Projekt z dnia 21 maja 2012 r. ROZPORZDZENIE RADY MINISTRW z dnia .. 2012 r.

w sprawie wymaga dotyczcych rozruchu i eksploatacji obiektw jdrowych 1) Na podstawie art. 38 ustawy z dnia 29 listopada 2000 r. Prawo atomowe (Dz. U. z 2012 r. poz. 264) zarzdza si, co nastpuje: Rozdzia 1 Przepisy oglne 1. W rozumieniu niniejszego rozporzdzenia uyte okrelenia oznaczaj: 1) granica cinieniowa obiegu chodzenia reaktora: a) w przypadku reaktora cinieniowego - system fizycznie poczonych elementw cinieniowych wyposaenia utrzymujcych chodziwo reaktora o okrelonych parametrach roboczych, w szczeglnoci zbiornik cinieniowy lub kanay cinieniowe reaktora, rurocigi lub ich elementy, oraz pompy i armatura, ktre tworz obieg chodzenia reaktora lub s poczone z obiegiem chodzenia reaktora do nastpujcej armatury wcznie: - najbardziej zewntrzny zawr odcinajcy na rurocigu systemu przechodzcego przez pierwotn obudow bezpieczestwa reaktora, - drugi z dwch zaworw na rurocigu systemu nie przechodzcego przez pierwotn obudow bezpieczestwa reaktora, ktre podczas normalnej pracy reaktora s zamknite, - osprzt zabezpieczajcy zamontowany na elementach obiegu chodzenia reaktora; b) w przypadku reaktora wrzcego - elementy cinieniowe wyposaenia od reaktora do najbardziej zewntrznych zaworw odcinajcych obudow bezpieczestwa reaktora, zamontowanych na rurocigach pary wieej i wody zasilajcej wcznie; 2) jdrowy blok energetyczny zesp skadajcy si w szczeglnoci z jdrowego reaktora energetycznego, obiegu chodzenia reaktora, obiegu czynnika roboczego, jednego lub wikszej liczby turbozespow, tworzcy wraz z systemami pomocniczymi skoordynowany system konwersji energii cieplnej paliwa jdrowego w energi elektryczn; 3) limity (granice) bezpieczestwa wartoci tych parametrw fizycznych i technologicznych, ktrych przekroczenie jest niedopuszczalne i ktre bezporednio wpywaj na stan barier fizycznych powstrzymujcych rozprzestrzenianie si substancji promieniotwrczych (barier ochronnych);
1)

Niniejsze rozporzdzenie dokonuje w zakresie swojej regulacji wdroenia dyrektywy Rady 2009/71/Euratom z dnia 25 czerwca 2009 r. ustanawiajcej wsplnotowe ramy bezpieczestwa jdrowego obiektw jdrowych (Dz. Urz. UE L 172 z 02.07.2009, str. 18 oraz Dz. Urz. UE L 260 z 03.10.2009, str. 40).

4) nastawy systemw bezpieczestwa - wartoci parametrw, przy ktrych systemy bezpieczestwa s automatycznie uruchamiane w razie wystpienia przewidywanych zdarze eksploatacyjnych lub warunkw awaryjnych, w celu zapobieenia przekroczeniu limitw (granic) bezpieczestwa; 5) obudowa bezpieczestwa reaktora a) w przypadku elektrowni jdrowej pierwotn obudow bezpieczestwa reaktora oraz wtrn obudow bezpieczestwa reaktora cznie, b) w przypadku reaktora badawczego pierwotn obudow bezpieczestwa reaktora; 6) pierwotna obudowa bezpieczestwa reaktora szczeln konstrukcj zaprojektowan na wytrzymanie granicznych parametrw projektowych okrelonych dla rozpatrywanych awarii; 7) Prezes Agencji - Prezesa Pastwowej Agencji Atomistyki; 8) stan bezpiecznego wyczenia stan obiektu jdrowego po wystpieniu przewidywanego zdarzenia eksploatacyjnego lub warunkw awaryjnych, w ktrym fundamentalne funkcje bezpieczestwa s wypeniane i stabilnie utrzymywane w dugim okresie czasu, a w przypadku elektrowni jdrowej i reaktora badawczego dodatkowo reaktor jest w stanie podkrytycznym; 9) stany eksploatacyjne normaln eksploatacj i przewidywane zdarzenia eksploatacyjne; 10) stany obiektu jdrowego stany eksploatacyjne i warunki awaryjne; 11) system bezpieczestwa system obiektu jdrowego przeznaczony do zapobieenia wystpieniu lub ograniczenia skutkw przewidywanych zdarze eksploatacyjnych i warunkw awaryjnych, a w przypadku elektrowni jdrowej lub reaktora badawczego take do osignicia stanu bezpiecznego wyczenia; 12) system zabezpiecze system monitorujcy prac obiektu jdrowego, ktry po wykryciu odchyle od normalnej eksploatacji automatycznie uruchamia dziaania celem zapobieenia wystpieniu przewidywanego zdarzenia eksploatacyjnego i warunkw awaryjnych; 13) ustawa ustaw z dnia 29 listopada 2000 r. - Prawo atomowe; 14) wtrna obudowa bezpieczestwa reaktora zewntrzn powok ograniczajc przestrze, gdzie znajduj si lub mog znajdowa si po awarii promieniotwrcze produkty rozszczepienia, otaczajca cakowicie przepusty i armatur odcinajc pierwotnej obudowy bezpieczestwa reaktora, oraz przynajmniej czciowo: a) pierwotn obudow bezpieczestwa reaktora, b) cz systemw i elementw wyposaenia obiektu jdrowego poczonych z granic cinieniow obiegu chodzenia reaktora lub z przestrzeni pierwotnej obudowy bezpieczestwa reaktora, ktre w razie awarii mog przenosi skaone pyny poza pierwotn obudow bezpieczestwa reaktora.

Rozdzia 2 Wymagania wsplne dla rozruchu i eksploatacji obiektu jdrowego 2. 1. Rozruch i eksploatacj obiektu jdrowego prowadzi si zgodnie z limitami i warunkami eksploatacyjnymi. 2. Limity i warunki eksploatacyjne podlegaj przegldom w toku rozruchu i eksploatacji obiektu jdrowego. 3. Prezes Agencji dokonujc modyfikacji limitw lub warunkw eksploatacyjnych, uwzgldnia dowiadczenia eksploatacyjne, modyfikacje systemw lub elementw konstrukcji lub wyposaenia obiektu jdrowego majcych istotne znaczenie dla zapewnienia bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej, wyniki nowych analiz bezpieczestwa oraz postp naukowo-techniczny. 4. Opis limitw i warunkw eksploatacyjnych jest udostpniany pracownikom sterowni obiektu jdrowego w odrbnym dokumencie (specyfikacji technicznej dla odpowiednio - rozruchu lub eksploatacji). 5. Do wniosku o modyfikacj limitw i warunkw eksploatacyjnych jest doczana szczegowa propozycja modyfikacji wraz z uzasadnieniem jej dokonania. 6. Do wniosku o wydanie zgody na modernizacj systemu lub elementu konstrukcji lub wyposaenia obiektu jdrowego jest doczana szczegowa dokumentacja proponowanej modernizacji wraz z uzasadnieniem dokonania modernizacji. 3. 1. Limity i warunki eksploatacyjne obejmuj wszystkie tryby normalnej eksploatacji obiektu jdrowego, w szczeglnoci prac na mocy, stany podkrytyczne reaktora i przeadunek paliwa jdrowego, oraz przejcia pomidzy tymi trybami. 2. Limity i warunki eksploatacyjne zawieraj co najmniej: 1) limity (granice) bezpieczestwa; 2) graniczne wartoci nastaw systemw bezpieczestwa; 3) limity i warunki dla normalnej eksploatacji; 4) wymagania dotyczce kontroli i nadzoru nad systemami oraz elementami konstrukcji i wyposaenia obiektu jdrowego majcymi istotne znaczenie dla zapewnienia bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej; 5) minimaln wymagan obsad pracownikw eksploatacyjnych, w tym pracownikw sterowni. 4. 1. Limity (granice) bezpieczestwa s ustalane z zastosowaniem zachowawczego podejcia, uwzgldniajcego niepewnoci analiz bezpieczestwa. 2. W przypadku przekroczenia limitw (granic) bezpieczestwa w toku rozruchu lub eksploatacji elektrowni jdrowej lub reaktora badawczego niezwocznie wycza si reaktor. 5. Limity i warunki dla normalnej eksploatacji okrelaj warunki bezpiecznej eksploatacji obiektu jdrowego we wszystkich trybach jego normalnej eksploatacji. Obejmuj one w szczeglnoci: 1) zakresy i szybkoci dopuszczalnych i technologicznych obiektu jdrowego; zmian parametrw fizycznych

2) wymagania dotyczce dyspozycyjnoci funkcjonalnej i wydajnoci systemw oraz elementw wyposaenia obiektu jdrowego majcych istotne znaczenie dla zapewnienia bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej, tak, eby mogy one wypeni funkcje bezpieczestwa w okrelonych warunkach; 3) dziaania, jakie naley podj na wypadek, gdy wymagania, o ktrych mowa w pkt 2 nie s spenione, oraz czas w jakim naley te dziaania podj. 6. 1. W sytuacji, w ktrej jednostka organizacyjna posiadajca zezwolenie na rozruch lub eksploatacj obiektu jdrowego nie jest w stanie zapewni pracy obiektu jdrowego zgodnej z limitami i warunkami dla normalnej eksploatacji, a take w przypadku, gdy obiekt jdrowy zachowuje si w sposb nieoczekiwany, niezwocznie podejmuje si dziaania majce na celu doprowadzenie obiektu do stanu bezpiecznego. 2. Obiekt jdrowy nie moe by ponownie uruchomiony po nieplanowanym wyczeniu zanim nie zostanie wykazane, e uruchomienie takie jest bezpieczne. 7. Jeeli okolicznoci wymagaj pracy obiektu jdrowego poza limitami i warunkami dla normalnej eksploatacji, to eksploatacj prowadzi si zgodnie z zatwierdzon przez Prezesa Agencji instrukcj, opracowan przez kierownika jednostki organizacyjnej w oparciu o analiz bezpieczestwa, obejmujc take dziaania celem przywrcenia stanu normalnej eksploatacji obiektu jdrowego. 8. W celu zapewnienia waciwego poziomu bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej na etapie rozruchu oraz na etapie eksploatacji obiektu jdrowego, w jednostce organizacyjnej posiadajcej zezwolenie na rozruch lub eksploatacj obiektu jdrowego w szczeglnoci: 1) decyzje w sprawach bezpieczestwa jdrowego s podejmowane po przeprowadzeniu analiz uwzgldniajcych wszelkie aspekty zwizane z bezpieczestwem jdrowym; 2) zapewnia si wystarczajc liczb pracownikw o odpowiednich do realizowanych zada kwalifikacjach i dowiadczeniu zawodowym, przy czym: a) liczba oraz kwalifikacje pracownikw wymagane dla prowadzenia bezpiecznej eksploatacji s systematycznie weryfikowane i dokumentowane, b) obsady pracownikami stanowisk istotnych dla bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej dokonuje si z uwzgldnieniem dugoterminowego planu, c) zmiany liczby pracownikw, ktre mogyby mie istotne znaczenie dla bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej s planowane z wyprzedzeniem oraz oceniane po ich wdroeniu; 3) wszelkie dziaania majce istotne znaczenie dla zapewnienia bezpieczestwa jdrowego lub ochrony radiologicznej, prowadzi si zgodnie z procedurami rozruchowymi lub eksploatacyjnymi; 4) jeeli z przeprowadzonej oceny bezpieczestwa wynika, e jest dopuszczalne wykonanie uznanych za potrzebne nierutynowych testw lub czynnoci, ktre nie s objte procedurami rozruchowymi lub eksploatacyjnymi, to wykonuje si je zgodnie z procedur wykonywania nierutynowych testw lub czynnoci zatwierdzon przez Prezesa Agencji;

