You are on page 1of 5

George Friedman: Polska stanie si pot g - Wiadomo ci - Newsweek.

pl

http://www.newsweek.pl/drukuj/50709

Newsweek.pl

Polska

George Friedman: staniecie si pot g

George Friedman: staniecie si pot g


Rozmawia Maciej Nowicki 23 grudnia 2009 12:50, ostatnia aktualizacja 09 sierpnia 2011 13:24

Nie b dziecie mieli wyboru. W obliczu odbudowy imperialnej pot gi Rosji Polska b dzie musia a wyrosn na mocarstwo. I wyro nie mwi ameryka ski politolog George Friedman w rozmowie z Maciejem Nowickim.
Newsweek: W ksi ce Nast pne 100 lat wieszczy pan Polsce przysz o europejskiego mocarstwa. Wi kszo Polakw na wizj naszej wielko ci reaguje raczej miechem. George Friedman: Najwi kszym problemem Polski jest w a nie to, e nie zdajecie sobie sprawy z w asnej si y. Musicie wreszcie przesta umniejsza swoj rol . Polska gospodarka zajmuje 18. miejsce na wiecie i sme w Europie. Polacy nie tylko o tym zapominaj , lecz na dodatek niezmiennie postrzegaj siebie jako ofiary. Nie widz gospodarczej si y swojego kraju i jego potencjalnej pot gi militarnej. Kiedy mwi si im: Wasz kraj ju jest wa nym graczem w Europie, a stanie si jeszcze wa niejszy nie mog si nadziwi , e kto mo e w ogle w ten sposb o Polsce my le . Newsweek: Od drugiej po owy XVIII wieku Polska by a wolna bardzo krtko. To wiele t umaczy George Friedman: Wiem o tym. Ale je li nie chcecie raz jeszcze popa w zale no od ktrego ze swoich s siadw, musicie nauczy si podejmowa ryzyko, a tak e odbudowa swoj pot g militarn i pewno siebie. Pewno siebie jest tutaj najwa niejsza. Polska zosta a psychologicznie zmia d ona przez II wojn wiatow oraz zimn wojn . Te wydarzenia sprawi y, e Polacy utracili wiar w mo liwo kontrolowania w asnej przysz o ci. Polska to kraj, ktry nie szanuje samego siebie. Patrz c z perspektywy historycznej, konsekwencje takiej postawy by y dla was katastrofalne. Je li jednak zakaszecie r kawy, do 2050 roku Polska b dzie pot g europejsk . Stanie si liderem koalicji, ktr Jzef Pi sudski nazywa Mi dzymorzem. Koalicja ta tworzy b dzie najbardziej dynamiczny pod wzgl dem gospodarczym i politycznym region Europy. Newsweek: Brzmi obiecuj co. Ale jak do tego dojdzie? George Friedman: Najbli sza dekada up ynie pod znakiem wielkiego konfliktu mi dzy Rosj a Stanami Zjednoczonymi. Zimna wojna tylko pozornie rozwi za a kwesti rosyjsk . Gdyby Federacja Rosyjska rozpad a si w latach 90., a ca y region podzieli si na mniejsze pa stwa, pot ga rosyjska przesta aby istnie , a wraz z ni zagro enie, jakie Rosja stanowi dla Europy. Ale tak si nie sta o. Dzi Rosja odzyskuje si y. Jest coraz bogatsza, ale nie czuje si wcale bezpieczna. Dlatego ju niebawem powrci zasadnicze pytanie: gdzie tak naprawd le jej granice i jakie s jej

1z5

2012-06-18 10:46

George Friedman: Polska stanie si pot g - Wiadomo ci - Newsweek.pl

http://www.newsweek.pl/drukuj/50709

stosunki z s siadami? A zw aszcza: gdzie b dzie przebiega a granica rosyjskich wp yww na Zachodzie? A to oznacza, e Rosja zetrze si z Europ i ze Stanami Zjednoczonymi...
REKLAMY GOOGLE Detektywi-Detectio-Toru
Zezwolenie MSWiA-Licencje KWP Do wiadczenie i Dyskrecja www.detektywtorun.pl

