Projekt UZASADNIENIE Cel i podstawowe zaoenia projektu ustawy Celem projektowanej regulacji jest wypenienie przez Rzeczpospolit Polsk

obowizku wynikajcego z rozporzdzenia (WE) nr 1082/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 lipca 2006 r. w sprawie europejskiego ugrupowania wsppracy terytorialnej (rozporzdzenie 1082/2006). Przepisy rozporzdzenia 1082/2006 stosuje si od dnia 1 sierpnia 2007 r. Zgodnie z art. 16 rozporzdzenia 1082/2006, pastwa czonkowskie s zobowizane ustanowi przepisy konieczne dla zapewnienia skutecznego stosowania tego aktu prawnego. Projekt ustawy ma zatem stworzy odpowiednie ramy prawne dla funkcjonowania nowej instytucji prawnej, ktr tworzy rozporzdzenie europejskiego ugrupowania wsppracy terytorialnej (zwanego dalej ugrupowaniem). Prawo wsplnotowe powouje do ycia ugrupowanie w drodze rozporzdzenia, czyli aktu prawnego bezporednio skutecznego we wszystkich pastwach czonkowskich. W odrnieniu od dyrektywy, rozporzdzenie zasadniczo nie pozostawia pastwom czonkowskim swobody w wyborze metody realizacji celw prawa wsplnotowego. Niemniej jednak, ze wzgldu na specyficzny charakter problematyki ugrupowania, konieczne jest wydanie na poziomie prawa krajowego przepisw, ktre uzupeniaj regulacj wsplnotow. Niezalenie od wprowadzenia wymogu ustanowienia przepisw implementujcych, bdcych gwarancj sprawnego dziaania ugrupowania w pastwach czonkowskich, rozporzdzenie upowania ustawodawc krajowego do uzupeniania luk pozostawionych przez prawo wsplnotowe, a take do wprowadzenia odstpstw od standardowych rozwiza przyjtych w rozporzdzeniu. Dotyczy to w szczeglnoci zakresu odpowiedzialnoci, jak czonkowie ugrupowania ponosz za jego zobowizania. Przedkadany projekt ustawy zawiera przepisy, ktre maj na celu umoliwienie tworzenia ugrupowania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jak rwnie przystpowania podmiotw utworzonych zgodnie z prawem polskim do ugrupowa tworzonych na terytorium innych pastw czonkowskich. Naley podkreli, e warunkiem prawidowego wykonania przepisw rozporzdzenia na poziomie prawa krajowego jest przestrzeganie ustalonych standardw tworzenia prawa. Aby zapewni skuteczno i efektywno norm wsplnotowych naley unika rozwiza, ktre naruszayby jednolito rozporzdze wsplnotowych. Przepisy ustawy nie mog stanowi czystego odwzorowania przepisw wsplnotowych, jak rwnie nie powinny definiowa zastanych poj prawa europejskiego, chociaby byy to pojcia niedookrelone. Zgodnie z orzecznictwem Europejskiego Trybunau Sprawiedliwoci dookrelanie przepisw jednolitego prawa unijnego w krajowych aktach prawnych moe prowadzi do naruszenia spjnoci rozporzdze, co oznacza, e w poszczeglnych pastwach czonkowskich mog one uzyska odmienn tre. Ugrupowanie stanowi nowy instrument prawny utworzony w celu zacienienia i usprawnienia wsppracy terytorialnej pomidzy partnerami z rnych pastw czonkowskich. W zaoeniach Komisji Europejskiej wprowadzenie tego instrumentu pozwoli na przezwycienie barier, na jakie napotykaj obecnie wsplne przedsiwzicia o charakterze transgranicznym, transnarodowym lub midzyregionalnym ze wzgldu na zrnicowane

Projekt

systemy prawne i instytucjonalne podmiotw, ktre bior w nich udzia. Przymiot podmiotowoci prawnej pozwoli ugrupowaniom siga po rodki ze Wsplnoty w celu realizacji zintegrowanych projektw wsppracy terytorialnej. Naley podkreli, e ugrupowanie jest nowym podmiotem o charakterze ponadnarodowym, ktry nie ma odpowiednika w polskim porzdku prawnym. Ugrupowania nie s organizacjami midzynarodowymi, zwizkami komunalnymi, stowarzyszeniami czy spkami. Zbliona form do ugrupowa posiadaj Europejskie Zgrupowania Interesw Gospodarczych funkcjonujce na podstawie ustawy z dnia 4 marca 2005 r. o europejskim zgrupowaniu interesw gospodarczych i spce europejskiej. W opracowaniach teoretycznych i innego rodzaju publikacjach, zwaszcza inspirowanych pracami Komitetu Regionw, podkrela si przeomowy i innowacyjny charakter ugrupowania, jako instytucji prawnej. Taki charakter ugrupowania niesie za sob, z jednej strony, ogromny potencja dla rozwoju wsppracy terytorialnej, z drugiej jednak szereg konkretnych problemw ze skutecznym i jednolitym wdroeniem tej instytucji w ycie. Wskazujc przewidywane trudnoci, jakie stoj przed kadym ustawodawc krajowym, podkrela si, e: 1) dziaania (cele i zadania), ktrych dotyczy rozporzdzenie 1082/2006 maj bardzo szeroki zakres i s zbyt zrnicowane, aby struktura ugrupowania moga by prosta i jednorodna; konieczne bdzie stworzenie rnych typw ugrupowa odpowiadajcych poszczeglnym kategoriom czonkw, rodzajom wsppracy i jej faktycznym przeszkodom lub ograniczeniom; metodologia, strategia i dziaania legislacyjne suce stworzeniu rnych typw ugrupowa powinny by opracowane w oparciu o praktyk rozwoju tej instytucji, a take o zalecenia Komitetu Regionw i innych zainteresowanych gremiw i rodowisk; zapewnienie skutecznoci rozporzdzenia 1082/2006 wymaga powanych zmian w przepisach pastw czonkowskich oraz w sposobie, w jaki te przepisy s stosowane; samo rozporzdzenie 1082/2006 zawiera jednak bardzo mao uytecznych wskazwek dla pastw czonkowskich, ktre uatwiyby proces waciwej adaptacji przepisw prawa krajowego; brak bezpieczestwa prawnego, immanentnie zwizany z przeomowym i innowacyjnym charakterem ugrupowa, moe powanie zniechci uprawnione podmioty do korzystania z tej formy wsppracy; opni to tym samym rozwj samej instytucji i utrudni osignicie celw ustawodawcy wsplnotowego.

