You are on page 1of 11

Trjelementowa koncepcja przestpstwa Beling: 1. Czyn sprawcy odpowiadajcy ustawowemu opisowi zachowania zabronionego pod grob kary 2.

. Czyn sprzeczny z porzdkiem prawnym (BEZPRAWNY) 3. Czyn ZAWINIONY Picioelementowa definicja Przestpstwo czyn naruszajcy norm sankcjonowan, ktry nie jest popeniony w okolicznociach wyczajcych bezprawno, realizujcy znamiona typu zabronionego pod grob kary kryminalnej, ktrego spoeczna szkodliwo jest wiksza ni znikoma, popeniony w sytuacji, w ktrej mona byo od sprawcy wymaga zachowania zgodnego z porzdkiem prawnym Elementy definicji: 1. CZYN Czyn czowieka, wynikajcy z aktu woli dziaajcego, dziaaniu lub zaniechanie, narusza norm sankcjonowan Fakt braku sankcji kryminalnej za okrelone zachowanie nie oznacza, e czyn jest dozwolony tylko niekaralny Normy sankcjonowane, a nie normy grzecznoci np. 2. BEZPRAWNY Nie w sytuacji wyczajcej bezprawno Kodeksowe: obrona konieczna, SWK, ryzyko eksperymentu, dozwolona krytyka, ostateczna potrzeba Pozakodeksowe: dziaanie w granicach uprawnie, karcenie nieletnich, ryzyko sportowe, zgoda pokrzywdzonego, czynnoci lecznicze, dozwolona samopomoc, zwyczaj 3. KARALNY Zachowania, ktre realizuj wszystkie znamiona okrelonego typu rodzajowego przestpstwa 4. KARYGODNY Ustawodawca kieruje si domniemaniem, e czyny opisywane za pomoc znamion s spoecznie szkodliwe ART. 115 2 wskazania dla sdu: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Rodzaj i charakter naruszonego dobra Rozmiary wyrzdzonej lub grocej szkody Sposb i okolicznoci popenienia czynu Waga naruszonych przez sprawc obowizkw Posta zamiaru Motywacja sprawcy Rodzaj naruszonych regu ostronoci i stopie ich naruszenia

ART. 53 dyrektywy sdziowskiego wymiaru kary Trzy ograniczenia granice przewidziane przez ustaw, dolegliwo nie moe przekroczy stopnia winy sprawcy i stopie spoecznej szkodliwoci art. 115 5. ZAWINIONY Personalny zarzut stawiany przez sdziego oskaronemu o treci: w konkretnych okolicznociach i sytuacji motywacyjnej mg dochowa wiernoci prawu naruszy norm, mimo, e mg zachowa si zgodnie z prawem Podzia przestpstw CIAR GATUNKOWY Zbrodnia pozbawienie wolnoi na czas 3 lat albo surowiej (decyduje dolna granica) Wystpek grzywna powyej 30 stawek, ograniczenie wolnoci lub pozbawienie powyej miesica Wykroczenie opisane w kodeksie wykrocze, podlegaj sdom grodzkim KRYTERIUM ART. 8 Umylne jeli zbrodnia, to zawsze, wystpek jeeli ustawa tak stanowi Nieumylne

