Warszawa, dnia 25 maja 2012 r.

TABELA ZBIENOCI TYTU PROJEKTU Projekt rozporzdzenia Rady Ministrw w sprawie wymaga bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej dla etapu likwidacji obiektw jdrowych oraz zawartoci raportu z likwidacji obiektu jdrowego, stanowicego transpozycj Dyrektywy Rady 2009/71/Euratom z dnia 25 czerwca 2009 r. ustanawiajcej wsplnotowe ramy bezpieczestwa jdrowego obiektw jdrowych Dyrektywa Rady 2009/71/Euratom z dnia 25 czerwca 2009 r. ustanawiajca wsplnotowe ramy bezpieczestwa jdrowego obiektw jdrowych (Dz. U. L 172 z 02.07.2009, str. 18 i n. oraz Dz. U. L 260 z 03.10.2009 str. 40)

TYTU WDRAANEGO AKTU PRAWNEGO/WDRAANYCH AKTW PRAWNYCH

PRZEPISY UNII EUROPEJSKIEJ

Lp.

Jedn. red.

Tre przepisu UE

1. Art. 4 ust. 1

Pastwa czonkowskie ustanawiaj i utrzymuj krajowe ramy prawne, regulacyjne i organizacyjne (dalej zwane ramami krajowymi) bezpieczestwa jdrowego obiektw jdrowych, ktre przypisuj odpowiedzialno i zapewniaj koordynacj midzy waciwymi organami pastwa.

Koniecz no wdro enia T/N T

Jedn. red.

Uzasadnienie uwzgldnienia w projekcie przepisw poza minimalne wymogi prawa UE Rozdzia 2 Wstpne czynnoci w likwidacji obiektu jdrowego 2. 1. Likwidacj obiektu jdrowego planuje si i przeprowadza jako likwidacj: 1) natychmiastow, w ktrej niezwocznie po zakoczeniu eksploatacji obiektu jdrowego dokonuje si demontau systemw oraz elementw konstrukcji i wyposaenia obiektu jdrowego i usunicia odpadw promieniotwrczych oraz wypalonego paliwa jdrowego z terenu obiektu jdrowego albo

2 - 17

2) odoon i rozoon w czasie, w ktrej demonta systemw oraz elementw konstrukcji i wyposaenia obiektu jdrowego i usunicie odpadw promieniotwrczych oraz wypalonego paliwa jdrowego z terenu obiektu jdrowego nastpuje w kilku kolejnych etapach ograniczonych w czasie i co do zakresu prac, pomidzy ktrymi wystpuj odstpy czasowe - w zalenoci od strategii likwidacji przyjtej w programie likwidacji obiektu jdrowego, po uwzgldnieniu czynnikw takich jak w szczeglnoci wzgldy bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej, wspzalenoci pomidzy budowlami, budynkami i instalacjami na terenie obiektu jdrowego, moliwe obcienia dla przyszych pokole, czy te moliwa z upywem czasu utrata wiedzy i kompetencji w zakresie stanu obiektu jdrowego i jego likwidacji. 2. W przypadku wyboru strategii likwidacji odoonej i rozoonej w czasie wykazuje si, e obiekt jdrowy bdzie do czasu rozpoczcia realizacji likwidacji oraz przez cay czas likwidacji utrzymywany w stanie bezpiecznym, oraz e zostanie on w przyszoci zlikwidowany we waciwy sposb, bez nieuzasadnionego obcienia przyszych pokole. 3. Dla obiektw jdrowych znajdujcych si na terenie wsplnym dla kilku obiektw jdrowych wybr strategii likwidacji uwzgldnia wspzalenoci midzy poszczeglnymi obiektami jdrowymi. 3. Niezalenie od wybranej strategii likwidacji obiektu jdrowego prace likwidacyjne obiektu jdrowego planuje si i realizuje w etapach obejmujcych: przygotowanie likwidacji obiektu jdrowego oraz realizacj likwidacji obiektu jdrowego. 4. Przygotowujc likwidacj obiektu jdrowego uwzgldnia si w szczeglnoci: 1) stan techniczny obiektu jdrowego, w tym stabilno systemw oraz elementw konstrukcji i wyposaenia obiektu jdrowego, z uwzgldnieniem ich moliwej degradacji technicznej z upywem czasu, a take stan techniczny innych znajdujcych si na terenie obiektu jdrowego budynkw, budowli i instalacji; 2) zapewnienie bezpieczestwa jdrowego, ochrony radiologicznej, ochrony fizycznej i przygotowa na wypadek zdarzenia radiacyjnego; 3) spadek aktywnoci odpadw promieniotwrczych z upywem czasu; 4) obnienie zagroenia na skutek usunicia paliwa jdrowego z obiektu jdrowego; 5) metody postpowania z odpadami promieniotwrczymi i wypalonym paliwem jdrowym, uwzgldniajc ich skad i iloci oraz majc na celu minimalizowanie

