Lokalna Strategia Rozwoju

Program Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007-2013
LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU
Lokalna Grupa Działania

Miechowskie Stowarzyszenie Gmin
JAKSA
LOKALNA
STRATEGIA
ROZWOJU
Lokalna Grupa Działania - Stowarzyszenie Gmin „JAKSA”

Gminy: Charsznica, Gołcza, Kozłów, Książ Wielki, Miechów, Słaboszów, Racławice.
1
Miechów, listopad 2008 r.

2
Lokalna Strategia Rozwoju została przygotowana przez członków Lokalnej

Grupy Działania Stowarzyszenie JAKSA. Zapisane są tu plany na lata 2008-
2015, wykorzystujące potencjał rozwojowy Ziemi Miechowskiej i aktywność
mieszkających tu ludzi, z pomocą środków z Unii Europejskiej – z osi 4
LEADER Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013.
Działania zawarte w LSR koncentrują się wokół dwóch najważniejszych
celów ogólnych, których osiągnięcie gwarantuje zrównoważony rozwój
obszaru i uatrakcyjnienie życia jego mieszkańcom:
1. „Wartość dodana” do życia na wsi
2. Promocja oraz rozwój turystyki i produktu regionalnego
Praca nad Strategia trwała wiele miesięcy, a jej uczestnikami byli nie tylko
członkowie LGD, ale i mieszkańcy reprezentujący wszystkie grupy
społeczne. Zatem cały proces przebiegał zgodnie z ideą Leadera, z
przestrzeganiem jego wartości, jakimi są:
• Podejście lokalne – formułowanie LSR na podstawie specyficznej
sytuacji obszaru LGD, jego silnych i słabych stron, zwrócenie
szczególnej uwagi na jego wewnętrzną spójność społeczną, wspólną
historię i tradycje, poczucie jedności.
• Podejście oddolne – partycypacyjne podejmowanie decyzji we
wszystkich aspektach rozwoju, zaangażowanie partnerów lokalnych,
formułowanie przedsięwzięć LSR, jako odpowiedzi na potrzeby i
oczekiwania społeczności.
• Podejście partnerskie – zapewnienie większościowego udziału
partnerów społecznych i gospodarczych w podejmowaniu decyzji.
• Innowacyjność – przedsięwzięcia sformułowane w LSR każdorazowo
dotyczą nowego sposobu promowania lokalnych zasobów, działań
przynoszących nowe rozwiązania problemów obszarów wiejskich lub
przynoszące w efekcie powstanie nowego produktu, nowego
procesu, nowej formy organizacyjnej.
• Podejście zintegrowane – przedsięwzięcia zawarte w LSR są
powiązane i koordynowane, jako spójna całość, występują
powiązania pomiędzy rożnymi grupami uczestników: gospodarczymi,

3
społecznymi, kulturalnymi, ekologicznymi działającymi na naszym

obszarze.
• Tworzenie powiązań i współpraca – we wszystkich przedsięwzięciach
LSR możliwa jest współpraca, wymiana informacji i doświadczeń oraz
adaptacja dobrych rozwiązań prowadzonych projektów.
• Lokalne finansowanie i zarządzanie – w sposób odpowiedzialny
opracowano lokalne kryteria i procedury wyboru operacji podmiotów
z obszaru LGD, co w efekcie ma zapewnić rozwój w tych kierunkach,
które w LSR uznaliśmy za najbardziej perspektywiczne.
Lokalna Strategia Rozwoju jest dokumentem, który ma służyć
mieszkańcom do dyskusji o sprawach im najbliższych. Jest zaproszeniem
do współpracy i współdziałania wszystkich środowisk, którym zależy na
dynamicznym rozwoju obszarów wiejskich. Plany zapisane w Strategii są
ambitne, ale i realne do osiągnięcia. Musimy tylko, zgodnie z misją LGD
„wspólnie poprawiać jakość życia i turystyczną atrakcyjność Ziemi
Miechowskiej”.
Zarząd LGD Stowarzyszenie Gmin

JAKSA dziękuje wszystkim Partnerom za
zaangażowanie i wkład merytoryczny
w powstanie niniejszego dokumentu.

4
ODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII.................................... .............32
ROZDZIAŁ I CHARAKTERYSTYKA LGD JAKO JEDNOSTKI

ODPOWIEDZIALNEJ ZA REALIZACJĘ LSR
1.1 Nazwa i status prawny

1.2 Opis procesu budowania partnerstwa
1.3 Charakterystyka partnerów
1.4 Sposób rozszerzania i zmiany składu LGD
1.5 Struktura ciała decyzyjnego
1.6 Zasady i procedury funkcjonowania LGD
1.7 Kwalifikacje i doświadczenie osób wchodzących w skład ciała
decyzyjnego w formie załącznika do LSR podlegającego
aktualizacji
w zależności od zmiany składu ciała decyzyjnego
1.8 Doświadczenie LGD i partnerów LGD w realizacji operacji w
formie
załącznika do LSR
1.9 Procedura naboru pracowników
1.10 Opis warunków technicznych i lokalowych LGD

5
1.1 Nazwa i status prawny
Nazwa LGD:
Miechowskie Stowarzyszenie Gmin „Jaksa”
Status prawny LGD:
Stowarzyszenie
Data złożenia dokumentacji do rejestracji w Krajowym Rejestrze
Sądowym:
20 kwietnia 2006 roku
1.2 Opis procesu budowania partnerstwa
Lokalna Grupa Działania Miechowskie Stowarzyszenie Gmin „Jaksa”

obejmuje siedem gmin powiatu miechowskiego. Działa od 2006 r.
Realizowała już schemat I
i II Pilotażowego Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich Leader+ . Dzisiaj
liczy 64 Członków.
Etap I Założenie Stowarzyszenia

Charakterystyka pilotażowego programu Leader+ w Polsce
determinowała dobór w pierwszej kolejności partnerów - osób fizycznych,
które zawiązywały stowarzyszenie. Celem tego procesu było włączenie -
już w pierwszym etapie tworzenia partnerstwa - istotnych dla rozwoju
obszaru działania LGD osób. Specyfika obszaru działania Miechowskiego
Stowarzyszenia Gmin „Jaksa” miała także wpływ na kształt partnerstwa i
metody doboru jego uczestników. Grupa obejmuje bowiem aż siedem
gmin, a mapa partnerstwa pokrywa się z mapą powiatu miechowskiego.
Podstawową przesłanką sukcesu dotychczasowych działań było
odpowiednie zróżnicowanie partnerów. Przy ich doborze i poszerzaniu
składu LGD wzięto pod uwagę następujące czynniki: grupę docelową
Programu, zróżnicowanie geograficzne obszaru i możliwości wpływu na
politykę lokalną. Potencjał partnerów, w tym ich wiedza, doświadczenie
oraz umiejętności tworzyły spójną całość, stwarzając możliwość
uzupełniania się oraz wzbogacanie procesu tworzenia. Wstępnemu
doborowi partnerów towarzyszyła zasada dobrowolności uczestnictwa.
Grupa inicjatywna, która opracowała misję i cele partnerstwa oraz
model i wewnętrzne procedury funkcjonowania, zaproponowała zasady
współpracy z innymi, nowymi podmiotami znajdującymi się w kręgu
zainteresowania LGD. Zasady te z jednej strony wynikały z przyjętego
statutu, z drugiej - stanowiły element włączenia się partnerów
instytucjonalnych, którzy pierwotnie nie mogli być członkami zwyczajnymi
LGD. Statut Miechowskiego Stowarzyszenia Rozwoju Gmin „Jaksa” określał
także prawa i obowiązki członków instytucjonalnych.
Etap II Powołanie Forum Rozwoju Powiatu Miechowskiego

Dodatkowo przy stowarzyszeniu powołane zostało Forum Rozwoju
Powiatu Miechowskiego, które poprzez działalność konsultacyjno -
doradczą wspierało stowarzyszenie, ułatwiając dotarcie do nowych
środowisk i włączenie się kolejnych członków do działań prorozwojowych.

6
FRPM tworzyły podmioty reprezentujące instytucje samorządowe i

publiczne, środowiska rolnicze, gospodarcze i organizacje pozarządowe.
Etap III Przygotowanie ZSROW

Proces przygotowania ZSROW połączony był z budowaniem
partnerstwa. Pierwszym jego etapem było przeprowadzenie cyklu
konferencji w gminach. Stanowiły one sondaż potrzeb społeczno-
gospodarczych i jednocześnie próbę włączenia osób z różnych sektorów, w
tym z sektora publicznego i społeczno - gospodarczego do procesu.
Konferencje spotkały się ze znaczącym zainteresowaniem szczególnie
środowisk rolniczych. Konsultacje włączające różne podmioty dały
jednoznaczną odpowiedź na pytanie czy należy tworzyć partnerstwo. Za
pierwszym pytaniem pojawiło się następne: Czy istnieje potrzeba
stworzenia odrębnej struktury prawnej, czy może jeden z istniejących
podmiotów wyraża wolę, a jednocześnie posiada odpowiedni potencjał do
obsługi partnerstwa?
W wyniku przeprowadzonych działań informacyjnych w gminach
została wyłoniona grupa inicjatywna w skład której weszli reprezentanci
różnych środowisk i gmin, by założyć Stowarzyszenie. Grupa inicjatywna
przejęła także na siebie zadanie opracowania Zintegrowanej Strategii
Rozwoju Obszarów Wiejskich. Podczas czterech sesji, została dokonana
analiza SWOT obszaru LGD, określone problemy, zdefiniowana misja i cele
partnerstwa. Następnie opracowany materiał został zredagowany przez
zespół zewnętrznych ekspertów. Ze względu na potrzebę większego
uspołecznienia strategii został zorganizowany drugi cykl konferencji w
gminach. W trakcie zajęć warsztatowych z ponad pięćdziesięciu propozycji
przyjęto te, które powinny zostać zrealizowane w ramach schematu II.
Równoległym kierunkiem działań do opracowania ZSROW było
wspólne opracowanie dokumentów programowych i organizacyjnych, w
tym statutu Miechowskiego Stowarzyszenia Gmin „Jaksa”. Przy dyskusji
nad opracowaniem dokumentów pojawiał się często problem: czy przyjęte
zapisy zwiększą zdolność realizowania misji i czy nie ograniczą samego
sensu partnerstwa.
Etap IV Realizacja Zintegrowanej Strategii

Zaplanowane działania w ZSROW zostały zrealizowane w latach 2006-
2008. Największym osiągnięciem LGD jest integracja obszaru. Ale w
ramach działań II schematu zorganizowano wiele wspólnych
przedsięwzięć: biesiad, warsztaty rękodzieła artystycznego, szkolenia , ale
także wizyty studialne. Unikatowym dorobkiem LGD jest popularyzowanie
energii odnawialnych w powiecie miechowskim. LGD wydało także
„Gazetkę energetyczną”, której kolejne numery poświęcone były: energii
słonecznej, energii wiatrowej, pompom ciepła, wykorzystania biogazu,
słomy i drewna.
Etap V Debata społeczna – diagnoza stanu i planowanie działań

Gdy tylko pojawiły się możliwości kontynuowania działań na rzecz
rozwoju obszarów wiejskich Miechowskie Stowarzyszenie Gmin „Jaksa”, już
na początku 2008 roku rozpoczęło kampanię informacyjną i konsultacje
społeczne. Wydrukowane zostały ulotki, przekazano informacje do mediów

7
lokalnych oraz rozpoczęto cykl spotkań w gminach. Przygotowana została

ankieta badająca jakość życia na obszarze LGD, której celem było
poznanie poziomu zadowolenia mieszkańców z życia na ziemi
miechowskiej. W punkcie informacyjnym – siedzibie Stowarzyszenia oraz
na stronie internetowej można było dowiedzieć się wszystkiego na temat
nowego okresu realizacji Leadera.

8
Etap VI Przygotowanie Lokalnej Strategii Rozwoju na lata 2008-

2015
Pracę nad najważniejszym dokumentem dla LGD – Lokalną Strategią
Rozwoju - rozpoczęto od analizy ZSROW oraz aktualnych dokumentów
strategicznych gmin i sołectw. Okres działania LGD „Jaksa” jest już na tyle
długi, że można było dokonać analizy porównawczej i w niektórych
przypadkach - pokazać zmiany lub zachodzące trendy zmian w
poszczególnych dziedzinach życia na obszarze powiatu miechowskiego.
LGD zwróciła się także do wszystkich gmin z prośba o współpracę i
udostępnianie danych potrzebnych do przygotowania LSR.
W międzyczasie przygotowywano nowelizację Statutu Stowarzyszenia,
zgodnie z nowymi wytycznymi prawnymi i zwołano Walne Zebranie
członków LGD.
Po zakończeniu debaty publicznej, badania ankietowego, cyklu spotkań
w gminach i identyfikowaniu potrzeb odbyło się kilka spotkań członków
LGD, podczas których pracowano nad misją i celami działania
Stowarzyszenia w najbliższych latach.
Strukturę celów oraz planowane przedsięwzięcia były przedmiotem
prezentacji dla szefów gmin obszaru LSR. Spotkanie to kończyło etap
konsultacji przed nadaniem ostatecznego kształtu dokumentowi Strategii.
LSR zostało przyjęte uchwałą Walnego Zebrania dnia 8.01.2009
Charakterystyka członków LGD partnerów
e/ Lokalna Grupa Działania liczy 64 członków.
Struktura LGD
1
22% • Sektor publiczny
1
stanowi 22% składu LGD
2
3 • Sektor społeczny
55% 2 3
stanowi
23%
55 % składu LGD
• Sektor gospodarczy
Wszystkie gminy są reprezentowane w LGD.

Sektor publiczny reprezentuje 14 członków;
Sektor społeczny reprezentuje 35 członków;
Sektor gospodarczy reprezentuje 15 członków.
Sposób rozszerzania i zmiany składu LGD
Prawa i obowiązki członków określał Statut Miechowskiego

Stowarzyszenia Rozwoju Gmin „Jaksa”. Po pierwsze uznawano zasadę
dobrowolności uczestnictwa, a przystąpienie do Stowarzyszenia wiązało się
z deklaracją wzięcia odpowiedzialności za budowę partnerstwa i przyszłe

9
wsparcie dla realizowanych projektów. Zasady te uznane zostały za

fundament poszerzania składu LGD „Jaksa”. Grupa inicjatywna, która
opracowała misję i cele partnerstwa oraz model i wewnętrzne procedury
funkcjonowania, zaproponowała zasady współpracy z innymi, nowymi
podmiotami znajdującymi się w kręgu zainteresowania LGD. Zasady te z
jednej strony wynikały z przyjętego statutu, z drugiej - stanowiły element
włączenia partnerów instytucjonalnych, które wcześniej nie mogły być
członkami zwyczajnymi LGD.
Nowelizowany w 2008 r. Statut określa zasady przyjmowania nowych

członków w rozdziale III „Członkowie Stowarzyszenia”. Czytamy tam m.in.,
iż członkiem zwyczajnym może być osoba fizyczna lub prawna, w tym
jednostka samorządu terytorialnego, która przede wszystkim złoży
deklarację przystąpienia do Stowarzyszenia. Jest to równoznaczne z
popieraniem celów Stowarzyszenia i deklaracją podejmowania działań dla
ich realizacji.
Statut przewiduje także członków wspierających, którzy udzielają

pomocy finansowej dla realizacji celów Stowarzyszenia oraz członków
honorowych – osoby szczególnie zasłużone. Członkami Stowarzyszenia
mogą być zarówno obywatele polscy, jak i cudzoziemcy.
Deklarację przystąpienia do Stowarzyszenia rozpatruje zarząd i - w

obecności co najmniej ½ członków - podejmuje uchwałę zwykłą
większością głosów. Od uchwał zarządu Stowarzyszenia przysługuje
odwołanie do Walnego Zebrania Członków w terminie 7 dni od dnia
doręczenia uchwały zarządu. Uchwała Walnego Zebrania Członków jest
ostateczna i jest podejmowana na najbliższym Walnym Zebraniu Członków.
(§ 11 pkt/ 1.2).
Statut przewiduje także utratę członkowstwa zarówno zwyczajnego, jak
i honorowego czy wspierającego, które następuje m.in. poprzez złożenie
rezygnacji do Zarządu Stowarzyszenia, czy na skutek likwidacji podmiotu.
1.5 Struktura ciała decyzyjnego
Do wyłącznej właściwości Rady zwanej „organem decyzyjnym” należy

wybór operacji, które mają być realizowane w ramach LSR (art. 36)
zgodnie z art. 62 ust.4 rozporządzenia nr 1698/2005.
Rada jest organem decyzyjnym Miechowskiego Stowarzyszenia Gmin

JAKSA i liczy 9 członków zwyczajnych LGD, wybieranych (i odwoływanych)
przez Walne Zebranie spośród członków zebrania w głosowaniu jawnym.
Rada prowadzi swoją działalność na podstawie Statutu Stowarzyszenia

oraz Regulaminu Organizacyjnego Rady, uchwalonego przez Walne
Zebranie. Posiada także procedury dotyczące oceny operacji.
Zgodnie z § 27 pkt. 4 Statutu Rada w co najmniej w 50% składa się z

partnerów gospodarczych i społecznych oraz innych odpowiednich

10
podmiotów reprezentujących społeczeństwo obywatelskie, organizacji

pozarządowych, w tym organizacji zajmujących się zagadnieniami z
zakresu środowiska naturalnego, oraz podmiotów odpowiedzialnych za
promowanie równości mężczyzn i kobiet. Dokumenty potwierdzające
przynależności do sektora samorządowego, społecznego czy
gospodarczego znajdując się w dokumentacji Stowarzyszenia, a
zestawienie zbiorcze stanowi załącznik nr 11 do wniosku.
Rada składa się z Przewodniczącego, Wiceprzewodniczącego i Sekretarza i

6 innych członków. Rada wybiera spośród siebie - w głosowaniu jawnym, w
obecności co najmniej 50% członków, zwykłą większością głosów -
Przewodniczącego, Wiceprzewodniczącego i Sekretarza.
W składzie Rady zachowany jest także parytet płci. Skład organu

decyzyjnego wynosi…. kobiet i … mężczyzn i tym samym spełnia
kryterium równości szans kobiet i mężczyzn.
1.6 Zasady i procedury funkcjonowania LGD
a/ zasady powoływania członków organu decyzyjnego LGD,

uregulowane zapisami statutowymi
Władzami Stowarzyszenia zgodnie z § 19 Statutu są: Walne Zebranie

Członków, Zarząd, Rada i Komisja Rewizyjna. Kadencja trwa 4 lata.
Rada, która zwana jest „organem decyzyjnym” posiada wyłączną

właściwość - zgodnie z art. 62 ust.4 rozporządzenia nr 1698/2005 – do
wyboru operacji, które mają być realizowane w ramach LSR.
Rada, której poświęcone są paragrafy: 27, 28 i 29 Statutu

Stowarzyszenia, składa się z 9 członków zwyczajnych stowarzyszenia,
których wybiera i odwołuje Walne Zebranie Członków w głosowaniu
jawnym (§ 28, pkt. 1).
W skład Rady wchodzą przedstawiciele trzech sektorów: społecznego,

gospodarczego i publicznego z gmin należących do LGD. Rada w co
najmniej 50% składa się z partnerów gospodarczych i społecznych oraz
innych odpowiednich podmiotów reprezentujących społeczeństwo
obywatelskie.
Członek Rady nie może pełnić funkcji w innym organie Stowarzyszenia i

nie może być zatrudniony w biurze LGD.
W razie zmniejszenia się składu Rady w czasie trwania jej kadencji,

Zarząd zwołuje Walne Zebranie Członków w terminie do 7 dni, w celu
uzupełnienia składu Rady.

11
b/ zasady odwołania poszczególnych członków organu

decyzyjnego LGD, uregulowane zapisami statutowymi
Utrata członkostwa w Radzie w trakcie trwania kadencji następuje

wskutek złożenia Zarządowi pisemnej rezygnacji, utraty statusu członka
zwyczajnego w Stowarzyszeniu, odwołania przez Zarząd z powodu:
uzasadnionego braku obiektywizmu w ocenie wniosków o dofinansowanie,
utraty funkcji w podmiocie delegującym lub odwołania przez podmiot
delegujący. Powodem utraty członkowstwa w Radzie może być także
uchylanie się od pracy w tym organie.
W sytuacji, w której Rada zmniejszyła swój skład w czasie trwania jej
kadencji Zarząd - zgodnie z § 28 pkt. 8 - zwołuje Walne Zebranie Członków
w terminie do 7 dni w celu uzupełnienia jej składu.
c/ opis procedury funkcjonowania organu decyzyjnego LGD, w tym

procedury dotyczącej wyłączenia członka organu decyzyjnego od
udziału w dokonywaniu wyboru operacji w razie zaistnienia
okoliczności, które mogą wywołać wątpliwości, co do jego
bezstronności, w szczególności w przypadku, gdy wniosek dotyczy
jego gminy bądź podmiotu. Który reprezentuje, a także w
przypadku ubiegania się tego członka o wybór jego operacji w
ramach działania 4.1 Wdrażanie LSR
Rada działa w oparciu o Statut Stowarzyszenia oraz Regulamin

Organizacyjny Rady. §29 Statutu mówi o zasadach funkcjonowania Rady,
która zbiera się w miarę potrzeb. Posiedzenia Rady zwołuje - na wniosek
Zarządu - jej Przewodniczący, a w razie nieobecności Przewodniczącego
lub jego braku: Wiceprzewodniczący. Pierwsze posiedzenie pierwszej Rady
zwołuje Zarząd LGD (§ 8 pkt 4 Regulaminu Organizacyjnego Rady)
Z głosem doradczym uczestniczy w posiedzeniach Rady Prezes Zarządu
lub w razie jego nieobecności inny członek Zarządu wskazany przez
Prezesa.
Członkowie Rady mogą pobierać wynagrodzenie za udział w

posiedzeniach Rady, dotyczących wyboru projektów do realizacji w ramach
LSR, a jego wysokość określa Zarząd, w formie uchwały.
Członkowie Rady nie mogą być równocześnie ani członkami innych

organów Stowarzyszenia, ani pracownikami Biura.
Wybór projektów dokonywany jest w formie uchwały Rady, podjętej

zwykłą większością głosów w obecności co najmniej 50% członków Rady. W
razie równego rozłożenia głosów, decyduje głos przewodniczącego Rady.
Od uchwały Rady przysługuje wnioskodawcy odwołanie do Walnego
Zebrania Członków, w terminie 3 dni od momentu powiadomienia, za
pośrednictwem Zarządu.
W pkt 7 § 28 Statutu Stowarzyszenia zapisano, iż wyłącza się ze składu

Rady członka przy wyborze projektu osoby będącej członkiem Rady i
jednocześnie wnioskodawcą.

12
Określona została procedura wyłączenia członka organu decyzyjnego od

udziału w dokonywaniu operacji w razie zaistnienia okoliczności, które
mogą wywołać wątpliwości co do jego bezstronności.
W szczególności chodzi o przypadek ubiegania się przez członka organu
decyzyjnego o wybór jego operacji w ramach działania 4.1/413 „Wdrażanie
Lokalnych strategii rozwoju”. Procedura w załączeniu
Tryb pracy Rady określają Statut i Regulamin Organizacyjny Rady

uchwalane przez Walne Zebranie. Zapewniają one:
• Przejrzystość podejmowania decyzji poprzez:

- Wyłączanie członka organu w razie zaistnienia okoliczności
wątpliwych co do jego bezstronności;
- Głosowanie odbywa się nad każdym projektem osobno;
- Głosowanie jest dokonywane na karcie oceny i jest jawne;
- Dokumenty są dostępne – do wglądu - w archiwum LGD.
• Demokratyczność podejmowania decyzji poprzez

- Wybieranie członka LGD na Walnym Zebraniu, przez wszystkich
członków Stowarzyszenia, przy wymaganym quorum, większością
głosów;
- Wybieranie Przewodniczącego Rady na Walnym Zebraniu, przez
wszystkich członków Stowarzyszenia, przy wymaganym quorum,
większością głosów;
- Głosowanie większością głosów nad wyborem każdej operacji, przy
zapewnionym quorum;
- Wynik głosowania w sprawie uznania operacji za zgodną z LSR jest
dokonywany bezwzględną większością głosów.
• Jawność podejmowania decyzji poprzez:

- Kryteria oceny operacji są publicznie dostępne;
- Głosowania są jawne;
- Wyniki wyborów operacji niezwłocznie podane do publicznej
wiadomości;
- Dostępność do wglądu protokołów i dokumentacji z posiedzeń Rady,
która jest gromadzona i przechowywana w Biurze LGD i udostępniona
do wglądu wszystkim, zainteresowanym (art. 23 pkt 1 Regulaminu
OR).
1.7 Kwalifikacje i doświadczenie osób wchodzących w skład ciała

decyzyjnego w formie załącznika do LSR podlegającego
aktualizacji
w zależności od zmiany składu ciała decyzyjnego

13
Opis kwalifikacji i doświadczenia LGD oraz partnerów znajduje się w

załączniku nr 11 do wniosku o wybór Lokalnej Grupy Działania do realizacji
Lokalnej Strategii Rozwoju.
1.8 Doświadczenie LGD i partnerów w realizacji operacji w formie

załącznika do LSR
Doświadczenie LGD oraz jej partnerów znajduje się w załączniku nr 17 do

wniosku
o wybór Lokalnej Grupy Działania do realizacji Lokalnej Strategii Rozwoju.
1.9 Procedura naboru pracowników
PROCEDURA REKRUTACJI PRACOWNIKÓW

do Biura Lokalnej Grupy Działania „Miechowskie Stowarzyszenie Gmin JAKSA”
Cel procedury: Celem procedury jest ustalenie zasad zatrudniania pracowników
w oparciu o przejrzyste kryteria oraz zagwarantowanie równego dostępu do miejsc
pracy w Biurze Lokalnej Grupy Działania „Miechowskie Stowarzyszenie Gmin JAKSA”
Zakres procedury: procedura reguluje zasady naboru pracowników i określa czynności
od przygotowania naboru do wyłonienia kandydata bez czynności nawiązania stosunku
pracy.
Przebieg procedury:
1. Przygotowanie rekrutacji.
Przygotowywany jest szczegółowy opis stanowiska, który zatwierdza Zarząd.
Opis stanowiska zawiera: nazwę stanowiska, miejsce w strukturze organizacyjnej,
podstawowy zakres obowiązków, wymagania dotyczące kandydata, uprawnienia
wynikające ze stanowiska, poziom i kierunek wykształcenia, zakres wiedzy ogólnej,
specjalistycznej, doświadczenie zawodowe i staż pracy, wymagane uprawnienia i
egzaminy zawodowe, umiejętności,
wymagane przeszkolenie przed i po zatrudnieniu, cechy charakteru oraz inne
wymagania kwalifikacyjne wynikające z przepisów szczególnych.
3. Przygotowanie ogłoszenia oraz publikacja.
Ogłoszenie o rekrutacji zamieszczone jest na stronie LGD
Miejscem publikacji jest strona internetowa LGD oraz strony Urzędów Gminy z obszaru
działania LGD. a w uzasadnionych przypadkach możliwe jest także zamieszczenie
ogłoszenia w gazecie lokalnej lub ponadlokalnej. Równocześnie ogłoszenie przekazuje się
do Powiatowego Urzędu Pracy
Ogłoszenie powinno zawierać:
a)dane identyfikacyjne pracodawcy,
b)określenie stanowiska pracy na jakie dokonywana jest rekrutacja, zakres zadań
wykonywanych na stanowisku pracy,
c) wymagania formalne wobec kandydata, zgodnie z opisem stanowiska z zaznaczeniem,
które wymagania są niezbędne a które dodatkowe,
d)wykaz dokumentów, które powinna zawierać oferta,
e)termin i miejsce składania ofert.
Czas na składanie ofert nie powinien być krótszy niż 14 dni od ostatniego dnia publikacji
ogłoszenia.

14
Czas publikacji ogłoszenia na stronach internetowych wynosi min. 7 dni od daty

publikacji.
4. Postępowanie konkursowe i wybór kandydata.
1. W skład Komisji konkursowej wchodzi Zarząd LGD.
2. W przypadku jeżeli do konkursu zgłosi się osoba będąca wstępną, zstępną lub
współmałżonkiem członka komisji konkursowej, członek ten jest wykluczony z prac
komisji konkursowej.
3. Po upływie terminu składania ofert, komisja konkursowa dokonuje oceny formalnej
ofert zgodnie z wymaganiami zawartymi w ogłoszeniu, odrzucając oferty nie
spełniające ustalonych wymagań. Kandydaci, których oferty spełniają ustalone
wymagania, są dopuszczeni do dalszego postępowania konkursowego.
4. Osoby nie dopuszczone do drugiego etapu konkursu nie są powiadamiane o tym
fakcie.
5. W drugim etapie konkursu następuje rozmowa kwalifikacyjna przeprowadzana
przez komisję konkursową z osobami dopuszczonymi do tego etapu.
6. Członkowie komisji konkursowej oceniają kandydatów punktowo w skali od 1-5.
Kryteria oceny są następujące:
• Wykształcenie 0 - 5
• Doświadczenie w pracy o podobnym charakterze 0-3
• Znajomość języków obcych 0-3
• Inne ważne umiejętności, zdolności, walory 0 -3
7. Wybrany kandydat jest telefonicznie zawiadamiany o przyjęciu jego oferty.
8. W przypadku nie rozstrzygnięcia konkursu z uwagi na brak ofert spełniających
wymogi określone w ogłoszeniu, postępowanie konkursowe przeprowadza się
ponownie.
9. Z przeprowadzonego naboru kandydatów na wolne stanowisko pracy sporządza się
protokół zawierający:
10. Pozostali kandydaci, którzy uczestniczyli w rozmowie kwalifikacyjnej otrzymują
pisemne podziękowania podpisane przez prezesa Zarządu LGD
5. Podanie do publicznej wiadomości wyniku postępowania konkursowego.
Zarząd LGD podaje do publicznej wiadomości nazwisko pracownika wybranego w ramach
procedury konkursowej poprzez ogłoszenie w Internecie na stronie LGD.

15
Postępowanie w sytuacji, w której występują trudności w zatrudnieniu

pracowników spełniających wymagania konieczne
W sytuacji, w której żaden z kandydatów - po rozmowie kwalifikacyjnej - nie spełnia
minimum 12 punktów, ponownie ogłoszony jest nabór z tym, że Zarząd może obniżyć
kryteria brzegowe naboru.
Nierozstrzygnięci drugiego konkursu pozwala na zatrudnienie osoby niespełniającej
wymogów na to stanowisko, ale warunki płacowe powinny zostać zweryfikowane. Osobie
takiej należy również dać możliwość podjęcia szkoleń w zakresie potrzebnym do
spełnienia kryteriów i określić czas na uzupełnienie kwalifikacji. Umowę taką podpisuje się
na czas określony.
1.10 Opis warunków technicznych i lokalowych Biura LGD
1. LOKALIZACJA I OTOCZENIE
Biuro jest zlokalizowane jest w Miechowie przy ul. Targowej 6/3, na
pierwszym piętrze dwukondygnacyjnej, w kamienicy z początku XX wieku.
W zasięgu zaledwie kilku minut spaceru znajduje się Rynek w Miechowie,
gdzie swoje siedziby mają ważne instytucje i duże firmy. W odległości
około 500 m spacerem, po drugiej stronie Rynku znajduje się siedziba
Urzędu Miasta i Gminy Miechów. Zaletą lokalizacji jest doskonałe
skomunikowanie i łatwy dojazd z trasy E7 Kraków - Warszawa. Ulica
Targowa znajduje się tuż przy wylocie na drogę nr 783 w kierunku
Racławic.
Wokół budynku jest ogólnodostępny parking na 5 miejsc postojowych
2. OPIS BUDYNKU
W budynku znajdują się powierzchnie biurowe na obu kondygnacjach z
niewielkim hollem wejściowym na parterze. Kondygnacje biurowe są
użytkowane przez kilku najemców.
Na każdym piętrze biurowym znajduje się węzeł sanitarny składający się z

kabiny toaletowej oraz pomieszczenia z umywalką.
3. POWIERZCHNIA I OPIS BIURA

Powierzchnia biura wynosi ok. 30 m2 . Część biura zajmuje
pomieszczenie socjalne, w którym znajduje się zlewozmywak oraz szafki
kuchenne z lodówką. Dostępna jest bieżąca ciepła i zimna woda.
4. WYPOSAŻENIE BIURA
Biuro wyposażone jest w dwa segmenty mebli biurowych, dwa
komputery, laptop, kolorową drukarkę laserową, ksero z drukarką, fax
i telefon stacjonarny oraz telefon komórkowy, rzutnik multimedialny i
aparat fotograficzny oraz telewizor i radioodbiornik. Biuro posiada
szafy, w których będzie gromadzona dokumentacja. Zabezpieczenia szaf
będą gwarantowały ich dostępność tylko dla osób upoważnionych.
4. SALA KONFERENCYJNA

16
LGD Miechowskie Stowarzyszenie Gmin JAKSA dysponuje także

przestronną, jasną salą konferencyjną, znajdującą się obok lokalu
biurowego mogącą pomieścić 60 – 70 osób.
ROZDZIAŁ II OPIS OBSZARU OBJETEGO LOKALNĄ STRATEGIĄ ROZWOJU

ORAZ UZASADNIENIE JEGO WEWNĘTRZNEJ SPÓJNOŚCI
2.1 Wykaz Gmin wchodzących w skład LGD

2.2 Uwarunkowania przestrzenne
2.3 Uwarunkowania geograficzne
2.4 Uwarunkowania przyrodnicze
2.5 Uwarunkowania historyczne i kulturowe
2.6 Ocena społeczno-gospodarcza obszaru, w tym potencjału
demograficznego i gospodarczego obszaru, w tym potencjału
demograficznego i gospodarczego obszaru oraz poziomu
aktywności społecznej
2.7 Specyfika obszaru
KKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKKK
KKKKKK

17
2.1 Wykaz Gmin wchodzących w skład LGD

- Miechowskie Stowarzyszenie Gmin „Jaksa”
W projekcie uczestniczy 7 gmin: Charsznica, Gołcza, Kozłów, Książ

Wielki, Miechów, Racławice i Słaboszów. Gminy te, w ramach pilotażowego
Programu Leader+, podpisały ”Deklarację Współpracy”, a w 2008 roku
przystąpiły do Miechowskiego Stowarzyszenia Gmin „JAKSA” (uchwały Rad
Gmin - w załączeniu). Żadna z gmin nie podejmowała zobowiązań do
współpracy z innymi Lokalnymi Grupami Działania, ani nie jest też
członkiem innej LGD.
Poniższa tabela przedstawia listę gmin powiatu miechowskiego wraz
z identyfikatorami terytorialnymi gminy.
Tabela 2.1.Lista gmin powiatu miechowskiego wraz z identyfikatorami terytorialnymi gminy
Lp. GMINA Identyfikator terytorialny

gminy
1. Charsznica 1208012
2. Kozłów 1208032
3. Książ Wielki 1208042
4. Gołcza 1208022
5. Słaboszów 1208072
6. Racławice 1208062
7. Miechów 1208053
Źródło: Urząd Gminy i Miasta w Miechowie

18
2.2 Uwarunkowania przestrzenne (mapa), powierzchnia obszaru
a/ (mapa)
Obszar objęty Lokalną Strategią Rozwoju leży w całości na terenie

powiatu miechowskiego, położonego w północno-zachodniej części
województwa małopolskiego.
Powiat miechowski graniczy z następującymi powiatami:
- województwa małopolskiego: olkuskim, krakowskim ziemskim,
proszowickim,
- województwa świętokrzyskiego: kazimierskim, pińczowskim,
jędrzejowskim,
- województwa śląskiego: zawierciańskim.

19

20
b/ powierzchnia obszaru w kilometrach kwadratowych

Całkowita powierzchnia powiatu miechowskiego wynosi 677 km2, co
stanowi ok. 4,5% całkowitej powierzchni województwa małopolskiego. Pod
względem wielkości powiat miechowski zajmuje 17 miejsce wśród
małopolskich powiatów. Łączna powierzchnia gmin typowo wiejskich
wchodzących w skład powiatu wynosi 528 km2, co stanowi 78% całkowitej
powierzchni powiatu. Powierzchnię gmin i ich udział w całkowitej
powierzchni powiatu ilustruje poniższa tabela.
Tabela 2.3. Powierzchnia gmin powiatu miechowskiego i ich przybliżony udział procentowy.
Jednostki Powierzchnia Udział w %
samorządu terytorialnego w km² (wartości zbliżone)
Charsznica 78 12
Gołcza 90 15
Kozłów 86 13
Książ Wielki 138 18
Miechów 149 22
Racławice 59 10
Słaboszów 77 12
RAZEM 677
Źródło: Opracowanie własne wg danych Głównego Urzędu Statystycznego,
Bank Danych Regionalnych, 2006
2.3 Uwarunkowania geograficzne
W skład powiatu miechowskiego wchodzi jedna (1) gmina miejsko-

wiejska - Miechów oraz sześć (6) gmin wiejskich: Charsznica, Gołcza,
Kozłów, Książ Wielki, Racławice, Słaboszów. Strukturę organizacyjną gmin i
powiatu na tle województwa oraz kraju pokazuje Tabela 2.2.
Liczba sołectw Liczba Liczba

Gmina miejscowości miast
wiejskich
Charsznica 18 18 -
Gołcza 22 24 -
Kozłów 12 12 -
Książ Wielki 22 29 -
Miechów 34 34 1
Racławice 12 12 -
Słaboszów 20 20 -
Powiat miechowski 140 149 1
województwo małopolskie 1.904 2.630 55
Polska 40.152 56.769 884
Źródło: Urząd Statystyczny w Krakowie,
Wybrane dane o powiatach i gminach województwa małopolskiego, Kraków 2006
Ukształtowanie powierzchni

21
Zgodnie z podziałem Polski na mezoregiony (wg J. Kondrackiego i A.

Richlinga) powiat w znacznej części położony jest w obrębie Wyżyny Miechowskiej
(342.21). Jego zachodnia część zaliczana jest również do Wyżyny Krakowsko-
Częstochowskiej. Za granicę pomiędzy obiema jednostkami fizyczno-
geograficznymi uznaje się Dolinę Dłubni i jej przedłużenie. Teren Wyżyny
Miechowskiej charakteryzuje się głębokimi rozcięciami, takimi jak: wąwozy,
padoły i jary. Najwyższe wysokości bezwzględne dochodzą do 300 – 350 m. n. p.
m.
2.4 Uwarunkowania przyrodnicze
Klimat
Pod względem klimatycznym powiat miechowski jest dość zróżnicowany,
co wynika w głównej mierze z ukształtowania i rzeźby terenu. Wyżynny charakter
obszaru z licznymi formami dolinnymi w niektórych gminach powiatu kształtują
klimat, charakteryzujący się większym od sąsiednich obszarów wpływem
kontynentalizmu. Obszar ten leży w wyżynnym regionie klimatycznym zachodnio-
małopolskim. Według podziału klimatycznego Polski powiat miechowski należy do
regionu klimatycznego śląsko – małopolskiego (do regionu Wyżyny Krakowsko-
Częstochowskiej).
Średnia roczna temperatura powietrza wynosi od 7 do 8°C, przy czym
najchłodniejszym miesiącem jest styczeń (od –3 do -7,0°C), a najcieplejszym
lipiec (+17,7°C). Statystycznie zima trwa 92 dni, a lato 91 dni. Liczba dni
pogodnych w roku wynosi 62, a pochmurnych 122. Pokrywa śnieżna zalega przez
80 dni. Nasłonecznienie w lecie wynosi od 550 do 600 godzin a w zimie poniżej
150 godzin. Średni okres wegetacji wynosi 210 dni. Roczna ilość opadów w
powiecie waha się od 580 mm (gmina Gołcza) do 650 mm (gmina Racławice),
średnio 610 mm, co zbliża ten parametr klimatyczny do średniej krajowej. Na
charakteryzowanym obszarze przeważają wiatry zachodnie i północno-zachodnie.
Średnia wilgotność względna obszaru wynosi 81%.
Zróżnicowane warunki fizjograficzne niektórych terenów obszaru powiatu
miechowskiego powodują lokalne zróżnicowania mezoklimatyczne. Mezoklimat
wierzchowiny wyżynnej jest wyraźnie chłodniejszy od terenów niżej położonych.
Temperatury powietrza wykazują jednak znacznie mniejsze zróżnicowanie niż w
dnach dolin. Z tego powodu na wspomnianej wierzchowinie częściej występują
przymrozki wiosenne i jesienne niż w dolinach. Z kolei mezoklimat dolin odznacza
się dużym zróżnicowaniem, zwłaszcza nasłonecznienia, stosunków termicznych i
wilgotnościowych. Obserwuje się duże zróżnicowanie temperatur pomiędzy
dniem a nocą (na skutek spływów chłodnego powietrza oraz różnic w
nasłonecznieniu stoków południowych i północnych).
Dzięki temu zróżnicowaniu klimatu wyróżniono kilka rodzajów topoklimatu,
mających konsekwencje dla koncepcji zagospodarowania przestrzennego
powiatu:
• topoklimat zboczy o ekspozycji południowej, południowo-zachodniej,

południowo-wschodniej, zachodniej i wschodniej - charakteryzujący się bardzo
dobrymi warunkami solarnymi i termicznymi, przewietrzaniem, małą
częstotliwością występowania mgieł oraz krótszym okresem zalegania
pokrywy śnieżnej,
wniosek: obszar posiada korzystne warunki dla zabudowy mieszkaniowej i
specjalnej oraz sadownictwa i warzywnictwa.

