ROZPORZDZENIE MINISTRA GOSPODARKI z dnia 27 kwietnia 2000 r. w sprawie bezpieczestwa i higieny pracy przy pracach spawalniczych. (Dz. U.

Nr 40, poz. 470) Na podstawie art. 23715 2 Kodeksu pracy zarzdza si, co nastpuje: Rozdzia 1 Przepisy oglne 1. Rozporzdzenie okrela wymagania bezpieczestwa i higieny pracy przy pracach spawalniczych obejmujcych spawanie, napawanie, lutowanie, zgrzewanie i cicie termiczne metali i tworzyw termoplastycznych. 2. Rozporzdzenie nie dotyczy zgrzewania wybuchowego oraz prac spawalniczych prowadzonych pod wod, w grnictwie pod powierzchni ziemi, w grnictwie naftowym, podczas akcji ratowniczych prowadzonych przez specjalistyczne suby ratownicze i prac naukowo-badawczych, ktrych wykonanie jest uzalenione od zastosowania metod lub warunkw odmiennych ni okrelone w rozporzdzeniu. 3. Ilekro w rozporzdzeniu jest mowa o: 1) stanowisku spawalniczym - naley przez to rozumie stanowisko pracy, na ktrym s wykonywane prace przy zastosowaniu procesw wymienionych w 1, 2) staym stanowisku spawalniczym - naley przez to rozumie stanowisko pracy przeznaczone do powtarzalnego wykonywania prac spawalniczych, ktrego wyposaenie techniczne i instalacje zasilajce maj charakter stay, 3) ruchomym stanowisku spawalniczym - naley przez to rozumie stanowisko pracy przeznaczone do okresowego wykonywania prac spawalniczych, ktrego wyposaenie techniczne i instalacje zasilajce s kompletowane doranie, tylko na czas wykonywania okrelonej pracy, 4) spawalni - naley przez to rozumie odpowiednio przystosowane pomieszczenie lub wydzielon cz pomieszczenia, w ktrym s zlokalizowane stae stanowiska spawalnicze, 5) kabinie spawalniczej - naley przez to rozumie cz spawalni zawierajc stanowisko spawalnicze, osonit ciankami o lekkiej konstrukcji lub parawanem, 6) bezpieczniku - naley przez to rozumie urzdzenie zawierajce w sobie co najmniej element chronicy przed wstecznym przepywem gazu oraz element powodujcy wygaszenie pomienia,

7) butli - naley przez to rozumie naczynie metalowe do przechowywania i transportowania gazw spronych, skroplonych (ciekych) lub rozpuszczonych, 8) baterii (zbieraczu) butli - naley przez to rozumie zesp butli przyczonych do kolektora i jednoczenie oprnianych, 9) wizkach butli - naley przez to rozumie zesp butli trwale poczonych z kolektorem i tworzcych zbiornik wielonaczyniowy, 10) materiaach dodatkowych - naley przez to rozumie materiay do wykonania spoiny lub lutowiny, takie jak spoiwo, topnik, gaz, 11) kwalifikacjach spawalniczych - naley przez to rozumie ukoczenie odpowiedniego przeszkolenia teoretycznego i praktycznego w zakresie spawalnictwa, potwierdzone egzaminem oraz dokumentem upowaniajcym do wykonywania prac spawalniczych. Rozdzia 2 Spawalnie i stanowiska spawalnicze 4. Spawalnia powinna by wykonana zgodnie z obowizujcymi oglnymi przepisami techniczno-budowlanymi, ochrony przeciwpoarowej, bezpieczestwa i higieny pracy oraz przepisami niniejszego rozporzdzenia. 5. ciany i strop spawalni oraz wntrza kabiny spawalniczej powinny by pomalowane farbami matowymi. 6. cianki lub parawany kabiny spawalniczej powinny by wykonane z materiau niepalnego lub trudno zapalnego, tumicego szkodliwe promieniowanie optyczne. Powinny one mie wysoko co najmniej 2 m, z zachowaniem przy pododze szczeliny wentylacyjnej. 7. 1. W spawalni powinno przypada na kadego pracownika najliczniejszej zmiany co najmniej 15 m3 wolnej objtoci pomieszczenia nie zajtej przez urzdzenia i sprzt. 2. Wysoko pomieszczenia spawalni powinna wynosi co najmniej 3,75 m. 3. Przepisu ust. 2 nie stosuje si przy pracach spawalniczych wykonywanych na statkach morskich i rdldowych. 4. Na kade stanowisko spawalnicze powinny przypada co najmniej 2 m2 wolnej powierzchni podogi, nie zajtej przez urzdzenia i sprzt. 5. Podoga w spawalni i na stanowisku spawalniczym powinna by wykonana z materiaw niepalnych. 8. 1. Pomieszczenia spawalni powinny by wyposaone w wentylacj zapewniajc skuteczne usuwanie zanieczyszcze szkodliwych dla zdrowia. 2. Wymagania dotyczce parametrw powietrza w pomieszczeniach spawalni okrelaj odrbne przepisy i Polskie Normy. 9. Stae stanowisko spawalnicze, na ktrym istnieje moliwo emisji szkodliwych pyw i

