You are on page 1of 37

ycie - Kochaj i daj si Kocha

Ciko opowiada o czym co si przeyo albo wydaje si e si przeyo, chocia pisa mona wszystko. Ostatnich kilka miesicy byo doskona lekcj w yciu, bo c najwaniejszego jest w yciu? Mio? Przyja? Rodzina? Pienidze? A moe wszystko razem i wszystko po trochu? Nie,, najwaniejsze w yciu jest samo YCIE !!!

eby do tego wszystkiego doj trzeba zacz od pocztku, no moe prawie od pocztku.

Sowo
(1) Na pocztku byo Sowo, a Sowo byo u Boga, i Bogiem byo Sowo. (2) Ono byo na pocztku u Boga. (3) Wszystko przez Nie si stao, a bez Niego nic si nie stao, co si stao. (4) W Nim byo ycie, a ycie byo wiatoci ludzi, (5) a wiato w ciemnoci wieci i ciemno jej nie ogarna.

Tymi sowami Jan Ewangelista rozpocz swoj Dobr Nowin. Czym jest sowo? Sowo to elementarna cz mowy. Jego pisanym odpowiednikiem jest wyraz. Za pomoc sw okrelamy wszelkie pojcia rzeczywiste i abstrakcyjne, take mylimy na og sowami. Wiele sw skada si na mow. W Biblii synonim wiecznoci i Boga. W matematyce punkt. Sowo to znak jzyka; zesp dwikw mowy ludzkiej bdcy symbolicznym oznaczeniem jakiego pojcia. Sowo to take energia. Energia wzmocniona zespoem innych energii, ktre same w sobie s potne. Energia Oddechu - Sowa wypowiadamy na wydechu Energia Dwiku - przy wydechu poruszamy struny gosowe, ktre wpadaj w wibracj

Energia Emocji - bardzo dynamiczna energia pobudzona polem myli Energia Myli - potna energia, ktr ju potrafimy zmierzy pobudzona prac naszego mzgu. Przed sowami wystpuje MYL. To ona poprzedza nasze sowa. Przed kilku laty Japoczyk Maseru Emoto w wyniku swoich eksperymentw odkry, e woda reaguje na nasze myli i sowa oraz e potrafi je odzwierciedli. Zalenie od tego, jakie wysyano sowa w kierunku kropli wody, jej krysztaki po zamroeniu uksztatoway si w zupenie rne formy krystaliczne. Wraz z zespoem naukowym przeprowadzi dowiadczenie, jak myli i sowa wpywaj na ksztat krysztaw destylowanej wody. Okazao si, e istnieje dua rnica pomidzy wykrzyczanym ze zoci - "Ty gupku", a powiedzianym przyjanie - "Ty guptasie". Zdecydowano si wic przeprowadzi badania wody poddanej dziaaniu sowa pisanego. Wod rozlewano do dwch takich samych szklanych buteleczek. Potem na jedn z nich naklejano kartk z wydrukowanym sowem np. "dzikuj". Na drug butelk naklejano sowa np. "ty gupcze" i pozostawiano butelki na jedn noc. Nastpnego dnia wod zamraano i fotografowano uformowane krysztay. Krysztay powstae z wody opisanej hasem "Adolf Hitler" wygldaj podobnie, jak krysztay, ktre poddane zostay dziaaniu sw - "Czynisz mnie chorym" i "Zabij ci". Za kadym razem rezultat badania by taki sam - miedzy dwiema butelkami wykryto zauwaalne rnice. Skoro ta energia wpywa na wod czy jest moliwe aby nie wpywaa na nasze umysy? Czowiek oprcz tego e wysya t energi take j odbiera i to doskonale. Wielu z nas zapomniao tej sztuki, uodporniajc si w dobie dzisiejszego wszechobecnego kamstwa, zakamania, oszustwa i zwykego strachu przed okazywaniem emocji i uczu. Wysyamy rne energie, wprowadzajc straszny chaos w odbiornikach naszych suchaczy, znajomych czy przyjaci. Mylimy zupenie co innego ni mwimy, a czynimy jeszcze co zupenie innego ni mwimy. Jake nam przey w takim zgieku informacji? Nie jest to proste. Nie mam zamiaru pisa poradnika, bo nikt za nas naszego ycia nie przeyje, i nikt nie naprawi naszych bdw. Moemy zrobi to tylko my sami. Poradnikw napisano ju dostatecznie wiele, aby si w nich pogubi. Ostatnio wpada mi w rce ksika napisana przez Colina P. Sissona pt. Podr w Gb Siebie - kolejny krok ku wiadomemu yciu. Jest to jeden z wielu poradnikw, tak bardzo popularnych w ostatnich czasach, o rozwoju duchowym. Po przeczytaniu tej ksiki ju wiem dlaczego nie czytam takich poradnikw. Wszystkie s skierowane w stron naszego JA. Wszystkie nakazuj zachowanie rwnow agi amic oczywicie t zasad i przechylajc szal w jedn stron. W stron samego siebie. Do tego wszystkiego jeszcze wrc, bo bez tego nie da si opisa tego co siedziao we mnie a co pewnie znajdzie ujcie w tych sowach. Kto kiedy powiedzia e sowo rzucone na wiatr wrci do nas burz. Sowo moe uleczy, albo zrani. Zawsze wywouje reakcje, prdzej czy pniej. Jednak duo gorsze od sowa jest milczenie. W szczeglnoci kontaktach, interakcjach midzyludzkich. Podczas rozmowy z drugim czowiekiem, wszystkie te energie, o ktrych wspomniaem na pocztku, s odbierane na dwch poziomach, wiadomoci i podwiadomoci. Oprcz sw jest jeszcze komunikacja niewerbalna, tak zwana mowa ciaa i to ona w wikszoci wpywa na nasze postrzeganie i zrozumienie rozmwcy. Mow ciaa odbieramy i nadajemy (w wikszoci

przypadkw) na poziomie podwiadomoci. Kiedy obydwie te rzeczy nie id w parze to mwimy, e mamy uczucie lub niejasne odczucie e nasz rozmwca kamie. Nie potrafimy tego okreli, jednak to powoduje utrat zaufania. Podwiadomo wygrywa nad wiadomoci. Niedawno zrobiem sobie wycieczk do Gdaska. W drodze powrotnej niestety popeniem bd ze stref czasow i samolot wrci na wyspy beze mnie. Nastpny miaem dopiero nastpnego dnia wieczorem. Przebukowaem bilet i korzystajc z zapewnie w smsach e u osoby, ktr odwiedzaem drzwi s zawsze dla mnie otwarte, wrciem skruszony. Nie byo to proste, jednak wrciem. Drzwi zostay mi wprawdzie otwarte i zostaem wpuszczony do rodka, ale moje odczucia mwiy mi e jestem tam nieproszonym gociem. Jeszcze tego samego dnia wyszedem i poszukaem sobie noclegu w innym miejscu. Dlaczego? Zwyka komunikacja niewerbalna. Od dawna skoczyem si zastanawia co rozmwca mia na myli przez to co powiedzia. Sowa w dzisiejszych czasach zatraciy swoje znaczenie do takiego stopnia e zatraciy swoje pierwotne znaczenie. Spjno myli i wypowiadanych sw jest o tyle wana e to wanie powoduje zaufanie, lub jego brak do naszego rozmwcy. A w jakim celu przebywa z kim kto nie ma do mnie zaufania? To tylko moe powodowa stany depresyjne i pogbia niezrozumienie. Brak szczerej rozmowy jest tak samo zabjcze jak lekcewaenie, lub brak okazywania reakcji na sowa rozmwcy.

Konwersacja
Konwersacja - w erystyce: wymiana opinii, czyli jednego z rodzajw wyrae niebdcych zdaniami w sensie logicznym. Wyraenia te nie pretenduj do miana uzasadnionych. Konwersacja nie polega na przekonaniu dyskutanta do swoich przekona. Jeeli strony konwersacji maj odmienne przekonania i rozpoczynaj prby przekonywania do swoich pogldw, to konwersacja przemienia si w dyskusj. Dyskutowa te trzeba umie ale wrmy do rozmowy. Jak ju wczeniej pisaem, w rozmowie wane jest sowo. Gdyby go nie byo nie byoby rozmowy. Czasami dobrze jest pomilcze razem z ukochan osob lub przyjacielem (pomimo wszystko niewielka rnica pomidzy tymi okreleniami, ale tym zajm si pniej), jednak na dusz met bywa mczce. Sowa pozwalaj nam pozna si bliej, pozna swoje myli, uczucia, czy odczucia co jest niezbdne dla zrozumienia si nawzajem. Dla okrelenia prostych nastrojw mowa ciaa w zupenoci wystarczy. Kady z nas instynktownie jest w stanie okreli stan uczuciowy naszego rozmwcy. Jeeli nam on jest obojtny ju wygralimy, po prostu obchodzimy go mylami nie dotykajc wraliwych miejsc i zostawiamy w spokoju. Problem powstaje dopiero wtedy, kiedy nam zaley na naszym konwersarzu. Jak sobie z tym poradzi? Wspczucie jest czym idiotycznym, bo kady z nas odczuwa te same sprawy inaczej, nawet prg blu mam rny, a wic moemy tylko sobie wyobrazi jak my bymy si czuli w takiej sytuacji, nie majc pojcia jak si czuje nasz rozmwca. I tutaj wanie jest co czego wielu z nas powinno si nauczy. Jasno wyraania myli. Asertywno nie jest prosta spraw, ale moliw do wyuczenia. Wszystko opiera si na szacunku do samego siebie. Jeeli bdziemy zdawa sobie spraw z tego jak my nie chcielibymy by traktowani (lub jak chcielibymy by traktowani),

to zdamy sobie spraw jak nie traktowa lub jak traktowa innych. Stare powiedzenie Nie rb drugiemu co tobie nie mie jest proste do zapamitania. Wiem, wiem, wielu z was pewnie powie e to wszystko atwo napisa ale trudno to zrobi. Otwartoci trzeba si uczy, nie czu strachu to gupota, a jedynie pokonanie tego strachu jest bohaterstwem. Wiele z naszych odruchw s odruchami nabytymi. Nawykami, ktre wpoili nam inni ludzie w okresie naszego dziecistwa, a zwaszcza rodzice. No wanie,, dziecistwo. Wielu z nas zdaje sobie spraw e nasza interakcja ze wiatem zewntrznym zaczyna si w okresie dziecistwa. Ju w onie matki reagujemy na dwiki, ton, tembr czy tempo, suchamy uczu, a najwaniejsze i najdoskonalsze jest to co towarzyszy nam przez 9 pierwszych miesicy. Bicie serca matki. I pierwszy dwik, ktry my zaczynamy wydawa, to jest bicie naszego serca. Nie raz wsuchiwaem si w bicie serca moich dzieci, pomimo rnicy w rytmie i wysokoci tonw, zawsze zgrywao si z rytmem bicia serca ich matki. Serce reagowao na kady dwik, na kady dotyk. Sokrates twierdzi e rodzimy si jako Tabula Rasa, jednak my ju wiemy e Tabula Rasa nie istnieje. Rodzimy si ju z bagaem dowiadcze i pewnej wiedzy, odpowiedniej oczywicie do stopnia naszego rozwoju. Tak pierwsz wiedz jest kod DNA przekazany nam przez rodzicw i zoony z dwch rnych kodw. Dualno naszego wiata i efekt tej dualnoci. Trzy, trjkt, gdzie jedno wynika z drugiego i nie ma pocztku ani koca, s tylko zmiany kierunku. W wieku dziesiciu, dwunastu lat powinien si w nas skoczy okres dziecistwa. Powinnimy ju by przygotowani do nastpnego etapu przez ktry prowadzi nas droga naszego ycia. No wanie, powinnimy. Pojawia si to okropne sowo, ale wszystko jest warunkowe, do czego postaram si doj w dalszych czciach, w szczeglnoci w czci o mioci, a ktra jest najwaniejsza w pierwszych etapach naszego ycia. Wielu z nas wychowywao si w rodzinach dysfunkcyjnych. Nawet wtedy kiedy wyglday one na porzdne. Rodzice poprzez swoje interakcje przekazuj nam pewne zachowania, ktre zostaj na dugo w naszej podwiadomoci. Nawet wtedy, kiedy im si wydawao e my tego nie widzimy, czy nie rozumiemy, mymy to czuli i wiele spraw odbieralimy do siebie. Sprawy niewyjanione, brak rozmowy, utrwalao w nas poczucie winy lub wypychao nas na piedesta. Brak rwnowagi i szczerej rozmowy tworzyo w nas syndrom dziecka zranionego. Umys dziecka jest tak bardzo otwarty e bez jego wiadomoci wchania wszystkie bodce z otaczajcego go wiata i pozostawienie go z tak wielk iloci informacji moe wytworzy chaos, z ktrym samo bdzie musiao sobie kiedy poradzi. Tamszenie tych bodcw, tworzenie klosza ochronnego wstrzymuje swobodny rozwj umysu dziecka i nie pozwala na zamknicie etapw, ktre kady z nas powinien przej. Jeeli ktre z rodzicw cigle aknie mioci, ktrej zabrako mu w dziecistwie i cigle jeszcze potrzebuje zewntrznej aprobaty i potwierdzenia tej mioci, wemie sobie j od dziecka, chronic je przed tym co sam wyobraa sobie za zagroenie. No wanie,, a gdzie tu miejsce na to e swoj rzeczywisto tworzymy sami? Nie ma na to miejsca. W zwizku z tematem tego rozdziau, konwersacj, lub rozmow, co brzmi cieplej i swojsko, chciabym omwi dziecko zranione, ktre zostaje w nas na dugo, nie pozwalajc przej do nastpnego etapu. Dziecko szczliwe, zamyka swoje drzwi i otwiera nastpne (czasami zbyt szybko).

