HUBUNGAN

ETNIK
Dari Segregasi ke Integrasi

Mahyuddin Khalid & Mohd Ashrof Zaki Yaakob

Dari Segregasi ke Integrasi

Dari Pengasingan ke Penyatuan

Hasil Pembelajaran
Kandungan

Cabaran dalam Memupuk

Integrasi di Menganalisis kepentingan program
Malaysia perpaduan dan integrasi nasional
Peranan kerajaan demi kestabilan dan kesejahteraan
Peranan masyarakat dalam sosial di Malaysia
konteks Mengenalpasti peranan-peranan
Hubungan Etnik yang dimainkan oleh kerajaan
melalui dasar-dasar ke arah integrasi
Peranan NGO dalam kontek
Hubungan Etnik Mengenalpasti peranan masyarakat
dan NGO ke arah integrasi dan
Integrasi Menurut Perspektif Islam
perpaduan di Malaysia.

2
Pelan & Strategi Integrasi

Usaha mengukuhkan hubungan etnik secara holistik amat mencabar kerana gagasan
yang retorik dan simbolik semata-mata hanya menghasilkan impak yang kurang
berkesan.
Pelbagai usaha telah diambil untuk mengukuhkan lagi hubungan sosial pelbagai etnik di
negara ini serta membina masyarakat yang lebih adil dari segi struktur sosial dan ekonomi.
Oleh yang demikian, strategi integrasi perlu dilaksanakan semua pihak iaitu kerajaan,
masyarakat dan NGO bersesuaian dengan peranan yang diperlukan.

3
Dari Pengasingan ke Penyatuan

Sebelum merdeka, Tanah Melayu telah melaksanakan dasar pecah dan perintah di
bawah penjajahan British.
Dasar ini mewujudkan segregasi dalam kalangan etnik yang mengukuhkan kuasa politik
dan ekonomi British di Tanah Melayu.
Justeru, bagi memupuk perpaduan di kalangan rakyat, Malaysia mengutamakan
integrasi.
Tahap-tahap hubungan etnik dilihat dari segi darjah kedekatan bermula dengan
hubungan terpisah, iaitu segrasi sehingga hubungan yang terbentuk sebati iaitu
amalgamasi.
Hubungan yang rapat mampu mengurangkan konflik dan mengutamakan
persefahaman serta mewujudkan perpaduan antara pelbagai etnik.

4
Faktor-faktor Berlaku Konflik Masyarakat

5
Faktor Sosial Berlaku Konflik Masyarakat

Konflik antara kumpulan masyarakat.

Kedudukan lokasi kelas masyarakat.

Taraf pendidikan dan kemahiran kerja dan pendapat.

Budaya hidup yang sesetengahnya membatasi peluang mobiliti sosial mereka untuk keluar daripada
golongan miskin.

6
Integrasi Hubungan Etnik: Pengalaman Malaysia

Negara lain menjadikan Malaysia sebagai contoh dari segi hubungan etnik kerana
berjaya mewujudkan keharmonian dalam kalangan pelbagai etnik.
Ini adalah hasil usaha kerajaan yang bersifat top-down disokong oleh pihak swasta
dan juga badan bukan kerajaan (NGO) serta rakyatnya yang bersifat bottom-up.
Tujuannya adalah untuk memupuk perpaduan dan memantapkan hubungan etnik
dalam kalangan masyarakat Malaysia.

7
Peranan Kerajaan

Memupuk semangat hubungan etnik

yang harmoni telah menjadi agenda Antara usaha yang
utama kerajaan yang dilaksanakan dirancang dan
melalui dasar-dasar tertentu.
dilaksanakan ialah:
Pelbagai agensi kerajaan yang
dipertanggungjawabkan untuk
memastikan usaha menyatupadukan
masyarakat pelbagai etnik. Jabatan
Perpaduan Memperkasakan
Dasar- dasar Strategi-strategi
Negara dan sekolah
Kerajaan Terfokus
Integrasi kebangsaan
Nasional (JPIN)

8
Jabatan Perpaduan Negara Dan Integrasi
Nasional

Sejarah
Ditubuhkan bagi menangani isu-isu berhubung pembinaan semula perpaduan
Bermula dengan MAGERAN
masyarakat di Malaysia yang rapuh pasca 13 Mei 1969

Matlamat
Ke arah pembentukan bangsa Malaysia yang bersatu
Memupuk kesefahaman dan semangat muhibah Melalui jaringan dan interaksi sosial
padu dan beridentiti nasional

Strategi

Pelan Tindakan Perpaduan dan Integrasi Nasional 2006-2010.

