PPBW

Analityka duych spraw paliwowych i przestpstw VAT - wyniki uzyskane przy pomocy AFIZ Przelewy i Kontakty oraz Palantir
prof. Czesaw JDRZEJEK

Politechnika Poznaska SRC11, Warszawa , 9.2.2012

Status narzdzi w systemie AFIZ (Analizator Faktw i Zwizkw)

Wynik projektu: Narzdzie wspomagajce procedury ledcze wykorzystujce automatyczne wnioskowanie [w sprawach gospodarczych] (MNiSzW, PPBW), zakoczonego 31.03.2010.

1. 2. 3.

AFIZ Bilingi, VIII stopie gotowoci, bliski IX, wdroenie komercyjne AFIZ Przelewy (przelewy, faktury i relacje osb z firmami), prototyp+Palantir AFIZ Logika (finay RuleML 2010 i 2011 Challenge w Waszyngtonie i Fort Lauterdale)

Metody uywane w analityce spraw gospodarczych

Grupy metod korelacji atrybutw rozwaanych obiektw danych kategorii,
np. okrelenie czy osoba podejrzana nie wystpuje w kilku wcieleniach posugujc si sfaszowanymi dokumentami, w wyniku analizy pewnej liczby wsplnych atrybutw i istotnoci poszczeglnych atrybutw.

Metody tej grupy wymagaj dostpu do wielu baz danych. Grupa metod eksploracji danych, w ktrych typowanie odbywa si na podstawie przekroczenia wartoci progowych pewnych atrybutw Grupa metod sucych identyfikacji powtarzajcych si wzorcw. Analiza pocze (Link analysis) Budowa metod przestpstw (kompletne okrelenie poj i relacji oraz budowa na podstawie nich reprezentacji logicznej lub reguowej, cakowicie zrozumiaej dla maszyny) sztuczna inteligencja Wizualizacja z moliwoci graficznego zadawania zapyta oraz pozycjonowania obiektw zalenego od logiki PALANTIR+AFIZ+ wymaga poczenia niskopoziomowej grafiki z reguami

Karuzela VAT jedno z przestpstw VATowych

Bardzo powszechne przestpstwo w EU (do 2006 chwiao W. Brytani), teraz przenosi si na inne kraje. Zwizane z VATem prostym (sprzedajcy paci) praktycznie rnic pomidzy VAT podatkiem nalenym i naliczonym Niektre kraje wprowadziy na niektre towary tzw. Reverse VAT , VAT paci kupujcy Kroki 1. Ontologia VAT

2. Wcignicie ontologii pod narzdzie Palantir i wizualizacja acuchw z rolami firm

3. 4. Testowanie hipotez na tym przypadku Europol dostarczy dane testowe, trzeba zweryfikowa narzdzie na by moe niepenych danych
4

Modele
Najbardziej zoony, ktry mamy policzony jest tzw. Contra trade. Istnieje literatura z procesw w Anglii, ktra pozwala zorientowa si jakie dane s dostpne i co jest dowodem (kwestia tego czy podmioty w acuchu wiedziay o schemacie) Co to znaczy oglny przypadek: 1. maj dane o transakcjach znale acuchy i przyporzdkowa role podmiotom (dla oglnych rodzajw VAT POIROT mia ontologie VAT) I etap 2. Kto wiedzia o czym? 3. Gdzie rozpyny si pienidze

Zdefiniowanie struktur danych i struktury danych do wywietlania: co w wzach a co na krawdziach; wiele krawdzi m (w oglnoci 3 przepywy)
Zdarzenia (alerty) inicjujce dochodzenie
5

Metodologia (na przykadzie karuzeli VAT)

