05 MB

Cz 2 5.
METODA PRZEMIESZCZE PRZYKAD LICZBOWY 1

5.
5. METODA PRZEMIESZCZE - PRZYKAD LICZBOWY
5.1. Dziaanie si zewntrznych
Znale wykresy rzeczywistych si wewntrznych w ramie o schemacie i obcieniu podanym na rys. 5.1.
EJ
5.0
8kN
0,3EJ
3.0
4.0
1.0
q = 6 kN/m
[m]
0
1
2
3
Rys. 5.1. Rama paska statycznie niewyznaczalna
Zanim przyjmiemy ukad podstawowy metody przemieszcze, zauwamy, e prt 1-3 jest elementem
statycznie wyznaczalnym. Moemy zatem wyci ten prt mylowo, a nastpnie obciy pozosta cz
ramy siami, ktre powstan w utwierdzeniu tego prta.
8kN
1.0
q = 6 kN/m
[m]
M = 8 1 + 6 1 = 11 [kNm]
1
2
R = 8 + 6 1 = 14 [kN]
Rys. 5.2. Statycznie wyznaczalna cz ramy
Teraz przyjmujemy ukad podstawowy
EJ
14 kN
0,3EJ

q = 6 kN/m
11 kNm

Rys. 5.3. Ukad podstawowy z dodatkowym wewntrznym utwierdzeniem oraz podpor poziom
Dobra D., Dziakiewicz ., Jambroek S., Komosa M., Mikoajczak E., Przybylska P., Sysak A., Wdowska A. AlmaMater
Cz 2 5. METODA PRZEMIESZCZE PRZYKAD LICZBOWY 2
oraz zwizany z nim ukad rwna kanonicznych:
r
11
+r
12
A+r
1 P
=0
r
21
+r
22
A+r
2 P
=0
(5.1)
Konstrukcja wykonana jest z profili dwuteowych o nastpujcych wielkociach charakterystycznych
przekrojw:
EJ -I140HEB
h=0,14 m
J
x
=1510 cm
4
0,3 EJ -I100HEB
h=0,10 m
J
x
=453cm
4
Wartoci momentw w poszczeglnych stanach, od jednostkowych przemieszcze obliczamy ze wzorw
transformacyjnych.
Stan = 1:
40,3EJ
=1
M
1
5
3EJ
5
r
11
20,3EJ
5
r
21
Rys. 5.4. Wykres momentw w ukadzie podstawowym powstay od obrotu 1 = 1 (stan I)
W stanie D = 1 trzeba najpierw znale kty obrotu ciciw prtw . W tym celu tworzymy acuch
kinematyczny
5.0 3.0
4.0
[m]
01
0
1
=1
0
1
2
12
Rys. 5.5. Kty obrotu ciciw prtw na wskutek jednostkowego przesuwu po kierunku D = 1
Z rwna acucha wyznaczamy kty obrotu ciciw prtw:
012 .
01
3+
12
5=0
012-
01
4+
12
0=1
01
=
1
4
12
=
3
5
01
=
3
20
a nastpnie rysujemy wykresy momentw:
Stan = 1:
M
2
=1
60,3EJ
20
33EJ
100
60,3EJ
20
r
12

r
22

Rys. 5.6. Wykres momentw w ukadzie podstawowym powstay od przesuwu D = 1 (stan II)
Na podstawie powyszych wielkoci moemy wyznaczy reakcje po kierunkach wprowadzonych zmiennych:
z rwnowagi wzw:
r
11
=
3
5
EJ +
40,3
5
EJ =0,84 EJ
r
12
=
(
60,3
20

33
100
)
EJ =(0,090,09) EJ =0
z rwnania pracy wirtualnej:
r
22
12
60,3
54
EJ
1
4
+
33 EJ
520

(
3
20
)
=0
r
22
=0,045 EJ +0,0135 EJ =0,0585 EJ
Na tym etapie oblicze warto skontrolowa wartoci obliczonych wspczynnikw rik. Jeeli zyskamy
pewno, e s one prawidowe, unikniemy powtrnego rozwizywania ukadu rwna kanonicznych.
Sprawdzenia wspczynnikw rik dokonamy, korzystajc z rwnania pracy wirtualnej (5.2). W tym celu
wykorzystamy narysowane wczeniej wykresy momentw w stanach jednostkowych.
L
Z
=

