TITM 2 2012 Achter

mei 2012 jaargang 5 technologie beheer security
2 Architectuur
Michael Gorriz, Daimler over rol van IT in innovatie Bedrijfsarchitectuur en requirementsmanagement Forrester-analist Dan Bieler over telcos als cloudproviders
mcgregor-fashion.com
Inhoudsopgave
Thema: architectuur
Eilandautomatisering en spaghetti-architectuur zijn niet voor niets termen die elke IT-manager kent en vreest. Terwijl architectuur tot kerntaak heeft IT toekomst- en veranderbestendig te maken, ziet de business de architect nog vaak als nee-zegger die businessmanagers het leven moeilijk maakt. In dit nummer belichten we de kloof tussen de requirements van business en IT, en presenteren we een visie op regie over infrastructuur.
Dataarchitectuur
Applicatiearchitectuur
16
16
it
De IT-afdeling wordt vaak beschouwd als een dienstverlenende leverancier. Als IT met wensen en eisen vanuit de architectuur komt, wordt ze vaak als spelbreker gezien. Die wensen en eisen lopen namelijk niet altijd parallel met die van de business. Dit artikel gaat in op de vraag hoe met dit dilemma om te gaan.
IT een spelbreker?
In veel organisaties is de infrastructuur door de jaren heen min of meer organisch gegroeid. In toenemende mate krijgen organisaties last van ongestructureerde, lastig te beheren en lastig te transformeren infrastructuren. Dit artikel beschrijft hoe de regie over de infrastructuur weer terug te winnen is.
20
Architectuur als ruimtelijke ordening
Als n informatiechef laat zien hoe je met IT kunt innoveren, dan is het Daimler-CIO Michael Gorriz wel. Hij won meerdere prijzen voor zijn fundamentele bijdrage aan het innovatieve autodeelproject Car2go van Daimler. Als geen ander weet Gorriz dat een dergelijke vernieuwing alleen met een goed draaiende IT-organisatie te realiseren is.
10 14
Cover: Michael Gorriz, Daimler
10
De IT-manager die alleen naar de telecommarkt kijkt om zijn infrastructuurvraag en connectiviteit in te vullen, doet zichzelf tekort. Dat vindt althans Forrester-analist Dan Bieler, die voor telecombedrijven die innovatie met beide handen aangrijpen een zonnige toekomst ziet weggelegd als cloudprovider.
Forrester over cloudproviders
26
26
4 t i j d s c h r i f t
i t m a n a g e m e n t
In de puzzel om IT aan te passen aan steeds toenemende eisen zijn appliances inmiddels een bekend begrip geworden. Maar onder dit begrip gaan inmiddels een heleboel verschillende producten schuil. Daarmee zijn appliances als categorie verworden tot een grabbelton: je kunt er van alles uithalen, maar vaak is het niet wat je dacht of wilde. Tijd voor een nadere verkenning.
De ene appliance is de andere niet
30 34
30 34 46
Goed uitgevoerde benchmarks ondersteunen organisaties in het transparant en objectief toetsen van de marktconformiteit van de geleverde dienstverlening, zowel kwalitatief als kwantitatief. Wat is de toegevoegde waarde van het invoegen van benchmarks in de IT-besturingscyclus en wat is de invloed van nieuwe ontwikkelingen?
Benchmarking
Fraude in het digitale betalingsverkeer staat volop in de belangstelling. Hoewel de relatieve schade in het betalingsverkeer klein is, hebben banken er alle belang bij hun online kanalen waterdicht te houden. De impact van incidenten is namelijk enorm. Vanuit financile instellingen bezien is vertrouwen eigenlijk hun enige asset.
Cybercriminaliteit maakt security volwassen
Als er ooit sprake is geweest van een paradigm shift dan is het nu wel: cloud, mobile en apps geven het IT-landschap een volledig ander aanzien dan enkele jaren geleden. Legacy is niet langer een blok aan het been en de gebruikers maken de dienst uit. Wie had dat een paar jaar geleden gedacht? De vraag is wat deze ontwikkelingen betekenen voor de rol van de IT-manager.
IT-manager wordt apps provider
46
Inhoud
Thema architectuur
IT een spelbreker? Architectuur als ruimtelijke ordening 16 20 10 42
Columns
Zwanenburg Van Bockel
25 49 14 8 34 36
Rubrieken
Interview Nieuws
Forrester over cloudproviders Kort nieuws Fraude betalingsverkeer
Redactioneel Te gast Ik en mijn klant Research Gadgets Overview
7 13 40 45 52 55
Vak
Case
Daimler IT-monitoring op Schiphol
Rondetafel
Securitymanagement
Appliances 26 Benchmarking 30 IT-manager wordt apps provider 46
m e i
2 0 1 2
Welcome to the decade of smart.

In 2009, we began a global conversation about how our planet can become smarter. Now, two years later, the signs of a smarter planet are all around us. Smarter systems are creating value in every major industry and across every region of both the developed and developing worlds. Intelligence is being infused into the systems and processes that make the world workinto things no one would recognize as computers: cars, appliances, roadways, power grids, clothes, even natural systems such as agriculture and waterways. Trillions of digital devices, connected through the Internet, are producing a vast ocean of data. And that information can now be turned into knowledge because we have the computational power and advanced analytics to make sense of it all. In a study of 439 cities, those with transportation congestion systems reduced average travel delays by more than 700,000 hours annually. Eight hospitals and 470 primary care clinics improved clinical results and operational efficiency by up to 10% through information access at the point of care. Leading retailers reduced supply chain costs by up to 30% and increased sales by up to 10%. With sophisticated mathematical models, we can actually begin to predict and react to changes in our systems. New York has smart crime fighting. Galway has smart water. A smart grid in Copenhagen keeps energy flowing. Weve learned a lot over the past year about what it takes to build a smarter planet. Weve also learned about the issues it raiseslike protecting personal information and securing critical infrastructures. The good news is that business leaders, policymakers and government officials around the world are stepping up to these challenges. Above all, they realize that we cannot let this moment pass. The time to act is now, and the way to act is together. The decade of smart is under way. Lets build a smarter planet. Join us and see what others are doing at ibm.com/smarterplanet/nl
IBM, the IBM logo, ibm.com, Smarter Planet and the planet icon are trademarks of International Business Machines Corp., registered in many jurisdictions worldwide. Other product and service names might be trademarks of IBM or other companies. A current list of IBM trademarks is available on the Web at www.ibm.com/legal/copytrade.shtml. International Business Machines Corporation 2011.
van TITM
Architectuur in het parkeerwezen

Achter het tegen betaling je auto mogen neerzetten op een paar vierkante meter asfalt gaat een wereld van IT schuil zo heb ik laatst mogen ervaren. Ik ben dol op dagelijkse probleempjes waaruit blijkt hoe organisaties kunnen worstelen met hun IT. Laatst had ik het genoegen weer eens tegen zon probleempje aan te lopen, dat meer dan voldoende stof voor een redactioneel opleverde. De kosten voor mij bedroegen 11,40. Het was elke euro waard. Telkens wanneer ik het kantoor van de uitgever van dit blad bezoek (en dat is regelmatig), parkeer ik mijn auto op een terrein van een bekende parkeerprovider. Je komt het parkeerterrein op door een creditcard in een apparaat te steken. De uitgever is vaak zo goed mij een uitrijkaart te verstrekken, waarmee ik zonder kosten het terrein kan verlaten. Je steekt bij de uitgang de uitrijkaart in de lezer, waarna wordt gevraagd om de creditcard waarmee je bent binnengekomen. De creditcard wordt dan niet belast. De laatste keer stak ik braaf de uitrijkaart in de lezer, waarna de slagboom zich opende zonder dat nog naar mijn creditcard werd gevraagd. Ik stak deze nog wel in de lezer, maar die kon daar blijkbaar niets meer mee. Ik snel eruit, voordat de boom weer dicht zou gaan. De volgende dag stuurde ik de provider een mailtje met uitleg van het gebeuren en het verzoek mijn creditcard niet te belasten. Volgens het systeem van de parkeerprovider bevond mijn auto zich immers nog steeds op het terrein en dat zou aardig in de papieren kunnen lopen. Het antwoord liet niet lang op zich wachten: ik had zonder te betalen het terrein verlaten, mijn creditcard zou belast worden. Ik moest zelf maar bij de uitgeverij mijn kosten verhalen. Ik legde uit dat de fout toch echt bij de parkeerprovider zat en dat ik bezwaar maakte tegen het belasten van mijn creditcard. Kon de provider met behulp van de door mij verstrekte gegevens en tijdstippen niet zien dat mijn verhaal hoogstwaarschijnlijk klopte, probeerde ik nog. Vervolgens kwam een kordate reactie van, vreemd genoeg, de afdeling Crediteurenbeheer: mijn creditcard zou worden belast, punt uit. Ik liet nog vertwijfeld weten dat ik dit redactioneel zou gaan schrijven, maar daarop kwam geen reactie meer. Mijn conclusie is dat deze provider zijn architectuur niet of niet goed op orde heeft. Het zou kunnen zijn dat de betreffende applicaties bijvoorbeeld het transactiesysteem, het systeem van de afdeling Crediteurenbeheer en de customer service desk niet goed zijn gentegreerd. De servicedesk en de afdeling Crediteurenbeheer hadden in elk geval geen toegang tot transactiegegevens, of konden die niet makkelijk analyseren. Je vraagt je dan onwillekeurig af hoe het systeemlandschap erbij ligt. Mogelijk ligt de prioriteit bij deze provider meer bij het snel behalen van omzet en het vlot afvoeren van probleemgevallen. Ik weet dat hij in staat is realtime op borden langs de straat aan te geven hoeveel plaatsen in zijn parkeergarages vrij zijn. Dat vraagt wel wat qua systeemintegratie en architectuur... Het thema van deze aflevering van TITM althans van deze helft van het magazine is architectuur. Ik zou onze parkeerprovider willen adviseren om met enige spoed een goede architect in huis te halen.
Arnoud van Gemeren (arnoud@ictmedia.nl), hoofdredacteur Tijdschrift IT Management
m e i
2 0 1 2
kort nieuws
Cloudadoptie gaat wel hard
Cloudapplicaties vormen op dit moment al een substantieel onderdeel van grote zakelijke IT-infrastructuren. De adoptie van dit nieuwe paradigma dat IT in de vorm van een dienst verpakt als alternatief voor eigen hard- en software, komt nu in een stroomversnelling. Dit blijkt uit onderzoek van de van oorsprong Indiase leverancier van IT-diensten Tata Consultancy Services. Het bedrijf heeft een wereldwijd onderzoek uitgevoerd waaruit blijkt dat bedrijven cloud computing als een cruciale technologiestrategie hebben omarmd. Het stadium van uitproberen en pilots is voorbij. Sterker nog, cloudapplicaties vormen al een substantieel onderdeel van grote zakelijke IT-infrastructuren meent TCS. Aan het internationale onderzoek deden ruim 600 senior managers en corporate ITmanagers van grote bedrijven mee.
maken bekend dat hun congressen op het gebied van telecom, ict en connectiviteit dit jaar gezamenlijk onder n dak zullen worden georganiseerd. De jaarlijkse BTG-themadag en het Jaarcongres Connected Enterprise van ICT Media zullen worden gecombineerd tot een nieuw tweedaags evenement onder de naam Connectivity 2020. Dit grootschalige congres zal plaatsvinden op 14 en 15 mei 2012. BTG en ICT Media besloten het jaarcongres Connectivity 2020 te dopen, om de telecom- en ict-branche duidelijk te maken dat er een nieuw event komt in plaats van twee afzonderlijke congressen. Het format van Connectivity 2020 biedt ruimte aan een tweedaags programma, waarin de organisatoren zullen zorg dragen voor synergie en win-winrelaties tussen de traditionele achterbannen van BTG en ICT Media. Meer informatie: www.connectivity2020.nl/
kelde Data Centre Maturity Model (DCMM). Dit stelt uitbaters van datacenters in staat om hun datacenter aan de hand van een aantal duurzame criteria zoals energie-efficintie van
Lakmoesproef voor duurzaam datacenter
Connectivity 2020 in teken van ecosysteem
De Nederlandse Vereniging voor Bedrijfstelecommunicatie Grootgebruikers (BTG) en uitgever ICT Media
Het internationale industrieconsortium The Green Grid dat de duurzaamheid van datacenters met standaarden wil bevorderen, biedt sinds kort kosteloos een online zelfevaluatiehulpmiddel om het energieverbruik in computerruimtes tegen het licht te houden. Het model en het bijbehorende instrument zijn een belangrijk middel om het huidige woud aan duurzaamheidsclaims van leveranciers goed op hun waarde te kunnen schatten. Het nieuwe hulpmiddel is gebaseerd op het door The Green Grid ontwik-
installaties en servervoorzieningen en het beleid om energieverbruik te reduceren tegen de lat te leggen. Het hulpmiddel verzamelt informatie over de voeding, koeling, rekenkracht en opslagcapaciteit in een datacenter en legt de prestatiecijfers naast een baseline van andere datacenters.
Vodafone gaat hosted telefoniedienst aanbieden
Na de markt voor glasvezelverbindingen breidt Vodafone zijn aanbod uit met een hosted telefoniedienst. De kennis en
tweeps & tweets

IT Architecture For Dummies: A solid introduction to the practices, plans, and skills required for developing a ... http://t.co/ D8w9mmSG Cisco and NetApp plan entry-level FlexPod cloud architecture http://t.co/HwNpOCzD Enterprise Architecture Maturity Assessment | LinkedIn: Noriaki. Noriaki A. Diaby, I think it can be CxO spons... http://t.co/dXik0Dg1 Open Architecture - No Guarantee for Dynamics http://t.co/x9GYmVwA Service Oriented Architecture: New Page The challenge todays IT Professional face is not how to build a service... http://t.co/DurPkLVs What would my Enterprise Architecture definition look like http://t.co/IsM48EgN #entarch C-level executives do not care what #entarch is or how it is defined. They care about fixing problems and exploiting opportunities Endless #entarch definition = time that could have been used to share #EA methods to be applied & used to promote EAs value proposition Sitting on the Tube and heard the words Transformation Steering Group. Never good... #ugh #entarch Content Centric Networks - a question of architecture - a paradigm shift - http://t.co/51eEvILY #entarch #in #v
i t
m a n a g e m e n t
powered by IT-execuTIve.nl
kunde van deze markt heeft de provider in huis gehaald door de overname van TeleSpectrum, die net afgerond is. Door deze overname komt Vodafone meteen dit voorjaar met hosted telefoniediensten, een beheerde telefooncentrale die klanten via internettechnologie in hun eigen infrastructuur kunnen integreren. Alle 65 medewerkers van TeleSpectrum treden per direct in dienst bij Vodafone. Het merk TeleSpectrum zal op termijn wel verdwijnen. Naar eigen zeggen speelt Vodafone met de nieuwe clouddienst in op de toenemende behoefte van het MKB om de telefooncentrale en het onderhoud ervan uit te besteden. Het zal niet gemakkelijk zijn om snel een relevant marktaandeel te vergaren. De markt voor hosted telefonie in Nederland is gefragmenteerd en kent veel aanbieders. Vodafone heeft als ambitie over drie jaar de grootste te zijn in de markt voor hosted telefonie. Geschat wordt dat hosted telefonie tegen die tijd is verdubbeld en goed is voor een omzet van 200 miljoen euro op jaarbasis.
the People constateert een wereldwijde vooruitgang op het gebied van elektronische dienstverlening. Dat geldt zeker voor Nederland. In 2010 stond ons land nog vijfde op de eGovernment-ranglijst die de Verenigde Naties elke twee jaar opstelt. Ondanks het Digid/DigiNotar-debacle scoort Nederland hoog vanwege de veilige manier waarop burgers online met de overheid communiceren. Ook woog mee dat bepaalde informatie hier te lande slechts eenmaal aan de overheid verstrekt hoeft te worden. In veel andere landen moet dat bij diverse instanties telkens opnieuw gebeuren. Andere factoren die bijdragen aan de hoge klassering zijn de goede breedbandvoorzieningen en de afspraken tussen centrale en lokale overheden over het programma voor elektronische dienstverlening. Deze zijn vastgelegd in de overheidsbrede implementatieagenda voor dienstverlening en e-overheid, iNUP. Onderdeel van deze iNUP is de ondersteuning die gemeenten krijgen bij e-overheidprojecten.
Nederland hoog op eGovernment-lijst
De kwaliteit en het aanbod van elektronische overheidsdiensten is in Nederland dermate breed dat het wereldwijd tweede is geindigd. Alleen Zuid-Korea bedient zijn burger online nog beter. Tot die conclusie kwamen onderzoekers van de Verenigde Naties die op basis van een grote verzameling van kwaliteitskenmerken egovernmentdiensten waardeerden. Het onderzoekrapport E-Government for
Citrix zet cloudinfrastructuur klaar voor providers
Nu eindgebruikers er in toenemende mate voor kiezen geen eigen infrastructuur meer aan te schaffen, richten toeleveranciers zich op een nieuwe doelgroep van cloudproviders die deze klant gaan bedienen. Citrix zegt zijn technologiestack klaar te hebben waarmee applicatiehosters Windows-desktops en applicaties als een gehoste clouddienst kunnen uitleveren aan klanten. De gecertificeerde Citrix Service
Providers (CSPs) softwarestack moet de inrichting van een cloudinfrastructuur om Windows as a Service uit te leveren gemakkelijker maken. De nieuwe softwarestack maakt het mogelijk om multi-tenant, geautomatiseerde Windows-apps en -desktops in de cloud uit te leveren. Er is een zogenaamde App orchestration technology ingebouwd waarmee ontwerp, configuratie, implementatie en lifecycleonderhoud van Windowsapps en desktops geautomatiseerd kan worden. Cloudaanbieders kunnen nu serverruimte reserveren, prestatievereisten definiren, en de netwerkconfiguratie bepalen per klant op de gedeelde infrastructuur. Daarnaast kunnen zij vanuit het datacenter de installatie van computers uitvoeren. De hosted desktopinfrastructuur maakt het mogelijk om via portaltechnologie geautomatiseerd provisioningverzoeken in het systeem te schieten.
Bron: KPI Library
Deze KPI geeft het aantal belangrijke change requests weer dat met behulp van de enterprise architecture (EA) repository is beoordeeld. Een EA repository is een essentieel onderdeel van de enterprisearchitectuur en biedt een gentegreerd framework en een fysieke implementatie om alle data, informatie en artifacts (denk hierbij aan taxonomien, diagrammen, documenten en modellen) met hun
onderlinge verbanden bijeen te brengen. (definitie: Infosys) Over KPI Library: http://kpilibrary.com is een wereldwijde community die zich bezighoudt met KPI-definities en best practices rond performancemanagement. KPI Library telt meer dan 2.500 KPIs en heeft op dit moment meer dan 135.000 geregistreerde
gebruikers. Het lidmaatschap is gratis. KPI Library is opgezet door Mirror42, een Nederlands bedrijf dat software ontwikkelt voor CIOs en IT executives.
m e i
2 0 1 2
and v e
9
KPI: # of significant change requests uses the EA repository
an ma d
and v e
KPI
n maa d
case
Michael Gorriz:
We hebben centraal beleid nodig om cloud computing op een hoger plan te krijgen
10
t i j d s c h r i f t
i t
m a n a g e m e n t
TeksT: syTse van der scHaaf foTos: roelof poT
cIo Michael Gorriz over car2go en IT in europa
Daimler innoveert met IT

Als n informatiechef laat zien hoe je met IT kunt innoveren, dan is het Daimler-CIO Michael Gorriz wel. Hij won meerdere prijzen voor zijn fundamentele bijdrage aan het innovatieve autodeelproject Car2go van Daimler. Als geen ander weet Gorriz dat een dergelijke vernieuwing alleen met een goed draaiende IT-organisatie te realiseren is.
oe heb je als IT-verantwoordelijke het onderwerp innovatie naar je toe getrokken? Je huiswerk moet op orde zijn. Dat is de belangrijkste basisvoorwaarde als je een prominente rol wilt spelen in de toekomstige strategie van de organisatie. Dat wil zeggen dat de IT-organisatie betrouwbare IT-voorzieningen levert tegen lage kosten. Het instrument om dat hard te maken is benchmarking. In 2009 en 2010 heb ik met benchmarkonderzoeken naar de IT-uitgaven per gebruiker laten zien dat de IT-organisatie van Daimler zijn werk goed deed. Daarna heb ik in samenspraak met de business ervoor gezorgd dat de IT-projecten die binnen het concern lopen voor alle stakeholders op een transparante manier gekozen worden en zo begeleid worden dat ze ook de gewenste resultaten opleveren.
Aanleiding
Deze solide basis van de informatievoorziening bij Daimler was voor de directie aanleiding om mij als CIO te vragen om ook richting te geven aan vernieuwing van het bedrijf met IT. Die kans heb ik gekregen van de directie, maar het was niet de allesbepalende factor. Changemanagement lukt alleen als je de mensen op de werkvloer meekrijgt. De raad van bestuur kan groen licht geven, als het perso-
neel er niet in gelooft dan gebeurt het niet. Als CIO moet je daarom als geen ander doorgronden wat je collegas bezighoudt en hoe je daar met je changemanagementprogramma het beste op kunt aansluiten. Binnen Daimler vervult IT volgens Gorriz inmiddels een essentile rol bij de uitwerking van nieuwe businessmodellen. Als je kijkt naar het Car2go-deelproject van smart autos dan is dit mobiliteitsconcept zonder IT ondenkbaar. Op het eerste gezicht is in dit project weinig IT zichtbaar. Mensen kunnen van deze autos gebruikmaken na registratie en ontvangst van een smartcard die hun in combinatie met een pincode toegang geeft tot deze autos. Maar verstopt in de achtergrond zitten tal van vernuftigheden. Een gps-module houdt de exacte positie en rijtijden van de autos bij als basis voor de facturatie. De automatische positiebepaling zorgt ervoor dat gebruikers de leenauto op een willekeurige parkeerplaats kunnen achterlaten voor een volgende gebruiker. Gebruikers kunnen met een app op hun smartphone vrije deelautos opsporen en deze reserveren. Service-informatie als het schoonmaken van de auto of het opladen van de batterij wordt ook in het centrale systeem bijgehouden. Dat is uiteindelijk de grootste innovatie die Daimler gerealiseerd heeft.
PRIjzeNkAsT GORRIz GOeD GeVuLD