Program utama JPNIN

Rukun Tetangga Skim Ronda Sukarela Tabika Perpaduan Kelab Rukun Negara Sekretariat Rukun Negara

9
Jabatan Perpaduan Negara Dan Integrasi
Nasional

Majlis Gerakan Negara Malaysia (MAGERAN)

Ditubuhkan sebagai usaha memulihkan hubungan antara kaum akibat daripada peristiwa 13
Mei 1969.
Mewujudkan Jabatan Perpaduan Negara pada 1 Julai 1969 untuk menangani isu berhubung
pembinaan semula perpaduan kaum di negara ini.
Dibubarkan pada tahun 1971.
Majlis Penasihat Perpaduan Negara
Ditubuhkan pada 23 Februari 1971
Tujuannya adalah untuk memupuk dan memelihara perpaduan etnik.
Diletakkan dibawah tanggungjawab Jabatan Perpaduan Negara (JPN).

10
Dasar-dasar Kerajaan

Kerajaan telah merangka dan memberi penekanan kepada beberapa dasar dalam bidang sosioekonomi
yang menyumbang ke arah perpaduan dan keharmonian masyarakat pelbagai etnik serta menjalin
integrasi nasional.
Dasar yang dirangka bertujuan mewujudkan keharmonian dalam berpolitik dan memupuk perpaduan
rakyat.
Dasar Pendidikan Kebangsaan
Dasar Kebudayaan Kebangsaan
Dasar Ekonomi Baru
Pengenalan Rukun Negara (ideologi kebangsaan)
Dasar yang dirangka dengan visi dan misi menjadikan Malaysia maju dalam semua aspek kehidupan
Dasar Pembangunan Negara
Dasar Wawasan Negara
Dasar Sosial Negara
Pengenalan Wawasan 2020

11
Dasar Pendidikan Kebangsaan

Sekolah Wawasan
Menyediakan ruang sosial bagi pelajar dari
pelbagai etnik berinteraksi seterusnya menjalin
hubungan yang harmonis

RIMUP
Dasar Pendidikan Kerjasama antara sekolah pelbagai aliran dalam
Kebangsaan program pelajar dan guru bagi meningkatkan
hubungan etnik dalam kalangan pelajar
diperkenalkan
Program utama
melalui Akta Bahasa Tamil & Mandarin
dibawah Dasar
Pelajaran 1961 Penawaran matapelajaran Tamil dan Mandari di
sekolah aliran kebangsaan sebagai bahasa
Pendidikan kedua sebagai pemangkin proses interaksi dan
merupakan dasar integrasi kaum
Kebangsaan:
kearah mewujudkan Pelan Pembangunan Pendidikan
masyarakat yang Bertujuan mewujudkan masyarakat yang
saksama melalui peningkatan taraf hidup serta
harmonis. mengurangkan jurang sosio ekonomi

Program Bantuan Pelajar

Program lain seperti Rancangan Makanan
Tambahan, Program Susu Sekolah, Skim Baucar
Tuisyen dan Skim Pinjaman Buku Teks

12
Dasar Kebudayaan Kebangsaan

Dasar Kebudayaan Kebangsaan Teras Dasar Kebudayaan Kebangsaan

adalah penting bagi sesebuah
negara membangun dan yang
Berteraskan kepada kebudayaan rakyat
mempunyai penduduk berbilang asal rantau ini.
kaum seperti Malaysia.

Unsur-unsur kebudayaan lain yang sesuai

Dasar ini menjadi garis panduan
dalam membentuk, mewujud dan
mengekalkan identiti negara di
kalangan dunia antarabangsa.
dan wajar diterima
Islam menjadi unsur yang penting dalam
pembentukan kebudayaan kebangsaan

13
Dasar-dasar Pembangunan Negara

Dasar Ekonomi Baru Dasar Pembangunan Nasional Dasar Wawasan Negara

Bermatlamat mencapai Bermatlamat mencapai Penerusan dasar ke arah

perpaduan negara dengan: pembangunan seimbang bagi Wawasan 2020
Memperbetulkan mewujudkan masyarakat yang Mewujudkan Bangsa Malaysia
ketidakseimbangan bersatu padu dan adil yang bersatu padu, progresif
sosioekonomi antara kaum Mewujudkan masyarakat dan makmur
dan wilayah Perdagangan & Perindustrian Meningkatkan daya tahan
Mempertingkatkan Bumiputera dan daya saing ekonomi
penglibatan bumiputera Digerakakkan atas landasan Malaysia.
dalam bidang perniagaan kukuh membentuk
dan perusahaan pembangunan seimbang
meliputi aspek keadilan sosial,
nilai, etika, dan moral mengikut
acuan tempatan.