22
• topoklimat właściwy obszarom płaskim - charakteryzujący się dobrymi i

przeciętnymi warunkami solarnymi, termicznymi, wilgotnościowymi,
przewietrzaniem, małą częstotliwością występowania mgieł,
wniosek: obszar posiada korzystne warunki do zabudowy mieszkaniowej.
• topoklimat właściwy zboczom o większych nachyleniach i ekspozycji
północnej - charakteryzujący się najsłabszymi warunkami solarnymi,
przeciętnymi warunkami termicznymi i wilgotnościowymi, dobrymi warunkami
wietrznymi oraz dłuższym zaleganiem pokrywy śnieżnej,
wniosek: tereny te są mało korzystne pod zabudowę mieszkaniową czy dla
celów rekreacyjnych oraz upraw wymagających znacznego nasłonecznienia –
roślin ciepłolubnych.
• topoklimat dolin rzecznych oraz dolin bocznych oraz o płytkim poziomie
wód gruntowych - charakteryzujący się słabymi warunkami solarnymi,
niekorzystnymi warunkami termicznymi, wilgotnościowymi, dużą
częstotliwością występowania mgieł, słabą wentylacją i utrudnionymi
warunkami rozprzestrzeniania zanieczyszczeń,
wniosek: tereny te nie są wskazane pod wszelką zabudowę oraz
wprowadzania zieleni wysokiej, a wskazane są do upraw łąkowych i upraw
odpornych na niskie temperatury i duże zawilgocenie gleby. Istnieje tu
możliwość występowania inwersji termicznej, co powoduje wychładzanie się
gruntu.
• topoklimat właściwy obszarom zabudowanym - charakteryzujący się
skontrastowanym przebiegiem temperatury i wilgotności względnej powietrza,
małymi prędkościami wiatru oraz zwiększonym zanieczyszczeniem powietrza
w stosunku do terenów sąsiednich,
wniosek: na obszarze intensywnej zabudowy mieszkaniowej nie jest
wskazana lokalizacja obiektów uciążliwych dla środowiska, natomiast należy
dążyć d o zwiększenia terenów zielonych.
• topoklimat właściwy obszarom zalesionym - charakteryzujący się dużym
osłabieniem promieniowania słonecznego, dużą zacisznością, wyrównanym
profilem termicznym, podwyższoną wilgotności ą względną powietrza,
bakteriostatycznym działaniem olejków eterycznych,
wniosek: lasy występujące na siedliskach świeżych i suchych są wskazane do
wykorzystywania rekreacyjnego. Wilgotne siedliska są niekorzystne do celów
rekreacji.
Należy podkreślić, że obszar Powiatu Miechowskiego należy do obszarów

ciepłych, a region ten charakteryzuje się umiarkowanym, w ciągu roku, klimatem.
Warunki klimatyczne są korzystne dla rolniczej działalności ludności
zamieszkującej charakteryzowany region.
Gleby i użytkowanie gruntów

Większość gleb powiatu miechowskiego to znakomite gleby rolnicze. Gleby
te, wykształcone zostały głównie z lessów, a także z utworów zwałowych i
wodnolodowcowych. Z lessów wykształciły się przede wszystkim czarnoziemy i
gleby brunatne a z utworów zwałowych i wodnolodowcowych czarne ziemie i
gleby brunatne wyługowane. W dolinie rzeki Nidzicy wykształciły się gleby
pochodzenia lessowego z osadów aluwialnych. Są to gleby o wysokiej wartości
produkcyjnej. Wysoki wskaźnik bonitacji oraz wysoka wartość ekologiczna
powodują, iż gleby te posiadają najwyższe preferencje do prowadzenia produkcji
ekologicznej.

23
Tabela 2.4.Klasy bonitacyjne gleb wybranych gmin powiatu

miechowskiego
LP Gmina Klasa I Klasa II Klasa III Klasa IV Klasa V Klasa VI
1. Gołcza 0,13% 6,11% 66,72% 19,30% 6,27% 1,47%

2. Charsznica 0% 9% 70% 16% 4% 1%
3. Książ Wielki 0% 3% 51% 35% 10% 15
4. Racławice 3,2% 17,50% 60% 17% 2,2% 0,1%
Na terenie powiatu miechowskiego przeważają grunty klasy II i III.

Większość z nich, to gleby pszenno - buraczane, które predysponują do uprawy
innych zbóż i upraw o charakterze towarowym. Na zasiewy zbóż wykorzystuje się
60,4% powierzchni użytków rolnych i 66,8% powierzchni gruntów ornych.
Struktura zasiewów w powiecie miechowskim odzwierciedla tradycyjne polskie
rolnictwo. Przeważają w nim zboża, których areał zasiewów stanowi 69,4%
wszystkich zasiewów. Drugie miejsce zajmują ziemniaki 12,0%, a trzecie rośliny
pastewne. Zboża na terenie powiatu miechowskiego są uprawiane głównie na
cele paszowe. W powiecie istnieją również towarowe gospodarstwa rolne
specjalizujące się w uprawie kwalifikowanego materiału siewnego zbóż.
Powiat miechowski jest jednym z największych producentów warzyw
gruntowych w Małopolsce. Szczególnie znana jest „kapusta z Charsznicy”, którą
nazywa się „kapuścianą stolicą Polski”. W gminach powiatu miechowskiego
uprawia się także: cebulę, marchew i inne warzywa korzeniowe. Według
informacji uzyskanych z Powszechnego Spisu Rolnego z 2002 roku na terenie
powiatu miechowskiego pod uprawy warzyw gruntowych przeznaczono niemal
3000 ha. Uprawa warzyw jest więc perspektywiczną gałęzią miechowskiego
rolnictwa.
c) Lesistość
Największe kompleksy leśne występują w okolicach Wymysłowa, Zagorzyc,
Jaksic, (obszar należący do gminy Miechów), Tunelu, Podleśnej Woli Górnej,
Przysieki (w gminach Charsznica i Kozłów), Kaliny Wielkiej, Kaliny Las i Marchocic
(zachodnia granica gmin Racławice i Słaboszów). Największe zagęszczenie tych
kompleksów występuje jednak
w obrębie gminy Książ Wielki, w tym największy w okolicach Głogowian, Moczydła
i Cisi.
W gminie Kozłów imponujące wielkością kompleksy leśne położone są w rejonie
wsi Kępie, Przybysławice, Bryzdzyń, Marcinowice. Na terenie gminy przeważają
lasy gospodarcze. Występują tu także lasy ochronne (glebochronne) oraz
stanowiące rezerwat. Objęte ochroną są lasy dębowo - grabowe, z udziałem buka
oraz rezerwat "Biała Góra". Rezerwaty te obejmują najbardziej wartościowe
obiekty przyrodnicze.
Tabela 2.5. Powierzchnia terenów leśnych w wybranych powiatach województwa małopolskiego
Powiat Lasy i grunty leśne (w ha)

Olkuski 3 611
Miechowski 850
Krakowski 1 729
Proszowicki 626
Dąbrowski 5 796
Województwo małopolskie 438 747
Źródło: Urząd Statystyczny w Krakowie, Kraków 2003.
Tabela 2.6. Udział poszczególnych kategorii użytkowania gruntów w ogólnej powierzchni gmin powiatu
miechowskiego.

24
Gmina Ogólna Udział Udział gruntów Udział użytków Udział sadów Udział lasów
powierz- użytków ornych zielonych i terenów
chnia gminy rolnych w ogólnej w ogólnej w ogólnej leśnych
[km2] w ogólnej powierzchni powierzchni powierzchni w ogólnej
powierzchni (%) (%) (%) powierzchni
(%) (%)
Charsznica 78 86,6 78,9 4,6 3,1 5,5
Gołcza 90 86,7 81,5 2,3 2,9 7,2
Kozłów 86 81,9 70,8 9,1 2,0 10,1
Książ Wielki 138 67,0 63,3 2,2 1,5 26,9
Miechów 149 88,1 82,8 3,2 2,1 4,7
Racławice 59 77,2 73,1 2,3 1,8 16,1
Słaboszów 77 87,1 79,2 6,7 1,2 5,8
Źródło: Urząd Statystyczny w Krakowie, Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań, Powszechny Spis Rolny
2002, Kraków 2003.
Charakterystyczną cechą gospodarstw rolnych w tym powiecie jest bardzo

mały udział lasów i terenów leśnych. Kształtuje się on średnio na poziomie 1,7%.
Wyjątek stanowią dwie gminy, w których notuje się stosunkowo wysokie jak na
powiat miechowski odsetki lasów i terenów leśnych w ogólnej powierzchni. W
gminie Książ Wielki zbliża się on do poziomu 27%, a w Racławicach wynosi ponad
16%.
Zasoby wodne
Zlewnia rzeki Szreniawy
Rzeka Szreniawa – lewobrzeżny dopływ Wisły o całkowitej długości 79,8 km
i powierzchni zlewni 706,1 km2. Do Wisły uchodzi w 144,0 km jej biegu. Szreniawa
bierze początek na Wyżynie Olkuskiej na wysokości 380 m n.p.m. na torfowisku
pod Wolbromiem. W dalszym biegu płynie w kierunku południowo- wschodnim
przez Wyżynę Miechowską i Płaskowyż Proszowicki, uchodząc do Wisły na
wysokości 178m n.p.m. Wzdłuż biegu rzeka przyjmuje siedem dopływów, m.in.
potok Cicha, Pokojówka, Ścieklec.
Ze względu na warunki glebowe w zlewni rzeki dominują pola, a płaty leśne
są bardzo nieliczne. Zlewnia ma charakter rolniczo – przemysłowy, stąd też
źródłami zanieczyszczeń są ścieki socjalno-bytowe z miejscowości położonych
wzdłuż biegu rzeki oraz ścieki przemysłowe z zakładów głównie produkcji pasz i
hodowli roślin. Zlewnię Szreniawy zamieszkuje ponad 50 tysięcy mieszkańców.
Głównym źródłem zanieczyszczenia wód Szreniawy są ścieki odprowadzane z
rejonów Miechowa. Istotny wpływ na jakość wody w całym biegu rzeki mają
również zanieczyszczenia obszarowe. Wody Szreniawy na całej długości
sklasyfikowano jako wody nieodpowiadające normatywom w grupie
fizykochemicznej za względu na stężenie biogenów.
LP Gmina Zbiorniki wodne (km)

1 Miechów -
2 Gołcza 17
3 Charsznica 1,4
4 Kozłów -
5 Książ Wielki 68
6 Racławice 0,72
7 Słaboszów -
Razem
Tabela 2.7. Zbiorniki wodne

25
Ochrona przyrody
Na terenie powiatu miechowskiego zachowały się fragmenty pierwotnej

przyrody, uznane za rezerwaty. Należą do nich lasy mieszane z udziałem sosny,
dębu, grabu, lipy, buka, jodły i świerka w okolicach Tunelu (Kępie), Książa
Wielkiego (Lipny Dół, Klonowa, Miechowice) oraz zespoły roślinne o charakterze
stepowym w rejonach Klonowa (Sterczów, Opalonki, Dąbie), Jaksic (Złota Góra),
Tunelu (Biała Góra), Strzeżowa. Wzdłuż rzeki Szreniawy i Niedzicy występują
zabagnione łęgi jesionowo - olszowe i pokrewne zbiorowiska, a miejscami również
dąbrowy ciepłolubne. W gminie Książ Wielki znajdują się dwa skupiska leśne
objęte szczególną ochroną. Są to rezerwaty przyrody: Lipny Dół i Kwiatówka.
Największe kompleksy leśne (w obrębie powiatu miechowskiego)
występują w okolicach Wymysłowa, Zagorzyc, Jaksic, (obszar należący do gminy
Miechów), Tunelu, Podleśnej Woli Górnej, Przysieki (w gminach Charsznica i
Kozłów), Kaliny Wielkiej, Kaliny Las i Marchocic (zachodnia granica gmin
Racławice i Słaboszów). Najwięcej kompleksów leśnych występuje jednak w
obrębie gminy Książ Wielki, w tym największy w okolicach Głogowian, Moczydła i
Cisi. W gminie Kozłów największe kompleksy leśne położone są w rejonie wsi
Kępie, Przybysławice, Bryzdzyń, Marcinowice. Na terenie gminy przeważają lasy
gospodarcze. Występują tu także lasy ochronne (glebochronne) oraz stanowiące
rezerwat. Objęte ochroną są lasy dębowo - grabowe, z udziałem buka oraz
rezerwat "Biała Góra". Rezerwaty te obejmują najbardziej wartościowe obiekty
przyrodnicze.
W granicach administracyjnych powiatu znajdują się rezerwaty przyrody,
np. Wały, Opalonki, Sterczów-Ścianka i Dąbie. Na terenie rezerwatu Wały znajduje
się (jedno z czterech w Polsce) stawisko dziewięćsiła popłocholistnego. W obrębie
powiatu znajdują się także pomniki przyrody, pojedyncze twory przyrody żywej i
nieożywionej, które podlegają ochronie. Szczególnym przypadkiem jest lipa na
terenie parku podworskiego w Janowiczkach licząca około 300 lat. Obok
rezerwatów florystycznych utworzono rezerwat historyczno-krajobrazowy o
nazwie Kopiec Tadeusza Kościuszki o powierzchni 18 ha.
Gmina Słaboszów leży w strefie ochrony wód podziemnych.
2.5 Uwarunkowania historyczne i kulturowe
Czasy najdawniejsze
Jak wskazują dowody, prawdopodobnie na terenie dzisiejszego miasta

Miechów istniały tu dwie osady przedhistoryczne: jedna z nich, umiejscowiona na
zachodzie - u stóp Stawnej Góry w widłach Cichej i Miechówki, druga na
wschodzie - w sąsiedztwie źródeł Bezdno i Stok Miejski, które dają początek rzece
Miechówce. Po raz pierwszy wymieniono nazwę Miechów w „Księdze brackiej”
zakonu bożogrobców. Miechów jako osada powstał prawdopodobnie w okresie
kształtowania się pierwszych organizacji plemiennych i rozwijających się dalej
począwszy od końca XI w. Założycielem tej osady był prawdopodobnie człowiek o
nazwisku Miech, który osiedlił się w okresie istnienia plemiennego państwa
Wiślan, albo najpóźniej w X lub XI w. W połowie XII w. Miechów i najbliżej położone
osady stanowiły własność feudalną magnata małopolskiego Jaksy z rodu
Świebodów (Gryfitów). Historia miasta i okolic wiąże się ściśle z historią
bożogrobców aż do kasaty zakonu w 1819 r. W 1162 r. Jaksa ufundował kościół i
klasztor dla tego zakonu w swych posiadłościach w Polsce. Fundacja Jaksy i fakt
osadzenia bożogrobców właśnie w Miechowie wpłynęły decydująco na rozwój
tego osiedla rolniczego i spowodowały, że dość szybko rozrosło się ono do
wielkości miejskiej osady targowej, a następnie miasta. Za wyraźnym

26
wstawiennictwem bożogrobowców, Miechów otrzymał w 1259 r. przywilej prawa

targowego, który gwarantował swobodne przybywanie na targi z towarem i
swobodne załatwianie transakcji handlowych pod ochroną prawa klasztoru.
Miasto wyraźnie cieszyło się poparciem książąt, szczególnie Bolesława
Wstydliwego.
W 1287 r. Miechów został całkowicie zniszczony przez Tatarów. Rok później
na podstawie nowego przywileju lokacyjnego nastąpiło zupełne przekształcenie
dotychczasowego charakteru miasta, jego praw, organizacji, ustroju i zabudowy.
Powstała odrębna autonomicznie jednostka administracyjna i sądowa oparta na
prawie niemieckim. Prawa miejskie Miechów uzyskał z nadania Przemysława II w
roku 1290. Mieszkańcy ziem miechowskich zwolnieni zostali od składania opłat,
poborów, służb, danin i powinności. Za czasów Władysława Łokietka doszło do
konfliktu między bożogrobcami, a księciem. Na skutek wypowiedzenia mu
posłuszeństwa Łokietek wypędził zakonników z proboszczem Henrykiem na czele,
obsadził klasztor załogą wojskową zamieniając go na warownię. W 1314 r.
Łokietek zezwolił wygnańcom na powrót do Miechowa.
XIV wiek na ziemiach miechowskich nie wróżył szybkiego rozwoju miasta.
Ogromny wpływ na zahamowanie tego rozwoju miały klęski żywiołowe, których w
tym czasie nie brakowało w całej średniowiecznej Polsce. Sam klasztor płonął
pięciokrotnie, kościół trzy razy, a miasto aż siedem razy w ciągu sześciu wieków.
W latach 1379 - 1401 r. czarna śmierć (dżuma) spowodowała śmierć wielu
mieszkańców i zakonników Miechowa. Fatalny dla Miechowa okazał się również
koniec XVI w. i pierwsze ćwierćwiecze XVII. W dniu 2 XII 1587 r. przybył do miasta
pretendent do tronu polskiego, arcyksiążę austriacki Maksymilian ze swym
stronnikiem Andrzejem Zborowskim. W okresie od sierpnia 1592 r. do stycznia
1593 r. panowała w mieście wielka zaraza na skutek czego wymarło wielu
mieszkańców. 12.VI 1595 r. spłonęło prawie całe miasto, a źródłem pożaru był
browar mieszczanina Jana Jankowskiego znajdujący się na rynku miechowskim.
Wiek XVII-XIX
W czasie najazdów szwedzkich (1655 r. i 1702 r.) miasto i klasztor zostały

ograbione i zniszczone. 18 X 1770 r. w Miechowie miała miejsce potyczka
konfederatów barskich z kozakami. Niewątpliwie głośnym echem odbiły się w
Miechowie wydarzenia powstania kościuszkowskiego, a zwłaszcza bitwy pod
Racławicami w dniu 4 IV 1794 r. W r. 1795, po ostatnim rozbiorze Polski,
wkroczyły do miasta wojska austriackie i rozpoczął się nowy okres w historii
Miechowa.
W 1809 r., gdy po utworzeniu Księstwa Warszawskiego dokonano podziału
kraju, Miechów awansował do rangi miasta powiatowego i z przerwami pozostał
nim do dnia dzisiejszego. Po stłumieniu powstania listopadowego rozpoczął się
okres likwidowania swobód i praw obywatelskich, okres ucisku narodowościowego
i rusyfikacji. Wrzenie rewolucyjne, które doprowadziło do wybuchu powstania
styczniowego, znalazło żywy oddźwięk również w zaborze austriackim. 17 lutego
w mieście rozegrała się przegrana przez Polaków bitwa, zwana miechowską, która
choć była bardzo dotkliwym ciosem dla powstania, dała przykład bohaterstwa. Po
bitwie zaczęły się represje mieszkańców. Ludność miasta liczyła przed bitwą około
2000 ludzi, po spaleniu i zniszczeniu miasta pozostało tylko 831.
W 1908 roku został zawiązany w Miechowie Oddział Polskiego Towarzystwa
Krajoznawczego. W przededniu wybuchu I wojny światowej w Miechowie mieścił
się również szpital, urząd pocztowy, ochronka dla sierot, ochotnicza straż pożarna
i dom starców. Z instytucji o charakterze spółdzielczym należy wymienić
Miechowskie Towarzystwo Pożyczkowo-Oszczędnościowe, Miechowskie
Towarzystwo Wzajemnego Kredytu, Towarzystwo Spółdzielcze Handlu Skórami

27
"Zgoda" oraz Towarzystwo Spółdzielcze Towarów Włókienniczych "Nadzieja". Ani

Miechów, ani powiat miechowski nigdy nie były uprzemysłowione, trudno,
bowiem zaliczyć do przemysłu obiekty takie, jak: młyny, tartaki, cegielnie czy
browary, o małej zdolności produkcyjnej. W XIX wieku najsilniej rozwinęło się
sukiennictwo, ale były to małe warsztaty rzemieślnicze, wyrabiające sukno na
sukmany dla okolicznych włościan. Zanotowano także istnienie fabryki mydła i
świec, destylarni, browaru i 2 cegielni. Wiadomo również, że w 1895 r. istniał w
Miechowie młyn parowy.
W 1885 r. Miechów uzyskał połączenie kolejowe z Dąbrową Górniczą oraz
Kielcami i Radomiem.
Wiek XX i czasy najnowsze.
W 1916 r. Miechów połączono z Charsznicą kolejką wąskotorową. W roku

tym w mieście zamieszkiwało już 4805 osób. Szybki wzrost zaludnienia
spowodowany został zezwoleniem wydanym w 1862 r. dla ludności żydowskiej na
osiedlanie się w Królestwie. W 1915 r. stanowili oni połowę mieszkańców miasta.
W 1934 r. przez Miechów wybudowana została linia kolejowa łącząca Kraków ze
stacją w Tunelu.
Przed reformą administracyjną wprowadzoną w życie w 1999 r. ziemie
tworzące obecny powiat miechowski wchodziły w skład województwa kieleckiego.
Od 1999 r. Miechów ponownie jest siedzibą starostwa powiatowego w
województwie małopolskim. Powiat stanowi jeden z najważniejszych obszarów
Małopolski, a ściślej sub-regionu północnego województwa. W dalszej
perspektywie spodziewany jest wzrost znaczenia obszaru ze względu na jego
strategiczne położenie na osi komunikacyjnej północ-południe, tworzenie
zróżnicowanego i trwałego systemu harmonijnego wzrostu gospodarczego,
społecznego i kulturalnego.
2.6 Ocena społeczno-gospodarcza obszaru, w tym potencjału

demograficznego i gospodarczego obszaru oraz poziomu
aktywności społecznej
a/ Potencjał demograficzny
Powiat miechowski według danych statystycznych na 31.12.2004 r.,

zamieszkiwało 51 065 osób, co stanowi ok. 1,6% ludności woj. małopolskiego
(3 260 201). Wynik ten stawia powiat miechowski na przedostatnim, 18 miejscu
wśród powiatów ziemskich w regionie małopolskim, wyprzedzając jedynie
sąsiedni powiat proszowicki.
Wskaźnik gęstości zaludnienia powiatu wynosił w dniu 31.12.2004 r. 75
osób/km2
i był dużo mniejszy od średniej wojewódzkiej, stanowiącej – 214 osób/km2 i od
średniej liczby osób przypadających na 1 km2 w Polsce, który wynosił 122.
Tabela 2.8. Liczba ludności zamieszkującej powiat miechowski

liczba ludności
Gmina
31 XII 2006
Gmina Charsznica 7 818

Gmina Gołcza 6 301
Gmina Kozłów 5 039
Gmina Książ Wielki 5 624

28
Obszar wiejski Gminy Miechów 19 848

Gmina Racławice 2 555
Gmina Słaboszów 3 876
Liczba ludności ogółem:
Źródło: Urzędy Gmin i Starostwo Powiatowe
Blisko 40% ludności powiatu jest skupiona w gminie miejsko-wiejskiej

Miechów.
W jedynym mieście powiatu – Miechowie - żyje 23,2% ogółu ludności. Jest to
bardzo niski wskaźnik urbanizacji, charakterystyczny dla terenów rolniczych.
Pozostałe 76,8% stanowi ludność zamieszkująca obszar wiejski powiatu. Udział
poszczególnych gmin
w zaludnieniu powiatu prezentuje Rysunek 2.9.:
5% 8% 15%
12%
39% 10%
11%
Gmina Charsznica Gmina Gołcza Gmina Kozłów
Gmina Książ Wielki Gmina Miechów Gmina Racławice
Gmina Słaboszów
b/ Potencjał gospodarczy
Liczba podmiotów gospodarczych

Gospodarka powiatu miechowskiego od lat kojarzona jest z dobrze
rozwiniętym rolnictwem i przetwórstwem rolno-spożywczym. Występują tu gleby
wysokiej klasy o najkorzystniejszych warunkach agroekologicznych. Korzystną
lokalizację powiatu stanowi także położenie przy międzynarodowej trasie Nr 7,
pomiędzy dużymi miastami: Krakowem i Kielcami oraz dogodnym połączeniem z
Górnym Śląskiem. Usytuowanie w pobliżu Krakowa umożliwia łatwy dostęp do
transportu lotniczego oraz całej infrastruktury aglomeracji. W powiecie
funkcjonuje wiele zakładów produkcyjnych, przetwórczych, usługowych
działających w dużej mierze w otoczeniu rolnictwa.
Najbardziej znaną firmą z terenu powiatu miechowskiego jest Okręgowa
Spółdzielnia Mleczarska z Miechowa, rozpoznawalną firmą jest także „Chyż-bet” z
Charsznicy – producent kostki brukowej i wyrobów betonowych. Z innych,
większych przedsiębiorstw powiatu można wymienić firmę „SARIA Małopolska”
(przetwórstwo odpadów poubojowych na mączkę mięsno-kostną) oraz
Przetwórstwo Mięsne – J. Wołoch. Z innych branż wyróżnić należy 3 firmy

29
produkujące ozdoby choinkowe, znane i cenione są także lokalne

przedsiębiorstwa remontowo-budowlane.
Według danych GUS z dnia 31 XII 2004 r. w powiecie zarejestrowanych było
3 609 jednostek gospodarczych (w systemie Regon). Liczebnie przeważają
podmioty gospodarcze działające w sektorze prywatnym (3 455) i stanowią one
aż 95,7% ogółu. W sektorze publicznym zarejestrowane są zaledwie 154
podmioty gospodarcze, co stanowi 4,3%. Najwięcej podmiotów gospodarczych
działa na terenie gminy miejsko – wiejskiej Miechów, najmniej zaś na terenie
gminy Racławice.
Wśród podmiotów gospodarczych zlokalizowanych na terenie powiatu
najliczniejszą grupę tworzą podmioty działające w sekcji G: handel hurtowy i
detaliczny; naprawa pojazdów mechanicznych, motocykli oraz artykułów użytku
osobistego i domowego. Relatywnie liczną grupą są podmioty gospodarcze
działające w sekcji F: Budownictwo.

30
Tabela 2.10. Podmioty gospodarcze w powiecie miechowskim

Powiat miechowski
2004 2004 2004 2004 2 2 2004
004 004
Charsznica
Racławice
Kozłów
Wielki
Gołcza
Słaboszów
Miechów
Książ
Gminy
Liczba
podmiotów
438 331 222 319 1 98 127 184
gospodarczych
8
Liczba gospodarstw rolnych

Powiat charakteryzuje się dobrymi warunkami do rozwoju rolnictwa i
przetwórstwa rolno-spożywczego.
Jakość gleb w powiecie należy do najwyższych w województwie: 64,5%
terenów rolnych mieści się w I, II i III kl. bonitacyjnej. To w dużej mierze powoduje,
że rolnictwo jest wysoko rozwinięte i stanowi podstawę utrzymania większości
mieszkańców. W powiecie miechowskim liczba gospodarstw rolnych wynosi
9 099. W wewnętrznym przekroju powiatu największa jest liczba gospodarstw o
powierzchni od 2 do 5 ha, stanowią one około 27% ogółu, zaś najniższa jest liczba
gospodarstw o powierzchni od 50 do mniej niż 100 ha. Wskaźnik zatrudnienia w
rolnictwie w Powiecie Miechowskim wynosi 53%. Najwięcej gospodarstw rolnych
(ok. 30%) zlokalizowanych jest na terenie gminy Miechów.
Tabela 2.11. Gospodarstwa wg grup obszarowych użytków rolnych
Gospodarstwa rolne
od od od od
powyż od 2 od 5 od 7 10 15 20 50 100
Powiat/gmin do 1 ha ej 1 do do do do do do do do ha
Ogółe
y włączni mniej mniej mniej mniej mnie mnie mnie mnie i
m
e niż 2 niż 5 niż 7 niż 10 j niż j niż j niż j niż więce
ha ha ha ha 15 20 50 100 j
ha ha ha ha
Powiat
miechowsk 9 2 1 1
i 099 1 913 1 132 438 246 159 821 230 150 0 4
1
Charsznica 490 315 257 479 179 144 89 15 11 0 0
1
Gołcza 668 373 283 534 194 137 97 25 23 0 0
1
Kozłów 203 242 197 353 161 123 86 27 12 0 0
Książ 1
Wielki 342 364 165 283 141 171 127 44 43 0 4
2
Miechów 640 750 340 616 340 296 209 60 28 0 0

31
Racławice 637 119 49 135 93 127 78 25 11 0 0

Słaboszów 957 169 77 195 153 169 133 37 24 0 0
ODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII
Jedną z cech współczesnej gospodarki jest rosnące zapotrzebowanie na

surowce energetyczne, których zasoby systematycznie się zmniejszają, co
powoduje wzrost ich cen, odczuwany nie tylko przez podmioty gospodarcze, ale
też przez ogół mieszkańców. Równocześnie pojawiają się nowe możliwości
pozyskiwania energii, dzięki osiągnięciom nauki i wdrażaniu do działalności
gospodarczej efektów postępu technicznego i biologicznego.
Jednym z sektorów gospodarki, który może mieć znaczący udział w
produkcji surowców energetycznych, jest rolnictwo. Przemawiają za tym
następujące argumenty: niepełne wykorzystanie zasobów ziemi rolniczej (odłogi,
ugory) ze względu na niskie tempo wzrostu popytu na żywność; nadwyżki
zasobów pracy w rolnictwie, których wykorzystanie do wytwarzania surowców
żywnościowych jest bardzo utrudnione; niski poziom dochodów dużej części
ludności rolniczej. Rozwiązywaniu tych problemów może służyć między innymi
upowszechnienie produkcji surowców energetycznych w gospodarstwach rolnych.
Należy przy tym zauważyć, że taki profil działalności gospodarczej w
rolnictwie może przyczyniać się nie tylko do rozwiązywania podstawowych
problemów ludności rolniczej, ale ma także ważny aspekt społeczny (aktywizacja
gospodarcza obszarów wiejskich)
i środowiskowy (poprawa walorów krajobrazowych środowiska wiejskiego,
poprawa bilansu energetycznego gospodarki prowadząca do zmniejszania
zanieczyszczeń środowiska przyrodniczego).
Podejście takie związane jest z nowym spojrzeniem na rozwój
ekonomiczny, zwłaszcza w kontekście dotychczasowego sposobu
gospodarowania zasobami naturalnymi, kapitałem rzeczowym i ludzkim.
Najogólniej rzecz ujmując chodzi o taki rozwój, który oznacza zachowanie
zasobów dla przyszłych pokoleń.
Działania wspierające rozwój energii ze źródeł odnawialnych muszą być
realizowane zarówno przez instytucje centralne jak i samorządowe. Każda gmina
w Polsce opracowała plan założeń zaopatrzenia w ciepło i energię, przyjęty przez
Radę Gminy.
Powiat Miechowski jest wiodący jeśli chodzi o zainteresowanie i
dotychczasowe wdrożenia systemów związanych z energia odnawialną. Wielkie
zainteresowanie rolników spowodowane jest chęcią uniezależnienia się od
zewnętrznych dostawców energii, a także traktowane jest jako źródło
dodatkowego przychodu do budżetu rodzinnego. Wielka w tym zasługa także
Lokalnej Grupy Działania, która organizowała wiele szkoleń, prezentacji, a także
wyjazdów do wiodących w tym zakresie LGD w Austrii. JAKSA wydawała także
„Gazetkę Energetyczna”, która prezentowała różne możliwości wykorzystania
odnawialnych źródeł energii dla potrzeb mieszkańców Ziemi Miechowskiej.
Źródło energii Potencjał techniczny Udział poszczególnych

poszczególnych rodzajów zasobów w
odnawialnych zasobów całkowitym potencjale
energii w Polsce (PJ/rok) technicznym (%)
Biomasa 755 43,1
Energia wodna 49 2,8

32
Zasoby geotermalne 220 12,6

Energia wiatru 281 16,1
Promieniowanie słoneczne 445 25,4
Ogółem 1750 100,00
Tabela: Wielkość potencjału technicznego zasobów energii odnawialnej w
ciągu roku w Polsce
Powiat miechowski może odegrać znaczącą rolę w zakresie

produktów na cele energetyczne ze względu na duże możliwości
produkcyjne, bardzo dobre ziemie
i bliskość Krakowa. Uprawy energetyczne są coraz bardziej opłacalne
ekonomicznie przy dość niskich kosztach robocizny i niskich nakładach
finansowych przy zakładaniu plantacji.
Z całą pewnością można stwierdzić, że rodziny wiejskie, dużą część
dochodów będą w przyszłości generowały z aeroenergetyki, zwłaszcza w
kontekście obowiązku nałożonego na kraje Unii Eurpejskiej wykorzystania
odnawialnych źródeł energii do 20% w 2020.
Biomasa
Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Gospodarki i pracy z dnia 9 grudnia

2004 roku biomasa to stałe lub ciekłe substancje pochodzenia roślinnego lub
zwierzęcego, które ulegają biodegradacji, pochodzące z produktów, odpadów i
pozostałości z produkcji rolnej oraz leśnej, a także części pozostałych odpadów,
które ulegają biodegradacji (Dz. U. Nr 267, poz.2656). Jako surowiec
energetyczny wykorzystana jest głównie biomasa pochodzenia roślinnego,
powstała w procesie fotosyntezy.
Powiat miechowski to przede wszystkim dobre ziemie nadające się do
upraw zbóż, ziemniaków, warzyw. Słoma będzie stanowiła istotny składnik
surowców energetycznych.
Główne rodzaje biomasy wykorzystywanej na cele energetyczne:
• drewno i odpady z przerobu drewna: drewno kawałkowe, trociny, wióry, zrębki,
kora, rośliny pochodzące z upraw energetycznych:
• rośliny drzewiaste szybko rosnące jak wierzba, topola, eukaliptusy, wieloletnie
rośliny dwuliścienne tropinambur, ślazowiec pensylwański, rdest, wieloletnie
trawy, trzcina pospolita, miskanty;
• produkty rolnicze oraz odpady organiczne z rolnictwa, np. słoma, siano, buraki
cukrowe, trzcina cukrowa, ziemniaki, rzepak, pozostałości przerobu owoców i
warzyw, odchody zwierzęce;
• frakcje organiczne odpadów komunalnych oraz komunalnych osadów
ściekowych, niektóre odpady przemysłowe np. z przemysłu papierniczego
drzewnego.
W Polsce z 1 ha użytków rolnych zbiera się rocznie ok. 10 ton biomasy, co
stanowi równowartość ok. 5 ton węgla kamiennego. Podczas jej spalania prawie
nie wydzielają się związki siarki i azotu. Powstający gaz cieplarniany - dwutlenek
węgla jest asymilowany przez rośliny wzrastające na polach, czyli jego ilość w
atmosferze nie zwiększa się. Zawartość popiołów przy spalaniu wynosi od 1%-4%
spalonej masy, podczas gdy przy spalaniu gorszych gatunków węgla sięga nawet
20%.
Słoma
W przypadku słomy, szczególnie cenne energetycznie, a zupełnie

nieprzydatne w rolnictwie, są słomy rzepakowe, bobikowe i słonecznikowe.