CIO Michael Gorriz heeft niet alleen binnen Daimler veel erkenning voor zijn werk gekregen. Ook buiten de bedrijfsmuren gingen de mijlpalen die hij in zijn loopbaan gerealiseerd heeft, bepaald niet onopgemerkt voorbij. In 2009 riep een Duitse CIO-publicatie Gorriz uit tot CIO van het jaar omdat hij de scheiding van de IT-systemen van Chrysler en Daimler in recordtijd realiseerde en tegelijkertijd genoeg tijd en energie overhad om het Car2go-project klaar te zetten voor de pilotfase. Begin 2011 bekroonde de Duitse zakelijke publicatie Handelsblatt Gorriz met de IT Strategy Award, omdat de topmanager met een innovatieve inzet van IT de autofabrikant een heel nieuw toekomstperspectief bood. Als geen ander heeft Gorriz een succesvolle koppeling weten te leggen tussen de ITstrategie en de bedrijfsstrategie.
Nieuwe toekomst
Met dit soort mobiliteitsconcepten is Daimler een fundamenteel nieuwe toekomst van flexibel vervoer aan het uitstippelen. In de toekomst zullen mensen zeker in verstedelijkte gebieden kiezen voor intermodaal vervoer, vervolgt de CIO. Dat betekent dat reizigers op basis van realtime reisinformatie kiezen voor de eigen auto, een deelauto of het openbaar vervoer of een combinatie daarvan.
11
m e i
2 0 1 2
case
CAR2GO Is PILOTFAse VOORBIj
Informatietechnologie gaat de sleutelrol vervullen in de realisatie van dit soort innovatieve mobiliteitsdiensten, die afgestemd zijn op de situatie van individuele reizigers in steden met miljoenen inwoners. Wat voor vervoermiddel een reiziger op een gegeven moment kiest om van A naar B te reizen hangt af van de drukte op de weg en de beschikbaarheid aan vervoersmiddelen. De realtime informatie over de verkeerssituatie is op zijn beurt gekoppeld aan een systeem in de backend dat van elke auto naast de positie ook informatie heeft over de hoeveelheid brandstof of de nog beschikbare accuduur. Dat is een grote database met informatie. Ook gaat IT de rijervaring in de auto zelf een heel nieuw gezicht geven. Daimler werkt in het Dynamic & Intuitive Control Experience-programma een permanent met internet verbonden intelligent informatiesysteem in de auto uit. De bestuurder kan deze augmented reality, die weergegeven wordt op de autoruit op een interactieve en intutieve manier, met handgebaren bedienen. Het aanbod van informatie is breed en loopt van details over de verkeerssituatie iets verder op de route tot relevante informatie over het voertuig of de omgeving, waaronder bijvoorbeeld bezienswaardigheden. Zelfs informatie over voetgangers en andere voertuigen is voorhanden mits zij natuurlijk op ditzelfde informatiesysteem aangesloten zijn. Heeft Daimler geen last van de moeilijke economie? Op dit moment zijn de orderboeken van Daimler goed gevuld. De autoverkopen blijven op een relatief hoog niveau, maar we houden nauwgezet in de gaten of de situatie in belangrijke afzetmarkten verandert. Tijdens de vorige crisis in 2009 hebben we ervoor gezorgd dat we essentile projecten niet hebben stopgezet. Alleen het tempo van de uitvoering is fors verlaagd. Dat heeft ervoor gezorgd dat we relatief snel weer het oude tempo konden oppakken en dat we deze innovaties snel naar de markt konden brengen en nieuwe markten konden opzoeken. Als onderdeel daarvan zijn we nu de IT-organisatie van Daimler in opkomende economien aan het uitbouwen, om de operationele ondersteuning van de organisatie in landen als India en China te ondersteunen. Daar groeit de afzetmarkt van autos heel snel op dit moment. Dit geeft aan offshoring een heel nieuw gezicht. Wat is een belangrijk knelpunt? Duitsland en andere Europese landen kampen met een dermate krappe IT-arbeidsmarkt werknemers met bepaalde specialismen zijn zo schaars dat bedrijven als Daimler hinder ondervinden in hun economische groei. Dat is voor mij persoonlijk een belangrijke reden om als voorzitter van het platform van EuroCIO bij de Europese Commissie aandacht te vragen voor dit onderwerp. Het bedrijfsleven en de Europese politiek moeten in samenspraak oplossingen aandragen waarmee we deze grote schaarste aan gekwalificeerde ITers in Europa kunnen verhelpen. Het werkt in feite twee kanten op. Als
De twee jaar terug begonnen proef met Car2go is op een succes uitgedraaid. In Europa begon Daimler met Car2go in de Duitse steden Ulm en later in Hamburg. In de Amerikaanse stad Austin in de staat Texas waar het bedrijf twee jaar terug met dit project begon, zijn er maar liefst 21.000 mensen die meedoen aan dit nieuwe uitleenconcept van elektrische autos. Mensen die een auto willen gebruiken, sporen er een op met een app op hun telefoon. Afrekening vindt per minuut plaats. Bij aankomst kan het voertuig gewoon in een willekeurig parkeervak neergezet worden voor een volgende gebruiker. In juni 2011 is Car2go gelanceerd in de Canadese stad Vancouver. Later dat jaar volgde San Diego in Californi. In 2011 kwamen daar de Oostenrijkse hoofdstad Wenen en Amsterdam bij. Amsterdam wil met Car2go een oplossing voor het parkeerprobleem bieden en het vervoer in de stad duurzamer maken. Daimler verwacht de komende jaren Car2go te introduceren in meer dan 50 steden wereldwijd.
Gespecialiseerde werknemers zijn zo schaars dat bedrijven gehinderd worden in hun groei
je kijkt naar de Digitale Agenda van de Europese Commissie dan moet de economie een flinke impuls krijgen door innovatieve toepassing van IT en internet in de lidstaten. Ook bij het realiseren van deze ambities speelt het wegwerken van dit tekort een essentiele rol. Als je kijkt naar het competentiekader van het e-Skillsprogramma dan zie je dat EuroCIO en de EC eerder hebben laten zien dat gemeenschappelijk beleid werkt.
Centraal beleid
Daarnaast hebben we centraal beleid nodig van de Europese Commissie om cloud computing op een hoger plan te krijgen, gaat de CIO verder. Gebruikersorganisaties verwachten veel van cloud computing omdat het hen in staat
stelt de kostenbasis van IT-voorzieningen verregaand te verlagen. Er zijn alleen op dit moment tal van juridische obstakels, waardoor dit instrument niet ter hand genomen kan worden. Zo is het eigendom van de bedrijfsinformatie nog niet goed juridisch vastgelegd. Als ITsystemen van een gebruikersorganisatie in de cloud van een provider draaien, dan moet in de wet klip en klaar beschreven staan dat alleen het technisch eigendom van deze infrastructuur in handen is van de provider van de clouddienst. Het feitelijke eigendom van deze informatie blijft in handen van de gebruikersorganisatie. Daarnaast is de privacy van bijvoorbeeld klantinformatie nog een heikel punt. In het huidige beleid wordt met de vinger naar elkaar gewezen als het misgaat. Ook al is informatie in handen van de provider, toch blijft de goede beveiliging van deze informatie een gedeelde verantwoordelijkheid tussen leverancier en afnemer. Verder moeten er duidelijke procedures en richtlijnen zijn om te beginnen met een clouddienst, maar ook om ermee te stoppen als daar aanleiding toe is. Dit zijn onderwerpen waar Europese politici een essentile rol vervullen om de belofte van dit nieuwe leveringsmodel in de praktijk te realiseren.
i t
m a n a g e m e n t
te gast Richard den Uijl
National roaming
I
ct-dienstverleners strooien vaak met Engelse termen waarmee ze indruk proberen te maken op hun klanten. Zo zijn we jarenlang doodgegooid met begrippen als disaster recovery, recovery time objectives (RTOs), recovery point objectives (RPOs), redundancy, automatic failover, business continuity, quality of service, enzovoorts. Maar wat zijn die toverwoorden eigenlijk waard als het er cht om spant. Niet zo veel, zo bleek onlangs toen Vodafone werd geconfronteerd met een grote uitslaande brand bij de buurman. Overmacht, zo zal ook uw primaire reactie zijn. Maar is het niet vreemd dat een belangrijke backbone van een van de drie grootste mobieletelecomproviders in Nederland zich op zon kwetsbare locatie bevindt? Hoe vaak test Vodafone eigenlijk de back-upvoorzieningen en uitwijkprocedures? Beschikt het bedrijf elders in het land wel over genoeg extra netwerkcapaciteit om uitval van een complete netwerkcentrale op te vangen? Is er wel voldoende rekening gehouden met de explosieve groei van machine-to-machinecommunicatie? Toegegeven, Vodafone was er als de kippen bij om een noodverband aan te leggen, maar al snel bleek dat de vier andere knooppunten van Vodafone hopeloos faalden bij het opvangen van het extra spraak-, sms- en dataverkeer. Bovendien bleek het herstel, inclusief het aansluiten van de zendmasten op de noodvoorziening, een tijdrovend, complex en vooral handmatig proces te zijn. Een groep van meer dan 40 techneuten werd opgetrommeld om de klus te klaren. Ondertussen zaten duizenden ambtenaren en werknemers duimen te draaien op kantoor. Terwijl road warriors onderweg tevergeefs contact probeerden te zoeken met het thuisfront, probeerde Vodafones CEO Rob Shuter via YouTubefilmpjes uit te leggen waarom het herstel zo lang duurde. Hij keek hierbij
Richard den Uijl is directeur Nederlandse Vereniging Bedrijfstelecommunicatie Grootgebruikers (BTG).
Wat zijn die toverwoorden waard als het er echt om spant?
echter zo zorgelijk, dat de boodschap nauwelijks over kwam. Zijn er anno 2012 geen intelligentere manieren om dergelijke calamiteiten het hoofd te bieden? Zeker, alles begint met testen. Zo is er voor de millenniumwisseling ook uitgebreid getest met een telefonisch noodnet. National roaming zou het ei van Columbus zijn. In 2010 was het nota bene Vodafone zelf die na een grote storing triomfantelijk Virtual National Roaming lanceerde, een noodservice voor grootzakelijke klanten die voor cruciale diensten sterk afhankelijk zijn van mobiele communicatie. En wie is dat niet tegenwoordig? In het kader van OT2010
won Vodafone de aanbesteding van mobiele spraak- en datadiensten. Hiermee waren enkele honderden miljoenen euros gemoeid. In het contract is een beschikbaarheidspercentage van 99,5 procent afgesproken. Dit is een heel normaal percentage binnen de mobieletelecommarkt. Dit betekent dat elke maand een storing van 3,7 uur mogelijk is. De Rijksoverheid was toen wel zo slim om bij het afsluiten voor 160 overheidsdiensten te kiezen voor national roaming. Hierbij wordt, als het netwerk van Vodafone niet beschikbaar is, teruggevallen op een ander nationaal mobiel netwerk. De beschikbaarheid ligt dan hoger dan 99,5 procent. Natuurlijk hangt hier wel een prijskaartje aan. Het verschil is 3,50 euro per abonnement per maand met daarnaast hogere kosten voor het gebruik na overschakelen. Toch is national roaming volgens minister Verhagen geen oplossing voor de duizenden ambtenaren. Eigenlijk is er maar n chte oplossing: een mobiel nationaal noodnet, zoals ik onlangs voorstelde. Minister Verhagen ging snel overstag. Nu de mobiele providers nog KPN zegt open te staan voor een gesprek over het gebruik van netwerken van andere telecomproviders, wanneer er sprake is van een grote storing in het eigen mobiele netwerk. De incumbent ziet wel direct beren op de weg. Volgens KPN gaat het om een complexe operatie. Elementen als techniek, capaciteit, privacy, concurrentie en aansprakelijkheid kunnen wel eens roet in het eten gooien.
13
m e i
2 0 1 2
cloud computing
Dan Bieler is principal analist en lid van het Business Forresters Technology Futuresteam, dat CIOs en hun zakelijke partners bijpraat over nieuwe ontwikkelingen rond IT, die de impact op de business (zullen) veranderen. Zijn onderzoek richt zich op as a service-businessmodellen en tech-driven businesstransformatie, het analyseren van de veranderende markt voor communicatie, serviceproviders en hun leveranciers van apparatuur. Bieler analyseert de mogelijkheden voor cloud computing en de opkomende businessmodellen voor aanbieders van communicatiediensten, alsook de rol van het netwerk van outsourcing.
Grensoverschrijdende samenwerking boort nieuwe mogelijkheden aan
De verborgen schat van telecombedrijven

De IT-manager die alleen naar de telecommarkt kijkt om zijn infrastructuurvraag en connectiviteit in te vullen, doet zichzelf tekort. Dat vindt althans Forrester-analist Dan Bieler, die voor telecombedrijven die innovatie met beide handen aangrijpen een zonnige toekomst ziet weggelegd als cloudprovider.
14
t i j d s c h r i f t
TeksT: syTse van der scHaaf
ie de telecommarkt vandaag de dag bekijkt, ziet zwarte wolken opdoemen voor deze bedrijfstak. De inkomsten uit traditionele diensten als spraak en dataverbindingen lopen gierend hard terug. Dat gebeurt in zon indrukwekkend snel tempo dat menig telecombedrijf de bui niet zal ontlopen en weinig anders kan doen dan stilzitten en afwachten wat er gebeurt. Toch ziet Forresters Dan Bieler in deze markt tal van bedrijven die wel in staat zijn om hun aanbod dermate aan te passen dat zij hun afnemers toegevoegde waardediensten kunnen leveren. Sterker nog, hij stelt dat het aanbod van dergelijke innoverende bedrijven uitermate interessant kan zijn voor CIOs die zelf ook een stevige innovatieagenda voeren.
heen profileren als een manager of makelaar van een waardeketen, als een aanbieder van tal van diensten die profiteren van het datanetwerk dat ze vaak in bezit hebben. Voorbeelden hiervan zijn identiteitsdiensten of gestandaardiseerde beheerdiensten van mobiele apparaten. Providers die het lukt om het beheer van bigdatapoelen rond klantenprofielen te beheren, weten nog een trede hoger te komen in de waardeketen. Het zijn dit soort diensten waar IT-managers bij de inkoop van cloudoplossingen groot voordeel mee kunnen doen, ook voor hun eigen organisatie. Een dergelijk aanbod maakt dit soort partijen met een verleden als telecombedrijf een uiterst interessante cloudprovider, meent Bieler.
gemaakt. We weten uit de praktijk dat samenwerking tussen leverancier en klant het beste uit de verf komt als de leverancier met gecombineerde teams werkt. Medewerkers met een technische, commercile, marketing-, juridische en administratieve achtergrond moeten in een gezamenlijk team optimale waarde creren voor de klant. Hij vervolgt: Daarnaast krijgen telecombedrijven een sterke troef in handen als zij hun aanbod verrijken door een partnerschap aan te gaan met IT-dienstverleners of system integrators of personeel van zulke bedrijven overnemen. Ze kunnen wel eens verkeerd kiezen alleen. De meeste telecombedrijven zijn niet goed ingevoerd in de software-industrie.
CONNeCTIVITy 2020
Differentiatie
Het enige wat helpt is diensten met toegevoegde waarde aanbieden
zonnige toekomst
Bieler verwacht dat telecombedrijven die nu de juiste keuzes maken rond de herpositionering van hun aanbod, een zonnige toekomst tegemoet gaan als cloudprovider. Dit aanbod zal niet draaien om infrastructuurdiensten alleen, zoals connectiviteit en aanpalende diensten op het gebied van gedeelde server- en opslagcapaciteit. De vraagprijs van dit publiekecloudaanbod is ook stevig aan het nivelleren, omdat megapartijen als Amazon, Google en Microsoft deze diensten aanbieden in de kantlijn van hun andere dienstverlening tegen een flinterdunne marge. Het enige wat hier tegen helpt, is een vlucht naar voren en het aanbod zo aanpassen dat er meer diensten met toegevoegde waarde geleverd worden. Bieler ziet telecombedrijven zich door de wereld
Forrester-analist Dan Bieler is een van de keynotesprekers tijdens Connectivity 2020 (14 en 15 mei) een nieuw tweedaags evenement op het snijvlak van telecom, business en IT. Professionals aan zowel de vraag- als de aanbodzijde van de markt, alsmede adviseurs, kunnen er kennis delen, ervaringen uitwisselen en alles te weten komen over de laatste trends op het gebied van connectiviteit, communicatie en samenwerking. Connectivity 2020 is geboren uit de combinatie van het Jaarcongres Connected Enterprise van ICT Media en de Thema Dag van de Nederlandse Vereniging voor Bedrijfs Telecommunicatie Grootgebruikers (BTG). Meer informatie vindt u op www.connectivity2020.nl
Herkennen
Volgens Bieler hebben telecomproviders die van innovatie hun dagelijks brood hebben gemaakt, hun afnemers ontzettend veel te bieden. Het draait hierbij om de samenwerkingsvaardigheden van providers. De vraag is dan waaraan je de succesvolle cloudproviders kunt herkennen. Dan Bieler: Lange tijd was in de telecommarkt vergaande standaardisatie van de dienstverlening een belangrijk ingredint voor een houdbaar businessmodel. Dat heeft providers nooit tot goede partners
Volgens de analist mogen we de komende jaren de nodige differentiatie van telecomproviders verwachten: De best presterende telecombedrijven gaan hun cloudaanbod verregaand differentiren en wel op communicatiegerelateerde diensten. Die differentiatie is een toekomstbestendige keuze. Ik ben ervan overtuigd dat het nog twee decennia duurt voordat de hele markt voor cloud-computingdiensten zo gemeengoed is geworden dat over het hele aanbod sprake is van prijsnivellering. Dan Bieler geeft meteen een voorproefje van wat we tegemoet kunnen zien: Er zullen zich veel mogelijkheden voordoen om cloudgebaseerde oplossingen aan te bieden in zowel de consumenten- als de zakelijke markt. Oplossingen variren van heel uiteenlopende zaken als ambient assisted living, monitoring op afstand, maken van intelligente meters, tot realtime trafficmanagement, en ga zo maar door. Sommige telco's, zoals Deutsche Telekom en Telefnica, zijn al begonnen met het opvoeren van hun cloud-based serviceaanbod, waarbij de nadruk ligt op het gebied van smart grid, online gezondheid, autos die connected zijn, en content-deliverynetwerken.
Sytse van der Schaaf is hoofdredacteur van IT Executive.
m e i
2 0 1 2
15
thema architectuur
bedrijfsarchitectuur vereist gedeelde belangen

over de rol die requirements en de requirements engineer spelen bij het bereiken van de gewenste bedrijfsarchitectuur.
Strategie 4km Missie 2km
Visie 1km
it
IT een spelbreker?
IT is tegenwoordig een commodity. De IT-afdeling wordt vaak beschouwd als een dienstverlenende leverancier. De business gaat er mede daardoor van uit dat al zijn wensen en eisen oftewel requirements klakkeloos door de IT gerealiseerd worden. Als IT met wensen en eisen vanuit de architectuur komt, wordt ze vaak als spelbreker gezien. Die wensen en eisen lopen namelijk niet altijd parallel met die van de business. Daarop voelt de business zich belemmerd bij het bereiken van hun doel. Dit artikel gaat in op de vraag hoe met dit dilemma is om te gaan.
TeksT: Mark HooGveld en Jan wIlleM knop
e requirements van IT zijn net zo valide als die van de business. Sterker nog, veel bedrijfsinnovaties komen zelfs voort vanuit de IT. Een veelvoorkomend probleem is dat de requirements van beide partijen en daarmee hun belangen niet aligned zijn. Alignment is een principe dat impliceert dat twee partijen met elkaar leren samenwerken waarbij de verschillen in doelen, drijfveren en culturen (oftewel de belangen) overbrugd worden.
in de juiste richting te laten ontwikkelen. Mede vanwege deze ontwikkeling is de bedrijfsarchitectuur gericht op het ondersteunen van de missie, visie en strategie van het bedrijf.
BeDRIjFsARCHITeCTuuR
In dit artikel maken we gebruik van een geabstraheerd voorbeeld van een bedrijfsarchitectuur bestaande uit vier niveaus (businessarchitectuur, informatiearchitectuur, data-architectuur en applicatiearchitectuur) en gedreven door de missie, visie en strategie van het bedrijf. We gebruiken hier niet de term enterprisearchitectuur maar bedrijfsarchitectuur, omdat er verschillende definities van enterprisearchitectuur zijn die wel of niet de genoemde architectuurniveaus overlappen.
Waarom doelen en drijfveren van business en IT conflicteren
De business heeft als doel om klanten, die steeds in een rap tempo met nieuwe eisen en wensen op de proppen komen, optimaal te bedienen. De business wordt dan ook gedreven door termen als time-to-market, flexibiliteit, snelheid en baten. De business heeft dus snelle en flexibele oplossingen nodig, waar doorgaans IT-componenten voor nodig zijn. De business stelt daarmee eisen aan de informatievoorziening en de IT-componenten die daarin kunnen voorzien. De IT-afdeling heeft ook als doel om haar klanten, onder wie de business, optimaal te bedienen. Maar de ITafdeling heeft ook rekening te houden met de bestaande IT-architectuur en de levensduur (op langere termijn) van de componenten daarin. De IT-infrastructuur zal bijvoorbeeld minder vaak veranderen dan een bedrijfsproces en de daarbij behorende informatiebehoefte. IT kijkt dan ook meer naar de gewenste levensduur van IT-componenten, onderhoudbaarheid en kosten. Bij nieuwe wensen vanuit de business heeft IT een aantal architectuurprincipes dit zijn ook requirements waarbinnen de oplossingen moeten passen.
Neergaande spiraal
Top-down komen er dus requirements vanuit de business en bottom-up vanuit de IT. De requirements vanuit de business veranderen vaker dan de requirements vanuit de IT. Dit veroorzaakt conflicten. Deze conflicten worden versterkt doordat de business en de IT vaak een andere taal spreken waardoor ze elkaar niet altijd begrijpen. Deze conflicten komen tot uiting in onder andere de bedrijfsarchitectuur. De bedrijfsarchitectuur beschrijft de samenhang tussen business en IT en heeft als doel om het bedrijf als geheel
Om geen tijd te verliezen aan conflicten wordt er door de business regelmatig van de bedrijfsarchitectuur afgeweken om toch snel een oplossing voor het probleem te krijgen. Ze wijken bijvoorbeeld uit naar externe leveranciers (outsourcing), zetten een aparte IT-infrastructuur naast de bestaande, gaan naar de cloud, et cetera. Niet altijd realiseert de business zich daarbij dat bijvoorbeeld ook cloudoplossingen vaak alsnog aan de on-premise IT-architectuur gekoppeld moeten worden. Dit heeft tot gevolg dat de verschillende niveaus (business, informatie, data en applicatie) binnen de bedrijfsarchitectuur steeds minder op elkaar aansluiten. Hierdoor ontstaat een neergaande spiraal. Deze spiraal wordt verder versterkt doordat vervolgkeuzes voor oplossingen gebaseerd worden op een onvolledige of onjuiste bedrijfsarchitectuur. Uiteindelijk leidt dit tot een complex applicatielandschap, inflexibele oplossingen, een langere timeto-market, en ultimo het niet kunnen bedienen van klanten. Dit is een situatie die niemand wenselijk vindt.
tuurprincipes die hiervoor zorgen, zijn die van de maximale samenhang en minimale koppeling. Architectuurprincipes zijn richtinggevende afspraken c.q. kaders waarbinnen de gewenste en veranderende situatie bereikt kan worden. Architectuurprincipes komen niet alleen voort uit bedrijfseisen (requirements), maar worden op hun beurt ook weer gebruikt als kaders bij het verzamelen en vaststellen van requirements aan bedrijfsprocessen of IT-diensten. Een van de architectuurprincipes is maximale samenhang. We spreken van maximale samenhang wanneer dezelfde soort functionaliteit zo veel mogelijk is gebundeld in n component; of op het niveau van bedrijfsprocessen, wanneer er zo veel mogelijk op n locatie wordt gewerkt aan hetzelfde soort activiteit. Om maximale samenhang te bereiken helpt het werken met business rules. Business rules zijn regels die de logica van een bedrijf beschrijven. Business rules zijn een verschijningsvorm van requirements. Business rules die hiervoor kunnen zorgen zijn bijvoorbeeld de regels die voor condities en de daaruit volgende berekeningen van een hypotheek gelden. Wanneer je die voor de verschillende hypotheekvormen uitschrijft, zie je veel overeenkomsten in vorm en verschillen in waarden terugkomen. De overeenkomsten in vorm geven aan dat ze bij elkaar horen, de
Conflicten worden versterkt doordat business en IT een andere taal spreken