14
Rukun Negara

Sejarah

Dibentuk pada 31 Ogos 1970

Oleh Majlis Gerakan Malaysia (MAGERAN)
Berdasarkan pindaan Draf Rukun Negara yang
terbentuk melalui Majlis Perundangan Negara (MPN)

Fungsi

Ideologi nasional Malaysia

Panduan untuk merencana program dan dasar
negara
Instrumen mengatasi garis pemisah antara etnik
dalam membentuk dan membimbing masyarakat
Malaysia ke arah mewujudkan perpaduan
Peraturan dan norma hidup kepada masyarakat di
Malaysia
Dapat mewujudkan perpaduan antara etnik di
negara ini

15
Wawasan 2020

Diperkenalkan pada 28 Februari Wawasan 2020 bertujuan

1991 dengan matlamat mewujudkan masyarakat
Bermoral dan beretika, kukuh dalam nilai agama

Menjadikan Malaysia sebuah negara industri Liberal dan bertolak ansur

Mempunyai daya perubahan tinggi dan memandang

jauh kedepan

Penyayang dan budaya menyayangi

Pembentukan negara Malaysia yang maju menjelang Adil dalam bidang ekonomi
2020
Mempunyai ekonomi yang boleh bersaing, dinamik, giat
dan berdaya tahan

16
Strategi-strategi Terfokus

Strategi
Strategi Strategi Sistem Strategi Penggunaan
Keseimbangan
Persefahaman Politik Pendidikan Bahasa Kebangsaan
Ekonomi

Strategi
Strategi Integrasi
Kepercayaan Strategi Kebudayaan Strategi Keselamatan
Wilayah
Agama

Strategi
Strategi Penggunaan
Pembangunan Strategi Media Massa Strategi Kesukanan
Tenaga Manusia
Kawasan

Strategi Perpaduan Strategi Penyelidikan Strategi Pemantauan

Strategi Program dan
dan Pertubuhan dan Penerbitan isu-isu semasa dan
aktiviti Perpaduan
Sukarela Bahan Bacaan konflik

17
Strategi Persefahaman Politik

Peruntukan dalam perlembagaan merangkumi:

Sistem kerajaan persekutuan
Demokrasi berparlimen
Raja berperlembagaan
Kedudukan Raja-raja Melayu
Bahasa kebangsaan
Hak mengamalkan agama masing-masing
Hak asasi rakyat Malaysia
Kedudukan istimewa kaum bumiputera dan peribumi
Lambang-lambang negara
Pembahagian kuasa dan tanggungjawab antara kerajaan persekutuan dengan kerajaan negeri
Merupakan kerangka kepada usaha untuk memupuk identiti nasional, perpaduan antara kaum dan integrasi antara wilayah.
Mengawal dan mencegah pertubuhan yang memperjuangkan kepentingan sesuatu kaum atau agama daripada melakukan kegiatan yang
dapat menjejaskan keharmonian antara kaum dan menggugat kestabilan negara.
Pendukung parti bersikap dan bertindak sederhana terhadap sesuatu isu untuk mengelakkan daripada berlaku ketegangan antara kaum.

18
Strategi Ekonomi dan Guna Tenaga

Strategi Keseimbangan Ekonomi

Strategi Penggunaan Tenaga Manusia
Faktor yang menimbulkan ketegangan antara
hubungan etnik: Memastikan agar lantikan mengisi sesuatu
Sentimen etnosentrisme, prejudis dan tanggapan dan
kedudukan sosioekonomi antara etnik yang tidak
jawatan tidak berdasarkan faktor kaum,
seimbang. agama dan budaya.
Kumpulan etnik yang dikenali mengikut aktiviti ekonomi
mereka. Pemilihan perlu dibuat secara adil
Usaha-usaha kerajaan untuk mencapai perpaduan: berdasarkan kelayakan pemohon.
Mengimbangkan kedudukan sosioekonomi antara etnik
dan wilayah. Menerapkan unsur perpaduan dalam
Mengurangkan pengenalan etnik berdasarkan kegiatan kalangan pekerja.
ekonomi.
Meningkatkan taraf ekonomi tanpa merugikan mana- Bertanggungjawab melaksanakan setiap
mana pihak.
dasar yang digubal oleh kerajaan.
Sektor swasta juga perlu memberi sokongan agar
pengenalan etnik berdasarkan aktiviti ekonomi dapat
dikurangkan.