33
Rocznie polskie rolnictwo produkuje ok. 25 mln ton słomy. Na wielkość produkcji
słomy wpływa wiele czynników. Do najważniejszych należy zaliczyć: powierzchnię
uprawy roślin, plon, gatunek rośliny, odmianę, nawożenie, przebieg pogody i
inne.
Jedną z możliwości zagospodarowania nadwyżek słomy jest wykorzystanie
jej w energetyce. Do celów energetycznych może być wykorzystana słoma
wszystkich rodzajów zbóż oraz rzepaku, gryki i łubinu. Jednak ze względu na
powszechne występowanie wykorzystywana jest słoma: żytnia, pszenna,
rzepakowa i gryczana oraz łubinu. W porównaniu z innym materiałem do
spalania, słoma jest dość uciążliwa. Ze względu na różnorodny materiał i
szczególnie do jednostki objętości ma niższe wartości energetyczne. Należy
zwrócić uwagę na ilość substancji lotnych oraz niższe zawartości siarki w słomie
niż w węglu. Słoma do celów energetycznych musi spełnić określone wymagania
technologiczne.
Dla suchej słomy wartość opałowa zawiera się w stosunkowo wąskim
przedziale
od 14 ÷ 15 MJ/kg i zależy od gatunku słomy. Natomiast wartość opałowa węgla
waha się
od 18 ÷ 29,3 MJ/kg. Można przyjąć, że pod względem energetycznym 1,5 tony
słomy równoważne jest jednej tonie węgla kamiennego.
Nośnik Wartość opałowa MJ/kg
Słoma żółta 14,3
Słoma szara 15,2
Drewno odpadowe 16,0
Węgiel kamienny 25,0
Gaz ziemny 48,0
Tabela: Porównanie średniej wartości opałowej 1 kg różnych surowców
energetycznych
W powiecie miechowskim przy dużym rozdrobnieniu gospodarstw rolnych,

średnie powierzchnia gospodarstwa wynosi ok. 5,25 ha. Najczęstszą formą
zbierania słomy jest jej belowanie w małe, prostopadłościanowe kostki o
wymiarach 30 x 40 x 60cm, o wadze około 10 – 12kg. Znaczna część
gospodarstw posiada niezbędny sprzęt mechaniczny do takiego zbioru słomy.
Kostki te można wykorzystać najczęściej do kotłów o mocy 25 – 40 kW.
Składowanie tak sprasowanej słomy jest proste przy wykorzystaniu sprzętu
mechanicznego jak
i załadunku ręcznego. W powiecie miechowskim zasoby słomy są znaczne,
szczególnie
w dużych gospodarstwach, gdzie występują trudności z jej zagospodarowaniem.
Szacuje się, że do ogrzania domu jednorodzinnego potrzebne są zbiory słomy z
powierzchni około 2ha. Dom o powierzchni ogrzewanej 100m2 i potrzebach
energetycznych 100 kW/m2 można ogrzać zużywając rocznie 5 ton słomy przy
sprawności kotłów 75%. Kotły na słomę mogą być włączone do sieci centralnego
ogrzewania obok tradycyjnego pieca, co pozwala zachować bezpieczeństwo
energetyczne na wypadek braku słomy.
Innym sposobem na przygotowane słomy do spalania jest jej
brykietowanie. W tym przypadku niezbędnym staje się dysponowanie mało
jeszcze rozpowszechnionym sprzętem jakim są brykieciarki. Jest to sprzęt dość
drogi dla jednego gospodarstwa, stąd racjonalnym rozwiązaniem byłoby wspólne
zakupywanie i użytkowanie przez kilka – kilkanaście gospodarstw.
W powiecie miechowskim brane jest pod uwagę jeszcze inne rozwiązanie.
Samorządy gmin zastanawiają się na zakupieniem takich urządzeń poprzez

34
zakłady gospodarki komunalnej (ZGK) i świadczenie usług prasowania słomy czy

siana dla miejscowych rolników. Mogłoby to się odbywać odpłatnie, bądź w
postaci pobrania części wykonanych brykietów, które następnie byłyby
wykorzystywane do ogrzewania obiektów zarządzanych przez te jednostki.
Jeszcze innym możliwym rozwiązaniem byłoby skupowanie przez ZGK od rolników
słomy i brykietowanie jej z przeznaczeniem na własne potrzeby lub dalszą
odsprzedaż. Rozwiązania takie stosowane są z powodzeniem na Zachodzie
Europy.
Owies
Uprawę owsa cechują małe wymagania glebowe, co oznacza, że owies

może być uprawiany wszędzie. Na ziemiach powiatu miechowskiego istnieje
długa tradycja uprawy tego zboża, stąd też gospodarstwa są wyposażone w
sprzęt techniczny, niezbędny jego uprawy i zbioru. W gminach powiatu
miechowskiego jest dostatecznie dużo wolnych gruntów, na których owies może
być z powodzeniem uprawiany. Zaletą owsa jest to, iż jest łatwy w uprawie,
przechowywaniu i transporcie. Owies jest łatwy w spalaniu a ceny tego ziarna są
konkurencyjne w stosunku do innych zbóż.
Owies jest odnawialnym surowcem opałowym produkowanym lokalnie.
Powstały
w procesie jego spalania popiół może być wykorzystywany jako nawóz, co może
przyczynić się do redukcji zużycia nawozów sztucznych. W procesie spalania nie
powstaje dodatkowy CO2, nie ma zatem wpływu na efekt cieplarniany. Kotły
grzewcze mogą być również używane do spalania innych paliw, co stwarza więcej
możliwości dla konsumenta.
Koncepcja energetycznego wykorzystania ziarna owsa, rozpowszechniona
już
w Szwecji, może zostać z powodzeniem wdrożona w Polsce. Owies stanowi
zaledwie 3% światowej powierzchni uprawy zbóż ( jest to ok. 17,9 mln. ha).
Równocześnie niski poziom plonowania – 17,5 dt/ha- powoduje, że jego udział w
zbiorach zbóż stanowi tylko 1,7%. Również w Polsce zbiory owsa są niewielkie w
ostatnich latach stanowią ok. 6,2% wszystkich zbóż. Ma to głównie podłoże
ekonomiczne – cena ziarna jest niższa niż pszenicy. Plon ziarna w Polsce wynosi
średnio 25,3 dt z 1 hektara, w powiecie miechowskim na dobrych glebach plon
wynosi ok. 35,0 dt z 1 hektara. Z agrotechnicznego punktu widzenia spadek
areału owsa jest zjawiskiem niekorzystnym, gdyż gatunek ten posiada
właściwości fitosanitarne, dzięki czemu jest dobrym przedplonem dla innych
roślin, w tym także dla zbóż.
Owies może być uprawiany na glebach ubogich i na gruntach skażonych,
skąd pobiera znaczne ilości metali ciężkich – wtedy nie nadaje się do
wykorzystania w żywieniu człowieka czy zwierząt, można go przeznaczyć na cele
energetyczne.
Technologia spalania zbóż jest od lat stosowana w Skandynawii gdzie
funkcjonują różne rozwiązania urządzeń do spalania ziarna owsa i innych zbóż.
Palniki (przystawki)
do spalania ziarna przeznaczone są głównie do ogrzewania gospodarstw rolnych,
można je również wykorzystać w kotłowniach budynków użyteczności publicznej
czy pomieszczeń produkcyjnych w zależności od wielkości kotła i
zapotrzebowania na moc. Palnik można podłączyć do każdego pieca na paliwo
stałe o mocy do 30KW.
W powiecie miechowskim funkcjonuje kilkadziesiąt gospodarstw opalanych
owsem. Zużycie owsa waha się od 100% do 12% wagi spalanego wcześniej opału
(węgiel, miał, koks).

35
Należy dodać jeszcze, ze ceny owsa tuż po żniwach wynosiły ok. 150-170
zł/t,
co w rachunku ekonomicznym daję jeszcze większe oszczędności. Ponadto popiół
otrzymany ze spalania owsa nadaje się do zastosowania jako nawóz.
Spalanie owsa przez rolników do ogrzewania domów nie zanieczyszcza
środowiska, a powstający popiół rolnik stosuje do nawożenia pola. Wykorzystanie
ziarna owsa do celów grzewczych bywa jednak łatwiejsze do wdrożenia niż
przekonanie polskich rolników
do upraw roślin energetycznych. Rolnicy mają doświadczenie w uprawie zboża,
posiadają odpowiedni sprzęt i zaplecze maszynowe, potrafią odpowiednio
przechowywać zboże. W gminie Miechów przeprowadzono w sierpniu 2005 roku
próby spalania nasion łubinu (sucha masa) w palnikach do spalania owsa. Efekty
były bardzo obiecujące. Należy dodać, że plon nasion łubinu jest dużo wyższy niż
plon owsa z hektara. Mimo, iż koncepcja spalania owsa jest stosunkowo nowa, to
daje się zauważyć bardzo duże zainteresowanie ze strony rolników zakupem
odpowiednich palników i obniżeniem kosztów ogrzewania domu i produkcji ciepłej
wody użytkowej. Na terenie gminy Miechów funkcjonują jeszcze trzy kotły do
ogrzewania szkoły po 110 KW każdy z możliwością spalania owsa. Takie
rozwiązania przyniosą w przyszłości duże korzyści w zakresie ochrony środowiska
i oszczędności w budżecie szkoły.
Jako surowiec energetyczny może być wykorzystana również biomasa
pochodząca
z innych niż w/w upraw. W powiecie miechowskim na plantacjach energetycznych
mogą być z powodzeniem uprawiane następujące rośliny:
• wierzba wiciowa,
• ślazowiec pensylwański zwany również malwą pensylwiańską,
• słonecznik bulwiasty, zwany powszechnie topinamburem,
• róża wielkokwiatowa,
• rdest sachaliński,
• trawy wieloletnie takie jak: miskant olbrzymi, miskant cukrowy, spartina
preriowa, palcztka Gerarda,
• lnianka siewna.
Wykorzystanie rzepaku na cele energetyczne
Jednymi z ważniejszych roślin uprawnych, które mogą być wykorzystane na

cele energetyczne są rzepak i rzepik. Produkcja paliwa z tych roślin stwarza
możliwość lepszego wykorzystania zasobów ziemi oraz przyczynia się do
tworzenia nowych miejsc pracy i rozwoju obszarów wiejskich. To biopaliwo oraz
jego właściwości ekologiczne należy lansować jako szczególnie cenne.
Powodzenie tego przedsięwzięcia jest uzależnione od możliwości upowszechnie-
nia wśród rolników uprawy rzepaku, będącego w naszym klimacie podstawową
rośliną oleistą.
Powiat Miechowski zalicza się do obszarów Województwa Małopolskiego, na
których rolnictwo jest głównym działem gospodarki i stanowi podstawowe źródło
utrzymania miejscowej ludności. Powiat ten zaliczono w „Strategii Rozwoju
Województwa Małopolskiego” do obszaru o największych możliwościach
intensywnego rozwoju rolnictwa i rodzinnych gospodarstw rolnych, o relatywnie
mniejszym rozdrobnieniu ziemi.
Powiat Miechowski plasuje się na 4 miejscu w województwie pod względem
procentu gleb wysokiej jakości (klasy I, II, III). Charakterystyka jakości rolniczej
przestrzeni produkcyjnej metodą Instytutu Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa w
Puławach, oceniającą poszczególne elementy środowiska (glebę, warunki

36
klimatyczne i wodne, rzeźbę terenu) przeprowadzona dla gmin Powiatu

Miechowskiego wskazuje, że Powiat ten znajduje się także na 3 miejscu w
województwie. Oznacza to, że są tu bardzo dobre warunki dla uprawy tak
wymagających roślin jak rzepak czy rzepik.
Jeżeli całość upraw rolniczych w Powiecie Miechowskim przeznaczona
byłaby na uprawę rzepaku, ilość wytworzonego biopaliwa przewyższyłaby jego
zapotrzebowanie. Zgodnie z uwarunkowaniami funkcjonowania gospodarstw
rolniczych korzystne jest przeznaczenie 30% gruntów uprawnych pod uprawy
rzepaku ze względu na płodozmian i nie zachwianie celów produkcyjnych
gospodarstwa a ilości wytworzonego biopaliwa około 33% mogą służyć jako
dodatki do mieszanek do paliw.
Znaczne rozdrobnienie gospodarstw w powiecie miechowskim powoduje,
że tylko niewielka ich część może prowadzić uprawę rzepaku na dużą skalę.
Rozwiązaniem byłoby zawieranie między sąsiadami porozumień, umożliwiających
ustalenie jednego płodozmianu dla kilku gospodarstw i wspólne magazynowanie
zbiorów. Zastosowanie tej formy współpracy umożliwiłoby wykorzystanie nowych,
bardziej wydajnych technologii oraz maszyn gwarantujących wysoką jakość i dużą
efektywność pracy i dotrzymywanie terminów agrotechnicznych.
Potencjał energii słonecznej w Polsce i gminach Powiatu

Miechowskiego
Energia słoneczna nie niesie ze sobą żadnych zagrożeń z punktu

widzenia ochrony środowiska i jest jedną z najczystszych form energii
odnawialnej. Potencjał energii słonecznej jest ogromny, a stopień jej
wykorzystania do produkcji ciepła jest jeszcze znikomy.
W „Białej Księdze” dokumencie Komisji Europejskiej zapisano
obowiązek zainstalowania w Krajach Unii Europejskiej około 100 mln m 2 do
roku 2010. Cel ten będzie wymagał wielu wysiłków pojedynczych ludzi,
różnych instytucji i całych społeczności, a także wsparcia politycznego
poszczególnych krajów członkowskich jak i władz Unii Europejskiej. Należy
podkreślić, że oprócz warunków nasłonecznienia, bardzo ważną rolę
odgrywają takie czynniki, jak świadomość społeczeństwa dotycząca ochrony
środowiska, polityka państwa, władz regionalnych i lokalnych, dotycząca
finansowego wspierania inwestycji związanych z wykorzystaniem energii
odnawialnej, a także odpowiednie regulacje prawne.
Polska posiada korzystne warunki klimatyczne do efektywnego
pozyskiwania energii pochodzącej ze Słońca. Energia ta przetworzona za pomocą
kolektorów cieczowych może być wykorzystywana do produkcji ciepłej wody
użytkowej bądź wspomagania układów centralnego ogrzewania. Według
opracowań krajowych naukowców roczna wartość nasłonecznienia w Polsce, czyli
ilość czasu kiedy słońce znajduje się nad horyzontem i nie jest zasłonięte
chmurami, wynosi średnio 1200-1700 godzin. Trochę bardziej optymistyczne dane
można odnaleźć w jednej z ulotek zagranicznych producentów kolektorów, który
podaje, że słonecznych godzin w roku mamy około 1900.
Rozkład nasłonecznienia w zależności od pory roku. Wielkość ta
charakteryzuje się nierównym rozkładem. Najwięcej ciepła można pozyskać w
okresie wiosenno-letnim, od początku kwietnia do końca września, kiedy słońce
znajduje się najdłużej nad horyzontem. W zimie, gdy zapotrzebowanie na energię
jest największe, pożytek z kolektorów słonecznych jest znacznie mniejszy. Krótkie
i pochmurne dni sprawiają, że ilość docierającej energii spada nawet poniżej 10
proc. w porównaniu z okresem letnim. Jak twierdzą eksperci, średnia wielkość

37
napromieniowania słonecznego dla obszaru Polski wynosi ok. 990 kWh/m2 w skali
roku.
Energia słoneczna jest bezpłatna, a do tego efektywna także w
naszej strefie klimatycznej, jeśli wykorzystuje się system solarny z wysoko
sprawnymi kolektorami i odpowiednimi elementami systemu. Dobrze
dobrany układ może pokryć 50-60% rocznego zapotrzebowania na
podgrzewanie ciepłej wody, jak również przyczynić się do obniżenia kosztów
ogrzewania.
Gminy powiatu miechowskiego leżą w północnej części Małopolski.
Zasoby energii słonecznej określono na podstawie parametrów opisujących
nasłonecznienie, natężenie promieniowania słonecznego oraz napromieniowania
słonecznego.
Poniższy wykres przedstawia wartość nasłonecznienia (liczba godzin z
bezpośrednio widoczną tarczą słoneczną) dla gmin powiatu miechowskiego w
oparciu o dane stacji aktynometrycznych IGWiM w Warszawie.
250
200
150
100
50
42 h - styczeń 53 h - luty 84 h - marzec

118 h - kwiecień 168 h - maj 179 h - czerwiec
191 h - lipiec 210 h - sierpień 172 h - wrzesień
114 h - październik 73 h - listopad 39 h - grudzień
Średnie natężenie promieniowania słonecznego, tj. ilość energii słonecznej

docierającej w ciągu jednej sekundy na powierzchnię jednego metra
kwadratowego, dla obszaru powiatu miechowskiego wyniosło w 2003 roku 910
W/m2 .
Do zaprojektowania urządzeń przetwarzających energię słoneczną na
energię cieplną lub elektryczną konieczna jest znajomość napromieniowania
całkowitego wyrażona w MJ/m2. Obliczenie potencjalnych zasobów energii
słonecznej dla powiatu miechowskiego przedstawia poniższa tabela na
podstawie PN-B/1999–02025 pt. „Pomiary nasłonecznienia” oraz oszacowanych
danych w oparciu o informacje Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej.

38
Całkowita
Uzysk
energia Pokrycie
Napromieniow energii Energia
potrzebna do zapotrzebow
Miesiąc anie z konwencjona
podgrzania ania
[kWh] kolektorów lna [kWh]
wody [%]
[kWh]
[kWh]
Styczeń 137,1 63,9 412,3 366,4 15,5
Luty 255,7 113,9 372,4 276,5 30,6
Marzec 531,9 264,7 412,3 165,6 64,2
Kwiecień 729,3 337,9 399,0 79,1 84,7
Maj 853,7 399,1 412,3 31,2 96,8
Czerwiec 921,5 395,4 399,0 21,6 99,1
Lipiec 859,5 409,8 412,3 20,5 99,4
Sierpień 794,1 397,0 412,3 33,3 96,3
Wrzesień 570,6 351,5 399,0 65,5 88,1
Październi 412,3
329,4 256,0 174,3 62,1
k
Listopad 151,8 77,0 399,0 340 19,3
Grudzień 101,8 54,4 412,3 375,9 13,2
3120,6 4854,5 kWh
6236,4 kWh 1949,9 kWh 64,1 %
kWh
Tabela: Zasoby energii słonecznej dla gmin powiatu miechowskiego
Z danych zawartych w powyższej tabeli wynika, że pokrycie

zapotrzebowania Powiatu Miechowskiego na energię może wynieść aż 64,1% z
energii słonecznej. Oznacza to, że warto za przykładem rozwiniętych krajów
rozwijać korzystanie z tego darmowego źródła energii.
Infrastruktura
• Drogi: Powiat miechowski leży na skrzyżowaniu drogi krajowej nr 7 Gdańsk –

Chyżne oraz drogi wojewódzkiej 783 Olkusz – Skalbmierz umożliwiających
transport kołowy we wszystkich kierunkach. Długość sieci dróg lokalnych
wynosi 488 km, co stanowi 72,1 km/100 km kw. Wskaźnik ten jest wyższy od
średniej krajowej. Drogi lokalne są prawie w 80% wyasfaltowane. Łączą
wszystkie miejscowości powiatu oraz posiadają dogodne połączenia z drogami
krajowymi i wojewódzkimi. Stan bezpieczeństwa na drogach powiatu jest
oceniany dobrze.
• Koleje System transportu kolejowego tworzy linia kolejowa północ-południe
(Warszawa-Kraków) wraz z odgałęzieniem w kierunku zachodnim (Górny
Śląsk) oraz linia szerokotorowa LHS. Na terenie powiatu znajduje się ważny
węzeł kolejowy Tunel. Najbliższe punkty przeładunkowe towarów masowych
znajdują się w odległości ok. 30 km w miejscowościach Sędziszów i Wolbrom.
• Połączenia lotnicze Najbliższe międzynarodowe lotnisko znajduje się w
odległości 50 km od Miechowa w Krakowie-Balicach oraz w Pyrzowicach koło
Katowic (80km).
• Telekomunikacja Na terenie powiatu działa sieć telefonii kablowej TP S.A.
oraz sieć telefonii komórkowych. Przez teren powiatu przebiegają magistrale
światłowodowe. Większość gmin powiatu posiada bardzo dobrze rozwiniętą
sieć telefonii kablowej z możliwością dodatkowych przyłączy.

39
• Wodociągi, kanalizacja, gospodarka odpadami Powiat dysponuje

wodociągową sieć rozdzielczą o dł. 816 km, która jest sukcesywnie
rozbudowywana. Dostęp do sieci wodociągowej posiadają wszystkie
miejscowości powiatu. Najbardziej rozbudowana jest sieć kanalizacyjna w
gminach Miechów, Charsznica i Książ Wielki, które to gminy posiadają własne
oczyszczalnie ścieków. Intensywnie budowane są przydomowe oczyszczalnie
ścieków i nowe odcinki kanalizacji sanitarnej. Na terenie powiatu
zlokalizowane są dwa składowiska odpadów w gminie Miechów i Książ Wielki.
Zbiórkę prowadzą zakłady komunalne oraz firmy prywatne.
Bezrobocie
W lutym 2008 roku stopa bezrobocia w Województwie Małopolskim

wynosiła (według GUS) 8,9 % (rok wcześniej było to 11,5 %), według metodologii
Eurostatu, pokazałaby ona, że w Małopolsce bezrobocie wynosi ok. 6,0 %.
Najwyższe bezrobocie w lutym tego roku było w powiecie dąbrowskim - 18
% (rok wcześniej wynosiło 19,5 %), następnie w nowosądeckim - 17,4 % (w lutym
2007 r. - 22 %), potem w limanowskim - 16,8 % (rok wcześniej 19,1 %), gorlickim
- 16,2 % (w lutym 2007 r. - 21,9 %) oraz chrzanowskim - 13,5 % (rok wcześniej
16,8 %).
Najniższe natomiast bezrobocie było tradycyjnie w Krakowie - 3,9 % (w
lutym 2007 r. - 5,4 %), następnie w Tarnowie - 7,2 % (rok wcześniej - 9,1 %), a
dalej w pow. proszowickim - 7,4 % (w lutym 2007 r. - 9,4 %), pow. bocheńskim -
7,5 % (rok wcześniej - 10,3 %).
Powiat miechowski zanotował na początku 2008 stopę bezrobocia na
poziomie
8,0 %.
Przemysł turystyczny
Do podstawowych zasobów stanowiących atrakcje turystyczne powiatu

należy zaliczyć przede wszystkim zabytki architektoniczne: zespół pałacowy w
Książu Wielkim (XVI w.), kościoły drewniane i murowane w Miechowie (XII w.),
Gołczy (XVII w.), Przesławicach
(XVII w.), Uniejowie (XV w.), Wysocicach (XII/XIII w.), oraz budynki typu
dworskiego
w Mianocicach (XVIII w.), Pogwizdowie, Pałac Zdziechowskich w Rzędowicach,
dworek W.Sławka w Janowiczkach. Część zabytków położonych na terenie powiatu
jest objętych małopolskim programem Szlak Architektury Drewnianej, na którym
umieszczono m.in. Dworek „Zacisze” w Miechowie, Zespół Klasztorny
Bożogrobców (XV w.) w Miechowie, Kościół parafialny Św. Katarzyny w Ulinie
Wielkiej i romański kościół w Wysocicach. Szczególnym zainteresowaniem
turystów cieszy się historyczne pole bitwy Pod Racławicami (1794 r.)
upamiętnione mogiłami kosynierów oraz pomnikiem B. Głowackiego.
Powiat oferuje także atrakcje związane ze środowiskiem naturalnym:
szczególnie polecane jest odwiedzanie położonych na północ od Książa Wielkiego
rezerwatów przyrody, jeden z nich to florystyczny rezerwat Kwiatkówka (11 ha) z
lasem dębowym i unikalnym kwiatostanem oraz rezerwat Lipny Dół (20 ha) z
lasem lipowym.
W ramach kalendarza wydarzeń turystyczno-promocyjnych na największa
uwagę zasługuje doroczny (druga niedziela września) Festiwal Kapusty, w którym
udział biorą goście z całego regionu, z Polski oraz producenci żywności z

40
zagranicy. W ramach działań promocyjnych prezentowane są potrawy i wyroby

regionalne charakterystyczne dla powiatu.
Infrastruktura dla obsługi ruchu turystycznego to przede wszystkim baza
noclegowa (hotele w Miechowie) oraz sieć gospodarstw agroturystycznych
zrzeszonych
w Stowarzyszeniu Agroturystycznym „Galicyjskie Gospodarstwa Gościnne”.
Przyszłość rozwoju turystyki na obszarze powiatu miechowskiego można
upatrywać
w kilku kategoriach ruchu turystycznego, a przede wszystkim:
• turystyka kulturowa, związana z obiektami zabytkowymi, polem bitwy pod
Racławicami,
• turystyka weekendowa, łącząca elementy agroturystyki, zwiedzania tras
turystycznych
i udziału w wydarzeniach kulturalnych,
• turystyka szkolna, związana z historią obszaru,
• turystyka aktywna letnia i jesienna (rowery, wędrówki piesze, wędkarstwo
itp.),
• turystyka tranzytowa, rozwijana wzdłuż osi komunikacyjnej Kraków-Kielce.
c/ Potencjał rozwojowy
Zarządzanie majątkiem. W lipcu 2008 roku w ramach rankingu

„najbogatsze samorządy” (pismo Samorządu Terytorialnego „Wspólnota" nr
29/lipiec 2008) polegającego na ocenie zamożności mierzonej jako kwota
dochodów wpływających do budżetów jednostek samorządu terytorialnego i
dzielona na 1 mieszkańca w grupie 25 powiatów o najwyższych dochodach za rok
2007 znalazł się powiat miechowski jako jedyny z Małopolski sklasyfikowany na
19-tym miejscu z kwotą 876, 47 zł na osobę. Dla porównania w latach 2002- 2006
w tej samej kategorii powiat miechowski plasował się na miejscach pomiędzy
30 a 40.
Powiat regularnie opracowuje ofertę inwestycyjną obejmująca tereny
zabudowane (przemysłowe, obiekty historyczne) oraz tereny niezabudowane
typu greenfield.
d/ Poziom aktywności społecznej
Czynniki ekonomiczno-społeczne
Do elementów wskazujących na wzrastające zaangażowanie ludności powiatu
miechowskiego szeroko rozumianą aktywność społeczno-ekonomiczną należą:
• wzrastający poziom wydatków inwestycyjnych na trenie powiatu w roku 2001
był na poziomie ponad 36, 47 mln zł by w roku 2006 wynieść ponad 39,83 mln
zł co oznacza wzrost o ok. 10%,
• rosnąca dynamika dochodów powiatu, która w latach 2001-2006 wyniosła
106%,
• w porównaniu z rokiem 2001 w roku liczba zarejestrowanych przedsiębiorstw
wzrosła o ok. 8,9% lokując powiat miechowski w czołówce powiatów
Województwa Małopolskiego,
• spadający poziom bezrobocia i rozwijająca się struktura zatrudnienia (spadek
zatrudnienia w rolnictwie, wzrost zatrudnienia w sektorze przemysłowym i
usługowym),

41
• liczba podmiotów gospodarczych na 1000 mieszkańców lokuje powiat

miechowski wśród powiatów o średniej dynamice aktywności; w powiecie
przypada 69,9 przedsiębiorstw / 1000 mieszkańców przy średniej dla
Małopolski 89/1000, jednak wzrost (dynamika)
w okresie 2001-2005 wyniósł 2.2% (średnia dla Małopolski 0,2%).
Czynniki kulturowe.
W ostatnich latach wzrasta poziom tożsamości społecznej i trwa proces

budowania trwałych związków pomiędzy mieszkańcami powiatu miechowskiego i
dorobkiem historycznym oraz tradycją sub-regionu. Dowodem na rozwój tego
procesu jest coraz szersze zainteresowanie charakterystycznymi elementami
kulturowymi powiatu. Wraz ze wzrostem świadomości powstają instytucje dbające
o rozwijanie wiedzy o regionie. Do takich jednostek należą:
• Fundacja Ziemi Miechowskiej

• Racławickie Centrum Wsi Polskiej,
• Miechowskie Towarzystwo 1163 Roku.
• Towarzystwo Przyjaciół Sztuki w Miechowie,
• Stowarzyszenie im. Macieja Miechowity
• Miechowski Dom Kultury
• Gminne Ośrodki Kultury w Kozłowie, Gołczy, Charsznicy,
• Galeria sztuki BWA „U Jaksy”.
• Bractwo Rycerskie Ziemi Miechowskiej
• Muzeum Regionalne Ziemi Miechowskiej
• Filia Muzeum Regionalnego Dworek „Zacisze”
• Powiatowe, miejskie i gminne placówki biblioteczne
Efektem tego zjawiska jest wyjątkowo bogaty i zróżnicowany program

cyklicznych
i okazjonalnych wydarzeń kulturalnych, wśród których do najważniejszych należą:
• Wybór Chłopa Roku

• Targi Ekologiczne
• Charsznickie Dni Kapusty
• Dożynki Powiatu Miechowskiego
• Rajd Szlakiem Partyzantów Ziemi Miechowskiej
• Powiatowy Przegląd Grup Kolędniczych
• Przegląd Pieśni Chóralnej, Kolęd i Pastorałek
• ,,Biesiada Wielkanocna” – Powiatowy Konkurs Potraw Świątecznych
• Powiatowy Dzień Strażaka
• Międzyszkolny Przegląd Małych Form Artystycznych
• Międzynarodowy Plener Malarski Obrazowanie Małopolski”
• Gminny Przegląd Piosenki Biesiadnej
• Jesienny Weekend Kulturalny
Charakter tych wydarzeń nawiązuje przede wszystkim do specyfiki lokalnej,

dorobku lokalnego sadowiska artystycznego oraz pobudzania poznawania tradycji
i możliwości kulturowych na obszarze powiatu. Jednocześnie instytucje kultury
wraz z jednostkami samorządu terytorialnego uczestniczą w wydarzeniach o

42
charakterze regionalnym czy ogólnopolskim: Wielkiej Orkiestrze Świątecznej

Pomocy, Festiwalu „Talenty Małopolski 2008” czy w Tygodniu Bibliotek „Cała
Polska czyta dzieciom”
Czynniki społeczne
Zjawiskiem o szczególnym znaczeniu dla pobudzenia aktywności

społecznej na terenie powiatu miechowskiego i Lokalnej Grupy Działania –
Miechowskiego Stowarzyszenia Gmin „Jaksa” jest współpraca instytucji
samorządowych i sadowiska organizacji pozarządowych. Przyjęty na terenie
powiatu Program Współpracy Powiatu Miechowskiego z Organizacjami
Pozarządowymi, posiada następujący zapis:
"Kierując się zasadami partnerstwa, efektywności, jawności i pomocniczości,
respektując odrębność i suwerenności zorganizowanych wspólnot obywateli,
Rada Powiatu Miechowskiego uznaje ich prawo do samodzielnego definiowania i
rozwiązywania problemów, w tym także należących do sfery zadań publicznych i
w takim zakresie współpracuje z tymi organizacjami, a także wspiera ich
działalność w zakresie przewidzianym w programie"
Zgodnie z tak przyjętą zasadą corocznie szereg zadań społecznych zostaje
powierzonych organizacjom takim jak lokalne stowarzyszenia, związki czy grupy
tematyczne. Co charakterystyczne z form tej współpracy korzystają nie tylko
organizacje o wieloletniej, utrwalonej pozycji w społeczności lokalnej, lecz także
liczne organizacje młodzieżowe,
a w szczególności zajmujące się rozwojem poprzez aktywność sportową. Do
najbardziej aktywnych należą:
• Uczniowski Klub Sportowy „Spartakus” w Miechowie,

• Uczniowski Klub Sportowy „Ekonomik” w Miechowie,
• Powiatowy Szkolny Związek Sportowy w Miechowie,
• Uczniowski Klub Sportowy„Kosynier,
• Strażacki Klub Sportowy „Jastrzębiec”
Jednocześnie część zadań realizują takie organizacje jak Związek Harcerstwa

Polskiego, Ochotnicza Straż Pożarna, Liga Obrony Kraju, PTTK, Ochotnicze Hufce
Pracy czy Koła Gospodyń Wiejskich.

43
2.7. Specyfika obszaru

Powiat miechowski, a więc teren objęty aktywnością Lokalnej Grupy Działania
– Miechowskiego Stowarzyszenia Gmin „Jaksa”, dzięki działaniom podejmowanym
wspólnie przez mieszkańców, jednostki samorządu terytorialnego, organizacje
pozarządowe oraz dzięki stwarzaniu możliwości rozwoju przedsiębiorczości i
wykorzystywaniu tradycyjnych cech tego terenu staje się coraz bardziej znaczący
na mapie powiatów Województwa Małopolskiego.
Do zasadniczych cech określających lokalną specyfikę obszaru należą:
• położenie geograficzne – w północnej części Małopolski, na granicy z

województwem świętokrzyskim, co historycznie oddzielało ten rejon od silnych
wpływów metropolii krakowskiej oraz głównych tendencji rozwojowych w
regionie, nastawionych na aktywność w regionie krakowskim, w kierunku
południowym i częściowo zachodnim, położenie takie w szczególny sposób
„skazywało” powiat na samodzielność i poszukiwanie własnych, oryginalnych
form działania, odnoszących się do potencjału lokalnego i tradycji
występujących w sub-regionie północnym województwa;
• strategiczne położenie komunikacyjne, na osi komunikacyjnej północ-

południe województwa, na ważnym szlaku wiodącym z południa Polski w
kierunku Kielc i Warszawy; zgodnie z dokumentami strategicznymi
dotyczącymi sieci komunikacyjnej Polski Południowej, obszar powiatu
miechowskiego znajduje się zarówno w sferze oddziaływania Europejskiego
Korytarza Komunikacyjnego III (TEN – Trans-European Networks, w tym
program TINA - Transport Infrastructure Needs Assesment) jak w ramach
tworzenia struktury komunikacyjnej uzupełniającej połączenia komunikacyjne
województwa w kierunku północnym (droga krajowa S 7); rozwój infrastruktury
komunikacyjnej w obu tych kierunkach będzie bezpośrednio oddziaływał na
charakterystykę ekonomiczną i społeczną powiatu w perspektywie lat 2007-
2015;
• specyfika przyrodniczo-historyczna, której głównymi elementami jest

posiadanie zarówno zasobów naturalnych (tereny zalesione, rolnicze, rzeki),
jak i licznych zabytków kultury materialnej Małopolski, które razem powinny
stanowić bodziec dla rozwoju atrakcyjnych form gospodarki: różnorodnych
form turystyki, przemysłu spożywczego, produkcji rolnej opartej o produkt
regionalny i ekologiczny, usługi zarówno dla społeczności lokalnej jak i
podejmującej działania w celu ekspansji na obszar całego województwa,
• specyfika gospodarcza, opierająca się na znakomitych tradycjach produkcji

rolnej (warzywa, zboża), rzemiośle i sektorze Małych i Średnich
Przedsiębiorstw, wykorzystująca markowe produkty lokalne (przetwory
warzywne) jak i posiadany potencjał zasobów ludzkich, co razem może
spowodować swoista specjalizację działalności gospodarczej, wzrost znaczenia
obszaru oraz możliwość wykorzystania procesu zmian w zapotrzebowaniu
rynkowym; dodatkowa szansą powiatu jest możliwość bezpośredniego
dotarcia z ofertą do województw sąsiednich – przede wszystkim
świętokrzyskiego, ale także śląskiego, a przy wykorzystaniu ruchu
tranzytowego także do regionów Polski Centralnej;
• specyfika społeczna, polegająca na odradzaniu się historycznych związków

między poszczególnymi społecznościami lokalnymi, opartymi na

44
wielowiekowej tradycji i tożsamości regionalnej; dodatkowo obszar powiatu

miechowskiego wykształcił i kultywuje swoje charakterystyczne tradycje
zarówno w dziedzinie przedsiębiorczości (rolnictwo, produkcja rolna) jak i w
dziedzinie etosu społecznego (tradycje niepodległościowe, włościańskie,
dworskie) i folkloru (obrzędowości); przywracanie znaczenia dla tego rodzaju
cech lokalnych związane jest z utworzeniem po roku 1999 powiatu
miechowskiego (przedtem w ramach województwa kieleckiego) i odnoszeniu
się w działaniach samorządowych do historycznej tożsamości społecznej na
tym terenie.
Lokalna Grupa Działania – Miechowskiego Stowarzyszenia Gmin

„Jaksa” obejmuje obszar o wyjątkowej spójności wyrażającej się na kilku
płaszczyznach. Jej utworzenie, oraz nawiązanie w nazwie do jednej z najbardziej
charakterystycznych postaci – XII-wiecznego rycerza Jaksy z rodu Gryfitów –
świadczy o trwałości najstarszych związków pomiędzy środowiskami lokalnymi i
wzajemnej zgodności, co do celów i kierunków wspólnego działania w ramach
LGD.
Przełomowy dla polskich samorządów rok 1999 sprawił, ze odrodzona idea
społecznego wpływu na najważniejsze decyzje lokalne, pozwoliła ponownie skupić
się na celach, które są najbliższe dla danego obszaru i możliwe do zrealizowania
przy udziale potencjału, jaki wyrażają i reprezentują przedstawiciele Lokalnej
Grupy Działania.
Powołanie struktur Lokalnych Grup Działania i tworzona wspólnie Lokalna
Strategia Rozwoju to kolejny etap dający szansę zarówno na wykorzystanie
istniejących związków między członkami LGD, jak również na stworzenie nowej
jakości w działaniu na rzecz wspólnych celów.
Jak wskazuje dokonany wcześniej kompleksowy opis terenu oddziaływania
Lokalna Grupa Działania – Miechowskiego Stowarzyszenia Gmin „Jaksa” opiera
swa wewnętrzna spójność na następujących cechach obszaru:
SPÓJNOŚĆ ADMINISTRACYJNA
Jednostki samorządu terytorialnego, organizacje pozarządowe, inicjatywy

lokalne znajdują się na terenie tego samego powiatu powstałego w wyniku
reformy administracyjnej w 1999 r., co daje im znakomite zasoby doświadczenia i
wiedzy na temat problemów, oczekiwań i aspiracji społeczności zamieszkującej
powiat miechowski. Skupienie w LGD przedstawicieli struktur administracyjnych i
przedstawicieli inicjatyw społecznych z obszaru tego samego powiatu gwarantuje
sprawność i skuteczność działania oraz realizację przedsięwzięć wynikających z
rzetelnej analizy potrzeb. Istotny jest także fakt, iż gminy powiatu tworzą
podobne wielkościowo struktury samorządowe, których średnio występuje około
20 sołectw i ośrodków wiejskich.
Struktura taka zapewnia spójność poprzez dostrzeganie w działaniu
możliwości i konieczności łączenia wielu interesów i ograniczeń wynikających z
obowiązującego prawa, a jednocześnie nie prowadzi do możliwości powstania
konfliktu interesów różnych grup uczestniczących w pracach LGD i tworzeniu LSR.
Spójność administracyjna to także realna przesłanka do określania zadań
gwarantujących pełna akceptowalność podejmowanych przedsięwzięć oraz ich
kształt nawiązujący do specyfiki obszaru, zróżnicowania społecznego oraz planów
rozwoju na poziomach gminnych, powiatowych i regionalnych, a w dalszej
perspektywie zgodność z kierunkami określonymi w Narodowej Strategii Rozwoju
i wytycznymi Unii Europejskiej.

