Koalicja POLSKA WOLNA OD GMO ul.

Chodna 48/153 00-872 Warszawa

http://www.polska-wolna-od-gmo.org

Warszawa, Stryszw, Wrocaw, Gliwice, 11.04.2012 r.

Pan Marcin Korolec Minister rodowiska ul. Wawelska 52/54 00-922 Warszawa

Dotyczy: Opina Koalicji POLSKA WOLNA OD GMO w sprawie Projektu Ustawy o zmianie ustawy o organizmach genetycznie zmodyfikowanych oraz niektrych innych ustaw W nawizaniu do pisma DP-0230-12/12180/12/A z dnia 28 marca 2012 dorczonego w dniu 04.04.2012 r., Koalicja POLSKA WOLNA OD GMO wnioskuje o odrzucenie w caoci

przedmiotowego projektu zmian do ustawy o organizmach genetycznie zmodyfikowanych. Na wstpie pragniemy podkreli, e proponowane zmiany dotycz w gwnej mierze wprowadzenia zapisw zawartych w rozporzdzeniach Wsplnot Europejskich, ktre z mocy traktatu weszy uprzednio do porzdku prawnego Rzeczypospolitej Polskiej. Wprowadzanie w ycie regulacji zawartych w tych rozporzdzeniach ley w gestii ministrw odpowiedzialnych za ich implementacj i nie wymaga interwencji Parlamentu i Prezydenta. Konsekwencj umieszczenia szczegowych zapisw rozporzdze WE w ustawie o organizmach genetycznie zmodyfikowanych bdzie konieczno dokonywania ustawowych zmian w kadym przypadku rewizji treci tych rozporzdze dokonywanych na szczeblu WE. Zmiana ustawy bdzie take niezbdna w przypadku utraty mocy prawnej tych rozporzdze np. w przypadku wystpienia Rzeczypospolitej Polskiej ze struktur Unii Europejskiej. Strona 1 z 5

Rozparzenie projektu zmian ustawy w proponowanym zakresie przez Parlament wydaje si by strat czasu i rodkw finansowych, ktre mogy by by przeznaczone na zasadnicz popraw brzmienia tej ustawy w kierunku realizacji postulatw spoeczestwa i Ramowego Stanowiska Rzdu RP dotyczcego organizmw genetycznie zmodyfikowanych z dnia 18.11.2008 r. dla uzyskania przez Polsk statusu kraju wolnego od GMO. Koalicja POLSKA WOLNA OD GMO ponownie zgasza swoje zasadnicze zastrzeenia w odniesieniu do aktualnie obowizujcego stanu prawnego obowizujcego w obszarze uregulowa zwizanych z zamierzonym uwolnieniem GMO do rodowiska, ktre s opisane w aktualnie obowizujcej Ustawie o organizmach genetycznie zmodyfikowanych z 2001 r. W naszej ocenie niezbdne jest wprowadzenie zasadniczej poprawki do treci tej ustawy dotyczcej definicji tzw. zamierzonego uwolnienia. Projekt zmiany zgaszany do Premiera RP w trybie ustawy lobbingowej stanowi zacznik do niniejszej opinii.

Niezalenie od powyszego pragniemy podkreli, e : 1. Ustawa ta zezwala na uprawy w Polsce genetycznie zmodyfikowanych rolin na skal przemysow: Jest to szokujcy brak respektu dla da zdecydowanej wikszoci Polakw, ktrzy chc Polski wolnej od GMO. Ustawa jest rwnie niezgodna z Ramowym Stanowiskiem Rzdu RP dotyczcym organizmw genetycznie zmodyfikowanych z dnia 18.11.2008 r., ktre wyranie mwi, e Polska ma by krajem wolnym od GMO.

2. Ustawa ta zawiera zapisy mwice o tym, e jest moliwe wpistnienie rolnictwa wolnego od GMO z tym stosujcym GMO Tymczasem wspistnienie rolnictwa wolnego od GMO z tym stosujcym GMO jest NIEMOLIWE i zostao to wielokrotnie udowodnione. Skaenie genetyczne bdzie nieuniknione i nieodwracalne. Rzd RP wprowadza opini publiczn w bd. Stwarzanie pozorw regulacji koegzystencji to tylko metoda narzucenia GMO wbrew preferencjom obywateli. Kiedy wspistnienie okae si nie by moliwe, nie bdzie ju moliwoci zmiany biegu wydarze i Strona 2 z 5

