oddzielnie od innych rodzajw odpadw w taki sposb, aby unikn wymieszania ich rnych frakcji lub skadnikw odpadw, poczenia lub zanieczyszczenia z innymi potencjalnie zanieczyszczajcymi odpadami, produktami lub materiaami.
Oglne zasady organizowania systemw selektywnej zbirki odpadw przewiduj etapowe wdraania nastpujcych rozwiza z zakresu gromadzenia odpadw:
Selektywna zbirka u rda powstania Kontenery ustawione w ssiedztwie Zbiorcze punkty selektywnego gromadzenia odpadw Stacje segregacji odpadw
Selektywna zbirka u rda Jest to najskuteczniejsza, a zarazem najtrudniejsza forma selektywnej zbirki odpadw tj. indywidualna zbirka na kadej posesji. Proponuje si system gromadzenia i zbirki odpadw w specjalistycznych pojemnikach (lub workach), wyrniajcych si kolorem, ksztatem i opisem, przeznaczonych dla poszczeglnych frakcji odpadw. Metoda ta przenosi cz prac na mieszkacw, a tym samym sprzyja wzrostowi wiadomoci i zachowa ekologicznych wrd spoeczestwa.
Zalety selektywnej zbirki odpadw u rda:
Zbirka surowcw wtrnych czystych nie zanieczyszczonych innymi odpadami. Zbirka odpadw z podziaem ukierunkowanym na technologie ich ostatecznego przerobu w zakadach unieszkodliwiania. Zwikszenie iloci odpadw skierowanych do gospodarczego wykorzystania Ograniczenie iloci odpadw przewidzianych do ostatecznego skadowania.
3 systemy selektywnej zbirki odpadw: 1. System wielopojemnikowy
2. System workowy
3. System dwupojemnikowy
System wielopojemnikowy Stosuje si odrbne pojemniki dla kadego asortymentu surowcw wtrnych objtego odzyskiem oraz odpadw do unieszkodliwiania. W systemie wielopojemnikowym wydzielane s poszczeglne rodzaje surowcw wtrnych: pojemnik zielony i/liub biay na szko kolorowe i bezbarwne pojemnik niebieski na papier, pojemnik ty na tworzywa sztuczne, pojemnik czerwony na aluminium pojemnik brzowy na bioodpady, pojemnik szary na pozostae odpady. Pojemniki (worki) w kolorze zielonym i biaym (opcjonalnie)
Gdy jest tylko jeden pojemnik (worek) na szko: - wkadasz do niego zarwno szko kolorowe, jak i bezbarwne.
Gdy, s dwa pojemniki na szko (zielony i biay): - do pojemnika (worka) zielonego wkadasz szko kolorowe; - do pojemnika (worka) biaego wkadasz szko bezbarwne;
Do pojemnikw (workw) na szko moesz wkada tylko: szklane butelki po napojach, wodzie lub sokach oraz puste soiki;
Do pojemnikw (workw) na szko nie powiniene wkada: szka nietukcego, kieliszkw, szklanek, naczy aroodpornych, porcelany i fajansu, szyb, szka zbrojonego, luster, arwek oraz termometrw, lamp, opakowa po lekarstwach i produktach chemicznych.
