Reakcje Substytucji Halogenkw Alkilowych

Na podstawie

Organic Chemistry 5th Edition

Paula Yurkanis Bruice

Jak Reaguj Halogenki Alkilowe

Natura wiza
Fluor, chlor, oraz brom s bardziej elektroujemne ni wgiel Elektrony wizania nie s rwno wykorzystywane wizanie kowalencyjne spolaryzowane

Bardziej elektroujemny halogen ma wikszy udzia w elektronach (-) Mniej elektroujemny wgiel jest zuboony w elektrony (+) To wanie powoduje, e halogenki ulegaj reakcjom substytucji i eliminacji

Jak Reaguj Halogenki Alkilowe

Dwa istotne procesy, dotyczce reakcji substytucji nukleofilowej: 1 - Nu: jest przycigany przez E+ (atom wgla, +). W czasie, gdy Nu: zblia si do atomu C i tworzy nowe wizanie , wizanie C-halogen pka heterolitycznie (halogen zabiera oba elektrony wizania)

2 - Wizanie C-halogen pka heterolitycznie bez udziau i pomocy Nu: tworzc karbokation. W nastpnym etapie Nu: zostaje przycignity do E+ (karbokationu). Czynniki determinujce mechanizm: Struktura halogenku alkilu Reaktywno Nu: Stenie Nu: Rozpuszczalnik

Mechanizm Reakcji SN2

Kinetyka (czynniki determinujce szybko reakcji) mwi wiele o jej mechanizmie

Szybko reakcji nukleofilowej zaley od stenia halogenku alkilowego oraz by moe stenia Nu: (wyjanimy to pniej) Fakty eksperymentalne - szybko reakcji zaley od stenia obu reagentw jeli podwoi stenie jednego z nich, szybko si podwaja, jeli podwoi stenie obu, szybko ronie czterokrotnie

Wielko staej szybkoci = wysokoci szczytu jak trudno osign stan przejciowy Rwnanie szybkoci mwi, jakie czsteczki bior udzia w stanie przejciowym (TS) etapu okrelajcego szybko reakcji (RDS)

Mechanizm Reakcji SN2

Reakcja SN2 Dwuczsteczkowa, w RDS bior udzia dwie czsteczki Stwierdzamy to na postawie tego, e: 1- szybko zaley od st. Nu: i halogenku oba bior udzia w RDS 2 zastpienie atomw H grupami metylowymi stopniowo spowalnia reakcj bardziej podstawione halogenki reaguj wolniej

3- Reakcje halogenkw, w ktrych halogen zwizany jest z centrum asymetrii prowadz do utworzenia tylko jednego stereoisomeru konfiguracja produktu jest odwrotna ni w tym reaktancie

Mechanizm Reakcji SN2

Skuteczna kolizja wymaga ataku od tyu - Nu: uderza w atom C ze strony przeciwnej do miejsca zwizania grupy opuszczajcej Dlaczego tak? Powd 1 - grupa opuszczajca blokuje podejcie z przodu

Powd 2 Teoria MO (orbitali czsteczkowych)

REGUA- utweorzenie wizania wymaga oddziaywania HOMO-LUMO HOMO to zapeniony niewicy MO z Nu:, LUMO to pusty * antywicy orbital wizania C-Br REGUA dla reakcji SN2 najlepsze nakadanie orbitali jest przy ataku z przeciwnej strony

Mechanizm Reakcji SN2

Czy ten mechanizm tumaczy wszystko?

1 Zarwno halogenek alkilowy jak i Nu: musz bra udzia w RDS - mechanizm wskazuje, e cz si one w TS jednoetapowej reakcji kinetyka drugiego rzdu 2 Uycie bardziej podstawionych halogenkw spowalnia reakcj - mechanizm wymaga by atak Nu: nastpowal od strony przeciwnej do wizania C-halogen, due podstawniki ograniczaj dostp Nu: do atomu C

Efekty steryczne wynikaj z objtoci grup zajmujcych cz przestrzeni wok centrum reakcji zawada steryczna czsto obnia reaktywno

Mechanizm Reakcji SN2

Szereg reaktywnoci w reakcjach SN2 wynikajcy z zawady sterycznej:

Trzy grupy alkilowe halohenku 3 uniemoliwiaj dostp Nu: do atomu wgla 3 na odlego konieczn do powstania wizania - 3 halogenki alkilowe nie ulegaja reakcjom SN2 Zawada steryczna obnia aktywno podnosi energi TS, zwalniajc reakcj

