Warszawa, 13 czerwca 2012 r.

SEJM RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ VII kadencja Prezes Rady Ministrw DSPA-140-80(4)/12

Pani Ewa Kopacz Marszaek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej

Przekazuj przyjte poselskiego projektu ustawy

przez

Rad

Ministrw

stanowisko

wobec

- o zmianie ustawy o dziaalnoci leczniczej oraz zmianie niektrych innych ustaw (druk nr 388).
Jednoczenie informuj, e Rada Ministrw upowania Ministra Zdrowia do reprezentowania Rzdu w tej sprawie w toku prac parlamentarnych.

(-) Donald Tusk

STANOWISKO RZDU WOBEC POSELSKIEGO PROJEKTU USTAWY O ZMIANIE USTAWY O DZIAALNOCI LECZNICZEJ ORAZ ZMIANIE NIEKTRYCH INNYCH USTAW Przekazany do zaopiniowania poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o dziaalnoci leczniczej oraz zmianie niektrych ustaw (druk nr 388) dotyczy zmiany przepisw regulujcych sytuacj prawn niektrych podmiotw leczniczych, tj. fundacji i stowarzysze, ktrych celem statutowym jest wykonywanie zada w zakresie ochrony zdrowia i ktrych statut dopuszcza prowadzenie dziaalnoci leczniczej oraz kociow, kocielnych osb prawnych lub zwizkw wyznaniowych. Projekt ustawy zawiera rwnie propozycje zmian w ustawie z dnia 12 maja 2011 r. o refundacji lekw, rodkw spoywczych specjalnego przeznaczenia ywieniowego oraz wyrobw medycznych (Dz. U. Nr 122, poz. 696, z pn. zm.) oraz ustawy z dnia 17 maja 1989 r. o gwarancjach wolnoci sumienia i wyznania (Dz. U. z 2005 r. Nr 231, poz. 1965, z pn. zm.). Art. 1 opiniowanego projektu zawiera zmiany w ustawie z dnia 15 kwietnia 2011 r. o dziaalnoci leczniczej (Dz. U. Nr 112, poz. 654, z pn. zm.), bdce odpowiedzi na zgaszane przez podmioty prowadzce dziaalno poytku publicznego wtpliwoci w zakresie uznania ich za przedsibiorcw, a prowadzonej przez nie dziaalnoci leczniczej za dziaalno gospodarcz. W zwizku z powyszym projektodawca proponuje w art. 1 pkt 3 projektu wyczenie stosowania przepisw art. 16 ust. 1 i 2 ustawy o dziaalnoci leczniczej wobec niektrych podmiotw leczniczych, tzn. fundacji i stowarzysze, ktrych celem statutowym jest wykonywanie zada w zakresie ochrony zdrowia i ktrych statut dopuszcza prowadzenie dziaalnoci leczniczej oraz po zmianie brzmienia pkt 6 w art. 4 ust 1 ustawy osb prawnych i jednostek organizacyjnych dziaajcych na podstawie przepisw o stosunku Pastwa do Kocioa Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej, o stosunku Pastwa do innych kociow i zwizkw wyznaniowych oraz o gwarancjach wolnoci sumienia i wyznania, jeeli ich cele statutowe obejmuj prowadzenie dziaalnoci leczniczej.. Konsekwencj powyszej zmiany jest zaliczenie wymienionych podmiotw do katalogu podmiotw leczniczych niebdcych przedsibiorcami (art. 1 pkt 1 projektu). W obecnym stanie prawnym podmiotami leczniczymi niebdcymi przedsibiorcami s wycznie samodzielne publiczne zakady opieki zdrowotnej oraz jednostki budetowe. Oglna intencja projektodawcy zmierzajca do uznania, i dziaalno lecznicza podmiotw prowadzcych dziaalno poytku publicznego nie jest dziaalnoci gospodarcz, jest zbiena z kierunkiem zmian podejmowanych przez Rzd w ramach planowanej nowelizacji ustawy o dziaalnoci leczniczej. Jednake zaliczenie tych podmiotw do wsplnej kategorii z samodzielnymi publicznymi zakadami opieki zdrowotnej i jednostkami budetowymi nie wydaje si rozwizaniem kompleksowo przemylanym i spjnym z pozostaymi przepisami ustawy 1

