ZAGROENIE GAZOWE

W ZAKADACH
GRNICZYCH

ROZPORZDZENIE MINISTRA GOSPODARKI
z dnia 28 czerwca 2002 r.

w sprawie bezpieczestwa i higieny pracy, prowadzenia ruchu oraz
specjalistycznego zabezpieczenia przeciwpoarowego w podziemnych
zakadach grniczych.
(Dz.U.02.139.1169)


Zagroenie gazowe
tan Dzia IV

Przewietrzanie i klimatyzacja

Rozdzia 1

Postanowienia oglne
Zagroenie gazowe

187. 1. Ilo powietrza doprowadzana do wyrobisk

powinna zapewnia utrzymanie w tych wyrobiskach
wymaganego skadu powietrza i temperatury.

2. Wszystkie dostpne wyrobiska i pomieszczenia
przewietrza si w taki sposb, aby zawarto tlenu w
powietrzu nie bya mniejsza ni 19% (objtociowo), a
najwysze dopuszczalne stenia gazw w powietrzu nie
przekraczay wartoci okrelonych w tabeli:
Zagroenie gazowe
Rodzaj gazu NDS/mg/m
3

(objtociowo
i %)
NDSCh/mg/m
3

(objtociowo
i %)
Dwutlenek
wgla
-
1,0
-
1,0
Tlenek wgla

30
0,0026
180
0,015
Tlenek azotu

5
0,00026
10
0,00052
Dwutlenek
siarki
2
0,000075
5
0,00019
Siarkowodr

10
0,0007
20
0,0014
Zagroenie gazowe
3. Skrty wymienione w ust. 2 oznaczaj:
1) NDS - najwysze dopuszczalne stenie rednio waone,
2) NDSCh - najwysze dopuszczalne stenie chwilowe
- zdefiniowane w odrbnych przepisach.
4. W zakadach grniczych stosujcych maszyny z napdem spalinowym
zawarto tlenkw azotu okrela si na podstawie stenia dwutlenku
azotu.
5. Prawidowo wskaza i dziaa przyrzdw automatycznych oraz
indywidualnych stosowanych do pomiarw ste gazw, o ktrych mowa
w ust. 2, kontroluje si za pomoc mieszanek wzorcowych.

Zagroenie gazowe
Najwysze dopuszczalne stenia substancji szkodliwych dla zdrowia
w rodowisku pracy (NDS) z definicji mog by przekraczane pod
warunkiem, e przekroczenie zostanie skompensowane w cigu tego
samego dnia pracy przez rwnowan obnik ste poniej poziomu
NDS. Uciliwo lub szkodliwo dla zdrowia przekroczenia wartoci
NDS w cigu 8-godzinnego dnia pracy zaley nie tylko od wielkoci
przekrocze, czasu ich trwania i czstotliwoci, ale przede wszystkim
od specyfiki biologicznego dziaania poszczeglnych substancji, na
ktr skadaj si: ilo substancji wchonitej do organizmu,
metabolizm, zdolnoci do kumulowania oraz miejscowe dziaanie
dranice.


Zagroenie gazowe
Na podstawie wartoci NDS nie mona wnioskowa o uciliwoci czy
szkodliwoci substancji dziaajcej na czowieka w wyszych
steniach ni NDS, ale w czasie krtszym ni 8 godzin. Jeeli wic w
rodowisku pracy mog wystpi krtkoterminowe stenia
przekraczajce NDS, wwczas ze wzgldu na bezpieczestwo
pracujcych, powinny by podjte ograniczenia wielkoci i czas
trwania tych przekrocze uwzgldniajce specyfik dziaania
konkretnej substancji.



Zagroenie gazowe
W polskim systemie dopuszczalnych ste substancji szkodliwych
dla zdrowia ograniczeniem takim jest przede wszystkim najwysze
dopuszczalne stenie chwilowe (NDSCh), ktre odnosi si do
rednich ste 30-minutowych i jest wartoci suplementarn do
wartoci NDS, co naley rozumie w ten sposb, e NDS i NDSCh
stanowi cznie jedno kryterium oceny warunkw pracy, gdy nie
przekroczenie wartoci NDS nie jest jeszcze wystarczajcym
zabezpieczeniem przed szkodliwym dla zdrowia dziaaniem okrelonej
substancji. Warunkiem bezpieczestwa jest wtedy take nie
przekroczenie wartoci NDSCh. Chocia wartoci NDS i NDSCh s w
praktyce najbardziej odpowiednie do oceny rodowiska pracy, to nie
powinny one by wykorzystywane w odniesieniu do niektrych
substancji charakteryzujcych si przede wszystkim znaczn
szybkoci dziaania, do ktrych zalicza si substancje silnie
dranice, substancje o bardzo niskim progu zapachowym, gazy
duszce z powodu niedoboru tlenu i substancje bardzo toksyczne.


