Zarzdzanie kryzysowe w wojewdztwie, powiecie i gminie ukasz Sobiech GP 2007-08-02 Finansowanie zadao wasnych z zakresu zarzdzania kryzysowego na poziomie

gminnym, powiatowym i wojewdzkim ma byd planowane w budetach odpowiednio gmin, powiatw i samorzdw wojewdztw. Organem waciwym w sprawach zarzdzania kryzysowego na obszarze powiatu jest starosta, a na terenie gminy wjt (burmistrz, prezydent miasta). Jednostki samorzdu terytorialnego oraz organy administracji rzdowej bd miay nowe obowizki w zwizku z obowizujc od 22 sierpnia 2007 r. ustaw o zarzdzaniu kryzysowym (Dz.U. nr 89, poz. 590). Nowe przepisy tworz system zarzdzania kryzysowego na wypadek wystpienia zagroeo wymagajcych podjcia szczeglnych dziaao w sytuacjach, ktre nie speniaj przesanek wprowadzenia jednego ze stanw nadzwyczajnych (stanu wojennego, stanu wyjtkowego lub stanu klski ywioowej). Wchodzca w ycie ustawa ma za zadanie uzupenienie obowizujcych przepisw o te, ktre reguluj funkcjonowanie podmiotw w sytuacjach kryzysowych - narastajcych zagroeo. Z zastosowaniem nowych przepisw bdziemy mogli spotkad si w przypadku rnego ro dzaju zdarzeo naturalnych lub awarii technicznych. Wrd nich mona wyrnid zdarzenie zwizane z dziaaniem si natury takich jak wyadowania atmosferyczne czy wstrzsy sejsmologiczne. Zarzdzanie kryzysowe moe byd take wywoane powodziami, suszami, poarami, masowym wystpowaniem szkodnikw, chorb zwierzt lub rolin. Czynnoci podejmowane przez waciwe organy na podstawie ustawy o zarzdzaniu kryzysowym moe wywoad take awaria techniczna, czyli gwatowne, nieprzewidziane uszkodzenie lub zniszczenie obiektu budowlanego, urzdzenia technicznego lub systemu urzdzeo technicznych powodujce przerw w ich uywaniu lub utrat ich waciwoci. Chodzi np. o: poary, katastrofy komunikacyjne, budowlane, grnicze, oraz awarie i wypadki technologiczne, w tym take awarie urzdzeo infrastruktury. Dziaania organw administracji publicznej maj wic zapobiegad sytuacjom kryzysowym, a w przypadku ich wystpienia ich celem jest przywrcid stan sprzed wystpienia sytuacji kryzysowej. Sytuacje kryzysowe to stan narastajcej destabilizacji, niepewnoci i napicia spoecznego, stwarzajcy zagroenie dla integralnoci terytorialnej, ycia, zdrowia, mienia, dziedzictwa kulturowego, rodowiska lub infrastruktury krytycznej. System zarzdzania kryzysowego bdzie obejmowa organy administracji rzdowej i samorzdowej, Siy Zbrojne RP oraz wybrane podmioty sektora prywatnego (wacicieli i posiadaczy tzw. infrastruktury krytycznej. Planowanie cywilne Osigniciu przez organy administracji publicznej waciwego poziomu przygotowania do dziaao w sytuacjach kryzysowych suyd ma planowanie cywilne. Planowanie cywilne to caoksztat przedsiwzid organizacyjnych, polegajcych na opracowywaniu planw reagowania kryzysowego, i

programw, majcych na celu optymalne wykorzystanie si i rodkw w sytuacjach kryzysowych oraz w czasie stanw nadzwyczajnych i w czasie wojny. Planowanie cywilne musi przewidywad wsparcie dla wojska w razie jego uycia w sytuacjach kryzysowych. Zadania planowania cywilnego to m.in.: l gromadzenie i przetwarzanie informacji o moliwych uyciach si i rodkw w sytuacjach kryzysowych, w czasie stanw nadzwyczajnych i w czasie wojny; l opracowywanie procedur postpowania na wypadek zagroeo; l przygotowywanie planw reagowania kryzysowego. Powysze zadania powinny rwnoczenie uwzgldniad moliwoci funkcjonowania administracji publicznej oraz odtworzenie infrastruktury lub