polsk woln! O Polsk solidarn! NSZZ Solidarno w latach 19801989, red. W. Polak i inni, Gdask 2011. 138. Gerarda Krzymyka przygoda z fotogra Zlot Modziey na Zaolziu, Jabonkw 1939, oprac. A. Przewoka, lski Notes Historyczny 2011, nr 1. 139. Gieszczyska R., Strajk w OZGraf 1981. O cze drukarza, o prawd i wiarygodno sowa, Olsztyn 2011. 140. Gliwa M., Na drodze do koca historii. Wybory parlamentarne 1989 r. w wojewdztwie rzeszowskim [w:] Wybory parlamentarne 1989 r. w Polsce poudniowo-wschodniej, red. M. Gliwa, M. Krzysztoski, Rzeszw 2011. 141. Gliwa M., Na granicy wiatw. Cerkiew w Smolniku nad Sanem na tle losw mieszkacw Bieszczadw Zachodnich w XX w. [w:] Historyczno-Krajeznawczyj Zbirnyk, t. 1415, red. L. Tymoszenko, Drohobycz 2011. 142. Golik D., Dla Ciebie, Polsko, i dla Twej chway. Oddziay partyzanckie Jzefa Toczka Topora, Wadysawa Janura Wisy i Jana Peciaka Graba, Zeszyty Historyczne WiN-u 2011, nr 34. 143. Golik D., Musia F., Ksidz Wadysaw Gurgacz niezomny kapelan Polskiej Podziemnej Armii Niepodlegociowcw [w:] Niezomni ludzie Kocioa. Sylwetki, red. J. aryn, Krakw 2011. 144. Golik D., Sowieckie oddziay dywersyjne w latach 19441945 [w:] Wojna i okupacja w Piwnicznej i na Sdecczynie, red. W. Wdowiak, Piwniczna-Zdrj 2010. 145. Gontarczyk P., Jak fakty s przeciwko nam, to tym gorzej dla faktw. O metodzie naukowej Jana Tomasza Grossa [w:] Zote serca czy zote niwa. Studia nad losami Polakw i ydw, red. M.J. Chodkiewicz, W. Muszyski, Warszawa 2011. 146. Gontarczyk P., Bogdan Gadomski. Biograa agenta. Najwikszy agent policji politycznej II RP Jzef Josek Mitzenmacher (19031947), Dzieje Najnowsze 2011, nr 2. 147. Gontarczyk P., W subie Stalina? Komunistyczny ruch oporu w okupowanej Polsce [w:] Przemoc i dzie powszedni w okupowanej Polsce, red. T. Chinciski, Gdask 2011.

20

148. Gontarczyk P., W sprawie Przyczynku do historii PPR Grzegorza Motyki [w:] Zagada ydw 2011, t. 6. 149. Grabowski W., Bojarska Maria [w:] Z dziejw walk o niepodlego, t. 1, red. M. Gazowski, W. Grabowski, S. Kalbarczyk, J. Kirszak, Warszawa 2011. 150. Grabowski W., Braksal Stefan [w:] Z dziejw walk o niepodlego, t. 1, red. M. Gazowski, W. Grabowski, S. Kalbarczyk, J. Kirszak, Warszawa 2011. 151. Grabowski W., Budkiewicz Bronisaw [w:] Z dziejw walk o niepodlego, t. 1, red. M. Gazowski, W. Grabowski, S. Kalbarczyk, J. Kirszak, Warszawa 2011. 152. Grabowski W., Charlemagne Henryk Mikoaj [w:] Z dziejw walk o niepodlego, t. 1, red. M. Gazowski, W. Grabowski, S. Kalbarczyk, J. Kirszak, Warszawa 2011. 153. Grabowski W., Czajkowski Wadysaw [w:] Z dziejw walk o niepodlego, t. 1, red. M. Gazowski, W. Grabowski, S. Kalbarczyk, J. Kirszak, Warszawa 2011. 154. Grabowski W., Dzicioowski Wodzimierz Wacaw [w:] Z dziejw walk o niepodlego, t. 1, red. M. Gazowski, W. Grabowski, S. Kalbarczyk, J. Kirszak, Warszawa 2011. 155. Grabowski W., Le presse clandestine polonaise 19391945 [w:] Ecrire sous l Occupation. Du nonconsentement la Resistance France-Belgique-Pologne 19401945, red. B. Curatolo, F. Marcot, Rennes 2011. 156. Grabowski W., uczkowski M., Bar Franciszek [w:] Z dziejw walk o niepodlego, t. 1, red. M. Gazowski, W. Grabowski, S. Kalbarczyk, J. Kirszak, Warszawa 2011. 157. Grabowski W., uczkowski M., Biay Bronisaw [w:] Z dziejw walk o niepodlego, t. 1, red. M. Gazowski, W. Grabowski, S. Kalbarczyk, J. Kirszak, Warszawa 2011. 158. Grabowski W., uczkowski M., Borowski Antoni [w:] Z dziejw walk o niepodlego, t. 1, red. M. Gazowski, W. Grabowski, S. Kalbarczyk, J. Kirszak, Warszawa 2011. 159. Grabowski W., uczkowski M., Brejdygant (Breydygant) Wadysaw [w:] Z dziejw walk o niepodlego, t. 1, red. M. Gazowski, W. Grabowski, S. Kalbarczyk, J. Kirszak, Warszawa 2011. 160. Grabowski W., uczkowski M., Ciechoski Zdzisaw Jan [w:] Z dziejw walk o niepodlego, t. 1, red. M. Gazowski, W. Grabowski, S. Kalbarczyk, J. Kirszak, Warszawa 2011. 161. Grabowski W., uczkowski M., Czekalski Antoni Tadeusz [w:] Z dziejw walk o niepodlego, t. 1, red. M. Gazowski, W. Grabowski, S. Kalbarczyk, J. Kirszak, Warszawa 2011. 162. Grabowski W., Okrgowy delegat dla miasta Warszawy, rejonowi delegaci dla dzielnic Warszawy [w:] Administracja cywilna Polskiego Pastwa Podziemnego i jej funkcjonowanie w okresie powstania warszawskiego, red. J. Czaputowicz, Warszawa 2011. 163. Grabowski W., Projekt organizacji cznoci z Krajem pk. dypl. Heliodora Cepy z kwietnia 1940 r. [w:] Z dziejw walk o niepodlego, t.1, red. M. Gazowski, W. Grabowski, S. Kalbarczyk, J. Kirszak, Warszawa 2011. 164. Grabowski W., Rola administracji cywilnej w akcji Burza [w:] Administracja cywilna Polskiego Pastwa Podziemnego i jej funkcjonowanie w okresie powstania warszawskiego, red. J. Czaputowicz, Warszawa 2011. 165. Grabowski W., Szefostwo Biur Wojskowych Komendy Gwnej Zwizku Walki Zbrojnej Armii Krajowej, Warszawa 2011. 166. Grabowski W., Zapomniani polscy spadochroniarze. Operacje Dunstable i Eagle w Niemczech, Londyn 2011. 167. Grabowski W., Buyko Bolesaw [w:] Z dziejw walk o niepodlego, t. 1, red. M. Gazowski, W. Grabowski, S. Kalbarczyk, J. Kirszak, Warszawa 2011. 168. Graduszewski L., Udostpnianie materiaw archiwalnych do celw prowadzenia bada naukowych w organach bezpieczestwa szczebla wojewdzkiego w Bydgoszczy do 1990 r., Przegld Archiwalny Instytutu Pamici Narodowej 2011, t. 4. 169. Grosicka M., Napad za wiedz UB? Wok rozwizania Zarzdu Powiatowego PSL w Sandomierzu, Zeszyty Historyczne WiN-u 2011, nr 34.

21

170. Haagida I., A-O, Zakon, Wichrzyciele dziaania aparatu bezpieczestwa Polski Ludowej wobec duchowiestwa greckokatolickiego w latach 1944/19451956/1957 [w:] Internacjonalizm czy...? Dziaania organw bezpieczestwa pastw komunistycznych wobec mniejszoci narodowych (19441989), red. J. Hytrek-Hryciuk, G. Strauchold, J. Syrnyk, WrocawWarszawa 2011. 171. Haagida I., NSZZ Solidarno Regionu Supskiego (19801990), t. 2: Dokumenty Komitetu Wojewdzkiego PZPR i Suby Bezpieczestwa, Gdask 2011. 172. Haagida I., Odnowienie duszpasterstwa greckokatolickiego w Polsce 19561957 (dokumenty), zebra i oprac. I. Haagida, Bazyliaskie Studia Historyczne 2011, t. 1. 173. Haagida I., Polityka wadz komunistycznych wobec Kocioa greckokatolickiego w krajach Europy rodkowo-Wschodniej (19441956) podobiestwa i rnice [w:] Koci, nard, pastwo. Dziaalno i dziedzictwo Metropolity Andrzeja Szeptyckiego, red. A.R. Szeptycki, WrocawWarszawa 2011. 174. Haagida I., Represje wobec duchowiestwa Kocioa greckokatolickiego na terytorium dzisiejszej Polski w latach 19391957 (Rekonesans historiograczny i dalsze perspektywy bada), Litopys. Studia i materiay Ukraiskiego Towarzystwa Historycznego w Polsce 2011, nr 1. 175. Haagida I., Wojewdztwo supskie [w:] Trzynastego grudnia roku pamitnego.... Internowani w stanie wojennym z powodw politycznych z wojewdztw: bydgoskiego, elblskiego, gdaskiego, supskiego, toruskiego i wocawskiego, red. I. Haagida, BydgoszczGdask 2011. 176. Haagida I., Wykaz osb z wojewdztwa supskiego internowanych z powodw politycznych [w:] Trzynastego grudnia roku pamitnego.... Internowani w stanie wojennym z powodw politycznych z wojewdztw: bydgoskiego, elblskiego, gdaskiego, supskiego, toruskiego i wocawskiego, red. I. Haagida, BydgoszczGdask 2011. 177. Hytrek-Hryciuk J., Kryptonim Orodek. Suba Bezpieczestwa wobec Ziomkostwa lzakw (19621972) [w:] Internacjonalizm czy? Dziaania organw bezpieczestwa pastw komunistycznych wobec mniejszoci narodowych (19441989), red. J. Hytrek-Hryciuk, G. Strauchold, J. Syrnyk, WarszawaWrocaw 2011. 178. Hytrek-Hryciuk J., Radzieckie obozy jenieckie na wrocawskim Psim Polu (Breslau-Hundsfeld), Rocznik Wrocawski 2011, nr 12. 179. Hytrek-Hryciuk J., Rosjanie nadchodz! Ludno niemiecka a onierze Armii Radzieckiej (Czerwonej) na Dolnym lsku w latach 19451948, Wrocaw 2010 (druk 2011). 180. Hytrek-Hryciuk J., Tu Ruski jest szefem! Dziaalno tymczasowej administracji radzieckiej na Dolnym lsku (19451946), Slesk Sbornik 2011, nr 12. 181. Hytrek-Hryciuk J., Wrzesie 1939 w propagandzie niemieckiej na przykadzie Schlesische Tageszeitung [w:] Kampania polska 39. Militarne i polityczne aspekty z perspektywy siedemdziesiciolecia, red. J. Kirszak, D. Kore, Wrocaw 2011. 182. Hytrek-Hryciuk J., Wstp [w:] Internacjonalizm czy? Dziaania organw bezpieczestwa pastw komunistycznych wobec mniejszoci narodowych (19441989), red. J. Hytrek-Hryciuk, G. Strauchold, J. Syrnyk, WarszawaWrocaw 2011. 183. Internacjonalizm czy? Dziaania organw bezpieczestwa pastw komunistycznych wobec mniejszoci narodowych (19441989), red. J. Hytrek-Hryciuk, G. Strauchold, J. Syrnyk, WarszawaWrocaw 2011. 184. Jaczyska A., Klukowski Z., Zamojszczyzna 19181943 (I) i 19441959 (II), rec. Pami i Sprawiedliwo 2011, nr 1 (17). 185. Jasiak K., Kresowi onierze wyklci. Wspomnienie o kpt. Marianie Niankowskim ps. Junosza [w:] Kresowianie na lsku Opolskim, red. M. Kalczyska, Opole 2011. 186. Jasiski G., Grupa autochtonw o profaszystowskim nastawieniu zostanie pozbawiona kierowniczego czynnika.... Okolicznoci aresztowania ksidza Jerzego Sachsa, Emila Leyka i Waltera Pnego w 1950 roku, Komunikaty Mazursko-Warmiskie 2010, nr 4 (druk 2011). 187. Jasiski G., Powstanie kociuszkowskie i rozbiory Polski w Kalendarzu Krlewsko-Pruskim ewangelickim Marcina Gerssa. Przyczynek do wiedzy o Polsce na Mazurach w XIX wieku, Znad Pissy 2008, nr 1718 (druk 2011).

22

188. Jedynak M., Kryptonim Jedno rozpracowanie rodowiska witokrzyskich Zgrupowa Partyzanckich AK Ponury Nurt na Dolnym lsku (19571959) [w:] Druga konspiracja na nowym pograniczu w latach 19451956. Szkice do dziejw podziemia antykomunistycznego na lsku i terenach ociennych, red. K. Jasiak, Opole 2010 (druk 2011). 189. Jecy wojenni z dzkiego oary zbrodni katyskiej, red. J. elazko i P. Zawilski, d 2011. 190. Joniec G., Biogram Arseniusza Ostaszewskiego [w:] Powiatowy Urzd Bezpieczestwa Publicznego w Kraniku 19441956, red. J. Romanek, Lublin 2011. 191. Joniec G., Biogram Jzefa Pilipczuka [w:] Powiatowy Urzd Bezpieczestwa Publicznego w Kraniku 19441956, red. J. Romanek, Lublin 2011. 192. Joniec G., Biogram Wodzimierza Kaliszczuka [w:] Powiatowy Urzd Bezpieczestwa Publicznego w Kraniku 19441956, red. J. Romanek, Lublin 2011. 193. Joniec G., Biogram Zdzisawa Grzelaka [w:] Powiatowy Urzd Bezpieczestwa Publicznego w Kraniku 19441956, red. J. Romanek, Lublin 2011. 194. Joniec G., Ludzie kranickiej bezpieki. Portret zbiorowy [w:] Powiatowy Urzd Bezpieczestwa Publicznego w Kraniku 19441956, red. J. Romanek, Lublin 2011. 195. Joniec G., Raport do Ministra Bezpieczestwa Publicznego z dochodzenia przeciwko kpt. Kaliszczukowi Wodzimierzowi, por. Ostaszewskiemu Arseniuszowi, plut. Wasilewskiemu Henrykowi, plut. Goleniowi Henrykowi i kpr. Legzie Stanisawowi z 8 wrzenia 1950 r. [w:] Powiatowy Urzd Bezpieczestwa Publicznego w Kraniku 19441956, red. J. Romanek, Lublin 2011. 196. Joczyk M., Zbrodnia katyska i represje sowieckie wobec Polakw z regionu witokrzyskiego w 1940 r. Stan bada i postulaty [w:] Z dziejw policji polskiej w latach 19191945, red. E. Majcher-Ociesa, Kielce 2010 (druk 2011). 197. Kaczmarczyk W., Marcinkiewicz-Kaczmarczyk A., Funkcjonowanie organw ledczych MBP, KdsBP i MSW w latach 19451956, Aparat Represji w Polsce Ludowej 19441989 2011, nr 1. 198. Kaczmarski K., Dziaalno polityczna Tadeusza Bieleckiego na wychodstwie w pierwszym okresie wojny (wrzesie 1939 r. czerwiec 1941 r.), Glaukopis 2011, nr 2122. 199. Kaczmarski K., Wok ukadu SikorskiMajski. Stronnictwo Narodowego wobec rzdu RP na wychodstwie (lipiec 1941 r. luty 1942 r.), cz. 1, Glaukopis 20112012, nr 2324. 200. Kalbarczyk S., Kazimierz Bartel w walce o niepodlego i granice Odrodzonej Rzeczypospolitej (19181919) [w:] Z dziejw walk o niepodlego, t. 1, red. M. Gazowski, W. Grabowski, S. Kalbarczyk, J. Kirszak, Warszawa 2011. 201. Kalisz M., Jzef Laska policjant, onierz i konspiracji, Rocznik Sdecki 2011, t. 39. 202. Kamucki Korpus Kawalerii. Zbrodnie popenione na ziemiach polskich w 1944 r. w dokumentach SB, wstp, wybr i oprac. R. Sodel, Lublin 2011. 203. Kamiski ., Oawa i powiat oawski w czasie kryzysw spoeczno-politycznych PRL (19561980) [w:] 800 lat historii Oawy. Studia i materiay z konferencji zorganizowanej w Oawie 1213 marca 2009 r., red. T. Gawiaczek, Wrocaw 2010 (druk 2011). 204. Kamiski ., Opozycja i opr spoeczny na Dolnym lsku 19451989 [w:] Ziemie Zachodnie historia i perspektywy, red. W. Kucharski, G. Strauchold, Wrocaw 2011. 205. Kamiski ., Reakcje spoeczestwa Dolnego lska na interwencj wojsk Ukladu Warszawskiego w Czechosowacji [w:] Opozycja i opr spoeczny w Polsce po 1956 roku, red. T. Kozowski, J. Olaszek, Warszawa 2011. 206. Kardela P., Wyjazd za mienie. Esbecki proceder wydawania Warmiakom zezwole na stay wyjazd do RFN. Studium przypadku [w:] Internacjonalizm czy? Dziaania organw bezpieczestwa pastw komunistycznych wobec mniejszoci narodowych (19441989), red. J. Hytrek-Hryciuk, G. Strauchold, J. Syrnyk, WarszawaWrocaw 2011. 207. Kasprzycki M., Konfederacja Polski Niepodlegej w Krakowie. Zarys dziaalnoci z uwzgldnieniem przykadw destrukcyjnej roli osobowych rde informacji [w:] Konfederacja Polski Niepodlegej na drodze do wolnoci, red. M. Wenklar, Krakw 2011.

23

208. Kazaski A., Tajna Komisja Zakadowa NSZZ Solidarno Stoczni Gdaskiej im. Lenina w latach 19821988 [w:] O Polsk woln! O Polsk solidarn!, red. W. Polak i inni, Gdask 2011. 209. Kazaski A., Wojewdztwo gdaskie [w:] Trzynastego grudnia roku pamitnego.... Internowani w stanie wojennym z powodw politycznych z wojewdztw: bydgoskiego, elblskiego, gdaskiego, supskiego, toruskiego i wocawskiego, red. I. Haagida, Bydgoszcz Gdask 2011. 210. Kirszak J., Karpacka czwrka o sobie [w:] Wojna 1939 roku na Podkarpaciu, red. P. Korzeniowski, A. Olejko, Rzeszw 2011. 211. Kirszak J., Bitwa, ktra moga wpyn na przebieg kampanii. 24. DP nad Dunajcem 57 wrzenia [w:] Polska jesie 39. Militarne i polityczne aspekty z perspektywy siedemdziesiciolecia, red. J. Kirszak, D. Kore, Wrocaw 2011. 212. Kirszak J., Dwaj pukownicy bohaterowie Wrzenia 1939. Jan Kruk-migla i Jan Maliszewski ywoty rwnolege [w:] Wybitni wrocawianie. Osobowoci w historii miasta, t. 3, Wrocaw 2010 (druk 2011). 213. Kirszak J., Kpt. dr Jan Koprowski uczestnik kampanii polskiej 1939, francuskiej 1940, jeniec oagw, wizie PRL [w:] Polska jesie 39. Militarne i polityczne aspekty z perspektywy siedemdziesiciolecia, red. J. Kirszak, D. Kore, Wrocaw 2011. 214. Kirszak J., Nowa biograa generaa Kazimierza Sosnkowskiego, Przegld Historyczno-Wojskowy 2011, nr 1. 215. Kirszak J., Nowa biograa generaa Kazimierza Sosnkowskiego, Przegld Historyczno-Wojskowy 2011, nr 2. 216. Kirszak J., W odpowiedzi profesorowi Lechowi Wyszczelskiemu, Przegld Historyczno-Wojskowy 2011, nr 2. 217. Klementowski R., Jeleniogrskie Orlta, Jelenia Gra 2011. 218. Klementowski R. Modus operandi agenta w rodowisku mniejszoci niemieckiej. Studium przypadku tajnego wsppracownika ps. Jansen [w:] Internacjonalizm czy? Dziaania organw bezpieczestwa pastw komunistycznych wobec mniejszoci narodowych (19441989), red. J. Hytrek-Hryciuk, G. Strauchold, J. Syrnyk, WarszawaWrocaw 2011. 219. Kleszczyski B. [rec.], Nie tylko walka onierze Armii Krajowej w powojennym Wrocawiu i na Dolnym lsku, red. G. Kowal, W. Kucharski, J. Maliniak i G. Staruhold, Wrocaw 2010, Wrocawski Rocznik Historii Mwionej 2011, nr 1. 220. Kleszczyski B., Gry w edukacji historycznej [w:] eby dzieje ludzkie nie zatary si w pamici. Rozwaania o wspczesnych problemach edukacji historycznej i roli historykw w XXI wieku, red. P. Juko, P. Korzeniowski, M. Borys, M. Maozi, Tarnw 2011. 221. Kleszczyski B., Wybory do Sejmu kontraktowego i Senatu w wojewdztwie kronieskim [w:] Wybory parlamentarne w 1989 r. w Polsce poudniowo-wschodniej, red. M. Gliwa, M. Krzysztoski, Rzeszw 2011. 222. Knap P., Big-beat i co dalej? Festiwal Modych Talentw w Szczecinie (19621963) na amach popularnych czasopism [w:] Letnia Szkoa Historii Najnowszej 2010. Referaty, red. N. Jarska, T. Kozowski, wstp . Kamiski, Warszawa 2011. 223. Knap P., Kontrola prewencyjna i wtrna. Wojewdzki Urzd Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk w Szczecinie wobec Kuriera Szczeciskiego w 1949 r. [w:] Wok zjazdu szczeciskiego 1949 r., red. P. Knap, Szczecin 2011. 224. Knap P., Szczecin w obiektywie Anatola Weczera, Szczecin 2011. 225. Knap P., Wicki, Szymichowska, Sulewscy... Uczestnicy polskich akcji wywiadowczych poprzedzajcych operacj Synteza i ich losy [w:] Police na przestrzeni wiekw, red. W. Potkaski, Police 2011. 226. Kolasa K., Szkoa salezjanek w odzi 19301963, Archiwa, Biblioteki i Muzea Kocielne 2011, t. 95.

24

227. Kolasa K., Wsowicz J., Dokumentacja audiowizualna (fotograe, lmy, nagrania) w obrbie spucizny ks. Witolda Koniecznego SBD przechowywanej w zasobie Archiwum Salezjaskiego Inspektorii Pilskiej problemy opracowania, Archiwista Polski 2011, nr 3. 228. Koller S., Brakowanie i niszczenie dokumentacji operacyjnej Suby Bezpieczestwa w Ministerstwie Spraw Wewntrznych 19561990, Przegld Archiwalny Instytutu Pamici Narodowej 2011, t. 4. 229. Koller S., Procedura brakowania materiaw Biura W w latach 19721989, Aparat Represji w Polsce Ludowej 19441989 2011, nr 1 (8). 230. Komaniecka M., Struktura Biura W i jego poprzednikw (19451989), Aparat Represji w Polsce Ludowej 19441989 2011, nr 1 (8). 231. Konfederacja Polski Niepodlegej na drodze do wolnoci, red. M. Wenklar, Krakw 2011. 232. Koniec pokoju, pocztek wojny. Niemieckie dziaania dywersyjne w kampanii polskiej 1939 r. Wybrane aspekty, red. G. Bbnik, Katowice 2011. 233. Konieczna M., Przetrcimy im wrae apy pokazowy proces harcerzy z Druyny im. ks. Jeremiego Winiowieckiego, Krakowski Rocznik Historii Harcerstwa 2011, t. 7. 234. Konieczna M., Suba Bezpieczestwa przeciw Armii Wyzwolenia. Dziaalno organizacji modzieowej Armia Wyzwolenia w latach 19671970 w dokumentach Suby Bezpieczestwa w Krakowie, Sowiniec. Procznik Fundacji Centrum Dokumentacji Czynu Niepodlegociowego 2010, nr 3637 (druk 2011). 235. Kore D., Suba generaa bryg. Aleksandra Radwana-Pragowskiego w Wojsku Polskim (19181939) [w:] Z dziejw walk o niepodlego, t. 1, red. M. Gazowski, W. Grabowski, S. Kalbarczyk, J. Kirszak, Warszawa 2011. 236. Korku M., Casus Jana Rokity i Stanisawa Krla. Materiay archiwalne wytworzone przez UB i komunistyczne sdownictwo wobec realiw historycznych lat 19461947, Sowiniec 2010, nr 3637 (druk 2011). 237. Korku M., Jan Saapatek Orze [w:] Ostatni komendanci. Ostatni onierze (Materiay robocze Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej), b.d.w., b.m.w. 238. Korku M., Jzef Kura Ogie. Podhalaska wojna 19391945, Krakw 2011. 239. Korku M., Urzd Bezpieczestwa w powiecie chrzanowskim wobec rodowisk niepodlegociowych w latach 19451947 [w:] Dziedzictwo kulturowe i przyrodnicze ziemi chrzanowskiej, Chrzanw 2011. 240. Kociaski R., Lekiewicz R., Brakowanie i niszczenie dokumentw Wojewdzkiego Urzdu Spraw Wewntrznych w Poznaniu w latach 19891990, Przegld Archiwalny Instytutu Pamici Narodowej 2011, t. 4. 241. Kocielna B., Gorce lato i zota polska jesie w Szczecinie w 1980 r., Glaukopis 2011, nr 2122. 242. Koci i kultura niezalena, red. B. Tracz, Katowice 2011. 243. Koci katolicki w realiach wadzy komunistycznej na Pomorzu rodkowym w latach 19451989, red. ks. T. Ceynowa, P. Knap, Szczecin 2011. 244. Kotarba R., Zamordowanie rodziny gen. bryg. Bernarda Monda przez Niemcw w 1943 r., Przegld Archiwalny Instytutu Pamici Narodowej 2011, t. 4. 245. Kowalczyk E., Pawlicka K., Urzd Bezpieczestwa Publicznego m.st. Warszawy, Warszawa 2011. 246. Kozowski T., Siy antysocjalistyczne w obronie milicjantw. Otwock, 7 maja 1981, Wolno i Solidarno 2011, nr 2. 247. Kozowski T., Jarska N. [red.], Letnia Szkoa Historii Najnowszej 2010, Warszawa 2011. 248. Kozowski T., Olaszek J. [red.], Opozycja i opr spoeczny w Polsce po 1956 roku, t. 1,Warszawa 2011. 249. Kozowski T., The Memory of the Polish Independent Self-Governing Trade Union Solidarno, The Memory of Labour and Social Movements: A Global Perspective 2011, t. 45.

25

250. Krajewski K., Dokumenty struktur niepodlegociowych dziaajcych na terenie powiatu Siedlce (edycja rde) [w:] Powiat Siedlce w pierwszej dekadzie rzdw komunistycznych, red. K. Krajewski, Warszawa 2011. 251. Krajewski K., Dokumenty wytworzone przez UB, MO, KBW, ludowego WPoraz PPR-PZPR (edycja rde) [w:] Powiat Siedlce w pierwszej dekadzie rzdw komunistycznych, red. K. Krajewski, Warszawa 2011. 252. Krajewski K., Kalendarium waniejszych dziaa zbrojnych podziemia niepodlegociowego na terenie powiatu Siedlce (X 1944XII 1954) [w:] Powiat Siedlce w pierwszej dekadzie rzdw komunistycznych, red. K. Krajewski, Warszawa 2011. 253. Krajewski K., abuszewski T., onierze Wyklci Mazowsza i Podlasia 19441952 (broszura na IV rajd szlakiem onierzy Wykltych), WarszawaBrok 2011. 254. Krajewski K., abuszewski T., Podziemie niepodlegociowe w powiecie Siedlce po 1944 roku [w:] Powiat Siedlce w pierwszej dekadzie rzdw komunistycznych, red. K. Krajewski, Warszawa 2011. 255. Kronika Parai Raba Wyna T. I, 18351993, oprac. M. Pietrzak, KrakwRaba Wyna 2011. 256. Kruk B., Wrocaw-Oawa. Powstanie pierwszej linii kolejowej na lsku w 1842 r. [w:] 800 lat historii Oawy. Studia i materiay z konferencji naukowej zorganizowanej w Oawie 1213 marca 2009 r., red. T. Gawiaczek, Wrocaw 2010 (druk 2011). 257. Kruk M., Kadra 5. Wileskiej Brygady AK, Biuletyn Regionalnej Dyrekcji Lasw Pastwowych w Toruniu 2011, nr 2 (59). 258. Kruk M., Lenicy byli z majorem upaszk, Biuletyn Regionalnej Dyrekcji Lasw Pastwowych w Toruniu 2011, nr 2 (59). 259. Kruk M., Niszczenie materiaw archiwalnych w Wojewdzkim Urzdzie Spraw Wewntrznych w Gdasku w latach 19891990, Przegld Archiwalny Instytutu Pamici Narodowej 2011, t. 4. 260. Kruk M., Ryszard Wincerowicz przed Sdem Marynarki Wojennej, czyli historia listu do Adama. Perlustracja korespondencji w stanie wojennym, Aparat Represji w Polsce Ludowej 19441989 2011, nr 1. 261. Kruszyski M., Maria Curie-Skodowska i uniwersytet jej imienia Lublin, rok 1944, Annales UMCS 2011, sekcja F, t. 46. 262. Kruszyski M., Personel midzywojennej polskiej placwki dyplomatycznej w Moskwie w wietle wspomnie i relacji pamitnikarskich, Wschodni Rocznik Humanistyczny 2011, t. 7. 263. Kruszyski M., Polska suba dyplomatyczna i konsularna na terenie byej Rosji carskiej w latach 19181920. Zarys problematyki [w:] Rok 1920. Wojna i polityka, red. M. Szumiao, Lublin 2011. 264. Kruszyski M., Zdzisaw Szczerbiski (18981978) [w:] Polski Sownik Biograczny, z. 194 (t. 47/3), Krakw 2011. 265. Krysiak D., Rezonans. Pismo Regionu Warmisko-Mazurskiego. Solidarno Olsztyn (19821989), Olsztyn 2011. 266. Krzanicki M., Komiks w PRL, PRL w komiksie, Rzeszw 2011. 267. Krzysztoski M., Paraa Matki Boej Krlowej Polski oaza kultury niezalenej [w:] Koci i kultura niezalena, red. B. Tracz, Katowice 2011. 268. Krzysztoski M., Postawa ks. abp. Ignacego Tokarczuka wobec komunizmu [w:] Historia blisza ludziom. Prace oarowane ksidzu profesorowi Janowi Kracikowi w 70. rocznic urodzin, red. s. E.E. Wrbel CSFN, ks. R. Szczurowski, Krakw 2011. 269. Ksiga bezprawia. Akta normatywne kierownictwa Resortu Bezpieczestwa Publicznego (19441956), wybr i oprac. B. Kopka, wstp A. Paczkowski, Warszawa 2011. 270. Kubaj A., Kenar T., Konfederacja Polski Niepodlegej na Pomorzu Zachodnim [w:] Konfederacja Polski Niepodlegej na drodze do wolnoci, red. M. Wenklar, Krakw 2011.

26

271. Kubaj A., Nie wyroli z marze. Szczeciska podziemna Solidarno, omianki 2011. 272. Kubaj A., Rozmowy w stoczni odsona pierwsza, Wolno i Solidarno 2011, nr 2. 273. Kuligowska A., O pojciu historii w myli Ernsta Bernheima [w:] Uwikania historiograi. Midzy ideologizacj dziejw a obiektywizmem badawczym, red. T. Baszczyk, K. Brzechczyn, D. Ciunajcis, M. Kierzkowski, Pozna 2011. 274. Kupka K., Boe! Niech bdzie ta Polska, jaka chce, byleby bya Polsk!, oprac. A. Przewoka, B. Benczew, lski Notes Historyczny 2011, nr 1. 275. Kurtyka J., Z dziejw agonii i podboju prace zebrane z zakresu historii najnowszej, red. W. Frazik, F. Musia, Krakw 2011. 276. Kuta C., Pod kontrol i z zachowaniem moliwoci sterowania, Glaukopis 2011, nr 2122. 277. Kuta C., Informator 009, TW L, C, Nil Czesaw Lechicki, Zeszyty Historyczne WiN-u 2011, nr 34. 278. Lachowicz M., Wspomnienia cichociemnego, oprac. K.A. Tochman, Rzeszw 2011. 279. Lekiewicz R. [rec.], Jens Gieseke, Stasi. Historia 19451990, Przegld Bezpieczestwa Wewntrznego 2011, nr 4. 280. Lekiewicz R., Buddyjskie stowarzyszenia wyznaniowe w Poznaniu w latach osiemdziesitych XX wieku [w:] Wadze wobec Kociow i zwizkw wyznaniowych w Wielkopolsce w latach 19801989, red. K. Biaecki, Pozna 2011. 281. Lekiewicz R., W krgu teczek (In the circle of les). Polish experience with documents of the Communist Special Services [w:] Interpretcia dokumentov ttnej Bezpenosti. Zbornk z vedeckej konferencie Bratislava 16. novembra 2010, Zostavil P. Jaek, Bratislava 2011. 282. Lewsza D., Wybrane aspekty religijne, polityczne i literackie w powojennej publicystyce Jerzego Zawieyskiego [w:] Letnia Szkoa Historii Najnowszej 2010. Referaty, red. N. Jarska, T. Kozowski, wstp . Kamiski, Warszawa 2011. 283. Ligarski S., Twrcy w latach 19451956 [w:] Wok zjazdu szczeciskiego w styczniu 1949 r., red. P. Knap, Szczecin 2011. 284. Ligarski S., Walka o umysy. Propagandowe przygotowania do wprowadzenia stanu wojennego [w:] Czas przeomu. Solidarno 19801981, red. J. Kufel, W. Polak, Gdask 2011. 285. Ligarski S., ycie codzienne na lsku na podstawie ogosze drobnych [w:] Muzeum Ziem Zachodnich: historia i perspektywy, red. W. Kucharski, Wrocaw 2011. 286. Litwiska M., y bez kamstwa sprawa Marka Adamkiewicza, Zeszyty Historyczne WiN-u 2011, nr 34. 287. Lubecka J., Karanie niemieckich zbrodniarzy wojennych w Polsce, Zeszyty Historyczne WiN-u 2011, nr 34. 288. Lubecka J., The Word at the service of political history as exemplied by the german narration of world war II crimes [w:] Language, culture and politics, red. E. Grodzki, S. Rehman, C. Calma, Florida 2011. 289. apiski P., Akcja pod Dzikoniami [w:] J. Milewski, Wojewdztwo biaostockie. Zarys dziejw (19191975), Biaystok 2011. 290. apiski P., Bitwa pod Bodakami [w:] J. Milewski, Wojewdztwo biaostockie. Zarys dziejw (19191975), Biaystok 2011. 291. apiski P., Podziemie niepodlegociowe w Biaymstoku (19441956) [w:] Historia Biaegostoku, red. A. Dobroski, Biaystok 2011. 292. apiski P., Polskie podziemie niepodlegociowe na terenie powiatu soklskiego w latach 19391956 (Zarys problematyki) [w:] Jzef Marcinkiewicz. Genialny matematyk mczennik Katynia, red. J. Marciak-Kozowska, E. Jakimowicz, Biaystok 2011. 293. apiski P., Ppor. Stanisaw Grabowski ps. Wiarus (19211952). Zarys biograi, Zeszyt Naukowy Muzeum Wojska 2010, nr 23. 294. d w 1939 roku. Studia i szkice, red. T. Toborek, P. Waingertner, d 2011.

27

295. uczak A., Obrazy ziemiastwa w historiograi [w:] Uwikania historiograi. Midzy ideologizacj dziejw a obiektywizmem badawczym, red. T. Baszczyk, K. Brzechczyn, D. Ciunajcis, M. Kierzkowski, Pozna 2011. 296. uczak A., Utracone decorum. Grabie dbr kultury z majtkw ziemiastwa polskiego w Wielkopolsce w czasie okupacji niemieckiej w latach 19391945, WarszawaPozna 2011. 297. ukasiewicz S. [red.], Towards a United Europe: an Anthology of Twentieth Century Polish Thought on Europe, Warszawa 2011. 298. ukasiewicz S., Afterword [w:] Towards a United Europe: an anthology of twentieth century polish thought on Europe, red. S. ukasiewicz, Warszawa 2011. 299. ukasiewicz S., Jan Nowak-Jezioraski jako dziaacz PRW NiD [w:] Jan Nowak-Jezioraski: kurier Armii Krajowej, redaktor Radia Wolna Europa, polityk, red. P. Machcewicz, R. Habielski, WarszawaWrocaw 2011. 300. ukasiewicz S., Paczkowski A., Wywiad Polski Ludowej w 1948 r., Aparat represji w Polsce Ludowej 19441989 2011, nr 1/89. 301. ysakowski P., Katy i jego konsekwencje w prasie niemieckiej 1943 roku, Rocznik Polsko-Niemiecki 2011, nr 19. 302. ysakowski P., mier ksidza Stefana Niedzielaka w dokumentach IPN i opiniach prasy PRL [w:] Niezomni ludzie Kocioa. Sylwetki, red. J. aryn, Krakw 2011. 303. Machcewicz P., Persak K. [red.] Polski wiek XX, t. 4: PRL od grudnia 70 do czerwca 89, Warszawa 2011. 304. Majchrzak G. [oprac.], My godujemy my chcemy chleba. Poznaski Czerwiec 1956 w listach opublikowanych w biuletynach Polskiego Radia, Pozna 2011. 305. Majchrzak G., Ligarski S., Komitet do spraw Radia i Telewizji Polskie Radio i Telewizja w stanie wojennym, Warszawa 2011. 306. Majchrzak G., Owsiski J.M., I Krajowy Zjazd Delegatw NSZZ Solidarno. Stenogramy, t. 1: I tura, Warszawa 2011. 307. Majchrzak G., Paczkowski A. [oprac.], Aparat bezpieczestwa w Polsce. Strategia, taktyka, metody. Grudzie 1954 listopad 1956, Warszawa 2011. 308. Majewski M., Kresowa Brygada Kawalerii w kampanii 1939 roku, Warszawa 2011. 309. Majewski M., Suba Bezpieczestwa Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej wobec orodkw zagranicznych ukraiskich organizacji nielegalnych [w:] Internacjonalizm czy? Dziaania organw bezpieczestwa pastw komunistycznych wobec mniejszoci narodowych (19441989), red. J. Syrnyk, Warszawa 2011. 310. Majewski M., Ukraiskie formacje zbrojne w subie niemieckiej (Sipo, Orpo, Waffen SS) na Lubelszczynie w 1944 r. [w:] Podzielone Narody. Szkice z historii stosunkw polsko-ukraiskich w latach 40. XX wieku, red. M. Patelski, M. Biaokur, ToruOpole 2010. 311. Maachowska E., Duszpasterstwa akademickie a kultura niezalena w Kociele w latach osiemdziesitych, ze szczeglnym uwzgldnieniem Grnego lska [w:] Koci i kultura niezalena, red. B. Tracz, Katowice 2011. 312. Maopolski sownik biograczny uczestnikw dziaa niepodlegociowych 1939 1956, t. 15, red. T. Gsiorowski, Krakw 2011. 313. Mayszka A., Ocena bezpieczestwa w powiecie poznaskim na przeomie lat szedziesitych i siedemdziesitych XX wieku w dokumentach SB, Kronika Wielkopolski 2011, nr 3 (139). 314. Maniewska K., Wojewdztwo wocawskie [w:] Trzynastego grudnia roku pamitnego.... Internowani w stanie wojennym z powodw politycznych z wojewdztw: bydgoskiego, elblskiego, gdaskiego, supskiego, toruskiego i wocawskiego, red. I. Haagida, BydgoszczGdask 2011. 315. Maniewska K., Wykaz osb z wojewdztwa wocawskiego internowanych z powodw politycznych [w:] Trzynastego grudnia roku pamitnego.... Internowani w stanie wojennym z powodw politycznych z wojewdztw: bydgoskiego, elblskiego, gdaskiego, supskiego, toruskiego i wocawskiego, red. I. Haagida, BydgoszczGdask 2011.