2)

3)

Majc na uwadze powysze problemy, Komitet Regionw rekomenduje, aby ustawodawca krajowy w pierwszej kolejnoci stworzy ramy prawne dla funkcjonowania ugrupowa dla niektrych kategorii czonkw, nie czekajc na rozstrzygnicie powaniejszych wtpliwoci natury prawnej, jakie mog wynikn z potencjau ugrupowania w jego penym ksztacie wsplnotowym (np. udzia obcego pastwa w osobie prawnej prawa krajowego, nawet na podstawie rozporzdzenia wsplnotowego, rodzi wiele fundamentalnych problemw prawnych). Takie podejcie nie wykluczy moliwoci tworzenia ugrupowa przez inne kategorie czonkw lub typu innego ni bezporednio okrelony przepisami, a przy tym pozwoli na stosunkowo szybkie zbudowanie fundamentw dla ugrupowa o mniej skomplikowanej naturze prawnej. Charakter ugrupowania

Projekt

Naley zwrci uwag, i przepisy rozporzdzenia 1082/2006 nie rozstrzygaj, czy ugrupowanie podlega reimowi prawnemu waciwemu podmiotom prawa publicznego, czy te podmiotom prawa prywatnego, pozostawiajc t decyzj pastwom czonkowskim. Zgodnie z przepisem art. 3 rozporzdzenia 1082/2006, czonkami ugrupowania mog by: (a) pastwa czonkowskie, (b) wadze regionalne, (c) wadze lokalne oraz (d) podmioty prawa publicznego w rozumieniu art. 1 ust. 9 akapit drugi dyrektywy 2004/18/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 31 marca 2004 r. w sprawie koordynacji procedur udzielania zamwie publicznych na roboty budowlane, dostawy i usugi. Publicznoprawny charakter czonkw ugrupowania w znacznej mierze determinuje rozwizania przyjte w projekcie ustawy. Istotne znaczenie ma take zasada, wyraona w art. 7 rozporzdzenia 1082/2006, zgodnie z ktr wszystkie zadania ugrupowania musz si mieci w zakresie kompetencji kadego z czonkw na mocy jego prawa krajowego. Naley uzna tym samym, e ugrupowanie, jako podmiot prawa, dziaa bdzie w granicach wyznaczonych celem wzmocnienia spjnoci ekonomicznej i spoecznej z jednej strony, oraz kompetencjami jego czonkw okrelonymi wedug waciwego im prawa krajowego - z drugiej strony. Zgodno zada ugrupowania z rozporzdzeniem i prawem krajowym podlega staej kontroli pastw czonkowskich. Na etapie tworzenia ugrupowania kontrola ta przeprowadzana jest w toku postpowania o udzielenie zgody na czonkostwo (art. 4 ust. 3 rozporzdzenia 1082/2006), za w okresie pniejszym wyraa si w moliwoci rozwizania ugrupowania, ktre nie suy celom wsppracy terytorialnej, lub ktre dziaa poza zakresem powierzonych mu zada (art. 14 rozporzdzenia 1082/2006). Przedstawiona powyej specyfika celu i zada ugrupowania oraz publicznoprawne pochodzenie jego czonkw pozwalaj na przyjcie zaoenia, e co do zasady ugrupowanie nie bdzie prowadzi dziaalnoci gospodarczej, a tym samym posiada przymiotu przedsibiorcy. Zaoenie to ma charakter oglny, lecz nie absolutny, a tym samym nie przekrela go fakt, e np. w ramach wsppracy transgranicznej ugrupowania zawizane przez gminy mog wiadczy usugi uytecznoci publicznej (w granicach kompetencji jego czonkw przyznanych im na mocy prawa krajowego art. 3 ust. 1 rozporzdzenia 1082/2006). Konstrukcja prawna ugrupowania okrelona w rozporzdzeniu jakkolwiek niewtpliwie o charakterze nowatorskim i precedensowym wydaje si bliska, ze wzgldu na rodzaj wizi czcych czonkw oraz charakter uczestnictwa (czonkowski w odrnieniu od wacicielskiego), konstrukcji prawnej stowarzyszenia. W zaoeniu ma to by instytucja najczciej wykorzystywana przez jednostki samorzdu terytorialnego. Zgodnie z przepisami krajowymi istnieje moliwo zakadania i dziaania stowarzysze grupujcych jednostki samorzdu terytorialnego, stowarzyszenia mog rwnie na gruncie prawa polskiego nalee do organizacji midzynarodowych. Z tego powodu projekt ustawy przewiduje generalne odesanie do przepisw waciwych dla stowarzysze. Projektowana ustawa co do zasady okrela wprost przepisy dotyczce sposobu tworzenia i funkcjonowania ugrupowa z udziaem polskich instytucji, wypeniajc tym samym zobowizanie naoone na pastwa czonkowskie w rozporzdzeniu 1082/2006. Rozporzdzenie wymaga okrelenia w prawie krajowym: o organu/w waciwych do wydawania zgody na przystpowanie instytucji z danego pastwa do EUWT, o zasad rejestracji ugrupowania lub publikacji statutu w celu uzyskania osobowoci prawnej, o zasad przeprowadzania przez pastwo czonkowskie kontroli zarzdzania funduszami publicznymi,