L
W
L
Z
=
i
P
i

6
i
L
W
=
s
M

M
EJ
ds
(5.2)
Obliczamy prac si ukadu I (stan = 1) na przemieszczeniach ukadu II (stan = 1)
L
Z
=r
21
1+r
11
0

L
W
=
M
1

M
2
EJ
ds (5.3)
L
W
=
1
2
0,6 EJ5
2
3
0,09 EJ
1
1
EJ
+
1
2
0,24 EJ5
(
2
3
0,09 EJ +
1
3
0,09 EJ
)
1
0,3 EJ
+
+
1
2
0,12 EJ5
(
2
3
0,09 EJ +
1
3
0,09 EJ
)
1
0,3 EJ
=0,09 EJ
0,018EJ
0,3

0,09EJ
0,3
=0
Po porwnaniu pracy si zewntrznych do pracy si wewntrznych otrzymujemy:
r
21
=0
Traktujc stan jako rzeczywisty, a zarazem wirtualny ukad otrzymujemy:
L
Z
=r
11
1+r
21
0

L
W
=
M
1

M
1
EJ
ds (5.4)
L
W
=
1
EJ
1
2
0,6 EJ5
2
3
0,06 EJ
1+
1
0,3 EJ
|
1
2
0,24 EJ5
(
2
3
0,24 EJ
1
3
0,12 EJ
)
1+
+
1
2
0,12 EJ5
(
2
3
0,12 EJ
1
3
0,24 EJ
)
=(0,6 EJ +0,24 EJ )
1=0,84 EJ
1
Po wyeliminowaniu
1 i podstawieniu obliczonych wartoci do rwnania (5.2):

r
11
=0,84 EJ
Na koniec stan = 1 przyjmujemy raz jako ukad I (siy) a raz jako ukad II (przemieszczenia):
L
Z
=r
22
1+r
12
0

L
W
=
M
2

M
2
EJ
ds (5.5)
L
W
=
1
EJ
1
2
0,09 EJ5
2
3
0,09 EJ
1+
1
0,3 EJ
|
1
2
0,09 EJ5
(
2
3
0,09 EJ
1
3
0,09 EJ
)
1+
+
1
2
0,09 EJ5
(
2
3
0,09 EJ
1
3
0,09 EJ
)
=(0,0135 EJ +0,0225 EJ +0,0225 EJ )
1=0,0585 EJ
1
Po wyeliminowaniu
1 i podstawieniu obliczonych wartoci do rwnania (5.2):

r
22
=0,0585 EJ
Wartoci wspczynnikw macierzy sztywnoci pokrywaj si z wyznaczonymi wczeniej, moemy przej
zatem do dalszych oblicze.
Kolejnym etapem w rozwizywaniu zadania jest wyznaczenie reakcji od obcie zewntrznych
(stan P). W tym celu rysujemy wykres momentw od obcienia zewntrznego w ukadzie kinematycznie
wyznaczalnym.
64
2
14kN
24kN
M
p
o
12
64
2
12
11kNm
r
1P
r
2P
Rys. 5.7. Wykres momentw w ukadzie podstawowym od obcienia zewntrznego
i korzystajc z rwnania rwnowagi w wle, oraz z zasady pracy wirtualnej wyznaczamy brakujce reakcje:
r
1 P
=
64
2
12
11=3| kNm
W rwnaniu pracy wirtualnej oprcz momentw pracujcych na ktach trzeba uwzgldni obcienie
pracujce na przemieszczeniach:
r
2 P
1+24
1
2
+14
1=0
r
2 P
=26 | kN
Majc wszystkie wspczynniki moemy wyznaczy szukane przemieszczenia wzw z ukadu rwna
kanonicznych:
0,84 EJ=3
0,0585 EJA=26
=
3,5714286
EJ
A=
444,4444444
EJ
Korzystajc ze wzoru superpozycyjnego
M
P
(n)
=M
P
+M
1
+M
2
A (5.6)
moemy wyliczy wartoci momentw w ukadzie niewyznaczalnym w poszczeglnych wzach analizowanej
ramy.
M
01
=
64
2
12
+
20,3 EJ
5

