Professional Documents
Culture Documents
ziemnego w Polsce
Gaz ziemny
Ze wzgldu na charakter ska, w ktrych wystpuj nagromadzenia
wglowodorw, zoa dzielimy na:
konwencjonalne zoa gazw,
niekonwencjonalne zoa gazw.
Zoa konwencjonalne eksploatowane s od ponad 100 lat,
natomiast zoa niekonwencjonalne nie s do koca rozpoznane,
bowiem technologia wydobycia surowca jest duo modsza.
Gaz ziemny
Gaz ziemny (zwany rwnie
bkitnym paliwem) to paliwo kopalne
skadajce si gwnie z metanu oraz
domieszki wyszych wglowodorw
takich jak etan, propan i butan.
Powstawa na przestrzeni milionw lat
z rozkadajcej si materii organicznej
przykrytej warstwa osadw
mineralnych (najlepiej ilastych) i
podgrzewany ciepem geotermicznym.
Unoszc si ku powierzchni napotyka
na swojej drodze porowate skay,
dobrze izolowane od gry warstw
ska nieprzepuszczalnych tworzc
wielkie zbiorniki zoa
konwencjonalne. atwo dostpne za
pomoc wierce pionowych.
Gaz upkowy
Gaz upkowy znajduje si w
tzw. upkach, czyli w
zamknitych formach skalnych,
a objto kadej szczeliny jest
wielokrotnie mniejsza ni przy
zoach konwencjonalnych.
Gaz zamknity
Mianem gazu zamknitego
okrela si gaz uwiziony w
izolowanych porach skalnych.
Wystpuje on w
nieprzepuszczalnych skaach,
nieporowatych piaskowcach i
utworach wapiennych,
zazwyczaj na gbokoci
poniej 3500 m p.p.m.
Gazohydraty metanowe
Gazohydraty to specyficzne struktury geologiczne zbudowane z
wody (lodu) i gazu. Do ich powstania niezbdna jest niska
temperatura. Dlatego najczciej wystpuj na obszarach ldowych
w Arktyce, jak i pod dnem zimnych mrz. Obecnie nie istniej
jeszcze technologie pozwalajce na pozyskiwanie gazu w celach
przemysowych, ale intensywne prace prowadzone s w Japonii,
Kanadzie, Indiach, USA i Rosji.
Technologia wydobycia
Ze wzgldu na charakter ska, w ktrych wystpuj
niekonwencjonalne zoa gazu ziemnego do niedawna ich
eksploatacja bya nieopacalna.
Na pocztku XXI wieku eksploatacja tych z staa si moliwa
dziki obnieniu kosztw technologii wykonywania odwiertw
poziomych (horizontal drilling) oraz opracowania technologii
szczelinowania hydraulicznego (hydraulic fracturing).
Obecny poziom zaawansowania technologicznego pozwala na
wydobywanie gazu ze rde niekonwencjonalnych na skal
przemysow .
Opacalno wydobycia
Opacalno wydobycia gazu z upkw zaley od wielu
czynnikw:
wasnoci mechanicznych i skadu ska,
zdolnoci do tworzenia sieci szczelin w oparciu o naturalny
system spka,
kosztw wierce,
kosztw zabiegw szczelinowania hydraulicznego,
(ze wzgldu na coraz wiksze zapotrzebowanie na urzdzenia
wiertnicze i widry oraz popularyzacj techniki mona oczekiwa
w najbliszych latach dalszego spadku kosztw).
Pas upkowy
Pas upkowy rozciga si od
wybrzea, midzy Supskiem a
Gdaskiem, w kierunku
Warszawy, a po Lublin i
Zamo. Prognozy wskazuj, e
potencjalne zoa gazu
upkowego w Polsce znajduj
si na gbokociach od 1200
2500 m w pnocnej czci pasa
do 25003000 m w jego czci
wschodniej oraz do 40004500
m na zachodzie kraju
Podsumowanie
Dziki cigemu udoskonalaniu technik eksploatacyjnych
niekonwencjonalne zoa gazu w skaach macierzystych stay si
dostpne. To czy w Polsce nastpi rewolucja gazowa zaley
gwnie od warunkw geologicznych. Obecnie trudno oceni jakie
s rzeczywiste zasoby gazu upkowego i czy wydobycie bdzie
opacalne ekonomicznie.
Na pewno gaz z upkw nie zmieni energetycznego oblicza Polski i
regionu od razu. W przypadku pozytywnych wynikw poszukiwa
oraz ekonomicznego uzasadnienia eksploatacji, proces
zagospodarowania nowych z mgby si rozpocz za okoo 10
lat. Ale jest to szansa, aby nasz kraj sta si w peni niezaleny od
importu gazu ziemnego z zewntrz.
Literatura