Projekt

o zasad sporzdzania sprawozda finansowych oraz przeprowadzania audytu i publikacji sprawozda, o procedur dotyczcych likwidacji, upadoci, zaprzestania patnoci, o organu/w waciwych do wydawania zakazu prowadzenia przez ugrupowanie dziaalnoci lub nakazujcych wystpienie z EUWT w wypadku narusze przepisw pastwa czonkowskiego dotyczcych porzdku publicznego, bezpieczestwa publicznego, zdrowia publicznego, moralnoci publicznej lub prowadzenia dziaalnoci naruszajcej interes publiczny pastwa czonkowskiego, o zasad rozwizania EUWT na wniosek jakiegokolwiek waciwego organu posiadajcego uzasadniony interes, w przypadku gdy ugrupowanie nie spenia ustanowionych wymogw lub dziaa poza zakresem powierzonych dziaa. W projektowanej ustawie okrelono bezporednio przepisy odnoszce si do ugrupowa w powyszym zakresie, natomiast podstawowe zasady tworzenia i funkcjonowania ugrupowa zostay zdefiniowane w rozporzdzeniu 1082/2006. Oznacza to, e w odniesieniu do ugrupowa nie bd miay zastosowania przepisy ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. Prawo o stowarzyszeniach, dotyczce tworzenia stowarzysze, obowizku rejestracji w Krajowym Rejestrze Sdowym, organw waciwych w zakresie nadzoru nad dziaalnoci stowarzysze czy te wadz stowarzysze. W ustawie o europejskim ugrupowaniu wsppracy terytorialnej zastosowano oglne odesanie do odpowiedniego stosowania przepisw dotyczcych stowarzysze ze wzgldu na nowatorski charakter ugrupowa. Zasadnym wydaje si stosowanie w odniesieniu do ugrupowa ju funkcjonujcych rozwiza waciwych dla podobnego typu instytucji w zakresie nieuregulowanym w rozporzdzeniu 1082/2006 oraz ustawie. Przyjcie takiej zasady nie oznacza, e ugrupowania przyjmuj form prawn stowarzyszenia. Ugrupowanie jest now instytucj o charakterze ponadnarodowym posiadajc osobowo prawn. Spord przepisw dotyczcych stowarzysze w odniesieniu do ugrupowa mog znale odpowiednie zastosowanie m.in. przepisy dotyczce majtku stowarzysze, sposobu postpowania w razie stwierdzenia, e dziaalno stowarzyszenia jest niezgodna z prawem lub narusza postanowienia statutu lub sposobu postpowania w przypadku stwierdzenia, e ugrupowanie nie posiada organw zdolnych do dziaa prawnych. Zasady likwidacji ugrupowa bd okrelone w ich statutach, niemniej zastosowane mog by w tym zakresie rwnie przepisy dotyczce likwidacji stowarzysze. Zasady zatrudniania pracownikw lub prowadzenia dziaalnoci gospodarczej przez ugrupowania mog rwnie opiera si na praktyce funkcjonowania stowarzysze. Utworzenie ugrupowania Rozporzdzenie 1082/2006 przyznaje pastwu czonkowskiemu prawo kontroli uczestnictwa w ugrupowaniu podmiotw utworzonych zgodnie z jego prawem w ramach postpowania o udzielenie zgody okrelonej w art. 4 rozporzdzenia 1082/2006. Po otrzymaniu kopii proponowanej konwencji i statutu ugrupowania, pastwo czonkowskie udziela zgody na uczestnictwo przyszego czonka w ugrupowaniu. Pastwo czonkowskie moe odmwi takiej zgody wycznie wwczas, gdy uczestnictwo, w tym uprawnienia i obowizki przyszego czonka: nie jest zgodne z rozporzdzeniem lub z prawem krajowym, nie jest uzasadnione ze wzgldu na interes publiczny lub porzdek publiczny pastwa czonkowskiego.