19
Strategi Pendidikan dan Bahasa Kebangsaan

Strategi Sistem Pendidikan

Strategi Penggunaan Bahasa
Menyediakan persekitaran serta kemudahan yang kondusif
bagi keperluan sosialisasi dalam sebilangan rakyat Malaysia. Kebangsaan
Melahirkan kesedaran nasional, semangat cinta dan bangga
kepada negara dan perpaduan antara kaum. Bahasa Melayu sebagai bahasa rasmi
Menggunakan bahasa Melayu sebagai bahasa perantara. negara.
Menyeragamkan kurikulum, kokurikulum, peperiksaan serta
persijilan yang mempunyai pengiktirafan yang sama. Membolehkan pelbagai etnik dan
Membenarkan pengajaran dan pembelajaran menggunakan keturunan berkomunikasi antara satu sama
bahasa ibunda etnik tertentu. Contohnya: Bahasa Mandarin,
Tamil, Iban dan Kadazan Dusun. lain dengan selesa.
Menerapkan sikap dan nilai-nilai yang mendukung

pencapaian perpaduan negara. Menginterpretasikan alam dan realiti dan
Program pendidikan yang dijalankan oleh pelbagai agensi mewujudkan satu ciri persamaan antara
dan pihak di luar sistem pendidikan formal dan tidak formal
dapat memupuk perpaduan negara dan integrasi nasional.
mereka.
Bahasa Melayu pernah menjadi lingua-
franca ketika zaman pemerintahan
Kesultanan Melayu Melaka.

20
Strategi Kepercayaan Agama dan
Kebudayaan

Strategi Kepercayaan Agama Strategi Kebudayaan

Rakyat Malaysia bebas menganut dan Kebudayaan nasional dibentuk
mengamalkan agama dan kepercayaan berpandukan 3 prinsip:
masing-masing. Kebudayaan Kebangsaan Malaysia
Tujuan adalah memelihara suasana berteraskan kebudayaan rakyat asal rantau
ini.
harmoni antara rakyat berbilang kaum.
Unsur-unsur kebudayaan lain yang sesuai
Walaupun agama Islam menjadi agama dan wajar diterima menjadi unsur
rasmi, agama lain turut dilindungi oleh Kebudayaan Kebangsaan.
perlembagaan.
Islam menjadi unsur penting dalam
pembentukan Kebudayaan Kebangsaan.

21
Strategi Integrasi Wilayah dan Pembangunan
Kawasan

Strategi Integrasi Wilayah Strategi Pembangunan Kawasan

Penambahbaikan dalam sistem perhubungan
kebangsaan dan pengangkutan perluasan Penempatan baharu seharusnya
sistem radio dan televisyen nasional. mempunyai penduduk terdiri daripada
Penubuhan pelbagai agensi kerajaan pelbagai kaum.
persekutuan.
Mengadakan program lawatan pemimpin Perlu ditubuhkan jawatankuasa penduduk
masyarakat. seperti Rukun Tetangga
Tumpuan khusus diberi kepada usaha Mengadakan aktiviti yang melibatkan
pemupukan integrasi wilayah dan hubungan
antara Kuala Lumpur Kuching Kota Kinabalu. semua golongan etnik.
Memberi penjelasan lebih mendalam tentang Prasarana seperti dewan serba guna dan
adat resam dan kebudayaan setiap etnik.
dewan komuniti perlu disediakan.
Mengikis salah tanggapan yang timbul dalam
bidang sosioekonomi dan lain-lain.
Pengintegrasian antara kawasan bandar dan
luar bandar.