PRZESTPSTWA KWALIFIKOWANE PRZEZ NASTPSTWO Warunkiem odpowiedzialnoci surowszej jest to, by sprawca nastpstwo przewidywa lub mg przewidywa Umylno umylne przykadem kade przestpstwo, z ktrym ustawodawca wie surowsz kar, jeli pocignie za sob nastpstwo w ustawie wskazane Umylno nieumylne czyn sprawcy objty umylnoci, natomiast nastpstwo sprawca obejmuje tylko i wycznie nieumylnoci, np. bjka i mier uczestnika Nieumylno nieumylne czyn jak i nastpstwo objte nieumylnoci np. spowodowanie wypadku i mier WARIANTY WYRNIONE W USTAWIE Typ podstawowy Typ kwalifikowany Typ uprzywilejowany PRZESTPSTWA DWUCZYNOWE Dwa osobne czyny skadaj si na jeden typ rodzajowy przestpstwa KRYTERIUM SKUTKU Przestpstwo skutkowe (materialne) dla ich bytu konieczne wystpienie skutku opisanego w ustawie, stanowicego znami. Skutek to odrbna od czynu zmiana w wiecie zewntrznym np. zniszczenie rzeczy, zabjstwo, wypadek drogowy Przestpstwo bezskutkowe (formalne) dla ich bytu wystarczy samo zachowanie sprawcy np. naduycie subowe CECHY PODMIOTU Oglnosprawcze (powszechne) Indywidualne: waciwe (sprawca ma okrelon cech) / niewaciwe ( typ podstawowy kady, kwalifikowany lub uprzywilejowany osoba posiadajca konkretn cech SKUTECZNO NARUSZENIA DOBRA PRAWNEGO Naruszajce dobro prawne Naraajce dobra prawne: z naraenia abstrakcyjnego (nie jest istotny skutek), z naraenia konkretnego bezporednie zagroenie, mogce si w kadej chwili przeksztaci bez dodatkowych czynnikw w uszczerbek CZAS TRWANIA BEZPRAWIA Trwae tak dugo jak sprawca wypenia swym zachowaniem znami czasownikowe np. pozbawienie wolnoci Jednochwilowe popenione w stosunkowo krtkim czasie ZACHOWANIE SPRAWCY Przestpstwo z dziaania znami czasownikowe = sprawca wykazuje aktywno Przestpstwo z zaniechania = brak dziaania we wskazanym przez prawo kierunku TRYB CIGANIA Z oskarenia publicznego Z oskarenia prywatnego Z oskarenia publicznego, ale na wniosek pokrzywdzonego CZYN Koncepcja naturalistyczno-kauzalna (Beling, Liszt) spowodowane ludzk wol zmiany w wiecie zewntrznym. Zachowanie wolicjonalne. To prowadzio do wyeliminowania zaniechania Koncepcja socjologiczna (wida, Cielak) czyn to zachowanie majce spoeczne znaczenie. Decyduje kontekst spoeczny. Pozwala na istnienie zaniechania. Koncepcja finalistyczna (Welzel) czyn jako kategoria bytu, przedmiot. Czowiek przewiduje bieg zdarze = steruje. Wola realizacji celu najistotniejsza. Przy czym wola w paszczynie wew i zew.

Wewntrzna: cel, rodki, uruchomienie aktywnoci zewntrznej Zewntrzna sterowanie aktywnoci W tej koncepcji zaniechanie to nie czyn, bo to kwestia wyobrani, a nie kategoria ontologiczna. Koncepcja ta wprowadzia zamiar. Np. kradzie z zamiarem przywaszczenia. Operacyjna, eklektyczna definicja czynu: wiadome, celowe, uzewntrznione zachowanie czowieka, polegajce na dziaaniu lub zaniechaniu, majce warto spoeczn. Ta definicja czy wszystkie koncepcje. ART. 1 nie podlegaj akrze nie-czyny, np. pod wpyw siy zewntrznej Czynnoci odruchowe reakcja na bodziec zewntrzny, ktry wytwarza odruch, jeli wiele razy czowiek zachowywa si w identyczny sposb. Czynnoci zautomatyzowane poza kontroln funkcj wiadomoci, bez bodca. Np. na tamie Choroba epilepsja te nie czyn. Przymus Vis absoluta (wycza czyn) fizyczny nieodporny, czowiek nie dziaa zgodnie z wol Vis compulsiva (nie wycza czynu) sprawca oddziauje na ciao czowieka w celu wywoania blu i zmuszenia do dziaania Przymus psychiczny (nie wycza czynu) daje podstaw do powoania SWK i wyczenia BEZPRAWNOCI Np. kasjerka i pomocnictwo do kradziey nie mona jej przypisa winy. Bezprawno niby te, ale klauzula wyczenia, e osoba, na ktrej ciy obowizek ochrony dobra prawnego nawet z naraeniem na niebezpieczestwo osobiste. Inne wyczajce czyn hipnoza, sen, gorczka, fizyczna niewydolno Dwie koncepcje czynu Gintera Jacobsa czyn to indywidualna zdolno uniknicia skutku negatywna definicja czynu Clausa Roxina czyn to emanacja osobowoci czowieka, urzeczywistnieni si na zewntrz osobowoci czowieka Gwarant Punkt wyjcia art. 2 za przestpstwo skutkowe popenione przez zaniechanie podlega ten tylko, na kim ciy prawny, szczeglny obowizek zapobiegnicia skutkowi podlega ten tylko, na kim ciy prawny, szczeglny obowizek zapobiegnicia skutkowi. Czyli przesanki: 1. Przestpstwo skutkowe 2. Przestpstwo z zaniechania Postaci statusu gwaranta: 1. Gwarant, ktry chroni konkretne dobro prawne przed niebezpieczestwem z rnych rde 2. Gwarant, ktry trzyma w ryzach konkretne rdo niebezpieczestwa rda obowizku: 1. 2. 3. 4. Ustawa, np. KRiO i rodzice Faktyczne podjcie si sprawowania opieki Umowa, np. ratownik na basenie Uprzednie dziaanie, spowodowanie niebezpieczestwa

