Znaczenie systemu motywacji

w wspczesnym
przedsibiorstwie na przykadzie
bada w przedsibiorstwie X
Maryna Myglovets

Cel pracy:
Analiza i ocena roli pacowych i
pozapacowych form motywowania
pracownikw w systemi
motywowania pracownikw.

Tezy pracy:

Gwnym rdem motywowania w firmach

jest paca, natomiast motywacja pozapacowa
peni rol drugorzdn.
Premia ma silniejszy zwizek z biec
efektywnoci pracy osigan przez
pracownika ni ma jego paca.
Przejrzysty dla pracownikw system
motywacji, wpywa na wzrost motywacji
pracownikw.

Spis treci
Rodzia I
Motywacja i motywowania. Ujcie teoretycyne.
1.1 Motywacja, motywowanie. Przegld poj.
1.2 Pojcia i systematyka teorii motywacji.
1.2.1 Teoria portzeb.
1.2.2 Teoria procesu motywacji.
1.2.3 Teoria wzmocnienia motywacji.
1.3 Znaczenia systemu motywowania.
Rodzi II
Narzedzia motywacji w wspczesnym predsibiorstwie.
2.1 Klasyfikacja form motywowania pracownikw.
2.2 Paca jako rodek motywacji.
2.2.1 Formy pac.
2.2.2 Wewntrzna struktura pac.
2.2.3 Premia i nagrody jako instrument motywowania.
2.3 Pozapacowe rodki pobudzania motywacji.
2.3.1 Rozwoj i szkoenia.
2.3.2 Awans.
2.3.3 Partycypacja.

Celem bada prowadzonych dla potrzeb

niniejszej pracy jest analiza systemu
motywacyjnego w Firmie X.
Przedmiotem bada jest system motywacyjny
w teje firmie.

MOTYWACJA to proces regulujcy zachowania czowieka

tak, aby mona byo osign okrelony wynik. Jest
mechanizmem regulujcym i uruchamiajcym zachowanie
danej osoby. To stan wewntrznego napicia dcy do
dziaania w cile okrelonym kierunku, majcy niewiadomy
charakter.
MOTYWOWANIE jest zespoem si , ktre powoduj, e
ludzie zachowuj si w okrelony sposb, ukazujc rne
reakcje. Motywowanie to sposb podejmowania dziaa przez
pracownika do ktrych skaniaj pewne motywy.
MOTYW to stan wewntrzny czowieka, wedug ktrego
motywowany jest przekonany o susznoci danego dziaania.
Motywy maj wpyw na powstawanie przekona u czowieka
oraz wyznaczaj kierunek aktywnoci i utrzymuj bd
zmniejszaj ich przebieg.
rdo: Encyklopedia Zarzdzania

Termin motyw pochodzi od aciskiego

wyrazu movere, co oznacza porusza,
dwiga lub wprawia w ruch.

wewntrzny proces regulujcy zachowania

A.Pocztowski
stan wewntrznego napicia, od ktrego
zaley moliwo i kierunek aktywnoci
organizmu. Ten stan napicia ulega redukcji w
miar zaspokajania potrzeby, s jednak i takie
motywy, ktre wwczas nie tylko nie sabn,
lecz nawet si nasilaj
T.Tomaszewski

motywowanie to zestaw si, ktre powoduj, e

ludzie zachowuj si w okrelony sposb
R.W. Griffin
to co wywouje, ukierunkowuje i podtrzymuje
zachowania ludzi
J. W. Stoner
to, co skania do podjcia wysiku w deniu do celu

J. Pielachowski
motywowa to nic innego jak oddziaywa na osoby
kierowane w taki sposb, aby wywoa u nich
pobudki do dziaania zgodnego z celami
wyznaczonymi przez kierownikw
J.Zieleniewski