45
SPÓJNOŚĆ GEOGRAFICZNA
Objęty działaniem obszar powiatu miechowskiego ma jednolity charakter.
Powiat charakteryzuje stosunkowo duży stopień przekształceń środowiska
naturalnego. Jest to związane z intensywną uprawą ziemi i gospodarką rolną. W
znacznej części obszar ten położony jest w obrębie Wyżyny Miechowskiej. Jego
zachodnia część zaliczana jest również do Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej.
Za granicę pomiędzy obiema jednostkami fizyczno-geograficznymi uznaje się
Dolinę Dłubni i jej przedłużenie. Teren nosi cechy będące wynikiem eksploatacji
gospodarczej (rolnictwo, przemysł) jak i cechy charakterystyczne dla obszarów
niedostępnych (chronionych) przed ingerencją działalności ekonomicznej.
Wszystkie jednostki włączone w strukturę Lokalnej Grupy Działania –
Miechowskiego Stowarzyszenia Gmin „Jaksa” podlegają zjawiskom, jakie są
udziałem północnej części Województwa Małopolskiego – pozostawanie pod
wpływem oddziaływania dużych aglomeracji – krakowskiej, śląskiej i kieleckiej,
przy jednocześnie stosunkowo dużym oddaleniu od aglomeracji (ograniczona
migracja z/do aglomeracji, brak bezpośredniej możliwości korzystania z
potencjału aglomeracji itp.).
SPÓJNOŚĆ PRZYRODNICZA
Gminy wchodzące w skład powiatu miechowskiego łączy podobieństwo

ukształtowania terenu. Teren Wyżyny Miechowskiej cechują głębokie rozcięcia,
takie jak: wąwozy, padoły i jary. Najwyższe wysokości bezwzględne dochodzą do
300 – 350 m n.p.m. Warunki klimatyczne są bardzo zbliżone. Warto wspomnieć
także o podobnym składzie gatunkowym lasów oraz podobieństwach świata
roślinnego i zwierzęcego. Na terenie powiatu miechowskiego zachowały się
fragmenty pierwotnej przyrody, uznane za rezerwaty. Obszar, który jest
przedmiotem zainteresowania Lokalnej Grupy Działania – Miechowskiego
Stowarzyszenia Gmin „Jaksa” posiada znaczny potencjał przyrodniczy jednak
wymaga „ponownego odkrycia” i stworzenia systemu, który z jednej strony
gwarantowałby zachowanie nienaruszonych zasobów przyrodniczych, a drugiej
strony pozwalałby na stworzenia atrakcyjnych terenów zarówno dla mieszkańców
powiatu jak i dla gości spoza terenu powiatu. Zagadnienie to dotyczy wszystkich
obszarów reprezentowanych w LGD - Miechowskiem Stowarzyszeniu Gmin
„Jaksa”
SPÓJNOŚĆ KULTUROWA
Jednolitość kulturowa tego terenu przejawia się m.in. w kultywowaniu

podobnych tradycji, zwyczajów, obrzędów i w podobnych odniesieniach do historii
najdawniejszej (średniowiecze) i współczesnej. Spójność kulturowa ma swe
korzenie zarówno w specyfice folkloru miechowszczyzny – nawiązującym do pracy
na roli, obrzędowości terenów rolniczych, charakterystycznego cyklu świąt
(dożynki, festiwal kapusty, tradycje bożonarodzeniowe i wielkanocne) jak i
wydarzeń związanych z charakterystyczna religijnością tego obszaru (kult Bożego
Grobu, związki kultury włościańskiej i szlacheckiej, zróżnicowana architektura
sakralna), a także w mocnych akcentach nawiązujących do ważnych wydarzeń
historycznych z okresu średniowiecza, z okresu rezurekcji kościuszkowskiej i II
wojny światowej. Charakterystyczne zatem dla tego terenu jest kultywowanie
wiedzy o historii i nawiązywanie do niej w aktualnych świętach i obchodach.
Stanowi to specyficzną wartość obecną w tej części Małopolski.
SPÓJNOŚĆ DEMOGRAFICZNA

46
Ponad 51 tysięcy mieszkańców powiatu prezentuje prawie równy podział

między mężczyzn i kobiety. Blisko 40% ludności powiatu jest skupiona w gminie
miejsko-wiejskiej Miechów. W jedynym mieście powiatu – Miechowie - żyje 23,2%
ogółu ludności. Jest to bardzo niski wskaźnik urbanizacji, charakterystyczny dla
terenów rolniczych. Pozostałe 76,8% stanowi ludność zamieszkująca obszar
wiejski powiatu. To także do tej grupy ludności skierowane jest większość
inicjatyw ujętych w Lokalnej Strategii Rozwoju opracowanej przez Lokalną Grupę
Działania – Miechowskiego Stowarzyszenia Gmin „Jaksa”. Taki podział
demograficzny umożliwia objęcie projektem większej grupy społecznej i
wykorzystanie jej wewnętrznej unifikacji. Ta najważniejsza grupa odbiorców
działań objętych programem LGD posiada swój wewnętrzny system wartości i
potrzeb, precyzyjnie określone oczekiwania wobec inicjatyw strukturalnych,
ekonomicznych, kulturowych i edukacyjnych, co pozwala na lepszą identyfikacje
problemów i sprawne monitorowanie realizacji i efektów działań.
SPÓJNOŚC EKONOMICZNA I INFRASTRUKTURALNA
Cały obszar objęty aktywnością Lokalnej Grupy Działania – Miechowskiego

Stowarzyszenia Gmin „Jaksa” leży w strefie, w której gospodarka jest głównie
oparta na działalności rolniczej. Istnieją tu tradycyjne formy działalności
gospodarczej w ramach produkcji rolnej i bezpośrednio z nią związanej.
Stopniowo w ten obszar wkraczają nowe przedsięwzięcia z dziedziny usług,
produkcji i turystyki. Jednak nadal podstawą przedsiębiorczości jest rolnictwo i
działalność towarzysząca (usługi, handel, naprawy itp.). Taki charakter gospodarki
lokalnej sprzyja planowaniu i realizacji działań mających na celu stworzenie
podstaw dla rozwoju rolnictwa i innych form działalności gospodarczej. Sprzyja
temu także spójność w zakresie lokalnej infrastruktury – komunikacyjnej i
energetycznej, pozwalającej planować rozwój powiatu w oparciu o istniejące
zasoby, a w przyszłości o realizacje będące w kompetencji władz regionalnych,
centralnych lub przedsiębiorstw takich jak PKP czy PKS. Drożność komunikacyjna i
związane z nią szanse i możliwości są nie tylko elementem rozwoju regionalnego,
lecz także wyzwaniem cywilizacyjnym dla powiatu, który wcześniej był pomijany
przy realizacji dużych projektów infrastrukturalnych. Oś komunikacyjna, która
przebiega przez powiat miechowski będzie wyzwaniem dla wszystkich partnerów
instytucjonalnych i s[społecznych zaangażowanych w działania Lokalnej Grupy
Działania – Miechowskiego Stowarzyszenia Gmin „Jaksa”
SPÓJNOŚĆ AKTYWNOŚCI ROLNICZEJ
Determinowane przez warunki terenowe rolnictwo wykształciło podobny we

wszystkich gminach wiejskich model produkcji rolnej opartej na intensywnych
uprawach np. warzywa gruntowe. Charakterystyczna dla obszarów wiejskich jest
również struktura agrarna: mała powierzchnia gospodarstw i znaczne
rozdrobnienie użytków rolnych. Sytuacja taka wymusza na terenie całego powiatu
poszukiwanie najlepszych rozwiązań i sposobów podnoszenia jakości produkcji
rolnej. Spójność w ramach działalności rolnej opiera się na swoistej
„monokulturze” i silnym wizerunku produktów spożywczych pochodzących z
miechowszczyzny. Jednym z elementów łączących ten obszar w ramach Lokalnej
Grupy Działania – Miechowskiego Stowarzyszenia Gmin „Jaksa” jest poszukiwanie
koncepcji promocji produktu regionalnego i rolnictwa ekologicznego.
SPÓJNOŚĆ SPOŁECZNA

47
Lokalna Grupa Działania – Miechowskiego Stowarzyszenia Gmin „Jaksa”

może liczyć na wykształcone i utrwalone formy społecznej aktywności
mieszkańców powiatu. To ludność skupiona wokół tradycyjnych form pracy i
podstawowych wartości, jakie kształtuje bliski kontakt z rolnictwem i bogata
tradycja kulturowa – pracowitości, poszanowaniu dobra wspólnego, wzajemnej
pomocy i sumiennego traktowania stawianych sobie celów. Fakt, iż powiat jest
położony na granicy dwóch województw, a wcześniej związany był z regionem
kieleckim dodatkowo ukształtował specyficzne poczucie lokalnej tożsamości,
tendencję do ochrony i wartościowania postaw charakterystycznych dla tego
obszaru. Zaznaczona wcześniej opinia o tym, iż „należy sobie radzić samemu”,
daje pewność, iż wszelkie problemy czy dylematy, jakie pojawią się przy realizacji
LSR znajdą swoje rozwiązanie i rzetelne podejście do działań na rzecz dobra
wspólnego w ramach przedsięwzięć podejmowanych przez Lokalną Grupy
Działania – Miechowskiego Stowarzyszenia Gmin „Jaksa”
ROZDZIAŁ III ANALIZA SWOT DLA OBSZARU OBJĘTEGO LSR,

WNIOSKI WYNIKAJĄCE Z PRZEPROWADZONEJ ANALIZY
3. 1. Obszar strategiczny: jakość życia

3. 2. Obszar strategiczny: rolnictwo
3. 3. Obszar strategiczny: odnawialne źródła energii
3. 4. Obszar strategiczny: turystyka i przedsiębiorczość
3. 5. Zidentyfikowane, wspólne problemy dla wszystkich pól
analizy.
3. 6. Wnioski z przeprowadzonej analizy

48
Analiza SWOT obszaru objętego LSR została opracowana podczas siedmiu

spotkań gminnych oraz dwóch branżowych. Na tych spotkaniach zajmowano się
problemami ogólnie, a analiza SWOT dotyczyła każdej z gmin, bez podziałów na
obszary.
Podsumowując materiał Lokalna Grupa Działania w gronie swoich członków
stworzyła zbiorczą analizę SWOT dla całego obszaru z podziałem na 4 pola:
• Jakość życia
• Rolnictwo
• Wykorzystanie odnawialnych źródeł energii, ochrona środowiska, świadomość
ekologiczna
• Turystyka i przedsiębiorczość
Wyniki tej analizy zostały przedstawione poniżej.
3. 1. Obszar strategiczny: Jakość życia
Silne strony Słabe strony
Wysokie aspiracje edukacyjne; Niewielka oferta kulturalna;

Dobrze rozwinięta sieć drogowa; Zbyt mało liderów zmian;
Liczne, oznaczone przystanki; Zbyt wysokie koszty dostępu do internetu;
Posiadana wiedza; Ograniczony dostęp do internetu;
Duże zainteresowanie korzystaniem Niewystarczająca ilość pomocy
z Internetu; dydaktycznych
Potencjał dzieci i młodzieży Niewystarczające kwalifikacje zawodowe
części kadry nauczycielskiej;
Brak marketingu dobrych przykładów;
Brak przekazu międzypokoleniowego;
Słaba współpraca rodzice-szkoła;
Niska liczba osób z wykształceniem
wyższym;
Media lokalne nie kreują postaw
obywatelskich;
Słaby dostęp do informacji;
Ograniczony dostęp do edukacji
ustawicznej;
Możliwości, szanse Zagrożenia
Duże zainteresowanie korzystaniem z Mało autorytetów;

Internetu; Nierówne szanse edukacyjne młodzieży
Tendencja do podnoszenia kwalifikacji mieszkającej na obszarach wiejskich;
Przykłady efektywnych liderów; Ograniczenia prawne;
Wzrastające zainteresowanie inwestorów Upolitycznienie rozwoju lokalnego
System edukacyjny słabo dostosowany
do rynku pracy

49
3. 2. Obszar strategiczny: rolnictwo
Tradycja rodzinna - przywiązanie do Niedostosowana oferta edukacyjna dla

ziemi; rolników;
Wysoka klasa gleb; Małe zainteresowanie ze strony rolników
Korzystne położenie z punktu widzenia edukacją (szkoleniami);
rynków zbytu; Słaba promocja produktów lokalnych;
Dobre usprzętowienie gospodarstw Niewystarczające środki na inwestycje;
rolnych; Starzejący się park maszynowy;
Podnoszenie kwalifikacji rolniczych Słabe organizacje konsumenckie
poprzez korzystanie ze szkoleń i kursów; kształtujące rynek zbytu;
. Brak kanałów przepływu informacji;
Mało rynków zbytu;
Brak usług księgowo-finansowych;
Mała ilość osób podnoszących swoje
kwalifikacje poprzez system edukacji
ustawicznej;
Postępujące rozdrobnienie gospodarstw;
Brak informacji o lokalnych rynkach zbytu;
Postępująca specjalizacja gospodarstw Wysoka cena środków do produkcji;

rolnych; Pogarszająca się koniunktura
Wykorzystanie przez rolników funduszy Brak organizacji systemu informacji w
UE; rolnictwie;
Produkt lokalny; Brak długofalowej polityki rolnej;
Zrzeszanie się rolników w grupy Brak zagwarantowanych cen
producenckie; minimalnych;
Niewystarczający system doradztwa
Wysokie koszty produkcji;
Brak stabilności cen;
Niskie ceny produktów rolnych;

50
3. 3. Obszar strategiczny: odnawialne źródła energii
Przekonanie społeczeństwa do Bariera finansowa odnawialnych źródeł

zastosowania odnawialnych źródeł energii;
energii; Duży udział tradycyjnych kotłowni na
Zainteresowanie odbiorców surowcami do węgiel;
wytwarzania energii (owies); Palenie śmieci;
Przykłady gospodarstw Opróżnianie szamb do cieków wodnych
samozaopatrujących się w energię i rowów;
cieplną; Ograniczony dostęp do informacji;
Nawiązane kontakty międzynarodowe w Słaba infrastruktura kanalizacyjna;
zakresie odnawialnych źródeł energii; Brak wiedzy w zakresie ochrony
Funkcjonujące przydomowe środowiska;
oczyszczalnie ścieków;
Potencjał produkcyjny gospodarstw-
surowiec dla odnawialnych źródeł energii;
Realizowane inwestycje w zakresie
kanalizacji liniowej;
Niższe koszty funkcjonowania
gospodarstwa domowego ze względu na
niskie koszty energii;
Organizacja corocznych miechowskich
targów ekologicznych;
Zaangażowanie samorządów i LGD na
rzecz odnawialnych źródeł energii;
Funkcjonująca szkoła wyższa o profilu
„ochrona środowiska”;
Dostępne środki pomocowe na Sąsiedztwo dużych aglomeracji;

wykorzystanie odnawialnych źródeł Drogie technologie;
energii; Niski dostęp do informacji;
Sprawdzone przykłady wykorzystania Monopolistyczny rynek i biurokratyczne
odnawialnych źródeł energii; przepisy;
Dostępne technologie odnawialnych Kwaśne deszcze;
źródeł energii E; Ograniczony dostęp mieszkańców
Tworzący się rynek zbytu na produkty indywidualnych do źródeł finansowania;
odnawialnych źródeł energii;
Rosnące zainteresowanie produktami
odnawialnych źródeł energii;

51
3. 4. Obszar strategiczny: turystyka i przedsiębiorczość
Zdrowa żywność; Niedostatecznie rozwinięta infrastruktura

Obecność obiektów zabytkowych; techniczna
Nieskażone środowisko naturalne; Niska aktywność przedsiębiorcza
Dobre połączenia sieci drogowej i mieszkańców
kolejowej; Odpływ młodych, wykształconych ludzi
Mała odległość od dużych aglomeracji Konkurencja Płd. Małopolski;

(Śląsk, Kraków); Dekoniunktura w rozwoju gospodarki
Zmiana stylu życia-promocja zdrowego Skomplikowane przepisy
trybu życia; Lęk i brak motywacji w społeczeństwie do
Możliwość rozwoju kształcenia zmiany profesji
ustawicznego;
Wykorzystanie funduszy unijnych;
3. 5. Zidentyfikowane, wspólne problemy dla wszystkich pól analizy.
Wyróżniono następujące problemy – jakość życia:

• Niechęć młodych do pozostawania na wsi;
• Małe zaangażowanie społeczne;
• Bardzo słabo rozwinięty wolontariat;
• Ograniczona możliwość uczestniczenia w życiu kulturalnym;
• Małe zaangażowanie w życie kulturalne;
• Niska świadomość społeczna;
• Ograniczona dostępność komunikacyjna;
• Niedostatecznie rozwinięta infrastruktura techniczna;
• Nieumiejętność korzystania z nowoczesnych środków przekazu;
• Ograniczony dostęp do różnorodnych środków przekazu;
• Niezdrowy styl życia części społeczeństwa;
• Niski poziom kreatywności i aktywności zawodowej;
• Niski poziom poczucia bezpieczeństwa;
• Bezradność osób znajdujących się w trudnej sytuacji życiowej;
• Zanikanie tradycji;
• Pesymizm i niska samoocena społeczna;
• Niska świadomość możliwości poprawy własnej sytuacji;
• Izolacja społeczna wynikająca z życia w społeczeństwie informacyjnym;

52
• Postawy roszczeniowe znaczącej części społeczeństwa;

• Nierówne szanse edukacyjne;
• Niski udział pozarolniczych źródeł utrzymania;
Wyróżniono następujące problemy – rolnictwo

• Obniżenie standardu życia osób utrzymujących się z rolnictwa;
• Pogarszająca się efektywność gospodarowania;
• Niewykorzystany potencjał wiedzy osób z wykształceniem wyższym i średnim
rolniczym;
• Brak perspektyw dla młodzieży związanej z rolnictwem;
• Brak alternatywnych do działalności rolniczej źródeł dochodu;
• Bardzo słabo rozwinięte przetwórstwo;
• Ukryte bezrobocie na wsi;
• Niski poziom współpracy producentów rolnych.
Wyróżniono następujące problemy - odnawialne źródła energii

• Bariery finansowe dotyczące wykorzystywania odnawialnych źródeł energii;
• Znikome wykorzystanie odnawialnych źródeł energii;
• Niska świadomość ekologiczna – świadomość ekologiczna;
• Niska emisja;
• Niezagospodarowane ścieki komunalne;
Wyróżniono następujące problemy - turystyka i przedsiębiorczość

• Niewykorzystanie ciepłych źródeł;
• Słabo wykreowane produkty lokalne i regionalne;
• Słabo wypromowany turystycznie powiat;
• Zaniedbanie obiektów zabytkowych;
• Słabe przygotowanie powiatu do obsługi ruchu turystycznego i rekreacji;
3. 6 Wnioski z przeprowadzonej analizy
Selekcja tematów wiodących i celów strategicznych nie była trudna.

Dokonana analiza obszaru LGD i zastosowane formy konsultacji ułatwiły
przeprowadzenie tego procesu. Uczestnicy wskazywali na potrzebę zmiany
jakości życia, wiążąc ją zarówno z podwyższeniem standardu życia, jak też
możliwością znalezienia pracy. Ich zdaniem podstawowymi warunkami
pozytywnych zmian powinny być: wyrównanie szans edukacyjnych i
rozbudowa infrastruktury technicznej i społecznej.
Wskazując na problemy dotyczące kapitału ludzkiego podkreślano

niewiarę we własne możliwości i małe zaangażowanie społeczne. Podczas
spotkań w gminach pojawiały się głosy wskazujące na tendencje do
indywidualnego bardzo często nieskutecznego rozwiązywania własnych
problemów. Przyczyny tego zjawiska należy szukać w braku wzorców
postępowania, ale także małej liczbie liderów, którzy byliby wstanie
przełamać nieufność i zachęcić do realizacji wspólnych inicjatyw.

53
Zdecydowana większość mieszkańców obszarów wiejskich powiatu

miechowskiego utrzymuje się z rolnictwa. Stąd też jednymi z
najważniejszych poruszanych zagadnień były: zła sytuacja osób
produkujących żywność i pogarszające się warunki gospodarowania.
Podkreślano, że dla zmiany tego stanu kluczowe znaczenie ma
podnoszenie wartości lokalnych produktów. Z przebiegu dyskusji można
było także wywnioskować, ze mieszkańcy obszaru LGD wiążą szanse na
poprawę sytuacji z wprowadzeniem odnawialnych źródeł energii . Dla wielu
to nie tylko możliwość tańszego ocieplenie gospodarstwa, ale także
alternatywne źródło dochodu. Podkreślano jednak, że szersze
zastosowanie odnawialnych źródeł energii nie będzie realne bez
zewnętrznego wsparcia zarówno eksperckiego, jak i finansowego.
Dla mieszkańców kilku gmin obszaru LGD alternatywnym źródłem

dochodu może być także turystyka i rekreacja. W tych miejscach w
przeprowadzonych debatach widoczny był głos, że oferta turystyczna i
zagospodarowania czasu wolnego powinna dotyczyć nie tylko gości z poza
terenu powiatu, ale i rdzennych mieszkańców. Stworzenie jej a później
wdrożenie będzie wymagało jednak zewnętrznego wsparcia.
Materiał zebrany podczas społecznych konsultacji, jakim był cykl

gminnych spotkań stanowił punkt wyjścia do dalszych prac. Ostateczna
weryfikacja wyboru celów strategicznych dokonała się podczas spotkań
branżowych i w ramach Lokalnej Grupy Działania. Wszyscy uczestnicy
potwierdzali trafność dokonanego wyboru celów ogólnych i szczegółowych.

54
ROZDZIAŁ IV OKREŚLENIE CELÓW OGÓLNYCH I SZCZEGÓŁOWYCH LSR

ORAZ WSKAZANIE PLANOWANYCH PRZEDSIĘWZIĘĆ SŁUŻĄCYCH OSIĄGNIĘCIU
POSZCZEGÓLNYCH CELÓW SZCZEGÓŁOWYCH, W RAMACH KTÓRYCH BĘDĄ
REALIZOWANE OPERACJE
4.1 Misja, cele ogólne i cele szczegółowe oraz przedsięwzięcia -

schemat
4.2 Zbieżność celów ogólnych z celami osi IV PROW
4.3 Cele a przedsięwzięcia
4.4 Szczegółowy opis przedsięwzięć

55
4.1 Misja, cele ogólne i cele szczegółowe oraz przedsiewzięcia
Misja:
LGD J AKSA, wspólnie z mieszkańcami,
poprawia jakość życia i turystyczną atrakcyjność Ziemi Miechowskiej
Cel ogólny 1.: Cel ogólny 1.:

Poprawa atrakcyjności turystycznej
„Wartość dodana” do życia na wsi
i promocja produktu regionalnego
Cel szczegółowy Cel szczegółowy Cel szczegółowy Cel szczegółowy Cel szczegółowy
1.1 : 1.2 : 1.3 : 2.1 : 2.2 :
Poprawa Dbałość Kultywowanie

infrastruktury o środowisko. tradycji,
Rozwój ochrona Rozwój Rozwój
społecznej na
rolnictwa dziedzictwa infrastruktury produktu
obszarze LGD
ekologicznego i i budowanie turystycznej regionalnego
alternatywnych tożsamości i
źródeł energii współpracy na
obszarze LGD
Przedsięwzięcie 2 Przedsięwzięcie 3
Przedsięwzięcie 1
Zapraszamy Zapraszamy Zapraszamy

– to dobrze się żyje! -oferujemy czysty, odkryj Ziemię Miechowską!
ekologiczny biznes!
- Rozwój infrastruktury społecznej, - Rozwój gospodarczy w oparciu o alternatywne – Rozwój turystyki i rekreacji
i ochrona walorów krajobrazowych, dla rolnictwa formy działalności gospodarczej w oparciu o walory historyczne,
przestrzennych i kulturowych (odnawialne źródła energii i lokalne tradycje) krajobrazowe i produkty lokalne.
4.2 Zbieżność celów ogólnych z celami osi IV PROW:
Po przeprowadzonej debacie w ramach prac nad Lokalną Strategią

Rozwoju członkowie Stowarzysza ocenili, iż cel nadrzędny rozwoju tego
obszaru koncentrować się powinien na zrównoważonym rozwoju obszaru,
który niesie w sobie poprawę jakości życia mieszkańców obszaru,
wykorzystanie i rewaloryzację najmocniejszej strony obszaru: dziedzictwa
przyrodniczego i kulturowego, popartego inicjatywami oraz
przedsiębiorczością mieszkańców. Osiągnięcie tej wizji możliwe będzie,
gdy przygotujemy ludzi do podejmowania inicjatyw, współpracy i
wspólnego planowania działań.
Z wyciągniętych wniosków i przeprowadzonych rozważań członkowie

LGD sformułowali misję, która ma stać się dla nich myślą przewodnią,
dewizą dla planowanych - na najbliższe 7-8 lat - działań. Definicja celów
ogólnych
i szczegółowych oraz podejmowanych przedsięwzięć wynikały z analiz
posiadanych informacji, partycypacji społecznej w trakcie opracowywania
LSR oraz realistycznego podejścia do kontekstu regionalnego i lokalnego
oraz wytycznych Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007-2013 Osi
Priorytetowej 4 – LEADER.

56
Celem osi 4 Leader jest przede wszystkim budowanie kapitału

społecznego poprzez aktywizację mieszkańców oraz przyczynianie się do
powstawania nowych miejsc pracy na obszarach wiejskich, a także
polepszenie zarządzania lokalnymi zasobami i ich waloryzacja, w skutek
pośredniego włączenia lokalnych grup działania w system zarządzania
danym obszarem. Leader jest podejściem przekrojowym, które ma
przyczynić się do aktywizacji społeczności wiejskich poprzez włączenie
partnerów społecznych i gospodarczych do planowania i wdrażania
lokalnych inicjatyw. Zgodnie z tą zasadą przebiegało przygotowanie
Strategii i to podejście pozwoliło na zdefiniowanie celów rozwojowych.
Cele ogólne Lokalnej Strategii Rozwoju to wzmocnienie więzi

międzyludzkich, infrastruktury społecznej, proekologicznych zachowań i
kultywowania tradycji. Te elementy mają stanowić bazę do powstawania
pomysłów na rozwój przedsiębiorczości opartej na produktach lokalnych i
dziedzictwie kulturowym. Cele ogólne LSR sformułowane są w następujący
sposób:
• „Wartość dodana” do życia na wsi;
• Poprawa atrakcyjności turystycznej i promocja produktu
lokalnego.
Są one zbieżne z celami osi 4 LEADER, gdzie najważniejszą rzeczą jest

poprawa jakości życia na wsi.
Zależności pomiędzy celami ogólnymi LSR i celami Osi Leader:

Cele osi IV Popraw Różnicowani Aktywizacja Zachowanie Polepszeni Poprawa
a e mieszkańcó dziedzictwa e samoorganiza
jakości działalności w, kulturowego zarządzan cji
życia gospodarcze wzmocnieni i ia zarządzania
j, tworzenie e kapitału przyrodnicze lokalnymi na poziomie
Cele LSR pozarolniczy społeczneg go na wsi zasobami lokalnym
ch miejsc o i ich
pracy waloryzacj
a
„Wartość x x x x x x
dodana”
do życia na
wsi
Poprawa x x x x x x
atrakcyjnoś
ci
turystyczne
j i promocja
produktu
regionalne
go
Wymienione cele ogólne są zgodne w długofalowej perspektywie

czasowej
z celami i założeniami Osi Priorytetowej 4 LEADER Programu Rozwoju
Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013:
• przyczyniają się do poprawy jakości życia,

57
• prowadzą do różnicowania działalności gospodarczej, tworzenia

pozarolniczych miejsc pracy,
• powodują aktywizację mieszkańców, wzmacniają kapitał
społeczny,
• wzmacniają zachowanie dziedzictwa kulturowego i
przyrodniczego wsi,
• polepszają zarządzanie lokalnymi zasobami i ich waloryzacją,
• prowadzą do poprawy samoorganizacji i zarządzania na poziomie
lokalnym.
Cele szczegółowe określają realizacje celów ogólnych w krótszym

horyzoncie czasowym. Do ich osiągnięcia przyczynią się zdefiniowane 3
przedsięwzięcia, które są częścią planu operacyjnego LSR.
Cele szczegółowe, zdefiniowane w Lokalnej Strategii Rozwoju to:

• Poprawa infrastruktury społecznej na obszarze LGD
• Dbałość o środowisko. Rozwój rolnictwa ekologicznego i
alternatywnych źródeł energii
• Kultywowanie tradycji, ochrona dziedzictwa i budowanie tożsamości i
współpracy na obszarze LGD
• Rozwinięta infrastruktura turystyczna
• Rozwój produktu regionalnego
4.3 Cele a przedsięwzięcia:
Do realizacji celów szczegółowych przyczyniają się 3 przedsięwzięcia:
PRZEDSIĘWZIĘCIE 1:
Zapraszamy - tu żyje się dobrze!
- Rozwój infrastruktury społecznej, ochrona walorów krajobrazowych,
przestrzennych i kulturowych
Zapraszamy - oferujemy czysty, ekologiczny biznes!
- Rozwój gospodarczy w oparciu o alternatywne dla rolnictwa formy
działalności gospodarczej (odnawialne źródła energii i lokalne tradycje)
Zapraszamy - odkryj Ziemię Miechowską!
– rozwój turystyki i rekreacji w oparciu o walory historyczne, krajobrazowe
i produkty lokalne.
Każde przedsięwzięcie jest otwarte dla wszystkich – jest zaproszeniem

wszystkich podmiotów z obszaru LGD, które mogą wpisać się ze swoimi
pomysłami
ich realizację poprzez zgłaszanie projektów, zgodnie z podziałem

58
przyjętym
w Programie Rozwoju Obszarów Wiejskich:
• Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej
• Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw
• Małe projekty
• Aktywizacja mieszkańców
• Wdrażanie projektów współpracy

59
4.4 Szczegółowy opis przedsięwzięć:
Zapraszamy - tu dobrze się żyje!
- Rozwój infrastruktury społecznej, ochrona walorów
krajobrazowych, przestrzennych i kulturowych
Uzasadnienie:
Przedsięwzięcie przyczyni się do realizacji celu ogólnego I Poprawa infrastruktury
społecznej na obszarze LGD oraz do realizacji celu szczegółowego 1.3 Kultywowanie
tradycji, ochrona dziedzictwa i budowanie tożsamości i współpracy na obszarze LGD, a
także celu szczegółowego 2.1 Poprawa infrastruktury turystycznej
Przedsięwzięcie to ma na celu poprawienie infrastruktury, która służyć

będzie bezpośrednio mieszkańcom. W ramach tego przedsięwzięcia ma
poprawić się estetyka w centrach wsi, co zgodnie z regułą domina będzie
miało pozytywne oddziaływanie na pozostały obszar. Na wszystkich
spotkaniach te potrzeby były silnie wskazywane. Ludzie chcą mieć
„swoje” lokalne świetlice, pomieszczenia w remizie, które mogłyby stać
się miejscem spotkań, kursów, czy szkoleń. Ludzie zgłaszali także
potrzeby organizacji czasu wolnego dzieci i młodzieży, a to wiąże się także
z potrzebami zakupów sprzętu takiego jak komputery, czy stoły bilardowe.
Domy wielofunkcyjne, domy wiejskie, strażnice, świetlice, jakkolwiek
nazywane są takie obiekty, to są one ważną infrastruktura społeczną,
której jakość wpływa między innymi na ocenę poziomu życia na wsi.
Infrastruktura taka pozwala na budowanie więzi w środowisku lokalnym,
na wspólne kreowanie pomysłów na rozwój, wreszcie na szczególne
przywiązanie do miejsca, w którym się mieszka. To tu kultywuje się
tradycje, urządza okazjonalne spotkania i zaprasza ważnych gości.
Potrzebą społeczności lokalnych jest posiadanie swojego „centrum” życia i
to właśnie ma zostać zaspokojone przez projekty w tym przedsięwzięciu.
Jednym z warunków pozytywnej oceny życia na wsi, wskazywanej przez
mieszkańców jest posiadanie bazy sportowej na terenie sołectwa, z której
mogą korzystać dzieci i młodzież. W sytuacji, w której pojawia się już
drużyna, która osiąga sukcesy nawet na poziomie lokalnym, mieszkańcy
pragną mieć zaplecze dla sportowców przy boiskach. Powtarzającą się
potrzebą jest wynajęcie trenera, czy opiekuna, który trenowałby dzieci w
sposób systematyczny. Istnienie grup juniorów i seniorów, to kolejne
oczekiwania w kierunku poprawienia infrastruktury sportowej. Wszystkie
te kolejne szczeble potrzeb są związane z aspiracjami sołectw, z
rywalizacją i chęcią bycia bardziej atrakcyjnym. Jest to konkurencyjność
wpływająca pozytywnie na budowanie więzi, poprzez wspólne działania
np. lobbingowe. To samo dotyczy infrastruktury rekreacyjnej, która
głównie przeznaczona jest dla mniejszych dzieci, takiej jak: ogródki
jordanowskie i place zabaw oraz miejsc do rekreacji rodzinnej: parków,
miejsc spacerowych, czy ścieżek zdrowia. Infrastruktura sportowo-
rekreacyjna służy także przyjeżdżającym gościom oraz turystom i
poprawia konkurencyjność sołectwa i gminy np. dla inwestorów.
Kolejnym elementem w ramach tego przedsięwzięcia jest osobisty rozwój
mieszkańców oparty na wartościach lokalnych. Mieszkańcy obszaru

60
wykazują bowiem identyfikowalną tożsamość. Wielokrotnie w mocnych

stronach pojawiały się pozytywne cechy tych społeczności, którzy w
różnych okresach, administracyjnie włączani byli do różnych województw
mają silne ciążenie ku Krakowowi, a orientację na miasto Miechów. Zatem
mówienie o Ziemi miechowskiej i mieszkańcach miechowszczyzny jest
uprawnione. Jedną z najważniejszych cech tej ludności jest pamięć o
historii i chęć kontynuowania tradycji i obrzędów z nią zawiązanych. We
wszystkich gminach obszaru dominuje rolnictwo, a z rolnictwem
związanych jest wiele świąt, zwyczajów i obrzędów. To są elementy, które
stanowią powód do dumy mieszkańców, gdyż „święto kapusty” wszystkim
kojarzy się z Charsznicą, a ,,Biesiada Wielkanocna” – Powiatowy Konkurs
Potraw Świątecznych przyciąga już nie tylko mieszkańców, ale i wielu
gości. Także tradycja bożogrobców i kosynierów są marką, którą można
przyciągać turystów.
Mieszkańcy są już w pełni świadomi konieczności uczenia się przez całe
życia. Podczas spotkań i pracy nad Strategią zgłaszane były potrzeby
dotyczące nauki języków obcych, podnoszenia wiedzy rolniczej, a także
zdobywanie nowych atrakcyjnych umiejętności. Luzie zainteresowani są
wymianą doświadczeń z innymi LGD, w tym z bardziej rozwiniętymi
obszarami wiejskimi, takimi jak w Austrii, czy w Bawarii. Mieszkańcy chcą
tez mieć organizowane spotkania z ciekawymi ludźmi, kluby dyskusyjne i
inne formy budujące współpracę międzyludzka i poszerzające wiedzę.
Beneficjenci:
Przedsięwzięcie mogą być realizowane m.in. przez osoby prawne, osoby
fizyczne, ngo, instytucje kultury, samorządy.
LISTA REKOMENDOWANYCH OPERACJI
Odnowa i rozwój wsi: Małe projekty:
• Budowa, przebudowa, remont lub • Remont wiejskich świetlic, remiz,
wyposażenie obiektów pełniących budynków wielofunkcyjnych
funkcje publiczne, społeczno- • Wyposażenie świetlic i innych miejsc
kulturalne, rekreacyjne spotkań mieszkańców
• Kształtowanie obszaru przestrzeni • Udostępnianie urządzeń i sprzętu
publicznej komputerowego, w umożliwiającego
dostęp do Internetu
• Remont boisk sportowych
• Ogródki jordanowskie, place zabaw
• Parkingi przy obiektach sportowych
• Szkolenia dotyczące nabywania
uprawnień do prowadzenia zajęć
sportowych i rekreacyjnych
• Szkolenia aktywizujące i dla liderów
• Targi, biesiady lokalne
Różnicowanie w kierunku Tworzenie i rozwój
działalności nierolniczej: mikroprzedsiębiorstw:
• Powstawanie pracowni • Powstawanie pracowni
rzemieślniczych i zanikających rzemieślniczych i zanikających
zawodów zawodów
• Usługi rekreacyjne • Usługi rekreacyjne
Aktywizacja i nabywanie Wdrażanie projektów współpracy:
umiejętności: • Współpraca międzyregionalna w

61
• Warsztaty rękodzieła artystycznego zakresie zagospodarowania czasu

• Nabywanie uprawnień do wolnego mieszkańców obszarów
prowadzenia zajęć sportowych i wiejskich
rekreacyjnych
• Projekty propagujące zdrowy styl
życia
• Imprezy rekreacyjno-sportowe
• Święta i uroczystości lokalne
WSKAŹNIKI REALIZACJI PRZEDSIĘWZIĘCIA 1

Wskaźniki: Produktu Rezultatu Oddziaływania
Odnowa i rozwój Minimum 6 Odnowione Poprawa
wsi: operacji przestrzenie atrakcyjności
publiczne, turystycznej
stanowiące ważne obszaru, jakości
miejsca dla życia na wsi,
mieszkańców
(centra wsi)
Małe projekty: Minimum 100 Wyremontowane, Wzbogacenie
operacji wyposażone oferty czasu
obiekty wolnego dla
infrastruktury mieszkańców i
społecznej w tym turystów
sportowej i
rekreacyjnej
Różnicowanie Minimum 10 Nowa oferta usług Wzbogacenie
w kierunku operacji rekreacyjnych dla oferty czasu
działalności
nierolniczej: mieszkańców wolnego dla
mieszkańców i
turystów
Tworzenie i rozwój Minimum 10 Nowe podmioty
mikroprzedsiębiorst operacji gospodarcze
w:
ŹRÓDŁA WERYFIKACJI WSKAŹNIKÓW DLA PRZEDSIĘWZIĘCIA 1:

• Dla wszystkich działań projektów „twardych”, oprócz dokumentacji
projektowej, prowadzona będzie dokumentacja fotograficzna, i to także
na etapie ich realizacji.
• Wszystkie nowopowstałe obiekty, wyremontowane lub wyposażone w
ramach realizacji LSR wyposażone będą w tablice informacyjne
identyfikujące je
z Programem Leader.
• Poprawa atrakcyjności turystycznej będzie możliwa do weryfikacji w
ramach periodycznych badań prowadzonych przez MOT, a także w
dokumentacjach gminnych.
• Oferty turystyczne, rekreacyjne i edukacyjne, szczególnie powstałe we
współpracy z LGD lub w ramach LSR, będą promowane w materiałach
informacyjnych i promocyjnych Stowarzyszenia JAKSA.
• Dwukrotnie w okresie realizacji Strategii będzie weryfikowane
postrzeganie przez mieszkańców jakości życia na obszarze LGD.

62
Zapraszamy - oferujemy czysty, ekologiczny biznes!
- Rozwój gospodarczy w oparciu o alternatywne dla rolnictwa
formy działalności gospodarczej (odnawialne źródła energii i
lokalne tradycje)
Uzasadnienie:
społecznej na obszarze LGD oraz do realizacji celu szczegółowego 1.2 Dbałość o
środowisko. Rozwój rolnictwa ekologicznego i alternatywnych źródeł energii, 1.3
Kultywowanie tradycji, ochrona dziedzictwa i budowanie tożsamości i współpracy na
obszarze LGD, a także celu ogólnego II Poprawa atrakcyjności turystycznej i promocja
produktu turystycznego oraz do realizacji celów szczegółowych 2.1 Poprawa
infrastruktury turystycznej i 2.2 Rozwój produktu regionalnego
Oparcie się w Lokalnej Strategii Rozwoju na tradycjach związanych z

działalnością rolniczą jest w pełni uzasadnione. Koniecznością jest
znalezienie współczesnej formuły działalności rolniczej, która pozwoli
nadać jej charakter efektywny i rynkowy. Zgodnie z analizami, możliwości
takich można upatrywać w rozwoju specjalizacji rolnych (warzywnictwo,
uprawy roślin energetycznych) oraz przyjęciu założenia o ekologicznym
charakterze produkcji rolnej. Zgodnie z oczekiwaniami rynku odbiorców
produkcji rolnej można oczekiwać wzrostu zapotrzebowania na wyroby
przetworzone, posiadające np. certyfikat tradycyjnej technologii
przetwórstwa, identyfikację regionalną aż po charakterystyczne wyroby
piekarskie, owocowe, mączne, wędliniarskie, alkoholowe, soki i wyroby
zielarskie.
Działania takie wymagają zdecydowanej współpracy wielu środowisk i
grup społecznych, także w zakresie ochrony środowiska naturalnego
(gospodarka odpadami i gospodarka wodno-ściekowa), edukacji i
informacji o źródłach finansowania przekształceń w dziedzinie rolnictwa.
Szansą dla podniesienia jakości życia mieszkańców terenów rolniczych
jest plan wdrażania alternatywnych – ekologicznych źródeł energii,
zwłaszcza biomasy jako materiału najłatwiej dostępnego dla rolników.
Ze względu na charakter gospodarstw rolnych o małych areałach (średnio
ok. 3 ha) ważnym elementem działań jest promocja współpracy
gospodarstw rolnych, tworzenia uzupełniających się form aktywności
rolnej i związanej z rolnictwem, wspólna promocja produktów rolnych,
wspólne pozyskiwanie funduszy zewnętrznych i dywersyfikacja produkcji.
Beneficjenci:
Przedsięwzięcie mogą być realizowane m.in. przez osoby prawne,
osoby fizyczne, ngo, instytucje kultury, samorządy.
Lista rekomendowanych operacji
• - • Szkolenia
•
• Powstawanie pracowni • -
rzemieślniczych i zanikających
zawodów

63

umiejętności: • Wymiana doświadczeń
• Warsztaty
• Imprezy
• Święta i uroczystości lokalne

Odnowa i rozwój -
wsi:
Małe projekty: Minimum 23 Liczba odbytych Poprawa
operacji szkoleń i dostępności do
warsztatów kształcenia
Liczba wydarzeń ustawicznego
(imprez) Integracja i
zainicjowanych w wewnętrzna
ramach integracji identyfikacja
mieszkańców (tożsamość)
obszaru
Różnicowanie Minimum 30 Liczba Zwiększony udział
w kierunku operacji nowopowstałych oźe produkowanej
działalności
nierolniczej: usług w
turystycznych i gospodarstwach
związanych z oźe indywidualnych
Zwiększenie
świadomości
ekologicznej wśród
rolników
Tworzenie i rozwój Minimum 30 Liczba Zwiększony udział
mikroprzedsiębiorst operacji nowopowstałych firm opartych o
w:
firm oraz nowych oźe
miejsc pracy Zwiększenie
świadomości
ekologicznej wśród
przedsiębiorców
• Źródłem weryfikacji dla tego przedsięwzięcia jest rejestr REGON, a
także rejestr podmiotów gospodarczych prowadzony w gminach. Chodzi
tutaj przede wszystkim o wzrost liczby przedsiębiorców i miejsc pracy,
szczególnie w obszarze usług turystycznych oraz odnawialnych źródeł
energii.
• W dokumentacji Stowarzyszenia JAKSA znajdować się będą materiały
szkoleniowe oraz listy obecności uczestników wszelkich inicjatyw
edukacyjnych, które w ramach tego przedsięwzięcia będą
organizowane.
• LGD będzie wspierać oraz inicjować wydarzenia integrujące
mieszkańców, kultywujące tradycje lokalne, identyfikujące obszar jako
ekologiczny i atrakcyjny dla wypoczynku i relaksu, a dokumentacja
znajdować się będzie zarówno w archiwum LGD, jak i na stronach
internetowych.