Na co zwrci uwag: wszystkie odpady powinny by czyste, nie tucz szka przed wrzuceniem do pojemnika. Do pojemnikw (workw) w kolorze niebieskim: Wkadasz tylko papier, czyli: gazety i czasopisma, ksiki bez grubych okadek, mapy, zeszyty, notatniki, zapisane kartki, listy, papierowe rachunki, papier opakowaniowy, papierowe torby oraz tekturowe pudeka i kartony; Nie wkadasz: papieru mokrego, powlekanego i lakierowanego (liskiego w dotyku), kalki, pergaminu, tapet, workw po cemencie i zaprawach, artykuw higienicznych, np. pieluch, chusteczek, zabrudzonego i zatuszczonego papieru, kartonw po pynnej ywnoci (np. mleku, sokach), opakowa papierowych z zawartoci. Na co zwrci uwag: usuwamy zszywki oraz inne niepapierowe elementy, z ksiek usuwamy wczeniej twarde okadki. Do pojemnikw (workw) w kolorze tym: Wkadasz tworzywa sztuczne i metal, czyli: puszki po napojach, konserwach, metalowe kapsle i nakrtki, folie aluminiowe, zom (bez elektroniki), plastikowe butelki PET i nakrtki, rne wyroby z tworzyw sztucznych (np. kubeczki, tacki), plastikowe opakowania po kosmetykach, reklamwki i worki foliowe oraz kartony po pynnej ywnoci (np. mleku, sokach). Nie powiniene wkada: opakowa po farbach, lakierach, smarach, olejach technicznych czy pestycydach, opakowa z zawartoci np. nie zuytych pojemnikw pod cinieniem (np. po dezodorantach, lakierach do wosw), artykuw higienicznych oraz ubra i zabawek. Na co zwrci uwag: wszystkie odpady powinny by czyste (np. moesz je wczeniej wypuka wod) zgniataj przed wyrzuceniem. Do pojemnikw (workw) w kolorze czerwonym: Wrzucamy do nich: puszki po napojach i innych produktach spoywczych drobny zom, kapsle.
Na co zwrci uwag: wszystkie odpady powinny by czyste (np. moesz je wczeniej wypuka wod) zgniataj przed wyrzuceniem.
Co nie naley wrzuca: opakowa po aerozolach, puszek po farbach i innych silnych rodkach chemicznych, zabawek, sprztu AGD i innego elektronicznego, baterii. Do pojemnikw (workw) w kolorze brzowym: wrzucasz tzw. odpady biodegradowalne, nadajce si do kompostowania, np. odpady rolinne Do pojemnika szarego na odpady niesegregowane:
wrzucamy pozostae odpady, oprcz: - odpadw rolinnych - odpadw niebezpiecznych, w tym ELEKTROMIECI - odpadw z remontw - odpadw wielkogabarytowych: niegu, lodu, ulu, gruzu, itp. System workowy zbliony jest do systemu zbirki wielopojemnikowej, z tym e w tym przypadku kady z surowcw wtrnych gromadzony jest w odpowiednio oznaczonym worku.
System dwupojemnikowy Zbirka odpadw w oparciu o dwa pojemniki jeden przeznaczony na frakcj such drugi na frakcj mokr. Jest to metoda najprostsza: pojemnik czerwony na wartociowe odpady suche zmieszane: puszki metalowe, kartony po mleku i sokach, brudne pojemniki z resztkami jedzenia, fajans, pampersy, tubki po pacie, pojemniki po kremach itp. pojemnik szary na odpady mokre - resztki ywnoci, fusy po kawie i herbacie, skorupki po jajkach i orzechach, zuyte rczniki papierowe i chusteczki higieniczne, mokry, zabrudzony papier, trawa, licie, roliny, ziemia po kwiatach, inne odpady nadajce si do kompostowania, czyli biodegradowalne. Kolor czerwony = papier, szko, plastik i metal zbierane razem
W sytuacji, gdy pod Twoim domem stoj dwa kontenery na odpady, w tym jeden czerwony (lub dostarczane s Ci dwa rodzaje workw na odpady, w tym jedne w kolorze czerwonym), odpowiednio wyselekcjonowane wczeniej odpady, ktre w przypadku systemu wielopojemnikowego wrzucaby do pojemnikw: niebieskiego, tego, zielonego i biaego (opcjonalnie), wrzucasz cznie do czerwonego kontenera lub worka. Pozostae odpady skadujesz w drugim kontenerze lub worku. Wyselekcjonowane odpady z czerwonego pojemnika (worka) zostan przewiezione do sortowni, gdzie papier, szko, plastik i metal zostan oddzielone od siebie, a nastpnie wysane do firmy, ktra zajmuje si ich przetwarzaniem. Praktyczny skad morfologiczny odpadw Chcc okreli "praktyczny" skad morfologiczny odpadw na okrelonym terenie naley uy podziau na nastpujce grupy: Odpady niebezpieczne zgodnie z definicj zawart w ustawie o odpadach Odpady biologiczne - odpady podlegajce procesowi kompostowania Papier Opakowania szklane Tworzywa sztuczne Metale Tekstylia Odpady kocowe (balast) - odpady, ktrych odzysk lub recykling nie jest moliwy przy obecnym stanie wiedzy i techniki i jedynym sposobem ich utylizacji jest skadowanie na odpowiednio przygotowanym skadowisku odpadw.