Nasi rodzice nie chcieli nas skrzywdzi czy celowo wypaczy. Oni nas naprawd kochali, jednak kade na swj sposb. Byli jednak dziemi swoich rodzicw, ktrzy dali im to co im si wydawao najpikniejsze i najlepsze, jednak w wikszoci byo to dziecko zranione. My, jeeli nie odpowiemy sobie na pytanie: dlaczego (?) przekaem y je w takiej samej formie naszym dzieciom w jakiej otrzymalimy. Jeeli cigle jeszcze obwiniamy naszych rodzicw za co, co zrobili lub czego nie zrobili, zatrzymalimy si na etapie dziecka zranionego. Obwinianie innych to punkt widzenia rzeczywistoci z poziomu dziecka. Zanim skoczylimy sidmy rok ycia ju wytworzy si w nas odruch wzorca ofiary. Ciga manipulacja naszymi zachowaniami, nakazy i nakazy, co wypada a co nie wypada i przesyanie zej i agresywnej energii przez rodzicw za kar, utrwala si w naszych umysach. Rozmiar i forma urazu, ktry powsta w ten sposb zaley w znacznym stopniu od naszej wiadomoci (przemyle i odpowiedzi na pytanie dlaczego - tak, tak, dziecko te takie ma, chocia nie zadaje pyta, albo zadaje je po czasie kiedy ju samo nie moe znale odpowiedzi) i od stopnia ingerencji rodzicw. Dzieci ranione s nie tylko przez uwarunkowania czy wzorce narzucone przez toksycznych rodzicw, ale rwnie przez wasne wnioski wycignite z przey traumatycznych, albo postrzeganych przez nich jako traumatyczne. Moja babcia zawsze mwia e kady ma due i mae problemy na swoja miar. Problemy, ktre dorosym (innym ludziom) wydaj si bahymi dla nas , a w tym wypadku dla dziecka, mog by problemami nie do przeskoczenia. To wanie od nas zaley zrozumienie tych problemw i pomoc w znalezieniu odpowiedniej drogi do ich rozwizania, a nie rozwizanie ich za dziecko. Kiedy dziecko samo rozwie problem zaczyna nabiera pewnoci siebie, staje si dumne e sobie samo dao rad, jednak zawsze znajdowao si pod nasz kontrol bez wiadomoci naszej ingerencji. Jest to pewien sposb manipulacji, jednak powinien by on wiadomy i wywaony. Zranione dziecko rozszczepia swoj wiadomo, czy jak mona to inaczej nazwa siebie i pewna cz pozostawia ukryt w swojej podwiadomoci, otoczona barier bezpieczestwa tak aby reszta moga si rozwija i przej do nastpnego etapu rozwoju. Jest to naturalny odruch. Chcc funkcjonowa w dzisiejszym wiecie dziecko tumi to zranien ie, a w raz z nim jego wewntrzne dziecko i pami o emocjonalnym lub fizycznym urazie. Jest potem tak gboko schowane e w wieku dorosym ju nie wiemy dlaczego tak a nie inaczej mylimy czy zachowujemy si w danych sytuacjach. Skutkiem wychowania w rodzinie dysfunkcyjnej bywa przypisywanie sobie wszystkich negatywnych uczu i win rodzicw. Jeeli w dziecku nie zostanie utrwalone waciwe spojrzenie na rzeczywisto, brak szczerej i otwartej rozmowy i wyjanienia problemw, ktre jak nam si wydaje dotycz tylko dorosych i dziecko tego nie zrozumie bo jest za mae (Takie mylenie to wielki bd ! - dziecko zawsze wicej czuje i rozumie ni nam si wydaje ) dziecko wemie win na siebie za wszystko i to si w nim utrwali, schowane gdzie gboko w podwiadomoci. Kiedy dziecko wyciga wniosek e jest ze, e nie potrafi speni oczekiwa lub e jest z nim co nie tak, wzmacnia swoje pierwotne ograniczajce przekonania o sobie samym, co potem procentuje i wypywa w wieku

dorosym. Mylenie dziecka jest proste a co za tym idzie i wnioski wycigane przez dziecko s proste i bezporednie. Wczeniej wspominaem o tym e dziecko przechodzi do nastpnego etapu swojego ycia za szybko. Dzieje si to wtedy kiedy rodzice dziaaj z pozycji swojego wewntrzne go dziecka. Wtedy role si odwracaj i dziecko staje si maym dorosym. Zmuszone jest przej t rol tracc w ten sposb cz swojego dziecistwa i pomijajc wiele wanych faz w swoim rozwoju. Mona powiedzie e ranione jest zaocznie, poprzez nieobecno w swoim dziecistwie. Cao naszych przey z dziecistwa wpywa na nasze zachowania w wieku dorosym. Wielu z nas ju nie pamita swoich przey, jednak zawsze pamita negatywne odczucia zwizane z jak sytuacj. Sytuacje te wywouj uczucie zagubienia, strachu czy niepokoju, zaczyna si wydziela adrenalina, ktra jest hormonem walki albo ucieczki. Nasza podwiadomo ma ju bezpieczne miejsce na nasze negatywne odczucia a nasz umys dy do rwnowagi z otaczajcym nas wiatem tam wanie chowajc wszystko co jest ze i pozwala zapomnie pamici. Jest to odruch obronny. Uczucie blu nie jest samo w sobie uczuciem zym, jest oznak zagroenia naszego organizmu, a bez niego przecie nas nie ma. To wszystko o czym wspomniaem wychodzi z nas w czasie konwersacji w postaci komunikatw niewerbalnych. Mimika twarzy, skrzyowane rce czy nogi, splecione palce doni, dotykanie nosa lub karku czy nawet poprawianie okularw. S to rzeczy na ktre teoretycznie nie mamy wpywu, a podwiadomo naszego rozmwcy je wychwytuje i porwnuje z treci i tonem wypowiadanych sw. Brak spjnoci w komunikatach werbalnych i niewerbalnych powoduje brak zaufania i nasz rozmwca przyjmuje ten sam sposb wypowiedzi. Zaczynamy oszukiwa siebie nawzajem. Ja wybraem inny sposb, nie jest on panaceum, nie jest on idealnym rozwizaniem ale poniewa jak kto mi powiedzia, mam bardzo duo dumy w sobie i wiele szacunku do siebie staram si nie kontynuowa konwersacji, jeeli nie uda mi si doprowadzi poprzez odpowiednie pytania do synchronicznoci ciaa i umysu. Wiem e to jest duo, bo wymagam caej otwartoci od swojego rozmwcy (razem z tym e sigam gboko w przeycia) ale jest to kierowane szacunkiem do tej osoby. Tak jak ja chc by dobrze zrozumiany tak i ja pragn dobrze zrozumie mojego rozmwc. W caej konwersacji najwaniejsze jest dobre zrozumienie samego siebie, a bez signicia do naszego wewntrznego zranionego dziecka i bez zamknicia tego etapu naszego ycia, to si po prostu nie uda. Czasami wystarczy szczera i otwarta rozmowa najpierw z samym sob, a potem z naszymi rodzicami (jeeli oczywicie mamy jeszcze na to szans). ycie wiadome nie polega na znalezieniu odpowiedzi na pytanie JAK (?) a na znalezieniu przyczyny, czyli odpowiedzi na pytanie DLACZEGO (?)

Dlaczego musimy uwolni nasze wewntrzne zranione dziecko?

- blokuje nas ono przed penym dowiadczaniem naszej witalnoci, radoci, spontanicznoci i naturalnych talentw - oddziela nas od nas samych, innych ludzi i naszego rda, wspierajc w ten sposb nasze ograniczenia psychiczne (bariery), ktrych nie potrafimy przekroczy - oddziela nas od naszych uczu, nie pozwala wyrazi mioci i bezbronnej otwartoci - sprawia, e czujemy si bezsilni, czujemy si ofiar, ktra potrzebuje obrony i opieki Uwalniajc nasze wewntrzne zranione dziecko moemy w kocu pozby si lkw, mechanizmw obronnych i wzorcw unikania.

"Zaprawd powiadam wam: Kto nie przyjmie krlestwa Boego jak dziecko ten nie wejdzie do niego" (Mk 10, 15)

Przyja i Mio

Cisza przyjacielu, rozdziela bardziej ni przestrze. Cisza przyjacielu nie przynosi sw, cisza zabija nawet myli. Halina Powiatowska

Nastpnym etapem naszego rozwoju emocjonalnego jest uczucie przyjani. O przyjani napisano wiele ksiek, wierszy czy pieni. Anna Frankowska napisaa: I trzeba by wielkim przyjacielem i mocnym przyjacielem, eby przyj i przesiedzie z kim cae popoudnie tylko po to, eby nie czu si samotny. Odoy swoje wane sprawy i cae popoudnie powici na trzymanie kogo za rk.

Wedug Arystotelesa, przyja to jedna z cnt, chocia, w przeciwiestwie do cnt kardynalnych, nie jest ona cnot normatywn. Filozof ten twierdzi take, e istnieje kilka rodzajw przyjani: idealna (teleia philia, bdca wartoci sam w sobie), oraz takie, z ktrych kada ma spenia pewien cel (przyjemno lub uyteczno).

Wikszo ludzi uwaa, e ich przyjaciele dobrze ich znaj. Jednak badania wykazay, e w wikszoci przypadkw jest to zudzenie zwizane z chci poprawy samooceny. Wierzc, e przyjacioom zaley na nas, budujemy poczucie wasnej wartoci. Przyja w kontekcie socjologicznym jest silnie zwizana z nieprzyjani. Wsplny wrg bardzo skutecznie cementuje wizi midzy przyjacimi, a jednym z narzdzi sucych do tego jest plotka. Przyjaciele maj tendencj do wyolbrzymiania negatywnych cech swych nieprzyjaci i pomijania ich cech pozytywnych. Jest to w pewnym stopniu zwizane z nami samymi. Potrzeb akceptacji, potrzeb wypenienia luki, ktre zostawia w nas nasze wasne dziecko zranione. Popierajc zdanie przyjaciela, na pewno zdobdziemy jego akceptacj, tym bardziej e jest podobne do naszych odczu. O sprawach, ktre mog si nie spodoba naszemu przyjacielowi po prostu nie wspominamy, obudnie mwic samemu sobie e nie chcemy go skrzywdzi, a de facto boimy si utraci tej przyjani. Wrg powie ci prawd, przyjaciel j pominie. Zawieranie przyjani odbywa si w rny sposb, zalenie od kultury i powiza religijnych. Niektre przyjanie s zawierane poprzez zapytanie: "Czy chciaby/chciaaby zosta moim przyjacielem" lub w inny podobny sposb, czasem towarzysz temu obietnice i przysigi. Coraz rzadziej spotykana jest formua braterstwa krwi. Z bada wynika rwnie, e przyja moe mie to genetyczne: najsilniejsze wizy cz nas z ludmi genetycznie do nas podobnymi. Moe to jednoczenie tumaczy istnienie uprzedze rasowych i innych form ksenofobii. Sam akt nawizywania przyjani ma rwnie podoe biologiczne jest cile zwizany z tzw. pierwszym wraeniem. Z bada wynika, e niewiadom decyzj o chci bliszego poznania danej osoby podejmujemy w cigu zaledwie 10 minut od pierwszego z ni kontaktu. To wanie w tym czasie zachodz w naszych organizmach reakcje chemiczne, ktre okrelaj nasz wiadomo w danym miejscu i czasie, oraz wpywaj na nasze nastpne reakcje. To wszystko dzieje si za spraw energii i jej pola, ktr kady z nas posiada czy chce tego czy nie i wysya j w przestrze nas otaczajc. Okoo dwunastego, trzynastego roku naszego ycia wkraczamy w wiek modzieczy w naturalnym procesie dojrzewania. W idealnej sytuacji ten okres jest mostem czcym czas dziecistwa a dorosoci. Jest to czas, ktry przygotowuje nas do w peni wiadomego ycia. Czas na popenianie bdw i wyciganie z nich wnioskw. To jest czas, w ktrym ju podejmujemy nasze wasne decyzje i ponosimy ich konsekwencje. Wielu z nas w ten okres przenioso swoje zranione dziecko i zaczynaj si schody. Poniewa kady z nas w okresie dziecistwa mia wpojone inne zasady w procesie manipulacji nage zderzenie z rnicami powoduje trudnoci ze znalezieniem wasnego miejsca. Kady z nas ma inne oczekiwania, inaczej widzi wiat nas otaczajcy, zupenie inaczej go czuje. Dla wikszoci z nas by to okres najwikszego zamtu i zamieszania, a to dlatego, e wchodzc w ten okres fizycznie bylimy nastolatkiem, intelektualnie prbowalimy by dorosym, a emocjonalnie zostalimy jeszcze dzieckiem. Prbowalimy by trzema rnymi osobami w zalenoci od potrzeb, nie rozumiejc adnej z nich. Prawdziwe JA nastolatka pragnie spjnoci, jednak jego niezamknity rozdzia dziecistwa popycha go do buntu, powoduje konflikty wewntrzne i

zewntrzne tworzc wielki zamt. Ch bycia dorosym i zachowywa si jak dorosy a co najwaniejsze bycia traktowanym jak dorosy ciera si z prostym dziecicym strachem. Te dwie przeciwstawne siy nie pozwalaj w peni odkry w sobie swojej modzieczoci a co za tym idzie znacznie utrudniaj, a czasami wrcz zatrzymuj proces uczenia si i przyswajania wiedzy o samym sobie. Z piramidy potrzeb czowieka opracowanej przez Abrahama Masowa wynika pi najwaniejszych potrzeb czowieka z tym e kada moe zosta zaspokojona po zaspokojeniu poprzedniej. Na samym dole tej piramidy znajduj si potrzeby fizjologiczne a na samym szczycie potrzeby samorealizacji. W okresie dziecistwa zaspokajalimy potrzeby fizjologiczne i potrzeby bezpieczestwa. Uczylimy si ich i je poznawalimy. A waciwie powinnimy si ich uczy i poznawa. Zanim zaczniemy biega musimy si nauczy chodzi. Tak tez i jest z naszymi potrzebami. Jeeli rwnowaga w nich zostanie zachwiana to bardzo trudno nam przej na nastpny poziom. Pozostaniemy zranionym dzieckiem. Okres modzieczy przygotowuje nas i zarazem uczy jak speni kolejne nasze potrzeby. Potrzeb mioci i przynalenoci, oraz potrzeb szacunku i uznania. Przyja jest takim cznikiem, ktry przeprowadzi nas poprzez te potrzeby.