64
Zapraszamy - odkryj Ziemię Miechowską!
– rozwój turystyki i rekreacji w oparciu o walory historyczne,
krajobrazowe i produkty lokalne.
Uzasadnienie:
społecznej na obszarze LGD oraz do realizacji celu szczegółowego 1.3 Kultywowanie
tradycji, ochrona dziedzictwa i budowanie tożsamości i współpracy na obszarze LGD, a
także celu ogólnego II Poprawa atrakcyjności turystycznej i promocja produktu
turystycznego oraz do realizacji celów szczegółowych 2.1 Poprawa infrastruktury
turystycznej i 2.2 Rozwój produktu regionalnego
Do podstawowych zasobów stanowiących atrakcje turystyczne powiatu

należy zaliczyć przede wszystkim zabytki architektoniczne oraz – cieszące
się szczególnym zainteresowaniem turystów - historyczne pole bitwy Pod
Racławicami, upamiętnione mogiłami kosynierów oraz pomnikiem B.
Głowackiego. Obszar oferuje także atrakcje związane ze środowiskiem
naturalnym i kalendarzem miejscowych imprez.
Niestety brakuje dobrze rozwiniętej infrastruktury nastawionej na
przyciąganie i obsługę turystów. Główną atrakcją obszaru są tereny leśne.
To one przyciągają amatorów grzybobrania lub wycieczek pieszych i
rowerowych. Zabytki architektury oraz miejsca pamięci bogatej historii
tych ziem mogą stać się lokalną atrakcja pod warunkiem zorganizowania
odpowiedniej kampanii promocyjno-informacyjnej oraz po stworzeniu
warunków dla przyjazdów gości lub turystów. Główny strumień napływu
turystów, a co za tym idzie kierunek działań informacyjnych, powinien
pochodzić w pierwszej kolejności z aglomeracji krakowskiej, a następnie
kieleckiej, potem z innych obszarów regionu. Najważniejsze wydaje się
jednak podjęcie działań dla lepszego wykorzystania zasobów naturalnych,
stworzenie podstawowej infrastruktury obsługującej turystów
(zabezpieczone trasy dojazdowe, parkingi, miejsca noclegowe i
gastronomia) oraz działania edukacyjne wśród miejscowej ludności.
Przyszłość rozwoju turystyki na obszarze powiatu miechowskiego
można upatrywać w kilku kategoriach ruchu turystycznego, takich jak:
• turystyka kulturowa, związana z obiektami zabytkowymi, polem bitwy
pod Racławicami,
• turystyka weekendowa, łącząca elementy agroturystyki, zwiedzania
tras turystycznych
• turystyka aktywna letnia i jesienna (rowery, wędrówki piesze,
wędkarstwo itp.),
• turystyka tranzytowa, rozwijana wzdłuż osi komunikacyjnej Kraków-
Kielce.
Dla zmiany mało wyrazistego wizerunku turystycznego kluczowe
znaczenie ma podnoszenie wartości lokalnych produktów. Z przebiegu
dyskusji można było także wywnioskować, ze mieszkańcy obszaru LGD
wiążą szanse na poprawę sytuacji z rozwoju turystyki, rekreacji i
ekologicznej żywności.
Niezależną formą rozwoju turystyki mogą stać się wydarzenia sportowe

65
organizowane w obiektach szkolnych lub gminnych (igrzyska lokalne,

mecze, rozgrywki młodzieżowe itp.). Program tych działań ma charakter
zarówno integracyjny jak i promocyjny.
LGD zamierza prowadzić zintegrowane działania promocyjne obszaru,
wykorzystując swoje kontakty z trzema sektorami: gospodarczym,
społecznym i publicznym. Promocja obszaru, promocja produktu –
wszystkie te działania będą koordynowane przez LGD. Dadzą one szanse
wsparcia rolnikom i przedsiębiorcom, a także organizacjom
pozarządowym, których nie stać na finansowanie takich działań. Ponadto
spójna promocja daje efekt synergiczny, którego nie osiągnie się działając
indywidualnie. Spójna promocja obszaru będzie dotyczyć zarówno
wydawnictw, stron internetowych, jak i prowadzenia badań
marketingowych. Organizowane będą wyjazdy studyjne oraz wspólne
wyjazdy na targi i wystawy.
Beneficjenci:
Przedsięwzięcie mogą być realizowane m.in. przez osoby prawne, osoby
fizyczne, ngo, instytucje kultury, samorządy.
LISTA REKOMENDOWANYCH OPERACJI
• Infrastruktura turystyczna i • Infrastruktura turystyczna
rekreacyjna • Parkingi
• Szkolenia dot. obsługi turystycznej
• Szkolenia aktywizujące i dla liderów
• Targi, biesiady lokalne
• Powstawanie pracowni • Powstawanie pracowni
rzemieślniczych i zanikających rzemieślniczych i zanikających
zawodów zawodów
• Tworzenie nowych usług dla • Tworzenie nowych usług dla
turystów turystów
umiejętności: • Współpraca międzyregionalna w
• Warsztaty zakresie wymiany doświadczeń
• Imprezy dotyczących produktu
• Święta i uroczystości lokalne turystycznego.

Odnowa i rozwój Minimum 2 Obiekty Poprawa oferty
wsi: operacji turystyczne turystycznej
obszaru
Małe projekty: Minimum 80 Liczba Zwiększenie
operacji nowopowstałych atrakcyjności
lub turystycznej
odrestaurowanych obszaru
obiektów
turystycznych,
oznakowań,
parkingów.

66
Liczba imprez o
znaczeniu
turystycznym
Różnicowanie Minimum 19 Liczba Zwiększenie
w kierunku operacji wypromowanych atrakcyjności
działalności produktów turystycznej
nierolniczej: regionalnych obszaru
Liczba nowych,
prywatnych
inicjatyw rzemiosła
regionalnego,
muzeów i wystaw
Tworzenie i rozwój Minimum 19 Liczba Zwiększenie
mikroprzedsiębiorst operacji nowopowstałych identyfikacji
w:
firm na bazie obszaru i jego
produkcji atrakcyjności
regionalnej turystycznej

• Przedsięwzięcie 3 ma na celu poprawę infrastruktury turystycznej i
promocję produktów z obszaru. Zakłada się, że powstaną szlaki
rowerowe, piesze, narciarskie, które będą oznakowane i dla których
opracowane będą foldery,
a także atlas rowerowy. Zatem rezultaty „twarde” w ramach tego
przedsięwzięcia będą posiadały dokumentację fotograficzną, a
wydawnictwa znajdować się będą w archiwum LGD. Zakłada się także
powstawanie nowych usług dla turystów, związanych z produktami
lokalnymi. LGD wspierać będzie ich promocję,
a wszelkie działania będą archiwizowane.
• Atrakcyjność turystyczna będzie weryfikowana badanym ruchem
turystycznym,
a także liczbą klientów w restauracjach, agroturystykach, czy na
festynach lokalnych.
ROZDZIAŁ V OKREŚLENIE MISJI LOKALNEJ GRUPY DZIAŁANIA
5.1 Co to jest misja?

5.2 Misja Stowarzyszenia JAKSA

67

68
5.1 Co to jest misja?
Co to jest misja organizacji, przedsiębiorstwa, instytucji? Otóż jest to

koncepcja istnienia podmiotu, idea jego rozwoju, główne jego przesłanie.
Jest to obietnica wyrażona w kategoriach funkcjonowania w społeczności
lub, gdy chodzi o firmę biznesową, w kategoriach rynkowych.
Misja określa powód istnienia firmy, nadaje ogólny kierunek jej rozwoju i
określa pośrednio dziedziny, którymi firma jest w stanie się zająć i chce się
zajmować.
Określenie misji jest publiczną częścią planu strategicznego. Dzięki niej

cele firmy stają się zrozumiałe dla pracowników, właścicieli akcji,
dostawców i klientów.
Nie inaczej jest w przypadku innego - niż biznesowy - podmiotu. Na

przykład organizacja pozarządowa stara się wytłumaczyć otoczeniu cel
swojego istnienia, chce być przez swoje przesłanie rozpoznawana i
poważana.
Misja jako myśl przewodnia funkcjonowania organizacji, zakreśla obszar

jej działania i kierunki rozwoju, zaangażowanie kadr kierowniczych i
personelu wokół funkcji, jakie chce spełnić w społeczności.
Można powiedzieć, że misja jest dla organizacji sformułowaniem

określającym nadrzędny cel jej działania.
Cel
Po co organizacja istnieje?
Strategia Wartości
Pozycja w społeczności W co firma wierzy ,
i szczególne Misja jakich zasad
kompetencje przestrzega?
Standardy
zachowań
Polityka i schematy zachowań
wspierające szczególne
Lokalna Grupa Działania Stowarzyszenie Gmin „Jaksa”

sformułowała misję, według powyższego schematu. Misja JAKSY określa
powód jej istnienia i chęć postrzegania jej przez społeczeństwo (definiuje
zakres zaangażowania i określa podstawy jej filozofii) oraz nadaje kierunek

69
jej działalności, a pośrednio wskazuje też dziedziny, którymi ma się

zajmować.
5.2 Misja Stowarzyszenia JAKSA
LGD JAKSA, wspólnie z mieszkańcami,

Misja poprawia jakość życia i turystyczną atrakcyjność
Ziemi Miechowskiej
Celem istnienia LGD JAKSA jest zdobycie szacunku
Cel
Po co organizacja istnieje? mieszkańców obszaru, funkcjonujących tu samorządów,
instytucji i organizacji, poprzez swoje działania na rzecz
Ziemi Miechowskiej.
Strategia
Pozycja w społeczności Jaksa chce być postrzegana jako wiodąca organizacja
i szczególne kompetencje pozarządowa, która wspiera działania związane
z rozwojem lokalnym i regionalnym
• Pracownicy są kompetentni, a mieszkańcy pełni

Wartości pomysłów
W co firma wierzy , jakich zasad
przestrzega? • Twórczość jest odwiecznym celem istoty ludzkiej.
• Wspierana jest kreatywność
• Wartością jest troska o zrównoważony rozwój
ziemi miechowskiej.
• Zarządzanie przez cele

Standardy
• Praca partnerska
zachowań
Polityka i schematy zachowań • Komunikacja
wspierające szczególne • Otwarte drzwi: przejrzystość i jawność wszelkich
kompetencje firmy oraz jej
system wartości działań
Misja LGD Stowarzyszenie Gmin JAKSA przekłada się na dwa cele

strategiczne:
Cel ogólny 1 „Wartość dodana” do życia na wsi, który wytycza

działania związane z poprawą jakości życia na obszarach wiejskich, w tym
kształtowanie oferty czasu wolnego dla wszystkich grup wiekowych i
społecznych, a także oferta kształcenia ustawicznego. Ten cel to również
budowanie więzi międzyludzkich, kultywowanie tradycji i wspieranie
ekologicznego trendu jakim są odnawialne źródła energii.

70
Cel ogólny 2 Promocja oraz rozwój turystyki i produktu

regionalnego dotyczy uaktywnienia obszaru o znaczeniu turystycznym.
Głównie chodzi o rozwój szlaków turystycznych: pieszych i rowerowych,
oznakowania miejsc związanych
z dziedzictwem kulturowym i w końcu promocja całego obszaru oraz
produktów lokalnych.
ROZDZIAŁ VI WYKAZANIE SPÓJNOŚCI SPECYFIKI OBSZARU Z CELAMI

LSR

71
Strategia jest to całość złożona z refleksji, decyzji i działań dla

wytyczenia celów ogólnych, następnie zadań, dokonanie wyboru środków
realizacji celów, a w konsekwencji podjęcie i wykonanie określonej
działalności, kontrolowanie osiągnięć związanych z jej wykonaniem i
realizacją celów.
Cele, a więc to, co LGD chce osiągnąć w przyszłości zostały

sformułowane po głębokiej analizie otoczenia, badaniu potrzeb i wielu
dyskusjach w środowisku lokalnym. Cele należy formułować operacyjnie,
każdy z nich oddzielnie, co ułatwia kontrolę wykonania zadań.
Zarówno cele ogólne, jak i szczegółowe zostały sformułowane

operacyjnie, ale zarazem zrozumiale, wyczerpująco i realnie. Cele ogólne
mają wydźwięk marketingowy i są oparte na precyzyjnie sformułowanych
celach szczegółowych.
Dla przejrzystego zarządzania sformułowano dwa cele ogólne, które -

zgodnie z przyjęta numeracją - są też pewnym rankingiem. Cel I bowiem
jest kluczowy, dotyczy problemów bazowych, egzystencjalnych
mieszkańców i polepszenia ich życia. Cel drugi jest dopełnieniem,
proponowanym sposobem na polepszenie życia poprzez wzmocnienie
obszaru nierozwiniętej jeszcze w pełni aktywności - turystyki.
Cel ogólny 1 „Wartość dodana” do życia na wsi, który wytycza

działania związane z poprawą jakości życia na obszarach wiejskich, w tym
kształtowanie oferty czasu wolnego dla wszystkich grup wiekowych i
społecznych, a także oferty kształcenia ustawicznego. Ten cel to również
budowanie więzi międzyludzkich, kultywowanie tradycji i wspieranie
ekologicznego trendu w rolnictwie
i w zastosowaniu odnawialnych źródeł energii.
Cel ogólny 2 Promocja oraz rozwój turystyki i produktu

regionalnego dotyczy uaktywnienia obszaru o znaczeniu turystycznym.
Głównie chodzi o rozwój szlaków turystycznych: pieszych i rowerowych,
oznakowania miejsc związanych
z dziedzictwem kulturowym i w końcu promocja całego obszaru oraz
produktów lokalnych. Rozwój tej gałęzi przedsiębiorczości powinien
wpłynąć na powstawanie nowych miejsc pracy i uzupełnienia źródeł
dochodów dla rolników.
Lokalna Grupa Działania – Miechowskie Stowarzyszenia Gmin „Jaksa”

obejmuje obszar o wyjątkowej spójności wyrażającej się na kilku
płaszczyznach. Jej utworzenie, oraz nawiązanie w nazwie do jednej z
najbardziej charakterystycznych postaci – XII-wiecznego rycerza Jaksy z
rodu Gryfitów – świadczy o trwałości najstarszych związków pomiędzy
środowiskami lokalnymi i wzajemnej zgodności, co do celów i kierunków
wspólnego działania w ramach LGD.

72

73
Spójność specyfiki obszaru z celami.
Cele ogólne Komentarz z uwzględnieniem zapisów

i szczegółowe w rozdziale II
Cel ogólny I:
„Wartość dodana” do życia na wsi
1.1 I. 1.
Poprawa infrastruktury
Ludność skupiona jest wokół tradycyjnych form pracy i
podstawowych wartości, jakie kształtuje bliski kontakt z
społecznej na obszarze
LGD rolnictwem i bogata tradycja kulturowa. Króluje tu atmosfera
pracowitości, poszanowania dobra wspólnego, wzajemnej
pomocy i sumiennego traktowania stawianych sobie celów.
Powiat jest położony na granicy dwóch województw, a
wcześniej związany był z regionem kieleckim. Istnieje tu
specyficzne poczucie lokalnej tożsamości, tendencja do
ochrony i wartościowania postaw charakterystycznych dla
tego obszaru. Mieszkańcy potrzebują miejsc, w których będą
mogli kultywować tradycję i tworzyć nowe rzeczy dla
rozwoju własnego i regionu. Chcąc tu żyć i pracować chcą
jednak posiadać bazę społeczną do rozwoju własnego –
szkoleń, warsztatów, do organizowanie lokalnych wydarzeń,
czy wreszcie dla dzieci i młodzieży – bazę sportową i
rekreacyjną.
1.2 1. 2. Determinowane przez warunki terenowe rolnictwo

Dbałość o środowisko.
wykształciło podobny we wszystkich gminach wiejskich
Rozwój rolnictwa
ekologicznego i model produkcji rolnej opartej na intensywnych uprawach
alternatywnych źródeł np. warzyw gruntowych. Charakterystyczna dla obszarów
energii wiejskich jest również struktura agrarna: mała powierzchnia
gospodarstw i znaczne rozdrobnienie użytków rolnych.
Sytuacja taka wymusza na terenie całego powiatu
poszukiwanie najlepszych rozwiązań i sposobów
podnoszenia jakości produkcji rolnej. Spójność w ramach
działalności rolnej opiera się na swoistej „monokulturze” i
silnym wizerunku produktów spożywczych pochodzących z
Ziemi Miechowskiej. LSR proponuje alternatywne źródła
dochodów dla rolników, w tym uniezależnienie się od
tradycyjnych źródeł energii.
1.3 1.3
Kultywowanie tradycji,
Spójność kulturowa ma swe korzenie zarówno w specyfice
folkloru miechowszczyzny – nawiązującym do pracy na roli,
ochrona dziedzictwa i
budowanie tożsamości i obrzędowości terenów rolniczych, charakterystycznego
współpracy na obszarze cyklu świąt (dożynki, festiwal kapusty, tradycje
LGD bożonarodzeniowe i wielkanocne) jak i wydarzeń
związanych z charakterystyczna religijnością tego obszaru
(kult Bożego Grobu, związki kultury włościańskiej i
szlacheckiej, zróżnicowana architektura sakralna), a także w
mocnych akcentach nawiązujących do ważnych wydarzeń
historycznych z okresu średniowiecza, z okresu rezurekcji
kościuszkowskiej i II wojny światowej.
Kultywowanie tradycji i nawiązywanie do niej również dzisiaj
stanowi o z o specyficznych wartościach obecnych w tej
części Małopolski. Istotnym elementem tworzącym
nowoczesną spójność kulturowa jest – obok kontynuowania
tradycji - otwarcie się społeczności lokalnej na aktualne
zjawiska artystyczne Wszystko to sprawia, iż osiągamy cel
ogólny w poprawie jakości życia na wsi, wzmacniając

74
równocześnie więzi międzyludzki.
Cel ogólny 2 :
Promocja oraz rozwój turystyki
i produktu regionalnego
2.1 II. 1.
Rozwinięta
Na terenie powiatu miechowskiego Gminy wykazują
podobieństwo ukształtowania terenu. Warunki klimatyczne
infrastruktura
turystyczna. są bardzo zbliżone. Zachowały się tu fragmenty pierwotnej
przyrody, uznane za rezerwaty. Obszar ten, posiada znaczny
potencjał przyrodniczy jednak wymaga „ponownego
odkrycia” i stworzenia systemu, który z jednej strony
gwarantowałby zachowanie nienaruszonych zasobów
przyrodniczych, a drugiej strony pozwalałby na stworzenia
atrakcyjnych terenów zarówno dla mieszkańców powiatu jak
i dla gości spoza terenu powiatu
Teren posiada wiele cech charakterystycznych dla obszarów
niedostępnych (chronionych) przed ingerencją działalności
ekonomicznej. To stanowi wartość obszaru i na tym
mieszkańcy chcą budować rozwój.
Przyszłość rozwoju turystyki na obszarze powiatu
miechowskiego można upatrywać w kilku kategoriach ruchu
turystycznego, a przede wszystkim rozwijać się będzie:
• turystyka kulturowa, związana z obiektami zabytkowymi,
polem bitwy pod Racławicami,
• turystyka weekendowa, łącząca elementy agroturystyki,
zwiedzania tras turystycznych
• turystyka aktywna letnia i jesienna (rowery, wędrówki
piesze, wędkarstwo itp.),
• turystyka tranzytowa, rozwijana wzdłuż osi
komunikacyjnej Kraków-Kielce.
2.2 II. 2.
Rozwój produktu
Jednym z elementów łączących ten obszar w ramach
Lokalnej Grupy Działania jest poszukiwanie koncepcji
regionalnego
promocji produktu regionalnego i rolnictwa ekologicznego.
Celem stało się także podniesienie i wzbogacenie
atrakcyjności turystycznej obszaru oraz poprawa jego
wizerunku poprzez właściwe wykorzystanie dziedzictwa
kulturowego i tradycji. Ziemia Miechowska ma ogromny
potencjał do przejęcia ruchu turystycznego z zatłoczonego
południa Małopolski, a szczególnie turystów weekendowych:
pieszych i rowerowych oferując doskonałe warunki
wypoczynku dla całych rodzin.
Utworzenie spójnego systemu informacji o wiodących
produktach turystycznych i rekreacyjnych oraz ich
promocja, a także podnoszenie jakości atrakcji
turystycznych i usług „przemysłu czasu wolnego” jest
ważnym kierunkiem rozwoju obszaru. Kolejnym elementem
jest wypromowanie produktu turystycznego oraz jego
dystrybucji. Planuje się utworzenie miejsca (sklepiku – mini
targu), w którym byłyby ogólnie dostępne produkty lokalne
z gwarantowaną – przez lokalnego producenta – jakością i
smakiem. W ten sposób budowane byłoby przywiązanie
klientów do „swojego” producenta, rolnicy posiadaliby stały
zbyt swoich towarów, a tworzenie lokalnej marki, poprzez

75
identyfikację wytwórcy dawałoby gwarancje jakości.
Utworzenie Lokalnej Grupy Działania i tworzona wspólnie przez społeczność Lokalna

Strategia Rozwoju to kolejny etap dający szansę zarówno na wykorzystanie potencjału
Ziemi Miechowskiej, jak również na stworzenie nowej jakości w działaniu na rzecz
wspólnych celów.
ROZDZIAŁ VII UZASADNIENIE PODEJŚCIA ZINTEGROWANEGO

DLA PLANOWANYCH W RAMACH LSR PRZEDSIĘWZIĘĆ
7.1 Co to jest zintegrowane podejście do rozwoju obszarów

wiejskich?
7.2 Związek pomiędzy celami Lokalnej Strategii Rozwoju
7.3 Związek pomiędzy podmiotami z różnych sektorów:
publicznego,
społecznego i gospodarczego, które uczestniczą w realizacji
przedsięwzięć w ramach LSR
7.4 Związek pomiędzy różnymi sektorami gospodarki
zaangażowanymi
w realizację wspólnego przedsięwzięcia w ramach LSR
7.5 Wykorzystanie różnych zasobów lokalnych – przedsięwzięcie
realizowane jest z wykorzystaniem np. zasobów
przyrodniczych
i kulturowych jednocześnie.

76
7.1 Co to jest zintegrowane podejście do rozwoju obszarów

wiejskich?
Europejski Ruch Odnowy Wsi i Małych Miast ECOVAST opublikował w 1994

roku „Strategię dla wiejskiej Europy”. Dokument zakłada przestrzeganie
trzech podstawowych zasad rozwoju obszarów wiejskich:
1. Związek ludzi ze środowiskiem, traktowanie na równi spraw ludzi i
ich środowiska (naturalnego i kulturowego);
2. Zintegrowana działalność, oznaczająca współpracę między różnymi
podmiotami: administracją rządową i samorządową z mieszkańcami,
organizacjami itp. zmierzającą do przygotowania i realizacji
projektów mających na celu rozwój lokalny,
3. Konsultacje i zaangażowanie, rozumiane jako uwzględnianie
poglądów
i oczekiwań oraz zasobów lokalnych społeczności w procesach ich
rozwoju.
Każda z tych zasad oparta jest o zintegrowane podejście w stosunku do:

• środowiska (zrównoważonego rozwoju)
• do współpracy pomiędzy różnymi podmiotami (partnerstwo)
• oraz do wspólnego wypracowywania – w sposób demokratyczny i
przejrzysty – decyzji, będących konsensusem społecznym
dotyczącym rozwoju obszaru.
“W europejskim modelu społecznym - a kiedy mówię o takim modelu,

włączam doń również kraj, jakim jest Polska – udział, jaki mają chłopi, jest
nie tylko udziałem polegającym na produkcji, jaką generują, ale również
na tym, że organizują przestrzeń kraju, że animują życie wiosek i osad, że
utrzymują w należytym stanie grunty orne, a również podtrzymują więzi
społeczne i rodzinne istniejące na wsi”.
Bruno Dethomas, Ambasador Komisji Europejskiej w Polsce, 10 lipca 2001
Unia Europejska poszukuje od lat recepty na wspieranie rozwoju obszarów

wiejskich. Ich strategiczne znaczenie nie jest już związane z podstawową
kwestią zapewnienia odpowiedniej ilości i jakości pożywienia, ale coraz
wyraźniej dotyczy dbałości o naturalne środowisko, kultywowania
obyczajów, tradycji. Łączy się też z uświadomioną koniecznością
wspierania ze środków publicznych określonych inicjatyw służących
rozwojowi wsi.
Na przestrzeni blisko pięćdziesięciu lat miało miejsce wiele inicjatyw, które

doprowadziły do obecnego kształtu polityki Unii Europejskiej. Jedną z nich
była inicjatywa Leader, która została wdrożona na początku lat 90-tych.
Na inicjatywę LEADER składają się:

Zaangażowanie lokalnych partnerów, co oznacza formułowanie
programu rozwoju z uwzględnieniem specyfiki danego obszaru, jego
mieszkańców, historii i tradycji itd.

77
Oddolne podejście, które polega na podejmowaniu decyzji na szczeblu

lokalnym. Angażuje się w to cała wspólnota, środowiska społeczne i
gospodarcze, instytucje publiczne.
Partnerskie podejście i "Lokalna grupa działania" - lokalni partnerzy
pracują nad formułowaniem strategii i planu działań oraz zarządzają
wdrażaniem zaplanowanych rozwiązań.
Innowacja, czyli konkretne działania mają charakter innowacyjny, np.
mogą dotyczyć nowego sposobu promowania lokalnych walorów, nowych i
dotąd nie podejmowanych działań, nowego produktu, nowej formy
organizacyjnej itd.
Zintegrowane podejście, tu działania są ze sobą powiązane i
traktowane jako spójna całość. Może to dotyczyć w szczególności powiązań
pomiędzy różnymi grupami uczestników: gospodarczymi, społecznymi,
kulturalnymi, ekologicznymi itp.
Tworzenie powiązań i współpraca - sieć powiązań ma na celu
stworzenie systemu informacji o programach rozwoju obszarów wiejskich
oraz upowszechnianie innowacji w większej skali.
Lokalne finansowanie i zarządzanie - przekazanie Lokalnym Grupom
Działania odpowiedzialności związanej z podejmowaniem decyzji
dotyczących finansowania i zarządzania jest ważnym warunkiem realizacji
zaplanowanego przez grupę programu rozwoju.
Zdecentralizowane, zintegrowane, oddolne i lokalne podejście, oparte jest

na skupieniu się na korzyściach płynących z kompleksowego podejścia, w
którym odrzuca się klasyczny podział tematyczny lub sektorowy, a także
na umożliwieniu wzajemnego kontaktu różnych sektorom poprzez
zastosowanie rozwiązania, które umożliwi lokalnym uczestnikom wyrażanie
ich poglądów i pomoc w ukształtowaniu ich roli w rozwoju obszaru, zgodnie
z ich własnymi dążeniami i wizją przyszłości,
Zaangażowanie społeczności umożliwia wspólne podejmowanie wyzwań w

przyszłości poprzez przezwyciężanie apatii i tradycyjnych podziałów,
zwalczanie wykluczenia i zapewnianie równowagi pomiędzy metodami
rozwiązań, możliwościami i potrzebami wszystkich sektorów lokalnej
społeczności.
Program LEADER zachęca do budowania nowego partnerstwa i tworzenia

nowych lokalnych struktur zarządzania, ułatwia tworzenie nowych form
wspólnej organizacji. LEADER skupia się na lokalnym podejściu i zachęca
do rozwijania lokalnego systemu rządzenia.
Procedury wyboru projektu stosowane w inicjatywie LEADER umożliwiają

wyłonienie potencjalnych liderów projektu, którzy w przeszłości mogli być
przeoczeni, upublicznienie ich pomysłów i kolektywne pozyskanie i
zapewnienie wsparcia na ich wdrożenie. LEADER zajmuje się projektami o
umiarkowanej skali, może wspierać projekty obarczone pewnym ryzykiem,
które zazwyczaj nie znajdują zainteresowania u “klasycznej” administracji i
instytucji finansowych.

78
Zasoby obszaru wiejskiego, na którym może być stosowane podejście

LEADER, obejmuje: zasoby materialne, zasoby ludzkie, gospodarkę i
miejsca pracy, umiejętności i kompetencje, kulturę i tożsamość,
zarządzanie i demokrację, wizerunek, relacje zewnętrzne.
Przeanalizowanie tych zasobów i najważniejszych dla lokalnej społeczności
wyzwań pozwala na wypracowanie strategii, specyficznej dla tego obszaru
– zintegrowanej!.
7.3 Związek pomiędzy podmiotami z różnych sektorów:

publicznego, społecznego i gospodarczego, które uczestniczą w
realizacji przedsięwzięć w ramach LSR
Podejście zintegrowane w LSR są to różne działania i przedsięwzięcia, które

są ze sobą powiązane i koordynowane jako spójna całość. Integracja
dotyczy zarówno działań prowadzonych w jednym sektorze, wszystkich
działań lub grup działań albo też – co najważniejsze – powiązań pomiędzy
różnymi grupami uczestników: publicznymi, gospodarczymi, społecznymi,
kulturalnymi, ekologicznymi, działającymi na danym obszarze.
Działania LGD skupiają się na korzyściach płynących z kompleksowego

podejścia, odrzucającego tradycyjne podziały tematyczne i sektorowe.
Zintegrowane podejście dotyczy też współpracy skupionej na rozwiązaniu
problemu, a nie na podziale przedmiotowym zaangażowanych podmiotów.
Diagnoza obszaru i planowanie działań dokonywane były przez

przedstawicieli wszystkich trzech sektorów, dlatego też zidentyfikowane
problemy i potrzeby pozwoliły na wyznaczenie celów rozwojowych,
uwzględniających wszystkich aktorów lokalnych. Przy wielu
przedsięwzięciach wręcz jest konieczna współpraca przedstawicieli co
najmniej dwóch sektorów.
Przykładem mogą być:

• Zaplanowane przedsięwzięcia dotyczące rozwoju turystyki zakładają
współpracę władz lokalnych oraz przedsiębiorców i pozostałych
mieszkańców. Władze muszą poprawić estetykę najważniejszych
miejsc (np. odnowa wsi), organizacje będą zajmować się małą
infrastrukturą (małe projekty), a rolnicy i przedsiębiorcy będą
realizować projekty, które pozwolą na rozwój sieci usług
turystycznych.
• Projekty z zakresu energii odnawialnej obejmują rolników i
przedsiębiorców, którzy mogą wykorzystać odnawialne źródła energii
dla siebie i świadczenia usług oraz instytucje, które mogą być
odbiorcami tych usług lub produktów energetycznych, a także sami
korzystać z wymiany źródeł energii z tradycyjnych na odnawialne.

79
• Projekty współpracy zakładają wymianę doświadczeń pomiędzy LGD

z innych regionów Polski i Europy. Korzystać z tego będą
przedstawiciele wszystkich sektorów z obszaru.
7.4 Związek pomiędzy różnymi sektorami gospodarki

zaangażowanymi
w realizację wspólnego przedsięwzięcia w ramach LSR
W realizację przedsięwzięcie „Estetyzacja obszaru, remontów świetlic,

strażnic i innych ważnych dla społeczności miejsc” zaangażowane będą
wszystkie trzy sektory:
• Publiczny
• Społeczny
• Gospodarczy
Działania te skutkować będą nie tylko polepszeniem warunków życia
mieszkańców, ale zwiększą atrakcyjność turystyczna miejscowości.
Kryteria wyboru operacji z zakresu Odnowy i rozwoju wsi” zawierają

między innymi kryterium dotyczące udziału partnerów. Punktowana jest
współpraca z wieloma podmiotami, która świadczy o wykonaniu szerokich
konsultacji społecznych i uzyskania akceptacji i poparcia dla realizacji
projektu.
7.5 Wykorzystanie różnych zasobów lokalnych – przedsięwzięcie

realizowane jest z wykorzystaniem np. zasobów przyrodniczych i
kulturowych jednocześnie.
Przykładem przedsięwzięć realizowanych z wykorzystaniem różnych

zasobów obszaru mogą być:
• Lokalne zasoby przyrodnicze, kulturowe i historyczne (przyroda,
tradycyjne obrzędy i święta oraz np. zabytkowe kościoły
bożogrobców) zostaną wykorzystane dla rozwoju turystyki obszaru,
co da mieszkańców możliwość zaplanowania swojego dodatkowego
zajęcia w zakresie świadczenia usług turystycznych (np.
agroturystyka, gastronomia, przetwory)
• Przedsięwzięcia z zakresu rozwoju turystyki takie jak np. ścieżki
rowerowe i piesze trasy turystyczne wykorzystują walory
przyrodnicze oraz zabytki i miejsca charakterystyczne dla obszaru.
• Tradycje kulinarne obszaru wykorzystywane są do promocji regionu i
do budowania więzi międzyludzkich, do integracji społecznej.
• Słabo wykorzystane grunty rolne oraz nieużytki rolnicy przeznaczą
do produkcji słomy nadającej się na opał (alternatywne źródła
energii). Niektórzy z nich podejmować będą działalność gospodarczą.
Wszystkie działania w ramach wdrażania Lokalnej Strategii Rozwoju oparte

są na współpracy różnych środowisk, reprezentowanych w Miechowskim
Stowarzyszeniu Gmin JAKSA.

80

81
ROZDZIAŁ VIII UZASADNIENIE PODEJŚCIA INNOWACYJNEGO DLA

PLANOWANYCH W RAMACH LSR PRZEDSIĘWZIĘĆ
8.1 Co to jest innowacja w podejściu do rozwoju obszarów

wiejskich?
8.2 Zastosowanie pomysłów i rozwiązań znanych gdzie indziej,
jednak
mających nowatorski charakter na danym terenie
8.3 Nowatorskie wykorzystanie lokalnych zasobów
8.4 Rozwój nowych rodzajów produkcji lub usług
8.5 Nowe sposoby zaangażowania lokalnej społeczności w proces
rozwoju
8.6 Możliwość zastosowania miechowskich pomysłów gdzie indziej

82
8.1 Co to jest innowacja w podejściu do rozwoju obszarów

wiejskich?
Innowacyjność wiąże się z wprowadzeniem czegoś nowego,

nowatorstwem, reformą, ulepszeniem. Może ona dotyczyć wszelkich
dziedzin i sfer oddziaływań w różnych kierunkach. Innowacyjne są więc
wszystkie ulepszenia maszyn i urządzeń, reformy systemów, jak i
tworzenie zupełnie nowych rzeczy, zjawisk lub wartości. Innowacje mogą
dotyczyć zarówno najwyższych technologii, jak i elementów życia
codziennego.
Każdy innowator spotyka się z dwoma podstawowymi barierami działania.

Pierwszą
z nich jest bariera myśli. Dotyczy ona sedna badanego problemu i zamyka
się
w pytaniu: "co zrobić, aby w efekcie doprowadzić do powstania
nowatorskiego rozwiązania?" - oczywiście z miarodajnymi wynikami. Drugą
barierą jest wdrożenie już opracowanej innowacji, a w następnej kolejności
rozpropagowanie jej i uzyskanie wymiernych korzyści.
Innowacyjne podejście dla planowanych przedsięwzięć w wymiarze

lokalnym to poszukiwanie nowych, lepszych i efektywniejszych sposobów
rozwiązywania problemów na obszarach LGD.
Innowacyjność w tym kontekście należy rozumieć jako:

1. Zintegrowane podejście do problemów
2. Partnerstwo – współpraca różnych podmiotów o kluczowym
znaczeniu
3. Zaangażowanie się w proces wypracowywania innowacyjnych
rozwiązań grup docelowych, co daje większe szanse na
skuteczność wypracowanego
i zrealizowanego projektu - zasada empowerment
4. Działania ukierunkowane na „horyzontalne” upowszechnienie
wypracowanych sposobów rozwiązywania problemów i włączenie
wypracowanych rezultatów do polityk lokalnych - zasada
mainstreaming
5. Interakcja z otoczeniem - upowszechnianie działań i „słuchanie”
opinii publicznej.
Chociaż koncepcja LEADER i jej praktyczne wdrażanie są

innowacyjne same w sobie, inicjatywa LEADER podkreśla, że konkretne
działania także muszą być innowacyjne. Mogą one dotyczyć nowego
sposobu promowania lokalnych zasobów, działań służących rozwojowi
lokalnemu i nie podejmowanych przez inne programy, działania
przynoszące nowe rozwiązania problemów obszarów wiejskich albo
przynoszące w efekcie powstanie nowego produktu, nowego procesu,
nowej formy organizacyjnej albo rozwój nowego rynku.

83
Innowacja jest wbudowana w różne elementy programu, np. także

w rozpowszechnianie informacji do innych grup pragnących czerpać
inspirację
z dokonań w innych miejscach albo zainteresowanych przyłączeniem się
do wspólnego działania.
8.2 Zastosowanie pomysłów i rozwiązań znanych gdzie indziej,

jednak mających nowatorski charakter na danym terenie
Opierając się na doświadczeniach z realizacji programów w latach

poprzednich w programie Leader wyodrębniono środki na projekty
współpracy, które pozwalają na korzystanie z doświadczeń innych grup na
wspólne projektowanie rozwiązań dla zidentyfikowanych obszarów i w
końcu dla wzajemnego poznania się i uczenia. LGD JAKSA ma zamiar
korzystać z już nawiązanych kontaktów, a także planuje poznawanie
nowych Lokalnych Grup Działania.
Projekty współpracy dotyczyć będą:
• Połączonych działań promujących wspólne produkty turystyczne
• Włączenie się w budowanie ponadnarodowych sieci współpracy
na obszarach wiejskich
• Opracowanie wspólnych działań dotyczących oszczędzania
energii i efektywności energetycznej
• Opracowanie praktycznych rozwiązań z zastosowaniem
ekologicznych technologii dla mieszkańców obszarów wiejskich
• Szkolenia rolników, wymiany doświadczeń w zakresie
dywersyfikacji na obszarach wiejskich, realizacji projektów
modelowych
LGD JAKSA zainteresowana jest wdrożeniem dobrych praktyk takich jak:
• LGD z Austrii - rolnicy dla zaspokojenia własnych potrzeb
energetycznych produkują rośliny, mogące stanowić źródło energii
odnawialnej. Uniezależnienie się od zewnętrznego dostawcy energii
daje możliwość uzyskania lepszej rentowności gospodarstwa;
• LGD z Finlandii - wymianą doświadczeń na temat kulinarnych
tradycji, lokalnej współpracy w tym zakresie i promocji kuchni i
produktów charakterystycznych;
• LGD ze Szkocji – wymiana doświadczeń z 5 regionami w grupach
tematycznych:
o Przetwórstwo żywności
o Turystyka piesza i ochrona środowiska
o Młodzi ludzie na obszarach wiejskich
o Przedsiębiorczość na wsi
o Współpraca na obszarach wiejskich
o Przetwórstwo żywności.
8.3 Nowatorskie wykorzystanie lokalnych zasobów

84
Potencjał rozwojowy Ziemi Miechowskiej, tradycyjnie związanej z

rolnictwem, tkwi w uwarunkowaniach geograficznych i kapitale ludzkim.
Rozwój turystyki na tym obszarze może być oparty na dziedzictwie
kulturowymi i sprzyjającym warunkom przyrodniczym.
Innowacyjność w tym podejściu polega na zintegrowanych
działaniach 7 gmin, które wspólnie, ponad podziałami administracyjnymi
planują rozwój sfery turystycznej, proponując działania wszystkim
partnerom zamieszkującym obszar: przedsiębiorcom, organizacjom
pozarządowym, społecznym, grupom formalnym i nieformalnym. Ma to na
celu podniesienia i wzbogacenie atrakcyjności turystycznej obszaru oraz
poprawienia wizerunku poprzez właściwe wykorzystanie walorów
kulturowych.
Kompleksowe wsparcie dla działań związanych z podejmowaniem
przez rolników dodatkowej pracy w usługach turystycznych, przetwórstwie
i w produkcji ekologicznej żywności jest innowacyjnym działaniem
pozwalającym na stworzenie młodym ludziom alternatywy do emigracji do
miast i za granice. Równocześnie z tymi działaniami wspierana jest
infrastruktura społeczna pozwalająca mieszkańcom ciekawie spędzać
wolny czas, rozwijać umiejętności i zdobywać nowe kwalifikacje.
Powiat miechowski może odegrać znaczącą rolę w zakresie
produktów na cele energetyczne ze względu na duże możliwości
produkcyjne, bardzo dobre ziemie
i bliskość Krakowa. Uprawy energetyczne są coraz bardziej opłacalne
ekonomicznie przy dość niskich kosztach robocizny i niskich nakładach
finansowych przy zakładaniu plantacji. Z całą pewnością można stwierdzić,
że rodziny wiejskie, dużą część dochodów będą w przyszłości generowały z
aeroenergetyki, zwłaszcza w kontekście obowiązku nałożonego na kraje Unii
Europejskiej udziału odnawialnych źródeł energii w całości produkowanej do
20% do 2020.
8.4 Rozwój nowych rodzajów produkcji lub usług
W przypadku powiatu miechowskiego, w dużej mierze dzięki pracy

Lokalnej Grupy działania w I i II schemacie, spopularyzowane zostały
sposoby na wykorzystywanie energii odnawialnej.
Rozwój produkcji surowców energetycznych na obszarze działania LGD
JAKSA jest uzasadniony kilkoma argumentami:
• Jest to obszar o charakterze rolniczym
• Nie w pełni wykorzystane są zasoby ziemi rolniczej (odłogi, ugory)
• Dzisiaj mamy do czynienia z niskim tempem wzrostu popytu na
żywność;
• Istnieją nadwyżki zasobów pracy w rolnictwie, których
wykorzystanie do wytwarzania surowców żywnościowych jest bardzo
utrudnione;
• Poziom dochodów dużej części ludności rolniczej jest niski.
Rozwiązywaniu tych problemów może służyć między innymi
upowszechnienie produkcji surowców energetycznych w gospodarstwach
rolnych, co można niewątpliwie uznać za innowacyjny rodzaj produkcji i
usług.

