GRY W POLSCE

CO TO JEST GRA?

Gra wypuka forma uksztatowania terenu

o silnie urozmaiconej rzebie, wysokociach
wzgldnych w stosunku do najbliszych
dolin (300m) i duym nachyleniu stokw.
Ze wzgldu na wysokoci wzgldne i stromo
stokw wyrnia si gry:
niskie
do 1000 m n.p.m;
rednie
1000-1500 m n.p.m;
wysokie
powyej 1500 m n.p.m;

JAK POWSTAJ GRY?

Powstanie gr jest skutkiem ruchw tektonicznych.
Zapadanie si pyty oceanicznej pod kontynentaln
nazywamy subdukcj. Procesowi temu towarzyszy
wypitrzanie gr.
W zalenoci od sposobu powstawania wyrniamy:
gry fadowe - utworzone podczas sfadowania
warstw skalnych;
gry zrbowe - wypitrzone wzdu uskokw;
gry pojedyncze - najczciej wulkaniczne

GRY W POLSCE
Krajobrazy grskie rozcigaj si w wzdu
poudniowych granic naszego kraju.
Karpaty zajmuj pogranicze ze Sowacj
i w przewaajcej czci s grami rednimi
z licznymi pasami Beskidw (w tym Bieszczady)
oraz Pienin. Najwyszym jest Beskid ywiecki
ze szczytem Babia Gra (1725 m n.p.m.).
W Karpatach mamy te gry wysokie
Tatry z najwyszym polskim szczytem
Rysy (2499 m n.p.m.).
Sudety s w caoci grami rednimi i ssiaduj
z Czechami. Najwysze pasmo to Karkonosze
ze szczytem nieka (1602 m n.p.m.).

POLSKIE GRY TATRY

Tatry s najbardziej znanym i popularnym
pasmem w naszym kraju. Ich tereny zostay
objte cis ochron poprzez ustanowienie
Tatrzaskiego Parku Narodowego.
Znajdziemy tu wiele szlakw turystyki pieszej,
rowerowej a take liczne trasy zjazdowe
dla narciarzy w sezonie zimowym.
Najchtniej odwiedzanymi miejscami po
polskiej stronie s: Morskie Oko, Giewont,
Kasprowy Wierch i Dolina Kocieliska
wraz z przylegymi do niej jaskiniami.
Najbardziej znany orodek wypoczynkowy
stanowi Zakopane, ktre kadego
roku odwiedzaj tysice turystw.

POLSKIE GRY TATRY

Dolina Piciu Staww

Dolina Kocieliska

Wejcie na szczyt
Giewontu

Zakopane Krupwki

Kolejka na Kasprowy Wierch

POLSKIE GRY BIESZCZADY

Kolejnym popularnym polskim pasmem grskim
s Bieszczady. Jest to zachodnia cz Beskidw
Wschodnich. Najwyszym szczytem na terenie
naszego kraju jest Tarnica (1 346 m.n.p.m.).
Szczyt ten naley do Korony Polskich Gr
Najczciej odwiedzan przez turystw poonin
na terenie Bieszczad jest Poonina Wetliska,
mieci si tam te schronisko grskie
o charakterystycznej nazwie Chatka Puchatka.
Bdc w Bieszczadach warto te odwiedzi
Jezioro Soliskie, ktre powstao na terenie
wsi Solina po wybudowaniu zapory.

POLSKIE GRY BIESZCZADY

Schronisko Chatka Puchatka

Zapora
i Jezioro Soliskie

Poonina Wetliska
Chatka Puchatka Zim

POLSKIE GRY KARKONOSZE

Karkonosze to najwysze pasmo grskie
w Sudetach rozciga si od Przeczy
Szklarskiej na zachodzie do Przeczy
Lubawskiej na wschodzie. Zajmuj one
powierzchni okoo 650 kilometrw
kwadratowych, z czego 28% znajduje
si na terytorium Polski. Najwyszym
szczytem Karkonoszy jest nieka
(1 602 m n.p.m).
W polskiej czci gwne orodki
turystyczne to Szklarska Porba, Karpacz
oraz Jelenia Gra. Najatrakcyjniejszymi
turystycznie miejscami s: nieka,
niene Koty, Wodospad Szklarki (13,3m),
Wodospad Kamieczyka (27m!).

POLSKIE GRY KARKONOSZE

witynia Wang
w Karpaczu

niene Koty

Wodospad Kamieczyka - 13,3m

nieka

Wodospad Szklarki - 27m

Schronisko
na szczycie nieki

POLSKIE GRY BESKIDY

Beskidy grupa pasm grskich w Karpatach
zewntrznych rozcigajca si od rzeki Beczwy
na zachodzie (Czechy) po rzek Czeremosz (Ukraina)
na wschodzie. Szeroko pasma Beskidw wynosi
ok. 5070 km, a ich dugo ok. 600 km.
Beskidy s najmodszymi grami w Polsce.
Powstay, podobnie jak cae Karpaty, w kocowej
fazie alpejskich ruchw grotwrczych, okoo 20 mln
lat temu. Beskidy zbudowane s z fliszu, czyli
naprzemianlegych warstw ska osadowych,
gwnie zlepiecw, piaskowcw, upkw. Osady te
powstaway w gbokim zbiorniku morskim
(fragment oceanu Tetydy), ktry istnia na terenie
Karpat przez ponad 100 mln lat.

Beskid lski

Beskid Wyspowy

POLSKIE GRY PIENINY

W poudniowej Polsce i pnocnej Sowacji

zlokalizowane jest pikne pasmo grskie
Pieniny, ktrego rodkowa cz jest najbardziej
atrakcyjna turystycznie. Pod wzgldem iloci
osb, ktre przyjedaj tu w celach
turystycznych zajmuj w naszym kraju
drugie miejsce zaraz po Tatrach. Najwyszym
szczytem w Pieninach s Trzy Korony
(Okrglica 982 m n.p.m.).

Trzy Korony

Najwiksza atrakcja turystyczna Pienin, na skale

europejsk to spyw przeomem Dunajca.
Spyw Dunajcem
z panoram Trzech Koron

POLSKIE GRY WITOKRZYSKIE

Jednym z najstarszych pasm grskich w Polsce

s Gry witokrzyskie. Stanowi one masyw
grski zlokalizowany w Polsce poudniowowschodniej, w centralnej czci Wyyny
Kieleckiej. Nazwane s grami chocia
le na wyynie! Ich najwyszym szczytem
jest ysica (612 m n.p.m.).
Nazw grom nadano
od relikwii witego Krzya, ktre
przechowywane s w klasztorze na ysej Grze.
Klasztor na ysej Grze

CIEKAWOSTKA
Najstarszymi grami w Polce jest wschodni fragment Gr
witokrzyskich zwany Grami Pieprzowymi. Le one nieopodal
Sandomierza tu przy Wile i nie przypominaj ju dzi gr ale
raczej pagrki. Zbudowane s gwnie z brunatnoszarych upkw
(muowce i iowce). upki te powstay jako osady w Morzu
Kambryjskim ok. 500 mln lat temu. Rozpadaj si one w procesie
wietrzenia w specyficzny sposb, a zwietrzelina barw i
ksztatem przypomina ziarna pieprzu, co dao zapewne ludow
nazw temu rejonowi.

rda:
http://pl.wikipedia.org

http://www.polskie-gory.pl/

http://www.polskieszlaki.pl/gory/