Normy moralne, midzyludzka solidarno raczej nie, ewentualnie przykad grotoaza. Gwarant ponosi odpowiedzialno jeli mg dopeni obowizku zapobiegnicia uszczerbkowi w dobru prawem chronionym, a tego nie uczyni. Zwizek przyczynowy midzy czynem a skutkiem Jak nie byo skutku to zawsze mona za usiowanie. Teorie:

Teoria ekwiwalencji (rwnowartoci warunkw) John Stuart Mill kada zmiana w wiecie zewntrznym ma swoj przyczyn. Ta przyczyna to wiele warunkw, ktre s tak samo wane. Na przyczyn skadaj si tylko te warunki, bez wystpienia ktrych skutek by nie nastpi Ograniczenie tej teorii cofamy si tylko do tych zdarze, ktre odpowiadaj pojciu czynu czowieka. Ustalamy czy czyn jakiego czowieka jest warunkiem skadajcym si na przyczyn dla skutku stanowicego jedno ze znamion przestpstwa. Czyn, czyli nie piorun. Teoria adekwatnego zwizku przyczynowego = adekwatnoci odwoujemy si do dowiadczenia powszechnego, ktre pozwala nam okreli skutek jako typowy, zazwyczaj wystpujcy po czynie sprawcy. I odpowiedzialnoc karn ponosi si tylko za takie, typowe skutki Teoria relewancji ogranicza odpowiedzialno karn przez odwoanie si do znamienia czasownikowego i zbadanie czy czyn konkretnego sprawcy jest prawnie relewantny (znaczcy) np. pij kochanie pij Obiektywne przypisanie skutku zbadanie przyczynowoi w dwch paszczyznach: przyrodniczej i normatywnej. Normatywna badamy czy sprawca swoim czynem spowodowa wbrew prawu niebezpieczestwo dla dobra chronionego prawem alby czy istniejce niebezpieczestwo zdynamizowa, zwikszy Przyczynowo przyrodnicza nie wystarczy. Odpowiedzialno karna powstaje zawsze i tylko wtedy gdy zachowanie sprawcy mo by przypisane w paszczynie normatywnej = jeli naruszy konkretn regu zachowania, ktra to regua okrela sposb postpowania z dobrem prawnym czyli naruszajc prawo stworzy sytuacj niebezpieczn dla dobra. Np. potrcenie kogo, kto wyskoczy przy prdkoci 40 km/h Odpowiedzialno za przestpstwa skutkowe popenione przez zaniechanie Dwie koncepcje teoretyczne: 1. Nie ma zwizku przyczynowego midzy zaniechaniem, a skutkiem, bo to cecha materii. Odpowiedzialno ponosi si za zdarzenie po zaniechaniu, za to, e nie przeszkodzi skutkowi, nie zapobieg mu (Wolter) 2. Zaniechanie jako fakt, a nie nic. Istnieje zwizek przyczynowy. Odpowiedzialno za spowodowanie skutku swoim zachowaniem (Kubicki) Spr nierozstrzygnity. Bezprawno Wolter kontratyp. Znamiona pozytywne i 4 negatywne. OK, SWK, Uprawnienia, Wojna sprawiedliwa Zoll ustawowe dozwolenie na naruszenie dobra chronionego prawem w sytuacji kolizji dwch dbr prawnych, ktrego nie mona inaczej rozwiza jak tylko poprzez uczynienie uszczerbku lub zniszczenie dobra kolidujcego w sytuacji, w ktrej jest to spoecznie opacalne. KADE DOBRO MA TAK SAM WARTO. Obrona konieczna art. 25, Zamach bezprawny, bezporedni, rzeczywisty, pochodzcy od osoby. Jak zwierz to SWK Bezporedni moe przeksztaci si Rzeczywisty nie urojony (bd co do kontratypu) Nie obrona konieczna = puapki, pies, elektryczny pot SWK- art. 26 = wycza bezprawno, w obronie koniecznej rdem niebezpieczestwa zachowanie czowieka, tutaj nie. Jest wtedy, gdy nie ma innego sposobu na uratowanie dobra jak tylko poprzez uczynienie uszczerbku lub zniszczeniu drugiego Dobro powicone ma by dobrem niszej wartoci Zasady subsydiarnoci i proporcjonalnoci. Paragraf 2 wycza win powica dobro, ktre nie ma warto oczywicie wyszej Paragraf 3 przekroczenie granic SWK sd moe nadzwyczajnie zagodzi, a nawet odstpi Paragraf 4 klauzula wyczenia, sprawca powica dobro, ktre ma obowizek chroni z naraeniem (dotyczy 2) Paragraf 5 kilka dbr, moe tylko jedno uratowa, kolizja powinnoci