verschillen in waarden de variabelen die bij een product horen. Een nieuw hypotheekproduct zal alleen in die variabelen en de combinatie van regels verschillen. Business rules kunnen zeer flexibel zijn als in de business rules variabelen worden toegepast. Met behulp van de variabelen kunnen bijvoorbeeld meerdere varianten van een bepaald product ondersteund worden. Dit bete-
Maximale samenhang en minimale koppeling
Om een bedrijf in de juiste richting te laten ontwikkelen is een bedrijfsarchitectuur nodig. Het is belangrijk dat deze tegemoetkomt aan de missie, visie en strategie, maar ook aan de eerdergenoemde drivers vanuit de business en IT. Dit betekent dat de bedrijfsarchitectuur flexibel moet zijn, en ook toekomstvast. Twee architec-
17
m e i
2 0 1 2
thema architectuur
Businessarchitectuur Informatiearchitectuur
Dataarchitectuur Applicatiearchitectuur
Businessarchitectuur
Dataarchitectuur
Informatiearchitectuur
Applicatiearchitectuur
BusINess
it
BusINess Re
missie, visie, strategie
it
Figuur 1. Botsing tussen business en IT binnen de bedrijfsarchitectuur.
Figuur 2. De requirements engineer als onafhankelijk intermediair.
kent dat je niet bij elke variant van een product je bedrijfsarchitectuur daarop hoeft aan te passen, maar alleen de variabelen in de business rules. Door de juiste variabelen te identificeren die in meerdere business rules voorkomen, kun je deze ook concentreren in n component binnen de bedrijfsarchitectuur. Hierdoor ontstaat maximale samenhang in de bedrijfsarchitectuur. Naast de componenten in de bedrijfsarchitectuur zijn ook de verbindingen tussen deze componenten, oftewel de interfaces, van belang. Denk ook hierbij niet alleen aan systemen maar ook aan de koppeling van bedrijfsprocessen. Die noemen we gemakshalve ook interfaces. Voor interfaces geldt het architectuurprincipe van minimale koppeling. Minimale koppeling draagt bij aan de gewenste flexibiliteit doordat bij verandering of verplaatsing van een component in de bedrijfsarchitectuur andere componenten minimaal benvloed worden. Componenten kunnen daarnaast eenvoudiger vervangen worden door andere componenten met hetzelfde doel zonder dat de andere componenten dat merken. Deze interfaces komen ook tot stand op basis van requirements. Interface requirements vormen daarmee het contract tussen de componenten.
De onafhankelijke requirements engineer
Requirements engineering is een vak. Om de gewenste bedrijfsarchitectuur te bereiken is het verstandig om een onafhankelijk persoon de rol van requirements engineer te laten vervullen bij het verkrijgen van n sturen op de juiste architectuurprincipes. Het gaat er dan vooral om dat deze persoon onafhankelijk van de business- en IT-afdelingen is. Uiteraard kan hij wel voor hetzelfde bedrijf werken. Deze onafhankelijkheid is belangrijk om gevoelens van partijdigheid te voorkomen, de (taal)barrires tussen business en IT te overbruggen, en zo binnen de requirements van business en IT oplossingen te vinden die beide partijen als die van henzelf beschouwen. Benader daarom ook het bepalen van de architectuurprincipes en interface requirements als een taak van een requirements engineer, en niet van de architect. Binnen de grenzen van deze principes en interface requirements kan de architect de beste architectuuroplossingen zoeken en beschrijven. Hoe de spanning tussen de kortetermijnbehoefte aan flexibiliteit van de business en de langetermijnverankering van IT kan worden opgelost
met behulp van requirements en de requirements engineer, kunnen we het beste illustreren aan de hand van een praktijkvoorbeeld.
uit de praktijk
In 2011 is de opdracht gegeven om voor een klant een informatiearchitectuur te ontwerpen. De opdrachtgever had hiertoe besloten naar aanleiding van een reorganisatie waarbij de businessarchitectuur veranderd was. De nieuwe businessarchitectuur werd onvoldoende ondersteund door de informatievoorziening en het applicatielandschap was in de loop der jaren nodeloos complex en kostbaar geworden. Bij het bepalen van de aanpak is de businessarchitectuur als uitgangspunt genomen. Voor elk onderdeel van de businessarchitectuur is de bijbehorende stakeholder gezocht. Voor elke stakeholder is tijd uitgetrokken om de informatiebehoefte te inventariseren; de requirements ten aanzien van de ondersteuning van de processen door informatievoorziening. Elke stakeholder heeft bij elk requirement moeten aangeven wat de prioriteit was ten opzichte van de andere requirements, wat de urgentie was (wanneer heb je het nodig?) en wat de motivatie was (waarom heb je het nodig?) Tijdens de inventarisatie werd vrij kritisch bij de
i t
m a n a g e m e n t
REQUIREMENTS Businessarchitectuur REQUIREMENTS Informatiearchitectuur REQUIREMENTS Dataarchitectuur REQUIREMENTS Applicatiearchitectuur
GeDeeLD
belang
pelijk en eenduidig begrip van de requirements ontstond. Hiermee werd de taalbarrire tussen beide partijen afgebroken. Requirements die tegenstrijdig aan elkaar waren, zijn gedentificeerd en deze conflicten zijn vervolgens geadresseerd. Dit heeft geresulteerd in een breed gedragen set aan SMART1 requirements. De requirements zijn uiteindelijk zodanig beschreven dat (business en) IT ze begreep. Omdat de motivatie achter elk requirement ook bekend was, begreep IT ook het waarom van de business. Hierdoor vond er eigenlijk weinig tot geen discussie plaats in de trant van business versus IT. Reactie van de klant: In het doorvragen en samenbrengen van die gevarieerde input zijn zeer goede zaken gedaan. De requirements engineers kregen het voor elkaar om het over de inhoud te hebben. Dankzij een gefaseerde terugkoppeling werd de business bovendien tijdens elke processtap aligned gehouden. Deze aanpak bleek succesvol om de kloof te overbruggen. De volgende stap was kijken in hoeverre de informatiearchitectuur kon voldoen aan de requirements van de business, gegeven ook de requirements vanuit de IT. Hierbij is de IT geholpen om op dezelfde manier ook hun requirements toe te lichten aan de business. Hierdoor is wederzijds begrip ontstaan; bij IT voor de behoefte van de business, en bij de business voor de mogelijkheden van IT. Op het moment dat er wederzijds begrip is, zijn beide partijen ook bereid om water bij de wijn te doen. Daardoor ontstaan de beste oplossingen die ieder als de zijne beschouwd. Reactie van de klant: Wanneer je beide partijen leert kijken naar het gedeelde belang, heeft niemand het gevoel dat hij moet inleveren. Sterker nog, iedereen beleefde de oplossing als de zijne. Uiteindelijk is de requirements engineer er samen met de architecten dan ook in geslaagd om binnen de requirements van business en IT oplossingen te vinden die hebben geleid tot een geaccepteerde, toekomstvaste doch flexibele informatiearchitectuur met behulp van de juiste architectuurprincipes van maximale samenhang en minimale koppeling. Dit heeft bijvoorbeeld geresulteerd in
het opnemen van een centrale business-rulesmanagementvoorziening in de architectuur. Deze voorziening gaat een single version of the truth van de bedrijfsregels leveren aan processen. Hiermee wordt geborgd dat de processen over kanalen heen congruent uitgevoerd worden, maar ook dat een deel van de sturing van deze processen op n plek beheerd wordt. Hierdoor is er sprake van maximale samenhang en ontstaat ook de gewenste flexibiliteit. Een aanpassing in bijvoorbeeld een van de business rules heeft direct effect voor alle kanalen, waar voorheen elk kanaal een eigen voorziening had die aangepast moest worden. Uiteraard betrof het hier een SOLL-informatiearchitectuur. Op basis van de eerdergenoemde urgentie van de requirements heeft het team relatief eenvoudig een roadmap kunnen genereren om van de bestaande informatiearchitectuur naar de gewenste te komen. Reactie van de klant: Vervolgens ging het naar een architectuur toe - een ontwerp dat in al zijn onderdelen gebaseerd was op de geformuleerde requirements, dus de daaraan bestede tijd werd dubbel en dwars terugverdiend. Anno 2012 wordt er door de opdrachtgever hard gewerkt om de gewenste informatiearchitectuur te realiseren conform de roadmap. De sleutel van het succes was de onafhankelijke rol die door de requirements engineers is ingenomen, de tijd en energie die gestoken is in het betrekken van alle stakeholders, het sturen op de architectuurprincipes tijdens het engineeren van de requirements, en het universeel verwoorden van hun wensen en eisen door deze expliciet te maken.
Mark Hoogveld en Jan Willem Knop zijn beiden Product Manager en Consultant bij Valori (www.valori.nl). De ervaring die hier beschreven wordt, komt uit hun eigen praktijk. De combinatie van requirements en architectuur is een uitwerking van het pragmatisme zoals beschreven in Precies volgens plan! (ISBN: 978 90 12 58306 0) van dezelfde auteurs.
NOOT 1 SMART is een acroniem voor Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch en Traceerbaar.
Figuur 3. Bedrijfsarchitectuur gebaseerd op een gedeeld belang met behulp van requirements.
business doorgevraagd, zodat nagegaan kon worden wat nu echt belangrijk voor ze was. Dat bleken flexibiliteit en generieke oplossingen te zijn in plaats van het kunnen ondersteunen van elke mogelijke uitzonderingssituatie. Reactie van de klant: Veel projecttijd ging op aan het inventariseren van de requirements van alle belanghebbenden. Tegelijkertijd zijn de IT-leveranciers, zowel intern als extern, meegenomen in de inventarisatie. Hierbij zijn hun wensen en eisen ten aanzien van de levering van de informatievoorziening genventariseerd. Met de requirements van de business als uitgangspunt, zijn daarbij de architectuurprincipes van maximale samenhang en minimale koppeling bewaakt door tijdens de inventarisatie als een kritisch klankbord voor IT te fungeren. Een belangrijk punt is de rol die door de requirements engineer zelf ingenomen is. De requirements engineer heeft zich onafhankelijk van zowel de business als IT gepositioneerd, als een belangeloze intermediair. De volgende stap was het analyseren van de requirements. Hierbij zijn de vaagheden uit de requirements gefilterd zodat er een gemeenschap-
m e i
2 0 1 2
19
thema architectuur
Architectuur als ruimtelijke ordening

onmisbaar voor een toekomstvaste, bedrijfszekere en efficinte infrastructuur:
TeksT: danIl JuMeleT
In veel organisaties is de infrastructuur door de jaren heen min of meer organisch gegroeid. Met ieder nieuw (applicatie)project werden nieuwe infrastructuurcomponenten binnengebracht, en zo ontstond langzaam maar zeker een compleet infrastructuurlandschap. zeker wanneer de complexiteit beperkt blijft, hoeft dit geen probleem te zijn. Maar in toenemende mate krijgen organisaties last van ongestructureerde, lastig te beheren en lastig te transformeren infrastructuren. Dit artikel beschrijft hoe de regie over de infrastructuur weer terug te winnen is, waarbij als bijkomende voordelen veel tijd bespaard kan worden bij het plannen van infrastructuurveranderingen en een grotere mate van kostenbeheersing kan worden bereikt.
economische tegenwind organisaties nopen tot kostenbeheersing, waardoor de vraag tot consolidatie en het beter beheerbaar maken van infrastructuurlandschappen onverminderd sterk aanwezig blijft. Steeds meer organisaties ontdekken dat een goed werkende infrastructuur essentieel is voor de werking van de IT-voorzieningen als geheel en daarmee voor de bedrijfsvoering. Want zonder een goed fundament valt alles om. Een infrastructuur die toekomstvast is en betrouwbaar werkt als een gemeenschappelijke nutsvoorziening, vraagt om een goede ruimtelijke ordening. Het betekent dat veranderingen in de bedrijfsvoering worden geplot op veranderingen in het infrastructuurlandschap. Sterker nog, omdat infrastructuur in veel gevallen randvoorwaardelijk is voor nieuwe toepassingen, dient de planning van de ontwikkeling van infrastructuurlandschappen hier op voor te lopen.
dienen organisaties zich te richten op het specificeren van en het sturen op de functionaliteit en de kwaliteit die worden benut. Hierin zijn twee stuurmiddelen van belang, zijnde servicemanagement en architectuur.
servicemanagement
at de behoefte aan sturing op infrastructuurontwikkeling de laatste tijd sterk groeit, wordt veroorzaakt door een aantal ontwikkelingen die opgeteld elkaar ook nog exponentieel versterken. De enorme groei van data vraagt om uitbreiding van opslagcapaciteit en het verhogen van de leveringsprestaties van opslagvoorzieningen. Het gebruik van mobiele gebruikersapparatuur, zoals tablets en geavanceerde smartphones, zorgt zowel voor een sterk veranderende werkplekinrichting, alsook de vraag om back-endapplicaties en data veilig te ontsluiten voor apps. Ook levert de opkomst van de cloud naast gemak een indringend integratievraagstuk op, omdat het gecentraliseerde landschap sterk verandert in een gedistribueerd landschap. Hierdoor zijn onder andere voorzieningen als identiteits- en permissiebeheer, berichtenuitwisseling, orchestratie, en toegangsbeveiliging voor applicaties belangrijker dan ooit. Waarbij de toepassing van cloudoplossingen ook antwoord vereist op vragen rondom juridisch verantwoorde dataopslag en veilige toegang tot cloudapplicaties. Tegelijkertijd blijft de aanhoudende
Met de opkomst van de cloud sturen leveranciers op de constructie van infrastructuur
Servicemanagement kent als vak inmiddels een redelijke staat van dienst. Met de komst van ITIL v3.0 is er veel aandacht voor het voortbrengingsproces van infrastructuur, naast de traditionele focus op instandhouding en exploitatie. Wel geldt dat de opkomst van de cloud impact heeft op de inrichting van servicemanagement. Doordat het infrastructuurlandschap een dynamisch en gedistribueerd karakter krijgt, met een veelheid aan suppliers en onderliggende contracten, wordt een grotere volwassenheid verlangd van servicemanagement en zullen bepaalde processen zwaarder gaan wegen. Waar traditioneel veel aandacht is voor changemangement, incident & eventmanagement en problemmanagement, zullen nu ook servicecataloguemanagement, financial management en bijvoorbeeld request fulfillment goed moeten worden ingevuld. Bovendien wordt meer gevraagd van de reeds genoemde incident & eventmanagement en problemmanagement, omdat incidenten en problemen betrekking kunnen hebben op ketens waar twee of meer leveranciers bij betrokken zijn.
Architectuur
Het antwoord
Het mag duidelijk zijn dat een goede regie op infrastructuur onontbeerlijk is, maar hoe vindt die sturing plaats? Het antwoord wordt deels door de ontwikkelingen zelf gegeven. Want met name de opkomst van de cloud maakt het organisaties onmogelijk om zich nog op de technische vormgeving, de constructie van infrastructuur, te richten. Dit is met de opkomst van de cloud namelijk vrijwel volledig het domein van de leveranciers, de aanbodzijde, geworden. Daarom
De belangrijkste verandering doet zich echter voor op het gebied van architectuur. Want om infrastructuurarchitectuur als efficint stuurmiddel in te zetten, dient binnen dit vakgebied een transitie plaats te vinden van de gebruikelijke technische, constructionele invulling naar een functionele. Uit de praktijk blijkt dat het werken met modellen hiervoor een krachtig hulpmiddel is. Met functionele modellen vindt de ruimtelijke ordening van infrastructuurlandschappen gestructureerd, herhaalbaar en zeer snel plaats. Bovendien vindt het plaats op een manier die ook voor niet-infrastructuurspecialisten toegankelijk is. Op het gebied van onder andere softwarearchitectuur bestaat al een
21
m e i
2 0 1 2
thema architectuur
langere traditie van het documenteren van modellen in de vorm van design patterns. Een beroemd voorbeeld is het werk van Martin Fowler met als bekendste boek Patterns of Enterprise Application Architecture. De laatste tijd worden steeds vaker pogingen ondernomen om ook op infrastructuurgebied dit soort modellen vast te leggen. Dit blijkt lastiger dan gedacht, omdat in veel gevallen nog steeds wordt uitgegaan van technische componenten. Op deze manier geven deze patronen wel houvast bij een technisch ontwerp, maar kunnen ze niet dienen als input voor architectuurmodellen. Een initiatief om tot patronen op functioneel niveau te komen wordt gevonden in de community rondom DYA|Infrastructuur, een architectuurmethode die zich richt op infrastructuur. Van hieruit is een onlinebibliotheek1 ingericht met patronen op een dusdanig abstractieniveau dat ze technologie- en contextneutraal zijn en hiermee universeel toepasbaar. Om infrastructuur op dit niveau te beschrijven is een nieuw vocabulaire ontwikkeld waarmee infrastructuurfuncties worden geduid, in plaats van technische componenten. Hiermee is een begin gemaakt met het geven van een nieuwe inhoud aan het vak van infrastructuurarchitectuur. Een inhoud die een nieuwe vorm van regie mogelijk maakt.
sing van architectuur de kans op een aanzienlijke kostenbeheersing. In veel gevallen blijkt dezelfde functionaliteit door de tijd heen op verschillende manieren te zijn gerealiseerd. Ook is dikwijls de complexiteit gegroeid, door continue aanbouw van nieuwe componenten, zonder een goede integratie van nieuwe functionaliteit met bestaande. In de praktijk blijkt al snel 20 tot 30 procent kostenreductie realiseerbaar, waarvan in de regel de helft licentiekosten zijn, drie achtste kosten voor beheer en beheercontracten, en n achtste kosten voor hardware.
Waarom juist nu?
Omdat infrastructuur steeds meer als een product wordt afgenomen (cloud) is doorgaan op de oude voet geen optie. Het is steeds minder mogelijk om zlf de middelen te selecteren, het
ning. Waar het voor organisaties vanzelfsprekend lijkt om regie te voeren over het bedienen van de vraagzijde, is het ook noodzakelijk om vanuit de organisatie zelf regie te voeren over de aanbodzijde. Met andere woorden, het volstaat niet om gebruik en specificatie van infrastructuurfunctionaliteit te laten invullen door alleen service- en informatiemanagement. Dit komt omdat met het toenemend gebruik van een diversiteit aan cloudoplossingen ook het aantal leveranciers significant toeneemt en de hiermee gepaard gaande integratievraagstukken. Het aansturen van verschillende leveranciers, het vertalen van hun aanbod richting de (vertegenwoordiging van) de vraagzijde en het in goede banen leiden van de uitdagingen rondom integratie is een dankbare taak voor de infrastructuurarchitect nieuwe stijl.
Conclusie
Er is een dankbare taak voor de infrastructuurarchitect nieuwe stijl

technisch ontwerp te genereren en de oplossing uiteindelijk te materialiseren (bouwen en construeren), zoals veel constructiegeorinteerde infrastructuurarchitecten en senior infrastructuurontwerpers tot nu toe deden. Waar lange tijd de architectuur van de oplossing een impliciet gegeven kon zijn (die ervaren ontwerpers en constructeurs met zich meedroegen en doorgaans zonder veel reflectie toepasten), is het nu noodzakelijk dat vraag- en aanbodzijde hier een heldere en ondubbelzinnige communicatie over voeren, zonder dat er a priori een discussie ontstaat over de technische invulling. Wat we wl willen, is inzicht in de functionaliteit en de kwaliteit van de producten die wordt geselecteerd en afgenomen. Hierbij past een belangrijke kantteke-
De voordelen
Naast een goede aansluiting tussen vraag en aanbod, biedt sturing op functionaliteit en kwaliteit nog een aantal voordelen. Vanuit dit perspectief is het veel gemakkelijker om de ontwikkeling van infrastructuur te plannen. Met name de universele modellen die onder andere vanuit de DYA|Infrastructuurcommunity beschikbaar zijn, bieden organisaties de kans om snel te bepalen waar functionele infrastructuurveranderingen nodig zijn om veranderende bedrijfsbehoeften te accommoderen of nieuwe kansen te verzilveren. De patronen helpen ook om snel en doeltreffend de kaders van projecten vast te leggen, zonder vooruit te hoeven lopen op eventuele ontwerpen/of leveringsactiviteiten. Tevens biedt de toepas-
Wanneer organisaties behoefte hebben aan meer regie op hun infrastructuur, dan doen ze er goed aan om meer te gaan sturen op functionaliteit en kwaliteit. Hierbij spelen een verdere professionalisering van servicemanagement en een nieuwe benadering van infrastructuurarchitectuur een belangrijke rol. Dit biedt antwoorden op de uitdagingen van deze tijd, waarin de hoeveelheid data explosief groeit, mobiele gebruikers en apps nieuwe eisen stellen aan de infrastructuur, en de opkomst van cloudoplossingen een stevig integratievraagstuk opwerpt. De meerwaarde van deze nieuwe invulling van regie wordt gevonden in een betere kostenbeheersing en een efficientere planning van passende infrastructuurontwikkelingen, die ook op zichzelf alleen al voldoende aanleiding zijn om architectuur als ruimtelijke ordening verder invulling te geven.
Danil Jumelet (daniel.jumelet@sogeti. nl) is Managementconsultant Infrastructuur & Architectuur bij Sogeti.
NOOT 1 http://dya-knowledge.sogeti.nl
i t
m a n a g e m e n t
Microsoft Private Cloud Oplossingen

