Professional Documents
Culture Documents
.27) wyznaczamy nowy wspczynnik strat tarcia 1 = 0.0148. II. Powtarzamy wszystkie obliczenia dla = 1 ; otrzymujemy V1 = 7.4 m s , d = 3.2 cm, Re = 237 000, 2 = 0.01444, III. Powtarzamy wszystkie obliczenia dla = 2 ; otrzymujemy V1 = 7.33 m s , d = 3.23 cm, Re = 236 000, 3 = 0.0144. Porwnujc wyniki oblicze dla drugiego i trzeciego przybli enia stwierdzamy, e mo emy przyj d = 32 mm. Przykad 5.8. Do otwartego zbiornika, w ktrym poziom cieczy utrzymuje si na staej wysokoci H, podczono przewd o rednicy d i dugoci l zakoczony zaworem (rys. 5.39). Wyznaczy prdko wypywu cieczy w funkcji czasu V = f ( t ) po bardzo szybkim otwarciu zaworu - zakadajc, e rednica zbiornika D jest du o wiksza od rednicy przewodu d. Przyj wspczynnik strat liniowych rwny , a wspczynniki strat lokalnych: 1 i 2 .
Rys. 5.39
Rwnanie dla nieustalonego ruchu elementu cieczy doskonaej, przemieszczajcego si po torze o wsprzdnej krzywoliniowej s - stanowicej jedn z linii prdu (rys. 4.2), wynika z rwnania Eulera
V V z 1 p +V = g , t s s s
120
V V 2 p + + + gz = 0. t s 2
Po scakowaniu tego rwnania od przekroju 1-1 do przekroju 2-2, wzdu strugi o osi symetrii odpowiadajcej wsprzdnej s, otrzymamy rwnanie bilansu energii
V1 p V p + 1 + z1 = 2 + 2 + z 2 + 1 g 2g 2g
s2
s1
V d s = const , t
(5.58)
ktre r ni si od caki Bernoulliego tym, e zawiera czon bezwadnociowy z lokaln pochodn prdkoci. Dla przepywu cieczy rzeczywistych, podobnie jak w uoglnionym rwnaniu Bernoulliego (5.19), nale y uwzgldni wysoko strat i wwczas zale no (5.58) uoglnia si w nastpujcy sposb
V1 p + 1 + z1 = 2g =
s V2 p 1 + 2 + z 2 + hs + g 2g s
2 1
s2
s1
V d s = const . t
Poniewa D >> d , zatem prdko cieczy w zbiorniku oraz jej pochodne lokalne mo emy pomin. W zwizku z tym, dla przekrojw 0-0 i 2-2 (rys. 5.39) formuujemy nastpujce rwnanie
2 V0 p V p + 0 + z0 = 2 + 2 + z 2 + hs + 1 g 2g 2g 2 s2
s1
V ds , t
gdzie:
V0 = 0, z0 = H ,
V2 = V , z2 = 0,
p0 = p2 = p a , s1 = 0,
1
s2 = l ,
l hs = d +
std
2 +2 V ; 2g
H = 1 + l + 1 + 2 V + 1 d 2g g
V ds . t
(5.59)
121
V H = 1 + l + 1 + 2 u , d 2g
czyli prdko w ruchu ustalonym jest rwna
(5.60)
Vu =
2 gH . l + + 1+ 1 2 d
(5.61)
Ze wzgldu na cigo strugi, prdko przepywu nie zale y od wsprzdnej s, tylko od czasu t, a zatem
V d V = . t dt
Uwzgldniajc zale noci (5.60) i (5.61) oraz cakujc wyra enie (5.59) otrzymamy:
2 1 + l + + Vu = 1 + l + + V 2 + l d V . 1 2 1 2 d d 2g 2g g d t
Po podstawieniu
w =1+ l + 1 + 2 d
i rozdzieleniu zmiennych otrzymamy
(5.62)
dt =
skd po scakowaniu
2 l dV , w Vu2 V 2
t=
V +V l ln u + C1 . w Vu Vu V
Z warunku pocztkowego wynika, e dla t = 0 rwnie V = 0, a zatem staa cakowania C1 = 0. Czas przepywu ustalonego wzdu przewodu
tu =
w zwizku z tym
l , Vu
122
=
a po kolejnych przeksztaceniach
V +V wt ; = ln u tu Vu V
e =
Vu + V ; Vu V
V e 1 e 2 e 2 = = = tgh , Vu e + 1 e 2 + e 2
czyli
wt V = Vu tgh 2t u
(5.63)
tu = l = Vu
l , 2 gH 1+ l + 1 + 2 d
V=
g H 1 + l + 1 + 2 2 gH d tgh l + + 2l2 1+ 1 2 d
Przykad 5.9. Wyznaczy oddziaywanie strumienia cieczy o wydatku Q, gstoci i prdkoci V0 na pask pyt, nachylon pod ktem do kierunku strumienia (rys. 5.40).
Zakadamy, e przepyw odbywa si bez strat
r r r V0 = V1 = V2 = V ;
znika wic musi skadowa styczna reakcji
Rt = 0 ,
123
Rys. 5.40
Rn = Q (V0 n Vn ) = Q V sin ,
gdy :
V0 n = V0 sin ,
Vn = 0 .
Q1 + Q 2 = Q , Q V0 cos = Q1V1 Q 2 V2 ;
s one nastpujce:
Q1 =
Q ( 1 + cos ), 2
Q2 =
Q ( 1 cos ). 2
Przykad 5.10. Moc dostarczona do wirnika pompy odrodkowej wynosi 5 kW przy prdkoci obrotowej rwnej 1000 obr min. Prdko bezwzgldna wody na
wlocie do wirnika ma kierunek promieniowy i rwna si 2 m s. Wyznaczy wielko i kierunek prdkoci bezwzgldnej na wylocie wirnika zakadajc, e rednica zewntrzna wirnika wynosi D2 = 0.3 m, szeroko opatki na wylocie b2 = 0.03 m oraz D1 D2 = 0.5, b1 b2 = 2 , = 1000 kg m3 .
124
Vr2 =
D1 b1 V = 2m s D2 b2 r1
30 N M=N = = 47.8 N m s . n
Nastpnie z rwnania (5.50), dla Vt1 = 0 mamy
Vt2 =
M = 5.64 m s . D & m 2 2
V2 =
Vr2 + Vt 2 = 5.98 m s
2 2
= arc tg
Vt
Vr
= 7030.
Przykad 5.11. Woda wypywa ze zbiornika (rys. 5.41) szczelin o wysokoci a = 2 cm i szerokoci b = 5 cm, po czym pynie kanaem o szerokoci b, ktrego dno ma wzniesienie o wysokoci d = 10 cm. Obliczy prdko strumienia wypywajcego ze zbiornika i gboko wody h nad tym wzniesieniem, przy wysokoci cieczy w zbiorniku H = 1 m.
Obliczamy prdko redni strumienia wypywajcego ze zbiornika
V =
wydatek wypywajcej wody
2 g H = 4.43 m s ,
125
Rys. 5.41
Q = V a b = 44.3 10 4 m 2 s
i nastpnie prdko krytyczn ze wzoru (5.57)
Vkr = 0.954 m s ;
zatem strumie wody wypywa ze zbiornika z prdkoci nadkrytyczn. W najwy szym punkcie wzniesienia V = Vkr , std
h = h kr =
Q = 9.3 cm . Vkr b
126