Projekt z dnia 25 maja 2012 r. ROZPORZDZENIE RADY MINISTRW z dnia .. 2012 r.

w sprawie wymaga bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej dla etapu likwidacji obiektw jdrowych oraz zawartoci raportu z likwidacji obiektu jdrowego1) Na podstawie art. 38c ust. 3 ustawy z dnia 29 listopada 2000 r. Prawo atomowe (Dz. U. z 2012 r. poz. 264) zarzdza si, co nastpuje: Rozdzia 1 Przepisy oglne 1. W rozumieniu niniejszego rozporzdzenia uyte okrelenia oznaczaj: 1) jdrowy blok energetyczny zesp skadajcy si w szczeglnoci z jdrowego reaktora energetycznego, obiegu chodzenia reaktora,, obiegu czynnika roboczego, jednego lub wikszej liczby turbozespow, tworzcy wraz z systemami pomocniczymi skoordynowany system konwersji energii cieplnej paliwa jdrowego w energi elektryczn; 2) obudowa bezpieczestwa reaktora a) w przypadku elektrowni jdrowej pierwotn obudow bezpieczestwa reaktora oraz wtrn obudow bezpieczestwa reaktora cznie, b) w przypadku reaktora badawczego pierwotn obudow bezpieczestwa reaktora; 3) Prezes Agencji - Prezesa Pastwowej Agencji Atomistyki; 4) stan bezpiecznego wyczenia stan obiektu jdrowego po wystpieniu przewidywanego zdarzenia eksploatacyjnego lub warunkw awaryjnych, w ktrym fundamentalne funkcje bezpieczestwa s wypeniane i stabilnie utrzymywane w dugim okresie czasu, a w przypadku elektrowni jdrowej i reaktora badawczego dodatkowo reaktor jest w stanie podkrytycznym; 5) system bezpieczestwa system obiektu jdrowego przeznaczony do zapobieenia wystpieniu lub ograniczenia skutkw przewidywanych zdarze eksploatacyjnych i warunkw awaryjnych, a w przypadku elektrowni jdrowej lub reaktora badawczego take do osignicia stanu bezpiecznego wyczenia; 6) ustawa ustaw z dnia 29 listopada 2000 r. - Prawo atomowe.

1)

Niniejsze rozporzdzenie dokonuje w zakresie swojej regulacji wdroenia dyrektywy Rady 2009/71/Euratom z dnia 25 czerwca 2009 r. ustanawiajcej wsplnotowe ramy bezpieczestwa jdrowego obiektw jdrowych (Dz. Urz. UE L 172 z 02.07.2009, str. 18 oraz Dz. Urz. UE L 260 z 03.10.2009, str. 40).

Rozdzia 2 Wstpne czynnoci w likwidacji obiektu jdrowego 2. 1. Likwidacj obiektu jdrowego planuje si i przeprowadza jako likwidacj: 1) natychmiastow, w ktrej niezwocznie po zakoczeniu eksploatacji obiektu jdrowego dokonuje si demontau systemw oraz elementw konstrukcji i wyposaenia obiektu jdrowego i usunicia odpadw promieniotwrczych oraz wypalonego paliwa jdrowego z terenu obiektu jdrowego albo 2) odoon i rozoon w czasie, w ktrej demonta systemw oraz elementw konstrukcji i wyposaenia obiektu jdrowego i usunicie odpadw promieniotwrczych oraz wypalonego paliwa jdrowego z terenu obiektu jdrowego nastpuje w kilku kolejnych etapach ograniczonych w czasie i co do zakresu prac, pomidzy ktrymi wystpuj odstpy czasowe - w zalenoci od strategii likwidacji przyjtej w programie likwidacji obiektu jdrowego, po uwzgldnieniu czynnikw takich jak w szczeglnoci wzgldy bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej, wspzalenoci pomidzy budowlami, budynkami i instalacjami na terenie obiektu jdrowego, moliwe obcienia dla przyszych pokole, czy te moliwa z upywem czasu utrata wiedzy i kompetencji w zakresie stanu obiektu jdrowego i jego likwidacji. 2. W przypadku wyboru strategii likwidacji odoonej i rozoonej w czasie wykazuje si, e obiekt jdrowy bdzie do czasu rozpoczcia realizacji likwidacji oraz przez cay czas likwidacji utrzymywany w stanie bezpiecznym, oraz e zostanie on w przyszoci zlikwidowany we waciwy sposb, bez nieuzasadnionego obcienia przyszych pokole. 3. Dla obiektw jdrowych znajdujcych si na terenie wsplnym dla kilku obiektw jdrowych wybr strategii likwidacji uwzgldnia wspzalenoci midzy poszczeglnymi obiektami jdrowymi. 3. Niezalenie od wybranej strategii likwidacji obiektu jdrowego prace likwidacyjne obiektu jdrowego planuje si i realizuje w etapach obejmujcych: przygotowanie likwidacji obiektu jdrowego oraz realizacj likwidacji obiektu jdrowego. 4. Przygotowujc likwidacj obiektu jdrowego uwzgldnia si w szczeglnoci: 1) stan techniczny obiektu jdrowego, w tym stabilno systemw oraz elementw konstrukcji i wyposaenia obiektu jdrowego, z uwzgldnieniem ich moliwej degradacji technicznej z upywem czasu, a take stan techniczny innych znajdujcych si na terenie obiektu jdrowego budynkw, budowli i instalacji; 2) zapewnienie bezpieczestwa jdrowego, ochrony radiologicznej, ochrony fizycznej i przygotowa na wypadek zdarzenia radiacyjnego; 3) spadek aktywnoci odpadw promieniotwrczych z upywem czasu; 4) obnienie zagroenia na skutek usunicia paliwa jdrowego z obiektu jdrowego; 5) metody postpowania z odpadami promieniotwrczymi i wypalonym paliwem jdrowym, uwzgldniajc ich skad i iloci oraz majc na celu minimalizowanie iloci odpadw promieniotwrczych powstajcych w wyniku prac likwidacyjnych;