85
Innowacyjne – z punktu widzenia regionu północnej Małopolski - będą

też nowotworzone w ramach LSR usługi turystyczne. Wsparcie dla ich
podejmowania dotyczyć będzie zarówno przedsiębiorców, rolników, jak i
instytucje i organizacje pozarządowe.
8.5 Nowe sposoby zaangażowania lokalnej społeczności w proces

rozwoju
Mieszkańcy tak dużego obszaru, po raz pierwszy wypowiadają się o

kierunkach rozwoju i wierzą, że mają wpływ na realizację projektów. Są
także zaangażowani w proces oceny i aktualizacji strategii. Mieszkańcy,
którzy mają pomysł na przedsięwzięcie, przychodzą do Lokalnej Grupy
Działania i otrzymują kompleksowe wsparcie, które pozwoli im złożyć
aplikacje o dofinansowanie do jego realizacji.
Mieszkańcy chcą podnosić swoje kwalifikacje, co deklarowali na
spotkaniach i warsztatach w ramach przygotowania LSR. Dzisiaj to oni
decydują o tym jakie szkolenie jest potrzebne dla ich osobistego rozwoju.
Lokalna Grupa Działania opracowała system zbierania informacji o
zapotrzebowaniu na szkolenia. Przeprowadza się badania potrzeb na
zebraniach wiejskich. Możliwe jest też ich zgłaszanie w Internecie. Na tej
podstawie przygotowywana jest oferta szkoleniowa. Takie podejście jest
niewątpliwie innowacyjne, gdyż do tej pory to firmy szkoleniowe
wychodziły z propozycjami tematów.

86
8.6 Możliwość zastosowania miechowskich pomysłów gdzie

indziej
Zainteresowanie energia odnawialną, szczególnie na użytek własny i

chęć uniezależnienie się od zewnętrznych dostawców są tutaj o wiele
większe niż w innych powiatach. Świadczą o tym wypełnione sale na
szkoleniach, wizyty ludzi w siedzibie LGD, a także listy deklarujące chęć
montażu kolektorów słonecznych w przypadku dofinansowania
zewnętrznego. Dzisiaj zadawane już są pytania bardzo konkretne,
techniczne, dotyczące różnych rozwiązań. Ta wiedza ludzi jest efektem
kilku lat pracy LGD na tym terenie. Lokalna Strategia Rozwoju uwzględnia
ten aspekt dając możliwość realizacji planów zarówno rolnikom,
przedsiębiorcom, jak i jednostkom publicznym.
Edukacja ekologiczna mieszkańców obszaru Lokalnej Grupy Działania
zdaje się być już innowacyjna w swoich osiągnięciach. Model współpracy
wypracowywany z mieszkańcami dla wdrażania energii odnawialnych
może stać się modelem, dobrą praktyką wartą upowszechniania.

87
ROZDZIAŁ IX PROCEDURA OCENY ZGODNOŚCI OPERACJI Z LOKALNĄ

STRATEGIA ROZWOJU
9.1 LGD jako dystrybutor grantów lokalnych

9.2 Procedura oceny zgodności operacji z Lokalna Strategią
Rozwoju
9.3 Procedura oceny zgodności operacji w zakresie Różnicowania
w kierunku działalności nierolniczej i Tworzenia i rozwoju
mikroprzedsiębiorstw z lokalnymi kryteriami
9.4 Procedura oceny zgodności operacji w zakresie Odnowy wsi
i Małych projektów z lokalnymi kryteriami
9.5 Procedura odwołania się wnioskodawców od rozstrzygnięć
organu
decyzyjnego w sprawie wyboru operacji.

88
9.1 LGD jako dystrybutor grantów lokalnych
W ramach wdrażania Lokalnej Strategii Rozwoju Lokalna Grupa

Działania pełni funkcje swoistego dystrybutora grantów na realizację
pomysłów mieszkańców, które mają przyczyniać się do osiągania
założonych, wspólnie wypracowanych celów dla całego obszaru.
Rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi określają

najważniejsze elementy wdrażania LSR, a także kryteria brzegowe wyboru
operacji. Pozostawiają jednak spore pole dla Lokalnej Grupy, która sama
przygotowują kryteria lokalne. To one mają gwarantować prawidłowy – dla
specyfiki obszaru - wybór projektów przyczyniający się do poprawy jakości
życia na wsi.
Wybór operacji zgodnie z art. 62 ust.4 rozporządzenia nr 1698/2005

należy do wyłącznej właściwości Rady. Rada działa w oparciu o Statut
Stowarzyszenia oraz Regulamin Rady. Obowiązuje także procedura wyboru
operacji oraz procedura wyłączania się z głosowania członka Rady, co do
którego zachodzi podejrzenie konfliktu interesów.
Przyjęcie lokalnych kryteriów wyboru jest pewną deklaracja priorytetów

rozwojowych przyjętych dla realizacji LSR.
Wybór projektów dokonywany jest w formie uchwały Rady, podjętej

zwykłą większością głosów w obecności co najmniej 50% członków Rady. W
razie równego rozłożenia głosów, decyduje głos przewodniczącego Rady.
Od uchwały, o której mowa Rady przysługuje wnioskodawcy odwołanie do
Walnego Zebrania Członków, w terminie 3 dni od momentu
powiadomienia, za pośrednictwem Zarządu. Odwołanie odbywa się
zgodnie z przyjęta procedura odwoławczą.
Lokalna Grupa Działania wybiera operacje w ramach:

• Różnicowania w kierunku działalności nierolniczej
• Tworzenia i rozwoju mikroprzedsiębiorstw
• Odnowy i rozwoju wsi
• Małych projektów
Ze względu na zróżnicowany charakter operacji, które będą

rozpatrywane i oceniane przez organ decyzyjny stosowane będą odmienne
zestawy kryteriów lokalnych do różnych zakresów działań. Połączono je w
dwie grupy. Jeden zestaw kryteriów dotyczyć będzie:
• Różnicowania w kierunku działalności nierolniczej
• Tworzenia i rozwoju mikroprzedsiębiorstw
A drugi:
• Odnowy i rozwoju wsi

89
• Małych projektów

90
9.2 Procedura oceny zgodności operacji z Lokalną Strategią

Rozwoju
Ocena zgodności operacji z Lokalną Strategią Rozwoju będzie

przeprowadzana w oparciu o przejrzyste oraz proste zasady i będzie
polegała na zadaniu pytań kluczowych w tym aspekcie:
a) Czy operacja jest zgodna z misją rozwojową obszaru?
b) Czy operacja przyczyni się do osiągnięcia co najmniej jednego celu
szczegółowego sformułowanego w LSR?
c) Czy operacja jest zgodna z przedsięwzięciami planowanymi w
ramach LSR?
d) Czy operacja wykazuje innowacyjny charakter zgodnie z założeniami
LSR?
e) Czy operacja uwzględnia mocne i słabe strony oraz szanse i
zagrożenia określone w Analizie SWOT w LSR?
Członek Rady może głosować za zgodnością operacji z LSR tylko i

wyłącznie w przypadku twierdzącej odpowiedzi na WSZYSTKIE z
powyższych pytań.
Zmiana kryteriów zgodności operacji z LSR jest możliwa na wniosek

członka Rady, na podstawie głosowania Rady. W celu modyfikacji, bądź
zmiany kryteriów zgodności, konieczne jest osiągniecie większości
bezwzględnej w głosowaniu. Po takiej uchwale Rady następuje wdrożenie
procedury zmiany kryteriów.
Wzór karty oceny zgodności operacji z LSR
Wniosek nr ……………………………….. złożony przez …………………………………………

Nazwa operacji: ………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………..
Pytanie TAK NIE

Czy operacja jest zgodna z misją wyznaczoną w
LSR?
Czy operacja przyczynia się do realizacji co najmniej
jednego celu ogólnego określonego w LSR?
Czy operacja przyczyni się do osiągnięcia co najmniej
jednego celu szczegółowego sformułowanego w
LSR?
Czy operacja jest zgodna z przedsięwzięciami
planowanymi w ramach LSR?
Czy operacja wykazuje innowacyjny charakter
zgodnie z założeniami LSR?
Czy operacja uwzględnia mocne i słabe strony oraz
szanse i zagrożenia określone w Analizie SWOT w
LSR?
Głosuję za uznaniem/ nieuznaniem* operacji za zgodną z LSR (* niepotrzebne skreślić)
Instrukcja wypełnienia karty oceny zgodności operacji z LSR: Po zapoznaniu się ze

91
wszystkimi pytaniami, proszę odpowiedzieć na każde z nich, stawiając krzyżyk w kolumnie

zatytułowanej „TAK” lub „NIE”.
9.3 Procedura oceny zgodności operacji w zakresie Różnicowania
w kierunku działalności nierolniczej i Tworzenia i rozwoju

mikroprzedsiębiorstw z lokalnymi kryteriami
Kryteria oceny operacji

- Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej i tworzenia i rozwoju mikroprzedsiebiorstw
Data złożenia wniosku ……………………………
Dane beneficjenta (Nazwisko i Imię lub nazwa podmiotu), adres ………………………………………
………………………………………………………………………………
Nazwa operacji: ……………………………………………………………………………….
Lp Kryteria oceny Przyznane pkt
1. Wnioskodawca ma doświadczenie w realizacji projektów max 5 pkt.
a) zrealizowane 3 lub więcej projektów - 5 pkt
b) zrealizowane 2 projekty - 3 pkt
c) zrealizowany 1 projekt - 1 pkt
2. Miejsce zamieszkania wnioskodawcy w miejscowości max 3 pkt.
a) poniżej 200 mieszkańców - 3 pkt
b) powyżej 200 do 400 mieszk. - 2 pkt
c) powyżej 400 - 1 pkt
3. Wnioskowana kwota max 3 pkt
a) poniżej 10 000 zł - 3 pkt
b) od 10 000 - 20 000 zł - 2 pkt
c) powyżej 20 001 zł - 1 pkt
4. Wnioskodawca posiada udokumentowane środki na wykonanie max 3 pkt
a) promesa bankowa - 3 pkt
b) oświadczenie wnioskodawcy – 2 pkt
c) brak dokumentów - 0 pkt
5. Czas realizacji zadania max 3 pkt
a) poniżej 1 roku - 3 pkt
b) od 1 do 1,5 roku - 2 pkt
c) powyżej 1,5 roku - 1 pkt
6. Oddziaływanie operacji na obszar max 3 pkt
a) dotyczy 3 lub więcej miejscowości - 3 pkt
b) dotyczy 2 miejscowości - 2 pkt
c) dotyczy 1 miejscowości - 1 pkt
7. Doświadczenie i kwalifikacje wnioskodawcy max 3 pkt
a) udział w seminariach i szkoleniach w 3 lub więcej - 3 pkt
b) udział w seminariach i szkoleniach w 2 - 2 pkt
c) udział w seminariach i szkoleniach w 1 - 1 pkt
8. Doświadczenie wnioskodawcy w realizacji projektów ze śr. Fin. UE max 3pkt
9. Celem operacji jest zachowanie dziedzictwa przyrodniczego, kulturowego i
historycznego. Tak – 1 pkt Nie - 0 pkt
10. Realizacja przyczyni się do lepszego wykorzystania walorów obszaru
Przyrodniczego, kulturowego i historycznego Tak – 1 pkt Nie - 0 pkt
11. Realizowana operacja przyczyni się do poprawy jakości życia
Tak - 1 pkt Nie - 0 pkt
12. Realizowana operacja przyniesie pozytywny wpływ na stan środowiska
Wnioskowana operacja przyniesie przynajmniej 1 nowe miejsce pracy

92
14 Wnioskowana operacja jest innowacyjna na terenie realizacji LSR

15. Wnioskodawca jest członkiem LGD Tak - 1 pkt Nie - 0 pkt

93
9.4 Procedura oceny zgodności operacji w zakresie Odnowy wsi i
Małych projektów z lokalnymi kryteriami

Karta oceny operacji:
Kryteria oceny operacji - Odnowa wsi i Małe projekty

Data złożenia wniosku ……………………………
Dane beneficjenta (Nazwisko i Imię lub nazwa podmiotu), adres ………………………………………
………………………………………………………………………………
Nazwa operacji: ……………………………………………………………………………….
Lp Kryteria oceny Przyznane pkt
1. Wnioskodawca ma doświadczenie w realizacji projektów max 5 pkt.
2. Miejsce zamieszkania wnioskodawcy w miejscowości max 3 pkt.
a) poniżej 200 mieszkańców - 3 pkt
b) powyżej 200 do 400 mieszk. - 2 pkt
c) powyżej 400 - 1 pkt
3. Wnioskowana kwota max 3 pkt
a) poniżej 10 000 zł - 3 pkt
b) od 10 000 - 20 000 zł - 2 pkt
c) powyżej 20 001 zł - 1 pkt
4. Wnioskodawca posiada udokumentowane środki na wykonanie max 3 pkt
a) promesa bankowa - 3 pkt
b) oświadczenie wnioskodawcy – 2 pkt
c) brak dokumentów - 0 pkt
5. Czas realizacji zadania max 3 pkt
a) poniżej 1 roku - 3 pkt
b) od 1 do 1,5 roku - 2 pkt
c) powyżej 1,5 roku - 1 pkt
6. Oddziaływanie operacji na obszar max 3 pkt
a) dotyczy 3 lub więcej miejscowości - 3 pkt
b) dotyczy 2 miejscowości - 2 pkt
c) dotyczy 1 miejscowości - 1 pkt
7. Doświadczenie i kwalifikacje wnioskodawcy max 3 pkt
a) udział w seminariach i szkoleniach w 3 lub więcej - 3 pkt
b) udział w seminariach i szkoleniach w 2 - 2 pkt
c) udział w seminariach i szkoleniach w 1 - 1 pkt
8. Doświadczenie wnioskodawcy w realizacji projektów ze śr. Fin. UE max 3pkt
9. Celem operacji jest zachowanie dziedzictwa przyrodniczego, kulturowego i
historycznego. Tak – 1 pkt Nie - 0 pkt
10. Realizacja przyczyni się do lepszego wykorzystania walorów obszaru
Przyrodniczego, kulturowego i historycznego Tak – 1 pkt Nie - 0 pkt
11. Realizowana operacja przyczyni się do poprawy jakości życia
12. Realizowana operacja przyniesie pozytywny wpływ na stan środowiska
Wnioskowana operacja przyniesie przynajmniej 1 nowe miejsce pracy
14 Wnioskowana operacja jest innowacyjna na terenie realizacji LSR
15. Wnioskodawca jest członkiem LGD Tak - 1 pkt Nie - 0 pkt

94
9.5. Procedura odwołania się wnioskodawców od rozstrzygnięć organu

decyzyjnego w sprawie wyboru operacji.
Odwołanie, w przypadku niniejszej procedury, oznacza odwołanie od

podjętej przez Radę decyzji lub zakwestionowanie przez wnioskodawcę
rozstrzygnięć podjętych w trakcie rozpatrywania wniosku.
Wniesienie odwołania przez jednego wnioskodawcę nie wstrzymuje

procedury rozpatrywania pozostałych wniosków.
Procedura odwołania:
1. Po zakończeniu etapu oceny oraz wyboru wniosku, Rada wysyła do
wnioskodawcy pismo z informacją o:
• podjętej decyzji;
• przyczynach jej podjęcia;
• możliwości i terminie odwołania;
• instytucji, do której odwołanie może być składane.
2. Termin do wniesienia odwołania dla wnioskodawcy wynosi 14 dni
kalendarzowych i jest liczony od dnia doręczenia mu pisma
informującego o decyzji podlegającej procedurze odwoławczej.
3. Odwołanie polega na złożeniu do Rady wniosku o ponowne
rozpatrzenie sprawy.
Odwołania należy przesyłać na adres listem poleconym lub złożyć
osobiście w siedzibie LGD.
4. Rada LGD rozpatruje odwołanie w ciągu 14 dni roboczych (od dnia
doręczenia odwołania) i podejmuje ostateczną decyzję w tej sprawie.
5. O podjętej decyzji zostaje powiadomiony wnioskodawca, do którego
wysyłane jest pismo w tej sprawie.
W związku z tym, że wybór operacji należy do wyłącznej

kompetencji organu decyzyjnego, procedura odwołania polega na
złożeniu wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy do Rady.

95
ROZDZIAŁ X OKREŚLENIE BUDŻETU LOKALNEJ STRATEGII ROZWOJU

DLA KAŻDEGO ROKU JEJ REALIZACJI

96
Budżet jest to zestawienie planowanych na dany okres dochodów i

wydatków. Stanowi podstawę finansowego planowania przedsięwzięć oraz
dostarcza najważniejszych informacji potrzebnych do kontroli prowadzonej
działalności.
Celem sporządzania budżetu jest racjonalizacja wydatków. Zasada

racjonalnego gospodarowania, to sposób postępowania, który - z
uwzględnieniem wytyczonych celów - dąży do uzyskania maksymalnych
efektów, przy określonych, założonych nakładach. Ważne by
maksymalizować efekty, a minimalizować koszty ich uzyskiwania.
Warunkami racjonalności gospodarowania środkami są: umiejętność

określenia i uporządkowania wydatków według ważności celów, które mają
być zrealizowane, posiadanie wiedzy na temat sposobów ich realizacji oraz
znajomość i uwzględnianie zewnętrznych i wewnętrznych warunków
ograniczających działania.
Lokalna Grupa Działania posiada budżet do realizacji Lokalnej Strategii

Rozwoju, który określony jest zgodnie z Rozporządzeniem Ministra
Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 23 maja 2008 4. w sprawie szczegółowych
kryteriów i sposobu wyboru lokalnej grupy działania do realizacji lokalnej
strategii rozwoju w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata
2007-2013.
LGD Miechowskie Stowarzyszenie Gmin JAKSA spełnia warunki, o których

mowa
w § 2 Rozporządzenia, a to m.in.:
• Wszystkie gminy, których obszar objęty jest LSR są członkami LGD i
nie są członkami innych LGD, które ubiegają się o wybór LSR;
• Członkami są podmioty z sektora publicznego, sektora społecznego i
sektora gospodarczego;
• Obszar objęty LSR jest przestrzennie spójny i obejmuje gminy
wiejskie oraz jedna gminę wiejsko-miejską, gdzie miasto nie
przekracza 20 tysięcy mieszkańców.
• Liczba ludności obszaru mieści się w przedziale od 10 do 100 tys. i
wynosi
51 061 mieszkańców.
Wielkość budżetu LGD JAKSA wynika z iloczynu mieszkańców

zameldowanych na pobyt stały na obszarze objętym LSR według stanu na
dzień 31 grudnia 2006 r.
(tj 51 061 ) i kwoty 146 zł i wynosi: 7 557 028 zł do roku 2015 w
podziale na następujące działania:
Nazwa działania Kwota Liczba Kwota

KOD z mieszkańców w budżecie LGD
Rozporządzenia obszaru

97
4.1 Wdrażanie 116 zł 5 923 076 zł

413 Lokalnych Strategii 153 183 zł
Rozwoju 1 480 769 zł
4.21 Wdrażanie 3 zł 51 061 7 557 028 zł
projektów
współpracy
4.31 Funkcjonowanie 29 zł
LGD
RAZEM 146 zł
Miechowskie Stowarzyszenie Gmin JAKSA planuje podział środków w

kolejnych latach funkcjonowania w podziale na komponenty:
• Wdrażanie lokalnej
• Projekty współpracy
• Funkcjonowanie Lokalnej Grupy Działania
w następujący sposób:
Lata Wdrażanie Projekty Funkcjonowan Razem

realizacji LSR współpracy ie LGD Oś 4
LSR 4.13 4.21 4.31
2008-2009 2 300 000 10 000 400 000 2 710 000
2010 1 935 076 113 183 309 401 2 357 660
2011 700 000 10 000 283 000 993 000
2012 648 000 10 000 190 000 848 000
2013 340 000 10 000 140 000 490 000
2014 90 000 90 000
2015 68 368 68 368
2008-2015 5 923 076 zł 153 183 zł 1 100 000 zł 7 557 028
zł
Wypełniając zapis § 2, pkt. 5 a Rozporządzenia Ministra Rolnictwa i

Rozwoju Wsi w sprawie szczegółowych kryteriów i sposobu wyboru
lokalnej grupy działania do realizacji lokalnej strategii rozwoju w ramach
Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013, LGD JAKSA
przygotowała plan budżetu „Wdrażania Lokalnych Strategii Rozwoju” w
podziale na:
• Odnowę i rozwój wsi
• Małe projekty
Lata Różnicowanie Tworzenie
realizacji w kierunku i rozwój Odnowa Małe projekty
LSR działalności mikro- i rozwój wsi
nierolniczej przedsię-
biorstw
2008-2009 200 000 200 000 1 000 000 900 000
2010 200 000 200 000 735 076 800 000
2011 100 000 100 000 0 500 000
2012 74 000 74 000 0 500 000
2013 20 000 20 000 0 300 000
2014 0 0 0 0

98
2015 0 0 0 0
2008-2015 594 000 zł 594 000 zł 1 735 076 3 000 000
zł zł
Udział
Procentowy 10,03 % 10,03 % 29,3 % 50,64 %
w 4.13
Zgodnie z powyższym podziałem warunek przeznaczenia minimum 10%

budżetu „Wdrażania lokalnych strategii rozwoju” na każdy z powyższych
komponentów został spełniony.

99
Zgodnie z zapisem § 2, pkt. 5c Rozporządzenia MRiRW w sprawie

szczegółowych kryteriów i sposobu wyboru lokalnej grupy działania do
realizacji lokalnej strategii rozwoju w ramach Programu Rozwoju Obszarów
Wiejskich na lata 2007-2013 koszty bieżące (administracyjne)
funkcjonowania Lokalnej Grupy Działania JAKSA wyniosą 1 100 000 zł w
ciągu 8 lat, co stanowi 14,99% kwoty realizacji LSR (7 557 028 zł).
Poniższa tabela przedstawia podział tych kosztów w kolejnych latach
funkcjonowania LGD:
Lata Funkcjonowanie
realizacji LGD Nabywanie Łącznie
LSR tj. koszty bieżące umiejętności
(administracyjne) i aktywizacja
objęte limitem
15%
2008-2009 300 000 100 000 400 000
2010 250 000 59 401 309 401
2011 233 000 50 000 283 000
2012 150 000 40 000 190 000
2013 100 000 40 000 140 000
2014 50 000 40 000 100 000
2015 50 000 18 368 68 368
2008-2015 1 133 000 zł 347 769 zł 1 480 769 zł
co stanowi
14,99 % kwoty
7 557 028 zł
Kategorie kosztów przyjęte do konstruowania budżetu::
Koszty całkowite oznaczają całkowity, planowany koszt przedsięwzięcia.
Na koszt całkowity składają się koszty kwalifikowalne i niekwalifikowane.
Tylko koszty kwalifikowalne podlegają refundacji.
Koszty kwalifikowalne to wartość kosztów, wymienionych w Programie
Leader, jako kwalifikowalne, które podlegają refundacji do wysokości
limitów określonych w odpowiednich przepisach.
Koszty do refundacji to te koszty kwalifikowalne, które zgodnie z
przepisami podlegają refundacji do wysokości wyznaczonych limitów.
Założenia do podziału kwoty przeznaczanej na wdrażanie lokalnej
strategii rozwoju:
Różnicowanie Mikroprzedsię- Odnowa i Małe projekty
biorstwa rozwój
Kwota Liczba Kwota Liczba Kwota Liczba Kwota Liczba
operacji operacji operacji operacji operacji operacji operacji operacji
około około około około
Wariant: 5 000 119 5 000 119 25 000 42 4 500 819
minimalna
wartość /
liczba
operacji
Wariant 15 000 40 15 000 40 400 000 2,5 25 000 147
maksymalna
wartość /
liczba
operacji
ŚREDNIA
kwoty 10 000 59 10 000 59 212 50 8 14 750 203
operacji 0
ŚREDNIA

100
liczba
operacji
Środki 594 000 594 000 1 735 3 000
w budżecie 076 000

101
Budżet Lokalnej Grupy Działania Miechowskiego Stowarzyszenia Gmin JAKSA na lata 2008 - 2015
LATA 4.1/ 4.13 4.31 FUNKCJONOWANIE

REALI- Kategor WDRAŻANIE LOKALNYCH STRATEGII ROZWOJU 4.21 LOKALNEJ GRUPY
ZACJI ia Różnicowan Tworzenie
WDRAŻANIE
DZIAŁANIA RAZEM
LSR Kosztów
ie
w kierunku
i rozwój
mikro-
Odnowa
i rozwój
Małe
projekty
RAZEM PROJEKTÓW
Funkcjo- Nabywanie OŚ 4
działalności przedsiębior wsi 4.1/ WSPÓŁPRAC
nowanie
LGD
umiejętnoś
ci
RAZEM
nierolniczej stw Y
413 (koszty i 4.31
bieżące aktywizacja
całkowite 400 000 400 000 1 333 1 285 714 3 419 10 000 300 000 100 000 400 000 3 829 047
2009
333 047
kwalifikowaln 400 000 400 000 1 333 1 285 714 3 419 10 000 300 000 100 000 400 000 3 829 047
e
333 047
do refundacji 200 000 200 000 1 000 900 000 2 300 10 000 300 000 100 000 400 000 2 710 000
000 000
całkowite 400 000 400 000 980 101 1 142 857 2 922 113 183 250 000 59 401 309 401 3 345 542
2010
958
kwalifikowaln 400 000 400 000 980 101 1 142 857 2 922 113 183 250 000 59 401 309 401 3 345 542
e
958
do refundacji 200 000 200 000 735 076 800 000 1 935 113 183 250 000 59 401 309 401 2 357 660
076
całkowite 200 000 200 000 0 714 286 1 114 10 000 233 000 50 000 283 000 1 407 286
2011
286
kwalifikowaln 200 000 200 000 0 714 286 1 114 10 000 233 000 50 000 283 000 1 407 286
e
286
do refundacji 100 000 100 000 0 500 000 700 000 10 000 233 000 50 000 283 000 993 000
całkowite 148 000 148 000 0 714 286 1 010 10 000 150 000 40 000 140 000 1 160 286
2012
286
kwalifikowaln 148 000 148 000 0 714 286 1 010 10 000 150 000 40 000 140 000 1 160 286
e
286
do refundacji 74 000 74 000 0 500 000 648 000 10 000 150 000 40 000 190 000 858 000
całkowite 40 000 40 000 0 428 571 508 571 10 000 100 000 40 000 140 000 658 571
2013
kwalifikowaln 40 000 40 000 0 428 571 508 571 10 000 100 000 40 000 140 000 658 571
e
do refundacji 20 000 20 000 0 300 000 340 000 10 000 100 000 40 000 140 000 490 000
całkowite 0 0 0 0 0 0 50 000 40 000 140 000 140 000
2014
kwalifikowaln 0 0 0 0 0 0 50 000 40 000 140 000 140 000
e
do refundacji 0 0 0 0 0 0 50 000 40 000 90 000 90 000

102
całkowite 0 0 0 0 0 0 50 000 18 368 68 368 68 368

2015
kwalifikowaln 0 0 0 0 0 0 50 000 18 368 68 368 68 368
e
do refundacji 0 0 0 0 0 0 50 000 18 368 68 368 81 368
2009 - całkowite 1 188 000 1 188 000 2 313 4 000 000 8 975 153 183 1 133 000 347 769 1 480 769 10 612 519
2015 434 148
kwalifikowaln 1 188 000 1 188 000 2 313 4 285 714 8 975 153 183 1 133 000 347 769 1 480 769 10 612 519
e
434 148
do refundacji 594 000 594 000 1 735 3 000 000 5 923 153 183 1 133 000 347 769 1 480 76 7 557
076 076 9 028

103
ROZDZIAŁ XI OPIS PROCESU PRZYGOTOWANIA I KONSULTOWANIA LSR
11. 1 Spotkania z przedstawicielami społeczności lokalnej

11. 2 Badanie jakości życia mieszkańców (sondaż)
11. 3. Punkt informacyjny
11. 4. Pozostałe formy konsultacji

104
Proces tworzenia strategii, którego ważną częścią była dyskusja

społeczna, uruchomił szeroki obszar aktywności obywatelskiej. Pojawiły się
liczne propozycje i inicjatywy realizacji przedsięwzięć. Swym
zaangażowaniem mieszkańcy dowiedli, że strategia jest nie tylko
dokumentem o mieszkańcach i dla mieszkańców, ale jest dziełem
mieszkańców i wyzwaniem dla nich oraz dla – bezpośrednich
koordynatorów realizacji zapisów w tym dokumencie – Lokalnej Grupy
Działania.
Konsultacje społeczne można podzielić na następujące grupy działań:

1. Spotkania z przedstawicielami społeczności lokalnej
2. Badane jakości życia mieszkańców (sondaż)
3. Punkt informacyjny
4. Pozostałe formy konsultacji
11.1 Spotkania z przedstawicielami społeczności lokalnej
Spotkania Gminne
W każdej Gminie odbyły się spotkania z przedstawicielami
społeczności lokalnej. Gminnych spotkań było 7. Frekwencja dochodziła do
100 osób. Na spotkaniu przedstawiana była idea Leadera i wspólnie
wykonywana analiza SWOT obszaru. Na koniec spotkania każdy uczestnik
przedkładał listę potrzeb w swojej miejscowości.
Spotkanie z przedsiębiorcami
W siedzibie LGD w Miechowie odbyła się konferencja, na którą zostali
zaproszenie przedsiębiorcy z terenu powiatu miechowskiego. Przedmiotem
konferencji było przedstawienie Programu LEADER w latach 2009-2015 i
możliwości, jakie stwarza dla przedsiębiorców. Przedsiębiorcy otrzymali
karty do wypełnienia identyfikujące potrzeby tego sektora.
Spotkanie z szefami gmin

Od momentu pojawienia się możliwości finansowania rozwoju w
ramach programu Leader Lokalna Grupa Działania ściśle współpracuje z
władzami lokalnymi. Odbywają się regularne spotkania Zarządu
Stowarzyszenia z szefami Gmin.
Przedmiotem, spotkań jest wspólna promocja działań, organizacja
konsultacji z mieszkańcami, identyfikacja potrzeb, a także omówienie
możliwości finansowania projektów w ramach odnowy wsi. Ważnym
tematem była także współpraca gmin z tradycyjnymi wiejskimi
organizacjami takimi jak Ochotnicze Straże Pożarne, Koła Gospodyń
Wiejskich czy Kluby Sportowe w celu zapewnienia im pomocy w uzyskaniu
wkładu własnego do projektów wzmacniających ich działalność oraz
infrastrukturę społeczna w sołectwach.
Spotkania – warsztaty i szkolenia

Lokalna Grupa Działania prowadzi szkolenia i warsztaty. W roku 2008
każde takie spotkanie wykorzystane zostało do przekazania
wyczerpujących informacji na temat Programu LEADER.

105

106
11. 2. Badanie jakości życia mieszkańców (sondaż)
Wysoka jakość życia jest nadrzędnym celem rozwoju zarówno na

szczeblu lokalnym, regionalnym, jak i krajowym. Jest ona przecież
ostatecznym efektem działań podejmowanych przez odpowiednie
struktury władzy, w tym władze samorządowe.
Obiektywna jakość życia jest zbliżona znaczeniowo do pojęcia
warunków życia (lub poziomu życia), które oznaczają całokształt
obiektywnych warunków o charakterze infrastrukturalnym, w jakich żyje
społeczeństwo (grupy społeczne, gospodarstwa domowe i jednostki).
Wiążą się one głównie z:
1) kondycją materialną,
2) zabezpieczeniem egzystencjalnym i
3) zabezpieczeniem środowiskowym życia jednostek.
Określając obiektywną jakość życia wykorzystuje się zwykle dane
dostępne w ramach statystki publicznej. Jako przykłady miar z tego
zakresu wskazać można średnią długość życia, dochody miesięczne oraz
powierzchnię mieszkania.
Subiektywna jakość życia to ocena stopnia zaspokojenia potrzeb.
Choć jest wiele różnych definicji tej kategorii to istnieje między nimi pewne
podobieństwo. Polega ono na subiektywnym postrzeganiu własnego życia
w ramach określonego systemu wartości i w określonych warunkach
społecznych, gospodarczych i politycznych. Jako przykłady miar z tego
zakresu wskazać można zadowolenie ze stanu zdrowia, uzyskiwanych
dochodów, własnej sytuacji mieszkaniowej.
Ideą Programu Leader jest podniesienie jakości życia na obszarach

wiejskich i dlatego LGD „Jaksa” zdecydowała się na przeprowadzenie
badań, których celem było m.in. rozpoznanie nastrojów panujących w
lokalnej społeczności i identyfikacja jej podstawowych problemów.
Wynikiem badań będzie subiektywny Obra mieszkańców, ale chcieliśmy
się dowiedzieć w pytaniach sprawdzających, jakie są mocne i słabe strony
obszaru i jak działania LGD dostosować do oczekiwań mieszkańców.
W miesiącach wrześniu i październiku Lokalna Grupa Działania

przeprowadziła na próbie prawie 300 osób badania jakości życia
mieszkańców. Były trzy arkusze badawcze dotyczące trzech płaszczyzn
oceny:
1. Płaszczyzna pierwsza to zadowolenie z życia w danej
miejscowości. W jej ramach ujęte zostały m.in. zagadnienia związane
z czystością środowiska, dostępem i jakością funkcjonowania służby
zdrowia, bezpieczeństwem publicznym.
2. Płaszczyzna druga dotyczyła relacji ze wspólnotą i innymi grupami
społecznymi. Objęła ona m.in. takie aspekty jak relacje z sąsiadami
oraz z rodziną.
3. Płaszczyzna trzecia koncentrowała się na indywidualnych
potrzebach badanego mieszkańca. Składały się na nią zagadnienia

107
związane np. z tym, czy dana osoba czuje się szczęśliwa, czy uważa się
za osobę zdrową, itp.

108
- CZĘŚĆ A. MIEJSCOWOŚĆ
Jak Pani/ Pan ocenia w swojej gminie:
Lp. Pytanie Ocenaa

1 Czystość środowiska przyrodniczego (powietrze, woda, gleba)
2 Uciążliwość hałasu
(SKALA: 5 – nie ma problemu z hałasem do …1 – hałas jest uciążliwy)
3 Estetyka budynków, ulic, oraz czystość i porządek w miejscach publicznych
4 Gotowość odpowiednich służb na sytuacje kryzysowe (na wypadek wystąpienia np.
powodzi, skażenia ekologicznego, awarii przemysłowych itp.)
5 Zmiany jakie dokonały się w środowisku przyrodniczym na przestrzeni ostatnich 3 lat
6 Możliwości i warunki podnoszenia poziomu wykształcenia przez dzieci i młodzież
a) w swojej gminie,
b) w sąsiednich miejscowościach posiadających akceptowalne połączenia
komunikacyjne
7 Możliwości i warunki podnoszenia poziomu wykształcenia (zmiany kwalifikacji) przez
osoby dorosłe
a) w swojej gminie,
komunikacyjne
8 Wsparcie dla osób wymagających pomocy (ubogich, niepełnosprawnych, bezrobotnych,
itp.)
9 Możliwości i warunki korzystania z usług służby zdrowia
a) w swojej gminie,
komunikacyjne2
10 Stan bezpieczeństwa publicznego
11 Możliwość kupienia/wynajęcia/wybudowania mieszkania lub domu
12 Możliwość i warunki atrakcyjnego spędzenia wolnego czasu
a) w swojej gminie,
komunikacyjne
13 Możliwość i warunki wygodnego robienia zakupów
a) w swojej gminie,
komunikacyjne2.
14 Możliwość skorzystania z potrzebnych usług (szewc, krawiec, zegarmistrz, serwis RTV,
fryzjer, itp.)
a) w swojej gminie,
komunikacyjne
15 Możliwość i warunki poruszania się po miejscowości – drogi, komunikacja publiczna,
parkingi
16 Sytuacja na rynku pracy (możliwość znalezienia odpowiedniej pracy ewentualnie
otwarcia i utrzymania własnej działalności gospodarczej)
a) w swojej gminie,
komunikacyjne
17 Funkcjonowanie urzędu gminy/miasta (kompetencje, dostępność, sprawność, itp.)
18 Działalność władz samorządowych (prezydenta/ burmistrza/wójta oraz rady
gminy/miasta)
19 Zmiany jakie dokonały się w Pani/Pana miejscowości w ciągu ostatnich 3 lat
20 Czy chciałaby się Pani/Pan na stałe przeprowadzić do innej gminy?