gazw, pracodawca powinien wyposay w instalacj wentylacji stanowiskowej. 10. 1. Stosowanie w spawalni stacjonarnych urzdze do podgrzewania przedmiotw przed lub po poddaniu ich procesom spawalniczym jest dopuszczalne pod warunkiem, e urzdzenia te bd wyposaone w wentylacj miejscow. 2. Przy podgrzewaniu, o ktrym mowa w ust. 1, naley stosowa osony ochraniajce pracownikw przed promieniowaniem cieplnym. 11. 1. Stae stanowisko spawalnicze powinno by wyposaone w st spawalniczy i (lub) odpowiednie oprzyrzdowanie, umoliwiajce bezpieczne wykonanie prac spawalniczych. 2. Na staym stanowisku spawalniczym przedmioty o duych wymiarach lub o masie ponad 25 kg powinny by przemieszczane za pomoc urzdze do transportu pionowego lub poziomego. 12. 1. Stanowisko spawalnicze, na ktrym s stosowane rczne palniki gazowe, powinno by wyposaone w: 1) osprzt umoliwiajcy bezpieczne odoenie lub zawieszenie palnika, 2) naczynie z wod do okresowego lub awaryjnego schadzania palnika. 2. Stanowisko spawalnicze, na ktrym s stosowane rczne uchwyty spawalnicze, powinny by wyposaone w osprzt umoliwiajcy bezpieczne odoenie lub zawieszenie uchwytu. 3. Stanowisko spawalnicze do spawalnia ukowego elektrodami otulonymi powinno by wyposaone w pojemnik na resztki (ogarki) elektrod. 13. 1. Stanowisko spawalnicze zlokalizowane na otwartej przestrzeni powinno by zabezpieczone przed dziaaniem czynnikw atmosferycznych, a jego otoczenie chronione przed promieniowaniem uku elektrycznego lub pomienia. 2. Przepisu ust. 1 nie stosuje si przy pracach spawalniczych wykonywanych na statkach morskich i rdldowych oraz przy pracach budowlano-montaowych wykonywanych na duych wysokociach lub w wykopach. 14. 1. W spawalni i na stanowisku spawalniczym nie powinny by przechowywane materiay atwo palne. 2. Stanowiska, na ktrych s wykonywane prace spawalnicze powodujce rozprysk iskier, ula lub gorcych czstek staych, powinny by zabezpieczone przed moliwoci wywoania poaru w strefie rozprysku, z uwzgldnieniem przestrzeni poniej stanowiska spawalniczego. 3. Rozmieszczenie wyposaenia oraz obrabianych przedmiotw powinno umoliwia szybkie i bezpieczne opuszczenie stanowiska spawalniczego przez pracownikw. Rozdzia 3 Wyposaenie i materiay technologiczne 15. Urzdzenia i osprzt stanowice wyposaenie stanowisk spawalniczych powinny mie udokumentowane potwierdzenie speniania przez nie wymaga bezpieczestwa okrelonych w przepisach i (lub) w Polskich Normach. Rodzaje dokumentw potwierdzajcych spenienie