Mechanizm Reakcji SN2

Czy ten mechanizm tumaczy wszystko? 3 - Konfiguracja produktu jest odwrotna ni w reaktancie w mechanizmie widzimy, e gdy Nu: zblia si od tyu, wizania C-H odchylaj si od Nu: i przybliajcych si elektronw, co doprowadza do planarnoci wiza C-H (oraz piciowizalnego atomu C) w momencie osignicia TS.

w dalszym cigu procesu wizanie midzy atomem C a Nu: jets cakowicie utworzone (a cakowicie zerwane jest wizanie C - halogen) atom C jest znw tetraedryczny. EFEKT w reakcji SN2 konfiguracja zostaje odwrcona (inwersja Waldena)

Czynniki Wpywajce na Reakcje SN2

Grupa Opuszczajca

Jedyne co rni te cztery reakcje to rodzaj grupy opuszczajcej (odchodzcej)

REGUA im mniejsza zasadowo grupy, tym atwiej staje si grup opuszczajc sabe zasady s trwae.

C oraz I maj taka sam elektroujemno dlaczego wic to wizanie jest najsabsze?

Czynniki Wpywajce na Reakcje SN2

Nukleofil rnica midzy zasad a nukleofilem Zasadowo miara tego, jak atwo zwizek (zasada) oddaje woln par elektronw Silniejsza zasada atwiej oddaje wolna par Zasadowoc liczbowo wyraa staa rwnowagi (dysocjacji kwasu (Ka)) Nukleofilowo - miara tego, jak atwo zwizek (Nu:) jest w stanie zaatakowa atom o obnionej gstoci elektronw Nukleofilowo liczbowo wyraa staa szybkoci reakcji REGUA Gdy porwnujemy czsteczki, w ktrych centrum atakujcym jest taki sam atom, istnieje prosta zaleno nukleofilowoci i zasadowoci- silne zasady s lepszymi nukleofilami

Czynniki Wpywajce na Reakcje SN2

Nukleofil rnica midzy zasad a nukleofilem REGUA Porwnujc czsteczki o rznych atomach atakujcych ale o zblionych rozmairachzauwaamy, e silniejsze zasady s lepszymi nukleofilami

Czynniki Wpywajce na Reakcje SN2

Nukleofil rnica midzy zasad a nukleofilem REGUA - Porwnujc czsteczki o rznych atomach atakujcych ale o rnych rozmairach, zauwaamy, e naley wzi pod uwag polaryzowalno atomu Elektrony z dala od jdra atomu nie s utrzymuwane tak silniei mog si atwo przesun w kierunku adunku dodatniego - elektrony mog si nalo.y z orbitalem oddalonego atomu C, co powoduje silniejsze zwizanie w TS (trwalszy TS) Polaryzowalno a zasadowozwikszona polaryzowalno powoduje mniejsz zasadowo Polaryzowalno a nukleofilowo - zwikszona polaryzowalno daje silniejszy nukleofil

Polaryzowalno powoduje, e I- jest bardzo dobrym Nu: i wietn grup opuszczajc w niektrych rozpuszczalnikach

Czynniki Wpywajce na Reakcje SN2

Nukleofil wpyw rozpuszczalnika na nukleofilowo
Polaryzowalno i zasadowo wiksza polaryzowalno to sabsza zasada Polaryzowalno i zasadowo - wiksza polaryzowalno to silniejszy nukleofil REGUA tendencje zmian zasadowoci s stae (nie zale od rozpuszczalnika), natomiast nukleofilowo jest od natury rozpuszczalnika zalena
Aprotyczny rozpuszczalnik polarny czsteczki rozpuszczalnika nie maj atomu wodoru zwizanego z tlenem lub azotem Bezporednia zaleno zasadowoci i nukleofiowoci jest zachowana jon jodkowy jest najsabsz zasad w rozpuszczalnikach aprotycznych

Rozpuszczalnik protyczny rozpuszczalnik posiada atom wodoru zwizany z tlenem lub azotem zaleno zasadowoci i nukleofiowoci jest odwrcona jodek jest najlepszym Nu: wrd halogenkw