naprawienia szkd. Kary przewidziane w ustawie za 1 ha nielegalnych upraw genetycznie zmodyfikowanych rolin s miesznie mae, bo przecie zwolennikom GMO chodzi o zanieczyszczenie polskich pl. Zapac wic z ochot aby tylko pozbawi polskich rolnikw moliwoci produkcji wysokiej jakoci ywnoci, zrobi z nich niewolnikw ponadnarodowych korporacji a Polakw zmusi do spoywania ywnoci, ktra zabija. Zgod ssiadw mona bdzie atwo uzyska znajc realia polskiej wsi, bowiem rolnicy s niewiadomi zagroe ze strony GMO. Poza tym w wielu wypadkach zgoda nie bdzie konieczna, bo uprawa moe by np. zlokalizowana w rodku wielkiego pola tego samego waciciela. Ustawa zwalnia z wszelkiej odpowiedzialnoci uytkownikw GMO za spowodowanie szkody, jeli szkoda nastpia na skutek siy wyszej mona pod to podcign wszystko.

W zwizku z powyszym domagamy si: 1.Odrzucenia w caoci obecnego projektu ustawy o GMO. 2.Natychmiastowego wprowadzenia zakazu na MON810 wzorem innych krajw powoujc si na zasad przezornoci/klauzul ochronn, ktra obowizuje w Unii Europejskiej. '... Celem klauzuli ochronnej jest minimalizowanie zagroe dla ludzi i rodowiska. Zagroenie takie istnieje take wtedy, gdy pastwo czonkowskie nie zdyo dokona transpozycji przepisw unijnych do prawa krajowego. Polskie spoeczestwo i rodowisko wymagaj ochrony przeciwko niebezpiecznym produktom niezalenie od tego czy mamy czy nie mamy dobrych ustaw...' - prof. Kramer, specjalista prawa europejskiego. W wietle przepisw zawartych w Zasadzie Przezornoci zakaz taki powinien obowizywa a do momentu przedstawienia przez niezalene orodki badawcze niezbitych dowodw na brak jakiejkolwiek szkodliwoci GMO. 3. Podjcie przez Rzd RP wsppracy z innymi krajami UE, ktre ju wprowadziy zakaz MON810 (7 faktycznie + 2 w trakcie) w celu wprowadzenia w caej UE zakazu na stosowanie GMO w rolnictwie i przy produkcji ywnoci do czasu udowodnienia, e s one bezpieczne. Ustawodawca deklaruje, e celem projektu ustawy jest dokonanie transpozycji do polskiego porzdku prawnego dyrektyw Wsplnot Europejskich regulujcych zagadnienia dotyczce organizmw genetycznie zmodyfikowanych. Warto nadmieni, kraje UE, powoujc si na klauzule ochronne zawarte w dyrektywie 2001/18, wprowadziy zakaz upraw GM na swoim terytorium. Wydaje si, e chcc realizowa Stanowisko Ramowe Rzdu RP w odniesieniu do GMO, Polska powinna postpi podobnie jak wspomniane kraje UE, a nie przyjmowa ustaw, ktra zezwala na uprawy rolin GM. Podsumowujc, uwaamy, e wymienione zasadnicze wady proponowanej ustawy kwalifikuj projekt do odrzucenia w caoci. Ustawodawca deklaruje, e przepisy ustawy zostay opracowane w celu wdroenia ramowego Stanowiska Rzdu RP, w ktrym znajduje si zapis, e Polska dy, aby by krajem wolnym od GMO. Strona 3 z 5

