Professional Documents
Culture Documents
średniowiecznej w Polsce
wg K.
Józefowiczówny
wg A.
Biedronia i
T.
Rodzińskiej-
Chorąży
Katedra w Poznaniu,
ok. 968
a. Misa chrzcielna
b. Misa do mieszania wapnia (b. prawdopodobne)
Datowanie związane z
szukaniem związku z
chrztem Mieszka
makiet
a
Wiślica, rotunda i palatium wg Z.
Wartałowskiej
Przemyśl – palatium z rotundą, ok.. 1020-
1030
Wawel
rekonstrukcja wg K. Żurowskiej i T.
Węcławowicza
rotunda św. Feliksa i Adaukta
tunda św. Feliksa i Adaukta
Gniezno, rotunda Mieszka I (?)
wg Dalbora
Sztuka romańska
(architektura romańska i jej
dekoracja)
Katedra w Gnieźnie, (lata 40. XI-1064)
konsekracja 1064 ; 1192 pożar
Relikt absydy
Model przyziemia
Katedra w Gnieźnie, (lata 40. XI-1064) konsekracja
1064 ; 1192 pożar
Drzwi Gnieźnieńskie, ok. 1170-
1180
Wawel, kościół św. Gereona (1038-1058)
Widok wnętrza pn
ramienia
transeptu z
apsydą i ołtarzem
Krypta
Wawel, kościół św. Gereona (1038-1058)
raków, Wawel, II katedra (ok. 1090-1142)
Relikt wieży
Rekonstrukcja wnętrza
Krypta św. Leonarda przed 1118
• Fragment
lektorium
(przegrody
chórowej)
lub
antependium
Tum pod Łęczycą
Malowidło w
apsydzie –
Maiestas Domini
Opatów, kolegiata, 2. ćw. XII w.
wg Świechowskiego
Opatów, kolegiata, 2. ćw. XII w.
Opatów, kolegiata, 2. ćw. XII w.
Kraków, kościół św. Andrzeja, ok. 1100
Kruszwica, kolegiata (2. ćw. XII
w.)
Kruszwica, kolegiata (2. ćw. XII
w.)
Kruszwica, kolegiata (2. ćw. XII w.)
Czerwińsk, klasztor Kanoników
Regularnych, do 1155
Czerwińsk, klasztor Kanoników Regularnych, do
1155
Czerwińsk, klasztor Kanoników Regularnych, do 1155
Czerwińsk, klasztor
Kanoników Regularnych, do
1155
Strzelno
Rotunda Św. Prokopa
Kościół Św. Trójcy (Noebertanek
Strzelno – Rotunda św. Prokopa
Strzelno – Rotunda św. Prokopa
• Lata 30. XX w.
Strzelno – Rotunda św. Prokopa
Strzelno – Rotunda św. Prokopa
• Fragment
lektorium
?
Gniew
Krzywoprzysięstwo i
Bałwochwalstwo
Gniew
Gniew
Gniew
Gniew
Strzelno
Strzelno
• Strzelno, portal pn
• Strzelno
Architektura i sztuka romańska – sztuka i
liturgia
• przebieg liturgii (alegoreza rememoratywna)
• obrzęd poświęcenia kościoła (dedicatio ecclesiae),
ołtarza etc.
• Symbolika bramy
– Etymologie słowa ostium
• ostendere (trzymać naprzeciw, ukazywać,
wyjaśniać)
• obsistere (stanąć naprzeciw, zagrodzić
drogę)
– Chrystus jako brama (Ego sum ostium)
• Symbolika przejścia
Poznań
Poznań
Poznań
Poznań
Kraków, Wawel, katedra (ok. 1090-1142)
Kraków, Wawel, katedra (ok. 1090-1142)
Kraków, Wawel, katedra (ok. 1090-1142)
Krypta św.
Leonarda
przed 1118
Krypta św.
Leonard
Płock, katedra
1102 pochówek Władysława Hermana
1144 konsekracja przez bpa Aleksandra z
Malonne
Płock, katedra
Płock, katedra
Drzwi Płockie,
(Nowogród Wielki,
Sobór św. Zofii)
poł XII w.