Kontenery ustawione w ssiedztwie
System polegajcy na ustawieniu w wyznaczonych newralgicznych punktach miasta, osiedla, wsi specjalnych, odpowiednio oznaczonych pojemnikw do selektywnej zbiorki odpadw System ten szczeglnie przydatny jest w miastach do obsugi budownictwa wielorodzinnego, na parkingach, stacjach benzynowych, przy duych obiektach handlowych, ale rwnie na terenach wiejskich. Przyjmuje si, e kady punkt tego systemu powinien obsugiwa od 500 do 1000 mieszkacw i mie zasig nie wikszy ni 200m.
Lamusownie (Zbiorcze Punkty Gromadzenia Odpadw)
To nowoczesne obiekty gospodarki odpadami, ktre pozwalaj na gromadzenie nie tylko surowcw wtrnych, ale take innych frakcji odpadw problemowych, ktre nie powinny znale si w pojemnikach na zmieszane odpady komunalne (np. odpady niebezpieczne, odpady urzdze elektrycznych i elektronicznych). Do punktw takich mieszkacy mogliby dowozi wasnym transportem: surowce wtrne, ktre nie mieszcz si w dzwonach odpady wielkogabarytowe (np. meble, wanna) odpady niebezpieczne (np. zuyte opony, oleje, akumulatory, baterie, wietlwki, ganice, puszki po farbach i aerozolach) odpady elektryczne i elektroniczne (np. zuyty sprzt AGD i RTV) gruz wytworzony przy wasnorcznie prowadzonych remontach odpady zielone z pielgnacji terenw zielonych (jeli mieszkacy zgosz takie zapotrzebowanie) zmieszane i impregnowane drewno.
Wprowadzenie Zbiorczych Punktw Gromadzenia Odpadw stanowi moe due udogodnienie dla mieszkacw, pozwalajc na legalne pozbywanie si rnych rodzajw odpadw, w tym najbardziej problemowych.
Zbiorczy Punkt Gromadzenia Odpadw powinien by zlokalizowany na ogrodzonym placu o powierzchni umoliwiajcej rozmieszczenie kontenerw oraz swobodny dostp do nich dla pojazdw odbierajcych odpady (ok. 300-600 m2).
Teren Zbiorczego Punktu Gromadzenia Odpadw powinien by monitorowany lub przynajmniej zamykany w porze nocnej. Dla magazynowania odpadw niebezpiecznych oraz odpadw urzdze elektrycznych i elektronicznych wymagane jest uszczelnione podoe oraz zadaszenie.
Transport Istnieje powszechny pogld, e wszystkie posegregowane mieci trafiaj do jednego pojemnika i wywoone s na wysypisko. W praktyce stosuje si kilka sposobw zaadunku na mieciarki odpadw zebranych selektywnie: stosowanie mieciarek z przegrodami, w ktrych odpady trafiaj do rnych przegrd na skrzyni odbieranie przez mieciark tylko jednego rodzaju odpadw surowcowych, np. plastiku odbieranie przez mieciark odpadw opakowaniowych zbieranych cznie wrzucanie odpadw z kolorowych pojemnikw razem do jednej skrzyni adunkowej mieciarki i segregowanie ich w sortowni Stosowanie mieciarek bbnowych, do ktrych trafiaj odpady surowcowe z tradycyjnych kontenerw oraz z plastikowych workw. mieciarki tego rodzaju mog by wyposaone w dwie przegrody oraz specjalny mechanizm pozwalajcy na wybr komory, do ktrej odpady maj trafi. Przykadowe mieciarki wysegregowanie surowcw z caej masy odpadw lub wstpnie posegregowanych Schemat