Czynniki Wpywajce na Reakcje SN2

Nukleofil wpyw rozpuszczalnika na nukleofilowo Rozp. protyczny - najmniejszy atom jest najgorszym Nu: mimo., e jest najsilniejsz zasad Jak rozpuszczalnik protyczny obnia nukleofilowo najsilniejszej zasady (odwraca zaleno)? Gdy w rozpuszczalniku protycznym znajdzie si obiekt z adunkiem ujemnym , jon zostaje solwatowany (otroczony przez czsteczki rozpuszczalnika) Czsteczki rozpuszczalnika ustawiaj si tak, e ich czciowe adunki dodatnie atomw wodoru kieruj si ku ujemnie naadowanym obiektom. Jest to oddziaywanie jon-dipol By zasza reakcja SN2, Nu: musi by odsonity wymaga to zerwania oddziaywa jon-dipol

Sabe zasady sabo oddziauj z rozpuszczalnikami protycznymi, ale silne oddziauj mocno (atwiej oddaj par elektronw)
atwiej zerwa oddziaywania jon-dipol rozpuszczalnika ze sab zasad (jodek) ni z siln (fluorek) REGUA w rozp. protycznym sabsza zasada jest lepszym Nu: bo atwiej ulega desolwatacji - Nu: moe oddziaywa z czymkolwiek, nie tylko z rozpuszczalnikiem

Czynniki Wpywajce na Reakcje SN2

Nukleofil wpyw rozpuszczalnika na nukleofilowo REGUA - sabsze zasady s lepszymi Nu: w rozpuszczalnikach polarnych (slabsze oddziaywania jon-dipol)

REGUA - silniejsze zasady s lepszymi Nu: w rozpuszczalnikach niepolarnych (brak oddziaywa jon-dipol) problemem jest rozpuszczalno! Pamitajmy, silny Nu: musi oddziaywa z czymkolwiek jeli moe odddziaywa z rozpuszczalnikiem, to bdzie oddziaywa, nie bdzie wic dziaa jako Nu:

Czynniki Wpywajce na Reakcje SN2

Nukleofil wpyw rozpuszczalnika na nukleofilowo Polarne rozpuszczalniki aprotyczne nie posiadaj donorw wizania wodorowego (nie wykazuj oddziaywa jon-dipol), ale adunki czstkowe umoliwiaj solwatacj jonw.

Zwykle czstkowe adunki ujemne s w polarnych rozpuszczalnikach aprotycznych bardziej dostpne, wic rozpuszczalniki te lepiej solwatuj kationy ni aniony

Czynniki Wpywajce na Reakcje SN2

Nukleofil efekty steryczne Wpyw na zasadowo minimalny, gdy zachodzi przyczenie niewielkiego protonu zasadowo zaley tylko od etwoci oddania pary elektronowej do wizania protonu

t-butoksylan jest zasad nieco silniejsz, gdy jest zasad sprzon sabszego kwasu

pKa = 15.9

pKa = 18

Wpyw wasnoci sterycznych na nukleofilowo - znaczny due rozmiary Nu: mog obniy zdolno do ataku na atom wgla ze strony przeciwnej do grupy opuszczajcej t-butoksylan jest wikszy ni etoksylan, przez co jest sabszym Nu:

Odwracalno Reakcji SN2

Nukleofil wielka rnorodno nukleofili szeroki wachlarz zwizkw Uwaga Wszystkie pokazane reakcje s nieodwracalne. Dlaczego przebiegaj w pokazanym kierunku? Czy mogyby rwnie atwo biec w kierunku odwrotnym?

Odwracalno Reakcji SN2

Jak okreli kierunek reakcji SN2 Porwna atwo odchodzenia grup (LG) w reakcji do przodu (lub nukleofilowo Nu: w reakcji odwrotnej)

Porwna zasadowo, by porwna atwo odchodzenia grup .