iloci odpadw promieniotwrczych powstajcych w wyniku prac likwidacyjnych; 6) przygotowanie pracownikw i dostpno technologii przewidywanych do zastosowania przy wykonywaniu prac likwidacyjnych, w tym: dekontaminacji oraz demontau i jeeli to konieczne - wyburzania, z uwzgldnieniem sprztu zdalnie sterowanego; 7) dopuszczalno i moliwo ponownego wykorzystania materiaw oraz wyposaenia obiektu jdrowego pozyskanych z likwidacji; 8) planowany sposb wykorzystania terenu obiektu jdrowego po zakoczeniu likwidacji obiektu jdrowego; 9) wpyw planowanych prac likwidacyjnych na rodowisko i zdrowie ludnoci; 10) szacowane koszty likwidacji obiektu jdrowego i wielko dostpnych rodkw finansowych zgromadzonych na funduszu likwidacyjnym. Rozdzia 3 Zarzdzanie likwidacj obiektu jdrowego 5. 1. W jednostce organizacyjnej posiadajcej zezwolenie na likwidacj obiektu jdrowego zarzdzanie przygotowaniem i prowadzenie likwidacji tego obiektu odbywa si z uwzgldnieniem: 1) odpowiedzialnoci za bezpieczne prowadzenie prac likwidacyjnych; 2) hierarchii organizacyjnej i uprawnie decyzyjnych ustalonych w taki sposb, eby nie prowadzio to do sporw pomidzy rnymi komrkami organizacyjnymi, co mogyby negatywnie wpyn na bezpieczestwo jdrowe lub ochron radiologiczn. 2. Zarzdzanie likwidacj obiektu jdrowego prowadzi si na podstawie programu zarzdzania likwidacj, stanowicego cz zintegrowanego systemu zarzdzania. 3. Program zarzdzania likwidacj obiektu jdrowego dopasowuje si do wielkoci i zoonoci przedsiwzicia oraz potencjalnych zagroe zwizanych z likwidacj. 4. W programie zarzdzania likwidacj obiektu jdrowego, w szczeglnoci: 1) okrela si umiejtnoci potrzebne do zarzdzania i wykonywania czynnoci

zwizanych z likwidacj obiektu jdrowego; 2) ustala si minimum wymaga kwalifikacyjnych dla pracownikw na poszczeglnych stanowiskach pracy zwizanych z likwidacj obiektu jdrowego; 3) przewiduje si rozwizania zapewniajce, e osoby odpowiedzialne za wykonanie czynnoci w procesie likwidacji posiadaj konieczne umiejtnoci, dowiadczenie oraz odbyy odpowiednie szkolenia, eby bezpiecznie wykona swoje zadania; 4) przewiduje si rozwizania zobowizujce wszystkie osoby uczestniczce w pracach likwidacyjnych do zgaszania kierownikowi jednostki organizacyjnej posiadajcej zezwolenie na likwidacj obiektu jdrowego wszelkich problemw lub potencjalnych zagroe bezpieczestwa jdrowego, ochrony radiologicznej lub warunkw bezpieczestwa i higieny pracy; 5) okrela si odpowiednie uprawnienia decyzyjne do zatrzymania prac likwidacyjnych. Rozdzia 4 Realizacja likwidacji obiektu jdrowego 6. 1. Realizacja likwidacji obiektu jdrowego moe zosta podzielona na kilka etapw, z ktrych pierwszy obejmuje usunicie paliwa jdrowego z obiektu jdrowego oraz czciowy demonta obiektu jdrowego, pozwalajcy doprowadzi go do stanu bezpiecznego takiego, e: 1) niemoliwe jest wystpienie awarii reaktywnociowych; 2) w przypadku elektrowni jdrowej i reaktora badawczego nie jest konieczne odprowadzanie ciepa powyczeniowego; 3) nie jest ju konieczne stosowanie ochrony fizycznej materiaw jdrowych. 2. Jeeli pomidzy poszczeglnymi etapami realizacji likwidacji obiektu jdrowego wystpuj przerwy trwajce co najmniej 5 lat, to rozpoczcie kolejnego etapu realizacji likwidacji wymaga zgoszenia Prezesowi Agencji. Do zgoszenia zacza si zaktualizowany program likwidacji obiektu jdrowego. 3. W przypadku, o ktrym mowa w ust. 2, zgoszenie skada si co najmniej 6 miesicy przed planowanym terminem rozpoczcia realizacji danego etapu likwi-

