KRYZYS W ROLNICTWIE W LATACH 1929-1935

Wielki kryzys na wiecie rozpocz si w roku 1929 i trwa do 1933 roku, jednak w Polsce trwa, a do 1935 roku. Przyczyn przeduania si kryzysu w Polsce bya dominacja rolnictwa w gospodarce

PRZYCZYNY KRYZYSU

wyjtkowo due zniszczenia ziem polskich w czasie wojny krtszy ni w innych krajach okres koniunktury gospodarczej (od 1926, a nie od 1924) niski szczebel rozwoju Polski

PRZEBIEG KRYZYSU

wycofanie kapitau zagranicznego z Polski, jako z terenu peryferyjnego spadek produkcji przemysowej o 46% (najwikszy w roku dna kryzysu 1932 r.) znaczny wzrost bezrobocia (ok. 30% w 1933 r.)

dotkliwy kryzys w rolnictwie

spadek obrotw handlu zagranicznego

CHARAKTERYSTYKA KRYZYSU W ROLNICTWIE

Reakcje na kryzys:

Gospodarstwa kapitalistyczne: ograniczenie strat spowodowanych niszymi cenami poprzez ograniczenie produkcji Gospodarstwa drobnotowarowe: ograniczenie strat poprzez wzmoon produkcj => poda godowa, czyli ograniczenie spoycia przez wasn rodzin w obliczu niemonoci zwikszenia produkcji

Noyce cen
Cech kryzysu w rolnictwie by, w odrnieni od sytuacji w przemyle, wzrost poday i spadek cen, z reszt duo gwatowniejszy ni w przemyle. To rozrnienie midzy cenami podczas kryzysu w rolnictwie, a w przemyle jest istot noyc cen =>aby rolnik mg kupi wyrb fabryczny musia sprzeda duo wicej ziemiopodw ni przed kryzysem Nastpio take rozwarcie noyc cen ktre oddziaywao na niekorzy bezporedniego wytwrcy. Przy nadwyce poday rosy koszty porednictwa, mala wic udzia bezporedniego producenta, co szczeglnie odbio si na zarobkach rolnikw

Zmiany w uprawach i hodowli Oglny wzrost powierzchni zasieww (szczeglnie pszenicy, burakw i owsa), ale spadek uprawy burakw cukrowych Spadek plonw w zachodniej Polsce (nie opacao si ju stosowa drogich nawozw sztucznych) Wzrost pogowia byda, wi i drobiu (due rezerwy siy roboczej i duo karmy, ktrej na rynku nie dawao si sprzeda), ale spadek pogowia koni

Zahamowanie reformy rolnej

Parcelacja mniejsza ni planowana Ograniczona komasacja ziemi chopskiej

Osignicia:

Pomylna likwidacja serwitutw

Warunki ycia ludnoci rolniczej Spadek dochodw o okoo dwie trzecie Brak moliwoci pracy dorywczej dla rolnikw z powodu oglnego zastoju gospodarczego Brak moliwoci emigracji staych i sezonowych do innych krajw z powodu polityki innych pastw, ktre w obliczu kryzysu broniy si przed zagraniczn si robocz

Jeeli spoycie w 1928 to 100% to w 1933:

Urzdnicy 100% Przedsibiorcy 92% Ziemianie 82% Drobnomieszczastwo 78% Robotnicy 75% Chopi 44%

Chopi musieli przeznaczy na wydatki sztywne (podatki, ubezpieczenia przymusowe, dugi) relatywnie wiksz cz dochodw, mimo e pastwo starao si obnia podatki i skadki ubezpieczeniowe Chopi drastycznie ograniczyli wydatki na nawozy oraz inwentarz, co pocigno za sob 90% spadek produkcji fabrycznej maszyn i narzdzi rolniczych Skrajna bieda wrd wikszoci rolnikw i prawie zupene zaprzestanie kupowania wyrobw przem., nawet tak niezbdnych jak nafta, zapaki, sl, cukier. Monodieta (chleb i ziemniaki) i gd (zwaszcza w okresie przednwku)

Ograniczenie wydatkw na edukacj, ubranie i ochron zdrowia. Czste rezygnacje z dalszej nauki w szkole z powodu braku obuwia niezbdnego aby dotrze do szkoy jesieni czy zim -Naturalizacja gospodarki, szczeglnie na wschodzie, czyli powrt do wytwrczoci na wasne potrzeby (uprawa lnu na ptno, hodowla owiec na sukno) => wie prawie cakowicie przestaa by rynkiem zbytu dla przemysu Niekorzystna sytuacja robotnikw rolnych: spadek dochodw i zakresu ochrony leczniczej. Przeludnienie wsi : okoo 4 mln ludzi na wsi, ktrzy byli tam zbdni z punktu widzenia gospodarczego (nie byli take potrzebni w miastach)

KILKA DANYCH

Podczas gdy w roku 1928 polski rolnik chcc kupi pug, musia zby okoo 100 kg yta, wzgldnie 21 kg wieprza, tak w roku 1935 aby naby taki sam pug, ten sam rolnik musia sprzeda ju blisko 250 kg yta lub 62 kg wieprza Spadek cen pszenicy w omawianym okresie wynis a 66%, yta 68%, ziemniakw 66%, wieprzy 66%, mleka 62%, wow 57%

PODSUMOWANIE

Kryzys z ca pewnoci doprowadzi do zablokowania produkcji przemysowej, rolnej oraz usugowej na okres szeciu kolejnych lat. W tym te czasie, nastpio uwstecznienie polskiej gospodarki.