28

316. Marcinkiewicz M., Duszpasterstwo Akademickie ks. Witolda Andrzejewskiego w Gorzowie Wielkopolskim [w:] Oaza wolnoci. Duszpasterstwa akademickie w latach siedemdziesitych XX w. Materiay pokonferencyjne, red. M. Marcinkiewicz, Szczecin 2011. 317. Marcinkiewicz M., Rysunki satyryczne na amach szczeciskiej Jednoci (19801981) [w:] Czas przeomu. Solidarno 19801981, Gdask 2011. 318. Marcinkiewicz-Kaczmarczyk A., Sytuacja onierzy Polskich Si Zbrojnych na Zachodzie po powrocie do kraju (19451948) [w:] Politycznie obcy!. onierze Wojska Polskiego w zainteresowaniu komunistycznego aparatu represji i propagandy w latach 19441956, red. B. Polak, P. Skubisz, Szczecin 2011. 319. Marecki J., Kwestionariusz personalny z Teczki Ewidencji Operacyjnej na Biskupa [w:] Represje wobec Kocioa w krajach bloku wschodniego. Komunici przeciw religii po 1944 roku, red. J. Marecki, Krakw 2011. 320. Marecki J., Pani niepodlega siostra szarytka Izabela Maria Zoa uszczkiewicz [w:] Niezomni ludzie Kocioa. Sylwetki, red. J. aryn, Krakw 2011. 321. Marek ., Akcja Szkka. Likwidacja szkolnictwa zakonnego na terenie Rybnika w 1962 r. i pniejsze prby jego odrodzenia [w:] Studia z dziejw ziemi rybnicko-wodzisawskiej w latach 19451989, red. A. Dziurok, B. Kloch, Rybnik 2011. 322. Marek ., Aparat partyjno-pastwowy PRL wobec budownictwa sakralnego na terenie Zabrza [w:] Zabrze 19331989. Szkice z dziejw politycznych miasta, red. S. Rosenbaum, Katowice 2011. 323. Marek ., Dziaania propagandowe i dezinformacyjne aparatu partyjno-pastwowego jako element walki z Kocioem katolickim w okresie PRL (ze szczeglnym uwzgldnieniem wojewdztwa katowickiego), Almanach Historyczny 2010, t. 12. 324. Marek ., Kapan klasy robotniczej i inteligencji pracujcej ks. Kazimierz Jancarz [w:] Niezomni ludzie Kocioa. Sylwetki, red. J. aryn, Krakw 2011. 325. Marek ., Koci krakowski i kultura niezalena kalendarium waniejszych wydarze (19801989). Aneks nr 1 [w:] Koci i kultura niezalena, red. B. Tracz, Katowice 2011. 326. Marek ., Programy Tygodni Kultury Chrzecijaskiej w Krakowie (19801989). Aneks nr 2 [w:] Koci i kultura niezalena, red. B. Tracz, Katowice 2011. 327. Marek ., Symbioza Kocioa krakowskiego z kultur niezalen w latach osiemdziesitych XX wieku [w:] Koci i kultura niezalena, red. B. Tracz, Katowice 2011. 328. Markiewicz M., Kolektywizacja rolnictwa w wojewdztwie biaostockim w latach 1948 1956, Dzieje Najnowsze 2011, nr 1. 329. Malikowski S., Czstochowa ostatnia wojenna stolica. Zwizki Warszawy z Czstochow po Powstaniu Warszawskim [w:] Druga konspiracja na nowym pograniczu w latach 1945 1956. Szkice z dziejw podziemia antykomunistycznego na lsku i terenach ociennych, red. K. Jasiak, Opole 2010. 330. Malikowski S., Ruch pielgrzymkowy na Jasn Gr 19451989 w wietle dokumentw Kurii Metropolitarnej w Czstochowie i Suby Bezpieczestwa, Studia Claromontana 2011, t. 29. 331. Mazanowska I., Wydarzenia Sierpnia 80 w Chojnicach na przykadzie strajku w Wytwrni Konstrukcji Stalowych Mostostal [w:] Czas przeomu. Solidarno 19801981, red. W. Polak i inni, Gdask 2010 (druk 2011). 332. Mciski K., Historia i losy otarza polowego 12 Puku Uanw Podolskich, Pomorze Militarne. Z dziejw militarnych Pomorza Zachodniego. Studia i materiay 2011, t. 5. 333. Milewski J.J., Wkliuczenije Zapadnoj Bieorussi w SSSR (19391941): nowaja toczka zrenija [w:] Zapadnaja Bieorussija i Zapadnaja Ukraina w 19391941 gg., Sankt-Pietierburg 2011. 334. Mroczek M., Telefony w Ordynacji Zamojskiej 19051914, Archiwariusz Zamojski 2011. 335. Muczyski A., Tylko te listy po nich pozostay... Korespondencja z zesania Eugenii i Wadysawa Simsonw. Wybr rde, Biaystok 2011.

29

336. Musia F. [oprac.] Koniec odwily w sferze wyznaniowej nieznany dokument [w:] Represje wobec Kocioa w krajach bloku wschodniego. Komunici przeciw religii po 1944 roku, red. J. Marecki, Krakw 2011. 337. Musia F., [rec.] Marek Borucki, Historia Polski do 2010 roku, Warszawa 2010, Zeszyty Historyczne WiN-u 2011, nr 34. 338. Musia F., [rec.] Ryszard Kaczmarek, Historia Polski 19141989, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2010, Horyzonty Polityki 2011, nr 1 (2). 339. Musia F., Janusz Marek Kurtyka (19602010) [w:] J. Kurtyka, Z dziejw agonii i podboju prace zebrane z zakresu historii najnowszej, red. W. Frazik, F. Musia, Krakw 2011. 340. Musia F., Kural Zygmunt Edmund, Zeszyty Historyczne WiN-u 2011, nr 34. 341. Musia F., Polityka historyczna czy historyczna wiadomo? Dziaalno Instytutu Pamici Narodowej, Horyzonty Polityki 2011, nr 2 (3). 342. Musia F., ycieski P., Janusz Kurtyka Rzeczypospolitej historyk i urzdnik, Zeszyty Historyczne WiN-u 2011, nr 34. 343. Muszyski W., Organizacja Polska i Obz Narodowo-Radykalny w latach 19341944. Od rewolty studenckiej do konspiracji niepodlegociowej, Warszawa 2011. 344. Nagel P., Midzynarodowy kongres naukowy Polska Rosja. Trudne tematy. Trzy narracje: historia, literatura, lm. Krakw 57 padziernika 2010 r., Przegld Archiwalny Instytutu Pamici Narodowej 2011, t. 4. 345. Naleniak P., Zapomniana kwatera Obrocw Lwowa i Kresw Wschodnich z lat 1918 1920 na Cmentarzu Janowskim we Lwowie, Folia Historia Cracoviensia 2011, vol. 17. 346. Namyso A., O ludnoci autochtonicznej na Grnym lsku po 1945 roku [w:] Spoeczestwo Grnego lska, lska Cieszyskiego i Zagbia Dbrowskiego w XIX i XX wieku w wietle bada profesor Marii Wandy Wanatowicz, red. M. Fic, L. Krzyanowski, M. Skrzypek, Katowice 2011. 347. Namyso A., Praca przymusowa jako jedna z metod rozwizania problemu ydowskiego na obszarze Ostoberschlesien (na przykadzie Sosnowca) [w:] Z dziejw ydw w Zagbiu Dbrowskim i na Grnym lsku. Historia kultura zagadnienia konserwatorskie, Sosnowiec 2011. 348. Nawrocki K., Elblskie inicjatywy antysystemowe w pierwszym roku stanu wojennego (13 grudnia 1981 12 stycznia 1983 roku), Pami i Sprawiedliwo 2011, nr 17. 349. Nawrocki K., W obronie Solidarnoci. Manifestacje patriotyczne w Elblgu w pierwszym roku stanu wojennego [w:] O Polsk woln, o Polsk solidarn, red. W. Polak, Toru 2011. 350. Nawrocki K., Wojewdztwo elblskie [w:] Trzynastego grudnia roku pamitnego.... Internowani w stanie wojennym z powodw politycznych z wojewdztw: bydgoskiego, elblskiego, gdaskiego, supskiego, toruskiego i wocawskiego, red. I. Haagida, BydgoszczGdask 2011. 351. Nawrocki K., Wok elblskiej Solidarnoci. Dokumenty, Gdask 2011. 352. Nawrocki K., Wykaz osb z wojewdztwa elblskiego internowanych z powodw politycznych [w:] Trzynastego grudnia roku pamitnego.... Internowani w stanie wojennym z powodw politycznych z wojewdztw: bydgoskiego, elblskiego, gdaskiego, supskiego, toruskiego i wocawskiego, red. I. Haagida, BydgoszczGdask 2011. 353. Neja J., Od MKK do Podregionu. Midzyzakadowa struktura NSZZ Solidarno w Tarnowskich Grach (wrzesie 1980 czerwiec 1981), Rocznik Muzeum w Tarnowskich Grach 2011, t. 3. 354. Neja J., Sznajder A., 14 dni pod ziemi. KWK Piast w Bieruniu 1428 grudnia 1981 roku, Katowice 2011. 355. Nizioek P., Pienidz jako narzdzie propagandy w PRL (19441990), Dzieje Najnowsze 2011, nr 2. 356. Noszczak B., Nawrcony funkcjonariusz MBP. Historia Wacawa Hajduka (19111977), Nasza Przeszo 2011, t. 115116.

30

357. Noszczak B., Bibua nastolatkw. Historia drugoobiegowego czasopisma Ucze Polski (19791989) w wietle relacji jego twrcw [w:] Opozycja i opr spoeczny w Polsce po 1956 roku, t. 1., red. T. Kozowski, J. Olaszek, Warszawa 2011. 358. Noszczak B., Boy szaleniec. Ksidza Jzefa Wjcika walka o prawa Kocioa w PRL (19581989) [w:] Niezomni ludzie Kocioa. Sylwetki, red. J. aryn, Krakw 2011. 359. Noszczak B., Kryptonim Fala. Dziaania SB prowadzone w zwizku z potajemnym wywiezieniem obrazu Nawiedzenia z Jasnej Gry (1420 czerwca 1972 r.), Przegld Archiwalny Instytutu Pamici Narodowej 2011, t. 4. 360. Noszczak B., Niepodlegociowa organizacja modziey szkolnej Orlta Warszawy (19491950), Zeszyty Historyczne WiN-u 2011, nr 34. 361. Noszczak B., Zagroenie 01032. Antysystemowe formy oporu w II LO im. Stefana Batorego w Warszawie w okresie stanu wojennego w Polsce (19811983), Glaukopis 20112012, nr 2324. 362. Nowicki R., Stan zachowanych materiaw archiwalnych Wydziau W KW MO/WUSW w Poznaniu przegld i charakterystyka, Aparat Represji w Polsce Ludowej 19441989 2011, nr 1. 363. NSZZ Solidarno Maopolska w materiaach Suby Bezpieczestwa. Wybr dokumentw, wybr i oprac. C. Kuta, wstp J. Szarek, Krakw 2011. 364. Oaza wolnoci. Duszpasterstwa akademickie w latach siedemdziesitych XX w. Materiay pokonferencyjne, red. M. Marcinkiewicz, Szczecin 2011. 365. Okrgowa Delegatura Rzdu Ciechanw, oprac. W. Brenda, W. Grabowski, Warszawa 2011. 366. Olaszek J. [rec.], Czas KOR-u. Jacek Kuro a geneza Solidarnoci, Wi 2011, nr 1112. 367. Olaszek J., Dokumenty Suby Bezpieczestwa jako rdo do badania historii prasy podziemnej (wybrane przykady) [w:] Letnia Szkoa Historii Najnowszej 2010. Referaty, red. N. Jarska, T. Kozowski, wstp . Kamiski, Warszawa 2011. 368. Olaszek J. [rec.], Friszke A., Anatomia buntu. Kuro, Modzelewski i komandosi, Krakw 2010, Przegld Historyczny 2011, nr 1. 369. Olaszek J., Prasa podziemna jako rodek komunikacji spoecznej w pierwszych tygodniach stanu wojennego (na przykadzie wybranych tytuw warszawskich) [w:] Komunikowanie si Polakw w latach 19441989, red. K. Stpnik, M. Rajewski, Lublin 2011. 370. Olaszek J., Wok drugiego obiegu. Uwagi do ksiki J. Baejowskiej, Papierowa rewolucja. Z dziejw drugiego obiegu wydawniczego w Polsce 19761989/1990, Dzieje Najnowsze 2011, nr 1. 371. Olaszek J., rda historyczne do bada nad funkcjonowaniem drugiego obiegu wydawniczego (na przykadzie warszawskiej prasy podziemnej) [w:] Opozycja i opr spoeczny w Polsce po 1956 roku, t. 1, red. T. Kozowski, J. Olaszek, Warszawa 2011. 372. Orzechowska-Juzwenko K., Dlaczego? Wspomnienia syberyjskie i inne, red. i oprac. A. Klarman, Wrocaw 2011. 373. Osiski K. [rec.], Tomasz Kozowski, Bunt w bydgoskim Areszcie ledczym. Przejaw choroby wiziennictwa w schykowym okresie PRL, Warszawa 2010, Kronika Bydgoska 2011, nr 32. 374. Osiski K., Internowani w stanie wojennym z wojewdztwa bydgoskiego, Bydgoszcz 2011. 375. Osiski K., Sprawozdanie z konferencji Kryzys bydgoski. Spojrzenie po trzydziestu latach (Bydgoski Marzec 81 i walka o rejestracj rolniczej Solidarnoci), Bydgoszcz, 18 marca 2011 r., Dzieje Najnowsze 2011, nr 2. 376. Osiski K., Wojewdztwo bydgoskie [w:] Trzynastego grudnia roku pamitnego.... Internowani w stanie wojennym z powodw politycznych z wojewdztw: bydgoskiego, elblskiego, gdaskiego, supskiego, toruskiego i wocawskiego, red. I. Haagida, BydgoszczGdask 2011. 377. Osiski K., Wykaz osb z wojewdztwa bydgoskiego internowanych z powodw politycznych [w:] Trzynastego grudnia roku pamitnego.... Internowani w stanie wojennym z powodw politycznych z wojewdztw: bydgoskiego, elblskiego, gdaskiego, supskiego, toruskiego i wocawskiego, red. I. Haagida, BydgoszczGdask 2011.

31

378. Osiski T., Planowanie i realizacja zada oszczdnociowych na rok 1949 na przykadzie Ministerstwa Administracji Publicznej i podlegych mu jednostek [w:] Dzieje biurokracji na ziemiach polskich, t. 4, red. A. Grak, D. Magier, Lublin 2011. 379. Osiski T., Skutki drugiej wojny wiatowej na terenie gminy Zaklikw. Wybrane zagadnienia [w:] Z dziejw Zaklikowa i Lubelszczyzny w okresie od XVI do XX wieku, red. W. Plennikowski, Zaklikw 2011. 380. Osiski T., Sprawozdanie z dziaalnoci Okrgowego Inspektoratu Ochrony Skarbowej w Lublinie za miesic grudzie 1945 r., Wschodni Rocznik Humanistyczny 2011. 381. Ossowski A., Wycinek pewnej rzeczywistoci. Perlustracja korespondencji w dzkim Wydziale W w kontekcie wydarze marcowych 1968 r., Aparat Represji w Polsce Ludowej 19441989 2011, nr 1 (89). 382. Ossowski A., Konspiracyjne dziaania modziey w wietle akt Wojewdzkiego Urzdu Bezpieczestwa Publicznego w odzi (19451956) zarys problematyki [w:] Precz z komun!. Niepodlegociowe organizacje modzieowe na ziemi dzkiej w latach 19451956, red. D. Rogut, Zelw 2011. 383. Ossowski A., Wrbel J., Niemiecka dziaalno dywersyjna w regionie dzkim w 1939 r. Zarys problemu [w:] Koniec pokoju, pocztek wojny. Niemieckie dziaania dywersyjne w kampanii polskiej 1939 r. Wybrane aspekty, red. G. Bbnik, Katowice 2011. 384. Ostrowska K., uawnik M., Niszczenie kartotek Biura C MSW w latach 19891990, Przegld Archiwalny Instytutu Pamici Narodowej 2011, t. 4. 385. Paczoska-Hauke A., Dziaalno oddziau zbrojnego Jerzego Gadzinowskiego Szarego na Kujawach w 1945 r., Zeszyty Historyczne WiN-u 2011, nr 34. 386. Papie musia zgin. Wyjanienia Ali Agcy, oprac. A. Grajewski, M. Skwara, Katowice 2011. 387. Pater T., Rumno w wojewdztwie lwowskim. Ksiga rodzin polskich w latach 19101945, Rzeszw 2011. 388. Persak K., Gdy historia potwierdza legend, Wolno i Solidarno. Studia z dziejw opozycji wobec komunizmu i dyktatury 2011, nr 2. 389. Persak K., Jedwabne before the court. Poland s justice and the Jedwabne massacre investigations and court proceedings, 19471974, East European Politics and Societes 2011, t. 25. 390. Perzyna P., Ksztatowanie zasobu archiwalnego i specyka dziaalnoci Wydziau C Komendy Miejskiej MO w odzi do 1975 r., Przegld Archiwalny Instytutu Pamici Narodowej 2011, t. 4. 391. Peterman R., Rola Wojskowej Suby Wewntrznej w organach bezpieczestwa pastwa w latach 19571990 [w:] Politycznie obcy!. onierze Wojska Polskiego zainteresowaniu komunistycznego aparatu represji i propagandy latach 19441956, red. B. Polak i P. Skubisz, Szczecin 2011. 392. Pitkowski S., Antoni Heda Szary. Biograa, Kielce 2011. 393. Pitkowski S., Midzy obowizkiem a kolaboracj. Policja granatowa w dystrykcie radomskim w latach 19391945 [w:] Z dziejw policji polskiej w latach 19191945, red. E. Maicher-Ociesa, Kielce 2010 (druk 2011). 394. Pitkowski S., Modzie polska w propagandzie prasy gadzinowej dystryktu radomskiego lat 19391945, Pami i Sprawiedliwo 2011, nr 1. 395. Pitkowski S., Najdusza przerwa w pracy w historii PRL Strajk w Wyszej Szkole Inynierskiej w Radomiu w 1981 roku [w:] Strajki w Polsce w XX wieku, red. R. Gryz, Warszawa 2011. 396. Pitkowski S., Powiat starachowicki jako obszar dziaania urzdu Komendanta Policji Bezpieczestwa w Radomiu (Kommandeur der Sicherheitspolizei und des SD Radom) [w:] Polityka okupacyjnych wadz niemieckich wobec ludnoci polskiej w powiecie starachowickim w latach 19491945, Starachowice 2011. 397. Pitkowski S., ycie codzienne mieszkacw Skaryska-Kamiennej w okresie okupacji niemieckiej [w:] Skarysko-Kamienna. Panorama dziejw miasta, Skarysko-Kamienna 2011.

32

398. Piekaru D. [oprac.], Protok z odbytego posiedzenia Zarzdu Powiatowego Komitetu Polskiej Partii Socjalistycznej w dniu 24 listopada 1946 roku [w:] Powiatowy Urzd Bezpieczestwa Publicznego w Kraniku 19441956, red. J. Romanek, Lublin 2011. 399. Piekaru D., Biogram Leonarda Graczyka [w:] Powiatowy Urzd Bezpieczestwa Publicznego w Kraniku 19441956, red. J. Romanek, Lublin 2011. 400. Piekaru D., Zarys dziaalnoci Polskiej Partii Socjalistycznej w Kraniku w latach 19441948 [w:] Powiatowy Urzd Bezpieczestwa Publicznego w Kraniku 19441956, red. J. Romanek, Lublin 2011. 401. Piekarz A., Dziaalno grupy specjalnej 3/IV andarmerii zgrupowania partyzanckiego majora Hieronima Dekutowskiego Zapory (maj 1946 stycze 1947) [w:] Powiatowy Urzd Bezpieczestwa Publicznego w Kraniku w latach 19441956, red. J. Romanek, Lublin 2011. 402. Piekarz A., Materiay dotyczce oddziau partyzanckiego kpt. Zdzisawa Broskiego Uskoka w zasobie Oddziau Instytutu Pamici Narodowej w Lublinie [w:] Warto naukowa i stan opracowania zasobu archiwalnego Instytutu Pamici Narodowej, red. R. Kociaski, R. Lekiewicz, PoznaWarszawa 2010 (druk 2011). 403. Pietrzyk E., Inwigilacja (19531985) [w:] Stanisaw Mierzwa 19051985. Ludowiec i dziaacz niepodlegociowy, red. M. Szpytma, Krakw 2011. 404. Pilarski S., Rozpracowanie na terenie odzi rodowiska osb zwizanych z Oddziaem II Sztabu Gwnego Wojska Polskiego [w:] Politycznie obcy!. onierze Wojska Polskiego w zainteresowaniu komunistycznego aparatu represji i propagandy w latach 19441956, red. B. Polak, P. Skubisz, Szczecin 2011. 405. Pilarski S., Struktury i dziaalno wadz regionalnych NSZZ Solidarno w wojewdztwie piotrkowskim w latach 19801981 [w:] Czas nadziei 19801981. NSZZ Solidarno w Bechatowie na tle sytuacji w kraju i regionie, red. S. Pilarski, D. Rogut, d 2011. 406. Pilarski S., Witczak K.T., Piasecki Henryk (Pesses Izrael Chaim) (19052003) [w:] Sownik biograczny ydw tomaszowskich, dTomaszw Mazowiecki 2010, druk z 2011. 407. Pilarski S., Witczak K.T., Piasecki Micha (Pesses Mojsze) (19192002) [w:] Sownik biograczny ydw tomaszowskich, dTomaszw Mazowiecki 2010, druk z 2011. 408. Pilarski S., Wykorzystanie osobowych rde informacji w dziaalnoci pionu W w regionie dzkim, Aparat Represji w Polsce Ludowej 19441989 2011, nr 1. 409. Piotrowski P., Edukacyjna rola WP w latach 19451989 [w:] Spoeczestwo-Edukacja-Kultura, Opole 2011. 410. Piwko R., Prby odbudowy Stronnictwa Narodowego w Radomiu w okresie powojennym. Zarys dziaalnoci, Glaukopis 20112012, nr 2324. 411. Pleskot P. [red.], Solidarno, Zachd i We. Suba Bezpieczestwa wobec emigracyjnych struktur Solidarnoci 19811989, Warszawa 2011. 412. Pleskot P., Trawienie Lvi-Straussa. Prby zastosowania strukturalizmu w historiograi Annales: teoria dugiego trwania i antropologia historyczna, Zeszyty Antropologii Wrocawskiej 2011, nr 12 (1415). 413. Pleskot P., Bonn Warszawa Solidarno. Dyplomacja RFN wobec PRL i Solidarnoci (styczewrzesie 1989 r.), Pami i Sprawiedliwo 2011, nr 18. 414. Pleskot P., Dyskretna sia cenzury. Reeksje wok ksiki Zbigniewa Romka Cenzura a nauka historyczna w Polsce 19441970, Kwartalnik Historyczny 2011, nr 2. 415. Pleskot P., Inspiracje annalowskie w polskiej historiograi. O trudnociach zdeniowania wpywu metodologicznego, Klio Polska 2011, t. V. 416. Pleskot P., Jaruzelski tak, Wasa nie. Kontrowersyjna podr Willyego Brandta do Polski w grudniu 1985 r. jako przejaw zachodnioniemieckiej polityki wobec Solidarnoci [w:] O Polsk woln! O Polsk solidarn! NSZZ Solidarno w latach 19801989, red. W. Polak, S. Galij-Skarbiska, V. Kmiecik, M. Biakowski, J. Kufel, P. Ruchlewski, Gdask 2011. 417. Pleskot P., M. Frybes, Limmigration du temps de Solidarno [w:] Polonia. Des Polonais en France de 1830 nos jours, red. J. Ponty, Paris 2011.

33

418. Pleskot P., Midzynarodowa konferencja wiat wobec Solidarnoci 19801989. Wrocaw, 2123 padziernika 2010 r., Przegld Archiwalny Instytutu Pamici Narodowej 2011, t. 4. 419. Pleskot P., Orze czy Carlos? Skomplikowane relacja Juana Millera z SB i CIA, Glaukopis 20112012, nr 2324. 420. Pleskot P., Ponad elazn kurtyn. Fenomen zbienoci metodologicznych midzy czci historykw polskich a francuskim rodowiskiem Annales [w:] Uwikania historiograi. Midzy ideologizacj dziejw a obiektywizmem badawczym, red. T. Baszczyk, K. Brzechczyn, D. Ciunajcis, M. Kierzkowski, Pozna 2011. 421. Pleskot P., Spaek R., Pokolenie 8290. Niezalene Zrzeszenie Studentw na Uniwersytecie Warszawskim we wspomnieniach (19821990), Warszawa 2011. 422. Podemski M., Niedobitki polskiej reakcji. Historia dziaalnoci podziemnego zwizku Partyzantka AK na terenie powiatu wschowskiego (19501952) [w:] Z dziejw walk o niepodlego, t. 1, red. M. Gazowski, W. Grabowski, S. Kalbarczyk, J. Kirszak, Warszawa 2011. 423. Polacy ratujcych ydw na Rzeszowszczynie w latach 19391945, Poles rescuing Jews in the Rzeszw region In the years 19391945, oprac. E. Rczy, I. Witowicz, Rzeszw 2011. 424. Poleszak S., Wprowadzanie ustale naukowych do szerokiego krgu odbiorcy poprzez dokumentalny lm historyczny. Korzyci i niebezpieczestwa. Perspektywa historyka [w:] Historia w kulturze wspczesnej. Niekonwencjonalne podejcie do przeszoci, red. P. Witek, M. Mazur, E. Solska, Lublin 2011. 425. Politycznie obcy!. onierze Wojska Polskiego w zainteresowaniu komunistycznego aparatu represji i propagandy w latach 19441956, red. B. Polak, P. Skubisz, Szczecin 2011. 426. Polska jesie 39. Militarne i polityczne aspekty z perspektywy siedemdziesiciolecia, red. J. Kirszak, D. Kore, Wrocaw 2011. 427. Polskie Oddziay Wartownicze przy armii amerykaskiej w latach 19451989, red. M. Mazanek-Wilczyska, P. Skubisz, H. Walczak, Szczecin 2011. 428. Polskie Radio i telewizja w stanie wojennym, wstp i oprac. S. Ligarski, G. Majchrzak, Warszawa 2011. 429. Popek L. [rec.], Marek Lachowicz, Wspomnienia cichociemnego por. Marka Lachowicza, oprac. i red. nauk. Krzysztof A. Tochman, Rzeszw 2011. 430. Popek L., Zagada Ostrwek i Woli Ostrowieckiej 30 sierpnia 1943 roku, Biuletyn Informacyjny AK 2011, nr 9. 431. Pospolite ruszenie. Relacje dziaaczy i wsppracownikw Solidarnoci w odzi 1980 1981, oprac. L. Prchniak, M. Przybysz, S.M. Nowinowski, M. Zapolska-Downar, A. Czyewski, d 2011. 432. Powiat Siedlce w pierwszej dekadzie rzdw komunistycznych (Mazowsze i Podlasie w ogniu 19441954, t. 4), red. K. Krajewski, Warszawa 2011. 433. Powiatowy Urzd Bezpieczestwa Publicznego w Kraniku 19441956, red. J. Romanek, Lublin 2011. 434. Przegld Archiwalny Instytutu Pamici Narodowej 2011, t. 4. 435. Przeylimy agry. Wspomnienia onierzy Okrgu Wileskiego AK (19451949), wstp i oprac. D. Rogut, Warszawa 2011. 436. Przybysz M., Solidarno Ziemi Kutnowskiej [w:] Kutno. Poprzez wieki, red J. Szymczak, d 2011 437. Ptasiska-Wjcik M., Les livres de Kultura les livres interdits lEst [w:] Les intellectuels en exil face aux rgimes totalitaires, Paris-Sorbonne 2011. 438. Ptasiska-Wjcik M., Korespondencja Jerzego Giedroycia z Jzefem Mackiewiczem 1951 1982. Zarys problematyki [w:] Zmagania z histori. ycie i twrczo Jzefa Mackiewicza i Barbary Topolskiej, red. N. Kozowska, M. Ptasiska-Wjcik, Warszawa 2011. 439. Ptasiska-Wjcik M., Kozowska N. [red.], Zmagania z histori. ycie i twrczo Jzefa Mackiewicza i Barbary Topolskiej, Warszawa 2011.

34

440. Puawski A., Polityka informacyjna Polskiego Pastwa Podziemnego w stosunku do Zagady [w:] Przemoc i dzie powszedni w okupowanej Polsce, red. T. Chiciski, Gdask 2011. 441. Rabiega R., Wadze PRL wobec NSZZ Solidarno 19801981 [w:] Czas nadziei 19801981. NSZZ Solidarno w Bechatowie na tle sytuacji w kraju i regionie, red. S. Pilarski, D. Rogut, d 2011. 442. Rczy E., Stosunki polsko-ydowskie w rodkowej Maopolsce (19391944) w wietle dokumentw sdowych [w:] Wok narusze praw czowieka, red. W. Stankowski, K. arna, Owicim 2011. 443. Rczy E., Zmiany demograczne, narodowociowe i spoeczne w powiecie kronieskim w latach 19391947. Zarys problematyki [w:] Polska, Sowacja, Europa rodkowa w XIXXXI wieku, red. J. Pisuliski, E. Rczy, K. arna, Rzeszw 2011. 444. Referat Urzdu do spraw Wyzna Ocena dziaalnoci kleru w wojewdztwie krakowskim, oprac. J. Marecki [w:] Represje wobec Kocioa w krajach bloku wschodniego. Komunici przeciw religii po 1944 roku, red. J. Marecki, Krakw 2011. 445. Rembacka K., Konwersja, dostosowanie czy ewolucja? Uwagi na marginesie Mojej drogi do Polskiej Partii Robotniczej Pawa Lwa Marka [w:] Studia z dziejw polskiego anarchizmu, red. E. Krasucki, M. Przyborowski, R. Skrycki, Szczecin 2011. 446. Rembacka K., Przypadek dbskich krzyy [w:] Dbie poprzez wieki, red. R. Gaziski, K. Marcinowski, Szczecin 2010 (druk 2011). 447. Rembacka K., Werykacja czonkw Polskiej Partii Socjalistycznej na podstawie szczeciskiej prasy w latach 19471948 [w:] Prasa regionalna jako rdo do bada historycznych okresu XIX i XX wieku, red. J. Nowosielska-Sobel, G. Strauchold, T. lepowroski, Wrocaw 2011. 448. Represje wobec Kocioa w krajach bloku wschodniego. Komunici przeciw religii po 1944 roku, red. J. Marecki, Krakw 2011. 449. Reyman A., Na sowieckim etapie Pamitnik (19391943), wstp i oprac. D. Sokoowski, Gdask 2011. 450. Rokicki K., Apodyktyczny szef. Wadysaw Gomuka i podwadni [w:] Wadza w PRL. Ludzie i mechanizmy, red. K. Rokicki, R. Spaek, Warszawa 2011. 451. Rokicki K., Literaci. Relacje midzy literatami a wadzami PRL w latach 19561970, Warszawa 2011 452. Rokicki K., Recenzja z ksiki Eryka Krasuckiego Midzynarodowy komunista. Jerzy Borejsza, biograa polityczna, Kwartalnik Historyczny 2011, nr 1. 453. Rokicki K., Spaek R. [red.] Wadza w PRL. Ludzie i mechanizmy (materiay pokonferencyjne), Warszawa 2011. 454. Romanek J. [oprac.], Raport dot. pracy operacyjnej PUBP w Kraniku po linii zabezpieczenia wyborw do Sejmu Polskiego Rzeczypospolitej Ludowej z 26 padziernika 1952 r. [w:] Powiatowy Urzd Bezpieczestwa Publicznego w Kraniku w latach 19441956, red. J. Romanek, Lublin 2011. 455. Romanek J. [oprac.], Sprawozdanie pracownikw WUBP w Lublinie z reorganizacji PUBP w Kraniku przeprowadzonej w okresie od 28 lipca do 18 sierpnia 1945 r. [w:] Powiatowy Urzd Bezpieczestwa Publicznego w Kraniku w latach 19441956, red. J. Romanek, Lublin 2011. 456. Romanek J., Biogram Aleksandra Wacha [w:] Powiatowy Urzd Bezpieczestwa Publicznego w Kraniku w latach 19441956, red. J. Romanek, Lublin 2011. 457. Romanek J., Biogram Antoniego Bronisza [w:] Powiatowy Urzd Bezpieczestwa Publicznego w Kraniku w latach 19441956, red. J. Romanek, Lublin 2011. 458. Romanek J., Biogram Bolesawa Rycerza [w:] Powiatowy Urzd Bezpieczestwa Publicznego w Kraniku w latach 19441956, red. J. Romanek, Lublin 2011. 459. Romanek J., Biogram Franciszka Kowalczyka [w:] Powiatowy Urzd Bezpieczestwa Publicznego w Kraniku w latach 19441956, red. J. Romanek, Lublin 2011. 460. Romanek J., Biogram Jana Kaliszczaka (Kaliszczuka) [w:] Powiatowy Urzd Bezpieczestwa Publicznego w Kraniku w latach 19441956, red. J. Romanek, Lublin 2011

35

461. Romanek J., Biogram Jana Kocia [w:] Powiatowy Urzd Bezpieczestwa Publicznego w Kraniku w latach 19441956, red. J. Romanek, Lublin 2011. 462. Romanek J., Biogram Jzefa Kolasy [w:] Powiatowy Urzd Bezpieczestwa Publicznego w Kraniku w latach 19441956, red. J. Romanek, Lublin 2011. 463. Romanek J., Biogram Wacawa Dymla [w:] Powiatowy Urzd Bezpieczestwa Publicznego w Kraniku w latach 19441956, red. J. Romanek, Lublin 2011. 464. Romanek J., Biogram Wadysawa Pieca [w:] Powiatowy Urzd Bezpieczestwa Publicznego w Kraniku w latach 19441956, red. J. Romanek, Lublin 2011. 465. Romanek J., Kadry kranickiej milicji w latach 19441946 [w:] Powiatowy Urzd Bezpieczestwa Publicznego w Kraniku w latach 19441956, red. J. Romanek, Lublin 2011. 466. Romanek J., Powiatowy Urzd Bezpieczestwa Publicznego w Kraniku w walce z PSL w latach 19451947 [w:] Powiatowy Urzd Bezpieczestwa Publicznego w Kraniku w latach 19441956, red. J. Romanek, Lublin 2011. 467. Romanek J., Powstanie i dziaalno Polskiego Stronnictwa Ludowego Nowe Wyzwolenie w wojewdztwie lubelskim, Rocznik Historyczny Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego 2011, nr 27. 468. Romanek J., Powstanie Powiatowego Urzdu Bezpieczestwa Publicznego w Kraniku rok pierwszy [w:] Powiatowy Urzd Bezpieczestwa Publicznego w Kraniku w latach 19441956, red. J. Romanek, Lublin 2011. 469. Romanek J., Zestawienie wynikw referendum ludowego z 30 marca 1946 r. w powiecie wodawskim, Rocznik Historyczny Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego 2011, nr 27. 470. Romanowska E., Wojskowe Prokuratury Polskich Kolei Pastwowych w latach 19441949. Formalno-prawne podstawy dziaalnoci, Wojskowy Przegld Historyczny 2011, nr 1 (234). 471. Rosenbaum S., Nie przybylimy na lsk dla wasnej przyjemnoci, ale aby wykona poyteczn prac. Niektre wtki obecnoci wojsk sprzymierzonych na Grnym lsku (19201922) [w:] W obcym kraju Wojska sprzymierzone na Grnym lsku. 19201922, red. S. Rosenbaum, Katowice 2011. 472. Rosenbaum S., Dziaania aparatu bezpieczestwa wobec proniemieckich postaw ludnoci rodzimej w Zabrzu od lat pidziesitych do siedemdziesitych [w:] Zabrze 19331989. Szkice z dziejw politycznych miasta, red. S. Rosenbaum, Katowice 2011. 473. Rosenbaum S., Hotele robotnicze jako przestrze yciowa w grnolskim okrgu przemysowym w 2. poowie XX wieku [w:] Realia ycia codziennego w Europie rodkowej ze szczeglnym uwzgldnieniem lska, red. A. Barciak, Zabrze 2011. 474. Rosenbaum S., PZPR wobec Solidarnoci w Tarnowskich Grach (19801981), Rocznik Muzeum w Tarnowskich Grach 2011, t. 3. 475. Rosenbaum, S., 29 miesicy okupacji. Wojsko francuskie w Zabrzu w latach 19201922, Kroniki Miasta Zabrza 2011, nr 3 (20). 476. Rosenbaum, S., Schyek rzdw Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej w Rybniku (19881990) [w:] Studia z dziejw ziemi rybnicko-wodzisawskiej w latach 19451989, red. A. Dziurok, B. Kloch, Rybnik 2011. 477. Rg P., Polityczne aspekty funkcjonowania redakcji Nowin Rzeszowskich w latach 19491956, Prace Historyczno-Archiwalne 2011, t. 22. 478. Rg T., ...i zostanie tylko pustynia. Osobowy wykaz oar koniktu ukraisko-polskiego 19391948. Gmina Cieszanw, powiat Lubaczw, Rzeszw 2011. 479. Ruczyski M., Siedziako M., Kryptonim Zwizek. SB wobec NSZZ Solidarno Regionu Pobrzee w latach 19801981. Zarys problemu [w:] O Polsk woln! O Polsk Solidarn! NSZZ Solidarno w latach 19801989, red. W. Polak, S. Galij-Skarbiska, V. Kmiecik, M. Biakowski, J. Kufel, P. Rychlewski, Gdask 2011. 480. Ruzikowski T., (Nie)normalno? Uwagi o lokalnych relacjach midzy Solidarnoci a administracj oraz parti na przykadzie wydarze w podwarszawskich miejscowociach Mila-

36

nwek i Woomin [w:] O Polsk woln! O Polsk solidarn! NSZZ Solidarno w latach 1980 1989, red. W. Polak, S. Galij-Skarbiska, V. Kmiecik, M. Biakowski, J. Kufel, P. Rychlewski, Gdask 2011. 481. Rybarczyk P., Dziaalno aparatu bezpieczestwa publicznego w zakresie operacyjnego zabezpieczenia placwek pocztowych na terenie wojewdztwa pomorskiego (bydgoskiego) w latach 19451956, Aparat Represji w Polsce Ludowej 19441989 2011, nr 1. 482. Sawicki J., O pamici powstania warszawskiego [w:] Damnatio memoriae w europejskiej kulturze politycznej, red. R. Gaaj-Dempniak, D. Oko, M. Semczyszyn, Szczecin 2011. 483. Sawicki J., Oblenie Warszawy w 1939 r. w obiektywie Juliena Bryana na tle dokumentacji fotogracznej kampanii polskiej [w:] Ius et historia. Ksiga pamitkowa dedykowana prof. Jerzemu Markiewiczowi, red. T. Guz, W. Bednaruk, M.R. Paubska, Lublin 2011. 484. Sawicki J., Zapis pierwszej dekady. Propaganda komunistyczna wobec powstania warszawskiego w latach 19441954. Przegld problematyki [w:] Politycznie obcy!. onierze Wojska Polskiego w zainteresowaniu komunistycznego aparatu represji i propagandy w latach 19441956, red. B. Polak, P. Skubisz, Szczecin 2011. 485. Sawicki W., Regionalny Komitet Strajkowy NSZZ Solidarno Dolny lsk, XII 1981VI 1982, Wrocaw 2011. 486. Semczyszyn M., Oglnie jest klimat do pozytywny. Dziaalno SB wobec wizyty Jana Pawa II w Szczecinie w 1987 r. [w:] Solidarno z bo. Wok nauczania spoecznego Jana Pawa II, red. M. Drzonek, M. Siedziako, Szczecin 2011. 487. Semczyszyn M., LwwLwowLwiw. Symbolika miejska Lwowa i jej interpretacja w polskim, sowieckim i ukraiskim popularnych dyskursach historycznych w XX w. [w:] Damnatio memoriae w europejskiej kulturze politycznej, red. R. Gaaj-Dempniak, D. Oko, M. Semczyszyn, Szczecin 2011. 488. Semczyszyn M., Szczecin najmodsze ydowskie osiedle w powojennej Polsce. Miejsca zwizane z dziaalnoci ydw w miecie w latach 19451950 [w:] Szczecin i jego miejsca. Trzecia konferencja edukacyjna, 10 XII 2010 r., red. K. Rembacka, Szczecin 2011. 489. Semczyszyn M., Z przyjacielskim pozdrowieniem!. Charakterystyka wybranych dokumentw z zasobu IPN w Warszawie dotyczcych wsppracy MSW PRL z KGB ZSRR [w:] Internacjonalizm czy...? Dziaania organw bezpieczestwa pastw komunistycznych wobec mniejszoci narodowych (19441989), red. J. Hytrek-Hryciuk, G. Strauchold, J. Syrnyk, WrocawWarszawa 2011. 490. Siedziako M., Koci katolicki a Sierpie 80 w Szczecinie [w:] Solidarno z bo. Wok nauczania spoecznego Jana Pawa II, red. M. Drzonek, M. Siedziako, Szczecin 2011. 491. Siedziako M., Strajki studenckie w Szczecinie w okresie szesnastu miesicy Solidarnoci [w:] Strajki w Polsce w XX wieku, red. R. Gryz, Warszawa 2011. 492. Sikora M., Cena lojalnoci wobec II Rzeczypospolitej. Wywaszczenie Habsburgw ywieckich przez narodowosocjalistyczne Niemcy 19391944, Pami i Sprawiedliwo 2011, nr 1 (17). 493. Sikora M., Kryptonim Katedra. Operacyjne rozpoznanie lii Politechniki lskiej w Rybniku przez Sub Bezpieczestwa w latach 19711989 [w:] Studia z dziejw ziemi rybnicko-wodzisawskiej w latach 19451989, red. A. Dziurok, B. Kloch, Rybnik 2011. 494. Sikora M., Przemys Gliwic i abd w niemieckiej produkcji zbrojeniowej 19391944, Rocznik Muzeum w Gliwicach 2011, t. 23. 495. Skorut P., Baziur G., Region Kaukazu pnocnego w geopolityce Rosji na przykadzie wojny czeczeskiej, Racja Stanu. Studia i materiay 2011, nr 1. 496. Skorut P., Dugoletnie podchody z Janem i M-80, Przegld Archiwalny Instytutu Pamici Narodowej 2011, t. 4. 497. Skorut P., Zwizek Modziey Zbrojnej. Antykomunistyczna organizacja harcerska w Mocicach 19491950 [w:] Ideay wychowawcze i myl polityczna harcerstwa polskiego. Materiay z konferencji naukowej zorganizowanej z okazji 100-lecia harcerstwa w Polsce, red. G. Baziur, Publikacje Pastwowej Wyszej Szkoy Zawodowej w Owicimiu 2011, nr 15.

