คุณธรรมนักบริหาร

หลักสู ตรนักบริหารงานพัฒนาชุมชนระดับสู ง(นพส.)

ปี ๒๕๕๓ (รุ่ นที่ ๒๙ และ ๓๐)
๒๔ สิ งหาคม ๒๕๕๓ เวลา ๐๙.๐๐-๑๒.๐๐ น.
๒๘ กันยายน ๒๕๕๓เวลา ๐๙.๐๐-๑๒.๐๐ น.
Associate Professor Dr. Marut Damchaom : Prince of Songkla University
The best research awardees of South East Asia Ministers of Education Organization
(SEAMEO) 2002
2002 SEAMEO Jasper Fellowship : THEME: Children’s Right to Education at Lee Meridian Hotel
BKK, Thailand
Research Consultant at RDI (Research and Development Institution)
PNRU(Phranakorn Rajabhat University ) Bangkok, Thailand 10220
Tel. & Fax: 66(02)5212288 : Mobile Phone : 0840992867
E-mail: marutd042@gmail.com , dmarut@bunga.pn.psu.ac.th
 นักบริ หารต้ องทำงานกับคน
• นักบริหารต้ องร้ ูจักคน ร้ ูจักใจตน ใจคน
• ครองใจตน ใจคน ในการทำงานร่ วมกัน
• นักบริหารต้ องเรียนร้ ูเรื่องใจ การควบคมุ จิตใจ
และ การพัฒนาจิตใจ
 Human Mind
• The Human Mind is our
Fundamental Resource
John Fitzgerald Kennedy
 The Hardest Things

• The things that are hardest

for us to change are the
things that have contributed
to our present success.
 Bosses Want
• Bosses want to win that’s what
they’re paid for. And that’s why
they want all of you – your
brain, your body, your energy
and your commitment .

