Metody bada naukowych

Wiedza naukowa istota, znaczenie, tworzenie

Nauki ekonomiczne obszar wydzielony w
ramach nauk spoecznych
Nadrzdne cechy wiedzy naukowej
Proces bada naukowych
Metodyka bada naukowych
Pisanie tekstw naukowych
Recenzje prac i dyskusje naukowe
Prof. dr hab. Henryk Mruk

h. mruk@ue.poznan.pl

Wiedza naukowa

- zadania badaczy

Nauka zadanie podstawowe odkrywanie praw

Prawa ( zasady, reguy) stwierdzenia oglne
Prawa ilociowe i jakociowe (tabela z danymi to nie
prawo) prawa a twierdzenia naukowe
Odkrycia naukowe dostarczanie podstaw do trafnego
przewidywania
Wiedza naukowa jako efekt poznania naukowego i
wykorzystania metod naukowych
Metoda regua, porzdkowanie
Metoda a metoda naukowa (Cyganka, przepowiednia)
Wiedza naukowa jako efekt trafnoci doboru metod do
celw i warunkw bada
Wiedza naukowa a potrzeby dorane kryminalistyka,
medycyna, polityka, ekspertyzy, sondae, raporty rezultaty nie su nauce a metody s podobne

Wiedza naukowa

- zadania badaczy

Odrnianie wiedzy naukowej od nienaukowej

Wykrywanie i formuowanie problemw gospodarczych
wymagajcych bada naukowych
Rozwizywanie problemw za pomoc metod uznanych
w danej dziedzinie, dyscyplinie nauk
Umiejtno redagowania tekstw naukowych
Zdanie metodologw dwa rodzaje zada badaczy :
Tworzenie wiedzy
Redagowanie tekstw
Metodologia jak tworz si metody bada?
Metodyka metody prowadzenia bada w dziedzinie

Wiedza naukowa - wynik procesu poznawczego

Postrzeganie
Wyobraanie
Tworzenie poj
Mylenie
Zapamitywanie
Poznanie zmysowe
Poznanie abstrakcyjne
Wyobraenia - rzeczy konkretne
Pojcia - nieobrazowe
Poddawanie wasnych pogldw prbom wasnej
krytyki

Wiedza naukowa
Cechy wiedzy naukowej:
prawdziwo - cecha nadrzdna
uzasadnienie
obiektywizm
oglno
oryginalno
ciso
uporzdkowanie
uyteczno
Badania z zakresu danego obszaru w pracy awansowej
powinny posiada wymienione cechy

Wiedza naukowa - twierdzenia

Uzasadnianie
bezporednie
porednie czyli logiczne
wnioskowanie
dowodzenie
sprawdzanie
Powoywanie si na fakty a nie autorytety
Wolno warunek oryginalnoci uzyskiwanej wiedzy
naukowej
Prawda i fasz rozrnienie, uzasadnienie
Wiedza teoretyczna rozumienie istoty rzeczy i zjawisk

Wiedza naukowa - bdy naukowe

Mog si zdarzy - rda bdw

Obiektywne tkwi na zewntrz
Subiektywne - tkwi w badaczu
Mylenie uproszczone - zudzenia , uczucia,
ideologie
Puapki mylowe zasada zakotwiczenia,
dowody potwierdzajce wasne tezy, puapka
kosztw utopionych, sposb sformuowania
problemu, puapka zbytniej pewnoci siebie,
puapka asekuranctwa

Wiedza naukowa - uytecznoci, funkcje

Wyjaniajca
Diagnostyczna
Prognostyczna
Praktyczna
Jak jest? - obserwacja rzeczywistoci
Dlaczego tak jest? - model, zalenoci
Jak moe by inaczej? - prognoza

Wiedza naukowa - poznanie naukowe

Metodyczne i podporzdkowane celowi
Odbywa si w warunkach sprzyjajcych
otrzymywaniu wiedzy cisej i pewnej
Zmierza do wykrywania ukrytych i zarazem
istotnych zjawisk i cech rzeczy
Jest instrumentalne
Jest dokonywane za pomoc precyzyjnych
poj
Jego wyniki s utrwalone w formie pisemnej

Nauki ekonomiczne obszar w naukach spoecznych

Nauka nauki spoeczne wyodrbniony obszar bada
Nauki ekonomiczne kontrowersje klasyfikacyjne
Podzia nauk ekonomicznych (dziedzina wiedzy) na trzy
dyscypliny
ekonomia
nauki o zarzdzaniu
towaroznawstwo

Czy ten podzia mona uzna za wystarczajcy?

