Immunochemia definicja, zadania: - badanie struktury czst.

. przeciwcia (Ig) oraz ich zdolnoci do wizania nieograniczonej liczby struktur chem. (Ag) - badanie struktur Ag charakterystycznych dla rnych patogenw: wirusw, bakterii, grzybw, pierwotniakw oraz Ag obecnych na kom. zwierzcych Ag zgodnoci tkankowej, Ag grupowe krwi, Ag kom. nowotworowych. - szczepionki ochronne, - konstruowanie przeciwcia terapeutycznych. Antygeny natura: - biaka nonikowe, - cukrowce powierzchniowe, - lipidy, - kwasy nukleinowe nagie DNA jako szczepionki, - zwizki nieorganiczne modyfikuj rne struktury Ag. Antygen: - czynnik stymulujcy powstawanie przeciwcia (antibody generation - antigene). - Jakakolwiek czst. swoicie rozpoznawana przez przeciwciaa, receptory kom. B i T (BcR i TcR). - Ag zawiera determinanty Ag epitopy (fragmenty rozpoznawane). Cechy antygenw: - immunogennod zdolnod wzbudzania przeciwko sobie swoistej odpowiedzi immunologicznej, wytwarzanie swoistych przeciwcia. - antygenowod zdolnod do reagowania z przeciwciaami, receptorem dla antygenu na limf. T (Tcr) i na limf. B (BcR). 2 typy antygenw: - immunogenny wykazuj immunogennod i antygenowod - hapteny wykazuj tylko antygenowod hapten antygen niekompletny: (maa czst, jednowartociowa, sam nie wzbudza odp. imm, w poczeniu z nonikiem jest immunogenny, posiada wysoce reaktywn gr. pozwalajca na autosprzgnicie z biakami tkanek). np. antybiotyki (gentamycyna, penicylina), sk. rolinne (ywice w orzechach), NA, r. znieczulajce. H. s czsto alergenami. Oddziaywanie z przeciwciaami (niekowalencyjne): - siy elektrostatyczne(Ag biakowe) - wizania wodorowe, - siy van der Waalsa, - wizania hydrofobowe Czynniki wpywajce na immunogennod: - obcod - wielkod (rozmiar) - budowa chemiczna struktura I-rzedowa (determinanty sekwencyjne), II, III, IV (d. konformacyjne) - forma (stan fizyczny) nierozpuszczalny > rozpuszczalny, denaturowany > natywny - degradowalnod przetwarzanie Ag przez APC - genetyka (gatunki, osobniki) - wiek - dawka - droga podania (podskorna > doylna > dojelitowa) - adiuwant substancje zwikszajce odp. imm. na Ag Przeciwciaa: - grupa glikoprotein obecna w surowicy i pynach tkankowych ssakw, gdzie rozpoznaj Ag, - zwizane z limf B stanowi receptory dla Ag - s dwuczynnociowe: wi Ag (N-koniec), wykazuj funkcje efektorowe (C-koniec)

Budowa Ig: - 2 aocuchy lekkie, - 2 aocuch cikie - 4 regiony zmienne, - 8 regionw staych Mostki disiarczkowe: - wewnatrzlancuchowe (zamykaja domeny Ig) - miedzylancuchowe Domeny: - immunoglobulinowe IgM - immunoglobulinowopodobne IgSF CAMs Ptle s miejscami wizania antygenu (CDR/HVR) regiony hiperzmienne kieszonki Klasy i podklasy Ag okresla si na podstawie budowy . ciekiego:

- IgG monomer, surowica 80% Ag, gowne Ab w odp. imm., od matki - IgM pentametr, surowica 10% (pentametr), na pow. LB (monomer), odpowied pierwotna BcR (5 domen w . H) - IgD monomer, pow. LB, aktywacja LB - IgA dimer, pyny wydzielnicze 20%, ochrona bon luzowych - IgE monomer, surowica 1%, tkanki uk. pokarmowego i oddechowego, alergie, ochrona przez pasoytami (5 domen w . H) Przeciwciaa powstajce w organizmie to p. poliklonalne wicej Ag posiada wicej determinant Ag. P. poliklonalne mog reagowad krzyowo z innymi czsteczkami. Wi rne Ag i wzgldem tego samego Ag wykazuj rne powinowactwo. Przeciwciaa monoklonalne (mAb) zbir