Zarządzanie produkcją i

usługami

Temat: Systemy produkcyjne

TOMASZ MAYER
Logistyka
SGGW, 2009
SYSTEM (z gr. systema) – rzecz złożona

SYSTEM – jakikolwiek obiekt fizyczny lub

abstrakcyjny, w którym można wyróżnić jakieś
wzajemnie powiązane dla obserwatora elementy

SYSTEMY – nie są realnie istniejącymi

stworami, lecz konstrukcjami myślowymi
ludzi tworzonymi w celu lepszego zrozumienia
rzeczywistości.

Materiały pomocnicze do zajęć z Zarządzania produkcją i usługami, kierunek L

ogistyka, (wykł. L. Wicki)
SYSTEM – zbiór elementów, powiązanych ze
sobą w taki sposób, że stanowią one całość
zdolną do funkcjonowania w określony sposób

SYSTEMY – wycinki rzeczywistości, których

rozpoznanie jest utrudnione ze względu na
niewyobrażalną liczbę związków
występujących na świecie, sprawiających, że
podejrzane decyzje mogą powodować różne
skutki

Materiały pomocnicze do zajęć z Zarządzania produkcją i usługami, kierunek L

ogistyka, (wykł. L. Wicki)
SYSTEM PRODUKCYJNY – celowo
zaprojektowany i zorganizowany układ
materialny, energetyczny i informacyjny
eksploatowany przez człowieka i służący
produkowaniu określonych produktów (wyrobów lub
usług) w celu zaspokajania różnorodnych potrzeb
konsumentów

SYSTEM PRODUKCYJNY – układ elementów

składowych i ich wzajemnych relacji oraz
sposobów przekształceń czynników wchodzących z
zewnątrz do systemu produkcyjnego na czynniki
wychodzące na zewnątrz z danego systemu
Materiały pomocnicze do zajęć z Zarządzania produkcją i usługami, kierunek L
ogistyka, (wykł. L. Wicki)
SYSTEM PRODUKCYJNY – zbiór
elementów wzajemnie ze sobą powiązanych
(informacyjnie, czynnościowo, rzeczowo) i od
siebie uzależnionych; jest to zbiór względnie
wyodrębniony z jakiejś większej całości

SYSTEM PRODUKCYJNY – zespół działań,

czynności wykonywanych w celu
przetwarzania materiału w wyroby gotowe;
produkcja składa się z procesów

Materiały pomocnicze do zajęć z Zarządzania produkcją i usługami, kierunek L

ogistyka, (wykł. L. Wicki)
 Podstawowe elementy systemu
wytwórczego
1. Wektor wejścia X – wszystkie czynniki produkcji
2. Wektor wyjścia Y – wyroby, usługi oraz
szkodliwe odpady produkcyjne zanieczyszczające
środowisko
3. Procesy przetwarzania wektora wejścia w
wektor wyjścia – proces produkcyjny
4. Proces zarządzania systemem
5. Sprzężenie materialne, energetyczne i
informacyjne pomiędzy elementami składowymi
systemu produkcyjnego
Materiały pomocnicze do zajęć z Zarządzania produkcją i usługami, kierunek L
ogistyka, (wykł. L. Wicki)
Ogólny model systemu
produkcyjnego

Materiały pomocnicze do zajęć z Zarządzania produkcją i usługami, kierunek L

ogistyka, (wykł. L. Wicki)
 Do PODSYSTEMU PRZETWARZANIA
(lub PODSYSTEMU PRODUKCJI) zaliczamy:
 wektor wejścia X
 wektor wyjścia Y
 procesy przetwarzania wektora wejścia X w wyjścia Y
 sprzężenie materialne, energetyczne i informatyczne

natomiast…

do PODSYSTEMU ZARZĄDZANIA zaliczamy:

 proces zarządzania systemem
 sprzężenia informacyjne
Materiały pomocnicze do zajęć z Zarządzania produkcją i usługami, kierunek L
ogistyka, (wykł. L. Wicki)
 Podstawowe elementy wektora
wejścia do systemu produkcyjnego
 Środki techniczne produkcji
a) teren zakładu przemysłowego i powierzchnia produkcyjna
b) wyposażenie technologiczne
c) budynki i budowle
d) instalacje rurowe, energetyczne, sieci informatyczne
 Przedmioty pracy
materiały, półwyroby przeznaczone do dalszej obróbki
lub montażu
 Czynniki energetyczne
a) woda
b) gazy i sprężone powietrze
c) ciepło i czynniki oziębiające
d) energia elektryczna
e) paliwa stałe i gazowe