Dozwolona krytyka: Zarzut niepubliczny musi by prawdziwy Zarzut publiczny wobec osb penicych funkcje publiczne musi by prawdziwy Zarzut publiczny wobec szarych obywateli musi by prawdziwy + dziaanie w obronie spoecznie uzasadnionego interesu Strajk: wycza bezprawno okupacji pomieszcze oraz lenia amistrajkw (ale bez przesady) Dziaalno artystyczna, edukacyjna, naukowa, kolekcjonerska: art. 256 3 Dozwolone ryzyko: (nie dnia powszechnego i nie zwizane z zabiegiem lekarskim) Art. 27 okrela postacie ryzyka: 1. 2. 3. 4. Poznawczy Medyczny Techniczny Ekonomiczny

Warunki: spodziewana korzy musi mie istotne znaczenie poznawcze, medyczne, gospodarcze, celowo i sposb przeprowadzenia musi by zgodne z aktualnym stanem wiedzy. Jeli udzia jednostki ludzkiej to konieczna zgoda, po uprzednim info + moliwo odstpienia w kadej chwili Zgoda pokrzywdzonego: dysponent dobra chronionego prawem, zgoda wiadoma i wyrana i przed naruszeniem Ostateczna potrzeba: tyranie podwadnego nieposusznego onierza Umylno jeli ma zamiar popenienia, to jest chce go popeni albo przewidujc moliwo jego popenienia, na to si godzi. Art. 9 1 Zamiar bezporedni (dolus directus) = wiadomo + wola 3 rodzaje: wie i chce, nie jest pewien i chce, wie, ale nie chce tylko godzi i na nieuchronno popenienia W pimiennictwie jeszcze: dolus directus premeditatus i repetinus (przemylany i nagy) Zamiar ewentualny: sprawca przewidujc moliwo popenienia czynu zabronionego, godzi si na to. Czym jest godzenie? 1. Makarewicz, wola warunkowa chcenie, tyle e warunkowe 2. Wolter, wola obojtna obojtno sprawcy wobec przewidywanej moliwo popenienia czynu 3. Waszczyski nie tumaczy to nam pomocnictwa z zamiarem ewentualnym: Chcenie naraenia dobra na niebezpieczestwo Obojtno wobec moliwoci przeksztacenia si tego w naruszenie lub zniszczenie 4. Buchaa, zmiana funktora albo Nieumylno nie ma zamiaru popenienia, popenia go jednak na skutek niezachowania ostronoci wymaganej w danych okolicznociach. Art. 9 2. Te okolicznoci to kwalifikacje podmiotu, narzdzie, sposb postpowania. Badamy czy nie byo umylnoci najpierw wykluczenie woli i godzenia si na moliwo popenienia. Dopiero po tym sd bada czy bya nieumylno. W 32 i 69 dwie postaci: lekkomylno i niedbalstwo. Przesanki: 1. Brak zamiaru 2. Niezachowanie regu ostronoci 3. Ustalenie czy sprawca moliwo przewidywa albo mg przewidzie (n. niewiadoma i wiadoma) Kryteria subiektywne, co by zrobi dobry obywatel?