tych wymaga dla poszczeglnych urzdze i osprztu okrelaj odrbne przepisy. 16. Zasilanie stanowiska spawalniczego w gazy moe nastpowa z generatorw gazw, przenonych wytwornic acetylenu, butli, baterii bd wizek butli, rurocigw gazowych, z zastrzeeniem 17. 17. Na staym stanowisku spawalniczym niedopuszczalne jest stosowanie przenonych wytwornic acetylenu. 18. 1. Odlego pomidzy dwiema przenonymi wytwornicami acetylenu, eksploatowanymi w tym samym pomieszczeniu, powinna wynosi co najmniej 6 m. 2. Prace z karbidem sucym do napeniania wytwornic acetylenu naley wykonywa zgodnie z odrbnymi przepisami. 3. Przenone wytwornice acetylenu nie powinny by eksploatowane w odlegoci mniejszej ni 4 m od otwartych rde ognia, w tym rwnie od pomienia palnika spawalniczego. 19. Butle do gazw stosowanych w spawalnictwie powinny odpowiada w zakresie budowy, stanu technicznego, barwy, zezwole na eksploatacj, skadowania i transportu wymaganiom okrelonym w odrbnych przepisach i Polskich Normach. 20. 1. W spawalni majcej nie wicej ni 10 stanowisk spawalniczych, na ktrych s stosowane gazy palne, dopuszcza si indywidualne wyposaenie kadego stanowiska w butle niezbdne dla prowadzenia procesu technologicznego oraz w jedn zapasow butl kadego rodzaju gazu stosowanego na tym stanowisku. 2. Butle zapasowe, o ktrych mowa w ust. 1, powinny by przechowywane w wyodrbnionych pomieszczeniach wykonanych z materiaw niepalnych bd w wydzielonych miejscach spawalni, wyranie oznakowanych i zabezpieczonych. 3. W spawalni majcej ponad 10 stanowisk spawalniczych, na ktrych s stosowane gazy palne, zaopatrzenie w te gazy powinno odbywa si z instalacji centralnego zasilania. 21. W kadym przypadku zasilania urzdzenia spawalniczego gazem pobieranym ze rda, w ktrym cinienie gazu jest zmienne lub wiksze ni znamionowe cinienie zasilania odbiornika, w punkcie poboru naley stosowa reduktor cinienia. 22. 1. We do gazw powinny by stosowane zgodnie z ich przeznaczeniem, rodzajem gazu i cinieniem znamionowym. W przypadku mieszanek gazowych naley stosowa w odpowiedni do gazu dominujcego w mieszance. 2. Minimalna dugo wy spawalniczych powinna wynosi co najmniej 5 m, a maksymalna, mierzona od punktu pomiaru cinienia do punktu odbioru gazu (palnika), nie powinna przekracza 20 m. W razie potrzeby zastosowania duszych wy cinienie zasilania powinno by skorygowane o spadki cinienia wystpujce w wu. 3. Dopuszczalne jest przeduanie wy, pod warunkiem zastosowania znormalizowanych dwuzczek metalowych o rednicy zgodnej ze rednic znamionow wa. Minimalna dugo kadego z czonych odcinkw wy powinna wynosi co najmniej 4 m. 4. Szczelno i wytrzymao eksploatowanych wy powinny by kontrolowane w okresach ustalonych stosownie do warunkw eksploatacji, lecz nie rzadziej ni jeden raz na kwarta. 23. 1. W przypadku zasilania urzdzenia spawalniczego gazem palnym pobieranym z baterii butli, z wizki butli, z generatora gazu lub z rurocigu, w kadym punkcie poboru gazu powinien by stosowany bezpiecznik.

