Zestawienie wiadomoci

wodorotlenkach
-charakterystyka wodorotlenkw
-otrzymywanie wodorotlenkw
-wodorotlenki amfoteryczne

Charakterystyka wodorotlenkw
metali
Wodorotlenki metali s ciaami staymi, ktre
rni si rozpuszczalnoci w wodzie np:
Dobrze
rozpuszczalne

Sabo
rozpuszczalne

Trudno
rozpuszczalne

NaOH; KOH;
Ba(OH)2
Wodorotlenki

Mg(OH)2; Ca(OH)2

Be(OH)2; Al(OH)3

o waciwociach zasadowych, w
reakcji z kwasami daj sole i powstaje woda,
rozpuszczalne w wodzie s zasadami, dysocjujc:
Me(OH)m Mem+ + mOH-

Charakterystyka wodorotlenkw
metali - cd
Wodorotlenki amfoteryczne reaguj
z kwasami i zasadami, dajc odpowiednie sole oraz wod,
w roztworach wodnych dysocjuj jednoczesnym z
odszczepieniem H+ i OH-

MeO- + H+ Me O H Me+ + OH(dysocjacja kwasowa)

(dysocjacja zasadowa)

Podzia wodorotlenkw ze wzgldu na charakter

chemiczny
Zasadowe

Amfoteryczne

LiOH; NaOH; KOH;

Mg(OH)2; Ca(OH)2 Ba(OH)2

Be(OH)2; Cu(OH)2; Fe(OH)2; Pb(OH)2; Al(OH)3;

Cr(OH)3, Fe(OH)3; Sn(OH)2; Mn(OH)4

Charakterystyka wodorotlenkw
metali - cd
Podzia wodorotlenkw ze wzgldu
na stopie dysocjacji
Elektrolity mocne

Elektrolity o
redniej mocy

Elektrolity sabe

NaOH; KOH;
Ca(OH)2; Ba(OH)2

LiOH; Mg(OH)2

Be(OH)2; Al(OH)3

Im wiksza rnica elektroujemnoci midzy

atomem metalu a tlenem, tym silniejsza polaryzacja
wizania, a tym samym mniejsza trwao wizania
Me OH, moc zasad wzrasta
w grupie a maleje w okresie wraz ze wzrostem
liczby atomowej

Otrzymywanie wodorotlenkw
Reakcja litowcw i berylowcw z wod w
temp. pokojowej (wyjtek beryl, magnez):
2Na + 2H2O 2NaOH + H2
Ba + 2H2O Ba(OH)2 + H2
Reakcja metali z gorc wod lub par
wodn:
Mg + 2H2O Mg(OH)2 + H2
2Al + 6H2O 2Al(OH)3 + 3H2

Otrzymywanie wodorotlenkw
-cd
Reakcja tlenkw, nadtlenkw, podtlenkw
litowcw oraz berylowcw (wyjtek tlenek
berylu) z wod:
Li2O + H2O 2LiOH
Na2O2 + 2H2O 2NaOH + H2O2
2KO2 + 2H2O 2KOH + H2O2 + O2
BaO + H2O Ba(OH)2

Otrzymywanie wodorotlenkw
-cd
Sl + wodny roztwr zasady (wodorotlenki metali
gwnie bloku d i p, dla wodorotlenkw
amfoterycznych w stosunkach stechiometrycznych):
CuSO4 + 2NaOH Cu(OH)2 + Na2SO4
AlCl3 + 3NaOH Al(OH)3 + 3NaCl
ZnCl2 + 2KOH Zn(OH)2 + 2KCl
Hydroliza niektrych soli:
Pb(NO3)2 + 2H2O Pb(OH)2 + 2HNO3
AgNO3 + H2O AgOH + HNO3

Otrzymywanie wodorotlenkw
-cd
Specyficzne reakcje prowadzce do otrzymywania
wodorotlenkw
Hydroliza wglikw lub acetylenkw:
CaC2 + 2H2O C2H2 + Ca(OH)2
Al4C3 + 12H2O 3CH4 + 4Al(OH)3
Reakcja wodorkw metali z wod;
NaH + H2O NaOH + H2
CaH2 + 2H2O Ca(OH)2 + 2H2
Utlenianie wodorotlenkw
4Fe(OH)2 + O2 + 2H2O 4Fe(OH)3

Termiczny rozkad
wodorotlenkw
Wodorotlenki w wyniku ogrzewania
(praenia) ulegaj rozkadowi
na odpowiednie tlenki metali i wod
proces usuwania wody konstytucyjnej:
2LiOH Li2O + H2O
Ca(OH)2 CaO + H2O
Cu(OH)2 CuO + H2O
2Al(OH)3 Al2O3 + 3H2O

Amfoteryczno wodorotlenkw
-Polarno wiza a amfoteryczno
-Waniejsze wodorotlenki
amfoteryczne

Polaryzacja wiza w czsteczkach

wodorotlenkw
W czsteczkach wodorotlenkw, czyli zwizkw zawierajcych
ukad Me-O-H, amfoteryczno wynika z moliwoci
dwukierunkowej dysocjacji elektrolitycznej:

Me O- + H+ Me O H Me+ + O H Kierunek dysocjacji elektrolitycznej zaley od polarnoci wiza

Me O i O H, przy czym stopie utlenienia atomu centralnego
(metalu) nie ulega zmianie, bez wzgldu czy przechodzi on do
kationu, czy anionu.
Jeeli metal na okrelonym stopniu utlenienia tworzy tylko
kationy, to ma charakter zasadowy, jeeli tworzy tylko aniony,
to ma charakter kwasowy
Waciwo tworzenia przez metal na okrelonym stopniu
utlenienia zarwno kationw i anionw okrela si jako
amfoteryczno

Polaryzacja wiza w czsteczkach

wodorotlenkw - cd
Wodorotlenki amfoteryczne s sabymi elektrolitami,
w rodowisku obojtnym ustala si stan rwnowagi
pomidzy formami zdysocjowanymi
(Me+/OH- i MeO-/H+ )
Zakcenie stanu rwnowagi przez dodanie kationw H+
(kwasu) powoduje przesunicie jej w kierunku Me+
i tworzenia si anionw OH-, ktre tworz z H+
czsteczki H2O i usuwanie ich z roztworu
Wprowadzenie anionw OH- (dodanie zasady) przesuwa
stan rwnowagi w kierunku powstawania MeOi tworzenia si kationw H+ , ktre z anionami OHtworz czsteczki H2O i usunicie ich z roztworu

Schemat stanw rwnowagowych

dla Al(OH)3
Al(OH)2+ + OH- Al(OH)2+ + 2OH- Al3+ + 3OH-

OH-

2OH-

AlO2- + H+ Al(OH)3(aq) Al(OH)4- Al(OH)63

H2AlO3- + H+ HAlO32- + 2H+ AlO33- + 3H+
Powysze stany rwnowagowe obserwuj si dla
nastpujcych wodorotlenkw amfoterycznych:
Sn(OH)2; Pb(OH)2; Cr(OH)3; Mn(OH)4;
Fe(OH)2; Fe(OH)3; Cu(OH)2; Zn(OH)2