Czy nauki ekonomiczne nie dojrzay do wydzielenia
innych dyscyplin np. finansw, rachunkowoci,
logistyki, marketingu?
Jakie s granice podziau midzy dyscyplinami?
Praca doktorska jako awansowa naley do dyscypliny

Cechy nauk ekonomicznych

Zoono badanych zjawisk

Ograniczone stosowanie metod cisych
Uywanie potocznego jzyka
Niepena obiektywno
Wiedza potoczna do powszechna
Zwizki z innymi naukami i dziedzinami
Silnie zwizane ze sfer praktyczn

Nauki ekonomiczne quo vadis?

Kryteria wyodrbniania nauki
wyodrbnienie przedmiotu poznania
ustalenie zakresw
wyodrbnienie metod badawczych
waciwych dla danej dyscypliny
wydzielenie jzyka charakterystycznego dla danej
dyscypliny
Wspczenie dyscypliny si przenikaj, wspzale od
siebie
Interdyscyplinarno bada zmienia dotychczasowe
paradygmaty
Ekonomia tradycyjna a behawioralna

Teoria marketingu analiza krytyczna

Przesanki wyodrbniania nowych dyscyplin:
specjalizacja badawcza
ograniczono umysu czowieka
przedmiot wykadany w uczelni

Skd mona wywie marketing jako nauk? jedn z

moliwoci jest teoria wymiany
Ekwiwalentna wymiana spojrzenie przez pryzmat
efektywnoci oraz skutecznoci dla sprzedajcego i
kupujcego
Marketing obejmuje badanie prawidowoci
wystpujcych w sferze wymiany wsplna paszczyzna
przedsibiorcy i konsumenta

Teoria marketingu analiza krytyczna (2)

Marketing proces planowania i realizacji pomysw,
ustalania cen, promocji i dystrybucji idei, towarw i
usug do kreowania wymiany, ktra realizuje cele
jednostki i przedsibiorstw
Definicja Amerykaskiego Stowarzyszenia Marketingu
akcentuje sfer praktyczn
Podejcie naukowe badanie zwizkw i zalenoci
wystpujcych midzy podmiotami uczestniczcymi w
wymianie dbr
Nauka praktyka
To alternatywa czy koniunkcja?
Mylenie i aktywno naukowa rni si od dziaalnoci
praktycznej

Teoria marketingu analiza krytyczna (3)

Marketing wyrs z praktyki czy i na ile jest to
prawidowo w przechodzeniu od praktyki do teorii?
Teoria moliwe s rne podejcia
uoglnienie rzeczywistoci
ksztatowanie rzeczywistoci na bazie tworzonego
modelu
Teoria marketingu jest solidna, ale jego praktyka
pozostawia wiele do yczenia jedyne uycie sowa
teoria w pracach Ph. Kotlera

Teoria marketingu analiza krytyczna (4)

Podejcie do bada i do nauki jest inne w Stanach

Zjednoczonych oraz inne w Europie
Nauki ekonomiczne korzystaj z jzyka potocznego, co
wpywa na mniejsz precyzj publikowanych wynikw
Obszar marketingu obejmuje w miar istotn cz
zasobw siy roboczej oraz znaczc warto rynku
(reklama, promocja, wydarzenia)

Praca awansowa zakres i ukad

Cel oglny, zasadniczy

Cele szczegowe
Hipotezy badawcze
Zakresy bada przedmiotowy, podmiotowy, czasowy,
przestrzenny
rda informacji
Metody bada
Ocena literatury przedmiotu
Ukad rozwaa
Rozprawy, dysertacje promocyjne
Znaczenie promotora - konsultacje