Co jest sabsz zasad (i lepsz LG), Cl- czy HO-? ClWniosek - HO- moe wyprze Cl- w reakcji do przodu, ale Cl- nie wyprze HOw reakcji odwrotnej reakcja biegnie jak pokazano REGUA - reakcja SN2 biegnie w kierunku takim, by silniejsza zasada wypara sabsz

Odwracalno Reakcji SN2

Zasadowo zwizkw porwnajmy moc ich kwasw sprzonych

Odwracalno Reakcji SN2

Jak okreli kierunek reakcji SN2 REGUA - reakcja SN2 biegnie w kierunku takim, by silniejsza zasada wypieraa sabsz A gdy zasadowo Nu: oraz LG jest zbliona?

pKa = -10

pKa = -9.0

REGUA - reakcja SN2 biegnie w kierunku takim, by silniejsza zasada wypieraa sabsz - zatem ta reakcja bdzie odwracalna, gdy zasadowo jest zbliona

Mechanizm Reakcji SN1

Przewidywanie szybkoci nastpujcej reakcji substytucji nukleofilowej:

Fakt woda jest sabym Nu:

Fakt - 2-bromo-2-methylpropan posiada zawad przestrzenn blokujc atak Nu: ze strony przeciwnej do bromu
Przewidywanie - ta reakcja bdzie bardzo wolna, o ile bdzie zachodzia. Obserwacja dowiadczalna - ta reakcja jst bardzo szybka, prawie milion razy szybsza ni reakcja bromometanu z wod! Wytumaczenie inny mechanizm reakcji

Mechanizm Reakcji SN1

Kinetyka (czynniki wpywajce na szybko reakcji) moe wiele powiedzie o mechanizmie reakcji

Szybko reakcji zalee powinna od stenia halogenoalkanu oraz Nu: Fakt eksperymentalny szybko powyszej reakcji zaley tylko od stenia halogenoalkanu (reakcja pierwszego rzdu)

REGUA reakcje, ktre maj rne rwnania kinetyczne MUSZ dzia zgognie z rnymi mechanizmami

Mechanizm Reakcji SN1

Reakcja SN1 - S to substytucja, N nukleofilowa, a 1 jednoczsteczkowa tylko jedna czsteczka bierze udzia w RDS Eksperymentalne fakty bdce podstaw ustalenia mechanizmu: 1 Szybko reakcji zaley tylko od stenia halogenoalkanu tylko halogenoalkan musi by zaangaowany w RDS 2 Stopnniowe zastpowanie atomw H grupami metylowymi stopniowo przyspiesza reakcj uycie bardziej podstawionego halogenoalkanu uatwia reakcj 3 Reakcje na halogenoalkanach, w ktrych halogen zwizany jest z centrum asymetrii prowadzi do powstania 2 stereoizomerw jednego o odwrconej konfiguraci, drugiego z zachowan konfiguracj reaktanta

Mechanizm Reakcji SN1

REGUA w reakcji SN1 grupa opuszczajca odchodzi zanim nukleofil zbliy si do centrum reakcji reakcja dwuetapowa

Etap 1 Wizanie C-halogen pka i para elektronowa wizania odchodzi z halogenem - powstaje produkt poredni - karbokation Etap 2 - szybka reakcja z Nu: tworzy protonowany alkohol (w pokazanej reakcji) Etap 3 - deprotonacja alkoholu nastpuje, gdy pH > pKa

Mechanizm Reakcji SN1

REGUA poniewa szybko SN1 zaley tylko od stenia halogenoalkanu, pierwszy etap (jedyny bez udziau Nu:) musi by najwolniejszym (okrelajcym szybko) etapem

Mechanizm Reakcji SN1

Czy to tumaczy trzy fakty eksperymentalne?

1 Tylko halogenoalkan bierze udzia w RDS- mechanizm pokazuje tylko jego udzia w pierwszym etapie 2 Uycie bardziaj podstawionych halogenoalkanw przyspiesza reakcj poniewa tworzy si poredni karbokation wzgldna kolejno reaktywnoci pokrywa si ze stabilnoci karbokationw (3 > 2 > 1)

Karbokationy pierwszorzdowe i metylowe s tak nietrwae, e halogenki 10 i metylowe nie ulegaj reakcji SN1 (ale atwo ulegaj SN2!)