Jack Welch
 Human Resource Management

• In simple sense, HRM means

employing people, developing their
resources, utilizing, maintaining
and compensating their services in
tune with the job and
organizational requirement.
HRM function includes a variety
of activities, and key among
them is deciding what staffing
needs you have, recruiting and
training the best employees,
ensuring they are high
performers, dealing with
performance issues, and
ensuring your personnel and
management practices conform
to various regulations
 วัตถุประสงค์ ของหลักสูตร
• 1. เพือ่ ให้ ผ้ ูเข้ าอบรมทราบ เข้ าใจหลักการ บทบาทหน้ าที่
การเป็ นนักบริหารทีด่ ี
• 2. เพือ่ ให้ ผ้ ูเข้ าอบรมตระหนักในการเป็ นข้ าราชการยุค
ใหม่ ทมี่ อี ุดมการณ์ ปฏิบัตติ นอยู่ในศีลธรรมอันดี และยึดมัน่ ต่อ
สถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์ และประชาชนเป็ นสำคัญ
 ประเด็นเนือ้ หา
• 1. หลักการ บทบาทหน้ าที่ ของข้ าราชการทีจ่ ะต้ องมีจิต
วิญญาณของการเป็ นข้ าราชการทีด่ ี
• 2. การปรับเจตคตินักบริหารให้ มคี วามตระหนักต่ อสถานการณ์
ทีเ่ ปลีย่ นแปลง
• 3. การบริหารราชการยุคใหม่ ภายใต้ หลักธรรมาภิบาล
• 4. การน้ อมนำแนวทางของปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงมา
ประยุกต์ ใช้
 วิธีการ
•บรรยายประกอบสื่ อ
และเปิ ดโอกาศให้ ผู้เข้ า
อบรมซักถาม
1. หลักการ บทบาท
หน้ าที่ ของข้ าราชการที่
จะต้ องมีจติ วิญญาณของ
การเป็ นข้ าราชการทีด่ ี
 กิจกรรมการเรียนร้ ู
• 1. ให้ สมาชิกเขียนหลักการเป็ นข้ าราชการทีด
่ ี
• 2. เขียนลงแผนทีค่ วามคิด หรือ Mind
mapping
• 3.ช่ วยกันสรุ ป/พิจารณาหลัก 10 ประการ ตาม
รอยพระยุคลบาท
• 4. วิธีการทำให้ หลักการอยู่ในวิถชี ีวติ จริง
• 5. ปัญหาอุปสรรค และทางออก
 หลักการเป็ นข้ าราชการทีด่ ี
และคนดี ตามรอยพระยุคลบาท 10 ประการ
• 1. ทำงานอย่ างเป็ นผู้ร้ ูจริงและมีผลงานเป็ นทีป่ ระจักษ์
• 2. มีความอดทน มุ่งมัน่ ยึดธรรมะและความถูกต้ อง
• 3. มีความอ่ อนน้ อมถ่ อมตน เรียบง่ ายและประหยัด
• 4. มุ่งประโยชน์ คนส่ วนใหญ่ เป็ นหลัก
• 5. รับฟังความเห็นของผู้อ่านและเคารพความคิดทีแ่ ตกต่ าง
• 6. มีความตั้งใจจริงและขยันหมัน่ เพียร
 หลักการเป็ นข้ าราชการทีด่ ี(ต่ อ)
• 7. มีความสุ จริตและความกตัญญู
• 8. พึง่ ตนเอง ส่ งเสริมคนดีและคนเก่ ง
• 9. รักประชาชน
• 10. การเอือ้ เฟ้ อซึ่งกันและกัน
จากหนังสื อ หลักธรรม หลักทำ ตามรอยพระยุคลบาท โดย ดร.สุ เมธ ตันติเวชกุล เลขาธิการมูลนิธิชัยพัฒนา
ปรัชญาการเป้นข้ าราชการทีด่ ี คือ ต้ องรักษาจรรยาข้ าราชการ ซึ่งปรากฏอยู่ในหมวด
5 มาตรา 76  ของ พ.ร.บ. ระเบียบข้ าราชการพลเรือนฉบับใหม่ คือ
มาตรา 76 ข้ าราชการพลเรือนสามัญต้ องรักษาจรรยาข้ าราชการตามที่
ส่ วนราชการกำหนดไว้ โดยมุ่งประสงค์ ให้ เป็ นข้ าราชการทีด่ ี มีเกียรติและ
ศักดิ์ศรีความเป็ นข้ าราชการ โดยเฉพาะในเรื่องดังต่ อไปนี้
1) การยึดมัน่ และยืนหยัดทำในสิ่ งทีถ่ ูกต้ อง
2) ความซื่อสั ตย์ สุจริตและความรับผิดชอบ
3) การปฏิบัตหิ น้ าทีด่ ้ วยความโปร่ งใสสามารถตรวจสอบได้
4) การปฏิบัตหิ น้ าทีโ่ ดยไม่ เลือกปฏิบัตอิ ย่ างไม่ เป็ นธรรม
5) การมุ่งผลสั มฤทธิ์ของงาน
ให้ ส่วนราชการกำหนดข้ อบังคับว่ าด้ วยจรรยาข้ าราชการเพือ่ ให้ สอดคล้ องกับลักษณะของงานในส่ วนราชการนั้นตามหลักวิชาและ
จรรยาวิชาชีพ
ในการกำหนดข้ อบังคับว่ าด้ วยจรรยาข้ าราชการตามวรรคสอง ให้ จัดให้ มีการรับฟังความคิดเห็นของข้ าราชการและประกาศให้
ประชาชนทราบด้ วย
http://www.ocsc.go.th/ocsccms/frontweb/view.jsp?module=question&questionID=que0018644
 นักบริหารกับสถานการณ์ ทเี่ ปลีย่ นแปลง
• 1. อยู่กบั ความถูกต้ องมิใช่ ถูกใจกิเลส
• 2. ตัดสิ นใจบนฐานความรู้ (Learning
Organization)
• 3. R2R =Routine to Research
• 4. รู้ เท่ า(ปัญญา) และรู้ ทนั (สติ)
• 5. เห็นกระบวนการการพัฒนาปัญญา Data-Analysis-
Information-Synthesis-Knowledge-Practice- Wisdom
 การบริหารยุคใหม่ กบั ธรรมาภิบาล
• หัวข้ อการฝึ กอบรมข้ าราชการใหม่   (HRD)             
•                1.  การทำงานมุ่งผลสั มฤทธิ์  จิตวิทยาในการทำงานและทำงานอย่ างไร
ได้ ท้งั ใจได้ ท้งั งาน
•                2. กิจกรรมพัฒนาความคิดสร้ างสรรค์ และผจญภัยรวมใจเป็ นหนึ่ง
•                 3.  บทบาทพันธกิจกรมอนามัย
•                 4.  มโนทัศน์   กุศลกรรมการส่ งเสริมสุ ขภาพและอนามัยสิ่ งแวดล้ อม
•                 5.  ทักษะการสื่ อสารทีม่ ปี ระสิ ทธิภาพ
•                 6.  มนุษยสั มพันธ์ ในการทำงาน
•                 7.  การบริการทีด่ ี
•                 8.  จริยธรรมและคุณธรรมสำหรับข้ าราชการ
•                 9.  การทำงานตามรอยพระยุคลบาท
 การบริหารยุคใหม่ กบั ธรรมาภิบาล
• ผลสัมฤทธิ์ = ผลผลิต + ผลลัพท์
• Results = Outputs + Outcomes
• CSR = Corporate Social Responsibility
• Good Global Citizenship
• Global worming
 ธรรมาภิบาล(good governance)
• UN กำหนดหลักธรรมาภิบาลไว้ 8 ประการ คือ
• 1. การมีส่วนร่ วม
• 2. การปฏิบตั ิตามกฎ
• 3. ความโปร่ งใส
• 4. ความรับผิดชอบ
• 5. ความสอดคล้อง
• 6. ความเสมอภาค
• 7. หลักประสิ ทธิภาพและประสิ ทธิผล
• 8. การมีเหตุผล
• สรุ ปว่าธรรมาภิบาล ต้องโปร่ งใส(Transparency) อธิบายได้(Accountability) และรับผิด
ชอบ(responsibility)
• http://www.m-ed.net/mpa5/index.php?topic=59.0
หลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง(Sufficial economy)