Praca awansowa zasady tworzenia

Umiejtno obserwowania faktw

Znajdowanie zwizkw miedzy nimi
Porzdkowanie myli
Praca doktorska to praca wykonana prawie
samodzielnie
Ustawowa definicja pracy doktorskiej
Oryginalne rozwizanie problemu naukowego
Wykazanie si znajomoci oglnej wiedzy
teoretycznej w danej dyscyplinie naukowej
Umiejtno samodzielnego prowadzenia pracy
naukowej - wasny warsztat naukowy

Metody bada naukowych

Metody logiczne
Metody heurystyczne
Metody statystyczne
Metody ekonometryczne
Metody bada marketingowych
Metody doboru prby do bada
Klasyfikowanie rzeczy i zjawisk
Skale pomiaru
Metody obserwacji
Metody eksperymentw
Metody dokumentacyjne

Metody bada naukowych - 2

Metody kwestionariuszowe
Metody projekcyjne
Metody wywiadw ilociowych i jakociowych
Metody przetwarzania informacji
Metody analiz i porwnania
Metody projektowania
Metody twrczego mylenia
Metody rozumowa naukowych
Metody komparatywne
Metody tendencji rozwojowej
Metody pomiarw medycznych

Techniki mylenia kreatywnego

Mylowe kapelusze de Bono

Pro - Kontra
Tablice elementw
Bodce losowe
Disruption
Burza mzgw rne jej rodzaje
Odrzucenie
Skutki i Nastpstwa
Metod Walta Disneya
Rozwa Wszystkie Czynniki
Zalety, Wady, Interesujce

Praca naukowa - cechy badacza

Intelekt
Niezaleno w myleniu
Szerokie zainteresowania
Wyobrania
Nieuleganie presji czasu
Wytrwao
Akceptacja nowoci, zmian - ciga modo
Dowiadczenia - trauma
Kolejno narodzin
Poczucie humoru
Samowiadomo

Praca naukowa - organizacja czasu

Wybr wasnej cieki - kamienie milowe

Praca nad poznaniem zasad, warsztatu
Pisanie recenzji publikowanych tekstw
Prezentowanie koncepcji na forum zespou
Rozpatrywanie uwag
Systematyczne studia literaturowe
Notatki
Dobr metod badawczych i rde
Blisko z problemem w kadych warunkach
Wykorzystanie czasu - narzucone terminy
map minding jako sposb pracy nad koncepcj

Praca naukowa - pisanie tekstw

Wyrobienie w sobie nawyku pisania

Praca naukowa to pisanie
Pisanie dla siebie i jako inspiracja dla innych
Pisanie rwnolege zamiast czekania na publikacj
Opinie recenzentw podstaw rozwoju
Praca nad jzykiem publikacje w jzyku angielskim
Odwoanie do rde
Wstp, rozwiniecie , zakoczenie
Instrukcje wydawcw
Poprawianie stosownie do zalece krytyczna ocena

Typy utworw naukowych

Prace badawcze
Podrczniki akademickie
Dziea popularno- naukowe
Opracowania pomocnicze
Prace spoecznociowe - Wikipedia, podrczniki
Teksty publicystyczne
Referaty
Artykuy
Doniesienia naukowe
Recenzje prac awansowych

Literatura

Ariely D., Potga irracjonalnoci, Wyd. Dolnolskie, Wrocaw 2009

Lindstrom M., Zakupologia, Znak, Krakw 2009

Zweig J., Twj mzg, twoje pienidze, MT Biznes, Warszawa 2008

Anderson Ch., Dugi ogon, Media Rodzina, Pozna 2009

Gladwell M., Poza schematem, Ksika i Wiedza, Warszawa 2009

Underhill P., Dlaczego kupujemy?

Stachak St., Podstawy metodologiczne nauk ekonomicznych, Ksika i Wiedza,

Warszawa 2003

Czerwiski Z., Dylematy ekonomiczne, PWE, Warszawa 1992

Zakrzewski Zb., O pracy doktorskiej w naukach ekonomicznych, AE, Pozna 1976

Szreder M., Metody i techniki sondaowych bada opinii, PWE, Warszawa 2009

Podstawy metodologiczne prac doktorskich w naukach ekonomicznych, prac zbiorowa

pod red. M. Sawiskiej i H. Witczaka, PWE, Warszawa 2008

Koakowski L., Mini wykady o maxi sprawach

Kapuciski R., Podre z Herodotem