Lees meer op microsoft.nl/readynow
14+15 mei 2012:
Connectivity 2020 2012

Nieuw eveNemeNt Connectivity 2020 is een nieuw evenement op het snijvlak van telecom, business en IT. professionals aan zowel de vraag- als de aanbodzijde van de markt, alsmede adviseurs, kunnen er kennis delen, ervaringen uitwisselen en alles te weten komen over de laatste trends op het gebied van connectiviteit, communicatie en samenwerking. Het thema van Connectivity 2020 is How to gain value through collaboration in the new ecosystem. Alles draait daarbij om de rol die IT in bedrijven en instellingen de komende jaren gaat spelen bij het enablen van interne en bedrijfsgrenzen-overschrijdende samenwerking. Van connectiviteit en netwerken tot communicatie en collaboratie. Maar ook over nieuwe samenwerkingsverbanden tussen leveranciers, partners en andere partijen binnen het genetwerkte ecosysteem. CombiNatie Connectivity 2020 is geboren uit de combinatie van het Jaarcongres Connected Enterprise van ICT Media en de Thema Dag van de Nederlandse Vereniging voor Bedrijfs Telecommunicatie Grootgebruikers (BTG). Het grootschalige tweedaagse congres zal plaatsvinden op 14 en 15 mei 2012. Kijk voor meer informatie op www.connectivity2020.nl
column Arjan Zwanenburg
Prijskaartje van ongestructureerde data

Een van de grote themas van dit moment is big data (en in het kielzog daarvan datamanagement). Een overzichtelijk thema zou je denken, maar niets is minder waar! Waar een leek nog het beeld kan hebben van een paar bestandjes op een disk samenbrengen in een database en daarna met een query tool lekker zoeken, weten de experts wel beter: het is niet zozeer een kwestie van verzamelen en opslaan, maar vooral van eruit halen wat erin zit. Niet alleen het voor de hand liggende maar juist de verborgen rijkheid aan informatie is het ultieme doel. Waren we in de vorige eeuw al onder de indruk van mega- en gigabytes aan data, tegenwoordig is een terabyte niets meer. Technisch gezien vraagt dit om oplossingen die dit soort hoeveelheden data niet alleen kunnen opslaan maar ook nog kunnen back-uppen en restoren, en waar je nog met een redelijke responsetijd doorheen kan zoeken. Gelukkig zijn de technische oplossingen ruim voorhanden zodat dit zorgpunt meer een kostenkwestie dan een techniekkwestie wordt. Tenslotte kent elke oplossing zijn eigen prijskaartje. Veel interessanter is de vraag: Hoe krijg ik nu voldoende data bij elkaar om het juiste beeld te krijgen van mijn doel en hoe combineer ik nu deze data tot een correct plaatje waarmee ik mijn doel kan bereiken? In het verleden was gestructureerde data de belangrijkste bron voor onze zoektocht naar het juiste plaatje over ons doel. We verzamelden de data uit onze bronsystemen in een datawarehouse, definieerden de onderlinge relaties aan de hand van unieke sleutels waarna het grote zoeken kon beginnen. De uitkomsten konden redelijk voorspeld worden wat het toetsen van de realiteit van het resultaat vereenvoudigde. Afwijkingen konden verklaard worden door verkeerd gedefinieerde relaties of door ontbrekende brondata. In een wereld waarin alles digitaal gaat en elke bit die veranderd wordt als brondata wordt gezien, is de hoeveelheid beschikbare maar ongestructureerde data vele malen groter dan onze traditionele gestructureerde bronnen. De informatiewaarde van dit soort data is nog vele malen groter, omdat door goed combineren en zoeken informatie ontstaat die op geen enkele andere wijze te verkrijgen is. De ongestructureerde bronnen worden veelal centraal gecreerd en commercieel en legaal aangeboden door bijvoorbeeld leveranciers van sociale media of telecomoplossingen. Er zijn daarnaast ook gespecialiseerde bedrijven die data verzamelen en aanbieden. Uiteraard kan je ook zelf een bron creren met ongestructureerde data, de vraag is alleen hoe volledig deze bron dan is ten opzichte van de commercile bronnen. De kunst is om deze ongestructureerde bronnen zinvol te ontsluiten. De controleerbaarheid van het antwoord is nihil waardoor het risico groter is dat je op basis van onjuiste of onvolledige resultaten onjuiste conclusies trekt. Daarentegen is de bron bijna onuitputtelijk als je maar de juiste middelen hebt om de brondata te analyseren. De informatiewaarde van data, gestructureerd en ongestructureerd, is enorm. De kosten om deze data te verzamelen en de informatie daarin te ontsluiten, kunnen dit ook zijn. Het is goed je vooraf te realiseren dat alles zijn prijs heeft. De vraag is of de verkregen informatie de meerwaarde brengt die je ervan verwacht en dus je investeringen waard zijn.
Arjan Zwanenburg is Service Delivery Manager Business Services bij ABN AMRO. Deze column bevat zijn persoonlijke observaties over application delivery, maar ook over de rol van IT in een grote organisatie en de ins & outs van het IT-manager zijn.
m e i
2 0 1 2
25
datamanagement
de term appliance is een containerbegrip geworden
De ene appliance is de andere niet

TeksT: paul van der lInden
In de puzzel om IT aan te passen aan steeds toenemende eisen zijn appliances inmiddels een bekend begrip geworden. Naast in-memoryoplossingen, column-based databases en op Hadoop gebaseerde producten to name but a few heeft ook de appliance zich een plaatsje verworven. een appliance is een combinatie van hard- en software geoptimaliseerd om een specifieke taak uit te voeren met als doel om tijd en geld uit te sparen. Maar onder deze handige (en high-level) definitie gaan inmiddels een heleboel verschillende producten schuil. Daarmee zijn appliances als categorie verworden tot een grabbelton: je kan er van alles uithalen, maar vaak is het niet wat je dacht of wilde. Tijd voor een nadere verkenning.
porteerd en geanalyseerd kan worden. Tussen deze lagen zit een ETL1-laag waarin ervoor wordt gezorgd dat data conform en consistent is en van goede kwaliteit. Kortom, de huidige IT-architectuur ziet eruit als een lagentaart. Een prima concept in een situatie met relatief weinig data en relaxte eisen aan de snelheid waarmee data moet worden doorgegeven. Anno 2012 is die situatie echter behoorlijk anders. Datavolumes en datagroei zijn enorm toegenomen en ook de snelheid waarmee de business over informatie wil beschikken is beduidend hoger dan twintig jaar geleden. Dit is de achtergrond waartegen de datawarehouseappliance is ontstaan. DATAllegro en Netezza zijn de eerste producten die in die categorie bekend zijn geworden. In een datawarehouse zijn hardware en software dichter tegen elkaar aan gezet zodat ze beter en sneller met elkaar kunnen communiceren. Dit kan bereikt worden door de mogelijke toepassingen te beperken. Met andere woorden: datawarehouse-appliances kunnen sneller (en dus goedkoper) zijn doordat ze zich richten op specifieke toepassingen.
Oorspronkelijke definitie zonder beperking Teradata heeft zich vanaf het begin toegelegd op een oplossing waarin hardware en software op elkaar zijn toegesneden. Dit is ook de reden dat Teradata vaak de vader van de appliances wordt genoemd. Teradata biedt daarbij een generiek datawarehouse, dus heeft zich niet toegelegd op een specifiek toepassingsgebied. Appliances als best practice Microsoft noemt FastTrack for SQL Server 2012 eveneens een appliance. Hierbij gaat het echter om beproefde combinaties van standaardhardware en -software (best practice). Database-appliance Oracles Exadata is een appliance, maar niet een datawarehouse-appliance. Oracle positioneert Exadata als een database-appliance en positioneert Exadata hiermee ook op een heel andere manier. Exadata is bedoeld voor organisaties die denken aan consolidatie van Oracle-databases op n platform (Exadata). Dat kunnen zowel operationele Oracle-databases als datawarehouses zijn. De op elkaar ingespeelde combinatie van hard- en software moet de vaak tegengestelde vereisten van transactionele toepassingen en datawarehouses kunnen opvangen.
ie de rol van appliances wil begrijpen moet terug naar het jaar 1992 toen Bill Inmon het concept datawarehousing populariseerde met zijn boek Building the Data Warehouse. Behalve een betoog voor een datawarehouse, waarin de data uit verschillende transactionele systemen bijeen wordt gebracht, was het ook een betoog voor een aparte datawarehouseomgeving. De ITarchitectuur die organisaties vandaag de dag hebben, is rechtstreeks terug te leiden naar de door Inmon gepropageerde opzet. Die architectuur bestaat uit verschillende lagen waartussen data wordt doorgegeven. Transactionele systemen geven data door aan het datawarehouse. Delen van deze data worden vervolgens gepresenteerd in aparte datamarts waarop dan gerapLeverancier EMC IBM Microsoft Microsoft Oracle Teradata Teradata Teradata Teradata Appliance EMC GreenPlum HD IBM Netezza Fast Track for SQL Server 2012 Parallel Data Warehouse (PDW) Exadata Data Mart Appliance Extreme Data Appliance
Vier typen appliances
Een appliance is van oorsprong gericht op datawarehousing (dus een datawarehousing-appliance) en maakt gebruik van specifieke (proprietary) hardware en software. Oorspronkelijke definitie Het gaat hier om de optimalisatie van hard- en software waarbij een deel van de winst wordt behaald door te focussen op een specifiek toepassingsgebied. Immers, wie alles goed wil doen levert in vergeleken bij de expert die zich toelegt op een specifiek gebied.
Opmerking
Belang
Appliances beloven een substantile verbetering van de tijd die nodig is om datajobs uit te voeren. Verschillende berichten uit de praktijk laten verbeteringen zien van 10 tot 100 procent sneller. Hoe dan ook, een appliance kan dus een bestaande datawarehouseomgeving ondersteunen door een deel van de belasting over te nemen. Voor organisaties die (nog) niet beschikken
MPP-appliance met Hadoop-ondersteuning Beschikbaar vanaf Netezza 100 tot High Capacity Appliance Best practice/reference architecture. Geen appliance volgens oorspronkelijke definitie MPP-appliance o.b.v. DATAllegro Database-appliance (geen datawarehouse-appliance) Teradatas instapmodel (SMP geen MPP) Teradatas appliance met focus op datavolumes Teradatas appliance met focus op performance
Active Enterprise Data Warehouse Teradatas topline appliance (datavolumes en performance)
Extreme Performance Appliance
Figuur 1. Overzicht van appliances (niet uitputtend).
m e i
2 0 1 2
27
datamanagement
over een volledige datawarehouseomgeving kan een appliance een eerste aanzet hiertoe zijn. Typische omgevingen waarin een appliance goede diensten kan bewijzen bestaan uit de combinatie van veel data die snel geanalyseerd moet worden. Hierbij kan gedacht worden aan web clicks, call detail records in een telecomomgeving of point-of-sale-(kassa)gegevens. De ongelijksoortigheid van de oplossingen die onder de appliancevlag worden aangeboden, zijn van belang omdat ze leiden tot andere antwoorden op de vraag die organisaties zich moeten stellen als ze zich orinteren op een appliance. Tot deze vragen behoren onder andere: Is de appliance gebouwd op marktstandaarden of heeft het een proprietary karakter? Hoe schaalbaar (uitbreidbaar) is de oplossing en wat houdt dat in? Hoe specifiek of generiek is de geboden oplossing?
HARDWARe
Transactionele systemen zoals ERP3, CRM4 en SCM5-systemen enerzijds en datawarehouses anderzijds stellen zeer verschillende eisen aan de hardware (servers) waarop ze zich bevinden. Bij de eerste groep is er sprake van een voorspelbare, redelijk continue belasting. Je legt immers steeds dezelfde soort data vast in dezelfde volgorde. Data wordt ingevoerd en gewijzigd, dus moet gelockt6 worden zodat er niet meerdere personen tegelijkertijd dezelfde data wijzigen. Dat zou immers leiden tot een onvoorspelbaar eindresultaat. Bij een datawarehouse is de belasting onvoorspelbaar en zeer ongelijkmatig. De ene keer gaat het om een eenvoudige query op een beperkte dataset. De volgende keer worden grote datavolumes bevraagd. Ook het aantal gebruikers kan verspreid over de dag, week of maand erg verschillen. Qua bewerking gaat het alleen om het bevragen en bekijken van data en wordt er geen data veranderd. In een datawarehouseomgeving is het dus niet nodig om gegevens te locken. Om hardware zo optimaal mogelijk te gebruiken zou je voor transactionele systemen derhalve de server kunnen tunen voor een gemiddelde belasting (bandbreedte) en wordt er gelockt. Bij een datawarehouse is locken niet nodig en wordt de server getuned voor een belasting met veel grotere spreiding.
achterblijven, mag niet onvermeld blijven. Reguliere databases zoals DB2, Oracle en SQL Server hebben als uitgangspunt dat data op elk moment consistent moet zijn. NO-SQL-databases hebben dit principe losgelaten voor een uiteindelijk consistent zijn waardoor ze sneller kunnen zijn. De wederzijdse voor- en nadelen zijn bekend en worden inmiddels geadresseerd. Veel NoSQL-databases zijn inmiddels voorzien van een SQL-laag. De overname en integratie van Aster Data (NoSQL-database) door Teradata (appliance) is een voorbeeld van het samengaan van deze twee werelden.
Conclusie
Appliances en big data
De volgende vraag die organisaties zich moeten stellen komt er ook al aan en die raakt ook het onderwerp appliances. Met big data wordt de ontwikkeling aangeduid dat steeds meer data op organisaties afkomt voor het grootste deel ongestructureerde data. Met
Het is zinnig te bepalen waar appliances en waar big-datatoepassingen in te zetten

dank aan de lagenstructuur van Inmon betekent dit dat het zo goed als onmogelijk is om al die data snel genoeg bij de business te krijgen (in het gewenste formaat, met de vereiste validaties et cetera). Organisaties die nu al met big data worstelen, doen dat vaak door Hadoop2 in te zetten. Kort gezegd komt die aanpak erop neer dat de datastroom in stukjes wordt gehakt die elk apart worden afgehandeld om ten slotte de resultaten weer samen te voegen. Deze aanpak (MapReduce) heeft veel
overeenkomsten met massively parallel processing (MPP), de manier waarop appliances te werk gaan. Globaal gesproken zijn er dus twee knip-en-plakwerkwijzen die je kunt inzetten: de Hadoop-benadering en de MPP-benadering van appliances. Nu wordt Hadoop ingezet voor big data en spelen appliances hun rol in datawarehousing. Je kan je afvragen of het niet mogelijk is om een van deze twee aanpakken in te zetten voor beide toepassingsgebieden. Uiteraard zijn er ook verschillen. Hadoop (met HBase als database) maakt gebruikt van generieke hardware, waar appliances het nou juist moeten hebben van specifieke hardware. Data geleverd door appliances kan op de normale manier (met SQL) bevraagd worden, terwijl Hadoop gebruikmaakt van Java. Dat brengt weer met zich mee dat je een legertje Java-programmeurs nodig hebt. Ook de reden waarom NoSQL-databases wel snel genoeg kunnen zijn waar reguliere databases
Appliances hebben inmiddels hun plek verworven in datawarehousing. De combinatie van specifieke hard- en software is in staat om data sneller door de organisatie te sturen. Organisaties die zich orinteren op appliances dienen zich er wel van bewust te zijn dat nu zeer ongelijksoortige producten zich presenteren als appliance. Zo is Oracles Exadata een database-appliance en geen datawarehouse-appliance, en hiermee een oplossing voor een heel ander probleem. Fast Track for SQL Server 2012 wordt door Microsoft een appliance genoemd, maar is een best practice (reference architecture) op basis van standaardhardware en daarmee geheel afwijkend van de standaarddefinitie van appliance. Appliances als categorie zijn daarmee tot grabbelton verworden: je kan er van alles uithalen, maar vaak is het niet wat je dacht of wilde. Ten slotte is het ook zinnig om te bepalen waar appliances en waar bigdatatoepassingen in te zetten gezien de overeenkomsten in aanpak en de samensmelting van deze categorien.
Paul van der Linden (Paul.van.der.Linden@ Accenture.com) is Senior Manager Business Intelligence en Analytics bij Accenture Process & Information Management (P&IM).
NOTEN 1 ETL: Extractie, Transformatie en Laden van data tussen lagen. 2 Hadoop is een van de mogelijke manieren om met big data om te gaan. Er zijn nog vele andere manieren die hier niet worden besproken. 3 ERP: enterprise resource planning 4 CRM: customer-relationshipmanagement 5 SCM: supply-chainmanagement 6 Data locken: gegevens die door een gebruiker worden bewerkt kunnen door andere gebruikers alleen worden gelezen. Zodra de bewerking is voltooid worden de gegevens vrijgegeven (unlocked).
i t
m a n a g e m e n t
BT business day
Connecting you to a better future
BT and CIO Magazine present the second BT business day on June 7th 2012, at the beautiful Rosarium in Amsterdam. We expect 100 CIO's, CTO's, CISO's, VPs and senior IT executives from both public and enterprise companies, allowing an excellent opportunity to network. The event will start with a lunch at 12.00 and ends with a networking dinner. During the breaks we welcome you in the demo lounge for innovative showcases. Leading BT partners and customers we will share inspiring experiences. Key topics will be around: IT optimized for business, the hypergrowth in datastreams and Big Data, the future of work, bring your own device, 360 degrees security and globalisation of business. Speakers include Dan Bieler, principal analyst at Forrester; Steffen Frankenberg, VP DHL Solutions & Innovations and Drs. Nicola Millard, BTs customer experience futurologist. The BT Business Day is hosted by Edwin Hageman, CEO BT Benelux. This is an invitation-only event. For queries please contact jorick@ictmedia.nl or call us at: +31-73-6140070. Please visit www.bt.nl for more information.
You communicate. We care.
performancemanagement
nieuwe ontwikkelingen leggen meer nadruk op vooruitzien
Benchmarking: voortaan zelf aan de knoppen

