CT WAREHOUSUFAM E MAN E WAREHOUS PURCHASES SALES LES PROJECT SA PURCHAMANUFACTURING E SES WAREHOUSE MANU WAREHOUS PURCHASES

SALES

PURCHASES

HUMAN gevestigde orde neemt RCE source POINT OF TOOLS RESOU open T S F POINT OSA bedrijfsapplicatieMAN U serieus H LE ACCOUNTIN ACCOUNTING G HUMCES S TOOLS ALE R AN RESOU open source ERP-pakket OpenERP snel furore, vooral In Frankrijk en Walloni maakt hetF N POINT O O TOOL HUMAbij kleine en middelgroteRESOURCEongeveer een jaarPOINTeenF bedrijven. Sinds S is er ook Nederlandstalige SALE RESOURCES van de als volledig,SALE en eenvoudig te implementeren gekarakteriseerde versie flexibel
bedrijfssoftware. Zal OpenERP ook hier een hit worden?
door: ROlf Zaal / R.Zaal@Sdu.Nl

10

Marktontwikkelingen

OpenErP: meer dan

ACCOUNTING

oeveel middelgrote bedrijven of instellingen in Nederland op dit moment gebruik maken van het gratis ERP-pakket OpenERP, in 2005 gestart als Tiny ERP, is niet met zekerheid vast te stellen. Vorig jaar is de software zon 750 maal vanuit Nederland gedownload zegt het Brusselse bedrijf achter het pakket, OpenERP SA. Maar downloaders zijn nog geen gebruikers. Afgaand op de referenties van de geregistreerde partners in Nederland als Smile, Monkeytail en Therp, moeten het er tussen de vijftig en honderd zijn. Maar het kunnen er ook aanzienlijk meer zijn, want het pakket is voor een beetje ITer zonder tussenkomst van een gespecialiseerde implementatiepartner te implementeren. Vanuit mijn auditingachtergrond kan ik zeggen dat OpenERP een volstrekt gelijkwaardig alternatief is voor commercile pakketten als SAP of Exact. Tegelijkertijd steekt het in technisch opzicht stukken simpeler in elkaar. SAP of Exact zou ik als niet in techniek geschoolde professional niet kunnen installeren, maar met OpenERP lukte het me wel, vertelt Samer Nefawa. Als businessconsultant bij het in open source gespecialiseerde IT-bedrijf Monkey Tail wordt Nefawa met zekere regelmaat benaderd met vragen waaruit blijkt dat vragenstellers al een tijdje met OpenERP bezig zijn. Het gaat dan bijvoorbeeld om hulp bij migratie naar een nieuwere versie van het pakket. Of om informatie over de mogelijkheden om OpenERP te koppelen met andere bedrijfsapplicaties, zoals een webwinkelomgeving. Nefawa vertelt veel interesse in de markt te ervaren. We hoeven niet actief te acquireren. In de zes maanden die ik nu voor Monkey Tail werk, rondde ik al vijf projecten af, met een zevende en achtste project in de implementatiefase.

Er zijn immers legio andere freeware ERP-oplossingen. Volgens gebruikers en deelnemers uit de community onderscheidt OpenERP zich vooral door een heldere structuur van de functies en dataflow. Hoofd-IT Leo Hart van Vluchtelingenwerk Nederland was aangenaam verrast toen hij zag hoe ook niet-ITers bij een eerste kennismaking met OpenERP vrijwel onmiddellijk de opbouw van het pakket en de samenhang tussen modules en bedrijfsprocessen doorzagen. Die inzichtelijkheid is wat mij betreft een van de belangrijkste sellingpoints van OpenERP; het vergemakkelijkt de beoordeling van de match tussen de mogelijkheden van de software en de processen en werkprocedures van de organisatie. Bovendien helpt de duidelijkheid bij het laag houden van de kosten voor implementatie, gebruikerstraining en ondersteuning. Die eenvoud en helderheid van waren voor de Frans/Nederlandse opensourcedienstverlener Smile drie jaar geleden dan ook de belangrijkste reden om na een grondige marktinventarisatie afscheid te nemen van het tot dusverre gevoerde (eveneens open source) ERP-pakket Compiere en zich te bekeren tot het jongere OpenERP. Sinds die beslissing won het bedrijf zeker veertig klanten voor OpenERP. Het verslag van de marktinventarisatie die tot de keuze voor OpenERP leidde, is door Smile als witboek gepubliceerd.