dacji obiektu jdrowego. 4. Poszczeglne etapy realizacji likwidacji obiektu jdrowego koczy si przez zastosowanie barier zabezpieczajcych niezdemontowane jeszcze systemy oraz elementy konstrukcji i wyposaenia obiektu jdrowego celem zapobieenia przedostawaniu si substancji promieniotwrczych do rodowiska. 7. W przypadku likwidacji obiektu jdrowego odoonej i rozoonej w czasie zapewnia si: 1) doprowadzenie obiektu jdrowego do stanu bezpiecznego oraz utrzymanie go w stanie bezpiecznym do czasu rozpoczcia realizacji likwidacji oraz przez cay czas likwidacji obiektu jdrowego, tak eby mona byo bezpiecznie realizowa odoone w czasie etapy likwidacji obiektu jdrowego;

2) utrzymanie i nadzr systemw oraz elementw konstrukcji i wyposaenia obiektu jdrowego w okresie przed rozpoczciem pierwszego etapu realizacji likwidacji obiektu jdrowego zgodnie z programem likwidacji obiektu jdrowego. 8. Dla zapewnienia odpowiedniego poziomu bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej, w jednostce organizacyjnej posiadajcej zezwolenie na likwidacj obiektu jdrowego stosuje si sprawdzone metody techniczne prowadzenia prac. 9. Prace likwidacyjne prowadzi si zgodnie z procedurami likwidacyjnymi uwzgldniajcymi wymagania bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej, ochrony przeciwpoarowej oraz bezpieczestwa i higieny pracy oraz dokumentuje w dokumentacji prac likwidacyjnych. 10. 1. Metody dekontaminacji i demontau systemw oraz elementw konstrukcji i wyposaenia obiektu jdrowego wybiera si tak, eby przy optymalizacji naraenia pracownikw i osb z ogu ludnoci, o ktrej mowa w art. 9 ustawy, oraz optymalizacji oddziaywania na rodowisko, zminimalizowa ilo wytwarzanych w procesie likwidacji obiektu jdrowego odpadw promieniotwrczych. 2. W odniesieniu do czynnoci likwidacyjnych takich jak dekontaminacja, cicie i przemieszczanie duych elementw konstrukcji lub wyposaenia, postpujcy demonta lub usuwanie systemw bezpieczestwa, mogcych potencjalnie stwarza zagroenie, ocenia si wpyw tych czynnoci na bezpieczestwo jdrowe i ochron radiologiczn i prowadzi je w taki sposb, eby ograniczy zagroenie, utrzymujc je w akceptowalnych granicach. Dotyczy to zwaszcza zachowania funkcji systemu obudowy bezpieczestwa reaktora - w przypadku elektrowni jdrowej lub reaktora badawczego - w zapobieganiu niekontrolowanemu przedostawaniu si do rodowi-