Newsweek: Przecie Rosja doskonale wie, e jest na to zbyt s aba. Co innego patrze na ameryka skie k opoty w Iraku czy Afganistanie albo podgrzewa ameryka ski konflikt z Iranem i wyci ga z tego w asne korzy ci. A co innego stawia na otwarty konflikt, w ktrym Moskwa nie ma najmniejszych szans. George Friedman: Musi pan zrozumie jedno: Rosja po prostu nie ma innego wyj cia ni ekspansja. Rosjanie musz podj prb odbudowy pot gi, a Stany Zjednoczone musz im w tym przeszkodzi . Po pierwsze, chodzi o sprawy ekonomiczne. Rosja jest dzi wielkim eksporterem surowcw nie tylko gazu, ale tak e drewna, zb itp. Dla zwi kszenia swojej efektywno ci na rynku wiatowym Rosjanie s skazani na zacie nienie wsp pracy z krajami dawnego Zwi zku Radzieckiego. Aby kontrolowa rynek zb , musz wsp pracowa z Ukrain , aby kontrolowa rynek energetyczny, musz wsp pracowa z Kazachstanem etc. Jeste my dzi wiadkami procesu cz ciowej reintegracji eks-ZSRR. W niektrych miejscach proces ten napotyka opr, na Kaukazie czy w rd cz ci spo ecze stwa ukrai skiego, ale podstawowa tendencja to odtwarzanie wsplnych instytucji. Po drugie, z punktu widzenia wojskowego przyczyna s abo ci Rosji jest dok adnie taka sama jak przyczyna s abo ci Polski Nizina rodkowoeuropejska. Im bardziej granice Rosji s wysuni te na zachd, tym wi ksze zdaniem Rosjan jej bezpiecze stwo. W roku 1989 Sankt Petersburg dzieli o 1500 kilometrw od wojsk NATO. Dzi jest to mniej ni 150 kilometrw. Dwadzie cia lat temu Moskwa le a a dwa tysi ce kilometrw od granicy imperium. Dzisiaj jest to oko o 300 kilometrw. Newsweek: Tak wi c w ci gu nast pnych 10 lat Rosja b dzie zapewne bogatsza, ale wcale nie b dzie si czu a bezpiecznej? George Friedman: W a nie. I dlatego przeznaczy spor cz swoich pieni dzy, aby zbudowa si militarn dla ochrony w asnych interesw. Jej posuni cia b d si wydawa y agresywne, cho w rzeczywisto ci b d defensywne. Istota strategii Moskwy obejmie stworzenie wielkich, g bokich stref buforowych wzd u Niziny rodkowoeuropejskiej. Rosja b dzie dzieli swoich s siadw, manipulowa nimi, tworz c ca kowicie nowy uk ad si w tej cz ci Europy. Newsweek: Na pierwszy ogie pjdzie Ukraina? George Friedman: Ukraina jest dla Rosjan wszystkim. Rosja pokona a Napoleona i Hitlera swoj przestrzeni bez Ukrainy nie ma tej przestrzeni i staje si bezbronna. Decyzja o przyj ciu krajw nadba tyckich do NATO by a dla Rosjan pierwszym sygna em agresywnych z ich perspektywy intencji Zachodu. Kiedy w czasie pomara czowej rewolucji zacz to mwi o przyj ciu Ukrainy do Sojuszu, Rosjanie byli ju pewni, e intencj Zachodu jest sparali owanie Rosji lub rozerwanie jej na strz py. Rosjanie postrzegali wydarzenia na Ukrainie jako ameryka sk prb dezintegracji Rosji. Szczerze mwi c, by o w tym troch prawdy. I co zrobili? Za pomoc s u b specjalnych podkopali pomara czow rewolucj , graj c na r nicach mi dzy prorosyjsk Ukrain Wschodni i proeuropejsk Ukrain Zachodni . Nie okaza o si to zbyt trudne, bo ukrai scy politycy znale li si w