Mechanizm Reakcji SN1

3 Powstaj dwa stereoizomery produktu, jeden z zachowan konfiguracj, a drugi z konfiguracj, substaratu zachowan - mechanizm zawiera tworzenie si zwizku poredniego o hybrydyzacji sp2 . Poniewa podejcie Nu: jest moliwe z obu stron plaskiego karbokationu, obserwujemy zarwno odwrcon (a) jak i zachowan (b) stereochemi produktu REGUA konfiguracja zwizku ulega racemizacji (powsytaje para enancjomerw) w reakcji SN1

Czynniki wpywajce na reakcje SN1

Grupa opuszczajca: atwo dysocjacji grupy opuszczajcej wpywa na szybko reakcji Trwao karbokationu, ktry powstaje rwnie ma wpyw na szybko Co wynika z porwnania serii halogenoalkanw, ktre daj ten sam karbokation, ale maj rne grupy opuszczajce? REGUA im mniejsza jej zasadowo tym atwiej grupa odchodzi sabe zasady s trwae. Sabe zasady nie oddaj elektronw zbyt atwo, wic nie s tak silnie zwizane z atomem wgla, a sabe wizanie atwiej jest zerwa

Czynniki wpywajce na reakcje SN1

Nu: Nu: pojawia si na scenie dopiero po etapie okrelajcym szybko (RDS) REGUA aden reaktant, ktry nie bierze udziau w RDS nie ma wpywu na sumaryczn szybko reakcji

REGUA - poniewa Nu: wcza si do dzialania dopiero po RDS reakcji SN1, reaktywno Nu: nie ma wplywu na ogln szybko reakcji
REGUA w wikszoci reakcji SN1 to rozpuszczalnik jest Nu: - jest to reakcja solwolizy

Czynniki wpywajce na reakcje SN1

Przegrupaowanie karbokationu REGUA Karbokation przegrupuje si, jeeli spowoduje to wzrost trwaoci)

REGUA W reakcji SN2 powstaje tylko jeden izomer konstytucyjny o odwrconej konfiguracji REGUA - W reakcji SN1 moe powsta wicej ni jeden izomer konstytucyjny z powodu przegrupowania karbokationu. Konfiguracja produktu ulega racemizacji (powstaj oba stereoizomery)

Stereochemia Reakcji SN2

By przewidzie stereochemi produktu naley posiada informacj o Konfiguracji reaktanta (R lub S), oraz Mechanizmie reakcji (SN1 lubr SN2) REGUA w reakcjach SN2 powstaje tylko jeden izomer konstytucyjny o odwrconej konfiguracji - inwersja konfiguracji

REGUA - w reakcjach SN2 powstaje tylko jeden izomer konstytucyjny o odwrconej konfiguracji ale jedynie wtedy, gdy tworzy si centrum stereogeniczne!

Stereochemia Reakcji SN1

REGUA reakcje SN1 mog dawa dwa produkty substytucji; jeden z t sama konfiguracj co substrat, a drugi o konfiguracji odwrotnej (paski poredni karbokation)

Kompletna racemizacja reakcja prowadzi do rwnych iloci obu stereoizomerw Czciowa racemizacja - reakcja prowadzi wikszego udziau jednego z stereoizomerw

REGUA Zwykle w SN1 powstaje 50-70% produktu inwersji

Stereochemia Reakcji SN1

REGUA Zwykle w SN1 powstaje 50-70% produktu inwersji. Dlaczego? Dysocjacja halogenoalkanu tworzy w pierwszym etapie par zwizan (intymn)

Poniewa Nu: moe zaatakowa ktrykolwiek z tych czterech obiektw, produkt bdzie cakowicie zracemizowany, tylko, gdy atakowany jest cakowicie uwolniony karbokation w innym przypadku grupa opuszczajca blokuje podejcie Nu:

Stereochemia Reakcji
SN1 kontra SN2 - cis-1-bromo-4-metylocykloheksan

SN2 tylko trans produkt powstaje

SN1 powstaje zarwno produkt cis jak i trans

Konkurencja Midzy SN1 & SN2

Porwnanie SN1 i SN2 Reakcja SN2 dwie czsteczki (reakcja dwuczsteczkowa) bior udzia w TS RDS jednoetapowego (uzgodnionego) mechanizmu Reakcja SN1 jedna czsteczka (reakcja jednoczsteczkowa) bierze udzia w TS RDS dwuetapowego mechanizmu

Konkurencja Midzy SN1 & SN2

Porwnanie rnych halogenoalkanw

REGUA gdy halogenek moe ulega zarwno reakcji SN1 jak i SN2, obie reakcje zachodz rwnoczenie, a warunki reakcji decyduj ktra z nich dominuje

Konkurencja Midzy SN1 & SN2

Syntetyczne plusy i minusy SN2 jeden produkt podstawienia stereospecyficznego- plus SN1 dwa (lub wicej produktw substytucji (z przegrupowania karbokationu) - minus