Projekt

Projektowana regulacja przewiduje, i organem waciwym w sprawach otrzymywania powiadomie i dokumentw od przyszych polskich czonkw ugrupowania, jak rwnie w sprawach rozstrzygania o ich uczestnictwie w ugrupowaniu, bdzie minister waciwy do spraw zagranicznych. Rozporzdzenie odsya do przepisw proceduralnych prawa krajowego, stanowic, e przy podejmowaniu decyzji o uczestnictwie przyszego czonka w ugrupowaniu pastwo czonkowskie moe stosowa przepisy krajowe. W sprawach postpowania o wydanie zgody na czonkostwo stosuje si przepisy kodeksu postpowania administracyjnego. Majc na wzgldzie fakt, i czonkiem ugrupowania moe by rwnie pastwo czonkowskie, zgodnie z art. 3 ust. 1 lit. a) rozporzdzenia, naleao przewidzie odpowiednie zasady i tryb postpowania w przypadku przystpowania do ugrupowania przez Rzeczpospolit Polsk. Na gruncie przepisw wsplnotowych dotyczcych zamwie publicznych, m.in. dyrektywy 2004/18/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 31 marca 2004 r. w sprawie koordynacji procedur udzielania zamwie publicznych na roboty budowlane, dostawy i usugi, pojcie pastwa (the State) rozumiane jest funkcjonalnie, obejmujc take rozmaite organy wadzy pastwowej, w szczeglnoci rzdowej. Rozporzdzenie 1082/2006 posuguje si jednak pojciem pastw czonkowskich (Member States), z czego naley wnosi, e zdolno bycia czonkiem ugrupowania przysuguje Rzeczypospolitej Polskiej jako pastwu czonkowskiemu, nie za poszczeglnym organom administracji rzdowej. Jest rwnie oczywiste, i czonek ugrupowania powinien posiada podmiotowo prawn, co potwierdza m.in. definicja podmiotu prawa publicznego zawarta w powoanej powyej dyrektywie 2004/18/WE. W tej sytuacji pojawia si wtpliwo, na jakich zasadach i w jakim trybie Rzeczpospolita Polska powinna przystpowa do ugrupowania. Rzeczpospolita Polska jako pastwo posiada podmiotowo prawn na gruncie prawa midzynarodowego. W paszczynie stosunkw cywilnoprawnych, podmiotem praw i obowizkw, ktre dotycz mienia pastwowego nienalecego do innych pastwowych osb prawnych, jest Skarb Pastwa. Uwzgldniajc specyfik wsplnotowej regulacji ugrupowania, projekt ustawy zakada, e o przystpieniu Rzeczypospolitej Polskiej do ugrupowania decyduje Rada Ministrw w drodze uchway. W przypadku jednostek samorzdu terytorialnego projektowana regulacja zakada, e decyzj o przystpieniu do ugrupowania podejmuje w drodze uchway organ stanowicy, bezwzgldn wikszoci gosw ustawowego skadu. Jest to rozwizanie wzorowane na przepisach ustawy z dnia 15 wrzenia 2000 r. o zasadach przystpowania jednostek samorzdu terytorialnego do midzynarodowych zrzesze spoecznoci lokalnych i regionalnych (Dz. U. Nr 91, poz. 1009 oraz z 2002 r. Nr 113, poz. 984). Katalog podmiotw prawa publicznego w rozumieniu art. 1 ust. 9 dyrektywy 2004/18/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 31 marca 2004 r. w sprawie koordynacji procedur udzielania zamwie publicznych na roboty budowlane, dostawy i usugi, jest dugi, co uniemoliwia okrelenie w ustawie, odrbnie dla kadego typu podmiotw, zasad podejmowania decyzji dotyczcych przystpienia do ugrupowania. Decyzje te podejmowane s w sposb przyjty dla danego podmiotu, ktry jest okrelony w jego przepisach wewntrznych (np. w statucie). Rozporzdzenie 1082/2006 nie zawiera adnych norm regulujcych moliwo wystpienia czonka z ugrupowania, nie wprowadza take wymogu, aby materia ta bya obligatoryjnie regulowana konwencj lub statutem. Sytuacj t wyjani mona dwojako: albo wystpienie czonka z ugrupowania jest niedopuszczalne (co byoby zasadniczo do przyjcia przy