6) przygotowanie pracownikw i dostpno technologii przewidywanych do zastosowania przy wykonywaniu prac likwidacyjnych, w tym: dekontaminacji oraz demontau i jeeli to konieczne - wyburzania, z uwzgldnieniem sprztu zdalnie sterowanego; 7) dopuszczalno i moliwo ponownego wykorzystania materiaw oraz wyposaenia obiektu jdrowego pozyskanych z likwidacji; 8) planowany sposb wykorzystania terenu obiektu jdrowego po zakoczeniu likwidacji obiektu jdrowego; 9) wpyw planowanych prac likwidacyjnych na rodowisko i zdrowie ludnoci; 10) szacowane koszty likwidacji obiektu jdrowego i wielko dostpnych rodkw finansowych zgromadzonych na funduszu likwidacyjnym. Rozdzia 3 Zarzdzanie likwidacj obiektu jdrowego 5. 1. W jednostce organizacyjnej posiadajcej zezwolenie na likwidacj obiektu jdrowego zarzdzanie przygotowaniem i prowadzenie likwidacji tego obiektu odbywa si z uwzgldnieniem: 1) odpowiedzialnoci za bezpieczne prowadzenie prac likwidacyjnych; 2) hierarchii organizacyjnej i uprawnie decyzyjnych ustalonych w taki sposb, eby nie prowadzio to do sporw pomidzy rnymi komrkami organizacyjnymi, co mogyby negatywnie wpyn na bezpieczestwo jdrowe lub ochron radiologiczn. 2. Zarzdzanie likwidacj obiektu jdrowego prowadzi si na podstawie programu zarzdzania likwidacj, stanowicego cz zintegrowanego systemu zarzdzania. 3. Program zarzdzania likwidacj obiektu jdrowego dopasowuje si do wielkoci i zoonoci przedsiwzicia oraz potencjalnych zagroe zwizanych z likwidacj. 4. W programie zarzdzania likwidacj obiektu jdrowego, w szczeglnoci: 1) okrela si umiejtnoci potrzebne do zarzdzania i wykonywania czynnoci zwizanych z likwidacj obiektu jdrowego; 2) ustala si minimum wymaga kwalifikacyjnych dla pracownikw na poszczeglnych stanowiskach pracy zwizanych z likwidacj obiektu jdrowego; 3) przewiduje si rozwizania zapewniajce, e osoby odpowiedzialne za wykonanie czynnoci w procesie likwidacji posiadaj konieczne umiejtnoci, dowiadczenie oraz odbyy odpowiednie szkolenia, eby bezpiecznie wykona swoje zadania; 4) przewiduje si rozwizania zobowizujce wszystkie osoby uczestniczce w pracach likwidacyjnych do zgaszania kierownikowi jednostki organizacyjnej posiadajcej zezwolenie na likwidacj obiektu jdrowego wszelkich problemw lub potencjalnych zagroe bezpieczestwa jdrowego, ochrony radiologicznej lub warunkw bezpieczestwa i higieny pracy; 5) okrela si odpowiednie likwidacyjnych. uprawnienia decyzyjne do zatrzymania prac

