Naduycia w obrocie informacj na rynku kapitaowym

Aleksandra Klimczak

AGENDA
1. Informacja na rynku kapitaowym 2. Zachowania podlegajce zakazowi 3. Manipulacja instrumentem finansowym

4. Insider trading
5. Instytucje nadzorujce

6. Najnowszy przypadek
7. Naduycia a etyka

Informacja na rynku kapitaowym

podstawa podejmowania decyzji inwestycyjnych
dobro ekonomiczne o wymiernej wartoci

informacja poufna
precyzyjna informacja dotyczca spki giedowej, ktra nie zostaa jeszcze przekazana do publicznej wiadomoci, a ktra po takim przekazaniu mogaby by wykorzystana przy podejmowaniu decyzji inwestycyjnych przez racjonalnie dziaajcego inwestora i w istotny sposb wpyn na cen akcji lub instrumentu pochodnego

Zachowania podlegajce zakazowi

1. Ujawnianie informacji poufnych

2. Udzielanie rekomendacji oraz nakanianie do nabycia lub zbycia instrumentw finansowych

3. Wykorzystywanie informacji poufnych 4. Manipulacja instrumentem finansowym, w tym manipulacja informacj

Manipulacja instrumentem finansowym

wiadome wprowadzanie w bd innych inwestorw w celu wpynicia na zmian kursu instrumentu finansowego, z zamiarem osignicia korzyci ekonomicznych

naley, obok wykorzystywania informacji poufnych,

do najpowaniejszych przestpstw na rynku kapitaowym katalog zachowa uznawanych za manipulacj instrumentem finansowym zawarty w art. 39 ust. 2 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi z 29 lipca 2005 roku

Nieuczciwe praktyki o charakterze manipulacji

pump and dump rozpowszechnianie pozytywnych informacji
dotyczcych danego papieru wartociowego lub zawieranie transakcji kupna w celu podwyszenia jego ceny, a nastpnie dokonanie jego sprzeday po zawyonej cenie innym inwestorom, wprowadzonym w bd faszywymi informacjami lub sztucznie wywoan zmian ceny

trash and cash zawieranie transakcji sprzeday lub upowszechnianie

nieprawdziwych negatywnych informacji w celu zanienia ceny papieru wartociowego, ktry manipulujcy ma zamiar naby

scalping rozpowszechnianie faszywych lub wprowadzajcych w bd

informacji za porednictwem mediw w celu wpynicia na cen instrumentu finansowego w kierunku korzystnym dla manipulanta

Manipulacja informacj
jest szczeglnym rodzajem naruszenia zwizanego z obrotem na rynku kapitaowym jest to rozpowszechnianie za pomoc rodkw masowego przekazu, w tym internetu, lub w inny sposb faszywych lub nierzetelnych informacji albo pogosek, ktre wprowadzaj lub mog wprowadza w bd w zakresie instrumentw finansowych
(art. 39 ust. 2 pkt 4 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi)

w celu uniknicia strat wynikajcych z tego rodzaju manipulacji naley zachowywa szczegln ostrono i weryfikowa otrzymywane informacje

Wybrane cechy informacji

rdo: Dziennik Gazeta Prawna, Zwalczanie przestpczoci finansowej, str. 7

Manipulacja sankcje prawne

uznana w polskim prawie za przestpstwo zagroona kar grzywny do 5 mln z albo kar pozbawienia wolnoci od 3 miesicy do lat 5 lub obiema karami cznie sankcj grzywny w wysokoci do 2 mln z przewidziano take za wejcie w porozumienie majce na celu dokonanie manipulacji na rynku manipulacja informacj (jeeli nie zostaa dokonana w ramach wypeniania obowizkw zawodowych przez dziennikarza) jest zagroona w zakresie administracyjnym kar pienin do 200 tys. z lub do dziesiciokrotnoci uzyskanej korzyci majtkowej, lub obu karom cznie; w innym przypadku grozi sankcja karna jak przy manipulacji

Insider trading
obrt papierami wartociowymi z wykorzystaniem informacji poufnych lub tajemnicy zawodowej

insider osoba majca dostp do informacji poufnych, m. in. osoby zatrudnione w spce oraz zewntrzni doradcy
gwny motyw osignicie korzyci majtkowej lub nadzwyczajnych zyskw; rwnie wzgldy osobiste oraz ego trudna weryfikacja

Insider trading sankcje prawne

zakazany w Polsce i na wiecie

traktowany jako przestpstwo podlegajce odpowiedzialnoci karnej na gruncie ustawy o obrocie instrumentami finansowymi zagroony kar grzywny w wysokoci do 2 mln z lub kar pozbawienia wolnoci do 3 lat lub obiema karami jednoczenie

Instytucje nadzorujce
Komisja Nadzoru Finansowego (KNF) organ administracji publicznej sprawujcy pastwowy nadzr nad rynkiem finansowym w Polsce
podejmuje dziaania suce prawidowemu funkcjonowaniu rynku finansowego w Polsce podejmuje dziaania edukacyjne i informacyjne w zakresie dziaania rynku finansowego stwarza moliwoci polubownego i pojednawczego rozstrzygania sporw midzy uczestnikami rynku finansowego wykonuje swoje zadania przy pomocy Urzdu Komisji Nadzoru Finansowego (UKNF) identyfikuje podejrzane sytuacje na rynku, zbiera materia dowodowy, ktry przekazuje Prokuraturze Okrgowej w Warszawie

Insider trading
Bohaterowie jednej z najwikszych afer w historii Wall Street

Raj Rajaratnam

Rajat Gupta

Raj Rajaratnam
wspczesna twarz insider tradingu indyjski potentat finansowy zaoyciel funduszu hedgingowego Galleon Group aresztowany pod zarzutem pozyskiwania oraz wykorzystywania poufnych informacji w celu zawierania lukratywnych transakcji giedowych

uznany za winnego wszystkich 14 zarzucanych mu czynw

skazany na 11 lat pozbawienia wolnoci, odszkodowanie w wysokoci 1o mln dol. oraz rekordow grzywn 93 mln dol.

Rajat Gupta
byy dyrektor Goldman Sachs czonek rad nadzorczych wielkich amerykaskich korporacji: Procter&Gamble, American Airlines

cenne rdo rad dla instytucji, rzdw i liderw biznesu; specjalny doradca Kofiego Annana do reformy zarzdzania ONZ oskarony o insider trading
proces rozpocznie si w kwietniu przyszego roku

Naduycia ocena etyczna

zjawiska negatywne:
zawieraj cechy kradziey i oszustwa sprzeczne z reguami uczciwego obrotu i konkurencji godz w zdrowe relacje na rynku, zwaszcza w powszechny i rwny dostp do informacji wszystkich jego uczestnikw naruszaj zaufanie inwestorw do rynku

DZIKUJ ZA UWAG!