Projekt

ugrupowaniu zawartym na czas oznaczony, ale na pewno utrudnioby zawieranie ugrupowania na czas nieoznaczony), albo wystpienie z ugrupowania powoduje automatycznie rozwizanie ugrupowania (co wydaje si interpretacj zbyt daleko idc). Projekt ustawy zakada, i kwesti wystpowania z ugrupowania czonkowie powinni ustali w konwencji lub statucie (wychodzc z zaoenia, e charakter czonkostwa w ugrupowaniu jest bliszy stowarzyszeniowemu osobowemu ni kapitaowemu, dlatego od woli zainteresowanych stron zaley, w jakim skadzie chc wsppracowa w ramach ugrupowania). W kadym wypadku wystpienie czonka z ugrupowania w sytuacji, gdy pozostali zamierzaj kontynuowa wspprac w tej formie wymaga bdzie zmiany konwencji i statutu ugrupowania, zgodnie z procedurami, ktre wedug rozporzdzenia 1082/2006 powinny obligatoryjnie by przewidziane w tych dokumentach. Rejestracja ugrupowania oraz publikacja w Dzienniku Urzdowym Rozporzdzenie 1082/2006 stanowi, e statut ugrupowania oraz wszelkie jego pniejsze zmiany podlegaj rejestracji lub publikacji zgodnie z waciwym prawem krajowym w pastwie czonkowskim, w ktrym znajduje si siedziba statutowa danego ugrupowania. Ugrupowanie uzyskuje osobowo prawn w dniu rejestracji lub publikacji, zalenie od tego, ktra z nich nastpi wczeniej. W tym miejscu naley rwnie zwrci uwag, i zgodnie z art. 12 rozporzdzenia 1082/2006 ogoszenia konwencji, statutu oraz sprawozdania ugrupowania, ktrego czonkowie ponosz ograniczon odpowiedzialno, dokonuje si w sposb co najmniej rwny sposobowi ogoszenia wymaganemu dla innych rodzajw podmiotw prawnych, ktrych czonkowie ponosz ograniczon odpowiedzialno, tworzonych zgodnie z prawem pastwa czonkowskiego, w ktrym znajduje si siedziba statutowa tego ugrupowania. Rozporzdzenie nie wymaga od pastw czonkowskich rejestracji ugrupowa, stanowic, e ugrupowanie moe uzyska osobowo prawn w dniu rejestracji lub publikacji statutu, zalenie od tego, ktra z nich nastpi wczeniej. Tym samym, pastwa czonkowskie mog ograniczy si do okrelenia zasad publikacji statutu ugrupowania, nie wprowadzajc obowizkowej procedury rejestracji ugrupowania. Naley jednak zwrci uwag, e co do zasady osoby prawne prawa polskiego - z wyjtkiem tych, ktre powstaj na mocy ustawy podlegaj wpisowi do waciwych rejestrw, co jest podyktowane potrzeb zachowania bezpieczestwa prawnego. Osoby prawne wchodz w stosunki prawne z innymi podmiotowymi prawa, ktre w zwizku z tym musz mie moliwo weryfikacji ich danych, np. sprawdzenia umocowania osoby reprezentujcej dan osob prawn. Tym celom suy rejestr o charakterze jawnym, dostpny dla wszystkich zainteresowanych osb. Dodatkowo naley zwrci uwag, e ustanowienie rejestru ugrupowa umoliwi wiksz kontrol pastwa m.in. nad poprawnoci zmian statutu, ktre rwnie podlegaj rejestracji. Projekt ustawy przewiduje powoanie dla ugrupowania nowego rejestru prowadzonego przez ministra waciwego do spraw zagranicznych. Jest to rozwizanie wzorowane na regulacji dotyczcej zwizkw gminnych i powiatowych. Alternatyw dla proponowanych przepisw byoby poddanie ugrupowania obowizkowi wpisu do Krajowego Rejestru Sdowego (KRS), analogicznie do wymogw okrelonych dla stowarzysze. Rejestracja dodatkowych podmiotw w KRS wizaaby si jednak z potrzeb dostosowania systemu informatycznego oraz przeszkolenia pracownikw KRS, a tym samym z kosztami dla budetu pastwa, ktre prawdopodobnie przewyszyyby koszty utworzenia nowego rejestru. Naley uwzgldni fakt, e ugrupowanie stanowi specyficzny podmiot prawa, tworzony przez podmioty posiadajce okrelony status prawny oraz dziaajcy w granicach wyznaczonych celem

