Metafory w

psychoterapii

Metafory w naszym
yciu
Lakoff & Johnson (1980)

Psychoterapia to
wojna?
Psychotherapy is War - The patient brings

Berlin et al. (1991)

out the armoury of the past, the weapons

with which he defends himself against
the progress of the treatment - weapons
which we must wrest from him one by
one (Freud)
The Mind is a Brittle Object fragmentation of the cohesive self
dangerously disconnected from crumbling
self (Kohut)

Metafory w
psychoterapii
Barker (2000)

Metafora
Figura stylistyczna, w ktrej jeden
przynajmniej wyraz uzyskuje inne,
obrazowe, ale pokrewne
znaczenie.
(Sownik Wyrazw Obcych Kopaliskiego)

Opis przypadku
Barker (2000)

Dlaczego metafory s
skuteczne?
Barker (2000)

Historia powinna by dobrze

opowiedziana i zajmujca

Dlaczego metafory s
skuteczne?
Barker (2000)

Znaczenia podawane porednio

s mniej zagraajce

Brak poucze moralnych

Odmienne czas i przestrze
Brak zaburzenia wizi z terapeut
Suchacz nie jest bezporednio
zagroony

Dlaczego metafory s
skuteczne?
Barker (2000)

Suchacz moe wybra

znaczenia -metafor mona
konstruowa tak, eby
pozwalaa na wybr

Dlaczego metafory s
skuteczne?
Barker (2000)

Metafora przypomina test

projekcyjny - pozwala na
interpretacj zgodn z
niewiadomymi tendencjami
oraz wyobrani

Dlaczego metafory s
skuteczne?
Barker (2000)

Sugerowanie pomysw i
wzmacnianie motywacji

Budowanie ego - historie o

ludziach, ktrzy przezwyciyli
podobne problemy mog pomc
klientowi, szczeglnie jeli osoby
te maj podobne do niego cechy

Dlaczego metafory s
skuteczne?
Barker (2000)

Kontrolowanie relacji
terapeutycznej - metafora jest
skutecznym sposobem na
odzyskanie i utrzymanie kontroli
midzy innymi dlatego, e klient
zwykle nie oczekuje opowieci, a
wic spotyka go niespodzianka

Dlaczego metafory s
skuteczne?
Barker (2000)

Ciekawa opowie moe obudzi

w odbiorcy nage zrozumienie
lub zapocztkowa stopniowy
proces uczenia si
Opowieci mog suy
nawizaniu kontaktu,
wzbudzeniu sympatii

Dlaczego metafory s
skuteczne?
Waltzlawick (1978)

Metafora jest jzykiem prawej pkuli

mzgowej odpowiedzialnej za emocje
Pacjent nie potrzebuje lepszego
intelektualnego rozumienia sytuacji, ale
rozwizania problemw emocjonlanych,

Kiedy uywa
metafory?
Barker
Typ (2000)
terapii

- Poyteczno metafory
bdzie tym wiksza, im bardziej
skomplikowana jest informacja, ktr
trzeba przekaza, im bardziej oporny
klient i im aktywniejsza rola terapeuty.

Psychoanaliza
Terapia poznawczo-behawioralna
Terapie strategiczne, systemowe,
hipnoterapia, terapie relaksacyjne

Kiedy uywa
metafory?
Barker
(2000)
Sytuacja

kliniczna

Pesymistycznie nastawiony klient

Sytuacje gdy klient wykazuje niech do
sugestii terapeuty
Gdy wyraenie czego mogoby klienta
zaniepokoi
Gdy klient jest znudzony i trzeba oywi jego
zainteresowanie
W hipnoterapii - Milton Erickson

Kiedy uywa
metafory?
Barker (2000)

Reakcje klienta na bezporednie

formy komunikacji - komunikacja
bezporednia czy metaforyczna?
Preferencje i dowiadczenia
terapeuty

Zasady uywania
metafor

Dusze opowieci metaforyczne

1. Pierwszym krokiem jest stworzenie postaci

izomorficznych/rwnowanych do osb
realnych
2. Nastpnie naley stworzy strategi
czc - w jaki sposb postaci
reprezentujce czonkw rzeczywistej
rodziny dokonuj zmian pozwalajcych na
rozwizanie problemw

Zasady uywania
metafor

Anegdoty i krtkie historie

Przypadek Moesz, jeli jeste gentelmanem

Nie musi by cile izomorficzna, zmiany mog by niecige

Zasady uywania
metafor

Analogie, porwnania i inne krtkie zdania

metaforyczne

Analogii uywamy powszechnie - noga stou, noga jako cz

ciaa

Zasady uywania
metafor

Metafory relacyjne - jedna relacja obrazuje

drug relacje

Zasady uywania
metafor

Metaforyczne zadania - elementy rytualne

1. Usuwanie niezgodnoci, np. prysznic po
pracy
2. Ustanawianie staego porzdku, np. nowe
rytuay rodzinne
3. Nadanie nowej nazwy lub
przeformuowanie, np. anoreksja = post
4. Symboliczne wyraenie uczu, np.
pogrzeb

Zasady uywania
metafor

Przedmioty metaforyczne i metafory

artystyczne

Dodatkowe
wskazwki

Wane, eby metaforyczne sugestie zawarte

byy w scenariuszach, ktre maj dla klienta
znaczenie
Metafory mog by abstrakcyjne lub odnosi
si do innych osb w podobnych sytuacjach
Naley wybra metafory adekwatne do
kontekstu kulturowego
Metafora nie powinna by za bardzo
podobna do rzeczywistej sytuacji