Ab ktre wykazuj jednakow swoistod wzgldem danego Ag i ewentualnie takie samo lub podobne powinowactwo. Wszystkie s otrzymywane z 1 klonu LB. Metoda wytwarzania fuzja kom. szpiczakowych z limf B o danej swoistoci: - immunizacja myszy -> produkcja przeciwcia - limfocyty B z mysiej ledziony (miertelne) S (spleen) - mysie kom. szpiczaka (niemiertelne) M (myeloma) - fuzja LB z kom. szpiczaka -> tworzenie hybrydy (S-M) poza tym mieszanina kom. S, M, S-S, M-M - selekcja klonu kom. produkujcego odpowiednie przeciwciao poprzez podoe rnicujce HAT (hipoksantyna, aminopteryna, tymidyna) wpywaja na syntez nukleotydw do syntezy DNA: - LB posiadaj enzym, ktry wykorzysta hipoksantyn do produkcji GTP, ale i tak umr w r-rze po kilku dniach - kom. szpiczaka nie maj tego enzymu i umr w medium HAT, jeeli nie pocz si z LB. - klonowanie w celu otrzymania pojedynczych klonw Test ELISA (test immunoenzymatyczny) na wykrywanie okrelonych biaek w badanym materiale przy uyciu Ab. Zasada: Ab zwizane z okrelonym enzymem moe specyficznie rozpoznawad dane biako, ktre wczeniej zostao unieruchomione na podou. Po dodaniu Ab nastpuje wytworzenie kompleksw immunologicznych, zatem Ab take zostaje unieruchomione. Po wypukaniu niezwizanego Ab i dodaniu substratu dla enzymu zwizanego z Ab zajdzie reakcja enzymatyczna, czemu bdzie towarzyszyo pojawienie si barwnego produktu. Wykrycie jego obecnoci wiadczy o obecnoci danego biaka w badanym materiale. Zastosowanie przeciwcia poli i monoklonalnych - rozpoznawanie zakaeo bakteryjnych i wirusowych - rnicowanie komrek i tkanek - typowanie tkanek przy transplantacji narzdw, - test ciowy i inne analizy biochemiczne - izolowanie peptydw z bardzo rozcieoczonych roztworw, - oczyszczanie produktw naturalnych - wykrywanie nowotworw - terapia przeciwnowotworowa - stwierdzanie zawau serca - kierowanie leku do celu terapeutycznego - leczenie uodparniajce - wykrywanie trucizn, farmaceutykw - odtrutka np. w przypadku zatrucia glikozydami naparstnicy Terapeutyczne Ab mog byd stosowane jako: - Ab bez dodatkowych czynnikw, - immunokoniugaty - w poczeniu z innymi czynnikami Wikszod mAb to przeciwciaa mysie. Aby zmniejszyd ich immunogennod wytwarza si : - Ab chimeryczne ximab (poczenie mysich zmiennych regionw z ludzkimi staymi) - Ab humanizowane umab (wcznie mysich hiperzmiennych regionw do zmiennych ludzkich) Szczepionka produkt pochodzenia biologicznego, zawierajcy substancje zdolne do indukcji okrelonych procesw imm warunkujcych powstanie trwaej odpornoci bez wywoywania dziaao toksycznych. Cechy szczepionki idealnej: - skutecznod (wywoywanie swoistej trwaej odpornoci u 100% szczepionych ju po jednorazowym podaniu), - bezpieczeostwo (brak dziaao niepodanych) - trwaod - atwod podania - niska cena - atwod i bezpieczeostwo produkcji Elementy skadowe szczepionek: - antygeny szczepionkowe: - atentowane drobnoustroje w wyniku pasaowania zachowuj w. Ag, lecz nie wywouj penej choroby (osabione) - inaktywowane drobnoustroje