przywrcenia jej pierwotnego stanu. Ponadto planowanie cywilne powinno zapewniad ludziom warunki przetrwania w sytuacjach kryzysowych, w czasie stanw nadzwyczajnych i wojny. Zadania administracji rzdowej Na terytorium kraju za zarzdzanie kryzysowe odpowiedzialna bdzie Rada Ministrw. Natomiast w przypadkach niecierpicych zwoki za zarzdzanie kryzysowe odpowiedzialny bdzie minister waciwy do spraw wewntrznych. Decyzje podjte przez ministra waciwego do spraw wewntrznych bd podlegay rozpatrzeniu na najbliszym posiedzeniu Rady Ministrw. Prezes Rady Ministrw w drodze zarzdzenia niepodlegajcego ogoszeniu okrelad bdzie wykaz zadao i procedur Narodowego Systemu Pogotowia Kryzysowego(NSPK), w tym sposoby i tryb ich uruchamiania. Powstad ma Rzdowy Zesp Zarzdzania Kryzysowego. W jego skad wejd ministrowie odpowiadajcy za strategiczne i wraliwe na wystpowanie zagroeo dziedziny ycia spoecznego i gospodarczego, szefowie sub specjalnych oraz inne podmioty. W skad zespou bd wchodzili ministrowie odpowiedzialni za: administracj publiczn, budownictwo, gospodark przestrzenn i mieszkaniow, finanse publiczne, gospodark, informatyzacj, cznod, rodowisko, transport i zdrowie. Do rzdowego zespou bd rwnie wchodzili szefowie administracji zespolonej i niezespolnej oraz kierownicy urzdw centralnych. Zaliczyd do nich mona: gwnego geodet kraju, gwnego inspektora sanitarnego, gwnego lekarza weterynarii, komendanta gwnego paostwowej stray poarnej, komendanta gwnego policji, komendanta gwnego stray granicznej, prezesa Paostwowej Agencji Atomistyki, prezesa Urzdu Lotnictwa Cywilnego, szefa Agencji Bezpieczeostwa Wewntrznego, szefa Agencji Wywiadu, szefa Obrony Cywilnej Kraju, szefa Suby Kontrwywiadu Wojskowego, szefa Suby Wywiadu Wojskowego. Dodatkowo Prezydent RP moe skierowad do prac zespou, na prawach czonka, szefa Biura Bezpieczeostwa Narodowego lub innego przedstawiciela. Przewodniczcy w ramach swoich kompetencji moe zapraszad do udziau w posiedzeniach zespou, na prawach czonka, take inne osoby.

W przypadku nieobecnoci przewodniczcego, pracami zespou kierowad bdzie wyznaczony przez niego zastpca albo czonek zespou. Do zadao Rzdowego Zespou Zarzdzania Kryzysowego naleed bdzie m.in.: przygotowywanie propozycji uycia si i rodkw niezbdnych do opanowania sytuacji kryzysowych oraz doradzanie w zakresie koordynacji dziaao organw administracji rzdowej, instytucji paostwowych i sub. Zesp bdzie rwnie opiniowa sprawozdania koocowe z dziaao podejmowanych w zwizku z zarzdzaniem kryzysowym oraz opiniowa potrzeby w zakresie odtwarzania infrastruktury lub przywrcenia jej pierwotnego charakteru. Wrd pozostaych kompetencji zespou znajdzie si rwnie opiniowanie i przedkadanie do zatwierdzenia Radzie Ministrw krajowego planu reagowania kryzysowego, krajowego i wojewdzkich planw ochrony infrastruktury krytycznej oraz opiniowanie projektw zarzdzeo prezesa Rady Ministrw dotyczcych wykazu przedsiwzid Narodowego Systemu Pogotowia Kryzysowego(NSPK). Zesp rzdowy bdzie rwnie organizowa wspdziaanie ze zwizkami ochotniczych stray poarnych w sytuacjach kryzysowych. CENTRA ZARZDZANIA KRYZYSOWEGO Zadania wojewdzkich, powiatowych i gminnych centrw zarzdzania kryzysowego to: l penienie caodobowego dyuru w celu zapewnienia przepywu informacji na potrzeby zarzdzania kryzysowego (w przypadku centrw gminnych jest to zadanie fakultatywne, ze wzgldu na zgaszane przez przedstawicieli samorzdu terytorialnego podczas konsultacji