AGNIESZKA SZANECKA

Recepta na udane maestwo?

Wniosek, ktry nasuwa si po odbyciu tzw. kursu przedmaeskiego: z rnych aspektw sakramentalnego poycia dwojga katolikw Koci najbardziej zainteresowany jest seksem.

Najpierw chcielimy i do dominikanw. Tylko e u nich kurs przedmaeski prowadzony jest w niedziele, a my staramy si jak najczciej wyjeda w weekendy poza miasto. Zrbcie kurs na Kracu mwili znajomi. Tam jest jeszcze najznoniej. Prosz zauway mwili najznoniej, nie najlepiej.
Kurs przedmaeski, czyli: jak mwi...

Tak oto z par znajomych, ktra rwnie niebawem zamierzaa zaoy obrczki, wybralimy si na kurs do polecanej parafii. Przygldam si dwunastu tematom katechez, ktre zostay uwiecznione na odwrocie zawiadczenia o odbyciu kursu:
1. W kogo wierz 2. Sakramentalno maestwa 3. Istota i rozwj mioci 4. Mio maeska 5. Rnice w przeywaniu mioci (kobieta i mczyzna) 6. Trudnoci w maestwie 7. Odpowiedzialne rodzicielstwo 8. Wychowanie do mioci 9. Wykroczenia przeciwko yciu 10. W obronie ycia (film) 11. Rodzina Kocioem domowym 12. Powoanie chrzecijaskie

Mam wraenie, e byam na zupenie innym kursie. Trudno mwi o sakramencie maestwa do tak zrnicowanej grupy, ktra zazwyczaj zbiera si podczas kursu. Osiemnastolatki, ktre do maestwa popycha przypadkowa cia, czterdziestoletni spnieni, ktrzy ostronie staraj si uwierzy, e nie przeyj reszty ycia w samotnoci. Chopaki po zawodwkach i po doktoratach; biedni i zamoni; zakochani, ktrzy nie widz wiata poza sob, i tacy, ktrzy siadaj obok siebie, by przez ptorej godziny nawet na siebie nie spojrze. Rny te jest ich stosunek do Kocioa: s tacy, ktrzy zajmuj miejsca w pierwszych awkach i dobrze znaj sowa Pod Twoj obron. Tacy, ktrzy wydymaj wargi w pogardliwym grymasie, nogi wyrzucaj przed siebie i reaguj parskniciami na co ostrzejsze kawaki. Ci przynajmniej suchaj. S te tacy, ktrzy wymykaj si chykiem po wyczytaniu obecnoci albo wykorzystuj czas na lektur gazety czy drzemk.
1z6

http://www.mateusz.pl/goscie/wdrodze/nr354/09-wdr.htm

Trudno mwi naraz do nich wszystkich, ale to wcale nie znaczy, e si nie da.
Dziesi razy to samo