Teorie winy: Psychologiczna stosunek psychiczny sprawcy do czynu (Makarewicz) Normatywna personalny zarzut stawiany przez sdziego (Wolter, Frank) Czyny kwalifikowane przez nastpstwo art. 9 3 3 warianty: 1. Umylno - umylne (zanieczyszczenie rodowiska zniszczenie przyrody) 2. Umylno - nieymylne (udzia w bjce mier) 3. Nieumylno - nieumylne (spowodowanie poaru mier czowieka) Bd Moe by niewiadomo lub urojenie Co do faktu: 28 1 wycza umylno (nie popenia umylnie czynu zabronionego sprawca, ktry pozostaje w bdzie co do okolicznoci stanowicej jego znami); wycza odpowiedzialno karn jeli dane przestpstwo moe by popenione tylko umylnie. Jak jest przewidziana opcja nieumylnego popenienia to beknie, jeli 3 warunki 1. Istnieje wariant nieumylny 2. Popeniajc czyn zabroniony naruszy regu ostronoci obowizujc w danych okolicznociach 3. Jeeli sprawcy mona w chwili czynu przypisa win Co do faktu: sprawca nie rozpoznaje w swoim zachowaniu bezprawia, nieznajomo treci norm sankcjonujcych. Koncepcje odpowiedzialnoci za takie co: 1. Ignorantia Iris nocet 2. Teoria zamiaru jeli narusza, ale nie towarzyszy temu zy zamiar, to luz 3. Teoria winy: Skrajna nie poniesie odpowiedzialnoci ten, kto zrealizowa znamiona nie wiedzc, e jego czyn jest opisany pod grob kary przez ustaw Ograniczona ponosi odpowiedzialno ten, kto mg unikn nieznajomoci prawa (w Polsce) Co do kontratypu: sprawca bdnie rozpoznaje, e jest ofiar napaci i powoduje uszkodzenia ciaa Odpowiedzialno jest uzaleniona od tego czy bd by usprawiedliwiony czy te nie. Odwoujemy si do wzorca rozwanego obywatela. W tym modelu nie ma miejsca na emocje. Dokadniej mwic jest to bd co do znamienia kontratypu. Urojenie kontratypu to bd co do prawa. Niepoczytalno (wycza win) Normy okrelajce odpowiednio: 1. Teoria wartoci normalny to ten, ktry uznaje powszechnie akceptowane wartoci 2. Teoria przecitnoci normalny to ten, kto posiada cechy psychiczne odpowiadajce wzorcowi wytworzonemu przez dane spoeczestwo 3. Teoria wizi spoecznych normalny to ten, ktry posiada cechy psychiczne pozwalajce na przyjcie i wypenianie rl spoecznych Art. 31 stanowi o niepoczytalnoci. Musz by spenione dwa kryteria: 1. Kryterium psychiatryczne, 3 elementy choroba psychiczna, upoledzenie i inne zakcenia 2. Kryterium psychologiczne (prawne) sprawdza si czy w czasie popenienia czynu sprawca mg rozpozna znaczenie swych czynw lub kierowa swym zachowaniem W 2 ustawodawca milczca zaoy kryterium psychiatryczne. Odpowiedzialno za czyny niepoczytalnej osoby pod wpywem alko, koncepcje: 1. Action libera In causa (skarga wolna w przyczynie) jak umylnie si wprawi w taki stan aby dokona przestpstwa to poniesie odpowiedzialno