ทางสายกลาง
พอประมาณ
มีเหตุผล มีภูมิคุ้มกัน

เงือ่ นไขความรู้ เงือ่ นไขคุณธรรม

รอบรู้ รอบคอบ ระมัดระวัง ซื่อสั ตย์ อดทน ขยัน แบ่ งปัน

ชีวติ /เศรษฐกิจ/สั งคม

สมดุล/มัน่ คง/ ยัง่ ยืน
 ข้ อสอบวิชา “คุณธรรมนักบริหาร”
• 1. การเป็ นนักบริ หารที่ดีและมีความสุ ขจะต้องทำอย่างไร(25
คะแนน)
• 2. ทำอย่างไรชีวติ จึงมีความสุ ขและบริ การประชาชนได้รับความชื่นใจ
(25 คะแนน)
• 3. ทำอย่างไรจึงจะทำให้การบริ หารงานมีธรรมาภิบาล (25 คะแนน)
• 4. เศรษฐกิจพอเพียงคืออะไร ใช้ชีวติ และการบริ หารงานอย่างไรจึงได้
ชื่อว่าชีวติ และการงานดำเนินไปตามแนวทางของเศรษฐกิจพอเพียง (
25 คะแนน)
 สรุป “คุณธรรมผ้ ูบริหาร”
• 1 คนดี 2. คนเก่ ง 3. คนกล้ า
4. เชื่อมัน่ 5. ทันโลก 6. เหนือ
โลก 7.อยู่กบั โลกอย่ างรู้ เท่ าทัน
 นักบริ หารยุคใหม่ตอ้ งเป็ นผูไ้ ด้ชื่อว่า พหูสูตร
คำว่ าพหูสูตร คือเป็ นผู้ทฟี่ ังมาก เล่าเรียนมาก เป็ นผู้รอบรู้ โดยมีลกั ษณะดังนีค้ อื
๑.รู้ ลกึ คือการรู้ ในสิ่ งนั้นๆ เรื่องนั้นๆ อย่ างหมดจดทุกแง่ ทุกมุม อย่ างมีเหตุ
มีผล รู้ ถงึ สาเหตุจนเรียกว่ าความชำนาญ
๒.รู้ รอบ คือการรู้ จักช่ างสั งเกตในสิ่ งต่ างๆ รอบตัว
เช่ นเหตุการณ์ แวดล้อมเป็ นต้ น
๓.รู้ กว้ าง คือการรู้ ในสิ่ งใกล้เคียงกับเรื่องนั้นๆ ทีเ่ กีย่ วข้ องกัน สั มพันธ์ กนั
เป็ นต้ น
๔.รู้ ไกล คือการศึกษาถึงความเป็ นไปได้ ผลในอนาคตเป็ นต้ น
http://gotoknow.org/blog/selfmaster/231479
 ถ้ าอยากจะเป็ นพหูสูตก็ควรต้ องมีคุณสมบัตดิ งั ว่ านีค้ อื
๑.ความตั้งใจฟัง ก็คอื ชอบฟัง ชอบอ่านหาความรู้ และค้ นคว้ าเป็ นต้ น
๒.ความตั้งใจจำ ก็คอื รู้ จักวิธีจำ โดยตั้งใจอ่านหรือฟังในสิ่ งนั้นๆ และจับใจ
ความให้ ได้
๓.ความตั้งใจท่ อง ก็คอื ท่ องให้ ร้ ู โดยอัตโนมัติ ไม่ ลมื ในสิ่ งทีเ่ ป็ นสาระ
สำคัญ
๔.ความตั้งใจพิจารณา ก็คอื การรู้ จักพิจารณา ตรึกตรองในสิ่ งนั้นๆอย่ าง
ทะลุปรุโปร่ ง
๕.ความเข้ าใจในปัญหา ก็คอื การรู้ อย่ างแจ่ มแจ้ งในปัญหาอย่ างถ่ องแท้ ด้วย
ปัญญา
 แนวคำตอบข้ อสอบวิชา “คุณธรรมนักบริหาร”
• 1. นักบริ หารที่ดี ต้องรู้ดี รู้ชวั่ เว้นชัว่ ทุกชนิด ทำดีเดี๋ยวนี้มิใช่เดี๋ยวก่อน
ฉลาดในการรักษาใจไม่ให้เศร้าหมองเลยแม้ขณะจิตเดียว
2. ใจดีมีสมั มาปั ญญา เมตตา เสมอหน้ากัน
3. ใช้กระบวนการปั ญญานิยมมากกว่าอำนาจนิยม
4. เป็ นผูเ้ อื้ออำนวยมากกว่าผูอำ ้ นวยการ(Facilitator more than Director)
หมดความเห็นแก่ ตวั (อย่ างโง่ เขลา) เห็นแก่ความถูกต้ องเป็ นธรรม
 Discretionary
Responsibility
ความรับผิดชอบต่อสังคม
โดยการพิจารณาผลกระทบอย่างรอบคอบ
Ethical Responsibility
การยึดถือจรรยาบรรณทำในสิ่ งที่ถูกต้อง ไม่ทำร้ายผูอ้ ื่น
Legal Responsibility
ความรับผิดชอบในการปฏิบตั ิตนให้ถูกต้องตามกฎหมาย
Economic Responsibility
ความรับผิดชอบในการสร้างผลประโยชน์ให้แก่องค์กรที่ตนบริ หาร