3,57143
EJ

60,3 EJ
20

444,44444
EJ
=8+0,4285740=47,57143| kNm
M
10
=8+20,4285740=31,14286 | kNm
M
12
=
3
5
EJ
3,57143
EJ
+
3
5
EJ
3
20
444,44444
EJ
=42,14286 | kNm
W wykresie ostatecznym (rys. 5.8) nie wolno zapomnie o statycznie wyznaczalnej czci ramy.
3
0
1 2
31,143
47,571
42,143
M
p
(n)
11
[kNm]
Rys. 5.8. Wykres momentw w ukadzie statycznie niewyznaczalnym
Obciajc poszczeglne prty wyznaczonymi momentami okrelamy wartoci si tncych.
R
12
42,1429 kNm
1
2
Rys. 5.9. Przso 1-2
Najpierw poddamy analizie przso 1-2. Z sumy momentw wzgldem punktu 2 (rys. 5.9) moemy wyznaczy
reakcje R12.
M
2
=0
R
12
=
42,1429
5,0
=8,42857 | kN
Wynik ten pozwala nam na bezporednie wyznaczenie siy tncej na przle 1-2, gdy jest ona na tym odcinku
staa (brak obcienia cigego).
Teraz zajmijmy si przsem 1-0. Aby uzyska wynik w postaci si tncych naley wyliczy obie reakcje R10 i
R01.
q = 6 kN/m
31,1429 kNm
47,5714 kNm
R
01

R
10
1
0
4,0
3,0
[m]
5
,
0
Rys. 5.10. Przso 0 -1

M
0
: 047,571431,1429R
10
5+642=0
R
10
=6,14286 | kN
M
1
: 047,571431,1429+R
01
5642=0
R
01
=25,34289 | kN
Odcinek 1-3 ramy jak zauwaylimy wczeniej jest statycznie wyznaczalny.
q = 6 kN/m

3
1
8 kN
y
1
-
1
Rys. 5.11. Przso 1-3

Do wyznaczenia si wewntrznych potrzebne na bd funkcje sinus i cosinus kta nachylenia wspornika
wzgldem poziomu. Z rysunku 5.10 odczytujemy:
sino=
4
5
cos o=
3
5
Zapiszmy rwnanie tncej rzutujc wszystkie siy wewntrzne na kierunek prostopady do osi belki.
T
o
=8sino+6ysino
Z tego rwnania, podstawiajc odpowiednio za y najpierw 0, a potem 1 uzyskujemy wartoci siy tncej na
kocach przsa.
T
31
=8
4
5
=6,4| kN
T
13
=8
4
5
+61
4
5
=11,2| kN
Z uzyskanych wynikw moemy narysowa wykres si tncych dla caej ramy.
25,343
T
p
(n)
6,143
8,4286
6,4
11,2
+
[kN]
+
-
Rys. 5.12. Wykres si tncych w ukadzie statycznie niewyznaczalnym
Na koniec wyznaczamy rozkad si normalnych:
dla prta 1-3 suma rzutw wszystkich si wewntrznych na kierunek osi prta (rys. 5.11) prowadzi do
rwnania:
N
o
=8cos o+6ycos o
po podstawieniu za zmienn y punktw kocowych:
N
31
( y=0)=4,8| kN
N
13
( y=1)=8,4| kN
z rwnowagi wza 2 na podstawie rys. 5.13 wyznaczamy N21:
N
21
=0
N
21
8,4286
2
Rys. 5.13. Siy dziaajce na wze 2
z rwnowagi wza 1 (suma rzutw si na kierunek 0-1-3):
8,4
11,4
8,4286
0
6,1429
N
10
1
Rys. 5.14. Siy dziaajce na wze 1
N
10
=8,4+8,42857sino=15,14286 | kN
z warunku rwnowagi prta 0-1:
15,1429
N
01
q = 6 kN/m
Rys. 5.15. Rozkad si normalnych na prcie 0-1
N
01
=15,1429+64cos o=29,543| kN
Na podstawie tych wynikw narysujmy wykres si normalnych.
29,543
N
p
(n)
15,143
8,4
4,8
+
+
[kN]
0
Rys. 5.16. Wykres si normalnych w ukadzie statycznie niewyznaczalnym
W celu kontroli poprawnoci oblicze dokonamy sprawdzenia statycznego.
q = 6 kN/m
25,3429
29,5429
11,2
8,4286
8,4
11
47,5714
1
Rys. 5.17. Sprawdzenie statyczne
Zapisujemy trzy rwnania rwnowagi dla czci konstrukcji (rys. 5.17) obcionej siami zewntrznymi i
siami wewntrznymi:
M
1
=0
118,42857547,57143+25,342865642=0,810
6
| kNm0
X =0
64+8,4cos o+11,2sino29,54286cos o25,34286sino=0,03610
6
| kN 0
Y =0
8,4sino11,2cos o+8,42857+25,34286cos o29,54286sino=0,07210
6
| kN 0
Poniewa rwnania s spenione, moemy stwierdzi, e statyczna niezmienno jest zapewniona.
5.2. Wpyw osiada podpr
Przeanalizujmy t sam ram w przypadku kiedy podpory doznaj przemieszcze.
5.0 3.0
4.0
[m]
EJ
0,3EJ
0,03 m
0,006 rad
0
1
2
3
Rys. 5.18. Rama paska statycznie niewyznaczalna doznajca przemieszcze w podporach
Poniewa prt 1-3 jest elementem statycznie wyznaczalnym, osiadania podpr nie wywoaj w nim si
wewntrznych. Dlatego pominiemy go w dalszych obliczeniach i wykorzystamy wczeniejszy ukad
podstawowy
EJ
0,3EJ
0,03 m
0,006 rad