Kade spotkanie rozpoczynao si od wyczytania obecnoci. Czyni to zawsze pan Wojtek zajmujcy si sprawami organizacyjnymi. Po tej czynnoci zanurza si w lekturze tygodnika katolickiego, by po zakoczonych zajciach poda informacje dotyczce kolejnych spotka, zebra sprzt naganiajcy i zamkn drzwi. Najlepsze zajcia na kursie prowadzia pani doktor medycyny. Rozpoczlimy od modlitwy. Potem z tej prostej formuy skorzysta jeszcze tylko ksidz prowadzcy jedno z ostatnich spotka. Podczas wykadu o istocie mioci maeskiej pani doktor z uporem krya wok tematu naturalnego planowania rodziny oraz rnic psychicznych i fizycznych midzy kobietami a mczyznami w przeywaniu aktw cielesnych. To jednak nie razio z dwch powodw: syszelimy o tym po raz pierwszy, a osoba prowadzca zajcia bya komunikatywna i serdeczna. Kolejne zajcia prowadzone przez pani pedagog ponownie dotyczyy przede wszystkim pciowoci. Nastpne przeszy nasze najmielsze oczekiwania. Ot po sprawdzeniu obecnoci wykad rozpocz... pan Wojtek. Wykad dotyczy argumentw za stosowaniem naturalnych metod planowania rodziny. Pan Wojtek, jak nas poinformowa, legitymowa si wyszym wyksztaceniem technicznym i kilkudziesicioletnim staem maeskim. By moe w oczach organizatorw kursu s to wystarczajce kwalifikacje do zaznajamiania przyszych maonkw z cyklem podnoci kobiety (luz podny zawiera biako), z wszechstronnymi, zbawiennymi skutkami rezygnacji ze stosowania rodkw antykoncepcyjnych (naturalne metody s ekologicznie najlepsze), z poraajcymi logik wnioskowaniami na podstawie danych statystycznych (w Austrii okazao si, e wrd osb stosujcych naturalne metody jest trzy razy mniej rozwodw ni wrd osb stosujcych antykoncepcj, std wniosek, e naturalne metody planowania rodziny wpywaj korzystnie na trwao maestwa) oraz z rozwaaniami etycznymi (jak bdziecie mordercami, to kamienie krzycze bd albo jak bdziecie nie po boemu prowadzi poycie, to kamienie krzycze bd) i szczegowymi instrukcjami (jak mczyzna lubi od tyu to mona od tyu; jak kto chce, jak lubi; kobieta musi informowa ma o swojej podnoci, bo on nie jest wrk). Jzyk, ktrym pan Wojtek mwi o sprawach bd co bd intymnych i delikatnych, woa o pomst do nieba. Nic nie usprawiedliwi niekompetencji, manipulacji faktami, traktowania ludzi jak pgwkw, ktrzy maj zachowa powag wobec miesznych, dziecinnych argumentw. Trudno mwi modym o racjach, ktre maj ich przekona o tym, aby wybrali naturalne metody regulacji pocz. Trudno, ale jeli Kocioowi na tym zaley, to na pewno nie zrobi tego ustami panw Wojtkw. Po zajciach poszlimy do proboszcza, eby poprosi go o powierzanie takich tematw osobom bardziej kompetentnym. Proboszcz przyj nas yczliwie, podrapa si w gow i westchn: Wszystko rozumiem, ale pomoc pana Wojtka w organizacji tych kursw jest nieoceniona. Nie mog mu zabra zaj....
i jeszcze raz,

Problemy maeskie przedstawiane podczas kursu dotycz gwnie ka. On chce o kadej

2z6

http://www.mateusz.pl/goscie/wdrodze/nr354/09-wdr.htm

porze, ona musi mie odpowiednie warunki. Panowie, jeli ona chce, abycie zasonili okno, to nawet jeli mieszkacie w wieowcu i nikt was na pewno nie zobaczy zrozumcie, jej to jest potrzebne ten przykad syszelimy prawie na kadych zajciach. Przewijaj si w tle i inne problemy: dzieci i odmienne stanowiska w kwestii ich wychowania, wygrowane oczekiwania wobec partnera, brak dostatecznego poznania si przed lubem, rozchodzce si drogi, brak szczerej rozmowy, problemy, ktrym trudno sprosta, a o ktre atwiej jest obwinia kogo ni siebie. Wychodzenie, zobojtnienie. Koledzy i piwo. Koleanki i dzieci. Ucieczka. Zdrada. Tylko, e to wszystko jest potraktowane zdawkowo, ledwie zasygnalizowane... Wielu ludzi, ktrzy siedz na sali, ma podstawowe problemy emocjonalne i uczuciowe. Czsto s to smutne dzieci smutnych rodzicw, dla ktrych sowo kocham to wytrych, kwiatek do sytuacji, nie zobowizanie... Co mi day te katechezy? Nic.
a nic nie powiedzie.