109
CZĘŚĆ B. RELACJE Z INNYMI / WSPÓLNOTĄ -

Czy:
Lp. Pytanie Ocena1
1 Uważa Pani/Pan, że ma realny wpływ na to, co dzieje się w Pani/Pana najbliższym
otoczeniu (na osiedlu, w miejscowości, w gminie, itp.)
2 Działa Pani/Pan w jakiś formalnych/lub nieformalnych organizacjach
(np. kulturalnych, sportowych, ekologicznych, parafialnych, politycznych) – chodzi o
działalność, na rzecz społeczności, nie związaną z zarobkowaniem
3 W ciągu ostatnich 3 miesięcy uczestniczyła Pani/Pan w wydarzeniu gminnym (np.
koncercie, festynie, spotkaniu z radnymi)
4 Lubi Pani/Pan swoją lokalną społeczność?
5 Lubi Pani/Pan swoją pracę?
6 W ciągu ostatniego miesiąca rozmawiała Pani/Pan ze swoimi sąsiadami?
7 Lubi Pani/Pan swoich sąsiadów?
8 Zna Pani/Pan, co najmniej 3 osoby mieszkające w Pani/Pana gminie, które można
określić mianem przyjaciół lub bardzo dobrych znajomych?
9 Uważa Pani/Pan, że w razie potrzeby byłaby Pani/Pan w stanie
w ciągu 2 dni pożyczyć od znajomych lub rodziny mieszkających na terenie Pani/Pana
gminy kwotę 1000 zł?
10 W ciągu ostatniego miesiąca spotykała się Pani/Pan ze znajomymi lub członkami rodziny
z tereny Pani/Pana gminy, z którymi Pani/Pan nie mieszka? (chodzi o spotkania
zorganizowane np. wizyta u znajomych, wspólne wyjścia do kina, itp.)?
11 Utrzymuje Pani/Pan bardzo dobre lub dobre relacje ze swoją bliższą
i dalszą rodziną mieszkającą na terenie Pani/Pana gminy?
- CZĘŚĆ C. PERSPEKTYWA INDYWIDUALNA –

Czy:
Lp. Pytanie Ocena1
1. Uważa się Pani/ Pan za osobę szczęśliwą?
2. Uważa się Pani / Pan za osobę lubianą?
3. W ciągu ostatnich 3 miesięcy nie znalazła się Pani/ Pan w sytuacji silnie stresującej?
4. Czuje się Pani/Pan bezpieczny (na ulicy, w sklepie, w parku, w kinie)
w ciągu dnia?
5 Czuje się Pani/Pan bezpieczny (na ulicy, w sklepie, w parku, w kinie) wieczorem i w nocy?
6. Uważa się Pani/Pan za osobę cieszącą się dobrym zdrowiem?
7. W ciągu ostatnich 12 miesięcy chorowała Pani/Pan poważnie?
8. Jest Pani/Pan zadowolony ze swojej sytuacji mieszkaniowej?
9. Jest Pani/Pan zadowolony, że mieszka Pani/Pan w tej gminie?
10. Uważa Pani/Pan, że Pani/Pana sytuacja finansowa jest dobra i stabilna?
11. Jest Pani/Pan zadowolony ze swojej sytuacji rodzinnej ?
Skala ocen była 6-stopniowa, od 0 do 5 i oznaczała odpowiednio do

pytania:
5 – bardzo dobrze / zdecydowanie tak
4 – raczej dobrze / raczej tak
3 – ani dobrze, ani źle / ani tak, ani nie

110
2 – raczej źle / zdecydowanie nie

1 – bardzo źle / zdecydowanie nie
0 – nie wiem lub to pytanie mnie nie dotyczy.
Wyniki badań
Po przeprowadzonym badaniu jakości życia mieszkańców powstał raport,
który znajduje się w Biurze Lokalnej Grupy Działania. Warto jednak, dla
zobrazowania nastroju mieszkańców Ziemi Miechowskiej przytoczyć wyniki
odpowiedzi na niektóre pytania. Pokazują ona preferencje mieszkańców i
ich odczucia do najbliższego otoczenia, społeczności, w której żyją i
wreszcie opisują siebie samych.
Kluczowa, z punktu widzenia LGD, jest płaszczyzna pierwsza (arkusz A),

gdyż aspekty, które zostały w niej ujęte odnoszą się bezpośrednio do
kompetencji samorządu lokalnego, a badanie pokazuje subiektywne
postrzeganie przez mieszkańców, które nie zawsze jest spójne z
rzeczywistymi danymi.
Mieszkańcy powiatu miechowskiego bardzo dobrze i dobrze oceniają

środowisko przyrodnicze, chwalą dostępność edukacyjną gminy, gdzie
czują się bezpiecznie. Najwyższe pochwały zbiera samorząd i wójtowie.
Warte podkreślenia są oceny, które mieszkańcy wystawiają swojemu

środowisku. Aż 70% ocenia bardzo dobrze i dobrze czystość otoczenia
przyrodniczego. Wyniki te potwierdzone są także w mocnych stronach
obszaru, wskazywanych na warsztatach przez mieszkańców. Zatem to
środowisko jest atutem, wartością, którą trzeba chronić. Na tej mocnej
stronie można także planować rozwój turystyki i rekreacji. Poczucie
posiadania czystego środowiska jest to podstawa do podejmowania działań
edukacyjnych w zakresie zrównoważonego rozwoju i organizacji szkoleń
związanych z nabywaniem proekologicznych zachowań.
Arkusz A, pytanie 1: Czystość środowiska

przyrodniczego
1% 3% 6%
27% 1
20% 2
3
4
5
6
43%
Najgorzej w ocenach wypada oferta spędzania wolnego czasu.

Pytanie 12 w arkuszu A dotyczyło oceny możliwości spędzania wolnego
czasu w miejscowości, w której się mieszka i w sąsiednich miejscowościach
posiadających akceptowalne połączenie komunikacyjne. Oczywiście każdy
respondent sam określał, co dla niego oznacza otoczenie posiadające
akceptowalne połączenia komunikacyjne (zależnie m.in. od tego czy

111
posiada własny środek lokomocji, jak daleko mieszka od przystanków

środków lokomocji publicznej, itp.). ale na ogół są to miejscowości
znajdujące się w sąsiedztwie, do których dotarcie nie stanowi dla
respondenta problemu.
Arkusz A, Pytanie 12: Możliwość i warunki
atrakcyjnego spędzania wolnego czasu
3% 2% 9%
1
28%
24% 2
3
4
5
6
34%
Te wyniki są zgodne z wynikami analiz SWOT, przeprowadzanych na

spotkaniach, a także są zgodne z listami potrzeb, które mieszkańcy
formułowali na zebraniach sołeckich i gminnych. Największą bolączką
obszarów wiejskich jest brak świetlic lub ich słabe wyposażone, brak ofert
zajęć popołudniowych dla wszystkich grup wiekowych, a także brak boisk,
ogródków jordanowskich i ścieżek zdrowia.
Jeśli chodzi o perspektywę „wspólnotową” – relacji z innymi ludźmi to na

ogół mieszkańcy czują się w okolicy dobrze. Pokazuje to dodatkowa silne
więzi z miejscem zamieszkania.
Arkusz B, Pytanie 4: Czy lubi Pan/Pani swoją
społeczność lokalną?
3% 2% 9%
1
28%
24% 2
3
4
5
6
34%
Perspektywa indywidualna także pokazuje, że mieszkańcy, pomimo wielu

problemów czują się raczej dobrze, a na pytanie czy jest pan/pani osoba
szczęśliwą 62%, a więc większość odpowiedziała bardzo dobrze i raczej
dobrze.
Arkusz C, Pytanie 1: Czy czuje się Pan/Pani
0%
osoba szczęśliwą?
0%
2%
3% 2% 9%
12%
29% 1
28% 1
24% 2 2
3 3
4 4
5 5
6 6
57%
34%

112
11.3 Punkt informacyjny
Główny punkt informacyjny LGD „Jaksa” znajduje się w Miechowie,

przy ulicy Targowej 3 i jest to siedziba Stowarzyszenia. Biuro otwarte jest
codziennie od godziny 8.00 do godziny 15.00.
Ponadto w każdej gminie można uzyskać informacje o Leaderze. W

punktach informacyjnych w urzędach gmin pracownicy samorządowi
posiadają ulotki Stowarzyszenia i podstawowy zakres wiedzy o Programie.
Odpowiadają na pytania oraz kierują do siedziby Stowarzyszenia w
Miechowie.
11.4 Pozostałe formy konsultacji
Interaktywna strona internetowa

LGD JAKSA posiada swoja stronę internetową, aktualizowaną w miarę
potrzeb ale nie rzadziej niż raz w miesiącu
Adres strony to: miechowjaksa.home.pl
Ulotki
LGD wydała ulotkę informująca o nowym okresie programowania i
możliwościach, związanych z realizacja programu Leader w powiecie
miechowskim. Dystrybuowana była
Inne wydawnictwa
LGD JAKSA wydaje „Gazetkę energetyczna”, której dystrybucja odbywa się
poprzez podmioty reprezentowane w LGD i poprzez urzędy gmin.
Wakacyjne numery były dystrybuowane wraz z ulotka zapraszającą do
konsultacji społecznej w ramach Leadera
Artykuły prasowe i audycje radiowe

Na każde spotkanie, w ramach konsultacji społecznych w związku z
przygotowaniem Lokalnej Strategii Rozwoju, zapraszane były wszystkie
media operujące na obszarze powiatu. Efektem były notatki prasowe oraz
kilka informacji w radiu regionalnym.
Członkowie LGD
Zarząd i członkowie LGD zostali przeszkoleni specjalnie, by stać się
ambasadorami programu LEADER w swoim środowisku. Każdy członek LGD
wyposażony jest w ulotki oraz w wiedzę do udzielania informacji wszystkim
potencjalnym beneficjentom Programu

113
ROZDZIAŁ XII OPIS PROCESU PRZYGOTOWANIA I KONSULTOWANIA

LOKALNEJ STRATEGII ROZWOJU
12.1 Zasady i standardy wdrażania Lokalnej Strategii Rozwoju

12.2 Procedury wdrażania Lokalnej Strategii Rozwoju
12.3 Informowanie społeczności lokalnej o wdrażaniu LSR
12.4 Proces aktualizacji strategii

114
12. 1 Zasady i standardy wdrażania LSR
Utworzenie Lokalnej Grupy Działania jako rodzaju trójstronnego

partnerstwa międzysektorowego: partnerów publicznych, gospodarczych i
społecznych na obszarze Ziemi Miechowskiej dało możliwość otrzymania
wsparcia dla realizacji projektów zapisanych w Zintegrowanej Strategii
Rozwoju Obszarów Wiejskich, a w nowym okresie finansowania
przygotowania Strategii Rozwoju Lokalnego do roku 2015. Tak więc LGD
Miechowskie Stowarzyszenie Gmin JAKSA jest niejako właścicielem
Strategii, instytucją finansująca dla operacji proponowanych przez
mieszkańców.
Sposób działania LGD, która otrzymuje pule środków, a następnie wskazuje

beneficjentów małych grantów jest typowym podejściem dla Programu
Leader, który realizuje decentralizację decyzji i zarządzania funduszami
pomocowymi. Jednocześnie Lokalna Grupa Działania nie realizuje własnych
projektów lub realizuje je w minimalnym zakresie i w ten sposób nie
wchodzi w konflikty interesów z innymi projektodawcami, którymi przecież
pomaga np. w pisaniu wniosków.
LGD jest utworzona przez reprezentacje różnych środowisk mieszkańców.

Oczekiwania ich są mocno rozbudzone, a wszędzie tam, gdzie dokonuje się
wyborów tam istnieje ryzyko konfliktów. Zatem LGD posiadając
kompetencje do podziału pieniędzy, do wyborów operacji do kreowania
zdarzeń dla społeczności lokalnej, żeby dobrze wykonywać tę rolę, musi
mieć określone zasady, których przejrzystość, jawność i otwartość będą
niepodważalne.
LGD Miechowskie Stowarzyszenie Gmin JAKSA postanowiła – dla wdrażania

Lokalnej Strategii Rozwoju przyjąć standardy postępowania. W tym celu
Zarząd postanowił, że LGD będzie wzorować się na Forum Darczyńców
w Polsce, które zrzesza organizacje i realizuje swoją misję na rzecz dobra
wspólnego, przekazując środki innym podmiotom na prowadzone przez nie
przedsięwzięcia zgodnie z przyjętymi przez swoje władze jawnymi
procedurami.
Członkowie Forum Darczyńców w swoich

działaniach, oprócz postępowania
zgodnego z obowiązującymi regulacjami
prawnymi oraz z własnymi zasadami
i normami organizacyjnymi, stosują procedury oraz kryteria przyznawania
dotacji oparte na zasadach:
• Przejrzystości
• Bezstronności

115
• Przeciwdziałania konfliktowi interesów pomiędzy

organizacją, a otrzymującym dotacje (w zakresie
stosunku pracy, zależności personalnych etc)
STANDARDY DZIAŁANIA FORUM DARCZYŃCÓW W POLSCE:
1. Podają do publicznej wiadomości

• misję oraz sposób działania organizacji
• informację o możliwościach, procedurach i kryteriach uzyskania
dotacji, w sposób równodostępny dla potencjalnych
zainteresowanych
• raport roczny zawierający, m.in. informacje o źródłach
finansowania, przyznanych dotacjach i kosztach prowadzenia
działalności
2. Stosują procedury oraz kryteria przyznawania dotacji w oparciu

o zasady
• przejrzystości
• bezstronności
• przeciwdziałania konfliktowi interesów pomiędzy organizacją
a otrzymującym dotację (w zakresie stosunku pracy, zależności
personalnych, etc.)
3. Monitorują:
• potrzeby społeczne w zakresie objętym misją organizacji
i w odpowiedzi na nie kierują swoją ofertę
• jakość oraz skuteczność prowadzonej działalności przyznawania
dotacji oraz dbają o jej stałe doskonalenie
4. Dbają o rzetelną gospodarkę finansową i o minimalizowanie kosztów

administracyjnych
5. Współpracują z otrzymującym dotację nad rozwiązaniami ewentualnych

problemów związanych z realizacją przedsięwzięcia, na które została
przyznana dotacja
•
6. Traktują otrzymującego dotację jako partnera w realizacji wspólnie

zaakceptowanych celów oraz szanują jego odrębność i niezależność
Powyższe standardy Lokalna Grupa Działania JAKSA postanowiła

przyjąć dla siebie i postępować przy wdrażaniu Strategii zgodnie z
nimi!
12.2 Procedury wdrażania Lokalnej Strategii Rozwoju

116
W sferze regulacji wewnętrznych Lokalnej Grupy Działania pozostają

następujące procedury dotyczące wdrażania Lokalnej Strategii Rozwoju:
• Procedury przeprowadzania konkursów

• Procedury wyboru operacji
• Procedury odwoławcze od decyzji Rady
• Procedura monitoringu i ewaluacji

117
Wstępne konsultacje projektodawcy

Rola Lokalnej Grupy Działania sprowadza się do koordynowania
wszystkich działań związanych z wdrażaniem strategii. Potencjalny
beneficjent może przyjść do Biura LGD i składa na formularzu pomysł na
projekt. Pracownik Biura, który oceni pomysł jako dobry, spełniający
kryteria formalne pomaga beneficjentowi w przygotowaniu ostatecznej
wersji wniosku, który trafi do oceny przez ciała decyzyjnego - członków
Rady. Takie podejście jest uzasadnione tym, że gdy projekt nie spełnia
warunków brzegowych projektodawca nie jest narażony na zbędna prace
związaną z przygotowaniem wniosku. Poza tym dobrze przygotowane
aplikacje będą miały większe szanse na ich realizację. Przygotowywanie
wniosku wraz z beneficjentem pełni funkcję edukacyjną – uczy myślenia
projektowego, planowania działań i przygotowywania biznesplanów.
Konkurs i wybór operacji

Po ogłoszeniu konkursu projektodawcy składają aplikacje ze swoimi
pomysłami i przeprowadzana jest procedura wyboru operacji. Lista
rankingowa projektów przekazywania jest do Urzędu Marszałkowskiego lub
do Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.
Od decyzji Rady przysługuje odwołanie zgodnie z procedurą odwołania od
decyzji.
Pomiar i kontrola realizacji strategii - monitoring

W procesie realizacji Strategii ważna jest kontrola tego procesu oraz
ocena uzyskanych efektów społecznych i gospodarczych, a także zmian
zachodzących w otoczeniu. Zadanie to, mające charakter permanentny,
nazywa się monitoringiem strategii.
Efektywna realizacja strategii wymaga kontrolowania skuteczności
wdrażania przedsięwzięć.
Pomiar i kontrola działań strategicznych powinny odpowiadać na dwa
zasadnicze pytania:
1. Czy strategia jest faktycznie realizowana ?
2. Czy strategia przynosi zamierzone skutki ?
Monitoring musi zatem dotyczyć:
• oceny przebiegu realizacji strategii tj. jej celów i przedsięwzięć,
• oceny uzyskiwanych efektów rozwoju społecznego i gospodarczego
oraz poprawy jakości życia, co w sumie uznać można za efekty
realizacji strategii.
Monitoring umożliwia:
• bieżącą ocenę realizacji przedsięwzięć oraz osiągania celów,
• prognozowanie ewentualnych zmian warunków realizacji,
• dokonanie bieżących korekt i poprawek,
• podjęcie działań zabezpieczających i naprawczych,
• informowanie społeczności lokalnej o uzyskanych wynikach.
Monitoring umożliwi też traktowanie prac nad Lokalną Strategią Rozwoju
jako zadania ciągłego.
Wskaźniki realizacji

118
• Dla każdego przedsięwzięcia wyznaczone zostaną wskaźniki

realizacji, które posłużą do oceny stanu realizacji działań
strategicznych.
• Stopień realizacji przedsięwzięć mierzony wskaźnikami może
wpływać na modyfikację przyjmowanych w następnych latach
działań i celów.
• Wskaźniki te będą wykorzystane przy opracowaniu sprawozdań z
realizacji rocznych planów.
• Sprawozdania o stopniu realizacji celów będą prezentowane w
corocznym „Raporcie o stanie realizacji LSR”
• Nie osiąganie założonych parametrów jakościowych i ilościowych
(pożądanych zmian i ich wielkości) będzie przedmiotem
odpowiednich uchwał korygujących ze strony Zarządu i Walnego
Zebrania.
SZCZEGÓŁOWY ROCZNY HARMONOGRAM WDRAŻANIA STRATEGII

• „Raport o stanie realizacji LSR” powinien być uaktualniany corocznie,
po opracowaniu Raportów z ewaluacji wewnętrznej.
• Jeśli nie zajdą szczególne okoliczności wymagające wcześniejszej
aktualizacji, Strategia powinna być aktualizowana raz na dwa lata.
• Szczegółowe plany przedsięwzięć realizujących strategię, powinny być
przygotowywane od września do listopada każdego roku na
podstawie sugestii zespołów problemowych i decyzji Zarządu.
• Osobą odpowiedzialną za zebranie, opracowanie i przedstawienie
informacji na Walnym Zebraniu pod koniec każdego roku będzie Prezes
Zarządu LGD.
• Po przedyskutowaniu wariantów Walne Zebranie uchwali działania
przewidziane na kolejny rok i uwzględni je w planowanym budżecie.
Proces wdrażania i aktualizacji odbywa się z jak najszerszym

udziałem partnerów LGD i wszystkich mieszkańców obszaru
• Grupa mailowa członków LGD – reprezentantów środowisk
• Informacja na stronie internetowej
• Współpraca z czasopismami lokalnymi – stała rubryka w gazetach
lokalnych
• Udział w sesjach Rady Gmin w celu prezentacji Raportu wdrażania
strategii
• Informacja pisemna dla sołtysów na zebrania wiejskie
• Ankieta ewaluacyjna, dostępna w Biurze i na stronie internetowej,
dotycząca oceny pracy LGD oraz identyfikująca potrzeby na obszarze
wdrażania LSR
• Spotkania branżowe
Wszystkie działania LGD dotyczące wdrażania LSR są jawne

Zapisy statutowe i regulaminowe
Procedury wewnętrzne

119
LGD prowadzi intensywne działania informacyjno – promocyjne,

które zapewniają szerokie upowszechnianie informacji na temat
LGD i realizowanych przez nią działań
Grupa mailowa członków LGD – reprezentantów środowisk
Informacja na stronie internetowej
Współpraca z czasopismami lokalnymi – stała rubryka w gazetach
lokalnych
Udział w sesjach Rady Gmin w celu prezentacji Raportu wdrażania
strategii
Punkty informacyjne w Gminach (w każdej gminie pracownik – łącznik z
LGD)
LGD monitoruje na bieżąco swoje działania w regularnych

odstępach czasowych
Zespół do spraw monitoringu strategii będzie się skupiał na:
• realizacji podjętych już wspólnych przedsięwzięć,
• ustalaniu stopnia realizacji zadań,
• generowaniu nowych inicjatyw umożliwiających realizację celów
strategicznych,
• przekazaniu swoich wniosków i sugestii Zarządowi Stowarzyszenia.
Spotkania zespołu oparte powinny mieć charakter cykliczny
(przynajmniej raz na pół roku). Zapewniona cykliczność spotkań i ustalone
zasady postępowania będą warunkowały efektywność pracy zespołu.
Monitoring dotyczy oceny przebiegu realizacji strategii tj. jej

celów i przedsięwzięć oraz oceny uzyskiwanych efektów rozwoju
społecznego, gospodarczego i poprawy jakości życia. Tu
monitoring pełni funkcję sprawdzającą, w wyniku której należy
określić zadania (wykonane i niewykonane), a także podać
przyczyny opóźnień i innych odchyleń od zapisów. Chodzi
oczywiście nie tylko o zadania rzeczowe, ale również o zadania
organizacyjno-finansowe.
Nazwa działania monitorującego Okres Odpowiedzialny

1. Monitoring wykonania rocznego Co pół roku Zarząd
planu rzeczowo-finansowego
2. Monitoring przeprowadzonych Po Zarząd i Rada
konkursów zakończony
m
konkursie
3. Monitoring realizacji wybranych Ciągle Zarząd
operacji
4. Podsumowanie i analiza realizacji Co pół roku Zarząd
wybranych operacji
5. Analiza stopnia realizacji Raz w roku Zarząd
przedsięwzięć i ocena trafności ich
wyboru

120
6. Raport z wdrażania strategii Raz w roku Zarząd
Wyniki monitorowania podlegają dokładnej analizie i są

wykorzystywane w przypadku wprowadzania zmian w LSR
Monitoring pełni też funkcję korygującą. Jest to wprowadzanie do zapisów

Strategii zmian wynikających ze szczególnie istotnych okoliczności,
których nie dało się przewidzieć w fazie tworzenia Strategii lub, co do
których przyjęto niewłaściwe założenie. Gruntowna aktualizacja nie
powinna być robiona częściej niż co dwa lata. Jednak gdy stopień realizacji
przedsięwzięć mierzony wskaźnikami jest wysoce niezadowalający to może
wpływać na modyfikację przyjmowanych w kolejnych latach przedsięwzięć
i celów

121
Wszystkie zmiany w LSR przeprowadzane są w oparciu o opinię

mieszkańców i partnerów z uwzględnieniem ich uwag i wniosków.
W trakcie opracowania diagnozy obszaru w wybranych dziedzinach życia

posłużono się informacjami pochodzącymi z lat od roku 2002 do 2008. W
celu efektywnego wykorzystania opracowanych zestawień należy
aktualizować istniejące dane. Jest to jeden z zasadniczych etapów
monitoringu strategii, umożliwiający obserwację dynamiki zmian
zachodzących w wybranych dziedzinach życia oraz dostrzeganie
kształtujących się trendów. Przyjmuje się następującą częstotliwość
wspomnianych prac:
Zakres monitoringu Częstotliwość

• uzupełnianie ilościowych • raz w roku, w miarę pojawiania się
danych statystycznych dla aktualnych danych za miniony okres,
profilu społecznego oraz
gospodarczego
• uzupełnianie informacji • w miarę zachodzących zmian i

jakościowych dla profilu potrzeb,
środowiskowego
• monitorowanie opinii, • w formie badań ankietowych, co dwa

nastrojów społecznych i lata, (w razie przeszkód -
postrzegania jakości życia przynajmniej dwa razy w okresie
na wsi realizacji LSR (do 2015). Badania
ankietowe mogą być uzupełnione o
wywiady grupowe ze zbiorowościami,
których poglądy chce się poznać
bardziej szczegółowo.
Nadzór nad realizacją kolejnych celów rozwoju powinien być gwarantem

wdrażania planów ustalonych w „Strategii”. Przy założeniach właściwego
nadzoru nad strategią przestaje ona być tylko dokumentem, a staje się
sposobem zarządzania. Jako że w wyznaczaniu szczegółowych celów udział
brali przedstawiciele społeczności gminy spełniono warunek oddolnego
określania celów. Dlatego monitoring realizacji celów przeprowadzać się
będzie z jak najszerszym udziałem społecznym.
Strategia rozwoju
Strategia nie jest dokumentem zamkniętym. Wypracowana wspólnie
koncepcja mechanizmu wdrażania strategii, nie wyklucza zmian. Z góry
zakładamy bowiem, że planowanie strategiczne jest procesem
korygowanym i aktualizowanym oraz że budowanie strategii nigdy nie
kończy się, ulega modyfikacjom. Jest to przecież związane z koniecznością
dostosowań do zmieniających się warunków zewnętrznych i
wewnętrznych. Niezbędne zmiany nie powinny więc być oceniane w

122
kategoriach błędów, lecz traktowane jako nieodzowne elementy tego

procesu. Dokument powinien być doskonalony, lecz równocześnie
chroniony przez pokusami zmian wynikających z mało doraźnych, mało
istotnych przyczyn.
SZCZEGÓŁOWY ROCZNY HARMONOGRAM ORGANIZACYJNY

DOTYCZĄCY STRATEGII
Miesiąc Zadanie Komórka

odpowiedzialna
III „Raport o stanie realizacji LSR”
V, VI Informacja na Walnym Zebraniu
„Raport o stanie realizacji LSR”
II Uchwała Rady w sprawie
ewentualnej korekty Strategii
IX Składanie wniosków do UMWM na
kolejny rok
XII Walne Zebranie – Uchwalenie
planu rzeczowo-finansowego na
kolejny rok
III Przygotowanie aktualizacji
Strategii
III-V Uchwała Walnego Zebrania w

sprawie ewentualnej korekty
Strategii

123
ROZDZIAŁ XIII ZASADY I SPOSÓB DOKONYWANIA (OCENY) EWALUACJI

WŁASNEJ

124
Termin „ewaluować” (to evaluate), w języku angielskim, znaczy:

starannie rozważać jak dalece użyteczna lub wartościowa jest jakaś
działalność, jej plan lub pomysł, zwłaszcza, by zdecydować, czy ją podjąć,
czy nie, kontynuować, albo nie. Oznacza zbieranie, analizę i interpretację
danych, związanych z oceną efektywności różnych przedsięwzięć.
Ewaluacja polega na wszechstronnej analitycznej ocenie programu,
przebiegu i końcowych efektów, porównywaniu nakładów i zamierzeń z
końcowymi rezultatami i poniesionymi kosztami. Ewaluacja zatem to
zaplanowane i systematyczne działanie zmierzające do uwidocznienia, w
jakim stopniu zamierzone cele są rzeczywiście realizowane,
Ewaluacja jest procesem systematycznego gromadzenia informacji

na temat działań, właściwości i rezultatów programów, personelu oraz
produktów. Praktyka ewaluacyjna obejmuje systematyczne zbieranie
informacji o przebiegu i wynikach programów, o personelu i o dorobku,
który może być wykorzystany do podniesienia skuteczności i jakości
działań. Tak więc ewaluacja jest częścią procesu podejmowania decyzji.
W przypadku Lokalnej Grupy Działania celem ewaluacji własnej jest

po pierwsze swego rodzaju wewnętrzny audyt organizacyjny i zarządczy, a
także ocena i określenie efektów realizacji przedsięwzięć i ich wpływu na
osiągnięcie celów Lokalnej Strategii Rozwoju. Ewaluacja powinna być
obiektywna i dostarczać rzetelnej oceny, która powinna się potwierdzić,
jeżeli zostanie przeprowadzona przez inny zespół.
Cele i motywy ewaluacji własnej LGD

1. Celem autoewaluacji jest ocena jakości własnej pracy oraz określenie
efektów realizacji przedsięwzięć i ich wpływu na realizację LSR.
2. Przeprowadzana jest, by zweryfikować poprawność systemu
organizacyjnego, efektywność i jakość pracy i oddziaływania na
społeczność lokalną oraz przede wszystkim słuszność podjętych
działań
3. Wyniki ewaluacji maja służyć dokonaniu korekt organizacyjnych i
zarządczych i poprawić efekty pracy.
4. Raport powinien być znany pracownikom, współpracownikom i
członkom Stowarzyszenia.
5. Na podstawie raportów ewaluacyjnych powstaje „Raport o stanie
realizacji LSR”, który jest upowszechniany na obszarze LGD.
Dla samooceny Lokalnej Grupy Działania Zarząd przyjął procedury, które

zbudowane zostały na III-etapowym schemacie działań. Pierwszy to
przygotowanie do procesu ewaluacji, drugi to realizacja, a trzeci etap to
podsumowanie wyników, wyciąganie wniosków i upowszechnianie.

125
ETAPY OPIS
Etap I PRZYGOTOWANIE
W etapie I powstaje plan i projekt ewaluacji.
a) plan ewaluacji (oceny) - W planie ewaluacji wyznacza się cele ewaluacji oraz
zaplanowanie działań jej przedmiot.
• Wyznaczenie celu ewaluacji
• Określenie przedmiotu Projekt ewaluacji to określenie strony
ewaluacji metodologicznej działań i wybór konkretnego
sposobu przeprowadzenia ewaluacji. W projekcie
b) projekt ewaluacji ewaluacji musi się znaleźć dokładny opis tego, co
• Określenie metodologii chcemy badać, które aspekty oraz jakie kryteria
oceny danego obiektu nas interesują. Dopiero
• Sformułowanie (lub potem określamy sposób, w jaki chcemy gromadzić
doprecyzowanie) kryteriów interesujące nas dane, czyli: gdzie będziemy ich
• Wybór zespołu do szukać oraz jakie metody zastosujemy i na jakiej
przeprowadzenie ewaluacji próbie.
(zadania, funkcje każdego z
nich) Załącznikiem do projektu powinny być narzędzia, za
• Ramy czasowe i finansowe pomocą których zbierzemy potrzebne informacje.
• Określenie narzędzi
badawczych
Etap II REALIZACJA
Etap II to realizacja ewaluacji.
Przed właściwym badaniem ważna jest konsultacja
a) zbieranie danych oraz przetestowanie narzędzi i procedury (pilotaż).
Każdy z uczestników procesu ewaluacji musi być

poinformowany o sposobie wykorzystania oraz
upowszechniania wyników.
W trakcie zbierania danych należy zapewnić pełną

anonimowość badanych, a z raportu ewaluacyjnego
należy usunąć wszelkie dane, pozwalające
zidentyfikować naszych respondentów.
Etap III PODSUMOWANIE
a) analiza danych Etap III to analizy i podsumowania procesu
b) wyciąganie wniosków, ewaluacji.
rekomendacje
c) sporządzenie raportu Analizując i interpretując dane, należy zastanowić
się, które z nich, i jakie mają znaczenie dla
d) upowszechnienie wyników
badanego obszaru oraz pytań ewaluacyjnych.
Zbierane wyniki ewaluacji prezentuje się w

końcowym raporcie ewaluacyjnym, który ma mieć
zwięzłą i czytelną formę.
Z zebranych danych należy wyciągnąć wnioski,

zawierające odpowiedzi na postawione wcześniej
pytania i wartościować uzyskane wyniki według
sformułowanych w projekcie kryteriów.
Upowszechnienie wyników jest formą informacji

zwrotnej dla zainteresowanych oraz okazją do
wspólnego zastanowienia się nad nimi, a przede
wszystkim ma przyczynić się do zmian na lepsze w
jakości pracy. Prezentacja uzyskanych wyników

126
powinna być formą promocji LGD i zjednywaniem

sobie kolejnych sympatyków.
Procedury ewaluacji własnej LGD „JAKSA”

1. Ewaluacja kompleksowa LGD wykonywana jest co roku i składa się z
ewaluacji poszczególnych tematów:
• Promocja
• Realizacja planu rzeczowo-finansowego i organizacja pracy LGD
• Ocena efektów realizacji przedsięwzięć
• Ocena realizacji celów LGD
2. Zarząd może także w dowolnym czasie wyznaczyć dodatkowy obszar,
który ma być przedmiotem oceny, może także zarządzić doraźną
ewaluację jakiegoś działania lub obszaru działań.
3. Ewaluacji dokonują zespoły ewaluatorów powoływane na podstawie
uchwały Zarządu.
a/ zespoły ds. oceny promocji i realizacji planu rzeczowo
finansowego składają się z 4 osób (pracownik biura + 3 członków
LGD, przedstawicieli 3 sektorów)
b/ Zespoły ds. oceny efektów realizacji przedsięwzięć i realizacji
celów składają się z 6 osób (Członek zarządu, członek Rady -
wyznaczony przez Przewodniczącego Rady, dyrektor Biura, 3
członków LGD, przedstawicieli 3 sektorów)
4. Ewaluacji dokonuje się zgodnie z ustalonymi kryteriami jakości
(standardami), które na poziomie ogólnym określone są przez zarząd, po
to, by nie były konstruowane na etapie badań. Zespół przeprowadzający
ewaluację może negocjować, dodawać, uzupełniać, przeformułować
niektóre propozycje, ale nie może ich tworzyć od nowa. Ewaluacja bowiem
ma służyć do oceny tego, do czego zobowiązują plany działania.
Uszczegółowienie kryteriów należy do zespołu ewaluatorów i jest
formułowane zazwyczaj w postaci pytań. Zadawanie pytań jest bowiem
częścią procedur mierzenia jakości.
6. W wyniku ewaluacji powstają raporty, które przyjmuje - do wiadomości -
swoją uchwałą Zarząd. Są one przedmiotem konsultacji wewnętrznych,
ewentualnych korekt do działań, a także działań promocyjnych i
marketingowych LGD. Informacja z raportów jest także przedstawiana
Walnemu Zebraniu
Zasady Ewaluacji własnej:
Zasada przejrzystości – temu służy określenie kryteriów (standardów

ogólnych) przez Zarząd. Już na początku roku jest wiadomo, co podlegać
będzie ocenie. Ponadto w zespole znajdują się przedstawiciele wszystkich
sektorów oraz pracownik biura.
Zasada rzetelności – uwagi ewaluatorów powinny być sformułowane z

pełną odpowiedzialnością, a ocena dokonana na podstawie sprawdzonych

127
faktów. Rzetelna ewaluacja ma służyć poprawie jakości pracy, a nie

ukrywaniu ewentualnych niedociągnięć.
Zasada obiektywizmu – obiektywnie przeprowadzona ewaluacja powinny

się potwierdzić, jeśli przeprowadzona byłaby ponownie lub
przeprowadziłby ja ktoś inny.
Schemat działań ewaluacyjnych w LGD „JAKSA”
Styczeń – marzec
Uchwała Zarządu:
ustalenie kryteriów ogólnych ewaluacji
(standardów)
Cały rok
Możliwość powołania doraźnych zespołów ewaluatorów
do wybranych działań lub obszarów
Listopad - grudzień
- Uchwała Zarządu:
Powołanie zespołów ewaluatorów
- Praca zespołów
Styczeń
Raportu zespołów ewaluatorów
Styczeń - marzec
 Analiza raportów
 Korekta działań
 Promocja LGD poprzez wyniki raportu
 Ewentualna korekta standardów oceny
Ocena pracy LGD przez klientów

Lokalna Grupa Działania „Jaksa” będzie miała ankietę oceny pracy LGD,
która dostępna będzie zarówno w Biurze LGD, jak i w formie elektronicznej
– na stronie internetowej Stowarzyszenia. Wyniki ankiet pokażą
postrzeganie LGD w środowisku lokalnym oraz pozwolą na bieżące
identyfikowanie pojawiających się potrzeb – pomysłów na projekty.
Badanie jakości życia na wsi

Lokalna Grupa Działania „Jaksa” zamierza przeprowadzać co dwa lata
badanie jakości życia mieszkańców obszaru. Uzyskane wyniki będą
porównywane z przeprowadzonymi w tym roku badaniami. W ten sposób
będzie można w sposób wiarygodny ocenić zachodzące w poszczególnych
obszarach trendy, a także w sposób obiektywny ocenić poprawę jakości
życia na wsi. Będzie to także ocena działań LGD, gdyż ma ona wpływ na
niektóre działania, składające się na postrzeganie jakości życia na wsi..