Python zorgt voor structuur en flexibiliteit

Dat OpenERP inzichtelijk in elkaar steekt zal deels een gevolg zijn van leren van de fouten van anderen, maar volgens directeur Anne Sedee van de Amsterdamse OpenERP-partner Therp speelt ook een rol dat het pakket is ontwikkeld in de programmeertaal Python. Deze nog jonge taal is er op ontworpen dat ze een eenvoudige en heldere ordening van functies aanmoedigt. Dat heeft onder meer te maken met het feit dat de code (zonder een 3GL of modelleringstaal te zijn) aanpassing heel eenvoudig faciliteert. Voortschrijdend inzicht van de ontwerpers en engineers kan

Inzichtelijk voor niet-Iters

Dat OpenERP ook volgens andere partners gretig aftrek vindt, laat zich niet simpelweg verklaren door te wijzen op de gratis AGPL-licentie.

HEt wEgvallEN vaN licENtiEkOStEN iS NatuuRlijk HEt EERStE vERdiENd

ALES

PURCHASES

WAREHOUSE

MANUFACTURING

PR

CCOUNTING ACC HUMAN TOOLS POINT OF OUNTING HUMAN PROJECT RESOURCES HUMAN OU SALE POINT POINT OF TOOLS OF TING RES RCES ACCOUN RCES RESOUPOINT OF HUMAN SALE SALE NTING TOOLS RESOURCES SALE

een weggevertje
Opensourceperikelen
Het is een oude economische wijsheid dat je als regel maar zelden voor een dubbeltje op de eerste rang kunt zitten. Open source is dan ook niet hetzelfde als gratis, het slechts een ander verdienmodel. daarbij wordt niet betaald voor het gebruik van de software maar voor de diensten die je daar omheen afneemt, zoals datamigraties, functionele aanpassingen, systeemintegratie en gebruikersondersteuning. Voorstanders betalen voor diensten in plaats van voor gebruiksrecht. Een eerlijker model, omdat gebruikers die weinig vragen ook weinig betalen. Bovendien worden de diensten afgenomen in een vrije markt, waarin vrije mededinging de klant beschermt tegen een verdor lock inn of een mogelijk opportunistisch tariefbeleid van een bedrijf dat nu eenmaal het intellectueel eigendom heeft. Maar naast deze voordelen zijn er zoals altijd ook nadelen verbonden aan open source. Opensourcecommunities worden niet centraal geleid. Consensusvorming over prioriteiten en richtingen in de doorontwikkeling van opensource-applicaties kan daardoor soms grillig verlopen. Nieuwe versies komen soms snel achtereen en dan weer traag. Er zijn zelfs gevallen bekend van communities waar scheuringen optraden als gevolg van verschillen van inzicht. In 2008 deed zich bij OpenERP ook zon fork voor, waarbij een andersdenkend deel van de community zn eigen weg ging met een pakket dat nu als Tryton bekend staat. Soms bloedt een opensourcecommunity gewoon dood. Natuurlijk; ook bij commercile softwareleveranciers kan op termijn van alles misgaan, van faillissement tot overname door een partij die het product uitmelkt zonder in doorontwikkeling te investeren. In zon worst case scenario heeft de gebruiker van open source in ieder geval toegang heeft tot de broncode, op basis waarvan hij (of een ingehuurde dienstverlener) zelf nog een en andere aan de code kan sleutelen. Bij commercile oplossingen is dat als regel niet het geval.

Toch is het verstandig om bij open source nadrukkelijk een beeld te vormen van de community achter het product: Onderzoek de recente geschiedenis van een opensourceproduct om een indruk te krijgen van de samenhang en dynamiek van de betreffende community. Is er sprake van een overlegcoordinatie of is er een centrale editor? Kijk naar reacties in internetfora; wordt op vragen snel en adequaat gereageerd? Kijk bij het beoordelen van de connectiviteit verder dan alleen de koppelingen met de software die je zelf nodig hebt. Wordt er alleen gekoppeld met andere open source producten of erkent de betreffende gemeenschap dat de IT-wereld niet alleen om open source draait? Wie zich een beeld wil vormen van de dynamiek van de community rond OpenERP, zou eens kunnen meekijken via de kanalen als: Launchpad - het primaire platform voor uitwisseling van documentatie en code: https://launchpad.net/openobject OpenERP Apps - waar de modules en apps die gereed zijn worden verzameld http://apps.openerp.com/ Feedback - http://feedback.openerp.com/ Twitter - http://twitter.com/openerp Facebook - http://www.facebook.com/OpenERP LinkedIn-groep - -165657?gid=165657 Forum - http://www.openerp.com/forum/ Een demofilmpe is te vinden op: http://youtu.be/7jES2jxKMso

