You are on page 1of 64

Statystyka raka piersi

Najczstszy rak u kobiet 2 najczstsza przyczyna zgonw z powodu nowotworw

Co to jest rak piersi?

Komrki w gruczoach piersiowych wzrastaj nieprawidowo i tworz guzki


Najczciej rak powstaje w przewodach mlecznych

Graphic courtesy of www.umm.edu/breast/anatomy.htm

Statystyka raka piersi

Najczstszy rak u kobiet 2 najczstsza przyczyna zgonw z powodu nowotworw

Geny i |Rak
Nabyte uszkodzenia Chemiczne Pokarmowe Promieniowanie

Geny s fragmentami DNA Wrodzone Wrodzone uszkodzenia

Czynniki ryzyka zalene od estrogenw

Wczesne pokwitanie
Przed 12 r wzrost ryzyka

Pna menopauza
Po 55 r wzrost ryzyka

Rodno
Kobiety bezdzietne wzrost ryzyka Pierwszy pord po 30 r wzrost ryzyka

Czynniki ryzyka zalene od estrogenw

Karmienie piersi
Rok i powyej obnione ryzyko

Doustne tabletki antykoncepcyjne


Podwyszone ryzyko zmniejsza si z momentem odstawienia leku

Duga terapia hormonalna


Ponad 5 lat wzrost ryzyka

Czynniki ryzyka wynikajce ze stylu ycia

Alkohol
Jeden lub wicej kieliszkw alkoholu
dziennie wzrost ryzyka

Dieta
Duo warzyw i owocw zmniejszenie ryzyka

Rak Piersi

Czstotliwo 1 na 8-12 kobiet (oglna populacja)


Dziedziczne raki 5-10% ~1/3 spowodowane przez uszkodzenie 1 genu
BRCA1 (17q21) BRCA2 (13q12.3)

Maa grupa lecz istotna z powodu profilaktyki, ktra skutecznie moe zmniejszy liczb zachorowa.

Rak piersi

Budowa piersi

Czynniki ryzyka wynikajce ze stylu ycia

wiczenia
Regularne obnienie ryzyka

Waga
Utrzymywanie prawidowej wagi obnione ryzyko

rodowiskowe czynniki ryzyka


Toksyny mog uszkadza DNA.

Ekspozycja na promieniowanie rentgenowskie Wzrost ryzyka u kobiet poniej 30 r

Genetyczne zaburzenia uspasabiajce do zachorowania na raka piersi


Rak pier/jajnik (BRCA1/BRCA2)


~5% dziedzicznych uwarunkowa

Li-Fraumeni zesp Lynch typ 2 zesp Choroba Cowdena Peutz Jegher zesp Klinefelter zesp Zaburzenia genw ktre take zwikszaj ryzyko zachorowania (CHEK2 i BRIP1)

BRCA-1 ryzyko przyyciowe zachorowania na raka


Rak piersi: 50%-80% Drugi nowotwr: 40%-60% Rak jajnika: 20%-40%

Nie ma isotnych dowodw wskazujcych na wzrost zachorowania na inne nowotwory

BRCA2 ryzyko przyzyciowe zachorowania na raka


Rak piersi (40%-60%)

Rak piersi u mczyzn (6%)


Rak jajnika (10%-25%)
Wzrost ryzyka raka prostaty, trzustki, drg ciowych, odka, gowy i szyji i czerniaka

Wczesne wykrycie jest najlepsz ochron

Wczesne rozpoznnie

1. 2.

Badanie kliniczne piersi Mamografia

3.

Comiesiczna samokontrola piersi

Kliniczne badanie piersi

Kliniczne badanie piersi

Wiek 20 39

Czstotliwo Co 3 lata

40

Corocznie

Samokontrola

Co miesic rozpoczynajc od 20 roku ycia

Kiedy wykonywa samokontrol?

Kobiety miesiczkujce w 5 7 dc Kobiety w menopauzie w tym samym dniu miesica Kobiety ciarne jw. Badanie trwa ok. 20 minut Wykonywane 1 raz w miesicu Badanie caej powierzchni piersi i dow pachowych

Samokontrola

Dwa etapy
Ogldanie

Palpacja

Ogldanie przed lustrem

Guzek

Kady nowy guzek lub twarde zgrubienie znalezione w piersi lub dole pachowym. Kady nowy guzek lub zgrubienie ktre nie zmniejsza si lub nie znika po miesiczce.

Zmiany w kolorze, ksztacie i porowatoci skry

Kada zmiana w kolorze, ksztacie i symetrii piersi Kade pogrubienie lub obrzk piersi

Wciganie skry

Zmiany w brodawce
Zaczerwienienie lub uszczenie si skry brodawki Napicie lub bl brodawki Wcignicie brodawki; nienaturalne przesunicie

Wyciek z piersi

Kada wydzielina wypywajca z brodawki inna ni mleko szczeglnie jeli jest krwista, jasna i kleista, ciemna lub wypywa bez ucisku

Badanie
Badanie kadej piersi oddzielnie
Uywaj opuszek palcw a nie paznokci

Badaj pach

Badanie

Mamografia przesiewowa

Badanie radiologiczne u osb bez dolegliwoci ani adnych podejrzanych zgrubie

Specjalistycznym rodzajem rentgenografii jest m.in. mammografia

O przewadze cyfrowych technik obrazowania wiadczy mammografia cyfrowa

Wczeniejsza detekcja raka (u kobiet poniej 50) Mniej bdw w diagnozie Mniejsza dawka (od 20% do 80%) Znaczco krtszy czas bada (sekund vs kilkanacie minut) Zmniejszenie kosztw eksploatacyjnych Nowe metody obrazowania mammogramy 3D

