RM 110-132-11

ROZPORZDZENIE RADY MINISTRW z dnia 27 grudnia 2011 r.

w sprawie oceny okresowej bezpieczestwa jdrowego obiektu jdrowego1), 2)

Na podstawie art. 37e ust. 11 ustawy z dnia 29 listopada 2000 r. Prawo atomowe (Dz. U. z 2012 r. poz. 264) zarzdza si, co nastpuje:

1. Rozporzdzenie okrela zakres oceny okresowej bezpieczestwa jdrowego obiektu jdrowego, zwanej dalej ocen okresow, oraz zakres raportu z oceny okresowej.

2. Ocena okresowa obejmuje: 1) weryfikacj rozwiza projektowych i dokumentacji technicznej obiektu jdrowego oraz zmian wprowadzonych w obiekcie jdrowym od poprzedniej oceny okresowej, a w przypadku przeprowadzania oceny okresowej po raz pierwszy od rozpoczcia eksploatacji obiektu jdrowego, z uwzgldnieniem zastosowanej koncepcji z bezpieczestwa jdrowego jdrowego oraz zgodnoci

wymaganiami

bezpieczestwa

obowizujcymi

w czasie przeprowadzania oceny okresowej;

2)

aktualny stan systemw, elementw konstrukcji i wyposaenia obiektu jdrowego majcych istotne znaczenie dla zapewnienia bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej;

3)

weryfikacj kwalifikacji systemw oraz elementw konstrukcji i wyposaenia obiektu jdrowego majcych istotne znaczenie dla zapewnienia bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej;

4)

system kontroli starzenia systemw oraz elementw konstrukcji i wyposaenia obiektu jdrowego majcych istotne znaczenie dla zapewnienia bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej;

5) 6) 7)

deterministyczne analizy bezpieczestwa obiektu jdrowego; probabilistyczne analizy bezpieczestwa obiektu jdrowego; analiz zdarze wewntrznych oraz zdarze zewntrznych bdcych skutkiem dziaalnoci czowieka i skutkiem dziaania si przyrody;

8)

dowiadczenia z dotychczasowej eksploatacji ocenianego obiektu jdrowego;

9)

dowiadczenia z eksploatacji innych obiektw jdrowych oraz z bada naukowych;

10)

weryfikacj jdrowym;

zintegrowanego

systemu

zarzdzania

obiektem

11)

wpyw pracownikw obiektu jdrowego i ich zachowa oraz zagadnie zwizanych z realizacj zasady priorytetu bezpieczestwa na stan obiektu jdrowego;

12)

plany postpowania awaryjnego i system reagowania w sytuacjach kryzysowych;

13)

wpyw obiektu jdrowego na zdrowie ludzi oraz rodowisko z punktu widzenia bezpieczestwa jdrowego i ochrony

radiologicznej.

 3. Raport z oceny okresowej zawiera: 1) opis przeprowadzonych analiz zwizanych z kadym z zagadnie, o ktrych mowa w 2, obejmujcy: a) b) c) szczegowy zakres analizy, metodyk i kryteria prowadzenia oceny, zgodno oceny ze szczegowym planem oceny okresowej obiektu jdrowego, d) porwnanie aktualnych wymaga bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej zwizanych z danym zagadnieniem z wymaganiami obowizujcymi w czasie poprzedniej oceny okresowej, a w przypadku przeprowadzania pierwszej oceny okresowej z wymaganiami obowizujcymi w czasie rozpoczcia eksploatacji obiektu jdrowego, e) dowiadczenia eksploatacyjne zwizane z danym zagadnieniem zgromadzone od sporzdzenia raportu z poprzedniej oceny okresowej, a w przypadku przeprowadzania pierwszej oceny okresowej z wymaganiami obowizujcymi w czasie rozpoczcia eksploatacji obiektu jdrowego oraz analiz tych dowiadcze eksploatacyjnych z punktu widzenia zgodnoci z zezwoleniem na eksploatacj obiektu jdrowego, f) wyniki przeprowadzonej analizy ze szczeglnym

uwzgldnieniem obszarw wymagajcych dziaa naprawczych i korygujcych, g) przewidywania dotyczce danego zagadnienia w okresie do nastpnej oceny okresowej; 2) podsumowanie analiz, o ktrych mowa w pkt 1, pozwalajce na ogln ocen bezpieczestwa obiektu jdrowego jako caoci;

3)

program niezbdnych modernizacji i dziaa naprawczych majcych na celu podniesienie poziomu bezpieczestwa jdrowego w toku dalszej eksploatacji obiektu jdrowego.