5) zapewnia si niezbdne wyposaenie i waciwe warunki w miejscu pracy dla bezpiecznego wykonywania zada przez pracownikw obiektu jdrowego; 6) istnieje odpowiedni system przegldu i oceny, umoliwiajcy stae monitorowanie zagadnie bezpieczestwa jdrowego oraz przeprowadzanie ocen okresowych bezpieczestwa jdrowego; 7) prowadzone s systematyczne analizy dowiadcze eksploatacyjnych, rozwoju midzynarodowych wymaga bezpieczestwa, postpu technologicznego i nowej wiedzy, a wnioski z tych analiz s stosowane dla poprawy stanu bezpieczestwa obiektu jdrowego; 8) zarzdzanie konfiguracj obiektu jdrowego zapewnia spjno pomidzy wymaganiami projektowymi, fizyczn konfiguracj obiektu oraz jego dokumentacj, obejmujc w szczeglnoci zarzdzanie zmianami konfiguracji obiektu wynikajcymi z prowadzonych czynnoci utrzymania, prb, remontw, limitw i warunkw eksploatacyjnych, oraz modernizacji lub modyfikacji systemw lub elementw konstrukcji lub wyposaenia obiektu jdrowego; 9) wykonywane czynnoci oraz procesy zachodzce w obiekcie jdrowym, w tym dziaania dostawcw i wykonawcw systemw oraz elementw konstrukcji i wyposaenia obiektu jdrowego, mogce mie wpyw na bezpieczn eksploatacj obiektu, s kontrolowane z wykorzystaniem zintegrowanego systemu zarzdzania; 10) nie prowadzi si eksperymentw mogcych mie negatywny wpyw na bezpieczestwo jdrowe lub ochron radiologiczn; 11) prowadzi si systematyczne oceny celem potwierdzenia w szczeglnoci poprzez odpowiednie badania kwalifikacyjne e systemy oraz elementy konstrukcji i wyposaenia obiektu jdrowego majce istotne znaczenie dla zapewnienia bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej s zdolne funkcjonowa zgodnie z wymaganiami projektowymi w stanach eksploatacyjnych i warunkach awaryjnych. 9. 1. W toku rozruchu i eksploatacji obiektu jdrowego we wszystkich stanach eksploatacyjnych obiektu jdrowego zapewnia si spenienie wymaga ochrony radiologicznej sucych wdroeniu zasady optymalizacji, o ktrej mowa w art. 9 ustawy, w szczeglnoci poprzez: 1) podzia lokalizacji miejsc pracy oraz kontrol dostpu pracownikw i ruchu substancji promieniotwrczych, oraz uzyskiwanie informacji o rzeczywistych mocach dawki i skaeniach promieniotwrczych; 2) okrelenie zasad wsppracy w opracowywaniu procedur ruchowych i utrzymania dla prac w warunkach naraenia na promieniowanie jonizujce; 3) stosowanie aparatury pomiarowej i sprztu do monitorowania zagroenia; 4) stosowanie rodkw ochrony indywidualnej i zbiorowej pracownikw; 5) szkolenie pracownikw obiektu jdrowego i pracownikw zewntrznych w zakresie ochrony radiologicznej; 6) monitoring radiologiczny na terenie obiektu jdrowego; 7) dekontaminacj osb, systemw oraz elementw konstrukcji i wyposaenia obiektu jdrowego.

2. W caym okresie rozruchu i eksploatacji obiektu jdrowego zapewnia si, e inspektor ochrony radiologicznej oraz wyodrbniona organizacyjnie suba ochrony radiologicznej: 1) zachowuj niezaleno od komrek organizacyjnych odpowiedzialnych za eksploatacj obiektu jdrowego, zwaszcza odnonie proponowania rodkw i dziaa majcych na celu zapewnienie ochrony radiologicznej; posiadaj wystarczajce rodki do realizacji swoich zada.

2)

3. W toku rozruchu i eksploatacji obiektu jdrowego weryfikuje si prawidowo wdroenia zintegrowanego systemu zarzdzania w zakresie ochrony radiologicznej, oraz ocenia si czy spenia on zaoone cele i w razie potrzeby podejmuje si odpowiednie dziaania korygujce i aktualizujce w zakresie jego wdroenia, w wietle dowiadcze eksploatacyjnych. 10. W jednostce organizacyjnej posiadajcej zezwolenie na rozruch lub eksploatacj obiektu jdrowego gromadzenie, segregowanie, przetwarzanie, przemieszczanie i przechowywanie na terenie obiektu, oraz przygotowanie do transportu poza teren obiektu jdrowego odpadw promieniotwrczych i wypalonego paliwa jdrowego w toku rozruchu lub eksploatacji obiektu jdrowego nastpuje zgodnie z programem bezpiecznej gospodarki odpadami promieniotwrczymi i wypalonym paliwem jdrowym, stanowicym cz opisu procesw zachodzcych w jednostce organizacyjnej, o ktrym mowa w art. 36k ust. 2 pkt 7 ustawy. 11. 1. W jednostce organizacyjnej posiadajcej zezwolenie na rozruch lub eksploatacj obiektu jdrowego w toku rozruchu lub eksploatacji obiektu jdrowego: 1) prowadzi si: a) monitoring uwolnie substancji promieniotwrczych do rodowiska, celem sprawdzenia, czy roczne dawki skuteczne (efektywne) od wszystkich drg naraenia, otrzymywane przez osoby z ogu ludnoci, utrzymywane s na minimalnym rozsdnie osigalnym poziomie oraz b) systematyczne analizy wynikw tego monitoringu; 2) przedstawia si analizy, o ktrych mowa w ust. 1 lit. b, na danie Prezesa Agencji. 2. W jednostce organizacyjnej posiadajcej zezwolenie na rozruch lub eksploatacj obiektu jdrowego w toku rozruchu i eksploatacji obiektu jdrowego prowadzi si w otoczeniu obiektu jdrowego monitoring radiologiczny rodowiska w celu oceny wpywu radiologicznego uwolnie substancji promieniotwrczych na rodowisko, zgodnie z programem opracowanym przez kierownika jednostki organizacyjnej posiadajcej zezwolenie na rozruch lub eksploatacj obiektu jdrowego. 12. W toku rozruchu i eksploatacji obiektu jdrowego regulacj oraz kontrol reimu wodno-chemicznego i radiochemicznego systemw i elementw wyposaenia obiektu jdrowego prowadzi si zgodnie z programem opracowanym przez kierownika jednostki organizacyjnej posiadajcej zezwolenie na rozruch lub eksploatacj obiektu jdrowego. 13. W toku rozruchu i eksploatacji obiektu jdrowego cz obiektu jdrowego, w ktrej prowadzone s roboty budowlano-montaowe, oddziela si od pozostaej czci obiektu jdrowego poddawanego rozruchowi albo bdcego w eksploatacji, w szczeglnoci od jdrowego bloku energetycznego, tak, eby prowadzone roboty oraz ewentualne wypadki i awarie zwizane z budow nie miay negatywnego wpywu na 6

bezpieczestwo jdrowe lub ochron radiologiczn czci obiektu, w ktrej te prace nie s prowadzone. 14. Przez cay okres rozruchu i eksploatacji obiektu jdrowego zapewnia si rodki dla zapobiegania poarom, wykrywania i szybkiego gaszenia poarw, oraz zapobiegania ich rozprzestrzenianiu si i oddziaywaniu na miejsca gdzie mogyby one zagrozi bezpieczestwu jdrowemu lub ochronie radiologicznej, zgodnie z sekwencj poziomw bezpieczestwa, na podstawie wdroonego przed rozpoczciem rozruchu obiektu jdrowego programu ochrony przeciwpoarowej. 15. W obiekcie jdrowym wdraa si procedury dla zapewnienia kontroli i minimalizowania iloci materiaw palnych oraz zminimalizowania potencjalnych rde ognia, ktre mogyby uszkodzi w toku rozruchu lub eksploatacji obiektu jdrowego systemy, elementy konstrukcji lub wyposaenia obiektu jdrowego majce istotne znaczenie dla zapewnienia bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej. Wdraa si take odpowiednie procedury stosowania rodkw takich jak kontrole stanu technicznego, czynnoci konserwacyjno-remontowe, testy sprawnoci technicznej i funkcjonalnej barier przeciwpoarowych oraz wyposaenia do wykrywania i gaszenia poarw. 16. W obiekcie jdrowym zapewnia si wymagane urzdzenia przeciwpoarowe i ganice oraz prowadzi si szkolenia pracownikw w zakresie rodkw ochrony przeciwpoarowej i postpowania na wypadek poaru. Ponadto opracowuje si i aktualizuje procedury okrelajce obowizki i dziaania pracownikw obiektu jdrowego w razie poaru powstaego w toku rozruchu lub eksploatacji obiektu jdrowego. 17. 1. Na terenie obiektu jdrowego, na ktrego rozruch lub eksploatacj zostao wydane zezwolenie, tworzy si, zgodnie z przepisami o ochronie przeciwpoarowej, zakadow stra poarn z odpowiedni liczb pracownikw i niezbdnym wyposaeniem. 2. Gaszenie poarw w obiekcie jdrowym w toku jego rozruchu i eksploatacji jest objte opracowanym i aktualizowanym przez kierownika jednostki organizacyjnej planem dziaa ratowniczo-ganiczych, uwzgldniajcym strategi gaszenia poarw w obiekcie jdrowym, obejmujcym kad ze stref, w ktrych poar mgby uszkodzi systemy, elementy konstrukcji lub wyposaenia obiektu jdrowego, majce istotne znaczenie dla zapewnienia bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej. 18. 1. Przed rozpoczciem rozruchu obiektu jdrowego przeprowadza si w jednostce organizacyjnej wykonujcej dziaalno polegajc na rozruchu obiektu jdrowego wiczenia awaryjne celem przetestowania zakadowego planu postpowania awaryjnego. 2. W toku rozruchu i eksploatacji obiektu jdrowego przeprowadza si szkolenia pracownikw obiektu jdrowego w zakresie ich obowizkw na wypadek awarii oraz prowadzenia okresowych wicze awaryjnych, opartych na realistycznych scenariuszach uwzgldniajcych poczenia zagroe jdrowych z niejdrowymi, takich jak poar w poczeniu ze znaczcymi poziomami promieniowania lub skae promieniotwrczych, wydzielenie gazw trujcych lub duszcych w poczeniu z promieniowaniem lub skaeniami.