spoecznych problemw, jakie mogyby si pojawid w zwizku z niewystarczajcym zapleczem kadrowym, zwaszcza w gminach mniejszych. Wizaoby si to ze wzrostem dodatkowych kosztw funkcjonowania jednostek samorzdu terytorialnego na poziomie gminnym), l wspdziaanie z centrami zarzdzania kryzysowego organw administracji publicznej, l wspdziaanie z podmiotami prowadzcymi akcje ratownicze i humanitarne. Zespoy i centra kryzysowe Powstan wojewdzkie, powiatowe i gminne zespoy zarzdzania kryzysowego, ktre zastpi odpowiednio zespoy funkcjonujce w oparciu o przepisy ustawy o stanie klski ywioowej. Na kadym szczeblu administracji publicznej (wojewodw, starostw, wjtw/burmistrzw/prezydentw miast) powstan centra zarzdzania kryzysowego. Ce ntra te powstan w ramach jednostek organizacyjnych waciwych w sprawach zarzdzania kryzysowego urzdw obsugujcych wyej wymienione organy. Na szczeblu centralnym utworzone zostanie natomiast Rzdowe Centrum Bezpieczeostwa, ktre bdzie paostwow jednostk budetow podleg prezesowi Rady Ministrw. Do zadao Rzdowego Centrum Bezpieczeostwa naleed bdzie m.in.: l realizacja spraw z zakresu planowania cywilnego, l monitorowanie potencjalnych zagroeo, l uruchamianie, w przypadku zaistnienia zagroeo, procedur zwizanych z zarzdzaniem kryzysowym,

l wsppraca ze strukturami Organizacji Traktatu Pnocnoatlantyckiego i Unii Europejskiej oraz innymi organizacjami midzynarodowymi, l zapewnienie obiegu informacji midzy krajowymi i zagranicznymi organami i strukturami zarzdzania kryzysowego. Potrzeb utworzenia midzyresortowej komrki waciwej w sprawach zarzdzania kryzysowego jednoznacznie potwierdzaj wnioski formuowane po organizowanych corocznie midzynarodowych i krajowych dwiczeniach z zakresu zarzdzania kryzysowego (m.in. CMX NATO 2001, POMERANIA 2002, WODA 2002, CMX NATO 2002, MAZURY 2003, CME UE 2004, KIEROWNICTWO 2004, CMX NATO 2005, CMX NATO 2006), a take opinie wielu ekspertw, zwaszcza z Ministerstwa Obrony Narodowej, Ministerstwa Spraw Zagranicznych i Ministerstwa Spraw Wewntrznych i Administracji. Wojewdzkie, powiatowe i gminne centra zarzdzania kryzysowego zastpi odpowiednio centra funkcjonujce w oparciu o przepisy rozporzdzenia Rady Ministrw z dnia 3 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu tworzenia gminnego zespou reagowania, powiatowego i woje wdzkiego zespou reagowania kryzysowego oraz Rzdowego Zespou Koordynacji Kryzysowej i ich funkcjonowania (Dz.U. nr 215, poz. 1818 ze zm.). Obowizek podjcia dziaao w zakresie zarzdzania kryzysowego spoczywa na tym organie waciwym w sprawach zarzdzania kryzysowego, ktry pierwszy otrzyma informacj o wystpieniu zagroenia. Organ ten niezwocznie informuje o zaistniaym zdarzeniu organy odpowiednio wyszego i niszego szczebla, przedstawiajc jednoczenie swoj ocen sytuacji oraz informacj o zami erzonych dziaaniach. Plany reagowania kryzysowego Na poziomie krajowym, wojewdzkim, powiatowym i gminnym stworzone maj byd plany reagowania kryzysowego. Plan reagowania kryzysowego skada si z planu gwnego zawierajcego charakterystyk zagroeo oraz ocen ryzyka ich wystpienia, w tym mapy ryzyka i zagroenia powodziowego oraz charakterystyk si i rodkw, jak rwnie stan rezerw paostwowych, oraz ocen moliwoci ich wykorzystania. W dalszej kolejnoci plan gwny zawiera analiz funkcjonowania administracji publicznej, jej skutecznoci i moliwoci wykorzystania w sytuacjach kryzysowych oraz przewidywane warianty dziaao w sytuacjach kryzysowych wraz