TeksT: frank de vrIes, nIels veGTer
Goed uitgevoerde benchmarks ondersteunen organisaties in het transparant en objectief toetsen van de marktconformiteit van de geleverde dienstverlening, zowel kwalitatief als kwantitatief. Dit instrument versterkt de strategie- en besluitvorming van organisaties en baant de weg naar meetbare prestaties. Wat is de toegevoegde waarde van het invoegen van benchmarks in de IT-besturingscyclus en wat is de invloed van nieuwe ontwikkelingen?
enchmarkers zijn onafhankelijke firmas die op basis van eigen, soms genormaliseerde databases met grote hoeveelheden ervaringscijfers vergelijkingen kunnen maken tussen de IT-prestaties van organisaties en die van hun peer-groups (gelijksoortige organisaties). Organisaties laten vaak zon benchmark uitvoeren om besparingen of verbeteringen te identificeren, om besluitvorming voor in- of uitbesteding voor te bereiden of om marktconformiteit aan te tonen. Hierbij heeft de prestatie betrekking op de scope, serviceniveaus, prijs en samenstelling van de IT-componenten. In het algemeen kunnen er vier soorten benchmarks worden onderscheiden. De initile benchmark: dient om de huidige niveaus van de serviceprestaties te begrijpen (kosten en kwaliteit) en om verbeteringsmogelijkheden te kwantificeren en kwalificeren. De periodieke benchmark: dient om doorlopende verbetering binnen klantorganisaties te faciliteren. Dit type benchmark is vaak geborgd in de besturingscyclus van de te benchmarken organisatie. De zogeheten proxy bid: dient om de marktconformiteit te beoordelen in een voorgesteld uitbestedingscontract vaak een extensie van een bestaand contract. Hierbij kan de benchmarker een benchmark uitvoeren die te vergelijken is met de offerte van een commercile IT-leverancier, waardoor de onderhandelingspositie van de uitbestedende organisatie toeneemt.
De benchmark van een uitbestedingscontract: dient om de marktconformiteit van een bestaand uitbestedingscontract te beoordelen, vaak een afroep op basis van benchmarkclausules op basis van een uitbestedingsovereenkomst. Deze vier soorten benchmarks kunnen vrij gemakkelijk worden uitgevoerd op alle onderdelen van de IT-infrastructuur en bijbehorende dienstverlening: servicedesk, werkplekken, rekencentruminfrastructuur, LAN, WAN en telefonie. Waar het om benchmarking van applicatieontwikkeling en -beheer gaat, wordt het een stuk lastiger om resultaten te krijgen die ook standhouden in eventuele discussies. Vaak komen hier functiepunten, regels code of use-cases aan te pas. Een alternatief is het benchmarken van uurtarieven van specialisten.
Plan: op basis van de bedrijfsstrategie en ict-visie definieert de klant de ict-doelen, ict-strategie, kritieke succesfactoren en strategische keyperformance-indicatoren (KPIs). Het plan heeft direct betrekking op de roadmap naar de doelarchitectuur van de organisatie (toekomstige situatie). Hierbij wordt ingegaan op de business-, de informatie-, de applicatieen de infrastructuurarchitectuur. De doelen zijn vaak mede tot stand gekomen door uitvoering van een initile benchmark onder begeleiding van een onafhankelijke benchmarker, waarbij de doelstellingen geformuleerd zijn op basis van historische gegevens. Do: in de uitvoeringsfase realiseert en levert de klant de daadwerkelijke projecten en diensten. Deze diensten worden beschreven in een klantspecifieke producten dien-
structureel invoegen benchmarking in besturingscyclus
Structureel gebruik van benchmarking als onderdeel van de besturingscyclus komt geregeld voor. Als onderdeel van de jaarlijkse budgetcyclus laten organisaties bijvoorbeeld eenmaal per twee jaar een conventionele benchmark uitvoeren. Hierbij wordt gegeven het kostenniveau en de benodigde arbeid om te komen tot de beoogde benchmarkresultaten veelal gekozen voor een onderdeel van de IT-dienstverlening. Er wordt slechts achteraf getoetst of uitgevoerde programmas de verwachte kwantitatieve resultaten hebben opgeleverd en hoe de organisatie presteert ten opzichte van haar peers. Een stap verder is het daadwerkelijke invoegen van benchmarking in de jaarlijkse besturingscyclus. De jaarlijkse conventionele benchmark wordt dan uitgevoerd door een langetermijngecontracteerde, onafhankelijke benchmarker op basis van een kostbare mantelovereenkomst. Bij het invoegen van benchmarking in de besturingscyclus kan de Demingcirkel (plan-do-check-act) als handvat dienen. Hierdoor wordt de jaarlijkse besturingscyclus geobjectiveerd en meetbaar gemaakt. En krijgt men tevens zicht op hoe men presteert ten opzichte van de markt.
Een periodieke benchmark is bevorderlijk voor het lerend vermogen van de organisatie
stencatalogus. Deze catalogus wordt met haar dienstbeschrijvingen en key-performance-indicatoren direct gelieerd aan een gestandaardiseerde benchmarkdatabase van de onafhankelijke benchmarker. Deze database bevat gedetailleerde metrieken over bedrijfs- en ict-performance. Afhankelijk van de volwassenheid van de organisatie wordt maandelijks intern gerapporteerd op de metrieken en het bijbehorende kostenniveau. Check: periodiek wordt de daadwerkelijke dienstverlening getoetst tegen de onafhankelijke benchmarkdatabase. Dit is nu eenvoudig om te doen, door de voortijdse koppeling van de producten dienstencatalogus en KPIs aan de benchmarkdatabase.
31
m e i
2 0 1 2
performancemanagement
BeNCHMARkING: ALTeRNATIeVe OPLOssINGeN
Er zijn twee alternatieve oplossingen voorhanden om marktconformiteit of mogelijke verbeteringen aan te tonen: de high level benchmark en de tender. Bij de high level benchmark bieden onafhankelijke outsourcingsbegeleiders benchmarks aan op basis van de uitbestedingstransacties die zij eerder hebben begeleid. Ook toetsen ze op marktconformiteit of proberen ze mogelijke besparingen te identificeren. Dit soort partijen is niet in het bezit van een genormaliseerde IT-benchmarkdatabase met mathematische precisie, vandaar dat zij benchmarks uitvoeren volgens het educated guess- of guestimateprincipe. Dit type benchmarks ondersteunt prima een koersbepaling, maar biedt onvoldoende diepgang bij een eventuele rechtszaak tussen klant en uitbestedingsleverancier. Incidenteel voeren de bekende IT-leveranciers en systeemintegrators ook educatedguess benchmarks uit door voor een klant een businesscase vr outsourcing op te bouwen met cijfers en indicatoren op basis van hun eigen IT-research of van transacties die zij eerder hebben uitgevoerd. In de praktijk betekent dat, dat zij de te benchmarken IT-organisatie slechts vergelijken met hun eigen standaarden en marktconformiteit. Om een financile businesscase voor wel of niet uitbesteden rond te krijgen een moment waarop veel initile benchmarks worden uitgevoerd is het ook mogelijk om een tender (aanbestedingsprocedure) uit te voeren. ITleveranciers bieden dan in concurrentie op de gevraagde IT-dienstverlening (of een deel daarvan), waardoor de klant inzicht krijgt in de marktwaarde van de betreffende dienstverlening en in hoe de maak-of-koopbeslissing daadwerkelijk kan uitvallen. Hierbij moet de klant of zijn adviseur dan wel duidelijk aangeven dat er op basis van de resultaten nog definitieve besluitvorming moet plaatsvinden. Op basis daarvan kan een leverancier besluiten om wel of niet te investeren in een gedegen commercieel voorstel.
Act: op basis van de resultaten die gecommuniceerd worden aan bijvoorbeeld de IT-directie en afdelingshoofden, kan men plannen maken voor verbetering. Dit kan nieuwe richtlijnen opleveren of impact hebben op de strategie. Bij eventuele toepasselijke uitbestedingen zijn mogelijk malusregelingen van toepassing, waardoor de leverancier een creditering mag uitvoeren.
worden naar het verleden, maar ook naar de toekomst! Hierdoor kan men antwoorden krijgen op vragen wat het effect van een besluit voor de organisatie is (indien men aansluit op best practices van peers) en hoe projecten zich verhouden tot marktinnovaties. In aansluiting op de trend van community building, meetbare resultaten en kostenbesparing levert de markt in toenemende mate online alternatieven aan waarbij de clientle zelf achter de knoppen zit. Conventionele benchmarkers staan hierbij eigenlijk buitenspel. Via een af te sluiten abonnement beschikt de klant over een online platform waarmee hij in staat is om periodiek de performance van zijn ITdiensten te vergelijken met best practices uit de markt en gekozen anonieme peers. Niet alleen kijkend naar het verleden, maar ook met een blik op de toekomst. En wel met behulp van equivalentrelaties (een relatie tussen twee elementen uit een verzameling van gegevens). Wie naar organisaties
Toegevoegde waarde in de besturingscyclus
Benchmarking is zinvol voor organisaties. De klant krijgt meetbaar, objectief inzicht in zijn performance, maar ook in de vraag hoe deze performance zich verhoudt tot peers en best practices uit de markt. Het structureel gebruik van benchmarking als onderdeel van de reguliere besturingscyclus heeft extra toegevoegde waarde. Hierdoor wordt immers structureel de strategie- en besluitvorming versterkt. Het helpt het management in het richten van de aandacht, het gericht budgetteren, het identificeren van verbeterinitiatieven en gericht inzetten van mankracht. Door de periodieke evaluatie krijgt men aanvullend zicht op de effectiviteit van het handelen van de organisatie en wordt het lerend vermogen gestimuleerd. Tot slot helpt de periodieke benchmark de performance van leveranciers objectief te evalueren, zodat men gezamenlijk de relatie gezond kan houden. En dit tegen lagere benchmarkkosten, aangezien de producten dienstencatalogus, de service levels en KPIs al aansluiten op de onafhankelijke benchmarkdatabase.
In aansluiting op de trend van community building, meetbare resultaten en kostenbesparing ontstaan online alternatieven
Invloed van de nieuwste ontwikkelingen
Door de toetsing krijgt de klant niet alleen inzicht in zijn eigen performance maar ook hoe deze performance zich verhoudt tot peers en best practices uit de markt. Tevens wordt de marktconformiteit van eventuele uitbestedingsrelaties getoetst. De onafhankelijke benchmarker speelt hierbij vooral een rol in de validatie van de data.
Wil een organisatie zijn echte equivalent in kaart brengen, dan moet er structureel gemeten worden en moet de organisatie in staat zijn deze meetresultaten continu te vergelijken met de resultaten van peers. Idealiter vindt dat structureel plaats, als onderdeel van de IT-besturingscyclus als bovenstaand beschreven. Tot zover niets nieuws onder de horizon. Er dient echter niet alleen gekeken te
op een hoger abstractieniveau kijkt, vindt deze meetbare vuistregels en best practices. Met equivalentrelaties kunnen scenarios worden doorberekend waarbij men niet alleen kijkt naar financile KPIs (bijvoorbeeld de kosten per werkplek in vergelijk tot de peers) maar ook naar prestatiegedreven KPIs (zoals het aantal incidenten per gebruiker in vergelijk tot
i t
m a n a g e m e n t
GOeDe VOORBeReIDING Is HeT HALVe WeRk VOOR kLANT

Kosten Om maximaal inzicht te krijgen in de marktconformiteit van de ictdienstverlening is het van belang dat de totale kosten per dienst beschikbaar zijn. De ervaring leert dat dit bij de initile koppeling met het online platform de meeste inspanning vergt. De mate waarin deze interne gegevens voorhanden zijn, wordt in belangrijke mate bepaald door de wijze waarop de klant zijn/haar financiele boekhouding heeft ingericht. Voor het beste resultaat dient de klant in staat te zijn de verschillende kostensoorten (hardware-, software-, personeelskosten en regiekosten) uit te splitsen per dienst (bijvoorbeeld volgens het activity based costing-principe). Voor uitbestede diensten kan gebruikgemaakt worden van gecontracteerde prijzen en facturen. In andere gevallen worden de kostensoorten middels een slimme intake toegewezen aan bepaalde diensten, eventueel op regelniveau. Scope van dienstverlening De scope geeft aan welke activiteiten wel/niet onderdeel zijn van een dienst. Het spreekt voor zich dat dit belangrijke informatie is om tot een transparante vergelijking te komen. Product- en dienstencatalogi en service level agreements zijn veelgebruikte documenten waarin een dergelijke scopebeschrijving terug te vinden is. Platformen maken gebruik van standaard frameworks zoals ITIL. Kwaliteit Kwaliteit van dienstverlening is een belangrijke prijsdrijver als het gaat om ict-dienstverlening. Hogere kwaliteit kost nou eenmaal geld. Als input voor het marktvergelijk dient de klant inzage te hebben in de service levels die hij gecontracteerd heeft met zijn interne en externe dienstverleners. Voorbeelden waaraan gedacht moet worden, zijn: gecontracteerde service windows, responseen oplostijden bij incidenten en (standaard) changes, beschikbaarheidspercentages en service levels rondom disaster recovery (RTO en RPO). De aanbieder van het onafhankelijke platform kan hierbij ondersteunen door de kwaliteit van een klantdienst via gestandaardiseerde vragenlijsten te inventariseren. Complexiteit Ook de complexiteit van de dienstverlening is een belangrijke prijsdrijver. Deze verschilt immers van klant tot klant en dient in de resultaten van de benchmark transparant weergegeven te worden. Voorbeelden waaraan gedacht moet worden, zijn: het aantal talen dat ondersteund wordt op de servicedesk of het aantal versies operatingsystemen dat ondersteund wordt op een werkplek. Ook hier kan de aanbieder van de onafhankelijke benchmark de inventarisatie ondersteunen met gestandaardiseerde vragenlijsten.
de peers). Proactieve sturing op beide typen KPIs leidt tot een optimalisatie van de ict-kosten en de bijbehorende dienstverlening. Onderstaand staan een aantal voorbeeldscenarios. Wat gebeurt er met ons huidige kostenniveau indien we het aantal werkplekken per eindgebruiker terugbrengen naar een gemiddelde van 1.1? Wat gebeurt er met ons huidige kostenniveau indien we een gemiddeld service level brons hanteren in plaats van goud? Wat gebeurt er met ons huidige kostenniveau indien we de virtualisatiegraad van het rekencentrum opvoeren naar het marktgemiddelde? Wat gebeurt er met ons huidige kostenniveau indien we het aantal servicedesk calls weten terug te brengen met 35 procent? Succesvolle toepassing van een dergelijk platform als proactief onderdeel van de besturingscyclus vraagt echter wel iets van zowel gebruiker als platform. Gebruiker De gebruiker dient voldoende zicht te hebben op de huidige en gewenste kwaliteit van de dienstverlening, de scope van de dienstverlening, het bijbehorende kostenniveau en de complexiteit van de huidige dienstverlening (zie kader). Tevens heeft hij of zij deskundigheid van het platform dankzij een basiscursus waarin de
gebruiker niet alleen het systeem leert kennen (knoppencursus) maar ook hoe omgegaan moet worden met de invoer en validatie van klantdata (structuur, volledigheid, juistheid en betrouwbaarheid) en de interpretatie van de resultaten. Meestal opereren de gebruikers op senior en middenmanagementniveau. Dit omdat hier vaak het overzicht aanwezig is, maar ook het mandaat om actief iets te doen met de doorberekende scenarios en verkregen inzichten. Platformen Dergelijke platformen dienen eenvoudig in gebruik te zijn en gevuld met actuele gegevens van zowel interne ITorganisaties als leveranciersgegevens. Deze zijn vaak verkregen uit recente benchmarks of uitbestedingstransacties. De community versterkt zichzelf hierbij overigens door het gebruik van de platformen waardoor ze periodiek verrijkt worden. Bij de eerste invoering van de input dienen genormaliseerde, eenduidig gedefinieerde vragen gesteld te worden over volumes, scope, kwaliteit en complexiteit van de dienstverlening, om vergelijkbaarheid af te dwingen. Hiermee kan uiteindelijk een transparante vergelijking plaatsvinden. De platformen dienen zorg te dragen voor validatie van de input tijdens de verwerking zodat rare, onterechte afwijkingen ten opzichte van peers en
best practices snel zichtbaar worden. Afhankelijk van het geboden gebruikersgemak is een automatische load van basisgegevens mogelijk en hoeven enkel de deltas aangeleverd te worden.
Tot slot
De nieuwste ontwikkeling in benchmarking helpt organisaties een grote stap verder. Ze hoeven zich niet meer te beperken tot het kijken naar het verleden, maar kunnen ook vooruitzien! Hierdoor kan men antwoorden krijgen op vragen wat het effect van een besluit voor hun organisatie is (indien men aansluit op best practices van peers) en hoe hun projecten zich verhouden tot marktinnovaties. Daarnaast maakt een meetbare producten dienstencatalogus een uitbestedingsrelatie tussen klant en leverancier beter bestuurbaar. De klant zit hierbij zelf achter de knoppen, het kostbare en arbeidsintensieve benchmarkproces behoort tegenwoordig tot het verleden. Benchmarking behoort dan ook structureel een plaats te krijgen in de managementcyclus van organisaties: de besturing van de toekomst.
Frank de Vries (f.de.vries@quintgroup. com) is partner en Niels Vegter (n.vegter@ quintgroup.com) is senior consultant bij Quint Wellington Redwood, een onafhankelijk bureau voor organisatieadvies op het raakvlak van organisatie en IT.
m e i
2 0 1 2
33
security
Honderd procent veilig maak je het nooit

Hoewel de relatieve schade van fraude in het betalingsverkeer klein is, hebben banken er alle belang bij hun online kanalen waterdicht te houden. De impact van incidenten is namelijk enorm. Vanuit financile instellingen bezien is vertrouwen eigenlijk hun enige asset.
cybercriminaliteit maakt security als vakgebied volwassen
TeksT: van onze redacTIe
raude in het digitale betalingsverkeer staat volop in de belangstelling. Het is een groeiend fenomeen en de bedragen die criminelen zich onrechtmatig toe-eigenen groeien elk jaar weer. Zo haalde de bekendmaking door de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) dat de totale schade het afgelopen jaar opnieuw met miljoenen is gegroeid, onlangs weer de dagbladen. In 2010 was het nog 57 miljoen, maar vorig jaar was de schade al opgelopen tot 92 miljoen euro. Het grootste deel van de schade ontstond door skimming, het kopiren van betaalpassen. Maar internetfraude, met name door 'phishing', maakt de grootste stijging door. Deze categorie groeide met 250 procent naar 35 miljoen euro. Afgezet tegen het totale Nederlandse betalingsverkeer is het bedrag dat door fraude verloren gaat overigens erg klein. De schade bij het internetbankieren bedraagt slechts 0,001 procent, tegenover 0,03 procent bij skimming.
Dichtmetselen
Maurice Hoeneveld, datacenterspecialist bij IT-leverancier Fujitsu, weet dat in de financile sector bijzonder serieus met het probleem van cybercriminaliteit wordt omgegaan. Instellingen liggen er wel wakker van, zegt hij. De impact van incidenten op hun imago is enorm en schade kan jarenlang doorwerken. Het komt in de media terecht en heeft invloed op alle klantrelaties. Daarom zijn spelers in deze sector erg gespitst op goede oplossingen die het betalingsverkeer veilig moeten houden. Het boevengilde wordt steeds slimmer. Social media speelt daar ook een rol in, want dat maakt dat criminelen veel eenvoudiger kennis over technieken en codes met elkaar kunnen delen. Iets wat ze overigens veelvuldig doen. Banken doen er alles aan om hun betaalsystemen zo veilig mogelijk te krijgen. Maar honderd procent veilig krijg je het nooit, want dan moet je de stekker eruit trekken. Het is net als bij een huis. Je kunt er zes sloten op zetten,
'standaard IT' gebruik je normaliter een enkele firewall, maar bij banken is er een gelaagdheid van drie of vier verschillende checks voordat je bij het systeem kunt. Dat gebeurt ongemerkt voor de klant. Een meer opvallende ontwikkeling noemt hij het toepassen van intelligente systemen om de traceerbaarheid van transacties te verbeteren. Deze gaan na of handelingen en acties passen bij jouw rol of patroon als gebruiker, zodat hier acties op ondernomen kunnen worden. De ontwikkeling komt uit de creditcardwereld, waar een eigenaar van een creditcard waarop ineens ongebruikelijke transacties plaatsvinden een belletje kan verwachten van het creditcardbedrijf met de vraag: klopt alles wel? Dit is proactief handelen en heeft grote voordelen ten opzichte van het ouderwetse passief handelen, waarin het bedrijf pas actie onderneemt wanneer de gedupeerde klant zich meldt. Achteraf transacties in kaart brengen door logging en tijdsbepalingen van systemen is veel lastiger. Proactieve systemen werken effectiever.
Fraudekanaal
Kortom: het bedrag dat door fraude in het betalingsverkeer jaarlijks verdwijnt in de zakken van criminelen lijkt verwaarloosbaar klein te zijn, en we zijn op de goede weg als het gaat om beveiliging. Toch haalt cybercriminaliteit altijd de krant. Dat valt ook Hans Burg op, organisatieadviseur bij Boer & Croon: Als de slager 0,001 procent van zijn omzet misloopt door diefstal, dan zal het waarschijnlijk gaan om een medewerker die een plakje worst in eigen mond heeft gestoken. Daar zal nooit iemand een issue van maken. Hij denkt te begrijpen waar de belangstelling voor het onderwerp vandaan komt. Vanuit financile instellingen bezien is vertrouwen eigenlijk hun enige asset. Elk wissewasje, maar ook serieuze zaken, zijn potentile deukjes in het imago van een bank. Daarbij is de publieke opinie op dit moment ook nog eens slecht gestemd en is er sprake van wantrouwen jegens banken. Maar er is meer aan de hand dan alleen een vertrouwenskwestie, stelt hij. Die 35 miljoen euro aan internetfraude, dat is het topje van de ijsberg. Want welke fraudevormen vinden er op grotere schaal plaats op internet? Identity theft, illegale downloads, illegaal gokken... Internet is een groot fraudekanaal en dat is een punt van zorg. Dat verklaart ook de aandacht. Het gaat om een groeiend probleem.
Wisselwerking IT en business
Hoewel de schade klein is, zijn de effecten majeur

maar als iemand het juiste gereedschap heeft, komt hij binnen. Of je moet het helemaal dichtmetselen, maar dat heeft gevolgen voor de bruikbaarheid. Toegankelijkheid voor de gebruiker betekent per definitie dat het systeem poorten moet hebben.
IsO27000-norm
In aansluiting op het verhaal over slimmere dieven komt security steeds meer in the spotlights te staan. Dat ziet ook Hoeneveld: Het is absoluut een groter vakgebied geworden, dat steeds verder uitdijt. Certificering, predicaten voor security, het wordt heel breed getrokken. Hij neemt als voorbeeld de ISO27000-norm, een serie van securitybeschrijvingen die ook als normering terugkomt in zijn eigen organisatie. Ontwikkelingen op het gebied van security vinden op meerdere vlakken plaats, onder meer op het gebied van techniek. Meerdere barrires opwerpen is inmiddels gebruikelijk, zegt Hoeneveld. In
Hans Burg van Boer & Croon signaleert een steeds volwassener benadering van security in organisaties, waarin de wisselwerking tussen IT en businessunits centraal staat. De verantwoordelijkheid voor het bepalen van een acceptabel niveau van security ligt echter bij de organisatie, zegt hij. Het is te allen tijde een organisatorisch vraagstuk dat in belangrijke mate bepaald wordt door technische mogelijkheden. De rol van de IT-afdeling is om te informeren welke gevaren er zijn en welke technische oplossingen daar een adequaat antwoord op bieden. Dan is het aan de businessverantwoordelijke om te bepalen hoe erg het is wanneer een elektronische dienst uitvalt en tegen welke kosten hij dat wil voorkomen. Dat is de dialoog tussen business en IT die je wilt hebben. Want hoewel de schade die het afgelopen jaar op het gebied van online betalingsverkeer veroorzaakt is, weliswaar verwaarloosbaar klein is, zijn de effecten op de dienstverlening aan klanten en het vertrouwen van diezelfde klanten wel degelijk majeur. Cybercriminaliteit is niet iets wat we moeten bagatelliseren.
m e i
2 0 1 2
35
rondetafel Bluecoat
i t
m a n a g e m e n t
TeksT: van onze redacTIe | foTos: Marcel wIlleMs
securitymanagement
Bewustwording of vechten tegen de bierkaai?