 19. 1. W reaktorze dopuszczalne jest w toku rozruchu i eksploatacji obiektu jdrowego stosowanie jedynie paliwa jdrowego o konstrukcji, rodzaju i wzbogaceniu okrelonym w zezwoleniu na rozruch lub eksploatacj obiektu jdrowego. 2. Gospodark paliwem jdrowym w rdzeniu reaktora w toku rozruchu lub eksploatacji elektrowni jdrowej lub reaktora badawczego prowadzi si zgodnie ze specyfikacjami technicznymi oraz procedurami zakupu, zaadunku oraz przeadunku paliwa, prowadzenia kampanii paliwowej, wyadunku, prowadzenia bada i kontroli paliwa jdrowego oraz elementw rdzenia reaktora, w tym wykrywania degradacji elementw paliwowych lub prtw regulacyjnych, wchodzcymi w skad odpowiednio procedur rozruchowych lub procedur eksploatacyjnych obiektu jdrowego. 3. W elektrowni jdrowej i reaktorze badawczym okrelon parti paliwa jdrowego zaadowuje si do reaktora oraz wyadowuje z niego zgodnie z programem przeadunku paliwa jdrowego zatwierdzonym przez Prezesa Agencji. 4. Stan rdzenia reaktora podczas przeadunku paliwa jdrowego jest stale monitorowany, a program przeadunku paliwa jdrowego podlega w razie koniecznoci przegldowi i modyfikacjom, zatwierdzanym przez Prezesa Agencji. 5. Po zakoczeniu przeadunku paliwa jdrowego i przed uruchomieniem reaktora, przeprowadza si testy w celu sprawdzenia, czy rdze reaktora funkcjonuje zgodnie z zaoeniami projektowymi. 20. 1. Poczynajc od pierwszego przywiezienia paliwa jdrowego na teren obiektu jdrowego stosuje si w obiekcie jdrowym odpowiednie rodki postpowania awaryjnego. 2. Pene wdroenie procedur awaryjnych w elektrowni jdrowej i reaktorze badawczym nastpuje przed rozpoczciem pierwszego zaadunku paliwa jdrowego do rdzenia reaktora. 3. Aparatura pomiarowa, narzdzia, urzdzenia, dokumentacja i rodki cznoci przewidziane do uycia w sytuacjach awaryjnych s dostpne oraz utrzymywane w dobrym stanie technicznym i przechowywane w taki sposb, eby nie zostay one uszkodzone lub nie stay si niedostpne na skutek awarii. 21. Sposoby zapewnienia minimalizacji zagroe nie zwizanych z promieniowaniem jonizujcym dla pracownikw obiektu jdrowego, pracownikw zewntrznych oraz innych osb wchodzcych na teren obiektu jdrowego opisuje si w programie bezpieczestwa i higieny pracy, opracowanym przez kierownika jednostki organizacyjnej posiadajcej zezwolenie na rozruch lub eksploatacj obiektu jdrowego. Rozdzia 3 Rozruch obiektu jdrowego 22. W programie rozruchu obiektu jdrowego, o ktrym mowa w art. 37a ust. 2 ustawy, okrela si: 1) organizacj prac rozruchowych z podziaem na etapy rozruchu; 2) programy poszczeglnych etapw rozruchu obiektu jdrowego.

 23. Prace rozruchowe w obiekcie jdrowym prowadzi si zgodnie z procedurami rozruchowymi stanowicymi cz programu rozruchu obiektu jdrowego. W trakcie rozruchu w praktycznie moliwym zakresie podlegaj sprawdzeniu take procedury eksploatacyjne obiektu jdrowego, w szczeglnoci dotyczce prowadzenia ruchu obiektu jdrowego. 24. 1. W procedurach rozruchowych obiektu jdrowego przewiduje si sytuacje, w ktrych prace rozruchowe s wstrzymywane w celu uzyskania zgody Prezesa Agencji na ich kontynuacj (punkty zatrzymania). W szczeglnoci jeden z punktw zatrzymania poprzedza rozpoczcie etapu rozruchu fizycznego reaktora, o ktrym mowa w 29. 2. Program kadego etapu rozruchu obiektu jdrowego zawiera: 1) okrelenie celu oraz opis metodologii prowadzenia czynnoci na danym etapie rozruchu obiektu jdrowego; 2) harmonogram czynnoci przedstawiajcy zwizki czasowe i logiczne pomidzy poszczeglnymi czynnociami danego etapu rozruchu obiektu jdrowego; 3) wymagania dotyczce przygotowa technologicznych oraz zasilania w energi; 4) kryteria akceptacji wynikw oraz opis metodologii oceny ich spenienia; 5) opis stanu pocztkowego i stanu kocowego obiektu jdrowego dla danego etapu rozruchu; 6) opis organizacji etapu rozruchu, w szczeglnoci: okrelenie wymaga dotyczcych pracownikw niezbdnych dla wykonania czynnoci na danym etapie rozruchu, wskazanie pracownikw odpowiedzialnych za wykonywanie czynnoci, kierowanie czynnociami i ich ocen, uprawnienia i zakresy odpowiedzialnoci tych osb; 7) okrelenie sposobu przejcia do nastpnego etapu rozruchu; 8) programy wykonywania czynnoci na danym etapie rozruchu, zawierajce w szczeglnoci: a) okrelenie celu oraz opis metodologii wykonania czynnoci, b) wymagania w energi, dotyczce przygotowa technologicznych oraz zasilania

c) kryteria akceptacji wynikw oraz opis metodologii oceny ich spenienia, d) opis stanu pocztkowego i stanu kocowego obiektu jdrowego dla danej czynnoci. 25. Przed rozpoczciem kolejnego etapu rozruchu obiektu jdrowego przeprowadza si weryfikacj przygotowania obiektu jdrowego do danego etapu rozruchu, sprawdzajc w szczeglnoci: 1) zakoczenie testw, wymaganych na poprzednim etapie rozruchu; 2) wypenienie kryteriw odbioru rozruchu; testw, wymaganych na poprzednim etapie

3) przygotowanie pracownikw, posiadanie przez nich odpowiedniego wyposaenia, oraz przygotowanie odpowiednich systemw oraz elementw konstrukcji

4) kompletno i poprawno dokumentacji systemw oraz elementw konstrukcji i wyposaenia obiektu jdrowego poddawanych rozruchowi na danym etapie rozruchu; 5) wypenienie wymaga programu zapewnienia jakoci dla danego etapu rozruchu; 6) udokumentowanie wypeniania wymaga i warunkw uprzednio okrelonych przez Prezesa Agencji lub Prezesa Urzdu Dozoru Technicznego. 26. 1. W razie wystpienia w trakcie prowadzenia testw rozruchowych stanu obiektu jdrowego, w ktrym istnieje moliwo powstania zagroenia bezpieczestwa jdrowego, niezwocznie wstrzymuje si prowadzone testy i doprowadza obiekt do stanu bezpiecznego, niezwocznie powiadamiajc o zaistniaej sytuacji Prezesa Agencji. 2. Wznowienie wstrzymanych testw dopuszczalne jest po zbadaniu i wyjanieniu przyczyn zdarzenia i po uzyskaniu zgody Prezesa Agencji. 27. Testy rozruchowe obiektu jdrowego, wymagane na poszczeglnych etapach rozruchu, obejmuj: 1) testy przedeksploatacyjne systemw oraz elementw konstrukcji i wyposaenia obiektu jdrowego, w szczeglnoci: a) sprawdzenia i prby funkcjonalne poszczeglnych urzdze, konstrukcji i podsystemw, zwaszcza armatury, silnikw, generatorw, pomp, wentylatorw, dmuchaw, rurocigw, zbiornikw cinieniowych, aparatury kontrolno-pomiarowej i sterowania, w tym napicia, prdu, czstotliwoci, dziaania wycznikw, szynoprzewodw, nastaw systemw bezpieczestwa, funkcjonowania blokad, kalibracji przyrzdw, b) obiegu chodzenia reaktora i jego urzdze, c) systemu moderatora i jego urzdze (w przypadku reaktorw kanaowych), d) systemu sterowania reaktywnoci, e) systemu zabezpiecze reaktora, f) systemu konwersji energii (obiegu czynnika roboczego), g) systemw pomocniczych obiektu jdrowego, w tym systemw wody chodzcej, h) systemw elektrycznych, i) systemu obudowy bezpieczestwa reaktora, w tym zwaszcza: testy szczelnoci (czstkowe i integralne) oraz wytrzymaoci konstrukcyjnej na nadcinienie lub podcinienie wewntrzne, testy funkcjonalne armatury odcinajcej i systemu logicznego inicjujcego odcicie obudowy, testy systemw pomocniczych obudowy bezpieczestwa reaktora,