37

498. Suchaj sw Prezesa. Ksiga przemwie Chaima Mordechaja Rumkowskiego, red. A. Sitarek, M. Trbacz, d 2011. 499. Smoka L., Pion W na Dolnym lsku. Prywatna korespondencja zakwestionowana przez Sub Bezpieczestwa po 1956 r., Aparat Represji w Polsce Ludowej 19441989 2011, nr 1. 500. Sobieraj M., Lublin drogi do wolnoci, t. 2: Janusz Krupski, Scriptores 2011, nr 38. 501. Sobieraj M., Lublin drogi do wolnoci, t. 3: Spotkania, Scriptores 2011, nr 39. 502. Sodel R., Kontrola kontaktw korespondencyjnych mieszkacw wojewdztwa lubelskiego z krajami zachodnimi w latach 19441989, Aparat Represji w Polsce Ludowej 2011, nr 1. 503. Solidarno z bo. Wok nauczania spoecznego Jana Pawa II, red. M. Drzonek, M. Siedziako, Szczecin 2011. 504. Sotysik ., Romowie w polityce komunistycznych wadz Polski (1944/451989) [w:] Internacjonalizm czy? Dziaania organw bezpieczestwa pastw komunistycznych wobec mniejszoci narodowych (19441989), red. J. Hytrek-Hryciuk, G. Strauchold, J. Syrnyk, WarszawaWrocaw 2011. 505. Soszyska R., Lekiewicz R., Odbieranie przywilejw funkcjonariuszom komunistycznej bezpieki w wolnej Polsce (aspekty historyczno-prawne), Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944 1989 2011, nr 1. 506. Spaek R., Bez jednoosobowej dyktatury: Bierut, Berman, Minc. Esej o stalinowskim kierownictwie PZPR [w:] Wadza w PRL. Ludzie i mechanizmy, red. K. Rokicki, R. Spaek, Warszawa 2011. 507. Spodenkiewicz P., Mistrz maych form. Witold Sukowski (19432003) [w:] Bohaterowie trudnych czasw, d 2011. 508. Stanisaw Mierzwa 19051985. Ludowiec i dziaacz niepodlegociowy, red. M. Szpytma, WarszawaKrakw 2011. 509. Stanisaw Mierzwa, Zapiski z dziaalnoci spoeczno-politycznej 13 IV7 IX 1946 r., oprac. M. Szpytma, Zeszyty Historyczne WiN-u 2011, nr 34. 510. Stiel K., Wyspy wolnoci dziaalno Duszpasterstwa rodowisk Twrczych i Klubu Inteligencji Katolickiej we Wrocawiu w latach osiemdziesitych XX wieku [w:] Koci i kultura niezalena, red. B. Tracz, Katowice 2011. 511. Strajki i porozumienia w Ustrzykach Dolnych i Rzeszowie 1980/1981. Przebieg, realizacja, obchody rocznicowe, wybr, wstp i oprac. J. Borowiec, B. Wjcik, Rzeszw 2011. 512. Studia z dziejw ziemi rybnicko-wodzisawskiej w latach 19451989, red. A. Dziurok, B. Kloch, Rybnik 2011. 513. Suchorowska-liwiska D., Dziennik z lat 19811985, czyli z zakonspirowanych zapiskw solidarnociwki, wsppraca red. B. Niemiec i D. Stec-Fus, red. naukowa C. Kuta, Krakw 2011. 514. Sychowicz K., Koci rzymskokatolicki wobec powstania i dziaalnoci NSZZ Solidarno w Polsce pnocno-wschodniej (woj. biaostockie, omyskie i suwalskie) [w:] O Polsk woln! O Polsk solidarn! NSZZ Solidarno w latach 19801989, red. W. Polak, S. Galij-Skarbiskiej, V. Kmiecik, M. Biakowski, J. Kufel, P. Ruchlewski, Gdask 2011. 515. Sychowicz K., Przyjaciel sugi Boego ks. Stanisaw Suchowolec (19581989) [w:] Niezomni ludzie Kocioa. Sylwetki, red. J. aryn, Krakw 2011. 516. Sychowicz K., Wsppraca KGB USSR i MSW Polski w rozpracowywaniu rodowiska byych czonkw OUN i UPA w latach 19591969 [w:] Internacjonalizm czy? Dziaania organw bezpieczestwa pastw komunistycznych wobec mniejszoci narodowych (19441989), red. J. Hytrek-Hryciuk, G. Strauchold, J. Syrnyk, WarszawaWrocaw 2011. 517. Syrnyk J., Andrij Koacz (19232010), Almanach Ukraiski 2011. 518. Syrnyk J., Dziaalno organizacyjna ludnoci ukraiskiej w latach 19552010 [w:] Ukraicy historia i kultura, Szreniawa 2011. 519. Syrnyk J., Mitologizowanie przeszoci w opisach relacji polsko-ukraiskich w XX w. [w:] Damnatio memoriae w europejskiej kulturze politycznej, red. R. Gaaj-Dempniak, D. Oko, M. Semczyszyn, Szczecin 2011.

38

520. Syrnyk J., Organizacja pracy organw bezpieczestwa wobec ludnoci niepolskiej Dolnego lska w latach 19451950 [w:] Internacjonalizm czy? Dziaania organw bezpieczestwa pastw komunistycznych wobec mniejszoci narodowych (19441989), red. J. Hytrek-Hryciuk, G. Strauchold, J. Syrnyk, WarszawaWrocaw 2011. 521. Syrnyk J., Ukraicy aresztowani przez organa bezpieczestwa na Dolnym lsku (1945 1956), Litopys. Studia i Materiay Ukraiskiego Towarzystwa Historycznego w Polsce 2011, nr 1. 522. Syrnyk J., Ukraicy na Ziemiach Zachodnich i Pnocnych Polski po II wojnie wiatowej [w:] Ziemie Zachodnie historia i perspektywy, red. W. Kucharski, G. Strauchold, Wrocaw 2011. 523. Syrnyk J., Ukraiski ruch modzieowy w Polsce w latach siedemdziesitych i osiemdziesitych XX wieku, Pami i Sprawiedliwo 2011, nr 1 (17). 524. Syrnyk J., Wstp [w:] Internacjonalizm czy? Dziaania organw bezpieczestwa pastw komunistycznych wobec mniejszoci narodowych (19441989), red. J. Hytrek-Hryciuk, G. Strauchold, J. Syrnyk, WarszawaWrocaw 2011. 525. Sznajder A., Orodek Odosobnienia Internowanych w Zakadzie Karnym w Zabrzu-Zaborzu 19811982 [w:] Zabrze 19331989. Szkice z dziejw politycznych miasta, red. S. Rosenbaum, Katowice 2011. 526. Szopa P., Przestpstwa onierzy Armii Czerwonej dokonane na terenie powiatu brzozowskiego w latach 19441945, Fasciculi Musei Regionalis Brzozoviensis 2011, nr 5. 527. Szpytma M., Stanisaw Mierzwa i ZSL. Wzajemne relacje w okresie tzw. przeomu padziernikowego 19561957 [w:] Stanisaw Mierzwa 19051985. Ludowiec i dziaacz niepodlegociowy, red. M. Szpytma, WarszawaKrakw 2011. 528. Szulc M., Kultura Szczecina w latach 19481956 w wietle dokumentw KW PZPR w Szczecinie [w:] Wok zjazdu szczeciskiego 1949 r., red. P. Knap, Szczecin 2011. 529. Szulc P., Instrument wychowania czowieka socjalizmu. Polskie Radio Szczecin w latach 19491955 [w:] Wok zjazdu szczeciskiego 1949 r., red. P. Knap, Szczecin 2011. 530. Szulc P., Antyniemieckie nastroje na Pomorzu Zachodnim po II wojnie wiatowej [w:] Trzebiatw spotkania pomorskie 2010, red. J. Kochanowska, Trzebiatw 2011. 531. Szulc P., Midzy eterem a papierem. Solidarno Radia i Telewizji pismo dziennikarzy Radiokomitetu, Studia Medioznawcze 2011, nr 2 (45). 532. Szulc P., Szczeciski Grudzie 70 i Stycze 71 w optyce Radia Wolna Europa, Dzieje Najnowsze 2011, nr 1. 533. Szulc P., Tatarzy w pnocnej i zachodniej Polsce [w:] Spotkania pomorskie 2011, red. J. Kochanowska, Trzebiatw 2011. 534. Szwagrzyk K., Internacjonalistyczne kadry bezpieki w Polsce 19441956 [w:] Internacjonalizm czy? Dziaania organw bezpieczestwa pastwa komunistycznych wobec mniejszoci narodowych (19441989), red. J. Hytrek-Hryciuk, G. Strauchold, J. Syrnyk, WarszawaWrocaw 2011. 535. Szwagrzyk K., Akowcy przed plutonami egzekucyjnymi na Dolnym lsku [w:] Nie tylko walka. onierze Armii Krajowej w powojennym Wrocawiu i na Dolnym lsku, red. G. Kowal, W. Kucharski, J. Maliniak, G. Strauchold, Wrocaw 2010 (druk 2011). 536. Szwagrzyk K., Obozy pracy na Dolnym lsku 19501960 [w:] Polska ley na Zachodzie. Studia z dziejw Polski i Europy dedykowane Pani Profesor Teresie Kulak, red. W. Wrzesiski, M. Masnyk, K. Kawalec, Toru 2011. 537. Szwagrzyk K., Pola mierci. Kwatery oar terroru komunistycznego na Cmentarzu Osobowickim we Wrocawiu, Imponderabilia. Biuletyn Pisudczykowski 2011, nr 2. 538. Szwagrzyk K., Represje w czasach stalinowskich na Dolnym lsku [w:] Ziemie Zachodnie historia i perspektywy, red. W. Kucharski i G. Strauchold, Wrocaw 2011. 539. Szwagrzyk K., Stanisaw Zarakowski i inni. Sdziowie i prokuratorzy wojskowi Polski Ludowej/PRL w kampanii polskiej 1939 r. [w:] Polska jesie 39. Militarne i polityczne aspekty z perspektywy siedemdziesiciolecia, red. J. Kirszak, D. Kore, Wrocaw 2011.

39

540. Szwagrzyk K., Stosowanie kary mierci wobec czonkw antykomunistycznego podziemia na Dolnym i Grnym lsku 19451955 [w:] Druga konspiracja na nowym pograniczu w latach 19451956. Szkice do dziejw podziemia antykomunistycznego na lsku i terenach ociennych, red. K. Jasiak, Opole 2010 (druk 2011). 541. Szwedo B., Na bieni i w okopach. Sportowcy odznaczeni Orderem Wojennym Virtuti Militari 19141921, 19391945, Rzeszw 2011. 542. witochowska-Bobowik E., KPN w Biaymstoku w latach 19811989. Zarys problematyki [w:] Konfederacja Polski Niepodlegej na drodze do wolnoci, red. M. Wenklar, Krakw 2011. 543. witochowska-Bobowik E., Metody indoktrynacji modziey szkolnej przez wadze komunistyczne w latach 19451956, Przegld Historyczno-Owiatowy 2011, nr 12. 544. Toborek T., onierz humanista, Adam Trybus (19091982) [w:] Bohaterowie trudnych czasw, d 2011. 545. Tochman K.A., Andrzej Czaykowski [w:] Maopolski sownik biograczny uczestnikw dziaa niepodlegociowych 19391945, t. 15, red. T. Gsiorowski, Krakw 2011. 546. Tochman K.A., Franciszek Cieplik [w:] Maopolski sownik biograczny uczestnikw dziaa niepodlegociowych 19391945, t. 15, red. T. Gsiorowski, Krakw 2011. 547. Tochman K.A., Henryk Jachciski [w:] Maopolski sownik biograczny uczestnikw dziaa niepodlegociowych 19391945, t. 15, red. T. Gsiorowski, Krakw 2011. 548. Tochman K.A., Kazimierz Iranek-Osmecki [w:] Maopolski sownik biograczny uczestnikw dziaa niepodlegociowych 19391945, t. 15, red. T. Gsiorowski, Krakw 2011. 549. Tochman K.A., Krzysztof Grodzicki [w:] Maopolski sownik biograczny uczestnikw dziaa niepodlegociowych 19391945, t. 15, red. T. Gsiorowski, Krakw 2011. 550. Tochman K.A., Marian Garczyski [w:] Maopolski sownik biograczny uczestnikw dziaa niepodlegociowych 19391945, t. 15, red. T. Gsiorowski, Krakw 2011. 551. Tochman K.A., Rozpracowanie onierzy Polskich Si Zbrojnych na Zachodzie przez komunistyczny aparat represji na wybranych przykadach cichociemnych [w:] Politycznie obcy!. onierze Wojska Polskiego w zainteresowaniu komunistycznego aparatu represji i propagandy w latach 19441956, red. B. Polak i P. Skubisz, Szczecin 2011. 552. Tochman K.A., Rudolf Dziadosz [w:] Maopolski sownik biograczny uczestnikw dziaa niepodlegociowych 19391945, t. 15, red. T. Gsiorowski, Krakw 2011. 553. Tochman K.A., Stanisaw Dmowski [w:] Maopolski sownik biograczny uczestnikw dziaa niepodlegociowych 19391945, t. 15, red. T. Gsiorowski, Krakw 2011. 554. Tochman K.A., Szczepaski Mieczysaw Roman (19191945), ocer WP i AK, cichociemny [w:] Polski Sownik Biograczny, t. 15, red. A. Romanowski 2011, z. 194 (t. 47/3). 555. Tracz B. [oprac.], Sprawozdanie Wojewdzkiej Rady Narodowej w Stalinogrodzie z akcji zwalczania ebractwa i wczgostwa na terenie wojewdztwa stalinogrodzkiego, lski Notes Historyczny 2011, nr 1. 556. Tracz B., Powstrzyma elementy spekulujce. Dziaalno Wojewdzkiej Komisji do Walki ze Spekulacj w Katowicach (19811987), Szkice Archiwalno-Historyczne 2011, nr 7. 557. Tracz B., Bank Ludowy w Gliwicach 19011939/45, Rocznik Muzeum w Gliwicach 2010, t. XXII. 558. Tracz B., Hipisi na obszarze wojewdztwa katowickiego (do poowy lat 70.), Szkice Archiwalno-Historyczne 2011, nr 7. 559. Tracz B., Jerzy Zitek wyjtki portretu politycznego, lski Notes Historyczny 2011, nr 1. 560. Tracz B., Karol Wojtya Jan Pawe II i kultura niezalena [w:] Solidarno z bo. Wok nauczania spoecznego Jana Pawa II, red. M. Drzonek, M. Siedziako, Szczecin 2011. 561. Tracz B., Mazurek M., Spoeczestwo kolejki. O dowiadczeniach niedoboru 19451989. Warszawa 2010, W Krainie PRL. Ludzie, Sprawy, Problemy [rec.], Studia Historyczne 2010, z. 4 (212).

40

562. Tracz B., Przestpczo, patologie spoeczne i akcja Porzdek w Zabrzu w pierwszej poowie lat siedemdziesitych [w:] Zabrze 19331989. Szkice z dziejw politycznych miasta, red. S. Rosenbaum, Katowice 2011. 563. Tracz B., Spotkania wielu. Dni i Tygodnie Kultury Chrzecijaskiej w miastach aglomeracji grnolskiej w latach osiemdziesitych XX wieku [w:] Koci i kultura niezalena, red. B. Tracz, Katowice 2011. 564. Tracz B., Strajki na Grnym lsku w 1988 roku oraz ich wpyw na postawy i decyzje przedstawicieli aparatu wadzy [w:] Strajki w Polsce w XX wieku, red. R. Gryz, Warszawa 2011. 565. Tracz B., Z problemw ycia codziennego mieszkacw Rybnika w latach osiemdziesitych XX w. [w:] Studia z dziejw ziemi rybnicko-wodzisawskiej w latach 19451989, red. A. Dziurok, B. Kloch, Rybnik 2011. 566. Tracz B., ycie codzienne mieszkacw Grnego lska w warunkach kryzysu gospodarczego lat osiemdziesitych XX wieku [w:] Realia ycia codziennego w Europie rodkowej ze szczeglnym uwzgldnieniem lska, red. A. Barciak, Kultura Europy rodkowej 2011, t. XIV. 567. Trbacz M., Our power is not the number of seats: The Bunds Representatives in the d City Council, 19191939, Dan Diner (ed.), Jahrbuch des Simon-Dubnow-Instituts/Simon Dubnow Institute Yearbook 2011, X. 568. Trbacz M., Konferencja Cajtungen-itonim-pisma. Z dziejw trjjzycznej prasy ydowskiej na ziemiach polskich w XX wieku, Cwiszn 2011, nr 3. 569. Trbacz M., Trzy miasta. Dzie powszedni w Litzmannstadt wybrane problemy [w:] Przemoc i dzie powszedni w okupowanej Polsce, red. T. Chinciski, Gdask 2011. 570. Trbacz W., Druki i broszury w jzyku czeskim, niemieckim, polskim i rosyjskim zrzucane w latach 19511956 na Dolnym lsku [w:] Internacjonalizm czy? Dziaania organw bezpieczestwa pastw komunistycznych wobec mniejszoci narodowych (19441989), red. J. Hytrek-Hryciuk, G. Strauchold, J. Syrnyk, WarszawaWrocaw 2011. 571. Trbacz W., Scenariusz lekcji dla szk gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych [w:] Narodziny Solidarnoci. Niezaleny Samorzdny Zwizek Zawodowy 19801981. Materiay edukacyjne, red. i oprac. S. Krzyanowska, W. Trbacz, Wrocaw 2011. 572. Trzynastego grudnia roku pamitnego.... Internowani w stanie wojennym z powodw politycznych z wojewdztw: bydgoskiego, elblskiego, gdaskiego, supskiego, toruskiego i wocawskiego, red. I. Haagida, BydgoszczGdask 2011. 573. Urynowicz M., Organised and individual help provided by Poles to Jews exterminated by the German occupiers during world war II [w:] Inferno of choices. Poles and Holocaust, red. S. Rejak, E. Frister, Warszawa 2011. 574. W obcym kraju... Wojska sprzymierzone na Grnym lsku 19201922, red. S. Rosenbaum, Katowice 2011. 575. Warot P., Dziaania operacyjne Suby Bezpieczestwa wobec lokalnej prasy podziemnej na przykadzie Echa Mrgowa [w:] Wbrew partii i cenzurze... Media drugiego obiegu w PRL, red. P. Kardela, P.P. Warot, T. Wolsza, OlsztynWarszawa 2011. 576. Wenklar M., Nacjonalizm Virtuti Militari. Myl i dziaalno spoeczno-polityczna Wacawa Budzyskiego [w:] Z dziejw walk o niepodlego, t. 1, red. M. Gazowski, W. Grabowski, S. Kalbarczyk, J. Kirszak, Warszawa 2011. 577. Wenklar M., Konfederacja Polski Niepodlegej w III Rzeczpospolitej [w:] Konfederacja Polski Niepodlegej na drodze do wolnoci, red. M. Wenklar, Krakw 2011. 578. Wenklar M., Ksika Historyczna Roku 2010, Zeszyty Historyczne WiN-u 2011, nr 34. 579. Wenklar M., O prawie oporu i obywatelskim nieposuszestwie, Horyzonty Polityki 2011, nr 2 (3). 580. Wenklar M., Tajemnice tarnowskich starostw. Przyczynek do charakterystyki kadr komunistycznej administracji terytorialnej, Zeszyty Historyczne WiN-u 2011, nr 34.

41

581. Wgrzyn D., Kulisy wyborczego sukcesu. Udzia UB w kampanii wyborczej i wyborach do Sejmu Ustawodawczego z 1947 roku w powiecie kozielskim, Studia lskie 2011, nr 70. 582. Wgrzyn D., Przepis na cud nad urn. Rola aparatu bezpieczestwa w kampanii wyborczej i wyborach do Sejmu Ustawodawczego z 1947 r. w powiecie rybnickim [w:] Studia z dziejw ziemi rybnicko-wodzisawskiej w latach 19451989, red. A. Dziurok, B. Kloch, Rybnik 2011. 583. Wgrzyn D., Strajki robotnicze w wojewdztwie bielskim 19801981. Analiza porwnawcza [w:] Strajki w Polsce XX w., red. R. Gryz, Warszawa 2011. 584. Wgrzyn D., Tam i z powrotem. Skoczkowie spadochronowi i grupy piesze Brygady witokrzyskiej NSZ i ich powrt do kraju w pocztkach 1945 roku [w:] Polskie Oddziay Wartownicze przy armii amerykaskiej w latach 19451989, red. P. Skubisz, Szczecin 2011. 585. Wicenty D., Pami zastraszona i ocalona: kontrola operacyjna trjmiejskich miejsc pamici przez SB po Grudniu 70, Dzieje Najnowsze 2011, nr 4. 586. Wierzbicki M., [rec.], J. Sadowska, Sercem i myl zwizani z Parti. Zwizek Modziey Socjalistycznej (19571976), Pami i Sprawiedliwo 2011, nr 17. 587. Wierzbicki M., Strajk jako forma walki politycznej Niezalenego Samorzdnego Zwizku Zawodowego Solidarnoci w okresie legalnej dziaalnoci (19801981) na przykadzie Regionu Ziemia Radomska [w:] Strajki w Polsce w XX wieku, R. Gryz, Warszawa 2011. 588. Wierzbicki M., Wymiana elit na ziemiach II Rzeczypospolitej pod okupacj sowieck (19391941) [w:] Przemoc i dzie powszedni w okupowanej Polsce, T. Chinciski, Warszawa 2011. 589. Wilanowski C., Duchowiestwo katolickie w strukturach Polskiego Pastwa Podziemnego na Wileszczynie w latach 19391944 [w:] Nauczycielowi uczniowie. Ksiga Jubileuszowa dedykowana Ksidzu Profesorowi Jzefowi Mandziukowi z okazji 70. rocznicy urodzin, red. ks. dr W. Kret, ks. dr Z. Paka, ks. dr K. Szopa, Rzeszw 2011. 590. Witalec R., Struktura i kadra kierownicza pionu W na Podkarpaciu w latach 19561989, Aparat Represji w Polsce Ludowej 19441989 2011, nr 1. 591. Wnuk E., Stosunki traktowane przetargowo. Powstanie diecezji i ingres bp. Ignacego Jea w materiaach koszaliskiej SB, Rocznik Koszaliski 2011. 592. Wnuk E., Centralne Doynki w Koszalinie w 1975 r. Z materiaw bezpieki, Rocznik Koszaliski 2011. 593. Wojcieszyk E., Wadze Koci Solidarno. Studium problemu na przykadzie wojewdztwa poznaskiego [w:] Wadze wobec kociow i zwizkw wyznaniowych w Wielkopolsce w latach 19801989, red. K. Biaecki, Pozna 2011. 594. Wojewdztwo biaostockie w ocenie Suby Bezpieczestwa 19801985. Wybr rde, oprac. A. Malczyk i J. Markiewicz, Biaystok 2011. 595. Wojna o akta. Studia i materiay rdowe, red. S. Flis, Gdask 2011. 596. Wok zjazdu szczeciskiego 1949 r., red. P. Knap, Szczecin 2011. 597. Wok G., Konfederacja Polski Niepodlegej wobec wydarze 1989 r. [w:] Konfederacja Polski Niepodlegej na drodze do wolnoci, red. M. Wenklar, Krakw 2011. 598. Wok G., Prace dyplomowe absolwentw Wyszej Szkoy Ocerskiej MSW im. Feliksa Dzieryskiego w Legionowie przyczynek do bibliograi [w:] Letnia Szkoa Historii Najnowszej 2010, red. N. Jarska i T. Kozowski, wstp . Kamiski, Warszawa 2011. 599. Wooszyn J., Konspiracja modzieowa na ziemiach polskich w latach 19441956, Pami i Sprawiedliwo 2011, nr 1 (17). 600. Woyno J., Prace naukowo-badawcze prowadzone przez pion C MSW (19601989), Przegld Archiwalny Instytutu Pamici Narodowej 2011, t. 4. 601. Woyno J., Wsppraca Biura W MSW z innymi jednostkami organizacyjnymi, Aparat Represji w Polsce Ludowej 19441989 2011, nr 1. 602. Woniak J., Droga do wolnej Polski, Wrocaw 2011.

42

603. Wjtowicz N., Pockie duszpasterstwo akademickie widziane z perspektywy Olimpu [w:] Oaza wolnoci. Duszpasterstwo akademickie w latach siedemdziesitych XX w. Materiay pokonferencyjne, red M. Marcinkiewicz, Szczecin 2011. 604. Wjtowicz P., Wojewdztwo toruskie [w:] Trzynastego grudnia roku pamitnego.... Internowani w stanie wojennym z powodw politycznych z wojewdztw: bydgoskiego, elblskiego, gdaskiego, supskiego, toruskiego i wocawskiego, oprac. zesp: P. Brzeziski i inni, red. I. Haagida, BydgoszczGdask 2011. 605. Wjtowicz P., Wykaz osb z wojewdztwa toruskiego internowanych z powodw politycznych [w:] Trzynastego grudnia roku pamitnego.... Internowani w stanie wojennym z powodw politycznych z wojewdztw: bydgoskiego, elblskiego, gdaskiego, supskiego, toruskiego i wocawskiego, oprac. zesp: P. Brzeziski i inni, red. I. Haagida, BydgoszczGdask 2011. 606. Wszyscy proletariusze bdcie pikni! Pomaraczowa Alternatywa w dokumentach aparatu represji PRL (19871989), red. J. Dardziska, K. Dolata, Wrocaw 2011. 607. Wybory parlamentarne w 1989 r. w Polsce poudniowo-wschodniej, red. M. Krzysztoski, M. Gliwa, Rzeszw 2011. 608. Wygoda J., Zwiad Wojsk Ochrony Pogranicza jako organ bezpieczestwa pastwa w rozumieniu ustawy lustracyjnej, Aparat Represji w Polsce Ludowej 19441989 2011, nr 1 (89). 609. Wysocki J., Ukraicy na Lubelszczynie w latach 19441989, Lublin 2011. 610. Z dziejw walk o niepodlego, t. 1, red. M. Gazowski, W. Grabowski, S. Kalbarczyk, J. Kirszak, Warszawa 2011. 611. Zabrze 19331989. Szkice z dziejw politycznych miasta, red. S. Rosenbaum, Katowice 2011. 612. Zakrzewski M., Strategia niepodlegoci. Myl polityczna Leszka Moczulskiego [w:] Konfederacja Polski Niepodlegej na drodze do wolnoci, red. M. Wenklar, Krakw 2011. 613. Zapolska-Downar M., O realizm socjalistyczny w kulturze jidysz. Zjazd ydowskiego Towarzystwa Kultury, 1416 padziernika 1949 r. [w:] Wok zjazdu szczeciskiego 1949 r., red. P. Knap, Szczecin 2011. 614. Zapolska-Downar M., Prchniak L., Krystyna Kowalczyk [w:] Bohaterowie trudnych czasw, d 2011. 615. Zarzycki W., Z Wilna do Workuty. Wspomnienia komendanta garnizonu Okrgu Wileskiego AK, wstp i oprac. P. Niwiski, Warszawa 2011. 616. Zawadka K., Sztandar Ludu. Organ prasowy KW PZPR w Lublinie w latach 19481956, Wschodni Rocznik Humanistyczny 2011, t. 7. 617. Zawadka K., Komitet Wojewdzki PZPR w Lublinie 19481956 struktura i funkcjonowanie [w:] Letnia Szkoa Historii Najnowszej 2010. Referaty, red. N. Jarska, T. Kozowski, wstp . Kamiski, Warszawa 2011. 618. Zawadka K., Tworzenie nowej rzeczywistoci praca wydziau propagandy KW PZPR w Lublinie 19481956, Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Politologica 2011, t. 6. 619. Zbrodnia Lubiska 1982. Dokumenty, t. II, cz. 13, wstp, red. nauk. P. Piotrowski, Lubin 2008 (druk 2011). 620. Zieliski A. [rec.], Instrukcje pracy pionw pomocniczych Urzdu Bezpieczestwa i Suby Bezpieczestwa (19451989), wybr, wstp i oprac. M. Komaniecka, Krakw 2010, Przegld Archiwalny Instytutu Pamici Narodowej 2011, t. 4. 621. Zote serca czy zote niwa. Studia nad losami Polakw i ydw, red. M.J. Chodakiewicz, W. Muszyski, Warszawa 2011. 622. Zwiernik P., Dziaania Suby Bezpieczestwa wobec prof. Leszka Nowaka w latach 1980 1989 [w:] L. Nowak, Polska droga od socjalizmu. Pisma polityczne 19801989, red. K. Brzechczyn, Pozna 2011. 623. Zwolski M., Lokalnie, regionalnie, centralnie. Rne wymiary dziaalnoci Solidarnoci Regionu Pojezierze (19801981) [w:] O Polsk woln! O Polsk Solidarn! NSZZ Solidarno w latach 19801989, red. W. Polak i inni, Gdask 2011.

43

624. Zwolski M., Wizienie w Biaymstoku w latach 19441956, Biaystok 2011. 625. elazko J., Konspiracyjne organizacje w wietle akt Wojskowego Sdu Rejonowego w odzi (19451950) [w:] Precz z komun!. Niepodlegociowe organizacje modzieowe na Ziemi dzkiej w latach 19451956, red. D. Rogut, Zelw 2011. 626. elazko J., Stanisaw Gorzuchowski (18991948). Uczony, ktrego zabrako [w:] Bohaterowie trudnych czasw, d 2011. 627. uczkowski M., Od Kijowa do Zamocia. Dziaania 1. Dywizji Jazdy na Froncie Poudniowo-Wschodnim [w:] Z dziejw walk o niepodlego, t. 1, red. M. Gazowski, W. Grabowski, S. Kalbarczyk, J. Kirszak, 2011. 628. uawnik M., Dziaalno prasowa pockich komunistw w latach 19181938, Notatki Pockie 2011, nr 3. 629. uawnik M., Ocjalne obchody rocznic odzyskania przez Polsk niepodlegoci w 1918 r. na przykadzie Pocka (19781990), Niepodlego i Pami 2011, nr 33. 630. uawnik M., Polska prasa polityczno-informacyjna na Mazowszu Pnocnym w latach 19181939, Warszawa 2011. 631. uawnik M., Prasa polityczna ludowcw w pnocno-zachodnich powiatach wojewdztwa warszawskiego (19181931), Rocznik Historyczny Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego 2011, nr 27.

Publikacje popularnonaukowe i edukacyjne

1. 15 lat wsppracy archiwalno-historycznej. Polska i Ukraina w latach trzydziestych-czterdziestych XX wieku, oprac. M. Majewski, Warszawa 2011 (wyd. polsko-ukraiskie i polsko-angielskie). 2. 3 maja 1946 r. wadza pokazaa prawdziw twarz [wywiad z M. Zakrzewskim], Dziennik Polski, 30 IV 2011. 3. Autuchiewicz J., NZS by i jest. 30-lecie NZS w Biaymstoku, Gazeta Wyborcza Biaystok, 12 V 2011. 4. Balbus T., W lesie. Charakterystyka dziaalnoci brygad AK na Wileszczynie, Biuletyn Informacyjny ZAK, Oddzia we Wrocawiu, XII 2011. 5. Balbus T., Krajewski K., abuszewski T., Niwiski P., Druga konspiracja radykalizm spotgowany [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 1, 30 III 2011. 6. Balbus T., Lwowskie Zgrupowanie AK Warta. W sowieckiej matni [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 2, 6 IV 2011. 7. Balbus T., Niezomny do koca. Podpukownik Anatol Sawicki Cybulski ostatni komendant lwowskiej Polski Podziemnej [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 1, 30 III 2011. 8. Balbus T., Wierni Polsce. Jeli si tak pracuje, to musi si ucieka [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 2, 6 IV 2011. 9. Bana K., Ks. proboszcz Krzysztof Jan Henryk Wrodarczyk, Radzionkoviana 2011, t. 12. 10. Bechta M., Gorcy rejon NSZ Mrozy [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 5, 27 IV 2011. 11. Bednarek J., Grony i jego onierze [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 6, 4 V 2011. 12. Bednarek J., onierz wyklty z Ozorkowa. Jzef Kubiak Pawe (19121946), Ziemia dzka. Pismo Samorzdowe Wojewdztwa dzkiego 2011, nr 5 (118).
44

13. Bednarek J., Archipelag sowieckich zbrodni, Ziemia dzka. Pismo Samorzdowe Wojewdztwa dzkiego 2011, nr 11 (123). 14. Benczew B., Armia Czerwona, ko, zegarki i sowo honoru, Nowiny Raciborskie 2011, nr 8. 15. Benczew B., Gdzie jest Hans Moldt? Zaginiony wizie UB, Nowiny Raciborskie 2011, nr 32. 16. Benczew B., Historia z arszenikiem, czyli truciciel cystersw z Rud, Nowiny Raciborskie 2011, nr 45. 17. Benczew B., Stan wojenny w Raciborzu, Nowiny Raciborskie 2011, nr 5152. 18. Bereza T., Metody gryckie, Tygodnik Powszechny 2011, nr 33 (Dodatek historyczny IPN). 19. Bbnik G., Autostrad przez Mikow, Gazeta Mikoowska 2011, nr 9. 20. Bbnik G., Fr Schlesien. Niemieckie organizacje zbrojne w walce o Grny lsk, Mwi Wieki 2011, numer specjalny 1. 21. Bbnik G., Problem z potokiem Jamna, Gazeta Mikoowska 2011, nr 11. 22. Bbnik G., lsk w mundurach Wielkopolski, Tygodnik Powszechny 2011, nr 21 (Dodatek specjalny powicony powstaniom lskim, cz. 2). 23. Bbnik G., Volksdeutsch nr 1, Gazeta Mikoowska 2011, nr 5. 24. Bbnik G., Zapomniany burmistrz, Gazeta Mikoowska 2011, nr 10. 25. Biaa plama w dziejach sopockiej milicji: wywiad Jana Czuchaja z Krzysztofem Filipem, Kuryer Sopocki 2011, nr 7 (artyku zamieszczony rwnie na portalu internetowym czasopisma: www.kuryer.pl). 26. Biaecki K., Rozstrzelane miasta. Pozna. Budapest. 1956 (katalog wystawy). 27. Biaecki K., mier abp. Walentego Dymka oraz Upadek powstania wgierskiego 1956 r., strona internetowa IH UAM Custodes Memoriae. 28. Bittner K., Poznaski Czerwiec 1956 r., Nasz Dziennik, 24 VI 2011 (Dodatek historyczny Instytutu Pamici Narodowej). 29. Bittner K., rodowisko poznaskich punkw w wietle aparatu bezpieczestwa, Biuletyn Instytutu Pamici Narodowej 2011, nr 56. 30. Bogaczewicz S.A., Nasz los przestrog. 70. rocznica kani profesorw we Lwowie, Nowe ycie 2011, nr 9. 31. Bogaczewicz S.A., Pawlikiewicz Ignacy Kociak, Encyklopedia Katolicka, t. 15, Lublin 2011. 32. Bogaczewicz S.A., Piroyski Marian, Encyklopedia Katolicka, t. 15, Lublin 2011. 33. Borowiec J., Wjcik B., [wywiad z Andrzejem Kaca] Program na lata, Biuletyn Instytutu Pamici Narodowej 2011, nr 12. 34. Borowiec J., Wjcik B. [wywiad z Arturem Balazsem], Negocjacje w Rzeszowie, Biuletyn Instytutu Pamici Narodowej 2011, nr 12. 35. Borowski A., Ruzikowski T., Klska Suby Bezpieczestwa, zwycistwo Solidarnoci, Biuletyn Instytutu Pamici Narodowej 2011, nr 1112. 36. Broyniak A., Joda zapenia wizienia, Nowiny 2011, nr 240 (Dodatek specjalny IPN: 13 grudnia 1981. Pamitamy). 37. Broyniak A., Koci zapleczem opozycji, Nowiny 2011, nr 240 (Dodatek specjalny IPN: 13 grudnia 1981. Pamitamy). 38. Broyniak A., Ojciec przemyskiej opozycji, Nasz Dziennik, 1 II 2011 (Dodatek historyczny IPN). 39. Broyniak A., Wzgrza Wuleckie we krwi. 70. rocznica mordu na polskich profesorach we Lwowie, Nasz Dziennik, 4 VII 2011 (Dodatek historyczny IPN). 40. Brzechczyn K., Koncepcje oporu spoecznego w okresie stanu wojennego 19811983, Przewodnik Katolicki 2011, nr 50 (Dodatek specjalny 13 XII 1981 30 lat pniej). 41. Brzeziski P., Pomoecie? prawdziwa historia, Najwyszy Czas! 2011, nr 3031. 42. Brzeziski P., Grajcie jakby nic si nie stao, Polska The Times Dziennik Batycki, 9 XII 2011 (dodatek Rejsy).

45

43. Brzeziski P., Stan wojenny. Co czuo bijce serce partii. Wywiad Marka Wsa z Piotrem Brzeziskim, Gazeta Wyborcza Trjmiasto, 9 XII 2011. 44. Brzeziski P., Towarzysz Trusz musi odej! Wywiad Barbary Szczepuy z Piotrem Brzeziskim, Polska The Times Dziennik Batycki, 28 X 2011 (dodatek Rejsy). 45. Brzeziski P., Wicenty D., Pogrzeb w cieniu bezpieki, Pastores 2011, nr 53. 46. Bukaa M., Chmielowiec P., Losy ludowcw po II wojnie wiatowej, sprawozdanie z konferencji, Rzeszw, 13 grudnia 2010 r., Biuletyn Instytutu Pamici Narodowej 2011, nr 12. 47. Bukaa M., Kraj pod milicyjnym butem, Nowiny 2011, nr 240 (Dodatek specjalny IPN: 13 grudnia 1981. Pamitamy). 48. Bukaa M., O chopskie sztandary na Kresach Wschodnich RP, Piast z Zagrody Wincentego Witosa 2011, nr 3 (30). 49. Bukaa M., Wadysaw Kojder (19021945) ps. Trzaska, Zawieja, Grab, Nasz Dziennik, 25 XI 2011 (Dodatek historyczny IPN). 50. Burczyk D., Kara mierci dla legionisty, Komandos 2011, nr 11. 51. Busse K., Marzec 68: bo rozpowszechnia faszywe informacje, Miesicznik Prowincjonalny 2011, nr 2. 52. Cegiea K., Gociski A., Rola Kocioa w okresie przemian polityczno-spoecznych w Polsce lat osiemdziesitych, scenariusz lekcji, Teka Edukacyjna IPN. Z Solidarnoci do wolnoci, SzczecinWarszawa 2011. 53. Ceglarz T., Midzy potrzeb a polityczn kalkulacj. Komitet Organizacyjny NSZZ Solidarno MKZ Szczecinek w wietle dokumentw szczeciskiej Suby Bezpieczestwa, Temat Szczecinecki 2011, nr 594. 54. Ceran T., Pomyl, co to za niedola bya. List z Pakoci z 1901 r., Biuletyn Instytutu Pamici Narodowej 2011, nr 89. 55. Chabros E., Maniecki J., SOR Prolog Duszpasterstwo Ludzi Pracy na ziemi dzieroniowskiej w materiaach operacyjnych Suby Bezpieczestwa w latach 19871989, Bibliotheca Bielaviana 2010, BielawaWrocaw 2011. 56. Chabros E., Napisy i szablony, czyli grafti w PRL. Epizod bielawski, Bibliotheca Bielaviana 2010, BielawaWrocaw 2011. 57. Chmielowiec P., Jerzy Woniak, Droga do wolnej Polski, Wrocawski Rocznik Historii Mwionej 2011, nr 1. 58. Choma-Jusiska M., Dbrowski M., Polskie lato 1980 [w:] PRL od grudnia 70 do czerwca 89, red. K. Persak, P. Machcewicz, Warszawa 2011. 59. Chrzanowski R., Sprawa Antoniego Browarczyka, Biuletyn Instytutu Pamici Narodowej 2011, nr 1112. 60. Ciupa R., Komaniecka M., Szpiegowski arsena bezpieki. Obserwacja, technika operacyjna, kontrola korespondencji jako rodki pracy Suby Bezpieczestwa PRL, Katowice 2011. 61. Co nam daa Solidarno? Solidarno oczami modych, koncepcja i oprac. M. Sempoowicz, Gdask 2011. 62. Czarna legenda podziemia. Z dr. Filipem Musiaem z krakowskiego oddziau Instytutu Pamici Narodowej rozmawia Grzegorz Broek, Go Niedzielny, 20 III 2011, (dodatek: Go Tarnowski). 63. Czocher A., Bohaterki codziennoci. Kobiety w Krakowie w okresie okupacji 19391945 [w:] Wojna to mska rzecz? Losy kobiet w okupowanym Krakowie w dwunastu odsonach. Katalog wystawy Muzeum Historycznego Miasta Krakowa, Krakw 2011. 64. Daniluk J., Gdaskie korporacje akademickie (cz I): Zarys problematyki, stan bada i lata 19041921, Pismo Politechniki Gdaskiej 2011, nr 7. 65. Daniluk J., Gdaskie korporacje akademickie (cz II): Lata 19211939 i okres po 1989, Pismo Politechniki Gdaskiej 2011, nr 8. 66. Daniluk J., Kocioy Wrzeszcza [w:] Wdrwki po Wrzeszczu, red. K. i J. Szczepascy, Gdask 2011.