Rozdzia 4 Realizacja likwidacji obiektu jdrowego 6. 1. Realizacja likwidacji obiektu jdrowego moe zosta podzielona na kilka etapw, z ktrych pierwszy obejmuje usunicie paliwa jdrowego z obiektu jdrowego oraz czciowy demonta obiektu jdrowego, pozwalajcy doprowadzi go do stanu bezpiecznego takiego, e: 1) niemoliwe jest wystpienie awarii reaktywnociowych; 2) w przypadku elektrowni jdrowej i reaktora badawczego nie jest konieczne odprowadzanie ciepa powyczeniowego; 3) nie jest ju konieczne stosowanie ochrony fizycznej materiaw jdrowych. 2. Jeeli pomidzy poszczeglnymi etapami realizacji likwidacji obiektu jdrowego wystpuj przerwy trwajce co najmniej 5 lat, to rozpoczcie kolejnego etapu realizacji likwidacji wymaga zgoszenia Prezesowi Agencji. Do zgoszenia zacza si zaktualizowany program likwidacji obiektu jdrowego. 3. W przypadku, o ktrym mowa w ust. 2, zgoszenie skada si co najmniej 6 miesicy przed planowanym terminem rozpoczcia realizacji danego etapu likwidacji obiektu jdrowego. 4. Poszczeglne etapy realizacji likwidacji obiektu jdrowego koczy si przez zastosowanie barier zabezpieczajcych niezdemontowane jeszcze systemy oraz elementy konstrukcji i wyposaenia obiektu jdrowego celem zapobieenia przedostawaniu si substancji promieniotwrczych do rodowiska. 7. W przypadku likwidacji obiektu jdrowego odoonej i rozoonej w czasie zapewnia si: 1) doprowadzenie obiektu jdrowego do stanu bezpiecznego oraz utrzymanie go w stanie bezpiecznym do czasu rozpoczcia realizacji likwidacji oraz przez cay czas likwidacji obiektu jdrowego, tak eby mona byo bezpiecznie realizowa odoone w czasie etapy likwidacji obiektu jdrowego; 2) utrzymanie i nadzr systemw oraz elementw konstrukcji i wyposaenia obiektu jdrowego w okresie przed rozpoczciem pierwszego etapu realizacji likwidacji obiektu jdrowego zgodnie z programem likwidacji obiektu jdrowego. 8. Dla zapewnienia odpowiedniego poziomu bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej, w jednostce organizacyjnej posiadajcej zezwolenie na likwidacj obiektu jdrowego stosuje si sprawdzone metody techniczne prowadzenia prac. 9. Prace likwidacyjne prowadzi si zgodnie z procedurami likwidacyjnymi uwzgldniajcymi wymagania bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej, ochrony przeciwpoarowej oraz bezpieczestwa i higieny pracy oraz dokumentuje w dokumentacji prac likwidacyjnych. 10. 1. Metody dekontaminacji i demontau systemw oraz elementw konstrukcji i wyposaenia obiektu jdrowego wybiera si tak, eby przy optymalizacji naraenia pracownikw i osb z ogu ludnoci, o ktrej mowa w art. 9 ustawy, oraz

optymalizacji oddziaywania na rodowisko, zminimalizowa ilo wytwarzanych w procesie likwidacji obiektu jdrowego odpadw promieniotwrczych. 2. W odniesieniu do czynnoci likwidacyjnych takich jak dekontaminacja, cicie i przemieszczanie duych elementw konstrukcji lub wyposaenia, postpujcy demonta lub usuwanie systemw bezpieczestwa, mogcych potencjalnie stwarza zagroenie, ocenia si wpyw tych czynnoci na bezpieczestwo jdrowe i ochron radiologiczn i prowadzi je w taki sposb, eby ograniczy zagroenie, utrzymujc je w akceptowalnych granicach. Dotyczy to zwaszcza zachowania funkcji systemu obudowy bezpieczestwa reaktora - w przypadku elektrowni jdrowej lub reaktora badawczego - w zapobieganiu niekontrolowanemu przedostawaniu si do rodowiska substancji promieniotwrczych podczas prowadzonych prac demontaowych. 3. Zapewnia si aktualizacj procedur likwidacyjnych w miar postpujcych zmian w obiekcie jdrowym podczas jego likwidacji. W toku likwidacji nie wolno podejmowa adnych prac likwidacyjnych nie ujtych w procedurach likwidacyjnych. 4. Przed zastosowaniem jakichkolwiek nowych lub niesprawdzonych metod prowadzenia prac likwidacyjnych wykazuje si, e ich zastosowanie jest zasadne oraz uwzgldnia si w analizie optymalizacyjnej zaczonej do programu likwidacji obiektu jdrowego. 11. 1. Jeeli po wyczeniu obiektu jdrowego z eksploatacji na jego terenie pozostaje wypalone paliwo jdrowe lub odpady promieniotwrcze wytworzone podczas eksploatacji, to materiay te naley usun i przekaza do skadowiska odpadw promieniotwrczych, chyba e w programie likwidacji obiektu jdrowego zaoono inny sposb postpowania z odpadami promieniotwrczymi i wypalonym paliwem jdrowym, w szczeglnoci ich przerb lub przetworzenie. 2. Wszystkie odpady promieniotwrcze powstae w toku likwidacji obiektu jdrowego zagospodarowuje si zgodnie z programem likwidacji obiektu jdrowego. 3. Jeeli dla okrelonych rodzajw odpadw promieniotwrczych nie podjto ostatecznej decyzji co do ich usunicia z terenu obiektu jdrowego, to zapewnia si bezpieczne przechowywanie tych odpadw do czasu ich przeniesienia do skadowiska odpadw promieniotwrczych. 12. 1. Po zakoczeniu czynnoci demontaowych i dekontaminacji przeprowadza si kompleksowe pomiary stanu radiologicznego obiektu jdrowego i jego terenu, w tym okrelenie aktywnoci resztkowych radionuklidw pozostaych po likwidacji, celem wykazania, e wypenione zostay kryteria ochrony radiologicznej ustalone w zezwoleniu na likwidacj obiektu jdrowego i w przepisach ustawy oraz osignite zostay cele likwidacji obiektu jdrowego. 2. Dane z pomiarw dozymetrycznych wykonanych po zakoczeniu czynnoci demontaowych i dekontaminacji dokumentuje si w postaci kocowego raportu z kontroli dozymetrycznej, ktry zawiera: 1) wyszczeglnienie zastosowanych kryteriw ochrony radiologicznej; 2) opis metod i procedur do zastosowania celem speniania kryteriw ochrony radiologicznej; 3) dane pomiarowe wraz z ich analiz statystyczn oraz opisem systematycznego podejcia w wykonaniu pomiarw dozymetrycznych.