10

j) systemw gospodarki odpadami promieniotwrczymi i wypalonym paliwem jdrowym, wczajc systemy automatycznego odcinania i zabezpieczajce, oraz aparatur kontrolno-pomiarow i sygnalizacyjn, k) systemw pomiarw i sterowania, w tym zwaszcza: testy obejmujce funkcje sterowania podczas normalnej eksploatacji oraz aparatur sygnalizacji odchyle od normalnej eksploatacji, przeprowadzane dla penego projektowego zakresu warunkw eksploatacyjnych, symulacj granicznych niesprawnoci i uszkodze systemw pomiarw i sterowania, testy obejmujce rodki ochronne dla zapewnienia integralnoci systemu pomiarw i sterowania,

l) systemw przeciwpoarowych, m) systemw bezpieczestwa, obejmujce zwaszcza: systemy awaryjnego chodzenia rdzenia reaktora wraz z systemami pomocniczymi zapewniajcymi ich funkcjonowanie, w szczeglnoci takimi jak chodzenie, zasilanie elektryczne, smarowanie, system automatycznej redukcji cinienia w obiegu chodzenia reaktora, systemy poawaryjnego chodzenia obudowy bezpieczestwa reaktora, zraszania i wentylacji recyrkulacyjnej, redukcji i kontroli stenia palnych gazw w obudowie bezpieczestwa reaktora, inne systemy, w zalenoci od rozwiza projektowych obiektu, w szczeglnoci awaryjny system wody zasilajcej;

n) wstpne uruchomienie systemw zawierajcych pyny i systemw pomocniczych, a zwaszcza wykonanie prb cinieniowych obiegu chodzenia reaktora i obiegu czynnika roboczego, wraz z ich systemami pomocniczymi (prby funkcjonalne na zimno); o) symulacj w praktycznie moliwym zakresie warunkw eksploatacyjnych obiektu jdrowego, cznie z przewidywanymi zdarzeniami eksploatacyjnymi, przy typowych temperaturach, cinieniach i nateniach przepywu (prby funkcjonalne na gorco); 2) testy na etapie rozruchu fizycznego reaktora, obejmujce: a) testy zaadunku paliwa i podkrytycznoci; b) pocztkowe testy krytycznoci i pracy na niskiej mocy; 3) testy mocy na etapie rozruchu energetycznego reaktora, podczas ktrych stopniowo podwysza si moc reaktora do 10, 25, 50, 75, 90 i 100% mocy nominalnej, a po ruch prbny obiektu jdrowego przy mocy nominalnej. 28. 1. Podczas testw przedeksploatacyjnych systemw oraz elementw konstrukcji i wyposaenia obiektu jdrowego w szczeglnoci sprawdza si: 1) efektywno izolacji cieplnej oraz funkcjonowania systemw odprowadzajcych ciepo;

11

2) wielkoci natenia przepywu, drgania, luzy oraz inne rodki kompensacji rozszerzalnoci cieplnej, a take dziaanie aparatury pomiarowej i innego wyposaenia w wysokich temperaturach; 3) poprawno instrukcji i procedur ruchowych. 2. Prby funkcjonalne na gorco prowadzi si tak dugo, a zostanie osignity stan ustalony, w ktrym jest moliwe sprawdzenie, czy systemy oraz elementy konstrukcji i wyposaenia obiektu jdrowego dziaaj zgodnie ze specyfikacjami technicznymi (warunkami projektowymi). 29. 1. Pocztkiem etapu rozruchu fizycznego reaktora jest rozpoczcie zaadunku paliwa jdrowego do rdzenia reaktora. 2. Testy prowadzone na etapie rozruchu fizycznego reaktora maj wykaza prawidowo zaadunku paliwa jdrowego i charakterystyk neutronowo-fizycznych rdzenia reaktora oraz realizacj okrelonych funkcji bezpieczestwa zalenych od charakterystyk neutronowo-fizycznych. 3. Po zakoczeniu zaadunku paliwa jdrowego do rdzenia reaktora i w stanie podkrytycznym reaktora, dla upewnienia si, e paliwo jdrowe zostao zaadowane zgodnie zaprojektowanym ukadem rdzenia reaktora, dla ktrego wykonano odpowiednie analizy bezpieczestwa, dla potwierdzenia, e reaktor jest w stanie odpowiednim do uruchomienia, oraz e zostay spenione warunki pozwalajce na wprowadzenie reaktora w stan krytyczny, prowadzi si testy i pomiary obejmujce w szczeglnoci sprawdzenie: 1) przepyww chodziwa, 2) aparatury pomiarowej; 3) napdw prtw regulacyjnych i prtw bezpieczestwa; 4) automatycznego wprowadzania i wyprowadzania prtw regulacyjnych i prtw bezpieczestwa do i z rdzenia reaktora; 5) systemu zabezpiecze reaktora; 6) systemu pomiarw wewntrzreaktorowych. 4. Pocztkowe testy krytycznoci i pracy na niskiej mocy wykonuje si dla potwierdzenia, e funkcjonowanie rdzenia reaktora jest zgodne z projektem, rdze reaktora jest w stanie odpowiednim do pracy na wyszych poziomach mocy, charakterystyki obiegu chodzenia reaktora, systemw sterowania reaktywnoci oraz skuteczno oson s waciwe z punktu widzenia bezpieczestwa jdrowego, a charakterystyki neutronowo-fizyczne rdzenia reaktora s zgodne z przewidzianymi w projekcie. Testy te obejmuj w szczeglnoci: 1) zachowanie si i charakterystyki rdzenia reaktora; 2) parametry fizyczne reaktora w tym wspczynniki reaktywnoci; 3) funkcjonowanie obiegu chodzenia reaktywnoci oraz skuteczno oson. reaktora, systemu sterowania

5. Podczas prowadzenia testw, o ktrych mowa w ust. 4, nastawy zadziaania systemu zabezpiecze reaktora przed niepodanymi zmianami strumienia neutronw ustawia si na zachowawczym poziomie.

12

 30. 1. Na etapie rozruchu energetycznego na kadym poziomie mocy, o ktrych mowa w 27 pkt 3, i podczas ruchu prbnego jdrowego bloku energetycznego lub reaktora badawczego wykonuje si testy i pomiary majce wykaza, e jdrowy blok energetyczny lub reaktor badawczy moe by bezpiecznie eksploatowany i bdzie pracowa zgodnie z projektem zarwno w warunkach normalnej eksploatacji, jak te podczas i po przewidywanych zdarzeniach eksploatacyjnych, w tym w szczeglnoci przeprowadza si automatyczne wyczenia reaktora przez system zabezpiecze i zrzuty obcienia przy rnych poziomach mocy. 2. Pod koniec rozruchu energetycznego jdrowego bloku energetycznego lub reaktora badawczego przeprowadza si ocen uzyskanych wynikw dla potwierdzenia, czy limity i warunki eksploatacyjne s waciwe i moliwe do stosowania w praktyce, oraz dla okrelenia ewentualnych ogranicze dla eksploatacji, ktrych konieczno wprowadzenia wykazay testy i pomiary rozruchowe. 31. 1. Dokumentacja rozruchowa obiektu jdrowego zawiera w szczeglnoci: 1) program rozruchu obiektu jdrowego; 2) protokoy testw przeprowadzonych na poszczeglnych etapach rozruchu obiektu jdrowego potwierdzajce ich wykonanie zgodnie z procedurami rozruchowymi, albo okrelajce ewentualne odstpstwa lub ograniczenia w odniesieniu do tych procedur, uwagi lub zastrzeenia; 3) protokoy zakoczenia poszczeglnych etapw rozruchu obiektu jdrowego zawierajce wyniki testw i pomiarw, ze wskazaniem ewentualnych niezgodnoci, uwag lub zastrzee, a take zawierajce wykaz przeprowadzonych testw i pomiarw; 4) protokoy zatwierdzenia poszczeglnych etapw rozruchu obiektu jdrowego, sporzdzone przez kierownika jednostki organizacyjnej; 5) raporty z poszczeglnych etapw rozruchu obiektu jdrowego oraz z poszczeglnych czynnoci i prac rozruchowych, w szczeglnoci testw i pomiarw, sporzdzone przez pracownikw odpowiedzialnych za poszczeglne czynnoci prowadzone na etapie rozruchu obiektu jdrowego i zatwierdzane przez osob kierujc rozruchem obiektu jdrowego. 2. Do protokow, o ktrych mowa w ust. 1 pkt 2-4, docza si robocze sprawozdania z wykonanych prac, zawierajce uzyskane wyniki testw i pomiarw, oraz oceny tych wynikw. 3. Raporty, o ktrych mowa w ust. 1 pkt 5, zawieraj co najmniej: 1) okrelenie celu testu lub pomiaru; 2) wskazanie procedur prowadzenia testw lub pomiarw; 3) opis wykonania testu lub pomiaru, w szczeglnoci: stanu pocztkowego i kocowego obiektu jdrowego, rzeczywistych zaistniaych ogranicze oraz napotkanych trudnoci i dziaa podjtych dla ich przezwycienia, wczajc wszelkie modyfikacje wprowadzone w obiekcie jdrowym lub procedurach rozruchowych; 4) opis i specyfikacj sprztu zastosowanego przy wykonywaniu testu lub pomiaru; 5) podsumowanie uzyskanych danych i ich analiz;

13

6) ocen wynikw testu lub pomiaru, wczajc stwierdzenia o spenieniu kryteriw akceptacji (odbioru); 7) wnioski; 8) oznaczenie identyfikacyjne raportu; 9) podpis osoby, ktra sporzdzia raport. 32. 1. Po zakoczeniu ostatniego etapu rozruchu obiektu jdrowego, na podstawie dokumentacji rozruchowej, o ktrej mowa w 31, sporzdza si raport z rozruchu obiektu jdrowego, ktry zawiera: 1) zbiorczy opis etapw rozruchu obiektu jdrowego, z wyspecyfikowaniem rodzajw wykonanych testw i pomiarw; 2) owiadczenie o zakoczeniu rozruchu i wykonaniu wszystkich czynnoci i prac przewidzianych w programie rozruchu, w tym testw i pomiarw; 3) zestawienie wynikw testw i pomiarw majcych istotne znaczenie dla oceny prawidowoci przeprowadzenia rozruchu obiektu jdrowego, wraz z ich ocenami i wnioskami, obejmujce, jeeli jest to waciwe, w szczeglnoci: a) charakterystyki neutronowo-fizyczne i cieplno-przepywowe rdzenia reaktora oraz systemw sterowania reaktywnoci, b) charakterystyki obiegu chodzenia reaktora, c) charakterystyki systemw bezpieczestwa: systemu awaryjnego chodzenia reaktora, systemu obudowy bezpieczestwa reaktora, oraz innych systemw i urzdze (zalenie od rozwiza projektowych); 4) wskazanie limitw i warunkw eksploatacyjnych obiektu jdrowego, zweryfikowanych na podstawie wynikw testw rozruchowych, wraz z ich opisem; 5) podsumowanie i wnioski kocowe. 2. Do raportu z rozruchu mog by zaczone raporty, o ktrych mowa w 31 ust. 1 pkt 5. Rozdzia 4 Eksploatacja obiektu jdrowego 33. 1. Eksploatacj obiektu jdrowego prowadzi si zgodnie z procedurami eksploatacyjnymi opracowanymi, weryfikowanymi, zatwierdzanymi, modyfikowanymi i uchylanymi zgodnie z zasadami okrelonymi w zintegrowanym systemie zarzdzania. 2. Procedury eksploatacyjne obiektu jdrowego opracowuje si na podstawie dokumentacji projektowej, w szczeglnoci raportu bezpieczestwa, a take w oparciu o limity i warunki eksploatacyjne oraz wyniki rozruchu obiektu jdrowego. 3. Procedury eksploatacyjne obiektu jdrowego opracowuje si dla poszczeglnych stanw obiektu jdrowego. 4. Procedury eksploatacyjne obiektu jdrowego s na stae udostpnione pracownikom obiektu jdrowego, a organom dozoru jdrowego na danie.