o dziaalnoci leczniczej. Naley zauway, i skutki przyjcia takiej koncepcji s dalej idce ni tylko obowizek powoania w takim podmiocie leczniczym rady spoecznej czy przeprowadzania konkursu na niektre stanowiska kierownicze, co projektodawca wyczy wobec omawianej tu grupy podmiotw (art. 1 pkt 5 projektu). Niespjno przepisw wynika midzy innymi z faktu, i ustawa o dziaalnoci leczniczej z pojciem podmiotu leczniczego niebdcego przedsibiorc wie pojcie podmiotu tworzcego, z czego wynikaj okrelone konsekwencje, np. stosunek pracy z kierownikiem podmiotu leczniczego niebdcego przedsibiorc nawizuje podmiot tworzcy, ktry rwnie wyraa pisemn zgod na podjcie przez kierownika dodatkowego zatrudnienia (art. 47 ustawy o dziaalnoci leczniczej). Wobec braku podmiotu tworzcego zastosowanie tych przepisw do podmiotw, ktrych dotyczy zmiana nie byoby moliwe. W wietle przedstawionego projektu skutkiem zaliczenia midzy innymi fundacji, stowarzysze i kocielnych osb prawnych do podmiotw leczniczych niebdcych przedsibiorcami jest rwnie stosowanie przez te podmioty przepisw dotyczcych wymaga dla kierownika podmiotu leczniczego, czy ustalania i stosowania minimalnych norm zatrudnienia pielgniarek. Propozycja zawarta w art. 1 pkt 4 projektu polegajca na wprowadzeniu dla niektrych podmiotw leczniczych (m.in. fundacji, stowarzysze, kocielnych osb prawnych) odrbnej regulacji dotyczcej statutu, wydaje si zbdna, gdy kwesti t reguluj odrbne przepisy, np. ustawa o fundacjach, ustawa o stowarzyszeniach, ustawa o stosunku Pastwa do Kocioa Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej, ustawy o stosunku Pastwa do innych kociow i zwizkw wyznaniowych oraz ustawy o gwarancjach wolnoci sumienia i wyznania. Jak wynika z powyszego, przyjcie zaproponowanego w omawianym projekcie ustawy rozwizania, wprowadzioby dodatkowe obowizki i ograniczenia na fundacje, stowarzyszenia czy kocielne osoby prawne prowadzce dziaalno lecznicz, co utrudnioby ich funkcjonowanie zapewne wbrew intencji projektodawcy. Zmiana zaproponowana w art. 1 pkt 6 projektu jest zasadna i zbiena z propozycj Rzdu. Propozycja zawarta w art. 1 pkt 7 projektu wprowadza wobec podmiotw leczniczych, o ktrych mowa w art. 4 ust. 1 pkt 5 i 6 ustawy o dziaalnoci leczniczej odstpstwo od oglnych regu. Zgodnie z ustaw o dziaalnoci leczniczej podmiot leczniczy prowadzi dziaalno lecznicz w przedsibiorstwie. Jak wynika z uzasadnienia do projektu, jego celem jest przyjcie proponowanych zmian w kierunku wyczenia fundacji, stowarzysze, kociow, kocielnych osb prawnych i zwizkw wyznaniowych wykonujcych dziaalno lecznicz spod reimu prawnego nakadajcego na podmioty lecznicze obowizek prowadzenia dziaalnoci leczniczej w formie przedsibiorstw. Tymczasem regulacja dotyczca prowadzenia przedsibiorstwa dotyczy kadego podmiotu leczniczego, take tych z grupy podmiotw leczniczych niebdcych przedsibiorcami. Dodatkowo wydaje si, i wyraony w uzasadnieniu do projektu zamiar nie zosta w projekcie ustawy konsekwentnie zrealizowany. Projektodawca nie zaproponowa 2