46

67. Daniluk J., Wrzeszcz skoszarowany [w:] Wdrwki po Wrzeszczu, red. K. i J. Szczepascy, Gdask 2011. 68. Demczyszak I., Jaworzniacy, Biuletyn Informacyjny ZAK 2011, nr 3. 69. Domaski T., Miejsca egzekucji w wizieniu kieleckim w latach 19391945, Biuletyn Informacyjny ZAK 2011, nr 10. 70. Drabik S., Pieszczochy reimu, Dziennik Polski, 25 XI 2011. 71. Drabik S., Sowiecki desant, Dziennik Polski, 9 XII 2011. 72. Dworaczek K., Strajk radomski, Biuletyn Instytutu Pamici Narodowej 2011, nr 1112. 73. Dziuba A., Dziurok A., Semik T., Sznajder A., Id pancry na Wujek, Katowice 2011. 74. Dziuba A., Milicja rozbijaa manifestacje pod krzyem w rocznice wydarze na Wujku [w:] 30. rocznica pacykacji kopalni Wujek (Dodatek specjalny do Dziennika Zachodniego i Rzeczpospolitej, 13 XII 2011). 75. Dziuba A., Socjalici z Czerwonego Zagbia w latach 19451948, Biuletyn Instytutu Pamici Narodowej 2011, nr 7. 76. Dziuba A., Ulotki przeciwko systemowi [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 8, 18 V 2011. 77. Dziurok A., Bastiony oporu [w:] Stan wojenny 19811983, Go Niedzielny 2011, nr 49 (Dodatek historyczny IPN). 78. Dziurok A., Grajewski A., Musia F. [red.], Polska utracona, Go Niedzielny 2011, nr 33 (Dodatek historyczny IPN). 79. Dziurok A., Grajewski A., Musia F. [red.], Prymas Wyszyski. M stanu i kardyna, Go Niedzielny 2011, nr 21 (Dodatek historyczny IPN). 80. Dziurok A., Grajewski A., Musia F. [red.], Robotnicy przeciwko wadzy, Go Niedzielny 2011, nr 23 (Dodatek historyczny IPN). 81. Dziurok A., Grajewski A., Musia F. [red.], Stan wojenny 19811983, Go Niedzielny 2011, nr 49 (Dodatek historyczny IPN). 82. Dziurok A., Linek B., W Polsce Ludowej (19451989) [w:] Historia Grnego lska. Polityka, gospodarka i kultura europejskiego regionu, red. J. Bahlcke, D. Gawrecki, R. Kaczmarek, Gliwice 2011. 83. Dziurok A., Niszczenie prymasa [w:] Prymas Wyszyski. M stanu i kardyna, Go Niedzielny 2011, nr 21 (Dodatek historyczny IPN). 84. Dziurok A., Papie na celowniku, Dziennik Polski, 13 V 2011. 85. Dziurok A., Szkoa bez religii, Dziennik Polski, 15 VII 2011. 86. Dziurok A., lskie drogi prymasa Wyszyskiego, Biuletyn Instytutu Pamici Narodowej 2011, nr 10. 87. Dziurok A., Wojna o wiar [w:] Wie polska 19441989, Tygodnik Powszechny 2011, nr 34 (Dodatek specjalny). 88. Engelking B., Leociak J., Libionka D., Persak K., Peteklewicz J., Skibiska A., Wok Zotych niw, Rozmowa z Iren Gruzisk-Gross i Janem Tomaszem Grossem [w:] Zagada ydw 2011, t. 7. 89. Fenrych Z., Wiee Baresela, Quistorpa, Bismarcka ich rola i znaczenie w pierwszej poowie XX wieku oraz wspczesne losy [w:] Szczecin i jego miejsca, red. K. Rembacka, Szczecin 2011. 90. Filip K., Na stray demokracji, Kuryer Sopocki 2011, nr 7 (artyku zamieszczony rwnie w: www.kuryer.pl). 91. Flis S., Gos Wolny nr 25/26 wydanie specjalne, Gdask 2011 (czterostronicowa ulotka w formie gazety zjazdowej z informacj o wystawie I Krajowy Zjazd Delegatw NSZZ Solidarno). 92. Flis S., Koci pod wezwaniem w. Brygidy ksidza Henryka Jankowskiego, Gdask 2011. 93. Florczyk K., Kuwik B., uczak A., Podemski M., Rubi D., Szczesiak-lusarek M. [red.], Oferta edukacyjna 2011/2012, Pozna 2011.

47

94. Florczyk K., Scenariusz lekcji: Przeomowe miesice Czerwiec i Padziernik 1956 [w:] Robotnicy wyszli na ulic Materiay do zaj o Poznaskim Czerwcu 1956 roku dla nauczycieli i uczniw, red. B. Kuwik, Pozna 2011. 95. Florczyk K., Scenariusz lekcji: Radio o Czerwcu. Analiza relacji radiowych z 1956 roku dotyczcych buntu poznaskich robotnikw [w:] Robotnicy wyszli na ulic Materiay do zaj o Poznaskim Czerwcu 1956 roku dla nauczycieli i uczniw, red. B. Kuwik, Pozna 2011. 96. Formacja Ludwik. Duszpasterstwo akademickie o. Ludwika Winiewskiego w Lublinie w latach 19721981, red. M. Choma-Jusiska, M. rawska, Lublin 2011. 97. Frazik W., Emisariusze. Delegatura Zagraniczna WiN [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 3, 13 IV 2011. 98. Frazik W., Marian Marek Kozielski (19582011), Zeszyty Historyczne WiN-u 2011, nr 34. 99. Frazik W., Nieugity Halny. II Zarzd Gwny Wolno i Niezawiso [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 3, 13 IV 2011. 100. Frazik W., Poegnanie sowo niewygoszone na pogrzebie Danuty Suchorowskiej-liwiskiej, Nike 2011, nr 103. 101. Gawiaczek T., Jerzy Kotliski, Biuletyn Informacyjny ZAK 2010, nr 2 (81). 102. Gawiaczek T., O Solidarnoci inaczej, Nowe ycie 2011, nr 6. 103. Gasztold-Se P., Daleko od bratniej pomocy. Sprzymierzecy PRL i karnawa Solidarnoci, Biuletyn Instytutu Pamici Narodowej 2011, nr 1112. 104. Gasztold-Se P., Gambit PZPR [w:] Stan wojenny odtajnione archiwa IPN, Newsweek extra 2011, nr 1. 105. Gasztold-Se P., Genera bez skrupuw [w:] Stan wojenny odtajnione archiwa IPN, Newsweek extra 2011, nr 1. 106. Gasztold-Se P., Kontrowersyjny prymas [w:] Stan wojenny odtajnione archiwa IPN, Newsweek extra 2011, nr 1. 107. Gasztold-Se P., PZPR-owskie puzzle, Rzeczpospolita, 13 XII 2011. 108. Gasztold-Se P., Tropiciele syjonizmu, Polityka 2011, nr 30. 109. Gsiorowski T., 20. pp Ziemi Krakowskiej we wrzeniu 1939, www.malopolskawiiwojnie.pl. 110. Gsiorowski T., Andrzej Przewonik (19632010) Sekretarz Generalny Rady Ochrony Pamici Walk i Mczestwa, Zesaniec 2011, nr 44. 111. Gsiorowski T., Czarna Brygada, www.malopolskawiiwojnie.pl. 112. Gsiorowski T., Janusz Kurtyka (19602010) historyk, Zesaniec 2011, nr 44. 113. Gsiorowski T., Ochotnicy do afrykaskiego pieka, Dziennik Polski, 12 VIII 2011. 114. Gsiorowski T., Od egzekucji do egzekucji, Dziennik Polski, 22 VII 2011. 115. Gsiorowski T., Od egzekucji do egzekucji, www.malopolskawiiwojnie.pl. 116. Gsiorowski T., Odbidka propagandowa, www.malopolskawiiwojnie.pl. 117. Gsiorowski T., Organizacja Okrgu Krakowskiego Zwizku Walki Zbrojnej, www.malopolskawiiwojnie.pl. 118. Gsiorowski T., Pajdak Antoni, www.malopolskawiiwojnie.pl. 119. Gsiorowski T., Pancerna legenda, Dziennik Polski, 3 VI 2011. 120. Gsiorowski T., Pierwsza likwidacja kondenta w Krakowie, www.malopolskawiiwojnie. pl. 121. Gsiorowski T., Stanisaw Maczek [w:] Maopolski sownik biograczny uczestnikw dziaa niepodlegociowych 19391956, t. 15, red. T. Gsiorowski, Krakw 2011. 122. Gsiorowski T., Trudna wiosna 1941, Dziennik Polski, 8 IV 2011. 123. Gsiorowski T., Z polskich Kresw na nieludzk ziemi, Dziennik Polski, 10 VI 2011. 124. Gsiorowski T., Zamach na Krgera, www.malopolskawiiwojnie.pl. 125. Gsiorowski T., Zamach na urodziny, www.malopolskawiiwojnie.pl.

48

126. Gliwa M., Kalendarium stanu wojennego. Podkarpacie, Dodatek specjalny IPN: 13 grudnia 1981. Ppamitamy, Nowiny 2011, nr 240. 127. Golik D., Ojciec niepodlegociowcw [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 6, 4 V 2011. 128. Golik D., Bez jednego wystrzau, Dziennik Polski, 19 VIII 2011. 129. Golik D., Gotowi na mier, Dziennik Polski, 18 II 2011. 130. Golik D., Idziemy w ycie bez trwogi... [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 7, 11 V 2011. 131. Golik D., Nie tylko Dirlewanger, Dziennik Polski, 14 X 2011. 132. Golik D., Pancerny akord na przedpolach wiebodzic, Rocznik wiebodzicki 2010. 133. Golik D., Prezes od edukacji, Wiadomoci Historyczne 2011, nr 1. 134. Golik D., Strzegom 1945, Cztery Historie 2011, nr 0. 135. Golik D., W imieniu Polski Walczcej, Dziennik Polski, 29 IV 2011. 136. Golik D., Walka bez wojny i dywersji [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 3, 13 IV 2011. 137. Gontarczyk P., Dziaanie musi by absolutnie radykalne, Biuletyn Instytutu Pamici Narodowej 2011, nr 1112. 138. Gontarczyk P., Wczoraj bylimy brami, dzisiaj jestemy wrogami, Gazeta Polska, 24 VIII 2011. 139. Gontarczyk P., yletki na sztorc, czyli jak Polityka faszuje histori, Uwaam Rze, 1826 IV 2011. 140. Gontarczyk P., Fachowcy od wszystkiego, Rzeczpospolita, 7 III 2011. 141. Gontarczyk P., Genera zostanie rozliczony, Gazeta Polska Codziennie, 13 XII 2011. 142. Gontarczyk P., Grudniowa zmiana, Gazeta Polska, 14 XII 2011. 143. Gontarczyk P., Jak zapi za rk, Rzeczpospolita, 1920 II 2011. 144. Gontarczyk P., Janczar komunizmu, Go Niedzielny, 8 XII 2011. 145. Gontarczyk P., Jaruzelski: dziaa radykalnie, Uwaam Rze, 11 XII 2011. 146. Gontarczyk P., Komandirom budu ja, Gazeta Polska, 7 XII 2011. 147. Gontarczyk P., Lex Wasa, Rzeczpospolita, 7 IV 2011. 148. Gontarczyk P., Margines czy norma, Rzeczpospolita, 1920 III 2011. 149. Gontarczyk P., Odpryski elaza, Gazeta Polska, 22 VI 2011. 150. Gontarczyk P., Operacja elazo. Zbje w subie SB, Gazeta Polska, 15 VI 2011. 151. Gontarczyk P., Operacja Wallenrod, Rzeczpospolita, 26 VII 2011. 152. Gontarczyk P., Powrt na ziemi Izraela, Uwaam Rze, 10 VII 2011. 153. Gontarczyk P., Powtrka z historii, Gazeta Polska, 5 X 2011. 154. Gontarczyk P., Przeszo Lecha Wasy, Gazeta Polska Codziennie, 23 XII 2011. 155. Gontarczyk P., Strach generaa, Uwaam Rze, 7 VIII 2011. 156. Gontarczyk P., Stranik kamstwa katyskiego, Gazeta Polska, 23 XI 2011. 157. Gontarczyk P., Uomny wywiad PRL, Gazeta Polska, 26 X 2011. 158. Gontarczyk P., Wojsko kontra kryzys, Uwaam Rze, 11 IX 2011. 159. Gontarczyk P., Wrg klasowy Jaruzelski, Uwaam Rze, 28 II 2011. 160. Gontarczyk P., Wszyscy jestecie zodziejami, Rzeczpospolita, 89 I 2011. 161. Gontarczyk P., Wzorcowy bubel, Gazeta Polska, 5 I 2011. 162. Gontarczyk P., Zwyczajny dyktator. Opracowanie pk. Ryszarda Kukliskiego o Wojciechu Jaruzelskim, Glaukopis 2011, nr 1920. 163. Gorajczyk D., O nowej publikacji IPN Od niepodlegoci do niepodlegoci, Hejna Owiatowy 2011, nr V.

49

164. Grabowski W., Agenci SOE? Polscy spadochroniarze w okupowanej Europie, Biuletyn Instytutu Pamici Narodowej 2011, nr 89. 165. Grabowski W., Armia Krajowa, Biuletyn Instytutu Pamici Narodowej 2011, nr 89. 166. Grabowski W., Janina Czapliska (Grska, Aleksandra, Biruta, Janeczka) 1916 2011, Biuletyn Instytutu Pamici Narodowej 2011, nr 3. 167. Graczyk R., Bohaterowie mieli wybr, Gazeta Wyborcza, 2 IV 2011. 168. Graczyk R., Cena przetrwania? SB wobec Tygodnika Powszechnego, Warszawa 2011. 169. Graczyk R., Co wolno powiedzie o pomniku, Wi 2011, nr 4. 170. Graczyk R., Graczyk odpowiada Skwarnickiemu, Go Niedzielny, 20 III 2011. 171. Graczyk R., Jak si splamiem, Tygodnik Powszechny, 8 V 2011. 172. Graczyk R., Nie sucha otra, Rzeczpospolita, 1213 III 2011. 173. Graczyk R., Przeciwko historycznemu wszystkoizmowi, Tygodnik Powszechny, 10 IV 2011. 174. Graczyk R., Wolno sowa dla susznych opinii?, Rzeczpospolita, 24 V 2011. 175. Graczyk R., Wsplna praca, czyli wsppraca, Rzeczpospolita, 23 IV 2011. 176. Grdzka M., Proces kata z Paszowa, Biuletyn Instytutu Pamici Narodowej 2011, nr 89. 177. Grosicka M., Indywidualne akty oporu po wprowadzeniu stanu wojennego, Echo Dnia, 12 XII 2011 (Dodatek: Kuryer Kielecki). 178. Grosicka M., mietanka-Kruszelnicki R., Stan wojenny w regionie witokrzyskim 1981 1983. Wybrane zagadnienia, Kielce 2011. 179. Grudzie ludzkich dramatw. Stan wojenny 30 lat pniej, red. F. Musia, W. Piciak, Dodatek do tygodnika Tygodnika Powszechnego, 11 XII 2011. 180. Haagida I., Krakiwkyj kote 1947 r. ta newidoma dola syna Mariczky ta Orana, Ukrajinkyj urna 2011 (Praha), nr 5. 181. Hytrek-Hryciuk J., Porzdki w cieniu dekretu. PZPR a stan wojenny na Dolnym lsku, Pami i Przyszo 2011, nr 4. 182. Hytrek-Hryciuk J., wita w wojennym Breslau, Pami i Przyszo 2011, nr 2. 183. Jagodziska A., 11 listopada w niemieckim obozie koncentracyjnym Sachsenhausen, www.13grudnia.org.pl/artykuly/11-listopada-w-niemieckim-obozie-koncentracyjnym-sachsenhausen-ze-wspomnie-winia-ks-wad. 184. Jagodziska A., Kardyna Adam Kozowiecki wizie KL Dachau, www.13grudnia.org. pl/artykuly/kardyna-adam-kozowiecki-jezuita--byy-wizie-kl-dachau. 185. Jagodziska A., Kardyna z afrykaskiego Buszu, www.swietyjozef.kalisz.pl/?dzial=Dachau&id=84. 186. Jagodziska A., Kardyna z Buszu, Idziemy, 27 III 2011. 187. Jagodziska A., KL Dachau. Kapani w pasiakach, www.13grudnia.org.pl/artykuly/kl-dachau-kapani-w-pasiakach. 188. Jagodziska A., Korespondencja z Dachau Spotkanie z niemieckim obozem, Wiadomoci Kociaskie 2011, nr 911. 189. Jagodziska A., Ksidz kanonik Marian Wacaw Szczerkowski (19081968) wizie KL Dachau 19401945, www.swietyjozef.kalisz.pl/?dzial=Dachau&id=89 (23 XII 2011). 190. Jagodziska A., Ksidz Kardyna Adam Kozowiecki misjonarz z Afryki, Miesicznik Paraalny [Krnik], cz. 1 maj 2010; cz. 2 czerwiec 2010. 191. Jagodziska A., Ksidz Milan Kwiatkowski wizie KL Dachau numer obozowy 28246, www.swietyjozef.kalisz.pl/?dzial=Dachau&id=83. 192. Jagodziska A., Ksiga Pamici imiona zamiast numerw, www.swietyjozef.kalisz. pl/?dzial=Dachau&id=87. 193. Jagodziska A., Obchody 66. Rocznicy wyzwolenia obozu koncentracyjnego Dachau IPN, 1 maj 2011 r., www.ipn.gov.pl /portal/pl/2/16518/.

50

194. Jagodziska A., Razem w Dachau, Idziemy, 29 V 2011. 195. Jagodziska A., Relacja z obchodw 66. Rocznicy wyzwolenia niemieckiego obozu Dachau, Miesicznik Paraalny [Krnik], czerwiec 2011. 196. Jagodziska A., Wizie Dachau ks. Gustaw Bombicki, Miesicznik Paraalny [Krnik], grudzie 2011. 197. Jakimek-Zapart E., Pozosta niezomny, Biuletyn Instytutu Pamici Narodowej 2011, nr 10. 198. Jakimek-Zapart E., Proces IV Zarzdu Gwnego WiN, Nasz Dziennik, 25 II 2011 (Dodatek: Powrt pokolenia wykltych). 199. Jarska N., Kozowski T., Czas czystek, Tygodnik Powszechny 2011, nr 50. 200. Jarska N., Olaszek J., Piekarska A., Stan wojenny: represje, opr, ycie codzienne, Warszawa 2011. 201. Jasiak K, Dziaalno konspiracyjna Zbigniewa Wojciechowskiego Zbycha w Narodowych Siach Zbrojnych, Zeszyty Radomszczaskie 2011, t. 5. 202. Jasiak K., Kpt. Warszyc i Konspiracyjne Wojsko Polskie [w:] onierze wyklci 1943 1963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 6, 4 V 2011. 203. Jasiak K., Krtka historia onierzy wykltych, Kulisy Powiatu 2011, nr 10. 204. Jasiak K., Losy dwjkarzy z Konspiracyjnego Wojska Polskiego, Rocznik Powiatu Oleskiego 2010, nr 3. 205. Jasiak K., Narodowy Dzie Pamici onierzy Wykltych. Do Polski wolnej, suwerennej, sprawiedliwej i demokratycznej prowadzi droga przez walk ze znikczemnieniem, zakamaniem i zdrad, Wieluniak 2011, nr 6. 206. Jasiak K., Narodowy Dzie Pamici onierzy Wykltych. W 62 rocznic mierci ostatniego komendanta Konspiracyjnego Wojska Polskiego kpt. Jana Maolepszego Murata, Tygodnik Wieluski 2011, nr 47. 207. Jasiak K., Represje komunistyczne wobec podziemia niepodlegociowego w gminie Osjakw w latach 19451949, Rocznik Wieluski 2011, t. 10. 208. Jedynak M., Ekshumacja onierza Ponurego, Tygodnik Skaryski 2011, nr 37. 209. Jedynak M., Noc 3 maja 1943 roku, Kuryer Kielecki, nr 8 (dodatek do Echa Dnia, 23 V 2011). 210. Jedynak M., Suy u Ponurego i Nurta. O Stanisawie Skorupce ps. Smrek (1914 2011), Tygodnik Starachowicki 2011, nr 7. 211. Jedynak M., Suy u Ponurego i Nurta. Wspomnienie o Stanisawie Skorupce ps. Smrek (19142011), Wykus 2011, nr 16. 212. Jedynak M., Sztandar Zgrupowa Partyzanckich AK Ponury, Wykus 2011, nr 16. 213. Kabat P., Zostaem zagarnity przez tum demonstrantw... (cz. 12), Przewodnik Katolicki 2011, nr 26 i 27. 214. Kaczmarski K., Bitwa pod Kurywk na Rzeszowszczynie [w:] onierze wyklci 1943 1963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 2, 6 IV 2011. 215. Kaczmarski K., Ludzie nazywali go ojcem (Franciszek Przysiniak, Jan, Ojciec Jan) [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 4, 20 IV 2011. 216. Kaczmarski K., Nasz czowiek w Londynie, Polonia Christiana 2011, nr 20. 217. Kalbarczyk S., Czystka na uczelniach. Zagada polskiego rodowiska naukowego we Lwowie po 44, Biuletyn Instytutu Pamici Narodowej 2011, nr 3. 218. Kalbarczyk S., Kazimierz Bartel: ostatnia oara zbrodni na profesorach lwowskich w lipcu 1941 r., Biuletyn Instytutu Pamici Narodowej 2011, nr 7. 219. Kalbarczyk S., Tysic oar z Berezwecza, Rzeczpospolita, 2223 VI 2011.

51

220. Kalbarczyk S., Ukraiska i biaoruska lista katyska, Nasz Dziennik 2011, nr 4. 221. Kalbarczyk S., Zbrodnicza ewakuacja wizienia w Berezweczu w czerwcu 1941 r., Nasz Dziennik 2011, nr 7. 222. Kalisz M., Moi rodzice ukrywali Bloumw. Z dziejw pomocy ydom w powiecie gorlickim, Kwartalnik Gorlicki 2011, nr 55 (styczemarzec). 223. Kalisz M., Zginli za pomoc ydom. Tragedia Karoliny Marciniec i Bartomieja Gielarowskiego, Kurier Sokoowski 2011, nr 5 (211). 224. Kamiski ., Annus horribilis [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 1, 30 III 2011. 225. Kamiski ., W cieniu Jaty [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 2, 6 IV 2011. 226. Kamiski ., Eko-opozycja, Tygodnik Powszechny 2011, nr 16. 227. Kamiski ., Walka o wybory [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 3, 13 IV 2011. 228. Kamiski ., Ku totalitaryzmowi [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 4, 20 IV 2011. 229. Kamiski ., Pierwszy rok zimnej wojny [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 5, 27 IV 2011. 230. Kamiski ., U progu III wojny [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 6, 4 V 2011. 231. Kamiski ., mier tyrana [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 7, 2 V 2011. 232. Kamiski ., Kryzys systemu [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 8, 18 V 2011. 233. Kamiski ., Historia (cigle) trudna, Tygodnik Powszechny 2011, nr 22. 234. Kamiski ., Dziewicioletnie rekolekcje [w:] Prymas Wyszyski. M stanu i kardyna (dodatek do Gocia Niedzielnego nr 21, 29 V 2011). 235. Kamiski ., Robotnicy wobec wadzy [w:] Robotnicy przeciwko wadzy (dodatek do Gocia Niedzielnego nr 23, 12 VI 2011). 236. Kamiski ., 10 let Instytutu pamti nroda, Pam a djiny 2011, nr 2. 237. Kamiski ., Chopi wobec komunizmu, Tygodnik Powszechny 2011, nr 34. 238. Kamiski ., Oary czekaj na sprawiedliwo, Rzeczpospolita, 26 VIII 2011. 239. Kamiski ., Straszenie, Stan wojenny 19811983, dodatek do Gocia Niedzielnego 2011, z. 11. 240. Kamiski ., Chorobliwa niecierpliwo Vclava Havla, Rzeczpospolita, 21 XII 2011. 241. Kamiski ., Obti totalit vykonali jsme toho dost?, Pam a Djiny 2011, nr 3. 242. Kant okrgego stou [wywiad z A. Zechenter], Nasza Polska, 22 III 2011. 243. Kapusta M., Bezpieka zwalczaa niezaleno w ZHP [w:] Sto lat harcerstwa. Dodatek specjalny z okazji Jubileuszowego Zlotu Stulecia harcerstwa, Rzeczpospolita, 24 VIII 2011. 244. Kardela P., Kablem naszym nie bdzie. Student Henryk Falkowski i SB, Debata. Miesicznik Regionalny 2011, nr 8 (47). 245. Kardela P., Aleksy Kazberuk, literat resortowy, Debata. Miesicznik Regionalny 2011, nr 2 (41). 246. Kardela P., Dzicio w drzewo stuka [o literacie Bohdanie Choruku], Debata. Miesicznik Regionalny 2011, nr 3 (42).

52

247. Kardela P., Grudzie 70 na amach Biuletynu IPN, Zapiski Mazurskie 2011, nr 67. 248. Kardela P., Mieczysaw Sakowski wychowawca olsztyskich kadr SB, Debata. Miesicznik Regionalny 2011, nr 9 (48). 249. Kardela P., Relacja Stanisawa Mikoajczyka z Kongresem Polonii Amerykaskiej, Debata. Miesicznik Regionalny 2011, nr 1 (40). 250. Kardela P., Rne odcienie wsppracy z SB, cz 1, Debata. Miesicznik Regionalny 2011, nr 5 (44). 251. Kardela P., Rne odcienie wsppracy z SB, cz 2, Debata. Miesicznik Regionalny 2011, nr 6 (45). 252. Kardela P., Wiechert E., Gaczyski i Herbert na Warmii i Mazurach. O najnowszej ksice Zbigniewa Chojnowskiego, Debata. Miesicznik Regionalny 2011, nr 7 (46). 253. Kardyna Adam Stefan Sapieha. Czowiek, duszpasterz, m stanu, autorzy wystawy: J. Dutka, M. Zakrzewski, tekst wprowadzajcy J. Szarek, Krakw 2011. 254. Kasprzycki M., Studenci solidarni z Hut, Dziennik Polski, 13 XII 2011. 255. Kirszak J., Pukownik dypl. Franciszek Demel, ps. Heczka, Biuletyn Informacyjny ZAK 2011, nr 2. 256. Kirszak J., Trzeci motocyklowy rajd ladami Pierwszej Dywizji Pancernej gen. Stanisawa Maczka, 22 VIII 3 IX 2011, Biuletyn Instytutu Pamici Narodowej 2011, nr 89. 257. Kirszak J., Wzr onierza, Biuletyn Instytutu Pamici Narodowej 2011, nr 89. 258. Klementowski R., Modzie jest z natury buntownicza [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 8, 18 V 2011. 259. Kleszczyski B., Solidarno kontra reim. Strajki, areszty, wyroki wizienia, ale przede wszystkim szok i strach pierwsze dni stanu wojennego, Nowiny, 13 XII 2011 (Dodatek specjalny IPN: 13 grudnia 1981. Pamitamy). 260. Kaczkow J., Historia parai ewangelicko-augsburskiej w Radomiu (18262009), Toru 2010 [rec.], D. Krysiak, Czasy Nowoytne 2011, t. 24. 261. Knap P., Pomnik szczeciskiej niemocy, Szczeciner 2011, nr 1. 262. Knap P., Ruczyski M., ladami zbrodni komunistycznych w Koszalinie i Szczecinku, Wdrowiec Zachodniopomorski 2011, nr 24. 263. Knap P., Spucizna Brodziakw, Szczeciner 2011, nr 1. 264. Knap P., Szczecin de(kon)strukcja. Subiektywny przewodnik po miejscach skazanych na zapomnienie [w:] Damnatio memoriae w europejskiej kulturze politycznej, red. R. Gaaj-Dempniak, D. Oko, M. Semczyszyn, Szczecin 2011. 265. Knap P., Szczecin ladami zbrodni, In Gremio 2011, nr 5. 266. Knap P., U. jak Ulrich, Szczeciner 2011, nr 1. 267. Komaniecka M., Historia sub perlustracyjnych, Karta 2011, nr 68. 268. Komaniecka M., Szpiegowski arsena bezpieki, Dziennik Polski, 7 X 2011. 269. Koniec legendy Tygodnika Powszechnego? [wywiad z R. Graczykiem], Dziennik Polski, 4 III 2011. 270. Korku M., Nasz czowiek w Warszawie, Tygodnik Powszechny, 7 XII 2011 (Dodatek: Grudzie ludzkich dramatw). 271. Korku M., Chopi Rzeczypospolitej, Tygodnik Powszechny, 16 VIII 2011, (Dodatek: Wie polska 19441989). 272. Korku M., Delegatura niespenionych nadziei [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 3, 13 IV 2011. 273. Korku M., Forsowanie legendy, Uwaam Rze, 25 IX 2011. 274. Korku M., Generaowie przeciw czogom, Dziennik Polski, 26 VIII 2011.

53

275. Korku M., Gral znaczy Polak [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 4, 20 IV 2011. 276. Korku M., Granice polskiego imperializmu, Uwaam Rze, 5 VI 2011. 277. Korku M., Konie trojaskie Kominternu, Uwaam Rze, 20 XI 2011. 278. Korku M., Mit sowieckiej bezczynnoci, Uwaam Rze, 31 VII 2011. 279. Korku M., My wszyscy jestemy Ogniem [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 6, 4 V 2011. 280. Korku M., Na tropie Ora [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 7, 11 V 2011. 281. Korku M., Odpowied na terror, Dziennik Polski, 15 IV 2011. 282. Korku M., Okupacja druga, bardziej niebezpieczna [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 3, 13 IV 2011. 283. Korku M., Ordery i odznaczenia w III Rzeczpospolitej (do 2005 roku) [w:] Historycy i politycy. Polityka pamici w III RP, red. P. Skibiski, T. Wicicki, M. Wysocki, Warszawa 2011. 284. Korku M., Pakt z diabem, Dziennik Polski, 29 VII 2011. 285. Korku M., Sia propagandy, Uwaam Rze, 11 XII 2011. 286. Korku M., Solidarno a polska tradycja insurekcyjna [w:] Polska Solidarnoci. Kontrowersje, oblicza, interpretacje, red. J. Kloczkowski, Krakw 2011. 287. Korku M., Stamszona niepodlego, Dziennik Polski, 28 X 2011. 288. Korku M., Tragedia pod Lenino, Biuletyn Informacyjny ZAK 2011, nr 10. 289. Korku M., Twardy jak Granit [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 6, 4 V 2011. 290. Korku M., Utracona tosamo, Go Niedzielny, 21 VIII 2011 (Dodatek: Polska utracona). 291. Korku M., Widnokrgi Wasilewskiej, Dziennik Polski, 7 I 2011. 292. Korku M., Wszechmocna Wanda Lwowna, Rzeczpospolita, 16 XII 2011 (Dodatek Plus-Minus). 293. Kosiski P., Niemiecki obraz polskich partyzantw, Biuletyn Instytutu Pamici Narodowej 2011, nr 89. 294. Koci i kultura w latach osiemdziesitych XX wieku. Dowiadczenia warszawskie, red. W.A. Niewgowski, wsppraca red. M. Romaska, KatowiceWarszawa 2011. 295. Kozowski T., Aktorski bojkot, Rzeczpospolita, 13 XII 2011. 296. Kozowski T., Chopska solidarno, Tygodnik Powszechny 2011, nr 34. 297. Kozowski T., Droga do 13 grudnia [w:] Stan wojenny odtajnione archiwa IPN, Newsweek extra 2011, nr 1. 298. Kozowski T., Historia PRL-u. Opozycjonici w obronie MO, Gazeta Wyborcza, 7 V 2011. 299. Kozowski T., Kalendarium 19801983, Rzeczpospolita, 13 XII 2011. 300. Kozowski T., Kronika wydarze [w:] Stan wojenny odtajnione archiwa IPN, Newsweek extra 2011, nr 1. 301. Kozowski T., Nie tylko polityczni. Problemy polskiego wiziennictwa lat siedemdziesitych XX, Mwi Wieki 2011, nr 9. 302. Kozowski T., Walka o rejestracj rolniczej Solidarnoci, Nasza Ziemia 2011, nr 5. 303. Krajewski K., Kalendarium do nr 1 [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 1, 30 III 2011.

54

304. Krajewski K., Komendant Olech [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 1, 30 III 2011. 305. Krajewski K., abuszewski T. (wsppraca z K. Wyrzykowskim i S. Zajczkowskim przy tworzeniu dwch komiksw z cyklu Wilcze tropy) + wkadki historyczne: Zygmunt Zygmunt Baejewicz, Orlik Marian Bernaciak. 306. Krajewski K., abuszewski T., upaszka nasz wdz ukochany [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 4, 20 IV 2011. 307. Krajewski K., abuszewski T., 5. Brygada Wileska znw w polu [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 2, 6 IV 2011. 308. Krajewski K., abuszewski T., Dzielny syn Podlasia [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 7, 11 V 2011. 309. Krajewski K., abuszewski T., Ideowy onierz wolnoci [w:] onierze wyklci 1943 1963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 4, 20 V 2011. 310. Krajewski K., abuszewski T., Jeden z popw [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 4, 20 IV 2011. 311. Krajewski K., abuszewski T., Kalendarium do nr 7 [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 7, 11 V 2011. 312. Krajewski K., abuszewski T., Kalendarium waniejszych akcji przeprowadzonych wsplnie przez oddziay Zrzeszenia WiN [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 3, 13 IV 2011. 313. Krajewski K., abuszewski T., Kalendarium zbrodni dokonanych na onierzach wiernych Rzeczypospolitej [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 4, 20 IV 2011. 314. Krajewski K., abuszewski T., Legenda Podlasia [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 4, 20 IV 2011. 315. Krajewski K., abuszewski T., Najliczniejsza i najgroniejsza banda [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 7, 11 V 2011. 316. Krajewski K., abuszewski T., NZW na pnocnym Mazowszu [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 5, 27 IV 2011. 317. Krajewski K., abuszewski T., Pozostaje jedno zorganizowa samoobron [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 2, 6 IV 2011. 318. Krajewski K., abuszewski T., Tzw. V Komenda WiN w kraju [w:] onierze wyklci 1943 1963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 3, 13 IV 2011. 319. Krajewski K., abuszewski T., UB Siedlce midzy Korwinem i Motem [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 6, 4 V 2011.

55

320. Krajewski K., abuszewski T., Wybrane akcje NSZ-NZW [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 5, 27 IV 2011. 321. Krajewski K., abuszewski T., Z orami na czapkach, z ryngrafami na piersiach [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 4, 20 IV 2011. 322. Krajewski K., Modzieowa konspiracja na Polesiu [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 1, 30 III 2011. 323. Krajewski K., Nie opakaa ich Elektra, nie pogrzebaa Antygona, Nasz Dziennik, 56 XI 2011. 324. Krajewski K., Niewypowiedziana wojna, czyli pierwsze starcie [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 1, 30 III 2011. 325. Krajewski K., Niwiski P., Walka z nowym okupantem na Wileszczynie i Nowogrdczynie [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 1, 30 III 2011. 326. Krajewski K., Ostatni onierze II Rzeczypospolitej onierze wyklci, Biuletyn Instytutu Pamici Narodowej 2011, nr 89. 327. Krajewski K., Pawowicz J., 350 z broni w rku [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 6, 4 V 2011. 328. Krajewski K., Rozbicie wizienia w Putusku 25 listopada 1946 r. [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 3, 13 IV 2011. 329. Krajewski K., Tysice walecznych, czyli Armia Krajowa walczy na wschodzie [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 1, 30 III 2011. 330. Krajewski K., W obronie koniecznej [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 6, 4 V 2011. 331. Krajewski K., Warszawa Wschd w walce [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 2, 6 IV 2011. 332. Krajewski K., Wadysaw Jedliski bohater cichego frontu [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 3, 13 IV 2011. 333. Krysiak D., Protestancki dorobek Mazur, Gazeta Wyborcza Olsztyn, 12 I 2011. 334. Krzysztok M., Represje stosowane przez radomskie Kolegia do spraw wykrocze, Biuletyn Instytutu Pamici Narodowej 2011, nr 4. 335. Krzysztoski M., Oaza kultury niezalenej, Biuletyn Instytutu Pamici Narodowej 2011, nr 12. 336. Krzysztoski M., Jzef Kowalski (19041986), Nasz Dziennik, 27 V 2011 (Dodatek historyczny IPN). 337. Krzysztoski M., Ks. Jzef Sondej. W subie Chrystusa Krla, Nasz Dziennik, 25 XI 2011 (Dodatek historyczny IPN). 338. Krzysztoski M., Rodem spod Zbaraa, Go Niedzielny, 21 VIII 2011 (Dodatek IPN). 339. Krzyanowska S., Scenariusz lekcji dla szk gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych [w:] Narodziny Solidarnoci. Niezaleny Samorzdny Zwizek Zawodowy 19801981. Materiay edukacyjne, red. i oprac. S. Krzyanowska, W. Trbacz, Wrocaw 2011.

56

340. Krzyanowska S., Trbacz W., Narodziny Solidarnoci. Niezaleny Samorzdny Zwizek Zawodowy 19801981. Materiay edukacyjne dla nauczyciela i ucznia wszystkie poziomy ksztacenia, Wrocaw 2011. 341. Kubaj A., Niezaleni Ludzie Solidarnoci, Obraz podziemny miesicznik spoeczny, Szczecin, X 2011. 342. Kubaj A., Obraz, Obraz podziemny miesicznik spoeczny, Szczecin, X 2011. 343. Kubaj A., Suba Bezpieczestwa a Obraz, Obraz podziemny miesicznik spoeczny, Szczecin, X 2011. 344. Kubaj A., Stanisaw Moejko na drodze relegalizacji Solidarnoci, In Gremio 2011, nr 1. 345. Kubaj A., Uwizieni za Solidarno [w:] Polska stanu wojennego. Dodatek rocznicowy, Kurier Szczeciski, 11 XII 2011. 346. Kurpierz T., Luty M., Henryk Sawik (18941944) sprawiedliwy socjalista, Biuletyn Instytutu Pamici Narodowej 2011, nr 7. 347. Kurpierz T., Od delady do egzekucji [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 3, 13 IV 2011. 348. Kuwik B. [red.], Robotnicy wyszli na ulic Materiay do zaj o poznaskim Czerwcu 1956 roku dla nauczycieli i uczniw, Pozna 2011. 349. Kuwik B., Scenariusz lekcji: Mody obywatel wobec niedemokratycznego pastwa [w:] Robotnicy wyszli na ulic Materiay do zaj o Poznaskim Czerwcu 1956 roku dla nauczycieli i uczniw, red. B. Kuwik, Pozna 2011. 350. Kuwik B., Scenariusz lekcji: Wolnoci i chleba Poznaski Czerwiec 1956 [w:] Robotnicy wyszli na ulic Materiay do zaj o poznaskim Czerwcu 1956 roku dla nauczycieli i uczniw, red. B. Kuwik, Pozna 2011. 351. Kuwik B., Scenariusz projektu gimnazjalnego Robotnicy wyszli na ulic [w:] Robotnicy wyszli na ulic Materiay do zaj o Poznaskim Czerwcu 1956 roku dla nauczycieli i uczniw, red. B. Kuwik, Pozna 2011. 352. Kuta C., Krakw wyciszony, wojsko jest, Dziennik Polski, 13 XII 2001. 353. Kuta C., Sowo prawdy na wag zota. Niezalena dziaalno wydawnicza w stanie wojennym, Biuletyn Instytutu Pamici Narodowej 2011, nr 1112. 354. Kuta C., Listem w komun, Dziennik Polski, 18 XI 2011. 355. Kuta C., Najnikczemniejsza rzecz strach, Dziennik Polski, 25 III 2011. 356. Kuta C., Stana caa Polska, Dziennik Polski, 18 III 2011. 357. Kuta C., Wyrzucony na brzeg ycia, Dziennik Polski, 8 VII 2011. 358. Lekiewicz R., Gos jego przenika mury mecenas Stanisaw Hejmowski, Nasz Dziennik 24 V 2011 (Dodatek historyczny IPN). 359. Ligarski S., Midzynarodowy Festiwal Festiwali Teatrw Studenckich w Latach 1967 1975: wito modziey we Wrocawiu, Pami i Przyszo 2011, nr 11. 360. Ligarski S., O Grocie, Jedno 2011, nr 5. 361. Lubecka J., Dwa wiaty w wiziennych teczkach, Biuletyn Instytutu Pamici Narodowej 2011, nr 89. 362. Lubecka J., Jednooka Temida, Dziennik Polski, 30 XII 2011. 363. Lubecka J., Nieprawdopodobna prawda, Dziennik Polski, 6 V 2011. 364. abuszewski T., Akower po kursie NKWD [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 2, 6 IV 2011. 365. abuszewski T., Deklaracja Radosawa i amnestia 1945 roku [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 3, 13 IV 2011.

57

366. abuszewski T., Dobry agenturzysta [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 5, 27 IV 2011. 367. abuszewski T., Grodzieszczyzna zapomniana walka [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 1, 30 III 2011. 368. abuszewski T., I Zarzd Gwny Zrzeszenia Wolno i Niezawiso [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 3, 13 IV 2011. 369. abuszewski T., III Zarzd Gwny Zrzeszenia Wolno i Niezawiso [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 3, 13 IV 2011. 370. abuszewski T., Kalendarium do nr 2 [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 2, 6 IV 2011. 371. abuszewski T., Nurt inicjatyw lokalnych [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 6, 4 V 2011. 372. abuszewski T., Organizacje konspiracji modzieowej. Wybr [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 8, 18 V 2011. 373. abuszewski T., Ostatnia kula dla siebie [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 7, 11 V 2011. 374. abuszewski T., Prawdziwy pukownik Kwiatkowski [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 8, 18 V 2011. 375. abuszewski T., Przejcie kresowej AK na tereny Polski centralnej. Tysice walecznych, czyli Armia Krajowa walczy na wschodzie [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 1, 30 III 2011. 376. abuszewski T., Renegat prowokator [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 3, 13 IV 2011. 377. abuszewski T., Represje i opr nad Bugiem, Wieprzem i Sanem [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 2, 6 IV 2011. 378. abuszewski T., Rzeczpospolita utracona, Warszawa 2011. 379. abuszewski T., Samoobrona Wokowyska [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 1, 30 III 2011. 380. abuszewski T., Samoobrona Ziemi Grodzieskiej [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 1, 30 III 2011. 381. abuszewski T., Zdrajca funkcjonariusz literat [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 7, 11 V 2011. 382. apiski P., By w celi mierci, Gazeta Wspczesna 2011, nr 167. 383. apiski P., Okrg NZW Biaystok [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 5, 27 IV 2011.

