Macierze

Czym jest macierz

Macierz jest to ukad liczb, symboli lub wyrae zapisanych w postaci prostoktnej tablicy. Sowo macierz oznacza najczciej
macierz dwuwskanikow. Macierze jednowskanikowe nazywa si czsto wektorami wierszowymi lub kolumnowymi, co wynika
z zastosowa macierzy w algebrze liniowej. W informatyce macierze modeluje si zwykle za pomoc (najczciej
dwuwymiarowych) tablic. W macierzy moe by dowolna ilo kolumn i wierszy, podobnie jak w wektorze moe istnie dowolna
ilo elementw. Macierze wprowadza si czsto jako sposb skondensowanego zapisu ukadw rwna liniowych, co ma na
celu wyeliminowanie powtarzajcych si elementw standardowej notacji ukadw rwna tego rodzaju z wieloma
niewiadomymi. Same ukady pojawiaj si wprost podczas algebraizacji zagadnie geometrycznych (rwnania
liniowe parametryzujce punkty, proste, paszczyzny itd.).

Poziomy ukad elementw znajdujcych si w jednej linii nazywa si wierszem, a pionowy kolumn macierzy. Dane wpisane w
macierz nazywa si jej elementami, wspczynnikami lub wyrazami; kady element mona jednoznacznie zidentyfikowa podajc
jego wskaniki lub indeksy zwykle w tej kolejnoci: numer wiersza i kolumny macierzy, w ktrej stoi. Para zoona z liczby
wierszy i kolumn nazywana jest typem macierzy czsto liczby te oddziela si znakiem x. Wyrazy macierzy otacza si przewanie
nawiasami okrgymi lub kwadratowym.

Przykadowa macierz:
Dodawanie/odejmowanie macierzy
Macierze, aby mc by dodane/odjte bd musiay spenia okrelone warunki. Aby
doda/odj do siebie dwie macierze musz one by dokadnie tego samego rozmiaru czyli mie
tak sam liczb wierszy i kolumn. Nie mona doda/odj macierzy, ktre rni si od siebie
rozmiarami ( oczywicie taki sam przypadek bdzie mia miejsce przy odejmowaniu )

Dodawanie macierzy

Odejmowanie macierzy
Mnoenie macierzy
Mnoenie macierzy jest troch bardziej skomplikowane, sprowadza si ono do wymnoenia
kadego wiersza macierzy pierwszej
przez kad kolumn macierzy drugiej. eby jednak mona byo pomnoy przez siebie dwie
macierze. Macierze musz mie odpowiednie wymiary czyli: ilo kolumn macierzy pierwszej
musi by taka sama jak ilo wierszy macierzy drugiej. Przykad mnoenia 2 macierzy:

1*2 + (-1)*2 = 0
1*(-0.5) + (-1)*5 = -0.5 - 5 = -5.5
2*2 + 3*2 = 10
2*(-0.5) + 3*5 = -1 + 15 = 14
0.5*2 + 1*2 = 1 + 2 = 3
0.5*(-0.5) + 1*5 = -0.25 + 5 = 4.75
Mnoenie macierzy przez skalar
Macierz moemy te pomnoy lub podzieli przez warto skalarn. Bierzemy kady element
macierzy i mnoymy go przez podan liczb
Transpozycja macierzy
Transpozycja oznacza zamian, zmian pooenia lub przebiegu jakiego procesu. W przypadku
macierzy, transpozycja polega na zamianie kolumny z wierszami. To znaczy pierwsza kolumna
macierzy stanie si pierwszym wierszem przeksztaconej dziki transpozycji nowej macierzy. I
kolejno, druga kolumna bdzie drugim wierszem itd. Rozmiar macierzy rwnie bdzie si
zmienia, w zalenoci od tego ile posiadaa kolumn i wierszy.

Macierz przed transpozycj

Macierz transponowana
Wyznacznik macierzy
Wyznacznik, jest to pewna liczba, ktr przyporzdkowujemy kadej macierzy kwadratowej.
Wiele macierzy moe mie przyporzdkowan tak sam liczb. Do obliczenia wyznacznika
macierzy 3x3 najatwiej jest zastosowa metod Sarrusa, naley jednak pamita, e metod
mona stosowa tylko dla macierzy 3x3.
Krtki przykad obliczania macierzy 3x3 metod Sarrusa:
Obliczanie wyznacznika macierzy 3x3 krok po kroku
Krok 1: Obok naszej macierzy przepisujemy dwie pierwsze kolumny jak poniej.

Krok 2: Nastpnie wymnaamy wyrazy zaznaczone kolorem i dodajemy do siebie.

Krok 3: Analogicznie do kroku 2.

Krok 4: Od wielomianu z kroku 2 odejmujemy wielomian z kroku 3.