Professional Documents
Culture Documents
ALKOHOLAMI
metanol – 0
zakres toksyczności
spożycie 1 ml 95% etanolu na kg
masy ciała powoduje, że po dwóch
godzinach stężenie etanolu we krwi
wynosi 1 g/L - 1 ‰
objawy zatrucia etanolem pojawiają
się przy stężeniach od 1,5 do 3,0 g/L
etanolu we krwi
Etanol
objawy ostrego zatrucia etanolem - zaburzenia ze
strony OUN
przy niskich stężeniach
wydłuża się czas reakcji, występują zaburzenia
koordynacji ruchowej, impulsywność, zaburzenie
osądu
przy wyższych stężeniach etanolu w obrazie
klinicznym dominuje
depresja OUN, pogłębiająca się śpiączka, utrata
odruchów obronnych, obniżenie napięcia mięśni,
depresja ośrodka oddechowego, depresja układu
krążenia, hipotermia
Etanol
objawy kliniczne przewlekłego
nadużywania:
uszkodzenie wątroby - stłuszczenie,
zapalenie wątroby, marskość (cirrhosis) ,
ostre zapalenie trzustki
zapalenie żołądka, przełyku, krwawienia z
przewodu pokarmowego
układ krążenia - kardiomiopatie, zaburzenia
rytmu (hipokaliemia, hipomagnezemia),udar
naczyniowo - mózgowy
układ nerwowy - zmiany degeneracyjne
zespół odstawienny
Etanol
OUN - zatrucie przewlekłe
encefalopatie Wernickego
psychoza Korsakoffa
uzależnienie
objawy abstynencji
objawy uszkodzenia móżdżku
objawy abstynencji mogą obejmować:
delirium tremens
drżenia
ataki drgawek
Etanol
inne
rozszerzenie naczyń obwodowych i depresja
ośrodkowego układu nerwowego mogą
prowadzić do obniżenia temperatury ciała
(hipotermii)
u nałogowych alkoholików zanotowano ostre i
przewlekłe choroby mięśni szkieletowych (często
rabdomiolizę z następową niewydolnością
nerek).
zaburzenia immunologiczne
znane są przypadki wystąpienia anafilaksji i
innych reakcji alergicznych po spożyciu etanolu
Etanol
etanol i ciąża - Płodowy Zespół Alkoholowy
występuje u noworodków tych matek, które
piły w czasie ciąży duże ilości alkoholu (80
ml dziennie)
charakterystyczne dla tego zespołu są:
zniekształceniatwarzy i inne wady wrodzone
prenatalne opóźnienie wzrostu
zaburzenia w rozwoju układu nerwowego
Etanol
rozpoznanie
dane z wywiadu,
charakterystyczny zapach,
objawy kliniczne,
oznaczenie stężenia etanolu: krew-surowica, mocz,
powietrze
wykonanie badań
elektrolity, glukoza, równowaga kwasowo-zasadowa
pomiar osmolarności osocza lub surowicy krwi
układ krzepnięcia i fibrynolizy
EKG
Etanol
Leczenie
zabezpieczenie i podtrzymanie funkcji
układów oddechowego i krążenia
leczenie objawowe
ułożenie pacjenta w pozycji bezpiecznej
wskazane jest podanie:
• glukozy
• tiaminy - 100 mg
Etanol
Leczenie
benzodiazepiny zapobiegają
wystąpieniu drgawek
hemodializa eliminuje etanol z
organizmu 3-4 razy szybciej niż
metabolizm wątroby
• wskazana u pacjentów z wysokim
stężeniem etanolu z towarzyszącą
niewydolnością wątroby i nerek
Izopropanol
zastosowanie
jako rozpuszczalnik, antyseptyk, składnik
płynów do mycia szyb
mechanizm działania toksycznego:
działa
depresyjnie na ośrodkowy układ
nerwowy - śpiączka, depresja oddychania
metabolizowany do acetonu - przyczynia się
do nasilenia i przedłużenia śpiączki
poszerzenie naczyń, depresja m.
sercowego
podrażnienie przewodu pokarmowego
Izopropanol
Objawy kliniczne:
przypominają objawy zatrucia etanolem
ketonemia, ketonuria
Rozpoznanie:
wywiad, charakterystyczny zapach
Leczenie:
zależne od objawów
Stężenia izoprapanolu i acetonu
Metanol
Synonimy
spirytus drzewny, karbinol, alkohol metylowy
Właściwości fizykochemiczne
bezbarwny płyn, dobrze rozpuszczalny w
eterze i w wodzie o piekącym smaku, palny,
ciężar właściwy 0.971 g/cm3, temperatura
wrzenia 64,8 °C
Zastosowanie
rozpuszczalnik farb i lakierów, politury i
szelaku, środek zapobiegający zamarzaniu,
w syntezie chemicznej używany jako środek
metylujący
Metanol
Mechanizm działania toksycznego:
metanol ma działa depresyjnie na układ
nerwowy - objawy upojenia;
wysoce toksyczne metabolity
metabolizowany do formaldehydu i kwasu
mrówkowego
kwasica metaboliczna - kwas mrówkowy
ślepota - mrówczany
Dawka śmiertelna: 30 - 240 ml (20-150 g);
minimalna dawka toksyczna - 100 mg/kg
Metabolizm
metanolu
Metanol
Mechanizm działania (c.d.)