58

384. apiski P., W ostpach knyszyskich [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 2, 6 IV 2011. 385. apiski P., Z dziejw wojny i okupacji (19391945). Droga mierci, Zabudw i Okolice 2011, nr 1. 386. apiski P., Z dziejw wojny i okupacji (19391945). MiG-i nad Zabudowem, Zabudw i Okolice 2011, nr 7. 387. apiski P., Z dziejw wojny i okupacji (19391945). Pancerka z Kolik, Zabudw i Okolice 2011, nr 12. 388. apiski P., Z dziejw wojny i okupacji (19391945). Za pierwszego sowieta, Zabudw i Okolice 2011, nr 9. 389. apiski P., Zwyky chopak z Podlasia [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 7, 11 V 2011. 390. uczak A. [red.], Nowacki J., Razem 81. Drugi rok rewolucji Solidarnoci, Pozna 2011 (Katalog wystawy). 391. uczak A., Pietrowicz A., Borowczyk S. [red.], Wobec opresji. Zmagania o godno, wolno i sprawiedliwo: Pisz ycie wiatami zawsze. 25 rocznica mierci o. Honoriusza Kowalczyka OP. Katalog wystawy, IPN, Pozna 2011. 392. uczak A., Pietrowicz A., Wojcieszyk E., Zwiernik P. [red.], NSZZ Solidarno i opozycja demokratyczna w Wielkopolsce 19801989, red. A. uczak, Pozna 2011 (katalog wystawy). 393. uczak A., Podziemie niepodlegociowe w Wielkopolsce 19451956, Biuletyn Instytutu Pamici Narodowej 2011, nr 56. 394. uczak A., Poznaski Czerwiec 1956, Biuletyn Instytutu Pamici Narodowej 2011, nr 56. 395. uczak A., Reforma rolna i represje wobec polskiego ziemiastwa po 1944 r., Biuletyn Instytutu Pamici Narodowej 2011, nr 3. 396. uczak A., WSGO Warta. Na szlaku AK pod Pozna [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 6, 4 V 2011. 397. uczak A., Zwiernik P., Kuligowska A. [red.], 13 XII 1981. 30 lat pniej, Przewodnik Katolicki 2011, nr 50 (dodatek specjalny). 398. ysakowski P., Sierpniwki, Biuletyn Informacyjny ZAK 2011, nr 10. 399. ysakowski P., 70. rocznica mordu na profesorach lwowskich w lipcu 1941 r., Biuletyn Informacyjny ZAK 2011, nr 7. 400. ysakowski P., Katy w propagandzie niemieckiej, Nasz Dziennik, 26 VIII 2011. 401. ysakowski P., Mord na profesorach lwowskich 1941, Biuletyn Instytutu Pamici Narodowej 2011, nr 7. 402. ysakowski P., Mord na Wzgrzach Wuleckich w 70. rocznic, Miejsca wite 2011, nr 11. 403. ysakowski P., Obawa Augustowska, Nasz Dziennik, 29 VII 2011. 404. ysakowski P., Pakt Ribbentrop-Mootow i jego nastpstwa, Nasz Dziennik, 26 VIII 2011. 405. ysakowski P., Prymas Wyszyski twrca polsko-niemieckiego pojednania, Biuletyn Instytutu Pamici Narodowej 2011, nr 10. 406. ysakowski P., Raport Karli Lanckoroskiej, Nasz Dziennik, 2324 VII 2011. 407. ysakowski P., Strzay na Wzgrzach Wuleckich, Rzeczpospolita, 22 VI 2011. 408. ysakowski P., Z sowieckiego pieka, Miejsca wite 2011, nr 11. 409. Madaj K., Gry planszowe w edukacji historycznej [w:] Historia w kulturze wspczesnej. Niekonwencjonalne podejcia do przeszoci, red. P. Witek, M. Mazur, E. Solska, Lublin 2011.

59

410. Madaj K., Ksia ratujcy ydw, Nasz Dziennik 2011, nr 52 (Dodatek historyczny IPN). 411. Majchrzak G., Bunt w Radomiu, Go Niedzielny 2011, nr 23. 412. Majchrzak G., Droga do mniejszego za [w:] My, internowani Biaoka 19811982, Warszawa 2011. 413. Majchrzak G., Idioci albo mordercy, Rzeczpospolita, 2011, nr 99. 414. Majchrzak G., Kryptonim Joda [w:] My, internowani Biaoka 19811982, Warszawa 2011. 415. Majchrzak G., Kryptonim Joda, Gazeta Polska 2011, nr 49. 416. Majchrzak G., Kryptonim Schadzka kontrrewolucjonistw, Polityka 2011, nr 39. 417. Majchrzak G., Ligarski S., Ogniwo frontu ideologicznego, Biuletyn Instytutu Pamici Narodowej 2011, nr 1112. 418. Majchrzak G., Najgoniejsze ucieczki, Newsweek, 13 XII 2011. 419. Majchrzak G., Najsynniejszy kameleon, Newsweek, 13 XII 2011. 420. Majchrzak G., Niebezpieczny dokument. Posanie do ludzi pracy Europy Wschodniej, Wolno i Solidarno 2011, nr 2. 421. Majchrzak G., Niebezpieczny pielgrzym, Newsweek, 13 XII 2011. 422. Majchrzak G., Papie go nie zawsze w por, Rzeczpospolita 2011, nr 54. 423. Majchrzak G., Pielgrzymki pod specjalnym nadzorem, Nasz Dziennik 2011, nr 102. 424. Majchrzak G., Pozosta MIT, Tygodnik Powszechny 2011, nr 50. 425. Majchrzak G., Preludium wojny, Gazeta Polska 2011, nr 49. 426. Majchrzak G., Przykrcanie ruby, Go Niedzielny 2011, nr 49. 427. Majchrzak G., Przypadki prezesa Radiokomitetu, Gazeta Polska 2011, nr 48. 428. Majchrzak G., Rce, Newsweek, 13 XII 2011. 429. Majchrzak G., Solidarno w eterze, Newsweek, 13 XII 2011. 430. Majchrzak G., Sprawa Geremka, Gazeta Polska Codziennie, 19 XII 2011. 431. Majchrzak G., Sprztanie po kontrrewolucji, Rzeczpospolita 2011, nr 289. 432. Majchrzak G., Tuba stanu wojennego, Newsweek, 13 XII 2011. 433. Majchrzak G., Zote myli towarzysza Jaruzelskiego, Gazeta Polska 2011, nr 3. 434. Maachowska E., Duszpasterstwa akademickie a kultura niezalena w Kociele, Biuletyn Instytutu Pamici Narodowej 2011, nr 12. 435. Mayszka A., 30. rocznica stanu wojennego w Swarzdzu, Magazyn Swarzdzki 2011, nr 5. 436. Marcinkiewicz M., Niezalene Zrzeszenie Studentw w Gorzowie Wielkopolskim, Pami i Przyszo 2011, nr 1 (11). 437. Marcinkiewicz M., Rysunki satyryczne na amach szczeciskiej Jednoci (19801981), Jedno 2011, nr 2 (375). 438. Marcinkiewicz M., Siedzca ekstrema, Kurier Szczeciski (Dodatek: Stan wojenny), 13 XII 2011. 439. Marecki J., Dwch wielkich kardynaw. Niepodzieleni, Go Niedzielny, 29 V 2011 (Dodatek: Prymas Wyszyski. M stanu i kardyna). 440. Marecki J., Dziaalno aparatu bezpieczestwa wobec wsplnot zakonnych na terenie Maopolski, Wieliczki i okolicy w latach 19441975 [w:] 159. spotkanie z cyklu Wieliczka Wieliczanie, red. J. Duda, Biblioteczka Wielicka 2011, z. 104. 441. Marecki J., Sawomir Rado nie yje, Biuletyn Instytutu Pamici Narodowej 2011, nr 12. 442. Marek ., Szkolny eksperyment towarzysza Wiesawa [w:] Wojna z Kocioem 19561970, Dodatek specjalny do dziennika Rzeczpospolita, 34 IX 2011. 443. Markiewicz M., Kochoz kontra chop, Gazeta Wspczesna, 8 VI 2011. 444. Markiewicz M., Modernizacja, ktrej nie byo, Tygodnik Powszechny 2011, nr 34. 445. Markiewicz M., Powojenne losy ziemiastwa na Biaostocczynie, Biuletyn Instytutu Pamici Narodowej 2011, nr 3.

60

446. Maruszak M., Miejcie oko na byych esbekw, Biuletyn Instytutu Pamici Narodowej 2011, nr 12. 447. Malikowski S., John Ward pilot, dziennikarz i powstaniec, Gazeta Czstochowska 2011, nr 3233. 448. Malikowski S., Miejsca pamici narodowej w wiadomoci modziey czstochowskiej, Gazeta Czstochowska 2011, nr 1819. 449. Malikowski S., Pierwsze dni wrzenia 1939 w Czstochowie, Gazeta Czstochowska 2011, nr 38. 450. Malikowski S., Siedemnacie miesicy sowieckiej okupacji Czstochowy, Gazeta Czstochowska 2011, nr 34. 451. Malikowski S., Sowiecka niewola Henryka Musia, Almanach Czstochowy, 2009. 452. Malikowski S., Stosunki angielsko-niemieckie w drugiej poowie lat trzydziestych XX wieku. Prba przyblienia ta historycznego lmu Jak zosta krlem [w:] Inspiracje lmowe. Materiay do humanistyki (pakiet multimedialny), Warszawa 2011. 453. Malikowski S., Szkolna konspiracja w regionie czstochowskim (19491953), Gazeta Czstochowska 2011, nr 2627. 454. Malikowski S., wiadomo miejsc pamici, martyrologii i zagady, Czstochowski Biuletyn Owiatowy 2011, nr 4. 455. Malikowski S., Wgierska jesie 1956, Gazeta Czstochowska 2011, nr 4445. 456. Milewski J.J. (notka), A. Mikiewicz, Tatarzy na Ziemiach Zachodnich Polski w latach 19452005, Biuletyn Historii Pogranicza 2011, nr 11. 457. Milewski J.J. (notka), F. Ackermann, Palimpsest Grodno. Nationalisierung, Nivellierung Und Sowjetisierung mitteleuropaischen Stadt 19191991, Biuletyn Historii Pogranicza 2011, nr 11. 458. Milewski J.J. (notka), Glossa do sprawozdania z jubileuszu Profesora Serczyka, Biuletyn Historii Pogranicza 2011, nr 11. 459. Milewski J.J. (notka), Problemy nacjonalnoj strategii, Biuletyn Historii Pogranicza 2011, nr 11. 460. Milewski J.J. (notka), Zapadnaja Bieorussija i Zapadnaja Ukraina w 19391941 gg, Biuletyn Historii Pogranicza 2011, nr 11. 461. Milewski J.J., Dzieje wojewdztwa, Gazeta Wspczesna, 20 VII 2011 (rozmowa). 462. Milewski J.J., Zo i dobro zale tylko od ludzi (Jedwabne nie moe odpowiada za wszystkich), Gazeta Wspczesna, 11 VII 2011. 463. Musia F., Mi czy esbecki ukad?, Nasz Dziennik, 5 VIII 2011. 464. Musia F., Awanturnikom trzeba skrpowa rce, www.omp.org.pl/blog/?p=812. 465. Musia F., Bunty robotnikw, Go Niedzielny, 13 VI 2011 (Dodatek: Robotnicy przeciwko wadzy). 466. Musia F., Czarowanie rzeczywistoci, Tygodnik Powszechny, 11 XII 2011, (Dodatek: Grudzie ludzkich dramatw. Stan wojenny 30 lat pniej). 467. Musia F., Czciowo wolne wybory w Sowietach (z polskimi wyborami z czerwca 1989 r. w tle), www.omp.org.pl/blog/?p=505. 468. Musia F., Historyczna wiadomo, Rzeczpospolita, 910 IV 2011 (Dodatek: Rocznica katastrofy smoleskiej). 469. Musia F., Historyk Rzeczypospolitej utraconej, Nasz Dziennik, 16 IV 2011. 470. Musia F., Katy 1940 Smolesk 2010, Posaniec Serca Jezusowego 2011, nr 4. 471. Musia F., Kosmopolita w subie propagandy, Nowe Pastwo. Niezalena Gazeta Polska 2011, nr 2. 472. Musia F., Koci chce porozumienia, Go Niedzielny, 29 V 2011 (Dodatek: Prymas Wyszyski. M stanu i kardyna). 473. Musia F., Midzy wolnoci a demokratyzacj, Dziennik Polski, 10 XI 2011. 474. Musia F., Nazizm rozliczony, Posaniec Serca Jezusowego 2011, nr 10.

61

475. Musia F., Nie dajcie si kupi za buty, Dziennik Polski, 2 IX 2011. 476. Musia F., Nie wolno kapitulowa [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 3, 13 IV 2011. 477. Musia F., Niezomny, Lamelli. rdmiejski Orodek Kultury w Krakowie. Informator 2011, nr 4 (88). 478. Musia F., Ofensywna defensywa, Dziennik Polski, 1 VII 2011. 479. Musia F., Opozycja nielegalna, ale jawna, Posaniec Serca Jezusowego 2011, nr 9. 480. Musia F., Osobista polemika z osobist histori IPN Antoniego Dudka, Arcana 2011, nr 5. 481. Musia F., Ostatni podziemny parlament, Posaniec Serca Jezusowego 2011, nr 3. 482. Musia F., Ostatnie powstanie, Posaniec Serca Jezusowego 2011, nr 6. 483. Musia F., Paradoksy i mity odwily, Posaniec Serca Jezusowego 2011, nr 8. 484. Musia F., Podziemne porozumienie, Dziennik Polski, 11 III 2011. 485. Musia F., Pomnik dla Generaa, Nasz Dziennik, 2223 I 2011. 486. Musia F., Pomoecie?, Posaniec Serca Jezusowego 2011, nr 1. 487. Musia F., Proces kurii krakowskiej / The trial of the Cracow Curia [w:] Sapiehowie kolekcjonerzy i mecenasi. Katalog wystawy, 4 padziernika 31 grudnia 2011, red. nauk. S. Link-Lenczowska, J. Winiewicz-Wolska, Krakw 2011. 488. Musia F., Rok 1947 wybory, ktrych nie byo [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 3, 13 IV 2011. 489. Musia F., Rzeczpospolita utracona PRL narzucony, Go Niedzielny, 21 VIII 2011 (Dodatek: Polska utracona). 490. Musia F., Rzeczpospolita zgadzona, Biuletyn Instytutu Pamici Narodowej 2011, nr 3. 491. Musia F., Suyli i szkodzili Kocioowi, Dziennik Polski, 9 IX 2011. 492. Musia F., Sowiecki trop, Nasz Dziennik, 12 V 2011. 493. Musia F., Spokojny sen satrapy, Nasz Dziennik, 18 X 2011. 494. Musia F., Spnione wybory, Posaniec Serca Jezusowego 2011, nr 11. 495. Musia F., Trzy krzye Virtuti, dwa sowieckie ledztwa, Dziennik Polski, 28 I 2011. 496. Musia F., W niewoli Maryi, Posaniec Serca Jezusowego 2011, nr 5. 497. Musia F., W subie Sowietw, Posaniec Serca Jezusowego 2011, nr 7. 498. Musia F., Winna Solidarno!, Go Niedzielny, 11 XII 2011 (Dodatek: Stan wojenny 19811983). 499. Musia F., Wojna w obronie komunizmu, Posaniec Serca Jezusowego 2011, nr 12. 500. Musia F., Wybrabym dozgonn niewol, Dziennik Polski, 31 V 2011. 501. Musia F., Wypdzeni, Posaniec Serca Jezusowego 2011, nr 2. 502. Muszyski W., 50 tysicy konspiratorw [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 5, 27 IV 2011. 503. Muszyski W., Brygada witokrzyska NSZ [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 5, 27 IV 2011. 504. Muszyski W., Holokaust stereotypami i wraeniami opisany (recenzja opracowa): Jan Grabowski, Judenjagd. Polowanie na ydw 19421945. Studium dziejw pewnego powiatu, Warszawa 2011; Barbara Engelking, Jest taki pikny soneczny dzie Losy ydw szukajcych ratunku na wsi polskiej 19421945, Warszawa, 2011, Glaukopis 2011, nr 2122. 505. Muszyski W., Jan Morawiec Remisz [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 4, 20 IV 2011.

62

506. Muszyski W., Na ask UB nie liczy [por. NSZ St. Grabda Bem], Gazeta Polska, 23 II 2011. 507. Muszyski W., Narodowcy w godzinie prby [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 5, 27 IV 2011. 508. Muszyski W., Obz narodowy w walce [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 5, 27 IV 2011. 509. Muszyski W., Szczerbiec Chrobrego i symbolika polskiego ruchu narodowego 1926 1939, Glaukopis 20112012, nr 2324. 510. Muzeum Izba Pamici KWK Wujek, oprac. R. Ciupa, Katowice 2011. 511. Nad lsk pamici historyczn [wywiad G. Bbnika z prof. R. Kaczmarkiem], lsk 2011, nr 9. 512. Nagel P., Polacy w gbi Zwizku Socjalistycznych Republik Sowieckich (ZSRS) w latach 19401941 wybrane zagadnienia [w:] J. Duda, 162 spotkanie z cyklu Wieliczka-Wieliczanie z serii: Wieliczanie na obczynie (2): w ZSRR, Biblioteczka Wielicka 2011, z. 107. 513. Naleniak P., Aposto zgody, Gazeta Polska Codziennie, 26 IX 2011. 514. Naleniak P., Lekarz pod bombami, Gazeta Polska Codziennie, 23 XI 2011. 515. Naleniak P., Ormianin w subie Polsce, Gazeta Polska Codziennie, 10 X 2011. 516. Naleniak P., Oto czowiek, Gazeta Polska Codziennie, 14 XII 2001. 517. Naleniak P., Polski listopad, Gazeta Polska, 9 XI 2011. 518. Naleniak P., Proboszcz, metropolita, bohater, Gazeta Polska Codziennie, 28 XII 2011. 519. Naleniak P., Uczciwie i bez cudw, caa wadza w rce ludu, Gazeta Polska Codziennie, 3 X 2011. 520. Naleniak P., Zapomniane Orlta, Gazeta Polska, 2 XI 2011. 521. Neja J., Atak [w:] 16.12.2011. Widowisko multimedialne, Katowice 2011 (program). 522. Neja J., Czas walki i oporu. Grudzie 1981 na Grnym lsku i w Zagbiu Dbrowskim, lsk 2011, nr 12. 523. Neja J., Grudzie 1981 roku w wojewdztwie katowickim, Katowice 2011. 524. Neja J., Przeciw warchoom [w:] Robotnicy przeciw wadzy, Go Niedzielny, 12 VI 2011 (Dodatek historyczny IPN). 525. Musia F., Niezomne postacie w ogle nie poddaway si dziaaniom bezpieki, www.portal.arcana.pl. 526. Noc Muzew w Archiwum Instytutu Pamici Narodowej 14/15 maja 2011 r., oprac. R. Lekiewicz, M. Majewski, Warszawa 2011. 527. Noszczak B., HAK na komunistw [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 8, 18 V 2011. 528. Noszczak B., Mootowem w Dzieryskiego, Tygodnik Powszechny 2011, nr 50. 529. Noszczak B., Niepokorny ju za modu [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 8, 18 V 2011. 530. Noszczak B., ladem Szarych Szeregw [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 8, 18 V 2011. 531. Noszczak B., Tajny wsppracownik prymasa Stefana Wyszyskiego, Tygodnik Powszechny 2011, nr 24. 532. Noszczak B., Wagary z Peerelu, Tygodnik Powszechny 2011, nr 35. 533. Noszczak B., Wojna Gomuki, Wojna z Kocioem 19561966 (Dodatek do dziennika Rzeczpospolita, 34 IX 2011).

63

534. Noszczak B., Wojna mile widziana, Tygodnik Powszechny 2011, nr 26. 535. Nowe czasopisma i serie wydawnicze powicone problematyce wschodnioeuropejskiej i pograniczu (ze Wschodem) [rec.] J.J. Milewski, Biuletyn Historii Pogranicza 2011, nr 11. 536. Nowicki R., Aneks. Suba Bezpieczestwa i jej teczki [w:] K. wirydowicz, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w oczach Sub Specjalnych PRL: wybr rde z lat 19821989, Pozna 2011. 537. O wie woln, niezalen, samorzdn..., oprac. I. Mazanowska, K. Osiski, Bydgoszcz 2011 (Katalog wystawy). 538. Obawa Augustowska lipiec 1945 r. Wybr rde, red. J. Milewski, A. Pyewska, Biaystok 2010 [rec.] P. apiski, Rocznik Augustowsko-Suwalski 2011, t. 11. 539. Oferta edukacyjna 2012. Oddziaowe Biuro Edukacji Publicznej Instytutu Pamici Narodowej w Rzeszowie, Rzeszw 2011. 540. Olaszek J., Bunt jako styl ycia, Wi 2011, nr 78. 541. Olaszek J., Drugi obieg w krzywym zwierciadle, Wi 2011, nr 1. 542. Olaszek J., Jak SB graa i przegraa z Tygodnikiem Wojennym, Gazeta Wyborcza 2011, nr 47. 543. Olaszek J., Kalendarium wydarze III RP [w:] A. Hall, Osobista Historia III Rzeczypospolitej, Warszawa 2011. 544. Olaszek J., Lista oar stanu wojennego, Rzeczpospolita, 13 XII 2011. 545. Olaszek J., Na stray pastwa i obywateli [w:] Stan wojenny odtajnione archiwa IPN, Newsweek extra 2011, nr 1. 546. Olaszek J., Narodziny konspiry [w:] Stan wojenny odtajnione archiwa IPN, Newsweek extra 2011, nr 1. 547. Olaszek J., Nie! dla przemocy [w:] Stan wojenny odtajnione archiwa IPN, Newsweek extra 2011, nr 1. 548. Olaszek J., Niewinna oara [w:] Stan wojenny odtajnione archiwa IPN, Newsweek extra 2011, nr 1. 549. Olaszek J., Od zawieszenia do odwoania [w:] Stan wojenny odtajnione archiwa IPN, Newsweek extra 2011, nr 1. 550. Olaszek J., Partia czasu przeomu, Mwi Wieki 2011, nr 2. 551. Olaszek J., Pocztek dugiego marszu [w:] Stan wojenny odtajnione archiwa IPN, Newsweek extra 2011, nr 1. 552. Olaszek J., Redaktorka z podziemia [w:] Stan wojenny odtajnione archiwa IPN, Newsweek extra, 2011, nr 1. 553. Olaszek J., W obronie Solidarnoci [w:] Stan wojenny odtajnione archiwa IPN, Newsweek extra, 2011, nr 1. 554. Olaszek J., W odpowiedzi Janowi Bryowskiego, Janowi Doktrowi i Ernestowi Skalskiemu, Dzieje Najnowsze 2011, nr 2. 555. Olaszek J., Warianty rozwoju wydarze [w:] Stan wojenny odtajnione archiwa IPN, Newsweek extra 2011, nr 1. 556. Olaszek J., Wojenne Boe Narodzenie 81 [w:] Stan wojenny odtajnione archiwa IPN, Newsweek extra 2011, nr 1. 557. Osiski K., Wydarzenia bydgoskie z 1981 roku, Inne Oblicza Historii 2011, nr 2 (25). 558. Pawowicz J., Genera Okulicki (18981946), Nasz Dziennik 2011, nr 3 (Dodatek historyczny IPN). 559. Peterman R., Rola WSW w organach bezpieczestwa pastwa w latach 19571990 [w:] Racja stanu. Janowi Olszewskiemu, red. J. Urbanowicz, Pozna 2011. 560. Pitkowski S., Pami zawaszczona. Radomskie wadze partyjne w czerwcu 76 w pit rocznic protestu, Biuletyn Instytutu Pamici Narodowej 2011, nr 4. 561. Pitkowski S., Stan wojenny w Radomiu historia Puku Samoobrony, Miesicznik Prowincjonalny 2011, nr 6.

64

562. Pietrow N., Wedug scenariusza Stalina: Rola organw NKWD-MGB ZSRR w sowietyzacji krajw rodkowej i wschodniej Europy 19451953, rec. J.J. Milewski, Biuletyn Historii Pogranicza 2011, nr 11. 563. Pietrowicz. A., Neutralizowanie prof. Zygmunta Wojciechowskiego, Biuletyn Instytutu Pamici Narodowej 2011, nr 56. 564. Pietrowicz. A., Babska siatka, Biuletyn Instytutu Pamici Narodowej 2011, nr 56. 565. Pietrowicz. A., Drukarnia w. Wojciecha w Poznaniu na celowniku bezpieki (19481950), Biuletyn Instytutu Pamici Narodowej 2011, nr 3. 566. Pietrowicz. A., Dziewczyna z fotograi, Biuletyn Instytutu Pamici Narodowej 2011, nr 56. 567. Pietrowicz. A., Konspiracja wielkopolska 19391945, Biuletyn Instytutu Pamici Narodowej 2011, nr 56. 568. Pietrowicz. A., Wilhelminy Guenther losy powikane, Kronika Miasta Poznania 2011, nr 1. 569. Piotrowski P., Operacja Cezary [w:] Podziemie antykomunistyczne 19451955, dodatek do Gazety Wyborczej, 5 XII 2011. 570. Piotrowski P., Prawo stanu wojennego, Pami i Przyszo 2011, nr 14. 571. Pleskot P., Mocny prezydent [w:] Stan wojenny odtajnione archiwa IPN, Newsweek extra 2011. 572. Pleskot P., Nikt nie chcia bi si za Polsk, Nasz Dziennik, 14 XII 2011. 573. Pleskot P., Odwany patriota czy zdrajca ojczyzny? [w:] Stan wojenny odtajnione archiwa IPN, Newsweek extra 2011, nr 1. 574. Pleskot P., Polski czowiek radziecki, Biuletyn Informacyjny ZAK 2011, nr 12. 575. Pleskot P., Potpienie czy ulga? Reakcje pastw zachodnich na wprowadzenie stanu wojennego w Polsce, Biuletyn Instytutu Pamici Narodowej 2011, nr 12. 576. Pleskot P., Ulga politykw, zo obywateli [w:] Stan wojenny odtajnione archiwa IPN, Newsweek extra 2011, nr 1. 577. Pleskot P., W odpowiedzi Davidowi Morganowi, Biuletyn Instytutu Pamici Narodowej 2011, nr 12. 578. Podemski M., damy wypuszczenia aresztowanych kolegw z Krakowa!, Biuletyn Instytutu Pamici Narodowej 2011, nr 56. 579. Poleszak S., Due problemy UB [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 7, 11 V 2011. 580. Poleszak S., Lubelski Okrg Armii Krajowej i Delegatury Si Zbrojnych. Zapora, Orlik i inni... [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 2, 6 IV 2011. 581. Poleszak S., Marian Bernaciak Dymek, Orlik. Zwycizca w najwikszej z bitew [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 4, 20 IV 2011. 582. Poleszak S., Ostatni od Zapory [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 7, 11 V 2011. 583. Poleszak S., Skazany na prb przetrwania [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 7, 11 V 2011. 584. Poleszak S., Tragizm nastpcy Zapory [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 7, 11 V 2011. 585. Poleszak S., W cigym ruchu... [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 7, 11 V 2011.

65

586. Politechnika pod opiek SB. Magorzata Lichecka rozmawia z dr. Mirosawem Sikor, Nowiny Gliwickie 2011, nr 6. 587. Polityka historycznej ciemy [wywiad z R. Graczykiem], Rzeczpospolita, 12 II 2011. 588. Polska utracona, Dodatek do Gocia Niedzielnego, 21 VIII 2011, red. A. Dziurok, A. Grajewski, F. Musia. 589. Polski protestantyzm w czasach nazizmu i komunizmu, zbir studiw, red. J. Kaczkow, Toru 2009, rec. D. Krysiak, Zapiski Historyczne 2011, z. 2. 590. Popek L., Ostrwki. Woyskie ludobjstwo, Warszawa 2011. 591. Potrzebny nam promyk nadziei. Ze Stanisawem Markowskim, fotograkiem, autorem zdj w stanie wojennym rozmawia Jarosaw Szarek, ChiT 2011, nr 10. 592. Prchniak L., Zapolska-Downar M., Czulimy si wtedy wolni. Niezalene Zrzeszenie Uczniw Szk rednich w odzi, Biuletyn Instytutu Pamici Narodowej 2011, nr 7. 593. Prymas Wyszyski. M stanu i kardyna. Dodatek do Gocia Niedzielnego, 29 V 2011, red. A. Dziurok, A. Grajewski, F. Musia. 594. Pyewska A., Uomna pami, Gazeta Wyborcza Biaystok, 8 VII 2011. 595. Rembacka K., Trzymamy stra nad Odr bis, Pami i Przyszo 2011, nr 2. 596. Rembacka K., Szczecin i jego miejsca, Reeksje. Zachodniopomorski Dwumiesicznik Owiatowy, lipiecsierpie 2011. 597. Rembacka K., Wydawnictwa edukacyjne IPN-u, Reeksje. Zachodniopomorski Dwumiesicznik Owiatowy, marzeckwiecie 2011. 598. Robotnicy przeciwko wadzy, Dodatek do Gocia Niedzielnego, 13 VI 2011, red. A. Dziurok, A. Grajewski, F. Musia. 599. Rogalewska E., wiadek epoki. Stranik pamici, Gazeta w Biaymstoku, 18 XI 2011. 600. Rogalewska E., Woanie o pami, Tygodnik Powszechny, 4 XII 2011. 601. Rokicki P., Podziemny wymiar sprawiedliwoci [w:] Administracja Polskiego Pastwa Podziemnego i jej funkcje w okresie powstania warszawskiego, red. J. Czaputowicz, Warszawa 2011. 602. Rosenbaum S., Fanatyczny bojownik politycznego katolicyzmu: ks. Anton Erzepky z Zabrza-Maciejowa w dokumentach zabrzaskiej NSDAP (19381939), lski Notes Historyczny 2011, nr 1. 603. Rosenbaum S., Pod rzdami Koalicyi. Komisja Midzysojusznicza i wojska sprzymierzone na Grnym lsku, Mwi Wieki, wydanie specjalne 2011, nr 1. 604. Rosenbaum S., 58 powstaczych dni i nocy, Nasz Dziennik, 78 V 2011. 605. Rosyjski cznik [wywiad z A. Zechenter], Nasz Dziennik, 5 III 2011. 606. Rotarski W., Kazimierz Maciski (19511991), Gazeta Solidarna 2011, nr 260. 607. Rotarski W., Waldemar Zibacz (19362003), Gazeta Solidarna 2011, nr 261. 608. Rotarski W., Zbigniew Muchowicz, Gazeta Solidarna 2011, nr 262263. 609. Rychert I., Jeden z wykltych. Feliks Selmanowicz Zagoczyk 19041946, Gdask 2011. 610. Sachnowska K., Alternatywa dla podrcznika. Sowo, obraz, przestrze miejska w nauczaniu historii najnowszej. Dowiadczenia Biura Edukacji Publicznej IPN [w:] Historia w kulturze wspczesnej. Niekonwencjonalne podejcia do przeszoci, red. P. Witek, M. Mazur, E. Solska, Lublin 2011. 611. Sachnowska K., W samo poudnie. Wybory 4 czerwca 1989 roku: scenariusz lekcji [w:] Teka edukacyjna IPN. Z Solidarnoci do wolnoci, SzczecinWarszawa 2011. 612. Sasanka P., Czerwiec 76. Reeksje wok rocznicy, Biuletyn Instytutu Pamici Narodowej 2011, nr 4. 613. Semczyszyn M., Skd ma Pan benzyn?. Szczeciska codzienno w okresie stanu wojennego, Pami i Przyszo 2011, nr 4 (14). 614. Semczyszyn M., UB wobec dziaaczy podziemia niepodlegociowego. Sprawa tzw. grupy Igela (19461947), In Gremio 2011, nr 3.

66

615. Siedziako M., 30-lecie Niezalenego Zrzeszenia Studentw w Szczecinie, In Gremio 2011, nr 2. 616. Sierchua R. [oprac.], Lubicz-Chojnowski J., Byem kierownikiem organizacyjnym Falangi w Biaymstoku w 1938 r., Polityka Narodowa 2011, nr 8. 617. Sierchua R. [oprac.], P. Oldzki, Zabjca z Londynu, Wiedza i ycie. Inne Oblicza Historii 2011, nr 4. 618. Sierchua R. [oprac.], Sprawozdanie Wojewdzkiego Urzdu Bezpieczestwa Publicznego w Poznaniu, Wiedza i ycie. Inne Oblicza Historii 2011, nr 4. 619. Sierchua R., Niezwyky rajd do Warszawy, Pamitnik Okrgw Wileskiego i Nowogrdzkiego AK 2011, nr 42. 620. Sikora M., Saybusch Aktion jak Hitler budowa raj dla swoich chopw, www.fronda.pl. 621. Sitarek A., T par weselszych chwil ycie kulturalne getta dzkiego, Sowo ydowskie 2011, nr 8 (474). 622. Skorut P., Antoni Gadysz (19071991) w rocznic mierci, Biuletyn Instytutu Pamici Narodowej 2011, nr 10. 623. Skorut P., Szum niszczarek, Dziennik Polski, 4 II 2011. 624. Sotysik ., Stanisaw Helski. Waleczny i niezomny [w:] Stan wojenny odtajnione archiwa IPN, Newsweek extra 2011, nr 1. 625. Spodenkiewicz P., Student socjologii za kratami, Tygiel Kultury 2011, nr 1012. 626. Stan wojenny 19811983. Dodatek do Gocia Niedzielnego, 11 XII 2011, red. A. Dziurok, A. Grajewski, F. Musia. 627. Stawowy P., Stan wojenny niekonstytucyjny, Dodatek historyczny Stan wojenny lekcja komunizmu Dziennik Polski, Krakw, 13 grudnia 2011. 628. Sudo T., Butryna: nieudana ucieczka z Polski Ludowej w dniu 28 maja 1958 r. na pokadzie samolotu szkolno-treningowego Jak-18, Zeszyty Nowodbskiego Towarzystwa Naukowo-Kulturalnego 2011, nr 8. 629. Sudo T., Kapitan Bronisaw Wieczerzak (19021965) zasuony pracownik komendy poligonu w Dbie, Zeszyty Nowodbskiego Towarzystwa Naukowo-Kulturalnego 2011, nr 8. 630. Sudo T., Porucznik Zdzisaw Eugeniusz Kozdba poleg w obronie Warszawy we wrzeniu 1939 r., Zeszyty Nowodbskiego Towarzystwa Naukowo-Kulturalnego 2011, nr 8. 631. Sudo T., Zbrodnie Wehrmachtu na jecach polskich we wrzeniu 1939 r., Biuletyn Instytutu Pamici Narodowej 2011, nr 89. 632. Sychowicz K., Krucjata ZOMO, Rzeczpospolita (Dodatek Wojna z Kocioem 1956 1966), 34 IX 2011. 633. Sychowicz K., Pierwszy honorowy, Wiadomoci omyskie 2011, nr 25. 634. Syrnyk J., Organizacja pracy organw bezpieczestwa w zakresie dziaa wobec ludnoci ukraiskiej na Dolnym lsku (19471989), Grekokatolicy.pl. Procznik Ekumeniczno-Spoeczny 2010, nr 2 (druk 2011). 635. Syrnyk J., Pro akt 30 czerwnia 1941 roku, Nasze Sowo 2011, nr 26. 636. Syrnyk J., Pro wbywstwo lwiwkych profesoriw, Nasze Sowo 2011, nr 22. 637. Szarek J., Psychuszkaskuteczniejsza ni agier, Nasz Dziennik 34 VII 2011. 638. Szarek J., Solidarno walczca, ChiT 2011, nr 10. 639. Szarek J., ywi i broni solidarna wie, Informator Pielgrzyma 2011, nr 13. 640. Szarek J., Chcieli obudzi ducha narodu, Nasz Dziennik, 3 VIII 2011. 641. Szarek J., Czogi na ulicach, Informator Pielgrzyma 2011, nr 13. 642. Szarek J., Id pancry na Wujek, ChiT 2011, nr 10. 643. Szarek J., Kresowa pooga, Polonia Christiana 2011, nr 19. 644. Szarek J., Maa Polska w Chinach, Polonia Christiana 2011, nr 25. 645. Szarek J., Nie mona dalej przelewa polskiej krwi, rdo, 11 XII 2011. 646. Szarek J., Nie tylko kopalnia Wujek, Informator Pielgrzyma 2011, nr 13.

67

647. Szarek J., NZS akademicka solidarno, Nasz Dziennik, 17 II 2011. 648. Szarek J., Odpowied Pawowi Chojnackiemu Spr o studencki sprzeciw w Krakowie 19881989, Arcana 2011, nr 9899. 649. Szarek J., Pozbawi Nard sumienia i ducha, Biuletyn Instytutu Pamici Narodowej 2011, nr 3. 650. Szarek J., Precz z komun, Go Niedzielny, 13 VI 2011 (Dodatek: Robotnicy przeciwko wadzy). 651. Szarek J., Psychuszka dla niepokornych, Dziennik Polski, 25 VI 2011. 652. Szarek J., Rzecznik sowieckich interesw, Polonia Christiana 2011, nr 18. 653. Szarek J., Trzy dekady kamstwa, Polonia Christiana 2011, nr 25. 654. Szarek J., Uderzenie w wolno i godno czowieka, ChiT 2011, nr 10. 655. Szarek J., Warchoy, szuje i odrbana rka, Dziennik Polski, 17 VI 2011. 656. Szarek J., Wigilia od towarzysza Jaruzelskiego, Dziennik Polski, 23 XII 2011. 657. Szarek J., Wojna polsko-jaruzelska, ChiT 2011, nr 10. 658. Szarek J., Wolna Polska ks. Ignacego Piwowarskiego Informator Pielgrzyma 2011, nr 13. 659. Szarek J., Wstp [w:] B. Dbrowa-Kostka, Generaowi dzikujemy, Krakw 2011. 660. Szarek J., Wstp [w:] NSZZ Solidarno Maopolska w materiaach SB, wybr i oprac. C. Kuta, Krakw 2011. 661. Szarek J., Wstp [w:] W noc grudniow nas zabrali. Internowana Solidarno Maopolski, Krakw 2011. 662. Szczecin i jego miejsca. Trzecia Konferencja Edukacyjna, 10 XII 2011 r., red. Katarzyna Rembacka, Szczecin 2011. 663. Szczesiak-lusarek M., Dotykanie historii poprzez artystyczne przetwarzanie dziejowych wiadectw, Koniski Kurier Owiatowy 2011, nr 1 (92). 664. Szczesiak-lusarek M., Historia bez barier, Reeksje. Zachodniopomorski Dwumiesicznik Owiatowy, styczeluty 2011. 665. Szczesiak-lusarek M., Scenariusz lekcji: Bohater mimo wszystko koysanka dla Romka Strzakowskiego [w:] Robotnicy wyszli na ulic Materiay do zaj o poznaskim Czerwcu 1956 r. dla nauczycieli i uczniw, red. B. Kuwik, Pozna 2011. 666. Szczesiak-lusarek M., Scenariusz lekcji: Motyw praw czowieka w daniach demonstrantw w Czerwcu 1956 [w:] Robotnicy wyszli na ulic Materiay do zaj o poznaskim Czerwcu 1956 r. dla nauczycieli i uczniw, red. B. Kuwik, Pozna 2011. 667. Szczch R., Dzieci sierpa i mota, Dziennik Polski, 1 IV 2011. 668. Sznajder A., Ks. Franciszek Blachnicki tarnogrzanin, ktry przepowiedzia upadek komunizmu, Rocznik Muzeum w Tarnowskich Grach 2011, nr 3. 669. Sznajder A., No to bdziemy si bi! [w:] Stan wojenny odtajnione archiwa IPN, Newsweek extra, 2011, nr 1. 670. Sznajder A., Winny mg by kady [w:] ycie w komunistycznym kraju. Stan wojenny 19811983 (Dodatek do tygodnika Go Niedzielny, 11 XII 2011). 671. Szopa P., Strzyowska lista katyska, Super Nowoci 27 V 2011. 672. Szpytma M., Bez litoci, Nasz Dziennik, 24 III 2011. 673. Szpytma M., Cztery bramy, Dziennik Polski, 4 III 2011. 674. Szpytma M., Janusz Kurtyka. Rzeczypospolitej historyk i urzdnik, Biuletyn Instytutu Pamici Narodowej 2011, nr 4. 675. Szpytma M., Losy maopolskich onierzy BCh w Polsce ludowej [w:] 158. spotkanie z cyklu Wieliczka Wieliczanie, red. J. Duda, Biblioteczka Wielicka 2011, z. 103. 676. Szpytma M., Ludowcy skazani na milczenie, Biuletyn Instytutu Pamici Narodowej 2011, nr 3. 677. Szpytma M., Markowa po Zotych niwach, Wi 2011, nr 7.