ska substancji promieniotwrczych podczas prowadzonych prac demontaowych. 3. Zapewnia si aktualizacj procedur likwidacyjnych w miar postpujcych zmian w obiekcie jdrowym podczas jego likwidacji. W toku likwidacji nie wolno podejmowa adnych prac likwidacyjnych nie ujtych w procedurach likwidacyjnych. 4. Przed zastosowaniem jakichkolwiek nowych lub niesprawdzonych metod prowadzenia prac likwidacyjnych wykazuje si, e ich zastosowanie jest zasadne oraz uwzgldnia si w analizie optymalizacyjnej zaczonej do programu likwidacji obiektu jdrowego. 11. 1. Jeeli po wyczeniu obiektu jdrowego z eksploatacji na jego terenie pozostaje wypalone paliwo jdrowe lub odpady promieniotwrcze wytworzone podczas eksploatacji, to materiay te naley usun i przekaza do skadowiska odpadw promieniotwrczych, chyba e w programie likwidacji obiektu jdrowego zaoono inny sposb postpowania z odpadami promieniotwrczymi i wypalonym paliwem jdrowym, w szczeglnoci ich przerb lub przetworzenie. 2. Wszystkie odpady promieniotwrcze powstae w toku likwidacji obiektu jdrowego zagospodarowuje si zgodnie z programem likwidacji obiektu jdrowego. 3. Jeeli dla okrelonych rodzajw odpadw promieniotwrczych nie podjto ostatecznej decyzji co do ich usunicia z terenu obiektu jdrowego, to zapewnia si bezpieczne przechowywanie tych odpadw do czasu ich przeniesienia do skadowiska odpadw promieniotwrczych. 12. 1. Po zakoczeniu czynnoci demontaowych i dekontaminacji przeprowadza si kompleksowe pomiary stanu radiologicznego obiektu jdrowego i jego terenu, w tym okrelenie aktywnoci resztkowych radionuklidw pozostaych po likwidacji, celem wykazania, e wypenione zostay kryteria ochrony radiologicznej ustalone w zezwoleniu na likwidacj obiektu jdrowego i w przepisach ustawy oraz osignite zostay cele likwidacji obiektu jdrowego. 2. Dane z pomiarw dozymetrycznych wykonanych po zakoczeniu czynnoci demontaowych i dekontaminacji dokumentuje si w postaci kocowego raportu z kontroli dozymetrycznej, ktry zawiera: 1) wyszczeglnienie zastosowanych kryteriw ochrony radiologicznej; 2) opis metod i procedur do zastosowania celem speniania kryteriw ochrony radiologicznej; 3) dane pomiarowe wraz z ich analiz statystyczn oraz opisem systematycznego

podejcia w wykonaniu pomiarw dozymetrycznych. 13. Do czasu zakoczenia likwidacji obiektu jdrowego prowadzi si okresowe przegldy bezpieczestwa z czstotliwoci okrelon w zezwoleniu na likwidacj obiektu jdrowego - nie rzadziej ni raz na 10 lat. Zakres tych przegldw obejmuje co najmniej: 1) okrelenie rzeczywistego stanu technicznego systemw oraz elementw konstrukcji i wyposaenia obiektu jdrowego, poprzez analiz danych z monitoringu i pomiarw oraz dowiadcze eksploatacyjnych; 2) zaktualizowanie danych o iloci i aktywnoci substancji promieniotwrczych znajdujcych si w obiekcie jdrowym; 3) aktualne analizy bezpieczestwa; 4) zagadnienia organizacyjne; 5) zagadnienia ochrony radiologicznej; 6) wypenienie wymaga bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej oraz ocen efektywnoci zarzdzania na rzecz zapewnienia bezpieczestwa i jakoci; 7) obsad pracownikami i ich kwalifikacje; 8) przygotowania awaryjne; 9) oddziaywanie radiologiczne na ludno i rodowisko; 10) warunki przechowywania odpadw promieniotwrczych; 11) starzenie systemw oraz elementw konstrukcji i wyposaenia obiektu jdrowego majcych istotne znaczenie dla zapewnienia bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej; 12) postp naukowo-techniczny w odniesieniu do metod likwidacji obiektw jdrowych; 13) zmiany w otoczeniu obiektu jdrowego, z uwzgldnieniem zagroe naturalnych i bdcych skutkiem dziaalnoci czowieka; 14) zmiany wymaga bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej zawartych w obowizujcych przepisach; 15) wnioski wynikajce z dowiadcze z prac likwidacyjnych wykonanych w danym obiekcie lub w obiektach podobnych.