Detektor cyfrowy

Film

Jednak dopiero wspomaganie diagnozy z pomoc sztucznej inteligencji stanowi prawdziwy przeom w mammografii

wykrywanie mikrozwapnie

przetwarzanie obrazu

Przykad, jak bardzo potrzebna jest sztuczna inteligencja przy detekcja zmian nowotworowych

Badanie z roku 1996, diagnoza: brak zmian

Badanie tej samej pacjentki z roku 1998, stwierdzona obecno nowotworu

Mamografia
Wiek
40

Czstotliwo
1-2 lat

50 Co roku <49 z Konsultacja w poradni przypadkami raka specjalistycznej piersi w rodzinie

Rak piersi
bada mammograficznych weryfikacja wynikw

wymaga biopsji
rakw

Techniki biopsyjne

Wyniki biopsji

80% biopsji to przypadki zmian agodnych

Ocena stopnia zaawansowania raka piersi

W celu okrelenia stopnia zaawansowania raka piersi konieczne jest dokonanie oceny klinicznej, oraz bada dodatkowych mammografia, rtg klatki piersiowej, usg jamy brzusznej, scyntygramu koci, bada biochemicznych krwi.

Rak piersi
Stopie I
T1 N0 M0
T1a: T < 0.5 cm T1b: 0.5 cm < T < 1 cm T1 T < 2 cm T1c: 1 cm < T < 2 cm

N0 = bez przerzutw do wzw chonnych pachowych

Rak piersi
Stopie IIA
T0 T1

N1 M0

T2 N0 M0

T0 bez cech guza


T1 T < 2 cm

T2 2 cm < T < 5 cm

N1 = przerzuty do wzw chonnych pachowych po stronie guza - wzy chonne s ruchome

Rak piersi
Stopie IIB
T2 N1 M0

T3 N0 M0

T2
2 cm < T < 5 cm

T3

T > 5 cm

N1 = przerzuty do wzw chonnych pachowych po stronie guza, wzy chonne s ruchome

Rak piersi
Stopie IIIA
T3 N1 M0 T0 T1 T2 T3 N2 M0

T0 Bez cech guza pierwotnego T1 T3 T > 5 cm T < 2 cm T2 2 cm < T < 5 cm T3

Przerzuty do wzw chonnych pachowych po stronie guza N1 = ruchome N2 = nieruchome

T > 5 cm

Rak piersi
Stopie IIIB
T4 wszystkie N M0 Wszystkie T N3 M0

T4

Guz dowolnej wielkoci z zajciem skry lub ciany klatki piersiowej

T4 d =rak zapalny N3 = przerzuty do wzw chonnych zamostkowych po stronie guza

Rak piersi
Stopie IV
Wszystkie T wszystkie N M1

M1 =przerzuty odlege

Dugo przeycia w zalenoci od stopnia zaawansowania


Rokowanie co do dugoci przeycia u chorych operowanych (wczesne stopnie zaawansowania choroby) ustala si w oparciu o stopie zaawansowania choroby oceniony w badaniu histopatologicznym Rokowanie u chorych w IV stopniu zaawansowania jest ze i obecnie nie ma moliwoci jego istotnej poprawy (mediana OS =2-3 lata bez leczenia)

Metody lecznia raka

Zale od
Wielkoci guza
Inwazji lub braku naciekania podcieliska Stanu wzw chonnych Czy s przerzuty?

Metody leczenia

Chirurgia Radioterapia Chemioterapia Terapia hormonalna

Chrirgia
Oszczdzajca pier Mastektomia

Chirurgia

Wycicie guzka

Chirurgia

Mastektomia

Ocena wzw chonnych

Chirurgia rekonstrukcyjna

Chirurgia rekonstrukcyjna

Radioterapia

Uzupeniajca chirurgi Energia uyta do zniszczenia szybko dzielcych si komrek

Radioterapia

Chemioterapia
Leki cytostatyczne We wczesnych przypadkach po chirurgii w celu zmniejszenia ryzyka nawrotu W zaawansowanych przypadkach i duych guzach przed operacj W chorobie przerzutowej w celu zmniejszenia dolegliwoci i przeduenia ycia chorej

Tearpa hormonalna

Hormony w krwiobiegu mog czy si z receptorami i pobudza do rozwoju raka piersi Terapia hormonalna blokuje receptory lub produkcj hormonw

Terapie ratunkowe
Stae poszukiwanie rodk skuteczniej niszczcych raka Terapia celowana

Terapie ratunkowe

Lecznie rdtkankowe, rdoperacyjne teletradioterpia Nowe cytostatyki

Rokowanie

Wczesny rak ( Stopie I )

10 letnie przeycia - ponad 90%

Zaawansowany rak ( Stopie IV)

10 letnie przeycia mniej ni 10%

RAK PIERSI
Czas przeycia w zalenoci od stopnia zaawansowania choroby
Procent yjcych 100

Stopie 0 Stopie I

80

60

Stopie IIA
Stopie IIB

40

Stopie IIIA
20

Stopie IIIB
Stopie IV
1 2 3 4 5 6 Lata od rozpoznania

You might also like