2. W przypadku zasilania palnikw tlenowo-gazowych gazami pobieranymi z butli powinny by stosowane bezpieczniki usytuowane na wlocie lub wewntrz palnika. Wymaganie to nie dotyczy przewodw tlenu tncego w palnikach przeznaczonych do cicia. 24. Bezpieczniki powinny by stosowane zgodnie z ich przeznaczeniem, rodzajem gazu oraz znamionowymi wartociami cinie i przepyww. 25. 1. Naprawy urzdze i osprztu spawalniczego powinny by wykonywane przez osoby o odpowiednich kwalifikacjach, natomiast uytkownicy urzdze spawalniczych i osprztu mog wykonywa tylko biece czynnoci konserwacyjne, okrelone w instrukcjach eksploatacyjnych wydanych przez producenta. 2. Urzdzenia i osprzt spawalniczy powinny by po naprawie sprawdzone pod wzgldem speniania przez nie wymaga bezpieczestwa okrelonych w przepisach lub w Polskich Normach. Wynik sprawdzenia powinien by udokumentowany. 26. Materiay dodatkowe do spawalnia, napawania i lutowania, zawierajce lub wydzielajce substancje chemiczne stwarzajce zagroenie dla zdrowia i ycia pracownikw, powinny by klasyfikowane i znakowane oraz posiada karty charakterystyk, zgodnie z wymaganiami okrelonymi w odrbnych przepisach. Rozdzia 4 Kwalifikacje spawalnicze 27. Prace spawalnicze powinny by wykonywane przez osoby posiadajce "Zawiadczenie o ukoczeniu szkolenia" albo "wiadectwo egzaminu spawacza" lub "Ksik spawacza", wystawiane w trybie okrelonym w odrbnych przepisach i Polskich Normach, z uwzgldnieniem przepisu 28. 28. Osoby wykonujce: 1) rczne cicie termiczne, 2) zgrzewanie, 3) rczne lutowanie, 4) zmechanizowane i automatyczne wykonywanie prac spawalniczych - powinny wykaza si co najmniej zawiadczeniem o ukoczeniu szkolenia w zakresie okrelonym w odrbnych przepisach i Polskich Normach. 29. Przepisw 27 i 28 nie stosuje si do suchaczy kursw spawalniczych i uczniw szk w trakcie praktycznej nauki zawodu, jeli wykonuj prace spawalnicze objte programem nauczania i pod nadzorem osb wykwalifikowanych. Rozdzia 5 Wykonywanie prac spawalniczych

 30. Przy uytkowaniu elektrycznych urzdze spawalniczych i osprztu naley w szczeglnoci przestrzega nastpujcych wymaga bezpieczestwa: 1) prace zwizane z instalowaniem, demontaem, naprawami i przegldami elektrycznych urzdze spawalniczych powinni wykonywa pracownicy majcy uprawnienia okrelone w odrbnych przepisach, 2) poczenie kilku spawalniczych rde energii nie powinno powodowa przekroczenia, w stanie bez obcienia, dopuszczalnego napicia midzy obwodami wyjciowymi poczonych rde energii, 3) obwd prdu spawalnia nie powinien by uziemiony, z wyjtkiem przypadkw, gdy przedmioty spawane s poczone z ziemi, 4) przewody spawalnicze czce przedmiot spawany ze rdem energii powinny by poczone bezporednio z tym przedmiotem lub oprzyrzdowaniem, jak najbliej miejsca spawalnia, 5) prace spawalnicze wykonywane wewntrz pomieszcze, w ktrych wystpuje zagroenie poraenia prdem elektrycznym, powinny by wykonywane z zastosowaniem spawalniczych rde energii speniajcych wymagania dotyczce dopuszczalnej wartoci napicia bez obcienia i oznakowanych przez producenta zgodnie z Polsk Norm; przy wykonywaniu prac spawalniczych rda energii powinny by usytuowane na zewntrz pomieszczenia; w pomieszczeniach tych naley stosowa trudno zapalne izolacyjne rodki ochronne, jak chodniki i maty izolacyjne. 31. Przy uytkowaniu gazowych urzdze spawalniczych i osprztu naley w szczeglnoci przestrzega nastpujcych wymaga bezpieczestwa: 1) urzdzenia i osprzt powinny by stosowane zgodnie z ich przeznaczeniem i zasilane gazami o waciwociach oraz cinieniach okrelonych w instrukcji eksploatacyjnej dostarczonej przez producenta, 2) palniki o niezidentyfikowanych dyszach i elementach ukadu mieszanki palnej, o nieznanych cinieniach zasilania oraz o nieznanych rodzajach gazw, do jakich s przeznaczone, nie powinny by uytkowane, 3) niedopuszczalne jest dokonywanie zamiany podobnych konstrukcyjnie elementw urzdze rnych typw lub wielkoci, 4) w spawalniczy powinien mie rednic znamionow zgodn ze rednic znamionow przyczy zastosowanych w rdle i odbiorniku gazu; koce wa nasunite na kocwki przyczy powinny by zacinite za pomoc opasek nie powodujcych uszkodzenia wa, 5) poziom cieczy w bezpieczniku wodnym powinien by sprawdzany kadorazowo przed rozpoczciem pracy i po kadym cofniciu si pomienia do palnika, a w ruchu cigym - co najmniej raz na zmian,