daardoor in de code worden verwerkt zonder complexiteit verhogende ad-hocoplossingen of concessies aan de elegantie van de interfaces. Dat de community er veel aan gelegen is OpenERP simpel en flexibel te houden, betekent niet dat ze zuinig zijn met functionaliteit. Alles wat je redelijkerwijze standaard zou verwachten in een ERP-pakket lijkt er in te zitten, zegt de in pakketselectie gespecialiseerde consultant Hans-Jrgen de Dekker van Quint, daaraan toevoegend dat een gedetailleerde fit/gap-analyse uiteraard wel raadzaam blijft. Maar dat veel mkb-bedrijven naar OpenERP kijken, vindt Dekker zonder meer begrijpelijk: Als zon open source pakket aan je functionele eisen voldoet, is het wegvallen van licentiekosten natuurlijk het eerste verdiend. Al moet je daarop niet blindstaren. Uiteindelijk moet je je business case baseren op een tijdhorizon van een jaar of 5. Daarin zijn

meestal niet de licentiekosten maar implementatie of support de doorslaggevende post. Maar volgens Sedee van Therp kan ook implementatie en support bij OpenERP heel concurrerend uitpakken: Daarbij speelt de flexibiliteit en de slimme modulaire opbouw van het pakket een belangrijke rol. Het aantal off the shelf-koppelingen met andere pakketten die klanten kunnen gebruiken groeit gestaag en als er toch maatwerk nodig is, dan is dat in Python doorgaans met betrekkelijk weinig manuren alsnog te maken. Ook als het om ingrijpender aanpassingen gaat, zoals het agile ontwikkelen van additionele functionaliteit, biedt OpenERP volgens Sedee een aantrekkelijk vertrekpunt: Het is open source, dat betekent dat de werking er van voor programmeurs letterlijk een open boek is. Ze

11

OpeneRp-paRtneRs in nedeRland: SALES DynApps: wil organisaties begeleidenPURCHASES in het veranderingsproces

ACCOUNTING

naar een gentegreerde bedrijfsvoering Kastia: ondersteunt klanten bij het stroomlijnen van de bedrijfsvoering en het actualiseren van het informatiebeleid Neobis: advies, ontwikkeling, implementatie, integratie en support bij eRp, CRM, Bi, content- en webmanagement Smile Group: noemt zichzelf de eerste open source systeemintegrator in europa, met ruim 650 medewerkers (waarvan 45 in nederland) Monkey Tail: Claimt beheersing van het gehele traject, van business-analyse tot en met implementatie en organisatieverandering Therp: agile aanpak verzekert opdrachtgever van inzicht in en controle over het eindresultaat. actieve deelnemer in de OpeneRpcommunity Above: Ruim 15 jaar evring ervaring bij commercile organisaties, lokale overheid, rijksoverheid en non-profitsector WvW: eenvoudige en betaalbare automatisering Figment: Helpt bedrijven efficinter, succesvoller en makkelijker te ondernemen

HUMAN RESOURCES

kunnen goed zien waar ze op moeten aanhaken met een nieuw te ontwikkelen module. Functionaliteit uit bestaande modules kan daarbij gemakkelijk worden hergebruikt of aangepast.

Wie kun je aanspreken?

In een rapport van september vorig jaar noemt Gartner gemak van implementatie en beheer, gevolgd door flexibiliteit en gebruiksgemak, de belangrijkste vereisten die een middelgrote onderneming bij het selecteren van een ERP-oplossing zou moeten hanteren, wil ze de TCO (totale kosten van het eigendom) enigszins binnen de perken houden. En, zo voegt analist Christian Hestermann eraan toe, deze eigenschappen worden als regel niet aangetroffen bij gekortwiekte versies van ERP-systemen die ontwikkeld werden met grote organisaties in het achterhoofd. Maar er zit natuurlijk ook een andere kant aan OpenERP. Het is open source en dat heeft ook zo zn specifieke nadelen. Met wie doe je eigenlijk zaken? Wie kun je aanspreken als er sprake blijkt van datalekken? Wie garandeert de juistheid van de gegenereerde verslaglegging? Als er exploits circuleren worden de code libraries waaruit de opensource-gemeenschap put, als regel redelijk snel gepatched. Maar het tempo waarin deze updates in de eindproducten verschijnen, is soms een heel ander verhaal, waardoor kwetsbaarheden mogelijk langer voorbestaan dan nodig is. Hans-Jrgen Dekker van Quint herkent deze bezwaren, maar relativeert ze ook. Grote bedrijven gaan a priori voor veiligheid en kiezen dan meestal min of meer vanzelfsprekend voor de grote namen, zoals SAP en Oracle. Je kunt je afvragen of dat terecht is. Over het tijdig dichten van lekken in de code zou je toch gewoon afspraken moeten kunnen maken met een implementatiedienstverlener, zeker als dat een partij is die ook aantoonbaar actief is in de community. OpenERP SA blijkt deze problematiek zelf proactief te adresseren door het opensourcepakket in een zogeheten enterpriseversie te bundelen met een supportcontract dat de gebruiker onder meer verzekert van onmiddellijke allerts en snelle patches als exploits of andere problemen bekend worden.