oraz wyznaczon dla niego macierz sztywnoci. W ukadzie rwna kanonicznych trzeba jedynie uwzgldni
inne wyrazy wolne:
0,84 EJ+r
1A
=0
0,0585 EJA+r
2A
=0
W celu ich wyznaczenia obliczamy kty obrotw ciciw prtw powstae na skutek osiadania podpr:
5.0 3.0
[m]
0,006 rad
0,03 m
0
1
2
12
()
01
()
4.0
Rys. 5.20. Kty obrotu ciciw prtw od osiadania podpr
012-
01
(A)
4+
12
(A)
0=0 -
01
(A)
=0
012 .
01
(A)
3+
12
(A)
5=0,03 -
12
(A)
=0,006 | rad
oraz
0
(A)
=0,006 | rad
Obliczone wartoci podstawiamy do wzorw transformacyjnych i rysujemy wykres momentw od osiada
podpr,
M
30,006EJ
20,30,006EJ
40,30,006EJ
r
1
r
2
5
5
5
Rys. 5.21. Wykres momentw w ukadzie podstawowym od osiadania podpr
a nastpnie, korzystajc z rwnowagi si w wle oraz z zasady pracy wirtualnej okrelamy szukane reakcje:
r
1A
=
3
5
EJ0,006+
2
5
0,3 EJ0,006=0,00432 EJ
r
2A
1
60,3 EJ
5
0,006
1
4
3
5
EJ0,006
(
3
20
1
)
=0
r
2 A
=0
Znajc wartoci reakcji ri moemy wyznaczy przemieszczenia wzw z ukadu rwna kanonicznych:
0,84 EJ0,00432 EJ =0
0,0585 EJA+0=0
Wynosz one:
=5,14285110
3
A=0
Korzystajc ze wzoru superpozycyjnego moemy wyliczy wartoci momentw w ukadzie niewyznaczalnym
w poszczeglnych wzach ramy. Poniewa jedno z przemieszcze jest rwne zero wzr superpozycyjny
upraszcza si:
M
A
(n)
=M
A
+M
1
(5.7)
M
(n)
5,1429
8,2286
10
-4
EJ
Rys. 5.22. Wykres momentw w ukadzie niewyznaczalnym od osiadania podpr
Wartoci si tncych wyznaczamy, podobnie jak poprzednio, analizujc oddzielnie kady prt obciony
wyznaczonymi momentami.