Projekt

wzmocnienia spjnoci ekonomicznej i spoecznej. Nie jest obecnie moliwe okrelenie zainteresowania, z jakim spotka si ugrupowanie jako nowa forma wsppracy terytorialnej ze strony polskich podmiotw, wydaje si jednak, e - przynajmniej w okresie pocztkowym mona liczy na kilka do kilkunastu inicjatyw utworzenia tej instytucji. W tej sytuacji naoenie na ugrupowanie wymogu rejestracji w KRS mogoby spowodowa koszty nieproporcjonalne do faktycznych potrzeb. Ponadto, wprowadzenie instytucji ugrupowania zgodnie z preambu rozporzdzenia 1082/2006 - jest jednym ze rodkw podjtych w celu uatwienia wzmacniania wsppracy terytorialnej we Wsplnocie. Komentatorzy podkrelaj, e dziaanie w formie ugrupowania uproci siganie po rodki wsplnotowe i usprawni realizacj wsplnych przedsiwzi o charakterze transgranicznym, transnarodowym lub midzyregionalnym. Formalizm postpowania rejestrowego zwizanego z rejestracj podmiotu w KRS niewtpliwie stoi w sprzecznoci z tymi celami. Nie bez znaczenia jest take fakt, e najprawdopodobniej wikszo ugrupowa bdzie zawierana na czas oznaczony, aby stanowi platform czasowej wsppracy w realizacji projektw wspfinansowanych przez Wsplnot. Rwnie ten argument przemawia przeciwko poddaniu ugrupowania regulacji dotyczcej rejestracji w KRS. Przewiduje si publikacj konwencji, statutu oraz sprawozda ugrupowa posiadajcych siedzib na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w Dzienniku Urzdowym Rzeczypospolitej Polskiej Monitor Polski B. Zgodnie z obowizujcymi przepisami, w tym dzienniku urzdowym ogasza si sprawozdania finansowe okrelone w przepisach o rachunkowoci, a take komunikaty, ogoszenia i obwieszczenia organw, instytucji i osb, jeeli odrbne ustawy tak stanowi. Zgodnie z art. 11 ust. 2 ustawy o ogaszaniu aktw normatywnych i niektrych innych aktw prawnych, pobiera si opaty za ogaszanie sprawozda finansowych oraz ogosze i obwieszcze przedsibiorcw, w zwizku z czym nie przewiduje si pobierania opat za publikacj konwencji oraz statutu ugrupowa. Obowizkowi ogaszania podlegaj rwnie wszelkie zmiany w konwencji lub statucie. Kontrola zarzdzania funduszami publicznymi W zakresie kontroli zarzdzania funduszami publicznymi rozporzdzenie 1082/2006 odsya do przepisw krajowych. Proponowana regulacja przewiduje, e kontrola zarzdzania przez ugrupowanie funduszami publicznymi bdzie dokonywana na podstawie odrbnych przepisw. W decyzji wydajcej zgod na przystpowanie jednostek samorzdu terytorialnego lub podmiotw prawa publicznego do ugrupowa okrela si organy waciwe w tym zakresie. Takie rozwizanie stwarza moliwo dostosowania organu i trybu kontroli do skadu osobowego ugrupowa i rde finansowania ugrupowa zgodnie z obowizujcymi przepisami, ktre przewiduj odrbne formy i tryb kontroli dla samorzdu terytorialnego (regionalne izby obrachunkowe). Ani przepisy rozporzdzenia 1082/2006, ani ustawy nie wykluczaj kontroli ugrupowa, ktra wynikaaby z innych obowizujcych przepisw prawa (np. kontrola Najwyszej Izby Kontroli w zakresie, w jakim ugrupowanie wykorzystuje majtek lub rodki pastwowe, lub komunalne oraz wywizuje si z zobowiza finansowych na rzecz pastwa). W zakresie, w jakim ugrupowanie realizuje projekty wspfinansowane ze rodkw wsplnotowych, ugrupowanie podlega wsplnotowym i krajowym przepisom dotyczcym kontroli tych rodkw. Zapis ten wynika bezporednio z przepisw rozporzdzenia 1082/2006 (art. 6 ust. 4), dlatego nie jest zasadne umieszczanie go w projekcie ustawy. Likwidacja, upado, zaprzestanie patnoci i odpowiedzialno

Projekt

W sprawach likwidacji, upadoci oraz zaprzestania patnoci rozporzdzenie 1082/2006 odsya do przepisw prawa krajowego. Projekt ustawy stanowi, i w statucie ugrupowania okrelane s zasady likwidacji ugrupowania. Rozporzdzenie 1082/2006 wymienia zagadnienia, ktre powinny by obligatoryjnie uregulowane w statucie ugrupowania, precyzujc, i jest to minimum zalecanej regulacji. Nie ma tym samym przeszkd, aby statut ugrupowania okrela zasady i tryb likwidacji. Rozporzdzenie 1082/2006 statuuje zasad odpowiedzialnoci czonkw ugrupowa za zobowizania ugrupowa w zakresie, w jakim aktywa ugrupowa nie s wystarczajce do ich pokrycia. Wsplnotowe uregulowanie odpowiedzialnoci czonkw ugrupowania za jego zobowizania zblione jest do konstrukcji odpowiedzialnoci subsydiarnej znanej prawu polskiemu. Pastwa czonkowskie nie mog zmieni tej zasady, mog natomiast ograniczy lub wyczy odpowiedzialno czonkw ugrupowa na poziomie swojego prawa krajowego. Projekt ustawy wprowadza generalne wyczenie odpowiedzialnoci za zobowizania ugrupowa dla Skarbu Pastwa, pastwowych osb prawnych oraz jednostek samorzdu terytorialnego utworzonych zgodnie z polskim prawem. Wyczenie to podyktowane jest potrzeb ochrony mienia Skarbu Pastwa, gminy, powiatu i wojewdztwa. Wyczenie dotyczce jednostek samorzdu terytorialnego koreluje z zasadami braku odpowiedzialnoci jednostek samorzdowych za zobowizania samorzdowych osb prawnych. Zasady te wynikaj odpowiednio z: art. 49 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorzdzie gminnym (Dz.U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591, z pn. zm.), art. 49 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorzdzie powiatowym (Dz.U. z 2001 r., Nr 142, poz. 1592, z pn. zm.) oraz art. 60 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorzdzie wojewdztwa (Dz.U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1590, z pn. zm.), a take z artykuu 40 Kodeksu Cywilnego. Poniewa powoane przepisy odnosz si do odpowiedzialnoci za zobowizania gminnych, powiatowych i wojewdzkich osb prawnych, a w przypadku powiatu i wojewdztwa tylko wwczas, jeeli przepis szczeglny nie stanowi inaczej, naleao wprowadzi wyrany przepis wyczajcy odpowiedzialno jednostek samorzdu terytorialnego za zobowizania ugrupowa. Niezalenie od skadu osobowego, trudno byoby bowiem uzna ugrupowanie za gminn, powiatow lub wojewdzk osob prawn. Interes publiczny Rozporzdzenie 1082/2006 stanowi, e waciwy organ pastwa czonkowskiego moe zakaza ugrupowaniu prowadzenia na jego terytorium okrelonego rodzaju dziaalnoci lub zada wystpienia z ugrupowania tych czonkw, ktrzy zostali utworzeni zgodnie z jego prawem, jeeli ugrupowanie prowadzi jakkolwiek dziaalno naruszajc przepisy krajowe dotyczce porzdku publicznego, bezpieczestwa publicznego, zdrowia publicznego, moralnoci publicznej lub naruszajc interes publiczny. Projekt ustawy przekazuje t kompetencj ministrowi waciwemu do spraw zagranicznych, ktry jest rwnie odpowiedzialny za wydawanie zgody jednostkom samorzdu terytorialnego lub podmiotom prawa publicznego na uczestnictwo w ugrupowaniu oraz za prowadzenie rejestru. Zgodnie z wymogiem rozporzdzenia 1082/2006 ostateczne rozstrzygnicie organu administracji podlega bdzie kontroli sdu administracyjnego. Rozwizanie