Reprezentacja
GoodFlow(ID,GoodID,FromCountry, ToCountry,FromCompany, ToCompany, Value, VATValue) MoneyTransfer (ID, GoodID, FromCompany, ToCompany, Value,) Invoice (ID, GoodID, IssuedByCompany, ReceivedByCompany, Value,) Company (ID,inCountry) Good(ID, Value) TaxObligation(ID, CompanyID, GoodFlowID, GoodID, Kind:type "Pay", "Return", "None",Value)) MissingTax(ID) TaxPayed(ID, CompanyID, GoodFlowID, GoodID, Value) TaxClaimed(ID, CompanyID, GoodFlowID, GoodID, Value) TaxReclaimPaid (ID, CompanyID, GoodFlowID, GoodID, Value) and various roles of companies perpetrating a scam DefaultingTrader (MissingTrader) OmittedTrader(CompanyID) the one through which money does not flow,

Nastpnie dokonujemy operacji: filtrowania, agregacji, transformacji, stosowania regu i przechodzimy z widoku cakowicie nieuporzdkowanego do widoku, ktry daje maksymalny obraz (czasami cakowity schemat przestpstwa, cznie z dowodami)

VAT carousel models (Honeyfone Ltd., London Tribunal Centre)

UK

Another country
1 1 Value

Defaulting trader

Buffer

Exporter 3 4 4

Another country

2 2 3

(Value- d1)+VAT1 Customs Value VAT Tax Office Organizer spending

(Value- d1+d2)+VAT2

Value

delta VAT

Customs

Tax Office

VAT carousel models (paths of goods, invoice and money flow do not coincide)

Off shore bank Office

Another country

UK

Value Customs

Value

Value+VAT

Value+VAT

VAT

Organizer spending

Tax Office

VAT carousel model (contra trade, Olympia Technology Ltd., London Tribunal Centre) 2 chains, horizontaldirty, vertical clean
5

Tax Office UK Another country Defaulting trader Buffer Exporter

Another country
3

1
1 Value
2

2
3

3
4=2

4
5 Value

(Value- d1)+VAT1 Customs

(Value- d1+d2)+VAT2

delta VAT
1

Customs

VAT Tax Office

a)
2 Million Output tax

Link i a) Gross=2V+2VAT b) Gross=2V+VAT

b)

10

Kolejne stadia transformacji widoku dla karuzeli VAT

Disordered view Manually ordered view

conduit traders (marked blue), defaulting traders (market in violet), contra traders marked in yellow, and brokers (in red). The rest of companies are buffers (marked green).

Nasza metoda opiera si na analizie rozpyww:

Oglna kalkulacja przestpstwa paliwowego Pienidze w systemie dotycz przepyww za realne towary: komponenty i paliwa oraz korzyci zwizanej z uszczupleniami podatkowymi. Oddzielenie realnych od fikcyjnych przepyww jest kluczowe dla identyfikacji organizatorw, supw kocowych (z firm ktrych wybierana jest gotwka), supw porednich oraz firm handlujcych lub poredniczcych w obrocie towarami. P= Ptow +P uszczuplenia + P mara (zakadamy 0) Zysk z przestpstwa = P uszczuplenia faktyczne koszty operacji (nie zyski: 3-10 groszy na litrze) Zysk z przestpstwa= Wypacone gotwkowo (czekowo) pienidze + Inwestycje w firmy (w sprawie Niedwiedzkich zakadamy, ze jest to zero)

Kalkulacja kosztw
Cena brutto (gross) komponentu XC : XC gross = XC net + VAT (XC net) (1) Cena brutto (gross) paliwa zawiera podatek akcyzowy EX Tax, a VAT jest liczony take od akcyzy, XF gross = (XC net + XCF + EX Tax)[1+VAT(XC net + XCF + EX Tax)] (2) Poniewa XCF (koszty przemiany komponentu w paliwo + mara) jest may XF gross - XC gross EX Tax + VAT 1 zloty/liter (3) Cena brutto oleju napdowego wynosia okoo 3 zote/litr w roku 2002.

rdem dodatkowych pienidzy w systemie jest uszczuplenie o nastpujcej wartoci w sprawie Niedwieckich:
akcyza 51908941

VAT
uszczuplenie

8927097
60836038

Przyjmijmy, e jest to 61 mln z. Gotwki wybrano -Akt oskar. Str 124 [(13 953 297+100000) = 14 053 297 (pienidze z kont]+ 3 800 000= 17 853 297 Zatrzymano 3,27 mln z z 17,8 mln z. Co stao si z 61-17,8 koszty(= 2 mln)= 41 mln z? Jest to zysk minimalny. Prawdopodobnie byy dodatkowe konta.