14

5. Prezes Agencji moe nakaza wprowadzenie zmian w procedurach eksploatacyjnych, jeeli wzgldy bezpieczestwa jdrowego lub ochrony radiologicznej za tym przemawiaj. 34. 1. W ramach opisu odpowiedzialnoci, obowizkw, uprawnie i wzajemnych oddziaywa w dziedzinach zarzdzania, realizacji i ocen, o ktrym mowa w art. 36k ust. 2 pkt 5 ustawy, okrela si w szczeglnoci: 1) pracownikw sterowni oraz pracownikw dozoru ruchu kierujcych wyczeniem reaktora ze wzgldw bezpieczestwa, a take zakresy ich odpowiedzialnoci i uprawnie; 2) pracownikw uprawnionych do ponownego uruchomienia reaktora po zaistnieniu odchyle od normalnej eksploatacji, ktre doprowadzio do jego wyczenia lub duszego okresu postoju celem dokonania napraw, a take zakresy ich odpowiedzialnoci i uprawnie. 2. Sposb postpowania w sytuacji, gdy pracownicy eksploatacji stwierdz, e stan lub warunki dziaania systemw lub elementw konstrukcji i wyposaenia obiektu jdrowego nie s zgodne z procedurami eksploatacyjnymi, okrela si na pimie. 35. Procedury eksploatacyjne obowizujce w jednostce organizacyjnej przewiduj rozwizania wykluczajce moliwo zaistnienia niekontrolowanej reakcji acuchowej rozszczepienia, degradacji paliwa jdrowego oraz niekontrolowanych uwolnie substancji promieniotwrczych do rodowiska. 36. 1. Rozpoczcie uruchomienia obiektu jdrowego po przeadunku paliwa do stanu krytycznego reaktora jest dopuszczalne, jeeli systemy oraz elementy konstrukcji i wyposaenia obiektu jdrowego niezbdne dla eksploatacji obiektu jdrowego s w stanie sprawnoci funkcjonalnej wystarczajcej dla zapewnienia niezawodnej i bezpiecznej pracy obiektu jdrowego zgodnie z projektem, raportem bezpieczestwa, limitami i warunkami eksploatacyjnymi, a take innymi wymaganiami wynikajcymi z zezwolenia na eksploatacj obiektu jdrowego i obowizujcych przepisw. 2. Przed rozpoczciem uruchomienia obiektu jdrowego do stanu krytycznego reaktora sprawdza si: 1) czy zakoczone zostay czynnoci i testy zwizane z przeadunkiem paliwa oraz czynnoci utrzymania i remontw; 2) czy zostay wypenione kryteria odbioru czynnoci i testw, o ktrych mowa w pkt 1; 3) gotowo obiektu jdrowego i jego pracownikw do uruchomienia reaktora do stanu krytycznego i dalszej pracy na mocy. 3. Przed uruchomieniem obiektu jdrowego do stanu krytycznego reaktora po przeadunku paliwa przedkada si Prezesowi Agencji, w terminie okrelonym w zezwoleniu na eksploatacj obiektu jdrowego: 1) charakterystyki neutronowo-fizyczne rdzenia reaktora; 2) dokumenty powiadczajce gotowo obiektu jdrowego do uruchomienia po przeadunku paliwa, obejmujce: a) proponowane uzupenienia i poprawki do raportu bezpieczestwa,

15

b) propozycje zmian limitw i warunkw eksploatacyjnych, a take procedur eksploatacyjnych, c) dokumentacj testw i gotowoci eksploatacyjnej elementw wyposaenia obiektu jdrowego majcych istotne znaczenie dla zapewnienia bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej, a take dokumentacj z kontroli tych elementw, d) dokument podsumowujcy sprawdzenie gotowoci obiektu jdrowego i pracownikw do dalszej eksploatacji obiektu jdrowego; 3) harmonogram dalszej eksploatacji obiektu jdrowego, wczajc program uruchomienia po przeadunku paliwa, obejmujcy rozruch fizyczny i energetyczny. 37. 1. Czynnoci utrzymania i remontw, bada, nadzoru i kontroli systemw oraz elementw konstrukcji i wyposaenia obiektu jdrowego majcych istotne znaczenie dla zapewnienia bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej wykonuje si zgodnie z programem opracowanym i wdroonym przez kierownika jednostki organizacyjnej posiadajcej zezwolenie na eksploatacj obiektu jdrowego. 2. Program, o ktrym mowa w ust. 1, w szczeglnoci: 1) uwzgldnia limity i warunki eksploatacyjne, jak rwnie inne wymagania zawarte w zezwoleniu na eksploatacj obiektu jdrowego; 2) obejmuje: a) systematyczne oceny celem potwierdzenia, e systemy oraz elementy konstrukcji i wyposaenia obiektu majce istotne znaczenie dla zapewnienia bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej s w stanie wykonywa swoje funkcje w stanach eksploatacyjnych i w warunkach awaryjnych, b) zarzdzanie procesami starzenia obejmujce okrelenie skutkw starzenia oraz dziaania celem zapewnienia niezawodnego wykonywania wymaganych funkcji bezpieczestwa przez systemy oraz elementy konstrukcji i wyposaenia w caym okresie eksploatacji obiektu jdrowego, uwzgldniajc w szczeglnoci dugookresowe procesy ich degradacji zachodzce na skutek warunkw eksploatacyjnych i rodowiskowych. 3. Program, o ktrym mowa w ust. 1, podlega okresowym przegldom w wietle dowiadczenia eksploatacyjnego. 38. 1. Czynnoci utrzymania i remontw, bada, nadzoru i kontroli urzdze, systemw oraz elementw konstrukcji i wyposaenia obiektu jdrowego majcych istotne znaczenie dla bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej prowadzi si zgodnie z procedurami stanowicymi cz programu, o ktrym mowa w 37 ust. 1, z czstotliwoci zapewniajc niezawodno i funkcjonowanie wymaganej liczby tych systemw i elementw, zgodnie z zaoeniami projektowymi oraz raportem bezpieczestwa obiektu jdrowego. 2. Przy okreleniu czstotliwoci czynnoci, o ktrych mowa w ust. 1, uwzgldnia si: 1) znaczenie okrelonych systemw oraz elementw konstrukcji i wyposaenia obiektu jdrowego dla zapewnienia bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej; 2) typowy dla nich poziom niezawodnoci;

16

3) szacowan moliwo ich degradacji podczas pracy oraz charakterystyki starzenia; 4) dowiadczenie eksploatacyjne. 3. Systemy oraz elementy wyposaenia obiektu jdrowego: 1) s odczane dla celw wykonania czynnoci utrzymania, remontw, bada, prb lub kontroli, jedynie za zgod upowanionych pracownikw ruchu, oraz zgodnie z limitami i warunkami eksploatacyjnymi; 2) po wykonaniu czynnoci utrzymania, remontw, modernizacji, modyfikacji, bada, prb lub kontroli, nie s ponownie wprowadzane do pracy bez dokonania udokumentowanego sprawdzenia ich konfiguracji, a gdzie jest to uzasadnione bez przeprowadzenia prby funkcjonalnej. 39. 1. Po wystpieniu jakiegokolwiek odchylenia od normalnej eksploatacji moliwoci wypeniania funkcji bezpieczestwa i integralno konstrukcyjna wszystkich systemw oraz elementw konstrukcji i wyposaenia obiektu jdrowego, ktre zostay naraone na uszkodzenie w wyniku tego zdarzenia, s ponownie oceniane, a w razie koniecznoci dokonywane s naprawy tych systemw lub elementw. 2. Przed wznowieniem pracy po kadym postoju reaktora podczas ktrego obieg chodzenia reaktora by rozszczelniany albo gdy jego szczelno moga zosta utracona przeprowadza si prby szczelnoci granicy cinieniowej tego obiegu. 3. Pod koniec kadego cyklu kontrolnego wynikajcego z programu, o ktrym mowa w 37, poddaje si prbie cinieniowej granic cinieniow obiegu chodzenia reaktora. 40. W przypadku wprowadzenia modyfikacji organizacyjnych majcych znaczenie dla bezpiecznej eksploatacji obiektu jdrowego przedkada si Prezesowi Agencji opisy tych modyfikacji. 41. 1. Projektowanie, ocena, kontrolowanie i wdraanie wszelkich modernizacji i modyfikacji wprowadzanych w obiekcie jdrowym w trakcie jego eksploatacji odbywa si zgodnie z procedur, stanowic element zintegrowanego systemu zarzdzania. 2. Projektowane modernizacje i modyfikacje w trakcie eksploatacji obiektu jdrowego poddawane s wszechstronnym analizom bezpieczestwa przez podmioty niezalene od podmiotw odpowiedzialnych za zaprojektowanie i wprowadzenie okrelonej zmiany. 3. Modyfikacje tymczasowe, w tym usunicie blokad, monta zworek i przewodw wyprowadzajcych, oznakowuje si w sposb wyrany w miejscu ich wprowadzenia oraz w miejscu sterowania obiektem jdrowym. 4. Pracownicy ruchu obiektu jdrowego s niezwocznie informowani o tymczasowych modyfikacjach oraz o ich skutkach dla prowadzenia ruchu obiektu jdrowego. 5. Przed ponownym uruchomieniem obiektu jdrowego po dokonaniu modernizacji lub modyfikacji dokumenty majce istotne znaczenie dla prowadzenia ruchu obiektu jdrowego, w szczeglnoci procedury ruchowe dla operatorw, podlegaj