Staroytni Grecy okrelali przyja jednym z czterech sw okrelajcych mio. Philia. Ju samo to wiadczy o tym gdzie przyja ma swoje miejsce. Uczc si przyjani uczymy si

dawa siebie. S to ju uczucia wysze, uczucia czerpania przyjemnoci z dawania. Uczucia odpowiedzialnoci za drugiego czowieka., a jednoczenie czerpanie przyjemnoci z brania (czego nauczylimy si ju jako dzieci). Wszystko to w tym samym czasie.

Mio
Kady kocha inaczej, mio mioci nierwna. Niektrzy zachowuj si jak ogarnici szaem, inni nie odczuwaj tak silnego pobudzenia emocjonalnego. Skd te rnice? Organizm kadego z nas wytwarza inne dawki hormonw miosnych i dlatego na mio reagujemy tak rnie. Stenie i wsppraca hormonw zmieniaj si te w miar, jak przeywamy wzloty i upadki mioci. Mio: hormony i feromony Dziki "miosnym hormonom" masz zarowione policzki, gadk cer, byszczce oczy i wiksze renice. Zdarza si, e spotykasz kogo przypadkiem i ju wiesz, e to ten (ta) albo aden (adna). S tacy, ktrzy wierz, e to feromony bezwonne sygnay wysyane i odbierane poza nasz wiadomoci. Inni twierdz, e to szsty zmys albo wierz, e mio jest darem boskim. Naukowcy natomiast wiedz na pewno jedno mio odwieczne natchnienie poetw jest tylko gr hormonw. Stan zakochania wywouj substancje chemiczne, ktre dziaaj na mzg (a nie na serce!) jak narkotyk. Dlatego duo prawdy jest w starym powiedzeniu, e gdy budzi si mio, zasypia rozum. Mio: burza w mzgu Narodziny mioci s dla organizmu prawdziwym szokiem. Serce bije szybciej, podwysza si cinienie krwi, rce dr i si poc to oznacza, e wpadlimy sobie w oko. Teraz wszystko dzieje si z szybkoci byskawicy. Gdy midzy dwojgiem ludzi zaiskrzy, w ich mzgu dochodzi do chemicznej burzy. Zaczyna si produkcja pewnych neuroprzekanikw (to hormony odpowiadajce za przekazywanie sygnaw midzy komrkami nerwowymi). Niektrych mzg nie wytwarza wczeniej wcale, inne produkowa, ale np. w mniejszej iloci. Przestrojenie hormonalne winduje nas na coraz wysze pitro miosnych uniesie i sprawia, e zachowujemy si jak optani. Przyjrzyjmy si bliej sprawcom tego zamtu. Mio: cay wiat twj Jeste w stanie przenosi gry. Czujesz, e cay wiat naley do ciebie. Nie dostrzegasz problemw, ktre jeszcze do niedawna wydaway si nie do rozwizania. Zakochanego po uszy rozpiera szczcie, chce mu si y taczy, piewa, krzycze z radoci! Czuje si jak "na haju". Taki stan euforii zawdziczasz fenyloetyloaminie (w skrcie PEA). Dziaa ona jak narkotyk, ale nie jest szkodliwa dla organizmu, a niektrzy fizjolodzy uwaaj jej skad za chemiczn formu mioci. Wystarczy spojrzenie osoby, ktr kochasz, dotyk, a nawet sama myl o obiekcie uczu, a ju dostajesz now "dziak" narkotyku. To dziki temu moesz nie

zmruy oka przez ca noc, a nastpnego dnia nie czujesz zmczenia, nawet masz wicej si witalnych ni zwykle. Mio: rowe okulary Z czasem nie moesz od ukochanej osoby oderwa myli. Gdy nie ma jej przy tobie, czujesz bolesn tsknot. Pragniecie kad woln chwil spdza razem, patrzc sobie w oczy, trzymajc si za rce i caujc. To wzrost w mzgu poziomu dopaminy, hormonu spokrewnionego z amfetamin, ktry sprawia, e na obiekt swoich uczu patrzysz bezkrytycznie, a jego wady wydaj ci si urocze. Odkrywacie w sobie podobiestwa, pragniecie tego samego. Chodzisz z nim na basen, mimo e nie umiesz pywa i boisz si wody. Towarzyszysz jej w zakupach, cho tego nie cierpisz. Przypyw aktywnoci, bezsenno, utrata apetytu, drenie rk, koatanie serca, przypieszony oddech, ekstaza, ale take niepokj oraz strach przed utrat ukochanej osoby to rwnie wpyw dopaminy. Mio: jak na rauszu Kolejny hormon odgrywajcy wan rol w budzcej si mioci to noradrenalina. Dziaa podobnie jak adrenalina i jak ona jest swoistym rodkiem dopingujcym. Wywouje eufori i niezwyky przypyw energii. Sprawia, e chodzisz jak na lekkim rauszu. To dziki niej pamitasz najdrobniejsze szczegy zachowania kochanej osoby i wsplnie spdzonych chwil. Od euforii do rozpaczy Jeli ukochana osoba regularnie do ciebie dzwoni, wysya sms-y albo spdza z tob duo czasu, wiat jest pikny. Ale wystarczy, e spni si, a w jednej chwili ogarnia ci apatia, przygnbienie, nie moesz si na niczym skoncentrowa. Pograsz si w czarnych mylach. Moe ju mnie nie kocha? Zamartwiasz si, dopki nie usyszysz w suchawce ukochanego gosu. Wwczas znowu ogarnia ci wielkie szczcie. Rozmaito nastrojw oraz obsesyjne myli na temat ukochanej osoby to wina gwatownego spadku poziomu serotoniny w mzgu, ktry powoduje totalny chaos w komunikacji komrek nerwowych. Mniej serotoniny to wikszy niepokj. I gdy co si nie ukada, popadasz w stany depresyjne. Spokj po burzy Po 1,54 latach substancje narkotyczne przestaj dziaa. Oznacza to koniec namitnoci, koniec szalestwa i koniec wielkiej mioci. Ci, ktrzy si od niej uzalenili, szukaj nowego obiektu uczu dlatego wanie po 23 latach wiele par si rozpada. Jednak wikszo po etapie zakochania potrafi zbudowa trway zwizek. Pomagaj w tym endorfiny, dziaajce podobnie do morfiny. Wywouj uczucie szczcia, spokoju i bezpieczestwa, wystarczy obecno partnera. Jeli nie wzronie poziom endorfin, bliska osoba staje si nam obojtna. Jest te oksytocyna, dziki ktrej potrzebujemy czuoci, bliskoci i ciepa partnera. Pojawia si podczas seksu i... karmienia piersi, odpowiada za rozkosz i wzmacnia instynkt macierzyski. Jej poziom maleje, gdy yjemy w stresie, smutku i gdy si kcimy. Apetyt na seks

W czasie burzy hormonalnej w mzgu produkcja hormonw pciowych mskiego testosteronu i eskich estrogenw siga zenitu. Decyduj one o tym, ile moemy da i ile czerpa z kontaktu intymnego, dlatego w okresie najwikszych uniesie mamy nieustanny apetyt na seks i najchtniej nie wychodzilibymy z ka. Gdy hormony wracaj do rwnowagi, wyciszeniu ulega te sza cia. Ale seks wci odgrywa w zwizku wan rol, bo cementuje blisko. A stopie tej bliskoci wpywa na jako intymnych zblie. Dlatego wiele par, ktre czas pierwszych uniesie maj ju za sob, nadal paa do siebie gorcym podaniem. Jak im si to udaje? Unikaj rutyny, ktra jest zgubna dla zwizku i namitnoci, za to wci odkrywaj siebie na nowo. Skoro ju wiemy co si dzieje w naszych ciaach warto rwnie spojrze na ducha. Greccy filozofowie twierdzili e wszystko si zmienia i nic nie ma staego. Panta Rhei rzek Pan Tarei, a waciwie s to sowa Heraklita. Wszystko pynie. Mio czy Przyja moe trwa cae ycie tylko od czasu do czasu zmieniajc form. Swoich przyjaci z lat modzieczych kady z nas pamita, a pamita dlatego e ta pami zwizana jest z uczuci ami (pewnie dlatego rwnie kobiety pamitaj wikszo spraw znacznie duej ni mczyni, bo u nich wszystko jest powizane z emocjami). Czasami zastanawiaem si co jest lepsze w zwizku dwojga ludzi, Mio czy przyja, ale doszedem do wniosku e nie ma lepsze-gorsze. Wszystko jest dobre jeeli partnerzy s szczliwi. Przyja i Mio to jedna i ta sama energia tylko w innej formie. Wielu z was pewnie powie : Ja nie mam przyjaci, ja mam tylko znajomych i nigdy nie miaam/em, i adnego nie potrzebuj. To takie oszukiwanie samego siebie. To zranione dziecko si w nas odzywa. To s potrzeby nie zaatwione i nie spenione jeszcze z dziecistwa, gdy wpajano nam do gw prawdy e damy rad, e nikogo nie potrzebujemy, e musimy sobie sami poradzi bo nikt nam nie pomoe, wzbogacone o nasze wasne przeycia z wieku modzieczego. Pierwsze zawiedzione mioci, pierwsze zawody na przyjacioach gdzie nie rozumielimy jeszcze o co chodzi w przyjani ale cigle pragnlimy mie kogo takiego od serca. Te ze przeycia znw nasz opiekuczy umys ukry w podwiadomoci, w strefie bezpieczestwa, pozostawiajc tylko mgliste wraenie Trzymaj si od tego z daleka. Nie dawno usyszaem o przyjani bezwarunkowej. Przepraszam, ale mia mi si zachciao. Tak jak tu na naszej kochanej matce ziemi nie ma mioci bezwarunkowej tak i nie ma przyjani bezwarunkowej. Dlaczego? Z prostej przyczyny. Mio i przyja jest umiejtnoci dawania i brania jednoczenie, w tym samym czasie. Kiedy, kto adnie powiedzia Jeeli rzucisz w stado ptakw kamieniem, rozpierzchnie si Jeeli rzuci zy przyjaciela, utracisz go I jeszcze jedne sowa Anioowi Kocioa w Laodycei napisz: To mwi Amen, wiadek wierny i prawdomwny, Pocztek stworzenia Boego: Znam twoje czyny, e ani zimny, ani gorcy nie jeste. Oby by

zimny albo gorcy! A tak, skoro jeste letni i ani gorcy, ani zimny, chc ci wyrzuci z mych ust (Ap 3,14-16). Czy to nie s warunki? A to e "Zaprawd, zaprawd, powiadam ci, jeli si kto nie narodzi na nowo, nie moe ujrze Krlestwa Boego."(...J 3:3) albo "Musicie si na nowo narodzi"(...J 3:7). Takich warunkw jest wiele nie wspominajc o ostrzeeniach e prdzej wielbd przejdzie przez ucho igielne ni bogaty dostanie si do krlestwa. Jak ju wczeniej pisaem, nie chce pisa poradnika typu jak y, a postaram si pomc zrozumie sowo Dlaczego. Sami musicie dokona wyboru. Usidcie teraz przez chwil i signijcie w gb swojej pamici. Zapytajcie si swojego zranionego dziecka ilu ludzi byo blisko was wanie wtedy kiedy tego potrzebowalicie? Nie szukajcie ich tam gdzie najjaniej. Oni zawsze bd gdzie w cieniu, ktry pozosta po blasku tych, co najgoniej krzyczeli. Pewnie znalazo si kilku, albo nawet i caa lista. A teraz pomylcie o tych osobach i zastanwcie si przy ilu Wy bylicie, kiedy tak naprawd Was potrzebowali? Wnioski nasun si same. Wielu z nas, a midzy innymi i ja, nie lubi prosi. Nasze zranione dziecko kiedy wydawao mu si e zostao samo z problemami wyksztacio w sobie si w sowach Ja MUSZ i rzeczywicie w wikszoci sytuacji to dziaa. Ale .. nie .. TY NIC NIE MUSISZ A WSZYSTKO MOESZ. Wystarczy tylko chcie. To nie jest atwe do zrozumienia, ale jeeli ma si wiadomo bliskoci przyjaciela, ju sama ta myl wystarczy. Pozwolicie e opowiem wam histori pewnego wrbelka. Nie jest to historia grzeczna i polityczna ale mi osobicie bardzo uzmysowia wartoci przyjani i wrogoci. Lecia sobie wrbelek, ale byo tak zimno e skostnia biedaczek i spad na drog. Przechodzi obok niego ko, nagle podnis ogon i co cikiego, i ciepego spado na wrbelka. Temu si ciepo zrobio, zacz si rusza, chcc wydosta si z tego czego. Jego wysiki dojrza kot. Szybko zaoferowa si z pomoc i wycign biednego wrbelka. Wrbelek otrzepa pirka, oczyci si, i zamierza podzikowa kotu za pomoc, gdy ten nagle skoczy na wrbelka i go schrupa. Zdaj sobie spraw e ta opowie nie do e jest obrzydliwa i prostacka, to jeszcze nie dla wszystkich si nadaje, ale c dokadnie i w prosty sposb opisuje przyja. Pewnie zapytacie co z niej wynika. Wynikaj z niej dwa wnioski. 1. Nie kady jest twoim wrogiem, kto na ciebie nasra 2. Nie kady jest twoim przyjacielem, kto ci z gwna wycignie. Jest jeszcze trzeci, ale na potrzeby moich wynurze te dwa wystarcz. No wanie. O przyjani w Biblii jest duo, od przypowieci o czowieku, ktry si potkn a drugi pomg mu wsta, do sw Jezusa Gdzie dwch lub trzech gromadzi si w imi Moje, tam Ja jestem, ale najbardziej dosadnie mwi o tym ksiga Mdro Syracha rozdz. 6.