de beveiliging anders opgezet moet worden. Ben je een paar jaar verder, dan verandert je dienstverlening en je omgeving, waardoor je je daar weer aan moet aanpassen. Van een structureel opgezette security governance is dan ook volgens deze deelnemer bij de meeste organisaties geen sprake. Trapsgewijs komt het echter wel op een hoger niveau, zeker bij banken en verzekeraars waar vanuit wetgeving strenge eisen worden gesteld. Toch kunnen reset-momenten, zoals een reorganisatie, ook aanleiding geven goed naar het inrichten van het beveiligingsbeleid te kijken, zo pakte een andere deelnemer de draad op. Dat neemt niet weg dat de ontwikkelingen zo snel gaan, dat je elk jaar weer moet bekijken of je je security niet anders wil en moet opbouwen. Die reset-momenten kunnen tegelijkertijd momenten zijn waarop gaten vallen, vervolgde hij.
Hebben we als securitymanagers onze processen op orde? Die vraag stond centraal bij de exclusieve rondetafelsessie die Tijdschrift IT Management in samenwerking met Bluecoat systems organiseerde voor een select gezelschap van CsOs en securitymanagers. Daar bleek dat securitymanagement soms lijkt op vechten tegen de bierkaai, en bewustwording een belangrijke rol speelt in de beveiliging van informatie. Het is een kwestie van vallen en opstaan.
e centrale vraag werd getriggerd door talloze incidenten die het nieuws haalden. Van Diginotar tot aan KPN waarvan de klantgegevens op straat belandden en journalist Brenno de Winter die de maand oktober aangreep om lekken in beveiliging van websites van gemeenten bloot te leggen. Hoe zijn deze incidenten mogelijk? Hebben ITmanagers hun security wel op orde? Of is de praktijk weerbarstiger dan de berichtgeving doet vermoeden? Dat zijn de vragen die ter tafel kwamen. Security, en vooral het beleid eromheen, is een kwestie van vallen en opstaan, vertelde een van de deelnemers. Een deel van de security is gegroeid vanuit de historie. Dan komt er een reorganisatie en blijkt dat
Onoverzichtelijk
Een ander vond dat de situatie rondom security minder overzichtelijk is geworden. Vroeger had je een security officer die het datacenter bewaakte. Daar zat alles in en alle terminals waren eraan gekoppeld. Met de ontwikkeling naar client/server en end point glipt het steeds meer tussen je vingers door en zie je incidenten ontstaan. Het is niet meer centraal te regelen. Het gevolg is decentrale security met meerdere bazen. Een reactie daarop is volgens deze deelnemer dat bedrijven een beroep
37
m e i
2 0 1 2
rondetafel Bluecoat
doen op het bewustzijn van eindgebruikers en voor centrale mechanismen pleiten. Laten we maar weer naar een virtual desktop gaan. De consumerization van IT kan security danig in het gedrang brengen, zo viel aan tafel te beluisteren. Met de creditcard kan de eindgebruiker zelf IT-diensten, bijvoorbeeld bij Amazon, inkopen. Je wordt linksom en rechtsom ingehaald. Tegenhouden doe je het niet en dat moet je niet eens willen, reageerde een van de aanwezigen. Gebruikers doen wat ze doen vanuit het belang van de organisatie zelf. Je kunt alleen de eindgebruiker helpen in zijn keuze. Dat maakt het opstellen van beveiligingsbeleid per definitie tot een continu proces. Simpelweg omdat dat beleid enerzijds moet aansluiten op
Je moet elk jaar weer bekijken of je security niet anders wilt inrichten
steeds wisselende behoeftes van de eindgebruikers en anderzijds te snel al weer verouderd kan zijn door ontwikkelingen die elkaar snel opvolgen.
Awareness
Met de praktijk van vandaag de dag voor ogen, was men het erover eens dat het binnen de organisatie onder de aandacht brengen van security een belangrijk onderdeel van de taak van de security officer is. Ik ben dan ook veel bezig met het creren van bewustzijn van de rol van gebruikers in het tegengaan van de gevaren, aldus een van de aanwezige securitymanagers. Veel businessmanagers
hebben het idee dat dit een taak van IT is. Maar in mijn beleving is security maar voor een klein deel IT en voor het overgrote deel awareness. Over verantwoordelijkheden gesproken, zo voegde een deelnemer hieraan toe, in veel organisaties is niet eens bekend wie de eigenaar van data is, laat staan dat de informatiebeveiliging is belegd. Daar zul je toch heldere afspraken over moeten maken.
Access
Die afspraken kunnen terechtkomen in het beleid voor identity- en accessmanagement. Wie mag op een systeem of wie mag bij welke informatie?
Daar zitten we in een spagaat, aldus een van aanwezigen. Je wilt de informatie beschermen, maar systemen moeten onderhouden worden. Diegenen die onderhoud verzorgen, kunnen bij alle informatie. Die belangen en taken bijten elkaar wel eens. Een van de deelnemende managers aan tafel stelde dat hij zich vooral aan de kant van de business bevindt. Ik ben wel ondergebracht bij IT, maar ik vertegenwoordig vooral de business. Daarmee ben ik onderscheidend en heb ik de onafhankelijkheid om informatiebeveiliging op te pakken. Dat neemt niet weg dat het onderscheid tussen IT en informatiemanagement
i t
m a n a g e m e n t
in de praktijk lastig te maken is. Dat terwijl onderzoeksbureaus Gartner en Forrester die scheiding van IT en informatie juist aanbevelen. Om de complexiteit van de materie nog eens te onderstrepen, wees iemand op de invloed van outsourcing: Taken worden over de hele wereld uitgevoerd, van Roemeni tot aan India, terwijl de verantwoordelijkheid hier in Nederland ligt.
Niet meer te overzien
Identity- en accessmanagement worden een belangrijk onderwerp, zeker nu IT niet alles aan toepassingen, bijvoorbeeld in de cloud, meer kan overzien en kan benvloeden. Zeker als je met SaaS en andere cloudoplossingen veel zaken buiten je organisatie gaat beleggen. Het is het moment om eigenaarschap van informatie en de control erover vast te leggen. Dat gaat ook over het vastleggen van de zwaarte van de informatie. Logistieke informatie is niet erg spannend, maar persoonlijke informatie bijvoorbeeld een patintendossier wil je wel goed beveiligd hebben. IT is gewend standaardoplossingen te leveren, maar moet in dit geval fijnmaziger denken om verschil te maken in soorten informatie voor verschillende autoriteitsniveaus. Daar is duidelijk een omslag voor nodig, stelde een van de deelnemers. Het is daarnaast lastig te bepalen wat wel en wat niet beschermd moet worden, concluderen de aanwezigen. Ook het opstellen van regels is niet altijd even handig. Ik vergelijk het met de verkeersregels. We kunnen regels opstellen, maar wat gaan we er vervolgens mee doen? Als niemand zich er druk om maakt, waarom zouden we ze dan opschrijven? Vind je het belangrijk genoeg om er actie op te ondernemen? Door die vraag te stellen heb je meteen iets in handen om een oerwoud aan regels tegen te gaan.
Taken worden over de hele wereld uitgevoerd, terwijl de verantwoordelijkheid in Nederland ligt
spanningsveld dat niet met classificatie van informatie te lijf kan worden gegaan, zei een van de securitymanagers. Want wat de een geschikt vindt om te delen, vindt de ander top secret. Informatiebeveiliging en berhaupt informatie binnen de deur houden, het lijkt al met al sterk op vechten tegen de bierkaai. Een van de deelnemers vond het allemaal wel meevallen: Ik denk dat medewerkers moeten wennen aan de mogelijkheid van malware en phishing en dergelijke. Vroeger deed ik ook de achterdeur niet op slot, maar dat doe ik nu wel. Medewerkers hebben tijd nodig om zich bewust te worden van de risicos. Dat is niet iets wat gebeurt van vandaag op morgen, maar duurt langer dan dat.
kwestie van tijd
Gegevens netjes achter slot en grendel opbergen staat in contrast met het delen van informatie waardoor creativiteit kan ontstaan. Daar zit een
m e i
2 0 1 2
39
ik & mijn klant
Het inlevingsvermogen is essentieel

IT-leverancier TenICT won begin dit jaar de aanbesteding voor het vervangen van het netwerk van het BovenIj ziekenhuis in Amsterdam. er was overduidelijk sprake van een klik tussen IT-cordinator Richard van Leeuwen (BovenIj) en directeur midrangemanagement Frank Helmich (TenICT). zakelijk, maar ook priv.
Richard van Leeuwen over Frank Helmich Hoe is de keuze voor TenICT tot stand gekomen? We waren op zoek naar een leverancier die ons netwerk kon vervangen. Daarvoor hebben we een request for proposal uitgeschreven. Onder meer vanwege hun kennis, enthousiasme en heldere communicatie kwam TenICT op de shortlist terecht. Naar aanleiding van hun proof of concept zijn TenICT en vendor Huawei door onze selectiegroep unaniem verkozen tot partner. Uiteraard omdat we zeer te spreken waren over hun POC en over de aanwezige kennis. Maar er speelde meer. Frank komt zijn afspraken na; dat was al snel duidelijk. Hij denkt mee en begrijpt hoe het hier reilt en zeilt. Dat inlevingsvermogen is voor mij essentieel. Hoe gaat TenICT om met obstakels? Echte hindernissen hebben we niet gehad. Er is wel een moment geweest waarop we echt zaken hebben gedaan. Dat was rondom de voorbereiding van het contract. Ik had een aantal eisen omtrent de betalingsregeling, omdat ikzelf ook enigszins de regie over de fasering wil houden. Ik heb aangegeven dat ik dit met de financieel directeur van TenICT wilde bespreken. We hebben toen onderhandeld, allebei water bij de wijn gedaan en zijn tot een mooi contract gekomen. Wat bewonder je in Frank? Frank is een aimabele man die mensen weet te binden. Tussen Huawei en TenICT zag ik dan ook een innige samenwerking. En die is er nu ook tussen ons. Hij denkt met ons mee, is open en doet wat hij zegt. Ik kan echt op hem bouwen. Frank Helmich over Richard van Leeuwen Hoe zou je Richard omschrijven? Als een humorvolle persoonlijkheid. Er is altijd ruimte voor een grapje. Richard heeft echt een westerse mentaliteit, is heel open en direct. De communicatie met hem verliep dan ook heel erg prettig. Dit soort klanten zijn voor mij de krenten in de pap. Sommige klanten zijn onduidelijk in hun communicatie of traag met reageren. Met Richard konden we heel snel schakelen. Zou je zijn werk kunnen doen? Als ik het zou doen, zou ik het niet anders willen doen dan hij het nu doet. Natuurlijk wel op mijn eigen manier, maar ik waardeer hoe hij zaken aanpakt. Ik denk alleen niet dat ik het zou willen. Ik heb behoefte aan wat minder technisch werk en zou bovendien, als ik in zijn schoenen zou staan, de verandering missen. Ik heb meerdere omgevingen nodig om goed te functioneren. Wat bewonder je in Richard? Hij heeft een heel mooi team om zich heen verzameld. De een is wat rustiger en serieuzer, de ander is weer extraverter. De rol van aanjager van het team vervult Richard met verve. En dat vertaalt zich naar een bijzondere samenwerking. Toen we een tijd geleden bij Huawei de proof of concept presenteerden, stond ik in de pauze met de selectiegroep te tafelvoetballen. Dat maak je niet iedere dag mee.
Richard van Leeuwen is IT-cordinator bij het BovenIJ ziekenhuis.
Frank Helmich is directeur midrangemanagement bij TenICT, system integrator en leverancier van IT-oplossingen voor het bedrijfsleven en de overheid.
i t
m a n a g e m e n t
TeksT: van onze redacTIe | foTos: Mark van den brInk
Richard van Leeuwen, BovenIJ ziekenhuis, en Frank Helmich, TenICT, werken professioneel samen, maar spelen ook gerust een potje tafelvoetbal.
m e i
2 0 1 2
41
netwerkbeheer
IT-monitoring op schiphol airport
Waar zit de speld in de hooiberg?

TeksT: syTse van der scHaaf
Nu steeds meer organisaties informatiesystemen en applicaties op afstand benaderen, stijgt het belang van het netwerk. Dat maakt het extra lastig om bij eventuele verstoringen de oorzaak te achterhalen. schiphol Telematics zet de open-sourcesoftware Opsview in om de spreekwoordelijke speld in de hooiberg snel te kunnen vinden.
je de grote stroom aan berichten goed interpreteerbaar uit het netwerk halen en verschillende zaken aan elkaar correleren. Is dat vooraf juist ingericht dan haal je over het algemeen bij een incident de oorzaak van de verstoring veel sneller boven water.
Complexiteitsreductie
elecomoperator Schiphol Telematics (ST) weet als geen ander wat erbij komt kijken als je bedrijfskritische systemen moet beheren die voor het goed functioneren afhankelijk zijn van het netwerk. Het vluchtinformatiesysteem, betalingssystemen en de bagage-handlingsystemen kunnen niet zonder goede netwerkverbindingen en hebben een majeure impact op primaire processen als er uitval is. In zon situatie, waarbij onder constante druk 24/7 netwerkprestaties overeind moeten blijven, kan ST niet zonder een adequate oplossing waarbij het functioneren van bedrijfskritische diensten proactief in de gaten wordt gehouden. Dat begint met segmenteren. Beschikbaarheid en reparatietijd verschillen in onze dienstverlening, legt Ata Koycu, senior productmanager bij ST uit. We gaan verder dan het sturen op prestatiegetallen alleen en denken mee met de klantprocessen. Verstoringen in netwerkeenheden en netwerkpoorten verschillen van elkaar. Voor hetzelfde geld ligt een halve terminal stil, terwijl mensen hun vliegtuig moeten halen. Om in dit soort cruciale bedrijfsprocessen verstoringen zoveel mogelijk te voorkomen of als ze wel plaatsvinden adequaat en snel op te lossen, is het nodig om proactief te acteren, aldus Koycu. Het probleem met grote complexe netwerkinfrastructuren is dat als er een incident plaatsvindt er zoveel berichten opduiken dat de oorzaak van het probleem ondergesneeuwd raakt. Het lijkt daardoor alsof er op heel veel plekken iets mis is, terwijl er vaak toch maar n hoofdoorzaak is. Het is zaak om die oorzaak zo snel mogelijk op te sporen. Om dat correct te kunnen doen, moet
Voor dat inzicht heb je adequate hulpmiddelen nodig, maar vooral n blik op de infrastructuur. "Ons netwerk is aanzienlijk gegroeid in de afgelopen jaren. We moesten voor het netwerkbeheer op een gegeven moment drie verschillende monitoringsoplossingen gebruiken, vervolgt Koycu. In plaats van deze gesegmenteerde aanpak, waarbij voor verschillende netwerk-
dashboard is zo ontworpen dat medewerkers snel de prestaties van alle onderdelen van het netwerk kunnen zien en begrijpen wat de meetinformatie betekent. Het systeem ondersteunt ST daardoor zo goed mogelijk bij het controleren of de netwerkinfrastructuur van afnemers voldoet aan de behoeften van de afnemers. "De keuze voor Opsview lag voor de hand. Het is snel te implementeren en was in gebruik te nemen zonder dat bedrijfskritische systemen uit de lucht moesten. Dat laatste was een doorslaggevende eigenschap omdat we niet de luxe hebben om ons netwerk down te brengen omdat er een update van de monitoringsystemen moet draaien", legt Koycu uit.
Van obstakel tot hulp
Een duidelijke hyginestrategie in het netwerk is cruciaal
onderdelen verschillende beheersystemen ingezet werden, zijn we op zoek gegaan naar n enkele oplossing. Deze insteek verbetert de zichtbaarheid op de infrastructuur sterk en zorgt ervoor dat de verschillende beheerdiensten en netwerkinfrastructuren optimaal afgestemd zijn op de zakelijke behoeften van de heterogene doelgroep die we bedienen."
Opsview
Na bestudering van een aantal beheersystemen koos ST uiteindelijk voor Opsview Enterprise om realtime inzicht te krijgen in de prestaties van de netwerkinfrastructuur. Opsview is een open-sourcebeheersysteem waarmee netwerk, IT-, server-, applicatieen cloudmonitoring uit te voeren is. In het geval van ST, wordt de software gebruikt om alle onderdelen van het netwerk van de onderneming te controleren en prestatie-informatie op te voeren in n dashboard. Het
Sinds de invoering van het systeem in september 2011 heeft ST de levering van de netwerkdiensten aan zijn afnemers weten te verbeteren. "We zijn verheugd met de resultaten tot nu toe", aldus Koycu. "Onze oude monitoringoplossingen waren meer een obstakel dan een hulp. Toen het Opsview-systeem eenmaal draaide, waren we snel in staat om een baseline vast te stellen. Dat leverde in het begin issues op waar we daarvoor geen weet van hadden, maar die met het nieuwe hulpmiddel wel bloot gelegd werden. Zo heeft het ons in staat gesteld om bepaalde zaken preventief aan te pakken. Inmiddels zijn we toe aan een nieuwe fase waarbij we het Opsview-systeem gaan gebruiken om bijvoorbeeld de capaciteitsplanning te verbeteren." Wat dat betreft is het gezegde regeren is vooruitzien steeds meer het motto geworden. Als er bepaalde beschikbaarheid geleverd moet worden, moet je in het ontwerp single point of failure vermijden. De monitoringtool die je hanteert, moet optimaal aansluiten bij het beheerproces. Maar ook een duidelijke hyginestrategie in het netwerk is cruciaal. Zo moet de netwerktechnologie up-to-date zijn en moeten alle bugs uit de beheersoftware gehaald worden, vooral ook bij een nieuwe versie van het systeem. Op zo'n manier begin je in control te raken.
Sytse van der Schaaf is hoofdredacteur van IT Executive.
m e i
2 0 1 2
43
EvEntkalEndEr 2012
MEdia kalEndEr 2012
In 2012 zullen de komende events gaan plaatsvinden; 27 maart CIO Dinershow & Timmies www.ciodinershow.nl 14 & 15 mei Connectivity2020 14 mei Jaarcongres Connected Enterprise www.connectedenterprise.nl 15 mei BTG Themadag (Ned. Ver. voor BedrijfsTelecommunicatie Grootverbruikers) 18 & 19 juni The Outsourcing Days 18 juni Het OutsourcingsCongres (PON) 19 juni Jaarcongres Strategic Sourcing www.outsourcingdays.com 20 sept Jaarcongres IT Transformation www.it-transformation.nl 12 & 13 nov CIO Day www.cioday.nl 13 dec OM Dinershow & Tommies
Themas CIO Magazine 2012 nr. 1 it & vision aanleverdatum materiaal 20 januari verschijningsmaand februari nr. 2 it & Communication aanleverdatum materiaal 16 maart verschijningsmaand april nr. 3 it & Finance aanleverdatum materiaal 27 april verschijningsmaand mei nr. 4 it & technology aanleverdatum materiaal 22 juni verschijningsmaand juli nr. 5. CiO-day Special aanleverdatum materiaal 27 augustus verschijningsmaand september nr. 6 it & Business aanleverdatum materiaal 12 oktober verschijningsmaand november
Themas TITM 2012 nr. 1 it & innovation Special: mobility aanleverdatum materiaal 17 februari verschijningsmaand maart nr. 2 architecture Special: datum management aanleverdatum materiaal 30 maart verschijningsmaand april nr. 3 Business & it Special: Projects & portfolios aanleverdatum materiaal 11 mei verschijningsmaand juni nr. 4 Cloud computing Special: Social media aanleverdatum materiaal 6 juli verschijningsmaand augustus nr. 5 information planning & management Special: Human Capital aanleverdatum materiaal 14 september verschijningsmaand oktober nr. 6 analytics & Bi Special: Procesmanagement aanleverdatum materiaal 26 oktober verschijningsmaand november nr. 7 Jaarboek information trends 2013 aanleverdatum materiaal 18 januari verschijningsmaand Maart 2013
Themas Outsource Magazine 2012 nr.1 Sourcing & innovatie special: nearshoring aanleverdatum materiaal 2 maart verschijningsmaand maart nr. 2 Global Sourcing special: Offshoring aanleverdatum materiaal 13 april verschijningsmaand mei nr. 3 Strategic Sourcing special: klantcontact-outsourcing aanleverdatum materiaal 25 mei verschijningsmaand juli nr. 4 Business Process Outsourcing special: HrM-outsourcing aanleverdatum materiaal 20 juli verschijningsmaand augustus nr. 5 regie special: advies-outsourcing aanleverdatum materiaal 28 september verschijningsmaand oktober nr. 6 Sourcing competences special: Procurement aanleverdatum materiaal 16 november verschijningsmaand december nr. 7 Outsource Magazine Jaarboek 2013 aanleverdatum materiaal 1 december verschijningsmaand januari 2013
research
TeksT: Henny van der pluIJM
Force multipliers zijn hindernis voor innovatie

Force multipliers, zo moeten we technische standaarden zien volgens de International Organization for Standardization (ISO). De organisatie bracht onlangs een nieuwe, juichende brochure uit over de voordelen die standaarden brengen in enkele jonge ict-deelmarkten: smart cards, barcodes, biometrie, cloud computing en beveiligingstechnologie. De brochure was een uitvloeisel van het werk van een technisch comit van de ISO en de International Electrotechnical Commission (IEC). Dit gezamenlijke comit heeft in de afgelopen jaren meer dan 2.400 standaarden goedgekeurd. Standaarden, zo voert de ISO aan, zijn essentieel om de producten en onderdelen van verschillende producenten te laten samenwerken. Dat is voordelig voor alle belanghebbenden. Zo krijgen consumenten (bedrijven, non-profit) het voordeel van meer keuze en lagere kosten. Bedrijven en non-profitorganisaties profiteren op verschillende manieren van de schaalvoordelen die standaarden brengen. Zo is het aan de inkoopkant makkelijker kiezen en is er meer onderhandelingskracht tegenover leveranciers. Ook zullen innoverende bedrijven het makkelijker vinden nieuwe technologien te lanceren als ze weten dat er een uniforme massamarkt ligt te wachten. De ISO voert verder aan dat ook overheden voordelen hebben van standaarden omdat applicaties interoperabel worden, en omdat standaarden een maatstaf bieden om verschillende aanbiedingen te beoordelen bij openbare aanbestedingen. Het is natuurlijk allemaal waar, maar je zou er bijna van gaan denken dat standaardisering alleen maar goed is. Dat is een fundamentele denkfout. Je kunt evengoed aanvoeren dat standaardisering een enorme hindernis vormt voor de verspreiding van informatietechnologie. Neem het klassieke geval van een uitvinder die een nieuwe oplossing bedenkt. Die moet nog voordat hij weet of er voor het product een markt is, zich druk maken over de vraag of het voldoet aan een paar duizend standaarden die binnen de ISO-wereld zijn afgesproken. Niet te doen! In de praktijk zal het iets genuanceerder liggen, maar het moeten voldoen aan standaarden is een van de redenen waarom innovatieve MKB-bedrijven nauwelijks een poot aan de grond krijgen bij aanbestedingen door de overheid. De standaarden zijn inderdaad handig voor de inkoopafdeling van het ministerie of de provincie, maar niet voor de nieuwe MKBer met de innovatieve oplossing. De vraag of het nieuwe product beter is dan de traditionele oplossing is ondergeschikt aan de standaard. Je kunt dus evengoed aanvoeren dat standaardisering dodelijk is voor innovatie en kwaliteit. Hoe meer standaarden de ISO creert, hoe groter de legacy wordt van afspraken die nieuwe ontwikkelingen tegenhouden. Standaarden maken het ontegenzeggelijk makkelijker voor inkopers en voor verkopers als ze vanuit een afgegrendelde positie hun werk zouden kunnen doen. Dat is echter een illusie, want het basiskenmerk van de ict is doorlopende innovatie. Vasthouden aan standaarden is in deze sector dus gewoon een gevaarlijk uitgangspunt.
m e i
2 0 1 2
45
management
i t
m a n a g e m e n t
TeksT: JoHn verwaaIJen
legacy, cloud, mobile en apps gezichtsbepalers van IT-landschap
IT-manager wordt apps-provider

Paradigm shift. Helaas een term die de afgelopen jaren in de IT zo vaak ten onrechte gebruikt is, dat de sleet er behoorlijk in zit. Dat is jammer, want als er ooit sprake is geweest van een paradigm shift dan is het nu wel: cloud, mobile en apps geven het IT-landschap een volledig ander aanzien dan enkele jaren geleden. Legacy is niet langer een blok aan het been, en de gebruikers maken de dienst uit. Wie had dat een paar jaar geleden gedacht? De vraag is wat deze ontwikkelingen betekenen voor de rol van de IT-manager.
e IT-afdeling is bij de meeste organisaties de beschikbaarsteller van de infrastructuur, hardware en applicaties die worden gebruikt. Sinds mensenheugenis, bestaat er een discrepantie tussen de manier waarop de IT-afdeling dat doet en het door de gebruikers gewenste flexibel, efficint en effectief gebruik van IT. Het IT-management heeft van oudsher de gewoonte de zaken star in te richten, ze erg rigide te maken. Dat vindt zijn reden natuurlijk in bijvoorbeeld beveiliging, bevreesd als men is voor allerlei digitale bedreigingen, zoals besmettingen, inbraak en diefstal. Ik was onlangs nog bij een heel grote consultancyorganisatie waar de mensen naar klanten worden gestuurd met aan alle kanten dichtgetimmerde laptops. Het enige waar ze bij kunnen is het toetsenbord, maar niet bij de settings. Zelfs de screensaver kunnen ze niet wijzigen. Als de laptop wordt aangezet, zoekt hij een VPN-verbinding; kan hij die niet vinden, dan doet hij het verder gewoon niet of nauwelijks. Denkend vanuit de IT-afdeling is dat allemaal best te begrijpen, want hoe houd je alles in de
hand? Het draagt echter niet bij aan een beter bedrijfsproces dat uiteindelijk een beter resultaat (materieel of immaterieel) oplevert, en dat zou IT toch moeten. Maar zo zien de zaken er anno 2012 nu eenmaal uit.
Verandert de mooie functie van ITmanager in die van snackbarbeheerder?