22
Strategi Keselamatan dan Pemantauan

Strategi Keselamatan
Strategi Pemantauan Isu-isu Semasa dan
Aspek pencegahan:
Konflik
Nyawa dan harta benda awam dan pembangunan
negara dapat dipelihara dan tidak terancam.
Mewujudkan mekanisme pemantauan
Penguatkuasaan di sisi undang-undang ke atas
kebebasan bercakap, berhimpun dan menubuhkan tahap perpaduan dan integrasi nasional
persatuan, tahanan preventif, penguatkuasaan secara berterusan dan sistematik.
peruntukan Akta Hasutan dan kawalan terhadap
penerbitan melalui undang-undang yang berkaitan.
Aspek pemulihan:
Langkah pengesanan awal terhadap isu-
Usaha untuk menenteramkan keadaan setelah
isu semasa dan konflik.
berlakunya konflik.
Keselamatan dan ketenteraman awan yang melibatkan
Sistem dalam talian membolehkan
pihak polis. maklumat dapat dikesan dan diperoleh
Juga dibantu oleh pihak lain seperti angkatan tentera, dengan segera.
Ikatan Relawan Rakyat (RELA), Rukun Tetangga dan jika
keadaan tidak dapat dikawal, darurat diisytiharkan.
Membantu pihak jabatan dan agensi lain
untuk mengambil tindakan pencegahan
awal.

23
Strategi Media Massa dan Penyelidikan

Strategi Media Massa

Strategi Penyelidikan dan Penerbitan
Membantu memupuk perpaduan negara.
Bahan Bacaan
Menyampaikan maklumat, pembentukan sikap dan
pandangan rakyat dan penerapan nilai-nilai murni Diperkenalkan untuk mengetahui pola
positif.
Media elektronik seperti internet dapat menghubungkan
hubungan etnik semasa.
rakyat dari setiap pelusuk negara.
Merangka strategi dan perancangan
Stesen televisyen dapat memupuk perpaduan negara
dan integrasi nasional. program yang berkesan.
Penerbitan akhbar dan majalah memberi sumbangan
kepada usaha memantapkan perpaduan negara Mewujudkan instrumen untuk mengukur
berdasarkan etika kewartawanan. tahap perpaduan.
Pengamal media harus bertanggungjawab dan peka
apabila menyentuh dan melaporkan perkara berkaitan Bertambah kukuh dengan adanya
kaum dan agama.
penerbitan bahan bacaan mengenai
Mereka harus memastikan laporan tidak melanggar Akta
Hasutan 1948 dan Akta Mesin Cetak dan Penerbitan parpaduan dan integrasi serta adat resam
1948. masyarakat Malaysia.

24
Strategi Perpaduan dan Kesukanan
Strategi Perpaduan dan Pertubuhan
Sukarela
Pada tahun 1998, konsep pemasyarakatan
dan perpaduan diperkenalkan.
Menerapkan ciri-ciri identiti nasional
Membangunkan bangsa Malaysia berasakan
semangat persaudaraan dan
kewarganegaraan.
Menekankan kepentingan perpaduan dalam
kalangan perlbagai etnik.
Menggunakan segala saluran dan prasarana
yang sedia ada.
Rukun Tetangga dan persatuan penduduk
diperkenalkan untuk menjayakan penerapan
nilai-nilai murni, perpaduan dan integrasi
nasional melalui aktiviti kemasyarakatan.
Strategi Kesukanan
Merupakan bidang yang ideal untuk
membentuk perpaduan dan integrasi dalam
kalangan rakyat Malaysia terutama bagi
acara sukan yang popular.
Mewujudkan peluang dan persekitaran bagi
pergaulan dan interaksi sosial.
Melahirkan suasana yang sangat sesuai untuk
memupuk semangat persaudaraan dan
solidariti tanpa mengira etnik dan keturunan.
Membantu menaikkan semangat patriotisme.
Mencairkan perasaan etnosentrisme, prejudis
dan prasangka buruk.
25
Strategi Penubuhan Panel Penasihat Perpaduan Negara (PANEL) dan
Jawatankuasa Penasihat Perpaduan Peringkat Negeri (JKPPN)

Meningkatkan Kesedaran Dan Penghayatan

Bertujuan membincangkan isu
perpaduan dan intergrasi nasional dan
memainkan peranan lebih berkesan.
Bertindak sebagai penyelaras kepada
agensi lain.
Bertanggungjawab menasihati, melapor
dan mendapatkan persetujuan Jemaah
Menteri dan Parlimen tentang isu
perpaduan dan intergrasi nasional.
Kumpulan Sasaran Termasuk Kanak-kanak Prasekolah
Sehingga Ke Peringkat Pengajian Tinggi.
Kakitangan Kerajaan Atau Swasta Serta Anggota
Komuniti Seperti Belia, Wanita Dan Orang Kurang
Upaya Serta Orang Ramai Juga Berperanan
Membawa Perubahan Dari Aspek Pengetahuan,
Sikap Dan Kemahiran Tentang Perpaduan Antara
Etnik Di Peringkat
Peringkat Sekolah
Tempat Kerja
Peringkat Komuniti
Latihan Dalam Bidang Komunikasi Antara Budaya,
Pengauditan Dasar Kerajaan Dan Mengasilkan Satu
Etika Tentang Hak Dan Tanggungjawab Kemanusiaan
Untuk Rakyat Malaysia Dapat Membantu
Memantapkan Proses Perpaduan & Integrasi.

