KLASTER: 2 + 2 > 4

Przyczynek do budowy strategii Klastra Morskiego Pomorza Zachodniego

Szczecin, 31.01.2011

Szczecin and Swinoujscie Seaports Authority

KLASTER: 2 + 2 > 4
Istot koncepcji klastrowej jest postrzeganie innowacji zachodzcych w przedsibiorstwach jako efektu zoonego procesu konkurencji, wsppracy i wymiany informacji. Klaster moe pomc podwyszy konkurencyjno stowarzyszonych w nim podmiotw poprzez : - dzielenie si wiedz, - dzielenie si najlepszymi praktykami, - prowadzenie wsplnych bada, - wsplna edukacj i szkolenia, - dzielenie si innowacyjnymi metodami organizacji, - wspln promocj, - podejmowanie inicjatyw gospodarczych i legislacyjnych. Najwaniejsze dla idei klastrowej jest to, e nikt nie dziaa w odosobnieniu, e wszystkie podmioty tworz jeden organizm, e dziaalno jednych ma wpyw na drugie. Zrozumienie oraz wykorzystanie interakcji zachodzcych pomidzy poszczeglnymi podmiotami i sektorami jest niezwykle istotne dla poprawy dziaania caego organizmu.

KLASTER: 2 + 2 > 4
Klastry nie s drog na skrty do rozwoju gospodarczego. S one innowacyjnym narzdziem, ktre pozwala firmom czy ich kompetencje w podziale pracy, wsppracowa we wprowadzaniu innowacji i wsplnie wystpowa na rynku.

KLASTER: 2 + 2 > 4
KLASTER -> WSPPRACA + KONKURENCJA + WYMIANA INFORMACJI

WZROST ZROZUMIENIA INTERAKCJI I ZALENOCI POMIDZY POSZCZEGLNYMI SEKTORAMI I PODMIOTAMI POPRZEZ WSPDZIAANIE PRZEOY SI NA POPRAW DZIAANIA CAEJ GOSPODARKI

KLASTER: 2 + 2 > 4
WIZJA klastra
Klaster Morski Pomorza Zachodniego jest szeroko znany ze wzgldu na swj dynamizm i si; tworz go we wsppracy z sektorem naukowobadawczym oraz organami wadzy i administracji prne, nowoczesne firmy mwice na forach zewntrznych jednym gosem, dysponujce wci rosncym potencjaem gospodarczym oraz wysoko wykwalifikowanymi kadrami. Klaster stanowi baz eksperck oraz liczcego si partnera dla decydentw wszystkich szczebli w kwestiach dotyczcych gospodarki morskiej, wpywajc w ten sposb na kreowanie morskiej polityki regionu, pastwa i wsplnoty europejskiej.

KLASTER: 2 + 2 > 4
MISJA klastra
Misj Klastra Morskiego Pomorza Zachodniego jest zbudowanie trwaych wizi i wypromowanie nowego wizerunku zintegrowanego i innowacyjnego rodowiska interesw morskich poprzez harmonizacj dziaa na rzecz wzmocnienia midzynarodowej pozycji konkurencyjnej regionalnych podmiotw brany morskiej.

Efektywno budowanych wizi bdzie zalee od partnerw klastra, od tego, na ile zaangauj si oni we wsplne dziaania i nie pozostan biernymi konsumentami klastra.

KLASTER: 2 + 2 > 4
CELE STRATEGICZNE klastra
Budowa prnego orodka gospodarki morskiej, bdcego jednoczenie zaawansowanym technologicznie wzem logistycznym dla poudniowego rejonu Batyku. Poczenie w sposb zrwnowaony funkcji turystycznorekreacyjnych regionu z rozwojem przemysw morskich i transportu. Stworzenie nowoczesnego orodka przemysu stoczniowego i usug towarzyszcych. Wypromowanie regionu jako uznanej bazy szkoleniowonaukowej oraz badawczo-rozwojowej dla potrzeb midzynarodowej gospodarki morskiej. Ustanowienie forum ekspertw gospodarki morskiej, majcego wpyw na tworzenie i weryfikacj ustawodawstwa i planw rozwojowych regionu, kraju i Europy.