1,02857
0,61714
T
(n)
+
+
10
-4
EJ
Rys. 5.23. Wykres si tncych w ukadzie niewyznaczalnym od osiadania podpr
Si normaln N10 wyliczymy na podstawie warunku rwnowagi si w wle 1 (rys. 5.24).
1,0285714
0
0,617143
N
10
1
Rys. 5.24. Siy dziaajce w wle 1
Po zrzutowaniu wszystkich si na kierunek prta 0-1 otrzymujemy:
N
10
=1,02857sino=0,82286 | kN
a normalna w przle 1-2 jest, tak jak poprzednio, rwna zeru.
0,822857
N
(n)
-
10
-4
EJ
Rys. 5.25. Wykres si normalnych w ukadzie niewyznaczalnym od osiadania podpr
Ponownie jak w poprzednim przypadku w celu sprawdzenia poprawnoci oblicze dokonamy
sprawdzenia statycznego:
0,617143
0,822857
1,0285714
0
8,22857
0
Rys. 5.26. Sprawdzenie statyczne w ramie obcionej osiadaniami podpr
Trzy rwnania uoone dla czci ramy obcionej tylko siami wewntrznymi:
M
0
=0
8,2285781,02857=1,210
6
| kNm0
X =0
0,822857cos o0,6171426sino=1,210
7
| kN 0
Y =0
0,822857sino+0,6171426cos o1,0285714=2,410
7
| kN 0
s spenione, co wiadczy o poprawnoci oblicze.
5.3. Wpyw temperatury
Ponownie poddajmy analizie t sam ram, tym razem obciajc j termicznie.
EJ
0,3EJ
20C
-20C
40C
0
1
2
3
Rys. 5.27. Rama paska statycznie niewyznaczalna obciona temperatur
Podobnie jak w przypadku osiada, temperatura nie wywoa si przekrojowych w statycznie
wyznaczalnym prcie 1-3. Dlatego, aby wyznaczy wykresy si wewntrznych, powstaych na skutek dziaania
temperatury, ponownie wykorzystamy wczeniej przyjty ukad podstawowy i zwizan z nim macierz
sztywnoci.
EJ
0,3EJ
20C
-20C
40C

Dziaanie temperatury naley rozdzieli na dwa przypadki: nierwnomiernego i rwnomiernego ogrzania.
Aby wyznaczy reakcje od nierwnomiernego ogrzania trzeba znale zalenoci temperaturowe na
poszczeglnych prtach ukadu:
At =
t
g
t
d
At
01
=40 C
o
At
12
=20 C
o
(5.8)
Dalej tworzymy wykres momentw odkadajc po stronie zimniejszej na poszczeglnych prtach momenty o
wartoci EJ o
t
At
h
dla prta obustronnie utwierdzonego i
3
2
EJ o
t
At
h
dla prta z przegubem (tabela 4.1).
Zakadamy, e konstrukcja wykonana jest ze stali, dla ktrej wspczynnik rozszerzalnoci termicznej wynosi:
o
t
=1,210
5
|
1
C
o

0
1
2
0,340EJ
t
1,520EJ
t
M
t
r
1t
r
2t
-0,340EJ
t

0,1
0,14
0,1
Rys. 5.29. Wykres momentw w ukadzie podstawowym od rnicy temperatur Dt
Korzystajc z rwnowagi w wle oraz z zasady pracy wirtualnej wyznaczamy reakcje:
r
1At
=
0,340
0,1
EJo
t
+
3
2
20
0,14
EJo
t
=334,285714 EJo
t
r
2At
1+0
1
4
+
3
2
20
0,14
EJo
t
3
20
1
)
=0
r
2At
=32,142857 EJo
t
Drugim przypadkiem obcienia jest rwnomierne dziaanie temperatury. Temperatur w prtach
ukadu obliczamy jako rnic pomidzy temperatur redni i temperatur montau:
t =
t
g
+t
d
2
t
m
(5.9)
Przyjmujc t
m
=10 C
o
otrzymujemy:
EJ
0,3EJ
t
10
=-10C
2
1
0
t
12
=20C

Rys. 5.30. Ukad podstawowy obciony temperatur t
W celu wyznaczenia ktw obrotw ciciw prtw tworzymy acuch kinematyczny uwzgldniajcy
wyduenia prtw na wskutek rwnomiernego ogrzania konstrukcji:
5.0 3.0
4.0
[m]
0
1
2
12
(t)
01
(t)
Rys. 5.31. Kty obrotu ciciw prtw od rwnomiernego ogrzania
012-
01
(t )
4+o
t
(10 C
o
)3+
12
(t )
0+o
t
( 20 C
o
)5=0 -
01
(t )
=17,5o
t
012 .
01
(t )
3o
t
(10 C
o
)4+
12
(t )
5=0 -
12
(t )
=2,5o
t
Dysponujc ktami
ik
(t )
moemy narysowa wykres momentw (rys. 5.32)
60,317,5EJ
t