chociaby poprawki w zakresie definicji szpitala, ktra stanowi, i szpital to przedsibiorstwo podmiotu leczniczego () Nie wydaje si, aby intencj projektodawcy byo ograniczenie moliwoci prowadzenia szpitali przez fundacje, stowarzyszenia, kocioy, kocielne osoby prawne i zwizki wyznaniowe wykonujce dziaalno lecznicz. Niezrozumiae jest szczeglnie zaproponowane brzmienie art. 205 ust. 2, nie wynika bowiem z niego, czym miayby sta si dotychczasowe zakady opieki zdrowotnej wymienionych w tym przepisie podmiotw. Dodatkowo rozwizanie to jest wadliwe pod wzgldem legislacyjnym bowiem dotyczy zmian w przepisie, ktry mia jednorazowe zastosowanie i wywoa skutki prawne z dniem 1 lipca 2011 r. W art. 2 projektu zaproponowano zmiany w ustawie z dnia 12 maja 2011 r. o refundacji lekw, rodkw spoywczych specjalnego przeznaczenia ywieniowego oraz wyrobw medycznych (Dz. U. Nr 122, poz. 696 oraz z 2012 r. poz. 95), zwanej dalej ustaw o refundacji, majce na celu wyczenie spod reimu art. 49 ust. 3 niektrych form zacht. W projektowanym art. 2 pkt 2 do art. 49 ustawy o refundacji projektodawca proponuje doda ust. 3a i 3b, ktre wskazuj, i zacht nie s dziaania polegajce na przekazaniu wyrobw medycznych (projektowany ust. 3a) albo na nieodpatnym przekazaniu lub sprzeday na preferencyjnych warunkach lekw, rodkw spoywczych specjalnego przeznaczenia ywieniowego lub wyrobw medycznych (projektowany ust. 3b). Zaproponowane przepisy wymagaj gbokiej analizy pod wzgldem ich zakresu przedmiotowego i podmiotowego. Analizujc zakresie przedmiotowy projektowanych przepisw naley wskaza, e: 1. W proponowanym ust. 3a projektodawca odnosi si jedynie do wyrobw medycznych, a zaproponowana konieczno spenienia trzech przesanek cznie (wprowadzony spjnik oraz) powoduje, e przepis staje si wewntrznie sprzeczny i niemoliwy do zrealizowania (np. trzeci z warunkw zaczynajcy si wyrazami ktre nie s poprzez zaproponowan konstrukcj zdania sugeruje, e odnosi si do wyrobw medycznych). Ponadto wyjanienia wymaga, na czym polega miaoby personalne, finansowe i organizacyjne zwizanie. 2. W zakresie dodawanego do art. 49 ustawy o refundacji ust. 3b wskaza naley, i mimo, e celem jest wyczenie tej formy zachty spod rygorw art. 49 ust. 3 ustawy o refundacji, to dziaania okrelone w projektowanym przepisie w zakresie sprzeday na preferencyjnych warunkach bd nadal stanowiy naruszenie art. 49 ust. 1 ustawy o refundacji. Natomiast analizujc zakres podmiotowy projektowanych przepisw, rozwaenia wymaga czy ograniczenie regulacji jedynie do kociow i zwizkw wyznaniowych (co wynika z uzasadnienia do projektu) nie wprowadzi szeregu wtpliwoci interpretacyjnych. Bowiem w takim przypadku wyczeniu spod art. 49 ustawy o refundacji nie podlega bd inne podmioty, w tym 3

fundacje i stowarzyszenia, ktrych celem statutowym jest prowadzenie podobnej dziaalnoci (a ktre nie s kocielnymi osobami prawnymi). W tym zakresie wtpliwoci pogbia zastosowane w projekcie odesanie do przepisw odrbnych (art. 4 ustawy z dnia 15 maja 1933 r. o zbirkach publicznych czy art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o dziaalnoci poytku publicznego i o wolontariacie). W art. 3 projektu zaproponowano zmian art. 24 ust. 1 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. o gwarancjach wolnoci sumienia i wyznania, ktra stanowi konsekwencj odejcia od koncepcji wykonywania dziaalnoci leczniczej w przedsibiorstwie. Zastpienie wyrazw szpitale i inne przedsibiorstwa wyrazami szpitale i inne podmioty lecznicze jest jednak wewntrznie sprzeczne i niespjne z przepisami ustawy o dziaalnoci leczniczej, gdy szpital jest przedsibiorstwem podmiotu leczniczego, a nie podmiotem leczniczym. Niezalenie od omwionych powyej wtpliwoci merytorycznych, projekt ustawy wymaga ponownej wnikliwej analizy i dopracowania pod wzgldem redakcyjnym i legislacyjnym. Majc na uwadze powysze, Rzd podzielajc pogld o potrzebie pilnego podjcia prac nad nowelizacj ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o dziaalnoci leczniczej i uwzgldnienia niektrych postulatw zgaszanych przez podmioty wykonujce dziaalno lecznicz jako dziaalno poytku publicznego przygotowa ustawy o zmianie ustawy o dziaalnoci leczniczej, ktry zosta przekazany do uzgodnie zewntrznych i konsultacji spoecznych. Jednoczenie Rzd wyraa negatywne stanowisko wobec poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o zmianie ustawy o dziaalnoci leczniczej oraz zmianie niektrych ustaw w zaproponowanym brzmieniu.