Informacyjny ad gospodarczy

Transformacja
Transformacja jest elementem charakterystycznym dla kadej cywilizacji zachodniej V w upadek Cesarstwa Zachodniego XIII w odrodzenie miast, cechw, handlu XV XVI odrodzenie o 1455 maszyna drukarska o 1492 odkrycie Ameryki o 1517 reformacja XVIII rewolucja przemysowa o 1776 Bogactwo narodw A.Smitha o 1776 Deklaracja Niepodlegoci Stanw Zjednoczonych XVIII-XIX pocztek kapitalizmu i komunizmu o 1815 fortuna Rothschildw przymiewa krlw i ksita o Spoeczestwo kapitalistyczne: Kapitalici kontrolujcy rodki produkcji, posiadajcy kapita Proletariusze zdaniem Marksa (1818-1883) wyalienowani, wyzyskiwani, zaleni

Fazy wykorzystania informacji we wspczesnej gospodarce

I informacja wykorzystana dla usprawnienia narzdzi Po mierci Marksa, na fali rewolucji produkcyjnej zacza si zmienia pozycja proletariusza Zacz y dostatniej 1950 dominujca sia w polityce i spoeczestwie II informacja wykorzystana dla zmiany zarzdzania Sukcesywnie zmniejszajcy si udzia siy niewykwalifikowanej Spadek pozycji kapitalistw Bogac si menaderowie Wacicielami kapitau staj si fundusze (uosobienie ideologii socjalizmu ) III informacja rdem przewagi konkurencyjnej Informacja staje si dominujcym czynnikiem produkcji, staje si podstawowym zasobem Co zapocztkowao faz III? 1960 pocztek ekspansji gospodarczej Japonii ? Upowszechnienie komputera ?

Tworzenie dobrobytu: NIE TAK Wedug Marksa, Keynesa czy neoklasykw Produktywno, innowacja, wiedza byo to odpowiednie dzielenie kapitau i siy Grupy spoeczne: NIE TAK Kapitalici i proletariusze Wykwalifikowani pracownicy i wiadczcy usugi Wiodce grupy: NIE TAK Kapitalici, ktrzy wiedzieli jak dzieli Wykwalifikowani pracownicy, ktrzy wiedz kapita i prac jak wykorzysta produktywno, innowacj i wiedz. Posiadaj i kapita (fundusze) i narzdzia (wiedz) Opisywanie nowego etapu jest moliwe tylko na gruncie dowiadcze. Przyszo jest niepewna. Pewne wydaje si e: Nowe spoeczestwo nie bdzie socjalistyczne ani komunistyczne. Bdzie pokapitalistyczne. Rynek pozostanie gwnym integratorem aktywnoci ekonomicznej, ale zmieni si funkcje instytucji rynkowych Nastpi przesunicie akcentw od pastwa narodowego do struktur ponadnarodowych pastwo pozostanie wanym ale nie jedynym integratorem Zmieni si kwestie, wok ktrych koncentruj si partie, grupy spoeczne, systemy wartoci spoecznych i indywidualnych. Wyzwaniem dla spoeczestwa prokapitalistycznego jest znalezienie miejsca dla obu nowych klas

Definicja nowej gospodarki1

Brak jest jednej powszechnie akceptowanej definicji nowej gospodarki. 1. wiat przeszed z ery industrialnej (przemysowej) do ery postindustrialnej, nazywanej inaczej gospodark postkapitalistyczn (P. Drucker), gospodark cyfrow (D. Tapscot), gospodark spoeczestwa informacyjnego (A. Toffler), a take gospodark opart na wiedzy (OECD). 2. Za jej cech konstytuujc pojcie nowej gospodarki uznaje si zazwyczaj rosnce znaczenie globalizacji i technik informatycznych (information technology), jako przyczyn lecych u podstaw zmian zachodzcych w gospodarce. 3. Nowa gospodarka lub nowy paradygmat oznacza pogld, w myl ktrego innowacje w zaawansowanej technice i globalizacja rynkw wiatowych zmieniy nasz gospodark na tyle, e musimy myle o niej i dziaa w niej w inny sposb. (Nakamura 2000), 4. Czsto istota nowej gospodarki jest definiowana poprzez przeciwstawienie jej starej gospodarce. Wwczas nowa gospodarka oznacza poszukiwanie rde szybszego wzrostu oraz zmian strukturalnych w rozwoju technik informatycznych, a w szczeglnoci w szybkiej komercjalizacji Internetu, ktre to czynniki w fundamentalny sposb modyfikuj dziaalno gospodarcz. (Jorgenson i Stiroh, 2000)

por. Andrzej Wojtyna, Gazeta Bankowa, 29 stycze 2001, Nowa ekonomia i nowe prawa

Przy takim postawieniu sprawy nasuwaj si nastpujce wane pytania:

1. Czy niekorzystna relacja midzy inflacj a bezrobociem powrci, gdy skoczy si korzystne oddziaywanie szokw krtkookresowych, czy te ulega ona trwaej poprawie w wyniku zmian w technice oraz nasilenia si konkurencji midzynarodowej? (por. Tyson, 1999) 2. Czy gospodarka powrci do poprzedniego, niszego limitu prdkoci, gdy dokona si ju restrukturyzacja bdca konsekwencj zastosowania nowych technik, czy te techniki te w sposb trway podnios tempo produktywnoci i wzrostu gospodarczego? 3. Czy korzyci pynce z zastosowania technik informatycznych oka si porwnywalne z pozytywnymi skutkami wczeniejszych rewolucji technicznych.