Analiza pocze (sprawa Opole)

1
filtr

AFIZ Przelewy, Przepyw rodkw pieninych w sprawie Opole akt oskarenia nie jest odczytany
Owale zaznaczone rnymi kolorami oznaczaj firmy w n-kolejnych odlegociach transakcji. Najbardziej z prawej strony znajduj si stacje benzynowe, na lewym skraju diagramy supy wyprowadzajce gotwk.

Prostoktem o cigej linii oznaczone s osoby fizyczne wybierajce gotwk (supy lub organizatorzy, ktrzy posiadaj penomocnictwa do dokonania wypat z firm supw),
Prostoktem o przerywanej linii oznaczone s firmy supy. Gruba czerwona lini oznaczona jest firma ANT 203, rdo pienidzy pochodzcych z uszczuplenia. Osiga si j poprzez cieki pochodzce od supw wypacajcych gotwk. (pytanie: skd supy miay pienidze?). Przepyw z innych miejsc do supw ni poprzez ANT 203, suy ukryciu pochodzenia pienidzy. Firmy oznaczone trjktem dokonuj przeleww do firm supw bez wykrycia przez prokuratora skd maj pienidze. Wszystkie firmy na lewo od pionowej linii s supami. Tego typu reprezentacja jest cakowicie nieosigalna dla prokuratorw i sdziw. W zasadzie analiza prowadzona z wykorzystaniem informacji o przelewach (same przelewy nie stanowi dowodw), mielimy te dane o roli niektrych firm i tytuach maej liczby faktur.

Od ssiedztwa i cieek (uporzdkowanych z prawa na lewo) do rl

Obecnie przyporzdkowanie firm do kategorii, takich jak: organizator, mieszalnia, firma sup, osoba sup odbywa si jeszcze rcznie kwestia naoenia regu i wizualizacji

AFIZ Przelewy - demo

Transakcje mona podzieli na:

Realne wartoci na przelewach i fakturach s takie same i odpowiada temu przepyw towaru o tej samej wartoci T(r,r) (r- realne) 2. Realne, ale wartoci na przelewach i fakturach nie s dokadnie takie same i/lub nie odpowiada temu przepyw towaru o tej samej wartoci (nierzetelne faktury art. 62 KKS; kwestia granicy pomidzy stosowalnoci KK a KKS) 3. Realne odnonie przepyww, ale droga przepyww finansowych nie pokrywa si z drog towaru T(r,f) (przepywy r- realne, przepyw towaru f- fikcyjny) np. odbir towaru KraftTrans loco Sawkw 4. Realne pod stoem zwizane ze sprzeda, nie s ksigowane 5. Realne, ale informacja nie trafia do systemu ksigowego FK sprzedawcy (np. sprzeda paliwa stacji benzynowej na faktur, po stronie stacji faktura ksigowana, ale po stronie sprzedawcy niszczona ), T(r,fs) (fs- fikcyjna po stronie sprzedawcy) 6. Fikcyjne z pozorem legalnoci nie odpowiadaj przepywom towaru ale nastpuj przepywy pienine o wartoci zgodnej lub mniejszej ni na fakturze czsto wystpuj w przypadku kompensacji patnoci 7. Cakowicie fikcyjne tylko faktury 8. Przepywy pod stoem redystrybucja zyskw Umoliwia to przypisanie rl 1.