Projekt

Rozporzdzenie 1082/2006 stanowi, e waciwy sd lub organ pastwa czonkowskiego nakazuje na wniosek jakiegokolwiek waciwego organu posiadajcego uzasadniony interes rozwizanie ugrupowania, jeeli nie spenia ono wymogw ustanowionych w art. 1 ust. 2 (nie uatwia wsppracy terytorialnej w celu wzmacniania spjnoci ekonomicznej i spoecznej) lub art. 7 (nie dziaa w ramach powierzonych mu zada). Zgodnie z projektem ustawy, decyzj o rozwizaniu ugrupowania bdzie podejmowa minister waciwy do spraw zagranicznych. Rozwizanie ugrupowania, bdcego osob prawn, jest rodkiem ostatecznym, wywoujcym najdalej idce skutki prawne. Na decyzj w tym zakresie bdzie przysugiwao odwoanie do sdu administracyjnego. * Projekt ustawy zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o dziaalnoci lobbingowej w procesie stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414), zosta udostpniony w Biuletynie Informacji Publicznej. aden podmiot nie wykaza zainteresowania pracami nad projektem w trybie przepisw o dziaalnoci lobbingowej.

* Projekt ustawy nie zawiera przepisw technicznych w rozumieniu rozporzdzenia Rady Ministrw z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktw prawnych (Dz. U. Nr 239, poz. 2039 oraz z 2004 r. Nr 65, poz. 597) i nie podlega notyfikacji do Komisji Europejskiej.

Projekt

10 OCENA SKUTKW REGULACJI (OSR)

1. Podmioty, na ktre bdzie oddziaywa regulacja Projektowana ustawa odnosi si do podmiotw mogcych wchodzi w skad Europejskich Ugrupowa Wsppracy Terytorialnej (EUWT). Zgodnie z art. 3 rozporzdzenia Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 lipca 2006 r. w sprawie EUWT, czonkami ugrupowania mog by podmioty nalece do nastpujcych kategorii: a) pastwa czonkowskie, b) wadze regionalne, c) wadze lokalne, d) podmioty prawa publicznego w rozumieniu art. 1 ust. 9 akapit drugi dyrektywy 2004/18/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 31 marca 2004 r. w sprawie koordynacji procedur udzielania zamwie publicznych na roboty budowlane, dostawy i usugi. Czonkami ugrupowania mog by take stowarzyszenia skadajce si z podmiotw nalecych do jednej lub kilku z tych kategorii. Gwnymi odbiorcami rozporzdzenia w sprawie EUWT s samorzdy regionalne i lokalne, ktre dziki moliwoci tworzenia sformalizowanych struktur wsppracy z samorzdami innych krajw w postaci ugrupowa zyskuj uatwienia w promowaniu wsppracy na poziomie transgranicznym, transnarodowym i midzyregionalnym (podzia ten odpowiada trzem typom wsppracy terytorialnej wspieranym ze rodkw unijnych w ramach Celu Europejska Wsppraca Terytorialna polityki spjnoci UE). Polska, jako pastwo czonkowskie UE, rwnie moe wchodzi w skad ugrupowania. Pastwo czonkowskie reprezentuj odpowiednie organy administracji rzdowej (w zalenoci od zakresu tematycznego jaki obejmuje dane ugrupowanie). Podmioty prawa publicznego, o ktrych mowa w art. 1 ust. 9 akapit drugi dyrektywy 2004/18/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 31 marca 2004 r. w sprawie koordynacji procedur udzielania zamwie publicznych na roboty budowlane, dostawy i usugi, to podmioty okrelone w art. 3 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamwie publicznych. S to osoby prawne, ktre nie nale do sektora finansw publicznych w rozumieniu przepisw o finansach publicznych, utworzone w szczeglnym celu zaspokajania potrzeb o charakterze powszechnym, nie majcych charakteru przemysowego ani handlowego, jeeli podmioty, o ktrych mowa w tym przepisie oraz w art. 3 ust. 1 pkt 1 i 2, pojedynczo lub wsplnie, bezporednio lub porednio przez inny podmiot: a) finansuj je w ponad 50 % lub b) posiadaj ponad poow udziaw albo akcji, lub c) sprawuj nadzr nad organem zarzdzajcym, lub d) maj prawo do powoywania ponad poowy skadu organu nadzorczego lub zarzdzajcego. Do podmiotw prawa publicznego, zgodnie z powysz definicj, mona zaliczy uniwersytety i szkoy wysze, pastwowe i samorzdowe instytucje kultury, agencje pastwowe dziaajce w formie spek, publiczne muzea, placwki naukowe, itp. 2. Konsultacje spoeczne Zwaywszy, e czonkami ugrupowania bd przede wszystkim samorzdy terytorialne projekt zosta przesany do konsultacji spoecznych, ktre trway od 11 do 26 wrzenia 2007 r.: Zwizkowi Miast Polskich, Zwizkowi Gmin Wiejskich RP, Unii Metropolii