hamuje procesy oksydacyjne w ustroju,
blokując liczne enzymy wewnątrzkomórkowe
metanol ulega utlenowaniu w wątrobie przy
wykorzystaniu tego samego układu
enzymatycznego co etanol
wykazuje jednak znacznie mniejsze
powinowactwo do układu dehydrogenaz niż
etanol, co powoduje, że kumuluje się on w
organizmie i utlenia powoli do aldehydu
mrówkowego i kwasu mrówkowego, a ten
wolno utlenia się do wody i dwutlenku węgla
Metanol
Mechanizm działania (c.d.)
dystrybucja metanolu w ustroju jest równomierna, z
wyjątkiem ciałka szklistego i nerwu wzrokowego,
gdzie stężenia są najwyższe
sam metanol jest stosunkowo mało toksyczny, silnie
toksyczne są natomiast jego metabolity, które
kompleksują żelazo oksydazy cytochromowej
hamując procesy utleniania tkankowego
zahamowanie tlenowej fazy spalań tkankowych i
wytworzenie kwasu mlekowego doprowadzają do
wyczerpania rezerw zasadowych i wystąpienia
kwasicy
brak tlenu i zakwaszenie prowadzi do ciężkiego
uszkodzenia OUN
Metanol
Objawy kliniczne:
w pierwszych godzinach - objawy
upojenia
po okresie utajenia (do 30 godzin) -
ciężka kwasica metaboliczna,
zaburzenia widzenia, drgawki,
śpiączka
ślepota, śmierć
Metanol
Inne objawy typowe dla zatrucia
metanolem:
rozszerzenie źrenic z osłabieniem i brakiem
ich reakcji na światło, pogorszeniem
widzenia aż do całkowitej ślepoty
zaburzenia krążenia ze spadkiem ciśnienia
tętniczego
hipokaliemia
oziębienie ciała
sinica i drgawki
Metanol
W ciężkim zatruciu:
niewydolność oddechowa
uszkodzenie nerek i wątroby
ostre zapalenie trzustki
zespół wykrzepiania
wewnątrznaczyniowego
obrzęk siatkówki i mózgu
późny zespół parkinsonowski
Metanol
Leczenie:
monitorowanie i podtrzymywanie
podstawowych czynności życiowych
płukanie żołądka – wskazane do 60 min od
spożycia
alkalizacja (8,4% dwuwęglan sodu)
hemodializa (stężenie metanolu >40 mg/dl),
intensywna diureza
kwas folinowy - przyspiesza metabolizm
mrówczanów; dawka - 1 mg/kg co 4 h
Metanol - swoiste odtrutki
Etanol ma 10-20 razy większe
powinowactwo do ADH – hamuje
metabolizm metanolu
dawka początkowa 0,7g/kg mc tj. 1-1,5 ml/kg
mc, rozcieńczony do stężenia nie
przekraczającego 50%
następnie: 0,5g/kg mc (0,5-1ml/kg mc) co 2
h p.o. lub i.v. utrzymując poziom etanolu 1.5
g/L we krwi
Dawkę etanolu zwiększamy o 1/3, gdy
jednocześnie stosujemy zabieg hemodializy
Metanol - swoiste odtrutki
ADH
Glikol etylenowy
Dawka toksyczna: 1.5 ml/kg
Objawy zatrucia: OUN
początkowo objawy upojenia alkoholowego
(brak zapachu alkoholu w powietrzu
wydychanym)
nasilenie zaburzeń świadomości
pobudzenie psychoruchowe
osłabienie
zaburzenia mowy
bóle i zawroty głowy
Glikol etylenowy
Objawy zatrucia: OUN (c.d.)
senność i śpiączka, drgawki
zaburzenia oddechu: duszność, oddech Kussmaula
możliwość wystąpienia tężyczki
obniżenie temperatury ciała
porażenie ośrodka oddechowego i
naczynioruchowego
możliwość nieodwracalnego uszkodzenia OUN
możliwość wystąpienia obrzęku i/lub zapalenia płuc
Glikol etylenowy
Przebieg kliniczny zatrucia można podzielić na 3 fazy:
Faza narkotyczna i objawów żołądkowo-jelitowych (30
min – 12 godzin)
Objawy uszkodzenia OUN z obrazem klinicznym
podobnym do upojenia alkoholowego, w tym czasie
rozwija się i narasta kwasica metaboliczna
Faza objawów sercowych i płucnych (po 12 godz)
Objawy uszkodzenia układu krążenia i oddychania
Nasilające się objawy ze strony OUN dalsze
narastanie kwasicy metabolicznej
Faza nerkowa (24-72 godz)
Rozwija się ostra niewydolność nerek
Glikol etylenowy
Leczenie:
monitorowanie i podtrzymywanie
podstawowych czynności życiowych
płukanie żołądka – wskazane do 60 min od
spożycia
alkalizacja (8,4% dwuwęglan sodu)
hemodializa (obj. dystrybucji= 0.7-0.8 L/kg)
• stężenie glikolu w surowicy > 20-50 mg/dL
zatrucie glikolem z niewydolnością nerek,
glukonian wapnia
Glikol etylenowy - odtrutki
Etanol ma 10-20 razy większe
powinowactwo do dehydrogenazy
alkoholowej niż glikol etylenowy – hamuje
metabolizm glikolu
• dawka początkowa 0,7g/kg mc tj. 1-1,5 ml/kg mc,
rozcieńczony do stężenia nie przekraczającego
50%
• następnie: 0,5 g/kg mc (0,5-1 ml/kg mc) co 2 h
p.o. lub i.v. utrzymując poziom etanolu 1.5 g/L we
krwi
Dawkę etanolu zwiększamy o 1/3, gdy
jednocześnie stosujemy zabieg hemodializy
Glikol etylenowy - odtrutki