2z5

2012-06-18 10:46

George Friedman: Polska stanie si pot g - Wiadomo ci - Newsweek.pl

http://www.newsweek.pl/drukuj/50709

kleszczach. Jest tylko kwesti czasu, kiedy rosyjskie wp ywy zdominuj Kijw. Newsweek: Pa skim zdaniem o wszystkim decyduj s u by specjalne Moskwy? To by oby chyba zbyt proste. George Friedman: Jest co jeszcze: w krajach postsowieckich po transformacji wy oni si nowy podzia klasowy. Nowi oligarchowie dorobili si ogromnych maj tkw, ale reszta spo ecze stwa w aden sposb nie skorzysta a na zmianie. W rezultacie narasta konflikt pomi dzy tymi, ktrzy skorzystali na nawi zaniu relacji z Zachodem, a tymi, ktrzy pragn ponownego zacie nienia wi zi z Rosj . W ka dym razie kwestia Ukrainy zmierza do nieuchronnego rozwi zania i nie ulega w tpliwo ci, e wp ywy Moskwy b d coraz wi ksze. Z Bia orusi pjdzie jeszcze atwiej. Ponowne wci gni cie tych krajw do rosyjskiej strefy wp yww stanie si faktem do roku 2015. A potem, kiedy Rosjanie uporaj si z problemami na Kaukazie i w Azji Centralnej, kolejnym celem ich polityki stan si kraje ba tyckie. Zdaniem Rosji kraje te mog stanowi zagro enie dla bezpiecze stwa Sankt Petersburga. Rosjanie mog si pogodzi z neutralnym regionem ba tyckim, ale region ba tycki powi zany z NATO stanowi dla nich zbyt wielkie ryzyko. Prawdopodobnie rozpoczn od tajnych operacji b d aktywizowa rosyjskie mniejszo ci oraz wszystkie prorosyjskie grupy, ktre uda im si kupi . Kiedy prorosyjskie rewolty zostan st umione przez rz dy, Rosjanie najprawdopodobniej odetn gaz, zastosuj inne sankcje gospodarcze. A w ko cu skoncentruj swoje wojska na granicach... Newsweek: Kraje ba tyckie s przecie w NATO. To wydaje si stanowi gwarancj ich bezpiecze stwa. Rosja nie zaatakowa aby Gruzji, gdyby ten kraj by ju w NATO. George Friedman: Kiedy agresywne intencje Moskwy wobec tych krajw stan si oczywiste, Ameryka b dzie nawo ywa do zdecydowanych dzia a w ramach Sojuszu. Na to nie zgodz si jednak Niemcy, obawiaj c si wci gni cia w konflikt, na ktry nie maj najmniejszej ochoty. Postawy Francuzw i Brytyjczykw nie mo emy przewidzie , ale nie s dz , aby te pa stwa zdecydowa y si walczy o kraje ba tyckie, ktre nic dla nich nie znacz . Gdy Polacy do czali do NATO, postrzegali Sojusz jako gwaranta bezpiecze stwa narodowego. Dzi NATO nie tylko nie stanowi gwarancji bezpiecze stwa ba, wr cz stanowi dla Polski zagro enie. Hamuje bowiem d enia do budowania w asnej pot gi militarnej. Polacy oczekuj od Sojuszu jakich dzia a , nie dostrzegaj c jeszcze, e ta organizacja to tak naprawd wydmuszka. Na dodatek interesy Polski czy krajw Europy Wschodniej bynajmniej nie s to same z interesami Niemiec czy zachodniej Europy. Kiedy pot ga ZSRR si ga a Niemiec, Belgia czy Holandia by y zmuszone wst pi do NATO. Obecnie jednak granica Rosji przesun a si o setki kilometrw na wschd, w zwi zku z czym polityka zagraniczna tych krajw ca kowicie zmieni a swj charakter. Newsweek: Tak wi c to na Polsk spadnie g wny ci ar konfliktu z Rosj ? George Friedman: B dziecie mieli wwczas do wyboru: straci suwerenno albo sta si pot g . Rosjanie b d si spodziewali, e cofni cie poparcia NATO zmusi Polakw do uleg o ci. Ale wy zareagujecie odwrotnie. Polacy ju testowali w przesz o ci, czym ko czy si wej cie w relacj z Rosj na zasadzie podleg o ci. Nie b dziecie chcieli tego powtrzy . Polska uwik ana w swj historyczny koszmar zwi e si bardzo blisko ze Stanami Zjednoczonymi. I to si op aci poniewa wzmocnienie Polski stanie si podstawowym celem ameryka skiej polityki.