Jest to jedna z ksig dydaktycznych (mdrociowych), zaliczanych przez Koci katolicki i prawosawny do ksig deuterokanonicznych Starego Testamentu. Jest to jedna z nielicznych ksig Starego Testamentu, w ktrej pojawia si imi autora: Jezus, syn Syracha.
5 6

Mia mowa pomnaa przyjaci, a jzyk uprzejmy pomnaa mie pozdrowienia. yjcych z tob w pokoju moe by wielu, ale gdy idzie o doradcw, [niech bdzie] jeden z tysica! 7 Jeeli chcesz mie przyjaciela, posid go po prbie, a niezbyt szybko mu zaufaj! 8 Bywa bowiem przyjaciel, ale tylko na czas jemu dogodny, nie pozostanie nim w dzie twego ucisku.
9

Bywa przyjaciel, ktry przechodzi do nieprzyjani i wyjawia wasz spr na twoj hab.

10 11

Bywa przyjaciel, ale tylko jako towarzysz stou, nie wytrwa on w dniu twego ucisku. W powodzeniu twoim bdzie jak [drugi] ty, z domownikami twymi bdzie w zayoci. 12 Jeli za zostaniesz poniony, stanie przeciw tobie i skryje si przed twym obliczem. 13 Od nieprzyjaci bd z daleka i miej si na bacznoci przed twymi przyjacimi. 14 Wierny bowiem przyjaciel potn obron, kto go znalaz, skarb znalaz. 15 Za wiernego przyjaciela nie ma odpaty ani rwnej wagi za wielk jego warto. 16 Wierny przyjaciel jest lekarstwem ycia; znajd go bojcy si Pana. Wszystkie te opowieci patrz na przyja czy mio z pozycji wiata materialnego, bo przecie w takim yjemy. Czy kiedy mio w zwizkach miaa znaczenie? Mioci uczymy si dopiero od niedawna. Dawniej, w wielu kulturach, mio nie miaa znaczenia, podobno przychodzia z czasem. Zwizki maeskie byy zawierane na zasadzie kontraktw, tak aby w jak najlepszy sposb zabezpieczy swoj pociech w yciu. To rodzice decydowali kto z kim spdzi cae ycie. Przyja natomiast bya od zawsze (daj Boe eby nie braterska, Kaina i Abla, pierwszych braci, o ktrych wspomina Biblia). Ech, ta mio. Wielu z nas spdzia sen z powiek. Jednym rado innym zy przynoszc. Wiemy ju co tak naprawd powoduje e odczuwamy to co odczuwamy. Ale tak naprawd to dopiero pocztek. Dobry pocztek, a jak si to wszystko zakoczy zaley tylko od NAS. Tak, tak, od NAS, nie ODE MNIE, ani nie od CIEBIE, zaley OD NAS. Jak mwia mdra piosenka - Bo w tym cay jest ambaras eby dwoje chciao na raz. Mio i jej skutki nie zale tylko od nas. My moemy tylko j pielgnowa, lub zabi w sobie. Kiedy, jak byem modym chopcem, razio mnie stwierdzenie - Zakochaem si, lub zakochalimy si w sobie - zawsze dodawaem - Ty w sobie ona w sobie. Kocha a zakocha si byo dla mnie wielk rnic. Moj maksym, ktra pokutuje za m od wczesnych lat modzieczych, kiedy to jeszcze jako mody Hippies i zwolennik wolnej mioci wyryem na awce w szkole, a potem na spodniach : Urodziem si po to eby kocha Kocham po to eby y yj po to eby umrze

Teraz, ju jako dorosy i chyba mog powiedzie o sobie dojrzay czowiek, wiem jak bardzo si myliem, i jak trudno jest speni tych kilka sw. Myliem si w jednym. Kada mio musi by odrobin samolubna. Nie nauczymy si kocha innego czowieka jeeli nie umiemy kocha samych siebie. Jake moemy pozna kogo nie spdzajc z nim wiele godzin na rozmowach, na wymianach myli i pogldw? Kady z nas jest inny, kady z nas ma inny baga dowiadcze yciowych, kady z nas ma swoje zranione dziecko, ktre czego innego oczekuje. W tym wszystkim najwaniejsze jest ZAUFANIE. Bez tego nie moe powsta dobry zwizek. A zaufanie, niestety, moemy zdoby tylko pokonujc w sobie samego siebie, wasne zranione dziecko. Ju sysz te pytania; Ile razy mona? Za kadym razem jak zaufam zawsze obracao si to przeciwko mnie. A ja odpowiadam tyle razy ile bdzie trzeba. Moja obrona przed tym jest jak ja to nazywam wyrywanie chwasta. Na czym to polega? Na zrywaniu wszelkich kontaktw, po trzeciej prbie okamania mnie czy prostym nadwyreniu mojego zaufania. To jest z szacunku do mnie samego. Ostatnio znalazem takie zdjcie, gdzie byo napisane : Jeeli kto ci sprawia wicej blu ni radoci, nie wane jak bardzo go kochasz, pozwl mu odej. I to s pikne sowa. Moje wyrywanie chwasta bardzo boli, ale trwa znacznie krcej ni cige karmienie mojego zranionego dziecka i cige rozdzieranie ran. I teraz musz wrci do pocztku, do Sowa. To ono wanie jest najwaniejsze. Rozmowy o wszystkim i o niczym pozwalaj nam pozna si bliej, wyrwna rnice w widzeniu wiata, ktry nas otacza, pomidzy kobiet a mczyzn. eby sucha tego sowa (czytaj ZROZUMIE) i je wypowiada niezbdne jest zaufanie. eby da i zdoby zaufanie niezbdna jest nasza wewntrzna zgoda (nasze CHC). W mioci czy w przyjani moemy robi wszystko, wszystko .. pod jednym warunkiem PRIMUM NON NECERE i ycie bdzie pikne.

Czy ja napisaem e Mio Bezwarunkowa nie istnieje? Oj ja gupi, gupi. Oczywicie e istnieje. Oprcz tej naszej codziennej mioci, tej ze zami szczcia i radoci, z rozdygotanym sercem, z zazdrociami i zdradami, ktre pomimo cikiej pracy trudno ukry bo wypisuj czarnym atramentem na twarzy sowa niewypowiedziane - istnieje jeszcze jedna. Grecy nazywali j AGAPE. Z t mioci jest tak jak z punktem G. Wszyscy o nim syszeli, wielu go szuka, niewielu si wydaje e go znaleli a adno go nie dowiadczyo. Na imi jej JESTEM, a waciwie JESTEM KTRY/RA JESTEM. Ta Mio przez due M nie ma pci, pragnie, oczekiwa, de, podania, cierpliwoci ale te nie mona powiedzie e j ma. ONA po prostu JEST. O tej Mioci pisa Pawe z Tarsu w licie do Koryntian 1 Gdybym mwi jzykami ludzi i aniow, a mioci bym nie mia, stabym si jak mied brzczca albo cymba brzmicy.

2 Gdybym te mia dar prorokowania i zna wszystkie tajemnice, i posiada wszelk wiedz, i wszelk [moliw] wiar, tak ibym gry przenosi. a mioci bym nie mia, bybym niczym. 3 I gdybym rozda na jamun ca majtno moj, a ciao wystawi na spalenie, lecz mioci bym nie mia, nic bym nie zyska. 4 Mio cierpliwa jest, askawa jest. Mio nie zazdroci, nie szuka poklasku, nie unosi si pych; 5 nie dopuszcza si bezwstydu, nie szuka swego, nie unosi si gniewem, nie pamita zego; 6 nie cieszy si z niesprawiedliwoci, lecz wspweseli si z prawd. 7 Wszystko znosi, wszystkiemu wierzy, we wszystkim pokada nadziej, wszystko przetrzyma. 8 Mio nigdy nie ustaje, [nie jest] jak proroctwa, ktre si skocz,

albo jak dar jzykw, ktry zniknie, lub jak wiedza, ktrej zabraknie. 9 Po czci bowiem tylko poznajemy, po czci prorokujemy. 10 Gdy za przyjdzie to, co jest doskonae, zniknie to, co jest tylko czciowe. 11 Gdy byem dzieckiem, mwiem jak dziecko, czuem jak dziecko, mylaem jak dziecko. Kiedy za staem si mem, wyzbyem si tego, co dziecice. 12 Teraz widzimy jakby w zwierciadle, niejasno; wtedy za [zobaczymy] twarz w twarz: Teraz poznaj po czci, wtedy za poznam tak, jak i zostaem poznany. 13 Tak wic trwaj wiara, nadzieja, mio - te trzy: z nich za najwiksza jest mio.

Jak ju wczeniej pisaem, mioci si dopiero uczymy, chocia jest z nami od samego pocztku. To jest tak jak z matematyk. To e umiemy dodawa i odejmowa, a niektrzy z nas znaj jeszcze tabliczk mnoenia wcale nie oznacza e umiemy liczy. Przed nami jeszcze duga droga poprzez uamki, trygonometri, logik a do rachunku prawdopodobiestwa, a i to bdzie mao. Jak mamy kocha innych skoro nie kochamy siebie? Ba, nie do e nie kochamy to nawet nie akceptujemy. Mio, o ktrej wspomina Pawe, to BG, wiara - to Duch wity, a Jezus to nadzieja. W ewangelii wg witego Jana w rozdziale 17 czytamy : (14) Ja im przekazaem Twoje sowo, a wiat ich znienawidzi za to, e nie s ze wiata, jak i Ja nie jestem ze wiata. (15) Nie prosz, aby ich zabra ze wiata, ale by ich ustrzeg od zego. (16) Oni nie s ze wiata, jak i Ja nie jestem ze wiata. Rwnie w ewangelii wg Marii Magdaleny czytamy

1. Opuciam wiat z pomoc innego wiata; 2. pewien wzorzec zosta wymazany 3. dziki wyszemu wzorcowi. 4. Odtd wdruj ku Wytchnieniu, 5. gdzie czas spoczywa w Wiecznoci (Czasu); 6. teraz za wchodz w Milczenie. 7. Powiedziawszy to, Maria zamilka, Ten nasz wiat, w ktrym jestemy i yjemy a wielu wydaje si e yje, to nastpna, kolejna przysta w naszej wdrwce poprzez Wszechwiat. Jednak nie wypeniajc warunkw, nie zdajc egzaminw nie moemy wypyn w nastpny rejs. I wielu nie wypynie, zarzucajc tutaj kotwic. Z yciem jest tak jak z mod kobiet, ktra pierwszy raz oddaa si mczynie i jeszcze zanim to zrobia ju marzya o wielkim orgazmie i wybuchu fajerwerkw, a po wszystkim czuje si strasznie zawiedziona e tego nie doznaa. Tego po prostu trzeba si nauczy. Nauczmy si akceptacji samych siebie, potem akceptacji innych, nastpnie otaczajcego nas wiata. Najpikniej i najprociej opisuj to sowa: yj i daj y innym W nich jest wszystko zawarte. Parafrazujc, mona powiedzie Kochaj i daj si Kocha innym Jak tego si nauczymy to ta Mio , przez wielkie M sama przyjdzie.