Ludzie, ktrzy przychodz na taki kurs, maj czsto niewielki zwizek z Kocioem. Wicej w wielu wypadkach maj do niego stosunek krytyczny. By moe jest to pierwsza od bierzmowania i ostatnia na wiele lat przestrze do pracy duszpasterskiej z nimi. By moe jest to czas, ktry pozwoli wielu z nich (wielu z nas) zrozumie istot powoania, istot wiernoci i nierozerwalnoci i innych trudnych, bardzo trudnych spraw, ktre dotycz mioci takiej, jak j rozumia Chrystus. By moe mdry kurs odwidby od decyzji o zawarciu maestwa tych, ktrzy nie powinni z rnych powodw znale si wsplnie przed otarzem. By moe zapobiegby niektrym dramatom. Tymczasem wrd wielu znajomych rozmowy o kursach przedmaeskich rozpoczynaj si od machnicia rk i stwierdzenia: Zmarnowalimy kilka popoudni na wysuchanie opowiastek o wszystkim i o niczym. Do tego czsto dochodz wspomnienia uciliwych, przedlubnych formalnoci.
Gdybym miaa okreli ten czas, nazwaabym go czasem zbierania karteczek nijak majcych si do ycia komentuje jedna z dziewczyn, ktra kilka tygodni temu zwara zwizek maeski. To zbieractwo bardziej nas denerwowao ni sam fakt uczestniczenia w bd co bd przymusowych kursach. Waciwie wszdzie trzeba byo zdoby zawiadczenie o odbyciu takich czy innych nauk oraz o dwukrotnym przystpieniu do spowiedzi przedlubnej, co skrytykowa nawet jeden z zakonnikw, do ktrego poszam si wyspowiada.

Kilka prostych zabiegw

S jednak ludzie, ktrym uczestnictwo w kursie naprawd wiele dao. Od czego to zaley? Od nastawienia? Od oczekiwa? Moe od odrobiny trudu i chci ze strony organizatorw? Na pewno tych kilka prostych zabiegw nie wykracza poza moliwoci kadej parafii: 1. Ograniczenie (albo raczej skondensowanie) spraw dotyczcych pciowego wymiaru

3z6

http://www.mateusz.pl/goscie/wdrodze/nr354/09-wdr.htm

maestwa do dwch zaj w Poradni Naturalnego Planowania Rodziny. Powierzenie tematu osobie kompetentnej i delikatnej. Oto dwie relacje dziewczyn raczej zadowolonych z wizyt w takiej poradni:
Maria Kuczkowska Zajcia wsplne dla wszystkich odbyy si dwukrotnie, a raz pani prowadzca kurs spotkaa si indywidualnie z kad z par (byo nieco intymniej ni wrd dwudziestu uczestnikw). Cao przeprowadzona zostaa profesjonalnie, wic jeli kto do tej pory nie mia pojcia o podnoci czowieka, mg si faktycznie na takim kursie doksztaci. Zarzut mam tylko jeden prowadzca z gry narzucia nam pogld, e jedyn dopuszczaln metod regulacji pocz jest metoda wielowskanikowa. Jako osoba wierzca nie mam nic przeciwko niej, zaniepokoi mnie jedynie ten brak moliwoci wyboru i uniemoliwienie dyskusji na ten temat. W praktyce nikt nigdy nie dowie si, ile par deklarujcych si jako wierzce choby przez sam fakt uczestnictwa w takich kursach zastosuje je w swoim poyciu maeskim. Tematy zaj z poradni nie byy powtarzane na spotkaniach w kociele, raczej si uzupeniay. Tu kadziono nacisk na sprawy fizjologii czowieka, przejawy podnoci itd., tam za na sprawy duchowe, tzn. na istot mioci maeskiej. Marta Urbaska Jedne z zaj w poradni prowadzi starszy pan, lekarz. Wida byo, e jest entuzjast metod naturalnych. Zdarzao mu si naciga fakty do promowanej teorii. Nie w sposb racy, jednak zwrciam na to uwag, bo wczeniej interesowaam si tematem. Mwi np., e mona ustali co do dnia termin jajeczkowania, co znacznie uatwia stosowanie metody, ale nie jest prawd.Wane jednak, e przedstawi problem w sposb taktowny i interesujcy. Moe ktremu ze sceptycznych uczestnikw zapalia si w gowie lampka i zobaczy nowe rozwizanie problemu podnoci.