4. Rozporzdzenie wchodzi w ycie po upywie 14 dni od dnia ogoszenia.

PREZES RADY MINISTRW

Donald Tusk

1)

2)

Niniejsze rozporzdzenie dokonuje w zakresie swojej regulacji wdroenia dyrektywy Rady 2009/71/Euratom z dnia 25 czerwca 2009 r. ustanawiajcej wsplnotowe ramy bezpieczestwa jdrowego obiektw jdrowych (Dz. Urz. UE L 172 z 02.07.2009, str. 18 i 260 z 03.10.2009, str. 40). Niniejsze rozporzdzenie zostao notyfikowane Komisji Europejskiej w dniu 13 stycznia 2012 r., pod numerem 2012/0027/PL, zgodnie z 4 rozporzdzenia Rady Ministrw z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktw prawnych (Dz. U. Nr 239, poz. 2039 oraz z 2004 r. Nr 65, poz. 597), ktre wdraa postanowienia dyrektywy 98/34/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 czerwca 1998 r. ustanawiajcej procedur udzielania informacji w dziedzinie norm i przepisw technicznych oraz zasad dotyczcych usug spoeczestwa informacyjnego (Dz. Urz. WE L 204 z 21.07.1998, str. 37, z pn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 13, t. 20, str. 337, z pn. zm.).

Sprawdzono pod wzgldem prawnym i redakcyjnym: Prezes Rzdowego Centrum Legislacji Maciej Berek Dyrektor Departamentu Rady Ministrw Hanka Babiska

UZASADNIENIE Przedstawiony projekt rozporzdzenia jest wykonaniem upowanienia zawartego w art. 37e ust. 11 ustawy z dnia 29 listopada 2000 r. Prawo atomowe (Dz. U. z 2007 r. Nr 42, poz. 276, z pn. zm). Do tej pory w zakresie regulowanym niniejszym projektem rozporzdzenia nie obowizyway w Rzeczypospolitej Polskiej adne przepisy szczegowe. Obowizek regularnego oceniania i weryfikowania oraz staego poprawiania bezpieczestwa jdrowego obiektw jdrowych wynika bezporednio z art. 6 ust. 2 dyrektywy Rady 2009/71/Euratom z dnia 25 czerwca 2009 r. ustanawiajcej wsplnotowe ramy bezpieczestwa jdrowego obiektw jdrowych (Dz. Urz. UE L 172 z 02.07.2009, str. 18 oraz Dz. Urz. UE L 260 z 03.10.2009, str. 40), zwanej dalej dyrektyw 2009/71/Euratom, a take m.in. z Fundamentalnych Zasad Bezpieczestwa Midzynarodowej Agencji Energii Atomowej SF-1 (zasada nr 5) oraz Konwencji Bezpieczestwa Jdrowego sporzdzonej w Wiedniu dnia 20 wrzenia 1994 r. (Dz. U. z 1997 r. Nr 42, poz. 262). Zaproponowane w ustawie Prawo atomowe rozwizanie polegajce na sformalizowanym mechanizmie (czstotliwo przeprowadzania ustalona w zezwoleniu, szczegowy plan oceny jest zatwierdzany przez Prezesa PAA1), zatwierdzenie raportu z przeprowadzonej oceny jest warunkiem dalszej eksploatacji obiektu jdrowego) okresowych ocen bezpieczestwa jest zgodne z praktyk stosowan przez wikszo krajw eksploatujcych elektrownie jdrowe. Przepis 2 niniejszego projektu rozporzdzenia zawiera wykaz zagadnie, ktre musz by rozpatrzone w trakcie przeprowadzania oceny okresowej. Zagadnienia te obejmuj weryfikacj rozwiza projektowych i organizacyjnych, a take analiz bezpieczestwa danego obiektu jdrowego. Nie mniej istotna jest te analiza efektw zwizanych ze starzeniem si elementw konstrukcji i wyposaenia obiektu, a take dowiadcze pyncych z eksploatacji zarwno obiektu poddawanego ocenie jak i innych podobnych obiektw eksploatowanych w kraju lub zagranic. Katalog zagadnie wskazanych w 2 projektu rozporzdzenia jest zgodny z wytycznymi Midzynarodowej Agencji Energii Atomowej dotyczcymi zakresu okresowych ocen bezpieczestwa obiektw jdrowych to jest dokumentem Periodic Safety Review of Nuclear Power Plants Safety Guide, IAEA Safety Standards Series No. NS G-2.10. Projektowany przepis jest zgodny z art. 6 ust. 3 dyrektywy 2009/71/Euratom, stosownie do ktrego oceny bezpieczestwa jdrowego obiektw jdrowych powinny obejmowa weryfikacj, czy istniej rodki ochrony przed awariami i agodzenia ich skutkw, w tym sprawdzanie fizycznych barier i administracyjnych procedur ochrony wprowadzonych przez posiadaczy zezwole, ktre musiayby nie speni swoich funkcji, aby pracownicy i ludno zostali w znaczcym stopniu naraeni na promieniowanie jonizujce. W projektowanym przepisie 2 pkt 5 i 6 projektu rozporzdzenia wskazano, i ocena okresowa bezpieczestwa obiektu jdrowego obejmuje deterministyczne i probabilistyczne analizy bezpieczestwa obiektu jdrowego. Deterministyczne i probabilistyczne analizy bezpieczestwa obiektu jdrowego, zgodnie z art. 36d ustawy Prawo atomowe, s przeprowadzane przez inwestora obiektu jdrowego przed wystpieniem do Prezesa PAA z wnioskiem o wydanie zezwolenia na budow
1)