Czym skorupka nasiknie za modu, tym na staro trci

Podobno przysowia s mdroci narodw, ale wielu z nas ju ich nie zna, a tym bardziej nie uczy si z nich, traktujc je jak wymylne, stare bajdy i opowiastki. Jak byem jeszcze modym czowiekiem, wielokrotnie powtarzaem sobie, mylc o ojcu, e jak bd mia 18 lat to bd wolny, bd mg robi co chc, i nikt nie bdzie mi mwi co mam robi. Za tamtych czasw oglne spoeczne przyzwolenie na wszelkiego typu kary byo tak wielkie, e tylko po cichu ony, kobiety, dzieci jedynie mogy z ciszy nocy zagryza wargi do blu i poyka zy wielkie jak grochy, ktre wypaday z oczu z bezsilnoci. Tak, z bezsilnoci bo ta bya gorsza od blu. Dzisiaj troch si zmienio, ale gdzie tam w

zakamarkach ciemnych stron naszej saboci i potrzeb, oraz skrzywdzonego dziecka rozwijaj si doskonale, trawic i niszczc nas samych od rodka. Dlaczego tak wany by ten wiek 18 lat? Doroso, do ktrego tak bardzo dyem wizaa si z wieloma rzeczami, ale dla mnie najwaniejsza bya niezaleno i wyjcie spod prawnej opieki rodzicw. Wydawao mi si e bd mg robi to co chc i by odpowiedzialnym sam za siebie. W dzisiejszych czasach wikszo nowoczesnych pastw posiada prawnie okrelon granic wieku po przekroczeniu, ktrej modzieniec, lub dziewczyna staj si mczyzn i kobiet. Bez przechodzenia adnych prb, testw, inicjacji, ktre by wiadczyy o tym e jestemy gotowi do samodzielnego ycia. e jestemy odpowiedzialni sami za siebie. Doroso (nie mylmy prosz z dojrzaoci - o rnicach napisz troch pniej) czyli tak zwana penoletnio, w wikszoci krajw jest ustanowiona na 18 lat. Jest par wyjtkw, ktre znalazem w wikipedii Samoa Amerykaskie, Uzbekistan (14 lat) Iran (15 lat) Malta (16 lat) Holandia (16 lat) Indonezja (17 lat) Korea Poudniowa (19 lat) Japonia (20 lat)Arabia Saudyjska (21 lat) Stany Zjednoczone (w zalenoci od stanw, w wikszoci z nich granic jest ukoczenie 21 lat) Kanada (w zalenoci od prowincji i terytoriw, w niektrych jest 18 lub 19 rok ycia, ale w wikszoci granic stanowi 19 lat) Wielka Brytania (18 lat, ale w Szkocji od 16) U ydw, doroso jest osigana w wieku 13 lat przez chopcw, a po osigniciu 12 lat przez dziewczyny (jednake pierwotnie nie osigao si dorosoci tylko po przekroczeniu danej granicy wieku).

Cechy dorosego czowieka Takich cech jest wiele i nie wszystkie nabywamy w wieku 18 lat, wiele z nich (zdaniem neurologw) rozwija si w naszym mzgu a do wieku 25-26 lat, chocia i jest moliwe rozwiniecie ich w wieku 16 lat. samokontrola, stabilizacja spoeczna, niezaleno, odpowiedzialno, taktowno,

powaga, wytrzymao, dowiadczenie, obiektywno, samowolne decyzje

Psychiczne oznaki czowieka dorosego zdolno do abstrakcyjnego mylenia, umiejtno formuowania odpowiedzi na pytania dotyczce jego jako osoby, oraz czonka spoeczestwa i istoty we wszechwiecie, gotowo do podjcia i wykonywania pracy zawodowej, umiejtno dokonywania wyborw wartoci oraz wasnego miejsca w wiecie, aktywne uczestnictwo w procesach interakcji spoecznych, dojrzae relacje interpersonalne z innymi, zdolno w miar obiektywnej oceny siebie i innych, zajmowania stanowiska wobec innych - osb, problemw czy wartoci, dowiadczenie zdobywane poprzez uczestnictwo w rnego rodzaju sytuacjach, styczno z innymi ludmi oraz wewntrzne przeycia i wasne postpowanie, ktre maj wpyw na uksztatowanie si tosamoci oraz samooceny , umiejtno podnoszenia kwalifikacji.

Wolny za kar A gdzie ta moja wolno o ktrej tak marzyem? Jeszcze wtedy nie wiedziaem e ju jako dziecko byem wolny. Wolny za kar. Tak, to bardzo dziwnie brzmi ale to wanie kara nauczya mnie by wolnym. Moja mama miaa zwyczaj kupowania ksiek za kade zaoszczdzone pienidze i tych byo bardzo wiele w naszym domu. Kiedy ja zaczem zarabia, a byo to bardzo wczenie, dziki mojej mamie, ktra mi zaatwiaa prace na poczcie jako dorczyciel telegramw ju w wieku 16 lat, miaem troch swoich pienidzy i doczyem do niej do tego dziwactwa. Nie byo miesica abymy nie kupili ksiki, ale pozwlcie e wrc do czasw troch wczeniejszych. Napisaem e nabyem moj wolno za kar. Tak to prawda, oprcz kar cielesnych, ktre tak z uporem maniaka stosowa mj ojciec bya jeszcze jedna, ta ktr najbardziej ubstwiaem. Zakaz wychodzenia z domu. Ju wtedy w naszych domowych zbiorach byo okoo czterech tysicy pozycji ksikowych, broszur, opowiada. I to wanie w ich wiat uciekaem. Byem wolny. Biegaem po prerii z Winetu, przeywaem przygody wraz z Huckiem Finnem, czy zwiedzaem wiat z Tomkiem Wilmowskim. Braem udzia w morskich bitwach, byem rozbitkiem na bezludnych wyspach albo braem razy rzucony na greting na wzburzonym morzu. Mogem by wszdzie i robi wszystko. Nie byo rzeczy niemoliwych. Jedynie najgorszy by powrt z tych wycieczek. To zderzenie z rzeczywistoci. Jednak czym byy te cierpienia w porwnaniu z tym co przeywaem w swojej wyobrani? Tak naprawd niczym. Skoro w tych wszystkich

przygodach mogem przetrwa to i w moim yciu sobie dam rad. Ksika bya moja si, a moi wirtualni przyjaciele dodawali mi odwagi. Dzisiaj jest zupenie inaczej. Technika wdara si w nasze domowe pielesze ograniczajc lub po prostu kierujc wyobranie dzisiejszych modych ludzi na zupenie inne tory, przewartociowujc ich ideay. Przewartociowujc wszystkie sowa, poczwszy od przyjani, mioci a na wolnoci koczc. Co naprawd oznacza wolno? Gdybym tak stan w rodku miasta i zapyta bym si przechodniw czy s wolni wikszo odpowiedziaaby e tak, jestem wolnym czowiekiem. Jednak gdybym zada nastpne pytanie : Czym dla nich jest ta wolno? - dostabym wiele rnych odpowiedzi. Dla kadego to sowo oznacza co innego. Gdybymy pozwolili im si na troch zatrzyma i spojrze na swoje ycie z boku, to nagle okazaoby si e nie s wcale tacy wolni jak im si wydaje. Chcieliby zmieni swoje miejsce zamieszkania, ale tutaj trzyma ich praca. Wkurza ich szef i myl o zmianie pracy, ale tutaj przecie on dobrze paci. Kobieta z podbitym okiem, poobijana przez swojego partnera (co wg niej rwna si ze spadniciem ze schodw, czy uderzeniem si o drzwi) nie odejdzie od niego bo sama sobie nie da rady, albo znajdzie jeszcze tysice innych wytumacze a do wytumacze cikiego kalibru e go KOCHA. Taka wanie jest ta nasza wolno. To sowo jest w dzisiejszych czasach kamuflaem dla wszelkiego typu uzalenie. Jestem wolny wic bior narkotyki, a co, wolno mi bo kto mi zabroni? Jednak po pewnym czasie zaczynamy myle o wolnoci. Pierwsz nasz tak myl jest Jak on/ona/to pozwoli mi na to, to bd wolny/a. Jeeli zaczynamy o niej myle to ju na pewno nie jestemy wolni.

Wolno to wiadomo, wiadomo to wolno. Platon mwi e nie mona zrobi niewolnika z osoby wolnej. Wolny bdzie wolny, nawet w wizieniu. To my sami wmawiamy sobie e wolno jest na zewntrz nas, w naszych filozofiach, religiach, pienidzach, wadzy, reputacji, w osdach innych ludzi. Czy tak jest naprawd? To dlaczego tak czsto chcemy zmieni rzeczywisto i innych ludzi aby zachowywali si poprawnie? Czy to nie jest form zniewolenia, ktr chcemy narzuci innym? Pierwszym krokiem do wolnoci jest uwiadomienie sobie e nie jestemy wolni. Wolno to nie ile mamy a kim jestemy.

Wolno a zwizki

Nadszed czas aby opisa co co czy to wszystko o czym pisaem wczeniej, a czego nie udao mi si zrealizowa czy osign. I nie jest przyczyn tego e nie chciaem, czy e si baem, a to e niestety nie jestemy uzalenieni sami od siebie, e nie tylko my budujemy

nasze drogi. Inni rwnie dokadaj swj bruk, tak jak i my dokadamy nasze kostki do ich drg. Jak pisaem wczeniej wielokrotnie, nie jest to pamitnik, ani tym bardziej poradnik, ktry by wskazywa jedyn i prawdziw drog do ycia.

By wolnym w zwizku, czy moe lepiej jest by w wolnym zwizku?

O wolnoci pisaem wyej to teraz moe troch o zwizkach. Czym jest zwizek? Definicja zwizku jest bardzo prosta. Zwizek to porozumienie, wsplne relacje. Przyczyna skutek. Ze sownika PWN dowiadujemy si o rnych zwizkach. Zwizek to: 1. stosunek midzy rzeczami, zjawiskami itp. poczonymi ze sob w jaki sposb 2. stosunki czce ludzi oparte na uczuciu, pokrewiestwie itp. 3. kontakt z kim lub z czym 4. organizacja skupiajca ludzi majcych wsplne cele 5. wsplne ycie i stosunki czce par maesk lub partnersk 6. substancja skadajca si z co najmniej dwch pierwiastkw chemicznych majca waciwoci inne ni te pierwiastki 7. organizacyjne poczenie jednostek rnych rodzajw wojsk 8. daw. sens, logika Ja chciabym si zaj tylko zwizkiem pomidzy dwojgiem ludzi, ale myl e to o czym napisz, bdzie mona zastosowa i do innych zwizkw przyczynowo-skutkowych. Szukaem definicji wolnego zwizku, ale jak we wszystkich nierozwizanych problemach, w ktrych kady z nas ma inne spojrzenie na spraw, takich definicji byo tak wiele, jak wiele byo ludzi wyraajcych si na ten temat. Dla jednych by to zwizek nieusankcjonowany naszym sakramentalnym TAK wyraonym przed ksidzem lub kierownikiem Urzdu Stanu Cywilnego, a dla innych by to zwizek, w ktrym partnerzy robili co chcieli, dzielc si tylko t wspln chwil (mog by to wsplne zobowizania, lub wsplne przyjemnoci), ktra ich czy. Na potrzeby mojego pisania, eby ujednolici pojmowanie sprawy, jako definicj wolnego zwizku przyjem t drug wersj, pomijajc wolny zwizek jako zwizek nieusankcjonowany prawnie. Dla mnie, jeeli ludzie yj razem, razem prowadz gospodarstwo domowe, razem rozwizuj swoje problemy, razem wychowuj dzieci (wsplne i wasne z poprzednich zwizkw) to ju s w zwizku, ktry ja nazywam maeskim. S mem i on, i nie ma najmniejszego znaczenia czy prawo tak o nich mwi.

Czy to e pomimo tego e prowadz pojazd w wycigach, nie mam prawo jazdy, sprawi e nie jestem kierowc? Jestem, i aden dokument tego nie zmieni.

Wszyscy jestemy uzalenieni, od wszystkiego. Od pogody, od ruchu ulicznego, od drugiego czowieka, szefa, tramwajarza, czy sprzedawczyni w sklepie, nie mwic ju o prawie i rzdzie. Take i w zwizku dwojga ludzi wystpuj zalenoci. Najciekawsze jest to e musz wystpi. A wic gdzie jest miejsce na wolno? Wolno ma miejsce w naszych decyzjach i te podejmujemy z naszej wolnej i nieprzymuszonej woli. Ciko jest mwi o konsekwencjach, ale trzeba je ponosi z podniesiona gow , bo decyzje byy nasze. Zwizki to uwane suchanie partnera, poznanie jego historii, priorytetw, marze, wsplne planowanie przyszoci. Najwaniejsze jest to aby nie zamyka oczu na bdy popeniane, a tu ju jest potrzebna cakowita uczciwo wobec siebie i partnera. Czy jestemy w stanie zmieni zachowania naszego partnera? Czasami si to zdarza ale jest to bardzo rzadko. Pewnie nie wiecie o czym mwi, mwi o sytuacjach, kiedy np. nasz partner zdradza w poprzednich zwizkach. Obarczamy wtedy za t sytuacj poprzednich partnerw. Tak jest atwiej, i sdzimy e jestemy lepsi od nich bo przy nas tego nie bdzie robi. Jeeli wtedy zdradza to i teraz bdzie zdradza, a przynajmniej jest tego due prawdopodobiestwo. Jeeli we wczeniejszych zwizkach uywa przemocy bdzie to robi nadal. Podobno jeeli chcesz pozna swoj przysz on najpierw poznaj swoj przysz teciow. To samo dotyczy rwnie i mczyzn. Analogie, przyzwyczajenia, wartoci wynosimy z domu. Jeeli to sobie uwiadomimy, to ju zaczynamy dokonywa wiadomych wyborw, a jak pisaem wolno to wiadomo. To wszystko powinno si sta zanim jeszcze zaczniemy tworzy co co nazywamy rodzin. Przed tym wszystkim, a zwaszcza do tego, trzeba dorosn. Co to znaczy? e bierze si za siebie odpowiedzialno, wiadomie okrela si swoj tosamo i wypracowuje swj wasny stosunek do wiata. Niestety wielu z nas jeszcze nie wyroso spod skrzydeek mamusi i tatusia, ale to tylko taka maa dygresja. Zwizek opiera si na zaufaniu i braniu odpowiedzialnoci za drug osob. A wic wanie. Powoli, maymi kroczkami doszedem do rnicy pomidzy osob doros a dojrza. Osoba dojrzaa bierze na swoje barki nie tylko siebie i swoje decyzje, ale rwnie decyzje drugiej osoby bdcej z ni w jakichkolwiek relacjach, w tym wypadku osoby najbliszej, swojego partnera. Jake ja mog odpowiada za drugiego czowieka? Przecie jest osob doros, i powinien odpowiada sam za siebie. No wanie. Jest to konsekwencja Mojej Dojrzaej Decyzji przebywania z t osob w zwizku. Jest to konsekwencja moich wyborw i mojej wolnoci. Wielu z nas traci wolno z racji wasnego skrzywdzonego dziecka, ktre gdzie tam w gbi nas siedzi i cigle powtarza sowa wywoujc w nas uczucie strachu lub litoci: Nie dasz sobie rady bdc sam A co on pocznie jak ja odejd? To nie jego/jej wina, to wina alkoholu/narkotykw To Ja jestem wszystkiemu winien/winna i zasuyem/zasuyam sobie na taki los