 13. Do czasu zakoczenia likwidacji obiektu jdrowego prowadzi si okresowe przegldy bezpieczestwa z czstotliwoci okrelon w zezwoleniu na likwidacj obiektu jdrowego - nie rzadziej ni raz na 10 lat. Zakres tych przegldw obejmuje co najmniej: 1) okrelenie rzeczywistego stanu technicznego systemw oraz elementw konstrukcji i wyposaenia obiektu jdrowego, poprzez analiz danych z monitoringu i pomiarw oraz dowiadcze eksploatacyjnych; 2) zaktualizowanie danych o iloci i aktywnoci substancji promieniotwrczych znajdujcych si w obiekcie jdrowym; 3) aktualne analizy bezpieczestwa; 4) zagadnienia organizacyjne; 5) zagadnienia ochrony radiologicznej; 6) wypenienie wymaga bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej oraz ocen efektywnoci zarzdzania na rzecz zapewnienia bezpieczestwa i jakoci; 7) obsad pracownikami i ich kwalifikacje; 8) przygotowania awaryjne; 9) oddziaywanie radiologiczne na ludno i rodowisko; 10) warunki przechowywania odpadw promieniotwrczych; 11) starzenie systemw oraz elementw konstrukcji i wyposaenia obiektu jdrowego majcych istotne znaczenie dla zapewnienia bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej; 12) postp naukowo-techniczny w odniesieniu do metod likwidacji obiektw jdrowych; 13) zmiany w otoczeniu obiektu jdrowego, z uwzgldnieniem zagroe naturalnych i bdcych skutkiem dziaalnoci czowieka; 14) zmiany wymaga bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej zawartych w obowizujcych przepisach; 15) wnioski wynikajce z dowiadcze z prac likwidacyjnych wykonanych w danym obiekcie lub w obiektach podobnych. 14. Dokumentacj z likwidacji obiektu przechowuje si zgodnie z: 1) wymaganiami dotyczcymi archiwizacji dokumentw okrelonymi w ramach zintegrowanego systemu zarzdzania; 2) wymaganiami okrelonymi w zezwoleniu na likwidacj obiektu jdrowego; 3) przepisami o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach. 15. 1. W toku realizacji likwidacji obiektu jdrowego program likwidacji obiektu jdrowego podlega okresowemu przegldowi i w razie potrzeby - aktualizacji, z czstotliwoci okrelon w zezwoleniu na likwidacj obiektu jdrowego. 2. Przegld i aktualizacja odzwierciedlaj w szczeglnoci ewentualne zmiany w strategii likwidacji, postp prac likwidacyjnych, odstpstwa od harmonogramu, zmiany w obiekcie jdrowym lub w wymaganiach bezpieczestwa jdrowego