2. Rausch delictum nie mona kara jak kto by %% ale mona za upicie si, podczas ktrego dokonao si czynu zabronionego 5 lat W PL sd bada czy sprawca mg przewidzie, e utraci zdolno kierowania swym postpowaniem Nietrzewo = ponad 0,5 promila / 0,25 mg w 1dm3 powietrza Odurzenie = powyej 1,5 promila, czasami powyej 3 wycza poczytalno Art. 94 1 jeeli sprawca popeni czyn zabroniony o wysokiej spoecznej szkodliwoci bdc niepoczytalnym i zachodzi wysokie prawdopodobiestwo powtrki to sd orzeka umieszczenie sprawcy w psychiatryku Rozkaz wojskowy wyczajcy win art. 8 Satutu Midzynarodowego Trybunau Wojskowego Art. 318 onierz ponosi odpowiedzialno karn za czyn zabroniony popeniony w wykonaniu rozkazu tylko wtedy, jeli czyn ten popeni umylnie tj. z zamiarem bezporednim albo ewentualnym. A contrario nie popenia czynu zabronionego onierz, ktry wykonujc rozkaz nieumylnie popenia czyn zabroniony. Ten art. 318 to zasada umiarkowanego posuszestwa, ktre koczy si wtedy, gdy adresat rozkazu uwiadomi sobie, e nakazana mu czynno stanowi bdzie znami przestpstwa. Jest to rozwizanie kompromisowe midzy dwoma skrajnymi teoriami: lepych bagnetw i mylcych bagnetw 343 nie wykonanie rozkazu 344 nie popenia, jeli odmawia wykonania rozkazu polecajcego popenienie przestpstwa albo nie wykonuje go Nieletnio Okolicznoci, w ktrych nie mona nieletniemu przypisa winy. Regu jest granica 17 lat Postpowanie w sprawach nieletnich obejmuje osoby midzy 13 a 17. Najsurowsz reakcj na popenienie czynu zabronionego przez nieletniego jest umieszczenie go w zakadzie poprawczym Ukoczy 15 enumeratywnie odpowiada za: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Zamach na Prezydenta RP Zabjstwo w typie podstawowym i kwalifikowanym Umylne spowodowanie cikiego uszczerbku na zdrowiu Umylne sprowadzenie katastrofy zagraajcej yciu lub zdrowiu wielu osb albo mieniu w wielkich rozmiarach Porwanie statku wodnego lub powietrznego Zgwacenie wsplnie z inn osob Czynna napa z uyciem broni, noa lub innego narzdzia wsplnie i w porozumieniu z inn osob na funkcjonariusza publicznego lub osob mu pomagajc, gdy wskutek napaci nastpi ciki uszczerbek na zdrowiu Wzicia lub przetrzymywania zakadnika Rozboju

8. 9.

I jeeli stopie rozwoju sprawcy, jego waciwoci i warunki osobiste za tym przemawiaj, a w szczeglnoci jeli poprzednio stosowane rodki wychowawcze lub poprawcze okazay si bezskuteczne Jeeli nieletni dopuci si cikiego przestpstwa po ukoczeniu 15 lat, wczeniej bdc umieszczonym w zakadzie poprawczym lub stosowano inne rodki to sd moe zdecydowa o odpowiedzialnoci na zasadach oglnych, ale art. 10 3 ogarnicza kar do 2/3 granicy ustawowego zagroenia. Moe te nadzwyczajnie zagodzi kar. Postaci stadialne przestpstw Iter delicti droga przestpstwa. Etapy: 1. Zamiar na tym etapie nie pojawia si karalno, bo zamiar to nie czyn

2. Przygotowanie karalne tylko wtedy, gdy ustawa tak stanowi. Niekaralne, jeli odstpi si, w szczeglnoci zniszczenie rodkw lub zapobieenie ich uycia w przyszoci (czynny al) Karalne m.in. przygotowanie do zamachu stanu, wojny napastniczej, ludobjstwa, usunicia przemoc organu RP, faszowanie kasy, sprowadzenia niebezpieczestwa powszechnego, wzicia zakadnika. Za zabjstwo nie. Przygotowanie zachodzi tylko wtedy, gdy sprawca w celu popenienia przestpstwa podejmuje czynnoci majce stworzy warunki do przedsiwzicia czynu zmierzajcego bezporednio do jego dokonania, w szczeglnoci w tyme celu wchodzi w porozumienie z inn osob, uzyskuje lub przysposabia rodki, zbiera informacje lub sporzdza plan dziaania. Czynny al sprawcy przygotowania Usiowanie Teorie karania za usiowanie: 1. Teoria obiektywna usiowania uzasadnieniem karalnoci jest blisko w stosunku do dokonania, stwarza zagroenie dla dobra chronionego prawem 2. Teoria subiektywna usiowania kadzie nacisk na uzewntrznienie przez sprawc w sposb jednoznaczny zamiaru popenieni przeze czynu zabronionego Polskie prawo opiera si na teorii mieszanej tj. Teoria subiektywno obiektywna odpowiada za usiowanie, kto w zamiarze popenienia czynu (subiektywna), swoim zachowaniem bezporednio zmierza do jego dokonania (obiektywna) Art. 13 1 odpisuje usiowanie udolne, 2 nieudolne: sprawca nie uwiadamia sobie, e dokonanie czynu jest niemoliwe. Dwie przyczyny: Nie posiadanie przedmiotu niezbdnego do dokonania czynu zabronionego Uycie rodka nie nadajcego si do popenienia czynu zabronionego