M
t
r
1t
r
2t
60,317,5EJ
t
32,5EJ
t

5
5
5
0
1 2
Rys. 5.32. Wykres momentw w ukadzie podstawowym od temperatury to
a nastpnie wyznaczy reakcje powstae przy rwnomiernym ogrzaniu:
r
1 t
=
60,317,5EJo
t
5

3
5
2,5EJo
t
=(6,31,5)EJo
t
=4,8 EJo
t
r
2 t
1+26,3EJo
t
1
4
1,5EJo
t
3
20
)
=0
r
2 t
=3,375 EJo
t
Po zsumowaniu otrzymanych reakcji od t i t tworzymy ukadu rwna kanonicznych:
0,84 EJ+( 334,285714+4,8) EJo

t
=0
0,0585 EJA+(32,1428573,375) EJo
t
=0
i wyznaczamy wartoci przemieszcze w ramie obcionej temperatur:
=4,84408163310
3
A=5,90109890110
3
Korzystajc z wzoru superpozycyjnego (5.10) wyliczamy wartoci momentw w ukadzie niewyznaczalnym w
poszczeglnych wzach ramy.
M
T
(n)
=M
At
+M
t
+M
1
+M
2
A (5.10)
M
10
=
4
5
0,3 EJ
60,3 EJ
54
A+
0,340
0,1
EJo
t
+
60,3
5
17,5 EJo
t
M
10
=3,5987651+1,64401665+4,45752+0,2340198=2,73679135| kNm
M
01
=
20,3
5
EJ
60,3 EJ
54
A
0,340
0,1
EJo
t
+
60,3
5
17,5 EJo
t
M
01
=1,79938256+1,644016654,45752+0,2340198=4,37886611| kNm
M
12
=
3
5
EJ+
3
5
EJ
3
20
A+
3
2
20
0,14
EJo
t
3
5
2,5 EJo
t
M
12
=8,99691281,6440166+7,95985710,055719=2,7367913| kNm
M
T
(n)
-4,379
-2,737
2,737
[kNm]
Rys. 5.33. Wykres momentw w ukadzie niewyznaczalnym od temperatury
Podobnie jak poprzednio tworzymy wykres si tncych
0,547359

0,328415
T
T
(n)
+
+
[kN]
Rys. 5.34. Wykres si tncych w ukadzie niewyznaczalnym
oraz si normalnych (rwnowac wze 1):
0,5473583
0
0,32841496
N
10
1
Rys. 5.35. Siy dziaajce w wle 1
N
10
=0,5473583sino=0,43789| kN
0,479867
N
t
(n)
-
[kN]
Rys. 5.36. Wykres si normalnych w ukadzie niewyznaczalnym
I w tym przypadku w celu kontroli poprawnoci oblicze dokonamy sprawdzenia statycznego.
0,329415
4,37887
0,547359
0
0,437887
0
Rys. 5.37. Sprawdzenie statyczne
Zapisujemy trzy rwnania, ktre powinny zapewni statyczn niezmienno:
M
0
=0
4,3788661180,54735826=310
8
| kNm0
X =0
0,437886611cos o0,32841495sino=610
9
| kN 0
Y =0
0,437886611sino+0,32841495cos o0,54735826=210
9
| kN 0
Jak wida wszystkie sprawdzenia s spenione, co wiadczy o poprawnoci oblicze w przyjtym
algorytmie rozwizywania zada metod przemieszcze.

05 MB

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

05 MB

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Cz 2 5.

METODA PRZEMIESZCZE PRZYKAD LICZBOWY 1

1 i podstawieniu obliczonych wartoci do rwnania (5.2):

=(0,0135 EJ +0,0225 EJ +0,0225 EJ )

1 i podstawieniu obliczonych wartoci do rwnania (5.2):

Rys. 5.10. Przso 0 -1

Rys. 5.11. Przso 1-3

0,84 EJ+( 334,285714+4,8) EJo

You might also like