2. Odejcie od formy wykadu ku formom interaktywnym. Na niektrych kursach pojawiaj si wiczenia, przykady, dyskusje. Prezentuje si te sposoby rozwizywania sytuacji konfliktowych w maestwie, np. metod gorzkiego lekarstwa, ktre naley osodzi (fantastycznie, e zabrae si do ......., ale czy nie uwaasz, e fachowiec zrobiby to lepiej); zamian zaimka ty na ja (kadzenie nacisku na wyraanie emocji: zamiast ty gupku jest mi bardzo przykro, e... ). Gdzieniegdzie proponuje si te wiczenie powicenie godziny nie na prowadzenie dialogu, lecz na wysuchanie maonka. Sama forma jednak nie wystarczy. Trzeba jeszcze umiejtnie wcign w ni uczestnikw.
Zaskoczya mnie bierno ludzi, zarwno tych zgromadzonych w poradni rodzinnej, jak i w kociele wspomina Maria Kuczkowska. Moe zadziaa tu syndrom przymusu skoro kazali uczestniczy w takich kursach, to byle szybciej odfajkowa i do domu. Bierno totalna. Chyba po trosze udzielia si ona i nam. Nie miaam ochoty o nic zapyta, cho suchaam z zainteresowaniem. Nie zauwayam te, by po zakoczeniu wykadu ktokolwiek podszed i zapyta o co prowadzcego.

3. Zapewnienie profesjonalnych, przygotowanych wykadowcw o duej kulturze osobistej; najlepiej dowiadczonych maonkw i rodzicw. Moe wwczas byoby wicej komentarzy takich jak ten:
Na jednych z zaj powiconych naturalnym metodom planowania rodziny spotkalimy si z pani ginekolog. Najpierw tumaczya, jak wana dla dobra maestwa i dzieci jest idea naturalnej regulacji pocz. Potem przesza do omwienia samej metody w sposb wiarygodny i przystpny, na konkretnych przykadach. Zauroczya mnie swoj osob. Mwia o rodzinie z tak mioci, dobroci. Ostatnie spotkanie odbyo si u niej w domu, poznalimy jej ma i dwie najmodsze creczki. S wspania rodzin i najlepsz reklam metod naturalnych mwi Marta Urbaska.

4z6

http://www.mateusz.pl/goscie/wdrodze/nr354/09-wdr.htm

4. Uatwienie i ograniczenie do minimum spraw formalnych np. szkolnego zabiegu wyczytywania obecnoci. Maria Kuczkowska chwali organizatorw kursu:
Przy wejciu dostawalimy karteczki z numerem spotkania potwierdzajce uczestnictwo w kursie, nie byo monotonnego wyczytywania listy obecnoci. Byo nas sporo, wic zdziwio mnie, e nawet wydawanie zawiadcze po zakoczeniu kursu odbyo si bardzo sprawnie.

5. Ograniczenie liczby uczestnikw.

Masowo kursu bya duym mankamentem. Uczestniczyo w nim okoo 40 par. Wikszo traktowaa go jako kolejn szykan ze strony Kocioa. Bywao, e gosy prowadzcych nie mogy przedrze si przez komentarze suchaczy komentuje Marta Urbaska.

Kurs przedmaeski jest obowizkowy, dlatego zapewne nie uniknie si czci dolegliwoci wynikajcych ze zderzenia ludzi, ktrzy przyszli z potrzeby serca, i tych, ktrzy przyszli odbbni. Nie zniknie te problem rnego poziomu suchaczy.
Czy w takim ukadzie powinno si organizowa oddzielne kursy dla osb z wyksztaceniem podstawowym, rednim i wyszym? zastanawia si Kuczkowska. Oddzielnie dla tych midzy dwudziestym a trzydziestym rokiem ycia i dla tych po czterdziestce? Co z dziewczynami w zaawansowanej ciy? Albo z tymi, ktrzy s kalekami emocjonalnymi? Dla nich te osobne wykady?