A wanie zapomniaem wspomnie o Losie, Karmie czy Przeznaczeniu, czy jakkolwiek nie nazwa tej wyszej siy sprawczej. Taki ju los w naszej rodzinie Taka moja Karma To najczciej uywane wyjanienia nieudanego zwizku, oprcz oczywicie zabrako w nim mioci. Czasy si tak bardzo zmieniy jak bardzo zmienili si ludzie, a s to zmiany tak wielkie i nieodwracalne jak ewolucja, jednak nasz umys cigle wymaga uzalenienia. Nasze skrzywdzone dziecko cigle uzalenia nas od pewnych aspektw zwizku. Podstawowym uzalenieniem jest potrzeba bycia z kim, z kimkolwiek. Strach przed samotnoci. Nastpnym takim uzalenieniem s jakby nie byo uzalenienia bytowe. Cigle jeszcze pokutuje w nas obraz kobiety opiekujcej si domem i dziemi oraz mczyzny, pana i wadcy, zarabiajcego na dom. I jake ciko jest wytumaczy e praca, ktr wykonuje kobieta jest prac wart wszelkich pienidzy, i co najwaniejsze, wielkiego szacunku. Te wszystkie obrazy wpojone nam przez naszych rodzicw, wzorce, ktre gdzie w nas siedz, karmi nasze skrzywdzone dziecko. Kada inna forma wywouje w nim strach, lk i bunt. Ch ucieczki. Jeszcze bardziej pragnie zasklepi si w sobie kiedy, pomimo wszystko, komu zaufamy i znw zostaniemy zranieni. No wanie. Zostaniemy zranieni. Jeeli mona nas zrani to znaczy e jeszcze nie jestemy dojrzaym czowiekiem. To znaczy e nasze myli, pragnienia, oczekiwania wziy gr. Nasze EGO zostao zranione. Nasze JA, a nasze Ja okrela nasze by, nasz wiadomo i ten co twierdzi e eby by czowiekiem doskonaym trzeba si pozby naszego Ja oszukuje rzeczywisto. Jeeli do tego przyczymy nasze skrzywdzone dziecko wychodzi chiski mur, ktry potem bardzo trudno przeby. Ju sysz te gromy co si sypi na moj gow. To wszystko atwo napisa, ale jake trudno zrobi. A ja si zapytam: Czy jest to niemoliwe do wykonania? Oczywicie e jest moliwe. Nikt nam nie obiecywa e ycie bdzie atwe i przyjemne. I co najwaniejsze, jeszcze nikt nie napisa waciwej recepty jak przey wasne ycie z jednego prostego powodu - Panta Rhei - wszystko pynie i nic nie jest wieczne. Jedyne co jest stae w naszym yciu to zmiany, ale o tym pewnie ju pisaem wic nie bd si powtarza. Wrmy na chwil do naszych uzalenie. Uzalenie ofiary. W swoim yciu widziaem wiele, na wiele pyta znalazem odpowied, chocia nie znalazem rozwizania. Dawno temu na bilbordach pojawia si plansza z pobit kobiet, z opisem - Bo zupa bya za sona. Po jakim czasie zaczy si pojawia arty z pobitym mczyzn, z opisem - Bo znw nie miaam orgazmu. Pamitam je do dzi, bo w moich wspomnieniach utkwi obraz zncania si. Midzy osobami, ktre s uzalenionymi ofiarami, zwizki zalene s zjawiskiem normalnym (nie naturalnym). Obydwoje potrzebuj siebie nawzajem. Ofiary s, niemal bez wyjtku, zalene lub staj si ( oczywicie w ich mniemaniu) niezalene. Niezaleno to reakcja przeciwko ekstremalnej zalenoci. Jeeli kto wiadomie, lub podwiadomie czuje zbyt du zaleno od innych, moe stara si przekonywa innych, a przede wszystkim siebie, e nie potrzebuje nikogo. Takie osoby wydaj si by samowystarczalne, jednak to lk popycha je do tego, aby wybra samotno. Czowiek z natury jest istot stadn. Mechanizmy w ktre

wyposaya nas natura s takie, aby dba o cigo gatunku, aby nie i przez ycie samotnie. Potrzeba akceptacji jest tak silna e naprawd trzeba wielkiego wydarzenia aby z niej zrezygnowa. Jak wielki musi by lk aby nie podj ryzyka ponownie? Bardzo dugo zastanawiaem si, ktra przyczyna strachu jest silniejsza, lk przed ponownym byciem skrzywdzonym czy lk przed ponown utrat (?), bo w to e kto ju nie potrafi kocha, po prostu nie uwierz. Oba stany lkowe chyba s rwnie silne. Instynktownie budujemy wok siebie mur, ktry, jak nam si wydaje, jest nie do przejcia i nasze skrzywdzone dziecko jest za nim bezpieczne. Wikszo ludzi, samotnych ludzi, ucieka wtedy w wirtualny wiat Internetu. Zaspokaja w ten sposb potrzeb rozmowy z innym czowiekiem, jednak anonimowo i atwo zerwania kontaktw uatwiaj ucieczk. Nie pozwalaj na bliszy kontakt i chc pozosta, jak to mwi niektrzy, klikiem. Ci ludzie zabijaj ca rado, ktr maj w sobie. Rado poznawania innego czowieka.

Poka na co Ci sta - Feel Moesz i szybciej ni niejeden chciaby biec, moesz mie wszystko czego, czego tylko chcesz, kad myl zamie w pozytywne sowo, suchaj, suchaj bo, zabawnie tak oddycha przez row somk, cudownie tak rozmawia bez niemiych wspomnie, kady dzie mwi nam coraz wicej, suchaj, zaufaj sobie jeszcze raz, Ref.: Poka na co ci sta, ale nie jeden raz, suchaj, suchaj, pikne sowa mwi wszystko lecz nie zmieni nic...

No wanie, pikne sowa mwi wszystko, lecz nic nie zmieniaj. Dlatego nie bd uywa piknych sw bo i po co? Skoro one i tak niczego nie zmieni? Zmiany w nas samych moemy przeprowadzi tylko my. Uwolnijmy swoj wolno, uwolnijmy siebie. Wolno, to o niej miaem pisa a zszedem na temat, ktry nie naley do tej opowieci, ale gdzie tam gboko siedzi we mnie. Wikszo zwizkw opartych jest na zobowizaniach i obietnicach. Ju sama ceremonia zawarcia zwizku maeskiego jest zwizana z przysig, ktra w dzisiejszych czasach jest chyba najczciej aman przysig i staa si po prostu sloganem. Przywizanie do rzeczy czy do ludzi jest jak narkotyk. Uzalenia. W dziecistwie nauczono nas przywizania. To moje, to twoje i w formie aprobaty dano nam posmakowa przywizania. Nauczono nas radoci z posiadania. Wraz z radoci posiadania, nauczono nas strachu przed utrat. W zwizku to wanie lk kae nam tworzy reguy, ktre dwie osoby

ZOBOWIZUJ si przestrzega. Ustanawiamy to wszystko aby utrzyma zwizek, jednak po duszym czasie przywizujemy wiksz wag do naszych oczekiwa i wymaga ni do samego uczucia mioci. Czy to nie jest iluzja? Czy rzeczy albo te inni ludzie mog by rdem naszego szczcia? Nie, rdo naszego szczcia jest w nas, jedynie trzeba je odkry. Rzeczy i ludzie mog nam jedynie w tym pomc, lub przeszkodzi. Pomc, a nie zrobi to za nas. Bardzo czsto mylimy oddanie ze zobowizaniem. Oddanie i zobowizanie nie moe istnie obok siebie. Oddanie w zwizkach z innymi ludmi wynika z uznawania wasnej integralnoci i z szacunku do samych siebie. Jeeli jestemy oddani sobie, tak samo bdziemy oddani innym. Jeeli kto pozostaje w zwizku z koniecznoci a nie z oddania, to ju w tym zwizku nie ma mowy o jakiejkolwiek wolnoci. Oddanie to wolno wyboru. Oddanie oznacza mio, trosk o zdrowie czy dobre samopoczucie oraz wolno naszego partnera w danej chwili. Tu i teraz. Zobowizanie dotyczy za przyszoci, oparte na przeszych dowiadczeniach. Zwizek jest udany kiedy partnerzy s samowiadomi. Obydwoje. Czasami zdarza si e osoby bdce w zwizku w swoich rozwojach obieraj inne drogi i rozstaj si, ale w takim wypadku nie pozostaje w nich al czy strach. Pozostaj przyjacimi. Waciwe, wiadome zwizki nigdy si nie kocz, zamykaj tylko pewne swoje etapy i zmieniaj form.

"Zwizki nie rodz si w niebie; tworzymy je my sami, tu na ziemi. Nasz poziom wiadomoci i potrzeba bycia wolnym decyduje, czy stan si one niebem, czy piekem na ziemi"

Jestem toksyczny - toksyczne zwizki: zerwa czy trwa?

By sobie ogrodnik. Pracowa ciko od witu do zmierzchu przez p swojego ycia, pielgnujc swj ogrd i kwiaty, ktre si w nim znajdoway. Ogrd wyglda jak z bajki. Wszyscy co przychodzili zwiedza i podziwia efekty jego pracy dziwili si jak mona byo stworzy co tak piknego? Re tu byy czerwiesze ni gdzie indziej, Tulipany cieplejsze, a zapach Maciejki w adnym innym miejscu nie by tak intensywny jak w jego ogrodzie. Te wszystkie achy i ochy goci motywoway go do jeszcze bardziej intensywnej pracy, a powici si cakowicie ogrodowi. Zapomnia o swoich potrzebach, o jedzeniu, odpoczynku czy nie a rado z piknoci ogrodu dodawaa mu si. Ogrd wymaga tak duo od niego e zapomnia o sobie. Pewnego dnia przyjaciele, ktrzy odwiedzali ogrodnika zastali go lecego wrd piknych kwiatw. Lekarz stwierdzi wyczerpanie organizmu. Wyczerpanie niemal do stanu miertelnego. Rehabilitacja ogrodnika trwaa bardzo dugo, tak dugo e jego ogrd zacz marnie. Przyjaciele pomagali ogrodnikowi w powrocie do zdrowia ale nikt nie mia czasu zajc si jego ogrodem. Przyszy ulewy, ktre zamieniy ten przepikny ogrd w jedn mas bota, potem przysza susza i do reszty wyniszczya to co jeszcze zostao. Ogrodnik lec w chorobie, jedynie mg obserwowa jak caa praca jego ycia marnieje. Nie mia si by si podnie i ratowa ogrd. Po duszym czasie ogrodnik pogry si w samotnoci, zacz unika ludzi, zamkn drzwi przed przyjacimi i cay czas spdza rozpamitujc swoj strat. Kiedy tak rozdrapywa swoje rany zobaczy e wrd tej wypalonej socem ziemi, na samym rodku wyrs krzak ry. Ogrodnik dugo nie mg si zebra aby chocia podej i obejrze to co jemu wydawao si cudem. Krzak powoli si rozwija wypuszczajc coraz to nowe gazki, a ktrego dnia pojawiy si na nim kwiaty. Nie byy silne, nie byy najpikniejsze, ale dla ogrodnika by to najwikszy cud wiata. Od czasu pojawienia si krzaka ju dawno zapomnia o zach nad starym ogrodem, a czas zajmowaa mu obserwacja tego nowego ycia na tej surowej ziemi. Pojawienie si kwiatw zerwao w nim wszelkie bariery i instynkt tego co kiedy kocha, wzi gr. Ogrodnik podnis si i teraz codziennie spdza czas ze swoj r, zawsze jednak wraca na posiki i na sen. - Oj jaki ja byem gupi, zapominajc o sobie. Ju drugi raz tego nie zrobi, bo kto si zajmie moj r gdy mnie zabraknie? Nikt, uschnie razem ze mn. Gdy ra to usyszaa, rozkwita tak bardzo, tak piknie jak nigdy w jej yciu. - Ja te bd dbaa o ciebie - wyszeptaa, ale tego ogrodnik ju nie usysza, tylko poczu ciepo rozlewajce si po jego sercu, i rado ktra opanowaa jego ciao. W jednej chwili i on ody i odmodnia. Od tego czasu oboje, ogrodnik i ra dbajc o siebie nawzajem yli w penej radoci, modzi i pikni, a do dnia kiedy razem opucili ogrd.