26
Memperkasakan Institusi Persekolahan

Sekolah kebangsaan:
Memperkasakan Sekolah Wawasan
Perlu diperkasakan bagi menerapkan semangat perpaduan
dalam kalangan pelbagai etnik.
Pendekatan alternatif untuk memupuk nilai
Merupakan institusi pendidikan jati diri nasional.
perpaduan etnik dan intergrasi nasional.
Perlu ditadbir sebaik-baiknya supaya boleh menarik pelbagai
golongan etnik.
Mewujudkan dua atau tiga sekolah
Ibu bapa diberi kebebasan menghantar anak mereka ke rendah yang berlainan bahasa pengantar.
sekolah kebangsaan termasuk sekolah jenis kebangsaan
Cina atau Tamil tanpa halangan.
Bertujuan memberikan peluang kepada
Semangat perpaduan pelajar harus dipupuk bukan para pelajar pelbagai etnik untuk bergaul
sahaja dari peringkat sekolah, malah harus diteruskan
hingga di peringkat Institu Pengajian Tinggi. dan berinteraksi melalui pelbagai aktiviti
Rancangan Malaysia Ke-10: tanpa menjejaskan status dan
Kualiti pengajaran di peringkat sekolah kebangsaan dinaikkan perkembangan sekolahnya.
sebanyak 100% guru di sekolah menengah dan 25% guru di
sekolah rendah akan mempunyai kelayakan ijazah pertama
menjelang tahun 2012.
Hal sedemikian adalah untuk menjadikan sekolah
kebangsaan menjadi sekolah pilihan.

27
Memperkenalkan Program Latihan Khidmat
Negara (PLKN)
Khidmat Negara bertujuan bagi
PLKN
pembinaan sahsiah diri
bermatlamatkan membina dan
mengukuhkan semangat patriotisme
dikalangan generasi muda,
menyatukan golongan muda dari
pelbagai kaum dan menyediakan
mereka bagi menghadapi cabaran
dari dalam dan luar negara
Program kurus latihan yang mula dilaksanakan sejak 2004
Setiap tahun 18% daripada remaja berumur 18 tahun
pada tahun latihan dipilih untuk menyertai PLKN.
Objektif PLKN:
Menanam semangat patriotisme dan cintakan negara
Mempertingkat perpaduan kaum dan integrasi nasional
Membentuk perwatakn positif melalui nilai-nilai murni
Menanam semangat kesukarelaan
PLKN 2.0
Mulai 2017, transformasi dilaksanakan melalui modul-baharu PLKN
Untuk menyiapkan pelatih berdepan dengan cabaran masa depan
Melalui pelaksanaan modul meliputi aspek kemahiran vokasional.
28
Strategi Ke Arah Integrasi

RUKUN
TETANGGA

SKIM
RONDAAN
PERANAN SUKARELA
MASYARAKAT
RUMAH
TERBUKA

DIFUSI
BUDAYA

29
Rukun Tetangga

Sejarah

Diperkenalkan pada 1975

Bermatlamat
Memelihara, meningkat dan mengukuhkan perpaduan rakyat dan integrasi Selaras dengan dasar-dasar kerajaan berlandaskan Perlembagaan Persekutuan
nasional dan Rukun Negara

Pelaksanaan
Rakyat mengawal keselamatan di kawasan Diperluaskan dengan pendekatan pembangunan
Penganjuran berbagai aktiviti di dalam komuniti
kediaman masing-masing komuniti

Aspek
Sosial Pendidikan Sukan dan Rekreasi Kesihatan Ekonomi Keselamatan

30
Skim Rondaan Sukarela

SRS dijalankan sebagai salah satu

langkah untuk menjaga keselamatan
dalam Kawasan Rukun Tetangga
disamping mambantu pihak Polis
mengurangkan kadar janayah.