Consumerization
De ontwikkeling van mobiel IT-gebruik voltrekt zich een beetje hetzelfde als eerder bij Windows for Workgroups. Dat werd toentertijd gepresenteerd als iets wat met name aan de keukentafel zou worden gebruikt. Er werd verwacht naar later bleek terecht dat consumenten die Windows for Workgroups adopteerden het mee zouden nemen naar het bedrijfsleven toe. Dat was de kern van de gedachte van Microsoft.
Bij mobiel zie je eigenlijk hetzelfde gebeuren. De mobiele telefoons werden eerst massaal gebruikt door de consument, waarbij de extra functionaliteit van de smartphone in het begin nog werd beperkt tot spelletjes en leuke apps. Maar je ziet het consumentengedrag daarin veranderen: de smartphone is inmiddels een onmisbaar medium voor informatie geworden. Ik las onlangs de term infomanie, de ziekelijke zucht naar informatie, mooi getypeerd door twee mensen die tegenover elkaar in een restaurant aan tafel zitten maar geen oog voor elkaar hebben: ze zijn gefocust op hun telefoon. Ze kunnen hun sociale netwerk niet met rust laten. Consumenten nemen dat gedrag mee naar hun werk. Ze zijn al door de bekende marktonderzoeksbureaus zoals Gartner, IDC en Forrester getypeerd als medewerkers die rondlopen met een levensafstandsbediening, in de vorm van hun telefoon. Ze zijn eraan gewend geraakt op die manier informatie te ontvangen en functionaliteit ter beschikking te krijgen. Ze verwachten dat ook op hun werk en ze zullen het IT-management onder druk zetten om dat te realiseren.
m e i
2 0 1 2
47
management
Nieuwe IT-discipline
Vanuit de bedrijfsgebruiker komen dus vragen zoals: Geef mij iets zinvols op mijn telefoon of PDA als ik die bepaalde verantwoordelijkheid moet dragen en die taken moet verrichten. En dat is eigenlijk een heel gunstige ontwikkeling voor de IT-afdeling: die houdt enerzijds zelf in de hand hoe de beveiliging van de apps in elkaar moet zitten en kan tegelijkertijd open en werkbare functionaliteit gaan leveren aan de gebruikers. Vooral dat laatste zal bij gebruikers in goede aarde vallen, en ze zullen de IT-afdeling gaan zien als een organisatieonderdeel dat werk en leven gemakkelijker maakt. De IT-afdeling moet kantelen en een nieuwe IT-discipline worden die aan de ene kant zorgt dat alles wat oud is en waar men op wil besparen naar de cloud gebracht wordt, en aan de andere kant zullen ze een app-provider gaan worden voor de gebruikers. Dat zal gebeuren in een private app-omgeving waarvan de IT-afdeling alles qua beveiliging zelf in de hand heeft. Anders gezegd: ook voor de IT-afdeling wordt het leven gemakkelijker en plezieriger. Sommigen zullen tegenwerpen dat de mooie functie van IT-manager verandert in die van een snackbarbeheerder. Je kunt daar ook anders naar kijken: de IT-manager wordt degene die de applicatieen informatie-infrastructuur van een organisatie beter kan inzetten voor de gebruikers. Een snackbar hoeft overigens helemaal niet slecht te zijn; er zijn er van buitengewoon goede kwaliteit. Als een medewerker een kroket wil eten, zal hij beter gaan functioneren door het eten van een superkroket dan van een die grenst aan voedselvergiftiging. Veel gebruikers zeggen nu: ik heb een telefoon vol met dingen gekregen die ik heel misschien ook in mijn werk zou kunnen gebruiken. Dat moet en dat kan ook anders, door de IT-afdelingen apps van veel betere kwaliteit en toegesneden op de bedrijfsapplicaties te laten leveren. De IT-manager wordt dus de beheerder van een appstore, specifiek voor de eigen organisatie. de organisatie ze nog beter bedient en nog vaster aan zich bindt. Dat heeft overigens ook de nodige impact voor bedrijfsprocessen. Als een klant ziet dat er een app beschikbaar is, zal hij nauwelijks formulieren meer invullen, om maar een voorbeeld te geven. Dat vereist interne aanpassingen. Ook aan de andere kant van de supply chain die van de logistiek en toeleveranciers zullen apps beschikbaar komen. Er komt dus een sterk onderscheid tussen de interne apps, waar de eigen mensen mee werken en hun functies mee uitvoeren, en apps die je beschikbaar stelt aan beide zijden van je supply chain. en Cobol. En dat zal nog lange tijd zo blijven, simpelweg omdat iedereen weet dat het echt bugfree is. Dat zijn toepassingen waarvan je niemand ook maar aanstalten ziet maken om dat eens driftig in een ander platform om te zetten. Organisaties zullen ze blijven gebruiken en laten draaien op machines die daarvoor geigend zijn. Bovendien kunnen grote financile instellingen leveranciers dwingen om machines te blijven leveren waar hun oude software op kan draaien. De huidige generatie integratiesoftware is perfect in staat om een applicatie als SAP R3 te ontleden naar specifieke functies en die in de vorm van een app naar een mobiele gebruiker te brengen, een techniek die via een cloudconstructie al wordt toegepast. Op die manier kan ook legacy voldoen aan de huidige wensen en eisen van de gebruikers. Legacy hoeft dus helemaal geen blok aan het been te zijn. Het gaat er alleen om hoe de zaak kan worden opgedeeld in stukken die zouden kunnen worden overgezet in een soort ontwikkelingsapplicatie, die dan rechtstreeks toegang heeft tot het grote, oude, vaste systeem. Als je die opdeling hebt, dan kun je dat technisch omvormen. Kies dus een platform dat dit kan, ook met heel oude legacy, geschreven in bijvoorbeeld Cobol IDW; een platform dat de functionaliteit ervan opneemt en transformeert naar iets wat in andere vormen op andere plaatsen kan worden gebruikt, bijvoorbeeld als app, op de mobiel, in de cloud. Met de stand van de moderne integratietechnieken bestaat de drang om van legacy af te komen dus helemaal niet. Ook met zeer oude legacy kan een organisatie wel degelijk meedoen met een moderne afhandeling van bedrijfsprocessen.
Legacy hoeft helemaal geen blok aan het been te zijn

Het is interessant om te zien hoe de toekomstige IT-afdeling de kwaliteit van de apps gaat beheren en welke procedures en protocollen er worden bedacht voor de acceptatie van nieuwe apps en de beschikbaarstelling ervan buiten de organisatie, naar beide zijden van de supply chain. Kan bijvoorbeeld ITIL hierin een rol spelen?
Geen blok aan het been
Inzet apps
Apps kunnen natuurlijk niet alleen binnen, maar ook buiten de organisatie worden gebruikt. Dat past bijvoorbeeld prima in het concept van de klantgestuurde onderneming. Klanten krijgen apps ter beschikking gesteld, waarmee
Legacy is in de IT-wereld feitelijk een verzamelnaam voor alles wat er al staat. Daar is de organisatie aan gewend en vaak ook aan gehecht geraakt. Legacy betreft niet alleen soft- en hardware; het betekent ook dat de primaire bedrijfsprocessen daarmee zijn ingericht. Kortom, legacy maakt onderdeel uit van de bedrijfscultuur. Dat is een van de belangrijke redenen dat ondernemingen lang aarzelen om de cloud in te stappen en de voordelen daarvan te genieten. Voordelen die vooral terug te vinden zijn in de kosten en in de verworven flexibiliteit. Daarbij hoort wel de aantekening dat cloud computing alle karakteristieken van een vendor lock-in heeft. Maar dat terzijde. Apps zullen die legacy gaan ontsluiten. Applicaties voor de financile afhandeling zijn bij de meeste organisaties geprogrammeerd in RPG
Onvermijdelijk
Er waait echt een app-storm over de wereld. De veranderingen zijn bij veel IT-afdelingen al in gang gezet en de verwachting is dat de volledige kanteling naar de nieuwe IT-discipline binnen drie jaar zal zijn voltrokken. Het zal niet gemakkelijk zijn, maar onvermijdelijk.
John Verwaaijen is General Manager Benelux van Magic Software.
i t
m a n a g e m e n t
column Emiel van Bockel
Minder vrij dan we denken

In mijn vorige column heb ik stilgestaan bij de digitale sporen die wij dagelijks achterlaten en het gevaar van informatiecombinatie. Ik ben geindigd met to be continued, een opmaat naar deze column. Ik wil namelijk stilstaan bij de vraag: hoe vrij zijn wij nog in de informatie-economie? Tot mijn verbazing was het antwoord dichterbij dan ikzelf had kunnen bedenken. Mijn vrijheid in de informatie-economie is me zelfs pas letterlijk ontnomen. Onlangs heeft op verzoek van de Stichting Brein de rechtbank Ziggo bevolen de toegang tot websites van The Pirate Bay (TPB) te blokkeren. Ik ben er, als klant van Ziggo, de dupe van. Wat nu als ik TPB gebruik als search engine om informatie over content te vergaren of om wl legale content te vinden? De vrijheid tot vergaring van informatie wordt vanaf nu dus gecensureerd. Stichting Brein bepaalt blijkbaar tot welke informatie ik toegang mag hebben. Dit lijkt me niet goed voor de informatie-economie. Mij lijkt het beter de bron van het probleem aan te pakken: het illegaal downloaden van content. TPB is informatief gezien niets anders dan een search engine. Het daadwerkelijk downloaden vindt er namelijk niet plaats. Verbied dan ook de programmatuur die het downloaden mogelijk maakt in plaats van een search engine te blokkeren. Probeer iets te bedenken wat beter past in de huidige informatie-economie. Geef de consument bijvoorbeeld een gratis virusscanner die voorkomt dat bepaalde downloadsoftware wordt genstalleerd. Daarmee los je het probleem op en ontneem je de consument haar informatievrijheid niet. Daar bereik je waarschijnlijk veel meer mee dan het ontzeggen van de toegang tot informatie. Dat is onbegonnen werk. Zelfs een kind van 14 weet dat via zogeheten proxy-sites blokkades eenvoudig zijn te omzeilen. Nu moet ik eerlijk zijn, ik heb het zelf van onze oudste van 14 geleerd die de blokkade in mijn firewall wilde omzeilen maar dat terzijde. Er zijn duizenden proxy-sites op deze planeet. Enkele weken later las ik het bericht dat stichting Brein twee proxy-sites had aangeschreven en gesommeerd te stoppen met het doorgeven van TPB-dataverkeer aan specifiek Ziggo- en XS4ALL-klanten. Dus al twee van de duizenden proxy-sites zijn aangeschreven! Het ergste is dat het specifiek Ziggo-klanten betreft; dit lijkt op internetdiscriminatie. Wordt dadelijk Google ook gesommeerd te stoppen met het doorgeven van informatie over proxy-sites die TPB dataverkeer kunnen doorgeven aan Ziggo-klanten? Of mogen Ziggo-klanten straks Tijdschrift voor IT Management niet meer lezen, omdat daarin staat geschreven dat via Google proxy-sites te vinden zijn die TPB-dataverkeer doorlaten? Het komt steeds vaker voor dat partijen zonder overleg bepalen of er wel of niet bepaalde informatie wordt gebruikt of doorgegeven. Zo weert Apple apps die iets doen met het unieke nummer van de iPhone om onder andere reclame weg te houden. De consument wordt, al dan niet gewenst, reclame ontnomen. Vanuit Google moest je wel lid worden van Google Plus om het gebruik van Picasa te behouden. Vele apps dwingen nagenoeg het recht af om een Twitter-account te mogen analyseren alvorens het gebruik te kunnen continueren. Eigenlijk word je gewoon verplicht informatie te delen. Elke dag lees je wel weer iets in het nieuws over de wijze hoe informatie wordt gebruikt. Informatie is blijkbaar vloeibaar geworden: het stroomt alle kanten op, het is niet te stoppen en het is zeker niet vast te houden. Ik verwacht dat we de komende jaren nog veel lekkages en overstromingen van informatie krijgen. Wij van IT moeten de zoektocht starten naar de echte vrije informatiewereld waarbij wij de consequenties van vrijheid moeten accepteren zoals onze kinderen dat nu al doen.
Emiel van Bockel is informatiemanager en expert op het gebied van informatiemanagement en BI. In deze column belicht hij de waarde van informatie. Meer van Emiel is te vinden op zijn blog www.bifacts.com
m e i 2 0 1 2
49
Be a rainmak
Dont just be a cloud builder. Be a rainmaker.
IT thought lea and over 1 bill end users pro clouds built on NetApp storag foundation. To sure your stora architecture is designed to de the rewards th has to offer, vi NetApp.com/B
Scan to learn how to reap the full rewards of
2011 NetApp. All rights reserved United States and/or other countri
ker.
IT thought leaders and over 1 billion end users profit from clouds built on a NetApp storage foundation. To make sure your storage architecture is designed to deliver all the rewards the cloud has to offer, visit NetApp.com/BuiltOn.
ders lion ofit from na ge o make age s eliver all e cloud isit BuiltOn.
Scan to learn how to reap the full rewards of the cloud. Get the app at 2dscan.com.
d. Specifications are subject to change without notice. NetApp, the NetApp logo, and Go further, faster are trademarks or registered trademarks of NetApp, Inc. in the ies. All other brands or products are trademarks or registered trademarks of their respective holders and should be treated as such.
the cloud. Get the app at 2dscan.com.
REALITY CHECK
Visies, trends en ontwikkelingen in informatiemanagement en -technologie Maak ze tot realiteit.
Lees TITM. Het magazine voor no-nonsense IT- en informatiemanagers.

ITM voluit: Tijdschrift IT Management is een magazine dat het karakter van zijn doelgroep perfect weerspiegelt. TITM is er voor leidinggevenden in de ICT. Of u nu IT-manager, informatiemanager hoofd ICT of nog anders genoemd wordt, u draagt verantwoordelijkheid voor de informatievoorziening en neemt dagelijks belangrijke beslissingen. U slaat de brug tussen de directie, de CIO of de CFO enerzijds en de IT-organisatie anderzijds. U bent dagelijks betrokken bij ICT-projecten, maar hebt een open oog voor de bedrijfsstrategie. TITM is er voor leidinggevenden in de ICT, zoals u. In TITM vindt u prikkelende columns, no-non-
sense vakinformatie en boeiende interviews met opinion leaders of collegas bij andere organisaties. TITM verspilt uw tijd niet, maar is altijd to-the-point. Net als u. TITM volgt de belangrijke ontwikkelingen in ICT en informatiemanagement over de volle breedte. Zo bent u altijd in no time up-to-date. TITM organiseert bovendien tal van events, zoals ronde-tafelsessies en studietrips, en biedt u de gelegenheid uw opinies en projectervaringen te publiceren. Wanneer u ook meer voor resultaten gaat dan voor loos gepraat, is TITM het blad voor u. Neem meteen een abonnement. Uw investering bedraagt slechts 75 euro per jaar. Welkom bij TITM!
ICT Media BV Magistratenlaan 184 5223 MA 's-Hertogenbosch T. 073-6140070 F. 073-6129997 www.cioday.nl www.cioportal.nl info@ictmedia.nl
gadgets
TeksT: van onze redacTIe
Combineer zakelijk met priv

Met de nieuwe Stylistic M532 Android Media Tablet geeft Fujitsu de trend bring your own device naar eigen zeggen nog meer betekenis. De leverancier van dynamische IT-infrastructuren bestempelt de nieuwkomer als een tablet voor professionals die zakelijk en privgebruik willen combineren.
krachtig
De Stylistic M532 biedt zakelijke gebruikers mobiele toegang tot corporate informatie. Hoewel de Android-telg op het eerste gezicht niet veel verschilt van een tablet zoals deze bij de gemiddelde consument op tafel ligt, is het model gericht op zakelijke gebruikers. Vooral de standaard beveiligingssoftware en zakelijke software voor het bekijken en bewerken van bestanden moet deze categorie gebruikers overtuigen. Zo biedt de tablet toegang tot virtual desktop infrastructures (VDI) en support voor onder meer Citrix, VMware en Microsoft-omgevingen. De tablet heeft een gewicht van 460 gram, een dikte van 8,6 millimeter en beschikt over twee cameras, 16 GB aan intern opslaggeheugen, en verbindingen door WiFi en bluetooth. Sinds april is de Stylistic M532 verkrijgbaar in Nederland.
Nieuwe ASUS Transformer Pad-modellen

Na de lancering van de Transformer Pad TF101 in 2011 heeft ASUS de Transformer Pad-serie uitgebreid met drie nieuwe modellen. Met de aanduiding Transformer doelt ASUS op de 2-in-1-aanpak die tablet en netbook combineert in n product via een toetsenborddock. De Transformer Pad Prime is volgens ASUS gemaakt voor de mobiele techneut en voorzien van een ultraslanke, metaalgesponnen afwerking. Het slechts 586 gram wegende apparaat is s werelds eerste quad-core tablet die draait op Android 4.0 Ice Cream Sandwich (ICS). Met een accuduur van maximaal 12 uur zou het apparaat een volledige werkdag mee moeten kunnen zonder dat het aan de lader moet. In combinatie met de mobile dock ligt de geclaimde gebruiksduur van de accu zelfs hoger: 18 uur.
Verschillende doelgroepen
De Transformer Pad Prime is voorzien van SonicMaster-technologie en heeft geluid dat muziek en spraak duidelijk moet kunnen weergeven. In combinatie met de 1,2MP-camera aan de voorzijde maakt het deze tablet-plus geschikt voor videoconferences. De twee andere nieuwe modellen in de Transformer Pad-reeks zijn minder op de mobiele professional gericht. De Transformer Pad Infinity valt op door het Full HD, 1920 x 1200 beeldscherm en moet daarmee liefhebbers van mobiel entertainment aanspreken. Het derde model, de Transformer Pad 300, is verkrijgbaar in verschillende kleuren en richt zich op de meer casual consument, niet de zakelijke gebruiker.
53
m e i
2 0 1 2
Where the brilliant minds meet