Art. 14 w przypadku usiowania nieudolnego sd moe wymierzy kar tak sam jak za udolne lub zastosowa nadzwyczajne zagodzenie kary, a nawet odstpi od jej wymierzenia. Dlaczego? Bo jest oparta na subiektywnej teorii usiowania, a wic dobro chronione prawem nie jest zagroone Przestpstwo formalne z zaniechaniem, sprawca ponosi odpowiedzialno, gdy pozbawia si moliwoci wykonania swego obowizku udzielenia pomocy czowiekowi Usiowanie dzieli si na: Ukoczone sprawca wykona wszystkie czynnoci konieczne dla dokonania przestpstwa, a mimo tego dokonanie nie nastpio Nieukoczone sprawca dziaajc z zamiarem dokonania przestpstwa zmierza bezporednio ku jego dokonaniu, jednak nie wykona wszystkich czynnoci niezbdnych do tego, by jego zachowanie osigno ostatni etap na iter delciti, czyli dokonania

Nieukoczone dzieli si na: Zatamowane - nie doszo do realizacji ostatniego etapu na drodze przestpstwa z powodu pojawienia si przeszkody, ktra sprawia, i niemoliwe by realizacja powzitego zamiaru Zaniechane - sprawca dobrowolnie zaniecha dokonania w ten sposb, e od niego odstpi, to prawo karne gwarantuje mu nie podleganie karze, niezalenie od motywacji

Nie jest moliwe usiowanie ukoczone dokonania przestpstw formalnych, bowiem s nimi czyny zabronione, do ktrych znamion nie naley skutek. Ukoczone usiowanie dokonania przestpstwa formalnego jest zatem rwnoznaczne z dokonaniem przestpstwa Czynny al to zapobieenie skutkowi po tym jak sprawca ukoczy swe zachowanie zmierzajce do dokonania Odstpienie od usiowania wtedy, gdy sprawca nie ukoczy jeszcze dokonywania tych czynnoci, kte skadaj si na realizacj znamion danego typu przestpstwa, a wic na jego dokonanie. Ale oba rodz t sam konsekwencj prawn NIE PODLEGA KARZE. Usiowanie kwalifikowane wtedy, gdy sprawca zapobieg skutkowi przestpnemu, ale zanim to uczyni to wypeni na drodze realizacji swego zachowania znamiona innego przestpstwa, anieli to, do ktrego naley skutek, ktremu zapobieg. Np. kosa w kuchni i telefon po karetk poniesie odpowiedzialno za umylne spowodowanie uszczerbku na zdrowiu, a nie za usiowanie zabjstwa Czynny al nieuday gdy sprawca nieskutecznie zapobiega wystpieniu skutku moliwe nadzwyczajne zagodzenie kary Postacie zjawiskowe przestpstwa Sprawstwo, podeganie, pomocnictwo Wedug jakich zasad maj odpowiada osoby wspdziaajce w popenieniu przestpstwa? 1. Odpowiedzialno zbiorowa (wrda). Art. 254 1 pozostao odpowiedzialno za czynny udzia w zbiegowisku 2. Konstrukcja spisku podstaw odpowiedzialnoci jest udzia w spisku, niekoniecznie realizacja (zamach) Moe by nielegalny cel spisku i nielegalne rodki, ktrymi spiskowcy si posuguj. Pozstao art. 258 1 udzia w zorganizowanej grupie lub zwizku przestpczym. 3. Teoria udziau w cudzym przestpstwie sprawc przestpstwa jest ten, kto wasnorcznie realizuje jego znamiona sprawca gwny. Wspdziaajy ponosz odpowiedzialno wtedy, gdy brali udzia w przestpstwie dokonywanym przez gwnego. 4. Sprawstwo porednie sprawca poredni to ten, ktry dokonuje wasnego przestpstwa posugujc si jak narzdziem osob niepoczytaln, dzieckiem lub dziaajc w bdzie 5. Powysz koncepcj zaatakowa Juliusz Makarewicz dziecko to nie narzdzie! Teoria akcesoryjnoci odpowiedzialno nie jest samodzielna, tylko uzaleniona od tego, co uczyni gwny sprawca. Kade przestpstwo z czci szczeglnej moe by popenione w 3 postaciach zjawiskowych, wyjcie przed nawias - teoria postaci zjawiskowych Art. 19 wymierzajc kar za pomocnictwo sd moe zastosowa nadzwyczajne zagodzenie kary, ale nie podegaczowi. Podeganie do zabjstwa trwa 30 lat Wg teorii Makareiwcza podegacz i pomocnik to take sprawcy, bowiem popeniaj wasne przestpstwa w postaciach zjawiskowych. Rni si tylko tym, e s sprawcami sensu largo, w odrnieniu od sprawcy sensu stricte, ktry wasnorcznie realizuje znamiona przestpstwa Sprawstwo Teorie: 1. Formalno obiektywna- sprawc jest ten, kto swoim wasnym zachowaniem wypenia zesp znamion 2. Subiektywna czyja wola zostaa urzeczywistniona? Sprawc jest ten, ktrego wola sprawcza zrealizowaa si w czynie, choby czyn zosta popeniony rkami innej osoby.