- produkty metabolizmu kom. bakteryjnych - rozbite drobnoustroje lub ich fragmenty - biakowe Ag rekombinatowe produkowane np. w kom. drody - syntetyczne peptydy, - DNA kodujce Ab biakowe - adiuwanty substancje wzmacniajce w sposb nieswoisty immunogennod Ag szczepionkowych: - zmniejszaj szybkod uwalniania Ag z miejsca podania, - aktywuj APC (makrofagi i kom. dendrytyczne) - aktywuj ukad dopeniacza - powoduj wybircz aktywacj Tc i makrofagw lub LB - dziaaj jako rodek transportu Ag * zwizki nieorganiczne (wodorotlenek glinu, fosforan glinu, siarczan glinu, fosforan wapnia) * emulsje tuszczowe (MF-59, niekompletny adiuwant Freunda (IFA)) * kompletny adiuwant Freunda * produkty pochodzenia bakteryjnego * systemy powolnego uwalniania antygenw * cytokiny - substancje konserwujce - * tiomersal * fenol * 2-fenoksyetanol - substancje stabilizujce - * cukry (laktoza, sacharoza), * glicerol, * aa(glicyna, kwas glutaminowy), * biaka (elatyna, ludzka albumina) - inne skadniki (ladowe iloci): * formaldehyd, glutaraldehyd,* antybiotyki * biaka jaj kurzych, biaka drody Sposoby podawania szczepionek: - podskrnie, - dominiowo,- rdskrnie,- przez bony luzowe- metod skaryfikacji Podawanie schemat szczepienia: - szczepienie pierwotne (1-3 dawki) - wytworzenie swoistej odp. pierwotnej, - wytworzenie pamici imm. - szczepienie uzupeniajce (1 dawka po kilku miesicach) - wzbudzenie wtrnej odp. imm, - podniesienie trwaoci pamici imm. - szczepienie przypominajce (1 dawka co kilka lat) - zachowanie ochronnego miana przeciwcia w surowicy,- zach trwaoci pamici imm. Skutecznod szczepionek zdolnod do zapobiegania chorobie w warunkach moliwie zblionych do idealnych, przy wyeliminowaniu zdarzeo przypadkowych mogcych zmienid t zdolnod. To odsetek zachorowao, ktrych mona uniknd szczepic ca populacj. Miar oceny skutecznoci jest rwnanie Greenwooda-Youla. Bezpieczeostwo szczepionek: - poziom tolerancji niepodanych odczynw poszczepiennych jest znacznie niszy ni w przypadku produktw podawanych osobom chorym - wysoki poziom bezpieczeostwa wymagany jest ze wzgldu na olbrzymi liczb osb poddawanych szczepieniom - ocena bezpieczeostwa dokonywana jest na wszystkich etapach produkcji i podczas stosowania szczepionki. Szczepionki zawierajce zabite drobnoustroje - p/ko krztucowi Bordetella pertussis czynniki wirulencji: - adhezyny (hem aglutynina wkienkowa, pert aktyna, fimbrie) - toksyny (t. krztucowa, cykloza adenylanowa, t. dermo nekrotyczna, cytoksyna tchawicza) Szczepionki celularne zawierajce: - bakteryjne ekstrakty bezkomrkowe lub rozszczepione wiriony - produkty metabolizmu komrek bakteryjnych sz. p/ko tcowi - Clostridium tetani - sz. podjednostkowe (polisacharydy otoczek bakteryjnych, Ag biakowe) p/ko zakaeniom meningokokami Neisseria meningitidis p/ko zakaeniom powodowanym przez Streptococcus pneumoniae p/ko HBV Orthohepadnavirus Szczepionki zawierajce ywe drobnoustroje: - zawieraj ywe drobnoustroje pozbawione cakowicie lub czciowo w. chorobotwrczych (atentowane) - zazwyczaj s wysoce immunogenne - czsto powoduj trwa odpornod ju po podaniu pierwszej dawki - nie wymagaj obecnoci adiuwantw - istnieje moliwod transmisji Ag szczepionkowego - nie mona podawad osobom o obnionej odpornoci - istnieje niebezpieczeostwo rewersji do szczepu dzikiego chorobotwrczego! * poliomyelitis poliovirus * ospa wietrzna varicella-zoster * ppasiec Herpes-zoster
1. CECHY ANTYGENU NA ODPOWIEDZ IMMUNOLOGICZNA 2. FUZJA KOM MYSISCH ZEBY WYTWORZYC .... (ETAPY) 3. CO TO SZCZEPIONKA 4. RODZAJE SZCZEPIONKI 5.CECHY SZCZEP IDEALNEJ 6. ADIUWANTY 7, ADIUWANTY BAKTERYJNE 8, CO ROBI IMMUNOCHEMIA 9. WADY I ZALETY SZCZEPIONKI Z ZABITYMI DROBNOUSTROJAMI