17

aktualizacji, a pracownicy obiektu jdrowego podlegaj przeszkoleniu w zakresie zwizanym z dokonan modernizacj lub modyfikacj. 42. W jednostce organizacyjnej posiadajcej zezwolenie na eksploatacj obiektu jdrowego zapewnia si utrzymanie: 1) pomieszcze sterowni oraz aparatury kontrolno-pomiarowej i sterowania obiektu jdrowego we waciwym stanie, w szczeglnoci przez: a) odpowiednie warunki pracy w sterowniach oraz cznoci sterowni gwnej z miejscowymi punktami sterowania w obiekcie jdrowym, b) zdatno ruchow sterowni rezerwowej, oraz paneli wyczenia reaktora i innych paneli bezpieczestwa znajdujcych si poza sterowni gwn obiektu jdrowego, c) zminimalizowanie liczby sygnaw ostrzegawczych w sterowniach; 2) naleytego porzdku i czystoci we wszystkich miejscach pracy w obiekcie jdrowym, w szczeglnoci przez usuwanie przedmiotw obcych, zbdnych materiaw i niesprawnego wyposaenia, oraz czytelne i dokadne znakowanie pomieszcze, urzdze, systemw i elementw konstrukcji lub wyposaenia obiektu jdrowego majcych istotne znaczenie dla zapewnienia bezpieczestwa jdrowego lub ochrony radiologicznej. 43. 1. W skad dokumentacji eksploatacyjnej obiektu jdrowego wchodz w szczeglnoci: 1) specyfikacje projektowe; 2) analizy bezpieczestwa i oceny zagroenia poarowego; 3) dane o dostawach urzdze i materiaw; 4) dokumentacja pomontaowa; 5) dokumentacja elementw konstrukcji i wyposaenia obiektu jdrowego dostarczona przez producentw lub dostawcw; 6) dokumentacja rozruchowa; 7) procedury eksploatacyjne; 8) dane z eksploatacji obiektu (raporty ruchowe); 9) raporty dotyczce zdarze i incydentw w obiekcie jdrowym; 10) rejestry iloci i przemieszcze: materiaw rozszczepialnych i paliworodnych, substancji promieniotwrczych, oraz innych specjalnych materiaw i substancji; 11) dokumenty z utrzymania i remontw, bada, nadzoru i kontroli; 12) historia i dokumentacja modernizacji i modyfikacji obiektu jdrowego; 13) dokumentacja zapewnienia jakoci; 14) dane o kwalifikacjach pracownikw, obsadzie stanowisk, badaniach lekarskich i szkoleniu; 15) raporty dotyczce reimu wodno-chemicznego; 16) rejestry dawek otrzymanych przez pracownikw; 17) dane z nadzoru zagroe radiologicznych w pomieszczeniach i na terenie obiektu; 18) rejestry uwolnie substancji promieniotwrczych do rodowiska; 18

19) dane z monitoringu radiologicznego rodowiska; 20) dane dotyczce przechowywania i transportu odpadw promieniotwrczych; 21) okresowe analizy bezpieczestwa. 2. Dokumenty wymienione w ust. 1 pkt 1 - 4, 7, 9, 12 i 16, a take ich kopie, przechowuje si w dwch fizyczne oddzielonych od siebie pomieszczeniach, zabezpieczonych przed ogniem i zalaniem. 44. 1. Dowiadczenia z eksploatacji obiektu jdrowego podlegaj systematycznej ocenie. W szczeglnoci dotyczy to nadzwyczajnych zdarze w obiekcie jdrowym, w celu ustalenia ich przyczyn. 2. Tam gdzie jest to zasadne, podejmuje si niezwocznie odpowiednie dziaania korygujce na podstawie wnioskw z oceny, o ktrej mowa w ust. 1. 3. Informacje wynikajce z bada zdarze istotnych z punktu widzenia bezpieczestwa jdrowego lub ochrony radiologicznej, a take wnioski wycignite z takich bada, s przekazywane pracownikom obiektu jdrowego. 4. W celu wycignicia wnioskw dla eksploatacji obiektu jdrowego pozyskuje si i ocenia informacje o dowiadczeniach eksploatacyjnych innych obiektw jdrowych w kraju i za granic, zwaszcza podobnego typu. 5. W celu wykrycia stanw, sytuacji lub niedocigni mogcych potencjalnie prowadzi do odchyle od normalnej eksploatacji, wyznaczeni pracownicy obiektu jdrowego prowadz analizy dowiadcze eksploatacyjnych, tak, eby mona byo podj konieczne dziaania zaradcze celem zapobieenia takim zdarzeniom. 6. Procedury wewntrzne obowizujce w obiekcie jdrowym zobowizuj pracownikw obiektu do zgaszania kierownikowi jednostki organizacyjnej wszelkich zdarze majcych zwizek z bezpieczestwem jdrowym lub ochron radiologiczn, oraz zachcaj do informowania take o zdarzeniach, ktre potencjalnie mog doprowadzi do skutkw niekorzystnych z punktu widzenia bezpieczestwa jdrowego lub ochrony radiologicznej. 7. Dane o dowiadczeniach eksploatacyjnych s gromadzone, dokumentowane i przechowywane w sposb umoliwiajcy ich atwe odszukanie, uzyskanie i przeprowadzenie oceny przez wyznaczonych pracownikw obiektu jdrowego. 45. 1. Podczas postojw remontowych, modernizacyjnych i modyfikacyjnych obiektu jdrowego stosuje si procedury wdroone w celu zapewnienia waciwego planowania oraz efektywnego prowadzenia i kontrolowania wykonywanych prac. 2. Procedury, o ktrych mowa w ust. 1, uwzgldniaj w szczeglnoci konieczno: 1) pisemnego okrelania zada oraz zakresw uprawnie decyzyjnych i odpowiedzialnoci poszczeglnych pracownikw, w tym take pracownikw wykonawcw zewntrznych; 2) przejrzystego okrelenia powiza pomidzy pracownikami odpowiadajcymi za remonty, modernizacje i modyfikacje a innymi pracownikami, tak na terenie jak i poza terenem obiektu, informujc przy tym na bieco pracownikw ruchu obiektu o dziaaniach zwizanych z prowadzonymi remontami, modernizacjami i modyfikacjami;

19

3) optymalizacji ochrony radiologicznej oraz kwestii bezpieczenstwa i higieny pracy, a takZe ograniczania ilosci odpad6w i odpad6w promieniotw6rczych oraz zagrozen chemicznych; 4) prowadzenia kompleksowych ocen celem wyci(!gni<ycia wniosk6w i doswiadczen do wykorzystania przy przyszlych remontach, modernizacjach i modyfikacjach.

Rozdzial5
Przepisy przejsciowe i koncowe

46. 1. Do dnia 31 marca 2015 r. do obiekt6w j(!drowych eksploatowanych w dniu

wejscia w zycie rozporz(!dzenia nie stosuje si<y przepis6w 2 - 5, 8 pkt 9, 10, 34, 36 ust. 3, 37, 38, 39 ust. 3 i 41 ust. 2 rozporz(!dzenia. 2. Do dnia 31 marc a 2015 r. do obiekt6w j(!drowych eksploatowanych w dniu wejscia w zycie rozporz(!dzenia przepis 36 ust. 1 stosuje si<y odpowiednio. 3. Przepisu 17 ust. 1 rozporz(!dzenia nie stosuje si<y do obiekt6w j(!drowych eksploatowanych w dniu jego wejscia w zycie.

47. Rozporz(!dzenie wchodzi w zycie po uplywie 14 dni od dnia ogloszenia.

P NSTWOWA
AGENCJA ATOMISTYKI

00 - 522 'vVarszawo
u I Krucza Nr 36

Sprawclzono pod w7:q./p.dp.m

prawnym i redakcyjn'ym

rt~~:~'
PIOIr KOfZ9CkJ

21 ~

~7 '

edt?",

Uzasadnienie projektu rozporzdzenia Rady Ministrw w sprawie wymaga dotyczcych rozruchu i eksploatacji obiektw jdrowych Przedstawiony projekt rozporzdzenia jest wykonaniem upowanienia zawartego w art. 38 ustawy z dnia 29 listopada 2000 r. Prawo atomowe (Dz. U. z 2012 r., poz. 264). Nowelizacja ustawy - Prawo atomowe zwizana z wdroeniem do polskiego prawa postanowie dyrektywy Rady 2009/71/Euratom z dnia 25 czerwca 2009 r. ustanawiajcej wsplnotowe ramy bezpieczestwa jdrowego obiektw jdrowych (Dz. Urz. UE L 172 z 02.07.2009, str. 18 oraz Dz. Urz. UE L 260 z 03.10.2009, str. 40), dokonana ustaw z dnia 13 maja 2011 r. o zmianie ustawy Prawo atomowe oraz niektrych innych ustaw (Dz. U. Nr 132, poz. 766) okrelia na poziomie ustawowym podstawowe wymagania dla rozruchu i eksploatacji obiektw jdrowych (art. 37a, 37b, 37c i 37d), w celu zapewnienia waciwego poziomu bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej (bjior). Niniejsze rozporzdzenie uszczegawia oraz doprecyzowuje wymagania zasygnalizowane w ustawie. Do tej pory w zakresie regulowanym niniejszym projektem rozporzdzenia nie obowizyway w Rzeczypospolitej Polskiej adne przepisy szczegowe. Przepisy zawarte w niniejszym projekcie rozporzdzenia ustanawiaj wysokie standardy zapewnienia bjior na etapie rozruchu i eksploatacji obiektw jdrowych w tym zwaszcza elektrowni jdrowych ktre oparte s na aktualnych i najnowszych przyjtych na wiecie wymaganiach w tym zakresie, zawartych w: normach bezpieczestwa Midzynarodowej Agencji Energii Atomowej (MAEA), w szczeglnoci: - Safety of Nuclear Power Plants: Operation. Requirements. No. NS-R-2 (2000), oraz nowelizacji tego dokumentu: Safety of Nuclear Power Plants: Commissioning and Operation. Specific Safety Requirements. No. SSR 2/2 (2011). - Commissioning for Nuclear Power Plants. Safety Guide. No. NS-G-2.9 (2003). - Operational Limits and Conditions and Operating Procedures for Nuclear Power Plants. Safety Guide. No. NS-G-2.2 (2000). - The Management System for Facilities and Activities. Safety Requirements. No. GS-R-3 (2006). wytycznych Stowarzyszenia Zachodnioeuropejskich Organw Nadzoru Instalacji Jdrowych (WENRA): WENRA Reactor Safety Reference Levels. Western European Nuclear Regulators Association Reactor Harmonization Working Group, January 2008. odnonych przepisach i wymaganiach dozorowych obowizujcych w wybranych krajach UE.