128
ROZDZIAŁ XIV OKREŚLENIE POWIĄZAŃ LSR Z INNYMI DOKUMENTAMI

PLANISTYCZNYMI ZWIĄZANYMI Z OBSZAREM LSR
14.1 Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia na lata 2007-2013

14.2 Program Operacyjny Kapitał Ludzki
14.3 Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko
14.4 Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013
14.5 Strategia Rozwoju Województwa Małopolskiego na lata 2007-
2015
14.6 Plan zagospodarowania przestrzennego Województwa
Małopolskiego
14.7 Małopolski Regionalny Program Operacyjny
14.8 Lokalne dokumenty planistyczne – Plan Rozwoju Lokalnego
Powiat
Miechowskiego
14.9 Lokalne dokumenty planistyczne – Strategie i Plany Rozwoju
Gmin Obszaru LGD

129
Zaplanowane działania w LSR są spójne i komplementarne w stosunku do

działań podejmowanych przez samorządy terytorialne: regionu, powiatów i
gmin. Przyczyniają się do rozwoju całego obszaru LGD i całego regionu.
14.1. Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia na lata 2007-

2013
NSRO (ew. Narodowa Strategia Spójności) są dokumentem strategicznym

określającym priorytety oraz obszary wykorzystania funduszy
strukturalnych w latach 2007-2013. W NSRO ustalono cel strategiczny:
Tworzenie warunków dla wzrostu konkurencyjności gospodarki polskiej
opartej na wiedzy i przedsiębiorczości, zapewniającej wzrost zatrudnienia
oraz wzrost poziomu spójności społecznej, gospodarczej i przestrzennej
Polski w ramach Unii Europejskiej i wewnątrz kraju oraz cele szczegółowe:
• Cel 1 – Poprawa jakości funkcjonowania instytucji publicznych oraz
rozbudowa mechanizmów partnerstwa;
• Cel 2 – Poprawa jakości kapitału ludzkiego i zwiększenie spójności
społecznej;
• Cel 3 – Budowa i modernizacja infrastruktury technicznej i społecznej
mającej podstawowe znaczenie dla wzrostu konkurencyjności Polski;
• Cel 4 – Podniesienie konkurencyjności i innowacyjności
przedsiębiorstw, w tym szczególnie sektora wytwórczego o wysokiej
wartości dodanej oraz rozwój sektora usług;
• Cel 5 – Wzrost konkurencyjności polskich regionów i przeciwdziałanie
ich marginalizacji społecznej, gospodarczej i przestrzennej;
• Cel 6 – Wyrównywanie szans rozwojowych i wspomaganie zmian
strukturalnych na obszarach wiejskich.
14.2. Program Operacyjny Kapitał Ludzki
Zgodnie z założeniami Strategii Lizbońskiej oraz celami polityki spójności

krajów unijnych, rozwój kapitału ludzkiego i społecznego przyczynia się do
pełniejszego wykorzystania zasobów pracy oraz wsparcia wzrostu
konkurencyjności gospodarki.
Celem głównym Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki - wpisującym się
w Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia i realizującym cel
horyzontalny „Poprawę jakości kapitału ludzkiego i zwiększenie spójności
społecznej” - jest: Wzrost zatrudnienia i spójności społecznej.
Do osiągnięcia tego celu przyczynia się realizacja sześciu celów
strategicznych do których należą:
1. Podniesienie poziomu aktywności zawodowej oraz zdolności do
zatrudnienia osób bezrobotnych i biernych zawodowo
2. Zmniejszenie obszarów wykluczenia społecznego
3. Poprawa zdolności adaptacyjnych pracowników i przedsiębiorstw do
zmian zachodzących w gospodarce
4. Upowszechnienie edukacji społeczeństwa na każdym etapie
kształcenia przy równoczesnym zwiększeniu jakości usług

130
edukacyjnych i ich silniejszym powiązaniu z potrzebami gospodarki

opartej na wiedzy
5. Zwiększenie potencjału administracji publicznej w zakresie
opracowywania polityk i świadczenia usług wysokiej jakości oraz
wzmocnienie mechanizmów partnerstwa
6. Wzrost spójności terytorialnej.
Cele strategiczne Lokalnej Strategii Rozwoju są komplementarne w

zakresie integracji społecznej, aktywizacji obszarów wiejskich, szkoleń i
rozwoju przedsiębiorczości m.in z następującymi priorytetami:
• Priorytet I: Zatrudnienie i integracja społeczna;
• Priorytet VI: Rynek Pracy Otwarty Dla Wszystkich, a szczególnie 6.3
Inicjatywy lokalne na rzecz podnoszenia poziomu aktywności
zawodowej na obszarach wiejskich;
• Priorytet VII: Promocja integracji społecznej, a szczególnie 7.1
Rozwój i upowszechnienie aktywnej integracji; 7.2 Przeciwdziałanie
wykluczeniu i wzmocnienie sektora ekonomii społecznej; 7.3.
Inicjatywy lokalne na rzecz aktywnej integracji, którego celem jest
wsparcie dla rozwoju inicjatyw na rzecz aktywizacji i integracji
społeczności lokalnych, przyczyniające się do realizacji strategii
rozwoju kapitału ludzkiego na terenach wiejskich
• PRIORYTET VIII Regionalne Kadry gospodarki, a szczególnie: 8.1
Rozwój pracowników i przedsiębiorstw w regionie
• Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach, a
szczególnie: 9.3 Upowszechnienie formalnego kształcenia
ustawicznego i 9.5 Oddolne inicjatywy edukacyjne na obszarach
wiejskich
• Priorytet X – partnerstwo na rzecz rozwoju obszarów wiejskich
14.3. Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko
Celem programu jest Poprawa atrakcyjności inwestycyjnej Polski i jej

regionów poprzez rozwój infrastruktury technicznej przy równoczesnej
ochronie i poprawie stanu środowiska, zdrowia, zachowaniu tożsamości
kulturowej i rozwijaniu spójności terytorialnej.
W realizacji założeń programu mają pomóc cele horyzontalne:
• Cel 1. Budowa i modernizacja infrastruktury technicznej i społecznej,
mającej podstawowe znaczenie dla wzrostu konkurencyjności Polski;
• Cel 2. Wzrost konkurencyjności polskich regionów i przeciwdziałanie
ich marginalizacji społecznej, gospodarczej i przestrzennej.
Oraz priorytety:
1. Gospodarka wodno-ściekowa;
2. Gospodarka odpadami i ochrona powierzchni ziemi;
3. Zarządzanie zasobami i przeciwdziałanie zagrożeniom środowiska;
4. Przedsięwzięcia dostosowujące przedsiębiorstwa do wymogów
ochrony środowiska;
5. Ochrona przyrody i kształtowanie postaw ekologicznych;
7. Transport przyjazny środowisku;

131
8. Bezpieczeństwo transportu i krajowe sieci transportowe;

11.Kultura i dziedzictwo kulturowe.
14.4. Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013
Podstawą realizacji założeń strategicznych Programu Rozwoju Obszarów

Wiejskich na lata 2007-2013 są działania na w ramach czterech osi
priorytetowych. Wszystkie te działania współfinansuje Europejskiego
Fundusz Rolnyo na Rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz środki krajowe
przeznaczone na ten cel w ustawie budżetowej.
Lokalna Strategii Rozwoju jest realizowana zgodnie z osia 4 PROW, ale jest
też spójna i komplementarna z innymi działaniami tego Programu, a
szczególnie z Osią III "Jakość życia na obszarach wiejskich i różnicowanie
gospodarki wiejskiej, z działaniami:
• Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej
• "Odnowa i rozwój wsi"
14.5. Strategia Rozwoju Województwa Małopolskiego na lata

2007-2015
Opracowanie Strategii rozwoju było podstawowym zadaniem, przed
którym stanął samorząd województwa. Waga tego dokumentu wynika ze
znaczenia celów, którym on służy. Są nimi:
 planowanie własnych działań samorządu;
 pozyskiwanie wsparcia ze strony rządu i Unii Europejskiej;
 organizowanie wspólnego wysiłku wszystkich zaangażowanych w rozwój
Małopolski.
Cele strategiczne Lokalnej Strategii Rozwoju można powiązać z
następującymi celami SRWM następującymi celami:
• Cel nadrzędny A. Lepiej wykształceni, aktywni i przedsiębiorczy
mieszkańcy.
 Cel strategiczny A.4. Silna rodzina i zdrowy styl życia.
o Rozwiązanie A.4.3. Rozwinięta infrastruktura sportowo –
rekreacyjna
• Cel nadrzędny B. Wysoka jakość środowiska przyrodniczego i
kulturowego.
 Cel strategiczny B.2. racjonalne gospodarowanie
środowiskiem.
o Rozwiązanie B.2.1. Minimalizacja zużycia zasobów
naturalnych i racjonalizacja zużycia energii.
 Cel strategiczny B.3. Ochrona przyrody i różnorodności
biologicznej.
o Rozwiązanie B.3.1. Zwiększenie obszaru objętego
różnorodnymi formami ochrony przyrody;

132
o Rozwiązanie B.3.2. Rozwój zagospodarowania

turystycznego w harmonii z ochroną przyrody.
 Cel strategiczny B.4. Kształtowanie krajobrazu kulturowego.
o Rozwiązanie B.4.3. Ochrona dziedzictwa kulturowego
na obszarach wiejskich;
o Rozwiązanie B.4.5. Ochrona zabytków i rewitalizacja
starej zabudowy.
• Cel nadrzędny D. Lepsza dostępność komunikacyjna całego
regionu.
 Cel strategiczny D.2. Sprawny system transportu
wewnętrznego.
o Rozwiązanie D.2.1. Modernizacja dróg regionalnych i
lokalnych, w tym budowa obwodnic miast.
 Cel strategiczny D.3. Infrastruktura konieczna dla rozwoju
społeczeństwa informacyjnego.
o Rozwiązanie D.3.2. Wsparcie rozwoju telekomunikacji
na obszarach wiejskich i małych miast.
• Cel nadrzędny E. Lepsza współpraca wewnątrzregionalna.
 Cel strategiczny E.2. Regionalny obieg kultury.
o Rozwiązanie E.2.1. Efektywne zarządzanie ofertą
kulturalną regionu;
o Rozwiązanie E.2.3. Rozwój edukacji regionalnej.
14.6. Plan zagospodarowania przestrzennego Województwa

Małopolskiego
Zadaniem planu zagospodarowania przestrzennego województwa jest

sformułowanie celów i kryteriów organizacji struktury przestrzennej
regionu, które z jednej strony uwzględniałyby założenia polityki
przestrzennej państwa, ujęte w dokumencie rządowym z sierpnia 2001 r.
pt. „Koncepcja polityki przestrzennego zagospodarowania kraju”, zaś z
drugiej tworzyły warunki przestrzenne do realizacji celów i programów
zawartych w „Strategii rozwoju województwa małopolskiego”,
zatwierdzonej uchwałą Nr XXIII/250/2000 Sejmiku Województwa
Małopolskiego z dnia 28 sierpnia 2000 r. Działania LSR wykazują zgodność
z celem generalnym Planu: Harmonijne gospodarowanie przestrzenią jako
podstawa dynamicznego i zrównoważonego rozwoju województwa.
Szczególnie istotne z punktu widzenia niniejszego opracowania są
następujące cele strategiczne:
• zapewnienie trwałości ekosystemów leśnych;
• ochrona przyrody i różnorodności biologicznej poprzez zachowanie,
wzbogacanie i odtwarzanie;
• zasobów przyrody;
• uporządkowanie gospodarki odpadami;
• dziedzictwo kulturowe trwałym elementem krajobrazu
województwa małopolskiego;
• zapewnienie mieszkańcom równego dostępu do kultury;

133
• rozwinięta infrastruktura sportowo-rekreacyjna;

• rozwój zagospodarowania turystycznego w harmonii z ochroną
przyrody;
• efektywne wykorzystanie stanu zainwestowania, pokonywanie
barier i konfliktów;
• poprawa ładu przestrzennego;
• dobrze rozwinięty system transportowy pod względem
technicznym, przestrzennym, gospodarczym, społecznym i
środowiskowym.
14.7. Małopolski Regionalny Program Operacyjny
MRPO jest najważniejszym programem finansowanym ze środków

europejskich w latach 2007-2013 w Małopolsce. Głównym celem programu
jest Wzrost gospodarczy i wzrost zatrudnienia w Małopolsce. Kierunki
działań LSR są całkowicie zgodne z programem. Najbardziej adekwatnym
ze względu na przedmiotową strategię jest Cel szczegółowy b) - poprawa
spójności wewnętrznej regionu osiągana w oparciu o zasadę
zrównoważonego rozwoju, który będzie realizowany poprzez następujące
osi priorytetowe:
• Oś 3. Turystyka i przemysł kulturowy;
• Oś 4. Infrastruktura dla rozwoju gospodarczego;
• Oś 6. Spójność wewnątrzregionalna.
14.8 Lokalne dokumenty planistyczne – Plan Rozwoju Lokalnego

Powiatu Miechowskiego
Powiat miechowski
W „Planie Rozwoju Lokalnego Powiatu Miechowskiego” odpowiednie są
następujące ustalenia, z którymi są zgodne ustalenia w niniejszej LSR:
Obszar strategiczny Cel strategiczny
Obszar związany 1.Osiągnąć dogodne warunki dla inwestorów tworzących

z produkcją rolną nowe miejsca pracy
Obszar pozarolniczej 2. Zdobyć korzystną pozycję na rynkach aglomeracji
działalności krakowskiej i katowickiej dla zbywania produktów rolnych
gospodarczej wyprodukowanych przez rolników z Powiatu
Miechowskiego
3. Zintegrować społeczność powiatu wokół nowych
wyzwań gospodarczych
4. Przekształcić istniejące walory i potencjały turystyczne

w ofertę rynkową
5.Wdrożyć program rozwoju agroturystyki

i rolnictwa ekologicznego

134
14.9. Lokalne dokumenty planistyczne – Strategie i Plany

Rozwoju Gmin Obszaru LGD
Gmina Charsznica
W „Planie Rozwoju Lokalnego” gminy do realizacji przyjęto projekty i
zadania polegające na poprawie sytuacji na danym obszarze z
uwzględnieniem:
• zmiany w strukturze gospodarczej obszaru;
• zmiany w sposobie użytkowania terenu poprzez stworzenie
warunków do powstawania zakładów produkcyjnych oraz rozwój
drobnej przedsiębiorczości;
• rozwój systemu komunikacji i infrastruktury drogowej;
• poprawę stanu środowiska naturalnego;
• poprawę infrastruktury technicznej i społecznej.
Gmina Gołcza
W „Planie Rozwoju Lokalnego” Gminy Gołcza zaprezentowane są
następujące ustalenia, zgodne z LSR:
Cel strategiczny: „Zrównoważony rozwój rolnictwa i obszarów
wiejskich”
Priorytetem Planu Rozwoju Lokalnego gminy adekwatnym do
powyższego celu strategicznego na lata 2004-2006 z kontynuacją w latach
2007-2013 jest:
1. Rozbudowa i modernizacja infrastruktury wspierającej rozwój
obszarów wiejskich gminy poprzez:
• Podniesienie poziomu atrakcyjności inwestycyjnej i produkcyjno-
usługowej na terenie gminy;
• Racjonalne wykorzystanie istniejącego majątku produkcyjnego i
usługowego oraz zasobów surowcowych oraz kwalifikowanych kadr;
• Poprawa jakości środowiska naturalnego i rolniczego;
• Zwiększenie atrakcyjności gminy jako miejsca pracy, zamieszkania,
wypoczynku;
• Poprawa dostępności i jakości komunikacyjnej gminy.
W zakresie priorytetu 1 będą realizowane następujące działania:
Działanie 1.1.Rozbudowa i modernizacja infrastruktury technicznej;
Działanie1.2 .Rozbudowa i modernizacja infrastruktury społecznej.
Gmina Kozłów
W „Planie Rozwoju Lokalnego Gminy Kozłów na lata 2004 – 2006 oraz
na lata 2007 - 2013” odpowiednie są następujące ustalenia, zgodne z LSR:
Cel strategiczny: „Rolnictwo, ochrona walorów i zasobów
środowiska
przyrodniczego oraz dziedzictwa kulturowego, a także stała
poprawa ich stanu”
Realizacja strategicznych celów rozwoju gminy Kozłów będzie
koncentrować się przede wszystkim na działaniach mających na względzie

135
stałe podnoszenie warunków życia mieszkańców, tworzenie jak

najlepszych warunków dla trwałego rozwoju gospodarczego oraz wzrost
atrakcyjności turystycznej gminy Kozłów, takich jak:
• dalsze zwiększanie atrakcyjności lokalizacyjnej gminy dla inwestorów
zewnętrznych (podaż terenów uzbrojonych, nowoczesna
infrastruktura techniczna),
• aktywna i skuteczna ochrona walorów i zasobów przyrodniczych,
umożliwiająca zachowanie cennych - pod tym względem - obszarów
gminy,
• likwidacja niedoborów w zakresie obiektów i urządzeń infrastruktury
technicznej służących ochronie środowiska przyrodniczego,
• znacząca poprawa funkcjonowania systemu transportowego gminyi
jej powiązań z systemem krajowym i międzynarodowym,
• budowa i modernizacja dróg w gminie,
• wytyczenie i budowa parkingów oraz ścieżek rowerowych,
• podniesienie poziomu i warunków nauczania w szkołach,
• poprawa standardu zamieszkiwania ludności i obsługi turystów,
• budowa i modernizacja ogólnodostępnych obiektów oraz urządzeń
kulturalnych, sportowych, rekreacyjnych i wypoczynkowych,
• organizowanie imprez kulturalnych i sportowo-rekreacyjnych dla
mieszkańców
i turystów,
• poprawa stanu bezpieczeństwa i porządku publicznego,
• tworzenie centrów informacji dla pracodawców i pracobiorców,
• zagospodarowanie nieużytków i terenów poprzemysłowych,
zdegradowanych oraz terenów rolnych.
Gmina Książ Wielki

Plan Rozwoju Lokalnego dla Gminy Kozłów na lata 2007 - 2013
wskazuje cele strategiczne, które są konkretyzacją misji rozwoju i wskazują
pożądane zasadnicze kierunki zaspokajania potrzeb mieszkańców gminy
oraz jej związki z otoczeniem - zgodne z LSR.
Kierunki strategiczne:
„Stała poprawa warunków zamieszkiwania, obsługi i
bezpieczeństwa publicznego mieszkańców”
„Tworzenie jak najlepszych warunków do trwałego wzrostu
przedsiębiorczości mieszkańców, lokalizacji inwestycji krajowych i
zagranicznych, zwłaszcza w sferze nowoczesnych technologii oraz
turystyki”
„Rolnictwo, ochrona walorów i zasobów środowiska
przyrodniczego oraz dziedzictwa kulturowego, a także stała
poprawa ich stanu”
„Partnerska współpraca z władzami gmin ościennych przy
rozwiązywaniu wspólnych problemów”.
Cele operacyjne są konkretyzacją strategicznych celów rozwoju gminy
Kozłów
i przedstawione zostały jako cele funkcjonalne, tzn. wyrażające pożądane
potrzeby, które należy zaspokoić. Formułując katalog celów operacyjnych

136
uwzględniono te problemy, które uznano za najważniejsze i najpilniejsze

do realizacji w perspektywie 2013 roku.
Stąd też, realizacja strategicznych celów rozwoju gminy Kozłów będzie
koncentrować się przede wszystkim na działaniach mających na względzie
stałe podnoszenie warunków życia mieszkańców, tworzenie jak
najlepszych warunków dla trwałego rozwoju gospodarczego oraz wzrostu
atrakcyjności turystycznej gminy Kozłów, takich jak:
• dalsze zwiększanie atrakcyjności lokalizacyjnej gminy dla inwestorów
zewnętrznych (podaż terenów uzbrojonych, nowoczesna
infrastruktura techniczna),
• aktywna i skuteczna ochrona walorów i zasobów przyrodniczych,
umożliwiająca zachowanie cennych - pod tym względem - obszarów
gminy,
• likwidacja niedoborów w zakresie obiektów i urządzeń infrastruktury
technicznej służących ochronie środowiska przyrodniczego,
• znacząca poprawa funkcjonowania systemu transportowego gmin i
jej powiązań z systemem krajowym i międzynarodowym,
• budowa i modernizacja dróg w gminie
• wytyczenie i budowa parkingów oraz ścieżek rowerowych,
• podniesienie poziomu i warunków nauczania w szkołach,
• poprawa standardu zamieszkiwania ludności i obsługi turystów,
• budowa i modernizacja ogólnodostępnych obiektów oraz urządzeń
kulturalnych, sportowych, rekreacyjnych i wypoczynkowych,
• organizowanie imprez kulturalnych i sportowo-rekreacyjnych dla
mieszkańców i turystów,
• poprawa stanu bezpieczeństwa i porządku publicznego,
• tworzenie centrów informacji dla pracodawców i pracobiorców,
• zagospodarowanie nieużytków i terenów poprzemysłowych,
zdegradowanych oraz terenów rolnych.
Realizacja powyższych kierunków i celów strategicznych będzie sprzyjać
realizacji przyjętych w LSR celów.
Gmina Miechów
W Strategii Rozwoju Gminy i Miasta Miechów wyznaczono obszary,
kierunki i cele strategiczne, których realizacja koresponduje z przyjętymi
zapisami w Lokalnej Strategii Rozwoju – gmin należących do powiatu
miechowskiego.
Najistotniejsze obszary strategiczne
Kluczowe obszary funkcjonowania gminy wynikają z jej ustawowych zadań
i kompetencji. Obszarami strategicznymi są określone poniżej sfery i
zakresy działań, których odpowiednia organizacja, realizacja, koordynacja
pozwolą na osiąganie maksymalnej skuteczności w realizacji ustawowych
zadań. Są to także obszary potencjalnych i realnych problemów a także
możliwości, które w sposób szczególny powinny podlegać procesowi
planowania strategicznego. Obszarami tymi są:
• zarządzanie,
• majątek komunalny i zasoby,

137
• ludzie (równowaga pomiędzy wymogami ekonomii a

bezpieczeństwem publicznym),
• środowisko gospodarcze,
• edukacja,
• promocja,
• polityka finansowa i generowanie dochodów,
• rola miasta wobec wsi,
• przejmowanie nadwyżek siły roboczej (miejsca pracy),
• bezpieczeństwo publiczne,
• wiedza o megatrendach i dostęp do informacji o wymogach
akcesyjnych do Unii Europejskiej,
• środki pomocowe i dostępność kredytów,
• współpraca Gmina - Gminy - Powiat – Województwo,
• wdrażanie reform.
Kierunki strategiczne:
„Tworzyć dogodne warunki rozwoju osobowego i rodzinnego mieszkańców”
„Realizować zrównoważony rozwój”
„Dostosowywać gospodarstwa rolne do wymogów gospodarki rynkowej”
„Tworzyć alternatywne dla rolnictwa i około rolnicze miejsca pracy”
„Zatrzymać procesy degradacji środowiska”
„Uczynić normą wzajemne uzupełnianie atutów i możliwości
funkcjonalnych sąsiadujących ze sobą gmin”
Strategiczne cele gospodarcze:
„Stworzyć i utrzymywać pozytywny wizerunek gminy”
„Osiągnąć dogodne warunki dla inwestorów tworzących nowe miejsca
pracy, a w szczególności dla zakładu(ów) przetwórstwa rolno-
spożywczego”
„Zdobyć maksymalnie korzystną pozycję na rynkach aglomeracji
krakowskiej i katowickiej dla zbywania produktów rolnych
wyprodukowanych przez rolników z Gminy Miechów”
„Mieć stałą płaszczyznę współpracy z gminami, które mogą uzupełniać
atuty Miechowa”
„Tworzyć alternatywne dla rolnictwa i około rolnicze miejsca pracy”
„Uczynić z istniejących atutów i możliwości spójną ofertą turystyczną”
Strategiczne cele społeczne:
„Zatrzymać proces migracji z gminy”
„Zmniejszyć bezrobocie i utrzymywać jego stopę na bezpiecznym
poziomie”
„Osiągnąć stan pełnego zabezpieczenia mieszkań niskoczynszowych dla
osób ubogich”
Strategiczne cele inwestycyjne:
„Osiągnąć normy Unii Europejskiej w infrastrukturze komunalnej”
„Mieć na terenie gminy Centrum Sportowo – Rekreacyjne”
„Wybudować niezbędną ilość mieszkań komunalnych”
Realizacja powyższych kierunków i celów strategicznych będzie sprzyjać
realizacji przyjętych w ZSROW celów.
Gmina Racławice

138
W Strategii Rozwoju Gminy Racławice przyjęto kierunki i cele strategiczne,

których realizacja koresponduje z przyjętymi zapisami w LSR.
Kierunki strategiczne: (wynikające bezpośrednio z przyjętej misji):
„Tworzyć dogodne warunki rozwoju osobowego, rodzinnego i
gospodarczego mieszkańców”
„Ożywiać i wspierać przedsiębiorczość i tworzyć alternatywne dla rolnictwa
i okołorolnicze miejsca pracy”
„Wspierać procesy restrukturyzacyjne i dostosowawcze rolnictwa dla
osiągnięcia jego opłacalności”
„Stale podnosić poziom wykształcenia i przygotowania zawodowego
mieszkańców oraz jakość bazy oświatowej”
„Zatrzymać procesy degradacji środowiska”
„Zachowywać i wzbogacać tradycję historyczną i tożsamość kulturalną”
Strategiczne cele gospodarcze:
„Dostosować się w sposób optymalny dla mieszkańców do warunków i
wymogów programów restrukturyzacji rolnictwa w Regionie Małopolski”
„Osiągnąć stan opłacalności produkcji rolniczej”
„Doprowadzić do stanu, w którym dochody z działalności turystycznej i
agroturystycznej będą istotnym uzupełnieniem budżetów rodzinnych”
„Telefon w każdym gospodarstwie i dla każdego rozpoczynającego
działalność gospodarczą (kompleksowa telefonizacja gminy”
Strategiczne cele społeczne:
„Osiągnąć prawidłową, odpowiadającą obowiązującym standardom oraz
założeniom reformy opiekę medyczną”
„Osiągnąć wyższy poziom wykształcenia w tym osiągnąć stan uzyskiwania
średniego wykształcenia przez co najmniej 50% uczniów rozpoczynających
edukację”
„Pozyskiwać nowe miejsca pracy poza rolnictwem w ilości proporcjonalnej
do
potrzeb wynikających ze skutków procesów restrukturyzacyjnych w
rolnictwie”
Strategiczne cele inwestycyjne:
„Osiągnąć stan dróg zapewniających bezpieczeństwo i dogodną
komunikację kołową”
„Osiągnąć stan pełnej ochrony zasobów naturalnych i przyrodniczych
gminy”
„Systematyczna realizacja sieci gazowej”
Gmina Słaboszów
W Strategii Rozwoju Gminy Słaboszów przyjęto cele (m.in.), których
realizacja koresponduje z przyjętymi zapisami w LSR.
W ZAKRESIE EDUKACJI:
„Rozwijanie zainteresowań wśród dzieci i młodzieży w oparciu o książkę i
inne środki kultury”
„Racjonalnie wykorzystane budynki po byłych szkołach”
„Wyspecjalizowana kadra nauczycielska”
„Szkolenie młodzieży w kierunku potrzeb rynkowych”
„Wykształcone i inteligentne społeczeństwo gminy”
„Duża inicjatywa młodzieży w kierunku uprawiania sportu”

139
„Duża inicjatywa społeczeństwa wiejskiego w zakresie rozwijania kultury

na wsi”
„Zdrowa i sprawna młodzież”
STWORZONE GODNE WARUNKI DO ŻYCIA DLA RODZIN ROLNICZYCH:
„Rozwijanie wiedzy ogólnej oraz podniesienie kwalifikacji w rolnictwie”
„Funkcjonujące grupy marketingowe”
„Obszar gminy promowany jako teren zdrowej, ekologicznej żywności”
„Utworzone grupy producenckie”
„Wyodrębnione działy produkcji rolnej na terenie gminy (specjalizacja)”
„Silne związki rolników”
STWORZONE WARUNKI DO PRACY:
„Rozwinięta przedsiębiorczość”
„Rozwinięte grupy producenckie”
„Promocja gminy w celu pozyskania kapitału”
ZAPEWNIENIE ODPOWIEDNIEGO STANU BEZPIECZEŃSTWA:
„Świadomość społeczna dla umacniania bezpieczeństwa i porządku
publicznego”
„Przeciwdziałanie zjawiskom patologii społecznej”
„Zmniejszone bezrobocie”
POPRAWA STANU ZDROWIA SPOŁECZEŃSTWA W GMINIE:
„Lepiej wyposażone placówki służby zdrowia w sprzęt medyczny”
„Prowadzone leczenie specjalistyczne na terenie gminy”
„Rozwijana profilaktyka zdrowia”
WYSOKA ŚWIADOMOŚĆ SPOŁECZEŃSTWA NA TEMAT KORZYŚCI
PŁYNĄCYCH ZE WSPÓŁPRACY:
„Prowadzona współpraca z gminą zagraniczną”
„Utworzone związki międzygminne w zakresie wspólnych inwestycji”
„Współpraca kościoła z gminą w zakresie wychowywania społeczeństwa”
CZYSTE ŚRODOWISKO NATURALNE GMINY:
„Wysoka świadomość ekologiczna mieszkańców”
„Poprawa stanu lasów oraz zwiększone zalesienia i zadrzewienia”
„Drogi gminne i dojazdowe do pól doprowadzone do właściwego stanu
technicznego”
„Rozbudowana infrastruktura techniczna”

140
ROZDZIAŁ XV WSKAZANIE PLANOWANYCH DZIAŁAŃ, PRZEDSIĘWZIĘĆ

LUB OPERACJI, REALIZOWANYCH PRZEZ LGD W RAMACH INNYCH PROGRAMÓW,
WDRAZANYCH NA OBSZARZE OBJĘTYM LSR

141
W przypadku realizacji projektów przez LGD w ramach innych

programów pomocowych, konieczne jest przedstawienie mechanizmów
zabezpieczających, stosowanych w celu uniknięcia nakładania się pomocy
w ramach PROW i innych programów.
Mechanizmy zabezpieczające:
 Osoby zatrudnione w LGD podpiszą umowę, w której określona
będzie wysokość wynagrodzenia finansowana ze środków
określonego programu jak również obowiązki i zadania wykonywane
przez pracownika na rzecz tego programu,
 Osoby zatrudnione, zaangażowane w realizację co najmniej dwóch
programów, w umowie o prace będą miały określony dokładny
wymiar czasu jaki muszą przeznaczyć na wykonywanie zadań i
obowiązków związanych z realizacją poszczególnych programów.
 Dokumenty przedstawiane do refundacji ze środków publicznych
opisane będą z wyraźnym zaznaczeniem źródła finansowania i jego
wartości. W przypadku finansowania z co najmniej dwóch źródeł,
konieczne jest podanie informacji o tym jaką część tego kosztu
finansują poszczególne programy.
 Do obsługi każdego programu utworzone zostanie osobne subkonto.
 Do każdego programu wyznaczy się osobę odpowiedzialną za jego
realizację i odpowiednie wydatkowanie środków finansowych
 Pomiędzy zespołami realizującymi poszczególne pogramy
zapewniony zostanie przepływ informacji, np. poprzez organizowanie
narad roboczych

142
ROZDZIAŁ XVI PRZEWIDYWANY WPŁYW REALIZACJI LSR NA ROZWÓJ

REGIONU I OBSZARÓW WIEJSKICH
16.1 Oddziaływanie realizacji działań celu ogólnego I na rozwój

regionu
i obszarów wiejskich?
16.2 Oddziaływanie realizacji działań celu ogólnego II na rozwój
regionu
i obszarów wiejskich?

143
16.1 Oddziaływanie realizacji działań celu ogólnego I na rozwój

regionu i obszarów wiejskich
Cel ogólny 1.: Lokalna Grupa Działania JAKSA

„Wartość dodana”
wskazała w swojej Strategii dwa
do życia na wsi
cele ogólne. Pierwszy „Wartość
dodana” do życia na wsi dotyczy
w całości spraw mieszkańców
Cel Cel Cel i poprawy ich życia na obszarach
szczegóło szczegóło szczegóło wiejskich. Założeniem jest,
wy1.1 : wy 1.2 : wy 1.3 : by zniwelować różnice
Dbałośc Kultywo- wewnatrzregionalne pomiędzy
o wanie
Poprawa środowisko.
bardziej atrakcyjnymi obszarami
tradycji,
Infrastru- Rozwój ochrona wiejskimi, takimi jak na południu
ktury rolnictwa
ekologiczneg
dziedzictwa województwa oraz - by
społeczn oi i
budowanie zmniejszyć dystans do życia w
ej na alternatywnyc
obszarze h źródeł tożsamości mieście,
energii na i
LGD obszarze współpracy w niektórych jego aspektach
LGD na
obszarze
Realizacja Lokalnej Strategii Rozwoju na obszarze Ziemi Miechowskiej

przyczyni się do wzmocnienie konkurencyjności gospodarczej
województwa, stworzenia warunków dla wszechstronnego rozwoju
społecznego, co jest ekonomicznym fundamentem pomyślności i
standardu życia mieszkańców regionu. LGD JAKSA zakłada, że realizacja
celu I wpłynie na harmonijny rozwój całej Małopolski, szczególnie będący
wynikiem aktywizacji społeczno-gospodarczej takiego obszaru jak
miechowszczyzna, która należy do wiejskich obszarów peryferyjnych,
zagrożonych marginalizacją. Poprawa ekonomicznych i społecznych
warunków życia ludności na obszarach wiejskich i w małych miastach
może nastąpić m.in. poprzez wyrównanie dysproporcji w zakresie dostępu i
wykorzystania Internetu oraz innych technik informatycznych, a także
wzmocnienie infrastruktury społecznej takiej jak: świetlice, biblioteki,
remizy, miejsca spotkań mieszkańców itp.
Harmonijny rozwój społeczeństwa w danym regionie to także
kształcenie ustawiczne mieszkańców, wzmacnianie ich atrakcyjności

144
zawodowej i społecznej na rynku pracy. Wszechstronny rozwój osobisty

ludzi dokonuje się także poprzez umożliwienie im czynnego uczestniczenia
w wydarzeniach kulturalnych lokalnych i regionalnych,
Ważne są też działania ułatwiające i umożliwiające uprawianie różnych
form ruchu, tak ważne w profilaktyce zdrowotnej i w kreowaniu zdrowych
nawyków. W tym celu nakreślono cele związane z poprawą infrastruktury
dla sportu wyczynowego oraz amatorskiego, a także aktywnego
wypoczynku i rekreacji. Zmiany w tym zakresie będą stymulowały także
rozwój nowych przedsiębiorstw i powstawanie nowych miejsc pracy.
Małopolska to region, który kojarzy się z dziedzictwem przyrodniczym i
krajobrazowym. Ziemia Miechowska należy do obszarów tradycyjnie
rolniczych, ale, o dużym potencjale rozwojowym także w kierunku
turystyki, gdzie lasy, wzgórza i łąki tworzą atrakcyjne warunki do
uprawiania sportów i rekreacji weekendowej. Działania proekologiczne w
gospodarce ziemią pozwolą na nowe specjalizacje w kierunku rozwoju
upraw zdrowej żywności i przetwórstwa ekologicznego. Zrównoważone
działania produkcyjno-ekologiczne w rolnictwie, zapobiegną dezagraryzacji
obszarów. LSR wpisuje się w budowany w regionie system efektywnych
powiązań: produkcja rolnicza – przetwórstwo – marketing i dystrybucja., w
celu wspierania produktów małopolskiego rolnictwa na rynku krajowym i
międzynarodowym.
W swoich celach rozwojowych Małopolska wspierać chce rozwój upraw
roślin energetycznych. LSR w szczególny sposób wpisuje się w
realizacje tego tematu. Mieszkańcy obszaru LGD są bardzo zainteresowani
alternatywnymi źródłami energii, uniezależnieniem się od dostawców
energii tradycyjnych, a także produkcją materiałów energetycznych dla
potrzeb własnych i na sprzedaż.
Inne działania proekologiczne w regionie, w które wpisuje się LSR to
ochrona zasobów wodnych Małopolski m.in. poprzez tworzenie warunków
dla budowy przydomowych oczyszczalni ścieków na terenach
o rozproszonej zabudowie, promowanie biologicznego oczyszczania
ścieków i zachowań proekologicznych.

145
Stworzenie warunków dla wszechstronnego rozwoju społecznego i

wysokiej jakości życia decyduje o atrakcyjności i spójności regionu jako
przyjaznego miejsca do zamieszkania i pobytu.

146
16.2 Oddziaływanie realizacji działań celu ogólnego II na rozwój

regionu
i obszarów wiejskich
Cel ogólny 2.: Lokalna Grupa Działania JAKSA

Promocja oraz rozwój
upatruje w realizacji celu II
turystyki
i produktu regionalnego napędu do rozwoju tego
rolniczego obszaru,
niezauważanego – na dużą skalę
Cel Cel – przez turystów. Rozwój
szczegóło szczegóło „przemysłu turystycznego” może
wy2.1 : wy 2.2 : stać się alternatywnym źródłem
dochodów mieszkańców. Dobrze
Rozwinięt Rozwój prowadzona, zintegrowana

a produktu promocja może wytworzyć
Infrastru- regional- swoistą „modę” na spędzanie
ktura nego
turystyczn weekendów na Ziemi
a Miechowskiej, co przyczyni się do
niwelowania różnic
międzyregionalnych i
harmonijnego rozwoju całej
Małopolska to obszar o szczególnym znaczeniu dla obsługi ruchu

turystycznego, zaspokajający szeroką gamę potrzeb turystów i
mieszkańców. Wyznacznikiem jakości, obok gościnności mieszkańców i
profesjonalnej obsługi, jest standard bazy materialnej, dostęp do informacji
i bezpieczeństwo. Realizacja celu II przyczyni się do rozwoju i aktywizacji
słabszego strukturalnie obszaru Małopolski. Rozwój turystyki stwarza
szansę na zaktywizowanie obszarów wiejskich w oparciu o potencjał
walorów przyrodniczych i kulturowych oraz o zasoby ludzkie. Spójne
i konsekwentne zintegrowane działania regionalne w procesie tworzenia i
promocji produktów turystycznych sprawią, że cała Małopolska powinna
się stać regionem znanym i chętnie odwiedzanym przez turystów
krajowych i zagranicznych oraz miejscem wypoczynku jego mieszkańców.
Funkcje obszaru, w tym również turystyczne zależą od zagospodarowania
przestrzeni. Baza materialna turystyki w regionie powinna spełniać

147
oczekiwania różnych segmentów rynku, a planowy rozwój infrastruktury

turystycznej zapobiegać degradacji przestrzeni.
Produkt turystyczny to kompleksowa spójna oferta atrakcji i usług,
która może być sprzedawana w pakietach i obejmuje wspólne działania
marketingowe, w tym promocyjne. Istnienie charakterystycznych
produktów prowadzi do skuteczniejszej identyfikacji regionu z unikatowym
komponentem obszaru, a co za tym idzie - wykreowaniem pozytywnego
wizerunku regionu i podniesieniem jego konkurencyjności.
Walory przyrodnicze Małopolski to jeden z największych atutów
województwa, który w sposób planowy należy wykorzystać. Dlatego za
nieodzowne należy przyjąć zbudowanie oferty turystycznej regionu w
postaci kompleksowych i innowacyjnych produktów turystycznych
obejmujących atrakcje, usługi i wykreowanie produkty turystyczne. W tym
celu tworzony jest system promocji produktów w kraju i za granicą.
Realizacja Lokalnej Strategii Rozwoju Ziemi Miechowskiej przyczyni się do
rozwoju Małopolski i obszarów wiejskich oraz spowoduje zmniejszenie
równic rozwojowych wewnątrzregionalnych.

148
ROZDZIAŁ XVII ZAŁĄCZNIKI
17.1 Statut Stowarzyszenia

17.2 Regulamin Walnego Zebrania
17.3 Regulamin Zarządu
17.4 Regulamin Komisji Rewizyjnej
17.5 Regulamin Rady
17.6 Procedury…

149

Lokalna Strategia Rozwoju

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Lokalna Strategia Rozwoju

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Program Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007-2013

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU

Lokalna Grupa Działania

Lokalna Grupa Działania - Stowarzyszenie Gmin „JAKSA”

Miechów, listopad 2008 r.

Lokalna Grupa Działania - Stowarzyszenie Gmin „JAKSA”

Lokalna Strategia Rozwoju została przygotowana przez członków Lokalnej

Lokalna Grupa Działania - Stowarzyszenie Gmin „JAKSA”

społecznymi, kulturalnymi, ekologicznymi działającymi na naszym

Zarząd LGD Stowarzyszenie Gmin

Lokalna Grupa Działania - Stowarzyszenie Gmin „JAKSA”

ODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII.................................... .............32

ROZDZIAŁ I CHARAKTERYSTYKA LGD JAKO JEDNOSTKI

1.1 Nazwa i status prawny

Lokalna Grupa Działania - Stowarzyszenie Gmin „JAKSA”

1.1 Nazwa i status prawny

1.2 Opis procesu budowania partnerstwa

Lokalna Grupa Działania Miechowskie Stowarzyszenie Gmin „Jaksa”

Etap I Założenie Stowarzyszenia

Etap II Powołanie Forum Rozwoju Powiatu Miechowskiego

Lokalna Grupa Działania - Stowarzyszenie Gmin „JAKSA”

FRPM tworzyły podmioty reprezentujące instytucje samorządowe i

Etap III Przygotowanie ZSROW

Etap IV Realizacja Zintegrowanej Strategii

Etap V Debata społeczna – diagnoza stanu i planowanie działań

Lokalna Grupa Działania - Stowarzyszenie Gmin „JAKSA”

lokalnych oraz rozpoczęto cykl spotkań w gminach. Przygotowana została

Lokalna Grupa Działania - Stowarzyszenie Gmin „JAKSA”

Etap VI Przygotowanie Lokalnej Strategii Rozwoju na lata 2008-

Charakterystyka członków LGD partnerów

e/ Lokalna Grupa Działania liczy 64 członków.

Wszystkie gminy są reprezentowane w LGD.

Sposób rozszerzania i zmiany składu LGD

Prawa i obowiązki członków określał Statut Miechowskiego

Lokalna Grupa Działania - Stowarzyszenie Gmin „JAKSA”

wsparcie dla realizowanych projektów. Zasady te uznane zostały za

Nowelizowany w 2008 r. Statut określa zasady przyjmowania nowych

Statut przewiduje także członków wspierających, którzy udzielają

Deklarację przystąpienia do Stowarzyszenia rozpatruje zarząd i - w

1.5 Struktura ciała decyzyjnego

Do wyłącznej właściwości Rady zwanej „organem decyzyjnym” należy

Rada jest organem decyzyjnym Miechowskiego Stowarzyszenia Gmin

Rada prowadzi swoją działalność na podstawie Statutu Stowarzyszenia

Zgodnie z § 27 pkt. 4 Statutu Rada w co najmniej w 50% składa się z

Lokalna Grupa Działania - Stowarzyszenie Gmin „JAKSA”

podmiotów reprezentujących społeczeństwo obywatelskie, organizacji

Rada składa się z Przewodniczącego, Wiceprzewodniczącego i Sekretarza i

W składzie Rady zachowany jest także parytet płci. Skład organu

1.6 Zasady i procedury funkcjonowania LGD

a/ zasady powoływania członków organu decyzyjnego LGD,

Władzami Stowarzyszenia zgodnie z § 19 Statutu są: Walne Zebranie

Rada, która zwana jest „organem decyzyjnym” posiada wyłączną

Rada, której poświęcone są paragrafy: 27, 28 i 29 Statutu

W skład Rady wchodzą przedstawiciele trzech sektorów: społecznego,

Członek Rady nie może pełnić funkcji w innym organie Stowarzyszenia i

W razie zmniejszenia się składu Rady w czasie trwania jej kadencji,

Lokalna Grupa Działania - Stowarzyszenie Gmin „JAKSA”

b/ zasady odwołania poszczególnych członków organu

Utrata członkostwa w Radzie w trakcie trwania kadencji następuje

c/ opis procedury funkcjonowania organu decyzyjnego LGD, w tym

Rada działa w oparciu o Statut Stowarzyszenia oraz Regulamin

Członkowie Rady mogą pobierać wynagrodzenie za udział w

Członkowie Rady nie mogą być równocześnie ani członkami innych

Wybór projektów dokonywany jest w formie uchwały Rady, podjętej