Gdy struktura jest taka, e mooe zaj zarwno SN1 jak i SN2, jakie czynniki decyduj, ktra reakcja dominuje?
1 stenie nukleofila 2 reaktywno nukleofila 3 rozpuszczalnik (rodowisko reakcji)

Konkurencja Midzy SN1 & SN2

Stenie nukleofila

SN2 zwikszenie stenia nukleofila przyspiesza reakcj SN2 SN1 - zwikszenie stenia nukleofila nie wpywa na reakcj SN1

REGUA gdy jednoczenie zachodz reakcje SN1 i SN2 zwikszenie [Nu:] przyspieszy reakcj tych czsteczek, ktre reaguj zgodnie z mechanizmem SN2.

Konkurencja Midzy SN1 & SN2

Reaktywno nukleofila

SN2 wzrost reaktywnoci nukleofila przyspiesza reakcj SN2, bo lepszy nukleofil sprawniej wypiera grup opuszczajc (RDS) SN1 - wzrost reaktywnoci nukleofila nie wpywa na szybko reakcji SN1, poniewa, mimo, e bardziej reaktywny Nu: szybciej reaguje z karbokationem, przyspieszenie szybkiego etapu nie wpywa na szybko sumaryczn, ktr wyzbnacza najwolniejszy etap. REGUA - reakcja SN2 jest faworyzowana przez uycie wysokiego stenia dobrego nukleofila (HO-, CH3O-) REGUA - reakcja SN1 jest faworyzowana przez uycie sabych nukleofili (H2O, CH3OH, wyacznie poniewa utrudnia reakcj SN2)

Rola Rozpuszczalnika w SN1 & SN2

Stabilizacja przez rozpuszczalnik
Staa dielektryczna- miara tego, jak dobrze rozpuszczalnik moe izolowa od siebie rznoimienne adunki Solwatacja oddziaywanie midzy rozpuszczalnikiem a jonami lub czsteczkami w nim rozpuszczonymi dodatnie bieguny rozpuszczalnika otaczaj ujemne adunki (a ujemne bieguny wok dodatnich adunkw)

Gdy jon oddziauje z polarnym rozpuszczalnikiem, jego adunek zostaje rozproszony na czsteczki solwatujc- stabilizacja

REGUA rozpuszczalniki polarne maj wysokie stae dielektryczne i dobrze izoluj (solwatuj) ladunki
REGUA - rozpuszczalniki niepolarne maj niskie stae dielektryczne s zymi izolatorami

Rola Rozpuszczalnika w SN1 & SN2

Rola Rozpuszczalnika w SN1 & SN2

Rozpuszczalnik i reakcja SN1 Etap 1 (RDS) to dysocjacja wizania wgiel-halogen z utworzeniem karbokationu i jonu halogenkowego nie powstaje wizanie, co wic napdza t reakcj? Sumaryczny efekt wielu oddziaywa jon-dipol

W reakcji SN1 halogenoalkan nie rozpada si samorzutnie, raczej rozrywaja go czsteczki rozpuszczalnika
REGUA - reakcja SN1 nie moe zaj w rozpuszczalniku niepolarnym (ani w fazie gazowej)

Rola Rozpuszczalnika w SN1 & SN2

Uwagi oglne
REGUA wzrost polarnoci rozpuszczalnika spowolni reakcj, jeeli chocia jeden spord reaktantw uczestniczcych w RDS jest czsteczk naadowan REGUA - wzrost polarnoci rozpuszczalnika przyspieszy reakcj jeeli aden spord reaktantw uczestniczcych w RDS nie jest czsteczk naadowan REGUA szybko reakcji zaley od rnicy energii swobodnej reaktantw i energii swobodnej stanu przejciowego etapu okrelajcego szybko- jak wpywa na nie rozpuszczalnik?