i ochrony radiologicznej od czasu sporzdzenia programu likwidacji obiektu jdrowego, postp technologiczny, oraz potrzeb dalszego prowadzenia prac likwidacyjnych. 3. Aktualizacja programu likwidacji obiektu jdrowego w toku realizacji likwidacji tego obiektu wymaga zatwierdzenia przez Prezesa Agencji. Rozdzia 5 Zakoczenie likwidacji obiektu jdrowego i zawarto raportu z likwidacji obiektu jdrowego 16. Po zakoczeniu prac likwidacyjnych kierownik jednostki organizacyjnej posiadajcej zezwolenie na likwidacj obiektu jdrowego: 1) niezwocznie zawiadamia Prezesa Agencji o zakoczeniu prac likwidacyjnych; 2) w terminie okrelonym w zezwoleniu na likwidacj obiektu jdrowego przedkada Prezesowi Agencji do zatwierdzenia raport z likwidacji obiektu jdrowego. 17. Raport z likwidacji obiektu jdrowego zawiera: 1) opis obiektu jdrowego; 2) kryteria radiologiczne stanowice podstaw do cakowitego zwolnienia z kontroli dozorowej systemw, elementw konstrukcji lub wyposaenia obiektu jdrowego lub terenu obiektu; 3) opis wykonanych prac likwidacyjnych; 4) opis wszelkich pozostajcych systemw, elementw konstrukcji lub wyposaenia obiektu jdrowego, ktre nie zostay zlikwidowane lub zostay zlikwidowane czciowo; 5) kocowy raport z pomiarw dozymetrycznych terenu obiektu jdrowego; 6) dane o ilociach i rodzajach odpadw promieniotwrczych wytworzonych podczas likwidacji obiektu jdrowego oraz miejscach ich przechowywania lub miejscach, do ktrych je przekazano; 7) zbiorczy opis wszelkich zdarze i incydentw istotnych z punktu widzenia bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej, jakie wystpiy podczas likwidacji obiektu jdrowego; 8) zbiorcze okrelenie dawek promieniowania otrzymanych przez pracownikw i ludno podczas likwidacji obiektu jdrowego; 9) wyniki okresowych przegldw bezpieczestwa; 10) analiz osignicia celw likwidacji; 11) opis nabytych dowiadcze z procesu likwidacji obiektu jdrowego. Rozdzia 6 Przepis kocowy 18. Rozporzdzenie wchodzi w ycie po upywie 14 dni od dnia ogoszenia.

Uzasadnienie projektu rozporzdzenia Rady Ministrw w sprawie wymaga bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej dla etapu likwidacji obiektw jdrowych oraz zawartoci raportu z likwidacji obiektu jdrowego Przedstawiony projekt rozporzdzenia jest wykonaniem upowanienia zawartego w art. 38c ust. 3 ustawy z dnia 29 listopada 2000 r. Prawo atomowe (Dz. U. z 2012 r., poz. 264). Nowelizacja ustawy Prawo atomowe zwizana z wdroeniem do polskiego prawa postanowie dyrektywy Rady 2009/71/Euratom z dnia 25 czerwca 2009 r. ustanawiajcej wsplnotowe ramy bezpieczestwa jdrowego obiektw jdrowych (Dz. Urz. UE L 172 z 02.07.2009, str. 18 oraz Dz. Urz. UE L 260 z 03.10.2009, str. 40), dokonana ustaw z dnia 13 maja 2011 r. o zmianie ustawy Prawo atomowe oraz niektrych innych ustaw (Dz. U. Nr 132, poz. 766) okrelia na poziomie ustawowym w art. 38a, 38b i 38c podstawowe wymagania z punktu widzenia bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej (bjior) dotyczce likwidacji obiektu jdrowego i raportu likwidacyjnego. Niniejsze rozporzdzenie uszczegawia oraz doprecyzowuje wymagania zasygnalizowane w ustawie. Wikszo wymaga bezpieczestwa zawartych w niniejszym projekcie rozporzdzenia zostaa tak sformuowana, eby miay zastosowanie do wszystkich rodzajw obiektw jdrowych. W przepisach 6 ust. 1 pkt 2 oraz 10 ust. 1 zdanie 2 zawarto specyficzne wymagania bezpieczestwa dotyczce wycznie elektrowni jdrowej oraz reaktora badawczego. Przepisy zawarte w niniejszym projekcie rozporzdzenia ustanawiaj wysokie standardy zapewnienia bjior na etapie likwidacji obiektw jdrowych w tym zwaszcza elektrowni jdrowych, ktre oparte s na aktualnych i najnowszych przyjtych na wiecie wymaganiach w tym zakresie, zawartych w: normach bezpieczestwa MAEA, w szczeglnoci: Decommissioning of Facilities Using Radioactive Material. Requirements. Safety Requirements. Safety Standards Series No. WS-R-5 (2006), Decommissioning of Nuclear Power Plants and Research Reactors. Safety Guide. Safety Standards Series No. WS-G-2.1 (1999), wytycznych i zaleceniach Stowarzyszenia Zachodnioeuropejskich Organw Nadzoru Instalacji Jdrowych (WENRA): Working Group on Waste and Decommissioning (WGWD). Decommissioning Safety Reference Levels Report. Version 0. December 2005, wymaganiach europejskich przedsibiorstw energetycznych dla elektrowni jdrowych z reaktorami lekkowodnymi III. generacji: European Utility Requirements for LWR Nuclear Power Plants, Volume 2 - Generic Nuclear Island Requirements. Chapter 16 Decommissioning. Revision D/03 February 2003, wsplnej konwencji w sprawie bezpieczestwa gospodarki wypalonym paliwem jdrowym i odpadami promieniotwrczymi: Joint Convention on the Safety of Spent Fuel Management and on the Safety of Radioactive Waste Management. International Atomic Energy Agency. INFCIRC/546. 24 December 1997, odnonych przepisach i wymaganiach dozorowych obowizujcych w wybranych krajach UE.