W przypadku elektrowni jdrowych po zasigniciu opinii Prezesa Dozoru Technicznego.

obiektu jdrowego. Zakres i sposb przeprowadzania analiz bezpieczestwa wynika bdzie z przepisw wydanych na podstawie art. 36d ust. 3 ustawy Prawo atomowe. W toku eksploatacji obiektu jdrowego konieczna jest okresowa weryfikacja deterministycznych i probabilistycznych ocen bezpieczestwa obiektu jdrowego. Naley wskaza, e 2 pkt 7 projektu rozporzdzenia obejmuje analiz zdarze wewntrznych, a take zdarze zewntrznych, zarwno powodowanych dziaalnoci si przyrody jak i powodowanych dziaalnoci czowieka. Okresowa ocena stanu bezpieczestwa obiektu jdrowego w odniesieniu do zagroe takich jak trzsienia ziemi, niestabilno zboczy lub skarp czy zalania i podtopienia terenu2), dokonywana bdzie zarwno z punktu widzenia oceny rozwiza technicznych i organizacyjnych funkcjonujcych w obiekcie jak i weryfikacji charakterystyki danej lokalizacji w odniesieniu do prawdopodobiestwa i skali ww. zjawisk. Wag tej czci okresowej oceny bezpieczestwa najlepiej pokazuj wydarzenia zwizane z awari Elektrowni Jdrowej Fukushima. Przepis 2 pkt 11 projektu rozporzdzenia stanowi, i ocena okresowa bezpieczestwa obiektu jdrowego obejmuje wpyw pracownikw obiektu jdrowego i ich zachowa oraz zagadnie zwizanych z realizacj zasady priorytetu bezpieczestwa na stan obiektu jdrowego. Midzynarodowa Agencja Energii Atomowej w dokumencie Periodic Safety Review of Nuclear Power Plants Safety Guide, IAEA Safety Standards Series No. NS G-2.10 w podrozdziaach 4.45 oraz 4.46 bezporednio wskazuje ww. zagadnienie jako niezbdny element okresowej oceny bezpieczestwa obiektu jdrowego. Zagadnienia zwizane z czynnikiem ludzkim oraz kultur bezpieczestwa maj wpyw na wszelkie aspekty bezpieczestwa jdrowego obiektw jdrowych. Analiza przyczyn awarii i incydentw w obiektach jdrowych wskazuje, e czsto przyczyn tych zdarze by czowiek. Raport Midzynarodowej Grupy Doradczej ds. Bezpieczestwa Jdrowego MAEA dotyczcy awarii w czwartym bloku Elektrowni Jdrowej Czarnobyl wprowadzi pojcie kultury bezpieczestwa, ktre po dalszych pracach no forum MAEA zostao zdefiniowane (w IAEA Safety Glossary) jako zesp cech i postaw organizacji i ludzi, ktre powoduj, e jako naczelny priorytet sprawy bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej otoczone s naleyt ich wadze trosk. Ze wzgldu na swj charakter zagadnienia zwizane z kultur bezpieczestwa