Materiały pomocnicze do zajęć z Zarządzania produkcją i usługami, kierunek L

ogistyka, (wykł. L. Wicki)
 Podstawowe elementy wektora
wejścia do systemu produkcyjnego
 Czynniki ludzkie, załoga
a) podstawowe relacje i warunki podejmowania decyzji
b) warunki pracy i płynność załogi
 Informacje
a) prognozy i informacje rynkowe
b) o konstrukcji wyrobu i funkcjach użytkowych
c) o jakości i koszcie własnym
d) decyzje związane z programem produkcji
e) doświadczenie produkcyjne załogi
 Kapitał
a) zamrożony w środkach technicznych produkcji
b) Zamrożony w materiałach, półwyrobach i wyrobach gotowych
c) Finansowy w kasie, bankach i u klientów
d) Formy obiegu kapitału i stopa dyskonta

Materiały pomocnicze do zajęć z Zarządzania produkcją i usługami, kierunek L

ogistyka, (wykł. L. Wicki)
 Podstawowe elementy wektora
wyjścia z systemu produkcyjnego
 Wyroby przemysłowe
 Usługi produkcyjne
 Braki produkcyjne i surowce wtórne
 Szkodliwe odpady zanieczyszczające środowisko:
ścieki, wyziewy, odpady stałe, śmieci i hałas
 Informacje:
a) o jakości wyrobu
b) o faktycznym koszcie własnym
c) o stanie procesu produkcyjnego
d) doświadczenie produkcyjne załogi
e) inne informacje wyjściowe z systemu lub pozostające w
systemie dla następnych cykli produkcyjnych
Materiały pomocnicze do zajęć z Zarządzania produkcją i usługami, kierunek L
ogistyka, (wykł. L. Wicki)
 Powiązania w systemach
produkcyjnych
W systemach produkcyjnych znaczącą rolę
odgrywają sprawnie zorganizowane
powiązania, umożliwiające efektywny
przepływ materiałów i półwyrobów od
magazynów wejściowych do magazynów
wyrobów gotowych, a nawet użytkownika
produkowanych wyrobów.

Materiały pomocnicze do zajęć z Zarządzania produkcją i usługami, kierunek L

ogistyka, (wykł. L. Wicki)
 Przykłady systemów
produkcyjnych i usługowych

Materiały pomocnicze do zajęć z Zarządzania produkcją i usługami, kierunek L

ogistyka, (wykł. L. Wicki)
 Na czym polega problem
1. Zsynchronizowaniu w czasie wszelkich dostaw aby skrócić do
minimum czas oczekiwania materiału czy półwyrobu na obróbkę
albo montaż, a także minimalizacji czasu pomiędzy
wyprodukowaniem, a włączeniem wyrobu do normalnej
eksploatacji
2. Zapewnieniu właściwych środków transportu,
środków technicznych ułatwiających magazynowanie
i wyszukiwanie potrzebnych w danym momencie materiałów,
półwyrobów lub wyrobów
3. Obniżenie do minimum strat w transporcie i magazynowaniu, czyli
zaprojektowaniu takiej struktury, która zapewni ograniczenie dróg
transportowych, minimalizację przeładunków i jej
pracochłonności.

Materiały pomocnicze do zajęć z Zarządzania produkcją i usługami, kierunek L

ogistyka, (wykł. L. Wicki)
 Projektowanie sieci i instalacji
energetycznej w systemach
produkcyjnych
o Zapewnienie dostawy czynników zgodnie
z wymaganiami procesu produkcyjnego poprzez
właściwe sieci i instalacje przemysłowe
o Zneutralizowanie ścieków i dokonanie utylizacji
innych odpadów gazowych i stałych możliwie
najbliżej miejsca ich powstania
o Zapewnienie stałego pomiaru zużycia i
możliwości automatycznej zmiany natężenia
strumieni czynników energetycznych