W Rozdziale 1 ( 1) podano definicje poj stosowanych w niniejszym rozporzdzeniu, w szczeglnoci jdrowego bloku energetycznego, obudowy 8

bezpieczestwa jdrowego, stanu bezpiecznego wyczenia, systemu bezpieczestwa. Wymienione pojcia zdefiniowano na potrzeby niniejszego rozporzdzenia identycznie jak na potrzeby projektu rozporzdzenia wydawanego na podstawie art. 26c ust. 3 ustawy Prawo atomowe. W Rozdziale 2 ( 2 - 4) okrelono wymagania dotyczce wstpnych czynnoci w likwidacji obiektu jdrowego dotyczce w gwnej mierze procesu przygotowania do likwidacji obiektu jdrowego, a w szczeglnoci: 1) wyboru strategii likwidacji obiektu jdrowego; strategia likwidacji powinna by przyjta w programie likwidacji obiektu jdrowego, sporzdzanym po raz pierwszy na etapie ubiegania si o uzyskanie zezwolenia w zakresie bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej na budow obiektu jdrowego (art. 38b ust. 1 ustawy Prawo atomowe); 2) podziau procesu likwidacji na etapy, obejmujce przygotowanie likwidacji, ktre moe by podjte jeszcze przed uzyskaniem zezwolenia na likwidacj, oraz realizacj likwidacji obiektu jdrowego; 3) czynnikw jakie naley uwzgldni przy planowaniu likwidacji, w celu zapewnienia bezpieczestwa jdrowego, ochrony radiologicznej, ochrony fizycznej i przygotowa na wypadek zdarzenia radiacyjnego.

W Rozdziale 3 ( 5) okrelono wymagania dotyczce zarzdzania likwidacj obiektu jdrowego w ramach zintegrowanego systemu zarzdzania. W Rozdziale 4 ( 6 - 15) okrelono wymagania dotyczce procesu realizacji likwidacji obiektu jdrowego, a w szczeglnoci: warunki prowadzenia prac likwidacyjnych w przypadku podzielenia ich na etapy, w tym zgaszania do Prezesa PAA o planowanym rozpoczciu nowego etapu likwidacji po co najmniej 5 latach od zakoczenia poprzedniego etapu ( 6), wymagania dotyczce zapewnienia bezpieczestwa, jak rwnie utrzymania i nadzoru systemw oraz elementw konstrukcji i wyposaenia obiektu jdrowego w przypadku likwidacji obiektu odoonej w czasie ( 7), wymagania zapewnienia bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej podczas prowadzenia likwidacji obiektu jdrowego oraz dotyczce procedur likwidacyjnych ( 8 - 10), wymagania dotyczce zagospodarowania odpadw promieniotwrczych i wypalonego paliwa jdrowego pozostaego po wyczeniu obiektu jdrowego z eksploatacji ( 11), wymagania dotyczce kompleksowych pomiarw stanu radiologicznego obiektu jdrowego i jego terenu po przeprowadzeniu demontau i dekontaminacji ( 12), zakres okresowych przegldw bezpieczestwa prowadzonych do czasu zakoczenia likwidacji obiektu jdrowego ( 13), wymagania dotyczce przechowywania dokumentacji z likwidacji obiektu jdrowego ( 14), przegldw i aktualizacji programu likwidacji obiektu jdrowego ( 15).

W Rozdziale 5 ( 16 i 17) okrelono wymagania dotyczce zakoczenia likwidacji i zawartoci raportu z likwidacji obiektu jdrowego, a w szczeglnoci: wymg niezwocznego zawiadomienia Prezesa Agencji o zakoczeniu likwidacji obiektu jdrowego i przedoenia raportu z jego likwidacji ( 16), wymagan zawarto raportu z likwidacji obiektu jdrowego ( 17).