s ciko mierzalne. Okresowa ocena bezpieczestwa dotyczca tych czynnikw obejmowa powinna w szczeglnoci nastpujce zagadnienia: liczebno personelu odpowiedzialnego za czynnoci ruchu i utrzymania obiektu jdrowego, odpowiednie kwalifikacje personelu oraz metody rekrutacji, przejrzysto stosowanych procedur eksploatacyjnych, prowadzenie szkole wstpnych i okresowych, wykorzystywanie wnioskw pyncych z gromadzenia dowiadcze eksploatacyjnych oraz wspdziaanie czowieka i eksploatowanych systemw oraz elementw konstrukcji i wyposaenia obiektu jdrowego. Przepis 3 projektu rozporzdzenia przedstawia zakres raportu, z przeprowadzonej oceny okresowej bezpieczestwa, ktry bdzie podlega ocenie i zatwierdzeniu przez Prezesa PAA, po zasigniciu opinii Rady do spraw Bezpieczestwa Jdrowego i Ochrony Radiologicznej. Zakres raportu zosta opracowany tak, aby umoliwi Prezesowi PAA wyczerpujc ocen stanu bezpieczestwa jdrowego obiektu i de facto podjcie decyzji o moliwoci dalszej eksploatacji obiektu bez zagroenia dla spoeczestwa i rodowiska. Projektowane rozporzdzenie wdraa do prawa polskiego przepisy dyrektywy 2009/71/Euratom.
2)

Szczegowy wykaz czynnikw, ktrych rozpatrzenie jest konieczne wynika bdzie z przepisw wydanych na podstawie art. 36c ust. 3 oraz 35b ust. 4 ustawy Prawo atomowe.

Projekt rozporzdzenia podlega notyfikacji zgodnie z przepisami rozporzdzenia Rady Ministrw z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktw prawnych (Dz. U. Nr 239, poz. 2039 z pn. zm.). Projekt rozporzdzenia podlega obowizkowi przedstawienia, na podstawie art. 33 Traktatu ustanawiajcego Europejsk Wsplnot Energii Atomowej (Traktat Euratom), do zaopiniowania Komisji Europejskiej. Projekt rozporzdzenia zosta umieszczony w Biuletynie Informacji Publicznej Rzdowego Centrum Legislacji w zakadce Rzdowy Proces Legislacyjny, Biuletynie Informacji Publicznej Pastwowej Agencji Atomistyki oraz na stronie internetowej Pastwowej Agencji Atomistyki, stosownie do art. 5 ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o dziaalnoci lobbingowej w procesie stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414 z pn. zm.) w celu umoliwienia zgoszenia, w trybie art. 7 wyej wymienionej ustawy, zainteresowania pracami nad projektem rozporzdzeni. aden podmiot nie zgosi zainteresowania pracami nad projektem rozporzdzenia w trybie przepisw o dziaalnoci lobbingowej w procesie stanowienia prawa.