Opowieci o penym harmonii zwizku kady z nas czyta jak bajk. Wszyscy wiemy jak powinien wyglda ten prawdziwy zwizek dwojga, czy dwch osb. Zarwno w zwizku partnerskim jak i w przyjani, jednak mylimy e to za doskonae aby byo prawdziwe. ycie tak naprawd jest inne. Zaczynamy tumaczy samych siebie, lub co gorsze partnera, akceptujc zachowania jako co co musi by, bo tak jest w yciu. Przyjmujc to jako Karm. Na czym polega toksyczny zwizek? Toksyczny zwizek niszczy. Toksyczny zwizek to taka relacja w ktrej jeden z partnerw (a czsto si zdarza e oboje) czuje si le i z dnia na dzie jest coraz gorzej. Poczucie bycia wykorzystywanym dry umys, a jednak cigle trwamy w tym zwizku, z dnia na dzie zapadajc si w grzski grunt bagna i przy kadej prbie wyrwania si zapadamy si coraz gbiej. Ciko mi o tym pisa bo dotyczy to bezporednio mnie samego. Ostatnio znalazem nazw na to z czym w swoim yciu walcz od dawana (i coraz czciej przegrywam).

JESTEM TOKSYCZNY

C to znaczy Jestem Toksyczny? Dla mnie wiele. Dla mnie to oznacza jak sabym czowiekiem jestem, ile wtpliwoci jest we mnie i jak ciko z tym wszystkim wspy. 1. Potrzeba akceptacji Potrzeba akceptacji tak gboko siedzi w czowieku e czasami nawet nie zdaje sobie sprawy z wielu bdw, ktre popenia. Bdw wynikajcych wanie z potrzeby akceptacji. Z tym zwizana jest pewno siebie (a waciwie niepewno swojej sytuacji, swojego pooenia, swojego miejsca), podniesienie poprzeczki wymaga wobec siebie, a tym samym wobec innych. Takiej wanie sytuacji powiciem pierwszy rozdzia tej opowieci o yciu. Sowo, bo to one jest niezbdne aby rozwiza ten problem. Tak niewiele a zarazem tak duo. Gdzie tam, wewntrz mnie, moje zranione dziecko krzyczy do mnie gosem mojego ojca jakim to nieudacznikiem jestem, jak to ja niszcz wszystko czego dotkn, e niczego nie umiem. To wewntrzne dziecko zmuszao mnie cigle do udowadniania sobie e jednak tak nie jest. Jakkolwiek sobie udowodniem e nie jest ze mn tak le jak krzyczy moje zranione dziecko, tak w relacjach partnerskich jest to bardzo utrudnione. Z prostej przyczyny. Sam sobie jestem w stanie wyjani co trzeba zmieni, z czym musz walczy, i gdzie le przyczyny moich zachowa, trudno jest to wyjani partnerowi, a najtrudniej jest oczekiwa e to zrozumie i zaakceptuje (na jakkolwiek pomoc ju dawno przestaem liczy). eby nauczy si fotografii trzeba mie aparat fotograficzny. Teoria nie zawsze idzie w parze z praktyk, a wrcz czsto si z ni rozjeda.

2. Poczucie bezpieczestwa

Z tym wszystkim rwnie zwizane jest tak wane poczucie bezpieczestwa (wane jest rwnie lekkie poczucie niestaoci). Jeeli wiesz e zarwno ty jak i twj partner, moecie wyj ze zwizku i by , mimo wszystko, szczliwymi ludmi bez siebie, to zdro we. Jeli jednak czujesz cige zagroenie dla Twojej emocjonalnej inwestycji w zwizek, czy to w postaci opuszczenia, zdrady, czy rzucenia dla kogo innego - wymusza to w Tobie potrzeb cigej walki przez poczucie nieustannego zagroenia strat. Taki ukad jest ekscytujcy i pobudzajcy, moe nawet by gwarantem wietnego seksu, ale z drugiej strony skrajnie wyczerpuje. Dlatego tak wane jest sowo. Rozmowa, uczciwa i szczera rozmowa pomidzy partnerami jest w stanie pomc rozwiza wiele problemw. Jest w stanie doprowadzi do zrozumienia samego siebie. Wszelkiego typu niedomwienia, tajemnice daj wielkie pole do popisu naszej wyobrani, ktra za podpowiedziami naszego zranionego dziecka rozwija swoje najczarniejsze skrzyda. Nie jest to pomocne w tworzeniu dobrego zwizku, a z czasem niszczy go bezpowrotnie.

3. Brak wsparcia Za potrzeb bezpieczestwa nastpnym takim objawem toksycznego zwizku jest brak wsparcia. Kady z nas ma lub mia kiedy chwile saboci, dni zwtpienia, dni, w ktrych tracimy wiar w siebie. Czy to w pracy, na ulicy, czy ot tak po prostu, w yciu codziennym przychodzi taki czas kiedy ycie (czytaj inni ludzie) skopao nam nasze szlachetne cztery litery, i wtedy jest czas na podjcie wanych decyzji. Kada sytuacja jest inna, ale te kady z nas ma inny prg emocjonalny, w szczeglnoci osoby, ktrych ta sytuacja nie dotyczy i oczekujemy powicenia cho chwili czasu na wysuchanie nas. Czasami prosimy o porad bo sami nie potrafimy znale wyjcia z impasu, w ktrym si znalelimy. Pomaga to opa emocjom. Emocje nie s najlepszym doradc. Pomimo tego e prosimy nie otrzymujemy pomocy lub nawet jakiegokolwiek zainteresowania naszym problemem, ktry dla nas jest duy, dla innych moe by tak bahy e nawet nie warty uwagi. To jest objaw toksycznego zwizku. 4. Brak chci zrozumienia Bywa i tak e jedna ze stron nie chce nawet myle, ani zrozumie tej drugiej. Z reguy nie obchodzi jej to co si dzieje z partnerem. Nie obchodzi jej to co myli partner, jak si czuje (?) co potrzebuje (?) najwaniejsze e jej jest dobrze. Przykre to ale jake prawdziwe.

5. Nieprzewidywalno

Tak czsto narzekamy e jestemy przewidywalni, a wielu z nas nawet tumaczy to jako nudne. Ale nieprzewidywalno nie jest waciw drog do wizania relacji pomidzy partnerami. Bo jake np. sprawi komu przyjemno gdy nie mamy zielonego pojcia czy bdzie si cieszy czy te czeka nas nastpna bura? A tym bardziej jak raz si cieszy innym razem reaguje agresj czy obojtnoci w takiej samej bd zblionej sytuacji. Jest to doskonaa metoda na zniszczenie psychiki.

6. Emocjonalne wycofanie

Wiele sytuacji moe doprowadzi do emocjonalnego wycofania, ale take mona je zauway na pocztku zwizku. Kady z nas jest inny. Sytuacje, zachowania w stosu nku do partnera wynosimy z domu, gdzie byy tego przykady. W wielu domach nie ma zbyt duo przytulania si, okazywania sobie uczu, rozmw, wsplnego spdzania czasu. Wzorcem rodziny nasikamy w dziecistwie (nasze skrzywdzone dziecko szybko i dobrze si uczy tych zych wzorcw). Jak atwo si domyle osoba o wikszych potrzebach moe si czu niekochana i zaniedbywana, nie otrzymujc tego co potrzebuje. Jak wiele i ta sytuacja potrzebuje kompromisw.

7. Niszczenie pewnoci siebie

Sytuacje, ktre opisaem powyej powoduj obnienie poczucia wasnej wartoci, ale take poczucie wasnej wartoci mona zniszczy. Kiedy kto wzmacnia Twoj niepewno, Twoje obawy i strach przed porak, jest osob toksyczn. Kady z nas obawia si, e moe zawali co w yciu, ale jeli druga strona nas w tym utwierdza, zamiast pomc nam poczu si pewniej i rozwiza niepewno - to niszczy swojego partnera i jego marzenia. "Wiedziaam, e nic z tego nie bdzie!", te sowa wbijaj si jak gwd do naszego umysu, kiedy zabierzemy nadziej, nie dajc nic w zamian.

8. Zota klatka

Czasami zdarza si tak e z caych si staramy chroni naszego partnera nie tylko przed wszelkimi niebezpieczestwami (co jest zrozumiae), ale rwnie przed nieprzyjemnociami czy utrudnieniami, ktre mog go spotka w yciu codziennym. Chcemy zrobi wszystko za niego, bo po pierwsze zrobimy to lepiej, a po drugie niech on wypoczywa. Kobiety bardzo czsto swoj nadopiekuczoci przypominaj bardziej matki ni partnerki. Za czapk, zapnij si czy zjedz jeszcze jedno ciasteczko na pocztku moe by sygnaem dbaoci o

partnera, ale na dusz met nie tylko irytuje czy zoci ale take podkopuje nasze poczucie wasnej wartoci.

9. Przemoc i agresja

Jednym z najbardziej bulwersujch przykadw toksycznych zwizkw i chyba najtrudniejszym do rozwizania jest zwizek oparty na przemocy, zarwno fizycznej jak i psychicznej. Pozwlcie e opowiem wam pewn histori, ktra wydarzya si jakie 23 lata temu, gdzie na polskiej wsi, w imieniny Jzefa. Para, nazwijmy ich Wojtek i Kaka, mieszkali w niewielkiej wsi gdzie w Polsce. Nie mieli gospodarstwa rolnego w sensu stricte tego sowa znaczeniu, jaki niewielki kawa pola za stodo (resztk gospodarki dziadka Kaki) gdzie Wojtek uprawia swj ogrdek i reszta obsiana zboem, kilka kurek, kilka kaczek i pies, ot takie sobie ycie na wsi. Wojtek pracowa w mleczarni oddalonej o 5 km w pobliskim maym miasteczku, a Kaka opiekowaa si w domu ich roczn crk. Pracujc w mleczarni Wojtek za konierz nie wylewa, a kiedy Kaka si go zapytaa czy on aby na pewno w mleczarni pracuje, bo to pewnie gorzelnia a nie mleczarnia. Pewnego dnia, a byo to w imieniny Jzefa, Wojtek dugo nie wraca do domu po pracy. Na dworze panowaa ju pna noc. - Pewnie znowu zachla - pomylaa Kaka I nie pomylia si. Wojtek w najlepsze bawi si przy wdce i twarogu, ktry wanie skoczyli pakowa i ca parti zamknli w magazynie. Ju mia dobrze w czubie kiedy nagle gruchna wie - Wojtek, twoja stara tu idzie - zawoa Maniek, aparatowy, ktry po skoczeniu mycia rur, wirwki i pasteryzatora, doczy do imprezy na twarokarni. - O kurde - Wojtkowi troch si wosy zjeyy ale alkohol ju dobrze buzowa w jego yach to ja spadam, eby dymu nie byo, powiedzcie jej e mnie nie ma, a jak sobie pjdzie to mnie zawoajcie. Chod Jzek do ciebie, do kotowni, dooymy do pieca. - pomg palaczowi si podnie, zabrali jeszcze p litra wdki i zniknli w zakamarkach mleczarni. W kotowni byo ciemno, ciepo i przytulnie. Otworzy drzwi od pieca i wpatrywa si przez chwil w buzujcy ogie, ktry da nieco wiata. Czas im mija w ciszy, i spokojnie wypili ju p butelki tego szataskiego pynu, gdy zauway e nikt po nich nie przyszed a caa akcja z on powinna si zakoczy. Jzek zasn w cieple kotowni, przykryty kocem. Wojtek podnis si i chwiejnym krokiem ruszy w kierunku mleczarni. Gdy otworzy drzwi, krew w nim zawrzaa na obraz, ktry rozpostar si przed jego oczami. Jego ona siedziaa w najlepsze z Makiem, sodko patrzyli sobie w oczy (tak jemu si przynajmniej wydawao) i pijc wdk, ktra zostaa mio spdzali czas. Wszystko w nim si zagotowao.

- Co ty tutaj robisz? - wrzasn - a Kinga? - Jak to co? - Kaka ze zdziwieniem spojrzaa na Wojtka - Tobie wolno to mi te, a Kinga pi. Te sowa rozjuszyy Wojtka jak czerwona flaga byka. - Dzieciaka samego zostawia w domu i zapierdalaa pieszo 5 kilosw aby mnie sprawdzi co ja tutaj robi? Ja tu pracuj a ty si tu kurwi przysza? - wrzeszcza - Ja pierdol takie maestwo - wysapa i zdj obrczk, ktr tak nie dawno (ledwie jakie trzy miesice) ona wciskaa mu na palec i rzuci ni w Kak. Obrczka z brzdkiem upada na biae kafelki posadzki i potoczya si do rynsztoka. - Wypierdalaj std, do domu, do dziecka - podbieg do niej chwyci j za wosy i wywlek z mleczarni. Wrci do twarokarni i z Makiem dokoczyli ca wdk co zostaa. Rano obudzi si w domu ze strasznym kacem. Drogi do domu nie pamita, nie pamita te tego co si dziao po jego powrocie. Otworzy oczy i spojrza na Kak. Jego oczom ukaza si przeraajcy widok. Kaki twarz bya czarna od siniakw, krwiakw i innych znakw ich nocnej rozmowy. Jej zapuchnite oczy ledwo pozwoliy podnie powieki i spojrze na kuchni, na ktrej wanie gotowao si mleko dla ich crki. - Jezu, co ja narobiem, co ja narobiem - pomyla, szybko si zerwa z ka i wybieg na podwrze do studni. Zimna woda szybko zmya resztki snu z jego twarzy. - Jezu, co ja narobiem, przecie mogem j zabi - ta myl brzmiaa mu w gowie jak echo potnego dzwonu. - Nigdy wicej, nigdy wicej - przyrzek sobie i obietnicy dotrzyma.