Przez motyw rozumiemy co, co pobudza do

dziaania
i nadaje mu kierunek, skoro ju raz zostao ono
wzbudzone.
E.R. Hilgard
Istniej dwa gwne aspekty motywowanego
zachowania: aspekt pobudzania (rda energii) i
aspekt kierunku dziaania.
E.R. Hilgard
. Motywacja to hipotetyczny proces wewntrzny,
warunkujcy denie ku okrelonym celom.
J. Reykowski
. e motywacja jest to ch robienia czego, zalena
od moliwoci zaspokojenia przez to dziaanie jakiej
potrzeby danej jednostki.
S. Robbins

System motywacyjny to zbir narzdzi

motywowania oraz czynnikw motywacyjnych,
ktre s powizane i tworz cao. Jego
celem jest tworzenie odpowied nich warunkw
oraz skanianie pracownikw do oczekiwanych
zachowa wzgldemcelw rmy
Kozio L.

System motywacyjny moe take oddziaywa

na organizacj. Wprowadzane na szerok skal
metody wynagradzania pracownikw,
a w szczeglnoci kadry kierowniczej za pomoc
opcji i akcji rmy moe spowodowa, i
motywowani w ten sposb pracownicy zostan
istotn grup akcjonariuszy.

Typy motywacji:

motywacja wewntrzna to pojawiajce si samoczynnie bodce,

ktre sprawiaj, e ludzie zachowuj si w okrelony sposb lub
poruszaj si w okrelonym kierunku. Bodce te to m.in.
odpowiedzialno, swoboda dziaania, moliwo wykorzystania i
rozwoju umiejtnoci, interesujca i stawiajca wyzwania praca.
Ludzie sami mog odczuwa motywacj w szukaniu, znajdowaniu i
wykonywaniu pracy zaspokajajcej ich potrzeby lub przynajmniej
mie nadziej, e ich cele zostan osignite,
motywacja zewntrzna s to nagrody takie jak podwyka
wynagrodzenia, pochwaa, awans oraz kary takie jak obnienie
pacy, krytyka czy degradacja.
Pietro-Pyszczek A., Motywowanie pracownikw. Wskazwki dla menederw,
menederw,
Wydawnictwo Marina, Wrocaw, 2007

W nauce organizacji i zarzdzania wyrnia si

trzy punkty spojrzenia na motywacje, a
mianowicie:
Teoria treci
Teoria procesu
Teoria wzmocnienia

Teorie treci
Teorie treci opieraj si na wyjanieniu
wewntrznych przyczyn wyzwalajcych
zachowania ludzi, identyfikujc i klasyfikujc
ich potrzeby, ktre s rdem motywacji. Dla
motywowania pracownikw daj obraz
kadego czowieka jako odrbnej jednostki o
rnych potrzebach.

Hierarchia potrzeb Maslova

Piramid potrzeb Maslova mona przeoy na rodowisko pracy, gdzie jednostka

jest pracownikiem. Istniej tu moliwoci zaspokajania potrzeb na wszystkich 5
poziomach:
potrzeby fizjologiczne: paca i warunki pracy, pomoc ze strony zakadu w
opiece nad dzieckiem (przedszkola zakadowe), subsydiowanie posikw,
potrzeby bezpieczestwa: bezpieczestwo zwizane ze staym zatrudnieniem,
wiadczenia zapewniane przez firm, wypracowanie emerytury, ubezpieczenie
na wypadek choroby lub wypadku,
potrzeby spoeczne: nawizanie bliszych kontaktw ze wsppracownikami,
okazywanie przyjani i oczekiwanie tego samego od innych, praca w zespole
nad jednym projektem, wsplne pikniki dla pracownikw, ustalone przerwy na
kaw, wykupienie biletw na basen, lub inn rekreacj,
potrzeby uznania: poczucie bezpieczestwa zatrudnienia i kontakty towarzyskie
generuj potrzeby uznania i ambicje bycia postrzeganym jako czowiek
sukcesu, penienie prestiowego stanowiska,
potrzeby samorealizacji: ostatecznie cho rzadko maleje waga do uznania ze
strony innych, a wysiek jednostki kieruje si na osobiste dokonania i
spenienia.
Mimo, i Abraham Maslov stworzy swoj teori na temat motywacji w roku 1935
nie mona odebra jej aktualnoci. Malov doszed do wniosku, i w pewnych
okolicznociach kolejno potrzeb w hierarchii moe ulec zmianie. Zauway
na przykad, e dla niektrych ludzi waniejszy jest szacunek ni
bezpieczestwo, praca w grupie i akceptacja ni samorozwj .