OCENA SKUTKW REGULACJI 1. Podmioty, ktrych dotyczy niniejsza regulacja Niniejszy projekt rozporzdzenia dotyczy podmiotw eksploatujcych na terenie Polski obiekty jdrowe, a take podmiotw, ktre w przyszoci bd eksploatowa na terenie Polski obiekty jdrowe. Porednio projekt dotyczy take Prezesa Pastwowej Agencji Atomistyki, ktry zgodnie z art. 37e ust. 5 ustawy Prawo atomowe wydaje decyzj w przedmiocie zatwierdzenia raportu z oceny okresowej obiektu jdrowego. 2. Konsultacje Projekt rozporzdzenia w ramach konsultacji spoecznych zosta skierowany do nastpujcych podmiotw: 1) Polskie Towarzystwo Nukleoniczne, ul. Dorodna 16, 03-195 Warszawa, 2) Stowarzyszenie Inspektorw Ochrony Radiologicznej, ul. Garbary 15, Pozna, 3) Stowarzyszenie Elektrykw Polskich Komitet Energetyki Jdrowej SEP, ul. witokrzyska 14, 00 050 Warszawa, 4) Centralne Laboratorium Ochrony Radiologicznej, ul Konwaliowa 7, 01-194 Warszawa, 5) Zakad Unieszkodliwiania Odpadw Promieniotwrczych, 05-400 Otwockwierk, 6) Instytut Problemw Jdrowych, 05-400 Otwock-wierk, 7) Instytut Fizyki Jdrowej PAN, ul. Radzikowskiego 152, 31-342 Krakw, 8) Instytut Energii Atomowej POLATOM, 05-400 Otwock-wierk, 9) Polska Grupa Energetyczna PGE, ul. Mysia 2, 00-496 Warszawa, 10) Stowarzyszenie Ekologw na Rzecz Energii Nuklearnej - SEREN Polska ul. witokrzyska 14, 00 050 Warszawa, 11) Instytut Na Rzecz Ekorozwoju, ul. Nabielaka 15 lok. 1, 00 743 Warszawa, 12) Polski Klub Ekologiczny, ul. Sawkowska 26A, 31 014 Krakw, 13) Centrum Europejskie Zrwnowaonego Rozwoju, ul. Kotaja, 21 50-006 Wrocaw, 14) Fundacja Greenpeace Polska, ul. Lirowa 13, 02-387 Warszawa, 15) Fundacja Wspierania Inicjatyw Ekologicznych, ul. Czysta 17/4, 31-121 Krakw, 16) Polska Konfederacja Pracodawcw Prywatnych, ul. Klonowa 6, 00-591 Warszawa, 17) Konfederacja Pracodawcw Polskich, ul. Brukselska 7, 03-973 Warszawa, 18) Komisja Krajowa NSZZ Solidarno, ul. Way Piastowskie 24, 80-855 Gdask, 19) Oglnopolskie Porozumienie Zwizkw Zawodowych, ul. Kopernika 36/40, 00-924 Warszawa, 20) Business Center Club, ul. Plac elaznej Bramy 10, 00-136 Warszawa, 21) Zwizek Rzemiosa Polskiego, skr. poczt. 54, 00-952 Warszawa 22) Forum Zwizkw Zawodowych, Plac Teatralny 4, 85-069 Bydgoszcz, 23) Rada Krajowa Federacji Konsumentw, Al. Stanw Zjednoczonych 53, 04028 Warszawa, 24) Forum Odbiorcw Energii Elektrycznej i Gazu, ul. Poleczki 21, 02-822 Warszawa. Projekt rozporzdzenia zosta take umieszczony w Biuletynie Informacji Publicznej Rzdowego Centrum Legislacji w zakadce Rzdowy Proces