Zapisy projektu ustawy, dopuszczajce otwarte uycie GMO, pozostaj w racej sprzecznoci z Ramowym Stanowiskiem Rzdu RP dotyczcym organizmw genetycznie zmodyfikowanych z dnia 18.11.2008. Projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo o organizmach genetycznie zmodyfikowanych sugeruje, e moliwa jest koegzystencja upraw tradycyjnych i GMO. Dowiadczenia krajw, ktre dopuciy uprawy GMO, pokazuj, e takie wspistnienie jest niemoliwe. Potwierdza to opinia Centrum Badawczego Unii (Joint Research Centre) z 2002 r. wykonana na zlecenie Komisji Europejskiej a take Europejski Komitet Spoeczno Ekonomiczny w Opinii w sprawie koegzystencji upraw zmodyfikowanych genetycznie z uprawami tradycyjnymi i ekologicznymi CESE 165/2004 Projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo o organizmach genetycznie zmodyfikowanych narusza: art.39 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, poniewa uprawa GMO w warunkach otwartych moe narazi zdrowi i ycie ludzi na niebezpieczestwo.(znane s ju udokumentowane przypadki szkodliwego oddziaywania pykw rolin GMO na ludzi) art.64 Konstytucji RP, poniewa wprowadzenie zezwole na uprawy GMO spowoduje realne straty dla producentw ywnoci i pasz bez GMO art.74 i 86 Konstytucji RP, poniewa uwolnienie GMO moe spowodowa pogorszenie stanu rodowiska i zagrozi utrat bezpieczestwa ekologicznego. Zasad Zrwnowaonego Rozwoju i Zasad Przezornoci poniewa na wszystkich pastwach ciy obowizek dooenia naleytej starannoci w ocenie skutkw, jakie dla rodowiska moe przynie nowo podejmowana decyzja lub uruchamiana dziaalno. Odpowiednie dziaania powinny by podejmowane z wyprzedzeniem, tzn. ju wtedy, gdy zachodzi uzasadnione prawdopodobiestwo, e powstanie problem ekologiczny, wymagajcy rozwizania, a nie dopiero wtedy, gdy praktyka lub nauka potwierdza jego istnienie. Projekt ustawy jest sprzeczny z Ramowym Stanowiskiem Rzdu RP dotyczcym GMO z 2008 r. Rzd Polski powinien wprowadzi natychmiastowy zakaz upraw rolin GMO w oparciu o delegacje odpowiednich dyrektyw i rozporzdze unijnych tak, jak to zrobiy inne kraje Unii Europejskiej. Wedug opinii znawcy prawa europejskiego prof. Ludwika Kramera, Rzd Polski ma prawo to zrobi jeszcze przed transponowaniem odpowiedniej dyrektywy do prawa krajowego (opinia listopad 2009). Art. 39 Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej brzmi: Nikt nie moe by poddany eksperymentom naukowym, w tym medycznym, bez dobrowolnie wyraonej zgody. Art. 74 Konstytucji RP brzmi: Wadze publiczne prowadza polityk zapewniajc bezpieczestwo ekologiczne wspczesnemu i przyszym pokoleniom. 1. Ochrona rodowiska jest obowizkiem wadz publicznych. Art. 86 Konstytucji stwierdza: Kady jest zobowizany do dbaoci o stan rodowiska i ponosi odpowiedzialno za spowodowane przez siebie jego pogorszenie. Zasady tej odpowiedzialnoci okrela ustawa. Art. 64 Konstytucji RP brzmi : 1. Kady ma prawo do wasnoci, innych praw majtkowych oraz prawo dziedziczenia. 2. Wasno, inne prawa majtkowe oraz prawo dziedziczenia podlegaj rwnej dla wszystkich ochronie prawnej. Strona 4 z 5

3. Wasno moe by ograniczona tylko w drodze ustawy i tylko w zakresie, w jakim nie narusza ona istoty prawa wasnoci. Ramowe Stanowisko Rzdu RP w sprawie GMO z 2008 r., w konkluzji rozdziau II zatytuowanego Zamierzone uwolnienie organizmw genetycznie modyfikowanych do rodowiska w celach dowiadczalnych zawiera jednoznaczny zapis: Rzd Polski dy, by Polska
uzyskaa status kraju wolnego od GMO, dlatego te opowiada si przeciwko prowadzeniu na terytorium RP zamierzonego uwalniania GMO do rodowiska w celach dowiadczalnych.

Tymczasem w projekcie Ustawy o zmianie ustawy Prawo o zmodyfikowanych zamieszczono cay szereg przepisw oraz zastosowanie upraw rolin z zamierzonym uwolnieniem GMO dowiadczalnych, ktre w wietle Ramowego Stanowiska Rzdu RP s

organizmach genetycznie procedur sankcjonujcych do rodowiska w celach bezprzedmiotowe.

W ustawie (przedoeniu rzdowym ) nie powinny pojawia si zapisy, ktre s z nim sprzeczne. Przeciwnie, tre ustawy powinna by penym odzwierciedleniem ducha i litery Ramowego Stanowiska Polski w sprawie GMO. Komisja Sterujca Koalicji POLSKA WOLNA OD GMO Pawe Poanecki Jadwiga opata Sir Julian Rose Anna Szmelcer Roman Andrzej niady

Podpisa z upowanienia Komisji Sterujcej

Roman Andrzej niady

Zacznik: Interwencja w sprawie poprawki zmodyfikowanych z dnia 21 czerwca 2001r.

do

ustawy

organizmach

genetycznie

Strona 5 z 5