Ta historia to jedna z milionw, ktre mona by tutaj przytoczy. Nie mam zamiaru ocenia przyczyn, czy postpowania bohaterw tej opowieci, ale moga si ona zakoczy znacznie gorzej. Dla obydwu stron.

Najczstszym pocztkiem i przyczynkiem takiej sytuacji jest alkohol lub narkotyki, i to one najczciej s oskarane. Ofiary przemocy rzadko oskaraj partnera, tumaczc sobie e to przecie nie on, bo on taki nie jest, zrobia to wdka. Nastpn rzecz, a waciwie osob do obwiniania jest sama ofiara, mwic e to jest jej wina, e niepotrzebnie denerwowaa, niepotrzebnie si odzywaa, niepotrzebnie chciaa Takie zwizki s najtrudniejsze bo wymagaj pomocy z zewntrz. Ofiara sama si nie przyzna do tego co si dzieje, bo jej system wartoci ju jest tak przewartociowany a caa ta sytuacja jest a przynajmniej bya przez dekady spoecznie akceptowana. Dugoletni stan trwania w takim zwizku najczciej prowadzi do degradacji czowieczestwa, stanw lkowych i wraku czowieka. Najgorsze jest to e ofiary przemocy nie potrafi same rozwiza tej sytuacji i najczciej dochodzi do wielkiego nieszczcia. W

przemocy znajduj si wszystkie przesanki toksycznego zwizku, poczwszy od niszczenia pewnoci siebie, poprzez chorob psychiczn a do zabjstwa wcznie. Przemoc jest zawsze oznak saboci, a alkoholu nikt nikomu nie wlewa na si go garda.

10. Manipulacja

Takim lejszym ale niemniej szkodliwym procesem jest proces manipulacji. Manipulacji w celu uzyskania podanych skutkw czy efektw. Ile to razy zastanawialimy si co zrobi czy czego nie zrobi eby wywoa kocowy efekt? Ile to razy jeden z partnerw nie pomg drugiemu, nawet w kwestiach finansowych za kar? A ile to razy podstaw manipulacji by seks?

Pozwolicie e nie bd wymienia wicej objaww toksycznoci ale jest ich naprawd duo. Wiele z nich nie wymaga omawiania. 11. Zdrada 12. Zazdro (z czym jest zwizany brak zaufania i cige sprawdzanie) 13. Szanta (zarwno materialny jak i emocjonalny) 14. Egocentryzm 15. Uzalenianie od siebie 16. Pozory (noszenie masek) - kamstwa, oszustwa 17. Osoby trzecie - mamuki, teciowe, przyjaciele czy nawet autorz y takich wypocin ja ta. O objawach toksycznoci mona by pisa wiele i wiele o tym ju zostao napisane. Po co wic nastpna? Po to eby sobie zada pytanie : Czy to aby nie ja jestem toksyczny? Jak ju wczeniej pisaem, chcc zmieni wiat zacznij od siebie. Jak znajdziemy odpowied, sami ju bdziemy wiedzieli co zrobi.

Byo sobie ycie - Tabula Rasa

Skoro ju powiedziaem A to i konieczno wymaga powiedzie Z. To co czujemy, jak mwimy, jak odbieramy sygnay a nawet jak mylimy nie wzio si z niczego. Jest to zesp czynnikw, sygnaw i impulsw, ktre zbieramy przez cale nasze ycie. Na pocztku jest ich duo i wszystkie wywouj reakcj naszego organizmu, z czasem jednak ulegaj selekcji dokonanej przez nasz mzg i dociera ich mniej i powoduj mniejsz reakcj. Tabula Rasa - o tym kady sysza. Czowiek jako czysta karta a waciwie w dokadnym tumaczeniu niezapisana tablica. Arystoteles, jeden z trzech, obok Platona i Sokratesa, najsawniejszych filozofw staroytnej Grecji, twierdzi e czowiek zaraz po urodzeniu jest niezapisan tablic, na ktrej swoje literki stawia dowiadczenie nabyte w miar rozwoju. Jan Duns Szkot, redniowieczny filozof i teolog podobnie patrzy na czowieka z ta rnic e jego tabula rasa odnosia si do umysu dziecka. Ale czy tak jest naprawd? Oni jeszcze wtedy nie wiedzieli tego co my wiemy dzisiaj o rozwoju czowieka. Jestemy w stanie obserwowa (i nawet ingerowa (sic)) w rozwj czowieka ju od chwili zapodnienia a do porodu. Skoro pocztkiem naszego ycia jest poczenie dwch rnych komrek, ktre nios swoje informacje (geny) to tabula rasa istnieje tylko w zamyle przyszych rodzicw i to od nich zaley co zostanie zapisane na tej karcie. Czy kiedykolwiek zaczlicie sobie zdawa spraw od kiedy zaczynamy si uczy? Ju w szstym tygodniu ciy zaczyna tworzy si nasz ukad nerwowy, czyli sie, kt ra zbiera i przesya informacje o bodcach. Kilka dni po powstaniu cewy nerwowej powstaje zalek naszego centrum dowodzenia, czyli mzgu. Okoo sidmego tygodnia swojego bycia zalek zarodek ma zacztki 40 par mini pooonych wzdu osi ciaa. Powstaj te zacztki 33 krgw, ktre tworz krgosup. Pojawiaj si wypustki koczyn, najpierw ramion a pniej ng, ktre wygldaj jak krciutkie petwy. Jednoczenie powstaje zawizek serca i naczy krwiononych zaopatrujcych wszystkie tworzone odcinki ciaa. Misie sercowy rozpoczyna przepompowywanie krwi w obrbie zamknitego ukadu krenia maego zarodka, a substancje odywcze, ktre przedostay si z organizmu matki do krwi podu poprzez oysko, umoliwiaj dalszy jego rozwj. W smym tygodniu ciy serce bije ju bardzo zdecydowanie, jego prac mona zaobserwowa przy pomocy badania USG. Rozwija si ucho rodkowe odpowiedzialne za such i utrzymanie rwnowagi. Ze wzgldu na bardzo szybko rozwijajcy si mzg, gowa podu jest na tym etapie nieproporcjonalnie dua w stosunku do innych czci ciaa. Zarysowuje si ksztat szyi, widoczne staj si usta, zaczynaj rozwija si nozdrza. Zarodek zaczyna wykonywa pierwsze ruchy, jednak bd one jeszcze przez kilka tygodni niewyczuwalne dla matki. W dziewitym tygodniu dziecko osiga dugo 2 centymetry. Rozwj soczewki oka dobiega kocowi, dziecko zaczyna

wykazywa wraliwo na dotyk. Na przeomie trzeciego i czwartego miesica ciy wystpuje jedno z prawdziwie zdumiewajcych zjawisk rozwoju. W tym okresie narzdy wewntrzne, minie i ukad nerwowy ulegaj zrnicowaniu i rozpoczyna si wytwarzanie midzy nimi pocze. Teraz wic, kiedy mzg wysya i odbiera sygnay, minie odpowiadaj na nie i pd porusza nkami, obraca stopy i zgina paluszki. Delikatne rczki podu mog zgina si w stawach okciowych i nadgarstkach, a do zaciska si w pistk. Dua gwka osadzona na krtkiej szyi wykonuje niewielkie obroty. Oczy s jeszcze stale zamknite zronitymi powiekami, twarzyczka podu wykonuje jednak grymasy, porusza gakami ocznymi, marszczy si, porusza wargami i otwiera usta. W pitym miesicu ciy rozwj narzdw jest ju tak zaawansowany, e mogo by si wydawa, e pd jest zdolny do przeycia poza organizmem matki. Nie jest to jednak moliwe. Przed osigniciem szstego miesica puca, skra i przewd pokarmowy podu nie s przystosowane do samodzielnego ycia, nie ma te adnego zabezpieczenia regulacji temperatury ciaa podu. Na tym etapie ciy pd moe wykona silny chwyt doni, co wskazuje na daleko posunity rozwj siy mini, koordynacji ich ruchw oraz istnienie wyranego odruchu chwytnego. Pd zaczyna reagowa na bodce akustyczne midzy czwartym a pitym miesicem ycia. Bardzo szybko rozrnia gos, muzyk czy inne dwiki dochodzce z zewntrz, reagujc na nie wzmoon aktywnoci i przyspieszonym biciem serca. Mimo, e w uszach dziecka znajduje si pyn, odbiera ono zarwno melodi, akcent, rytm jak i natenie dwikw. Dziki temu ju w yciu podowym dziecko przyswaja sobie cechy jzyka rodzimego. W pitym miesicu u podu rozpoczyna sie proces wymiany zuytych komrek na nowe. Dotyczy to przede wszystkim skry. Gruczoy ojowe wydzielaj tust ma, ktra zmieszaniu ze zuszczonymi, martwymi komrkami nabonka skry, tworzc serowat mas, zwan mazi podow. Masa ta tworzy ochronn pokryw osaniajc delikatn skr podu przed zetkniciem z wod i rozpuszczonymi skadnikami mineralnymi, zawartymi w pynie owodniowym. W cigu pitego miesica dugo dziecka mierzona od czubka gowy do tyka osiga 19 cm, a waga okoo 230 g. Pd zawieszony jest w okoo trzech-czwartych litra pynu owodniowego. Co okoo 3 godziny pyn owodniowy podlega cakowitej wymianie z osoczem krwi matki. Jego rola polega nie tylko na stworzeniu osony mechanicznej, poduszki tumicej ewentualne urazy, ale rwnie i na utrzymaniu waciwej temperatury ciaa podu. Pod koniec tego miesica ciy szkielet skada si w znacznej mierze z twardej tkanki kostnej. W tym czasie powstaje owosienie oraz wyrastaj brwi. Wosy na gowie podu osigaj tak dugo, e mona by je obcina, gdyby by bezporedni dostp do dziecka. Ruchy dziecka w brzuchu matki staj si wyrane, matka wyczuwa i odrnia obroty caego ciaa oraz ruchy nek - kopanie. Poprzez cian jamy brzusznej udaje si odrni w pewnych momentach niektre okolice ciaa podu - czasem okie, czasem gwk, nk, poladki. Od czasu do czasu pd moe mie czkawk, ktra powoduje rytmiczne wstrzsy w jamie brzusznej matki co 2-4 sekundy. Okresy silnych ruchw przeplataj si z okresami spokoju, kiedy pd zapada w drzemk. Pojawia si rytm snu, podobny do tego, ktry obserwuje si u noworodka. Ruchy podu w worku owodniowym s swobodne. Dziki zawieszeniu w pynie stworzone zostay warunki naladujce stan niewakoci.

Od sidmego miesica ycia dziecko uczy si rytmu serca matki, trudno si wic dziwi, e po opuszczeniu bezpiecznego "schronienia" dzieci zdecydowanie preferuj sposb ssania, zapewniajcy im moliwo suchania tego znanego, uspakajajcego odgosu. Rwnie gos matki czy ojca dociera do nienarodzonego maluszka bez wikszych zakce, co daje okazj do wicze w rnicowaniu cech waciwych naszemu jzykowi. Dziki temu, rodzc si, malec - mimo e nie ma pojcia o mwieniu - doskonale potrafi podwiadomie rozpozna dwiki mowy jako co znanego i pozytywnie na nie reagowa. Jak ju zapewne zauwaylicie pojcie Tabula Rasa jako czysta karta w chwili narodzin nie istnieje. Ju w wodach podowych uczymy si reakcji na bodce dotykowe i suchowe. Wyczuwamy mio i agresj. Uczymy si odpowiednio na nie reagowa. Wszystko zaley od otoczenia, w ktrym yjemy. Ju w okresie ciy przyzwyczajamy dziecko do jego norm rodzinnych, wzajemnych relacji i emocji, ktre rzdz w naszej rodzinie. To co dla nas jest norm dla nowonarodzonego malekiego czowieka rwnie bdzie norm. Jeeli bdzie si rozwijao w atmosferze krzykw, awantur, agresji czy blu, dla niego takie wanie zachowanie stanie si norm. I w ten wanie sposb koo fortuny zatoczyo swj peen krg. Wrciem do pocztku mojej opowieci. Zastanawiajc si i rozwaajc swoje ycie, wypenieni dowiadczeniem yciowym nabytym w naszych wasnych przeyciach i przemyleniach zdajmy sobie spraw z tego e to od nas zaley rzeczywisto czowieka, ktry si narodzi, rodzi si, lub ma si narodzi. Pogdmy si z naszym wasnym skrzywdzonym dzieckiem po to eby dalej siebie nie krzywdzi, a tym bardziej nie skrzywdzi naszego dziecka.

(1) Na pocztku byo Sowo, a Sowo byo u Boga, i Bogiem byo Sowo. (2) Ono byo na pocztku u Boga. (3) Wszystko przez Nie si stao, a bez Niego nic si nie stao, co si stao. (4) W Nim byo ycie, a ycie byo wiatoci ludzi, (5) a wiato w ciemnoci wieci i ciemno jej nie ogarna.

Bibliografia

Biblia 1000-lecia Wikipedia.pl autor: Colin P. Sison - Podr w gb siebie - Kolejny krok ku wiadomemu yciu. autor: Magdalena Moraszczyk (miesicznik "Zdrowie") - Chemia MIOCI - co si dzieje w organizmie w czasie zakochania - m.poradnikzdrowie.pl trymestr.pl mgr Izabela Wiatrowska, mgr Magdalena Jksa-Wojciechowska - ABC poprawnej wymowy Kiedy Twj "Brzuszek" zaczyna sysze - czy wiesz, e ju bdc w ciy moesz zadba o rozwj mowy Twojego dziecka? - forumzdrowia.pl

You might also like