68

678. Szpytma M., Midzy sprawiedliwoci a wymiarem sprawiedliwoci, Tygodnik Powszechny, 11 XII 2011 (Dodatek: Grudzie ludzkich dramatw). 679. Szpytma M., Oddali ycie za blinich. Bohaterska rodzina Ulmw zgina za ukrywanie ydw, Nasza Misja. Polska Misja Katolicka Monachium 2011, nr 1. 680. Szpytma M., Osobliwe sumienie wiata, Dziennik Polski, 16 VIII 2011. 681. Szpytma M., Powojenny los ludowcw, Dziennik Polski, 30 IX 2011. 682. Szpytma M., Ratowanie ydw na wsi. Charakterystyka na tle okupacji niemieckiej, www.martyrologiawsipolskich.pl. 683. Szpytma M., Sprawiedliwi i inni, Wi 2011, nr 10. 684. Szpytma M., Wiktoria and Jzef Ulma: testimony of love to the martyrdom, www.zenit.org. 685. Szpytma M., Zapomniana partia, Tygodnik Powszechny, 21 VIII 2011 (Dodatek: Wie Polska 19441989). 686. Szpytma M., Za nowina. Prawdziwe fakty i faszywy obraz w Zotych niwach Jana T. Grossa, Dziennik Polski, 21 I 2011. 687. Szulc P., Jak stugbna plotka wyprowadzia ZOMO na ulice, Pami i Przyszo 2011, nr 3. 688. Szulc P., Pierwsza Jedno, Jedno 2011, nr 2. 689. Szulc P., Radio Wolna Europa prawda wrd trzaskw i szumw, In Gremio 2011, nr 6. 690. Szulc P., Walka o umysy i dusze rybakw, Szczeciner 2011, nr 1. 691. Szulc P., Werykacja dziennikarzy szczeciskich w stanie wojennym, Pami i Przyszo 2011, nr 4. 692. Szwagrzyk K., Grossowe pytania, Nowe ycie 2011, nr 3. 693. Szwagrzyk K., Nie tylko Morel, Nasz Dziennik 2011, nr 22. 694. Szwagrzyk K., Ocaleni od niepamici, Wierzymy. Pismo parai pw. w. Jerzego w Dzieroniowie 2011, nr 56. 695. Szwagrzyk K., Wychowa na modych budowniczych Polski Ludowej... Wizienie dla modocianych w Jaworznie 19511955 [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 8, 18 V 2011. 696. mietanka-Kruszelnicki R., Aresztowani/skazani w regionie witokrzyskim w okresie stanu wojennego, www.13-grudnia.pl/swietokrzyskie-lista-aresztowanych.html. 697. mietanka-Kruszelnicki R., Konspirator zbrojny [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 4, 20 IV 2011. 698. mietanka-Kruszelnicki R., Sen o szpadzie. Z grypsw porucznika Franciszka Jaskulskiego Zagoczyka, Echo Dnia, 9 XI 2011 (Dodatek: Kuryer Kielecki). 699. mietanka-Kruszelnicki R., Stan wojenny 12/13 grudnia 198122 lipca 1983, Echo Dnia, 12 XII 2011 (Dodatek: Kuryer Kielecki). 700. mietanka-Kruszelnicki R., onierze Wojska Polskiego wobec Urzdu Bezpieczestwa. Ostatnia walka podporucznika Henryka Rozkrta Alochy, Echo Dnia, 11 VIII 2011 (Dodatek: Kuryer Kielecki). 701. Teka edukacyjna IPN. Z Solidarnoci do wolnoci, SzczecinWarszawa 2011, oprac. K. Rembacka i inni. 702. Toborek T., Stanisaw Sojczyski Warszyc 19101947, Biuletyn Informacyjny AK 2011, nr 4. 703. Tochman K.A., Cichociemni, Nasza Polska 2011, nr 16. 704. Tochman K.A., Ptaszki i Kociaki, Kombatant 2011, nr 2. 705. Tochman K.A., Porucznik Bronisaw Czepczak-Grecki (19222001), Forum Kobyliskie 2011, nr 1. 706. Tracz B., Batalia o procesj, Go Niedzielny 2011, nr 24 (Dodatek: Go Gliwicki).

69

707. Tracz B., Ciupa R., Kultura niezalena w Kociele, Katowice 2011. 708. Tracz B., Nieistniejcy hakenkreuz szkic z dziejw Wilczego Garda, lski Notes Historyczny 2011, nr 1. 709. Tracz B., Szara codzienno, Go Niedzielny 2011, nr 23 (Dodatek: Robotnicy przeciwko wadzy). 710. Tracz B., Usun proboszcza, Go Niedzielny 2011, nr 26 (Dodatek Go Gliwicki). 711. Trbacz M., Bund Midzynarodwka PPS. Historia wspzalenoci, Biuletyn Instytutu Pamici Narodowej 2011, nr 7. 712. Trbacz W., Ich los przestrog, Pryzmat. Pismo Informacyjne Politechniki Wrocawskiej 2011, nr 249. 713. Tumiska O., Manipulowanie rzeczywistoci PRL w prasie przeomu lat 1981 i 1982, scenariusz lekcji [w:] Teka Edukacyjna IPN. Z Solidarnoci do wolnoci, SzczecinWarszawa 2011. 714. W wizieniu mamy jedn matk Ojczyzn, Polsk. Z Ryszardem Majdzikiem, dziaaczem NSZZ Solidarno, internowanym po 13 XII 1981 rozmawia Jarosaw Szarek, ChiT 2011, nr 10. 715. Waligra G., Komitet Obrony Robotnikw, Biuletyn Instytutu Pamici Narodowej 2011, nr 4. 716. Waligra G., Kornel Morawiecki [w:] Stan wojenny odtajnione archiwa IPN, Newsweek extra 2011, nr 1. 717. Waligra G., Materia pomocniczy nr 5.4, Powstanie NSZZ S [w:] Narodziny Solidarnoci. Materiay edukacyjne dla nauczyciela i ucznia, red. W. Trbacz, S. Krzyanowska, Wrocaw 2011. 718. Waligra G., Solidarno Walczca [w:] Stan wojenny odtajnione archiwa IPN, Newsweek extra 2011, nr 1. 719. Warot P., Mao zdolny, czyli pierwszy szef UB w Mrgowie Kazimierz Krowicki, Zapiski Mazurskie 2011, nr 3. 720. Warot P., No i co mi zrobicie?, Debata. Miesicznik Regionalny 2011, nr 1 (40). 721. Warot P., Dobry obserwator, Debata. Miesicznik Regionalny 2011, nr 7 (46). 722. Warot P., Ja te jestem z Mrgowa, Zapiski Mazurskie 2011, nr 910 (4849). 723. Warot P., Kontakty Zdzisawa Szymochy z SB, Debata. Miesicznik Regionalny 2011, nr 11 (50). 724. Warot P., Polityka historyczna w olsztyskim wydaniu, Debata. Miesicznik Regionalny 2011, nr 3 (42). 725. Warot P., Prolog do wsppracy, Debata. Miesicznik Regionalny 2011, nr 6 (45). 726. Warot P., TW SB bez tremy, Debata. Miesicznik Regionalny 2011, nr 2 (41). 727. Warot P., Z akt mrgowskiej bezpieki: Ubek z przeszoci Stanisaw Kdzierski, Zapiski Mazurskie 2011, nr 910 (4849). 728. Wasilewski W., Odzyska prawd. Na marginesie ksiki W. Materskiego, pt. Mord katyski. Siedemdziesit lat drogi do prawdy, Biuletyn Instytutu Pamici Narodowej 2011, nr 89. 729. Wasilewski W., Zmagania Mariana Zdziechowskiego z bolszewizmem, Glaukopis 2011, nr 2122. 730. Wenklar M., 17 wrzenia my pamitamy..., www.omp.org.pl/blog/?p=702. 731. Wenklar M., IV Zarzd Gwny Zrzeszenia Wolno i Niezawiso [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 3, 13 IV 2011. 732. Wenklar M., Jan Jarotek i Jan Dubaniowski Salwa. Powojenny opr wobec komunistycznej wadzy, Wiadomoci Bocheskie 2011, nr 2 (89). 733. Wenklar M., Kara mierci ostatni order, Biuletyn Instytutu Pamici Narodowej 2011, nr 3. 734. Wenklar M., Koca wojny nie byo, Dziennik Polski, 25 II 2011.

70

735. Wenklar M., Nauczyciele patriotyzmu, Dziennik Polski, 2 XII 2011. 736. Wenklar M., Partia Mikoajczyka, Tygodnik Powszechny, 21 VIII 2011 (Dodatek: Wie polska 19441989). 737. Wenklar M., Pierwsze fale oporu, Go Niedzielny, 12 VI 2011 (Dodatek: Robotnicy przeciwko wadzy). 738. Wenklar M., Sfaszowane referendum, Dziennik Polski, 24 VI 2011. 739. Wenklar M., Zrzeszenie Wolno i Niezawiso, Gazeta Wyborcza, 28 XI 2011 (Dodatek: Podziemie antykomunistyczne 19451954). 740. Wgliski M., Edmund Hulsz. Przywdca Grudnia 70 w Gdyni. TW Tangens, Arcana 2011, nr 6. 741. Wgrzyn D., Agentura groniejsza ni bro [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 5, 2011. 742. Wgrzyn D., Stan wojenny na Podbeskidziu. Pierwsze tygodnie, Kalendarz Beskidzki 2011, red. J. Picheta, H. Dobranowicz, Bielsko-Biaa 2011. 743. Wgrzyn D., Wywiad za elazn kurtyn [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 5, 27 IV 2011. 744. Wgrzyn D., Zanim wyjechay czogi. Przygotowania do stanu wojennego w wojewdztwie bielskim, Kalendarz Beskidzki 2011, Bielsko-Biaa 2011. 745. Wierzbicki M., Biae Suby harcerek i harcerzy w latach 19831989 (Wkadka tematyczna dziennika Rzeczpospolita, 25 VIII 2011). 746. Wierzbicki M., Niepokorne i niezalene harcerstwo lat 80. (Wkadka tematyczna do tygodnika Go Niedzielny). 747. Wierzbicki M., Duszpasterstwo harcerek i harcerzy w PRL (Wkadka tematyczna do tygodnika Go Niedzielny). 748. Wie Polska 19441989, red. F. Musia, W. Piciak, Dodatek do Tygodnika Powszechnego, 21 VIII 2011. 749. Wilczewski W.F., Pod skrzydami Kocioa, Posaniec Historii. Gazeta okolicznociowa Oddziau Instytutu Pamici Narodowej w Biaymstoku 2011, nr 1 (2). 750. Wojciulik A., Rola biaego wywiadu w dziaalnoci sub specjalnych na przestrzeni wiekw [w:] Biay wywiad. Otwarte rda informacji wok teorii i praktyki, red. W. Mdrzejowski, W. Filipkowski, 2011. 751. Wok G., Internowanie jedna z represji stanu wojennego [w:] Stan wojenny odtajnione archiwa IPN, Newsweek extra 2011, nr 1. 752. Wok G., Internowanie dziaaczy opozycji w stanie wojennym, Biuletyn Instytutu Pamici Narodowej 2011, nr 1112. 753. Wok G., KPN, [w:] Stan wojenny odtajnione archiwa IPN, Newsweek extra 2011, nr 1. 754. Wok G., Lider Konfederacji [w:] Stan wojenny odtajnione archiwa IPN, Newsweek extra 2011, nr 1. 755. Wok G., Nawrcony funkcjonariusz [w:] Stan wojenny odtajnione archiwa IPN, Newsweek extra 2011, nr 1. 756. Wok G., Zima wasza, wiosna nasza, Stan wojny z narodem (Dodatek do dziennika Rzeczpospolita), 13 XII 2011. 757. Wooszyn J., Zamiast sowieckiego pioniera [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 8, 18 V 2011. 758. Wjcik B., Brocie polskoci na kadym kroku! [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 8, 18 V 2011.

71

759. Wjtowicz N., eSBecka Burza w PAX-ie i casus Krzyaka (197778), Rojalista Pro Patria 20102011, nr 1. 760. Wjtowicz N., Masoni w wielonarodowociowej II Rzeczypospolitej, Warszawa 2011. 761. Wspomnienie Tadeusza Stajkowskiego ze stanu wojennego, oprac. A. Mayszka, Zeszyty Swarzdzkie. Rocznik Regionalny 2011, nr 3. 762. Za wit spraw. Szlakiem onierzy 5. Wileskiej Brygady AK mjr. Zygmunta Szendzielarza upaszki, oprac. P. Niwiski, wsppraca . Borkowski, P. Malinowski, Gdask 2011 (Seria oddziaowa, t. 21). 763. Zakrzewski M., Antykomunista sowo o Jzee Mackiewiczu, Dziennik Polski, 11 II 2011. 764. Zakrzewski M., Kardyna niezomny, Uwaam Rze, 23 X 2011. 765. Zakrzewski M., Przede wszystkim niepodlego, Dziennik Polski, 22 IV 2011. 766. Zakrzewski M., Trzeba oary z siebie, Dziennik Polski, 21 X 2011. 767. Zapamitane. Z Adamem Macedoskim rozmawia Anna Zechenter, Krakw 2011. 768. Zawistowski A. (wspautor), Teka edukacyjna IPN. Z Solidarnoci do wolnoci, Warszawa 2011. 769. Zawistowski A., 35 lat temu wadze PRL wprowadziy kartki na cukier, www.dzieje.pl 770. Zawistowski A., Bj o gospodark [w:] Stan wojenny odtajnione archiwa IPN, Newsweek extra 2011, nr 1. 771. Zawistowski A., Czas na rehabilitacj Wikipedii?, Rzeczpospolita, 13 I 2011. 772. Zawistowski A., Dziewitnastowieczny socjalista w dwudziestowiecznej rzeczywistoci. Edward Lipiski (18881986), Biuletyn Instytutu Pamici Narodowej 2011, nr 7. 773. Zawistowski A., Kartki z kalendarza. Kalendarz historyczny 2012, Warszawa 2011. 774. Zawistowski A., My nie bagamy o wolno. My o ni walczymy [w:] 303. Historyczna planszowa gra edukacyjna, IPN, Warszawa 2011. 775. Zawistowski A., O komunistycznym Janosiku, czyli jak PRL zabiera jednym i nie dawa drugim, Tygodnik Powszechny 2011, nr 24. 776. Zawistowski A., O socjalistycznym podejciu do sklepu, czyli o kolejkach (i nie tylko) w PRL [w:] Kolejka. Historyczna gra planszowa, Warszawa 2011. 777. Zawistowski A., Od wita 22 lipca do Inspekcji Robotniczo-Chopskiej. Meandry kolejkowego ycia [w:] Ogonek dodatek do historycznej gry planszowej Kolejka, Warszawa 2011. 778. Zawistowski A., Orodki odosobnienia w latach 19811982 (Mapa infograczna) [w:] My internowani. Biaoka 19811982, SWS, Warszawa 2011. 779. Zawistowski A., Prezentacja gry Kolejka, Biuletyn Instytutu Pamici Narodowej 2011, nr 12. 780. Zawistowski A., The socialist approach to the store: A story of queuing in the Peoples Republic of Poland [w:] Queue. Historical educational board game, Warszawa 2011. 781. Zawistowski A., Trzy prby walki z nierwnowag w handlu detalicznym trzy okresy reglamentacji artykuw pierwszej potrzeby w Polsce Ludowej, Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Spoecznego Studia i Prace 2011, nr 3. 782. Zawistowski A., We do not beg for freedom. We ght for freedom [w:] 303. Historical educational board game, Warszawa 2011. 783. Zawistowski Andrzej, My o svobodu neprosme. Bojujeme o ni [w:] 303. Deskov edukana hra, Warszawa 2011. 784. Zbigniew Reko Trzynastka (19231946). Bohater biaostockiego podziemia, red. M. Zwolski, Biaystok 2011. 785. Zechenter A., Czowiek moe wytrzyma duo, Dziennik Polski, 10 XI 2011. 786. Zechenter A., Krtko mwic, Polak, Dziennik Polski, 16 IX 2011. 787. Zechenter A., Spisane bd czyny i rozmowy, Dziennik Polski, 20 V 2011. 788. Zechenter A., Walter legenda trwalsza od PRL-u, Dziennik Polski, 1 VII 2011. 789. Zechenter A., 13 grudnia, czyli lki Jaruzelskiego, Dziennik Polski, 16 XII 2011.

72

790. Zechenter A., Bohaterowie s zmczeni, Dziennik Polski, 27 V 2011. 791. Zechenter A., Charakter szlifowany jak kryszta, Dziennik Polski, 9 IX 2011. 792. Zechenter A., Chrzecijaska krew woa, Dziennik Polski, 21 I 2011. 793. Zechenter A., Czerwony sztandar nad Czarnobylem, Dziennik Polski, 26 IV 2011. 794. Zechenter A., Dni przedostatnie Warszawy, Dziennik Polski, 29 VII 2011. 795. Zechenter A., Dziewidziesit pi groszy, Dziennik Polski, 22 IV 2011. 796. Zechenter A., Faszywy mit KOR-u, Dziennik Polski, 23 IX 2011. 797. Zechenter A., Gan-Ganowicz, czyli antykomunizm bez granic, Dziennik Polski, 30 XII 2011. 798. Zechenter A., Gocinne wizienne podwoje, Dziennik Polski, 18 XI 2011. 799. Zechenter A., KPP Anno Domini 1965, Dziennik Polski, 7 I 2011. 800. Zechenter A., Kto ty jeste? Polak may, Dziennik Polski, 4 III 2011. 801. Zechenter A., Kwadratura Krzywego Koa, Dziennik Polski, 14 I 2011. 802. Zechenter A., Lepsze to ni wojna, Dziennik Polski, 25 II 2011. 803. Zechenter A., Miasteczko z makiem w herbie, Dziennik Polski, 2 IX 2011. 804. Zechenter A., Miller w nowych dekoracjach, Dziennik Polski, 28 X 2011. 805. Zechenter A., Miosz poeta zniewolony, Nasz Dziennik, 45 VI 2011. 806. Zechenter A., Mylozbrodnia kapitana T., Dziennik Polski, 8 VII 2011. 807. Zechenter A., Nieprzyjaciela Pan Bg stworzy po to, bymy go bili, Dziennik Polski, 26 VIII 2011. 808. Zechenter A., Rozbroi Rzeczpospolit, Dziennik Polski, 23 XII 2011. 809. Zechenter A., Si rzeczy, Dziennik Polski, 13 I 2011. 810. Zechenter A., Sowieckie rozwizanie kwestii polskiej, Dziennik Polski, 11 II 2011. 811. Zechenter A., Sprawa Demkowskiego, czyli zdrada z grnej pki, Dziennik Polski, 24 VI 2011. 812. Zechenter A., Stycze dla Polakw niebezpieczna pora, Dziennik Polski, 28 I 2011. 813. Zechenter A., Szpieg Stasi na czele rosyjskiego giganta, Dziennik Polski, 22 VII 2011. 814. Zechenter A., wiadkowie zbrodni przemwili, Nasz Dziennik, 2324 VII 2011. 815. Zechenter A., Towarzysze gazowi, Dziennik Polski, 25 XI 2011. 816. Zechenter A., W marynarskiej sutannie, Dziennik Polski, 14 X 2011. 817. Zechenter A., W piekle za spotkali czowieka, Dziennik Polski, 2 XII 2011. 818. Zechenter A., Walenty Badylak: rozpali sumienia, Dziennik Polski, 9 XII 2011. 819. Zechenter A., Widzia Polsk zdradzon, Dziennik Polski, 12 VIII 2011. 820. Zechenter A., Wszystko, co nasze, partii oddamy, Dziennik Polski, 16 XII 2011. 821. Zechenter A., Z wiatrem na Zachd, Dziennik Polski, 18 II 2011. 822. Zechenter A., Zachd wiedzia, ale milcza, Dziennik Polski, 15 VII 2011. 823. Zechenter A., Zaczo si w kwietniu czterdziestego, Dziennik Polski, 8 IV 2011. 824. Zechenter A., Zanim na Prag ruszyy czogi, Dziennik Polski, 19 VIII 2011. 825. Zechenter A., Zapomniany spisek smoleski, Dziennik Polski, 20 V 2011. 826. Zechenter A., Zniszczy kuaka nauki. Uczeni i uczelnie w kuni komunizmu, Biuletyn Instytutu Pamici Narodowej 2011, nr 3. 827. Zechenter A., ywoty rwnolege, Dziennik Polski, 18 III 2011. 828. Zieliski A., Grzegorz Jakubowski (19542001), Biuletyn Instytutu Pamici Narodowej 2011, nr 4. 829. Zwiernik P., Poczyem agregaty i pierwszy przemwiem, Biuletyn Instytutu Pamici Narodowej 2011, nr 56. 830. Zwiernik P., Czerwiec 76 w wojewdztwie zielonogrskim, Biuletyn Instytutu Pamici Narodowej 2011, nr 4. 831. Zwiernik P., Kalendarium 19811989, Przewodnik Katolicki 2011, nr 50 (Dodatek specjalny: 13 XII 1981. 30 lat pniej).

73

832. Zwiernik P., Kalendarium stanu wojennego w Wielkopolsce, grudzie 1981 lipiec 1983, Gos Wielkopolski, 13 XII 2011 (Dodatek: 13 grudnia 1981. Stan wojenny w Polsce). 833. Zwiernik P., Maj 46 i Czerwiec 56, Przewodnik Katolicki 2011, nr 26. 834. Zwiernik P., Opr spoeczny i opozycja w epoce Gierka, Biuletyn Instytutu Pamici Narodowej 2011, nr 56. 835. Zwiernik P., W oczekiwaniu na III wojn [w:] onierze wyklci 19431963. Historia antykomunistycznego podziemia niepodlegociowego, Dodatek historyczny do dziennika Rzeczpospolita, z. 8, 18 V 2011. 836. Zwolski M., Wojewdztwo suwalskie w stanie wojennym, Posaniec Historii. Gazeta okolicznociowa Oddziau Instytutu Pamici Narodowej w Biaymstoku 2011, nr 1 (2). 837. Zwolski M., WRON przeciwko Solidarnoci. Stan wojenny w woj. omyskim, Posaniec Historii. Gazeta okolicznociowa Oddziau Instytutu Pamici Narodowej w Biaymstoku 2011, nr 1 (2). 838. Zwolski M., Zbigniew Reko Trzynastka. Chopak ze straconego pokolenia [w:] Zbigniew Reko Trzynastka (19231946). Bohater biaostockiego podziemia, red. M. Zwolski, Biaystok 2011. 839. Zwolski M., Zbigniew Reko we wspomnieniach [w:] Zbigniew Reko Trzynastka (1923 1946). Bohater biaostockiego podziemia, red. M. Zwolski, Biaystok 2011. 840. Zwolski M., Zbyszek by inny, Gazeta Wspczesna, 23 II 2011. 841. uczkowski M, W czyim imieniu. Wachlarz (19411943), Biuletyn Instytutu Pamici Narodowej 2011, nr 89. 842. uczkowski M., Bkitnokwisty partyzant, Biuletyn Informacyjny ZAK 2011, nr 12. 843. uczkowski M., Socjalici polscy w wojnie o cae jutro wiata, Biuletyn Instytutu Pamici Narodowej 2011, nr 7. 844. uawnik M., Jak utrzyma wadz, czyli polityka prasowa sanacji, Nasz Dziennik, 27 V 2011 (Dodatek Historyczny IPN).

ZACZNIK NR 3: WYSTAWY
Wystawy powstae w 2011 r. i miejsca ich ekspozycji
1. 586 dni stanu wojennego centrala BEP, OBEP Biaystok, OBEP Gdask, OBEP Katowice, OBEP Krakw, OBEP d, OBEP Szczecin, OBEP Warszawa, OBEP Wrocaw Biaystok, Bydgoszcz, Czelad, Gdask, Jastrzbie-Zdrj, Katowice, Kielce, Krakw, Lubin, owicz, d, Piotrkw Trybunalski, Ruda lska, Sosnowiec, Szczecin, Toru, Warszawa. 2. Antoni Browarczyk. Pierwsza oara stanu wojennego w Gdasku OBEP Gdask Gdask. 3. Archiwa warszawskie dawniej i dzi BUiAD wsplnie z Instytutem Historycznym UW, Naczeln Dyrekcj Archiww Pastwowych, Archiwum Archidiecezjalnym Warszawskim, Archiwum Akt Nowych, Archiwum Gwnym Akt Dawnych, Archiwum Pastwowym m. st. Warszawy, Centralnym Archiwum Wojskowym, Narodowym Archiwum Cyfrowym, Polsk Akademi Nauk Archiwum w Warszawie, Polskim Towarzystwem Archiwalnym, Sekcj Edukacji Archiwalnej Stowarzyszenia Archiwistw Polskich oraz Stoeczn Estrad Warszawa. 4. Bogu i Polsce. Harcerstwo niezalene i niepokorne w PRL OBEP Lublin, Delegatura w Radomiu Krakw, Rzeszw. 5. Bydgoski Listopad 1956 roku. Bydgoszczanie przeciwko sowieckiemu symbolowi zniewolenia: 55. rocznica spalenia zaguszarki fal radiowych na Wzgrzu Dbrowskiego 18 listopada 1956 OBEP Gdask, Delegatura Bydgoszcz Bydgoszcz. 6. Czerwiec 76 OBEP Radom Radom, Warszawa. 7. Dobry pasterz w trudnych czasach. Arcybiskup Walenty Dymek 18881956 OBEP Pozna Poajewo, Pozna. 8. Grudzie Pamitamy! Oddzia w Katowicach Bielsko-Biaa. 9. Grudzie 1970 roku w Elblgu w dokumencie archiwalnym OBEP Gdask Elblg. 10. I Krajowy Zjazd Delegatw NSZZ Solidarno. Zjazd Nadziei na Samorzdn Rzeczpospolit OBEP Gdask Gdask. 11. Kapan i Wychowawca. Ojciec Stefan Miecznikowski TJ 19212004 OBEP d Koluszki, d. 12. Kardyna Adam Stefan Sapieha: czowiek, duszpasterz, m stanu OBEP Krakw Krakw. 13. Ka profesorw lwowskich. Wzgrza Wuleckie 1941 OBEP Wrocaw Olenica, Rzeszw, Wrocaw. 14. Koszalin 19501976. Historia na nowo odkryta OBEP Szczecin wsplnie z Muzeum w Koszalinie Koszalin. 15. Mysowice Tajne Harcerstwo Krajowe Szeregi Wolnoci Oddzia IPN w Katowicach, Muzeum Miasta Mysowic Mysowice. 16. Niezalene Zrzeszenie Studentw w wojewdztwie katowickim 19801990 OBEP Katowice we wsppracy ze Stowarzyszeniem Pokolenie w Katowicach Katowice, Zabrze. 17. O wie woln, niezalen, samorzdn 30. rocznica wydarze Bydgoskiego Marca 81 i rejestracji NSZZ Rolnikw Indywidualnych Solidarno OBEP Gdask, Delegatura Bydgoszcz Bonie, Bydgoszcz, Toru, Warszawa, Wocawek. 18. Ocali od zapomnienia. Anna Jachnina, ps. Hanna, Hanka (19141996) OBEP Gdask, Delegatura Bydgoszcz Bydgoszcz. 19. Ojciec Maksymilian Maria Kolbe (18941941) OBEP Biaystok we wsppracy ze Stowarzyszeniem Rycerstwo Niepokalanej Archidiecezji Biaostockiej Biaystok, Suwaki. 20. Ostatni 3 maja OBEP Krakw Krakw. 21. Pielgrzym nadziei. Jan Pawe II na Ziemi Wielkopolskiej 1979198319971999 OBEP Pozna Buk, Pozna, rem.

75

22. Polacy internowani na Litwie 19391940 centrala BEP we wsppracy z Centrum Badania Eksterminacji i Ruchu Oporu Mieszkacw Litwy oraz Muzeum Wojny im. Witolda Wielkiego w Kownie Lublin, Warszawa, Sejny. 23. Poznaska opozycja demokratyczna w obiektywie Jana Koodziejskiego grudzie 1981 sierpie 1983 Wielkopolskie Muzeum Walk Niepodlegociowych, Oddzia IPN w Poznaniu Pozna. 24. Przeylimy potop szwedzki, przeyjemy i radziecki. Anonimy ulotki, plakaty, hasa propaganda antykomunistyczna w okresie 19451989 OBUiAD we Wrocawiu Wrocaw. 25. Przyczek Wolno. Niezalene Zrzeszenie Studentw w Rzeszowie 19801989 OBEP Rzeszw Rzeszw. 26. Rozstrzelane miasta. Pozna Budapeszt 1956 OBEP Pozna Budapeszt (Wgry), Pozna. 27. Ruch Modziey Niezalenej OBEP Szczecin Gorzw Wlkp. 28. Trzymamy stra nad Odr OBEP Szczecin Szczecin. 29. Twarze kaliskiej bezpieki OBEP d Kalisz. 30. Upadek imperium. Czas polsko-litewskiej wsppracy OBEP Krakw Krakw. 31. Urna to jest taki pniak. Wrzucisz nie, wychodzi tak. Referendum 30 czerwca 1946 r. w wojewdztwie gdaskim OBEP Gdask, Delegatura Bydgoszcz Bydgoszcz. 32. W obronie pamici. Pomnik poznaskiego Czerwca 1956 r. OBEP Pozna Pozna. 33. Wasza solidarno nasz wolno. Reakcje emigracji polskiej i wiata na wprowadzenie stanu wojennego OBEP Lublin Lublin. 34. Wizienne lata Prymasa Stefana Wyszyskiego 19531956 OBEP Biaystok, Delegatura w Olsztynie przy wsppracy z central BEP, OBEP Gdask, Delegatur w Bydgoszczy, OBEP Rzeszw oraz OBEP Wrocaw, Delegatur w Opolu Warszawa. 35. Z Ewangeli w rku i z modlitw na ustach. Karola Wojtyy zwizki ze Szczecinem OBEP Szczecin Szczecin. 36. Z otwartymi domi. Kardyna Adam Kozowiecki (19112007) OBEP Rzeszw Dachau (Niemcy), Majdan Krlewski. 37. Za chleb i wolno 19781981 Stowarzyszenie 13 Grudnia, wsporganizacja i konsultacja A. Jagodziska BUiAD Warszawa. 38. Zbigniew Reko Trzynastka (19231946). Bohater biaostockiego podziemia OBEP Biaystok Biaystok. 39. damy wypuszczenia aresztowanych kolegw z Krakowa!. Protest studentw poznaskich z 13 maja 1946 r. OBEP Pozna Pozna.

Wystawy powstae przed rokiem 2011, prezentowane nadal w okresie sprawozdawczym

1. ksidz musi zaprzesta. ycie i dziaalno ksidza Romana Kotlarza OBEP Lublin Radom. 2. 1989. Narodziny wolnoci. Wybory 4 VI 1989 roku w Gorzowie Wlkp. OBEP Szczecin Gorzw Wielkopolski, Kostrzyn nad Odr, Subice. 3. 1989. Narodziny wolnoci. Wybory czerwcowe w Koszalinie OBEP Szczecin Koszalin 4. 4 czerwca 1989 35 procent wolnoci Oddzia IPN w Katowicach Bielsko-Biaa. 5. A akta zniszczy. Archiwa komunistycznego aparatu represji w Polsce i innych krajach Europy BUiAD Warszawa. 6. A wic wojna... Ludno cywilna we wrzeniu 1939 r. OBEP Lublin Janw Lubelski, Krasne, Szczecin. 7. Agresja sowiecka 17 IX 1939 r. na ziemiach Polski pnocno-wschodniej OBEP Biaystok Augustw, Biaystok, Grajewo.

76

8. Akcja AB na Kielecczynie OBEP Krakw, Delegatura w Kielcach Michniw. 9. Aktion Reinhardt Zagada ydw w Generalnym Gubernatorstwie OBEP Lublin Treblinka. 10. Aktion Saybusch. Wysiedlenie mieszkacw ywiecczyzny przez okupanta niemieckiego 19401941 OBEP Katowice Bielsko-Biaa, Gilowice, Katowice, Koszarawa, Lechowice, Lena, Milwka, Sucha Beskidzka, lemie, Ujsoy, Wgierska Grka. 11. Aparat represji na Rzeszowszczynie w latach 19441956 OBEP Rzeszw Gogw Maopolski. 12. Arcybiskup Ignacy Tokarczuk Koci, wadza, opr spoeczny OBEP Rzeszw Dylgwka, Lww (Ukraina), Sanok. 13. Battle of Britain. To commemorate the ght for freedom centrala BEP Londyn (Wielka Brytania), Radom, Warszawa. 14. Bdcie bez litoci. Polityka okupacyjna wadz niemieckich wobec ludnoci polskiej w dystrykcie radomskim OBEP Lublin Kozienice, Michniw. 15. Bieszczady w Polsce Ludowej 19441989 OBEP Rzeszw Dynw. 16. Bogosawiony ks. Jerzy Popieuszko (19471984) OBEP Biaystok Biaystok. Chojnice, Czarna Biaostocka, Ek, Kocierzyna, apy, Opole Lubelskie, Skaryszewy, Warszawa. 17. Bogosawiony ksidz Wadysaw Findysz kapan i mczennik (19071964) OBEP Rzeszw Jedlicze, Krosno. 18. Burza. Armia Krajowa w 1944 r. OBEP Krakw Gdask, Kdzierzyn-Kole, Kielce, Nysa. 19. Chopi 78 OBEP Gdask Bydgoszcz. 20. Co nam daa Solidarno? Solidarno oczami modych OBEP Gdask Bydgoszcz, Gdask, Warszawa. 21. Dekret o reformie rolnej 6 IX 1944 r. Dokumenty i wiadectwa z czasw wygnania OBEP Pozna Mielyn, Nowa Sl. 22. Deportacje mieszkacw Grnego lska do ZSRR w 1945 r. OBEP Katowice Mysowice, Radomsko, Wielu. 23. Dni Solidarnoci OBEP Gdask we wsppracy z Orodkiem KARTA Sopot, Zotowo. 24. Ekspozycja staa powicona strajkowi i pacykacji kopalni Wujek OBEP Katowice, wsporganizator Spoeczny Komitet Pamici Grnikw KWK Wujek Polegych 16 XII 1981 r. Muzeum Izba Pamici KWK Wujek w Katowicach Katowice. 25. Fenomen Solidarnoci. Migawki z dziejw Polski, 19801981 centrala BEP Chicago (USA), Gdask, Limerick (Irlandia), Lublin, Madryt (Hiszpania), Minneapolis (USA), Nowy Jork (USA), Pary (Francja), Putusk, Saint-Germain-en-Laye (Francja), St. Paul (USA), Warszawa, Waszyngton (USA), Waterford City (Irlandia). 26. Gdy rozum pi Rysunki Andrzeja Krauzego 19701989 centrala BEP Radziechowy Wieprz, Sopot, Ujsoy, Warszawa, Wbrzeno, Wieprz, Zagrni. 27. Genera Sikorski polityk i onierz OBEP Krakw Bydgoszcz, Jaworzno, Wieprz. 28. Germanizacja dzieci polskich OBEP d yrardw. 29. Grnolski azyl OBEP Katowice Bytom, Katowice, Wojkowice. 30. Grudzie 70. GdaskGdynia OBEP Gdask Gdask, Zotowo. 31. Internowani, skazani i aresztowani w stanie wojennym Regionu WarmiskoMazurskiego OBEP Biaystok Giycko, Iawa, Wgorzewo. 32. Jacek Woniak rysunki OBEP Rzeszw Warszawa. 33. Jarocin w obiektywie bezpieki OBEP d Bechatw, Gorzkowice, Koskie, Opoczno, Piotrkw Trybunalski. 34. Jerzy Korolkiewicz 19481995 OBEP Biaystok Biaystok, Choroszcz. 35. Kardyna Sapieha: czowiek, duszpasterz, ma stanu OBEP Krakw Szczawnica.

77

36. Karnawa Solidarnoci w Gorzowie Wlkp. 19801981 OBEP Szczecin Gorzw Wielkopolski, Kostrzyn nad Odr, Midzyrzecz, Witnica. 37. Katy 1940 OBEP Wrocaw Bielawa. 38. Katy 1940 r. OBEP Biaystok Biaystok, Olsztyn, Pasym. 39. Katy. Zbrodnia, ktra miaa by zapomniana OBEP Rzeszw Baowa Wola, Dbica, Jedlicze, Leajsk, Prudnik, Racawice, wiebodna, Trzebownisko. 40. Kobiety internowane. Godap 1982 OBEP Biaystok Biaystok, Korycin, oma. 41. Komiks w [PRL] w komiksie OBEP Rzeszw Dynw, Gdask, Jaso. 42. Koszalin 19451950. Historia na nowo odkryta OBEP Szczecin Koszalin. 43. Koszaliski karnawa Solidarnoci 19801981 OBEP Szczecin Koszalin, Sawno. 44. Koci niezomny. W 20. rocznic mierci ks. S. Suchowolca. Wystawa fot. J. Fedorowicza OBEP Biaystok oma. 45. Koci w. Brygidy ks. praata Henryka Jankowskiego OBEP Gdask Gdask. 46. Krew robotnikw nie pjdzie na marne. Grudzie 70Stycze 71 OBEP Szczecin Czaplinek, Gdask, Wierzchowo. 47. Krl Kaszubw kapan Gdyni. Ksidz praat Hilary Jastak (19142000) OBEP Gdask Puck. 48. Krzyk szarego czowieka. Ryszard Siwiec (19091968) OBEP Rzeszw Jarosaw. 49. Ksidz Wadysaw Gurgacz kapelan polski podziemnej OBEP Krakw Lubie, Spytkowice. 50. Kto ratuje jedno ycie, ratuje cay wiat. Pomoc ludnoci ydowskiej pod okupacj niemieck w woj. biaostockim OBEP Biaystok Biaystok, Gonidz, Juchnowiec Kocielny. 51. Kultura niezalena w Kociele w latach 80. OBEP Katowice Cieszyn, Katowice. 52. Maopolanie w katyskich dokumentach dr. J. Robla OBEP Krakw Nysa, Prudnik, Zakopane, egocin. 53. Marcin Antonowicz OBEP Biaystok Giycko, Pisz. 54. Milenium Chrztu Polski w Diecezji Przemyskiej i Administracji Apostolskiej w Lubaczowie OBEP Rzeszw Przeworsk. 55. Milenium kontra Tysiclecie OBEP Pozna Czstochowa, Kobucko, Krzepice, rem, Trzcianka. 56. Modzie z parti... si rozliczy. Niezalene Zrzeszenie Studentw w latach 19801989 OBEP d Lublin, Wrocaw. 57. Nasz Duszpasterz i my. Ks. Jerzy Popieuszko w fotograach i wspomnieniach Jerzego Szstko OBEP Biaystok Biaystok, Ek, Pary (Francja) Warszawa, Wgorzewo, Zakopane. 58. Niech si wici.... Obchody wit i rocznic w Polsce Ludowej OBEP d d, Mkoszyce, Puawy, Rawa Mazowiecka, Warszawa. 59. Niedokoczone Msze woyskie OBEP Lublin Rzeszw, Ustrzyki Dolne. 60. Niedokoczone Msze woyskie Oddzia IPN w Lublinie Lublin, Zamo, d, Lubartw. 61. Niezalene Zrzeszenie Studentw w Kielcach 19801989 OBEP Krakw, Delegatura w Kielcach Starachowice. 62. Nocna rewolta. Antysowieckie zamieszki w Szczecinie z 10 grudnia 1956 r. OBEP Szczecin Kalisz Pomorski, Szczecin. 63. NSZZ Solidarno i opozycja demokratyczna w Wielkopolsce 19801990 OBEP Pozna Midzychd, Pozna. 64. NSZZ Solidarno Region Biaystok 19801981 OBEP Biaystok Biaa Podlaska, Grajewo, Zambrw. 65. O ora w koronie. Zgrupowanie Partyzanckie Byskawica OBEP Krakw Gdw, Gdask, Nysa. 66. Obchody Milenium Chrztu Polski (1966 r.) kraj i region OBEP Biaystok Grajewo.

78

67. Obawa Augustowska. Lipiec 1945 r. OBEP Biaystok Biaystok, Giby, Janwka, oma, Paska, Suwaki, Wgorzewo. 68. Oczy i uszy bezpieki OBEP Katowice Bytom, Gliwice, Katowice, Ruda lska. 69. Oary stanu wojennego centrala BEP Gdask, Sztum. 70. Okupacja sowiecka na prawym brzegu Sanu w latach 19391941 OBEP Rzeszw Sanok. 71. Opozycja i opr spoeczny w regionie witokrzyskim 19751989 OBEP Krakw, Delegatura w Kielcach Bliyn, Kielce. 72. Ostatnia droga ksidza Jerzego Popieuszki w fotograi Artura Radeckiego Biaystok, Warszawa, Wgrw. 73. Pamitny rok 1989 OBEP d d. 74. Papierowa rewolucja. Prasa bezdebitowa w PRL OBEP Szczecin Szczecin. 75. Pierwsza odsona. Okupacja niemiecka na Kaszubach i Kociewiu w 1939 r. OBEP Gdask Dbrwka Malborska, Gdask, Szlachta, Sztutowo. 76. Plastyka niezalena OBEP Pozna Warszawa, Wadysawowo, Zielona Gra. 77. Poczta Podziemna OBEP Wrocaw Kdzierzyn-Kole, Kluczbork, Praszka. 78. Podkarpacki wrzesie 1939 OBEP Rzeszw Futoma, Jarosaw, Rzeszw, Sdziszw Maopolski. 79. Polacy Ukraicy 19391947 OBEP Lublin Lublin, Malbork. 80. Polacy na Syberii OBEP Krakw we wsppracy z Komisj Historyczn Zwizku Sybirakw Oddzia w Krakowie i Towarzystwem Przyjaci Sztuk Piknych w Krakowie Koszyce, Olkusz, Opole, Spytkowice, Starachowice, Trzebinia, Wieliczka. 81. Polacy na Syberii OBEP Szczecin Barlinek, Gorzw Wielkopolski, Prudnik, Strzelce Krajeskie. 82. Polska Walczca OBEP Biaystok Biaystok, Czyew, Turonia Kocielna. 83. Postulaty sierpniowe OBEP Wrocaw Kdzierzyn-Kole, Legnica, Nysa. 84. Powstanie Warszawskie OBEP Pozna Leszno, Pobiedziska, Pozna, Supsk, Wadysawowo, Zielona Gra, aga. 85. Prasa i wydawnictwa niezalene na Warmii i Mazurach 19801989 OBEP Biaystok Olsztyn, Wgorzewo. 86. Precz z kajdanami bolszewizmu. Oddzia partyzancki Wiarusy 19471949 OBEP Krakw Spytkowice. 87. PRL tak daleko, tak blisko... centrala BEP Dublin (Irlandia), Legionowo, Leszno. 88. Pro i kontra. Modzie w Polsce Ludowej OBEP d Gdask, Kalisz, d, Skierniewice, Tomaszw Mazowiecki, Zgierz. 89. Proces Kurii Krakowskiej OBEP Krakw Trzebinia. 90. Rdzawe druty od Ojczyzny dziel nas... Internowani 19441947 OBEP Biaystok Biaystok. 91. Represje stanu wojennego. Woj. biaostockie 19811983/1989 OBEP Biaystok Biaystok, Godap. 92. Represje wobec duchowiestwa lskiego 19391956 OBEP Katowice Katowice, Mysowice. 93. Represje wobec kocioa katolickiego na Dolnym lsku i Opolszczynie OBEP Wrocaw Kdzierzyn-Kole. 94. Represje wobec wsi i ruchu ludowego w latach 19441956 OBEP Rzeszw Bonie. 95. Rotmistrz Pilecki Ochotnik do Auschwitz OBEP Warszawa Czstochowa, Kobuck, Misk (Biaoru). 96. Ruch ludowy na Kielecczynie w latach 19391947 OBEP Krakw, Delegatura w Kielcach Kielce, Koskie, Michniw, Piczw. 97. Ruch ludowy w subie Rzeczpospolitej OBEP Krakw Bydgoszcz, Bonie. 98. Rysunki sprzed wier wieku. Graki Jacka Fedorowicza OBEP Gdask Brzenica, Bytom, Gniezno, Przeworsk, Rybnik, Spytkowice, Zator.