Reaktanty z adunkiem silnie oddziauj, mocno stabilizowane w polarnym rozpuszczalniku Jeeli ladunek reaktantw jest silniejszy ni stanu przejciowego, to rozpuszczalnik nie bdzie uwalnia reaktantw, by utworzyy TS wiksza G - wzrost polarnoci spowalnia reakcj

Rola Rozpuszczalnika w SN1 & SN2

Uwagi oglne REGUA wzrost polarnoci rozpuszczalnika spowolni reakcj, jeeli chocia jeden spord reaktantw uczestniczcych w RDS jest czsteczk naadowan REGUA - wzrost polarnoci rozpuszczalnika przyspieszy reakcj jeeli aden spord reaktantw uczestniczcych w RDS nie jest czsteczk naadowan REGUA szybko reakcji zaley od rnicy energii swobodnej reaktantw i energii swobodnej stanu przejciowego etapu okrelajcego szybko- jak wpywa na nie rozpuszczalnik? TS z adunkiem- polarne rozpuszczalniki silniej oddziauj i bardziej stabilizuj
Gdy ladunek TS jest wikszy ni adunek reaktantw, to TS bdzie bardziej stabilizowany ni reaktanty, co da mniejsz G - wzrost polarnoci przyspiesza reakcj

Rola Rozpuszczalnika w SN1 & SN2

Wpyw rozpuszczalnika - reakcja SN1
Jaki jest RDS i jakie obiekty bior w nim udzia? Tylko halogenoalkan

Reaktant jest obojtny i ma may moment dipolowy W TS wizanie wgiel-halogen jest czciowo rozerwane, dajc czstkowy ladunek dodatni na wglu i ujemny na halogenie Konkluzja adunek TS jest wikszy ni adunek reaktantazwikszenie polarnoci rozpuszczalnika stabilizuje TS bardziej ni reaktanty i powoduje przyspieszenie reakcji SN1

Rola Rozpuszczalnika w SN1 & SN2

Efekt rozpuszczalnika reakcja SN2 Tak jak w przypadku SN1, efekt polarnoci rozpuszczalnika zaley od tegoczy reaktanty maj ladunek czy nie Jaki jest RDS i co bierze w nim udzia? Zarwno halogenoalkan jak i Nu:

Reaktant halogenoalkan jest na og obojtny i ma may moment dipolowy Reaktant Nu: na og posiada adunek TS posiada adunek, ale jest on rozproszony na dwa atomy (jest stabilniejszy) Konkluzja - adunek TS jest sabszy ni adunek reaktanta wzrost polarnoci rozpuszczalnika stabilizuje Nu:, a nie TS i obnia szybko reakcji SN2 Jednak, gdy uy obojtnego Nu: - efekt bdzie przeciwny

Rola Rozpuszczalnika w SN1 & SN2

Podsumowanie
Wpyw rozpuszczalnika na reakcj substytucji mona oceni nie na podstawie mechanizmu, ale na podstawie tego czy reaktant w RDS posiada adunek REGUA gdy reaktant w RDS posiada adunek, to wzrost polarnoci rozpuszczalnika spowalnia reakcj, poniewa reaktant bdzie stabilizowany mocniej ni stan przejciowy (TS), co powikszy G (wyszy prg wolniejsza reakcja) REGUA - jeli aden z reaktantw biorcych udzia w RDS nie posiada adunku, to wzrost polarnoci rozpuszczalnika przyspiesza reakcj, poniewa stan przejciowy (TS), w ktrym powstaje ladunek bdzie stabilizowany mocniej ni reaktanty, co zmniejszy G (niszy prg szybsza reakcja)

Rola Rozpuszczalnika w SN1 & SN2

Efekt rozpuszczalnika wybr waciwego rodowiska reakcji Reakcje SN2 rozpuszczalniki polarne spowalniaj reakcj, jeeii Nu: maladunek ujemny a mona uy niepolanego rozpuszczalnika? Problem - Jeeli Nu: posiada adunek, to nie rozpuci si w rozpuszczalniku niepolarnym Rozwizanie - uy polarnego rozpuszczalnika aprotycznego Dlaczego polarny by rozpuci elektrycznie naladowany Nu: Dlaczego aprotyczny nie jest donorem wizania wodorowegomimo, e pogarsza to troch zdolno solwatowania adunkw, za to nie stabilizuje reagujcego Nu: Gdy Nu: jest obojtny polarne rozpuszczalniki przyspieszaj reakcj Rozwizanie - uy polarnego rozpuszczalnika protycznego Dlaczego polarny - przyspiesza reakcj Dlaczego protyczny lepiej ni aprotyczny solwatuje adunki (bardziej przyspiesza reakcj) a nie ma niebezpieczestwa, e bdzie stabilizowa Nu: Idealne dla SN2 wysokie stenie dobrego (z adunkiem ujemnym) Nu: w polarnym rozpuszczalniku aprotycznym Idealne dla SN1 - saby (obojtny) Nu: w polarnym protycznym rozpuszczalniku