Ustalenie rl (w oparciu o prawie kompletne dane) na podstawie przepyww pienidzy w sprawie Niedwiedzkich
Wymaga to ustalenia pozycji na fakturach (za co s przelewy)

1.

Zawiadomienie GIIFu (dotyczy wypat do osb fizycznych z Kraftpol, P59(r,f). acuch transakcji prowadzi do grupy woszczowskiej, PETRO-COMPLEX, grupy kaliskiej i dostawcw komponentw.
Znalezienie podmiotw dostarczajcych komponenty, rafinerie (1) i porednicy w sprzeday komponentw (2), transakcja K 21(r,r) jest realna. Badamy transakcje (przepywy do (2)). Za komponenty zapacia grupa (4). Badamy transakcje (4). S to zapaty za paliwo od (3 i 6). Z kolei (4) paci za komponenty (3). Skd (3) mia komponenty skoro ich nie kupi? Skoro ich nie kupi, nie mg sprzeda. Dowodzi to fikcyjnoci transakcji K43(r,f). Ale transakcje pomidzy (4) i (3) si skompensoway, fikcyjna jest te transakcja paliwowa. (4) jest wic supem. Transakcje P64 (r,f), P65(r,f), P75(r,f) s transakcjami supw. Jedyn firm, ktra moe by mieszalni jest (3), transakcje K43 i K42 maskuj K32.

2. 3. 4. 5.

6. 7.

Sprawa Niedwiedzkich tylko przelewy

Rafinerie

K 21(r,r)
Grupa dostawcw komp. NIK PLUS SA,

2 K42(r,f)

Zagregowane przepywy pienidzy pomidzy grupami podmiotw widok od rafinerii do odbiorcw paliwa
3

Centrala struktury PETRO-COMPLEX. (4,4, 32,6) Struktura kaliska (31,2, 33,2)

K43(r,f)

P43(r,f) 4
Wychodzc od KraftTrans prokurator najpierw dotar do PETRO-COMPLEX, a pniej do grupy kaliskiej (wystpoway fikcyjne transakcje pomidzy podmiotami grupy kaliskiej ). Skd (3) mia komponenty skoro ich nie kupi? Skoro ich nie kupi, nie mg sprzeda.

Struktura radomska KraftTrans i Dominet (10,4, 9,3) (5,8, 1,9)

5
P43(r,f) P64 (r,f) P65(r,f)

Struktura woszczowska (0,05, 3,6)

6
Zakres transakcji objtych zawiadomieniem GIFu; przelewy na rachunek nastpoway od podmiotw zajmujcych si handlem paliwem (tytuy faktury lub paliwo) Przepyw gotwki

P75(r,f)
Grupa odbiorcw paliwa: PKS

Grupa odbiorcw paliwa: stacje

8
P59(r,f)

Struktura woszczowska Osoby fizyczne

Wywnioskowane role

Zagregowane role

Wnioski i perspektywy rozwoju

Posiadamy modele przestpstw: wyprowadzenie pienidzy ze spki przez kierownictwo i pracownikw, przestpstwa paliwowe, pranie pienidzy, karuzela VAT. Powszechne wprowadzenie narzdzia AFIZ Przelewy przyspieszyoby ledztwa niektrych kategorii przestpstw o lata! Moe pobudzioby zmian niektrych doktryn prawnych.

1.

2.

Zwikszenie liczby obiektw analitycznych jest tylko kwesti finansowania. Mamy znacznie mniej obiektw analitycznych ni konkurencja, ale potencjalnie mamy nieporwnywalnie wiksze moliwoci.
Potrzebujemy danych w formie elektronicznej, przynamniej o przelewach (wymiar sprawiedliwoci potrzebuje danych w formie elektronicznej!!!) Dodanie innych informacji (faktury, zeznania, dane magazynowe, raporty z UKS) spowodowaoby dramatyczne zwikszenie siy wnioskowania. GIS (obiekty przestrzenne) Zmierzamy w stron automatyzacji.

3. 4. 5. 6.