waarschijnlijk voldoende garanties van doorontwikkeling op de middenlange termijn. Ook het nog betrekkelijk geringe aantal dienstverleners in Nederland hoeft volgens hem geen probleem te zijn, mits daar de dienstverlener maar tussenzit die jou kan bieden wat je nodig hebt. Behalve technische kennis van de koppelingen met andere relevante bedrijfssoftware moet daarbij ook worden gedacht aan kennis van de bedrijfsprocessen in de branche. Wat dat laatste betreft noemt Dekker het opmerkelijk dat de middelgrote systemintegrators tot dus verre op de partnerlijst van OpenERP ontbreken. Wat eens te meer opmerkelijk is omdat het wegvallen van de post licenties in het kosten-batenplaatje van de klant, in principe ruimte schept voor extra dienstverlening. Bijvoorbeeld voor uitbreidingen op de standaard functionaliteit of voor koppelingen met andere bedrijfsapplicaties die de klant in staat zouden stellen net even effectiever of efficinter te opereren. Navraag wijst uit dat Dekker niet de enige is die dat begrepen heeft; minstens twee gevestigde systemintegrators blijken OpenERP al te hebben ontdekt. Wij zijn al meer dan een jaar bekend met dit ERPpakket. Inmiddels hebben wij OpenERP bij twee potentile klanten aangeboden en beschouwen wij het als een serieus alternatief in de midmarket. Onze klanten vragen steeds meer naar opensourceoplossingen. We zien OpenERP dan ook als een toegevoegde waarde aan onze productportefeuille naast de Oracle E-Business Suite. De verschillen tussen de twee pakketten en daarmee de benadering van het probleem van de klant en diens klant is anders. Voor bedrijven waar governance, internal control en consolidatie van doorslaggevend belang is, lijkt de Oracle E-Business Suite een logische keuze. OpenERP kan vooral zijn waarde bewijzen aan organisaties met kleinere afdelingen waar vooral flexibiliteit, gebruikersgemak en afwijkende bedrijfsprocessen aan de orde zijn, legt Inter Access businessunitmanager Edwin van den Thillart uit. Concullega Ordina laat weten OpenERP te zien als een innovatieve nieuwkomer op de ERP-markt en blijkt al bezig te zijn met de integratie van OpenERP als focus-product binnen het in-house expertisecentrum voor Open Technologie. Ordina verwacht dat de vraag naar OpenERP zal toenemen, onder meer vanwege het groeiende aantal domeinspecifieke modules en de toenemende volwassenheid van de community rond OpenERP.

SA PURCHAS WAREHOUSE LES NU MA FACTURIN G ACCOUNTING De al vrij grote kring van gebruikers in Franstalige gebieden biedt R

CTURING MA USE RCHANUFA W PURCHASES SALES AREHO PU SES WAR

HOUSE ES commercieel eRp-product. wel is het zo dat de commercile tegenRC PUTINHASINT OF WARETOOLS strevers binnen de diverse functiegebieden vaak wat meer variaties en UM AC P HES AN COUN G O HUMAN SAL keuzeopties bieden (wat uit van beheer MANUUACTURIN POINT OF te zijn). oogpunt TOOLoverigens niet altijd S een voordeel hoeft SALE SOURCES G ESO F R ES RE R PROJECT SALE

12

Marktontwikkelingen

ACCOUNTING HUMAN POINT OF TOOLS RESOURCES SALE

MOdulaiR OpgeBOuwde appliCatie

OpeneRp is gestructureerd volgens de client/server-architectuur. dat houdt onder meer in dat businesslogica volledig is geconcentreerd in de (postgress) database-applicatie. de (thin) client is er in een desktopen een webbased versie. de serverapplicatie en de clients zijn beide ontwikkeld in de programmeertaal python en communiceren onderling via een XMl-RpC-interface. de applicatie is modulair gestructureerd. Op dit moment (versie 6.1) zijn modules beschikbaar voor: accounting invoicing warehouse Management Manufacturing purchase Human Resources payroll project Management Marketing application Builder point of sale (touch screen)

Community heeft redelijke omvang

Ook wat betreft continuteit van de doorontwikkeling van het product, denkt Dekker dat open source niet per definitie minder is dan commercile software. Ook hier is het zaak om nuchter te kijken met wie te maken hebt. Heeft de community voldoende omvang? Leeft ze, in de zin dat er nog regelmatig nieuwe versies en aanvullende modules worden uitgebracht? Wat Dekker betreft verdient OpenERP op deze punten een voorzichtig positieve beoordeling.

PROJECT EHOUSE MANUFACTURING CRM

P met JECT NUF modules kan ING MAdeze serieACTUROpeneRp zich metenROmenig kostbaar Met