Podsumowanie Reakcji
Substytucja
Reakcja SN2: mechanizm jednoetapowy:

Wzgldna reaktywno halogenoalkanw: CH3X > 1 > 2 > 3 Tworzy si jedynie produkt inwersji Reakcja SN1 : mechanizm dwuetapowy:

Wzgldna reaktywno halogenoalkanw : CH3X < 1 < 2 < 3 Tworz si oba produkty: produkt inwersji i z zachowan konfiguracj

8.11 Intermolecular vs. Intramolecular

Bifunctional molecule - molecule with two functional groups Functional groups that can react can do so in one of two ways: Intermolecular reaction - Inter is Latin for between - reaction taking place between two molecules

Repeated intermolecular reactions yield a polymer - large molecule formed by linking together repeating units of small molecules (Chapter 28) Intramolecular reaction - Intra is Latin for within - reaction taking place within a single molecule - generates cyclic compounds

8.11 Intermolecular vs. Intramolecular

Is an intra- or intermolecular reaction more likely? Depends on two factors Factor 1 - Concentration of the bifunctional molecule Intramolecular reaction favored at low concentrations - the two functional groups are more likely to find each other when tethered in the same molecule Tethering advantage cancelled out at high concentrations that favor intermolecular reactions Factor 2 - Size of the ring formed

Intramolecular reaction favored when the ring formed is five- or sixmembered - stable, easily formed

Tethering advantage cancelled out if trying to generate strained threeand four-membered rings

8.11 Intermolecular vs. Intramolecular

Is an intra- or intermolecular reaction more likely? Depends on two factors Factor 2 - Size of the ring formed Three-membered rings more favored than four-membered rings. Cyclization requires Nu: to be oriented to attack the base side of the carbon-halogen bond (SN2 reaction) C-C bond rotation can produce conformations not conducive to this The more C-C bonds there are, the more possible nonproductive conformations can be produced Seven-membered and larger rings - not strained, but tethering advantage lost as the likelihood of groups finding each other decreases

8.12 Methylating Reagents

Organic Chemist - methyl iodide Most easily displaced LG - I- is the weakest base of the halide ions Liquid at room temperature (methyl bromide and methyl chloride are gases)

Simple SN2 reaction:

Biochemist (or biological system) - methyl iodide is not an available reagent! Biological environments are predominantly aqueous - methyl iodide is sparingly soluble in water Biological methylating reagents - S-adenosylmethionine (SAM) and N5methylhydrofolate

8.12 Methylating Reagents

Biochemist - S-adenosylmethionine (SAM) and N5-methylhydrofolate

Methyl groups attached to positively charged atom that readily accepts electrons great leaving group!!!

8.12 Methylating Reagents

Biochemist - conversion of noradrenaline (norepinephrine) to adrenaline (epinephrine) - methylation reaction: Hormones released in response to stress and responsible for glycogen metabolism

8.12 Methylating Reagents

Biochemist - conversion of phosphatidylethanolamine to phosphatidylcholine methylation reaction: Cell membrane components.

8.8 Benzylic, Allylic, Vinylic, Aryl Halides

What about substitution reactions of other halides - unsaturated molecules? Benzylic and allylic halides - unless 3, readily undergo SN2 reactions:

also readily undergo SN1 reactions because they form relatively stable carbocations (primary benzylic and allylic halides can undergo SN1!)

8.8 Benzylic, Allylic, Vinylic, Aryl Halides

What about substitution reactions of other halides - unsaturated molecules? Benzylic and allylic halides - form two substitution products under SN1 conditions if resonance contributors generate two different carbocations (7.10 electron delocalization)

8.8 Benzylic, Allylic, Vinylic, Aryl Halides

Vinylic and aryl halides (halogen is attached directly to sp2 carbon atom) - do not undergo SN1 or SN2 reactions SN2 - Nu: approach to the backside of the sp2 carbon is repelled by electron cloud

SN1 - vinylic and aryl cations are even more unstable than 1 carbocations (6.5 placing charge on more electronegative sp carbon is unstable)
SN1 - sp2 carbon atoms form stronger bonds than sp3 carbons (1.14) so the halogen bond to a sp2 carbon is harder to break.