ze wskazaniem trybu aktualizacji planu oraz poszczeglnych zacznikw funkcjonalnych. Plan reagowania kryzysowego zawiera take procedury reagowania kryzysowego okrelajce zesp przedsiwzid na wypadek sytuacji kryzysowych, w czasie stanw nadzwyczajnych i w czasie wojny. Skadaj si na nie zadania w zakresie monitorowania zagroeo, bilans i tryb uruchamiania si i rodkw niezbdnych do usuwania skutkw zagroeo, oraz uruchamianie dziaao przewidzianych w planie reagowania kryzysowego oraz zasady wspdziaania, a take sposoby ograniczania rozmiarw strat i usuwania skutkw zagroeo. Ostatnim elementem planu reagowania kryzysowego s zaczniki funkcjonalne planu gwnego okrelajce: l standardowe procedury operacyjne, opisujce sposoby dziaania podmiotw realizujcych zadania z zakresu zarzdzania kryzysowego oraz organizacj cznoci midzy tymi podmiotami, l organizacj systemu monitorowania zagroeo, ostrzegania i alarmowania,

l zasady informowania ludnoci o zagroeniach i sposobach postpowania na wypadek zagroeo, l organizacj ewakuacji z obszarw zagroonych, l organizacj opieki spoecznej i medycznej, z uwzgldnieniem planw zabezpieczenia ratownictwa medycznego, l organizacj ochrony przed zagroeniami radiacyjnymi, biologicznymi i chemicznymi, l wykaz zawartych umw i porozumieo zwizanych z realizacj zadao zawartych w planie reagowan ia kryzysowego, l zasady oraz tryb oceniania i dokumentowania szkd. Zaczniki funkcjonalne planu gwnego okrelajce organizacj ochrony przed zagroeniami radiacyjnymi zawieraj tylko plany reagowania kryzysowego, tworzone na poziomie krajowym i wojewdzkim. Plany reagowania kryzysowego musz byd korygowane nie rzadziej ni co dwa lata. Zarzdzanie kryzysowe w powiecie Organem waciwym w sprawach zarzdzania kryzysowego na obszarze powiatu jest starosta jako przewodniczcy zarzdu powiatu. Do zadao starosty w sprawach zarzdzania kryzysowego naley kierowanie dziaaniami zwizanymi z monitorowaniem, planowaniem, reagowaniem i usuwaniem skutkw zagroeo na terenie powiatu oraz realizacja zadao z zakresu planowania cywilnego. Starosta ma: opracowywad i przedkadad wojewodzie do zatwierdzenia powiatowy plan reagowania kryzysowego, realizowad zalecenia do powiatowego planu reagowania kryzysowego, oraz wydawad organom gminy zalecenia do gminnych planw reagowania kryzysowego. Dodatkowo starosta bdzie waciwy do zatwierdzania gminnego planu reagowania kryzysowego. Starosta bdzie take odpowiedzialny za zarzdzanie, organizowanie i prowadzenie szkoleo, dwiczeo i treningw z zakresu reagowania na potencjalne zagroenia. Do jego kompetencji bdzie rwnie naleao wykonywanie przedsiwzid wynikajcych z planu operacyjnego funkcjonowania powiatw i miast na prawach powiatu oraz przeciwdziaanie skutkom zdarzeo o charakterze terrorystycznym. Take na starocie spoczywad bdzie realizacja zadao z zakresu ochrony infrastruktury krytycznej. Omawiane zadania starosta bdzie wykonywa przy pomocy komrki organizacyjnej starostwa powiatowego waciwej w sprawach zarzdzania kryzysowego. W wykonywaniu zadao naoonych na starost pomocny bdzie powiatowy zesp zarzdzania kryzysowego. To starosta bdzie waciwy do jego powoania oraz okrelenia jego skadu, organizacji, siedziby oraz trybu pracy. Do kompetencji powiatowego zesp zarzdzania kryzysowego bdzie naleao ocenianie wystpujcych i potencjalnych zagroeo majcych wpyw na bezpieczeostwo publiczne i prognozowanie tych zagroeo oraz przygotowywanie propozycji dziaao i przedstawianie starocie