Teoria X i Y

Kady kierownik opiera swoje postpowanie, kontakt

z podwadnymi na pewnych teoretycznych
zaoeniach (czsto podwiadomych), e jego
okrelone zachowanie spowoduje ze strony
podwadnego okrelon, dajc si przewidzie
reakcj. Zaoenia te zostay przez badacza
pogrupowane w przeciwstawne teorie X i Y.
Sokoowska S., Organizacja i zarzdzanie. Ujcie teoretyczne,
teoretyczne,
Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole, 2009

Teoria X

przecitny czowiek ma wrodzon niech do

pracy i bdzie jej unika, jak tylko moe,
wikszo ludzi trzeba zmusza do pracy,
kontrolowa, kierowa nimi i grozi karami,
wikszo ludzi woli, by nimi kierowano, chce
unikn odpowiedzialnoci, ma mae ambicje.

Teoria Y

fizyczny i umysowy wysiek przy pracy jest

czym rwnie naturalnym i potrzebnym jak
zabawa i wypoczynek,
czowiek zdolny jest do kierowania sob i
samokontroli, do osigania celw, ktre uzna
za swoje,
uznanie celw za wasne jest funkcj nagrd
zwizanych z ich osiganiem.

Czynniki motywujce i czynniki

higieny wedug Herzberga

Teoria potrzeb Claytona Alderfera

(Clayton Alderfer przebudowa hierarchi potrzeb Maslova.)

Teorie procesu
U podstaw teorii procesu ley pytanie: w jaki
sposb i przez jakie cele motywowane s
poszczeglne osoby? Wane tu s wartoci
jakie czowiek osignie, jakie preferuje lub
jakich mu brakuje.

Teoria oczekiwa wartoci V.H.

Vrooma
Teoria ta opiera si na zaoeniu, e wybr
sposobu zachowania spord moliwych
wariantw uzaleniony jest od:
oczekiwa pracownika,
instrumentalnoci wyniku,
cennoci nagrd.

Teoria oczekiwa wartoci V.H.

Vrooma

Teoria oczekiwa - tzw. rozszerzony

model Vrooma - L. Portera i E. Lawlera

Wnioski z teorii oczekiwa

Wnioski dla kierownikw

1. Okreli nagrody cenione przez
kadego z podwadnych
2. Wyznaczy podany poziom
efektywnoci i zapewni jego
osigalno
3. Wiza nagrody z
efektywnoci
4. Analizowa czynniki mogce
przeciwdziaa skutecznoci
nagrody
5. Zapewni odpowiednio
nagrody.

Wnioski dla organizacji

1. Organizacje dostaj zwykle to,
co nagradzaj, a nie to czego chc
2. Mona spowodowa, e praca z
istoty bdzie przynosi
wewntrzne zadowolenie
3.Wan rol w procesie
motywacji odgrywa bezporedni
przeoony.

Teorie wzmocnienia
Podejcie do motywacji oparte na teorii wzmocnienia,
gosi i zachowanie wywoujce nagrody bdzie
prawdopodobnie powtarzane, za prawdopodobiestwo
powtrzenia si zachowa pocigajcych za sob kar
jest mniejsze. Podejcie to prezentuje rol nagrd i kar w
wywoywaniu zmiany zachowa lub utrzymywaniu przez
pewien czas zachowa niezmienionych.