Rozdzia 6 ( 18) zawiera przepis kocowy, zgodnie z ktrym rozporzdzenie wejdzie w ycie po upywie 14 dni od dnia ogoszenia. Do tej pory w zakresie regulowanym niniejszym projektem rozporzdzenia nie obowizyway w Rzeczypospolitej Polskiej adne przepisy szczegowe. Projekt rozporzdzenia nie podlega notyfikacji zgodnie z przepisami rozporzdzenia Rady Ministrw z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktw prawnych (Dz. U. Nr 239, poz. 2039 z pn. zm.). Projekt rozporzdzenia podlega obowizkowi przedstawienia, na podstawie art. 33 Traktatu ustanawiajcego Europejsk Wsplnot Energii Atomowej (Traktat Euratom), do zaopiniowania Komisji Europejskiej. Projekt rozporzdzenia zosta umieszczony w Biuletynie Informacji Publicznej Rzdowego Centrum Legislacji w zakadce Rzdowy Proces Legislacyjny, Biuletynie Informacji Publicznej Pastwowej Agencji Atomistyki oraz na stronie internetowej Pastwowej Agencji Atomistyki, stosownie do art. 5 ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o dziaalnoci lobbingowej w procesie stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414 z pn. zm.) w celu umoliwienia zgoszenia, w trybie art. 7 wyej wymienionej ustawy, zainteresowania pracami nad projektem rozporzdzeni. aden podmiot nie zgosi zainteresowania pracami nad projektem rozporzdzenia w trybie przepisw o dziaalnoci lobbingowej w procesie stanowienia prawa.

10

OCENA SKUTKW REGULACJI 1. Podmioty, na ktre oddziauje projektowana regulacja Projekt rozporzdzenia dotyczy podmiotw przygotowujcych lub prowadzcych likwidacj obiektw jdrowych, oraz podmiotw wykonywajcych rne prace na etapie likwidacji tych obiektw majce lub mogce mie wpyw na bezpieczestwo jdrowe lub ochron radiologiczn, a take podmiotw nadzorujcych te dziaalnoci. Ostatnim obiektem jdrowym podlegajcym procesowi likwidacji by reaktor badawczy EWA, ktry by eksploatowany w orodku w Otwocku wierku. Wikszo prac likwidacyjnych przeprowadzono w latach 1996 1999. W cigu najbliszych 10 lat proces likwidacji moe dotyczy jedynie przechowalnikw wypalonego paliwa jdrowego, jednak decyzja w tej sprawie bdzie zaleaa od dalszego przebiegu repatriacji wypalonego paliwa jdrowego z polskich reaktorw badawczych do Federacji Rosyjskiej w ramach programu Global Threat Reduction Initiative oraz implementacji krajowego planu postpowania z odpadami promieniotwrczymi oraz wypalonym paliwem jdrowym opracowywanego przez Ministra Gospodarki. Porednio projekt dotyczy take Prezesa Pastwowej Agencji Atomistyki, ktry jako organ waciwy w sprawach wydawania zezwole na wykonywanie dziaalnoci polegajcej na likwidacji obiektu jdrowego bdzie: a. weryfikowa, w toku prowadzenia postpowania administracyjnego w sprawie wydania odpowiedniego zezwolenia, przygotowanie do procesu likwidacji, zarwno obiektu jdrowego jak i jednostki organizacyjnej wystpujcej z wnioskiem o zezwolenie na likwidacj obiektu zgodnie z wymaganiami projektowanego rozporzdzenia; a nastpnie b. kontrolowa wypenianie wymogw projektowanego rozporzdzenia podczas realizacji likwidacji obiektw jdrowych. 2. Konsultacje Projekt rozporzdzenia w ramach konsultacji spoecznych zosta skierowany do nastpujcych podmiotw: 1. Polskie Towarzystwo Nukleoniczne, ul. Dorodna 16, 03-195 Warszawa, 2. Stowarzyszenie Inspektorw Ochrony Radiologicznej, ul. Garbary 15, 61-866 Pozna, 3. Stowarzyszenie Elektrykw Polskich Komitet Energetyki Jdrowej SEP, ul. witokrzyska 14, 00 050 Warszawa, 4. Centralne Laboratorium Ochrony Radiologicznej, ul Konwaliowa 7, 03-194 Warszawa, 5. Zakad Unieszkodliwiania Odpadw Promieniotwrczych, ul. Andrzeja Sotana 7, 05-400 Otwock-wierk, 6. Narodowe Centrum Bada Jdrowych, ul. Andrzeja Sotana 7, 05-400 Otwock-wierk, 7. Instytut Fizyki Jdrowej PAN, ul. Radzikowskiego 152, 31-342 Krakw, 8. Polska Grupa Energetyczna PGE, ul. Mysia 2, 00-496 Warszawa, 9. Stowarzyszenie Ekologw na Rzecz Energii Nuklearnej - SEREN Polska ul. witokrzyska 14, 00 050 Warszawa, 10. Fundacja Instytut Na Rzecz Ekorozwoju, ul. Nabielaka 15 lok. 1, 00 743 Warszawa,