W Rozdziale 1 wprowadzono szereg specjalistycznych poj zwizanych z zagadnieniami bjior obiektw jdrowych. Materia ta nie bya dotd uregulowana w polskim prawie w zwizku z tym zaistniaa konieczno zbudowania siatki pojciowej umoliwiajcej jednoznaczne sformuowanie wymaga bezpieczestwa. Przy tworzeniu definicji opierano si na midzynarodowych dokumentach opisujcych ww. kwestie, a w szczeglnoci:

21

Bezpieczestwo elektrowni jdrowych: eksploatacja, wymogi MAEA Nr NS-R-2; Glosariusz Bezpieczestwa Midzynarodowej Agencji Energii Atomowej, wersja z 2007 r..

W Rozdziale 2 ( 2-21) okrelono szereg wymaga wsplnych dla etapw rozruchu i eksploatacji obiektw jdrowych, a w szczeglnoci dotyczcych: limitw i warunkw eksploatacyjnych ( 2-7), szczeglnych wymaga bjior na etapie rozruchu i eksploatacji obiektu jdrowego ( 8), w tym odnonie: trybu podejmowania decyzji w sprawach bezpieczestwa jdrowego, liczby i kwalifikacji pracownikw, stosowania pisemnych procedur przy wykonywaniu dziaa istotnych dla bjior (zarwno rutynowych jak i nierutynowych), monitorowania zagadnie bezpieczestwa i okresowych ocen bezpieczestwa, ochrony fizycznej obiektu oraz zabezpiecze i ochrony fizycznej materiaw jdrowych, ochrony radiologicznej, a w szczeglnoci dziaa majcych na celu urzeczywistnienie zasady optymalizacji, o ktrej mowa w art. 9 ustawy Prawo atomowe, oraz zapewnienia niezalenoci osobom i komrkom organizacyjnym sprawujcym wewntrzny nadzr nad zapewnieniem bjior ( 9), gospodarki odpadami promieniotwrczymi i wypalonym paliwem jdrowym ( 10) oraz monitorowania wielkoci uwolnie substancji promieniotwrczych do rodowiska i ich skutkw ( 11), regulacji oraz kontroli reimu wodno-chemicznego i radiochemicznego systemw i elementw wyposaenia obiektu jdrowego ( 12), zabezpieczenia przed negatywnym wpywem prac budowlano-montaowych oraz ewentualnych wypadkw i awarii zwizanych z tymi pracami na bjior obiektu jdrowego bdcego w rozruchu lub eksploatacji ( 13), ochrony przeciwpoarowej i gaszenia poarw ( 14-17), planowania i przygotowa na wypadek awarii (18 i 20), gospodarki paliwem jdrowym i prowadzenia operacji z paliwem ( 19), bezpieczestwa i higieny pracy ( 21). Naley tu podkreli konieczno wdraania wyspecyfikowanych powyej odpowiednich wymaga na poszczeglnych etapach rozruchu, tak aby zostay one w peni wdroone przed przyjciem pierwszej dostawy paliwa jdrowego na terenie obiektu jdrowego, a najpniej przed rozpoczciem rozruchu fizycznego reaktora. Poczwszy od rozruchu fizycznego reaktora, tj. od momentu rozpoczcia pierwszego zaadunku paliwa jdrowego do rdzenia rektora, obowizuje ju peen reim eksploatacyjny obiektu. W Rozdziale 3 ( 22-32) okrelono specyficzne wymagania bjior dla rozruchu obiektu jdrowego, w szczeglnoci: wymagania oglne odnonie organizacji prac rozruchowych, procedur rozruchowych oraz programu rozruchu jego podziau na poszczeglne etapy i treci programu rozruchu, wymaganej dla kadego etapu rozruchu ( 22-24), warunki wstpne dla rozpoczcia kolejnego etapu rozruchu ( 25), wymg wstrzymania testw rozruchowych w razie wystpienia zagroenia bezpieczestwa jdrowego, zbadania i wyjanienia przyczyn zdarzenia oraz uzyskania zgody Prezesa Agencji na wznowienie testw ( 26), rodzaje testw rozruchowych obiektu jdrowego prowadzonych na poszczeglnych etapach rozruchu obiektu jdrowego:

22

testy przedeksploatacyjne systemw oraz elementw konstrukcji i wyposaenia obiektu jdrowego, - testy na etapie rozruchu fizycznego reaktora, obejmujce testy zaadunku paliwa i podkrytycznoci oraz pocztkowe testy krytycznoci i pracy na niskiej mocy, - testy mocy na etapie rozruchu energetycznego reaktora ( 27), zakres testw wykonywanych na poszczeglnych etapach rozruchu obiektu jdrowego ( 28-30), wymagania dotyczce zawartoci i sposobu opracowania dokumentacji rozruchowej, w tym raportw z poszczeglnych prac rozruchowych, oraz raportu z rozruchu obiektu jdrowego ( 31 i 32). -

W Rozdziale 4 ( 33-45) okrelono specyficzne wymagania bjior dla eksploatacji obiektu jdrowego, w szczeglnoci dotyczce: opracowania, przegldw i aktualizacji procedur eksploatacyjnych ( 33), okrelenia zakresw odpowiedzialnoci i uprawnie personelu ruchowego obiektu - operatorw sterowni oraz pracownikw dozoru ruchu ( 34), zapobiegania niekontrolowanej reakcji acuchowej rozszczepienia, degradacji paliwa oraz niekontrolowanym uwolnieniom substancji promieniotwrczych ( 35), warunkw uruchomienia obiektu jdrowego po przeadunku paliwa ( 36) w tym wymg przedkadania Prezesowi Agencji: - charakterystyk neutronowo-fizycznych rdzenia reaktora, - dokumentw powiadczajcych gotowo obiektu jdrowego do uruchomienia po przeadunku paliwa, - harmonogramu dalszej eksploatacji obiektu jdrowego, czynnoci utrzymania i remontw, bada, nadzoru i kontroli systemw oraz elementw konstrukcji i wyposaenia obiektu jdrowego majcych istotne znaczenie dla zapewnienia bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej ( 37 i 38), postpowania w razie wystpienia jakiegokolwiek odchylenia od normalnej eksploatacji, oraz wykonywania prb szczelnoci i prb cinieniowych granicy cinieniowej obiegu chodzenia reaktora ( 39), modernizacji i modyfikacji w obiekcie jdrowym wprowadzanych na etapie eksploatacji ( 40 i 41), utrzymania we waciwym stanie pomieszcze sterowni, aparatury kontrolnopomiarowej i sterowania, oraz naleytego porzdku i czystoci we wszystkich miejscach pracy w obiekcie jdrowym ( 42), zawartoci dokumentacji eksploatacyjnej obiektu jdrowego i postpowania z ni ( 43), analiz dowiadcze z eksploatacji obiektu i wykorzystania wnioskw z tych analiz do poprawy poziomu bezpieczestwa eksploatacji ( 44), planowania, efektywnego prowadzenia i kontrolowania prac podczas postojw remontowych, modernizacyjnych i modyfikacyjnych obiektu jdrowego ( 45). Rozdzia 5 ( 46 i 47) zawiera przepisy przejciowe i kocowe. W szczeglnoci przepis 48 ust. 3 stanowi i przepisw rozporzdzenia dotyczcych obowizku utworzenia zakadowej stray poarnej oraz rozruchu obiektu jdrowego nie stosuje si do obiektw jdrowych eksploatowanych w dniu jego wejcia w ycie. Podejcie takie jest uzasadnione faktem i nie da si naoy wymaga dotyczcych

23

rozruchu na reaktor badawczy MARIA oraz przechowalniki wypalonego paliwa jdrowego 19 i 19A, ktre zostay uruchomione przed wyjciem w ycie niniejszego rozporzdzenia, natomiast praktyczne dowiadczenia z eksploatacji orodka w Otwocku wierku wskazuj, e utworzenie zakadowej stray poarnej nie jest tam celowe, a ochrona przeciwpoarowa jest tam obecnie zapewniona w inny sposb. W przypadku nowych obiektw jdrowych utworzenie zakadowych stray poarnych bdzie miao uzasadnienie. Z kolei przepisy dotyczce limitw i warunkw eksploatacyjnych, a take dokumentw stanowicych cz zintegrowanego systemu zarzdzania bd miay zastosowanie do tych obiektw jdrowych od dnia 1 kwietnia 2015 r. ( 46 ust. 1 projektu rozporzdzenia), bowiem zgodnie z art. 14 ustawy z dnia 13 maja 2011 r. o zmianie ustawy - Prawo atomowe oraz niektrych innych ustaw kierownicy istniejcych obiektw jdrowych maj czas na wdroenie zintegrowanych systemw zarzdzania do 31 marca 2015 r. Proponuje si, aby przepis 36 ust. 1 projektowanego rozporzdzenia, okrelajcy warunki, pod jakimi jest dopuszczalne rozpoczcie uruchomienia obiektu jdrowego po przeadunku paliwa do stanu krytycznego reaktora, by stosowany odpowiednio do obiektw jdrowych eksploatowanych w dniu wejcia w ycie rozporzdzenia do dnia 31 marca 2015 r. ( 46 ust. 2 projektu rozporzdzenia). Projekt rozporzdzenia nie podlega notyfikacji zgodnie z przepisami rozporzdzenia Rady Ministrw z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktw prawnych (Dz. U. Nr 239, poz. 2039 z pn. zm.). Projekt rozporzdzenia podlega obowizkowi przedstawienia, na podstawie art. 33 Traktatu ustanawiajcego Europejsk Wsplnot Energii Atomowej (Traktat Euratom), do zaopiniowania Komisji Europejskiej. Projekt rozporzdzenia zosta umieszczony w Biuletynie Informacji Publicznej Rzdowego Centrum Legislacji w zakadce Rzdowy Proces Legislacyjny, Biuletynie Informacji Publicznej Pastwowej Agencji Atomistyki oraz na stronie internetowej Pastwowej Agencji Atomistyki, stosownie do art. 5 ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o dziaalnoci lobbingowej w procesie stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414 z pn. zm.) w celu umoliwienia zgoszenia, w trybie art. 7 wyej wymienionej ustawy, zainteresowania pracami nad projektem rozporzdzeni. aden podmiot nie zgosi zainteresowania pracami nad projektem rozporzdzenia w trybie przepisw o dziaalnoci lobbingowej w procesie stanowienia prawa.

