Professional Documents
Culture Documents
RDA NIEODNAWIALNE wodr energia magnetohydro-dynamiczna ogniwa paliwowe RDA ODNAWIALNE energia wodna energia soneczna sia wiatru pywy i fale morskie energia biomasy energia geotermiczna
Dawniej
Pierwsz maszyn, ktra zastpia si mini ludzkich oraz zwierzt pocigowych byo koo wodne suce do czerpania wody oraz mielenia zb. Pierwsze koa wodne istniay ju w I wieku p.n.e. na terenach paostwa rzymskiego. W Polsce koa wodne zaczto stosowad w wieku XII. Koa wodne suyy do napdzania rnych urzdzeo w mynach, tartakach i kuniach.
1881 r. - za pomoc dynama podczonego do znajdujcej si w mynie zboowym turbiny owietlono ulice amerykaoskiego miasta Niagara Falls; 1882 r. - pierwsza na wiecie elektrownia wodna (narzece Fox River w Appleton -stan Wisconsin);
Energia pyww
Pywy s rdem energii o mniejszym potencjale ni prdy morskie, jednak wykorzystujemy je w wikszym stopniu; Zapory buduje si przy ujciach rzek na wysokich brzegach. Woda morska wpywa w koryto rzeki podczas przypywu, a wycofujc si podczas odpywu, napdza turbiny; 1967 Pierwsza elektrownia pywowa w Saint-Malo (Francja); Takie elektrownie s rwnie w Rosji i Wielkiej Brytanii, jednak adna z nich obecnie (styczeo 2007 r.) nie pracuje na skal przemysow z powodu problemw technicznych oraz niebezpieczeostwa sztormw i huraganw; Wady: zasalanie ujd rzek erozja ich brzegw wskutek wahao wody utrudnianie wdrwek ryb w gr rzek
Energia falowania
Moc fal ocenia si na niezwykle wysok, jednak wykorzystanie tej energii sprawia pewne trudnoci. Najwikszym problemem jest zmienno wysokoci fal i wytrzymao elektrowni. Wykorzystuje si nastpujce metody: a) fale powoduj ruch powietrza, ktre napdza turbin b) fale wlewaj si przez cianki zbiornika, nadmiar wody wypywa ze zbiornika, napdzajc turbin c) na falach unosz si pywaki z cewkami, poniewa caod znajduje si w polu magnetycznym w cewkach indukuje si prd d) sia wyporu wywouje ruch w kierunku prostopadym do dna, co powoduje obracanie si wirnika poczonego z prdnic Wady: - maa wydajnod znanych systemw przetwarzania fal; - wysokie koszty wytwarzania energii;
Energia rzek
Energi pyncej rzeki przetwarza si zazwyczaj na energi elektryczn lub bezporednio do napdu maszyn: turbiny lub koa wodnego. Elektrownie wodne dzieli si na mae i due, przy czym podzia ten jest umowny. Due elektrownie wodne produkuj 20% wiatowej energii elektrycznej, jednak ingeruj one dod mocno w rodowisko naturalne. Przodujce w produkcji prdu w elektrowniach wodnych s oczywicie kraje dysponujce odpowiednimi, grskimi rzekami. Norwegowie 96% energii elektrycznej otrzymuj z energii rzek. Najwiksze elektrownie wodne znajduj si na Paranie, na granicy Brazyli i Paragwaju, na Kolumbii w USA, na Coroni w Wenezueli i, budowana cay czas, chioska Zapora Trzech Przeomw.
Istniej przypuszczalnie szanse, aby zaczd instalowad mae, domowe elektrownie wodne. Dwaj Brytyjczycy skonstruowali ju koo wodne, ktremu do produkcji energii wystarcza dwudziestocentymetrowy spadek wody, wic mona je bdzie wykorzystywad na przydomowym strumyczku. Koo wytwarza co najmniej 24 kWh energii dziennie (w domu zuywamy ok. 28 kWh). Co prawda koszt minikoa to ok. 2 tys. funtw;
POLSKA
Najwikszy udzia w produkcji energii elektrycznej naszego kraju maj i bd miay elektrownie wodne, wrd ktrych do tzw. Maej energetyki zalicza si obiekty o mocy zainstalowanej do 500kW. Niestety zasoby wodo - energetyczne naszych rzek s niewielkie. Po prostu Polska jest krajem nizinnym. W Polsce dziaa ok. 250 maych elektrowni wodnych. S to elektrownie prywatne. Dla prowadzcego taki obiekt staje si opacalny dopiero po uzyskaniu co najmniej 30kW mocy. MEW (maa energetyka wodna) ma wiele zalet, m.in.: - zwiksza ma retencj wd, - zwiksza znacznie ilod miejsc pracy, - jest przyjazna dla rodowiska, - nie zmienia w znaczny sposb krajobrazu i rodowiska naturalnego