Teoria modyfikacji zachowa wg

B. F. Skinera

acuchmodyfikacjizachowawgSkinera

Skiner wyrnia kilka technik modyfikacji zachowa

ludzkich:
pozytywne wzmacnianie: konsekwencja poprzedniego
zachowania, ocenionego pozytywnie i podanego w
przyszoci,
uczenie unikania: uciekanie od nieprzyjemnych i
niekorzystnych nastpstw majcych miejsce po realizacji
jakiego zadania,
wygaszanie: to redukowanie niepodanych i niechcianych
zachowa lub te zachowa i dziaa nie przynoszcych
oczekiwanej nagrody,
karanie: najbardziej radykalny rodek zmiany zachowania,
wywiera skutek natychmiastowy, przez zakazanie
wykonywania, cho nie zawsze uzasadniony etycznie.

Literatura

Griffin R.W. , Podstawy Zarzdzania Organizacjami, Wydawnictwo Naukowe

PWN, Warszawa 1999
Gros, U., Organizacyjne aspekty zachowa ludzi w procesach pracy,
Wydawnictwo: Uczelniane, Katowice, 1994
Hilgard E.R., Wprowadzenie do psychologii, PWN, Warszawa 1972
Kara R.. Teorie motywacji w zarzdzaniu. Pozna: Akademia Ekonomiczna.
2004
Kostera M., Kownacki S., Kierowanie zachowaniami organizacyjnymi, [w:]
Zarzdzanie. Teoria i praktyka
Kozdrj A., Motywacja mobilizujcointegrujca dziedzina zarzdzania, w:
Podstawy zarzdzania organizacjami, pod red. B. Gliskiego i B. Kuca, PWE,
Warszawa 1990
Kozio L. Motywacja w pracy. Determinanty ekonomiczno-organizacyjne.
WarszawaKra kw: Wydawnictwo Naukowe PWN. 2002
Komiski A., Piotrowski W. (pod red.), Wydawnictwo naukowe PWN,
Warszawa, 2007
Pawowska B. 2009. Teorie motywacji. [dokument pdf; aktualizacja: 2009-0203; dostp: 2009-07 15]. d: Katedra Socjologii Organizacji i Zarzdzania
U. Dostpny w Internecie:
http://www.socorg.edu.pl/PL/emp_Pawlowska/res/proces_motywacji.pdf

Penc J., Motywowanie w zarzdzaniu,

Wydawnictwo Profesjonalnej Szkoy Biznesu, Krakw, 1996
Pielachowski, J. , Organizacja i zarzdzanie owiat i szko. Pozna:
Wydawnictwo Empi2, 2004
Pietro-Pyszczek A., Motywowanie pracownikw. Wskazwki dla
menederw,Wydawnictwo Marina, Wrocaw, 2007
A.Pocztowski, Zarzdzanie zasobami ludzkimi, Strategie procesy
metody, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2003
Reykowski J. Motywacja, postawy prospoeczne a osobowo (Prosocial
Motivation, Prosocial Attitudes and Personality), Warszawa: PWN
1979,1986.
Schreyogg Georg, Steinmann Horst
Zarzdzanie. Podstawy kierowania przedsibiorstwem. Koncepcje,
funkcje, przykady Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocawskiej
2001
Sokoowska S., Organizacja i zarzdzanie. Ujcie teoretyczne,
Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole, 2009
Sownik Wspczesnego Jzyka Polskiego, 1985

Stoner J.W., Kierowanie, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa

1996
Tarczyska, M. , Motywowanie pracownikw, Polskie Wydawnictwo
Ekonomiczne, Warszawa, 1999
Tomaszewski T., Wstp do psychologii, Pastwowe Wydawnictwo
Naukowe, Warszawa 1963.
Zieleniewski, J., O problemach organizacji, Warszawa: WP , 1997
Zimbardo P.G., Ruch F.L., Psychologia i ycie Warszawa: Wydawnictwo
Naukowe PWN.,1997.