24

OCENA SKUTKW REGULACJI 1. Podmioty, na ktre oddziauje projektowana regulacja Projekt rozporzdzenia dotyczy podmiotw eksploatujcych obiekty jdrowe, podmiotw prowadzcych rozruch oraz wykonywajcych prace na etapie rozruchu lub eksploatacji tych obiektw majce lub mogce mie wpyw na bezpieczestwo jdrowe lub ochron radiologiczn, a take podmiotw nadzorujcych te dziaalnoci. Obecnie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej s eksploatowane 3 obiekty jdrowe, pooone w Otwocku - wierku: 1 reaktor badawczy w Narodowym Centrum Bada Jdrowych oraz 2 przechowalniki wypalonego paliwa jdrowego nalece do pastwowego przedsibiorstwa uytecznoci publicznej Zakad Unieszkodliwiania Odpadw Promieniotwrczych. Porednio projekt dotyczy take Prezesa Pastwowej Agencji Atomistyki, ktry jako organ waciwy w sprawach wydawania zezwole na wykonywanie dziaalnoci polegajcej na rozruchu lub eksploatacji obiektu jdrowego bdzie: - weryfikowa, w toku prowadzenia postpowania administracyjnego w sprawie wydania odpowiedniego zezwolenia, przygotowanie do rozruchu lub eksploatacji, zarwno obiektu jdrowego jak i jednostki organizacyjnej wystpujcej z wnioskiem o zezwolenie na rozruch lub eksploatacj obiektu zgodnie z wymaganiami projektowanego rozporzdzenia; a nastpnie - kontrolowa na etapie rozruchu i eksploatacji obiektw jdrowych wypenianie wymogw projektowanego rozporzdzenia. 2. Konsultacje Projekt rozporzdzenia w ramach konsultacji spoecznych zosta skierowany do nastpujcych podmiotw: 1. Polskie Towarzystwo Nukleoniczne, ul. Dorodna 16, 03-195 Warszawa, 2. Stowarzyszenie Inspektorw Ochrony Radiologicznej, ul. Garbary 15, 61-866 Pozna, 3. Stowarzyszenie Elektrykw Polskich Komitet Energetyki Jdrowej SEP, ul. witokrzyska 14, 00 050 Warszawa, 4. Centralne Laboratorium Ochrony Radiologicznej, ul Konwaliowa 7, 03-194 Warszawa, 5. Zakad Unieszkodliwiania Odpadw Promieniotwrczych, ul. Andrzeja Sotana 7, 05-400 Otwock-wierk, 6. Narodowe Centrum Bada Jdrowych, ul. Andrzeja Sotana 7, 05-400 Otwock-wierk, 7. Instytut Fizyki Jdrowej PAN, ul. Radzikowskiego 152, 31-342 Krakw, 8. Polska Grupa Energetyczna PGE, ul. Mysia 2, 00-496 Warszawa, 9. Stowarzyszenie Ekologw na Rzecz Energii Nuklearnej - SEREN Polska ul. witokrzyska 14, 00 050 Warszawa, 10. Fundacja Instytut Na Rzecz Ekorozwoju, ul. Nabielaka 15 lok. 1, 00 743 Warszawa, 11. Polski Klub Ekologiczny Zarzd Gwny, ul. Romanowicza 2/410, 30-702 Krakw, 12. Centrum Europejskie Zrwnowaonego Rozwoju, ul. Kotaja 21 50-006 Wrocaw, 13. Fundacja Greenpeace Polska, ul. Lirowa 13, 02-387 Warszawa,

25

14. Fundacja Wspierania Inicjatyw Ekologicznych, ul. Czysta 17/4, 31-121 Krakw, 15. Polska Konfederacja Pracodawcw Prywatnych Lewiatan, ul. Zbyszka Cybulskiego 3, 00-727 Warszawa, 16. Pracodawcy Rzeczypospolitej Polskiej, ul. Brukselska 7, 03-973 Warszawa, 17. Komisja Krajowa NSZZ Solidarno, ul. Way Piastowskie 24, 80-855 Gdask, 18. Oglnopolskie Porozumienie Zwizkw Zawodowych, ul. Kopernika 36/40, 00-924 Warszawa, 19. Business Centre Club, pl. elaznej Bramy 10, 00-136 Warszawa, 20. Zwizek Rzemiosa Polskiego, skr. poczt. 54, 00-952 Warszawa 21. Forum Zwizkw Zawodowych, Plac Teatralny 4, 85-069 Bydgoszcz, 22. Rada Krajowa Federacji Konsumentw, Al. Stanw Zjednoczonych 53, 04028 Warszawa, 23. Forum Odbiorcw Energii Elektrycznej i Gazu, ul. Poleczki 21 lok. 9, 02-822 Warszawa. Projekt rozporzdzenia zosta take umieszczony w Biuletynie Informacji Publicznej Rzdowego Centrum Legislacji w zakadce Rzdowy Proces Legislacyjny, Biuletynie Informacji Publicznej Pastwowej Agencji Atomistyki oraz na stronie internetowej Pastwowej Agencji Atomistyki. Uwagi zgoszone w toku uzgodnie spoecznych oraz stanowisko projektodawcy do tych uwag zawarto w tabeli zczonej do niniejszej Oceny Skutkw Regulacji. 3. Wpyw regulacji na sektor finansw publicznych, w tym budet pastwa i budety jednostek samorzdu terytorialnego Przyjcie rozporzdzenia bezporednio nie wpywa na budety jednostek administracji rzdowej i samorzdowej. Porednio jednak bdzie skutkowa zwikszeniem przychodw tych jednostek, w zwizku z opatami wnoszonymi przez operatorw elektrowni jdrowych (EJ), w tym zwaszcza na rzecz samorzdw (za wydanie projektowanego rozporzdzenia jest konieczne dla licencjonowania EJ). 4. Wpyw regulacji na rynek pracy Wejcie w ycie rozporzdzenia porednio wywoa pozytywne skutki dla rynku pracy. Umoliwi wzrost zatrudnienia w zwizku z rozruchem i eksploatacj elektrowni jdrowych (EJ), czego niezbdnym warunkiem jest wydanie rozporzdzenia okrelajcego wymagania dla rozruchu i eksploatacji EJ z punktu widzenia bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej. 5. Wpyw regulacji na konkurencyjno gospodarki i przedsibiorczo, w tym na funkcjonowanie przedsibiorstw Wejcie w ycie rozporzdzenia porednio moe mie pozytywny wpyw na konkurencyjno gospodarki i przedsibiorczo poniewa uruchomienie elektrowni jdrowych w Polsce (do czego koniecznym warunkiem jest m.in. wydanie tego rozporzdzenia) przyczyni si do podwyszenia poziomu technicznego i organizacyjnego krajowych przedsibiorstw, ktre bd realizowa dostawy i wiadczy usugi na rzecz EJ, a tym samym zwikszy ich konkurencyjno wewntrzn i zewntrzn. Ponadto, wprowadzenie dziaajcej zgodnie z zasadami bezpieczestwa jdrowego energetyki jdrowej do krajowego systemu elektroenergetycznego moe przyczyni si do stabilizacji lub nawet stopniowego 26

obnienia cen energii elektryczne w Polsce, a to z kolei sprzyja bdzie konkurencyjnoci krajowego przemysu. Wprowadzenie obowizku wdroenia zintegrowanych systemw zarzdzania pozwoli rwnie na polepszenie funkcjonowania jednostek organizacyjnych obecnie eksploatujcych te obiekty jdrowe (Narodowe Centrum Bada Jdrowych, Zakad Unieszkodliwiania Odpadw Jdrowych). Koszty wdroenia zintegrowanego systemu zarzdzania w kady z tych podmiotw szacuje si na 23 000 z. Oszacowanie to uwzgldnia koszty szkolenia personelu, zewntrznych konsultacji oraz dostosowania istniejcych systemw zarzdzania do wymaga stawianych zintegrowanemu systemowi zarzdzania. 6. Wpyw regulacji na sytuacj i rozwj regionalny. Wejcie w ycie rozporzdzenia nie bdzie miao bezporedniego wpywu na sytuacj i rozwj regionw. Natomiast porednio bdzie miao wpyw pozytywny (jako e projektowane rozporzdzenie jest konieczne dla rozwoju energetyki jdrowej), przyczyniajc si do wzrostu zatrudnienia i rozwoju lokalnych przedsibiorstw, rozbudowy lokalnej infrastruktury, oraz zwikszenia przychodw samorzdw z tytuu opat wnoszonych przez podmioty eksploatujce obiekty jdrowe, co umoliwi sfinansowania wielu wydatkw na cele oglnospoeczne. 7. Wskazanie rde finansowania Finansowanie dziaa majcych na celu spenienie wymaga okrelonych w projekcie niniejszego rozporzdzenia powinno stanowi element kosztw eksploatacyjnych obiektw jdrowych. 8. Korzyci spoeczne Proponowana regulacja bdzie istotnym elementem utrzymania bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej kraju na waciwym poziomie. Wejcie w ycie rozporzdzenia bdzie miao pozytywny wpyw na ochron spoeczestwa przed oddziaywaniem radiologicznym obiektw jdrowych, w stanach eksploatacyjnych i w warunkach awaryjnych. Ponadto, porednio w zwizku z rozwojem energetyki jdrowej przyczyni si do rozwoju gospodarczego kraju, a zwaszcza regionw w ktrych zlokalizowane zostan obiekty jdrowe, poprzez: ograniczenie cen energii elektrycznej dla odbiorcw kocowych, zwikszenie zatrudnienia, wzrost konkurencyjnoci przedsibiorstw, oraz zwikszenie przychodw budetu pastwa i jednostek samorzdu z opat wnoszonych przez podmioty eksploatujce obiekty jdrowe co uatwi finansowanie wydatkw na cele oglnospoeczne. 9. Wpyw regulacji na ochron rodowiska. Wejcie w ycie rozporzdzenia bdzie miao pozytywny wpywu na ochron i stan rodowiska. Okrelone w przedmiotowym projekcie rozporzdzenia podstawowe wymagania dotyczce rozruchu i eksploatacji obiektw jdrowych maj na celu zapewnienie wysokiego poziomu bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej na etapie rozruchu i podczas prowadzenia eksploatacji obiektw jdrowych, co przeoy si na skuteczn ochron rodowiska przed zagroeniami wynikajcymi z dziaania promieniowania jonizujcego.

27