ผู้บริหารระดับสู ง
http://www.google.co.th/imglanding?q=%E0%B8%9C%E0%B8%B9%E0%B9%89%E0%B8%9A
 หลักการของผู้บริหาร
• 1.Think Globally
• 2. Plan Regionally
• 3. Act Locally
 5 มิตผิ ู้นำยุคใหม่
• 1.จริยธรรม
• 2.คุณธรรม
• 3.ภาวะผู้นำ
• 4.กล้าเปลีย่ นแปลง
• 5.ทำงานเชิงรุก
 การฝึ กฝนอบรมตนเพือ
่ ความเป็นมนุษย์ผม
ู ้ ใี จสูงเหนือ
ั
สญชาตญาญอย่ ั เหนืออำนาจความเห็นแก่ต ัว
างสตว์
เหนือความมืดบอด เหนือความไม่รู ้

ID EGO Super EGO

คนดิบ คนดี คนประเสริฐ
ปุถชุ น ก ัลยาณชน อริยชน
ตาม คุม เหนือ
ั
สญชาต ั
สญชาตญา ั
สญชาตญาณ
ญาณ ณ

Associate Professor Dr. Marut Damchaom : Prince of Songkla University

The best research awardees of South East Asia Ministers of Education Organization (SEAMEO) 2002
2002 SEAMEO Jasper Fellowship : THEME: Children’s Right to Education at Lee Meridian Hotel BKK,
Thailand
Research Consultant at RDI (Research and Development Institution)
PNRU(Phranakorn Rajabhat University ) Bangkok, Thailand 10220
Tel. & Fax: 66(02)5212288 : Mobile Phone : 0840992867
E-mail: marutd042@gmail.com , dmarut@bunga.pn.psu.ac.th created 04012010
1. ร ักษาความคิดจิตใจให้สะอาด
2. ร ักษากายให้สะอาดสวยงาม
3. ร ักษาสงิ่ แวดล้อม และเครือ ้ า่ งๆให้สะอาด
่ งใชต
4. เคารพความคิดเห็นของผูอ ื่ และไว้ใจซงึ่ ก ันและก ัน
้ น
ื่ มน
5. เชอ ึ ษาอย่างจริงจ ัง
่ ั ในการศก
6. ร ักษาความสงบ
7. ปฏิบ ัติตามกฎทงหมดด้
ั้ วยความสม ัครใจแม้เรือ
่ งนนเป
ั้ ็ น
เรือ
่ งไม่สำค ัญ
แซมซันจอมพลัง
ดอกมะลิจากรัสเซีย
 ปรากฏการณ์ อวิชชา/
ธรรมชาติ ความไม่รู ้
Ignorance
Natural
Phenomena

คน/ปัญหา
Problem/Human

ความรูแ
้ จ้ง ึ ษา/วิจ ัย
ศก
Knowledge
Education/
Wisdom Research

Natural Phenomena Cycle

Associate Professor Dr. Marut Damchaom : Prince of Songkla University
The best research awardees of South East Asia Ministers of Education Organization
(SEAMEO) 2002
2002 SEAMEO Jasper Fellowship : THEME: Children’s Right to Education at Lee Meridian
Hotel BKK, Thailand
Research Consultant at RDI (Research and Development Institution)
PNRU(Phranakorn Rajabhat University ) Bangkok, Thailand 10220
Tel. & Fax: 66(02)5212288 : Mobile Phone : 0840992867
E-mail: marutd042@gmail.com , dmarut@bunga.pn.psu.ac.th created 04012010