KLASTER: 2 + 2 > 4
Cele klastra bd realizowane m.in. poprzez:
osignicie masy krytycznej w celu uzyskania i utrzymania dostrzegalnoci klastra i jego udziaowcw, stworzenie wizi partnerskich pomidzy udziaowcami klastra, budowanie kultury wsppracy i eliminacj barier komunikacyjnych, stworzenie bazy danych i forum wymiany informacji pomidzy podmiotami klastra, tworzenie zbiorw najlepszych praktyk, benchmarking, wprowadzanie rozwiza innowacyjnych i nowych technologii, przygotowywanie i prowadzenie wsplnych projektw badawczo-rozwojowych, komercjalizacj osigni naukowych, efektywne ksztacenie kadr operacyjnych i zarzdzajcych w odpowiedzi na potrzeby zgaszane na forum klastra, przyciganie interesujcych firm i modych talentw do regionu, wykreowanie marki klastra morskiego, budowanie marki regionu, promocj firm dziaajcych w obrbie klastra oraz wsplnych przedsiwzi, lobbing, wsptworzenie polityki morskiej pastwa i jej uregulowa prawnych.

KLASTER: 2 + 2 > 4

Korzyci, jakich osignicie umoliwi klaster, bd zalee od : jasnego okrelenia wasnych potrzeb przez jego partnerw, zaufania, jakie zostanie pomidzy nimi wypracowane, otwartoci w precyzowaniu swoich potrzeb, kreatywnoci ludzi reprezentujcych partnerw, gotowoci do dzielenia si wiedz i dowiadczeniem.

KLASTER: 2 + 2 > 4
PARTNERZY KLASTRA MORSKIEGO
Zgodnie z definicj morskie organizacje klastrowe obejmuj wicej ni jeden sektor gospodarki morskiej. Obok organizacji klastrowych, stanowicych platform wsppracy wszystkich firm i podmiotw z sektorw, ktre s ze sob powizane, wystpuj zwizki, ktre w ramach poszczeglnych sektorw cz wszystkie firmy i/lub organizacje. W konsekwencji, organizacje klastrowe oraz zwizki sektorowe uzupeniaj si nawzajem. Dlatego, zwizki jednego sektora wsppracuj ze zwizkami i firmami z innych sektorw w celu realizacji wsplnych interesw.

KLASTER: 2 + 2 > 4
PARTNERZY KLASTRA MORSKIEGO
Potencjalni, sektorowi partnerzy klastra morskiego:
KIGM Krajowa Izba Gospodarki Morskiej O/Szczecin RIPS Rada Interesantw Portu Szczecin RIP Rada Interesantw Portu winoujcie PIG Pnocna Izba Gospodarcza ZARR Zachodniopomorska Agencja Rozwoju Regionalnego BPO Baltic Ports Organization ESPO European Seaports Organization Cruise Europe

KLASTER: 2 + 2 > 4
PARTNERZY KLASTRA MORSKIEGO Gospodarka morska: podejcie zintegrowane

Zrozumienie wspzalenoci podmiotw tworzcych gospodark morsk powinno znale odbicie w cisym wspdziaaniu.

KLASTER: 2 + 2 > 4
PARTNERZY KLASTRA MORSKIEGO
Gospodarka morska jest niezmiernie rnorodna podmioty tworzce j maj rozmaite cele i sposoby dziaania. Tworzc klaster morski nie moemy bezporednio wzorowa si na innych organizacjach, np. na klastrze chemicznym. Najpierw musimy zrozumie KIM jestemy, potem okreli jakie WSPLNE CELE nas cz, a potem moemy SFORMALIZOWA t wspln dziaalno. Powodzenie klastra zalene jest w duej mierze od tego, czy jego trzon bdzie odpowiednio silny. Dlatego te niezwykle istotne jest, aby podmioty o zasadniczym znaczeniu dla gospodarki morskiej od samego pocztku byy zaangaowane w organizacj i utworzenie formalnej postaci klastra. Jakkolwiek to wynik bada powinien jednoznacznie okreli trzon gospodarczy brany morskiej naszego regionu oraz wszystkie jego dziaajce elementy, jednak ju teraz mona wskaza podmioty, wok ktrych powinna koncentrowa si dziaalno klastrowa.