11

11. Polski Klub Ekologiczny Zarzd Gwny, ul. Romanowicza 2/410, 30-702 Krakw, 12. Centrum Europejskie Zrwnowaonego Rozwoju, ul. Kotaja 21 50-006 Wrocaw, 13. Fundacja Greenpeace Polska, ul. Lirowa 13, 02-387 Warszawa, 14. Fundacja Wspierania Inicjatyw Ekologicznych, ul. Czysta 17/4, 31-121 Krakw, 15. Polska Konfederacja Pracodawcw Prywatnych Lewiatan, ul. Zbyszka Cybulskiego 3, 00-727 Warszawa, 16. Pracodawcy Rzeczypospolitej Polskiej, ul. Brukselska 7, 03-973 Warszawa, 17. Komisja Krajowa NSZZ Solidarno, ul. Way Piastowskie 24, 80-855 Gdask, 18. Oglnopolskie Porozumienie Zwizkw Zawodowych, ul. Kopernika 36/40, 00-924 Warszawa, 19. Business Centre Club, pl. elaznej Bramy 10, 00-136 Warszawa, 20. Zwizek Rzemiosa Polskiego, skr. poczt. 54, 00-952 Warszawa 21. Forum Zwizkw Zawodowych, Plac Teatralny 4, 85-069 Bydgoszcz, 22. Rada Krajowa Federacji Konsumentw, Al. Stanw Zjednoczonych 53, 04028 Warszawa, 23. Forum Odbiorcw Energii Elektrycznej i Gazu, ul. Poleczki 21 lok. 9, 02-822 Warszawa. Projekt rozporzdzenia zosta take umieszczony w Biuletynie Informacji Publicznej Rzdowego Centrum Legislacji w zakadce Rzdowy Proces Legislacyjny, Biuletynie Informacji Publicznej Pastwowej Agencji Atomistyki oraz na stronie internetowej Pastwowej Agencji Atomistyki. W toku konsultacji spoecznych uwagi do projektu rozporzdzenia zostay zgoszone przez Centralne Laboratorium Ochrony Radiologicznej (dalej: CLOR), PGE EJ 1 Sp. z o.o. oraz Polsk Konfederacj Pracodawcw Prywatnych Lewiatan. Tre tych uwag i stanowisko projektodawcy zawarte s w tabeli zaczonej do niniejszej Oceny Skutkw Regulacji. 3. Wpyw regulacji na sektor finansw publicznych, w tym budet pastwa i budety jednostek samorzdu terytorialnego Przyjcie rozporzdzenia nie wpywa na budety jednostek administracji rzdowej i samorzdowej. 4. Wpyw regulacji na rynek pracy Wejcie w ycie rozporzdzenia nie wywoa niepodanych skutkw dla rynku pracy. Moe natomiast skutkowa okresowym wzrostem zatrudnienia w regionie lokalizacji obiektu w zwizku z wykonywanymi pracami likwidacyjnymi. 5. Wpyw regulacji na konkurencyjno gospodarki i przedsibiorczo, w tym na funkcjonowanie przedsibiorstw Wejcie w ycie rozporzdzenia nie bdzie miao negatywnego wpywu na konkurencyjno wewntrzn i zewntrzn gospodarki, moe natomiast mie pozytywny wpyw na wyniki finansowe przedsibiorstw uczestniczcych w likwidacji obiektu jdrowego.

12

6. Wpyw regulacji na sytuacj i rozwj regionalny. Wejcie w ycie rozporzdzenia nie bdzie miao istotnego wpywu na sytuacj i rozwj regionw. 7. Wskazanie rde finansowania Finansowanie dziaa majcych na celu spenienie wymaga okrelonych w projekcie niniejszego rozporzdzenia realizowane bdzie ze rodkw funduszu likwidacyjnego utworzonego zgodnie z zasadami okrelonymi w art. 38d ust. 1, 2 i 3 ustawy. 8. Korzyci spoeczne Proponowana regulacja bdzie istotnym elementem utrzymania bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej kraju na waciwym poziomie. Wejcie w ycie rozporzdzenia bdzie miao pozytywny wpyw na ochron spoeczestwa przed oddziaywaniem radiologicznym podczas likwidacji obiektw jdrowych. 9. Wpyw regulacji na ochron rodowiska. Wejcie w ycie rozporzdzenia bdzie miao pozytywny wpywu na ochron i stan rodowiska. Rada Ministrw, wykonujc upowanienie ustawowe zawarte w art. 38c ust. 3 ustawy Prawo atomowe, okrelia w przedmiotowym projekcie rozporzdzenia podstawowe wymagania bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej dla etapu likwidacji rnych rodzajw obiektw jdrowych, a take zawarto raportu z likwidacji obiektu jdrowego. Wymagania te maj na celu zapewnienie wysokiego poziomu bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej na etapie likwidacji obiektw jdrowych. Zostay one okrelone zgodnie z najnowszymi zaleceniami w tym zakresie Midzynarodowej Agencji Energii Atomowej, Stowarzyszenia Zachodnioeuropejskich Organw Nadzoru Instalacji Jdrowych (WENRA), europejskich przedsibiorstw energetycznych (EUR), oraz wsplnej konwencji w sprawie bezpieczestwa gospodarki wypalonym paliwem jdrowym i odpadami promieniotwrczymi.

13