New economy czy new economics?

1. Czy tradycyjna ekonomia dysponuje odpowiednimi narzdziami analitycznymi pozwalajcymi opisa i wyjani nowe jakociowo zjawiska i zalenoci, czy te konieczne staje si rozwinicie nowej ekonomii? (Andrzej Wojtyna, Gazeta Bankowa, 29 stycze 2001, Nowa ekonomia i nowe prawa) 2. Z jednej strony chodzi o okrelenie, czy zmiany nie odnosz si jedynie do techniki a nie ekonomii. 3. Czy stare prawa ekonomiczne wystarczy przekalibrowa czy te trzeba je sformuowa po nowemu (DAndrea Tyson, 1999).

Czemu to takie wane?

1. Stosunkowo niewielka liczba opracowa stricte naukowych sprzyja wysuwaniu w tekstach publicystycznych radykalnych, ale sabo udokumentowanych tez. W rezultacie zarwno po stronie zwolennikw, jak i przeciwnikw nowej gospodarki pojawio si na jej temat wiele mitw. 2. Chodzi o to, e rwnie wrd polskich ekonomistw i politykw pojawiaj si opinie, w myl ktrych w pewnych specyficznych okresach niektre podstawowe zalenoci przestaj obowizywa lub uzyskuj jakociowo nowy charakter. Pojawia si wic ryzyko importu pewnych kontrowersyjnych, nie sprawdzonych koncepcji w celu pokazania, e w polityce gospodarczej mona unikn trudnych wyborw i nie bra pod uwag wystpujcych ogranicze.

Dylemat makroekonomiczny
1. Dla zrozumienia nowej gospodarki bardziej przydatny od dominujcego we wspczesnej ekonomii paradygmatu niewidzialnej rki (doskonaej konkurencji) jest paradygmat twrczej destrukcji J. Schumpetera. Wynika to przede wszystkim ze wzrostu znaczenia innowacji w gospodarce amerykaskiej, co znajduje odzwierciedlenie we wzrocie wrd zatrudnionych udziau tzw. twrczych pracownikw. 2. Paradygmat doskonaej konkurencji odpowiada dobrze warunkom przeomu wiekw, kiedy dominowaa bezporednia produkcja dbr i usug. Jego adekwatno staje si jednak problematyczna w warunkach, gdy tak dua liczba pracownikw wykonuje zadania wymagajce kreatywnoci. 3. Wynika to std, e paradygmat niewidzialnej rki traktuje zarwno korzyci skali, jak i kreatywno (w tym postp techniczny) jako wielkoci egzogeniczne, znajdujce si zasadniczo poza zainteresowaniem ekonomii. (Nakamura 2000)

Dylemat mikroekonomiczny
Mikroekonomiczn podstaw zmian jest daleko idca transformacja w sposobie prowadzenia przez firmy dziaalnoci gospodarczej w wyniku coraz powszechniejszego stosowania technik informatycznych.
1.

Cz ekonomistw sdzi, e nie mona wyjani funkcjonowania nowej gospodarki za pomoc ortodoksyjnej (neoklasycznej) ekonomii. Ich zdaniem, w gaziach opartych na wiedzy bardzo du rol odgrywaj rosnce przychody, ktre przyjmujc posta tzw. efektw sieciowych sprzyjaj powstawaniu pozycji monopolistycznej. Efekty te oddziauj zarwno na produkcj, jak i na konsumpcj. Wspln cech nowych technik jest to, e ich warto dla kadego uytkownika wzrasta proporcjonalnie do kwadratu liczby wszystkich uytkownikw. Jeli wic dany produkt usadowi si na rynku, to popyt na podobne produkty zaamie si; moe si okaza, e konsumenci zostan zmuszeni do korzystania z gorszego produktu, co naley uzna za rodzaj niesprawnoci rynku. Zdaniem innych ekonomistw, aczkolwiek efekty sieci i zwizane z nimi niesprawnoci rzeczywicie wystpuj, to ich wyjanienie nie wymaga wyjcia poza ekonomi neoklasyczn. Ich zdaniem, niesprawno rynku pojawia si tylko wtedy, gdy gorszy produkt utrzyma si na rynku, mimo e korzyci z przerzucenia si na inny, lepszy produkt s wiksze od kosztw. Jeli natomiast gorszy produkt utrzymuje sw pozycj, poniewa koszty przerzucenia si na inny produkt s wysokie, to jest to sytuacja zgodna z postulatami tradycyjnej ekonomii: przerzucenie si byoby dziaaniem nieefektywnym. Tak wic uwzgldnienie kosztw przerzucenia si bardzo istotnie zawa zakres niesprawnoci rynku. Co wicej, zarwno konsumenci, jak i producenci, ktrzy ponosz straty w wyniku tej niesprawnoci rynku bd poszukiwa sposobu wyjcia z puapki gorszego produktu.

2.