 14. Dokumentacj z likwidacji obiektu przechowuje si zgodnie z: 1) wymaganiami dotyczcymi archiwizacji dokumentw okrelonymi w ramach zintegrowanego systemu zarzdzania; 2) wymaganiami okrelonymi w zezwoleniu na likwidacj obiektu jdrowego; 3) przepisami o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach. 15. 1. W toku realizacji likwidacji obiektu jdrowego program likwidacji obiektu jdrowego podlega okresowemu przegldowi i w razie potrzeby - aktualizacji, z czstotliwoci okrelon w zezwoleniu na likwidacj obiektu jdrowego. 2. Przegld i aktualizacja odzwierciedlaj w szczeglnoci ewentualne zmiany w strategii likwidacji, postp prac likwidacyjnych, odstpstwa od harmonogramu, zmiany w obiekcie jdrowym lub w wymaganiach bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej od czasu sporzdzenia programu likwidacji obiektu jdrowego, postp technologiczny, oraz potrzeb dalszego prowadzenia prac likwidacyjnych. 3. Aktualizacja programu likwidacji obiektu jdrowego w toku realizacji likwidacji tego obiektu wymaga zatwierdzenia przez Prezesa Agencji. Rozdzia 5 Zakoczenie likwidacji obiektu jdrowego i zawarto raportu z likwidacji obiektu jdrowego 16. Po zakoczeniu prac likwidacyjnych kierownik jednostki organizacyjnej posiadajcej zezwolenie na likwidacj obiektu jdrowego: 1) niezwocznie zawiadamia Prezesa Agencji o zakoczeniu prac likwidacyjnych; 2) w terminie okrelonym w zezwoleniu na likwidacj obiektu jdrowego przedkada Prezesowi Agencji do zatwierdzenia raport z likwidacji obiektu jdrowego. 17. Raport z likwidacji obiektu jdrowego zawiera: 1) opis obiektu jdrowego; 2) kryteria radiologiczne stanowice podstaw do cakowitego zwolnienia z kontroli dozorowej systemw, elementw konstrukcji lub wyposaenia obiektu jdrowego lub terenu obiektu;

3) opis wykonanych prac likwidacyjnych; 4) opis wszelkich pozostajcych systemw, elementw konstrukcji lub wyposaenia obiektu jdrowego, ktre nie zostay zlikwidowane lub zostay zlikwidowane czciowo; 5) kocowy raport z pomiarw dozymetrycznych terenu obiektu jdrowego; 6) dane o ilociach i rodzajach odpadw promieniotwrczych wytworzonych podczas likwidacji obiektu jdrowego oraz miejscach ich przechowywania lub miejscach, do ktrych je przekazano; 7) zbiorczy opis wszelkich zdarze i incydentw istotnych z punktu widzenia bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej, jakie wystpiy podczas likwidacji obiektu jdrowego; 8) zbiorcze okrelenie dawek promieniowania otrzymanych przez pracownikw i ludno podczas likwidacji obiektu jdrowego; 9) wyniki okresowych przegldw bezpieczestwa; 10) analiz osignicia celw likwidacji; 11) opis nabytych dowiadcze z procesu likwidacji obiektu jdrowego. 2. Art. 10 ust. 1 Pastwa czonkowskie wprowadzaj w ycie przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne niezbdne do wykonania niniejszej dyrektywy do dnia 22 lipca 2011 r. Niezwocznie powiadamiaj o tym Komisj. Przepisy przyjte przez pastwa czonkowskie zawieraj odniesienie do niniejszej dyrektywy lub odniesienie takie towarzyszy ich urzdowej publikacji. Metody dokonywania takiego odniesienia okrelane s przez pastwa czonkowskie. T Odnonik nr 1, 18 Odnonik nr 1: 1) Niniejsze rozporzdzenie dokonuje w zakresie swojej regulacji wdroenia dyrektywy Rady 2009/71/Euratom z dnia 25 czerwca 2009 r. ustanawiajcej wsplnotowe ramy bezpieczestwa jdrowego obiektw jdrowych (Dz. Urz. UE L 172 z 02.07.2009, str. 18 oraz Dz. Urz. UE L 260 z 03.10.2009, str. 40). 18. Rozporzdzenie wchodzi w ycie po upywie 14 dni od dnia ogoszenia.