Legislacyjny, Biuletynie Informacji Publicznej Pastwowej Agencji Atomistyki oraz na stronie internetowej Pastwowej Agencji Atomistyki. W toku konsultacji spoecznych uwagi do projektu rozporzdzenia zostay zgoszone przez Polsk Konfederacj Pracodawcw Prywatnych Lewiatan. Uwzgldniono w projekcie rozporzdzenia uwag dotyczc dodania w projektowanym 2 pkt 12 rozporzdzenia obowizku oceny okresowej systemu reagowania w sytuacjach kryzysowych. Nie uwzgldniono propozycji uzupenienia 3 pkt 1 lit. b projektu rozporzdzenia o kwestie systemu zapewnienia jakoci, gdy ju z przepisw ustawy Prawo atomowe wynika obowizek wdroenia przez jednostk eksploatujc obiekt jdrowy zintegrowanego systemu zarzdzania. Nie uwzgldniono take propozycji dodania w 3 pkt 1 projektu rozporzdzenia dodatkowego podpunktu, zgodnie z ktrym raport z oceny okresowej miaby obejmowa take weryfikacj aktualnych wymaga bezpieczestwa jdrowego, gdy wymaganie to ju wynika z przestawionego projektu rozporzdzenia i zostao zawarte w 3 pkt 1 lit. d oraz f w zwizku z 2 pkt 1 projektu rozporzdzenia. W zwizku z propozycj zgoszon przez PGE S.A. wprowadzono do projektu rozporzdzenia zmian projektowanego 3 pkt 1 lit. e projektu polegajc na koniecznoci uwzgldnienia w projektowanym przepisie sytuacji, gdy dokonywana jest pierwsza ocena okresowa danego obiektu jdrowego, wobec czego punktu odniesienia dla tej oceny nie mog stanowi dowiadczenia eksploatacyjne z poprzedniej oceny okresowej obiektu jdrowego. W zwizku z uwzgldnieniem powyszej uwagi odpowiednio przeformuowano take brzmienie 2 pkt 1 oraz 3 pkt 1 lit. d projektu rozporzdzenia. Nie uwzgldniono uwagi PGE S.A. stworzenia analogicznej regulacji ocen bezpieczestwa jdrowego obiektu jdrowego na wypadek wystpienia zdarze radiacyjnych, gdy propozycja ta wykracza poza zakres upowanienia ustawowego do wydania przedmiotowego rozporzdzenia. 3. Wpyw regulacji na sektor finansw publicznych, w tym na budet pastwa i jednostek samorzdu terytorialnego Przyjcie rozporzdzenia nie wpywa na budety jednostek administracji rzdowej i samorzdowej. Udzia administracji rzdowej (Pastwowej Agencji Atomistyki) w procedurze prowadzenia okresowych ocen bezpieczestwa, bdzie realizowany w ramach rutynowych dziaa zwizanych z nadzorem i kontrol nad jednostkami organizacyjnymi prowadzcymi eksploatacj obiektw jdrowych. 4. Wpyw regulacji na rynek pracy Przyjcie rozporzdzenia nie bdzie miao wpywu na rynek pracy. 5. Wpyw regulacji na konkurencyjno gospodarki i przedsibiorcw, w tym na funkcjonowanie przedsibiorstw Przyjcie rozporzdzenia bdzie miao korzystny wpyw na konkurencyjno gospodarki w tym funkcjonowanie przedsibiorstw. Prowadzenie okresowych ocen bezpieczestwa jdrowego obiektw jdrowych oraz stae podnoszenie poziomu bezpieczestwa obiektw jdrowych doprowadzi do poprawy funkcjonowania tych obiektw oraz umoliwi ich eksploatacj zgodnie z planowanym okresem ycia, co jest niezwykle istotne z punktu widzenia zwrotu nakadw inwestycyjnych. 6. Wpyw regulacji na sytuacj i rozwj regionw Przyjcie rozporzdzenia nie bdzie miao wpywu na sytuacj i rozwj regionalny.

7. Wskazanie rde finansowania Finansowanie przeprowadzania okresowych ocen bezpieczestwa powinno zosta uwzgldnione w kosztach eksploatacyjnych obiektu jdrowego. 8. Korzyci spoeczne Wejcie w ycie rozporzdzenia zapewni mechanizm umoliwiajcy sta weryfikacj i podnoszenie poziomu bezpieczestwa jdrowego obiektw jdrowych, tak eby zapewni jego zgodno z najnowszymi obowizujcymi przepisami, standardami i normami bezpieczestwa jdrowego i ochrony radiologicznej, przyczyniajc si zarazem do podniesienia poziomu ochrony spoeczestwa przed skutkami promieniowania jonizujcego. 9. Wpyw rozporzdzenia na rodowisko Wejcie w ycie rozporzdzenia zapewni mechanizm umoliwiajcy sta weryfikacj i podnoszenie poziomu bezpieczestwa jdrowego obiektw jdrowych, przyczyniajc si tym samym do zapewnienia ochrony rodowiska przed skutkami awarii w takich obiektach.

20/12-kt