wnioskw dotyczcych wykonania, zmiany lub zaniechania dziaao ujtych w powiatowym planie reagowania kryzysowego. Zesp ten bdzie waciwy w sprawach przekazywania do wiadomoci publicznej informacji zwizanych z zagroeniami. Bdzie rwnie opiniowa powiatowe plany reagowania kryzysowego oraz plany ochrony infrastruktury krytycznej. W skad zespou powiatowego, ktrego pracami kieruje starosta, bd wchodziy osoby powoane spord pracownikw zatrudnionych w starostwie powiatowym, powiatowych jednostkach organizacyjnych lub jednostkach organizacyjnych stanowicych aparat pomocniczy kierownikw

zespolonych sub, inspekcji i stray powiatowych oraz przedstawiciele spoecznych organizacji ratowniczych. W skad zespou powiatowego mog wchodzid rwnie inne osoby zaproszone przez starost. Powstan rwnie powiatowe centra zarzdzania kryzysowego. Powiatowe centra zarzdzania kryzysowego bd odpowiedzialne za penienie caodobowego dyuru w celu zapewnienia przepywu informacji na potrzeby zarzdzania kryzysowego oraz wspdziaanie z centrami zarzdzania kryzysowego organw administracji publicznej. Centra te bd rwni e sprawoway nadzr nad funkcjonowaniem systemu wykrywania i alarmowania oraz systemu wczesnego ostrzegania ludnoci. Zajm si wspprac z podmiotami realizujcymi monitoring rodowiska. Powiatowe centra bd wspdziaay z podmiotami prowadzcymi akcje ratownicze, poszukiwawcze i humanitarne oraz dokumentowaniem podejmowanych przez siebie dziaao. Centrum bdzie odpowiedzialne za zapewnienie staego dyuru na potrzeby podwyszania gotowoci obronnej paostwa oraz penienie caodobowego dyuru lekarza koordynatora ratownictwa medycznego. ZARZDZANIE W WOJEWDZTWIE Wojewoda ma wiele zadao, czsto wykraczajcych poza zadania komrki waciwej w sprawach zarzdzania kryzysowego, co oznacza, e w ich realizacji musz brad udzia wszystkie wydziay urzdu wojewdzkiego, a take zespolone suby, inspekcje i strae, wojewdzkie zespoy zarzdzania kryzysowego (WZZK) wojewdzkie centra zarzdzania kryzysowego (WCZK) oraz wydzia zarzdzania kryzysowego w urzdzie wojewdzkim (WZK) Kliknij aby zobaczyd ilustracj.

Zarzdzanie w wojewdztwie Zarzdzanie kryzysowe w gminie Organem waciwym w sprawach zarzdzania kryzysowego na terenie gminy jest wjt (burmistrz, prezydent miasta). Do zadao wjta w sprawach zarzdzania kryzysowego naley kierowanie dziaaniami zwizanymi z monitorowaniem, planowaniem, reagowaniem i usuwaniem skutkw zagroeo na terenie gminy oraz realizacja zadao z zakresu planowania cywilnego. Wrd zadao z planowania cywilnego do obowizkw wjta naleed bdzie realizacja zaleceo do gminnego planu reagowania kryzysowego oraz opracowywanie i przedkadanie starocie do zatwierdzenia gminnego planu reagowania kryzysowego. Wjt na terenie gmin bdzie rwnie waciwy do zarzdzania, organizowania i prowadzenia szkoleo, dwiczeo i treningw z zakresu reagowania na potencjalne zagroenia oraz wykonywania przedsiwzid wynikajcych z planu operacyjnego funkcjonowania gmin i gmin o statusie miasta. Wrd kompetencji wjta bdzie mona rwnie wyrnid przeciwdziaanie skutkom zdarzeo o charakterze terrorystycznym oraz zadania z zakresu ochrony infrastruktury krytyczne j. Swoje zadania wjt bdzie wykonywa przy pomocy komrki organizacyjnej urzdu gminy (miasta) waciwej w sprawach zarzdzania kryzysowego. Organem pomocniczym wjta (burmistrza, prezydenta miasta) w zarzdzaniu kryzysowym bdzie rwnie gminny zesp zarzdzania kryzysowego. Bdzie on powoywany przez wjta, ktry okreli jego skad, organizacj, siedzib oraz tryb pracy. Zesp ten wykonuje na obszarze gminy zadania przewidziane dla zespou powiatowego. W skad gminnego