Materiały pomocnicze do zajęć z Zarządzania produkcją i usługami, kierunek L

ogistyka, (wykł. L. Wicki)
Rola informacji w funkcjonowaniu
systemów produkcyjnych

Materiały pomocnicze do zajęć z Zarządzania produkcją i usługami, kierunek L

ogistyka, (wykł. L. Wicki)
 Podstawowe cele organizacji
systemów produkcyjnych
1. JAKOŚĆ I NOWOCZESNOŚĆ PRODUKTÓW

2. WZROST PRODUKTYWNOŚCI

3. OBNIŻKA KOSZTÓW WŁASNYCH

WYTWARZANIA

Materiały pomocnicze do zajęć z Zarządzania produkcją i usługami, kierunek L

ogistyka, (wykł. L. Wicki)
Relacje między przychodami kosztami i
zyskiem w systemach produkcyjnych

Materiały pomocnicze do zajęć z Zarządzania produkcją i usługami, kierunek L

ogistyka, (wykł. L. Wicki)
 Efektywność systemu
produkcyjnego
 Produktywność systemu produkcyjnego można obliczyć
następująco:

Y przychody
PC  PC 
Z koszty
 Wszystkie wartości są przyjmowane w jednostkach
pieniężnych i dotyczą określonego przedziału czasu.
Wielkość przychodów jest pomniejszana o koszty
utylizacji odpadów produkcyjnych, a także koszty
braków i reklamacji użytkowników.

Materiały pomocnicze do zajęć z Zarządzania produkcją i usługami, kierunek L

ogistyka, (wykł. L. Wicki)
 Zależność zysku od kosztów
stałych i zmiennych
Z = P – (Kst + Kzm x jp)
P = jp x c – Ku
gdzie:
Z – zysk
P – zmienne w czasie przychody ze sprzedaży wyrobów lub usług
Kst – koszty stałe
Kzm – koszty zmienne
jp – liczba jednostek produkcji lub usług
c – cena zbytu jednostki produkcji lub usług
Ku – koszty utylizacji odpadów produkcyjnych i ochrony środowiska,
a także koszty braków i reklamacji użytkowników

Materiały pomocnicze do zajęć z Zarządzania produkcją i usługami, kierunek L

ogistyka, (wykł. L. Wicki)
Produktywność cząstkowa
Produktywność cząstkową można obliczyć
w następujący sposób:

Pc = efekty / nakłady

P c = y1 … yn / x 1 … x n

Materiały pomocnicze do zajęć z Zarządzania produkcją i usługami, kierunek L

ogistyka, (wykł. L. Wicki)
 Przykłady mierników
produktywności cząstkowej

Materiały pomocnicze do zajęć z Zarządzania produkcją i usługami, kierunek L

ogistyka, (wykł. L. Wicki)
Cel działań organizatorskich

Wszelkie działania organizatorskie mają

służyć temu, aby
minimalizować wektor X kosztów,
a maksymalizować wektor Y
przychodów ze sprzedaży.

Materiały pomocnicze do zajęć z Zarządzania produkcją i usługami, kierunek L

ogistyka, (wykł. L. Wicki)
 Najczęściej pojawiające się błędy
przedsiębiorstw
• Niewłaściwa relacja między jakością wyrobu
a ceną
• Nie przeprowadzenie odpowiednich badań
relacji między zdolnością produkcyjną zakładu
a chłonnością rynku i sezonowością popytu
• Nieprawidłowa ocena efektywności
kredytowania
• Niewłaściwy sposób analizy stopnia, do jakiego
zakład musi być elastyczny lub może być
wyspecjalizowany
Materiały pomocnicze do zajęć z Zarządzania produkcją i usługami, kierunek L
ogistyka, (wykł. L. Wicki)
 Bibliografia
 E. Pająk, „Zarządzanie produkcją. Produkt,
technologia, organizacja”, Warszawa, PWN, 2006
 I. Durlik, „Inżynieria zarządzania : strategia i
projektowanie systemów produkcyjnych” Cz.1,
Warszawa : Agencja Wydaw."Placet", 1995.
 abc-ekonomii.net.pl
 viessmann.pl
 neoinfo.pl
 wikipedia.pl

Materiały pomocnicze do zajęć z Zarządzania produkcją i usługami, kierunek L

ogistyka, (wykł. L. Wicki)