3z5

2012-06-18 10:46

George Friedman: Polska stanie si pot g - Wiadomo ci - Newsweek.pl

http://www.newsweek.pl/drukuj/50709

Newsweek: Kto powiedzia , e Polska ma wietn tradycj opierania si na niewiarygodnych sojusznikach. Przed II wojn wiatow by y to Francja i Anglia, po roku 1989 Stany Zjednoczone. Wystarczy przypomnie histori tarczy antyrakietowej albo przypadek Gruzji, ktra popada w coraz wi ksz izolacj , aby wybi sobie ten pomys z g owy. Dlaczego mamy liczy na Ameryk ? George Friedman: Jak mwi em, Polska ca kowicie utraci a pewno siebie. W zwi zku z tym jedynym pomys em Polakw na poprawienie swojej sytuacji jest poszukiwanie kogo , kto da by wam bezwarunkowe gwarancje bezpiecze stwa. To nie dzia a w ten sposb. wiatowa strategia USA nie polega na udzielaniu jednostronnych gwarancji bezpiecze stwa swoim sojusznikom w relacje ze Stanami Zjednoczonymi nieuchronnie wplecione jest co , co nazywamy burden sharing dzieleniem obowi zkw. Aby zyska na takiej wsp pracy, Polska musi najpierw zainwestowa w sam siebie. Musi zrozumie , e wsp praca wojskowa z Amerykanami b dzie tym lepsza, im np. silniejsza b dzie polska armia. Tylko wtedy Amerykanie zdecyduj si na masowe transfery technologii militarnych. Polacy powinni pami ta , jak wiele daje sojusz z USA. W 1950 roku Korea Po udniowa by a bardzo biednym krajem, dzi gospodarka tego kraju jest pot na. W 1950 roku Izrael by bardzo biednym krajem, dzi jest regionaln pot g ... Newsweek: Nie wiem, czy Polakw tak bardzo kusi los Izraela ze wszystkich stron otoczonego przez wrogw. Ale za my na chwil , e wszystko pjdzie dobrze. I e Polska stanie si regionaln pot g . George Friedman: Rosja nie b dzie w stanie i nie b dzie chcia a zaanga owa si w otwarty konflikt zbrojny. Do wojny nie dojdzie. Jednak niezwykle kosztowana rywalizacja ze Stanami Zjednoczonymi, w ramach ktrej Rosji uda si by mo e zdoby sojusznikw na Ba kanach, jak Serbia czy Bu garia, a nawet w Europie rodkowej my l o S owacji w ko cu j wyko czy. Za amanie pot gi Rosji zmieni ca kowicie polsk polityk , ktra zawsze opiera a si na lawirowaniu pomi dzy siln Rosj na wschodzie i Niemcami na zachodzie. Wasz kraj stanie si liderem w regionie. W rd krajw Mi dzymorza to Polska jest dominuj c pot g . Posiada rwnie siln kultur , zbudowan po cz ci wok Ko cio a, po cz ci wok romantycznego nacjonalizmu XIX wieku. Dzi ki sojuszowi ze Stanami Zjednoczonymi b dzie w stanie kszta towa Europ rodkow troch tak jak Izrael kszta tuje Bliski Wschd. Newsweek: Chce pan powiedzie , e po upadku Rosji ogromna cz obszaru postsowieckiego padnie upem Polski... George Friedman: S abo Rosji sprawi, e dawne cz ci imperium b d poszukiwa y wszelkiego rodzaju wsparcia zarwno gospodarczego, jak i militarnego, poniewa samodzielnie nie maj szans. Przed Polsk otworz si gigantyczne mo liwo ci dzia ania, a praktycznie nie b dzie mia a konkurencji. Wraz z os abieniem zarwno atlantyckiej cz ci Europy, ktra bardzo d ugo dominowa a, jak i Moskwy, kraje Mi dzymorza stan si najbardziej dynamiczn cz ci Europy mo e nie prze cign pa stw Europy Zachodniej pod wzgl dem bogactwa, ale bez adnej w tpliwo ci prze cign je pod wzgl dem dynamiki. Polacy pierwsi zaczn posuwa si na wschd, tworz c stref buforow na Bia orusi i Ukrainie. A zwa ywszy na panuj cy tam chaos, b d postrzegani jako obietnica stabilizacji. W rezultacie nast pi ca kowite przekszta cenie europejskiego uk adu si . Polska stanie si wielkim pa stwem, ktre stopniowo b dzie odbudowywa XVI-wieczn pot g . B dzie to okres odrodzenia Polski.

4z5

2012-06-18 10:46

George Friedman: Polska stanie si pot g - Wiadomo ci - Newsweek.pl

http://www.newsweek.pl/drukuj/50709

Ringier Axel Springer. Artyku wydrukowany z Newsweek.pl.

5z5

2012-06-18 10:46

You might also like