KLASTER: 2 + 2 > 4
PARTNERZY KLASTRA MORSKIEGO
TRZON klastra
armatorzy: obecnie najmocniejsze ekonomicznie i kadrowo podmioty gospodarcze regionu zachodniopomorskiego; Zarzd Morskich Portw Szczecin i winoujcie S.A., wraz z firmami operujcymi na jego terenach (skupionymi w RIPS) stanowicy swoisty klaster portowy; stocznie: cho w tym wypadku kwestia jest nieco problematyczna ze wzgldu na kopoty z odzyskaniem bezpieczestwa ekonomicznego przez niektre z nich; Niezbdnym dopenieniem trzonu gospodarczego s rwnie: uczelnie Akademia Morska, Uniwersytet Szczeciski i Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny posiadajce potencja intelektualny i badawczorozwojowy, organy wadzy i administracji miejskiej i regionalnej, w tym morskiej - niezbdny skadnik trzonu dobrze funkcjonujcego klastra oraz stowarzyszenia i instytucje, w tym reprezentujce interesy sektora MP.

ZASADA POTRJNEJ HELISY

KLASTER: 2 + 2 > 4
STRUKTURA ORGANIZACYJNA
Istot dziaania klastra jest wsppraca stowarzyszonych w nim podmiotw dla osignicia wsplnych celw. Klaster jest platform umoliwiajc wspprac. Jej skuteczno jest uzaleniona od zaangaowania i wkadu pracy podmiotw. Nie wymaga ona sformalizowanej struktury. Z drugiej strony, ujcie tej wsppracy w okrelone ramy moe przyczyni si do podniesienia jej efektywnoci. Struktura organizacyjnej klastra, powinna by jak najbardziej elastyczna i otwarta. Kady z podmiotw powinien by odpowiednio reprezentowany, przy zachowaniu cakowitej swojej odrbnoci/niezalenoci i mie rwne prawo gosu na forum klastra, niezalenie od swojej wielkoci.

KLASTER: 2 + 2 > 4
STRUKTURA ORGANIZACYJNA
Konsorcjum Partnerw - podstawa struktury klastra,
oddaje jego istot, tj. odrbno jego uczestnikw przy jednoczesnej wspodpowiedzialnoci za podejmowane dziaania oraz prowadzenie tych dziaa na zasadzie partnerstwa

Rada Klastra ciao poprzez ktre dziaa Konsorcjum

dziaania klastra jako jego administrator, ale te jego merytoryczny czonek

Sekretariat Techniczny ciao realizujce

Zesp Rewizyjny - wystpujcy jako sumienie klastra

Powysza struktura jest propozycj i wymaga pomocy prawnej przy jej sformalizowaniu.

KLASTER: 2 + 2 > 4
STRUKTURA ORGANIZACYJNA
Formy dziaania Konsorcjum Partnerw Grupy tematyczne Zespoy projektowe Spotkania organizowane ad hoc Proponowane grupy to: I transport, spedycja, logistyka: egluga morska, egluga rdldowa, II porty i przemys okoo portowy, III sektor stoczniowy, IV rybowstwo i przetwrstwo, V turystyka wodna, sport i rekreacja, morskie dziedzictwo kulturowe, VI ochrona rodowiska, zasobw morskich i przybrzenych, pogbianie i utrzymanie drg wodnych, VII edukacja, badania i rozwj, VIII think tank, czyli grupa interdyscyplinarna (integracja poprzez dialog i wymian myli).

KLASTER: 2 + 2 > 4
STRUKTURA ORGANIZACYJNA
KONSORCJUM PARTNERW
RADA HONOROWA

Zesp rewizyjny

RADA KLASTRA
Grupy tematyczne

Sekretariat techniczny + Koordynator

PROJEKTY zespoy projektowe - spotkania ad hoc

-

KLASTER: 2 + 2 > 4
DOKUMENT ZAOYCIELSKI
Zostanie przygotowany przez profesjonaln kancelari prawn, w odpowiedzi na potrzeby i sposb organizacji konsorcjum. Bdzie zawiera: nazw, cele i zakres dziaania konsorcjum, a take czas obowizywania umowy, opis struktury organizacyjnej i kompetencje organw, prawa i obowizki czonkw, sposb przyjmowania nowych czonkw, sposb zakoczenia konsorcjum Dokumentowi zaoycielskiemu bdzie towarzyszy deklaracja przystpienia podmiotu do konsorcjum wraz ze wskazaniem jego reprezentanta.