79

99. Sierpie 80 oczami modych OBEP Szczecin Drezdenko. 100. Sierpie 88. Szczeciski marsz do wolnoci OBEP Szczecin Szczecin. 101. Skazani na kar mierci przez Wojskowy Sd Rejonowy w Krakowie OBEP Krakw Gdw, Jabonna, Jaworzno, Krakw, Nowy Scz. 102. Skazani na kar mierci w czasach stalinowskich i ich losy OBEP Wrocaw Kdzierzyn-Kole, Wrocaw. 103. Suga Boy ks. J. Popieuszko OBEP Pozna Krzy Wlkp., Orzechowo, Wacz, Wadysawowo, Wlka Czepowa, Wrzenia. 104. Solidarni z Rumuni Solidari cu Romnia Oddzia IPN w Poznaniu Warszawa. 105. Sowieckie pieko 19391956 OBEP Pozna Bronikowo, Chodzie, Gosty, Lubo, Midzychd, Pobiedziska, Pozna, Witkowo, Wadysawowo. 106. Sprawiedliwi wrd Narodw wiata OBEP Rzeszw Sanok. 107. Sprawiedliwi wrd Narodw wiata. Pomoc Polakw dla ludnoci ydowskiej w Maopolsce 19391945 OBEP Rzeszw Bruksela (Belgia), Tarnw, Warszawa. 108. Stan wojenny OBEP Rzeszw acut, Rzeszw, Sanok. 109. Stan wojenny OBEP Szczecin Koobrzeg, Koszalin. 110. Stan wojenny na Dolnym lsku OBEP Wrocaw Bolesawiec, Brzeg, Gogw, Nowa Sl, Wrocaw. 111. Stan wojenny. Spojrzenie po 20 latach OBEP Lublin Lublin, widnik, Warszawa. 112. Stan wojenny w 40 ujciach OBEP Szczecin Bogdaniec, Gorzw Wielkopolski, Strzelce Krajeskie. 113. Stan wojenny w SB-eckim albumie OBEP Krakw Krakw. 114. Stan wojenny. Spojrzenie po 20 latach OBEP Krakw Gorlice, Jaworzno, Krakw, apanw, Rabka Zdrj. 115. Stan wojenny. Spojrzenie po dwudziestu latach OBEP Gdask Gdask, Mosty k. Gdyni, Tczew. 116. Stan wojenny. Spojrzenie po latach OBEP Szczecin Nowogard, Przecaw, Szczecin. 117. Strajk porozumienia zwizek. W 30. Rocznic Powstania Niezalenego Samorzdnego Zwizku Zawodowego Solidarno w Hucie Katowice OBEP Katowice Bdzin, Czelad. 118. Strajk w Olsztyskich Zakadach Gracznych, 1981 r. O cze drukarza, o prawd i wiarygodno sowa OBEP Biaystok Olsztyn. 119. Strajki ustrzycko-rzeszowskie grudzie 1980 luty 1981 OBEP Rzeszw we wsppracy z Regionem Rzeszowskim NSZZ Solidarno Bydgoszcz, Warszawa. 120. Studencka Solidarno. Niezalene Zrzeszenie Studentw Uniwersytetu Mikoaja Kopernika w Toruniu 19801989 OBEP Gdask Toru. 121. Sybiracy. Deportacje obywateli polskich w gb ZSRR (19391941) OBEP Biaystok Biaystok, Ek, Giycko, oma, Olecko. 122. Szesnastu centrala BEP Lublin, Warszawa. 123. ladami zbrodni. CW Rawicz OBEP Pozna Gosty. 124. Ta ostatnia dekada OBEP Lublin Pionki. 125. Tarcza i miecz wadzy ludowej. SB na Rzeszowszczynie w latach 19571989 OBEP Rzeszw Dynw. 126. Twarze kieleckiej bezpieki OBEP Krakw Jdrzejw. 127. Twarze zielonogrskiej bezpieki OBEP Pozna Kouchowo, Nowe Miasteczko, Nowa Sl. 128. UB w walce z podziemiem niepodlegociowym w woj. biaostockim OBEP Biaystok oma. 129. Uciekinierzy z PRL-u OBEP Katowice Andrychw, Inwad, g, Rzyki, Spytkowice, Targanice, Zagrni. 130. W godzinie prby OBEP Lublin Kielce, Warszawa.

80

131. W imieniu Rzeczpospolitej... Skazani na kar mierci w latach 19441956 w woj. biaostockim OBEP Biaystok Giycko, Juchnowiec Kocielny, oma, Olecko. 132. W poszukiwaniu nowego domu. Migracje ludnoci na Pomorzu Zachodnim w latach 1945 1950 OBEP Szczecin Dziwnw, Kalisz Pomorski, Szczecin widwin. 133. Walczylimy o now Polsk, Polsk dla wszystkich. Por. Mieczysaw Bujak (19261951) OBEP Wrocaw Nysa, Otmuchw, Prusinowice. 134. Warto byo. Niezalene Zrzeszenie Studentw AWF Pozna lia Gorzw Wlkp. 19801981 OBEP Szczecin Gorzw Wielkopolski. 135. Wielki Gd na Ukrainie OBEP Krakw Kluczbork, Olkusz, Wieprz, Spytkowice. 136. Wielkopolska w cieniu WRON-y OBEP Pozna Chodzie, Konin, Pozna. 137. Wie polska midzy dwoma totalitaryzmami (19391945) OBEP Rzeszw Bonie. 138. Wie polska midzy dwoma totalitaryzmami (19391945), Represje wobec ruchu ludowego OBEP Gdask Bydgoszcz. 139. Wicej szybciej lepiej. Wspzawodnictwo pracy w Polsce Ludowej OBEP Katowice Ruda lska. 140. Wobec opresji. Zmagania o godno, wolno i sprawiedliwo OBEP Pozna Chabsko, Pozna. 141. Wojenne lady. Dwch fotografw, dwie perspektywy Kurta Goldmanna i Feliksa ukowskiego OBEP Lublin Werbkowice. 142. Wok Praskiej Wiosny. Interwencja w Czechosowacji w 1968 r. OBEP Wrocaw Gra Borwkowa, Ldek Zdrj. 143. Woldenberg jenieckie losy ocerw Wrzenia OBEP Szczecin Borne Sulinowo. 144. Wolni i solidarni OBEP Katowice Czstochowa. 145. Wolnoci! Chleba! Poznaski Czerwiec w fotograi OBEP Pozna Chodzie, Konin, Leszno, d, rem, Turek, Wadysawowo. 146. Wrzesie 1939 OBEP Biaystok Olsztyn. 147. Wujek 81 w fotograi archiwalnej OBEP Katowice Bielsko Biaa, Bytom, Cieszyn, Czstochowa, Herby, Gliwice, Jastrzbie Zdrj, Katowice, Lubliniec, Mysowice, Racibrz, Sosnowiec, Wojkowice, Tarnowski Gry, Zabrze. 148. Wypdzeni, przypdzeni. Ksztatowanie si nowego spoeczestwa na Warmii i Mazurach w latach 19451949 OBEP Biaystok Giycko, Pienino. 149. Wystawa prezentujca fotograe z manifestacji, ktra odbya si w 2. rocznic podpisania Porozumie Sierpniowych 31 VIII 1982 r. w Rzeszowie OBEP Rzeszw Rzeszw. 150. XXX-lecie NSZZ FMO w Biaymstoku OBEP Biaystok Biaystok. 151. Z Archiwum IPN OBEP Lublin Lublin. 152. Z archiwum kieleckiego IPN OBEP Krakw, Delegatura w Kielcach Kielce, Starachowice. 153. Z dziejw oporu spoecznego w Polsce poudniowo-wschodniej 19561990. Od ostatnich lenych do Solidarnoci OBEP Rzeszw Gogw Maopolski, Jarosaw, Leajsk, acut, upkw, Sanok. 154. Z najwiksz brutalnoci... Zbrodnie Wehrmachtu w Polsce, wrzesiepadziernik 1939 r. centrala BEP Janw Lubelski, Kranik, Lublin, Modlin, Opole Lubelskie. 155. Za wit spraw onierze upaszki OBEP Gdask Dzierzgo, Malbork, Ostroka, Tuchola, winoujcie. 156. Zaczo si w lipcu. Solidarno w Regionie rodkowo-Wschodnim 19801989 OBEP Lublin Hrubieszw, widnik, Tomaszw Lubelski. 157. Zagada elit polskich. Akcja AB Katy centrala BEP Chemno, Janw Lubelski, Londyn (Wielka Brytania), Lubartw, Maa Wie, Modlin, Sztum, Warszawa. 158. Zagada wielkopolskich elit 19391941 OBEP Pozna Leszno, Pozna, Wadysawowo, Wrzenia, abikowo.

81

159. Zagada ydowskich miasteczek OBEP Pozna d, Niechcice, Nowych Skalmierzyce, Piotrkw Trybunalski, Radomsko, Tomaszw Mazowiecki, Wrblewo. 160. Zagrabione dziedzictwo, utracona pami. Losy ziemian maopolskich OBEP Krakw Jaworzno, Nysa, Spytkowice, Szczawnica. 161. Zaplute kary reakcji. Polskie podziemie niepodlegociowe 19441956 OBEP Lublin Bliyn, Chodzie, Janw Lubelski, Krzy Wielkopolski, Lublin, czna, Pozna, Sulechw, Tomaszw Lubelski, Wrzenia, Zielona Gra, aga. 162. Zbrodnia katyska, cykl wystaw przygotowanych przez: centrala BEP, OBEP Biaystok, OBEP Gdask, OBEP Katowice, OBEP Krakw, OBEP Lublin, OBEP d, OBEP Pozna, OBEP Rzeszw, OBEP Szczecin, OBEP Warszawa, OBEP Wrocaw Biechw, Bielsko-Biaa, Budzy, Bydgoszcz, Drezdenko, Drohiczyn, Dublin (Irlandia), Dylgwka, Gdask, Gdynia, Grajewo, Hel, Iwonicz, Janw Lubelski, Juchnowiec Kocielny, Kielce, Lipno, Lublin, acut, Michniw, Napacha, Niedwiada, Niewodnica Korycka, Nysa, Przecaw, Rzeszw, Sdziszw, Starachowice, Szczecin, Tarnobrzeg, Toru, Turek, Turonia Kocielna, Wgrw, Wielu, Wlka Czepowa, Wlka Rudnicka, Wyszki. 163. Zbrodnia katyska. Wielkopolanie w doach mierci Katynia, Charkowa i Miednoje OBEP Pozna Buk, Konin, Leszno, Michorzewo, Oborniki Wielkopolskie, Pozna, Wadysawowo, abikowo. 164. Zbuntowane miasto. Szczeciski Grudzie 70 Stycze 71 OBEP Szczecin Katowice, Koszalin, Racibrz, Szczecin, Warszawa, ywiec. 165. Zesacy Sybiracy deportowani OBEP Rzeszw Dukla, Jarosaw, Rzeszw. 166. Zielona Gra 30 maja 1960 r. OBEP Pozna Gorzw Wielkopolski, Zielona Gra, aga. 167. Zimna wojna OBEP Warszawa Lublin. 168. Zrzeszenie Wolno i Niezawiso w subie Niepodlegej OBEP Krakw Bochnia, Busko, Kielce, Krakw, apanw, Owicim. 169. Zwyciska dekada. NSZZ Solidarno Regionu Bydgoskiego w ikonograi (19801990) OBEP Gdask Bydgoszcz. 170. onierze wyklci. Antykomunistyczne podziemie na Rzeszowszczynie po 1944 roku OBEP Rzeszw Jarosaw, Jedlicze, Radymno, Rzeszw, Sdziszw Maopolski, Tarnobrzeg, Warszawa. 171. ycie codzienne w okupowanej Wielkopolsce OBEP Pozna Chodzie, Leszno, Pozna, Wrzenia, aga.

ZACZNIK NR 4: WYKAZ KONFERENCJI, SESJI NAUKOWYCH I POPULARNONAUKOWYCH

CENTRALA 1. Antykomunistyczny opr w Europie rodkowo-Wschodniej midzynarodowa konferencja naukowa, Bratysawa, 1416 listopada 2011 r. Organizator: BEP centrala. 2. Dziedzictwo wojny. Jak Holandia chroni wane rda z czasw II wojny dla przyszych pokole, Warszawa, 30 marca 2011 r. Organizator: BEP centrala, ydowski Instytut Historyczny z inicjatywy Ministerstwa Zdrowia, Opieki Spoecznej i Sportu Holandii. 3. Film i Archiwum problemy opracowania konferencja naukowa, Warszawa, 27 padziernika 2011 r. Organizator: Sekcja Opracowywania Dokumentacji Audiowizualnej BUiAD. 4. Kobiety w oporze spoecznym i opozycji w Polsce 19441989 na tle porwnawczym, Warszawa, 78 kwietnia 2011 r. Organizator: BEP centrala. 5. Mord na profesorach wyszych uczelni Lwowa w lipcu 1941 r., Warszawa, 1 lipca 2011 r. Organizator: BEP centrala. 6. Need to Know. wiat wywiadu i polityka. Spojrzenie ze Wschodu i Zachodu midzynarodowa konferencja naukowa, Bruksela, 89 listopada 2011 r. Organizator: BEP centrala, Pawe Zalewski, MEP (Europejska Partia Ludowa) i Centrum Studiw nad Zimn Wojn Uniwersytet Poudniowej Danii. 7. Okupowana Europa. Podobiestwa i rnice midzynarodowa konferencja naukowa, Warszawa, 1011 maja 2011 r. Organizator: BEP centrala. 8. Polska wie a wsplna polityka rolna do 2020 r., Warszawa, 10 maja 2011 r. Organizator: BEP centrala. 9. Ruch prometejski fenomen europejski, Warszawa, 1617 lutego 2011 r. Organizator: BEP centrala, IH PAN. 10. Wkad archiwistw warszawskich w rozwj archiwistyki polskiej konferencja naukowa, Warszawa, 2021 padziernika 2011 r. Organizatorzy: BUiAD, Instytut Historyczny UW, Naczelna Dyrekcja Archiww Pastwowych, Archiwum Akt Nowych, Archiwum Archidiecezjalne Warszawskie, Archiwum Gwne Akt Dawnych, Archiwum Pastwowe m. st. Warszawy, Archiwum Polskiej Akademii Nauk, Centralne Archiwum Wojskowe, Narodowe Archiwum Cyfrowe, Polskie Towarzystwo Archiwalne i Stowarzyszenie Archiwistw Polskich. 11. Wok stanu wojennego, Warszawa, 2 grudnia 2011 r. Organizator: BEP centrala. 12. Zbrodnia katyska: mechanizm konsekwencje pami, Warszawa, 4 marca 2011 r. Organizator: BEP centrala. ODDZIA IPN BIAYSTOK 1. Losy ludnoci cywilnej w pocztkach wojny niemiecko-sowieckiej. Badania i pami (ostatnie dziesiciolecie) midzynarodowe seminarium naukowe, Biaystok, 27 czerwca 2011 r. 2. Maa stabilizacja w wojewdztwie biaostockim. Polityka gospodarka spoeczestwo kultura konferencja naukowa, Biaystok, 24 listopada 2011 r. Organizator: OBEP Biaystok 3. Oglnopolska konferencja archiwalna Instytutu Pamici Narodowej, Supral, 68 czerwca 2011 r. Organizator: BUiAD, Oddzia IPN w Biaymstoku. ODDZIA IPN GDASK 1. Kryzys bydgoski. Spojrzenie po 30 latach oglnopolska konferencja naukowa, Bydgoszcz, 1819 marca 2011 r. Organizatorzy: OBEP w Gdasku Delegatura w Bydgoszczy i Kujawsko-Pomorski Urzd Wojewdzki w Bydgoszczy.
83

2. Modzieowa organizacja Jaszczurka fenomen konspiracji pomorskiej z lat 19411945 sesja popularnonaukowa, Starogard Gdaski, 15 wrzenia 2011 r. Organizatorzy: OBEP IPN Gdask, Klub Historyczny im. gen. S. Roweckiego Grota w Trjmiecie, Starostwo Powiatowe w Starogardzie Gdaskim, dyrekcja I LO w Starogardzie Gdaskim. 3. Sesja popularnonaukowa zorganizowana z okazji 85. rocznicy erygowania Diecezji Gdaskiej (19252010), Gdask, 26 lutego 2011 r. Organizatorzy: OBEP w Gdasku, Klub Inteligencji Katolickiej w Gdasku, Stowarzyszenie Katolickie Civitas Christiana (Okrg Pomorski). 4. Stan wojenny na Pomorzu i Kujawach (19811983) konferencja popularnonaukowa, Gdask, 12 grudnia 2011 r. Organizator: OBEP Gdask. 5. W wiecie niezomnych, oportunistw i kolaborantw. Postawy dziennikarzy w kraju i na emigracji 19451989 oglnopolska konferencja naukowa, Bydgoszcz, 79 listopada 2011 r. Organizatorzy: OBEP w Gdasku Delegatura w Bydgoszczy i Urzd Miasta Bydgoszczy. ODDZIA IPN KATOWICE 1. Bytom w cieniu dwch totalitaryzmw 19331989, Bytom, 6 kwietnia 2011 r. Organizatorzy: OBEP Katowice i Miejska Biblioteka Publiczna w Bytomiu. 2. Dzieje ziemi rybnicko-wodzisawskiej w latach 19451989, Rybnik, 4 marca 2011 r. Organizatorzy: OBEP Katowice i Muzeum w Rybniku. 3. Grnolzacy. Problemy spoecznoci pogranicza w XX w., Gliwice, 2021 padziernika 2011 r. Organizatorzy: OBEP Katowice, Muzeum w Gliwicach, Ruhr-Universitt w Bochum (RFN). 4. Internowani i uwizieni w stanie wojennym 19811983, Zabrze, 15 grudnia 2011 r. Organizatorzy: OBEP Katowice i Zabytkowa Kopalnia Wgla Kamiennego Guido w Zabrzu. 5. Mikow w latach 19391990, Mikow, 15 kwietnia 2011 r. Organizatorzy: OBEP Katowice i Miejska Placwka Muzealna w Mikoowie. 6. Niezalene Zrzeszenie Studentw (19801990). W 30. rocznic rejestracji, Katowice, 4 marca 2011 r. Organizatorzy: OBEP Katowice, Stowarzyszenie Pokolenie. 7. Polityka historyczna jako element budowy wizerunku Polski we wspczesnym wiecie, Katowice, 1819 listopada 2011 r. Organizatorzy: OBEP Katowice, Uniwersytet lski, Stowarzyszenie Pokolenie, Stowarzyszenie NZS 1980. 8. Strajki grudniowe 1981 roku w wojewdztwie katowickim. Geneza. Przebieg. Konsekwencje. Reeksje uczestnikw, Zabrze, 14 grudnia 2011 (wsppraca: Muzeum Grnictwa Wglowego w Zabrzu). 9. Zabrzaska gospodarka w cieniu polityki i ideologii, Zabrze, 23 listopada 2011 r. Organizatorzy: OBEP Katowice i Muzeum Miejskie w Zabrzu. ODDZIA IPN KRAKW 1. 30-lecie wprowadzenia stanu wojennego konferencja edukacyjna, Kielce, 26 padziernika 2011 r. Organizatorzy: Delegatura IPN w Kielcach, Samorzdowy Orodek Doradztwa Metodycznego i Doskonalenia Nauczycieli w Kielcach. 2. 30-lecie wprowadzenia stanu wojennego konferencja popularnonaukowa, Bliyna, 23 listopada 2011 r. Organizatorzy: Delegatura IPN w Kielcach, Urzd Gminy w Bliynie oraz Szkolny Klub Europejski Przeszo i Przyszo przy Gimnazjum im. gen. Stanisawa Maczka w Bliynie. 3. 30-lecie wprowadzenia stanu wojennego panel dyskusyjny, Kielce, 13 grudnia 2011 r. Organizatorzy: Delegatura IPN w Kielcach, Muzeum Historii w Kielcach. 4. Janusz Kurtyka Rzeczypospolitej historyk i urzdnik konferencja naukowa, Krakw 1516 kwietnia 2011 r. Organizatorzy: OBEP Krakw, Uniwersytet Jagielloski, Uniwersytet Pedagogiczny oraz Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk.

84

5. Katy Golgota Wschodu konferencja edukacyjna, Krakw, 8 kwietnia 2011 r. Organizatorzy: OBEP Krakw, Maopolskie Centrum Doskonalenia Nauczycieli. 6. Nauczyciele w walce o prawd historyczn konferencja edukacyjna, Owicim, 29 listopada 2011 r. Organizatorzy: OBEP Krakw, Maopolskie Centrum Doskonalenia Nauczycieli Orodek Doskonalenia Nauczycieli w Owicimiu. 7. ysenkizm w polskiej nauce konferencja naukowa, Krakw, 14 wrzenia 2011 r. Organizatorzy: OBEP Krakw, Instytut Botaniki Uniwersytetu Jagielloskiego. 8. Polska Prowincja Dominikanw w latach 19451989. Polska Prowincja Dominikanw na tle sytuacji zakonw mskich w PRL konferencja naukowa, Krakw, 7 listopada 2011 r. Organizatorzy: OBEP Krakw, Dominikaski Instytut Historyczny. 9. Rycerze wolnoci. PUNO i polscy naukowcy w Wielkiej Brytanii konferencja naukowa, Krakw, 2 grudnia 2011 r. Organizatorzy: OBEP Krakw, Polski Uniwersytet na Obczynie, Wydzia Studiw Midzynarodowych i Politycznych UJ, Klub Jagielloski. 10. Sesja edukacyjno-naukowa powicona wojnie i okupacji oraz podziemiu antykomunistycznemu w rejonie Tgoborzy w latach 19391955, Tgoborze, 11 listopada 2011 r., Organizatorzy: OBEP Krakw, Polskie Towarzystwo Historyczne Oddzia w Nowym Sczu. 11. Zbrodnia katyska konferencja edukacyjna, Gorlice, 19 kwietnia 2011 r. Organizatorzy: OBEP Krakw, Powiatowe Centrum Edukacji w Gorlicach. 12. Zbrodnia katyska konferencja edukacyjna, Zakopane, 19 kwietnia 2011 r. Organizatorzy: OBEP Krakw, Rada Miasta i Urzd Miasta Zakopane. 13. yjc dla idei. Roman Dyboski (18831945), Wadysaw Tarnawski (18851951) konferencja naukowa, Krakw, 18 listopada 2011 r. Organizatorzy: OBEP Krakw, Polska Akademia Umiejtnoci, Archiwum Nauki PAN i PAU oraz Towarzystwo Przyjaci Nauk w Przemylu. ODDZIA IPN LUBLIN 1. Losy sowieckich jecw wojennych w czasie II wojny wiatowej midzynarodowa konferencja naukowa, Lublin, 1819 listopada 2011 r. Organizator: OBEP Lublin. 2. Wojna, szkoa, wymiana konferencja naukowo-edukacyjna, Lublin, 48 lipca 2011 r. Organizatorzy: OBEP Lublin, Polsko-Niemiecka Wsppraca Modziey. ODDZIA IPN D 1. Konspiracja modzieowa po II wojnie wiatowej w odzi i regionie, Piotrkw Trybunalski, 21 padziernika 2011 r. Organizatorzy: OBEP d, Instytut Historii Uniwersytetu Jana Kochanowskiego Filia w Piotrkowie Trybunalskim. 2. Nie masz ju ydowskich miasteczek. Zagada ydw na polskiej prowincji. Oary sprawcy wiadkowie midzynarodowa konferencja naukowa, d, 2728 padziernika 2011 r. Organizatorzy: OBEP d, Uniwersytet dzki. 3. Rok 1956. Dowiadczenia Polakw i Wgrw, d, 27 czerwca 2011 r. 4. Sowiecki system obozw i wizie. Forma represji politycznych w Europie rodkowo-Wschodniej w pierwszej poowie XX wieku midzynarodowa konferencja naukowa d, 34 listopada 2011 r. Organizator: Oddzia IPN w odzi. 5. Z okazji Narodowego Dnia Pamici onierzy Wykltych, d, 1 marca 2011 r. ODDZIA IPN POZNA 1. Arcybiskup poznaski Walenty Dymek ycie i dzieo konferencja naukowa, Pozna, 22 padziernika 2011 r. Organizatorzy: OBEP Pozna, Kuria Metropolitarna w Poznaniu, Muzeum Archidiecezjalne w Poznaniu, Archiwum Archidiecezjalne w Poznaniu.

85

2. Konferencja polskich muzew historycznych, Gniezno Pozna, 2022 czerwca 2011 r. Organizatorzy: OBEP Pozna, Wielkopolskie Muzeum Walk Niepodlegociowych w Poznaniu, Muzeum Pocztkw Pastwa Polskiego w Gnienie. 3. Niezalene Zrzeszenie Studentw w Poznaniu w oczach historykw i uczestnikw wydarze panel dyskusyjny, Pozna, 24 lutego 2011 r. 4. Od stanu wojennego do okrgego stou. Solidarno i opozycja demokratyczna w Wielkopolsce 19811989 konferencja naukowa, Pozna, 89 grudnia 2011 r. Organizatorzy: OBEP Pozna, Wysza Szkoa Nauk Humanistycznych i Dziennikarstwa w Poznaniu, Wielkopolskie Archiwum Solidarnoci, ZR NSZZ Solidarno Wielkopolska. 5. Opr spoeczny, opozycja demokratyczna i Solidarno na Ziemi Nowosolskiej w latach 19761989 konferencja naukowa, Nowa Sl, 13 padziernika 2011 r. Organizatorzy: OBEP Pozna, Stowarzyszenie Represjonowanych w PRL Ziemi Lubuskiej, Muzeum Miejskie w Nowej Soli. 6. Poznaski Czerwiec 1956. Bunt i pami konferencja naukowa, Pozna, 22 czerwca 2011 r. 7. Wierni do koca. O Poznaskiej pitce mczennikw II wojny wiatowej konferencja naukowa, Ld, 14 padziernika 2011 r. Organizatorzy, OBEP Pozna, Wysze Seminarium Duchowne Towarzystwa Salezjaskiego w Ldzie, Archiwum Salezjaskie Inspektorii Pilskiej. 8. Wadze wobec Kocioa Katolickiego i zwizkw wyznaniowych na rodkowym Nadodrzu w latach 19561970 konferencja naukowa, Parady, 28 padziernika 2011 r. ODDZIA IPN RZESZW 1. Kresy poudniowo-wschodnie Rzeczypospolitej pod okupacj sowieck 19391941, Przemyl, 2 marca 2011 r. 2. Komunici, kryptokomunici, sowieccy poputczycy w II RP. Ludzie, struktury, dziaalno, Rzeszw, 30 listopada 2 grudnia 2011 r. 3. W ramach obchodw 30. rocznicy podpisania porozumie rzeszowsko-ustrzyckich sesja popularnonaukowa, Ustrzyki Dolne, 20 marca 2011 r. 4. Wychowanie do patriotyzmu w nauczaniu Prymasa Tysiclecia, Myczkowce 1, 29 padziernika 2011 r. ODDZIA IPN SZCZECIN 1. Nad Odr i Batykiem. Myl zachodnia: twrcy koncepcje realizacja do 1989 roku oglnopolska konferencja naukowa, Szczecin, 2122 padziernika 2011 r. Organizatorzy: OBEP Szczecin, Instytut Historii i Stosunkw Midzynarodowych Uniwersytetu Szczeciskiego. 2. Regionalny wymiar Solidarnoci 19801981. NSZZ Solidarno Pomorza Zachodniego na tle oglnopolskim oglnopolska konferencja naukowa, Szczecin, 1617 czerwca 2011 r. 3. Ruch Modziey Niezalenej konferencja popularnonaukowa, Gorzw Wielkopolski, 7 listopada 2011 r. 4. Stan wojenny w Szczecinie sesja popularnonaukowa, Szczecin, 8 grudnia 2011 r. 5. Stosunki polsko-ydowskie w XX wieku jako problem spoeczny i dydaktyczny konferencja edukacyjna, Szczecin, 19 kwietnia 2011 r. 6. Szczecin codzienno miasta jego mieszkacw IV konferencja edukacyjna, Szczecin, 9 grudnia 2011 r. ODDZIA IPN WARSZAWA 1. Czerwiec 1976 spojrzenie po 35 latach konferencja popularnonaukowa, Pock, 13 czerwca 2011 r.

86

2. Jan Jzef Lipski z perspektywy XXI wieku konferencja naukowa, Warszawa, 19 wrzenia 2011 r. Organizatorzy: OBEP Warszawa, Stowarzyszenie Wolnego Sowa, Uniwersytet Warszawski. 3. PRL na talerzu konferencja z cyklu ycie codzienne w PRL konferencja popularnonaukowa, Warszawa, 4 czerwca 2011 r. 4. Polskie Pastwo Podziemne konferencja popularnonaukowa, Warszawa, 25 padziernika 2011 r. 5. Warszawa niepokonana. Antysystemowe formy oporu w stolicy (19801989) konferencja naukowa, Warszawa, 89 grudnia 2011 r. ODDZIA IPN WROCAW 1. Gogw w latach 19451990. Z najnowszych dziejw miasta konferencja naukowa, Gogw, 12 grudnia 2011 r. Organizatorzy: OBEP Wrocaw, Muzeum Historyczno-Archeologiczne w Gogowie. 2. Kresy wsplne dziedzictwo (w aspekcie jzykowo-kulturowym) midzynarodowa konferencja naukowa, Wrocaw, 1921 padziernika 2011 r. Organizatorzy: OBEP Wrocaw, Instytut Filologii Polskiej Uniwersytetu Wrocawskiego. 3. Midzy propagand a rzeczywistoci. Oddzia Franciszka Olszwki, ps. Otto w Pisarzowicach koo Sycowa sesja naukowa, Wrocaw, 4 czerwca 2011 r. 4. Wojsko w Polsce Ludowej konferencja naukowa, Wrocaw, 2425 listopada 2011 r. Organizatorzy: OBEP Wrocaw, Wydzia Historyczny Uniwersytetu Wrocawskiego.

Kluby historyczne im. gen. Stefana Roweckiego GROTA w roku 2011

BIAYSTOK BRZEG GOWNO GORZW WIELKOPOLSKI KALISZ KATOWICE KOSZALIN KRAKW LUBLIN D OPOLE PABIANICE PIOTRKW TRYBUNALSKI

POZNA PUAWY RADOM RZESZW SIERADZ SKIERNIEWICE SZCZECIN TOMASZW MAZOWIECKI TRJMIASTO WARSZAWA WARSZAWA-BIAOKA WIELU WROCAW

ZACZNIK NR 5: SPOTKANIA KLUBW IM. GEN. STEFANA ROWECKIEGO GROTA W ROKU 2011

Biaystok Data 14 II 2011 Tematyka spotkania Soviet Story W godzinie prby. onierze podziemia niepodlegociowego Justyna Gogolewska, w Biaostockiem po 1944 roku Anna Chmielewska i ich losy Prelegent Informacje dodatkowe Projekcja lmu Soviet Story w re. Edvina Snorea Promocja albumu IPN W Godzin prby Projekcja lmu Zapomniana Odyseja w re. Jagny Wright Pokaz lmowy zorganizowany przez uczniw XI LO w Biaymstoku. Organizacja zawodw sportowych dla szk ponadgimnazjalnych Pokaz lmw o tematyce katyskiej Henryk Rembiszewski Brzeg Data 27 I 2011 23 II 2011 Tematyka spotkania Modzie polska na szlaku Andersa Ezehiel o ps. Ikwa. Zapomniany cichociemny Prelegent Przemysaw Stojakowski Wiktor Krzewicki Prelekcji towarzyszya prezentacja wystawy onierze Polski Walczcej, przygotowanej przez brzeskie koo ZAK Informacje dodatkowe

1 III 2011

13 IV 2011 Zapomniana Odyseja

27 V 2011

Bieg rtm. Pileckiego

21 VI 2011 Zbrodnia katyska 18 XI 2011 Enigma

23 III 2011 Powstanie Armii Krajowej

Marek cilak

28 IV 2011

Brieg-Pampitz lia obozu Aleksandra Kobielec koncentracyjnego Gross-Rosen 67. rocznica wybuchu powstania warszawskiego

Uroczyste zapalenie zniczy przed obeliskiem w Ppicach; 1 VIII 2011 uroczysta msza w. w kociele w. Mikoaja 28 IX 2011 Losy onierzy Armii Krajowej kpt. Krzysztof Werner w sowieckich agrach Gowno Data 28 XI 2011 13 XII 2011 Tematyka spotkania Kresy Wschodnie RP po 17 wrzenia 1939 r. Koci dzki w stanie wojennym Prelegent

Informacje dodatkowe

prof. dr hab. Albin GoSpotkanie inauguracyjne wacki Przemysaw Stpie

90

Gorzw Wielkopolski Data 13 I 2011 Tematyka spotkania Epizody z walki o przetrwanie, czyli Sprawiedliwi wrd Narodw wiata Prelegent Pawe Knap Informacje dodatkowe

Pomidzy polityk korienizacji a terrorem. Ludno polska na 23 II 2011 Ukrainie Sowieckiej w latach trzydziestych XX wieku 23 III 2011 onierze wyklci Zdzisaw Broski Uskok

Magdalena Semczyszyn

Micha Ruczyski

Listy stamtd. Listy do i od 21 IV 2011 ocerw polskich zamordowanych w zbrodni katyskiej 31 V 2011 27 IX 2011 6 X 2011 Wydawnictwa bezdebitowe w Polsce Plan 6-letni na Ziemiach Zachodnich Samoobrona Polakw podczas rzezi woyskiej w 1943 r. Marek Adamkiewicz szkic do portretu opozycjonisty

Grzegorz Czapski

Marta Marcinkiewicz Pawe Szulc Micha Ruczyski dr Zbigniew Syska Micha Siedziako Kalisz

15 XI 2011 Ruch Modziey Niezalenej 22 XI 2011

Data 24 I 2011

Tematyka spotkania

Prelegent

Informacje dodatkowe

Admira Jzef Unrug dowdca Mariusz Borowiak oty, obroca Wybrzea 1939 Zbrodnie OUN-UPA na Woyniu dr Edward Horoszkiew latach okupacji wicz Fragmenty ksiki dr Horoszkiewicza czyta kaliski aktor Maciej Grzybowski

21 II 2011

onierze wyklci na terenie 14 III 2011 Wielkopolski, w tym Oddzia Gronego

mjr Tadeusz Michalski

Wspomnienia z dziaalnoci kon4 IV 2011 spiracyjnej w polskim podziemiu dr Jzef Suda w czasie II wojny wiatowej 16 V 2011 6 VI 2011 Alfred Nowacki i jego wsppracownicy we wspomnieniach Robotnicy wyszli na ulice poznaskie Czerwiec 1956 dr Jarosaw Dolat Bartosz Kuwik Projekcja lmu Wizja lokalna

Oddzia Wydzielony WP 13 IX 2011 mjr. Henryka Dobrzaskiego Hubala

dr Tomasz Domaski

Ksidz Stanisaw Piotrowski, 24 X 2011 duchowny, harcerz, onierz Armii Pawe Pawlaczyk Krajowej, dziaacz spoeczny 14 XI 2011 Uciekinierzy z PRL Marcin Niedurny

91

Proces wytoczony Polsce. Leopold Okulicki, Jan Stanisaw 16 XII 2011 Jankowski i inni przywdcy Polski Podziemnej przed sdem moskiewskim

dr Sawomir Kalbarczyk

Katowice Data Tematyka spotkania Prelegent Informacje dodatkowe

Grny lsk w 1945 r.; Walki o Grny lsk w styczniu 1945 roku; Wyzwolenie Katowic w Bartomiej Warzechadr styczniu 1945 roku. Oswobodze23 II 2011 Grzegorz Bbnik nie i ewakuacja KL Auschwitz; Andrzej Krzystyniak Polska i Grny lsk po 1945 roku. Wyzwolenie czy nowa okupacja? Koszalin Data Tematyka spotkania Ostatni generaowie II Rzeczypospolitej wsptwrcy Polski niepodlegej Prelegent Informacje dodatkowe

28 I 2011

Wykadowi towarzyszya prezentacja ppk. dr Wojciech Gro- multimedialna sylwetek generaw: belski M. Boruty-Spiechowicza, W. Orlika-Rueckemanna, C. Jarnuszkiewicza ks. dr. Tadeusz Ceynowa Jarosaw Palicki Magdalena Semczyszyn Micha Ruczyski Pawe Majewicz Prezentacja multimedialna oparta na spektaklu O prawo gosu Sceny Faktu TVP z 2009 r. Wykadowi towarzyszya prezentacja multimedialna Wykadowi towarzyszya prezentacja multimedialna Wykadowi towarzyszya prezentacja multimedialna

24 II 2011 Inwigilacja bp. Ignacego Jea

31 III 2011 Stanisaw Mikoajczyk Ludno polska na Ukrainie Sowieckiej w latach 20. i 30. Samoobrona Polakw podczas rzezi woyskiej w 1943 r. Krwawa niedziela w Bydgoszczy. Spr historykw

16 V 2011 28 VI 2011 27 IX 2011

Wok akcji Synteza. Dziaalno wywiadowcza Polakw wo18 XI 2011 Pawe Knap bec fabryki benzyny syntetycznej w Policach (19411945) 12 XII 2011 Koszalin 19501976. Historia na nowo odkryta Danuta Szewczyk i inni Krakw Data 18 IV 2011 Tematyka spotkania 16. puk piechoty Ziemi Tarnowskiej Podziemie antykomunistyczne w Polsce Prelegent dr Teodor Gsiorowski Informacje dodatkowe Otwarcie wystawy staej w Delegaturze IPN w Koszalinie

12 V 2011 Wok zamachu na Jana Pawa II Roksana Szczch 31 V 2011 dr Jarosaw Szarek Pokaz lmu onierze Wyklci z cyklu Z archiwum IPN

92

14 VI 2011 Losy Polakw na Syberii

dr Teodor Gsiorowski

Otwarcie wystawy Polacy na Syberii

30. rocznica wprowadzenia sta29 IX 2011 nu wojennego w Polsce

prok. Piotr Stawowy, dr Jarosaw Szarek, Sesja naukowa Monika Komaniecka, Wojciech Marchewczyk d

Data 25 I 2011

Tematyka spotkania

Prelegent

Informacje dodatkowe

Jzef Josek Mtzenmacher dr Bogdan Gadomski prowokator, ktry rozbi KPP

Zapomniany Katy w 75. rocznic zbrodniczej likwida15 II 2011 cji wizie kresowych przez NKWD 22 II 2011 9 III 2011 Odyseja Skarbu RP losy zota Banku Polskiego 19391950 Rola Polakw w zamaniu kodw Enigmy

Antoni Galiski

prof. dr hab. Wojciech Rojek dr Marek Grajek prof. nadzw. dr hab. Grzegorz Nowik

Jan Kowalewski odzianin, 19 IV 2011 ktrzy zatrzyma bolszewick Rosj

Operacja Sejm 19441946 w pierwsz rocznic mierci 17 V 2011 Wojciech Marciniak Feliksa Milana, wspzaoyciela Klubu Grota w odzi Sytuacja Kocioa rzymsko1 VI 2011 katolickiego na Woyniu w latach dr Leon Popek 19391945 Brygady Kawalerii: Kresowa i 9 IX 2011 Woyska w dziaaniach osonowych Armii d w 1939 r. Spniona aliancka misja 11 X 2011 operacja Freston (XII 1944I 1945) 15 XI 2011 20 XII 2011 Czwarty Cmentarz Katyski Bykownia koo Kijowa Polskie Pastwo Podziemne przed sdem moskiewskim Prezentacja wystawy Martyrologium duchowiestwa woyskiego oar zbrodni nacjonalistw ukraiskich w czasie II wojny wiatowej

dr Zdzisaw Kociaski

Zbigniew Zieliski prof. dr hab. Andrzej Kola Jacek Pawowicz Opole

Data 18 I 2011

Tematyka spotkania Dziedzictwo Kresw

Prelegent kpt. Krzysztof Werner

Informacje dodatkowe Spotkanie ze wiadkiem historii onierzem AK, czonkiem ZAK Pokaz dla uczniw szk rednich; przed lmem prelekcja wprowadzajca w temat

Spotkanie lmowe Klubu. Pokaz 28 III 2011 lmu Genera Nil w re. Ryszarda Bugajskiego

93

31 V 2011 Powstania lskie i Plebiscyt

Spotkanie ze wiadkiem historii synem czniczki i sanitariuszki ks. praat Zygmunt Nawalczcej w III Powstaniu lskim bzdyk pod Gr w. Anny w 90. rocznic wybuchu III Powstania lskiego

27 IX 2011 22 XI 2011 13 XII 2011 15 XII 2011

Polskie Pastwo Podziemne jako prof. dr hab. Krzysztof przejaw denia do wolnoci Kawalec Wspomnienia onierza gen. Maczka 13 grudnia w mojej pamici Wspomnienia internowanego dziaacza Solidarnoci Jzef Wojdya Danuta Schetyna Spotkanie ze wiadkiem historii Spotkanie ze wiadkiem historii por. rez. ZAK Spotkanie ze wiadkiem historii internowanym dziaaczem podziemnej Solidarnoci

Jan Caka

Pabianice Data 26 I 2011 16 II 2011 16 III 2011 Tematyka spotkania Obz wizienie na Radogoszczu Prelegent Antoni Galiski Informacje dodatkowe

onierz wolnoci Antoni PurRomuald Kaczmarek tal 18951943 Skrytobjcze mordy na ksiach dr Piotr ysakowski w latach 80.