Skim Rondaan
SRS mengesan dan melapor isu-isu Sukarela (SRS)
perhubungan kaum dan menjadi adalah satu
perantara dalam penyelesaian konflik. cabang di
dalam Rukun
Tetangga.

31
Ziarah-menziarahi & Rumah Terbuka
Rumah Terbuka di Malaysia
bermaksud sesuatu perayaan
agama disambut oleh penganut
pelbagai agama dengan tujuan
memupuk persefahaman di
kalangan rakyat Malaysia.
Rumah terbuka tidaklah bertujuan
mengembangkan agama kepada penganut
agama lain.
Amalan rumah terbuka memberi kefahaman
kepada rakyat bukan Islam tentang nilai hidup
ajaran Islam yang menganjurkan sifat berbaik-
baik sesama manusia.
Amalan rumah terbuka ini sesuatu yang unik
bagi Malaysia, telah mendorong
menyumbang kepada keamanan dan
kebaikan keadaan dalam negara kita.
32
Difusi Budaya

Difusi penyerapan budaya kebiasaannya

berlaku secara sukarela yang tidak disedari.

Difusi budaya juga berlaku melalui unsur

kesenian dan keagamaan.

Proses-proses penyebaran unsur- Kini proses difusi tersangat cepat berlaku

unsur budaya dari individu kepada kerana terdapat berbagai-bagai kemudahan
individu yang lain ataupun dari
satu masyarakat ke masyarakat sistem komunikasi yang tersebar luas, seperti
yang lain. radio, tv dan filem.

33
Program di Institusi Pengajian Tinggi (IPT)

Majlis Perwakilan Pelajar (MPP) dianggotai oleh pelbagai etnik.

Aktiviti dan program yang dianjurkan oleh kelab dan persatuan dapat meningkatkan
perpaduan etnik dalam kalangan mahasiswa.
Contohnya: Pesta Tanglung bukan sahaja disertai oleh mahasiswa Cina, malah mahasiswa
Melayu dan India turut serta.
Sukatan kursus di semua IPT menitikberatkan aspek pendidikan yang harmoni dalam
masyarakat pelbagai etnik.
Contoh subjek yang mengandungi nilai rohani dan budaya: Kenegaraan, Tamadun Islam dan
Asia dan Hubungan Etnik.

34
Peranan NGO Dalam Konteks Hubungan Etnik

Pertubuhan induk di peringkat kebangsaan yang menaungi pertubuhan berasakan etnik

seperti Pertubuhan Belia Malaysia dan Dewan Perniagaan dan Perusahaan Malaysia.
Pertubuhan NGO pula dapat memainkan peranan untuk mempercepatkan proses
hubungan etnik di Malaysia.
Aspek kepimpinan:
Barisan kepimpinan (pemimpin persatuan) disertai daripada pelbagai etnik.
Contohnya: Majlis Belia Malaysia

Pelbagai dialog dan seminar diadakan oleh NGO dalam usaha memahami permasalahan dan
jalan penyelesaian dapat memupuk hubungan antara etnik walaupun terdapat pembahagian
pertubuhan mengikut etnik.
Contohnya: Pergerakan Belia 4B, Persatuan Belia Tamil, Dewan Perniagaan Melayu Malaysia, Dewan
Perniagaan Cina dan Dewan Perniagaan India Malaysia.

35
Peranan NGO Dalam Konteks Hubungan Etnik

Majlis Belia
Malaysia

Aspek Sosial Kelab Rotary

Kelab LION

RAKAN COP

PERANAN NGO Aspek

Keselamatan SUHAKAM
dan Hak Asasi

ALIRAN

GAPENA
Aspek
Pendidikan dan
Keagamaan
ABIM

36
Majlis Belia Malaysia
Majlis Belia Malaysia (MBM) ialah
MBM
sebuah Pertubuhan Bukan Kerajaan
yang bergerak sebagai badan induk
menyelaraskan pertubuhan belia dan
pelajar di negara ini
Penubuhan rasmi MBM adalah pada 9
September 1950
Diiktiraf sebagai majlis belia peringkat
kebangsaan bagi negara ini.
Tujuan utama MBM ialah
Mengukuhkan prinsip sukarela dan
demokratik dalam pergerakan belia
Mengemukakan pendapat kepada
kerajaan, badan-badan berkanun atau
badan-badan yang lain mengenai
perkara berkaitan belia
Menggalakkan penghormatan
antarabangsa, persefahaman antara
kaum, kerjasama dan kesejahteraan
menerusi kegiatan belia
37
Rakan Cop

Dilancarkan pada 9 Ogos 2004 oleh Kuala Lumpur.