Zagroenie gazowe
Najwysze dopuszczalne stenia i natenia czynnikw
szkodliwych
Rozporzdzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia
29.11.2002r. w sprawie najwyszych dopuszczalnych
ste i nate czynnikw szkodliwych dla zdrowia w
rodowisku pracy ( Dz.U. Nr 217, poz. 1833, zmiana -
Dz.U. Nr 212/2005 poz. 1769)

Zagroenie gazowe
Najwysze dopuszczalne stenie (NDS) - warto
rednia waona stenia ktrego oddziaywanie na
pracownika w cigu 8-godzinnego dobowego i
przecitnego tygodniowego wymiaru czasu pracy,
okrelonego w Kodeksie pracy, przez okres jego
aktywnoci zawodowej nie powinno spowodowa
ujemnych zmian w jego stanie zdrowia oraz w stanie
zdrowia jego przyszych pokole;


Zagroenie gazowe
Najwysze dopuszczalne stenie chwilowe (NDSCh) -
warto rednia stenia, ktre nie powinno
spowodowa ujemnych zmian w stanie zdrowia
pracownika, jeeli wystpuje w rodowisku pracy nie
duej ni 15 minut i nie czciej ni 2 razy w czasie
zmiany roboczej, w odstpie czasu nie krtszym ni 1
godzina;
Najwysze dopuszczalne stenie puapowe (NDSP) -
warto stenia, ktra ze wzgldu na zagroenie
zdrowia lub ycia pracownika nie moe by w
rodowisku pracy przekroczona w adnym momencie.

Zagroenie gazowe
Najwysze dopuszczalne natenia fizycznego czynnika
szkodliwego dla zdrowia (NDN) - warto rednia
natenia, ktrego oddziaywanie na pracownika w
cigu 8-godzinnego dobowego i przecitnego
tygodniowego wymiaru czasu pracy, okrelonego w
Kodeksie Pracy, przez okres jego aktywnoci
zawodowej nie powinno spowodowa ujemnych zmian w
jego stanie zdrowia oraz w stanie zdrowia jego
przyszych pokole.
Zagroenie gazowe
188. W przypadku stwierdzenia, e skad powietrza nie
odpowiada wymaganiom okrelonym w 187 ust. 2,
niezwocznie wycofuje si ludzi, a wejcie do zagroonego
wyrobiska zabezpiecza si. W miejscach tych wykonuje si
wycznie prace z zakresu ratownictwa grniczego i
przeciwpoarowego.

189. Nieprzewietrzane wyrobiska niezwocznie otamowuje

si lub likwiduje, a do czasu ich otamowania lub
zlikwidowania zamyka si do nich dostp.
Zagroenie gazowe

190. 1. Prdko prdu powietrza w wyrobiskach w polach

metanowych, z wyjtkiem komr, nie moe by mniejsza ni
0,3 m/s, a w wyrobiskach z trakcj elektryczn przewodow
w tych polach - nie mniejsza ni
1 m/s.
2. Przy stosowaniu luz wentylacyjnych w wyrobiskach w
polach metanowych dopuszcza si mniejsze prdkoci prdu
powietrza od okrelonych w ust. 1, pod warunkiem
zapewnienia wymaganego skadu powietrza.
Zagroenie gazowe
3. Prdko prdu powietrza nie moe przekracza:
1) 5 m/s - w wyrobiskach wybierkowych,
2) 8 m/s - w wyrobiskach korytarzowych,
3) 12 m/s - w szybach i szybikach podczas jazdy ludzi.
4. Prdko prdu powietrza w wyrobiskach korytarzowych,
w ktrych nie odbywa si regularny ruch ludzi, mona
zwikszy do 10 m/s.
5. Pomiary prdkoci prdu powietrza wykonuje si w
wolnych przekrojach wyrobiska.