I dochodzi do wniosku:
Tematyka kursw maeskich dotyczy spraw nam bliskich, codziennych, w kocu kady z nas pochodzi z takiej czy innej rodziny, chcemy te rodzin stworzy, wystarczy wic mwi normalnym jzykiem, ktry zrozumie i doktorant, i chopak po zawodwce.

Jak wic znale zoty rodek?

We dwoje o fundamentach

Moe dobrym rozwizaniem s kursy przedmaeskie w formie wyjazdowych rekolekcji? Niektre kocioy takie organizuj. Si rzeczy tworzy si tam inna atmosfera wyjazd na kilka dni wymaga pewnego wysiku i nie ma tu zazwyczaj ludzi przypadkowych. Oto relacja pary, ktra uczestniczya w takich rekolekcjach organizowanych przez warszawskich dominikanw:
Spotkalimy si z okreleniem: rekolekcje antymaeskie i co w tym jest. Znamy kilka par, ktre po tym maratonie omawiania spraw fundamentalnych (moe wczeniej nigdy o tym nie rozmawiali?), zmieniy swoje zamiary i rezygnoway z planw maeskich. Razem z nami na rekolekcje wyjechao siedemnacie par, w tym trzy prowadzce oraz zakonnik. Kurs trwa od pitkowego popoudnia do obiadu w niedziel. Pokazano nam problemy, ktre pojawiaj si w maestwie i ktrych nie sposb unikn. Potem omawialimy je we dwoje. Nie byo adnych grupowych dyskusji, z innymi uczestnikami rozmawialimy tylko przy posikach. To byy mczce dni, godzinami rozmawialimy na zadane tematy. Ustalilimy nasze systemy wartoci, omwilimy nasze

5z6

http://www.mateusz.pl/goscie/wdrodze/nr354/09-wdr.htm

wady i zalety, plany na przyszo, imiona dzieci. Zadecydowalimy, gdzie bdziemy mieszka, jak bdziemy zarabia na ycie, do ktrych rodzicw jedzi na niedzielne obiady, jak bdziemy obchodzi wita, wypoczywa... Duo pyta dotyczyo naszej wiary to bya podstawa caego kursu, podstawa naszych yciowych decyzji. Dopiero na tym tle mwilimy o mioci. Dwie godziny powicono naturalnym metodom planowania, zajcia byy rzeczowe, prowadzi je ginekolog. Temat wicej si na rekolekcjach nie pojawi. Podczas tych dni przeylimy jeszcze raz na nowo i gbiej nasz znajomo, narzeczestwo i plany maeskie.

*** Warto organizowa naprawd dobre kursy przedmaeskie i warto takich kursw szuka. Jeli powiemy sobie, e to nie ma sensu, e to niewiele da ycie potoczy si i tak swoj drog po co w ogle wymaga jakichkolwiek kursw przedmaeskich? Mwi Maria Kuczkowska:
Stoj na pocztku tej drogi. Trosk dnia codziennego jeszcze nie dowiadczylimy. Na razie pamitamy o naukach wyniesionych z kursu, przypominamy sobie wzajemnie od czasu do czasu to i owo. Kurs uwiadomi nam, e jako kobieta i mczyzna jestemy od siebie rni, a nasza mio bdzie ewoluowa wraz z naszym wiekiem i stawa si coraz dojrzalsza. To dopiero pocztek naszego bycia rodzin. Jak bdzie dalej, na ile nauki te pozostan w nas przez nastpne lata?

wsppraca Maria Kuczkowska

AGNIESZKA SZANECKA absolwentka prawa UAM, wsppracowaa z tygodnikiem Wprost, pracuje w WSB, matka, mieszka pod Poznaniem.

Jeeli powyszy tekst prowokuje do zabrania gosu, podzielenia si Twoimi przemyleniami, bo zgadza si z Twoimi pogldami albo wzbudza Twj sprzeciw, rodzi pytania i wtpliwoci, napisz do nas...
| strona gwna | spis treci | poczta | archiwum | redakcja | prenumerata | linki | Zeszyt nr 2 (354) 2003 2002 Wydawnictwo W DRODZE

6z6

http://www.mateusz.pl/goscie/wdrodze/nr354/09-wdr.htm