Teorie znalazy si w art. 18, w ktrym mamy Jednosprawstwo Wspsprawstwo Sprawstwo kierownicze Sprawstwo polecajce

Jenosprawstwo sam wsnorcznie realizuje znamiona Wspsprawstwo wsplnie i w porozumieniu z inn osob Co z ekscesem drugiego wspdziaajcego? Jan Waszczyski: uwolnienie od odpowiedzialnoci tylko wtedy, gdy wyczy si z chwil ekscesu z dalszej realizacji przestpczego planu. Czyli nie zawiera milczco kolejnego porozumienia o ekscesie, bo brak reakcji. Inne koncepcje: 1. Odpowiedzialno w granicach, w ktrych przewiduje moliwo nieuzgodnionego zachowania drugiego 2. Leon Tyszkiewicz odpowiedzialno karn za eksces przewidywany i taki, ktry powinien przewidzie. Sprawstwo kierownicze Sprawca w cudzym czynie realizuje wasn wol sprawcz. Podstaw odpowiedzialnoci jest jego wasna wola sprawcza urzeczywistniona w dziaaniach sprawcy Sprawca polecajcy wykorzystuje faktyczne uzalenienie od siebie wykonawcy czynu zabronionego Wspsprawstwo a przestpstwa nieumylne

Podeganie posta zjawiskowa, ktrej istot jest dziaanie sprawcy sensu largo polegajce na nakonieniu innej osoby do popenienia czynu zabronionego z zamiarem bezporednim, chcc by nakaniana osoba czyn ten popenia Warunkiem odpowiedzialnoci podegacza jest zamiar bezporedni Nakanianie wywoanie u drugiej osoby zamiaru Pomocnictwo moe by przez zaniechanie

Hodys, wycz telewizor i facebooka i spojrzyj na wiat normalnymi oczami. Ten medialny cyrk, w ktrym uwielbiasz uczestniczy przesoni Ci rzeczywisto. My wszyscy spotykamy codziennie na swojej drodze tysice Polakw, rozmawiamy ze sob i umiechamy si do siebie - SERIO! Zostaw te konflikty, nad ktrymi tak bolejesz garstce ludzi, ktrych to bawi. Sam te jeste dobry ananas, ostatni sprawiedliwy, zdrowo-rozsdkowy wieszcz. I gosiciel tolerancji i szanowania innych, pod warunkiem oczywicie, e nie jest to katolik i zwolennik czy polityk PiS.

You might also like