Met de Bossche Boardroom krijgt vergaderen op boardroom niveau een nieuwe betekenis. De locatie kenmerkt zich door een exclusieve en besloten ambiance, uitgebreide audiovisuele voorzieningen, een uitstekende keuken en een gezellige bar. High-tech
Ook in technologisch opzicht kent de Bossche Boardroom zijn gelijke niet. Een ingenieus lichtsysteem verandert de vergaderen loungeruimte in een handomdraai van sfeervol intiem tot een heldere studio.
Extra service
De Bossche Boardroom zorgt desgewenst voor een extra ondersteuning tijdens vergaderingen, presentaties en andere bijeenkomsten. U kunt bij de Bossche Boardroom terecht voor ervaren dagvoorzitters, moderatoren en nog veel meer mogelijkheden.
Bourgondisch culinair
U kunt na uw vergadering uiteraard ook nog heerlijk op sterrenniveau dineren met uw gasten. Het uitzicht over Den Bosch draagt bij aan een voortreffelijke ervaring.
Kijken in de keuken...
Heeft u interesse, dan bent u natuurlijk altijd welkom om met uw eigen ogen te aanschouwen wat de Bossche Boardroom u te bieden heeft.
Bossche Boardroom Magistratenlaan 186 5223 MA s-Hertogenbosch T 073-6232862 www.bosscheboardroom.nl E info@bosscheboardroom.nl E boekingen@bosscheboardroom.nl
overview
Op deze paginas vindt u een uitgebreid overzicht van bedrijven die actief zijn in de IT-sector. Door middel van 25 categorien hebben de bedrijven aangeven binnen welke specifieke vorm van IT zij actief zijn. Vindt u dat u als leverancier/dienstverlener ook in dit overzicht thuishoort, neem dan contact op met jeffrey Ploeg via jeffrey@ictmedia.nl of bel met 073 614 00 70.
APPLICATIeBeHeeR
www.accenture.nl
a service. Dit doen wij met behulp van consultancy & projects, managed services en staffing. Conclusion Future Infrastructure Technologies maakt onderdeel uit van Conclusion, de meest veelzijdige zakelijke dienstverlener van Nederland met vier disciplines; Human Capital, Communication, Organisation en Technology. In multidisciplinaire teams delen wij onze kennis en talenten.
Accenture
Accenture is een wereldwijd bedrijf voor management consulting, technology services en outsourcing. Wij werken met onze klanten samen om hen te helpen hun ambities te realiseren en een High Performance Business te worden en te blijven.
HP
Conclusion Future Infrastructure Technologies

www.conclusionfit.nl
Conclusion Future Infrastructure Technologies is specialist in het optimaliseren van ICT-infrastructuren en bijbehorende bedrijfsprocessen. Met ruim 250 werknemers richten wij ons op Het Nieuwe Werken, cloud computing, business continuity en innovation as a service. Dit doen wij met behulp van consultancy & projects, managed services en staffing. Conclusion Future Infrastructure Technologies maakt onderdeel uit van Conclusion, de meest veelzijdige zakelijke dienstverlener van Nederland met vier disciplines; Human Capital, Communication, Organisation en Technology. In multidisciplinaire teams delen wij onze kennis en talenten.
www.hp.nl
HP creert nieuwe manieren waarop technologie een positief effect heeft op mensen, bedrijven en de maatschappij. HP levert u met onze Converged Infrastructure-oplossingen en datacenter agility de mogelijkheden en flexibiliteit om in te kunnen spelen op de trend naar cloud computing n op de eisen van uw klanten, partners en medewerkers, via welk kanaal dan ook. Werk samen met HP om uw bedrijfsdoelstellingen waar maken.
Migration Match
PMS 186 C 214 C 247 C 2603 C 2746 C
www.migrationmatch.nl
Logo 5 PMS
CTAC
www.ctac.nl
Ctac is een van de grootste SAP Gold Partners in de Benelux en Gold Partner van Microsoft. Wij bouwen op basis van deze marktleidende software op maat gemaakte templates voor specifieke sectoren. Daarnaast bieden we een breed spectrum van ICT-oplossingen zoals Business Intelligence, Warehouse Management en Customer Relationship Management. Wij completeren deze oplossingen met een uitgebreid portfolio van Hosting en Beheer, trainingen, detachering en consultancydiensten. Zo ontzorgt Ctac klanten op elk gebied.
Migration Match is specialist in grootschalige en complexe ICTmigraties. Met onze geavanceerde migratie managementmethode M3 werken wij op projectbasis, waarbij cost control, advies en project evaluaties belangrijke pijlers zijn van onze dienstverlening. Migration Match maakt onderdeel uit van Conclusion, de meest veelzijdige zakelijke dienstverlener van Nederland met vier disciplines; Human Capital, Communication, Organisation en Technology. In multidisciplinaire teams delen wij onze kennis en talenten.
CLOuD COMPuTING
www.accenture.nl
Accenture
First8
www.first8.nl
First8 realiseert open source en maatwerk softwareoplossingen en is gespecialiseerd in financile transacties, privacygevoelige informatie en informatiesystemen voor zowel de overheid als de private sector. Open Source en Open Standaarden passen volledig binnen de bedrijfsfilosofie waarbij Java het platform is, inclusief implementatie, beheer en onderhoud van applicaties. First8 maakt onderdeel uit van Conclusion, de meest veelzijdige zakelijke dienstverlener van Nederland met vier disciplines; Human Capital, Communication, Organisation en Technology. In multidisciplinaire teams delen wij onze kennis en talenten.

IBM Nederland BV
www.ibm.com/nl
Met IBM outsourcing en managed services blijft u zich concentreren op uw kerntaken. Wij zijn uw strategische partner voor het beheer van uw bedrijfsprocessen, applicaties en infra structuur. Focusgebieden zijn het helpen managen van uw risicos en het bewaken van kwaliteit en flexibiliteit. Zo helpen wij u uw kosten te beheersen.
CTAC
www.ctac.nl
T-Systems
www.t-systems.nl
Met een wereldwijde infrastructuur van datacentra en netwerken levert T-Systems ICT-diensten aan internationale ondernemingen en publieke instellingen. Op basis hiervan biedt de dochteronderneming van Deutsche Telekom gentegreerde oplossingen die bijdragen aan een betere communicatie tussen bedrijven en binnen de samenleving. Circa 45.300 medewerkers bij T-Systems voegen aantoonbare waarde toe aan de kernactiviteiten van hun klanten over de gehele wereld door het combineren van industrie-expertise en ICT-innovaties.
IBM Nederland BV
www.ibm.com/nl
ARCHITeCTuuR
Conclusion Future Infrastructure Technologies is specialist in het optimaliseren van ICT-infrastructuren en bijbehorende bedrijfsprocessen. Met ruim 250 werknemers richten wij ons op Het Nieuwe Werken, cloud computing, business continuity en innovation as
Interxion (NYSE: INXN)

www.interxion.com
Interxion is een Europese marktleider voor co-locatie. Vanuit 28 hightech data centra in 11 Europese landen worden wereldwijd ruim
m e i
2 0 1 2
55
overview
1200 klanten bediend. Interxion biedt Nederlandse ICT bedrijven het Cloud Testlab. Interxion helpt daarmee services providers en system integrators Cloud te bouwen. Zo kunnen IT-bedrijven eenvoudiger hun diensten aan het Nederlandse bedrijfsleven leveren.
SAS
www.sas.com
SAS
www.sas.com
SAS is the leader in business analytics software and services, and the largest independent vendor in the business intelligence market. Through innovative solutions delivered within an integrated framework, SAS helps customers at more than 45,000 sites improve performance and deliver value by making better decisions faster. Since 1976 SAS has been giving customers around the world THE POWER TO KNOW.
SAS is the leader in business analytics software and services, and the largest independent vendor in the business intelligence market. Through innovative solutions delivered within an integrated framework, SAS helps customers at more than 45,000 sites improve performance and deliver value by making better decisions faster. Since 1976 SAS has been giving customers around the world THE POWER TO KNOW.
Verizon Business
www.verizonbusiness.com
Verizon Business: A global communications, IT, and security solutions partner to business and government, with one of the worlds most connected IP networks.
Software AG
www.softwareag.nl
Software AG is wereldwijd toonaangevend in Business Process Excellence en is bekend van onder andere ARIS, marktleidende software voor procesanalyse en enterprise architectuur en webMethods, marktleidende software voor procesautomatisering (BPMS), B2B, applicatieintegratie en SOA. Het bedrijf levert software en diensten rond procesverbetering, architectuurmanagement, risicoen compliancemanagement, integratie en IT-modernisering.
DATACeNTeR Conclusion Future Infrastructure Technologies

Terremark
www.terremark.nl
Terremark (NASDAQ:TMRK) is een toonaangevende, wereldwijd actieve leverancier van IT-infrastructuur diensten. Vanuit meer dan 15 datacenters in Europa, de Verenigde Staten en Latijns-Amerika levert Terremark managed hosting en cloud computing diensten die er voor zorgen dat uw onderneming altijd open is voor business.
CTAC
Verizon Business
www.ctac.nl
CONNeCTIVITy & MOBILITy Accenture

www.accenture.nl
Interxion (NYSE: INXN)

www.interxion.com
Interxion is een Europese leverancier van carrier-neutrale data center colocatie diensten. Het kernaanbod is colocatie, waaronder data center ruimte, koeling, continue stroomvoorziening en een veilige omgeving waarin de klant zijn computer-, netwerk-, opslagen IT-infrastructuur huisvest.

Terremark
www.napofamsterdam.nl
De colocatiediensten van Terremark bieden een uiterst veilige, betrouwbare en carrierneutrale omgeving om uw IT-infrastructuur te implementeren. Onze geavanceerde NAP-datacenters helpen u de investeringen in uw bedrijfskritische systemen te verlagen en de kwaliteit te verhogen.
Verizon Business
CTAC
www.ctac.nl
DeTACHeRING Conclusion Future Infrastructure Technologies

Reliance Globalcom
www.relianceglobalcom.nl
Reliance Globalcom ontwerpt, implementeert en beheert wereldwijde communicatie netwerken voor regionale en wereldwijde multinationals. Reliance Globalcom werkt volgens de principes van een virtual network operator (VNO) en biedt daarmee een hoge mate van flexibiliteit en betrouwbaarheid om de dynamiek in de business processen van de klant te ondersteunen.
i t
m a n a g e m e n t
CTAC
www.ctac.nl
viders en andere klanten. In de basis betekent dit ruimte, koeling, continue stroomvoorziening en een veilige omgeving, waarin de klant zijn computer-, netwerk-, opslagen IT-infrastructuur huisvest. Daarnaast biedt Interxion een aantal extra diensten, waaronder systeem bewaking, systemen management, engineering ondersteunende diensten, data back-up en opslag. Interxion staat bekend om haar sterke connectiviteits opties, diverse hubs voor Content, Cloud en Finance, haar Europese dekking, betrouwbaarheid om continue te blijven doordraaien en haar financile stabiliteit, en bovenal: tevreden klanten.
HyBRID NeTWORkING Reliance Globalcom

Qwise
www.q-wise.nl
Qwise is gespecialiseerd in virtualisatie en cloud computing. Qwise heeft Nebula Worqspace ontwikkeld. Hiermee kan elke organisatie beschikken over een werkplek uit de cloud die volledig is gecustomized met eigen applicaties en data, betrouwbaar, veilig en tegen vaste lage kosten.
Software AG
www.softwareag.nl
INFRAsTRuCTuuR Accenture
www.accenture.nl
T-Systems

www.t-systems.nl
Met een wereldwijde infrastructuur van datacentra en netwerken levert T-Systems ICT-diensten aan internationale ondernemingen en publieke instellingen. Op basis hiervan biedt de dochteronderneming van Deutsche Telekom gentegreerde oplossingen die bijdragen aan een betere communicatie tussen bedrijven en binnen de samenleving. Circa 45.300 medewerkers bij T-Systems voegen aantoonbare waarde toe aan de kernactiviteiten van hun klanten over de gehele wereld door het combineren van industrieexpertise en ICT-innovaties.
Terremark
www.terremark.nl
CTAC
www.ctac.nl
Terremark (NASDAQ:TMRK) is een toonaangevende, wereldwijd actieve leverancier van IT-infrastructuur diensten. Vanuit meer dan 15 datacenters in Europa, de Verenigde Staten en Latijns-Amerika levert Terremark managed hosting en cloud computing diensten die er voor zorgen dat uw onderneming altijd open is voor business.
Rubriek: Infrastructure
Verizon Business
HP
www.hp.nl
IT-sTRATeGIe & TRANsFORMATIe Accenture

www.accenture.nl
IBM Nederland BV
www.ibm.com/nl
IBM Nederland BV
www.ibm.com/nl
Interxion
www.interxion.com
Verizon Business
Interxion (NYSE: INXN) is een Europese leverancier van carrierneutrale datacenter colocatie diensten en ondersteunt klanten door het huisvesten van hun apparatuur en het verbinden daarvan aan een breed scala van telecom bedrijven, Internet Service Pro-
m e i
2 0 1 2
57
18+19 june 2012:
The Outsourcing Days.com 2012

PrevIOuSly kNOwN aS:
ANNUAL CONFERENCE FOR SOURCING PROFESSIONALS June 21st , 2011
by Platform Outsource Nederland Platform Outsourcing Nederland (PON) en uitgeverij ICT Media hebben besloten samen te werken. Hun beider congressen op het gebied van outsourcing worden voortaan onder n dak en n noemer georganiseerd. Het Outsourcing Congres (HOC) van PON en het Jaarcongres Strategic Sourcing van ICT Media vormen samen een tweedaags evenement, onder de naam The Outsourcing Days. Dit grootschalige congres vindt voor het eerst plaats op 18 & 19 juni 2012.
by ICT Media Met The Outsourcing Days komt een platform tot stand waar sourcing professionals van zowel de vraag- als de aanbodzijde van de markt, alsmede adviseurs, kennis delen, ervaringen uitwisselen en de laatste trends op het gebied van sourcing tot zich nemen. The Outsourcing Days vormen het belangrijkste jaarlijkse ijkpunt voor de sourcingindustrie! www.outsourcingdays.com
overview
Migration Match
PMS 186 C 214 C 247 C 2603 C 2746 C
Logo 5 PMS
van uw bedrijfsprocessen, applicaties en infra structuur. Focusgebieden zijn het helpen managen van uw risicos en het bewaken van kwaliteit en flexibiliteit. Zo helpen wij u uw kosten te beheersen.
Verizon Business
NeTWeRk & TeLeCOM

sOuRCING Accenture
www.accenture.nl

Reliance Globalcom
CTAC
www.ctac.nl
T-Systems
www.t-systems.nl
Met een wereldwijde infrastructuur van datacentra en netwerken levert T-Systems ICT-diensten aan internationale ondernemingen en publieke instellingen. Op basis hiervan biedt de dochteronderneming van Deutsche Telekom gentegreerde oplossingen die bijdragen aan een betere communicatie tussen bedrijven en binnen de samenleving. Circa 45.300 medewerkers bij T-Systems voegen aantoonbare waarde toe aan de kernactiviteiten van hun klanten over de gehele wereld door het combineren van industrieexpertise en ICT-innovaties.
IBM Nederland BV
www.ibm.com/nl
Verizon Business
Migration Match seCuRITy

www.accenture.nl
PMS 186 C 214 C
Logo 5 PMS
247 C 2603 C 2746 C
Accenture

NetRom Software BV
www.netrom.nl
NetRom Software BV levert nearshoring IT dienstverlening vanuit Roemenie. Dankzij het zelf ontwikkelde ODF (Offshore Development Framework) bieden wij volledige transparantie in het ontwikkeltraject. Nederlands management, solide testprocedures en no-cure-no-pay garantie maken van NetRom een betrouwbare partner. MS Goldpartner en ISO 9001 gecertificeerd.
Ricoh Nederland B.V.

www.ricoh.nl
Ricoh is specialist op het gebied van IT en Document Solutions. De oplossingen die Ricoh biedt hebben betrekking op hardware-, software- en outsourcingvraagstukken. Vanuit outsourcingsperspectief kunnen we documentintensieve processen van uw onderneming overnemen.
IBM Nederland BV
www.ibm.com/nl
Met IBM outsourcing en managed services blijft u zich concentreren op uw kerntaken. Wij zijn uw strategische partner voor het beheer
m e i
2 0 1 2
59
Zou u belangrijke bedrijfsdata aan hem toevertrouwen?

Uw mensen deden dat wellicht al. Door gebruik te maken van Dropbox of vergelijkbare publieke file-sharing diensten om hun data in op te slaan en eenvoudig te delen met collegas. Echter zonder te weten waar die data wordt opgeslagen, op welke wijze en hoe de beveiliging is geregeld. Internal IT kan vanaf nu een eigen alternatief bieden. Proact, Europas grootste storage integrator, lanceert Probox: Alle data bevindt zich lokaal op het device van de gebruiker Voortdurende synchronisatie naar de Proact cloud De Proact cloud, en dus uw data, bevindt zich in Nederland Toegang tot data via internet, PC, MAC, browser, mobile of tablet Veilige, eenvoudige deling van grote bestanden tussen gebruikers Betere beveiliging door encryptie, IPSEC, HTTPS, RADIUS of RSA Als private file-sharing cloudoplossing op eigen locatie in te richten Nu heeft u een in-house alternatief voor Dropbox en andere publieke oplossingen. Bel voor een demonstratie of trial: 079 36 19 765.
Probox Secure, Simple and Mobile File Sharing in the Cloud.
Proact Nederland
Boerhaavelaan 11-33
2713 HA Zoetermeer
Tel: 079 36 19 765
www.proact.nl
overview
T-Systems
www.t-systems.nl
24 sysTeM INTeGRATION Accenture

www.accenture.nl
Met een wereldwijde infrastructuur van datacentra en netwerken levert T-Systems ICT-diensten aan internationale ondernemingen en publieke instellingen. Op basis hiervan biedt de dochteronderneming van Deutsche Telekom gentegreerde oplossingen die bijdragen aan een betere communicatie tussen bedrijven en binnen de samenleving. Circa 45.300 medewerkers bij T-Systems voegen aantoonbare waarde toe aan de kernactiviteiten van hun klanten over de gehele wereld door het combineren van industrie-expertise en ICT-innovaties.
Verizon Business

Xtensional
www.xtensional.nl
Xtensional is al meer dan 10 jaar gerenommeerd SAP specialist op het gebied van projecten, detachering en managed services. Als SAP expertisecentrum van Nederland zijn wij met ruim 150 SAP consultants de specialist in zowel het functionele als in het technische domein van SAP. Xtensional maakt onderdeel uit van Conclusion, de meest veelzijdige zakelijke dienstverlener van Nederland met vier disciplines; Human Capital, Communication, Organisation en Technology. In multidisciplinaire teams delen wij onze kennis en talenten.
Conclusion Implementation
www.conclusionimplementation.nl
sTORAGe Accenture
www.accenture.nl
Conclusion Implementation zorgt er voor dat organisaties kunnen inspelen op ontwikkelingen door succesvol veranderingen door te voeren met effectief projectmanagement. Wij zijn hiermee aantoonbaar specialist in projectmanagement, processmanagement, kwaliteitmanagement, informatiemanagement, programma management en training van uw medewerkers. Conclusion Implementation maakt onderdeel uit van Conclusion, de meest veelzijdige zakelijke dienstverlener van Nederland met vier disciplines; Human Capital, Communication, Organisation en Technology. In multidisciplinaire teams delen wij onze kennis en talenten.
CTAC

www.ctac.nl
HP
www.hp.nl
CTAC
www.ctac.nl
IBM Nederland BV
www.ibm.com/nl
Interxion
www.interxion.com
Interxion (NYSE: INXN) is een Europese leverancier van carrier-neutrale datacenter colocatie diensten en ondersteunt klanten door het huisvesten van hun apparatuur en het verbinden daarvan aan een breed scala van telecom bedrijven, Internet Service Providers en andere klanten. In de basis betekent dit ruimte, koeling, continue stroomvoorziening en een veilige omgeving, waarin de klant zijn computer-, netwerk-, opslagen IT-infrastructuur huisvest. Daarnaast biedt Interxion een aantal extra diensten, waaronder systeem bewaking, systemen management, engineering ondersteunende diensten, data back-up en opslag. Interxion staat bekend om haar sterke connectiviteits opties, diverse hubs voor Content, Cloud en Finance, haar Europese dekking, betrouwbaarheid om continue te blijven doordraaien en haar financile stabiliteit, en bovenal: tevreden klanten.
Qwise
www.q-wise.nl
Qwise is gespecialiseerd in virtualisatie en cloud computing. Qwise heeft Nebula Worqspace ontwikkeld. Hiermee kan elke organisatie beschikken over een werkplek uit de cloud die volledig is gecustomized met eigen applicaties en data, betrouwbaar, veilig en tegen vaste lage kosten.
Software AG
www.softwareag.nl
m e i
2 0 1 2
61

TITM 2 2012 Achter

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

TITM 2 2012 Achter

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

mei 2012 jaargang 5 technologie beheer security

Architectuur als ruimtelijke ordening

Cover: Michael Gorriz, Daimler

Forrester over cloudproviders

De ene appliance is de andere niet

Cybercriminaliteit maakt security volwassen

IT-manager wordt apps provider

Zwanenburg Van Bockel

Forrester over cloudproviders Kort nieuws Fraude betalingsverkeer

Redactioneel Te gast Ik en mijn klant Research Gadgets Overview

Daimler IT-monitoring op Schiphol

Appliances 26 Benchmarking 30 IT-manager wordt apps provider 46

Welcome to the decade of smart.

Architectuur in het parkeerwezen

Arnoud van Gemeren (arnoud@ictmedia.nl), hoofdredacteur Tijdschrift IT Management

Cloudadoptie gaat wel hard

Lakmoesproef voor duurzaam datacenter

Connectivity 2020 in teken van ecosysteem

De Nederlandse Vereniging voor Bedrijfstelecommunicatie Grootgebruikers (BTG) en uitgever ICT Media

Vodafone gaat hosted telefoniedienst aanbieden

tweeps & tweets

Nederland hoog op eGovernment-lijst

Citrix zet cloudinfrastructuur klaar voor providers

Bron: KPI Library

KPI: # of significant change requests uses the EA repository

TeksT: syTse van der scHaaf foTos: roelof poT

cIo Michael Gorriz over car2go en IT in europa

Daimler innoveert met IT

PRIjzeNkAsT GORRIz GOeD GeVuLD

te gast Richard den Uijl

Richard den Uijl is directeur Nederlandse Vereniging Bedrijfstelecommunicatie Grootgebruikers (BTG).

Wat zijn die toverwoorden waard als het er echt om spant?

Grensoverschrijdende samenwerking boort nieuwe mogelijkheden aan

De verborgen schat van telecombedrijven

TeksT: syTse van der scHaaf

Het enige wat helpt is diensten met toegevoegde waarde aanbieden

Sytse van der Schaaf is hoofdredacteur van IT Executive.

bedrijfsarchitectuur vereist gedeelde belangen

TeksT: Mark HooGveld en Jan wIlleM knop

Waarom doelen en drijfveren van business en IT conflicteren

Conflicten worden versterkt doordat business en IT een andere taal spreken

Maximale samenhang en minimale koppeling

missie, visie, strategie

Figuur 1. Botsing tussen business en IT binnen de bedrijfsarchitectuur.

Figuur 2. De requirements engineer als onafhankelijk intermediair.

De onafhankelijke requirements engineer

REQUIREMENTS Businessarchitectuur REQUIREMENTS Informatiearchitectuur REQUIREMENTS Dataarchitectuur REQUIREMENTS Applicatiearchitectuur

Architectuur als ruimtelijke ordening

onmisbaar voor een toekomstvaste, bedrijfszekere en efficinte infrastructuur:

TeksT: danIl JuMeleT

Met de opkomst van de cloud sturen leveranciers op de constructie van infrastructuur

Waarom juist nu?

Er is een dankbare taak voor de infrastructuurarchitect nieuwe stijl

Microsoft Private Cloud Oplossingen

14+15 mei 2012:

Connectivity 2020 2012

column Arjan Zwanenburg

Prijskaartje van ongestructureerde data

de term appliance is een containerbegrip geworden

De ene appliance is de andere niet

TeksT: paul van der lInden

Vier typen appliances

Active Enterprise Data Warehouse Teradatas topline appliance (datavolumes en performance)