KLASTER: 2 + 2 > 4
POTRZEBY FINANSOWE
Wystpi co najmniej trzy rodzaje projektw wymagajcych finansowania: - Przedsiwzicia zwizane z utworzeniem formalnych struktur klastra oraz z obsug prawn, organizacyjn i administracyjn dziaalnoci klastra, - Projekty realizowane przez klaster w interesie wszystkich jego uczestnikw lub w szeroko pojtym interesie gospodarki morskiej, - Projekty powstajce z inicjatywy i w interesie rnych grup partnerw dziaajcych w ramach klastra i przez nie realizowane.

KLASTER: 2 + 2 > 4
POTRZEBY FINANSOWE
UWAGA inicjatywa klastrowa nie powinna by postrzegana przez jego partnerw gwnie jako instrument pozyskiwania dofinansowania ze rodkw publicznych. Klaster nie jest organizacj, ktra ma aplikowa w imieniu pojedynczych podmiotw lub ich grup o dofinansowanie ich konkretnych projektw, tj. nie bdzie beneficjentem ani porednikiem tego rodzaju dofinansowania. Klaster bdzie natomiast wspomaga takie przedsiwzicia od strony merytorycznej oraz poprzez promocje i lobbing.

KLASTER: 2 + 2 > 4
POTRZEBY FINANSOWE
Oprcz moliwoci dofinansowania, z funduszy publicznych oraz unijnych, kosztw zwizanych z wykonywanymi lub zlecanymi ekspertom opracowaniami, projektami, planami, studiami, analizami oraz promocji i lobbingu, inne moliwe rda finansowania dziaa konsorcjum bd zaleay od przyjtej formy prawnej. W przypadku konsorcjum bd to: wkad pracy wasnej partnerw oraz skadki czonkowskie.

KLASTER: 2 + 2 > 4
Propozycje dziaa organizacyjnych

Pierwsze kroki zmierzajce do stworzenia inicjatywy klastrowej powinny si koncentrowa na: budowie zaufania pomidzy partnerami zachcaniu kolejnych do udziau planowaniu wsplnych przedsiwzi.

KLASTER: 2 + 2 > 4
Propozycje dziaa organizacyjnych
1. Zdefiniowanie celw dziaania, wstpne okrelenie zakresu zainteresowa/ potrzeb i chci wsppracy czonkw klastra. 2. Zaangaowanie (pozyskanie) wadz regionalnych, miejskich i wojewdzkich w dziaania klastra morskiego. 3. Zaproszenie do wspdziaania podmiotw wpisujcych si w grupy klastrowe docelowo: integracja duej czci sektora (ok. 70%), ktra da podstawy dla prawdziwie dobrej, skutecznej dziaalnoci; doprecyzowanie ich zakresu dziaania i opracowanie planw pracy. 4. Uzgodnienie podstawowych zasad organizacji klastra i koordynacji jego dziaa; opracowanie zasad rozliczania zada i kontroli finansowej. 5. Przygotowanie i podpisanie dokumentu zaoycielskiego. 6. Przygotowanie planu pracy i tymczasowego budetu. 7. Rozpoczcie pracy nad wnioskiem o dofinansowanie budowy klastra i jego pierwszych dziaa. 8. Ustalenie systemu komunikacji oraz platformy wymiany informacji; w tym przygotowanie zaoe dla uruchomienia strony internetowej. Niektre z dziaa organizacyjnych powinny toczy si rwnoczenie, jednak pewne jest, e bez okrelenia punktu pierwszego, czyli potrzeb czonkw klastra i celw wsppracy, podejmowanie dalszych krokw bdzie przedwczesne. Nie ma natomiast adnych powodw, dla ktrych praca merytoryczna ju zaangaowanych partnerw nie miaaby by prowadzona rwnolegle do dziaa organizacyjnych, bez zbdnego oczekiwania na sfinalizowanie kwestii formalnych.

DZIKUJ ZA UWAG
ANDRZEJ BARON
Specjalista ds. rozwoju portw ZARZD MORSKICH PORTW SZCZECIN i WINOUJCIE S.A. Bytomska 7 70-603 SZCZECIN tel: +48 91 430 83 22 fax: +48 91 462 48 42 www.port.szczecin.pl e-mail: a.baron@port.szczecin.pl
Szczecin and Swinoujscie Seaports Authority