Gniezno - Drzwi Gnieźnieńskie,
ok. 1170-1180
Gniezno
Gniezno
Tum pod Łęczycą,
kolegiata
Tum pod Łęczycą,
kolegiata
Tum pod Łęczycą,
kolegiata
Tum pod Łęczycą,
kolegiata
Tum pod Łęczycą,
kolegiata
Tum pod Łęczycą,
kolegiata
Tum pod Łęczycą,
kolegiata
Czerwińsk, kościół Kanoników Regularnych,
Czerwińsk,
kościół
Kanoników
Regularnych,
Czerwińsk,
kościół
Kanoników
Regularnych,
Czerwińsk, kościół Kanoników Regularnych,
rekonstrukcje portalu
Wrocław, opactwo benedyktynów na Ołbinie (zniszczone
1529)
Wrocław, opactwo benedyktynów na Ołbinie (zniszczone
1529)
Portal Ołbiński (z nieistniejącego opactwa na Ołbinie) k. XII w.
(wtórnie osadzony w elewacji kościoła św. Marii Magdaleny we
Wrocławiu
Portal Ołbiński (z nieistniejącego opactwa na Ołbinie) k. XII w. (wtórnie
osadzony w elewacji kościoła św. Marii Magdaleny we Wrocławiu
Portal Ołbiński (z nieistniejącego opactwa na Ołbinie) k. XII w. (wtórnie
osadzony w elewacji kościoła św. Marii Magdaleny we Wrocławiu
Portal Ołbiński (z nieistniejącego opactwa na Ołbinie) k. XII w. (wtórnie
osadzony w elewacji kościoła św. Marii Magdaleny we Wrocławiu
Portal Ołbiński (z nieistniejącego opactwa na Ołbinie) k. XII w. (wtórnie
osadzony w elewacji kościoła św. Marii Magdaleny we Wrocławiu
Portal Ołbiński (z nieistniejącego opactwa na Ołbinie) k. XII w. (wtórnie
osadzony w elewacji kościoła św. Marii Magdaleny we Wrocławiu
• Muzeum
Narodowe we
Wrocławiu
Wrocław, opactwo św. Wincentego na Ołbinie
Tympanon Jaksy, 1160-1163
(Muzeum Architektury we Wrocławiu)
Prefacja
(od Sursum
corda do
Sanctus)
Sakramentarz
tyniecki
Sakramentarz
tyniecki
Sakramentarz Tyniecki
Kielichy i pateny
z Tyńca, XI w.
„Czara włocławska” ok. 900 lub 1. poł. X w.,
pokaroliński warsztat zachodni
Muzeum Narodowe w Krakowie
Kielich agatowy
(tzw. Kielich św.
Wojciecha) z
Trzemeszna ok.
1180
Kielichy trzemeszneńskie – niellowany i
królewski,
oba ok. 1180,
Gniezno, Muzeum Archidiecezjalne
Kielich
królewski
Architektura i sztuka romańska –
wątek komemoracji
• Przedstawienia fundacyjne
• Nagrobki
• Treści retrospektywne
• Treści prospektywne
awers
Rewers
Mieszko III
św. Mikołaj
opat Szymon
z Lądu
u dołu
popiersie
złotnika
Konrada z
Lądu
Kielich i patena Konrada Mazowieckiego z katedry w
Płocku
ok. 1239
• Agafia i
Konrad z
kielichami
• Kazimierz i
Ziemowit
• Na
krawędzi
wypisane
imiona
członków
Psałterz Egberta, ok. 980; Cividale, Museo Civico
• Poł. XII w.
• 1. Tercja XIII w.
Wiślica,
kolegiata
• posadzka
ok. 1175-1177
Wiślica, kolegiata
Wiślica, kolegiata
Wiślica, kolegiata
HI CONCULCARI QUERUNT UT IN ASTRA LEVARI POSSINT
ET PARITER...
„Ci chcą być podeptani aby mogli być wzniesieni do
gwiazd”
Konin-Stare Miasto, 1. poł. XIII w.
Kalisz, 1 poł. XIII w.
Głogów,
przed 1240
• Wąchock, 1. poł. XIII w.
Strzelin, Radom, Sandomierz
• Tum pod
Łęczycą, 2.
poł. XII w.
• Wiślica, 2.
poł. XII w.
• Strzelno,
XII/XIII w.
Kraków-Wawel, katedra, skrzynka srebrna,
wtórnie relikwiarz św. Stanisława, XII w.
Włocławek, katedra, relikwiarz tzw. kruszwicki, XII
w.
Objezierze i Kamień Pomorski, relikwiarze z 1. poł. XIII w.
Architektura cystersów