6) niedopuszczalne jest dokonywanie jakichkolwiek zmian w okrelonych przez producenta ustawieniach ukadw regulacji cinienia i zaworw bezpieczestwa. 32. Przy uytkowaniu butli z gazami naley w szczeglnoci przestrzega nastpujcych wymaga bezpieczestwa: 1) transport i magazynowanie butli powinno odbywa si zgodnie z zasadami okrelonymi w odrbnych przepisach, 2) rczne przetaczanie butli jest dopuszczalne tylko w obrbie stanowiska spawalniczego, 3) butle powinny by ustawiane w pozycji pionowej lub zblionej do pionowej, zaworem do gry, i zabezpieczone przed przewrceniem si, 4) butle powinny by chronione przed nagrzaniem do temperatury przekraczajcej 35C oraz przed bezporednim oddziaywaniem pomienia, iskier i gorcych czstek staych, 5) butle z gazami palnymi ciszymi od powietrza nie powinny by uytkowane i przechowywane w miejscach usytuowanych poniej poziomu terenu, a zwaszcza w pobliu kanaw i studzienek; ograniczenia te nie odnosz si do butli zintegrowanych z palnikiem, 6) zawory butli z pokrtami powinny by otwierane bez uycia narzdzi; do otwierania i zamykania zaworu butli bez pokrta powinien by stosowany odpowiedni klucz, 7) naprawy butli, w tym naprawa zaworw, powinny by wykonywane przez osoby posiadajce uprawnienia okrelone w odrbnych przepisach.

33. Podczas wykonywania prac spawalniczych niedopuszczalne jest zawieszanie przewodw i wy spawalniczych na ramionach lub kolanach oraz prowadzenie ich bezporednio przy innych czciach ciaa. 34. 1. Prace spawalnicze na zbiornikach i rurocigach po rodkach chemicznych i innych stwarzajcych zagroenie dla ycia lub zdrowia ludzi i rodowiska, z wyjtkiem robt gazoniebezpiecznych na czynnych gazocigach przesyowych pod cinieniem, mog by podjte wycznie po dokadnym oczyszczeniu zbiornikw i rurocigw z tych rodkw. 2. Prace spawalnicze prowadzone w ramach robt gazoniebezpiecznych lub niebezpiecznych oraz prac szczeglnie niebezpiecznych powinny by wykonywane zgodnie z wymaganiami okrelonymi w odrbnych przepisach. 3. Podczas prowadzenia prac spawalniczych, o ktrych mowa w ust. 2, urzdzenia zasilajce, w tym butle z gazami technicznymi, powinny by usytuowane na zewntrz wykopw, pomieszcze lub urzdze, w ktrych prace te s wykonywane. Rozdzia 6

Przepisy kocowe 35. Traci moc rozporzdzenie Ministrw Pracy i Opieki Spoecznej oraz Zdrowia z dnia 2 listopada 1954 r. w sprawie bezpieczestwa i higieny pracy przy spawaniu i ciciu metali (Dz. U. Nr 51, poz. 259). 36. Rozporzdzenie wchodzi w ycie po upywie 6 miesicy od dnia ogoszenia, z wyjtkiem przepisu 23, ktry wchodzi w ycie po upywie 18 miesicy od dnia ogoszenia. Minister Gospodarki: J. Steinhoff