Stanisaw Kaszyski wobec za20 IV 2011 gady ydw w obozie w Chem- Dorota Siepracka nie nad Nerem Problem mniejszoci narodoprof. dr hab. Leszek 18 V 2011 wych w Pabianicach po II wojnie Olejnik wiatowej 15 VI 2011 Cenzura PRL 21 IX 2011 Zbrodnie Luftwaffe w regionie dzkim we wrzeniu 1939 r. dr Zbigniew Romek Artur Ossowski prof. dr hab. Krzysztof Lesiakowski

Z komunistycznej partyzantki 26 X 2011 do UB. Mieczysaw Moczar na czele WUBP w odzi

Dowdcy Konspiracyjnego Woj17 XI 2011 ska Polskiego przed Wojskowym dr Tomasz Toborek Sdem Rejonowym w odzi 14 XII 2011 Wadze Koci Solidarno 19801989 dr Elbieta Wojcieszyk Piotrkw Trybunalski Data Tematyka spotkania Prelegent Informacje dodatkowe Projekcja lmu Marka Widarskiego Elbieta Zawadzka. Miaam szczliwe ycie z wprowadzeniem Cichociemni w spdnicy onierz konspiracji gen. Elbieta Zawadzka, Bujny, Zesp Szk Rolniczych

12 I 2011

Druga rocznica mierci gen. ElArtur Ossowski biety Zawadzkiej Zo

94

12 I 2011

Nielegalne organizacje modzieowe i ich retoryka antykomunistyczna w wietle akt Wojewdz- Artur Ossowski kiego Urzdu Bezpieczestwa Publicznego w odzi prof. dr hab. Andrzej Rzepliski Opoczno, Liceum Oglnoksztacce im. Stefana eromskiego Z okazji 58. rocznicy wykonania wyroku mierci

Trybuna Konstytucyjny: kom25 II 2011 petencje i orzecznictwo w ostatnich latach 25 II 2011

Proces gen. Augusta Emila Fiel- prof. dr hab. Andrzej dorfa Nila Rzepliski

Nie tylko Katy jecy polscy 10 III 2011 w obozach pracy ZSRR 1939 1941

Wolbrz, Zesp Szk Rolniczego prof. dr hab. Albin GoCentrum Ksztacenia Ustawicznego wacki im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego

Prezentacja ksiki Od niepodlePawe Kowalski, Grze- Prezentacja oferty edukacyjnej 17 III 2011 goci do niepodlegoci. Historia gorz Nawrot OBEP IPN w odzi Polski 19181989 Piotrkowska spoeczno y14 IV 2011 dowska Ochotnik do Auschwitz rotmistrz Witold Pilecki Ochotnik do Auschwitz rotmistrz Witold Pilecki Z okazji Dnia Pamici o Holokaucie. Projekcja lmu Ewy Szprynger Ju nie ma tych miasteczek oraz lmu Kamy Veymont Hotel Polski Piotrkw Trybunalski, Instytut Historii UJK Filia w Piotrkowie Tryb. Piotrkw Trybunalski, Zesp Szk Ponadgimnazjalnych nr 1

Anna Rzdowska

12 V 2011 12 V 2011

dr Adam Cyra dr Adam Cyra

Konkurs historyczny dla uczniw szk ponadgimnazlanych Glo13 V 2011 ria Victis ycie i dziaalno rotmistrza Witolda Pileckiego 25 V 2011 9 VI 2011 Gloria Victis sylwetka rotmistrza Witolda Pileckiego Spotkanie powicone muzyce niezalenej w Polsce Ludowej Sebastian Wojta dr Tomasz Toborek, Pawe Perzyna Projekcja lmu Tadeusza Pawlickiego pt. Skazany na nieistnienie

Sesja popularnonaukowa Wojna Krzysztof Bojarczuk, dr Jan Gral, Antoni Sulejw, Miejski Orodek Kultury 8 IX 2011 i okupacja niemiecka w Sulejowie 19391945 Galiski, Adam Sitarek 20 X 2011 Narodowo kadr Ministerstwa Bezpieczestwa Publicznego dr hab. Krzysztof Szwagrzyk

Zagadka kapitana Z 24. Rozpracowanie Konspiracyjnego dr Jerzy Bednarek 16 XI 2011 Wojska Polskiego w 1946 r. przez Informacj Wojskow 18 XII 2011 Warsztaty dla nauczycieli Wykorzystanie gier edukacyjnych IPN w szkole Pawe Kowalski, Artur Ossowski Pozna Data 22 II 2011 Tematyka spotkania Obozy pracy przymusowej dla ydw Prelegent dr Anna Zikowka Informacje dodatkowe Pokaz lmu Stadion

95

Siatka wywiadowcza Wojskowej 26 IX 2011 Aleksandra Pietrowicz Suby Kobiet Germanizacja dzieci jako cz Przemysaw Sypniew30 XI 2011 budowy nowego czowieka przez ski nazistw Puawy Data 26 I 2011 Tematyka spotkania Powstanie styczniowe na Powilu Puawskim Prelegent Sawomir Pa

Pokaz lmw Jacka Kubiaka i Janusza Zemera z cyklu Warthegau oraz Wypdzeni 1939; prezentacja najnowszego numeru Biuletynu IPN Pokaz lmu Jacka Kubiaka Skradzione dziecistwo

Informacje dodatkowe

Czy Polska rosa w si, a lu23 II 2011 dziom yo si dostatniej? Rzecz o gospodarce PRL 1 III 2011 Dzie Pamici onierzy Wykltych. Akcja ulotkowa.

dr Andrzej Zawistowski

4 VI 2011 Rajd ladami Orlika i Zapory. Drugi Katy w Puawach rzecz o Powiatowym Urzdzie 29 IX 2011 Bezpieczestwa Publicznego w Puawach

Klub by wsporganizatorem

Sawomir Pa

Morderstwa sdowe na onierzach podziemia niepodlegomec. Przemysaw Jar27 X 2011 ciowego. Prawne i spoeczne nicki aspekty sdowego terroru wadzy ludowej Uczczenie przez czonkw Klubu i modzie pamici oar reimu 2 XI 2011 komunistycznego przy dawnej siedzibie UB w Puawach. Zoenie przez Zarzd Klubu 11 XI 2011 kwiatw przy pomniku polegych czonkw POW w Puawach. Marzenie o Wolnej i Niepod17 XI 2011 legej.... Porucznik Franciszek Jaskulski Zagoczyk 26 XI 2011 dr Ryszard mietanka-Kruszelnicki

Wycieczka dla modziey do Mu- Prowadzcy: Micha zeum Powstania Warszawskiego Durakiewicz Piotr Opozda

Konfederacja Polski Niepodle8 XII 2011 gej na Lubelszczynie w latach 19791989

Radom Data 14 I 2011 Tematyka spotkania Prelegent Informacje dodatkowe Spotkanie inauguracyjne

Dziaalno NKWD w Polsce w dr Andrzej Chmielarz latach 19441945 dr Sebastian Pitkowski

Radomskie Gestapo w walce z 4 III 2011 polskim ruchem oporu w latach 19391945

96

25 III 2011 onierze Wyklci Kielecczyzna w grobach Katynia

Pokaz lmw dokumentalnych ubryd oraz Orlik zrealizowanych w ramach serii Z archiwum IPN Marek Joczyk

18 IV 2011 13 V 2011

Rotmistrz Witold Pilecki (1901 Jacek Pawowicz 1948) Pokaz lmw dokumentalnych ladami Brygady witokrzyskiej oraz Ksidz Stanisaw Domaski zrealizowanych w ramach serii Z archiwum IPN

17 VI 2011 onierze Wyklci

Zapomniane mogiy. Radomskie 29 VII 2011 miejsca masowych strace z lat dr Sebastian Pitkowski 19391945 16 IX 2011 Modzie w PRL dr hab. Marek Wierzbicki

Niemiecka akcja policyjno-wojskowa przeciwko Oddziaowi 28 X 2011 dr Tomasz Domaski Wydzielonemu WP mjr. Henryka Dobrzaskiego Hubala 4 XI 2011 Henryk Dobrzaski Hubal 16 XII 2011 Michniw. Zbrodnia bez przedawnienia Jacek Lombarski Katarzyna Jedynak Spotkanie z autorem ksiki Major Hubal legendy i mity

Rzeszw Klub im. ppk. ukasza Ciepliskiego Data Tematyka spotkania Prelegent Informacje dodatkowe

10 I 2011

Pomoc udzielana przez Polakw ludnoci ydowskiej na tereEdyta Adamczyk-Pluta Pokaz lmu Rodzina Kowalskich nie Rzeszowszyzny w okresie 19391945 Poza autorem udzia w spotkaniu wzili dr Wadysaw Grzebyk i Jzef Dalecki bohaterowie ksiki, oraz uczennice IV LO w Rzeszowie, ktre zaprezentoway zebranym krtki program artystyczno literacki powicony omawianej tematyce Wykad uzupeniony pokazem unikatowych zdj generaa zgromadzonych przez prelegenta

Tam by nasz dom. Wspomnie18 III 2011 nia Kresowian. Prezentacja ksiki Z. Wawszczaka

Zbigniew Wawszczak

28 V 2011 05 XII 2011

Gen. Wadysaw Sikorski odr Jerzy Majka nierz i polityk Wspomnienia Haliny Bazylewskiej czniczki AK Halina Bazylewska Sieradz

Data

Tematyka spotkania

Prelegent

Informacje dodatkowe Wystpieniu towarzyszya prezentacja multimedialna z fotograami ukazujcymi d w omawianym okresie

21 I 2011

Stycze 1945 w Regionie dzdr Joanna elazko kim

97

28 II 2011

Los dziecka deportowanego do Generalnej Guberni Konspiracja antyhitlerowska w wizieniach w Kraju Warty

Zbigniew Boras Wystpieniu towarzyszya prezenpk. Krystian Bedyski tacja multimedialna z fotograami stranikw wiziennych Piotr Jaworski Wystpieniu towarzyszya prezentacja multimedialna fotograi ukazujcych powstacw lskich Wystpieniu towarzyszya prezentacja multimedialna Jarocin w obiektywie bezpieki Spotkanie przy grobie ks. Apolinarego Leniewskiego w 67. rocznic wybuchu powstania warszawskiego Spotkanie zorganizowane w Zakadzie Karnym w Sieradzu. Wystpieniu towarzyszya prezentacja multimedialna Jarocin w obiektywie bezpieki Wykad poczony w projekcj lmu w re. Leszka Winiewskiego Polskie Termopile Wykad poczony z projekcj lmu w re. Krzysztofa Magowskiego Poznaskie Powstanie 1956 Spotkanie zorganizowane w Zakadzie Karnym w Sieradzu. Wykad poczony z projekcj lmu w re. Krzysztofa Magowskiego Poznaskie Powstanie 1956

21 III 2011

Profesor Hanna Szwarc o08 IV 2011 nierz wywiadu AK, twrczyni Uniwersytetu Trzeciego Wieku 27 V 2011

Sieradzanie wobec powsta lJzef Szubzda skich

Niezalena muzyka rockowa 10 VI 2011 w PRL 01 VIII 2011 yciorys ks. Apolinarego Leniewskiego

dr Tomasz Toborek

Jerzy Kowalski

12 VII 2011

Niezalena muzyka rockowa w PRL

dr Tomasz Toborek

16 IX 2011 Bitwa pod Wizn

Dariusz Szymanowski

28 X 2011 Poznaski Czerwiec 1956

Karolina Bittner

28 X 2011 Poznaski Czerwiec 1956

Karolina Bittner

Z dziejw komunistycznego wywiadu. Casus Bogusawa 25 XI 2011 Robert Spaek Hrynkiewicza i Mariana Spychalskiego (19401944) 14 XII 2011 Metody pracy cenzury w PRL dr hab. Zbigniew Romek Skierniewice Data 23 II 2011 113 III 2011 Tematyka spotkania Dlaczego musimy pamita o porozumieniach jataskich? Prezentacja wystawy IPN Pro i kontra. Modzie w Polsce Ludowej dr hab. Marek Wierzbicki Prelegent prof. dr hab. Pawe Chmielewski Informacje dodatkowe Wykad zilustrowany by prezentacj multimedialn

24 III 2011 Modzie w PRL

98

15 IV 2011 11 V 2011 1727 V 2011

Zbrodnia Katyska pami i propaganda Obz koncentracyjny Auschwitz-Birkenau Prezentacja wystawy Pro i kontra. Modzie w Polsce Ludowej

dr Joanna elazko dr Adam Cyra

15 VI 2011 Cenzura PRL

dr Zbigniew Romek

Zagadka kapitana Z 24. Rozpracowywanie Konspiracyjnego dr Jerzy Bednarek 22 IX 2011 Wojska Polskiego w 1946 r. przez Informacj Wojskow Stosunki polsko-czechoso27 X 2011 wackie w latach 30. XX wieku prba bilansu 24 XI 2011 PSL w latach 19451949 15 XII 2011 Narodowe Siy Zbrojne dr Sebastian Pilarski dr Anna Olczak Alicja Wachnianin-Mcina Szczecin Data 20 I 2011 Tematyka spotkania Epizody z walki o przetrwanie, czyli Sprawiedliwi wrd Narodw wiata Prelegent Pawe Knap Informacje dodatkowe

Szczeciski Klub Katolikw. 24 II 2011 Korzenie, ludzie i dziaalno w latach 19801989 17 III 2011

Micha Siedziako

Ludno polska na Ukrainie so- Magdalena Semczywieckiej w latach 20. i 30. XX w. szyn

Niemiecki aparat represji na obszarze dystryktu warszaw14 IV2011 skiego 19391945. Organizacja metody dziaania kadry

dr Maciej Maciejowski

12 V 2011 Zbrodnia w Ponarach

Prezentacja projektu Pomnika Pamici Modziey Wileskiej; pokaz dr Monika Tomkiewicz lmu dokumentalnego Ponary relacje wiadkw Pokaz lmu dokumentalnego Zapomnij o Kresach w re. Jana ukasika; spotkanie z Adamem Szelgowskim, scenarzyst lmu

Samoobrona Polakw podczas 14 VI 2011 rzezi woyskiej

Micha Ruczyski

08 IX 2011

Proces gen. Augusta Emila Fiel- prof. Andrzej Rzeplidorfa Nila ski Micha Ruczyski dr Radosaw Ptaszyski Pomorze Zachodnie po 1945 r. Midzy strachem a nadziej

24 X 2011 Codzienno w partyzantce 24 XI 2011 05 XII 2011

Problemy Urzdu Bezpieczestwa Przemysaw GasztoldPublicznego w przygotowaniu i re-Se alizacji amnestii w 1945 i 1947 r.

99

Tomaszw Mazowiecki Data 15 IX 2011 Tematyka spotkania Prelegent Informacje dodatkowe

Nieznane miejsce zbrodni katydr hab. Andrzej Kunert Posiedzenie inauguracyjne skiej Bykownia koo Kijowa Otwarcie wystawy Rotmistrz Witold Pilecki opracowanej przez Dolnolsk Inicjatyw Historyczn oraz odsonicie tablicy pamitkowej powiconej rotmistrzowi Pileckiemu

Nadanie Modzieowemu Domowi Kultury w Tomaszowie 29 IX 2011 Maz. imienia rotmistrza Witolda Pileckiego Warsztaty historyczne dla mo11 X 2011 dziey na temat powstania warszawskiego

Sebastian Wojta

dr Karol Mazur

Spotkanie informacyjne z tomaszowskimi nauczycielami historii Zebrani nauczyciele otrzymali matei wiedzy o spoeczestwie; predr Sebastian Pilarski, dr 25 X 2011 riay edukacyjne przygotowane przez zentacja dziaalnoci archiwalnej, Tomasz Toborek IPN edukacyjnej i wydawniczej IPN Oddzia d Posadzenie 20 Dbw Pamici upamitniajcych osoby zwizane z Tomaszowem Maz. i zamordowane przez Sowietw 26 X 2011 w Katyniu, Charkowie i Twerze w 1940 r. Dby zostay posadzone przy wszystkich tomaszowskich szkoach w ramach projektu Katy ocali od zapomnienia 22 XI 2011 06 XII 2011 Postawy modziey w Polsce Ludowej 30. rocznica wprowadzenia stanu wojennego w Polsce z perspektywy Tomaszowa Maz. Sekretarz Wojewdzkiego Komitetu Ochrony Pamici Walki i Mczestwa Andrzej Cewiski; Zoenie wizanek kwiatw na Pawe Krawczyk ze Sto- Cmentarzu Wojennym w Tomaszowarzyszenie Paraada wie Maz. w Warszawie, koordynator projektu Katy ocali od zapomnienia. dr. hab. Marek Wierzbicki Zygmunt Augustyniak Otwarcie wystawy Pro i kontra. Modzie w Polsce Ludowej

Trjmiasto Data Tematyka spotkania Prelegenci Informacje dodatkowe Wykad otwarty w auli Wydziau Nauk Spoecznych Uniwersytetu Gdaskiego dla uczczenia 60. rocznicy mierci mjr. Zygmunta Szendzielarza upaszki, Antoniego Olechnowicza Pohoreckiego, Lucjana Minkiewicza Wiktora i por. Gracjana Frga Szczerbca oraz innych dowdcw powojennego podziemia niepodlegociowego z Wileszczyzny Wykad otwarty w auli Wydziau Nauk Spoecznych Uniwersytetu Gdaskiego. Relacja Jerzego ytkowskiego, wiadka wydarze z 1946

8 II 2011

Wilescy dowdcy Armii Krajowej

dr hab. Piotr Niwiski

To nie byli obcy Stosunek ludnoci Pomorza do oddziaw 13 IV 2011 mjr. Zygmunta Szendzielarza upaszki

Marzena Kruk

100

Represje sowieckie wobec 29 VI 2011 obywateli polskich na ziemiach wschodnich RP w 1941 r.

dr hab. Marek Wierzbicki

Wykad otwarty w auli Wydziau Nauk Spoecznych Uniwersytetu Gdaskiego w 70. rocznic zbrodni z czerwca i lipca 1941 Wykad otwarty w auli Wydziau Nauk Spoecznych Uniwersytetu Gdaskiego. Prezentacja zdj i dokumentw Otwarte spotkanie w auli I LO w Starogardzie Gdasku, skd w wikszoci pochodzili czonkowie konspiracyjnej Jaszczurki (dawne gimnazjum) Wykad otwarty w auli VIII LO w Gdasku. Uczczenie Dnia Polskiego Pastwa Podziemnego; uczestnictwo w uroczystociach pod Pomnikiem PPP w Gdasku Uroczyste spotkanie w Centrum Ekumenicznym Sistr Brygidek w Gdasku w przeddzie wita Niepodlegoci. Fragmenty lmw dokumentalnych i utworw literackich, sowo historyczne, oprawa muzyczna, wsplne piewanie pieni narodowych

Starogardzka modzieowa dr hab. Bogdan Chrza7 IX 2011 Jaszczurka 19411945 fenonowski men konspiracji pomorskiej dr hab. Bogdan ChrzaJaszczurka 19411945 nowski, Krzysztof Fi15 IX 2011 fenomen konspiracji pomorskiej lip, Piotr Szubarczyk

27 IX 2011

Polskie Pastwo Podziemne w latach 19391945

prof. dr hab. Andrzej Gsiorowski

10 XI 2011 Droga do niepodlegoci

dr hab. Grzegorz Berendt, dr Janusz Marszalec, mjr Waldemar Kowalski, o. Jzef Wilczyski (SJ)

Warszawa Data Tematyka spotkania Prelegent Informacje dodatkowe

17 I 2011

dr hab. Andrzej Krzysztof Kunertprof. dr hab. Adam Dobroski, dr hab. Andrzej Krzysztof Uroczyste spotkanie Klubu powiRyszard Kaczorowski w subie Kunert, Gniewomir cone Ryszardowi Kaczorowskiemu. Rokosz-Kuczyski, publicznej panel dyskusyjny. dr hab. Tadeusz Truskolaski, pk dr Jerzy Woniak; prowadzenie: Jan Tarczyski Spotkanie lmowe. Jeden dzie w PRL re. Maciej Drygas Maciej Drygas dr hab. Marek Wierzbicki Wodzimierz Dusiewicz prof. dr hab. Maria Straszewska, prof. dr hab. Tomasz Szarota Anna Jakubowska, Tadeusz Filipkowski, Mariusz Malec Prezentacja albumu Genera Leopold Okulicki Niedwiadek 18981946 Jacek Pawowicz

24 I 2011

10 II 2011 Modzie w PRL Spotkanie lmowe. Szesnastu re. Wodzimierz Dusiewicz

28 II 2011

Spotkanie Klubu z sekretarzem redakcji konspiracyjnego Biu17 III 2011 letynu Informacyjnego prof. dr hab. Mari Straszewsk Spotkanie lmowe. Oni szli sza21 III 2011 rymi szeregami re. Mariusz Malec

101

Spotkanie lmowe. Zbrodnia 11 IV 2011 katyska re. Maciej Sieski, Marek Widarski Deportacje obywateli polskich 28 IV 2011 w gb ZSRR w latach 19391941

Leszek Rysak prof. dr hab. Albin Gowacki, dr Sawomir Kalbarczyk

Spotkanie lmowe. Dywizja 16 V 2011 nastolatkw re. Alina Czernia- Alina Czerniakowska kowska Organizacja i dziaalno Od26 V 2011 dziau II Komendy Gwnej ZWZ AK Spotkanie lmowe. Poznaskie 6 VI 2011 Powstanie 1956 re. Krzysztof Magowski 16 VI 2011 Metody pracy cenzury w PRL 12 IX 2011 Spotkanie lmowe. Ostatni raport re. Jacek Sawicki dr Andrzej Chmielarz

Krzysztof Magowski dr Zbigniew Romek dr hab. Jacek Sawicki dr hab. Andrzej Krzysztof Kunert

Kamienie na szaniec od Jana 22 IX 2011 Kiliskiego do Powstania Warszawskiego 3 X 2011

Spotkanie lmowe. Zastraszy Maciej Gawlikowski, ksidza re. Maciej GawlikowBartomiej Noszczak ski

prof. dr hab. Bogdan Drogi do Armii Krajowej 1939 Chrzanowski, dr Janusz 20 X 2011 1941 panorama wojskowych Marszalec, prof. dr hab. organizacji konspiracyjnych Marek Ney-Krwawicz 17 XI 2011 28 XI 2011 15 XII 2011 Tradycje AK w siach zbrojnych dr hab. Andrzej Krzyszi subach specjalnych RP tof Kunert Spotkanie lmowe. Wymarsz Przemysaw Wywia re. Wincenty Ronisz Stan wojenny spojrzenie po 30 latach prof. dr hab. Antoni Dudek, prof. dr hab. Jerzy Eisler Warszawa Biaoka Data Tematyka spotkania Prelegent dr Pawe Kosiski Informacje dodatkowe Pokaz lmu Niedwiadek w re. Zoi i Andrzeja Kunertw z cyklu Dowdcy AK

21 IV 2011 Dowdcy Armii Krajowej

12 V 2011

Wojenne zdjcia lotnicze a dzie Zygmunt Walkowski dzisiejszy Wielu

Data

Tematyka spotkania

Prelegent dr Krzysztof Szwagrzyk

Informacje dodatkowe

14 II 2011 Ekshumacje oar komunizmu

102

Spotkanie informacyjne z nauczycielami historii, jzyka polskiego i WOS na temat dziaalnoci Od7 III 2011 dziau IPN w odzi i Klubu Historycznego im. gen. S. Roweckiego Grota w Wieluniu 14 III 2011 Janusz Korczak zakadnik przedr Pawe Fijakowski szoci budowniczy rwnoci dr hab. Andrzej Krzysztof Kunert Praszka, Muzeum

28 IV 2011 Polskie Pastwo Podziemne

9 V 2011

Dlaczego zwyciskie III powstanie lskie w 90. rocznic zry- dr Jzef Musia wu powstaczego lzakw Dlaczego zwyciskie III powstanie lskie w 90. rocznic zry- dr Jzef Musia wu powstaczego lzakw prof. dr hab. Krzysztof Lesiakowski

9 V 2011

Profesor Halina Szwarc. o23 V 2011 nierz Wywiadu AK i zaoyciel Uniwersytetu Trzeciego Wieku Niemieckie przygotowania 12 IX 2011 do wojny w 1939 r. w wieluskim pasie obronnym Niemieckie przygotowania 12 IX 2011 do wojny w 1939 r. w wieluskim pasie obronnym 17 X 2011 Deportacje Grnolzakw do ZSRR w 1945 roku

Jan Ksiek

Praszka, Muzeum

Jan Ksiek Otwarcie wystawy IPN w Katowicach pod tym samym tytuem

dr Dariusz Wgrzyn

29 XI 2011 Rok 1918 na ziemi wieluskiej Krzysztof Domagaa 19 XII 2011 Grudzie 1970 w Gdyni prof. dr hab. Jerzy Eisler Wrocaw Data Tematyka spotkania Prelegent Informacje dodatkowe

27 I 2011

Roman Korab-ebryk zastpca dowdcy, a pniej, po mierci dr hab. Tomasz Balbus Grombczewskiego Juranda, dowdca 1. Wileskiej Brygady AK dr Joanna Hytrek-Hryciuk

Ruta Czapliska onierz 24 II 2011 Komendy Gwnej Narodowego Zjednoczenia Wojskowego 24 III 2011

Zygmunt Szendzielarz upaszdr hab. Piotr Niwiski ka w 50. rocznic mierci Sylwia Krzyanowska, dr Jerzy Woniak

Ryszard Kaczorowski w pierw28 IV 2011 sz rocznic katastrofy smoleskiej 2021 V 2011

Rajd pokole: Twierdza Kodzka Stanisaw Woczaski, Wojciech Trbacz, Syl sztolnia uranowa w Kletnie wia Krzyanowska Kopalnia w Zotym Stoku

103

Ppk art. Bolesaw Stefan Ba26 V 2011 becki onierz i pionier polskoci na ziemi oawskiej

dr Tomasz Gawiaczek

Ppk Karol Piat, onierz legio22 IX 2011 nw, ocer WP i PSZ na Obczy- dr Jerzy Kirszak nie 2324 IX 2011 Rajd pokole: Twierdza Kodzka Stanisaw Woczaski, sztolnia uranowa w Kletnie Wojciech Trbacz, SylKopalnia w Zotym Stoku wia Krzyanowska dr Stanisaw Bogaczewicz

Ks. Aleksander Zienkiewicz 27 X 2011 Wujek proces beatykacyjny 24 XI 2011

Piotr Bednarz w XXX rocznidr Grzegorz Waligra c stanu wojennego Zgierz

Data

Tematyka spotkania

Prelegent

Informacje dodatkowe

Sowiecka okupacja Kresw 23 III 2011 Wschodnich RP w latach 1939 1941 27 IV 2011 Zbrodnia katyska w oczach wspczesnych Rosjan

prof. dr hab. Albin GoSpotkanie inauguracyjne wacki dr Joanna elazko

20 V 2011 Genera Kazimierz Sosnkowski dr Jerzy Kirszak 1 VI 2011 16 VI 2011 10 VIII 2011 Zbrodnie OUN-UPA na ludnoci dr Leon Popek Woynia w 1943 r. Harcerski ruch antykomunistyczny Powstanie Warszawskie po 67 latach Marcin Kapusta dr hab. Andrzej Krzysztof Kunert Projekcja lmu Oni szli szarymi szeregami

Dowdcy Armii d gen. prof. dr hab. Henryk 21 IX 2011 dyw. Juliusz Rmmel i gen bryg. Staczyk Wiktor Thommee NSZZ Solidarno w regio12 X 2011 nie dzkim w dokumentach SB 19801981 dr Sebastian Pilarski

Modzieowe organizacje antykomunistyczne w okresie poprzedzajcym stan wojenny, Wsppraca Niezalenego Zrze- Marcin Paszkowski, 9 XI 2011 szenia Uczniw Szk rednich Dariusz Drewnicz w odzi z Ruchem Modej Polski i z Niezalenym Zrzeszeniem Studentw 7 XII 2011 Koci dzki w stanie wojennym Przemysaw Stpie

Wydawnictwa

Instytutu Pamici Narodowej

Komisji cigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu

SPIS TRECI Monograe ................................................................................................................3 Polskie pastwo podziemne w dokumentach ...........................................................4 Dokumenty................................................................................................................4 Relacje i wspomnienia ..............................................................................................4 Dziennikarze Twrcy Naukowcy ..............................................................................5 Z archiwum emigracji ...............................................................................................5 Seria kto ratuje.......................................................................................................5 Szkoa letnia ..............................................................................................................5 Periodyki IPN............................................................................................................5 Biuletyny IPN ...........................................................................................................6 Teki edukacyjne IPN .................................................................................................7 Publikacje oddziaowe ..............................................................................................8 Biaystok ...................................................................................................................8 Gdask ......................................................................................................................8 Katowice ...................................................................................................................9 Krakw (seria Koci w okowach) ....................................................................10 Krakw (II seria) .....................................................................................................10 d ........................................................................................................................10 Lublin ...................................................................................................................... 11 Pozna .....................................................................................................................12 Rzeszw ..................................................................................................................12 Szczecin ..................................................................................................................13 Warszawa seria Warszawa Nie?Pokonana ..........................................................14 Warszawa seria Mazowsze i Podlasie w ogniu 19441956 ................................14 Wrocaw ..................................................................................................................15 Varia ........................................................................................................................15 Materiay informacyjne ...........................................................................................22 Multimedia ..............................................................................................................23 Portale internetowe uruchomione w roku 2011 ......................................................24

MONOGRAFIE

MONOGRAFIE

POLSKIE PASTWO PODZIEMNE W DOKUMENTACH DOKU

DOKUMENTY MENTY

RELACJE I WSPOMNIENIA

IENNIKARZE NAUKOW DZIENNIKARZE TWRCY NAUKOWCY

Z ARCHIWUM EMIGRACJI

RATUJE SERIA KTO RATUJE

SZKOA LETNIA

PER PERIODYKI IPN

BIULETYNY T NA ARODOWEJ BIULETYNY INSTYTUTU PAMICI NARODOWEJ

TEKI EDUKACYJNE IPN

BIAYSTOK

GDASK

GDASK

KATOWICE OW WICE

KATOWICE

KRAKW (seria Koci w okowach ) (se okowach)

KRA ) KRAKW (II seria)

10

LUBLIN LIN

11

POZNA

RZESZW

12

SZCZECIN

13

WARSZAWA SERIA Warszawa Nie?Pokonana SERI rszawa Nie?Pokonana

WARSZAWA SERIA Mazowsze i Podlasie w ogniu 19441956 Maz M P dl i i 1944 1956 1956

14

WROCAW

VARIA

15

16

17

18

19

20

21

MATERIAY E MATERIAY INFORMACYJNE

22

MULTIMEDIA

23

WWW.IPN.GOV.PL Portale internetowe uruchomione w roku 2011

czerwiec56.ipn.gov.pl (wersja wegierska)

www.okulicki.ipn.gov.pl 24

www.martyrologiawsipolskich.pl

www.czerwiec76.ipn.gov.pl 25

Puck Wejherowo Lbork Sawno Supsk Gdynia Sopot

GDASK
Kartuzy Pruszcz Gdaski Tczew Starogard Gdaski Nowy Dwr Gdaski Malbork Sztum

Braniewo Bartoszyce Elblg Lidzbark Warmiski

Wgorzewo Ktrzyn Giycko

Godap Olecko

Koobrzeg Kamie Pomorski Gryfice Biaogard widwin Police Goleniw obez

Koszalin
Bytw Kocierzyna

Suwaki Sejny

winoujcie

Chojnice Szczecinek Czuchw Tuchola Splno Krajeskie Zotw Pia wiecie

OLSZTYN Mrgowo
Kwidzyn Ostrda Iawa Grudzidz Nowe Miasto Lubawskie Dziadowo Brodnica Golub-Dobrzy Szczytno Nidzica Kolno Pisz

Ek Grajewo

Augustw

SZCZECIN
Stargard Szczeciski Gryfino Pyrzyce Mylibrz Strzelce Krajeskie Choszczno

Drawsko Pomorskie Wacz

Bydgoszcz
Nako nad Noteci Toru nin Inowrocaw

Chemno Wbrzeno

Moki oma

Sokka

BIAYSTOK
Wysokie Mazowieckie Bielsk Podlaski

Rypin

Mawa uromin Sierpc Pock Posk

Chodzie Czarnkw Wgrowiec Oborniki

Ostroka Przasnysz Makw Mazowiecki Ciechanw Putusk Ostrw Mazowiecka Wyszkw

Zambrw

GORZW WIELKOPOLSKI
Midzychd Subice Sulcin Midzyrzecz Nowy Tomyl Wolsztyn Zielona Gra Nowa Sl aga ary Gogw Polkowice Bolesawiec Zgorzelec Lubin Legnica roda lska Gra Wschowa Szamotuy

Aleksandrw Kujawski

Lipno

Hajnwka

Mogilno Radziejw Gniezno Wrzenia roda Wielkopolska Supca

Wocawek

POZNA
Grodzisk Wielkopolski Kocian Leszno Gosty rem

Nowy Dwr Mazowiecki Legionowo Gostynin Sochaczew owicz Zgierz Oarw Mazowiecki Grodzisk Pruszkw Mazowiecki yrardw Piaseczno Woomin

Wgrw Sokow Podlaski Siedlce

Siemiatycze

Krosno wiebodzin Odrzaskie

Konin Turek

Koo czyca Poddbice

Kutno

WARSZAWA
Misk Otwock Mazowiecki Garwolin Ryki Kozienice

osice Biaa Podlaska ukw Radzy Podlaski Parczew Lubartw Puawy czna Wodawa

Jarocin Pleszew Kalisz Krotoszyn Rawicz Milicz Ostrw Wielkopolski Ostrzeszw Kpno

Skierniewice Brzeziny Grjec Rawa Mazowiecka Tomaszw Biaobrzegi Mazowiecki Przysucha

D
Sieradz Zduska Wola ask Pabianice

Wow

Trzebnica Olenica Wieruszw Wielu Namysw Oawa Brzeg Kluczbork Olesno Kobuck Bechatw Pajczno

Radom

Piotrkw Trybunalski Radomsko

Opoczno

Luba Lwwek Zotoryja Jawor lski Jelenia Gra Wabrzych Kamienna Gra

WROCAW
widnica Strzelin

Zwole Szydowiec Lipsko SkaryskoKoskie -Kamienna Ostrowiec Starachowice witokrzyski Opatw

LUBLIN
Opole Lubelskie

widnik

Chem

Krasnystaw Kranik Hrubieszw

Woszczowa Czstochowa Lubliniec Tarnowskie Gry Jdrzejw Myszkw Zawiercie Olkusz Proszowice Chrzanw Pszczyna Bielsko-Biaa Cieszyn Owicim Wadowice Miechw Kazimierza Wielka

Dzieroniw

KIELCE
Staszw Busko-Zdrj

Sandomierz Stalowa Wola Tarnobrzeg Nisko Mielec Dbrowa Tarnowska Dbica Tarnw Ropczyce Kolbuszowa

Janw Lubelski Bigoraj Leajsk

Zbkowice lskie Nysa Kodzko

OPOLE
Krapkowice

Zamo Tomaszw Lubelski Lubaczw

Strzelce Opolskie

Piczw

LEGENDA
Oddziay IPN Delegatury IPN

KdzierzynPrudnik -Kole KATOWICE Gubczyce Racibrz Wodzisaw lski

KRAKW Brzesko
Wieliczka Bochnia Mylenice

acut Przeworsk Jarosaw

RZESZW
Jaso Strzyw Brzozw

Przemyl

OPOLE Miasta wojewdzkie (siedziby Oddziaw i Delegatur IPN) Radom Pozostae siedziby Delegatur IPN

ywiec

Limanowa Sucha Beskidzka Nowy Targ Zakopane

Nowy Gorlice Scz

Krosno

Sanok Lesko Ustrzyki Dolne

Granice wojewdztw Miasta wydzielone (na prawach powiatu) Miasta powiatowe Kolorami wyrniono obszary poszczeglnych Oddziaw IPN

Adresy biur, oddziaw i delegatur Instytutu Pamici Narodowej www.ipn.gov.pl Prezes IPN dr ukasz KAMISKI Zastpca Prezesa IPN Maria DMOCHOWSKA Zastpca Prezesa IPN p.o. Dyrektor Biura Edukacji Publicznej Agnieszka RUDZISKA Gwna Komisja cigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu Dyrektor prok. Dariusz GABREL ul. Towarowa 28, 00-839 Warszawa sekretariat: tel. 022 581 85 22, 022 581 85 23, fax 022 581 85 24 ul. Towarowa 28, 00-839 Warszawa sekretariat: tel. 022 581 85 79, fax 022 581 87 58 ul. Hrubieszowska 6a, 01-209 Warszawa sekretariat: tel. 022 431 83 83, fax 022 431 83 80 pl. Krasiskich 2/4/6, 00-207 Warszawa sekretariat: tel. 022 530 86 56, fax 022 530 90 87

Biuro Udostpniania i Archiwizacji Dokumentw ul. Towarowa 28, 00-839 Warszawa Dyrektor dr Rafa LEKIEWICZ sekretariat: tel. 022 581 89 04, fax 022 581 86 37 Biuro Lustracyjne Dyrektor prok. Jacek WYGODA Oddzia Instytutu Pamici Narodowej w Biaymstoku Oddzia Instytutu Pamici Narodowej w Gdasku Oddzia Instytutu Pamici Narodowej w Katowicach Oddzia Instytutu Pamici Narodowej w Krakowie Oddzia Instytutu Pamici Narodowej w Lublinie Oddzia Instytutu Pamici Narodowej w odzi Oddzia Instytutu Pamici Narodowej w Poznaniu Oddzia Instytutu Pamici Narodowej w Rzeszowie Oddzia Instytutu Pamici Narodowej w Szczecinie Oddzia Instytutu Pamici Narodowej w Warszawie Oddzia Instytutu Pamici Narodowej we Wrocawiu Delegatura Instytutu Pamici Narodowej w Bydgoszczy Delegatura Instytutu Pamici Narodowej w Gorzowie Wlkp. Delegatura Instytutu Pamici Narodowej w Kielcach Delegatura Instytutu Pamici Narodowej w Koszalinie Delegatura Instytutu Pamici Narodowej w Olsztynie Delegatura Instytutu Pamici Narodowej w Opolu Delegatura Instytutu Pamici Narodowej w Radomiu ul. urawia 4a, 00-503 Warszawa sekretariat: tel. 022 693 45 73, fax 022 693 45 83 ul. Warsztatowa 1A, 15-637 Biaystok sekretariat: tel. 085 664 57 01, fax 085 664 57 00 ul. Witomiska 19, 81-311 Gdynia sekretariat: tel. 058 660 67 00, fax 058 660 67 01 ul. Kiliskiego 9, 40061 Katowice sekretariat: tel. 032 609 98 41, fax 032 609 98 42 ul. Reformacka 3, 31-012 Krakw sekretariat: tel. 012 421 19 61, 012 426 21 35, fax 012 421 11 00 ul. Szewska 2, 20-086 Lublin sekretariat: tel. 081 536 34 01, fax 081 536 34 02 ul. Orzeszkowej 31/35, 91-479 d sekretariat: tel. 042 616 27 45, fax 042 616 27 48 ul. Rolna 45a, 61-487 Pozna sekretariat: tel. 061 835 69 00, fax 061 835 69 03 ul. Sowackiego 18, 35-060 Rzeszw sekretariat: tel. 017 860 60 18, fax 017 860 60 39 ul. Janickiego 30, 71-270 Szczecin sekretariat: tel. 091 484 98 00, fax 091 484 98 11 ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa sekretariat: tel. 022 860 70 10, 022 860 70 11, fax 022 860 70 13 ul. Sotysowicka 21a, 51-168 Wrocaw sekretariat: tel. 071 326 76 00, fax 071 326 76 03 ul. Grudzidzka 915, 85-130 Bydgoszcz sekretariat: tel. 052 325 95 00, fax 052 325 95 01 ul. Jagielloczyka 8, 66-400 Gorzw Wielkopolski sekretariat: tel./fax 095 711 57 25 Al. Na Stadion 1, 25-127 Kielce sekretariat: tel. 041 340 50 50, fax 041 340 50 96 ul. Andersa 34, 75-950 Koszalin sekretariat: tel./fax 094 342 85 02 ul. Partyzantw 87, 10-402 Olsztyn sekretariat: tel. 089 521 48 00, tel./fax 089 521 48 01 ul. Oleska 31, 45-052 Opole sekretariat: tel./fax 077 453 84 78 ul. eromskiego 53, 26-600 Radom sekretariat: tel. 048 368 24 02

w w w. i p n . g o v. p l