Projekt

11

Polskich, Zwizkowi Powiatw Polskich, Unii Miasteczek Polskich, Zarzdowi Zwizku Wojewdztw RP, Radzie Dziaalnoci Poytku Publicznego, Konferencji Rektorw Akademickich Szk Polskich i Krajowej Izbie Gospodarczej. W trakcie konsultacji Ministerstwo Rozwoju Regionalnego otrzymao opinie ze strony Urzdu Marszakowskiego Wojewdztwa lskiego oraz Krajowej Izby Gospodarczej. Partnerzy spoeczni nie zgosili uwag. Projekt zosta przesany do konsultacji Komisji Wsplnej Rzdu i Samorzdu Terytorialnego. W dniu 28 maja 2008 r. projekt ustawy zosta pozytywnie zaopiniowany przez Komisj Wspln Rzdu i Samorzdu Terytorialnego. 3. Wpyw ustawy na sektor finansw publicznych, w tym budet pastwa i budety jednostek samorzdu terytorialnego Wejcie w ycie ustawy nie wie si ze znaczcym obcieniem budetu pastwa. Koniecznym bdzie utworzenie systemu rejestracji ugrupowa oraz zatrudnienie w ministerstwie odpowiedzialnym za wydawanie zgody na przystpienie polskich jednostek do ugrupowa, osb koordynujcych to zadanie. Szacuje si, e w pocztkowym okresie obowizywania ustawy zgoszonych moe zosta od kilku do kilkunastu wnioskw o wydanie zgody na przystpienie polskich podmiotw do ugrupowa, co wie si z koniecznoci zatrudnienia 2-3 osb w wyznaczonym resorcie. Pracownicy ci powinni rwnie monitorowa proces tworzenia i funkcjonowania ugrupowa z udziaem polskich podmiotw. Szacunkowy koszt zatrudnienia dodatkowych osb wynosi ok. 150 000 PLN rocznie przy zatrudnieniu 2 osb. Przewiduje si utworzenie jednego, odrbnego rejestru ugrupowa, co w porwnaniu do szacowanych kosztw dostosowania np. Krajowego Rejestru Sdowego nie powinno oznacza duego obcienia dla budetu pastwa (koszty wytworzenia odpowiedniej aplikacji w formie elektronicznej). Przewiduje si, e wysoko kosztw utworzenia rejestru wyniesie okoo 5 000 PLN. Jednostki samorzdu terytorialnego bd samodzielnie podejmoway decyzje o przystpieniu do ugrupowania i wniesieniu do niego wkadu finansowego; projektowana ustawa nie nakada na jednostki samorzdu terytorialnego adnych zobowiza w tym zakresie. 4. Wpyw ustawy na rynek pracy Wejcie w ycie ustawy nie spowoduje bezporednich skutkw na rynku pracy. 5. Wpyw ustawy na konkurencyjno gospodarki i przedsibiorczo, w tym na funkcjonowanie przedsibiorstw Wejcie w ycie ustawy nie bdzie miao bezporedniego wpywu na konkurencyjno gospodarki i przedsibiorczo. Istot funkcjonowania ugrupowa nie jest prowadzenie dziaalnoci gospodarczej, ale uatwienie wsppracy terytorialnej pomidzy ich czonkami. Istniej inne rozwizania prawne umoliwiajce tworzenie, na poziomie UE, ponadnarodowych podmiotw promujcych wspprac o charakterze gospodarczym (np. Europejskie Zgrupowanie Interesw Gospodarczych). 6. Wpyw ustawy na sytuacj i rozwj regionalny Projektowana ustawa wynika bezporednio z rozporzdzenia Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 lipca 2006 r. w sprawie europejskiego ugrupowania wsppracy terytorialnej, nakadajcego na pastwa czonkowskie obowizek ustanowienia, na poziomie krajowym waciwych przepisw zapewniajcych jego skuteczne stosowanie. Rozporzdzenie to naley do pakietu rozporzdze regulujcych funkcjonowanie polityki spjnoci UE w okresie programowym 2007-2013, std te ustawa o EUWT bdzie miaa bezporedni wpyw na sytuacj i rozwj regionalny. Zadania ugrupowania s ograniczone do uatwiania

Projekt

12

i upowszechniania wsppracy terytorialnej w celu wzmocnienia spjnoci gospodarczej i spoecznej. Czonkami ugrupowania bd przede wszystkim samorzdy regionalne i lokalne, ktre wsplnie z partnerami zagranicznymi bd podejmoway inicjatywy na rzecz wspierania rozwoju regionalnego i promowania spjnoci. W trakcie realizacji swoich zada ugrupowanie bdzie mogo korzysta ze rodkw pochodzcych z funduszy strukturalnych UE, w tym zwaszcza ze rodkw Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, przeznaczonych na wdraanie programw Europejskiej Wsppracy Terytorialnej.

Projekt

13