zespou, ktrego pracami kieruje wjt, burmistrz, prezydent miasta, wchodzid bd osoby powoane spord osb zatrudnionych w urzdzie gminy, gminnych jednostkach organizacyjnych lub jednostkach pomocniczych oraz pracownicy zespolonych sub, inspekcji i stray, skierowani przez do wykonywania zadao w tym zespole na wniosek wjta (burmistrza, prezydenta miasta) oraz przedstawiciele spoecznych organizacji ratowniczych. Wjt, na obszarze gminy (miasta), zapewnid ma take realizacj takich zadao, jak: l penienie caodobowego dyuru w celu zapewnienia przepywu informacji na potrzeby zarzdzania kryzysowego; l wspdziaanie z centrami zarzdzania kryzysowego organw administracji publicznej; l nadzr nad funkcjonowaniem systemu wykrywania i alarmowania oraz systemu wczesnego ostrzegania ludnoci; l wsppraca z podmiotami realizujcymi monitoring rodowiska; l wspdziaanie z podmiotami prowadzcymi akcje ratownicze, poszukiwawcze i humanitarne; l stay dyur na potrzeby podwyszania gotowoci obronnej paostwa. W celu realizacji powyszych zadao wjt (burmistrz, prezydent miasta) moe tworzyd gminne (miejskie) centra zarzdzania kryzysowego. Wspdziaanie z wojskiem Jeeli w sytuacji kryzysowej uycie innych si i rodkw jest niemoliwe lub moe okazad si niewystarczajce, minister obrony narodowej moe - o ile inne przepisy nie stanowi inaczej - na wniosek wojewody, przekazad do jego dyspozycji pododdziay lub oddziay wojska, wraz ze skierowaniem ich do wykonywania zadao z zakresu zarzdzania kryzysowego. W realizacji zadao z zakresu zarzdzania kryzysowego mog uczestniczyd oddziay wojska zgodnie z wojewdzkim planem reagowania kryzysowego. Wojsko moe mied za zadanie wspdziaad w monitorowaniu zagroeo oraz przeprowadzid ocen skutkw zjawisk na obszarze wystpowania zagroeo. Wojsko moe byd rwnie wykorzystane do wykonywania zadao poszukiwawczo-ratowniczych oraz ewakuowania poszkodowanej ludnoci i mienia. Moe byd take pomocne przy izolowaniu obszaru wystpowania zagroeo lub miejsca prowadzenia akcji ratowniczej oraz wykonywad prace zabezpieczajce, ratownicze i ewakuacyjne przy zagroonych obiektach budowlanych i zabytkach, oraz usuwad materiay niebezpieczne i je unieszkodliwiad. Finansowanie zarzdzania Finansowanie wykonywania zadao wasnych z zakresu zarzdzania kryzysowego na poziomie gminnym, powiatowym i wojewdzkim planuje si w ramach budetw odpowiednio gmin, powiatw i samorzdw wojewdztw. Na finansowanie zadao zleconych z zakresu administracji rzdowej jednostki samorzdu terytorialnego bd otrzymyway z budetu paostwa dotacje celowe. W budecie jednostki samorzdu terytorialnego powstanie rezerwa celowa na realizacj zadao wasnych z zakresu zarzdzania kryzysowego w wysokoci do 1 proc. biecych wydatkw budetu

jednostki samorzdu terytorialnego, pomniejszonych o wydatki inwestycyjne, wydatki na wynagrodzenia i pochodne oraz wydatki na obsug dugu. Na dofinansowanie zadao wasnych z zakresu zarzdzania kryzysowego jednostki samorzdu terytorialnego mog otrzymywad take dotacje celowe z budetu paostwa. Na poziomie krajowym natomiast finansowanie wykonywania zadao z zakresu zarzdzania kryzysowego planuje si w ramach budetu paostwa w czciach, ktrymi dysponuj wojewodowie, minister waciwy do spraw wewntrznych i inni ministrowie kierujcy dziaami administracji rzdowej oraz centralne organy administracji rzdowej. Stany