Rakan Cop

Maklumat boleh disalurkan kepada Pusat Kawalan Polis (CCC) yang

beroperasi 24 jam (hotline, SMS, MMS e-mail dan website)
Rakan Cop adalah bersifat Community Oriented Policing dan Smart
Partnership
Rakan Cop membolehkan polis dan masyarakat saling mengembeleng
tenaga dengan lebih berkesan memerangi jenayah dan apa jua
masalah keselamatan

38
SUHAKAM
Suruhanjaya Hak Asasi Manusia
Malaysia(Suhakam) ditubuhkan
pada tahun 1999 melalui Akta
Suruhanjaya Hak Asasi Manusia 1999.
Hak Asasi Manusia seperti yang terkandung
dalam Perlembagaan Malaysia termasuklah :
Hak untuk bersuara
Hak untuk bergerak
Hak untuk berhimpun
Antara fungsi SUHAKAM:
mempromosikan kesedaran dan pendidikan berkaitan hak
asasi manusia
menasihat dan membantu Kerajaan merumuskan undang-
undang dan prosedur dan mengesyorkan langkah-langkah
yang perlu diambil
mengesyorkan kepada Kerajaan berhubung perjanjian
dan dokumen antarabangsa dalam bidang hak asasi
manusia;
menyiasat aduan tentang pelanggaran hak asasi manusia.
39
ABIM

Angkatan Belia Islam Malaysia (ABIM) ialah sebuah pertubuhan bukan kerajaan yang
ABIM

mewakili pergerakan belia Islam di Malaysia.

Ditubuhkan pada 1971
Cita-cita utama ABIM ialah menyumbang secara proaktif pembinaan masyarakat Islam
yang mampu menjadi teras terhadap proses pembinaan negara bangsa Malaysia yang
utuh di dalam pelbagai aspek kehidupan
ABIM sedia mendokong dan memperjuangkan usaha-usaha
Mewujudkan perpaduan ummah
Memperkukuhkan hubungan pelbagai kaum dalam rangka membina integrasi nasional,
membina rupa budaya bangsa yang sihat.

40
Integrasi Menurut Perspektif Islam

Integrasi menurut Islam bukan hanya di kalangan masyarakat Islam bahkan di kalangan
masyarakat bukan Islam
Islam menyarankan supaya kita menjalin hubungan baik dengan cara bertolak ansur,
saling menghormati dan bantu membantu antara satu sama lain
Integrasi hanya akan berjaya sekiranya semua masyarakat bekerjasama serta memberi
komitmen yang jitu

41
Asas Integrasi Islam

Asas
Integrasi
Agama
Al-Quran
Taqwa

42
Kepentingan Integrasi

Keperluan hidup bermasyarakat

Asas pembangunan ummah

Menggerunkan musuh Islam

Tanda kesempurnaan Aqidah

Mencontohi Rasulullah SAW

Berfikiran positif bersedia & saling bantu-membantu

Memastikan hak-hak sosioekonomi dipenuhi dengan adil

43
Kesan Perpecahan

Mengurangkan
kesempurnaan iman

Dijajah dan ditindas oleh pihak musuh

Mencemarkan Imej
Islam
Menghilangkan rahmat
Allah

Mendatangkan kemurkaan Allah

Hilang kehebatan
ummah

Umat Islam akan mundur dan

memberi kesan negatif kepada
pembangunan umat dan negara

44
Strategi Integrasi Islam

Persekitaran Menjauhi punca

yang baik persengketaan

Kembali kepada Menghargai nilai

Pendidikan
ajaran Islam perpaduan

Memperkukuh
Membina Mempraktikkan
hubungan
kefahaman amalan syura
ulama & umara

45
Kesimpulan

Usaha ke arah meraikan kepelbagaian perlu di fahami oleh semua lapisan masyarakat
Usaha ke arah mewujudkan integrasi etnik di Malaysia perlu melibatkan pelbagai pihak
Pelbagai dasar yang dibuat oleh pihak kerajaan seharusnya disokong oleh masyarakat
pelbagai lapisan kerana kejayaannya terletak atas kerjasama semua pihak.

46
Terima Kasih

Dari Segregasi ke Integrasi

Mahyuddin Khalid & Mohd Ashrof Zaki Yaakob

47