Stale

Stale konstrukcyjne i maszynowe

onz. S/E Re S - konstrukcujne E - maszynowe Re - minimalna granica plastycznoci nowy S185 S235 S275 S355 E295 E335 E360 stary St0S St3S St4S ? St5 St6 St7 waciwoci spawalny, do gicia na zimno, toczenia, prasowania spawalny spawalny

maa plastycznoc, dua wytrzymao, odp na cieranie j.w

Stale niestopowe do ulepszania cieplnego (wglowe)

ozn, Cxx 0.xx% C w stopie nowy C10 C15 C22 C30 C35 C45 C50 C55 C60 C65 stary 10 15 20 30 35 45 50 55 60 65 waciwoci tocznie na zimno, spawalna, saba saby, spawalna saby, kiepsko spawalna Niezalecana szeroko dostpna Niezalecana Niezalecana

Stale niestopowe o redniej zawartoci manganu pow. 1%

ozn. xxABCk-j-m 0.xx% C w stopie A,B,C - symbole pierw. Stopowych k-j-m - %odp pierwiastka razy wspczynik u i zaokrglona do caoci u 4 10 100 1000 nowy 15Cr2 20Cr4 18CrMo4 41Cr4 42CrMo4 stary 15H 20H 18HGM 40H 40HM pierwiastek Cr Co Mn Ni Si W Al Be Cu Mo Nb Pb Ta Ti V Zr Ce N P S B waciwoci do nawglania do nawglania do nawglania do ulepszania cieplnego do ulepszania cieplnego

Stale szybkotnce
onn . HS x-y-z x,y,z - zaokrglone % zawartosci kolejnych pierw W Mo V Co HS18-0-1 HS2-9-2 HS2-9-1-8 ? ? ? odp. Na nagrzanie, twarde jw. jw.

Stale odporne na rne czynniki (stopowe = co najmniej jeden pierwiastek ma wiecej ni 5%)
ozn. X i dziwne znaczki(system cyfrowy) X6Cr17 X30Cr13 X2CrNi19-11 X10CrAlSi13 X15CrNiSI20-12 ? ? ? ? ? odporna na korozje ferrytyczna odporna na korozje martenzytyczna odporna na korozje austenityczna aroodporna ferrytyczna aroodporna austenityczna

Staliwa
Staliwo wglowe konstrukcyjne
onz. xxx-yyy xxx- Re yyy - Rm nowe 200-400 .. 340-550 stare LH400 LH550 waciwoci jak stale tylko e odlewane

Staliwo niestopowe o redniej zawartoci manganu pow 1%

ozn. GxxABCk-j-m 0.xx% C w stopie A,B,C - symbole pierw. Stopowych k-j-m - %odp pierwiastka razy wspczynik u i zaokrglona do caoci reszta jak w analogicznych stalach waciwoci wynikaj z wpywu pierwiastkw stopowych G40HF LH40HF G40Cr4 LH14

eliwa
Zeliwa szare
onz. EN-GJL-xxx xxx-Rm EN-GJL 150 EN-GJL 200 EN-GJL 250 EN-GJL 300 EN-GJL 350 Zl15 Zl20 Zl25 Zl30 Zl35 odlewane, odporne na cieranie, tumi drgania odporne na zjawisko karbu, kruche, tanie

EN-GJL 400

Zl40

eliwa sferoidalne
EN-GJS -xxx-yy xxx-Rm yy- minimalne wyduenie w % tak jak eliwo szare tylko lepsze w. mechaniczne tasze ni staliwo EN-GJS-350-22 EN-GJS-400-15 . EN-GJS-900-2 350-22 400-25 900-2

Stopy metali nieelaznych

Mosidze
CuZn43Mn4Pb3Fe MM47 CuZn39Pb2 MO60 odporne na korozje, tanie, obrabialne (odlewanie, skrawanie) tanie, dobre przewodnictwo cieplne

Brzy
CuSn10 CuSn10P CuSn10Zn2 CuSn5Zn5Pb5 CuSn4Zn7Pb6 CuSi3Zn3Mn CuAl9Fe3 CuAl10Fe3Mn2 B10 B101 B102

odporne na korozje, tanie, obrabialne (odlewanie, skrawanie) tanie, dobre przewodnictwo cieplne

wyjtkowo odporny na korozje wysoka wytrzymao jw.

Stopy Alumnium
przykadowe oznaczenie AlCu3Mg2 lekkie, wytrzymae,obrabialne, trudno spawalne, odporne na korozje

zastosowania mao obcione cz. maszyn i konstrukcji: zbiorniki nie cinieniowe (na bimber), blachy mao obcione cz. maszyn i konstrukcji: ruby, cigna, haki, osie, nakrtki, waki rednio obcione cz. maszyn: way, osie, dwignie, ruby, koa zbate, czopy, korbowody j.w tylko lepsza wytrzymao j.w znacznie obcione cz maszyn: limaki, ruby, koki, koa zbate, wpusty, koki, resory walce, matryce, moty, kowada, el suwnic, koparek, dwigw, sprzga, mimorody

zastosowania blachy, tamy, rury, zbiornik na bimber mao obcione: ruby, koa zbate, swonie j.w way i osie tam gdzie sztywno waniejsza od wytrzymaoci koa zbate, waki rozrzdu, ruby napdowe, wiece zbate, way korbowe, way ilnikw elektrycznych, koki, sworznie swonie acuchw napdowych, sworznie tokowe, weciona obrabiarek, limaki, cz pras, motw, pryzmy wag spryny, resory

zasowania mao obcione elementy o niewielkich rozmiarach: sworznie, tuleje, wrzeciona, waki rozrzdu, krki, sprzga koowe koa zbate i limaki o maych wymiarach pracujce bez przecie i obcie dynamicznych szybkobiene koa zbate koa zbate o maych moduach way wielowypustowe, osie tylne pojazdw, czopy kuliste

narzdznia skrawajce z duymi szybkociami jw. jw.

ma wiecej ni 5%)

zastosowanie w zalenoci od wytrzymaoci i obcienia(rosnco): korpusy sprzgie, czerpaki koparek, el maszyn budowlanych i cignikw, moty kruszarek, ogniwa gsienicowe, koa jezdne suwnic

motki kruszarek ruba okrtowa

obudowy, osony, pokrywy, podstawy, koa pasowe, korby jw. obudowy: silnikw, obrabiarek, pomp, sprarek, pras, koa zbate o niskich obcieniach, tuleje cylindrowe, toki, sprzga jw. koa zbate, limacznice, koa zbate acuchowe, bbny i tarcze hamulcowe, zawory

jw.

w zalenoci od wytrzymaoci: prowadnice, koa zbate, due way (silniki okrtowe) i osie

przemys oketowy, precyzyjny(zegarki), ruby z wygniatalnym gwintem, przewody, rury, gorszej klasy oyska (w porwnaniu z br

lepszej jakoci oyska, spryny, przydy pomiarowe jw. jw. bardzo dobrej jakoci oyska jw.

limacznice, oyska, spryny, udzenia okrtowe, czi pojazdw

sprzt wojskowy, sportowy, konstrukcjie lotnicze i kosmiczne

ch, koki, sworznie

sprzga koowe

drowe, toki, sprzga

oyska (w porwnaniu z brzem)