nadzwyczajne Konstytucja zwiera przepisy dotyczce stanw nadzwyczajnych, ktre mog zostad wprowadzone w sytuacjach szczeglnych zagroeo, jeeli zwyke rodki konstytucyjne s niewystarczajce. Konstytucja zezwala na wprowadzenia takich stanw nadzwyczajnych, jak stan wojenny, stan wyjtkowy oraz stan klski ywioowej. Okrelone zostaj tryb ich wprowadzenia, moliwy czas ich trwania, zasady dziaania najwyszych wadz publicznych w czasie stanu nadzwyczajnego, zakres ewentualnych ograniczeo wolnoci i praw czowieka i obywatela. Dziaania podjte w wyniku wprowadzenia stanu nadzwyczajnego musz odpowiadad stopniowi zagroenia i powinny zmierzad do jak najszybszego przywrcenia normalnego funkcjonowania paostwa Stan wojenny moe byd wprowadzony przez Prezydenta Rzeczypospolitej na wniosek Rady Ministrw w formie rozporzdzenia na czci albo na caym terytorium paostwa, w razie zewntrznego zagroenia paostwa, zbrojnej napaci na terytorium RP lub gdy z umowy midzynarodowej wynika zobowizanie do wsplnej obrony przeciwko agresji. Rozporzdzenie o wprowadzeniu stanu wojennego prezydent musi przedstawid Sejmowi w cigu 48 godzin od podpisania. Sejm ma obowizek niezwocznie rozpatrzyd owo rozporzdzenie, moe je rwnie uchylid bezwzgldn wikszoci gosw w obecnoci co najmniej poowy ustawowej liczby posw. Stan wyjtkowy to take jeden z nadzwyczajnych stanw paostwa, ktrego wprowadzenie powoduje w szczeglnoci ograniczenie okrelonych praw i swobd obywatelskich. Stan wyjtkowy moe wprowadzid prezydent na czas oznaczony, lecz nie duszy ni 90 dni, na czci albo na caym terytorium Polski, jeli zagroone zostao bezpieczeostwo wewntrzne paostwa. Prezydent moe przeduyd ten stan tylko raz (na okres nie duszy ni 60 dni) za zgod Sejmu. W celu zapobieenia skutkom katastrof naturalnych lub awarii technicznych noszcych znamiona klski ywioowej oraz w celu ich usunicia Rada Ministrw moe wprowadzid na czas oznaczony, nie duszy ni 30 dni, stan klski ywioowej na czci albo na caym terytorium paostwa. Przeduenie tego stanu moe nastpid za zgod Sejmu. Na podstawie ustawy z dnia 18 kwietnia 2002 r. o stanie klski ywioowej stan ten wprowadzany jest przez Rad Ministrw w drodze rozporzdzenia na wniosek waciwego wojewody lub z wasnej inicjatywy. Stan klski ywioowej moe byd wprowadzony na obszarze, na ktrym wystpia klska, a take na obszarze, na ktrym wystpiy lub mog wystpid skutki jej skutki. Wprowadza si go na czas oznaczony, niezbdny dla zapobieenia skutkom klski ywioowej lub ich usunicia, nie duszy jednak ni 30 dni. CENTRUM RZDOWE

Kompetencje Rzdowego Centrum Bezpieczeostwa w zakresie planowania cywilnego to: l przedstawianie szczegowych sposobw i rodkw reagowania na zagroenia oraz ograniczania ich skutkw, l opracowywanie i aktualizowanie krajowego planu reagowania kryzysowego, l analiza i ocena moliwoci wystpienia zagroeo lub ich rozwoju, l gromadzenie informacji o zagroeniach i analiza zebranych materiaw, l wypracowywanie wnioskw i propozycji zapobiegania i przeciwdziaania zagroeniom, l planowanie wsparcia przez organy administracji publicznej realizacji zadao wojska.

ukasz Sobiech lukasz.sobiech@infor.pl

Podstawa prawna l Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarzdzaniu kryzysowym (Dz.U. nr 89, poz. 590). l Ustawa z dnia 2 kwietnia 1997 r. Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej (Dz.U. nr 78, poz. 483 ze zm.). l Ustawa z dnia 18 kwietnia 2002 r. o stanie klski ywioowej (Dz.U. nr 62, poz. 558 ze zm.).